ஸ்வப்நபு³த்³தா⁴ந்தக³மநத்³ருஷ்டாந்தஸ்ய தா³ர்ஷ்டாந்திக: ஸம்ஸாரோ வர்ணித: । ஸம்ஸாரஹேதுஶ்ச வித்³யாகர்மபூர்வப்ரஜ்ஞா வர்ணிதா । யைஶ்ச உபாதி⁴பூ⁴தை: கார்யகரணலக்ஷணபூ⁴தை: பரிவேஷ்டித: ஸம்ஸாரித்வமநுப⁴வதி, தாநி சோக்தாநி । தேஷாம் ஸாக்ஷாத்ப்ரயோஜகௌ த⁴ர்மாத⁴ர்மாவிதி பூர்வபக்ஷம் க்ருத்வா, காம ஏவேத்யவதா⁴ரிதம் । யதா² ச ப்³ராஹ்மணேந அயம் அர்த²: அவதா⁴ரித:, ஏவம் மந்த்ரேணாபீதி ப³ந்த⁴ம் ப³ந்த⁴காரணம் ச உக்த்வா உபஸம்ஹ்ருதம் ப்ரகரணம் — ‘இதி நு காமயமாந:’ (ப்³ரு. உ. 4 । 4 । 6) இதி । ‘அதா²காமயமாந:’ (ப்³ரு. உ. 4 । 4 । 6) இத்யாரப்⁴ய ஸுஷுப்தத்³ருஷ்டாந்தஸ்ய தா³ர்ஷ்டாந்திகபூ⁴த: ஸர்வாத்மபா⁴வோ மோக்ஷ உக்த: । மோக்ஷகாரணம் ச ஆத்மகாமதயா யத் ஆப்தகாமத்வமுக்தம் , தச்ச ஸாமர்த்²யாத் ந ஆத்மஜ்ஞாநமந்தரேண ஆத்மகாமதயா ஆப்தகாமத்வமிதி — ஸாமர்த்²யாத் ப்³ரஹ்மவித்³யைவ மோக்ஷகாரணமித்யுக்தம் । அத: யத்³யபி காமோ மூலமித்யுக்தம் , ததா²பி மோக்ஷகாரணவிபர்யயேண ப³ந்த⁴காரணம் அவித்³யா இத்யேதத³பி உக்தமேவ ப⁴வதி । அத்ராபி மோக்ஷ: மோக்ஷஸாத⁴நம் ச ப்³ராஹ்மணேநோக்தம் ; தஸ்யைவ த்³ருடீ⁴கரணாய மந்த்ர உதா³ஹ்ரியதே ஶ்லோகஶப்³த³வாச்ய: —