తత్ర ఖమితి భౌతికే ఖే ప్రతీతిర్మా భూత్ ఇత్యాహ — ఖం పురాణం చిరన్తనం ఖం పరమాత్మాకాశమిత్యర్థః । యత్తత్పరమాత్మాకాశం పురాణం ఖమ్ , తత్ చక్షురాద్యవిషయత్వాత్ నిరాలమ్బనమ్ అశక్యం గ్రహీతుమితి శ్రద్ధాభక్తిభ్యాం భావవిశేషేణ చ ఓఙ్కారే ఆవేశయతి — యథా విష్ణ్వఙ్గాఙ్కితాయాం శిలాదిప్రతిమాయాం విష్ణుం లోకః, ఎవమ్ । వాయురం ఖమ్ , వాయుః అస్మిన్విద్యత ఇతి వాయురమ్ , ఖం ఖమాత్రం ఖమిత్యుచ్యతే, న పురాణం ఖమ్ — ఇత్యేవమ్ ఆహ స్మ । కోఽసౌ ? కౌరవ్యాయణీపుత్రః । వాయురే హి ఖే ముఖ్యః ఖశబ్దవ్యవహారః ; తస్మాన్ముఖ్యే సంప్రత్యయో యుక్త ఇతి మన్యతే । తత్ర యది పురాణం ఖం బ్రహ్మ నిరుపాధిస్వరూపమ్ , యది వా వాయురం ఖం సోపాధికం బ్రహ్మ, సర్వథాపి ఓఙ్కారః ప్రతీకత్వేనైవ ప్రతిమావత్ సాధనత్వం ప్రతిపద్యతే, ‘ఎతద్వై సత్యకామ పరం చాపరం చ బ్రహ్మ యదోఙ్కారః’ (ప్ర. ఉ. ౫ । ౨) ఇతి శ్రుత్యన్తరాత్ । కేవలం ఖశబ్దార్థే విప్రతిపత్తిః । వేదోఽయమ్ ఓఙ్కారః, వేద విజానాతి అనేన యద్వేదితవ్యమ్ తస్మాద్వేదః ఓఙ్కారః వాచకః అభిధానమ్ ; తేనాభిధానేన యద్వేదితవ్యం బ్రహ్మ ప్రకాశ్యమానమ్ అభిధీయమానం వేద సాధకో విజానాతి ఉపలభతే, తస్మాత్ వేదోఽయమితి బ్రాహ్మణా విదుః ; తస్మాత్ బ్రాహ్మణానామభిధానత్వేన సాధనత్వమభిప్రేతమ్ ఓఙ్కారస్య । అథవా వేదోఽయమిత్యాది అర్థవాదః ; కథమ్ ఓఙ్కారః బ్రహ్మణః ప్రతీకత్వేన విహితః ; ఓం ఖం బ్రహ్మ ఇతి సామానాధికరణ్యాత్ తస్య స్తుతిః ఇదానీం వేదత్వేన ; సర్వో హి అయం వేద ఓఙ్కార ఎవ ; ఎతత్ప్రభవః ఎతదాత్మకః సర్వః ఋగ్యజుఃసామాదిభేదభిన్నః ఎష ఓఙ్కారః, ‘తద్యథా శఙ్కునా సర్వాణి పర్ణాని’ (ఛా. ఉ. ౨ । ౨౩ । ౩) ఇత్యాదిశ్రుత్యన్తరాత్ ; ఇతశ్చాయం వేదః ఓఙ్కారః, యద్వేదితవ్యమ్ , తత్సర్వం వేదితవ్యమ్ ఓఙ్కారేణైవ వేద ఎనేన ; అతః అయమోఙ్కారో వేదః ; ఇతరస్యాపి వేదస్య వేదత్వమ్ అత ఎవ ; తస్మాత్ విశిష్టోఽయమోఙ్కారః సాధనత్వేన ప్రతిపత్తవ్య ఇతి । అథవా వేదః సః ; కోఽసౌ ? యం బ్రాహ్మణా విదుః ఓఙ్కారమ్ ; బ్రాహ్మణానాం హి అసౌ ప్రణవోద్గీథాదివికల్పైర్విజ్ఞేయః ; తస్మిన్హి ప్రయుజ్యమానే సాధనత్వేన సర్వో వేదః ప్రయుక్తో భవతీతి ॥