ಅಭಿಧಾನಾಭಿಧೇಯಾತ್ಮಿಕಾಂ ಗಾಯತ್ರೀಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಾಭಿಧಾನಸ್ಯಾಭಿಧೇಯತಂತ್ರತ್ವಮಾಹ —
ಸೈಷೇತಿ ।
ಆದಿತ್ಯೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾತ್ಮಿಕಾ ಗಾಯತ್ರೀತ್ಯತ್ರ ಹೇತುಮಾಹ —
ಮೂರ್ತೇತಿ ।
ಭವತು ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನುಸಾರೇಣಾಽಽದಿತ್ಯಸ್ಯ ತತ್ಸಾರತ್ವಂ ತಥಾಽಪಿ ಕಥಂ ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಸ್ತತ್ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತತ್ವಂ ಪೃಥಗೇವ ಸಾ ಮೂರ್ತಾದ್ಯಾತ್ಮಿಕಾ ಸ್ಥಾಸ್ಯತೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ರಸೇತಿ ।
ತದ್ವದಾದಿತ್ಯಸಂಬಂಧಾಭಾವೇ ಮೂರ್ತಾದ್ಯಾತ್ಮಿಕಾ ಗಾಯತ್ರೀ ಸ್ಯಾದಪ್ರತಿಷ್ಠಿತೇತಿ ಶೇಷಃ ।
ಸಾರಾದೃತೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣ ಮೂರ್ತಾದೇರ್ನ ಸ್ಥಿತಿರಿತಿ ಸ್ಥಿತೇ ಫಲಿತಮಾಹ —
ತಥೇತಿ ।
ಆದಿತ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಂ ವಾರಯತಿ —
ತದ್ವಾ ಇತಿ ।
ಸತ್ಯಶಬ್ದಸ್ಯಾನೃತವಿಪರೀತವಾಗ್ವಿಷಯತ್ವಂ ಶಂಕಾದ್ವಾರಾ ವಾರಯತಿ —
ಕಿಂ ಪುನರಿತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಚಕ್ಷುಷಃ ಸತ್ಯತ್ವೇ ಪ್ರಮಾಣಾಭಾವಂ ಶಂಕಿತ್ವಾ ದೂಷಯತಿ —
ಕಥಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಶ್ರೋತರಿ ಶ್ರದ್ಧಾಭಾವೇ ಹೇತುಮಾಹ —
ಶ್ರೋತುರಿತಿ ।
ದ್ರಷ್ಟುರಪಿ ಮೃಷಾದರ್ಶನಂ ಸಂಭವತೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ನ ತ್ವಿತಿ ।
ಕ್ವಚಿತ್ಕಥಂಚಿತ್ಸಂಭವೇಽಪಿ ಶ್ರೋತ್ರಪೇಕ್ಷಯಾ ದ್ರಷ್ಟರಿ ವಿಶ್ವಾಸೋ ದೃಷ್ಟೋ ಲೋಕಸ್ಯೇತ್ಯಾಹ —
ತಸ್ಮಾನ್ನೇತಿ ।
ವಿಶ್ವಾಸಾತಿಶಯಫಲಮಾಹ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಆದಿತ್ಯಸ್ಯ ಚಕ್ಷುಷಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತತ್ವಂ ಪಂಚಮೇಽಪಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮಿತ್ಯಾಹ —
ಉಕ್ತಂ ಚೇತಿ ।
ಸತ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಾಹ —
ತದ್ವಾ ಇತಿ ।
ಸತ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರಾಣಪ್ರತಿಷ್ಠಿತತ್ವಂ ಚ ಪಾಂಚಮಿಕಮಿತ್ಯಾಹ —
ತಥಾ ಚೇತಿ ।
ಸೂತ್ರಂ ಪ್ರಾಣೋ ವಾಯುಃ । ತಚ್ಛಬ್ದೇನ ಸತ್ಯಶಬ್ದಿತಸರ್ವಭೂತಗ್ರಹಣಮ್ ।
ಸತ್ಯಂ ಬಲೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮಿತ್ಯತ್ರ ಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧಿಂ ಪ್ರಮಾಣಯತಿ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ತದೇವೋಪಪಾದಯತಿ —
ಲೋಕೇಽಪೀತಿ ।
ತದೇವ ವ್ಯತಿರೇಕಮುಖೇನಾಽಽಹ —
ನ ಹೀತಿ ।
ಏತೇನ ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಃ ಸೂತ್ರಾತ್ಮತ್ವಂ ಸಿದ್ಧಮಿತ್ಯಾಹ —
ಏವಮಿತಿ ।
ತಸ್ಮಿನ್ನರ್ಥೇ ವಾಕ್ಯಂ ಯೋಜಯತಿ —
ಸೈಷೇತಿ ।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಃ ಪ್ರಾಣತ್ವೇ ಕಿಂ ಸಿದ್ಧ್ಯತಿ ತದಾಹ —
ಅತ ಇತಿ ।
ತದೇವ ಸ್ಪಷ್ಟಯತಿ —
ಯಸ್ಮಿನ್ನಿತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಗಾಯತ್ರೀನಾಮನಿರ್ವಚನೇನ ತಸ್ಯಾ ಜಗಜ್ಜೀವನಹೇತುತ್ವಮಾಹ —
ಸಾ ಹೈಷೇತಿ ।
ಪ್ರಯೋಕ್ತೃಶರೀರಂ ಸಪ್ತಮ್ಯರ್ಥಃ । ಗಾಯಂತೀತಿ ಗಯಾ ವಾಗುಪಲಕ್ಷಿತಾಶ್ಚಕ್ಷುರಾದಯಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಮೂಲತ್ವೇನ ಸ್ತುತ್ಯರ್ಥಂ ಗಾಯತ್ರ್ಯಾ ಏವ ಸಾವಿತ್ರೀತ್ವಮಾಹ —
ಸ ಆಚಾರ್ಯ ಇತಿ ।
ಪಚ್ಛಃ ಪಾದಶಃ ।
ಸಾವಿತ್ರ್ಯಾ ಗಾಯತ್ರೀತ್ವಂ ಸಾಧಯತಿ —
ಸ ಇತಿ ।
ಅತಃ ಸಾವಿತ್ರೀ ಗಾಯತ್ರೀತಿ ಶೇಷಃ ॥೪॥