ನ ಕರ್ಮಣಾಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ಪೂರ್ವಾರ್ಧಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯ, ಉತ್ತರಾರ್ಧಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತುಮಾಶಂಕಯತಿ -
ನನ್ವಿತಿ ।
ಆದಿಶಬ್ದೇನ ‘ಶಾಂತೋ ದಾಂತ ಉಪರತಸ್ತಿತಿಕ್ಷುಃ’ (ಬೃ. ಉ. ೪-೪-೨೩), ‘ಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗಾದ್ ಯತಯಃ ಶುದ್ಧಸತ್ತ್ವಾಃ’ (ಮು. ಉ. ೩-೨-೬) ಇತ್ಯಾದಿ ಗೃಹ್ಯತೇ ।
ತತ್ರೈವ ಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧಿಮನುಕೂಲಯತಿ -
ಲೋಕೇ ಚೇತಿ ।
ಪ್ರಸಿದ್ಧತರಂ, ‘ಯತೋ ಯತೋ ನಿವರ್ತತೇ ತತಸ್ತತೋ ವಿಮುಚ್ಯತೇ । ನಿವರ್ತನಾದ್ಧಿ ಸರ್ವತೋ ನ ವೇತ್ತಿ ದುಃಖಮಣ್ವಪಿ ॥‘ (ಸಂ. ಶಾ. ೩. ೩೬೪) ಇತ್ಯಾದಿದರ್ಶನಾದಿತಿ ಶೇಷಃ ।
ಲೌಕಿಕವೈದಿಕಪ್ರಸಿದ್ಧಿಭ್ಯಾಂ ಸಿದ್ಧಮರ್ಥಮಾಹ -
ಅತಶ್ಚೇತಿ ।
ತತ್ರೋತ್ತರತ್ವೇನೋತ್ತರಾರ್ಧಮವತಾರ್ಯ, ವ್ಯಾಕರೋತಿ -
ಅತ ಆಹೇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಏವಕಾರಾರ್ಥಮಾಹ -
ಕೇವಲಾದಿತಿ ।
ತದೇವ ಸ್ಪಷ್ಟಯತಿ -
ಕರ್ಮೇತಿ ।
ಉಕ್ತಮೇವ ನಞಮನುಕೃಷ್ಯ ಕ್ರಿಯಾಪದೇನ ಸಂಗತಿಂ ದರ್ಶಯತಿ -
ನ ಪ್ರಾಪ್ನೋತೀತಿ
॥ ೪ ॥