ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಏವಂ ತರ್ಹಿ ಯೋಗಾತ್ ಸಂನ್ಯಾಸ ಏವ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ; ಕಥಂ ತರ್ಹಿ ಇದಮುಕ್ತಮ್ ತಯೋಸ್ತು ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ ಕರ್ಮಯೋಗೋ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ’ (ಭ. ಗೀ. ೫ । ೨) ಇತಿ ? ಶೃಣು ತತ್ರ ಕಾರಣಮ್ತ್ವಯಾ ಪೃಷ್ಟಂ ಕೇವಲಂ ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕರ್ಮಯೋಗಂ ಅಭಿಪ್ರೇತ್ಯ ತಯೋಃ ಅನ್ಯತರಃ ಕಃ ಶ್ರೇಯಾನ್ ಇತಿತದನುರೂಪಂ ಪ್ರತಿವಚನಂ ಮಯಾ ಉಕ್ತಂ ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ ಕರ್ಮಯೋಗಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ಇತಿ ಜ್ಞಾನಮ್ ಅನಪೇಕ್ಷ್ಯಜ್ಞಾನಾಪೇಕ್ಷಸ್ತು ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಸಾಙ್‍ಖ್ಯಮಿತಿ ಮಯಾ ಅಭಿಪ್ರೇತಃಪರಮಾರ್ಥಯೋಗಶ್ಚ ಏವಯಸ್ತು ಕರ್ಮಯೋಗಃ ವೈದಿಕಃ ತಾದರ್ಥ್ಯಾತ್ ಯೋಗಃ ಸಂನ್ಯಾಸ ಇತಿ ಉಪಚರ್ಯತೇಕಥಂ ತಾದರ್ಥ್ಯಮ್ ಇತಿ ಉಚ್ಯತೇ
ಏವಂ ತರ್ಹಿ ಯೋಗಾತ್ ಸಂನ್ಯಾಸ ಏವ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ; ಕಥಂ ತರ್ಹಿ ಇದಮುಕ್ತಮ್ ತಯೋಸ್ತು ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ ಕರ್ಮಯೋಗೋ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ’ (ಭ. ಗೀ. ೫ । ೨) ಇತಿ ? ಶೃಣು ತತ್ರ ಕಾರಣಮ್ತ್ವಯಾ ಪೃಷ್ಟಂ ಕೇವಲಂ ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕರ್ಮಯೋಗಂ ಅಭಿಪ್ರೇತ್ಯ ತಯೋಃ ಅನ್ಯತರಃ ಕಃ ಶ್ರೇಯಾನ್ ಇತಿತದನುರೂಪಂ ಪ್ರತಿವಚನಂ ಮಯಾ ಉಕ್ತಂ ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ ಕರ್ಮಯೋಗಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ಇತಿ ಜ್ಞಾನಮ್ ಅನಪೇಕ್ಷ್ಯಜ್ಞಾನಾಪೇಕ್ಷಸ್ತು ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಸಾಙ್‍ಖ್ಯಮಿತಿ ಮಯಾ ಅಭಿಪ್ರೇತಃಪರಮಾರ್ಥಯೋಗಶ್ಚ ಏವಯಸ್ತು ಕರ್ಮಯೋಗಃ ವೈದಿಕಃ ತಾದರ್ಥ್ಯಾತ್ ಯೋಗಃ ಸಂನ್ಯಾಸ ಇತಿ ಉಪಚರ್ಯತೇಕಥಂ ತಾದರ್ಥ್ಯಮ್ ಇತಿ ಉಚ್ಯತೇ

ಯದಿ ಯಥೋಕ್ತಜ್ಞಾನಪೂರ್ವಕಸಂನ್ಯಾಸದ್ವಾರಾ ಕರ್ಮಿಣಾಮಪಿ ಶ್ರೇಯೇಽವಾಪ್ತಿರಿಷ್ಟಾ, ತರ್ಹಿ ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯೈವ ಶ್ರೇಯಸ್ತ್ವಂ ಪ್ರಾಪ್ತಮ್ , ಇತಿ ಚೋದಯತಿ -

ಏವಂ ತರ್ಹೀತಿ ।

ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯ ಶ್ರೇಷ್ಠತ್ವೇ ಕರ್ಮಯೋಗಸ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ಯತ್ವವಚನಮನುಚಿತಮ್ , ಇತ್ಯಾಹ -

ಕಥಂ ತರ್ಹಿತಿ ।

ಪೂವೋಕ್ತಮೇವ ಅಭಿಪ್ರಾಯಂ ಸ್ಮಾರಯನ್ ಪರಿಹರತಿ -

ಶ್ರೃಣ್ವಿತಿ ।

ಕರ್ಮಯೋಗಸ್ಯ ವಿಶಿಷ್ಟತ್ವವಚನಂ ತತ್ರೇತಿ ಪರಾಮೃಷ್ಟಮ್ । ತದೇವ ಕಾರಣಂ ಕಥಯತಿ -

ತ್ವಯೇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಕೇವಲಂ ವಿಜ್ಞಾನರಹಿತಮಿತಿ ಯಾವತ್ । ತಯೋರನ್ಯತರಃ ಕಃ ಶ್ರೇಯಾನಿತಿ ಇತಿಶಬ್ದೋಽಧ್ಯಾಹರ್ತವ್ಯಃ ।

ತ್ವದೀಯಂ ಪ್ರಶ್ನಮನುಸೃತ್ಯ  ತದನುಗುಣಂ ಪ್ರತಿವಚನಂ ಜ್ಞಾನಮನಪೇಕ್ಷ್ಯ, ತದ್ರಹಿತಾತ್ ಕೇವಲಾದೇವ ಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ ಯೋಗಸ್ಯ ವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಮಿತಿ ಯಥೋಕ್ತಮ್ , ಇತ್ಯಾಹ-

ತದನುರೂಪಮಿತಿ ।

ಜ್ಞಾನಾಪೇಕ್ಷಃ ಸಂನ್ಯಾಸಃ ತರ್ಹಿ ಕೀದೃಕ್ ? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ -

ಜ್ಞಾನೇತಿ ।

ತರ್ಹಿ ಕರ್ಮಯೋಗೇ ಕಥಂ ಯೋಗಶಬ್ದಃ ಸಂನ್ಯಾಸಶಬ್ದೋ ವಾ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ? ತತ್ರಾಹ -

ಯಸ್ತ್ವಿತಿ ।

ತಾದರ್ಥ್ಯಾತ್ ಪರಮಾರ್ಥಜ್ಞಾನಶೇಷತ್ವಾತ್ ಇತಿ ಯಾವತ್ ।

ತದೇವ ತಾದರ್ಥ್ಯಂ ಪ್ರಶ್ನಪೂರ್ವಕಂ ಪ್ರಸಾಧಯತಿ -

ಕಥಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ।