‘వక్ష్యమాణేన ఉపాయేన’ ఇత్యుక్తం వ్యక్తీకుర్వన్ ఓఙ్కారద్వారా బ్రహ్మోపాసనం శ్రుత్యుక్తమ్ అనుక్రామతి -
సయో హేతి ।
సత్యకామేన అభిధ్యానఫలం జిజ్ఞాసునా భగవన్నితి పిప్పలాదః సమ్బోధ్య అభిముఖీక్రియతే ।నిపాతౌ తు ప్రసిద్ధమ్ అర్థమేవ ద్యోతయన్తౌ అభిధ్యానస్య ఫలవత్వేన కర్తవ్యత్వమ్ ఆవేదయతః । మనుష్యేషు మధ్యే సః, యో అధికృతః మనుష్యః, తత్ - ప్రసిద్ధమ్ అభిధ్యానం యథా సిద్ధ్యతి, తథా సర్వవేదసారభూతమ్ ఓఙ్కారమ్ ఆభిముఖ్యేన ధ్యాయీత । తచ్చ అభిధ్యానమ్‘ఆప్రాయణా ‘దితి న్యాయేన మరణాన్తమ్ అనుష్ఠేయమ్ । స చైవమ్ అనుతిష్ఠన్ప్రకృతేన అభిధ్యానేన లోకానాం జేతవ్యానాం బహుత్వాత్ , కతమం లోకం జయతి ? ఇతి ప్రశ్నం పృష్టవతే సత్యకామాయ పిప్పలాదనామా కిల ఆచార్యః ప్రతివచనం ప్రోవాచ । తత్ర ప్రథమమ్ అభిధ్యేయమ్ ఓఙ్కారం పరాపరబ్రహ్మత్వేన మహీకరోతి -
ఎతద్వా ఇతి ।
త్రిమాత్రేణ - అకారోకారమకారాత్మకేన, ఇతి యావత్ । యోఽభిధ్యాయీత, తమేవ యథాభిధ్యాతం పురుషమ్ అధిగచ్ఛతి, ఇత్యాదివచనేన ఉపాసనమ్ ఓఙ్కారస్య ఉక్తమ్ , ఇత్యర్థః ।
ప్రశ్నశ్నుతివత్ కఠవల్లీ చ తత్రైవార్థే ప్రవృత్తా, ఇత్యాహ -
అన్యత్రేతి ।
అవ్యవధానేన ఉపనిషదామ్ , వ్యవధానేన చ కర్మశ్రుతీనాం పరస్మిన్ ఆత్మని పర్యవసానం దర్శయతి-
సర్వ ఇతి ।
తపసామపి సర్వేషాం చిత్తశుద్ధిద్వారా తత్రైవ పర్యవసానమ్ , ఇత్యాహ -
తపాంసీతి ।
తస్యైవ చ జ్ఞానార్థమ్ అష్టాఙ్గం బ్రహ్మచర్య తత్ర తత్ర విహితమ్ , ఇత్యాహ -
యదిచ్ఛన్త ఇతి ।
తస్య పదనీయస్య బ్రహ్మణః సఙ్క్షేపేణ కథనమ్ ఓఙ్కారద్వారకమ్ , ఇతి కథయతి -
ఓమిత్యేతదితి ।
ఉదాహృతవచనానాం తాత్పర్యం దర్శయతి-
పరస్యేతి ।
తస్య వాచకరూపేణ వా తస్యైవ ప్రతీకరూపేణ వా వివక్షితస్య ఉపాసనం యథోక్తైః వచనైః ఉక్తమ్ , ఇతి సమ్బన్ధః ।
నను - పరస్మిన్ బ్రహ్మణి తత్వమస్యాదివాక్యాదేవ ప్రతిపత్తిః అధికారిణో భవిష్యతి, కిమితి ఉపాసనమ్ ఓఙ్కారస్య ఉపన్యస్యతే ? తత్ర ఆహ -
పరేతి ।
యద్యపి విశిష్టాధికారిణో వినైవ ఉపాసనం బ్రహ్మణి ప్రతిపత్తిః ఉత్పద్యతే, తథాపి మన్దానాం మధ్యమానాం చ తద్ధీహేతుత్వేన ఓఙ్కారో వివక్షితః । తచ్చ ఉపాసనం బ్రహ్మదృష్ట్యా శ్రుతిభిరుపదిష్టమ్ , ఇత్యర్థః ।
తస్య క్రమముక్తిఫలత్వాత్ అనుష్ఠేయత్వం సూచయతి -
కాలాన్తరేతి ।
భవత్వేవం శ్రుతీనాం ప్రవృత్తిః, తావతా ప్రకృతే కిమాయాతమ్ ? ఇత్యాశఙ్క్య, ఆహ -
ఉక్తం యదితి ।
తదేవ ఇహాపి వక్తవ్యమ్ , ఇతి ఉత్తరేణ సమ్బన్ధః ।
ఉపాసనమేవ ఉపాస్యోపన్యాసద్వారా స్ఫోరయతి -
కవిమిత్యాదినా ।
పూర్వోక్తరూపేణేతి - అభిధానత్వేన ప్రతీకత్వేన చ, ఇత్యర్థః ।
శ్రౌతస్య ఉపాసనస్య అనూద్యమానస్య సోపస్కరత్వం సఙ్గిరతే -
యోగేతి ।
తర్హి కథమ్ - ‘అనన్యచేతాః సతతమ్ ‘ ఇత్యాది వక్ష్యతే తత్ర ఆహ -
ప్రసక్తేతి ।
ఓఙ్కారోపసనం ప్రసక్తమ్ , తదనన్తరం తత్ఫలమ్ అనుప్రసక్తమ్ , తద్ - ద్వారా చ అపునరావృత్త్యాది వక్తవ్యకోటినివిష్టమ్ , ఇత్యర్థః ।
ఇత్యేవమర్థ ఇతి ।