కేవలచైతన్యస్య జడబుద్ధివృత్తేరివ అజ్ఞానాద్యనాశకత్వమ్ ఆశఙ్క్య, విశినష్టి -

ఆత్మేతి ।

తస్య ఆశయః - తన్నిష్ఠో వృత్తివిశేషః । వాక్యోత్థబుద్ధివృత్త్యభివ్యక్తః చిదాత్మా సహాయసామర్థ్యాత్ అజ్ఞానాదినివృత్తిహేతుః, ఇత్యర్థః ।

బుద్ధీద్ధబోధస్య అజ్ఞానాదినివర్తకత్వమ్ ఉక్త్వా, బోధేద్ధబుద్ధేః తన్నివర్తకత్వమ్ , ఇతి పక్షాన్తరమ్ ఆహ -

జ్ఞానేతి ।

దేహాద్యవ్యక్తాన్తానాత్మవర్గాతిరిక్తవస్తు ఆహ -

వివేకేతి ।

భగవతి సదా విహితయా భక్త్యా, తస్య ప్రసాదః - అనుగ్రహః, స ఎవ స్నేహః, తేన ఆసేచనద్వారా అస్య ఉత్పత్తిమ్ ఆహ -

భక్తీతి ।

మయ్యేవ భావనాయామ్ అభినివేశో వాతః, తేన ప్రేరితోఽయం జాయతే । న హి వాతప్రేరణమ్ అన్తరేణ దీపస్య ఉత్పత్తిః, ఇత్యాహ -

మద్భావనేతి ।

బ్రహ్మచర్యమ్ అష్టాఙ్గమ్ । ఆదిశబ్దేన శమాదిగ్రహః । తేన హేతునా ఆహితసంస్కారవతి యా ప్రజ్ఞా, తథావిధవర్తినిష్ఠశ్చ అయమ్ , న హి వర్త్యతిరేకేణ నిర్వర్త్యతే, తదాహ –

బ్రహ్మచర్యేతి ।

న చ ఆధారాద్ ఋతే దీపస్య ఉత్పత్తిః, అదృష్టత్వాత్ , ఇత్యాహ -

విరక్తేతి ।

యద్ విషయేభ్యో వ్యావృత్తం చిత్తం రాగాద్యకలుషితమ్ , తదేవ నివాతమ్ అపవరకమ్ । తత్ర స్థితత్వమ్ అస్య దర్శయతి -

విషయేతి ।

భాస్వతేతి విశేషణం విశదయతి -

నిత్యేతి ।

సదాతనం చిత్తైకాగ్ర్యమ్ , తత్పూర్వకన్ధ్యానమ్ , తేన జనితం సమ్యగ్దర్శనం ఫలమ్ , తదేవ భాః తద్వతా తత్పర్యన్తేన, ఇత్యర్థః ।

తేన అజ్ఞానే సకార్యే నివృత్తే, భగవద్భావః స్వయమేవ ప్రకాశీభవతి ఇతి మత్వా, వ్యాఖ్యాతమమేవ పదమ్ అనువదతి -

జ్ఞానేతి

॥ ౧౧ ॥