ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
ஶ்ரீப⁴க³வாநுவாச —
இத³ம் ஶரீரம் கௌந்தேய க்ஷேத்ரமித்யபி⁴தீ⁴யதே
ஏதத்³யோ வேத்தி தம் ப்ராஹு: க்ஷேத்ரஜ்ஞ இதி தத்³வித³: ॥ 1 ॥
இத³ம் இதி ஸர்வநாம்நா உக்தம் விஶிநஷ்டி ஶரீரம் இதிஹே கௌந்தேய, க்ஷதத்ராணாத் , க்ஷயாத் , க்ஷரணாத் , க்ஷேத்ரவத்³வா அஸ்மிந் கர்மப²லநிஷ்பத்தே: க்ஷேத்ரம் இதிஇதிஶப்³த³: ஏவம்ஶப்³த³பதா³ர்த²க:க்ஷேத்ரம் இத்யேவம் அபி⁴தீ⁴யதே கத்²யதேஏதத் ஶரீரம் க்ஷேத்ரம் ய: வேத்தி விஜாநாதி, ஆபாத³தலமஸ்தகம் ஜ்ஞாநேந விஷயீகரோதி, ஸ்வாபா⁴விகேந ஔபதே³ஶிகேந வா வேத³நேந விஷயீகரோதி விபா⁴க³ஶ:, தம் வேதி³தாரம் ப்ராஹு: கத²யந்தி க்ஷேத்ரஜ்ஞ: இதிஇதிஶப்³த³: ஏவம்ஶப்³த³பதா³ர்த²க: ஏவ பூர்வவத்க்ஷேத்ரஜ்ஞ: இத்யேவம் ஆஹு:கே ? தத்³வித³: தௌ க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞௌ யே வித³ந்தி தே தத்³வித³: ॥ 1 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வாநுவாச —
இத³ம் ஶரீரம் கௌந்தேய க்ஷேத்ரமித்யபி⁴தீ⁴யதே
ஏதத்³யோ வேத்தி தம் ப்ராஹு: க்ஷேத்ரஜ்ஞ இதி தத்³வித³: ॥ 1 ॥
இத³ம் இதி ஸர்வநாம்நா உக்தம் விஶிநஷ்டி ஶரீரம் இதிஹே கௌந்தேய, க்ஷதத்ராணாத் , க்ஷயாத் , க்ஷரணாத் , க்ஷேத்ரவத்³வா அஸ்மிந் கர்மப²லநிஷ்பத்தே: க்ஷேத்ரம் இதிஇதிஶப்³த³: ஏவம்ஶப்³த³பதா³ர்த²க:க்ஷேத்ரம் இத்யேவம் அபி⁴தீ⁴யதே கத்²யதேஏதத் ஶரீரம் க்ஷேத்ரம் ய: வேத்தி விஜாநாதி, ஆபாத³தலமஸ்தகம் ஜ்ஞாநேந விஷயீகரோதி, ஸ்வாபா⁴விகேந ஔபதே³ஶிகேந வா வேத³நேந விஷயீகரோதி விபா⁴க³ஶ:, தம் வேதி³தாரம் ப்ராஹு: கத²யந்தி க்ஷேத்ரஜ்ஞ: இதிஇதிஶப்³த³: ஏவம்ஶப்³த³பதா³ர்த²க: ஏவ பூர்வவத்க்ஷேத்ரஜ்ஞ: இத்யேவம் ஆஹு:கே ? தத்³வித³: தௌ க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞௌ யே வித³ந்தி தே தத்³வித³: ॥ 1 ॥

தத்ர த்³ர்ஷ்ட்ருத்வேந ஸங்கா⁴தத்³ருஶ்யாத் அந்யம் ஆத்மாநம் நிர்தி³ஶதி -

இத³மிதி ।

உக்தம் - ப்ரத்யக்ஷத்³ருஶ்யவிஶிஷ்டம் கிஞ்சித் இதி ஶேஷ: ।

ஶரீரஸ்ய ஆத்மந: அந்யத்வம் க்ஷேத்ரநாமநிருக்த்யா ப்³ரூதே -

க்ஷதேதி ।

க்ஷய: - நாஶ: । க்ஷரணம் - அபக்ஷய: ।

யதா² க்ஷேத்ரே பீ³ஜம் உப்தம் ப²லதி, தத்³வத்³ இத்யாஹ -

க்ஷேத்ரவத்³வேதி ।

க்ஷேத்ரபதா³த் உபரிஸ்தி²தம் இதிபத³ம் க்ஷேத்ரஶப்³த³விஷயம் , அந்யதா² வையர்த்²யாத் , இத்யாஹ -

இதிஶப்³த³ இதி ।

க்ஷேத்ரமித்யேவம் அநேந க்ஷேத்ரஶப்³தே³ந இத்யர்த²: ।

த்³ருஶ்யம் தே³ஹம் உக்த்வா தத: அதிரிக்தம் த்³ரஷ்டாரம் ஆஹ -

ஏததி³தி ।

ஸ்வாபா⁴விகம் ‘மநுஷ்யோ(அ)ஹம் ‘ இதி ஜ்ஞாநம் , அௌபதே³ஶிகம் ‘தே³ஹோ நா(அ)த்மா த்³ருஷ்யத்வாத் ‘ இத்யாதி³விபா⁴க³ஶ: - ஸ்வதோ(அ)திரிக்தத்வேந இத்யர்த²: ।

க்ஷேத்ரமித்யத்ர இதிஶப்³த³வத் அத்ராபி இதிஶப்³த³ஸ்ய க்ஷேத்ரஜ்ஞஶப்³த³விஷயத்வம் ஆஹ -

இதிஶப்³த³ இதி ।

க்ஷேத்ரஜ்ஞ இத்யேவம் - க்ஷேத்ரஜ்ஞஶப்³தே³ந தம் ப்ராஹு: இதி ஸம்ப³ந்த⁴: । ப்ரவக்த़்ருந் ப்ரஶ்நபூர்வகம் ஆஹ - க இத்யாதி³நா

॥ 1 ॥