నన్వహఙ్కారాధ్యాసే తదుపాధికతయా ఆత్మనః పరిచ్ఛిన్నతయా స్ఫురితత్వమ్ , పరిచ్ఛిన్నతయా స్ఫురితత్వే అత్యహఙ్కార ఇతిఅహఙ్కారస్యాధ్యాస ఇతీతరేతరాశ్రయత్వం స్యాదితి, తన్న, పూర్వకల్పనాహఙ్కారసంస్కారావచ్ఛిన్నతయా స్ఫురితే అద్యతనాహఙ్కారాధ్యాసః అద్యతనాహఙ్కారావచ్ఛిన్నతయా స్ఫురితే తత్సంస్కారాధ్యాస ఇత్యనాదిత్వాత్ । అస్మత్ప్రత్యయశబ్దేనాత్మవిషయం జ్ఞానముక్తమితి మన్వానశ్చోదయతి -

నను విషయిణశ్చిదాత్మనః కథం విషయభావ ఇతి ।

విషయిత్వాత్ విషయత్వం న సమ్భవతి । చిత్వాచ్చ జడే విద్యమానవిషయత్వం న సమ్భవతీత్యర్థః ।

ఇదన్తాసముల్లేఖ్య ఇతి ।

ఇదమితి ప్రకాశ్య ఇత్యర్థః ।

ప్రకాశ్యవైపరీత్యమాహ -

ప్రకాశ ఇతి ।

ఎకస్యైవ కణ్డూయనకర్మత్వం కణ్డూయనకర్తృత్వం చేతి విరుద్ధరూపద్వయసన్నివేశో దృష్టః ఇత్యాశఙ్క్యాహ –

నిరంశస్యేతి ।

అస్మత్ప్రత్యయత్వాభిమతోఽహఙ్కార ఇతి ।

ఆత్మనో వ్యఞ్జకతయా తస్య పరిచ్ఛిన్నతయా స్ఫురితత్వే నిమిత్తం స్ఫటికమణికల్పమాత్మన్యధ్యస్తద్రవ్యమస్మత్ప్రత్యయః । న త్వాత్మకర్మకజ్ఞానమిత్యర్థః ।

నన్విదం రజతమితివత్ అధ్యస్తత్వే అహమిత్యత్రాపి ద్వైరూప్యావభాసో వక్తవ్య ఇత్యత ఆహ -

స చేదమనిదంరూపవస్తుగర్భ ఇతి ।

స్వయమ్ప్రకాశచైతన్యేనాహఙ్కారగతజాడ్యతిరస్కారాత్ తస్మిన్నహఙ్కారో గర్భితః । అహఙ్కారేణ చైతన్యగతస్వయమ్ప్రకాశత్వతిరస్కారాత్ చైతన్యమహఙ్కారే గర్భితమిత్యర్థః ।

సర్వలోకసాక్షిక ఇతి ।

సర్వలోకస్య ప్రాణిజాతస్య సాక్షికః । స్వసాక్ష్యాత్మనా సాక్షాత్కృతోఽతో ద్వైరూప్యే సాక్షిప్రమాణమస్తీత్యర్థః ।

అహమితి ప్రతీయమానం ఇదమనిదంరూపత్వేన న సాక్షాత్కుర్మః ఇత్యాశఙ్క్య అహం దుఃఖీతి దుఃఖరూపేణ పరిణామ్యేకం వస్తు తదైవ జిహాసితదుఃఖధర్మితయా నిత్యప్రేమాస్పదసుఖాత్మకమపరం వస్తు చ ప్రతీయతే । తస్మాద్వస్తుద్వయమవధానేన వీక్ష్య వదన్త్విత్యాహ –

తమవహితచేతస్తయేతి ।

అహం జానామీతి జ్ఞానరూపేణ పరిణామితయా జ్ఞానాత్ ద్రష్ట్టత్వాఖ్యద్రష్టృత్వాయ ఇతిపరిణామిచిద్రూపతయా చ వస్తుద్వయమస్తీత్యవలోక్య వదన్త్విత్యాహ -

నిపుణనిపుణతరమభివీక్ష్యేతి పఞ్చపాదికామభివీక్ష్యేతి ।

అహమిదం జానామీత్యత్రాహఙ్కారే బుద్ధౌ బోధ్యే చ యుగపత్ త్రితయసాధకత్వానుభవాత్మనా అనుస్యూతచైతన్యమహమితి వ్యావృత్తరూపం చేతి వా మతే తదప్యవలోక్య వదన్త్విత్యాహ –

నిపుణతరమభివీక్ష్యేతి ।