విశేషహేతుర్వాచ్య ఇతి ।

ఆత్మానుభవయోః చిద్రూపత్వావిశేషేఽపి ఆత్మనః స్వయమ్ప్రకాశత్వే విశేషహేతుర్వాచ్య ఎవ, న కదాచిదప్యుక్తో భవతీత్యర్థః ।

ఘటాపరోక్ష్యవదాత్మాపరోక్ష్యమపి జ్ఞానాధీనమితి, నేత్యాహ -

న హి చైతన్యస్వభావః సన్నితి ।

ప్రదీపస్య స్వోత్పత్త్యర్థం ప్రదీపాన్తరాపేక్షా విద్యత ఇత్యాశఙ్క్య విశినష్టి -

ప్రకాశన ఇతి ।

అనుభవస్య క్రియాత్వద్రవ్యత్వయోరసమ్భవాత్ గుణత్వే వక్తవ్యే సవితృప్రకాశవత్తస్య స్వధర్మ్యాత్మత్వం సత్తాయామవ్యభిచారాత్ ఆత్మస్వరూపతైవేత్యాత్మైవ చిద్రూపప్రకాశః స్యాదిత్యాహ –

అనిచ్ఛతోఽపీతి ।

ఆత్మనోఽన్యత్ కాదాచిత్కద్రవ్యమనుభవ ఇతి నేత్యాహ -

న తదతిరిక్తేతి ।

జన్యానుభవస్యాజన్యాత్మాతిరిక్తత్వమస్తీతి శఙ్కతే -

కథమితి ।

అనుభవస్య స్వతో భేదాభావేన దేశకాలానవచ్ఛేదాదాత్మస్వరూపతైవ న జన్యత్వమిత్యుపపాదయతి -

ప్రమాణజన్యశ్చేదిత్యాదినా ।

అనుభవభేదే సతి తేష్వనుభవ ఇత్యేకశబ్దప్రయోగహేతుత్వేన అనుభవత్వం నామ సామాన్యం వక్తవ్యమ్ । తచ్చ సామాన్యం కిం జడం చిత్స్వభావం వా, జడం చేన్నానుభవగతం స్యాత్ చైతన్యం చేత్ అనుభవస్వరూపత్వాదేవ నానుభవగతత్వమ్ । అతః సామాన్యాభావాచ్చ నానుభవభేద ఇత్యేకాత్మైకానుభవఎకాత్మైక్యానుభవ ? ఇత్య ఇత్యాహేతిఇత్యాహ -

సర్వానుభవానుగతం చేతి ।