நநு விநஷ்டாவிநஷ்டத்வேந விஶேஷ: ஸித்⁴யதி । ஸித்⁴யேத் , யதி³ விநஷ்டாவிநஷ்டதா ஸித்⁴யேத் ; ஸா ச ஜந்யத்வே ஸதி, தஸ்யாம் ச ஸித்³தா⁴யாம் ஜந்யத்வம் இதி பரஸ்பராயத்தஸ்தி²தித்வேந ஏகமபி ந ஸித்⁴யேத் । ஏதேந அதிஸாத்³ருஶ்யாத³நுப⁴வபே⁴தோ³ ந விபா⁴வ்யத இதி ப்ரத்யுக்தம் பே⁴தா³ஸித்³தே⁴: । ந ஹி சித்ப்ரகாஶஸ்ய ஸ்வக³தோ பே⁴தோ³ ந ப்ரகாஶதே இதி யுக்திமத் ; யேந தத³ப்ரகாஶநாத் ஸாத்³ருஶ்யநிப³ந்த⁴நோ விப்⁴ரம: ஸ்யாத் । ந ச யதா² ஜீவஸ்ய ஸ்வயஞ்ஜ்யோதிஷோ(அ)பி ஸ்வரூபமேவ ஸத் ப்³ரஹ்மரூபத்வம் ந ப்ரகாஶதே தத்³வத் ஸ்யாதி³தி யுக்தம் ; அபி⁴ஹிதம் தத்ராப்ரகாஶநே ப்ரமாணம் , இஹ தந்நாஸ்தி । ந ஹி ஸாமாந்யதோத்³ருஷ்டமநுப⁴வவிரோதே⁴ யுக்திவிரோதே⁴ ச ஸமுத்திஷ்ட²தி ; த³ர்ஶிதே சாநுப⁴வயுக்தீ । தஸ்மாத் சித்ஸ்வபா⁴வ ஏவாத்மா தேந தேந ப்ரமேயபே⁴தே³நோபதீ⁴யமாநோ(அ)நுப⁴வாபி⁴தா⁴நீயகம் லப⁴தே, அவிவக்ஷிதோபாதி⁴ராத்மாதி³ஶப்³தை³ரபி⁴தீ⁴யதே ; அவதீ⁴ரிதவநாபி⁴தா⁴நநிமித்தைகதே³ஶாவஸ்தா²நா இவ வ்ருக்ஷா வ்ருக்ஷாதி³ஶப்³தை³: இத்யப்⁴யுபக³ந்தவ்யம் , பா³ட⁴ம் ; அத ஏவ விஷயாநுப⁴வநிமித்தோ(அ)நித³மாத்மகோ(அ)ஹங்காரோ வர்ண்யதே, ஸத்யமேவம் ; கிந்து ததா² ஸதி ஸுஷுப்தேபி ‘அஹமி’த்யுல்லேக²: ஸ்யாத் । கத²ம் ? நீலாநுஷங்கோ³ யஶ்சைதந்யஸ்ய, ஸ நீலபோ⁴க³:, நாஸாவஹமுல்லேகா²ர்ஹ: । ’அஹமி’தி ஆத்மா அவபா⁴ஸதே । தத்ர யதி³ நாம ஸுஷுப்தே விஷயாநுஷங்கா³பா⁴வாதி³த³ம் ஜாநாமீ’தி விஷயதத³நுப⁴வபராமர்ஶோ நாஸ்தி, மா பூ⁴த் ; அஹமித்யாத்மமாத்ரபராமர்ஶ: கிமிதி ந ப⁴வேத் ?
விநஷ்டபீதஸம்வித³பேக்ஷயா ஸ்தி²தநீலஸம்விதோ³ பே⁴தோ³(அ)ஸ்தீத்யாஶங்க்ய ஸ்தி²தாபே⁴தா³த்³விநஷ்டத்வமஸித்³த⁴மித்யாஹ -
நநு விநஷ்டாவிநஷ்டத்வேநேதி ।
நீலஸம்விதோ³ ஜந்யத்வாத் பீதஸம்விதோ³ விநஷ்டதேத்யாஶங்க்யாஹ -
ஸா ச ஜந்யத்வ இதி ।
பே⁴தா³பா⁴வஸாத⁴நேந ஸுக³தபா⁴ஷாபி நிரஸ்தேத்யாஹ –
ஏதேநேதி ।
சித்ப்ரகாஶஸ்ய ஸ்வரூபபே⁴தோ³(அ)ஸ்தி சேத் பே⁴த³ஸ்ய ப்ரகாஶாபே⁴தா³த் ப்ரகாஶேந ப⁴விதவ்யம் , அப்ரகாஶநம் து பே⁴தா³பா⁴வாதே³வ ந ஸாத்³ருஶ்யாதி³த்யாஹ -
ந ஹி சித்ப்ரகாஶஸ்யேதி விப்⁴ரம: ஸ்யாதி³தி ।
அபே⁴த³ப்⁴ரம: ஸ்யாதி³த்யர்த²: ।
அபி⁴ஹிதம் தத்ராப்ரகாஶநே ப்ரமாணமிதி ।
அப்ரகாஶநஹேத்வவித்³யாயாம் ப்ரமாணமுக்தமித்யர்த²: ।
ஸம்வித³: ஸாத்³ருஶ்யா ப்ரதிப³த்³த⁴பே⁴தா³வபா⁴ஸா:, ஸ்தா²யிப்ரகாஶ இதி பு³த்³தி⁴வேத்³யத்வாத் ஜ்வாலாவதி³த்யாஶங்க்யாஹ -
ந ஹி ஸாமாந்யதோ த்³ருஷ்டமிதி ।
பூர்வாபரஸம்விதே³கரூபாநுப⁴வோ பே⁴த³ஸ்ய ச பா⁴வே ப்ரகாஶேந ப⁴விதவ்யமித்யநுப⁴வயுக்தீ த³ர்ஶித இத்யாஹ -
த³ர்ஶிதே சேதி ।
ஆத்மசைதந்யஸ்ய நித்யஸ்ய கத²ம் விஷயாநுப⁴வத்வமிதி ததா³ஹ -
தஸ்மாச்சித்ஸ்வபா⁴வ இதி ।
உபாதீ⁴யமாந இதிஉபதீ⁴யமாந இதி ।
க⁴டாத்³யுபாதி⁴நா ஜ்ஞாயமாநோ க³ம்யமாநோ வ்யாப்யமாந உபாதி⁴நா அவச்சி²த்³யமாந இத்யர்த²: ।
ஸர்வக³தாத்மசைதந்யஸ்ய ஆகாஶாதி³ப்ரமேயைரவச்சி²ந்நதயா கார்த்ஸ்ந்யேநாநுப⁴வரூபேணைவ உபயுக்தத்வாத் ஆகாராந்தராபா⁴வாத் ஆத்மஶப்³தா³ர்த²த்வம் ந ஸம்ப⁴வதீத்யாஶங்க்ய க்ருத்ஸ்நோபாதி⁴விநிர்முக்தம் ததே³வாத்மாதி³ஶப்³த³வாச்யம் ப⁴வதீத்யாஹ –
அவிவக்ஷிதோயாதி⁴ரிதி ।
ஆத்மஸ்வரூபசைதந்யேந விஷயோபராகா³த் விஷயாநுப⁴வஶப்³தி³தேந ஆத்மா ப்ரகாஶத இத்யுக்த்யா விஷயாநுப⁴வாஶ்ரயகோடிதயா ஆத்மா ஸித்⁴யதீதி த்வயோக்தம் தத்ததை²வேத்யாஹ பூர்வவாதீ³ -
பா³ட⁴மிதி ।
அத ஏவேதி ।
விஷயாநுப⁴வாஶ்ரயதயா ஸித்³த⁴ஸ்யாத்மத்வாதே³வேத்யர்த²: ।
அஹமநுப⁴வாமீத்யஹங்காரஸ்ய விஷயாநுப⁴வாஶ்ரயத்வப்ரதீதே: அஹங்கார ஏவாத்மதயா(அ)நித³ம்ரூபோ நாந்ய இத்யாஹ -
விஷயாநுப⁴வநிமித்த இதி ।
யோ(அ)ஹங்கார: ஸோ(அ)நித³மாத்மகோ வர்ணித இத்யுத்³தே³ஶ்யவிதே⁴யபா⁴வோ(அ)த்ர த்³ரஷ்டவ்ய: ।
விஷயாநுப⁴வஶப்³தி³தேந ஆத்மஸ்வரூபசைதந்யேநாஹங்காரஸ்ய ஸித்³தி⁴ரஸ்த்யேவ, ந து சைதந்யாக்²யாநுப⁴வாஶ்ரயத்வமநித³ம்ரூபத்வம் சாஸ்தி । சைதந்யாக்²யாநுப⁴வஸ்ய ஆத்மஸ்வரூபதயா தந்நிஷ்ட²த்வாத் அஹங்காரநிஷ்ட²த்வாபா⁴வாத் இத்யாஹ –
ஸத்யமேவமிதி ।
அஹங்காரஸ்யாநுப⁴வாஶ்ரயத்வப்ரதீதே: அநுப⁴வஸ்தந்நிஷ்ட² ஏவேத்யாஶங்க்ய அயோ த³ஹதீத்யத்ராயஸ இவாநாஶ்ரயத்வே(அ)பி ப்ரதிபா⁴ஸ: ஸ்யாதி³த்யாஹ –
கிந்த்விதி ।
அநயோ: வ்யதிரேகேண த³ஹநாஶ்ரயவஹ்நித³ர்ஶநவத் அஹங்காரவ்யதிரிக்தாத்மாத³ர்ஶநாத் , அஹங்காரஸ்யைவாநுப⁴வாஶ்ரயத்வமாத்மத்வம் சேத்யாஶங்க்ய, ஸுஷுப்தாவாத்மநி ஸத்யேவாஹங்காரஸ்யாபா⁴வாத் ந தஸ்யாத்மத்வமித்யாஹ -
ததா² ஸதி அஹமுல்லேக²: ஸ்யாதி³தி ।
அஹங்கார: ஸ்யாதி³தி ச பா⁴ஸ: ஸ்யாதி³த்யர்த²: ।
விஷயாநுப⁴வாபா⁴வாத³ஹங்காரஸ்ய ஸுஷுப்தாவநவபா⁴ஸ: ந த்வஹங்காராபா⁴வாதி³தி சோத³யதி -
கத²மிதி ।
விஷயாநுப⁴வாபா⁴வோக்த்யா சைதந்யாபா⁴வோ வக்தும் ந ஶக்யதே சைதந்யஸ்யாத்மஸ்வரூபதயா நித்யத்வோக்தே: சைதந்யஸ்ய நீலாதி³விஷயஸம்ப³ந்தா⁴பா⁴வோக்தௌ ந தேநாத்மத்வாபி⁴மதாஹங்காரஸ்ய அப்ரதீதி: ।
நீலஸம்ப³ந்த⁴ஸ்யாத்மஸித்³தி⁴ஹேதுத்வாபா⁴வாதி³த்யாஹ -
நீலாநுஷங்க³ இதி ।
நீலாபோ⁴க³ இதி நீலஸித்³தி⁴ரித்யர்த²: ।
அஹமித்யாத்மாவபா⁴ஸத இதி ।
ஆத்மா த்வஹமித்யவபா⁴ஸதே । அத: இத³மித்யவபா⁴ஸ்யநீலஸித்³தி⁴ஹேது: நீலாநுஷங்கோ³ நாத்மஸித்³தி⁴ஹேதுரித்யர்த²: ।
த³ர்ஶநக்ரியாவ்யாப்தத்³ரஷ்ட்ராகாரஸ்ய அஹமித்யவபா⁴ஸ்யத்வாத் தத³பா⁴வாத³ஹமித்யநவபா⁴ஸ: ஸுஷுப்த இத்யாஶங்க்ய தஸ்ய ஸப்ரதியோகி³கத்வேந அநாத்மத்வாந்நாஹமித்யவபா⁴ஸ்யத்வம் । அதோ(அ)ஹங்காரஸ்ய கேவலஸ்யாஹமித்யவபா⁴ஸ்யத்வாத் தஸ்ய ஸுஷுப்தே(அ)வஸ்தா²நே(அ)ஹமித்யவபா⁴ஸேந ப⁴விதவ்யமித்யாஹ -
தத்ர யதி³ நாமேதி ।
விஷயாநுஷங்கோ³ நாம ஆத்மஸ்வரூபசைதந்யஸ்ய விஷயஸம்ப³ந்த⁴: । ஸ ஏவ விஷயாநுப⁴வ இதி த்³ரஷ்டவ்யம் ।