கத²ம் புந: ஸ்ப²டிகே லோஹிதிம்நோ மித்²யாத்வம் ? உச்யதே — யதி³ ஸ்ப²டிகப்ரதிஸ்பா²லிதா நயநரஶ்மயோ ஜபாகுஸுமமுபஸர்பேயு:, ததா³ விஶிஷ்டஸம்நிவேஶம் ததே³வ லோஹிதம் க்³ராஹயேயு: । ந ஹி ரூபமாத்ரநிஷ்ட²ஶ்சாக்ஷுஷ: ப்ரத்யயோ த்³ருஷ்டபூர்வ: ; நாபி ஸ்வாஶ்ரயமநாகர்ஷத்³ரூபமாத்ரம் ப்ரதிபி³ம்பி³தம் க்வசிது³பலப்³த⁴பூர்வம் । நநு அபி⁴ஜாதஸ்யேவ பத்³மராகா³தி³மணே: ஜபாகுஸுமாதே³ரபி ப்ரபா⁴ வித்³யதே, தயா வ்யாப்தத்வாத் ஸ்ப²டிகோ(அ)பி லோஹித இவாவபா⁴ஸதே ; ததா²பி ஸ்வயமலோஹிதோ மித்²யைவ லோஹித இத்யாபத்³யேத । அத² ப்ரபை⁴வ லோஹிதோ(அ)வபா⁴ஸதே, ந ஸ்ப²டிக இதி ; ஶௌக்ல்யமபி தர்ஹி ஸ்ப²டிகே ப்ரகாஶேத । அத² ப்ரப⁴யா அபஸாரிதம் ததி³தி சேத் , ஸ தர்ஹி நீரூப: கத²ம் சாக்ஷுஷ: ஸ்யாத் ? ந ச ரூபித்³ரவ்யஸம்யோகா³த் ; வாயோரபி ததா²த்வப்ரஸங்கா³த் । ந ப்ரபா⁴நிமித்தம் லௌஹித்யம் தத்ரோத்பந்நம் ; உத்தரகாலமபி ததா² ரூபப்ரஸங்கா³த் । அப்⁴யுபக³ம்ய ப்ரபா⁴மித³முக்தம் । யதா² பத்³மராகா³தி³ப்ரபா⁴ நிராஶ்ரயாபி உந்முகோ²பலப்⁴யதே, ந ததா² ஜபாகுஸுமாதே³: ॥ ததே³வம் ஸ்ப²டிகமணாவுபதா⁴நோபராக³ இவ சிதா³த்மந்யப்யஹங்காரோபராக³: । தத: ஸம்பி⁴ந்நோப⁴யரூபத்வாத் க்³ரந்தி²ரிவ ப⁴வதீதி அஹங்காரோ க்³ரந்தி²ரிதி கீ³யதே ।
குஸுமக³தமேவ ஸத்யலௌஹித்யம் ஸ்ப²டிகாத³விவிக்தம் பா⁴தீத்யக்²யாதிவாதீ³ சோத³யதி -
கத²ம் புநரிதி ।
ப்ரதிஸ்பா²லிதா இதி ।
ஸ்பா²டிகஸ்ய தேஜோத்³ரவ்யத்வாத் தத: ப்ரதிஹதா யதி³ ஜபாகுஸுமம் க³ச்சே²யுரித்யர்த²: ।
ததே³வ ஜபாகுஸுமமேவ லோஹிதம் க்³ருஹ்ணாதீத்யாக்³ருஹ்ணந்தீதிஶங்க்ய, தர்ஹி ஸந்நிவேஶவிஶிஷ்டம் புஷ்பம் லோஹிதமிதி க்³ராஹ்யேயுரித்யாஹ –
விஶிஷ்டஸந்நிவேஶமிதி ।
தோ³ஷப³லாதி³ந்த்³ரியஸ்ய குஸுமஸம்யோகா³பா⁴வாத் ந ஸந்நிவேஶக்³ரஹணமிதி, நேத்யாஹ -
ந ஹி ரூபமாத்ரநிஷ்ட² இதி ।
ரூபமாத்ரம் ஸ்ப²டிகே ப்ரதிபி³ம்பி³தம் ஸ்ப²டிகாத்மநா பா⁴தீத்யந்யதா²க்²யாதிவாதீ³ வத³தி, தந்நேத்யாஹ -
நாபி ஸ்வாஶ்ரயமிதி ।
லௌஹித்யகு³ணாஶ்ரயத்³ரவ்யப்ரபா⁴வத்³த்³ரவ்யஸ்ய ஸ்ப²டிகே வ்யாப்த்யங்கீ³காராத் தத்³த்³வாரேணாக³தம் ரூபம் ஸ்ப²டிகாத்மநா பா⁴தீதி சோத³யதி -
நந்வபி⁴ஜாதஸ்யேவேதி ।
குலீநஸ்யாஸங்கரஸ்யேத்யர்த²: ।
ஸ்ப²டிகஸம்ஸ்ருஷ்டம் லௌஹித்யம் ஸம்ஸர்க³ஸ்ய மித்²யாத்வாத் தத்³விஶிஷ்டரூபேண மித்²யேத்யாஹ -
ததா²பி ஸ்வயமலோஹித இதி ।
லௌஹித்யஸ்ய ந ஸ்ப²டிகஸம்ஸர்கா³வபா⁴ஸ இத்யக்²யாதிவாதி³நோ மதம் த³தா³தி -
அத² ப்ரபை⁴வேதி ।
ஶௌக்ல்யமபி தர்ஹீதி ।
ஸம்யுக்தஸமவாயஸ்ய ஸம்யோக³ஸ்ய வா வித்³யமாநத்வாதி³தி பா⁴வ: ।
ப்ரப⁴யாபஸாரிதமிதி ।
லௌஹித்யாக்²யவிரோதி⁴கு³ணயா ப்ரப⁴யேத்யர்த²: ।
ரூபித்³ரவ்யஸம்யோகா³தி³தி பம்0 பாம்0ந ரூபிஸம்யோகா³தி³தி ।
ரூபிப்ரபா⁴ஸம்யோகா³நாம் ந சாக்ஷுஷத்வமித்யர்த²: ।
'ஜபாகுஸுமம் ப்ரபா⁴வத் ரக்தத்வாத் பத்³மராகா³தி³வத்’ இத்யாஶங்க்யாஹ -
யதா² பத்³மராகா³தி³ப்ரபே⁴தி ।
நிராஶ்ரயபீதிமாஶ்ரயமண்யவச்சே²த³கதே³ஶாத்³தே³ஶாந்தரம் வ்யாப்ய மாம் ப்ரதி ஸமாக³ச்ச²தீதி ப்ரதீயத இத்யர்த²: ।
அஹங்காரோபராக³ இத்யத்ர ஆத்மநி கர்த்ருத்வாத்³யநர்தா²ரோபஹேதுரித்யத்⁴யாஹார: । நாஹங்காரஸ்யாநர்த²ஹேதுத்வம் ‘பி⁴த்³யதே ஹ்ருத³யக்³ரந்தி²மு0 உ0 2 - 2 - 9’ ரிதி ஹ்ருத³யக்³ரந்தே²ரநர்த²ஹேதுத்வஸ்ய ஶ்ருத்யவக³தத்வாதி³தி தத்ராஹ -
தத: ஸம்பி⁴ந்ந இதி ।