ಪಂಚಪಾದಿಕಾ
ವಕ್ತವ್ಯಕಾಶಿಕಾ
 

ನನು ನೀಲಾದಿವಿಷಯೋಽಪಿ ಚೇದಪರೋಕ್ಷಸ್ವಭಾವಃ, ನೀಲಾತ್ಮಿಕಾ ಸಂವಿದಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಸ್ಯಾತ್ ; ಅತಃ ಏವ ಮಾಹಾಯಾನಿಕಪಕ್ಷಃ ಸಮರ್ಥಿತಃ, ಮೈವಮ್ಪರಸ್ಪರವ್ಯಾವೃತ್ತೌ ನೀಲಪೀತಾವವಭಾಸೇತೇ, ಅಪರೋಕ್ಷತಾ ತು ತಥಾ, ಏಕರೂಪಾವಗಮಾದ್ವಿಚ್ಛೇದಾವಭಾಸೇಽಪಿ, ಅತಃ ತತ್ಸ್ವಭಾವತಾಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ , ತದ್ವದೇವ ವ್ಯಾವೃತ್ತಸ್ವಭಾವತಾಽಪ್ಯವಭಾಸೇತ, ತಥಾಕಿಂ ತೈರಪಿ ನೀಲಾತ್ಮಕಸಂವಿದೋಽನ್ಯ ಏವ ಪರಾಗ್ವ್ಯಾವೃತ್ತೋಽಪರೋಕ್ಷಃ ಪ್ರತ್ಯಗವಭಾಸಃ ಸ್ವರೂಪಮಾತ್ರೇ ಪರ್ಯವಸಿತೋ ವಿಕಲ್ಪ ಉಪೇಯತೇ, ಪ್ರತೀಯತೇ ನೀಲಸಂವಿತ್ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವ್ಯಾವೃತ್ತೇದಂತಯಾ ಗ್ರಾಹ್ಯರೂಪಾ ; ತತಶ್ಚ ವಸ್ತುದ್ವಯಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕರೂಪಮಿತರೇತರವ್ಯಾವೃತ್ತಂ ಸಿದ್ಧಮ್

ನನು ನೀಲಾದಿವಿಷಯೋಽಪಿ ಚೇದಪರೋಕ್ಷಸ್ವಭಾವಃ, ನೀಲಾತ್ಮಿಕಾ ಸಂವಿದಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಸ್ಯಾತ್ ; ಅತಃ ಏವ ಮಾಹಾಯಾನಿಕಪಕ್ಷಃ ಸಮರ್ಥಿತಃ, ಮೈವಮ್ಪರಸ್ಪರವ್ಯಾವೃತ್ತೌ ನೀಲಪೀತಾವವಭಾಸೇತೇ, ಅಪರೋಕ್ಷತಾ ತು ತಥಾ, ಏಕರೂಪಾವಗಮಾದ್ವಿಚ್ಛೇದಾವಭಾಸೇಽಪಿ, ಅತಃ ತತ್ಸ್ವಭಾವತಾಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ , ತದ್ವದೇವ ವ್ಯಾವೃತ್ತಸ್ವಭಾವತಾಽಪ್ಯವಭಾಸೇತ, ತಥಾಕಿಂ ತೈರಪಿ ನೀಲಾತ್ಮಕಸಂವಿದೋಽನ್ಯ ಏವ ಪರಾಗ್ವ್ಯಾವೃತ್ತೋಽಪರೋಕ್ಷಃ ಪ್ರತ್ಯಗವಭಾಸಃ ಸ್ವರೂಪಮಾತ್ರೇ ಪರ್ಯವಸಿತೋ ವಿಕಲ್ಪ ಉಪೇಯತೇ, ಪ್ರತೀಯತೇ ನೀಲಸಂವಿತ್ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವ್ಯಾವೃತ್ತೇದಂತಯಾ ಗ್ರಾಹ್ಯರೂಪಾ ; ತತಶ್ಚ ವಸ್ತುದ್ವಯಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕರೂಪಮಿತರೇತರವ್ಯಾವೃತ್ತಂ ಸಿದ್ಧಮ್

ಅಹಮಿತಿ ಪ್ರತೀಯಮಾನಾಹಂಕಾರಾವಚ್ಛಿನ್ನಚೈತನ್ಯೈಕ್ಯಾತ್ ವಿಷಯಾಭಿನ್ನಚೈತನ್ಯಸ್ಯ ಅಹಮಿತ್ಯವಭಾಸಮಾನಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜ್ಞೇಯೇನಾಭೇದಂ ವದತೋ ವಿಜ್ಞಾನವಾದಿನಾಂ ಮತಮಾಯಾತಮಿತಿ ಚೋದಯತಿ -

ನನು ನೀಲಾದಿವಿಷಯೋಽಪಿ ಚೇದಿತಿ ।

ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಕ್ಷಣಿಕಸಕರ್ಮಕಬುದ್ಧಿಜ್ಞಾನಸ್ಯ ತಸ್ಮಾತ್ ಭೇದೇನಾರ್ಥಕ್ರಿಯಾಸಾಮರ್ಥ್ಯಸತ್ವಶೂನ್ಯಕ್ಷಣಿಕವಿಷಯೇಣ ವಾಸ್ತವತಾದಾತ್ಮ್ಯಂ ಮಾಹಾಯಾನಿಕೈರಂಗ್ಯಕಾರಿ । ತದ್ವಿರುದ್ಧತ್ವೇನ ನಿತ್ಯಾಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಚೈತನ್ಯರೂಪಸಂವೇದನಸ್ಯ ತತೋ ಭೇದೇನಾರ್ಥಕ್ರಿಯಾಸಮರ್ಥಸ್ಥಾಯಿಪ್ರಪಂಚೇನ ಐಕ್ಯಾಭಾಸೋಽಸ್ಮಾಭಿರಂಗೀಕ್ರಿಯತೇ । ಅತಃ ಏವಂವಿಧಚೈತನ್ಯಸ್ಯೈವಂವಿಧಪ್ರಪಂಚೇನೈಕ್ಯಾಭಾಸೋಕ್ತ್ಯಾ ನ ಮಾಹಾಯಾನಿಕಪಕ್ಷಪ್ರಸಂಗ ಇತಿ ಮತ್ವಾ ಚೈತನ್ಯಸ್ಯ ವ್ಯಾಪಿನಿತ್ಯತ್ವಂ ಪರಸ್ಪರವ್ಯಾವೃತ್ತಾನಿತ್ಯವಿಷಯೇಣಾಕಾಶಘಟಯೋರಿವ ವಾಸ್ತವೈಕ್ಯತಾದಾತ್ಮ್ಯಾಭಾವಂ ಚಾಹ -

ಮೈವಮ್ , ಪರಸ್ಪರೇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ವಿಚ್ಛೇದಾವಭಾಸೇಽಪೀತಿ ।

ನೀಲಾಪರೋಕ್ಷಂ ಪೀತಾಪರೋಕ್ಷಮಿತಿ ಔಪಾಧಿಕಭೇದಾವಭಾಸೇಪೀತ್ಯರ್ಥಃ ।

ನ ತತ್ಸ್ವನ ತತ್ಸ್ವಭಾವೇತಿಭಾವತೇತಿ ।

ನೀಲಾದಿಸ್ವನೀಲಾದಿಸ್ವಭಾವಾಮ್ಭಾವೋ ನ ಭವತೀತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಅಹಮಿತಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪೇಣಾವಭಾಸಮಾನಂ ಜ್ಞಾನಂ ಪರಾಗ್ರೂಪಂ ನೀಲಾದ್ ವ್ಯಾವೃತ್ತತಯಾ ಪರೋಕ್ಷಮಿತಿ ಬೌದ್ಧೈರಭ್ಯುಪಗಮಾತ್ ಗಂತೃಗಂತವ್ಯಯೋರಿವ ವಿಷಯಸಂವಿದ್ಭೇದಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಇತ್ಯಾಹ -

ಕಿಂಚ ತೈರಪೀತಿ ।

ನೀಲಾತ್ಮಕಸಂವಿದಿತಿ ನೀಲಮುಚ್ಯತೇ ।

ಪ್ರತ್ಯಗವಭಾಸ ಇತಿ

ಅಹಮಿತಿ ಸಂವೇದನಮುಚ್ಯತೇ ।

ಅನ್ಯ ಏವೇತ್ಯುಕ್ತೇಽಹಂಕಾರಾತ್ ಅನ್ಯಚೈತನ್ಯವತ್ ಕಿಮಹಂತಯಾ ನೀಲಸ್ಯಾವಭಾಸಂ ಸಹತ್ ಇತಿ ನೇತ್ಯಾಹ -

ಪರಾಗ್ವ್ಯಾವೃತ್ತ ಇತಿ ।

ಪ್ರತ್ಯಗವಭಾಸಸ್ವರೂಪಮಾತ್ರಪರ್ಯವಪರ್ಯವಸಿತ ಇತಿಸಿತಮ್ ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ಕಿಂ ತದಿತಿ ಧರ್ಮ್ಯಾಕಾಂಕ್ಷಾಯಾಮಾಹ -

ವಿಕಲ್ಪ ಇತಿ ।

ಜ್ಞಾನಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ವ್ಯಾವೃತ್ತ ಇತ್ಯುಕ್ತೇಽಹಂಕಾರಸ್ಯೈವ ನೀಲಸಂವಿಚ್ಛಬ್ದಿತನೀಲಸ್ಯಾಪಿ ಕಿಮಹಮಿತಿ ಪ್ರತೀತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ಗಂತವ್ಯಸ್ಯೇವೇದಂತಯಾವಭಾಸ ಇತ್ಯಾಹ -

ಇದಂತಯಾ ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹ್ಯಾರೂಪೇತಿರೂಪೇತಿ ।

ಅತೋ ಬೌದ್ಧೈರಪಿ ಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಯೋಃ ಭೇದಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತ್ವಾಂಗೀಕಾರಾತ್ ತಯೋರೈಕ್ಯೋಕ್ತಾವಪಿ ನ ಮೇ ಬೌದ್ಧಮತಪ್ರಸಂಗ ಇತ್ಯಭಿಪ್ರಾಯಃ ।

ವಸ್ತುದ್ವಯಮಿತಿ ।

ಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಯೋಃ ಸ್ವರೂಪಭೇದೇನ ಭಿನ್ನತ್ವಮುಚ್ಯತೇ ।

ಅತ್ಯಂತಭೇದಮಾಹ –

ಇತರೇತರವ್ಯಾವೃತ್ತಮಿತಿ ।

ಏಕಜಾತೀಯತ್ವಾಭಾವಮಾಹ –

ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕರೂಪಮಿತಿ ।