நநு நீலாதி³விஷயோ(அ)பி சேத³பரோக்ஷஸ்வபா⁴வ:, நீலாத்மிகா ஸம்விதி³த்யுக்தம் ஸ்யாத் ; அத: ஸ ஏவ மாஹாயாநிகபக்ஷ: ஸமர்தி²த:, மைவம் — பரஸ்பரவ்யாவ்ருத்தௌ நீலபீதாவவபா⁴ஸேதே, அபரோக்ஷதா து ந ததா², ஏகரூபாவக³மாத்³விச்சே²தா³வபா⁴ஸே(அ)பி, அத: ந தத்ஸ்வபா⁴வதா । யதி³ ஸ்யாத் , தத்³வதே³வ வ்யாவ்ருத்தஸ்வபா⁴வதா(அ)ப்யவபா⁴ஸேத, ந ச ததா² । கிம் ச தைரபி நீலாத்மகஸம்விதோ³(அ)ந்ய ஏவ பராக்³வ்யாவ்ருத்தோ(அ)பரோக்ஷ: ப்ரத்யக³வபா⁴ஸ: ஸ்வரூபமாத்ரே பர்யவஸிதோ விகல்ப உபேயதே, ப்ரதீயதே ச நீலஸம்வித் ப்ரத்யக்³வ்யாவ்ருத்தேத³ந்தயா க்³ராஹ்யரூபா ; ததஶ்ச வஸ்துத்³வயம் க்³ராஹ்யக்³ராஹகரூபமிதரேதரவ்யாவ்ருத்தம் ஸித்³த⁴ம் ॥
அஹமிதி ப்ரதீயமாநாஹங்காராவச்சி²ந்நசைதந்யைக்யாத் விஷயாபி⁴ந்நசைதந்யஸ்ய அஹமித்யவபா⁴ஸமாநஜ்ஞாநஸ்ய ஜ்ஞேயேநாபே⁴த³ம் வத³தோ விஜ்ஞாநவாதி³நாம் மதமாயாதமிதி சோத³யதி -
நநு நீலாதி³விஷயோ(அ)பி சேதி³தி ।
பரிச்சி²ந்நக்ஷணிகஸகர்மகபு³த்³தி⁴ஜ்ஞாநஸ்ய தஸ்மாத் பே⁴தே³நார்த²க்ரியாஸாமர்த்²யஸத்வஶூந்யக்ஷணிகவிஷயேண வாஸ்தவதாதா³த்ம்யம் மாஹாயாநிகைரங்க்³யகாரி । தத்³விருத்³த⁴த்வேந நித்யாபரிச்சி²ந்நசைதந்யரூபஸம்வேத³நஸ்ய ததோ பே⁴தே³நார்த²க்ரியாஸமர்த²ஸ்தா²யிப்ரபஞ்சேந ஐக்யாபா⁴ஸோ(அ)ஸ்மாபி⁴ரங்கீ³க்ரியதே । அத: ஏவம்வித⁴சைதந்யஸ்யைவம்வித⁴ப்ரபஞ்சேநைக்யாபா⁴ஸோக்த்யா ந மாஹாயாநிகபக்ஷப்ரஸங்க³ இதி மத்வா சைதந்யஸ்ய வ்யாபிநித்யத்வம் பரஸ்பரவ்யாவ்ருத்தாநித்யவிஷயேணாகாஶக⁴டயோரிவ வாஸ்தவைக்யதாதா³த்ம்யாபா⁴வம் சாஹ -
மைவம் , பரஸ்பரேத்யாதி³நா ।
விச்சே²தா³வபா⁴ஸே(அ)பீதி ।
நீலாபரோக்ஷம் பீதாபரோக்ஷமிதி ஔபாதி⁴கபே⁴தா³வபா⁴ஸேபீத்யர்த²: ।
ந தத்ஸ்வந தத்ஸ்வபா⁴வேதிபா⁴வதேதி ।
நீலாதி³ஸ்வநீலாதி³ஸ்வபா⁴வாம்பா⁴வோ ந ப⁴வதீத்யர்த²: ।
அஹமிதி ப்ரத்யக்³ரூபேணாவபா⁴ஸமாநம் ஜ்ஞாநம் பராக்³ரூபம் நீலாத்³ வ்யாவ்ருத்ததயா பரோக்ஷமிதி பௌ³த்³தை⁴ரப்⁴யுபக³மாத் க³ந்த்ருக³ந்தவ்யயோரிவ விஷயஸம்வித்³பே⁴த³: ப்ரத்யக்ஷ இத்யாஹ -
கிஞ்ச தைரபீதி ।
நீலாத்மகஸம்விதி³தி நீலமுச்யதே ।
ப்ரத்யக³வபா⁴ஸ இதி
அஹமிதி ஸம்வேத³நமுச்யதே ।
அந்ய ஏவேத்யுக்தே(அ)ஹங்காராத் அந்யசைதந்யவத் கிமஹந்தயா நீலஸ்யாவபா⁴ஸம் ஸஹத் இதி நேத்யாஹ -
பராக்³வ்யாவ்ருத்த இதி ।
ப்ரத்யக³வபா⁴ஸஸ்வரூபமாத்ரபர்யவபர்யவஸித இதிஸிதம் இத்யுக்தே கிம் ததி³தி த⁴ர்ம்யாகாங்க்ஷாயாமாஹ -
விகல்ப இதி ।
ஜ்ஞாநமித்யர்த²: ।
ப்ரத்யக்³வ்யாவ்ருத்த இத்யுக்தே(அ)ஹங்காரஸ்யைவ நீலஸம்விச்ச²ப்³தி³தநீலஸ்யாபி கிமஹமிதி ப்ரதீதி: ஸ்யாத் இத்யாஶங்க்ய க³ந்தவ்யஸ்யேவேத³ந்தயாவபா⁴ஸ இத்யாஹ -
இத³ந்தயா க்³ராஹ்யக்³ராஹ்யாரூபேதிரூபேதி ।
அதோ பௌ³த்³தை⁴ரபி ஜ்ஞாநஜ்ஞேயயோ: பே⁴த³ஸ்ய ப்ரத்யக்ஷத்வாங்கீ³காராத் தயோரைக்யோக்தாவபி ந மே பௌ³த்³த⁴மதப்ரஸங்க³ இத்யபி⁴ப்ராய: ।
வஸ்துத்³வயமிதி ।
ஜ்ஞாநஜ்ஞேயயோ: ஸ்வரூபபே⁴தே³ந பி⁴ந்நத்வமுச்யதே ।
அத்யந்தபே⁴த³மாஹ –
இதரேதரவ்யாவ்ருத்தமிதி ।
ஏகஜாதீயத்வாபா⁴வமாஹ –
க்³ராஹ்யக்³ராஹகரூபமிதி ।