ಪಂಚಪಾದಿಕಾ
ವಕ್ತವ್ಯಕಾಶಿಕಾ
 

ನನು ಕ್ವಚಿದಪರೋಕ್ಷಮಾತ್ರೇಽಧ್ಯಾಸೋ ದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಃ, ಸರ್ವತ್ರಾಕ್ಷಿಸಂಪ್ರಯೋಗಿತಯಾ ಪುರೋವಸ್ಥಿತಾಪರೋಕ್ಷ ಏವ ದೃಶ್ಯತೇ, ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ

ಚಾಯಮಸ್ತಿ ನಿಯಮಃ ಇತಿ

ಅಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಽಪಿ ಹ್ಯಾಕಾಶೇ ಇತಿ

ಪರೋಕ್ಷೇ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ;

ಅಥವಾಅಕ್ಷವ್ಯಾಪಾರಮಂತರೇಣಾಪ್ಯಪರೋಕ್ಷ

ಆಕಾಶೇ

ಬಾಲಾಃ

ಅಯಥಾರ್ಥದರ್ಶಿನಃ

ತಲಮ್

ಇಂದ್ರನೀಲತಮಾಲಪತ್ರಸದೃಶಮ್ ,

ಮಲಿನತಾಂ

ಧೂಮಾದಿಕಮನ್ಯಚ್ಚ ನೀಲೋತ್ಪಲಸಮಾನವರ್ಣತಾದಿ

ಅಧ್ಯಸ್ಯಂತಿ

ಏವಮವಿರುದ್ಧಃ

ಇತಿ ಸಂಭಾವನಾಂ ನಿಗಮಯತಿಯಥಾ ಆಕಾಶಸ್ಯಾಕ್ಷವ್ಯಾಪಾರಮಂತರಾಪ್ಯಪರೋಕ್ಷತಾ, ತಥಾ ದರ್ಶಯಿಷ್ಯಾಮಃ

ನನು ಕ್ವಚಿದಪರೋಕ್ಷಮಾತ್ರೇಽಧ್ಯಾಸೋ ದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಃ, ಸರ್ವತ್ರಾಕ್ಷಿಸಂಪ್ರಯೋಗಿತಯಾ ಪುರೋವಸ್ಥಿತಾಪರೋಕ್ಷ ಏವ ದೃಶ್ಯತೇ, ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ

ಚಾಯಮಸ್ತಿ ನಿಯಮಃ ಇತಿ

ಅಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಽಪಿ ಹ್ಯಾಕಾಶೇ ಇತಿ

ಪರೋಕ್ಷೇ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ;

ಅಥವಾಅಕ್ಷವ್ಯಾಪಾರಮಂತರೇಣಾಪ್ಯಪರೋಕ್ಷ

ಆಕಾಶೇ

ಬಾಲಾಃ

ಅಯಥಾರ್ಥದರ್ಶಿನಃ

ತಲಮ್

ಇಂದ್ರನೀಲತಮಾಲಪತ್ರಸದೃಶಮ್ ,

ಮಲಿನತಾಂ

ಧೂಮಾದಿಕಮನ್ಯಚ್ಚ ನೀಲೋತ್ಪಲಸಮಾನವರ್ಣತಾದಿ

ಅಧ್ಯಸ್ಯಂತಿ

ಏವಮವಿರುದ್ಧಃ

ಇತಿ ಸಂಭಾವನಾಂ ನಿಗಮಯತಿಯಥಾ ಆಕಾಶಸ್ಯಾಕ್ಷವ್ಯಾಪಾರಮಂತರಾಪ್ಯಪರೋಕ್ಷತಾ, ತಥಾ ದರ್ಶಯಿಷ್ಯಾಮಃ

ಸಂಪ್ರಯೋಗಿತಯೇತಿ ।

ಆರೋಪ್ಯೇಣ ಸಮಾನೇಂದ್ರಿಯಗ್ರಾಹ್ಯತಯೇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಅನುಮೇಯತ್ವಮಸ್ತೀತ್ಯಭಿಪ್ರೇತ್ಯಾಹ -

ಪರೋಕ್ಷ ಇತ್ಯರ್ಥ ಇತಿ ।

ಅಥವೇತಿ ।

ಸಾಕ್ಷಿವೇದ್ಯತಯಾ ಮನೋಮಾತ್ರಗಮ್ಯತಯಾ ವಾ ಅಪರೋಕ್ಷ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಇಂದ್ರನೀಲಮ್

ಇಂದ್ರನೀಲಮಿವ ನೀಲಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಭಾಷ್ಯಗತಾದಿಶಬ್ದಾರ್ಥಮಾಹ –

ಅನ್ಯಚ್ಚೇತಿ ।

ತಥಾ ದರ್ಶಯಿಷ್ಯಾಮ ಇತಿ ।

ರೂಪೇ ಪ್ರವೃತ್ತನಯನಬುದ್ಧಿವೃತ್ತ್ಯಾ ರೂಪೇಽಭಿವ್ಯಕ್ತಚೈತನ್ಯಾಚ್ಚ ಸಾಕ್ಷಿಣಾ ಆಕಾಶಾಪರೋಕ್ಷ್ಯಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।