ಪಂಚಪಾದಿಕಾ
ವಕ್ತವ್ಯಕಾಶಿಕಾ
 

ತತ್ತ್ವಮಸೀತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಾವಗಾಹಿಜ್ಞಾನಾಂತರೋತ್ಪತ್ತೇರಿಷ್ಟತ್ವಾತ್ತದ್ಧಿ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽವಚ್ಛಿದ್ಯೈವ ಚೈತನ್ಯಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪತ್ವಪ್ರಚ್ಛಾದನೇನ ಜೀವರೂಪತ್ವಾಪಾದಿಕಾಮನಾದಿಸಿದ್ಧಾಮವಿದ್ಯಾಮಹಂಕಾರಾದಿವಿಕ್ಷೇಪಹೇತುಂ ನಿರಾಕುರ್ವದೇವೋತ್ಪದ್ಯತೇತತಃ ಕಾರಣನಿವೃತ್ತೌ ತತ್ಕಾರ್ಯಮ್ಅಹಮಿ’ತಿ ಜೀವೇ ಭೋಕ್ತೃತ್ವರೂಪತಾ ಸಪರಿಕರಾ ನಿವರ್ತತ ಇತಿ ಯುಜ್ಯತೇಅಹಂಪ್ರತ್ಯಯಃ ಪುನರನಾದಿಸಿದ್ಧೋಽನಾದಿಸಿದ್ಧೇನೈವ ಕಾರ್ಯಕರಣಮಾತ್ರೇಣ ಸಹಭಾವಾದವಿರೋಧಾತ್ ಸ್ವರೂಪವಿವೇಕಮಾತ್ರೇಣ ನಿವರ್ತತೇನಾಪಿ ಜ್ಞಾನಾಂತರಮುತ್ಪನ್ನಮಿತಿ ವಿಶೇಷಃ

ತತ್ತ್ವಮಸೀತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಾವಗಾಹಿಜ್ಞಾನಾಂತರೋತ್ಪತ್ತೇರಿಷ್ಟತ್ವಾತ್ತದ್ಧಿ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽವಚ್ಛಿದ್ಯೈವ ಚೈತನ್ಯಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪತ್ವಪ್ರಚ್ಛಾದನೇನ ಜೀವರೂಪತ್ವಾಪಾದಿಕಾಮನಾದಿಸಿದ್ಧಾಮವಿದ್ಯಾಮಹಂಕಾರಾದಿವಿಕ್ಷೇಪಹೇತುಂ ನಿರಾಕುರ್ವದೇವೋತ್ಪದ್ಯತೇತತಃ ಕಾರಣನಿವೃತ್ತೌ ತತ್ಕಾರ್ಯಮ್ಅಹಮಿ’ತಿ ಜೀವೇ ಭೋಕ್ತೃತ್ವರೂಪತಾ ಸಪರಿಕರಾ ನಿವರ್ತತ ಇತಿ ಯುಜ್ಯತೇಅಹಂಪ್ರತ್ಯಯಃ ಪುನರನಾದಿಸಿದ್ಧೋಽನಾದಿಸಿದ್ಧೇನೈವ ಕಾರ್ಯಕರಣಮಾತ್ರೇಣ ಸಹಭಾವಾದವಿರೋಧಾತ್ ಸ್ವರೂಪವಿವೇಕಮಾತ್ರೇಣ ನಿವರ್ತತೇನಾಪಿ ಜ್ಞಾನಾಂತರಮುತ್ಪನ್ನಮಿತಿ ವಿಶೇಷಃ

ವ್ಯತಿರೇಕಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಜ್ಞಾನಯೋರಧ್ಯಾಸನಿವೃತ್ತೌ ಕೋ ವಿಶೇಷ ಇತಿ ತತ್ರಾಹ -

ತದ್ಧಿ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽವಚ್ಛಿದ್ಯೇತಿ ।

ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸಕಾಶಾತ್ ಪ್ರತಿಬಿಂಬರೂಪೇಣ ಭೋಕ್ತೃತ್ವ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಚೈತನ್ಯಸ್ಯೇತಿ ।

ಪ್ರತಿಬಿಂಬರೂಪೇಣ ಚೈತನ್ಯಸ್ಯ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಬೀಜನಾಶೇಽಪಿ ಕಾರ್ಯಾವಸ್ಥಾನವದವಿದ್ಯಾನಾಶೇಽಪಿ ಪ್ರವಾಹಾಕಾರಸ್ಯಾವಸ್ಥಾನಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ನೇತ್ಯಾಹ -

ತತಃ ಕಾರಣನಿವೃತ್ತಾವಿತಿ ।

ಭೋಕ್ತೃರೂಪತಾ ಇತಿ ।

ಅಹಂಕಾರ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಸಪರಿಕರೇತಿ ।

ಪ್ರಮಾತೃತ್ವಾದಿಸಹಿತೇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ವಿವಿಕ್ತ ಇತಿ ಗ್ರಹಣಾಭಾವೇಽಪಿ ದೈವಗತ್ಯಾ ಸ್ವರೂಪೇಣ ವಿವಿಕ್ತಬ್ರಹ್ಮರೂಪಾತ್ಮಗ್ರಾಹಿತ್ವಾತ್ ಅಹಂಪ್ರತ್ಯಯಃ ಕಿಮಿತ್ಯಧ್ಯಾಸಂ ನ ನಿವರ್ತಯತೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮತಾನವಭಾಸಕತ್ವಾತ್ ನ ತೇನ ನಿವೃತ್ತಿರಿತ್ಯಾಹ -

ಅಹಂಪ್ರತ್ಯಯಃ ಪುನರಿತಿ ।

ಕಾರ್ಯಕರಣಮಾತ್ರೇಣ ಸಹಭಾವಾದಿತಿ ।

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಾಪ್ನಸ್ವಾತ್ಮದೇಹೇತಿದೇಹಯೋರನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರೇಽಪಿ ಕಾರ್ಯಕರಣಮಾತ್ರೇಣ ಸಹಭಾವಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ವಿಚಾರಾದ್ವಿವೇಕಜ್ಞಾನಾಂತರಮುತ್ಪನ್ನಂ ನಿವರ್ತಯೇತ್ ಇತಿ, ನಾಪ್ರಮಾಣಜ್ಞಾನತ್ವಾದಿತ್ಯಾದಿತ್ಯಾಹ -

ನಾಪಿ ಜ್ಞಾನಾಂತರಮಿತಿ ।