अद्वैतशारदा | दक्षिणाम्नाय श्रीशारदापीठम्, शृङ्गेरी

॥ಸಂಬಂಧಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕಮ್ ॥

ಸ್ವಾವಿದ್ಯಾವಿಭವಪ್ರಸೂತವಿಪುಲದ್ವೈತಪ್ರಪಂಚಾಹಿತ-
ಸ್ಪಷ್ಟಭ್ರಾಂತಿತಿರೋಹಿತಾತ್ಮಮತಯೋ ಯಂ ಭಾಗಶೋ ಮನ್ವತೇ ।।
ನಿರ್ಭಾಗಂ ಸಕಲಭಿಧಾನಮನನವ್ಯಾಪಾರದೂರಸ್ಥಿತಂ
ವಂದೇ ನಂದಿತವಿಶ್ಚಮವ್ಯಯಮಜಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ತಮೇಕಂ ವಿಭುಮ್ ।। ೧ ।।

ಯಾಂ ಕಾಣ್ವೋಪನಿಷಚ್ಛಲೇನ ಸಕಲಾಮ್ನಾಯಾರ್ಥಸಂಶೋಧಿರ್ನೀ
ಸಂಚಕ್ರುರ್ಗುರವೋಽನುವೃತ್ತಗುರವೋ ವೃತ್ತಿಂ ಸತಾಂ ಶಾಂತಯೇ ।।
ಅರ್ಥಾವಿಷ್ಕರಣಂ ಕುತಾರ್ಕಿಕಕೃತಾಶಂಕಾಸಮುಚ್ಛಿತ್ತಯೇ
ತಸ್ಯಾ ನ್ಯಾಯಸಮಾಶ್ರಿತೇನ ವಚಸಾ ಪ್ರಕ್ರಮ್ಯತೇ ಲೇಶತಃ ।। ೨ ।।

ಅತ್ರ ಷೋಪನಿಷಚ್ಛಬ್ದೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೈಕಗೋಚರಃ।।
ತತ್ರೈವ ಚಾಸ್ಯ ಸದ್ಭಾವಾದಭಿಧಾರ್ಥಸ್ಯ ತತ್ಕುತಃ।। ೩ ।।

ಉಪೋಪಸರ್ಗಃ ಸಾಮೀಪ್ಯೇ ತತ್ಪ್ರತೀಚಿ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।।
ತ್ರಿವಿಧಸ್ಯ ಸದರ್ಥಸ್ಯ ನಿಶಬ್ದೋಽಪಿ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೪ ।।

ಉಪನೀಯೇಮಮಾತ್ಮಾನಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಪಾಸ್ತದ್ವಯಂ ಯತಃ।।
ನಿಹಂತ್ಯವಿದ್ಯಂ ತಜ್ಜಂ ತ ತಸ್ಮಾದುಪನಿಷದ್ಭವೇತ್ ।। ೫ ।।

ನಿಹತ್ಯಾನರ್ಥಮೂಲಂ ಸ್ವಾವಿದ್ಯಾಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾ ಪರಮ್ ।।
ಗಮಯತ್ಯಸ್ತಸಂಭೇದಮತೋ ವೋಪನಿಷದ್ಭವೇತ್ ।। ೬ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತೂನ್ನಿಃಶೇಷಾಂಸ್ತನ್ಮೂಲೋಚ್ಛೇದಕತ್ವತಃ।।
ಯತೋಽವಸಾದಯೇದ್ವಿದ್ಯಾ ತಸ್ಮಾದುಪನಿಷನ್ಮತಾ ।। ೭ ।।

ಯಥೋಕ್ತವಿದ್ಯಾಬೋಧಿತ್ವಾದ್ಗ್ರಂಥೋಽಪಿ ತದಭೇದತಃ।।
ಭವೇದುಪನಿಷನ್ನಾಮಾ ಲಾಂಗಲಂ ಜೀವನಂ ಯಥಾ ।। ೮ ।।

ಅರಣ್ಯಾಧ್ಯಯನಾಚ್ಚೈತದಾರಣ್ಯಕಮಿತೀರ್ಯತೇ ।।
ಬೃಹತ್ತ್ವಾದ್ಗ್ರಂಥತೋಽರ್ಥಾಚ್ಚ ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕಂ ಮತಮ್ ।। ೯ ।।

ಇತ್ಯಾದಿನಾಮವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಚ್ಛದ್ಮನಾ ಪ್ರಕೃತೋಚಿತಮ್ ।।
ಸರ್ವೋಪನಿಷದಾಮಾಹ ಮುಕ್ತಿಮಾತ್ರಂ ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।। ೧೦ ।।

ಮಿಥೋವಿರೋಧಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕರ್ಮಜ್ಞಾನಾಧಿಕಾರಿಣೋಃ।।
ಸಂಸಾರ್ರವ್ಯಾವಿವೃತ್ಸುಭ್ಯ ಇತ್ಯುಕ್ತಿಂ ಭಾಷ್ಯಕೃಜ್ಜಗೌ ।। ೧೧ ।।

ತ್ಯಕ್ತಾಶೇಷಕ್ರಿಯಸ್ಯೈಬ ಸಂಸಾರಂ ಪ್ರಜಿಹಾಸತಃ।।
ಜಿಜ್ಞಾಸೋರೇವ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ತ್ರಯ್ಯಂತೇಷ್ವಧಿಕಾರಿತಾ ।। ೧೨ ।।

``ಏತಮೇವೇ''ತಿ ಚ ತಥಾ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿತ್ತೇಯೇ ।।
ಸರ್ವಕರ್ಮತ್ಯಜಂ ಪ್ರಾಹ ಶ್ರುತಿರ್ವಿದ್ಯಾಧಿಕಾರಿಣಮ್ ।। ೧೩ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿವಿದಿಷಾಸಿದ್ಧ್ಯೈ ವೇದಾನುವಚನಾದಯಃ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾವಾಪ್ತ್ಯೈ ತು ತತ್ತ್ಯಾಗ ಈಪ್ಸಂತೀತಿಶ್ರುತೇರ್ಬಲಾತ್ ।। ೧೪ ।।

ಉಕ್ತಾಧಿಕಾರವಿಷಯಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮೀರಿತಮ್ ।।
ಸಂಸಾರಹೇತ್ವಿತಿವಚಃ ಸ್ಫುಟನ್ಯಾಯೋಪಬೃಂಹಿತಮ್ ।। ೧೫ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಿಷಯಾನ್ನಾನ್ಯೋ ವೇದಾಂತವಚಸಾಂ ಯತಃ।।
ಲಭ್ಯತೇ ವಿಷಯಃ ಕಶ್ಚಿತ್ತದ್ಧೀಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತಮೋಪನುತ್ ।। ೧೬ ।।

ಸಂಸಾರಕಾರಣಾವಿದ್ಯಾಧ್ವಂಸಕೃಜ್ಜ್ಞಾನಲಬ್ಧಯೇ ।।
ಪ್ರಾರಬ್ಧೇಯಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವೇದಾಂತೋಪನಿಷತ್ಪರಾ ।। ೧೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಧೀರೇವ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹಾನಿಕೃತ್ ।।
ಸಾ ಚಾಽಽತ್ಮೋತ್ಪತ್ತಿತೋ ನಾನ್ಯದ್ಧ್ವಾಂತಧ್ವಸ್ತಾವಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೧೮ ।।

ಸಾಧನಂ ಚಾಧಿಕಾರೀ ಚ ಕರ್ಮವಿಜ್ಞಾನಕಾಂಡಯೋಃ।।
ಮಿಥೋ ವಿರೋಧತಃ ಸಿದ್ಧಾವಧುನಾ ತತ್ರ ಚೋದ್ಯತೇ ।। ೧೯ ।।

ನನ್ವಭ್ಯುದಯವನ್ಮುಕ್ತಿಂ ಗೃಹ್ಣೀಮೋ ವಿಧೇಲಕ್ಷಣಾಮ್ ।।
ಕಾರ್ಯಂ ವಿನಾ ನಾಧಿಕಾರೀ ನಾಪೀಜ್ಯಾಫಲಸಂಗಮಃ।।
ಲಭ್ಯತೇ ಲೌಕಿಕೋಽಪೀಹ, ಕಿಮಂಗಾಽಽಗಮಸಂಶ್ರಯಃ ।। ೨೦ ।।

ವಿಧಿಲಕ್ಷಣಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಸಂತಿ ವಾಕ್ಯಾನಿ ಚ ಶ್ರುತೌ ।। ೨೧ ।।
ಕುರ್ವಾೀತ ಕ್ರತುಮಿತ್ಯಾದಿರ್ವಿಧಿರಭ್ಯುದಯೇ ಯಥಾ ।।
ಉಪಾಸೀತೇತಿ ಚ ತಥಾ ಮುಕ್ತಾವಪಿ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೨ ।।

ನಾಭ್ಯುದಯಸ್ಯ ಮುಕ್ತೇಶ್ಚ ಸಾಧ್ಯಾಸೋಧ್ಯೇ ಧ್ರುವಾಧ್ರುವೇ ।।
ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಾನ್ನ ಯುಕ್ತೇಯಂ ತುಲ್ಯಸಾಧನತಾ ತಯೋಃ ।। ೨೩ ।।

ಅನ್ಯಚ್ಛ್ರೇಯೋಽನ್ಯದುತೈವ ಪ್ರೇಯಸ್ತೇ ಉಭೇ ನಾನಾರ್ಥೇ ಪುರುಷಂ ಸೀನೀತಃ।।
ತಯೋಃ ಶ್ರೇಯ ಆದದಾನಸ್ಯ ಸಾಧು ಭವತಿ ಹೀಯತೇಽರ್ಥಾದ್ಯ ಉ ಪ್ರೇಯೋ ವೃಣೀತೇ ।। ೨೪ ।।

ಪರೀಕ್ಷ್ಯ ಲೋಕಾನ್ಕರ್ಮಚಿತಾನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ನಿರ್ವೇದಮಾಯಾನ್ನಾಸ್ತ್ಯಕೃತಃ ಕೃತೇನ ।।
ತದ್ವಿಜ್ಞಾನಾರ್ಥಂ ಸ ಗುರುಮೇವಾಭಿಗಚ್ಛೇತ್ಸಮಿತ್ಪಾಣಿಃ ಶ್ರೋತ್ರಿಯಂ ಬ್ರಹ್ಮನಿಷ್ಠಮ್ ।। ೨೫ ।।

ನನ್ವಭ್ಯುದಯವತ್ಸಾಧ್ಯಾ ಮುಕ್ತಿರಪ್ರಾಪ್ತರೂಪತಃ।।
ಮೈವಂ, ಸಾಧ್ಯಾಽಪಿ ನೋ ಮುಕ್ತಿರ್ನ ತ್ವಭ್ಯುದಯವದ್ಯತಃ ।। ೨೬ ।।

ಸ್ವತೋಮುಕ್ತಾಂತರಾಯಸ್ಯ ತಮಸೋ ವಿದ್ಯಯಾ ಹತೇಃ।।
ತತ್ಕೈವಲ್ಯಮತಃ ಸಾಧ್ಯಮುಪಚಾರಾತ್ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೨೭ ।।

ಚಿಕಿತ್ಸಯೇವ ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯಂ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ರೋಗಾರ್ದಿತಸ್ಯ ತು ।।
ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಹತೇರ್ಬೋಧಾತ್ತತ್ಕೈವಲ್ಯಮವಾಪ್ಯತೇ ।। ೨೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯಾದಿರ್ಬ್ರಹ್ಮೈವೇತಿ ತಥಾ ಶ್ರುತಿಃ।।
ಸುಷುಪ್ತನರವಚ್ಛ್ರುತ್ಯಾ ಬೋಧ್ಯೋಽತೋಽಯಂ ನ ಕಾರ್ಯತೇ ।। ೨೯ ।।

ಕಿಮತ್ರ ವಿಧಿನಾ ಕಾರ್ಯಮನೃತತ್ರತ್ವಹೇತುತಃ।।
ಶ್ರುತೋಽಪ್ಯನರ್ಥಕೋಽತ್ರ ಸ್ಯಾದ್ವಿಧ್ಯರ್ಥಾಸಂಭವತ್ವತಃ।। ೩೦ ।।

ಯಚ್ಚಾಸ್ಯಾಸತಿ ಕರ್ತವ್ಯೇ ನಾಧಿಕಾರೋ ನಿರೂಪ್ಯತೇ ।।
ತದಪ್ಯಶೇಷತಶ್ಚೋದ್ಯಮೂರ್ಧ್ವಮುನ್ಮೂಲಯಿಷ್ಯತೇ ।। ೩೧ ।।

ಪರ ಆಹಾಽಽತ್ಮನಃ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ಶ್ರೇಯೋ ಯದ್ಯಭಿವಾಂಛಸಿ ।।
ಕರ್ಮಭ್ಯ ಏವ ತತ್ಸಿಧ್ಯೇಚ್ಛ್ರುತತ್ವಾತ್ಕರ್ಮಣಃ ಶ್ರುತೌ ।। ೩೨ ।।

ಶ್ರುತೌ ಸ್ಮೃತೌ ಚ ವಿಹಿತಂ ಕರ್ಮೈವ ಶ್ರೂಯತೇ ಯತಃ।।
ನ ಚ ಕರ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ಮುಕ್ತ್ಯಭ್ಯುದಯಸಾಧನಮ್ ।। ೩೩ ।।

ಯತ್ನತೋ ನ್ಯಾಯತಃ ಕಿಂಚಿತ್ಪಶ್ಯಾಮೋ ವೇದಚಕ್ಷುಷಾ।।
ನಿಷೇಧವಿಧಿಮಾತ್ರತ್ವಾದ್ವೇದಾರ್ಥಸ್ಯೇಹ ಸೇರ್ವತಃ ।। ೩೪ ।।

ನನು ಶ್ರುತೌ ಪುರೋಕ್ತಾನಿ ವಾಕ್ಯಾನಿ ಬಹುಶೋ ಮಯಾ ।।
ಅವಿಧಾಯಿತ್ವತಸ್ತೇಷಾಂ ನ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಭವತೋದಿತಮ್ ।। ೩೫ ।।

ಆಮ್ನಾಯಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾರ್ಥತ್ವಾದ್ವಿಧಿನೇತಿ ಚ ಸೂತ್ರಣಾತ್ ।।
ವಿಧಿಶೇಷತಯಾ ತೇಷಾಮೇಕವಾಕ್ಯತ್ವಸಂಭವೇ ।।೩೬ ।।

ವಚಸಾಮಕ್ರಿಯಾರ್ಥಾನಾಂ ವಾಕ್ಯಭೇದಪ್ರಕಲ್ಪನಾ ।।
ಗುರ್ವೀ ಸ್ಯಾನ್ನನು ಕೈವಲ್ಯಂ ಫಲಂ ನಿತ್ಯಮಿಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೩೭ ।।

ಕಥಂ ನಿತ್ಯಂ ಭವೇತ್ತನ್ನೋ ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಣಃ ಫಲಮ್ ।।
ಕರ್ಮೋತ್ಥಂ ನ ಯತಃ ಕಿಂಚಿದ್ಧ್ರುವಂ ಜಗತಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೮ ।।

ತತ್ಸಾಧನೇನ ಚಾವಶ್ಯಂ ಭವಿತವ್ಯಮತೋ ಭವೇತ್ ।।
ಪಾರಿಶೇಷ್ಯಾದಿಹ ಜ್ಞಾನಂ ವೇದಾಂತೇ ತತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೩೯ ।।

ನೈವಂ ಕ್ರಿಯಾಭ್ಯ ಏವಾಸ್ಯಾ ಮುಕ್ತೇಃ ಸಿದ್ಧತ್ವಹೇತುತಃ।।
ಕುತಃ ಕ್ರಿಯಾಭ್ಯಃ ಸಿದ್ಧಿಶ್ಚೇಚ್ಛೃಣು ತದ್ಭಣ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೪೦ ।।

ನಿಷಿದ್ಧಕಾಮ್ಯಯೋಸ್ತ್ಯಾಗಾತ್ಕರ್ಮಣೋರ್ನಿತ್ಯಕರ್ಮಣಃ ।।
ಕರಣಾ, ತ್ಪ್ರತ್ಯವಾಯಸ್ಯ ಹತೇ,ರ್ಭೋಗೇನ ಚ ಕ್ಷಯಾತ್ ।। ೪೧ ।।

ಶರೀರಾರಂಭಕಸ್ಯೈ,ವಂ ಮುಕ್ತಿಃ ಸಿದ್ಧಾಽಂತರಾತ್ಮನಃ ।।
ವಿನಾಽಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಂಬೋಧಾತ್ಕರ್ಮಣೈವೋಕ್ತವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೪೨ ।।

ನನು ಚಾಽಽತ್ಮಾವಬೋಧಸ್ಯ ``ನಿಚಾಯ್ಯೋ''ತಿ ಫಲಂ ಶ್ರುತಮ್ ।।
``ಬ್ರಹ್ಮ ವೇದೇ''ತಿ ಚ ತಥಾನೈವಂ ತಸ್ಯಾರ್ಥವಾದತಃ ।। ೪೩ ।।

ಫಲೋಕ್ತೇರರ್ಥವಾದತ್ವಂ ದ್ರವ್ಯಸಂಸ್ಕಾರಕರ್ಮಸು।।
ಸರ್ವತ್ರ ದರ್ಶನಾಚ್ಛಾಸ್ರೇ ಪರ್ಣಮಯ್ಯಾಂ ಫಲೋಕ್ತಿವತ್ ।। ೪೪ ।।

ಆತ್ಮನಃ ಕರ್ಮಶೇಷತ್ವಾತ್ತದ್ಧಿಯಃ ಕರ್ಮಶೇಷತಾ ।।
ವಿಧಿಂ ತ್ವಯಾಽನಿಚ್ಛತಾಽಪಿ ಹ್ಯಭ್ಯುಪೇಯಾಽರ್ಥವಾದತಾ ।। ೪೫ ।।

ನೈವಂ ತದ್ಧೇತುತದ್ರೂಪವಿರೋಧಾದಿತರೇತರಮ್ ।।
ಮುಕ್ತ್ಯಭ್ಯುದಯಯೋಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ಸಮ್ಯಗ್ಭವತೋದಿತಮ್ ।। ೪೬ ।।

ಸ್ವರೂಪೇಽವಸ್ಥಿತಿರ್ಮುಕ್ತಿರಾತ್ಮನೋ ಭವತೋಚ್ಯತೇ ।।
ಕಾಮ್ಯಾದಿವರ್ಜನಾದಿಭ್ಯಸ್ತಸ್ಯಾಃ ಸಿದ್ಧಿಶ್ಚ ವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೪೭ ।।

ತತ್ರಾಽಽತ್ಮಾ ಕಿಂ ಸ್ವರೂಪೇ ಪ್ರಾಙ್ನ ಸ್ಥಿತೋ ಯೇನ ತತ್ಸ್ಥಿತೌ ।।
ಹೇತು ವ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ಯತ್ನಾತ್ಸ್ವರೂಪಂ ಹಿ ನ ತದ್ಭವೇತ್ ।। ೪೮ ।।

ಸ್ವತೋಽನವಸ್ಥಿತೋ ಯತ್ರ ಹೇತುನಾ ಸ್ಥಾಪ್ಯತೇ ಬಲಾತ್ ।।
ಅಥಾವಸ್ಥಿತ ಏವಾಯಂ ಕಿಮರ್ಥಂ ಹೇತುಮಾರ್ಗಣಮ್ ।। ೪೯ ।।

ಕೈವಲ್ಪೇಽಪಿ ಚ ತತ್ಸಕ್ತೇರನಿರ್ಮೋಕ್ಷಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಅತೋ ನಿಷಿದ್ಧಕಾಮ್ಯಾದಿವರ್ಜನಾನ್ನಾಽಽತ್ಮಮುಕ್ತತಾ ।। ೫೦ ।।

ವಿಷಯಾಭ್ಯಾಸಜಾಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯನುತ್ತ್ಯರ್ಥಮಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ಸ ತು ವಿಷಯಸಂಪರ್ಕಃ ಕಸ್ಮಾದ್ಭವತಿ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೫೧ ।।

ಅಕಸ್ಮಾದ್ಭವತಃ ಸಕ್ತೇರ್ಮುಕ್ತಾವಪ್ಯನಿಷೇಧತಃ।।
ಅನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪ್ರಸಕ್ತಿರ್ವಸ್ತಥಾ ಸತಿ ಸಮಾಪತೇತ್ ।। ೫೨ ।।

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮನಿಮಿತ್ತಶ್ಚೇತ್ಕಿಂ ಪುನರ್ಧರ್ಮಪಾತಕೇ ।।
ಅಪ್ಯಸಂಗಸ್ವಭಾವಸ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಂ ಕುರುತೋ ಬಲಾತ್ ।। ೫೩ ।।

ಭಲ್ಲಾತಕಾಂಕವದ್ವಸ್ತ್ರೇ ನ ಹಿ ಲೋಕೇ ಸ್ಫುರನ್ನಪಿ ।।
ಕುಶಲೋಽಪಿ ಕುಲಾಲಃ ಸನ್ನಘಟಾದಿಸ್ವಭಾವಕಮ್ ।। ೫೪ ।।

ಮೃದ್ವದ್ವ್ಯೋಮ ಧಟೀ ಕುರ್ಯಾನ್ಮರುದ್ವಾಽಗ್ನೇಶ್ಚ ಶೀತತಾಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾ ಕರ್ತ್ರಾದಿರೂಪಶ್ಚೇನ್ಮಾ ಕಾಂಕ್ಷೀಸ್ತರ್ಹಿ ಮುಕ್ತತಾಮ್ ।। ೫೫ ।।

ನ ಹಿ ಸ್ವಭಾವೋ ಭಾವಾನಾಂ ವ್ಯಾವರ್ತ್ಯೇತೌಷ್ಣ್ಯವದ್ರವೇಃ ।।
ಸ್ವಭಾವಾದ್ವಿನಿವೃತ್ತೋಽರ್ಥೋ ನಿಃಸ್ವಭಾವಃ ಖಪುಷ್ಪವತ್ ।। ೫೬ ।।

ನಾವಿನಶ್ಯನ್ಯತೋ ವಹ್ನಿರ್ವ್ಯಾವರ್ತ್ಯೇತೌಷ್ಣ್ಯತಃ ಕ್ಕಚಿತ್ ।।
ನ ಚ ಕರ್ತ್ರಾದ್ಯನಿರ್ಮುಕ್ತೌ ಮುಕ್ತಿಃ ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽನ್ಯತಃ ।। ೫೭ ।।

ನನು ಕರ್ತೃತ್ವಭೋಕ್ತೃತ್ವಕಾರ್ಯಮೇವಾಽಽತ್ಮಸಂಸೃತಿಃ ।।
ನ ತು ತಚ್ಛಕ್ತಿರಿತ್ಯೇವಂ ಶಕ್ತಿಮಾತ್ರತಯಾ ಸ್ಥಿತೌ ।। ೫೮ ।।

ಸರ್ವಾನರ್ಥವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೇರೂಪಪನ್ನಾಽಽತ್ಮಮುಕ್ತತಾ ।।
ಮೈವಂ ಭೇದೇ ತಥಾಽಭೇದೇ ದೋಷಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛಕ್ತಿಕಾರ್ಯಯೋಃ ।। ೫೯ ।।

ಶಕ್ತಿತತ್ಕಾರ್ಯಯೋರ್ಯಸ್ಮಾದ್ವ್ಯತಿರೇಕೋ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ನಿಯಮಾಸಂಭವಃ ಪ್ರಾಪದ್ವ್ಯತಿರೇಕಸ್ತಯೋರ್ಯದಿ ।। ೬೦ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾ ನ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವತೋ ಭೇದೇನ ಸಿದ್ಧಯೋಃ।।
ಅಭೇದೇ ಚ ತಯೋರೈಕ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾ ಕುತಃ ।। ೬೧ ।।

ನಾಕುರ್ವತ್ಕಾರಣಂ ದೃಷ್ಟಂ ಕಾರ್ಯಂ ಚಾಕ್ರಿಯಮಾಣಕಮ್ ।।
ಅಥಾಭೇದಸ್ತಯೋರಿಷ್ಟಃ ಕಾರ್ಯಧ್ವಸ್ತೌ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೬೨ ।।

ತಚ್ಛಕ್ತೇರಪಿ ವಿಧ್ವಂಸಸ್ತಯೋರವ್ಯತಿರೇಕತಃ।।
ಶಕ್ತಿಸ್ವರೂಪಹಾನೇ ಚ ಶಕ್ತಿಮದ್ರೂಪನಿಹ್ನುತಿಃ।। ೬೩ ।।

ತಯೋರವ್ಯತಿರೇಕತ್ವಾತ್ಸ ಏವಾಽಽಯಾತ್ಯನೀಪ್ಸಿತಃ।।
ನಿರಾತ್ಮವಾದಃ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನೈವಂ ಪ್ರಕಲ್ಪಯೇತ್ ।। ೬೪ ।।

ಮತಂ ಕಾರ್ಯಾನಭಿವ್ಯಕ್ತಿರ್ನಿಮಿತ್ತಾಸಂಭವಾದ್ಯದಿ ।।
ಶಕ್ತೇರಿತಿ, ನ ತದ್ಯುಕ್ತಂ ಶಕ್ತಿತದ್ಧೇತುಸಂಭವಾತ್ ।। ೬೫ ।।

ಶಕ್ತಿರೂಪೇಣ ಸಂಬಂಧೋ ನಿಮಿತ್ತಾನಾಮಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ನೈಮಿತ್ತಿಕೈರಿತಿ ತತೋ ವಹ್ನ್ಯೌಷ್ಣ್ಯಾದಿಸಮಾನತಾ ।। ೬೬ ।।

ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಶಕ್ತಿತತ್ರತ್ವೇ ಸರ್ವದಾ ಕಾರಣಸ್ಥಿತೇಃ ।।
ಕಾರ್ಯೋತ್ಪತ್ತಿಃ ಸದೈವ ಸ್ಯಾನ್ನಿದಾಘೇ ಘರ್ಮವದ್ಯತಃ ।। ೬೭ ।।

ತಥೈವ ಶಕ್ತ್ಯತತ್ರತ್ವೇಽಪ್ಯೇಷ ದೋಷೋ ಯತೋ ಭವೇತ್ ।।
ಸದಾ ಕಾರ್ಯಂ ನ ಜಾಯೇತ ಕಾರಣಾಸಂಭವಾತ್ಸದಾ ।। ೬೮ ।।

ನಿದಾಧೇ ಶೀತವದ್ಯಸ್ಮೋದತೋಽಸಮ್ಯಗಿದಂ ವಚಃ।।
ನಿಷ್ಕಾರಣಸ್ಯ ಚೋದ್ಭೂತೌ ಕಾರ್ಯಜನ್ಮ ಸದಾ ಭವೇತ್ ।। ೬೯ ।।

ಕಾಯರ್ತಾ ವಾ ಕುತೋಽಸ್ಯ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚೇತ್ಕಾರಣತತ್ರತಾ ।।
ನ ಚ ಶಕ್ಯಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತುಂ ಜನ್ಮಾಽಽರಭ್ಯಾಽಽ ಮೃತೇರ್ನೃಭಿಃ।। ೭೦ ।।

ನಿಷಿದ್ಧಕಾಮ್ಯಕರ್ಮಾದಿವರ್ಜನಂ ನಿಪುಣೈರಪಿ ।।
ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಪರಾಧಸಂದೃಷ್ಟೇರತಿಯತ್ನವತಾಮಪಿ ।। ೭೧ ।।

ಸಂಶಯಸ್ತು ಭವತ್ಯೇವ ಪಕ್ಷಾಸಿದ್ಧಿಸ್ತು ತಾವತಾ ।।
ಅಥ ಚೇನ್ಮೋಕ್ಷ್ಯತೇ ಸೋಽತ್ರ ಯಸ್ಯ ಸಂಪತ್ಸ್ಯತೇ ತಥಾ ।। ೭೨ ।।

ತ್ವದುಕ್ತಂ ನೈತದೇವಂ ಸ್ಯಾದವಕ್ತವ್ಯತ್ವಹೇತುತಃ।।
ನಿಶ್ಚಿತಂ ಸಾಧನಂ ವಾಚ್ಯಂ ಜ್ಞಾನಂ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಂ ಪ್ರತಿ ।। ೭೩ ।।

ನ ತು ಯಾದೃಚ್ಛಿಕೀ ಸಿದ್ಧಿರ್ವಕ್ತವ್ಯೇಹ ವಿಪಶ್ಚಿತಾ ।।
ದೈವಗೋಚರ ಏವೈಷ ನ ತು ಮಾನುಷಗೋಚರಃ ।। ೭೪ ।।

ಸಹಕರ್ತ್ರೀ ಭವೇಚ್ಛಕ್ತಿರಿತಿ ನ್ಯಾಯಾದ್ಭವೇದ್ಯದಿ ।।
ಮನುಷ್ಯಗೋಚರೋಽಪೀತಿ ನಾಽಽಖ್ಯಾತಾಸಂಭವಾತ್ತಥಾ ।। ೭೫ ।।

ಮುಕ್ತ್ಯರ್ಥಾೀ ನ ಹಿ ಕಾಮ್ಯಾದಿ ವರ್ಜಯೇದಿತಿ ಚೋದನಾ ।।
ಅಸ್ತಿ ವೇದೇ ಕ್ಕಚಿದ್ಯೇನ ಶಕ್ತೇರ್ವಿಧ್ಯೇಕದೇಶತಾ ।। ೭೬ ।।

ಕಾಮ್ಯಾದಿವರ್ಜನಂ ತ್ವೇತತ್ಸ್ವಮತಿಪ್ರಭವಂ ಯತಃ।।
ನಾತಃ ಶಕ್ತೇಸ್ತದಂಶತ್ವಂ ಕಥಂಚಿದಪಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೭೭ ।।

ನಿತ್ಯಾದಿಕರಣಾನ್ನಾಪಿ ಕಾಮ್ಯಾದೇಶ್ತಾಪಿ ವರ್ಜನಾತ್ ।।
ಶ್ರೇಯಃ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ವಿದ್ಯಾನಿಷ್ಫಲತ್ವಪ್ರಸಂಗತಃ ।। ೭೮ ।।

ಕಾಮ್ಯಾತ್ಸ್ವರ್ಗಾದಿಕಂ ಮಾ ಭೂದಕ್ರಿಯಾಯಾಂ ತದುದ್ಭವಮ್ ।।
ಅರ್ಥಾಂತರಾತ್ಸ್ವಭಾವಾದ್ವಾ ಭವನ್ನ ತು ನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೭೯ ।।

ಅನ್ಯತೋ ಭವನೇ ಮಾನಂ ನ ಚೇದಸ್ತ್ವಿಹ ಸಂಶಯಃ।।
ಏತಾವತಾಽಪಿ ಪಕ್ಷಸ್ತೇ ಪ್ರತಿಬದ್ಧೋ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೮೦ ।।

ಅಥೈತಯೋರಿತಿ ತಥಾ ಚೋದನಾರ್ಥಾತಿಲಂಘಿನಾಮ್ ।।
ಸುಖದುಃಖಾದಿಸಂದೃರ್ಷ್ಟರ್ನ ಚಾಪ್ಯಸ್ತೀಹ ಸಂಸಯಃ ।। ೮೧ ।।

ನಿತ್ಯಸ್ಯಾಕರಣೇ ದೋಷಸ್ತತ್ಕಿಯಾಯಾಂ ನ ಯದ್ಯಪಿ ।।
ಅನ್ಯತೋಽಸೌ ಸ್ವಾಭಾವಾದ್ವಾ ನ ತು ಮಾನೇನ ವಾರ್ಯತೇ ।। ೮೨ ।।

ನಿತ್ಯಾದೇಃ ಫಲಮಿಷ್ಟಂ ಚೇದುಪಾತ್ತದುರಿತಕ್ಷಯಃ ।।
ತಥಾಽಪ್ಯಾಗಾಮಿದೋಷೇಷ್ವಾಶಂಕಾ ಪೂರ್ವವದುದ್ಭವೇತ್ ।। ೮೩ ।।

ಅನಭೀಷ್ಟಫಲಾನಾಂ ಚ ದುರಿತತ್ವಾತ್ಕ್ಷಯೋ ಭವೇತ್ ।।
ನತ್ವಾಭ್य़ುದಯಿಕಾನಾಂ ಸ್ಯಾದಭೀಷ್ಟತ್ವಾತ್ಕ್ಷಯಸ್ತ್ವ ।। ೮೪ ।।

ಸರ್ವೇಷಾಂ ದುಷ್ಟತಾ ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ವಿಧಾನಾದದುಷ್ಟತಾ ।।
ನಾಪಿ ಶ್ಯೇನಾದಿತುಲ್ಯತ್ವಂ ಫಲದೋಷೇಣ ದುಷ್ಟತಾ ।। ೮೫ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನತಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾದ್ವ್ಯರ್ಥಾ ಕರ್ಮಪ್ರಧಾನತಾ ।।
ಪ್ರಧಾನತ್ವಂ ಚ ವಿದ್ಯಾಯಾಸ್ತಮೇತಮಿತಿ ದರ್ಶಿತಮ್ ।। ೮೬ ।।

ತತ ಉಕ್ತೇನ ಮಾರ್ಗೇಣ ಕರ್ತೃಸಂಸ್ಕಾರಕಾರಿಣಾಮ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಕರ್ಮಣಾಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಿತಮ್ ।। ೮೭ ।।

ತೇನ ನಿಃಸಾರತಾಂ ಬುದ್ಧ್ವಾ ಕರ್ಮಣಾಂ ವೇದತತ್ತ್ವವಿತ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಮನ್ವೇತಿ ತಪೋಮುಷಿತಕಲ್ಮಷಃ ।। ೮೮ ।।

ಯಸ್ತು ಜನ್ಮಾಂತರಾಭ್ಯಾಸಾತ್ಕ್ಷಪಿತಾಶೇಷಕಾಮನಃ।।
ಆದಾವೇವಾಧಿಕಾರೀ ಸ ಪುನಃ ಕರ್ಮ ನ ವೀಕ್ಷತೇ ।। ೮೯ ।।

ವಿರಕ್ತಸ್ಯ ತು ಜಿಜ್ಞಾಸೋರ್ಮಾನಾನ್ನಾನ್ಯವ್ಯಪೇಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಕರ್ಮಾಪೇಕ್ಷಾ ಹಿ ಸಾಧ್ಯೇಽರ್ಥೇ ಸಿದ್ಧೇಽರ್ಥೇ ತದನರ್ಥಕಮ್ ।। ೯೦ ।।

ವಾಮದೇವಸ್ಯ ಮೈತ್ರೇಯ್ಯಾ ಗಾರ್ಗ್ಯಾಶ್ಚೈವ ಸಮಂಜಸಮ್ ।।
ದರ್ಶನಂ, ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾದೇಸ್ತಥಾ ಪ್ರಾವ್ರಾಜ್ಯಶಾಸನಾತ್ ।। ೯೧ ।।

ಇಷ್ಟಾಪೂರ್ತಾದಿಹೇತೂನಾಮಾನಂತ್ಯಾತ್ಸ್ವರ್ಗಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಹೇತ್ವಂತರಾಸಂಭವೋಽತೋ ದುರ್ಜ್ಞಾನಃ ಸಂಭವಾದ್ಭವೇತ್ ।। ೯೨ ।।

ಏವಂ ನಿಷಿದ್ಧವಾಕ್ಯೇಷು ಯಥೋಕ್ತಂ ನ್ಯಾಯಮಾದಿಶೇತ್ ।।
ನಿತ್ಯಕರ್ಮವಚಃಸ್ವೇವಂ ನಾತೋ ಮುಕ್ತಿವಿನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೯೩ ।।

ಅನೇಕಜನ್ಮೋಪಾತ್ತಸ್ಯ ಪುಣ್ಯಾಪುಣ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ।।
ಅನಂತದೇಹಹೇತೋಶ್ಚ ವಿಪ್ರಘಾತಸ್ಯ ಸಂಭಾವತ್ ।। ೯೪ ।।

ತತಃ ಶೇಷೇಣ ವಚನಾತ್ತಥಾ ತದ್ಯ ಇಹೇತ್ಯತಃ।।
ಅನಾರಬ್ಧಫಲೇಹಾನಾಂ ಗಮ್ಯೇತೇ ಸಂಸ್ಥಿತಿಸ್ತತಃ ।। ೯೫ ।।

ಫಲಂ ನಿತ್ಯಸ್ಯ ನಾಪೀಹ ದುರಿತಕ್ಷಯಮಾತ್ರಕಮ್ ।।
ಫಲಾಂತರಶ್ರುತೇಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತದ್ಯಥಾಽಽಮ್ರಸ್ಮೃತೇಸ್ತಥಾ ।। ೯೬ ।।

ಆಮ್ರೇ ನಿಮಿತ್ತ ಇತ್ಯಾದಿ ಹ್ಯಾಪಸ್ತಂಬಸ್ಮೃತೇರ್ವಚಃ।।
ಫಲವತ್ತ್ವಂ ಸಮಾಚಷ್ಟೇ ನಿತ್ಯಾನಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೯೭ ।।

ಉಕ್ತಮೇವ ತು ಸಂಶೀತಾವಿಯಂ ತ್ವತ್ರ ವಿನಿಶ್ಚಿತಿಃ।।
ಕಾರ್ಯಮಾರಭತೇ ಶಕ್ತಿರ್ಯತ್ಕಿಂಚೇಹ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ।। ೯೮ ।।

ಯಸ್ಮಾದಸತಿ ಕಾರ್ಯೇಽಸೌ ಶಕ್ತಿರೇವ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋಃ ಸಿದ್ಧಿರನ್ಯೋನ್ಯಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೯೯ ।।

ಕರ್ತೃಭೋಕ್ತೃಸ್ವರೂಪೇಽತೋ ಹ್ಯಭ್ಯುಪೇತೇಽಂತರಾತ್ಮನಿ ।।
ನ ಮುಕ್ತ್ಯಾಶಾಽಸ್ತಿ ಪೂರ್ವೋಕ್ತನ್ಯಾಯಮಾರ್ಗಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೦೦ ।।

ಸಾಪರಾಧತ್ವತೋ ಮುಕ್ತಿಃ ಸಂದಿಗ್ಧೈವ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ದ್ವಿಜಾತೀನಾಂ ಖರಾದೇಸ್ತು ತ್ವದುಕ್ತ್ಯಾ ಸ್ಯಾದಸಂಶಯಾತ್ ।। ೧೦೧ ।।

ನನೂಕ್ತಂ ಕರ್ಮಶೇಷತ್ವಮಾತ್ಮನೋ ಯಾಗಕರ್ತೃತಾ ।।
ನೈತದೇವಂ ಯತೋ ನೈತತ್ಕರ್ಮಾಂಗಂ ಜ್ಞಾನಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೨ ।।

ಕರ್ತೃತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ಸಿದ್ಧಂ ಯತೋಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ಯಾಗತಃ ।।
ನಿಃಶೇಷಕರ್ಮಕಾರಿತ್ವಾತ್ತಸ್ಮಾದುಕ್ತಮಪೇಶಲಮ್ ।। ೧೦೩ ।।

ನ ಹ್ಯಾತ್ಮಜ್ಞಾನವಿರಹಾತ್ಕರ್ಮ ಕರ್ತುಂ ನ ಶಕ್ಯತೇ ।।
ಪರ್ಣಜ್ಞಾನಮೃತೇ ಯದ್ವಜ್ಜುಹೂರ್ಲಾತುಂ ನ ಶಕ್ಯತೇ ।। ೧೦೪ ।।

ದೇಹಾಂತರಾಭಿಸಂಬಂಧೀ ನತ್ವಾತ್ಮಾಽಸ್ತೀತ್ಯಜಾನತಃ।।
ವಿವೇಕಿನೋ ನ ಯುಕ್ತೇಯಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಪಾರಲೈಾಕಿಕೀ।। ೧೦೫ ।।

ಏವಂ ತರ್ಹಿ ನ ಕರ್ಮಾಂಗಂ ಕರ್ತುಶ್ಚೇಷ್ಟೈಕಹೇತುತಃ ।।
ಫಲಾರ್ಥಿವನ್ನ ಚ ಜ್ಞಾನಂ ಕ್ರಿಯಾಂಗತ್ವೇನ ಚೋದಿತಮ್ ।। ೧೦೬ ।।

ನನ್ವೇವಮಪಿ ಸಿದ್ಧಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರವೇಶಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಸು ।।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾನ್ನ ನಾಮ ವಿಧಿಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೦೭ ।।

ನೈತದೇವಮವಿಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಸ್ಯೈವೇಹ ಕರ್ಮಸು ।।
ಅನಾತ್ಮಾರ್ಥವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ಹ್ಯಧಿಕಾರಿತ್ವಹೇತುತಃ।। ೧೦೮ ।।

ಸ್ವರೂಪೇ ಆತ್ಮನಃ ಸ್ಥಾನಮಾಹುರ್ನಿಃಶ್ರೇಯಸಂ ಬುಧಾಃ ।।
ತತೋಽನ್ಯೇನಾಭಿಸಂಬಂಧ ಆತ್ಮನೋಽಜ್ಞಾನಹೇತುಕಃ ।। ೧೦೯ ।।

ಆಗನತ್ವನಾತ್ಮರೂಪಂ ತತ್ಸ್ವಸಂವಿತ್ತ್ಯೈವ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।।
ನಾತೋಽವಾಪ್ತಪುರ್ಥಸ್ಯ ಸ್ವರೂಪಾವಸ್ಥಿಸ್ಯ ತು ।। ೧೧೦ ।।

ಕರ್ತೃಭೋಕ್ತ್ರಾದಿರೂಪತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನತೋಽನ್ಯತಃ ।।
ಕರ್ಮ ತತ್ಫಲಭೋಗಶ್ಚ ಬಾಹ್ಯಾನಿ ಕರಣಾನಿ ಚ ।। ೧೧೧ ।।

ತತೋಽಪಿ ಬಾಹ್ಯೋ ದೇಹಶ್ಚ ಜಾತಿಸ್ತತ್ಸಮವಾಯಿನೀ ।।
ಜರಾಮರಣಜನ್ಮಾನಿ ದೇಹಾಧಿಕರಣಾನಿ ಚ ।। ೧೧೨ ।।

ದಾರಪುತ್ರಧನಾದೀನಿ ದೇಹವಾಹ್ಯಾನಿ ಯಾನಿ ಚ ।।
ಕರ್ಮಾಧಿಕಾರಹೇತೂನಿ ಸ್ವತೋಽಸ್ಯಾನಧಿಕಾರಿಣಃ ।। ೧೧೩ ।।

ಅಭಿನ್ನಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಮೋಹಾದ್ಭೇದಕಾನೀತಿ ಮನ್ವತೇ ।।
ವಿಶೇಷಣಂ ಸ್ವರೂಪಂ ವಾ ನಾನ್ಯೋನ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವತೋ ಯತಃ ।। ೧೧೪ ।।

ಲೋಕೇ ದೃಷ್ಟಂ ವಿನಾಽವಿದ್ಯಾಂ ಮೋಹಾದೃಷ್ಟಂ ತು ಸರ್ವತಃ।।
ಚೋರೋಽಸೌ ಮಾಮಭಿಪ್ರೈತೀತ್ಯೇವಂ ಚೋರವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೧೧೫ ।।

ಸ್ಥಾಣುಂ ಸಂಭಾವಯತ್ಯಜ್ಞೋ ನ ತು ದೃಷ್ಟಂ ತಮೋ ವಿನಾ ।।
ನನ್ವವಿದ್ಯಾಮೃತೇಽಪ್ಯನ್ಯದೃಷ್ಟಮನ್ಯವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೧೧೬ ।।

ಔಪಗವೋ ನೃಪಹಯಸ್ತಥಾ ಶ್ಯೇನಚಿದಾದಯಃ ।।
ನೈತದೇವಂ ಯತಸ್ತತ್ರ ನೈವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯೇಷ್ಯತೇ ।।
ಅಗನ್ಯಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಃ ಕೃಶೋಽಹಮಿತಿವತ್ಕ್ಕಚಿತ್ ।। ೧೧೭ ।।

ಉಪಗ್ವಾದಿರ್ಹಿ ಪಿತ್ರಾದಿಃ ಪ್ರಕೃತ್ಯರ್ಥೋ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಭಿನ್ನಸ್ಯೌಪಗವಾಪತ್ಯಪ್ರತ್ಯಯಾರ್ಥಸ್ಯ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೧೮ ।।

ನೈವಂ ಕರ್ತ್ರಾದಿದೇಹಾಂತಾಂಜಾತ್ಯಾದೀಂದೇಹಗಾಂಸ್ತಥಾ ।।
ವ್ಯತಿರೇಕತಯಾ ಕಶ್ಚಿದ್ವಿಶಿನಷ್ಟೀಹ ಮಾನವಃ ।। ೧೧೯ ।।

ಯತ ಆತ್ಮತಯೈವೈತೈರ್ವಿಶಿನಷ್ಟ್ಯವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಕರೋಮ್ಯಂಧೋ ದ್ವಿಜೋ ಬಾಲೋ ದಗ್ಧಶ್ಛಿನ್ನೋಽಹಮಿತ್ಯಪಿ ।। ೧೨೦ ।।

ನಾವಿದ್ಯಾಮಂತರೇಣೈಷಾಂ ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತಾ ।।
ಇಯಮೇವಾಽಽತ್ಮನೋ ಜ್ಞೇಯಾ ಕರ್ಮಾಧಿಕೃತಿಕಾರಣಮ್ ।। ೧೨೧ ।।

ಅಧಿಕ್ರಿಯಂತೇ ಯೇನೈತೇ ಬೃಹಸ್ಪತಿಸವಾದಿಷು ।।
ಅತೋಽನವಗತೈಕಾತ್ಮ್ಯಕರ್ಮಾಧಿಕೃತಿಹೇತುತಃ ।। ೧೨೨ ।।

ಶ್ರುತ್ಯಾದಿಮಾನಪ್ರಮಿತಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಸರ್ವಕರ್ಮಸಮುಚ್ಛೇದಿ ಜ್ಞಾನಂ ವೇದಾಂತಮಾನಜಮ್ ।। ೧೨೩ ।।
ತನ್ಮೂಲಾಜ್ಞಾನಘಾತಿತ್ವಾಜ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯೇಹ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೧೨೪ ।।

ನ ತು ಪ್ರವರ್ತಕಂ ತಸ್ಮಾನ್ನಾರ್ಥವಾದತ್ವಸಂಭವಃ ।।
ಫಲೋಕ್ತೇಃ ಪರ್ಣಮಯ್ಯಾಂ ತು ಯುಜ್ಯತೇ ಕರ್ಮಶೇಷತಃ।। ೧೨೫ ।।

ಯತ್ತ್ವಚೋದಿ ತ್ವಯಾಽಪೀಯಮಭ್ಯುಪೇಯಾಽರ್ಥವಾದತಾ।।
ಅನಿಚ್ಛತಾಽಪಿ ವಿಧ್ಯರ್ಥಮತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೨೬ ।।

ಇಚ್ಛಾಮ್ಯೇವಾರ್ಥವಾದತ್ವಂ ವಚಸೋಽನ್ಯಪರತ್ವತಃ।।
ಯಥಾಶ್ರುತಾರ್ಥವಾದಿತ್ವಾನ್ನ ತ್ವಭೂತಾರ್ಥವಾದತಾ ।। ೧೨೭ ।।

ಇಜ್ಯೇತೇ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಾಯ ದರ್ಶಾದರ್ಶೌ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ನ ತ್ವಭೂತಾರ್ಥವಾದಿತ್ವಂ ಪಾಪಶ್ಲೋಕಾಶ್ರುತೇರ್ಯಥಾ ।। ೧೨೮ ।।

ಕುತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಫಲಮಿತಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಹ್ಯಾತ್ಮಧೀಫಲಮ್ ।।
ಯತೋಽವಗಮ್ಯತೇ ತೇನ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮ ನ ಢೌಕತೇ ।। ೧೨೯ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತೇಃ ಪ್ರತಿಕೂಲತ್ವಾನ್ಮುಕ್ತಿಂ ಪ್ರತಿ ವಿರೋಧತಃ ।।
ಮುಮುಕ್ಷೋರಧಿಕಾರೋಽತೋ ನಿವೃತ್ತೌ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೧೩೦ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತುಪ್ರಧ್ವಸ್ತೇರ್ನ ಪ್ರವೃತ್ತೌ ಕಥಂಚನ ।।
ನಾಭಿಪ್ರೇತಪುರಪ್ರಾಪ್ತಿಸಮರ್ಥಂ ಸುಗಮಂ ಶಿವಮ್ ।। ೧೩೧ ।।

ವಾರಿಪಥ್ಯದನೋಪೇತಂ ಸರ್ವಾನರ್ಥವಿವರ್ಜಿತಮ್ ।।
ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಮಾರ್ಗಂ ಸಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ತದ್ವಿರುದ್ಧೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಯಿಯಾಸತಿ ಸುಧೀಃ ಕಶ್ಚಿದ್ಯಥಾ ಭ್ರಾಂತೋಽಧ್ವಗಸ್ತಥಾ ।। ೧೩೨ ।।

ತಥಾಽವಿದ್ಯೋತ್ಥಕರ್ತ್ರಾದಿಧರ್ಮಶೂನ್ಯಮವಿಕ್ರಿಯಮ್ ।।
ಅಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥದಮ್ ।। ೧೩೩ ।।

ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಮಾಗಮ್ಯಮಾತ್ಮಾನಂ ದೇವಮಂಜಸಾ ।।
ತತ್ಸ್ಥಿತೌ ಚ ಫಲೇಽಭೀಷ್ಟೇ ನಿತ್ಯೇ ಸಾಧನವರ್ಜಿತೇ ।। ೧೩೪ ।।

ತದ್ವಿರೂದ್ಧಫಲೇ ಬಾಹ್ಯಸಾಧನೇಽನೇಕಕಾರಕೇ ।।
ಕಥಂ ಕರ್ಮಣಿ ಸರ್ವಜ್ಞೋ ಮನೋ ದಧ್ಯಾದ್ಧಸನ್ನಪಿ ।। ೧೩೫ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಧೀಮೃದಿತಾಶೇಷಧ್ವಾಂತಸ್ಯ ಚ ನ ಪೂರ್ವವತ್ ।।
ಅಜ್ಞಾನಾದಿ ಪುನಃ ಕರ್ತುಂ ಶಕ್ಯತೇಽಕಾರಕತ್ವತಃ ।। ೧೩೬ ।।

ಶ್ರುತ್ಯಾದಿಮಾನಪ್ರಮಿತಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನತತ್ಫಲಃ।।
ಪ್ರತಿಕೂಲತ್ವತೋ ವಿದ್ವಾನ್ಯತಃ ಕರ್ಮಸು ನೇಹತೇ ।। ೧೩೭ ।।

ಅತೋಽಜ್ಞಸ್ಯೈವ ನಿಃಶೇಷಮುಮುಕ್ಷುಪ್ರಜಿಹಾಸಿತಃ ।।
ಕರ್ತ್ರಾದ್ಯನಾತ್ಮಧರ್ಮಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಧಿಕೃತಿರಾತ್ಮನಃ ।। ೧೩೮ ।।

ವಿದ್ಯಾತ್ಮಮೋಹತತ್ಕಾರ್ಯವಿರೋಧಾಚ್ಚ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ರೋಗಾದಿವದನರ್ಥತ್ವಾತ್ಕತ್ರೀದಿಃ ಪ್ರಜಿಹಾಸಿತಃ ।। ೧೩೯ ।।

ಜಿಹಾಸಿತುಃ ಸ್ವಭಾವೋಽಸಾವಿತ್ಯುಕ್ತಿಃ ಶಿಶುವಕ್ತೃಕಾ ।।
ಕರ್ತ್ರಾದಿಶ್ಚೇತ್ಸ್ವಭಾವಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಕರ್ತೃರೂಪಿಣಃ ।। ೧೪೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿವಿರೋಧಃ ಸ್ಯಾದನಿರ್ಮೋಕ್ಷಸ್ತಥೈವ ಚ ।।
ಅಸ್ತು ಕಾಮಮನಿರ್ಮೋಕ್ಷೋ ವಿಕ್ರಿಯಾವತ್ತ್ವತೋ ದೃಶೇಃ।। ೧೪೧ ।।

ಅಗ್ನಿವತ್ಫಲಭೋಕ್ತೃತ್ವಾನ್ನೋ ಚೇದಾಕಾಶಕಲ್ಪತಾ ।।
ಇತಿ ಚೇನ್ನಾಽಽತ್ಮನೋ ಧ್ರೌವ್ಯಾದ್ವಿಕ್ರಿಯಾನುಪಪತ್ತಿತಃ।। ೧೪೨ ।।

ಮೂರ್ತಾಮೂ್ರ್ತತ್ವಹೀನಸ್ಯ ಪ್ರತೀಚೋ ವಿಕ್ರಿಯಾ ಕುತಃ।।
ಪ್ರಮಾಯೋಗೋ ಹಿ ಭೋಕ್ತೃತ್ವಂ ಪ್ರಮಾ ಚೈವಾಽಽತ್ಮನಃ ಸದಾ ।। ೧೪೩ ।।

ವಾಯ್ವಗ್ನಿವದ್ವಿಕಾರೋ ನ ಪ್ರಾಗಭಾವಾದ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।।
ಅಗ್ನಯಾದೀನಾಂ ತು ಸಾಂಶತ್ವಾದ್ವಲವದ್ಭಿಸ್ತದಿಂಧನೈಃ ।। ೧೪೪ ।।

ಅಭಿಭೂತಸ್ವರೂಪಾಣಾಂ ಕಾಷ್ಠನಿರ್ಮಥನಾದಿನಾ ।।
ಯುಕ್ತೈವಾಽಽಬಿಷ್ಕೃತಿರ್ನಿತ್ಯಂ ತೇಷಾಂ ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ।। ೧೪೫ ।।

ನ ತ್ವಾತ್ಮನೋ ನಿರಂಶತ್ವಾನ್ಮುಖ್ಯೈ ಸಂಭವತಃ ಕ್ಕಚಿತ್ ।।
ಅವಿರ್ಭಾವತಿರೋಭಾವೌ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧೇಶ್ಚ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೪೬ ।।

ಅಭ್ಯುಪೇತಾಽಪ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತಿರ್ನಾಭಿವ್ಯಂಗ್ಯಸ್ಯ ವಿಕ್ರಿಯಾ ।।
ಯಥಾ ತಥಾಽನಭಿವ್ಯಕ್ತಿಃ ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ವಾದಿನಾಮ್ ।। ೧೪೭ ।।

ಅತೋಽನಭ್ಯುಪಗಚ್ಛದ್ಭಿರ್ಮುಕ್ತೌ ಕರ್ತ್ರಾದಿರಾತ್ಮನಃ।।
ಅವಿದ್ಯಾಕಲ್ಪಿತೋ ಜ್ಞೇಯೋ ನ ಹ್ಯಸೌ ಪರಮಾರ್ಥತಃ ।। ೧೪೮ ।।

ಕರ್ತ್ರಾದ್ಯಾತ್ಮಸ್ವಭಾವಸ್ಯ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾನ್ನ ತದಾನ್ಮನಿ ।। ೧೪೯ ।।
ಮಾತ್ರಾದಿಬೋಧಕಂ ಮಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ಸಾಕ್ಷಿಣಿ ।।
ನ ವ್ಯಾಪಾರಯಿತುಂ ಶಕ್ಯಂ ವಹ್ರಿ ದಗ್ಧುಮಿವೋಲ್ಮುಕಮ್ ।। ೧೫೦ ।।

ಸಾಕ್ಷಿಸಾಕ್ಷ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೌ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಸಾಕ್ಷಿವಸ್ತುನಿ ನೈವ ಸ್ಯಾತ್ಕೇವಲಾನುಭವಾತ್ಮನಿ ।। ೧೪೧ ।।

ಪರಾರ್ಥಸಂಹತಾನಾತ್ಮಭೋಗ್ಯಕರ್ತ್ರಾದಿಬೋಧಿನಾ ।।
ವಿರೋಧಾತ್ತದ್ವಿರುದ್ಧೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರತ್ಯಯೇನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ಕಥಮ್ ।। ೧೫೨ ।।

ಇಚ್ಛಾದ್ವೇಷಾದಿರಪ್ಯೇವಂ ನಾಽಽತ್ಮನೋ ಧರ್ಮ ಇಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ಕಾಮಃ ಸಂಕಲ್ಪ ಇತ್ಯೇವಂ ಮನೋಧರ್ಮತ್ವಸಂಶ್ರವಾತ್ ।। ೧೫೩ ।।

ಸ್ವಪರೋಭಯಹೇತುತ್ವೇ ಹ್ಯನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪ್ರಸಂಗತಃ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ನಿರೂಪಣೇ ಚೈಷಾಮವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯತೈವ ಹಿ ।। ೧೫೪ ।।

ಇಚ್ಛಾದೀನಾಂ ಸ್ವಹೇತುತ್ವೇಽನರ್ಥಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಕಥಂ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾ ಜಾನನ್ಯಥಾ ಶತ್ರೋರಾತ್ಮನೋಽತೋ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೫೫ ।।

ತಥಾ ಪರನಿಮಿತ್ತತ್ವೇಽನರ್ಥಸ್ಯಾಪರಿಹಾರತಃ ।।
ನೈಕಾಂತಿಕಫಲತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ರೋಗಾದಿಪರಿಹರವತ್ ।। ೧೫೬ ।।

ಕರಣೈಃ ಸಂಹತಿಂ ಚರ್ತೇ ಪರಿಹಾರಃ ಕುತೋ ದೃಶೇಃ।।
ತಥೋಭಯನಿಮಿತ್ತತ್ವೇ ನೈಕಾಂತಿಕಫಲೋದಯಃ ।। ೧೫೭ ।।

ಪರಾಭಿಪ್ರಾಯಾನಿಯಮಾನ್ನೈವ ಸ್ಯಾನ್ಮೋಕ್ಷನಿಶ್ಚಿತಿಃ।
ನಿರ್ಹೇತ್ವವಿದ್ಯಾಕೃಪ್ತೌ ತು ದೋಷಃ ಕಶ್ಚಿನ್ನ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೧೫೮ ।।

ತದ್ವರ್ಜನಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧೇಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧೋಪಾಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಪರಾಗರ್ಥಪ್ರಮೇಯೇಷು ಯಾ ಫಲತ್ವೇನ ಸಂಮತಾ ।।
ಸಂವಿತ್ಸೈವೇಹ ಮೇಯೋಽರ್ಥೋ ವೇದಾಂತೋಕ್ತಿಪ್ರಮಾಣತಃ।। ೧೫೯ ।।

ಅಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಪ್ರಸಕ್ತಿಶ್ಚ ಸ್ಯಾದಿತೋಽನ್ಯಾರ್ಥಕಲ್ಪನೇ ।।
ವೇದಾಂತಾನಾಮತಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನಾನ್ಯಮರ್ಥಂ ಪ್ರಕಲ್ಪಯೇತ್ ।। ೧೬೦ ।।

ನನ್ವೇವಮಪಿ ಮಾನತ್ವವ್ಯಾಘಾತಃ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ರಿಯಾವಿಧೇಃ।।
ವೇದಾಂತೇಷ್ವಪ್ಯನಾಶ್ವಾಸಸ್ತಥಾ ಚ ಪ್ರಸಜೇದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೧೬೧ ।।

ನೈತದೇವಂ ಯತೋಽಶೇಷಮಾನಾನಾಮಪಿ ಮಾನತಾ ।।
ಆ ಪರಾತ್ಮಾವಬೋಧಾತ್ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರ ಸರ್ವಸಮಾಪ್ತಿತಃ।। ೧೬೨ ।।

ನಾತೋಽವತಾರೋ ಮಾನಾನಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯೇನೈವ ಸಂಕ್ಷಯಾತ್ ।।
ಶ್ಯೇನಾದಿವಿಧಿಬಾಧಃ ಸ್ಯಾದಹಿಂಸಾವಿಧಿನಾ ಯಥಾ ।। ೧೬೩ ।।

ಕರ್ಮಾಣ್ಯತೋ ವಿಧೀಯಂತೇಽವಿದ್ಯಾವಂತಂ ನರಂ ಪ್ರತಿ ।।
ನ ತು ವಿಧ್ವಸ್ತಸಕಲಕರ್ಮಹೇತುಂ ದ್ವಿಜಂ ಪ್ರತಿ ।। ೧೬೪ ।।

ಸರ್ವಕರ್ಮನಿರಾಸೇಽತೋ ಹ್ಯಧಿಕಾರೋ ವಿವೇಕಿನಃ।।
ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯತಃ ಸಿದ್ಧೋ ನ ತು ಕರ್ಮಸು ಕರ್ಹಿಚಿತ್ ।। ೧೬೫ ।।

ಕಾರಕವ್ಯವಹಾರೇ ಹಿ ಶುದ್ಧಂ ವಸ್ತು ನ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಶುದ್ಧೇ ವಸ್ತುನಿ ಸಿದ್ಧೇ ಚ ಕಾರಕವ್ಯಾಪೃತಿಸ್ತಥಾ ।। ೧೬೬ ।।

ಕಾರಕಾಕಾರಕಧಿಯೋರ್ನೈಕದೈಕತ್ರ ವಸ್ತುನಿ ।।
ವಿರೋಧಾತ್ಸಂಭವೋಽಸ್ತೀಹ ಪ್ರಕಾಶತಮಸೋರಿವ ।। ೧೬೭ ।।

ಅವಿರೋಧಃ ಕ್ರಮೇಣ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ಥಿಗತ್ಯೋರಿವೇತಿ ಚೇತ್ ।।
ನಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಕೂಟಸ್ಥವಸ್ತುತತ್ರತ್ವಹೇತುತಃ ।। ೧೬೮ ।।

ನೌಷ್ಣ್ಯಾತ್ಮಕೋ ಮಿತೋ ವಹ್ರಿಃ ಕ್ರಮಶೋಽಕ್ರಮಶೋಽಥ ವಾ ।।
ವಸ್ತುತಃ ಶೀತತಾಮೇತಿ, ಕರ್ತೃತತ್ರಂ ತಥಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೬೯ ।।

ಭೇದಾಭೇದಾತ್ಮಕಾತ್ವಾಚ್ಚೇದೇಕಸ್ಯಾಪೀಹ ವಸ್ತುನಃ।।
ಅವಿರೋಧೋ, ನ ತನ್ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ತ್ವದುಕ್ತಾರ್ಥವಿರೋಧತಃ।। ೧೭೦ ।।

ನಾನೇಕಸ್ಯೈಕತಾ ನ್ಯಾಯ್ಯಾ ತಥೈಕಸ್ಯಾಪ್ಯನೇಕತಾ ।।
ವಸ್ತುತತ್ರತ್ವತೋ ಬುದ್ಧೇರ್ನ ಚೇದೇವಂ ಮೃಷಾ ಮತಿಃ ।। ೧೭೧ ।।

ಯಥಾ ಚಾಸ್ಯ ವಿರುದ್ಧತ್ವಂ ತಥೋದರ್ಕೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ಯೈವ ಮೇಯತ್ವಂ ತಸ್ಯೈವಾಪ್ರತಿಬೋಧತಃ ।। ೧೭೨ ।।

ವಸ್ತೂನೀಹ ಪ್ರಮೀಯಂತೇ ವ್ಯಾವೃತ್ತಾನಿ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಅಭಾವೇನ ಪ್ರಮಾಣೇನ ತೇನೋಕ್ತಂ ತೇ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೧೭೩ ।।

ಭೇದೇ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಭೇದೇ ಸಂಸೃತೇರ್ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಸಹ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಬ್ರಹ್ಮತಾ ತದ್ವದ್ವಿದ್ಯಾನರ್ಥಕ್ಯಸಂಶತೇ ।। ೧೭೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾವಿದ್ಯಾವದಿಷ್ಟಂ ಚೇನ್ನನು ದೋಷೋ ಮಹಾನಯಮ್ ।।
ನಿರವಿದ್ಯೇ ಚ, ವಿದ್ಯಾಯಾ ಆನರ್ಥಕ್ಯಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೭೫ ।।

ನಾವಿದ್ಯಾಽಸ್ಯೇತ್ಯವಿದ್ಯಾಯಾಮೇವಾಽಽಸಿತ್ವಾ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಟೃಷ್ಟ್ಯಾ ತ್ವವಿದ್ಯೇಯಂ ನ ಕಥಂಚನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೭೬ ।।

ಯತೋಽನುಭವತೋಽವಿದ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತ್ಯನುಭೂತಿವತ್ ।।
ಅತೋ ಮಾನೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನಧ್ವಸ್ತಾ ಸಾಽಪ್ಯೇತ್ಯಥಾಽಽತ್ಮತಾಮ್ ।। ೧೭೭ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯವಿದಿತೇ ವೋಧಾನ್ನಾವಿದ್ಯೇತ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ನಿತರಾಂ ಚಾಪಿ ವಿಜ್ಞಾತೇ ಮೃಷಾಧೀರ್ನಾಸ್ತ್ಯಬಾಧಿತಾ ।। ೧೭೮ ।।

ಅವಿದ್ಯಾವಾನವಿದ್ಯಾಂ ತಾಂ ನ ನಿರೂಪಯಿತುಂ ಕ್ಷಮಃ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತಮತೋಽಪೇಕ್ಷ್ಯ ನಾವಿದ್ಯೇತಿ ನಿರೂಪ್ಯತೇ ।। ೧೭೯ ।।

ವಸ್ತುನೋಽನ್ಯತ್ರ ಮಾನಾನಾಂ ವ್ಯಾಪೃತಿರ್ನ ಹಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಅವಿದ್ಯಾ ಚ ನ ವಸ್ತ್ವಷ್ಟಂ ಮಾನಾಘಾತಾಸಹಿಷ್ಣುತಃ ।। ೧೮೦ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಯಾ ಅವಿದ್ಯಾತ್ವ ಇದಮೇವ ತು ಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಮಾನಾಘಾತಾಸಹಿಷ್ಣುತ್ವಮಸಾಧಾರಣಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೮೧ ।।

ತ್ವತ್ಪಕ್ಷೇ ಬಹು ಕಲ್ಪ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಂ ಮಾನವಿರೋಧಿ ಚ ।।
ಕಲ್ಪ್ಯಾಽವಿದ್ಯೈವ ಮತ್ಪಕ್ಷೇ ಸಾ ಚಾನುಭವಸಂಶ್ರಯಾ ।। ೧೮೨ ।।

ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥಸಮ್ಯಗ್ಧೀಜನ್ಮಮಾತ್ರತಃ।।
ಅವಿದ್ಯಾ ಸಹ ಕಾರ್ಯೇಣ ನಾಽಽಸೀದಸ್ತಿ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೧೮೩ ।।

ಅತಃ ಪ್ರಮಾಣತೋಽಶಕ್ಯಾಽವಿದ್ಯಾಽಸ್ಯೇತಿ ನಿರೀಕ್ಷಿತುಮ್ ।।
ಕೀದ್ದಶೀ ವಾ ಕುತೋ ವಾಽಸಾವನುಭೂತ್ಯೇಕರೂಪತಃ ।। ೧೮೪ ।।

ದೇವತಾದ್ರವ್ಯಕರ್ತ್ರಾದಿ ನನು ವಸ್ತ್ವಸ್ತು ನಾದ್ವಯಮ್ ।।
ಸರ್ವಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾದದ್ವಯಸ್ಯಾಪ್ಯಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೧೮೫ ।।

ನೈತತ್ಸಾಧು, ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಸರ್ವಲೋಕಾಭಿಧಂ ನ ಹಿ ।।
ಪ್ರಮಾಣಮಸ್ತಿ ಯತ್ಪ್ರಾಣಾದ್ಭವಾನೇವಂ ಪ್ರಭಾಷತೇ ।। ೧೮೬ ।।

ಅಭಿಮಾನಶ್ಚ ಯತ್ರಾಯಂ ಸರ್ವಲೋಕಾಸ್ಯ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೋಽರ್ಥೋಽಯಮಿತ್ಯೇವಂ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ತಸ್ಯ ಚೋದಿತಮ್ ।। ೧೮೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಚ ಯಥಾಽಽಸನ್ನಂ ಪರೋಕ್ಷಾದ್ವಸ್ತುನೋ ಮತಮ್ ।।
ಸರ್ವಪ್ರತ್ಯಕ್ತಮಸ್ತದ್ವದ್ಬೋಧೋ ವಾಕ್ಯೋತ್ಥ ಆತ್ಮನಿ ।। ೧೮೮ ।।

ಆತ್ಮಾನುಭವಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಅನುಭೂತೇಃ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇಃ ಕಾಽಪೇಕ್ಷಾ ಹ್ಯಾತ್ಮಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೮೯ ।।

ಆತ್ಮಾನುಭವಪೂರ್ವತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತ್ವಸ್ಯ ನ ಸ್ವತಃ।।
ಆತ್ಮೈಕಗಮ್ಯಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ವೇದಾಂತೇಷ್ವವಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೯೦ ।।

ಯಚ್ಚಾಪ್ಯುಕ್ತಂ ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತ್ಯೋಃ ಕ್ರಿಯಾಯಾ ಏವ ಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಅತಃ ಕ್ರಿಯಾತಿರೇಕೇಣ ನಾಸ್ತ್ಯನ್ಯನ್ಮುಕ್ತಿಸಾಧನಮ್ ।। ೧೯೧ ।।

ಕೇನ ಚೋಕ್ತಂ ಕ್ರಿಯಾ ಮುಕ್ತೇಃ ಸಾಧನತ್ವಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ ।।
ತಮೇತಾಮಿತಿ ನಾಶ್ರೌಷೀಃ ಸಂಸ್ಕಾರಾ ಇತಿ ಚ ಸ್ಮೃತಿಮ್ ।। ೧೯೨ ।।

ಯದ್ಯಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಧೀಃ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಛ್ರುತಿಸ್ಮೃತ್ಯೋರ್ನ ಚೋದ್ಯತೇ ।।
ತಥಾಽಪ್ಯಸೌ ನ ತದ್ಬಾಹ್ಯಾ ತಾಭ್ಯಾಮೇವಾಽಽತ್ಮಬೋಧನಾತ್ ।। ೧೯೩ ।।

ಯಚ್ಚ ನ ಜ್ಞಾಪ್ಯತೇ ವೇದೇ ವಸ್ತ್ವಿತ್ಯೇತದಚೂಚುದಃ।।
ತಚ್ಚಾಪಹಸ್ತಿತಂ ಚೋದ್ಯಂ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ಚ ನಿರಾಕೃತಿಃ।। ೧೯೪ ।।

ವಿಧಾವಸತಿ ವಾಕ್ಯಸ್ಯ ಯಚ್ಚಾವೋಚೋಽಪ್ರಮಾಣತಾಮ್ ।।
ಸ್ಫೃಟನ್ಯಾಯೋಕ್ತಿಭಿಸ್ತಚ್ಚ ಯತ್ನಾತ್ಪರಿಹರಿಷ್ಯತಿ ।। ೧೯೫ ।।

ಯಚ್ಚೋಕ್ತಂ ನ ಪುಮರ್ಥೋಽಸ್ತಿ ವಸ್ತುಮಾತ್ರಾವಬೋಧನಾತ್ ।।
ಆಖ್ಯಾನಪ್ರಚುರಾ ಯಸ್ಮಾತ್ರಯ್ಯಂತಾ ಇಹ ಲಕ್ಷಿತಾಃ ।। ೧೯೬ ।।

ರಾಮೋ ರಾಜಾ ಬಭೂವೇತಿ ನ ಹ್ಯೇತಾವತ್ಪ್ರಬೋಧತಃ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಪುಮರ್ಥೋಽತೋ ವಿಧ್ಯರ್ಥವಿರಹಾತ್ಕಚಿತ್ ।। ೧೯೭ ।।

ಪರಾರ್ಥತೈವ ಸರ್ವತ್ರ ಜ್ಞಾನಸ್ಯೇಹೋಪಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾತ್ವಾಽನುಷ್ಟಾನವಚನಾದ್ವಿದ್ವಾನ್ಯಜತ ಇತ್ಯಪಿ ।। ೧೯೮ ।।

ಉಕ್ತೋಽತ್ರ ಪರಿಹಾರಃ ಪ್ರಾಗೂರ್ಧ್ವಂ ಚಾಪಿ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವಿದ್ಯಾಫಲಸ್ಯ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾದಿತಿಹೇತುಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೯೯ ।।

ನನು ನಿರ್ಧೂತಶೋಕಾದಿ ಫಲಂ ಯಚ್ಛ್ರೂಯತೇ ಶ್ರುತೌ ।।
ಆತ್ಮಸ್ತುತಿರಸೌ ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವನ್ಮನೋರಥಕಲ್ಪಿತಮ್ ।। ೨೦೦ ।।

ಅತ್ರೋಚ್ಯತೇ ಹ್ಯಭಿಪ್ರೇತಂ ಗಮ್ಯಮಾನಂ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೨೦೧ ।।
ಫಲಂ ತತ್ಸಂಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಕಸ್ಮಾಲ್ಲಕ್ಷಣಯಾ ಸ್ತುತಿಮ್ ।।
ಅಶ್ರುತಾಮನಭಿಪ್ರೇತಾಂ ಕಲ್ಪಯಸ್ಯಬುಧೋ ಯಥಾ ।। ೨೦೨ ।।

ನ ಚಾಸ್ತ್ಯೇಕವಿಪಯತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಚಸೋರ್ಯತಃ ।।
ಶ್ರುತ್ಯೈವ ಪರಿಹಾರೋಕ್ತೇಃ ಸ್ವಪ್ನಾದಿಸ್ಥಾನಸಂಚರಾತ್ ।। ೨೦೩ ।।

ವಹುಶೋಽಸಂಗವಚಸಾ ನಿಃಸಂಗತ್ವಂ ಬ್ರುವಾಣಯಾ ।।
ಮನೋರಾಜ್ಯಸಮಂ ಮನ್ಯೇ ಸರ್ವಮೇತತ್ತ್ವಯೋದಿತಮ್ ।। ೨೦೪ ।।

ನ ಪ್ರತ್ಯೇಮಿ ಯತಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಜ್ಞಾನತಃ ಫಲಮ್ ।।
ಶ್ರುತಾದಪಿ ನ ಚೇದ್ವಾಕ್ಯಾಜ್ಜಾಯೇತ ಫಲವನ್ಮತಿಃ।।
ಆಶಂಕ್ಯೇತ ತದೈವೈತದ್ಯದೇತದ್ಭವತೋದಿತಮ್ ।। ೨೦೫ ।।

ನಿತ್ಯಮುಕ್ತತ್ವವಿಜ್ಞಾನಂ ವಾಕ್ಯಾದ್ಭವತಿ ನಾನ್ಯತಃ ।।
ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಸ್ಯಾಪಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪದಾರ್ಥಸ್ಮೃತಿಪೂರ್ವಕಮ್ ।। ೨೦೬ ।।

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಪದಾರ್ಥಃ ಸ್ಮರ್ಯತೇ ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಏವಂ ನಿರ್ದುಃಖಮಾತ್ಮಾನಮಕ್ರಿಯಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೨೦೭ ।।

ಸದೇವೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಮಾ ಸ್ಫುಟತರಾ ಭವೇತ್ ।।
ದಶಮಸ್ತ್ವಮಸೀತ್ಯಸ್ಮಾದ್ಯಥೈವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೨೦೮ ।।

ಅಮಾತ್ವಾಶಂಕಾಸದ್ಭಾವಾನ್ಮಾಂತರೈಶ್ಚಾವಿರೋಧತಃ ।।
ವಕ್ಷ್ಯತ್ಯೇತಚ್ಚ ಯತ್ನೇನ ಲೋಕಸಿದ್ಧೋಪಪತ್ತಿಭಿಃ ।। ೨೦೯ ।।

ಚತುಷ್ಪಾನ್ಮಾನಿರಾಸೇನ ಸಾಕ್ಷಾಜ್ಜ್ಞಾನಫಲಂ ತತಃ ।। ೨೧೦ ।।
ನವಸಂಖ್ಯಾಹೃತಜ್ಞಾನೋ ದಶಮೋ ವಿಭ್ರಮಾದ್ಯಥಾ ।।
ನ ವೇತ್ತಿ ದಶಮೋಽಸ್ಮೀತಿ ವೀಕ್ಷಮಾಣೋಽಪಿ ತಾನ್ನವ ।। ೨೧೧ ।।

ಅಪವಿದ್ಧದ್ವಯೋಽಪ್ಯೇವಂ ತತ್ತ್ವಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ವಿನಾ ।।
ವೇತ್ತಿ ನೈಕಲಮಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಡ್ಭೋಹಾಪ್ರಬೋಧತಃ।। ೨೧೨ ।।

ವುಭುತ್ಸೋಚ್ಛೇದಿನೈವಾಸ್ಯ ಸದಸೀತ್ಯಾದಿನಾ ಟೃಢಾ ।।
ಪ್ರತೀಚಿ ಪ್ರತಿಪತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಬಾಧಯಾ ।। ೨೧೩ ।।

ನಿಃಶೇಷಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸೋ ವಾಕ್ಯರ್ಥಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ।।
ತಸ್ಯಾಽಽರಾದುಪಕಾರಿತ್ವಾತ್ಸಹಾಯತ್ವಾಯ ಕೇಲ್ಪ್ಯತೇ ।। ೨೧೪ ।।

ತ್ಯಾಗ ಏವ ಹಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಮೋಕ್ಷಸಾಧನಮುತ್ತಮಮ್ ।।
ತ್ಯಜತೈವ ಹಿ ತಜ್ಜ್ಞೇಯಂ ತ್ಯಕ್ತುಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪರಂ ಪದಮ್ ।। ೨೧೫ ।।

ಶಾಂತೋ ದಾಂತ ಇತಿ ತಥಾ ಸರ್ವತ್ಯಾಗಪುರಃಸರಮ್ ।।
ಉಪಾಯಮಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನೇ ಶ್ರುತಿರೇವಾಬ್ರವೀತ್ಸ್ವಯಮ್ ।। ೨೧೬ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಿಲಕ್ಷಣೋ ಯೋಗೋ ಜ್ಞಾನಂ ಸಂನ್ಯಾಸಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ತಸ್ಮಾಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಸಂನ್ಯಸೇದಿಹ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ ।। ೨೧೭ ।।

ಮುಕ್ತೇಶ್ಚ ವಿಭ್ಯತೋ ದೇವಾ ಮೋಹೇನಾಪಿದಧುರ್ನರಾನ್ ।।
ತತಸ್ತೇ ಕರ್ಮಸೂದ್ಯುಕ್ತಾಃ ಪ್ರಾವರ್ತಂತಾವಿಚಕ್ಷಣಾಃ ।। ೨೧೮ ।।

ಅತಃ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸರ್ವಾಣ್ಯಾತ್ಮಾವಬೋಧತಃ ।।
ಹತ್ವಾಽವಿದ್ಯಾಂ ಧಿಯೈವೇಯಾತ್ತದ್ವಿಷ್ಣೋಃ ಪರಮಂ ಪದಮ್ ।। ೨೧೯ ।।

ಇತಿ ಭಾಲ್ಲವಿಶಾಖಾಯಾಂ ಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯಮಧೀಯತೇ ।।
ಸರ್ವಕರ್ಮನಿರಾಸೇನ ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಧಿಯೋ ಜನಿಃ ।। ೨೨೦ ।।

ಸತ್ಯಾನೃತೇ ಇತಿ ತಥಾ ಸರ್ವಸಂನ್ಯಾಸಪೂರ್ವಕಮ್ ।।
ಆತ್ಮನೋಽನ್ವೇಷಣಂ ಸಾಕ್ಷಾದಾಪಸ್ತಂಬೋಽಬ್ರವೀನ್ಮುನಿಃ ।। ೨೨೧ ।।

``ನಾವಿರತೋ ದುಶ್ಚರಿತಾನ್ನಾಶಾಂತೋ ನಾಸಮಾಹಿತಃ ।।
ನಾಶಾಂತಮಾನಸೋ ವಾಽಪಿ ಪ್ರಜ್ಞಾನೇನೈನಮಾಪ್ನುಯಾತ್ '' ।। ೨೨೨ ।।

ವೇದಾನುವಚನಾದೀನಾಂ ವಿನಿಯೋಗೋಕ್ತಿಯತ್ನತಃ।।
ಭಿನ್ನಾಧಿಕಾರಿತಾಲಿಂಗಂ ಕರ್ಮವಿಜ್ಞಾನಕಾಂಡಯೋಃ ।। ೨೨೩ ।।

ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಕಾಲ್ಲಿಂಗಾದ್ಯತಸ್ತದ್ಧೇತುಮಾತ್ರಕಮ್ ।।
ಗಮ್ಯತೇ ನ ವಿಶೇಷೋಽತಃ ಕರ್ಮೈವೇತಿ ನ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೨೨೪ ।।

ಮುಂಡೋಽಪರಿಗ್ರಹೋಽಸಂಗೋ ಬಹಿರಂತಃಶುಚಿಃ ಸದಾ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಭೂಯಾಯ ಭವತಿ ಪರಿವ್ರಾಡಿತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೨೫ ।।

ಇತ್ಯಾದಿಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯಾನಿ ಸ್ಮೃತಿಭಿಃ ಸಹ ಕೋಟಿಶಃ ।।
ಜ್ಞಾನಾಯ ವಿದಧತ್ಯುಚ್ಚೈಃ ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೨೨೬ ।।

ಯಚ್ಚಾಭಾಣಿ ವಿನಾ ಕಾರ್ಯಂ ನಾಧಿಕಾರೋ ನಿರೂಪ್ಯತೇ ।।
ದೋಷೋಽಯಮಪಿ ನೈವ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾನೋಪಾಯೇ ಯಥೋದಿತೇ ।। ೨೨೭ ।।

ವಿಧಿಮಾರ್ಗೇಽಧಿಕಾರಸ್ಯ ಪರೀಕ್ಷಾ ವೇರ್ತತೇ ಯತಃ ।।
ಫಲಭೂತೇ ತು ವಿಜ್ಞಾನೇ ನಾಧಿಕಾರೋ ನಿರೂಪ್ಯತೇ ।। ೨೨೮ ।।

ಅಧಿಕಾರವಿಚಾರೋ ಹಿ ನೃತಂತ್ರೇ ವಸ್ತುನೀಷ್ಯತೇ ।।
ವಸ್ತುತಂತ್ರೇ ನ ಯುಕ್ತೋಽಸೌ ಸ್ವಯಂ ಚೈವ ಪುಮರ್ಥತಃ ।। ೨೨೯ ।।

ಅನಾತ್ಮನಿ ಪ್ರಮೇಯೇಽರ್ಥೇ ಯಾ ಫಲತ್ವೇನ ಸಂಮತಾ ।।
ಪ್ರಮೇಯಾ ಸೈವ ವೇದಾಂತೇಷ್ವನುಭೂತಿರಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೨೩೦ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಮಾನಂದಮಿತಿ ಹ್ಯಾತ್ಮೈವೇತಿ ಶ್ರುತೇಸ್ತಥಾ ।।
ಪುಮರ್ಥಸ್ಯೈವ ಮೇಯತ್ವಂ ಮಾತೃತ್ವಾದ್ಯನಪೇಕ್ಷಿಣಃ ।। ೨೩೧ ।।

ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಯಸ್ಯ ಸಂಜಾತಂ ಜಾತಮೇವಾಸ್ಯ ನಾನ್ಯಥಾ ।।
ಕುಕ್ಷಿಸ್ಥಸ್ಯಾಪಿ ಹಿ ಸತೋ ವಾಮದೇವಸ್ಯ ತದ್ಯಥಾ ।। ೨೩೨ ।।

ತಚ್ಚಾವಿದ್ಯಾನಿರಾಸ್ಯೇವ ವ್ಯಾಧಭಾವನಯಾಽಂಜಿತಃ ।।
ರಾಜಸೂನೋಃ ಸ್ಮೃತಿಪ್ರಾಪ್ತೌ ವ್ಯಾಧಭಾವೋ ನಿವರ್ತತೇ ।। ೨೩೩ ।।

ಯಥೈವಮಾತ್ಮನೋಽಜ್ಞಸ್ಯ ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಲಬ್ಧೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ಮೃತೇರ್ವ್ಯೇತಿ ಸರ್ವಾಽವಿದ್ಯಾ ಸಕಾರ್ಯಕಾ ।। ೨೩೪ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ನಾತ್ರ ವಿಧಿಃ ಕಲ್ಪ್ಯಃ ಕಥಂಚನ ।।
ಅನರ್ಥಕಃ ಕಲ್ಪಿತೋಽಪಿ ತಸ್ಯೇಹಾನುಪಯೋಗತಃ ।। ೨೩೫ ।।

ಉತ್ಪತ್ತಿರಾಪ್ತಿಃ ಸಂಸ್ಕಾರೋ ವಿಕಾರಶ್ಚ ವಿಧೇಃ ಫಲಮ್ ।।
ಮುಕ್ತಿರ್ವಿಲಕ್ಷಣೈತೇಭ್ಯಸ್ತೇನೇಹಾನರ್ಥಕೋ ವಿಧಿಃ ।। ೨೩೬ ।।

ಅನನ್ಯಾಯತ್ತಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ನಿರವಿದ್ಯಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।।
ನ ಕ್ರಿಯಾತ್ವಂ ಫಲತ್ವಂ ವಾ ನಾಪಿ ಕಾರಕರೂಪತಾ ।। ೨೩೭ ।।

ಅತೋಽತ್ರ ವಿಧ್ಯಭಾವೋಽಯಂ ನ ಕಥಂಚನ ದೂಷಣಮ್ ।।
ಅಲಂಕೃತಿರಿಯಂ ಸಾಧ್ವೀ ವೇದಾಂತೇಷು ಪ್ರಶಸ್ಯತೇ ।। ೨೩೮ ।।

ಚೋದನಾಭಿರ್ನಿಯುಕ್ತೋಽಹಂ ತಥಾ ಬ್ರಹ್ಮಹಮಿತ್ಯಪಿ ।।
ಪರಸ್ಪರವಿರುದ್ಧತ್ವಾದೇಕದೈಕತ್ರ ನ ದ್ವಯಮ್ ।। ೨೩೯ ।।

ಸ್ವಾಮೀ ಸನ್ನ ಹಿ ಭೃತ್ಯೇನ ಸ್ವಾಮಿನೇವ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಸಂಬೋಧನೀಯ ಏವಾಸೌ ಸುಪ್ತೋ ರಾಜೇವ ಬಂದಿಭಿಃ ।। ೨೪೦ ।।

ಚೋದನಾಲಕ್ಷಣತ್ವಾದಿ ಧರ್ಮಂ ಪ್ರತ್ಯೇವ ಗೃಹ್ಯತಾಮ್ ।।
ಧರ್ಮಸ್ಯೈವ ಪ್ರತಿಜ್ಞೋಕ್ತೇರ್ನ ತು ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರತೀಷ್ಯತೇ ।। ೨೪೧ ।।

ಅಥಾತೋ ಧರ್ಮಇತ್ಯುಕ್ತೇಶ್ಚೋದನಾಲಕ್ಷಣೋಕ್ತಿತಃ ।।
ತದ್ಭೂತಾನಾಂ ಕ್ರಿಯಾರ್ಥೇನ ಹ್ಯಾಮ್ನಾಯಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾರ್ಥತಃ ।। ೨೪೨ ।।

ಭಾವಾರ್ಥಾಃ ಕರ್ಮಶಬ್ದಾ ಯೇ ಪ್ರತೀಯೇತ ಕ್ರಿಯಾ ತತಃ ।।
ಇತ್ಯೇವಂ ನರತಂತ್ರೇಽರ್ಥೇ ಜ್ಞೇಯಾ ದ್ವಾದಶಲಕ್ಷಣೀ ।। ೨೪೩ ।।

ವೇದಾಂತಾರ್ಥಾಪವಾದಾಯ ನಾಲಂ ಸಾಽತತ್ಪ್ರಮಾಣತಃ ।।
ಮಾನಂ ನಾಲಂ ನಿರಾಕರ್ತುಂ ವಸ್ತು ಯನ್ಮಾಂತರೈರ್ಮಿತಮ್ ।। ೨೪೪ ।।

ಸ್ವಮೇಯಮಾತ್ರಶೂರತ್ವಾನ್ಮಿತೇರ್ನಾನ್ಯತ್ರ ಮಾನತಾ ।।
ಅಥಾತೋ ಬ್ರಹ್ಮಜಿಜ್ಞಾಸಾ ಇತ್ಯಾದ್ಯುಕ್ತಂ ನಯಾನ್ವಿತಮ್ ।। ೨೪೫ ।।

ಮೀಮಾಂಸಾನ್ಯಾಯವತ್ತ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಧರ್ಮಮೀಮಾಂಸನೋಕ್ತಿವತ್ ।।
ಏವಂ ಸತ್ಯನುಕೂಲಾರ್ಥಂ ತತ್ತ್ವಮಿತ್ಯಾದಿಕಂ ವಚಃ ।। ೨೪೬ ।।

ಸರ್ವವೇದಾಂತವಿಷಯಮನ್ಯಥಾ ತದ್ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೨೪೭ ।।
ನ ತತ್ರ ಕರಣಾಪೇಕ್ಷಾ ನೇತಿಕರ್ತವ್ಯತಾ ತಥಾ ।।

ಯತ್ರ ಯತ್ರಾಽಽತ್ಮಭಾವೇನ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಾವಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೨೪೮ ।।
ಇತಿಕರ್ತವ್ಯತಾದಾನಂ ಕರಣಾದಾನಮೇವ ಚ ।।
ತತ್ರ ತತ್ರ ವಿಧಿಃ ಸ್ಥಾನೇ ಪ್ರಹಿತಸ್ಯ ಫಲೇಚ್ಛಯಾ ।। ೨೪೯ ।।

ಆಪ್ತಾಶೇಷಪುಮರ್ಥತ್ವಾತ್ತ್ಯಕ್ತಾನರ್ಥಸ್ಯ ಚ ಸ್ವತಃ ।।
ಅನಾತ್ಮನೀವ ನೇಚ್ಛೇಯಂ ಕಥಂಚಿತ್ಸ್ಯಾದಿಹಾಽಽತ್ಮನಿ ।।
ತನ್ನಿವೃತ್ತೌ ನಿವರ್ತೇತೇ ಇತಿಕರ್ತವ್ಯಸಾಧನೇ ।। ೨೫೦ ।।

ನಿರಂತರಾಯತೋಽಶೇಷಪುಮರ್ಥಸ್ಯಾಽಽತ್ಮರೂಪತಃ ।।
ನ ಚಾಂಶತ್ರಯಶೂನ್ಯೇಹ ಭಾವನೇಷ್ಟಾ ಪರೀಕ್ಷಕೈಃ ।। ೨೫೧ ।।

ಭಾವನಾತೋ ನ ಚಾನ್ಯತ್ರ ವಿಧಿರಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।।
ಮೋಹಮಾತ್ರಾಂತರಾಯಾಯಾಂ ಮುಕ್ತಾವಸ್ತು ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೨೫೨ ।।

ಏಕದೇಶೋ ವಿಕಾರೋ ವಾ ಸಂಸಾರೀ ತ್ವಾತ್ಮನೋ ಯದಾ ।।
ಕಿಂ ತದಾಽಪ್ಯುಕ್ತಮಾರ್ಗೇಣ ಮುಕ್ತಿಃ ಕಿಂವಾ ಕ್ರಿಯಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೨೫೩ ।।

ನಿವೃತ್ತಾವೇವ ನಿಃಶೇಪಸಂಸಾರಸ್ಯ ತದಾಽಪಿ ತು।।
ಆಗಂತೋರಧಿಕಾರಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಪ್ರವೃತ್ತೌ ಕಥಂಚನ ।। ೨೫೪ ।।

ಆತ್ಮಾಜ್ಞಾನನಿಮಿತ್ತಸ್ಯ ಹ್ಯನ್ಯತ್ವಾನುಪಪತ್ತಿತಃ ।।
ತದಾಽಪ್ಯವಿದ್ಯಾವಿಧ್ವಸ್ತಾವಧಿಕಾರೋ ನ ಕರ್ಮಣಿ ।। ೨೫೫ ।।

ಕರ್ತವ್ಯಾಭಾವತೇಸ್ತ್ವೇವಂ ವಿಕಾರೇಽಪಿ ನ ಕರ್ಮಣಿ ।।
ಕಾರಣೈಕತ್ವಸಂಪತ್ತೇಃ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧತ್ವಹೇತುತಃ ।। ೨೫೬ ।।

ಮೃದಾಪತ್ತಿರ್ಘಟಸ್ಯೇವ ವಿಕಾರಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಅವಿಕಾರಾತ್ಮಸಂಪತ್ತಿಃ ಸಾ ಚ ತತ್ತ್ವಾವಬೋಧತಃ ।। ೨೫೭ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋರ್ಭಿತ್ತೌ ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾ ಕುತಃ।।
ಅಭಿತ್ತೌ ಚ ತಯೋರೈಕ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾ ಕುತಃ ।। ೨೫೮ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮವಿಕಾರಸ್ಯ ಕಾರಣೈಕ್ಯಂ ವಿಮುಕ್ತತಾ ।। ೨೫೯ ।।
ಸ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ಚ ಸಂಸಿದ್ಧೇಃ ಕಾರ್ಯತಾ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಕರ್ಮಾನೋಽನರ್ಥಕಂ ಮುಕ್ತಾವೇಕದೇಶವಿಕಾರಯೋಃ ।। ೨೬೦ ।।

ಅಪ್ಯನರ್ಥಾಯ ಕರ್ಮ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ರಿಯಮಾಣಂ ನ ಮುಕ್ತಯೇ ।।
ಪ್ರತಿಕೂಲಂ ವಿಮುಕ್ತೇಶ್ಚಂ ಕ್ರಿಯಮಾಣಮಸಂಶಯಮ್ ।।
ಕರ್ಮಾಽಽರಭೇತ ತೇನೈತನ್ಮುಕ್ತೌ ಕರ್ಮ ನಿರರ್ಥಕಮ್ ।। ೨೬೧ ।।

ವಿಕಾರೋಽತ್ಯಾಂತೇನಿರ್ಭಿನ್ನೋ ಯದಾ ತು ಸ್ಯಾದ್ವಿಕಾರಿಣಃ ।।
ತದಾಽಪಿ ವಿಕೃತೇರ್ನಾಶೋ ಮುಕ್ತಿರಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೬೨ ।।

ಅತ್ರಾಪ್ಯನರ್ಥಕಂ ಕರ್ಮ ತತ್ಫಲಾಸಂಭವತ್ವತಃ ।।
ಕರ್ಮೇಣ ಜ್ಞಾನಮಪ್ಯತ್ರ ಫಲಾಭಾವಾದನರ್ಥಕಮ್ ।। ೨೬೩ ।।

ನೈವಾವಿದ್ಯಾಕೃತೈವಾಸೌ ವಾಸ್ತವೀ ಯದಿ ಸಂಸೃತಿಃ ।।
ಸ್ವರೂಪನಾಶದೋಷಃ ಸ್ಯಾದೇಕದೇಶೇಽಪಿ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೨೬೪ ।।

ಯದಾ ತ್ವವಿದ್ಯಯಾಽಧ್ಯಸ್ತಂ ಸಂಸಾರಿತ್ವಂ ನ ವಸ್ತುತಃ ।। ೨೬೫ ।।
ವಿಕಾರೇಽವಯವೇ ಚೈವ ತದಾ ಪೂರ್ವೋಕ್ತ ಏವ ತು ।।
ಪಕ್ಷೋ ನಿರ್ವಹಣೀಯಃ ಸ್ಯಾದಸ್ಮಾಭಿರಪಿ ಸಂಮತಃ ।। ೨೬೬ ।।

ಸರ್ವವಾದಾವಿರೋಧೀ ಚ ನಾತೋ ವಿಧಿರಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ತದಾ ಹಿ ಕಲ್ಪನಾಃ ಸರ್ವಾ ವಿಕಾರಾವಯವಾದಿಕಾಃ ।।
ತೃಥೈವೇಮಾ ಹ್ಯವಿದ್ಯೈವ ಸರ್ವಾಃ ಸಂಪಾದಯಿಷ್ಯತಿ ।। ೨೬೭ ।।

ಪೂರ್ಣಂ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಂ ತಸ್ಮಾತ್ತದಪೂರ್ಣಮವಿದ್ಯಯಾ ।। ೨೬೮ ।।
ಆಭಾಸತೇ ಮೃಷೈವಾತೋ ಯಥಾಭೂತಾತ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತಾಯಾಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಪೂರ್ಣಮೇವಾವಶಿಪ್ಯತೇ ।। ೨೬೯ ।।

ಅನರ್ಥಕೋ ವಿಧಿಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವೋ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಇತ್ಯೇತನ್ನ್ಯಾಯತಃ ಸಿದ್ಧಂ ಯತ್ತು ಪ್ರಾಕ್ಚೋದಿತಂ ತ್ವಯಾ ।।
ಆಮ್ನಾಯಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾರ್ಥತ್ವಾದಿತ್ಯತ್ರಾಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೭೦ ।।

ತತ್ರಾಽಽಮ್ನಾಯಾಭಿಧಾನಸ್ಯ ಹ್ಯಾಮ್ನಾಯಾಂಶಾಭಿಧಾನತಃ ।।
ವಿಧ್ಯುಕ್ತೀನಾಂ ಕ್ರಿಯಾರ್ಥತ್ವಂ ಸಿದ್ಧಂ ಹೇತುತಯೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೭೧ ।।

ಕ್ರಿಯಾಪ್ರಕರಣಸ್ಥಾನಾಂ ವಿಧಿಶೇಷಾತ್ಮನಾಂ ಸತಾಮ್ ।।
ವಚಸಾಮಕ್ರಿಯಾರ್ಥಾನಾಮಾನರ್ಥಕ್ಯಾಯ ತದ್ವಚಃ ।। ೨೭೨ ।।

ನ ತೂಪನಿಷದಾಂ ನ್ಯಾಪ್ಯಂ ಪಾರ್ಥನರ್ಥ್ಯಸ್ಯ ಸಂಭವಾತ್ ।।
ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇನೈವ ನ್ಯಾಯೇನ ನಾತಸ್ತದ್ವಿಧಿಶೇಷತಾ ।। ೨೭೩ ।।

ವಿಧಿನಾ ತ್ವೇಕವಾಕ್ಯತ್ವಾದಿತಿ ಯಚ್ಚಾಪಿ ಚೋದಿತಮ್ ।।
ತೇಷಾಮೇವ ತದಪ್ಯಸ್ತು ತದಾನರ್ಥಕ್ಯಚೋದನಾತ್ ।। ೨೭೪ ।।

ನ ತು ವೇದಾಂತವಚಸಾಂ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥತ್ವೇನ ಹೇತುನಾ ।।
ತದ್ಬುದ್ಧೇಃ ಪೃಥಗರ್ಥತ್ವಮುಕ್ತಮೇವಾತಿವಿಸ್ತರಾತ್ ।। ೨೭೫ ।।

ಅನ್ಯಾರ್ಥಾನುಪಪತ್ತೇಶ್ಚ ವೇದಾಂತವಚಸಾಂ ತಥಾ ।।
ಅರ್ಥೈಕತ್ವಗತೌ ಸತ್ಯಾಂ ವಾಕ್ಯಭೇದಪ್ರಕಲ್ಪನಾ ।।
ನ ನ್ಯಾಯ್ಯಾ ಸೇತಿ ದೃಷ್ಟತ್ವಾದ್ದೇವಸ್ಯ ತ್ವಾದಿವಾಕ್ಯವತ್ ।। ೨೭೬ ।।

ತಥೈವ ಪೃಥಗರ್ಥತ್ವಗತೌ ಭಿನ್ನವಚಸ್ತ್ವತಃ ।।
ಇಷೇ ತ್ವಾದಿಷು ದೃಷ್ಟತ್ವಾನ್ನ ನ್ಯಾಯ್ಯೈಕಾರ್ಥಕಲ್ಪನಾ ।। ೨೭೭ ।।

ಜ್ಞಾನಕಾಂಡಾರ್ಥಶೇಷತ್ವಂ ಕರ್ಮಕಂಡಸ್ಯ ಯತ್ಪುನಃ ।।
ವಿನಿಯೋಜಕಹೇತ್ವೇತತ್ತಯೋರ್ವಾಕ್ಯೈಕವಾಕ್ಯತಃ ।। ೨೭೮ ।।

ನ್ಯಾಯೇನ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣೇನ ಭೂಯೋಽಪ್ಯೇತತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೭೯ ।।
ಪಾರ್ಥಗರ್ಥ್ಯಮತಃ ಸಿದ್ಧಮಪಾಸ್ತವಿಧಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಸರ್ವೋಪನಿಷದಾಂ ಚಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ಕೈವಲ್ಯಸಾಧನಮ್ ।। ೨೮೦ ।।

ನಿಃಶೇಷವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಪ್ರವೃತ್ತ್ಯುಪರಮಾತ್ಮಿಕಾ ।।
ತನ್ನಿಷ್ಠಾ ಚೇಹ ವಿಜ್ಞೇಯಾ ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೨೮೧ ।।

ಅಧಿಕಾರೋಽಪಿ ತಸ್ಯಾಂ ಚ ಸಿದ್ಧೋಽಶೇಷಕ್ರಿಯಾತ್ಯಜಃ।।
ಜಿಜ್ಞಾಸೋರೇವ, ಕರ್ತುಸ್ತು ನ ಸಿಷಾಧಯಿಷೋಃ ಸದಾ ।। ೨೮೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮತತ್ತ್ವವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಮಾತ್ರೇಣಾಪ್ಯಧಿಕಾರಿತಾ ।।
ಭವತ್ಯೇವಾತ್ರ ಜಿಜ್ಞಾಸೋರಜ್ಞಸ್ಯಾಪಿ ಮುಮುಕ್ಷುತಃ ।। ೨೮೩ ।।

ಮೈವಂ ಪ್ರಕ್ರಮಸಂಹಾರಪರ್ಯಾಲೋಚನಯಾ ಪುರಾ ।।
ವೇದಸ್ಯೈಕಾರ್ಥ್ಯತಾತ್ಪರ್ಯಮೇಕವಾಕ್ಯತಯೋದಿತಮ್ ।। ೨೮೪ ।।

ತೇನ ನಿಃಶೇಷವೇದೋಕ್ತಕಾರಿಣೋಽತ್ರಾಧಿಕಾರಿತಾ ।।
ಸಿದ್ಧೇ ಹ್ಯನೇಕವಾಕ್ಯತ್ವೇ ಕಲ್ಪ್ಯಾ ಭಿನ್ನಾಧಿಕಾರಿತಾ ।। ೨೮೫ ।।

ಮೈವಂ ಭಿನ್ನೈಕವಾಕ್ಯತ್ವೇ ಪ್ರಾಗಸ್ಮಾಭಿಃ ಸಮರ್ಥಿತೇ ।।
ತತಶ್ಚ ಭವದುಕ್ತಸ್ಯ ಚೋದ್ಯಸ್ಯೇಹ ನ ಸಂಭವಃ।। ೨೮೬ ।।

ನಾಪಿ ನಿಃಶೇಷವೇದಾರ್ಥಮನುಷ್ಠಾತುಂ ಕ್ಷಮೋ ನರಃ ।।
ಪುಮಾಯುಷಾಽಪಿ ಯೇನ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮಜ್ಞಾನೇಽಧಿಕಾರಿತಾ ।। ೨೮೭ ।।

ಸಂಪದಾಂ ಚಾರ್ಥವಾದತ್ವಂ ತೇನ ವೇದಾಂತಗೋಚರೇ ।।
ಜ್ಞಾನೇಽಧಿಕಾರಿಣೋಽಭಾವಾತ್ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಕ್ಷಿಪ್ಯತೇ ಸ್ವತಃ ।। ೨೮೮ ।।

ಕಿಂಚ ಮಾನಾದವಿಜ್ಞಾತಾ ವಿಮುಕ್ತಿಃ ಕಾಮ್ಯತೇ ನ ಚ ।।
ಜ್ಞಾತಾಯಾಂ ಸ್ವಾತ್ಮರೂಪತ್ವಾತ್ಸುತರಾಂ ನಾಸ್ತಿ ಕಾಮನಾ ।। ೨೮೯ ।।

ನ ಯುಕ್ತಂ ಕಾಮನಾ ಮುಕ್ತೌ ಪುಂಸಾಂ ನಾಸ್ತೀತಿ ಭಾಷಿತುಮ್ ।।
ದೇಶಕಾಲಾನವಚ್ಛಿನ್ನಸುಖಾದ್ಯರ್ಥಿತ್ವದರ್ಶನಾತ್ ।। ೨೯೦ ।।

ಕಿಂಚ ಜ್ಞಾನಮದೃಷ್ಟಾರ್ಥಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿವದ್ಯದಿ ।।
ತತೋಽಧಿಕಾರಿಚಿಂತಾ ಸ್ಯಾತ್ಕೃತೇಽಪ್ಯಫಲಶಂಕ್ಯಾ ।। ೨೯೧ ।।

ಕಾಮಿನಾಽಪ್ಯಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿ ಶೂದ್ರೇಣಾನಧಿಕಾರಿಣಾ ।।
ಕೃತಮಪ್ಯಫಲಂ ತೇನ ಯತ್ನಾತ್ತತ್ರ ನಿರೂಪ್ಯತೇ ।। ೨೯೨ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಘಸ್ಮರಜ್ಞಾನಜನ್ಮಮಾತ್ರಾವಲಂಬಿನಃ।।
ಪುಮರ್ಥಸ್ಯಾಧಿಕಂ ಶಾಸ್ತ್ರಾತ್ಕಿಂಚಿದತ್ರ ತು ನಾರ್ಥ್ಯತೇ ।। ೨೯೩ ।।

ಕುತಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಚೇತ್ತದ್ಧಿ ಬಂಧಪರಿಕ್ಷಯಾತ್ ।।
ಅಸಾವಪಿ ಚ ಭೂತೋ ವಾ ಭಾವೀ ವಾ ವರ್ತತೇಽಥವಾ ।। ೨೯೪ ।।

ಅಧೀತವೇದವೇದಾರ್ಥೋಽಪ್ಯತ ಏವ ನ ಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಹಿರಣ್ಯನಿಧಿದೃಷ್ಟಾಂತಾದಿದಮೇವ ಚ ದರ್ಶಿತಮ್ ।। ೨೯೫ ।।

ಭಿದ್ಯತೇ ಹೃದಯಗ್ರಂಥಿದ್ರಿಛದ್ಯಂತೇ ಸರ್ವಸಂಶಯಾಃ।।
ಕ್ಷೀಯಂತೇ ಚಾಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಿ ತಸ್ಮಿಂದೃಷ್ಟೇ ಪರಾವರೇ ।। ೨೯೬ ।।

ಇತ್ಯಾದಿನಾಽಪಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ನಾದೃಷ್ಟಾರ್ಥಮಿತೀರಿತಮ್ ।।
ತಥಾ ಸ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಕೇನ ಸ್ಯಾದ್ಯೇನೇತಿ ಪ್ರದರ್ಶಿತಮ್ ।। ೨೯೭ ।।

ಆತ್ಯಾಂತಿಕಸುರವಾನರ್ಥಪ್ರಾಪ್ತಿವಿಚ್ಛೇಕಾಂಕ್ಷಿಣಃ ।।
ಪ್ರೀತ್ಯುತ್ಕರ್ಷೋಽಪಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿಂದೃಷ್ಟಾಃ ಸ ಕಿಂ ನ ಕಾಮ್ಯತೇ ।। ೨೯೮ ।।

ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟಾರ್ಥಸಂವಂಧಿಪ್ರೀತ್ಯುತ್ಕರ್ಷಾವಿಶೇಷತಃ।।
ನಾಽಽನಂದಾದನ್ಯತೋ ಮುಖ್ಯಾತ್ಪಂಡಿತಃ ಪರ್ಯವಸ್ಯತಿ ।। ೨೯೯ ।।

ಕಿಂತು ಸಾಧನಸಾಧ್ಯತ್ವಾದನಿತ್ಯಂ ಕರ್ಮಜಂ ಸುಖಮ್ ।।
ಅಭಿವ್ಯಂಜಕತತ್ರಸ್ತು ಮೋಕ್ಷಸ್ತೇನಾಕ್ಷಯೋ ಮತಃ ।। ೩೦೦ ।।

ಸಂಸ್ಕಾರಮಾತ್ರಕಾರಿತ್ವಂ ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಜ್ಞಾನಕಾಂಡೇ ಪ್ರವೇಶೋ ವಾ ತೇಷಾಂ ನಾರ್ಥಾಂತರಂ ತತಃ ।। ೩೦೧ ।।

ಏವಮತ್ರೈಕವಾಕ್ಯತ್ವಂ ನಾನುಷ್ಠೇಯಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೩೦೨ ।।
ಅಸಾರಫಲಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಪುಮರ್ಥೋ ನೇಷ್ಯತೇ ಯತಃ।।
ತೃಷ್ಣಯಾ ಸಾಧಯನ್ಪ್ರೀತಿಂ ನ ಪ್ರೀತಿಲವಮಿಚ್ಛತಿ ।। ೩೦೩ ।।

ಪ್ರೀತೇಃ ಶ್ರುತಃ ಪ್ರಕರ್ಷೋಽಪಿ ಸ್ವರ್ಗಸ್ವಾರಾಜ್ಯಭೇದತಃ ।।
ನಾಪಿ ಪ್ರೀತೇರಿಯತ್ತಾಯಾಃ ಸ್ವರ್ಗಶಬ್ದೋಽಸ್ತಿ ವಾಚಕಃ ।। ೩೦೪ ।।

ನ ಚಾಜಾನನ್ಸ್ವಸಾಧ್ಯಾರ್ಥಂ ವಿದ್ವಾನ್ಕಶ್ಚಿತ್ಪ್ರವರ್ತತೇ ।।
ಪ್ರೀತಿರ್ಯಾ ಕಾಚಿದಿಷ್ಟಾ ಚೇತ್ಸ್ವರ್ಗಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೦೫ ।।

ಚಿತ್ರಾಗ್ನಿಷ್ಟೋಮಯಾಗಾದೇಃ ಪಶ್ವಾದಿಫಲಸಂಕರಃ ।।
ವಿಶೇಷೋ ವಾಂಛಿತಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಪುತ್ರಪಶ್ವಾದ್ಯುಪಾಧಿತಃ ।। ೩೦೬ ।।

ನ ತಾವತ್ಸಂಭವೇತ್ಸ್ವರ್ಗೋ ಜ್ಞಾತೋಪಾಧಿವಿಯೋಗತಃ ।।
ಮುಕ್ತೌ ಕಾಮ್ಯಫಲೇಽಭೀಷ್ಟೇ ಸಕೃತ್ಕರಣ ಏವ ಚ ।।
ಅನವಚ್ಛಿನ್ನರೂಪಾಯಾಃ ಪ್ರೀತೇರಾಪ್ತೌ ಕೃತಾರ್ಥತಾ ।। ೩೦೭ ।।

ಪ್ಲವಾ ಹ್ಯೇತೇ ಪರೀಕ್ಷ್ಯೇತಿ ತಥಾ ತದ್ಯ ಇಹೇತಿ ಚ ।।
ಕರ್ಮಭ್ಯೋ ನಿರ್ವೃತಿರ್ನಾಸ್ತೀತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೈಃ ಪ್ರದರ್ಶಿತಮ್ ।। ೩೦೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಶ್ರುತಿವಿಧ್ಯಂತವಿಹಿತಾನಾಮಕಾರಣಾತ್ ।।
ತ್ಯಾಗೋಽತಿಸಾಹಸಂ ಮನ್ಯೇ ನನು ಯಾಗಾದಿಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೩೦೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೋಪನಿಷದ್ವಾಕ್ಯವಿಹಿತಾಯಾಸ್ತತೋಽಪಿ ತು ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನನಿಷ್ಠಾಯಾಸ್ತ್ಯಾಗೋಽತೀವ ಹಿ ಸಾಹಸಮ್ ।। ೩೧೦ ।।

ವಿಚಾರ್ಯಮಾಣೇ ಯತ್ನೇನ ತ್ವಧಿಕಾರೇ ಯಥಾಶ್ರುತಿ ।। ೩೧೧ ।।
ನ ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಹಸಂ ತ್ವತ್ರ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಅಧಿಕಾರವಿಭಾಗಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧೇರೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೩೧೨ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಸಿದ್ಧೋಽಧಿಕಾರೋಽತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಂ ವಿವಿಕ್ಷಿತಾಮ್ ।।
ತಸ್ಯಾಸ್ಯ ಕರ್ಮಕಾಂಡೇನ ಸಂಬಂಧ ಇತಿ ಭಾಷ್ಯಕೃತ್ ।।
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯಾಪಿ ಸಂಬಂಧಂ ಕಸ್ಮಾತ್ತನ್ನೋಕ್ತವಾನ್ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೩೧೩ ।।

ಅಭಿಧೀಯತ ಇತ್ಯಾದಿವಚಸಾಽಪಿ ಸ ನೋಚ್ಯತೇ ।।
ಸಿದ್ಧೇ ವಸ್ತುನಿ ವೇದಸ್ಯ ಮಾನತ್ವಂ ತೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।।। ೩೧೪ ।।

ವೇದಾಂತೋಕ್ತೇಃ ಪ್ರಮಾಣತ್ವೇ ಸತಿ ಸಂಬಂಧ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಾಯೈವ ತೇನಾಽಽದೌ ಸರ್ವೋಽಪೀತ್ಯಾದಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೧೫ ।।

ಆಕ್ಷಿಪ್ಯತೇ ವಾ ಸಂಬಂಧಃ ಸಂವಂಧೋ ನಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸಪ್ತಮ್ಯಂತಪದಚ್ಛೇದಾತ್ಕಥಂ ಚೇದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೧೬ ।।

ಭಿನ್ನಾರ್ಥಯೋರ್ನ ಸಂಬಂಧೋ ಹ್ಯನ್ಯೋನ್ಯಾರ್ಥಾನಪೇಕ್ಷತಃ ।।
ಐಕಾರ್ಥ್ಯೇ ಚೈಕವಾಕ್ಯತ್ವಾತ್ಕರ್ಮವಿಜ್ಞಾನಕಾಂಡಯೋಃ ।। ೩೧೭ ।।

ತಥಾ ತಯೋರಮಾನತ್ವೇ ಸಂಬಂಧೋಕ್ತಿರ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ದ್ವಯೋರೇಕಸ್ಯ ವಾ ಮಾತ್ವೇ ನ ಸಂಬಂಧಾದಿ ಶಸ್ಯತೇ ।। ೩೧೮ ।।

ಶ್ರುತ್ಯೈವ ತಸ್ಯ ಚೋಕ್ತತ್ವಾತ್ತಮೇತಮಿತಿ ಯತ್ನತಃ।।
ಇತಿ ಚೇತಸಿ ಸಂಧಾಯ ಸಂಬಂಧಂ ನೋಕ್ತವಾನ್ಗುರುಃ ।। ೩೧೯ ।।

ಪ್ರಸಾಧ್ಯ ವಾ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ವೇದಾಂತಾನಾಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।।
ಸಂಬಂಧಂ ಕರ್ಮಕಾಂಡೇನ ಪಶ್ಚಾತ್ಸಮ್ಯಕ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೨೦ ।।

ವೇದಾನುವಚನಾದೀನಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ।।
ತಮೇತಮಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ನಿತ್ಯಾನಾಂ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ವಿಧಿಃ।। ೩೨೧ ।।

ಯದ್ವಾ ವಿವಿದಿಪಾರ್ಥತ್ವಂ ಸರ್ವೇಪಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ತಮೇತಮಿತಿ। ವಾಕ್ಯೇನ ಸಂಯೋಗಸ್ಯ ಪೃಥಕ್ತ್ವತಃ ।। ೩೨೨ ।।

ಲೋಕತಃ ಸಿದ್ಧಮಾದಾಯ ಪಶುವ್ರೀಹ್ಯಾದಿಸಾಧನಮ್ ।।
ಇದಂ ಕಾರ್ಯಮಿದಂ ನೇತಿ ಕರ್ಮಕಾಂಡಶ್ರುತೇರ್ಗತಿಃ ।। ೩೨೩ ।।

ಮಾನಾಂತರೇಣ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾಂ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಗತಿಮ್ ।।
ಕರ್ಮಶಾಸ್ರಂ ವ್ಯನಕ್ತೀತಿ ನ ತು ವಸ್ತ್ವವಬೋಧಕೃತ್ ।। ೩೨೪ ।।

ವೇದೋ ಹಿ ಸರ್ವ ಏವಾಯಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಅತೋ ನಾನ್ಯಾೋಽಭಿಸಂಬಂಧಃ ಕರ್ಮವಿಜ್ಞಾನಕಾಂಡಯೋಃ ।। ೩೨೫ ।।

ನಿತ್ಯನೈಮಿತ್ತಿಕಾನೀಹ ಕರ್ತೃಸಂಸ್ಕಾರತೋ ಯತಃ।।
ನಾನ್ಯತ್ರ ಪರ್ಯವಸ್ಯಂತಿ ಜ್ಞಾನಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಗೋಚರಾತ್ ।। ೩೨೬ ।।

``ಪ್ಲವಾಂ ಹ್ಯೇತೇ'' ``ಪರೀಕ್ಷ್ಯೇತಿ'' ತಥಾ ``ತದ್ಯ ಇಹೇತಿ'' ಚ ।।
ನಿಂದಾಶ್ರುತೇರ್ನ ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ಕಾರ್ಯತಾಽಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।। ೩೨೭ ।।

ವಿಧಿನಿಂದಾಸಮಾವೇಶೋ ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಫಲಾಭಿಸಂಧಿಮಾತ್ರೇ ತು ನಿಂದಾಯಾಮೇವ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೩೨೮ ।।

ಉಪಾಸನಂ ಚ ಯತ್ಕಿಂಚಿದ್ವಿದ್ಯಾಪ್ರಕರಣೇ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ತದಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಯೋಗ್ಯತ್ವಾಯೈವ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।। ೩೨೯ ।।

ವಿಮುಚ್ಯಮಾನ ಇತ್ಯುಕ್ತೇರರ್ಚಿರಾದ್ಯುಕ್ತಿತಸ್ತಥಾ ।।
ಸ್ವಾರ್ಥಮಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವಂ ನೋಪಾಸ್ತೀನಾಂ ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೩೩೦ ।।

ಇತ್ಯೇವಮಭಿಸಂಬಂಧಃ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಇತೋಽನ್ಯಥಾಽಭಿಸಂಬಂಧೇ ನ ಕಿಂಚಿನ್ಮಾನಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೩೧ ।।

ನ ಚೋದ್ಗೀಥಾದಿವಿಷಯಜ್ಞಾನವತ್ಕರ್ಮಸಂಗತಿಃ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಬುದ್ಧೇಸ್ತದ್ವುದ್ಧಿದ್ವಾರಂ ನೈವ ನಿರೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೩೨ ।।

ಶ್ರುತ್ಯಾ ನೈಕಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಂ ವಿನಿಯುಕ್ತಂ ಶ್ರುತೌ ಕ್ಕಚಿತ್ ।।
ಉಪಸ್ಥಾನಂ ಯಥೈಂದ್ರ್ಯಾ ಸ್ಯಾನ್ನಾಪಿ ಲಿಂಗೇನ ಸಂಗತಿಃ ।।
ಬರ್ಹಿರ್ದೇವಸದನಂ ದಾಮೀತ್ಯಾದೌ ಚ ಯಥಾ ತಥಾ ।।। ೩೩೩ ।।

ನ ಚಾಪಿ ವಾಕ್ಯಾದ್ವಿಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ತೃದ್ವಾರೇಣ ಗಚ್ಛತಿ ।।
ಕರ್ಮಣ್ಯಪ್ರಕ್ರಿಯಾಸ್ಥಂ ಸಜ್ಜುಹೂಪರ್ಣಮಯೀತ್ವವತ್ ।। ೩೩೪ ।।

ಡುಹ್ವಾದ್ಯಾಕೃತಿಸಂಪತ್ತಿವ್ಯಪೇಕ್ಷಾಪೂರಣಕ್ಷಮಮ್ ।।
ವಿಶೇತ್ಪರ್ಣಮಯೀತ್ವಾದಿ ಪ್ರಕೃತ್ಯುಪನಯಾತ್ಕ್ರತುಮ್ ।। ೩೩೫ ।।

ಕರ್ಮಾಪೇಕ್ಷಿತಕರ್ತ್ರಾದಿರೂಪವಿಧ್ವಂಸಕೃನ್ನ ತು ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಮನ್ವೇತಿ ಸ್ವಾತನ್ ತ್ರ್ಯೇಽಪ್ಯರ್ಥತ್ತ್ವತಃ ।। ೩೩೬ ।।

ಜುಹ್ವಾದ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಾಪಯೇತ್ಕ್ರತುಮ್ ।।
ಕರ್ತಾಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ಸದ್ಭಾವಾನ್ನಾಽಽಕ್ಷೇಪ್ತಾ ವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ।। ೩೩೭ ।।

ಅऩಾರಭ್ಯೋಕ್ತಿತಶ್ಚಾಪಿ ನೇಹ ಪ್ರಕರಣಗ್ರಹಃ ।। ೩೩೮ ।।
ಸಿದ್ಧೇ ಸಾಮಾನ್ಯತೋ ಲಿಂಗಾತ್ಸಂಬಂಧೇ ಕರ್ಮಭಿಸ್ತತಃ ।।
ವಿಶೇಷಾವಗತಿರ್ನಾಮ್ನಃ ಕ್ರಮಾಚ್ಚೇತಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೩೩೯ ।।

ಇಹ ತ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಧೀಯೋಗಃ ಕಾಮ್ಯಯಾಜ್ಯೇಷ್ಟಿವನ್ನ ಹಿ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮಾಭಿಸಂವಂಧೋ ನೈವೈಕಾತ್ಮ್ಯಧಿಯೋಽಮಿತೇಃ ।। ೩೪೦ ।।

ನ ಚಾಪ್ಯಸ್ಯಾರ್ಥವಾದತ್ವಂ ವಿಧಿನಾ ವಾಕ್ಯಭೇದತಃ ।।
ದೃಷ್ಟಾರ್ಥತ್ವಾಚ್ಚ ತದ್ವುದ್ಧೇಃ ಪಾಠಾನ್ನಾದೃಷ್ಟಕಲ್ಪನಾ ।। ೩೪೧ ।।

ತಮೇತಮಿತಿ ವಾಕ್ಯಾತ್ತು ಯಾಗಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯುತಾಂಗತಾ ।। ೩೪೨ ।।
ಅನ್ಯೇ ತ್ವಾಹುರ್ನ ಶಕ್ನೋತಿ ಕಾಮಸಂದೂಷಿತಾಶಯಃ ।।
ದ್ರಷ್ಟುಂ ತತ್ಪರಮದ್ವೈತಂ ಸರ್ವಕಾಮಾಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೩೪೩ ।।

ದ್ವೈತೈಕತ್ವಮತೀಹಾಭಿಃ ಸೂತ್ರಾಂತಂ ಫಲಮಾಪ್ಯನಾ ।।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಪದಂ ಭುಕ್ತ್ವಾ ತದೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೩೪೪ ।।

ನೈವಂ, ನ ಕಾಮಸಂಪ್ರಪ್ತ್ಯಾ ತನ್ನಾಶೋಽಬ್ದಶತೈರಪಿ ।।
ತತ್ಸೇವಾತೋಽತಿವೃದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿವೃತ್ತಿರ್ದೋಷದರ್ಶನಾತ್ ।। ೩೪೫ ।।

ನ ಜಾತು ಕಾಮಃ ಕಾಮಾನಾಮುಪಭೋಗೇನ ಶಾಮ್ಯತಿ ।।
ಹವಿಷಾ ಕೃಷ್ಣವರ್ತ್ಮೇವ ಭೂಯ ಏವಾಭಿವರ್ಧತೇ ।। ೩೪೬ ।।

ನಿವರ್ತೇತಾಪಿ ಕಾಮೇಭ್ಯಸ್ತದುಪಾಯಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ।।
ಸರ್ವಕ್ಲೇಶೋಪಶಾಂತ್ಯಾತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ಚಾಪಿ ಸಮಾಶ್ರಯೇತ್ ।। ೩೪೭ ।।

ಅಥಾಽಽನಂದಃ ಶ್ರುತಃ ಸಾಕ್ಷಾನ್ಮಾನೇನಾವಿಷಯೀಕೃತಃ।।
ದೃಷ್ಟಾನಂದಾಭಿಲಾಷಂ ಸ ನ ಮಂದೀಕರ್ತುಮಪ್ಯಲಮ್ ।। ೩೪೮ ।।

ಕಾಮಪ್ರವಿಲಯಾಯಾತಸ್ತದ್ವಿಪಕ್ಷಾರ್ಥಭಾವನಮ್ ।।
ವಿಧಯಸ್ತತ್ಕ್ರಿಯಾಣಾಂ ಸ್ಯುಸ್ತದ್ವಿಪರ್ಯಯಹೇತವಃ ।। ೩೪೯ ।।

ದ್ವಾರಂ ನ ನಿಯತಂ ಮುಕ್ತೇಃ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಪದಂ ಭವೇತ್ ।।
ನಹ್ಯುಪಾಧಿಷು ತತ್ತ್ವಸ್ಯ ವಿಶೇಷಃ ಕಶ್ಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೫೦ ।।

ನಾಽಽಕಾಶಸ್ಯ ವಿಶೇಷೋಽಸ್ತಿ ಕುಂಭದ್ರೋಣ್ಯಾದ್ಯುಪಾಧಿಷು।।
ದೂರಾಂತಿಕಾದಿಭಿನ್ನೇಷು ಕಲ್ಪಿತಾಕಲ್ಪಿತೇಷ್ವಪಿ ।। ೩೫೧ ।।

ಸತ್ತತ್ತ್ವಾಪೇಕ್ಷಯಾಽಭೇದೋ ಭಾವಾನಾಂ ನಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಸ್ವಭಾವಹಾನಾದನ್ಯೋನ್ಯಂ ವಿಶೇಷೋ ಬಾಹ್ಯ ಏವ ಸಃ ।। ೩೫೨ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಪಕ್ಷೇಽಪಿ ಕಾರ್ಯಂ ನಾನ್ಯತ್ರ ಕಾರಣಾತ್ ।।
ನ ಚ ತತ್ತ್ವೇ ವಿಶೇಷೋಽಸ್ತಿ ಕಟಕಾದೀವ ಹೇಮನಿ ।। ೩೫೩ ।।

ಅತಃ ಪ್ರಜಾಪತೌ ತತ್ತ್ವಂ ಕೃಮೌ ವಾ ನ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ತರ್ಕಾದಾಗಮತಶ್ಚಾಪಿ ತದ್ಯೋ ಯ ಇತಿ ಹೀದೃಶಾತ್ ।। ೩೫೪ ।।

ಯದಾ ಸರ್ವೇ ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತೇ ಕಾಮಾ ಯೇಽಸ್ಯ ಹೃದಿ ಶ್ರಿತಾಃ ।।
ಅಥ ಮರ್ತ್ಯೋಽಮೃತೋ ಭವತ್ಯತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಮಶ್ನುತೇ ।। ೩೫೫ ।।

ಏಕೋ ದೇವಃ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಗೂಢಃ ಸರ್ವವ್ಯಾಪೀ ಸರ್ವಭೂತಾಂತರಾತ್ಮಾ ।।
ಕರ್ಮಾಧ್ಯಕ್ಷಃ ಸರ್ವಭೂತಾಧಿವಾಸಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಚೇತಾ ಕೇವಲೋ ನಿರ್ಗುಣಶ್ಚ ।। ೩೫೬ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಸ್ರೇಧಾ ಯಧುಚ್ಯೇತ ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ಪೂರ್ವೋಕ್ತೈಕಾತ್ಮ್ಯತಾತ್ಪರ್ಯಾದ್ವೇದಸ್ಯಾಸೌ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೩೫೭ ।।

ಏಕವಾಕ್ಯಾವಶೀಭಾವಾತ್ಸಾಧ್ಯೈಕ್ಯಾಯೋಗತಸ್ತಥಾ ।।
ಸಮುಚ್ಚಯಃ ಕುತೋ ದ್ರವ್ಯಗುಣವಜ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।। ೩೫೮ ।।

ಭೇದಾಭೇದಾಶ್ರಯತ್ವೇನ ಹ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ಪರಸ್ಪರೋಪಕಾರಿತ್ವಹಾನಾತ್ಕೀದೃಕ್ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೩೫೯ ।।

ದೇವತಾದ್ರವ್ಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮಾಂಗತಾಂ ಗತಮ್ ।।
ತಾವದೇವ ಹಿ ತತ್ಕರ್ಮ ನಾಜ್ಞಾತದ್ರವ್ಯದೈವತಮ್ ।। ೩೬೦ ।।

ತದ್ವಿಶೇಷೇಽಂಗಭೂಯಸ್ತ್ವಾತ್ಫಲಭೂಯಸ್ತ್ವಮಿತ್ಯತಃ ।।
ಸಮುಚ್ಚಯೋ ನ ತಸ್ಯ ಸ್ಯಾನ್ನಾಂಗೇನಾಂಗಿಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೩೬೧ ।।

ಯಚ್ಚಾಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಂ ತದಜ್ಞಾನೈಕಘಸ್ಮರಮ್ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ಸತಿ ಕುತಃ ಕರ್ಮ ಕಾ ವಾಽಪೇಕ್ಷಾಽಸ್ಯ ಗೋಚರೇ ।। ೩೬೨ ।।

ಬ್ರಾಹ್ಮಣತ್ವಾದಿವಿಜ್ಞಾನಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಯದೃಷ್ಟಂ ಸಾಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೈ ತು ಕರ್ಮಾನುುಗುಣಮೇವ ತತ್ ।। ೩೬೩ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧೇ ಜಾತ್ಯದಿವಾಧನಾತ್ ।।
ನ ಕೇವಲಂ ಕ್ರಿಯಾ ನ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಣಾಂ ಪ್ರತ್ಯುತಾಕ್ರಿಯಾ ।। ೩೬೪ ।।

ಅಯಥಾವಸ್ತುಸರ್ಪಾದಿಜ್ಞಾನಂ ಹೇತುಃ ಪಲಾಯನೇ ।।
ರಜ್ಜುಜ್ಞಾನೇಽಹಿಧೀಧ್ವಸ್ತೌ ಕೃತಮ್ಯನುಶೋಚತಿ ।। ೩೬೫ ।।

ನ ಕರ್ಮವ್ಯಾಪೃತಿರ್ಮುಕ್ತಾವಾಪ್ತ್ಯಾದೀನಾಮಭಾವತಃ ।।
ನ ಚ ಶ್ರುತ್ಯಾದಯಸ್ತತ್ರ ತೇನ ಸ್ಯಾನ್ನ ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೩೬೬ ।।

ಅಂತರಂಗಂ ಹಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಬಹಿರಂಗಂ ತು ಕರ್ಮ ಸ್ಯಾದ್ವಾಹ್ಯದ್ರವ್ಯಾಶ್ರಯತ್ವತಃ ।। ೩೬೭ ।।

ಸತ್ಯಂತರಂಗೇ ವಿಜ್ಞಾನೇ ಬಹಿರಂಗಂ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಸಂಸ್ಕಾರಕಂ ತು ಕರ್ಮ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾನಾತ್ತ್ವಜ್ಞಾನನಿಹನುತಿಃ ।। ೩೬೮ ।।

ಯಥಾವಸ್ತ್ವಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಂ, ಮೋಹಮಾತ್ರಾಶ್ರಯಾಃ ಕ್ರಿಯಾಃ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇ ಕುತಃ ಕರ್ಮ ಕರ್ಮಹೇತೂಪಮರ್ದನಾತ್ ।। ೩೬೯ ।।

ನಿತ್ಯಪ್ರಾಪ್ತಂ ತ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತೀಚಃ ಸಂನಿಧೇಃ ಸದಾ ।।
ಕರ್ಮಾನಿತ್ಯಂ ಪೃಥಗ್ರಪಂ ನಿತ್ಯಂ ಚಾನಿತ್ಯಬಾಧಕಮ್ ।। ೩೭೦ ।।

ಕ್ಷಯೀ ಕರ್ಮಾರ್ಜಿತೋ ಲೋಕಃ, ಸ್ವರಾಡಬ್ರಹ್ಮಾವಬೋಧತಃ ।।
ಲಬ್ಧೇ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯರಾಜ್ಯೇ ನಾ ಭಿಕ್ಷಾಮಾದ್ರಿಯತೇ ತು ಕಃ ।। ೩೭೧ ।।

ಭಿನ್ನಪ್ರಕರಣಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕಾಂಕ್ಷಿತಂ ನ ಚ ಕರ್ಮಣಾ ।।
ವಿರೋಧಾಚ್ಚ ಸ್ವತಂತ್ರಂ ತದ್ಗುಣಭೂತಂ ನ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ।। ೩೭೨ ।।

ಯತೋ ವಸ್ತ್ವನುರೋಧ್ಯೇತನ್ನ ಜ್ಞಾತೃವಶವರ್ತ್ಯತಃ ।।
ಅಜ್ಞಾನೋಚ್ಛಿತ್ತಯೇ ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವತಂತ್ರಂ ತೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೭೩ ।।

ಅನಾವೃತ್ತಿಶ್ಚ ಕರ್ಮಭ್ಯೋ ನ ಕ್ವಚಿಚ್ಛ್ರೂಯತೇ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಜ್ಞಾನಾದೇವ ತ್ವನಾವೃತ್ತಿಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಬಹುಶಃ ಶ್ರುತೋ ।। ೩೭೪ ।।

ಏಕರೂಪಂ ಚ ವಿಜ್ಞಾನಮೇಕರೂಪಾತ್ಮಮೇಯತಃ ।।
ಭಿನ್ನರೂಪಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಬಹುಕಾರಕಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೩೭೫ ।।

ಏಕರೂಪಸ್ಯ ಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ಭಿನ್ನರೂಪಂ ನ ಸಾಧನಮ್ ।।
ಏಕರೂಪಸ್ಯ ಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ಹ್ಯೇ ಕರೂಪಂ ಹಿ ಸಾಧನಮ್ ।। ೩೭೬ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮಫಲಂ ನಾನಾ ನಾನಾಕರ್ಮಸಮುದ್ಭವಮ್ ।।
ದೇವಮಾನುಷತಿರ್ಯಕ್ಷು ಕರ್ತುಃ ಶಾಸ್ತ್ರೈರ್ನಿದರ್ಶಿತಮ್ ।। ೩೭೭ ।।

ಅನ್ಯೇ ತು ಮನ್ವತೇ ಕೇಚಿದ್ಗಂಭೀರನ್ಯಾಯವಾದಿನಃ ।।
ಭೇದಸ್ಯ ವಿಲಯೋ ವೇದೇ ಗಮ್ಯತೇ ಕಸ್ಯಚಿತ್ಕಚಿತ್ ।। ೩೭೮ ।।

ದೇಹಾತ್ಮಭಾವವಿಲಯಃ ಸ್ವರ್ಗಕಾಮಪದೇ ಯಥಾ ।।
ದೇಹಾದ್ಭಿನ್ನೋಽಧಿಕಾರ್ಯತ್ರ ಸ್ವರ್ಗಭೋಗ್ಯವಗಮ್ಯತೇ ।। ೩೭೯ ।।

ಗೋದೋಹನೇನೇತ್ಯತ್ರಾಪಿ ವಿಲಯೋಽನ್ಯಾಧಿಕಾರಿಣಃ ।।
ಅಧಿಕೃತಾಧಿಕಾರಿತ್ವಾನ್ನಾನ್ಯೋಽಧಿಕ್ರಿಯತೇ ಯತಃ।। ೩೮೦ ।।

ರಾಗಾದ್ಯುತ್ಥಪ್ರವೃತ್ತೀನಾಂ ನಿಷೇಧೇಷು ಲಯೋಽಂಜಸಾ ।।
ವಿಧಿಷ್ವಪಿ ಲಯಸ್ತಾಸಾಂ ಕಾರ್ಯಾಂತರನಿಯೋಗತಃ ।। ೩೮೧ ।।

ಲೋಕೇಽಪಿ ಚಾನಭಿಪ್ರೇತಾತ್ಪಥಃ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಿವಾರಣಮ್ ।।
ಮಾರ್ಗಾಂತರೋಪದೇಶಾದ್ವಾ ವೇದೇಽಪ್ಯೇವಂ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೩೮೨ ।।

ಏವಂ ರಾಗಾದಿಹೇತೂತ್ಥಪ್ರವೃತ್ತಿಲಯವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಾಧಿಕಾರಾರ್ಥಾ ನಿಃಶೇಷಾ ವಿಧಯಃ ಸ್ಥಿತಾಃ ।। ೩೮೩ ।।

ನೈತದೇವಂ ಯತೋಽಶೇಷಾ ನ ಕರ್ಮವಿಧಯಃ ಶ್ರುತೌ ।।
ಸ್ವವಾಕ್ಯಾವಗತಾತ್ಕಾರ್ಯಾದಪೇಕ್ಷಂತೇ ಫಲನಂತರಮ್ ।। ೩೮೪ ।।

ವೇದೇಽನುಷ್ಠಾನತಾತ್ಪರ್ಯಾನ್ನ ಲಯೋ ಗಮ್ಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಫಲಶ್ರುತೇರಭಾವೋ ಹಿ ಸಾಧ್ಯಃ ಸ್ಯಾದಫಲಃ ಕಥಮ್ ।। ೩೮೫ ।।

ವಸ್ತುನೋಽವಗತಿರ್ನಾಪಿ ಲಯಾದ್ಭವತಿ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।।
ಅಭಾವೇಽಪ್ಯುಪಪನ್ನತ್ವಾತ್ಸುಷುಪ್ತೇ ಚಾಪ್ಯನೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೩೮೬ ।।

ಸ್ವಾಭಾವಿಕಃ ಪ್ರಪಂಚಶ್ಚೇತ್ಸ ನಿರೋದ್ಧುಂಂ ನ ಶಕ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ಯಶ್ಚೇತ್ಕಾರಣೋಚ್ಛೇದೇ ಕಾರ್ಯೋಚ್ಛೇದಃ ಸ್ವತೋ ನ ಹಿ ।। ೩೮೭ ।।

ಕೃತಸ್ರಪ್ರಪಂಚವಿಲಯಃ ಕರ್ತುಂ ಶಕ್ಯೋ ನ ಕೇನಚಿತ್ ।।
ಸ್ವೇಂದ್ರಿಯಾದಿಲಯಃ ಸ್ವಾಪೇ ಸ್ವತ ಏವ ನ ಶಾಸ್ರತಃ ।। ೩೮೮ ।।

ಉತ್ಥಿತಸ್ಯ ಪುನರ್ಭಾವಾದನುಚ್ಛೇದೋಽಥ ಶಂಕ್ಯತೇ ।।
ಆಯಾತಸ್ತಿರ್ಹ್ಯನಾಶ್ವಾಸಸ್ತ್ವದಭ್ಯುಪಗತಾವಪಿ ।। ೩೮೯ ।।

ಪ್ರಪಂಚನಾಶ್ನೇನಾಥ ನಾಶ್ಯತೇ ಭೇದಕಾರಣಮ್ ।।
ನೈವಂ ನ ಕಾರ್ಯನಾಶೇನ ಕಾರಣಂ ನಶ್ಯತಿ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೩೯೦ ।।

ಕಾರಣಸ್ಯಾಪ್ಯವಿದ್ಯಾಯಾ ವಸ್ತುಬೋಧಾದ್ವಿನಾಶತಃ ।।
ಯತೋಽತೋಽವಿದ್ಯಾನಾಶಾರ್ಥಂ ಪ್ರಪಂಚವಿಲಯೋಽಫಲಃ ।। ೩೯೧ ।।

ರಜ್ಜುಜ್ಞಾನಾದ್ಧಿ ಸರ್ಪಾದಿಪ್ರಪಂಚವಿಲಯೋ ಯತಃ ।।
ಸರ್ಪಾಭಾಸಲಯೇಽಪೀಯಂ ರಜ್ಜುಸ್ತಮಸಿ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೯೨ ।।

ಲಯನಿಷ್ಠೇ ಪ್ರಮಾಣೇ ನೋ ವಸ್ತುಗೋಚರಭೇದತಃ ।।
ಅಥ ವಸ್ತುನಿ ತನ್ಮಾನಂ ನ ಲಯೇ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚ ದ್ವಯೇ ।। ೩೯೩ ।।

ಭಾವ್ಯುಚ್ಛೇತ್ತುಮಶಕ್ಯಸ್ತೇ, ಭೂತೋಽಪ್ಯುಪರತಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಪ್ರಪಂಚೋ ವರ್ತಮಾನಸ್ತು ಕಾರ್ಯತ್ವಾನ್ನಶ್ಯತಿ ಸ್ವತಃ ।। ೩೯೪ ।।

ಶ್ರುತೇರ್ವಿಲಯತಾತ್ಪರ್ಯೇ ಫಲಮಾಕಸ್ಮಿಕಂ ಭವೇತ್ ।।
ಫಲಾರ್ಥಾ ಚೇಲ್ಲಯೇ ನ ಸ್ಯಾನ್ನೋಭಯಂ ವಾಕ್ಯಭೇದತಃ ।। ೩೯೫ ।।

ಪ್ರಪಂಚವಿಲಯೇನೈವ ಸರ್ವಾನರ್ಥಪ್ರಹಾಣತಃ ।।
ಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ವಿದ್ಯಾ ನೈಷ್ಫಲ್ಯಮಾಪತೇತ್ ।। ೩೯೬ ।।

ಅತ ಐಕಾತ್ಮ್ಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಾದಜ್ಞಾನಹಾನತಃ ।।
ಸಿದ್ಧೇ ಪುಮರ್ಥೇ ವಿಲಯಕಲ್ಪನಾ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜನಾ ।। ೩೯೭ ।।

ಸ್ವಕಾರ್ಯೋಪಕ್ಷಯಾದೇವ ವಿಧೀನಾಂ ಚ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಕುತ ಏಕಾಧಿಕಾರತ್ವಮಪೇಕ್ಷಾಭಾವತೋ ವದ ।। ೩೯೮ ।।

ವಿಧೀನಾಂ ಚಾಪಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ನಿಷೇಧವಚಸಾಂ ತಥಾ ।।
ನಾಮಾದಿಲಯನಿಷ್ಠತ್ಯೇ ಹ್ಯಭ್ಯುಪೇತೇಽಪ್ರಮಾಣಕೇ ।।
ಅऩಿಮಿತ್ತೋಽಪವರ್ಗೋಽಪಿ ಶಾಸ್ರಂ ಚೈವಮನರ್ಥಕಮ್ ।। ೩೯೯ ।।

ಸ್ವರ್ಗಾದಿಕಾರ್ಯಮಾರ್ಗೇಣ ಮನ್ಯಸೇ ಯದಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಸೋಪಾನಪಙ್ಲಿಗತ್ಯೇವ ಹರ್ಮ್ಯಪೃಷ್ಠಾಧಿರೋಹಣಮ್ ।।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಾಧಿಕಾರಾನುಪ್ರವೋಶಿತ್ವಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೪೦೦ ।।

ಯಥೈವ ನಗರಾಧ್ವಸ್ಥಗ್ರಾಮಗತ್ಯುಪದೇಶನಮ್ ।।
ನಗರಾಧ್ವೋಪದೇಶಸ್ಯ ಶೇಷತ್ವಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।।। ೪೦೧ ।।

ನಾಕಾಮಿತತ್ವಾದ್ಗ್ರಾಮಾದಿರಾತೇರ್ಯುಕ್ತೈವ ಶೇಷತಾ ।।
ಸ್ವರ್ಗಾದೇರ್ನ ತು ಶೇಷತ್ವಂ ಪುರುಷಾರ್ಥತ್ವಹೇತುತಃ ।। ೪೦೨ ।।

ಅಥೋಪಚ್ಛಂದನಾರ್ಥಾನಿ ಸ್ವರ್ಗಾದೀನಿ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ।।
ನಗರಾಪ್ತೌ ತದಧ್ವಸ್ಥಗ್ರಾಮಾದಿಗುಣಗೀರಿವ ।। ೪೦೩ ।।

ನೈವಂ ಮಾಂತರತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ನೃವಾಕ್ಯೇ ತತ್ಸಮಂಜಸಮ್ ।।
ವೇದೇ ತು ವಕ್ತ್ರಭಾವತ್ವಾದಭಿಪ್ರಾಯಾದ್ಯಸಂಭವಃ ।। ೪೦೪ ।।

ಯದ್ವಾ ತತ್ರೈವ ತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಯತ್ರೋಪಚ್ಛಂದ್ಯ ನೀಯತೇ ।।
ನಗರಾಪ್ತೌ ತು ಮಾಭಾವಾತ್ಪ್ರಯತೇತ ಪುಮಾನ್ಕುತಃ ।। ೪೦೫ ।।

ಯದಾಽಪಿ ವಸ್ತುವೃತ್ತೇನ ನಗರಾವಾಪ್ತಿಸಾಧನಮ್ ।।
ಗ್ರಾಮಾಪ್ತಿರ್ನಗರಪ್ರಾಪ್ತಿಸ್ತದಾಽಪ್ಯರ್ಥಾನ್ನ ಮಾನತಃ ।। ೪೦೬ ।।

ಅರ್ಥಾದಪಿ ನ ತಾತ್ಪರ್ಯಂ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಜನವಿಧೇರಿವ ।।
ಶಬ್ದಮಾತ್ರಾನುಸಾರೇಣ ವೇದೇ ತಾತ್ಪರ್ಯಧೀರ್ಯತಃ ।। ೪೦೭ ।।

ಸ್ವರ್ಗಾದೌ ಯದಿ ತಾತ್ಪರ್ಯಂ ನ ಸ್ಯಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಬೋಧನೇ ।।
ಮುಕ್ತೌ ಚೇನ್ನ ಭವೇತ್ಸ್ವರ್ಗೇ ವಾಕ್ಯಭೇದಾನ್ನ ಚ ದ್ವಯೇ ।। ೪೦೮ ।।

ನ ಚ ಸ್ವರ್ಗಾದಿಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಪ್ರಯಾಜಾರ್ಥಸಮಾನತಾ ।।
ಅನುಪ್ರವೇಶಃ ಕಲ್ಪ್ಯೇತ ಯೇನ ಕಾರ್ಯಾಂತರಂ ಪ್ರತಿ ।। ೪೦೯ ।।

ವಕ್ತವ್ಯಂ ಚ ಕಥಂ ತ್ವೇತೇ ದೃಷ್ಟೇನೈವೋಪಕಾರಿಣಃ ।।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಾಧಿಕಾರಸ್ಯ ಯದಿ ತಾವದಿದಂ ಮತಮ್ ।। ೪೧೦ ।।

ರಾಗಾದ್ಯಾಕ್ಷಿಪ್ತದೃಷ್ಟಾರ್ಥಪ್ರವೃತ್ತಿಪ್ರತಿಷೇಧತಃ ।।
ಅಸ್ತ್ವೇವಂ ಪ್ರತಿಷೇಧೇಷು ನಿವೃತ್ತೇರೂಪಕಾರತಃ ।। ೪೧೧ ।।

ಬಿಧಯಸ್ತು ಕಥಂ ರಾಗಂ ನಿರೂಂಧಂತೀತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।।
ನ ಹಿ ತೇ ಪರಿಸಂಖ್ಯಾರ್ಥಾ ನಾಪಿ ಚೈತೇ ನಿಯಾಮಕಾಃ ।। ೪೧೨ ।।

ಅತ್ಯಂತಾಪ್ರಾಪ್ತಮರ್ಥಂ ಹಿ ವಿಧಯೋ ಬೋಧಯಂತಿ ನಃ ।।
ಪ್ರಪ್ತಾರ್ಥೋ ಯೋ ವಿಧಿಃ ಸೋಽನ್ಯನಿವೃತ್ತಿಫಲ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೪೧೩ ।।

ಸೇವಾಸಾಂಗ್ರಹಣೀಹಾವತ್ತುಲ್ಯಕಾರ್ಯತಯಾ ನ ಚ ।।
ಯತೋಽನಿಯತಕಾಲೀನಫಲಾ ವೈಧೀ ಕ್ರಿಯೇಷ್ಯತೇ ।। ೪೧೪ ।।

ಅದೃಷ್ಟಾರ್ಥಾ ಹಿ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥಾ ರಾಗಾದ್ಯುತ್ಥಾಃ ಪ್ರವೃತ್ತಯಃ ।।
ಗ್ರಾಮೋಪಯೇನ ಸೇವಾಯಾಃ ಸಾಂಗ್ರಹಣ್ಯಾಽವಿರುದ್ಧತಾ ।। ೪೧೫ ।।

ಕ್ರಿಯಾತಃ ಫಲಮಿತ್ಯೇವಂ ಶಾಸ್ತ್ರಮೇತಾವತಿ ಪ್ರಮಾ ।।
ಕ್ರಮೇಣ ಯುಗಪದ್ವಾಽತಃ ಸೇವಾಸಾಂಗ್ರಹಣೀಹಯೋಃ ।।
ನಾನುಷ್ಠಾನೇ ವಿರೋಧೋಽಸ್ತಿ ಫಲಭೂಮಾರ್ಥಿನಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೪೧೬ ।।

ರಾಗಾದ್ಯುತ್ಥಪ್ರವೃತ್ತೀನಾಂ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನ ಚ ವಿರೋಧತಃ ।।
ನೈಯೋಗಿಕ್ಯೋಽಪಿ ನೈವ ಸ್ಯುರ್ದ್ರವ್ಯಾಭಾವಾತ್ಪ್ರವೃ್ತ್ತಯಃ ।। ೪೧೭ ।।

ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟಪ್ರವೃತ್ತ್ಯೋಶ್ಚ ನ ವಿಶೇಷೋಽಸ್ತಿ ಕಶ್ಚನ ।।
ಉಪಾಯತ್ವೇನ ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ರಾಗಾದ್ಯಾಕ್ಷಿಪ್ರಹೇತುತಃ ।। ೪೧೮ ।।

ಪ್ರಪಂಚಾಭಿನಿವೇಶಿತ್ವಹೇತೌ ತುಲ್ಯೇಽಪಿ ಚಾನಯೋಃ ।।
ಕಂ ವಿಶೇಷಮಪೇಕ್ಷ್ಯೈಕಾ ಚೇಷ್ಟಾ ಮುಕ್ತ್ಯನುರೋಧಿನೀ ।। ೪೧೯ ।।

ಕಾಮೋಪಾಯತ್ವಮೇವಾಥ ನೇಷ್ಟಂ ಯದಿ ಚ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಉಕ್ತೋ ನ್ಯಾಯಃ ಪ್ರಹೀಯೇತ ಫಲಂ ಚಾಽಽಕಸ್ಮಿಕಂ ಭವೇತ್ ।। ೪೨೦ ।।

ಸರ್ವಕಾಮಾಶನೇನಾಥ ಕೃತ್ಸ್ರಕಾಮಲಯಾಧ್ವನಾ ।।
ಯಾಂತಿ ಮುಕ್ತ್ಯಾನುಗುಣ್ಯಂ ಚೇದ್ವಿಧಯೋ ವಾರ್ತ್ತಮೇವ ತತ್ ।। ೪೨೧ ।।

ಯನ್ನಿಮಿತ್ತಾ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಾ ಕಥಂ ತನ್ನಿವರ್ತಿಕಾ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತೋಽಪಿ ನಿವರ್ತೇತ ನ ಕಾಮೋಪಾಯಕರ್ಮತಃ ।। ೪೨೨ ।।

ಉದ್ವಿಜೇತಾಥವಾ ಜ್ಞಾನಾತ್ಸರ್ವಪುಂಭೋಗಘಸ್ಮರಾತ್ ।।
ಅಪಿ ವೃಂದಾವನೇ ಶೂನ್ಯ ಇತಿ ಕಾಮಿವಚಸ್ತಥಾ ।। ೪೨೩ ।।

ಉಕ್ತಂ ಯದಪಿ ವೇದೇಽಸ್ಮಿನ್ಕಸ್ಯಚಿದ್ವಿಲಯಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ತನ್ನಾತತ್ಪರತಸ್ತೂಕ್ತೇರ್ನ ದೇಹಾದಿಲಯಸ್ತತಃ ।। ೪೨೪ ।।

ಶ್ರುತೇಽಪಿ ಸ್ವರ್ಗತಾತ್ಪರ್ಯೇ ಕಲ್ಪನಾ ಚೇಲ್ಲಯೇಽರ್ಥತಃ ।।
ತನ್ನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಚನಾದ್ದೇಹಾದಿಲಯಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೪೨೫ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದ್ಧಸ್ತಿನಿ ದೃಷ್ಟೇಽಪಿ ನಹಿ ಹಸ್ತಿಪದಾನುಮಾ ।।
ಅಸ್ಥೂಲಾದಿವಚಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ದೇಹಾದಿಪ್ರತಿಷೇಧಕೃತ್ ।। ೪೨೬ ।।

ವಿಪರ್ಯಯೇಣ ಯೇಽಪ್ಯಾಹುರ್ಯಥೋಕ್ತಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ಏಕಾಧಿಕಾರಿತಾಂ ವಾಚ್ಯಂ ಮಾನಂ ತೈರ್ಜ್ಞಾನಸಂಗತೌ ।। ೪೨೭ ।।

ನ ತಾವತ್ಪ್ರಕ್ರಿಯೇಹಾಸ್ತಿ ವ್ರೂಹ್ಯಾದಿಪ್ರೋಕ್ಷಣೇ ಯಥಾ ।।
ಪ್ರಕೃತಾಪೂರ್ವಸಂಬಂಧಲಕ್ಷಣಾಪರತಃ ಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೪೨೮ ।।

ವ್ರೀಹಿಶಬ್ದಸ್ಯ ಹಿ ವ್ರೀಹಿಸ್ವರೂಪೇ ತು ನಿರರ್ಥಕಮ್ ।।
ಪ್ರಕೃತಾಪೂರ್ವಸಂಬಂಧಂ ಬೋಧಯೇದಿತಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೪೨೯ ।।

ನಾಪಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಸಂಬಂಧೋ ಜುಹೂಪರ್ಣಮಯೀತ್ವವತ್ ।। ೪೩೦ ।।
ಜುಹ್ವಾದ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಕರ್ಮಸಂಗತಿಕಾರಣಾತ್ ।।
ವಿನಾಽಪಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಂ ತೇನ ಕರ್ಮೋಪಸ್ಥಾಪಯೇದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೪೩೧ ।।

ವಾಕ್ಯೇನೈವಾಭಿಸಂಬಂಧಸ್ತತ್ರ ತಸ್ಯೇತಿ ವರ್ಣಿತಮ್ ।।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ತು ನೈವಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ತತ್ಪ್ರಕರಣೇ ಶ್ರುತಮ್ ।। ೪೩೨ ।।

ನಾಪಿ ಚಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ಕರ್ಮಣೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತೇನಾಸ್ಯ ಕರ್ಮಸಂಬಂಧೋ ನ ಮಾನೇನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೪೩೩ ।।

ಏವಂ ಚಾಜ್ಞಾತಪಾರಾರ್ಥ್ಯೇ ನಾರ್ಥವಾದಃ ಫಲಶ್ರುತಿಃ।।
ಪೃಥಗೇವಾಧಿಕಾರೋಽತೋ ಯಥೋಕ್ತಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।। ೪೩೪ ।।

ಅರ್ಥಾಕ್ಷೇಪೋಽಪಿ ಯೋಗ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ತುರ್ಭೋಕ್ತುಶ್ಚ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ನ ತು ವಿಧ್ವಸ್ತಭೇದಸ್ಯ ಸ್ಯಾದೌಪನಿಷದಸ್ಯ ಸಃ ।। ೪೩೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವೇದವಚನಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಾದ್ಯಾಶ್ರಯತ್ವತಃ ।।
ಆದೌ ಸಂನ್ಯಾಸಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ಋಣಾನೀತಿ ಹ್ಯಪಸ್ಮೃತಿಃ ।। ೪೩೬ ।।

ನ ಚ ಕೇವಲಕರ್ಮಭ್ಯೋ ಮುಕ್ತಿರ್ಯುಕ್ತ್ಯೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ತಥಾಚ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ಸ್ಪಷ್ಟಮತೋ ಮುಕ್ತಿರ್ನ ಕರ್ಮತಃ ।। ೪೩೭ ।।

ನ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಪರಿಜ್ಞಾನಮಭ್ಯಾಸಾಪೇಕ್ಷಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಮುಕ್ತಯೇ ಭಾವನಾರ್ಥಂ ವಾ ತಥಾ ಚೋರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೩೮ ।।

ಸ್ವತೋಽನುಭವತಃ ಸಿದ್ಧೇರೈಕಾತ್ಮ್ಯಾಖ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ।।
ನ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಂಪಾದಿಕಂ ಜ್ಞಾನಮಿತ್ಯೇತಚ್ಚಾಪಿ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೩೯ ।।

ಅನ್ಯ ಆಹುಃ ಪದಾರ್ಥತ್ವಾತ್ಪ್ರಮಾಣಾಂತರಗಮ್ಯತಾಮ್ ।।
ಆತ್ಮನೋ ನಾಽಽಗಮಾತ್ಸಿದ್ಧಿರ್ವ್ರೀಹ್ಯಾದ್ಯನ್ಯಪದಾರ್ಥವತ್ ।। ೪೪೦ ।।

ಅऩ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿತಃ ।।
ವಿವಿಚ್ಯಾತಃ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾನಸಸ್ತಥಾ ।।
ಮಾವ್ಯಾಪಾರಸಮಾಪ್ತತ್ವಾನ್ನ ಭೂಯಸ್ತದಪೇಕ್ಷಿತಾ ।। ೪೪೧ ।।

ತದ್ವಾಸನಾನಿರೋಧೇಽತಃ ಪುಮಾಞ್ಶ್ರುತ್ಯಾ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೪೪೨ ।।
ಮನಸೋ ವಾ ನಿರೋಧೇಽಸೌ ನ ತು ವಸ್ತ್ವವಬೋಧನೇ ।।
ಮಾನಾಂತರೇಣ ತತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ನಾತ್ರ ವ್ಯಾಪ್ರಿಯತೇ ವಚಃ ।। ೪೪೩ ।।

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃಸ್ವಭಾವತ್ವಾನ್ನಿರೂದ್ಧಸ್ವಾಂತವಾಸನಃ ।।
ಪ್ರಮಾಂತರಾನಪೇಕ್ಷೋಽಪಿ ಸ್ವಯಮಾತ್ಮಾ ಪ್ರಕಾಶತೇ ।। ೪೪೪ ।।

ಏವಂ ಕಾರ್ಯಮುಖೇನೈವ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿವಾಕ್ಯವತ್ ।।
ವೇದಾಂತಾನಾಂ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ, ನಾಕ್ಷವದ್ವಸ್ತುನೀಷ್ಯತೇ ।। ೪೪೫ ।।

ವಾಸನಾಮಾತ್ರಹೇತುತ್ವಾದಾತ್ಮನೋಽನರ್ಥಸಂಗತೇಃ।।
ಅನ್ಯೋಪಾಯೇ ಸತ್ಯಸತಿ ನಿರೋಧಾದೇವ ಮುಕ್ತತಾ ।। ೪೪೬ ।।

ಸಂಭಾವ್ಯಂ ನಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ನಿಯೋಗವಿರಹಾತ್ಕಚಿತ್ ।।
ಶಬ್ದಪ್ರವೃತ್ತೇಃ ಸಿದ್ಧೇ ಚ ನ ನಿಯೋಗಸ್ಯ ಸಂಭವಃ ।। ೪೪೭ ।।

ನ ಚ ವಸ್ತುನಿ ಮಾನತ್ವ ಉದಾಹರಣಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ವಿಧರ್ಗುಣಾರ್ಥಸ್ತಸ್ಯಾಪಿ ವ್ಯಾಪಾರವಿಷಯತ್ವತಃ ।। ೪೪೮ ।।

ಕಿಂಚಾನುಭೂಯಮಾನಸ್ಯ ಹ್ಯರ್ಥಸ್ಯ ಪುರುಷಾರ್ಥತಾ ।।
ಸರ್ವತ್ರ ಗಮ್ಯತೇ ವೇದೇ ನಾನುಭೂತೇಃ ಕಥಂಚನ ।। ೪೪೯ ।।

ತತಶ್ಚ ಪ್ರತಿಭಾಮಾತ್ರಂ ಶಬ್ದಾದಿತಿ ನ ಮಾನತಃ।।
ಪ್ರತೀಯಮಾನ ಏವಾತಃ ಪುರುಷಾರ್ಥಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೪೫೦ ।।

ಅಪ್ಯುಪಾದೀಯಮಾನಂ ಚ ಸಿದ್ಧಂ ವಸ್ತು ನ ಕರ್ಮಣಿ ।।
ಪುಮರ್ಥಂ ಸಾಧಯಟ್ಟ್ಟಷ್ಟಮನಿರ್ಜ್ಞಾತಾಂಗಭಾವಕಮ್ ।। ೪೫೧ ।।

ಅನುಪಾದೀಯಮಾನಶ್ಚ ನ ಚ ಜ್ಞಾತಾಂಗಭಾವಕಃ।।
ಆತ್ಮಾ ಚೇನ್ನಾಸ್ಯ ಶೇಷತ್ವಂ ವಿಧಿಂ ಪ್ರತ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೪೫೨ ।।

ಉಪಾಸೀತ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಮಿತಿ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಚಃಶ್ರವಾತ್ ।।
ತತ್ರಾಂಗಭಾವ ಇತಿ ಚೇನ್ಮತ್ಪಂಥಾನಂ ಭವಾನಿತಃ ।। ೪೫೩ ।।

ಕ್ರಿಯಾವಿಧಿಪರತ್ವೇನ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ವಚಸಃ ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಇತಿ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಕೇಚಿನ್ನಿಯೋಗಾರ್ಥೌಕರಾಗಿಣಃ ।। ೪೫೪ ।।

ನೈತತ್ಸಾಧ್ವಭ್ಯಧಾಯ್ಯುಚ್ಚೈರ್ನಿಯೋಗವಿರಹಾದಪಿ ।।
ಕಾಮಿತಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ಲೌಕಿಕಾದೇವ ಮಾನತಃ ।। ೪೫೫ ।।

ತದ್ಭಾವಭಾವತೋ ಲಿಂಗಾದ್ವಾಸನೈಕಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಜ್ಞಾತೋಽನರ್ಥೇನ ಸಂಬಂಧ ಆತ್ಮನೋ ನ ತು ವಾಸ್ತವಃ ।। ೪೫೬ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಸಂಸಾರಸಂಬಂಧನಿದಾನಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಲಿಂಗಾದೇವ ತತಸ್ತಸ್ಯ ಧ್ವಂಸೇಽನರ್ಥೋ ನಿವರ್ತತೇ ।। ೪೫೭ ।।

ಅಂತರೇಣಾಪಿ ವಚನಂ ಬೌದ್ಧಾದೇರಿವ ಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ಯ ವಚೋಽತೋ ನಿಷ್ಫಲಂ ಭವೇತ್ ।। ೪೫೮।।

ವ್ಯತೀತಾನೇಕಜನ್ಮೋತ್ಥವಾಸನಾನಾಮನಂತತಃ।।
ತಾಸಾಂ ನಿರೋಧೋಽಸಂಭಾವ್ಯೋ ಜನ್ಮನ್ಯೇಕತ್ರ ಮಾನವೈ ।। ೪೫೯ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮಾವಬೋಧೇನ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ವಾಂತಚ್ಛಿದಾ ನ ಚೇತ್ ।।
ದುಃಖಾದಿಭಾವನಾ ಧ್ವಸ್ತಾ ಕಥಂ ತದ್ಭಾವನಾ ನುದೇತ್ ।। ೪೬೦ ।।

ನಿಯೋಗವರ್ತ್ಮನಾ ಚೇಯಂ ಯಥಾ ಮುಕ್ತಿರ್ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಸ್ಪಷ್ಟೇನ ನ್ಯಾಯಮಾರ್ಗೇಣ ವಕ್ಷ್ಯಾಮೋಽವಸರೇ ತಥಾ ।। ೪೬೧ ।।

ನ ಪದಾರ್ಥೋ ನ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥ ಆತ್ಮಾಽಯಂ ವಸ್ತುತೋ ಯತಃ ।।
ತತ್ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಶ್ರುತ್ಯೈವ ತದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾವಬೋಧನಾತ್ ।। ೪೬೨ ।।

ವಾಸನಾನಾಮಭಾವೇಽಪಿ ಸುಷುಪ್ತ್ಯಾದೌ ನ ಮುಕ್ತತಾ ।।
ಮಾನವ್ಯಾಪಾರವಿರಹಾತ್ಪ್ರಥನಂ ವಾ ದೃಗಾತ್ಮನಃ ।। ೪೬೩ ।।

ಸರ್ವಾನರ್ಥಾಭಿಸಂಬಂಧೇ ಹ್ಯವಿದ್ಯೈವಾಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ ।।
ವಾಸನಾನಾಮಪಿ ಯುತೌ ಸೈವ ಯಸ್ಮಾದಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೬೪ ।।

ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽನಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ನಿಯೋಗವಿರಹಾದಪಿ ।।
ಯಥಾ ತಥಾ ಚ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಃ ಸ್ಪಷ್ಟೇನ ನ್ಯಾಯವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೪೬೫ ।।

ಸ್ವಾನುಭೂತಿಬಲಾದೇವ ಭವತಾಽಪಿ ವಿಭಾವ್ಯತೇ ।।
ನಿಯೋಗಾದಿಃ ಪ್ರಮಾಣಾರ್ಥೋ ನಾನುಭೂತಿರ್ನಿಯೋಗತಃ ।। ೪೬೬ ।।

ಯಸ್ಯಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿರ್ನಾಜ್ಞಾನಾತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಿರ್ನಾಪಿ ಮಾನತಃ।।
ತಸ್ಯಾನುಭವತತ್ತ್ವಸ್ಯ ಕುತಃ ಸಾಪೇಕ್ಷತೋಚ್ಯತೇ ।। ೪೬೭ ।।

ಸ್ವಪ್ರಧಾನಾತ್ಮಬುದ್ಧ್ಯೈವ ತದನ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಕಾರ್ಯಬುದ್ಧಿವ್ಯಪೇಕ್ಷಾತೋ ನಾನುಭೂತ್ಯಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।। ೪೬೮ ।।

ಕ್ವ ನು ಪ್ರತೀಯಮಾನಸ್ಯ ಪುಮರ್ಥತ್ವಂ ಸಮೀಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಮಾನಾನ್ಮಾನಫಲಸ್ಯೈವ ಪುಮರ್ಥತ್ವಸಮನ್ವಯಾತ್ ।। ೪೬೯ ।।

ಪ್ರತೀತೇರ್ಮಾಫಲತ್ವಾಚ್ಚ ಕಥಂ ಮೇಯೈಕನಿಷ್ಠತಾ ।।
ಮಾಕ್ರಿಯಾಫಲಯೋಗೋಽಯಂ ಯತೋ ಮಾತರಿ ಭೋಕ್ತರಿ ।। ೪೭೦ ।।

ನ ಚಾಽಽತ್ಮಾನುಭಾವದನ್ಯೋ ವಿಷಯಃ ಕಿಶ್ಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅಪಿ ಸರ್ವಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ, ಕಿಮು ವೇದಾಂತಶಾಸನೇ ।। ೪೭೧ ।।

ಲೌಕಿಕೋ ವೈದಿಕಃ ಸರ್ವೋ ವ್ಯವಹಾರೋ ಜಗತ್ಯಪಿ ।।
ಭೋಕ್ತ್ರರ್ಥ ಏऴ ನಾನ್ಯೋಽತಃ ಪ್ರಧಾನಂ ಭೋಕ್ತುರಿಷ್ಯತೇ ।। ೪೭೨ ।।

ನ ವಾ ಅರೇ ಪತ್ಯುರಿತಿ ತದೇತತ್ಪ್ರೇಯ ಇತ್ಯಪಿ ।।
ನಿಖಿಲೇಽಪಿ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಧಾನಂ ನಾಽಽತ್ಮನೋಽಪರಃ ।। ೪೭೩ ।।

ನ ಪ್ರಮಾತಾ ಪ್ರಮಾಣಂ ವಾ ಕ್ರಿಯಾಮೇಯಫಲಾನಿ ವಾ।।
ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾಯೇನ ಕಲ್ಪಂತೇ ಭೋಕ್ತುರೇವ ಪ್ರಧಾನತಃ ।। ೪೭೪ ।।

ಆತ್ಮನಃ ಕರ್ತ್ರವಸ್ಥಾಽಪಿ ಭೋಕ್ತ್ರರ್ಥಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ।।
ಯತೋಽತೋಽಪರಮಪ್ಯೇತದ್ಭೋಕ್ತ್ರರ್ಥಂ ವಿನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೪೭೫ ।।

ನಾಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ವಸ್ತ್ವನ್ಯನ್ಮಾನಭೂಭಿಗಮ್ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಯಥಾ ಚೈತತ್ತಥೋದರ್ಕೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೭೬ ।।

ಅನಾದೃತ್ಯ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಂ ನಿಯೋಗಾರ್ಥೈಕರಾಗತಃ ।।
ಕೇಚಿತ್ಕಾರ್ಯೈಕನಿಷ್ಠತ್ವಂ ವೇದಾಂತಾನಾಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೪೭೭ ।।

ಕಾರ್ಯೈಕಮಾತ್ರನಿಷ್ಠತ್ವಾತ್ಪ್ರಮಾಣಸ್ಯಾಽಽಗಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಕುತ ಐಕಾತ್ಮ್ಯನಿಷ್ಠತ್ವಂ ತ್ವಯಾ ಯದುದಿತಂ ಪುರಾ ।। ೪೭೮ ।।

ನಹಿ ತಸ್ಯಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ಸಿದ್ಧವಸ್ತ್ವಬೋಧನಾತ್ ।।
ಯತೋ ಮಾನಾಂತರಮಿತಂ ಸಿದ್ಧಂ ವಸ್ತ್ವಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೪೭೯ ।।

ಶಬ್ದಸಾಮರ್ಥ್ಯನಿಯಮೋ ಲೋಕಾದೇವಾವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಲೋಕೇ ಮಾಂತರಸಿದ್ಧೋಽರ್ಥಃ ಕಾರ್ಯಾಯೈವಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೪೮೦ ।।

ನ ಪ್ರವೃತ್ತಿನಿವೃತ್ತಿಭ್ಯಾಂ ಶೂನ್ಯಸ್ಯ ವಚಸೋ ಯತಃ ।।
ಕಶ್ಚಿದರ್ಥೋಽತ್ರ ದೃಷ್ಟೋಽತೋ ವಸ್ತುನಿ ಸ್ಯಾನ್ನ ಮಾನತಾ ।। ೪೮೧ ।।

ಸಂಬಂಧಾವಗಮೋ ನಾಪಿ ಶಬ್ದಾದ್ಭೂತಾರ್ಥವಾಚಿನಃ ।।
ಪ್ರವರ್ತಕಾತ್ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಾಽರ್ಥೇ ಪ್ರತ್ಯಯೋ ಹ್ಯನುಮೀಯತೇ ।। ೪೮೨ ।।

ತತಃ ಶಬ್ದಸ್ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಪ್ರತೀತೇರವಧಾರ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ಯೈಕವಿಷಯೈವೇಯಂ ವಾಕ್ಯಸ್ಯಾತಃ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೪೮೩ ।।

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಸಂಬಂಧೋ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥೋ ಯೈರಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ಅನುವಾದವಿಸಂವಾದಾತ್ತೇಷಾಮುಕ್ತೇರಮಾನತಾ ।। ೪೮೪ ।।

ಮಾಂತರಾನುಪ್ರವೇಶಿತ್ವಂ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ತು ನ ಶಂಕ್ಯತೇ ।।
ಶಬ್ದಾದೇವ ಹಿ ಕಾರ್ಯಾರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತಿರ್ನ ಲೋಕತಃ ।। ೪೮೫ ।।

ಪ್ರವರ್ತನಾಂ ವದಞ್ಶಬ್ದಃ ಪ್ರವರ್ತನಾಂ ವದಞ್ಶಬ್ದಃ ಪ್ರವರ್ತಕ ಇತೀರ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾಪಕತ್ವಾತ್ಪ್ರಮಾಣಸ್ಯ ಪ್ರೇರಯನ್ಕಾರಕೋ ಭವೇತ್ ।। ೪೮೬ ।।

ಶಬ್ದಾತ್ಪ್ರವರ್ತನಾಬುದ್ಧೌ ರಾಗಾದಿರ್ನ ಚ ಶಂಕ್ಯತೇ ।।
ರಾಗಾದಿಃ ಪ್ರೇರಣಾಕಾರೀ ಪ್ರೇರಣಾಜ್ಞಾಪಕೋ ಧ್ವನಿಃ ।। ೪೮೭ ।।

ಆಜ್ಞಾಪಿತಾರ್ಥನಿಷ್ಪತ್ತೌ ಕೃತಿಮತ್ತ್ವೇಕ್ಷಣಾತ್ಪ್ರಭೋಃ ।।
ರಾಗಾದ್ಯರ್ಥಸ್ಯ ಚಾಸಿದ್ಧೌ ಕರ್ತೃವೃತ್ತಿರ್ನ ರಾಗತಃ ।। ೪೮೮ ।।

ಸ್ವಾಮಿಕೋಪಪ್ರಸಾದಾದಿಹೃದಯಾಕೂತವೇದನಾತ್ ।।
ನಾಪಿ ಶ್ರೋತುಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛಬ್ದಾತ್ಕೋಪಾದ್ಯವೇದನಾತ್ ।। ೪೮೯ ।।

ಲಿಙಾದಯೋ ನ ಕೋಪಾದೇಃ ಸ್ಮರ್ಯಂತೇ ಪ್ರತಿಪಾದಕಾಃ ।।
ಮಾನಾಂತರಮಿತಾಃ ಸಂತಸ್ತೇ ಹಿ ಪುಂಸಾಂ ಪ್ರವರ್ತಕಾಃ ।। ೪೯೦ ।।

ಧಿಗಂಗಾದ್ಯಭಿಧಾನೈಸ್ತು ಲಿಂಗಭೂತೈರಿಹೇಂಗಿತಾಃ ।।
ರಾಗಾದಯೋ ನಿಯೋಗಸ್ಯ ಸಿದ್ಧ್ಯೈ ವಿಷಯಸಾಧನಾಃ ।। ೪೯೧ ।।

ಅತ ಏವ ಚ ರಾಗಾದಿಸಂಸೃಷ್ಟೋಽಪಿ ವಿವಿಚ್ಯತೇ ।।
ಲೋಡಾದ್ಯರ್ಥೋ ವ್ರಜೇತ್ಯುಕ್ತೋ ಯಾತಿ ಸ್ವರ್ಥಂ ವಿನಾ ಯತಃ ।। ೪೯೨ ।।

ನನು ದಾನಾದಿಸಂಬದ್ಧಮಹಾವಾಕ್ಯಾನುಮಾನತಃ ।।
ಗಚ್ಛೇತ್ಯಾದ್ಯೇಕದೇಶೋಕ್ತೌ ಲೋಭಾದೇವ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೪೯೩ ।।

ಮಹಾವಾಕ್ಯಪ್ರಯೋಗೇಽಪಿ ಪದಾರ್ಥಪ್ರವಿವೇಚನೇ ।।
ಪುಂಸ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಸ್ತು ದೃಷ್ಟೇಯಂ ಲೋಡಾದೇರೇವ ನಾನ್ಯತಃ ।। ೪೯೪ ।।

ಲೋಡಾದೇರೇವ ಶ್ರವಣಾದ್ಯತ್ರ ರಾಗಾದ್ಯಸಂಭವಃ ।।
ಬಾಲಃ ಪ್ರವರ್ತತೇ ತತ್ರ ಜ್ಞಾಯತೇ ಪ್ರೇರಣಾರ್ಥತಾ ।। ೪೯೫ ।।

ಆಹ ಮಾನಾಂತರೇಣಾಸೌ ಕಿಲ ನಾರ್ಥೋಽವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಶಬ್ದಾಚ್ಚ ಜ್ಞಾಯತೇಽಜ್ಞಾತಸಂಬಂಧಾದಿತಿ ಚಿತ್ರತಾ ।। ೪೯೬ ।।

ಯದ್ಯನಿರ್ಜ್ಞಾತಸಂಬಂಧೋಽಪ್ಯರ್ಥಂ ಶಬ್ದಃ ಪ್ರಬೋಧಯೇತ್ ।।
ಕೋ ದ್ವೇಷೋಽಸ್ಮಾಸು ಭವತೋ ಯೇನೋಪಾಲಂಭ ಈರ್ಯತೇ ।। ೪೯೭ ।।

ಯದಾಽವಗಮ್ಯತೇ ನಾನ್ಯತ್ಪ್ರವೃತ್ತೇಃ ಕಾರಣಾಂತರಮ್ ।।
ಶಬ್ದಶ್ಚ ಗಮ್ಯತೇ ಸ್ಪಷ್ಟಸ್ತದಾಽರ್ಥಃ ಪ್ರವಿವಿಚ್ಯತೇ ।। ೪೯೮ ।।

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕೌ ತು ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಜ್ಞಾನಪೂರ್ವಕೌ ।।
ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಸ್ತು ತದಾಯತ್ತೋ ನೇತ್ಯನ್ಯೇಭ್ಯೋ ವಿಶಿಷ್ಟತಾ ।। ೪೯೯ ।।

ಕರ್ತವ್ಯತಾವಿವಕ್ಷೈವ ನೃವಾಕ್ಯೇಭ್ಯೋಽಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ವಿವಕ್ಷಾಯಾ ನ ಕಾರ್ಯತ್ವಂ ಶಬ್ದಾರ್ಥವಿಷಯಾ ಹಿ ಸಾ ।। ೫೦೦ ।।

ತದ್ವಶಾನ್ನ ತು ಶಬ್ದಾರ್ಥಃ ಸ ಹಿ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ಅತಃ ಪ್ರೈಷಾದಿಸಂಸೃಷ್ಟೋಽಪ್ಯರ್ಥಃ ಸಿದ್ಧೋ ವಿವೇಕತಃ ।। ೫೦೧ ।।

ಶಬ್ದಾರ್ಥೋಪಾಧಯೋ ಹ್ಯೇತೇ ಪುರುಷಾಶಯಪಾತಿನಃ ।।
ಪ್ರೈಷಾದಯೋ ನ ಶಬ್ದಾರ್ಥಾ ನ ಚಾನೇಕಾರ್ಥತಾ ಮತಾ ।। ೫೦೨ ।।

ಅಭಿಪ್ರಾಯವತೋಽಭಾವಾದಭಿಪ್ರಾಯಾನುಪಾತಿನಃ ।।
ಶಂಕ್ಯತೇಽಪಿ ನ ವೇದೇ ತು ಕಾರ್ಯಂ ವಾಚ್ಯಮಿತಿ ಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೫೦೩ ।।

ಪ್ರಯೋಗವಿಧಿಶೇಷತ್ವಾತ್ತನ್ಮೂಲಾ ಏವ ನಾಽಽಶಯಾತ್ ।।
ವೇದೇ ಪ್ರೈಷಾಸ್ತು ಯೇ ದೃಷ್ಟಾ ಅಗ್ನೀದಗ್ನೀನಿತೀದೃಶಾಃ ।। ೫೦೪ ।।

ಪ್ರೈಷಾದಿಭ್ಯೋ ಯಥೈವೇಯಂ ಭಿನ್ನಾ ಕರ್ತವ್ಯತೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಶಬ್ದಶಕ್ತಿವಶಾತ್ತದ್ವತ್ಕ್ರಿಯಾದೇರಪಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೫೦೫ ।।

ನಾನಿಷ್ಪನ್ನಸ್ವಭಾವೋಽಪಿ ಭಾವಃ ಕರ್ತವ್ಯತಾ ಯತಃ ।।
ಲಡಾದಿಶ್ರವಣಾತ್ತಸ್ಯಾ ಅಪ್ರತೀತಿರ್ಲಿಙಾದಿವತ್ ।। ೫೦೬ ।।

ನನು ಕಾಲೋಪಬಂಧೋಽತ್ರ ಕಾರ್ಯಬುದ್ಧಿವಿಘಾತಕೃತ್ ।।
ನೈತತ್ಸಂದೇಹ ಏವಾತ್ರ ವಿವೇಕಾಭಾವತಸ್ತವ ।। ೫೦೭ ।।

ಕಾಲೋಪಬಂಧಃ ಕಿಂತ್ವತ್ರ ಕಾರ್ಯಬುದ್ಧಿವಿಘಾತಕೃತ್ ।।
ಕಿಂ ಭಾವಾತ್ಕಾರ್ಯತಾ ಭಿನ್ನಾ ಲಡಾದಿರ್ಯಾಂ ನ ಭಾಷತೇ ।। ೫೦೮ ।।

ಕರ್ತವ್ಯಃ ಕಟ ಇತ್ಯಾದಾವವ್ಯಾಪಾರೇಽಪಿ ಕಾರ್ಯತಾ ।।
ವೀಕ್ಷ್ಯತೇಽತಃ ಪೃಥಗ್ಭಾವಾತ್ಫಲಾಚ್ಚ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರತೀತಿತಃ ।। ೫೦೯ ।।

ನನು ಕರ್ಮಣಿ ಕೃತ್ಯೋಽಯಂ ತಯೋರೇವೇತಿ ಶಾಸನಾತ್ ।।
ಮೈವಂ ಪ್ರೈಷಾದಿವದ್ಯಸ್ಮಾದುಪಾಧಿತ್ವಾದವಾಚ್ಯತಾ ।। ೫೧೦ ।।

ಪ್ರೈಷಾದಿಷ್ವಪಿ ಕೃತ್ಯಾನಾಂ ತಥಾಚ ಸ್ಮರಣಂ ಮುನೇಃ ।।
ಕೃತ್ಯಾನಾಂ ಯುಕ್ತಿತೋಽಪಿ ಸ್ಯಾನ್ನೈವ ಕರ್ಮಾಭಿಧಾಯಿತಾ ।। ೫೧೧ ।।

ಯಥಾ ಕಟಂ ಕರೋತೀತಿ ಕರ್ಮಮಾತ್ರಾವಬೋಧನಮ್ ।।
ಕರ್ತವ್ಯಃ ಕಟ ಇತ್ಯತ್ರ ತಥೈವ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೧೨ ।।

ಕರ್ತವ್ಯತ್ವಾದಭೀಷ್ಟತ್ವಸಿದ್ಧೌ ಕರ್ಮಾರ್ಥಲಾಭತಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದನಭಿಧಾನೇಽಪಿ ನ ದ್ವಿತೀಯಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೫೧೩ ।।

ನ ಚಾಭೀಷ್ಟತ್ವಕಾರ್ಯತ್ವಮಭಿನ್ನಂ ವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಇಚ್ಛೇದೇಷ್ಟವ್ಯಮಿತ್ಯೇವಂ ತತ್ರಾಪಿ ಪ್ರತ್ಯಯೋ ಯತಃ ।। ೫೧೪ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಕರ್ತವ್ಯತಾವೇಶಾತ್ಕ್ರಿಯಾ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಫಲಮ್ ।।
ಕಾರಕಂ ವಾಽಪಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಂ ಲಭತೇ ನ ಸ್ವತಂತ್ರತಃ ।। ೫೧೫ ।।

ಲೋಕವನ್ನನು ವೇದೇಽಪಿ ಕಾರ್ಯಮಾತ್ರಂ ನ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಸಾಧನೇಹಾನುಬಂಧಸ್ಯ ವೇದೇ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಬೋಧನಾತ್ ।। ೫೧೬ ।।

ತತಶ್ಚೋಽಽರೋಗ್ಯಕಾಮಸ್ಯ ಪಥ್ಯಭೋಜನವಾಕ್ಯವತ್ ।।
ಮಾನಾಂತರಪ್ರವೇಶೇನ ಸಾಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೫೧೭ ।।

ಅತಃ ಪ್ರೈಷಾದಿತುಲ್ಯೋಽಯಂ ಕ್ರಿಯಾಫಲನಿವಂಧನಃ ।।
ನಿಯೋಗಸ್ತದಸಂವಾದಾಚ್ಚಿತ್ರಾದೌ ತೇ ವಿಹನ್ಯತೇ ।। ೫೧೮ ।।

ಮೈವಂ ಮಾನಾಂತರಾವೇಶಾಲ್ಲೋಕೇ ಪ್ರೈಷಾದ್ಯುಪಾಧಿಕಮ್ ।।
ಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರಯೋಜನಾರ್ಥಾ ಚ ಪ್ರವೃತ್ತಿರಿತಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೫೧೯ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಬಂಧವಿಷಯತ್ವಂ ಪುಮರ್ಥತಃ ।।
ನಿಯೋಗಸ್ಯಾತ ಏವಾತ್ರ ಕರ್ತೃತ್ವೇನ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೫೨೦ ।।

ಸ್ವತ ಏವ ಪ್ರವೃತ್ತತ್ವಾತ್ಕರ್ತುರೇವಾಧಿಕಾರಿತಾ ।।
ಪದಂ ಚಾಽಽರೋಗ್ಯಕಾಮಾದಿ ಭವೇತ್ಕರ್ತೃವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೫೨೧ ।।

ವೇದೇ ತು ಸಕಲಾಕ್ಷಾದಿಪ್ರಮಾಣಾಗೋಚರತ್ವತಃ ।।
ಸಾಧ್ಯಸಾಧನತಾಜ್ಞಾನಂ ನಿಯೋಗಾದೇವ ನಾನ್ಯತಃ ।। ೫೨೨ ।।

ತಥಾ ಹ್ಯಕಾರಕಃ ಕಾಮೀ ಸ್ವರ್ಗಕಾಮಪದಾರ್ಪಿತಃ।।
ನಿಯೋಗಾತ್ಕರ್ಮಸಂಬಂಧೇ ಪಶ್ಚಾದ್ಯಾತೀಹ ಕರ್ತೃತಾಮ್ ।। ೫೨೩ ।।

ಕಾಮಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಧಾನತ್ವಾತ್ತತ್ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾನಪಾಯತಃ ।।
ಪುಂವಿಶೇಷಣತಾ ತಸ್ಮಾದ್ಭೋಗೀ ಕಾಮೀ ನ ಕಾರಕಃ ।। ೫೨೪ ।।

ಅಪ್ರವೃತ್ತಪ್ರವೃತ್ತೇಶ್ಚ ಕಾರಕತ್ವಂ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಸ್ಯ ಣಿಚೋಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪಚಂತಂ ಪಾಚಯೇದ್ಯಥಾ ।। ೫೨೫ ।।

ಅಕ್ರಿಯಾಕರ್ತೃಸಂಬಂಧೇ ನನು ಷಷ್ಠೀ ಪ್ರಸಜ್ಜತೇ ।।
ನೈವಂ ನಾಮ್ನೋಃ ಸದಾ ಯೋಗೇ ಷಷ್ಠೀಯಂ ಶೈಷಿಕೀ ಯತಃ ।। ೫೨೬ ।।

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಯೋಗೇ ಚ ದ್ವಿತೀಯಾದಿರ್ಲಡಾದಿ ತು ।।
ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾತಿಪದಿಕಾರ್ಥಸ್ಯ ಭಾವಾರ್ಥೇನೇತ್ಯಸಂಕರಃ ।। ೫೨೭ ।।

ನೀಲೋನ್ಪಲೇ ತು ನಾಮಾರ್ಥಾವಪಹಾಯ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಭೇದಮೇಕಾತ್ಮತಾಂ ಯಾತಾವಿತಿ ಷಷ್ಠೀ ನ ಸಂಮತಾ ।। ೫೨೮ ।।

ಲಿಙರ್ಥೇ ಯುಜ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಕರ್ಮತ್ವಂ ನ ಚ ಕಾಮಿನಃ ।।
ಅಕ್ರಿಯಾತ್ವಾನ್ನಿಯೋಗಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಾ ಚೇದ್ಭವೇತ್ತಥಾ ।। ೫೨೯ ।।

ತಸ್ಮಾದಕಾರಕಃ ಕಾಮೀ ಸ್ವನಿಯೋಗಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ನಿಯುಜ್ಯಮಾನ ಏವೇಹ ವಿಷಯಂ ಸಾಧ್ಯಮೀಕ್ಷತೇ ।। ೫೩೦ ।।

ರಾಜಾದಿಷು ಪ್ರಸಿದ್ಧಶ್ಚ ನಿಯೋಗಃ ಸಾಧ್ಯಗೋಚರಃ ।।
ಭಾವಾರ್ಥಸ್ಯ ಚ ಸಾಧ್ಯತ್ವಮಿತಿ ತೇನಾಪಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೫೩೧ ।।

ಅವಿವಕ್ಷಿತಮಪ್ಯೇವಂ ಲಿಂಗಸಂಖ್ಯಂ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪಶ್ಚಾದ್ವಿಷಯಾಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕಾರಕಾದಿ ಚ ಯಚ್ಛ್ರುತಮ್ ।। ೫೩೨ ।।

ತತಶ್ಚ ಸ್ವರ್ಗಕಾಮೋ ಯಃ ಸ್ವನಿಯೋಗಂ ಸ ಸಾಧಯೇತ್ ।।
ಕೇನ ಯಾಗಾದಿನಿರ್ವೃತ್ತ್ಯೇತ್ಯೇತಚ್ಛಾಸ್ರಾತ್ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೫೩೩ ।।

ನ ಚಾನಪನಯನ್ಯಾಗಃ ಕಾಮಿನಃ ಸ್ವರ್ಗಕಾಮಿತಾಮ್ ।।
ಸಾಧನಂ ಸ್ವಾಧಿಕಾರಸ್ಯ ಭವತೀಹ ಕಥಂಚನ ।। ೫೩೪ ।।

ಅನುನ್ಮೃದಿತಕಾಮೋ ಹಿ ಪೂರ್ವಾವಸ್ಥಾವಿಶೇಷತಃ ।।
ನಿಷ್ಪಾದಿತಾಧಿಕಾರೋಽಪಿ ನಿಯೋಗಾರ್ಹಃ ಪುನರ್ಭವೇತ್ ।। ೫೩೫ ।।

ಅಧಿಕಾರಃ ಸ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮತಃ ಕಾಮಸ್ಯ ಸಾಧ್ಯತಾಮ್ ।।
ಯಾಗೇನಾಽಽಪಾದ್ಯ ಸಂಸಿಧ್ಯನ್ವಿಷಯಸ್ಯೈತಿ ಸಾಧ್ಯತಾಮ್ ।। ೫೩೬ ।।

ನಾನಂತರಫಲಾಭಾವೇ ವಿಸಂವಾದೋಽತ್ರ ಶಂಕ್ಯತೇ ।।
ಕ್ರಿಯಾಸಾಧ್ಯೇ ಫಲೇ ಸ ಸ್ಯಾಲ್ಲಿಙರ್ಥಸ್ತ್ವಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕಃ ।। ೫೩೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯರ್ಥಿನಿ ಚ ಶಬ್ದೇಽಸ್ಮಿನ್ನಾಭಾವೋಽನುಪಲಬ್ಧಿತಃ ।।
ಮಾನಾಭಾವೇ ಹ್ಯಸೌ ಮಾನಮಾನಂತರ್ಯಂ ತ್ವಚೋದಿತಮ್ ।। ೫೩೮ ।।

ಅತಃ ಕೃತಾಧಿಕಾರೋಽಪಿ ಯೋ ವಿದ್ಯಾದಕೃತಾರ್ಥತಾಮ್ ।।
ತಸ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರಾನಭಿಜ್ಞತ್ವಾನ್ನಾಧಿಕಾರೋಽತ್ರ ವೈದಿಕೇ ।। ೫೩೯ ।।

ಮತ್ರಾರ್ಥವಾದನಾಮ್ನಾಂ ಚ ಕಾರ್ಯಾರ್ಥಾನುಪ್ರವೇಶತಃ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ನ ಸ್ವತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಕಾರ್ಯೇ ವೇದಸ್ಯ ಮಾನತಾ ।। ೫೪೦ ।।

ವೇದಾಂತಾನಾಮತೋ ವಾಚ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಾರ್ಥಾನುಪ್ರವೇಶನಮ್ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ವಾ ನಿಷೇದ್ಧವ್ಯಮತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ ।। ೫೪೧ ।।

ನಿಃಶೇಷಮಾತೃತದ್ವೃತ್ತಿಜನ್ಮನಾಂ ತದ್ವಿಲಕ್ಷಣ-
ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಾತ್ಮಸಂಬೋಧವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ವಸ್ತ್ವನುರೋಧತಃ ।। ೫೪೨ ।।

ವಿಯದ್ವಸ್ತು್ಸ್ವಭಾವಾನುರೋಧಾದೇವ ನ ಕಾರಕಾತ್ ।।
ವಿಯತ್ಸಂಪೂರ್ಣತೋತ್ಪತ್ತೌ ಕುಂಭಸ್ಯೇವ ದೃಶಾ ಧಿಯಾಮ್ ।। ೫೪೩ ।।

ಘಟದುಃಖಾದಿರೂಪತ್ವಂ ಧಿಯಾಂ ಧರ್ಮಾದಿಹೇತುತಃ ।।
ನಿರ್ಹೇತುತ್ವಾತ್ಮಸಂಬೋಧರೂಪಿತ್ವಂ ವಸ್ತುರೂಪತಃ ।। ೫೪೪ ।।

ಬುದ್ಧಿತದ್ವೃತ್ತಿಭಾವೋಽಯಮಭಾವಶ್ಚಾಪ್ಯನನ್ಯಮಾತ್ ।।
ಯತಃ ಸಿದ್ಧಾಯತೇ ಸೋಽರ್ಥೋ ಜ್ಞೇಯಃ ಸಿದ್ಧಃ ಸ್ವತಃ ಸದಾ ।। ೫೪೫ ।।

ನನು ಪ್ರಮಾಣವಿರಹಾತ್ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧೋ ಯದೀಷ್ಯತೇ ।।
ವಚಸೋ ಬುದ್ಧಬೋಧಿತ್ವಾದಪ್ರಮಾಣ್ಯಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೫೪೬ ।।

ಮೈವಮಪ್ರತಿಪನ್ನತ್ವಾದನುಭೂತ್ಯೈವ ವಸ್ತುನಃ ।।
ತದ್ದ್ವಯುತ್ಪತ್ತೇಃ ಪುರಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬೋಧೋ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಮಾತ್ರತಃ ।। ೫೪೭ ।।

ಬೋಧಾಬೋಧೌ ಯತೋ ದೃಷ್ಟೌ ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯನುಸಾರತಃ ।।
ದೃಷ್ಟೇ ಚಾನುಪಪನ್ನತ್ವಂ ಕಿಂಬಲಾದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೫೪೮ ।।

ಸುಷುಪ್ತಾದೇಶ್ಚ ಸಂಸಿದ್ಧಿರ್ಮಾತ್ರಾದಿವಿರಹೇಽಪಿ ಯಾ ।।
ಸಾಽಪೀಹಾಂತರಸಂಬುದ್ಧಮೇಯಮಾತ್ರವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೫೪೯ ।।

ನ ಚಾಭಾವಪ್ರಮಾಣಾತ್ಸಾ ಸತಿ ಮಾತರ್ಯಭಾವಮಾ ।।
ಮಾತ್ರಾದ್ಯಭಾವಸಂಸಿದ್ಧಿಃ ಕಥಂ ಮಾತ್ರಾದಿಪೂರ್ವಿಕಾ ।। ೫೫೦ ।।

ಯಮಪ್ರಮೀಯಮಾಣಾನಿ ನಾನಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಮಿಣ್ವತೇ ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತಾನುರೋಧೇನ ಕಥಂ ತತ್ರಾಪ್ರಮಾ ವಚಃ ।। ೫೫೧ ।।

ಅಮೀಮಾಂಸಕ ಇತ್ಯುಚ್ಚೈರಮೀಮಾಂಸಕ ಇತ್ಯತಃ ।।
ಆಕ್ಷಿಪಂತಿ ಯದಜ್ಞಾನಾತ್ತಚ್ಛಾಂತ್ಯಾ ಉತ್ತರಂ ವಚಃ ।। ೫೫೨ ।।

ಸರ್ವೋಽಪಿ ವೇದ ಇತ್ಯಾದಿ ಯಥೋಕ್ತಪರಿಹಾರಕೃತ್ ।।
ಗುರುರಾಹ ವಚಃ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ದೃಢನ್ಯಾಯೋಪಬೃಂಹಿತಮ್ ।। ೫೫೩ ।।

ಮಾನಸ್ವಭಾವಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಸರ್ವೋಽಪೀತ್ಯಾದ್ಯುದೀರಣಮ್ ।।
ಕಾಂಡದ್ವಯಸಮಾಖ್ಯಾ ಹಿ ತತ್ಪ್ರಮೇಯಾನುರೋಧತಃ ।। ೫೫೪ ।।

ಮಾನಂ ಹಿ ವ್य़ಂಜಕಂ ಲೋಕೇ ಸಿದ್ಧೇ ತಚ್ಚ ಸ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇಽಥ ವಾ ನಿತ್ಯಂ ಮೇಯಮಾತ್ರಂ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೫೫೫ ।।

ಅತಃ ಸರ್ವೋಽಪಿ ವೇದೋಽಯಂ ಪ್ರಮಾಣತ್ವೈಕಹೇತುತಃ ।।
ಪ್ರಕಾಶನಪರೋ ಜ್ಞೇಯಃ ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।। ೫೫೬ ।।

ಏಕವಾಕ್ಯತ್ವತೋ ಯದ್ವಾ ಸರ್ವೋಽಪೀತ್ಯಾದಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಪುರುಷಾರ್ಥಾವಸಾಯಿತ್ವಾದ್ವೇದಾಧೀತಿವಿಧೇರಿತಿ ।। ೫೫೭ ।।

ನಿಃಶೇಷಸುಖಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇಃ ಸರ್ವಾನರ್ಥಇನುತೇಸ್ತಥಾ ।।
ಮುಕ್ತೇರರ್ವಾಕ್ಪುಮರ್ಥೋಽನ್ಯೋ ನೇಹ ಕಶ್ಚಿತ್ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೫೮ ।।

ಅಸಿದ್ಧಾರ್ಥಸ್ಯ ವಾ ಸಿದ್ಧಿರನುಭೂತ್ಯೇಕಮಾತ್ರತಃ ।।
ಸರ್ವೋಽಪೀತಿ ವಚಃ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸರ್ವಾ ಹ್ಯಾತ್ಮೈಕಸಂವಿದಃ ।। ೫೫೯ ।।

ಯದ್ವಾಽನವಗತೋಽತೋನ್ಯಃ ಸಂಭಾವ್ಯೋ ನಾಽಽತ್ಮನಸ್ತತಃ ।।
ಸರ್ವೋಽಪೀತಿ ವಚಃ ಪ್ರಾಹ ತಥಾ ಚೋರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೬೦ ।।

ಯದ್ಧೇತುಕಂ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ವೇದಾಂತಾನಾಂ ಸಮರ್ಥ್ಯತೇ ।।
ತೇನೈವ ಹೇತುನಾ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।। ೫೬೧ ।।

ವೇದಾಂತಾನಾಮಮಾನತ್ವಂ ಯೇನ ವಾ ಹೇತುನೋಚ್ಯತೇ ।।
ತೇನೈವ ಹೇತುನಾ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೫೬೨ ।।

ಅಪಿ ಸರ್ವಪ್ರಮಾಣಾನಿ ಸ್ವಪ್ರಮೇಯಾಭಿಸಂಗತೇಃ ।।
ಪ್ರಮಾಮೇವೇಹ ಕುರ್ವಂತಿ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಯಾಂತಿ ನಾನ್ಯಥಾ ।। ೫೬೩।।

ವಿಧಿನೈವೈಕವಾಕ್ಯತ್ವಂ ಯತೋ ಮತ್ರಾರ್ಥವಾದಯೋಃ ।।
ತತೋ ದರ್ಶನನಿಷ್ಠತ್ವಂ ನ ತಯೋರುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೫೬೪ ।।

ಅರ್ಥವಾದೋಕ್ತಿತೋ ಯಾಽಪಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಕಾಮಿಕಲ್ಪನಾ ।।
ವಿಧ್ಯರ್ಥಸಂಗತಾವೇವ ಸಾಽಪಿ ನೈವ ತತೋಽನ್ಯತಃ ।। ೫೬೫ ।।

ವಿಧ್ಯರ್ಥಶೇಷಭಾವಶ್ಚ ತತಶ್ಚಾರ್ಥಾಂತರೋಕ್ತಿತಾ ।।
ಐಕಾರ್ಥ್ಯಾದ್ವಚಸೋಽಶಕ್ಯಾ ವಿರುದ್ಧದ್ವ್ಯರ್ಥಕಲ್ಪನಾ ।। ೫೬೬ ।।

ವಿರೋಧೇ ಗುಣವಾದಃ ಸ್ಯಾದನುವಾದೋಽವಧಾರಿತೇ ।।
ಭೂತಾರ್ಥವಾದಸ್ತದ್ಧಾನಾದರ್ಥವಾದಸ್ರಿಧಾ ಮತಃ ।। ೫೬೭ ।।

ವಿಧಿಶೇಷೋಽಪಿ ಯದ್ಯರ್ಥಮರ್ಥವಾದಃ ಸಮರ್ಪಯೇತ್ ।।
ಅದ್ವೈತವಿಧಿನಾಽಽಕ್ಷಿಪ್ತಾ ವೇದಾಂತಾ ನೇತಿ ಕಾ ಮಿತಿಃ ।। ೫೬೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯಭಿಧಾನೇನ ಸರ್ವಮಾನೋಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಮಾಂತರಂ ನಾಽಽಗಮಾದನ್ಯದ್ಯದೈಕಾತ್ಮ್ಯಾವಬೋಧಕೃತ್ ।। ೫೬೯ ।।

ಸಿದ್ಧೇಽನವಗತೇ ಯಸ್ಮಾತ್ಪುರಸ್ತಾದ್ವ್ಯಾಪೃತಿರ್ಮಿತೇಃ ।।
ಮಾನಾದಜ್ಞಾತತಾಸಿದ್ಧೌ ಸ್ಯಾದನ್ಯೋನ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಃ ।। ೫೭೦ ।।

ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿಕ್ಯಸ್ಯ ವಿರೋಧೋಽತೋ ನ ಕೇನಚಿತ್ ।।
ಸರ್ವಾಶ್ರಯತ್ವಾತ್ಸಂವಿತ್ತೇಸ್ತಥಾಽಽತ್ಮನ್ಯಪ್ರವೃತ್ತಿತಃ ।। ೫೭೧ ।।

ಕೃತ್ಸ್ರೇಷ್ಟಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಕೃತ್ಸ್ರಾನರ್ಥಇನುತಿಸ್ತಥಾ ।।
ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪಾನ್ನಾನ್ಯತ್ರ ಸಂಭಾವ್ಯಾ ಸಾ ಹಿ ಮಾನತಃ ।।। ೫೭೨ ।।

ಇತ್ಯೇವಮಾದಿಭಾಷ್ಯಾರ್ಥಃ ಕ್ರಮೇಣೈಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುನಿ ।।
ಯತ್ನೇನ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ನ್ಯಾಯಾತ್ಪೂರ್ವಪಕ್ಷನಿರಾಸತಃ ।। ೫೭೩ ।।

ವೇದಾಂತವಚಸಾಂ ಸ್ವಾರ್ಥೇ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ನ ವಿಹನ್ಯತೇ ।।
ಮಾನಲಕ್ಷಣಸದ್ಭಾವಾಜ್ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿವಾಕ್ಯವತ್ ।। ೫೭೪ ।।

ನೈವ ಕಾರ್ಯೈಕನಿಷ್ಠಾನಿ ವ್ಯವಹಾರೇ ವಚಾಂಸಿ ಹಿ ।।
ನಿಯಮೇನ ಪ್ರಯುಜ್ಯಂತ ಇತ್ಯತ್ರ ಮಿತಿರಸ್ತಿ ತೇ ।। ೫೭೫ ।।

ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತ್ವಂ ವರ್ಧಸೇ ಭದ್ರ ಜಾತಃ ಪುತ್ರಸ್ತವರ್ಧಿಮಾನ್ ।।
ಇತಿ ನೇದಂ ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ವಚೋ ನಾಪಿ ನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೫೭೬ ।।

ಸುಖಾದ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಹೇತೂನಿ ದೃಶ್ಯಂತೇಽಕಾರ್ಯವಂತ್ಯಪಿ ।।
ವಚನಾನಿ ವ್ರಜ ಗ್ರಾಮಮಿತ್ಯಾದಿನಿ ಯಥಾ ತಥಾ ।। ೫೭೭ ।।

ಸುಖ್ಯೇಧೀತಿ ನ ಚಾನೇನ ಪ್ರವೃತ್ತಿರುಪದಿಶ್ಯತೇ ।।
ಸುಖೀಭವನಮಸ್ಯಾರ್ಥಾನ್ನೋಪದೇಶವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।। ೫೭೮ ।।

ವಿಶೇಷೋಽಸ್ತಿ ಪ್ರವೃತ್ತೇಶ್ಚೇತ್ತಾತ್ಪರ್ಯಂ ವಚಸೋಽಪಿ ಚ ।।
ನೈವಂ ಸುಖಾದಿಸಂಭೂತಾವರ್ಥವತ್ತ್ವೋಪಪತ್ತಿತಃ ।। ೫೭೯ ।।

ಆನರ್ಥಕ್ಯಭಯಾದೇವ ಶ್ರುತಾದನ್ಯತ್ರ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।।
ತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಪ್ರೋಕ್ಷಣಾದ್ಯುಕ್ತೇರ್ನ ಸ್ವತತ್ರೇಽಧಿಕಾರವತ್ ।। ೫೮೦ ।।

ಕಿಂಚೋಪಾಯೇಽಪ್ರವೃತ್ತಃ ಸನ್ಪುರುಷೋಽಯಂ ಪ್ರವರ್ತ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾತೋಪಾಯತ್ವತೋ ಯದ್ವಾ ವಿಧಿನೋಪೇಯಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೫೮೧ ।।

ತತ್ರೇಹ ತಾವನ್ನೋಪಾಯೇ ಪುತ್ರಜನ್ಮಾದಿಲಕ್ಷಣೇ ।।
ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಪನ್ನರೂಪತ್ವಾನ್ನಾಪ್ಯುಪೇಯೇ ಸುಖೇ ತಥಾ ।। ೫೮೨ ।।

ನ ವ್ಯಾಪಾರಾಂತರಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಸುಖಾರ್ಥಂ ಕಿಂಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪುತ್ರಜನ್ಮೋಕ್ತಿಮಾತ್ರೇಣ ಪುರುಷಾರ್ಥಾವಸಾನತಃ ।। ೫೮೩ ।।

ಕಿಂ ಚಾಧ್ಯಸ್ತಾಹಿದೃಷ್ಟಸ್ಯ ತದ್ವಿಪವ್ಯಾಪ್ತಚೇತಸಃ ।।
ಸ್ರಗಿಯಂ ನ ಫಣೀತ್ಯುಕ್ತೇ ದೃಷ್ಟಾ ವಿಷನಿರಾಕ್ರಿಯಾ ।। ೫೮೪ ।।

ಮಾ ಭೈಷೀರಿತಿ ಚೋಕ್ತೇಽಪಿ ನ ನಿಯೋಗಃ ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ಸ್ರಗುಕ್ತೇರೇವ ನಿಃಶೇಷಸಾಧ್ವಸಧ್ವಂಸಲಾಭತಃ ।। ೫೮೫ ।।

ನ್ಯಾಯ್ಯೋ ನಿಯೋಗಸ್ತತ್ರೈವ ಯತ್ರ ಬುದ್ಧಾಽಸ್ಯ ಕಾರ್ಯತಾಮ್ ।।
ಅನಂತಂರ ಪ್ರವೃ್ತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ವಿಷಯೇ ತಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೫೮೬ ।।

ಇಹ ತ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯವಾಕ್ಯೇಷು ತತ್ತ್ವಮಾತ್ರಾವಬೋಧತಃ ।।
ಸದ್ಯಃ ಪುಮರ್ಥಸಂಸಿದ್ಧೇಃ ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧಿರ್ನ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೮೭ ।।

ಕುತೂಹಲವತಾಂ ತದ್ವನ್ನಿರ್ವೃತ್ತಾಖ್ಯಾನಮಾತ್ರತಃ ।।
ದೃಷ್ಟಾ ನರಾಣಾಂ ನಿಃಶೇಷಕುತೂಹಲನಿರಾಕ್ರಿಯಾ ।। ೫೮೮ ।।

ವಸ್ತುಮಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವಾತ್ತದ್ವಚಾಂಸಿ ನ ಕನಿಚಿತ್ ।।
ಉಪಾದಾನಾಯ ವಾಽಲಂ ಸ್ಯುರ್ನಾಪಿ ಹಾನಾಯ ತದ್ವಿದಃ ।। ೫೮೯ ।।

ಯತ್ರಾಪಿ ಚ ಪ್ರತೀಯೇತೇ ಹಾನಾದಾನೇ ವಚಃಶ್ರವಾತ ।।
ಅಯಂ ಚೋರಾಕುಲಃ ಪಂಥಾ ದೇಶೋಽಯಂ ನಿಧಿಮಾನಿತಿ ।। ೫೯೦ ।।

ತತ್ರಾಪಿ ನೈವ ಶಬ್ದಸ್ಯ ವ್ಯಾಪಾರಃ ಸಿದ್ಧವೇದನಾತ್ ।।
ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾನ್ನರಸ್ಯಾಪಿ ರಾಗಾದೇವ ಪ್ರವೃತ್ತಿತಃ ।। ೫೯೧ ।।

ಕಾಮೈಕಪಾಶಾಕೃಷ್ಟಃ ಸನ್ನಿಚ್ಛಯೈವ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।।
ನಿವರ್ತತೇ ಚ ತದ್ದೂೇಷಾನ್ನ ಶಬ್ದವ್ಯಾಪೃತೇರ್ನರಃ ।। ೫೯೨ ।।

ನನ್ವಪ್ರಯುಕ್ತಮಪ್ಯೇತದ್ವಕ್ತ್ರಾ ವಾಕ್ಯಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ನ ಗಂತವ್ಯಂ ಪಥಾಽನೇನ, ಗೃಹಾಣೇಮಂ ನಿಧಿಂ ತಥಾ ।। ೫೯೩ ।।

ಮೈವಂ, ನ ವಕ್ತ್ರಭಿಪ್ರಾಯಾಚ್ಛಬ್ದಾರ್ಥತ್ವಂ ಪ್ರಕಲ್ಪತೇ ।।
ಶಬ್ದಸಾಮರ್ಥ್ಯತೋ ಯಸ್ಮಾತ್ತಾದರ್ಥ್ಯಂ, ನಾನ್ಯಹೇತುಕಮ್ ।। ೫೯೪ ।।

ಭವದ್ಭಿರಪಿ ಚೈವೈತದಭ್ಯುಪೇಯಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।।
ವಕ್ತೃತತ್ರೇ ಹಿ ಶಬ್ದಾರ್ಥೇ ನ ವಿಶ್ವಾಸಃ ಶ್ರುತೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೫೯೫ ।।

ನಾನಾವಿಧಪುಮರ್ಥಾಪ್ತಿರಪಿ ವಕ್ತುಃ ಸಮೀಹಿತಾ ।।
ತಸ್ಯಾ ಅಪಿ ತ್ವದುಕ್ತ್ಯೈವಂ ಶಬ್ದಾರ್ಥತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೫೯೬ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ವಾ ನಿವೃತ್ತಿಂ ವಾ ಯದಾಽಭಿಪ್ರೇತ್ಯ ಚೇತಸಾ ।।
ಕಿಂಚಿಜ್ಜಿಜ್ಞಾಸ್ಯತೇ ಜ್ಞಾತ್ರಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೫೯೭ ।।

ಅಭಿಪ್ರೇತಾಽಪಿ ನ ತದಾ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಯದಿ ವೇತರಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿಪ್ರಮೇಯೇತಿ ಶಕ್ಯಾ ವಕ್ತುಂ ವಿಪಶ್ಚಿತಾ ।। ೫೯೮ ।।

ಇತಶ್ಚಾಭ್ಯುಪಗಂತವ್ಯಮೇತತುಲ್ಯೇಽಪಿ ವಸ್ತುನಿ ।।
ಏಕಸ್ಯ ಹಾನಧೀಸ್ತಸ್ಮಿನ್ನುಪಾದಿತ್ಸಾ ಪರಸ್ಯ ಚ ।। ೫೯೯ ।।

ಶಬ್ದಾರ್ಥತ್ವೇ ಹಿ ಸರ್ವೇಷಾಮಾದಾನಾಯೈವ ಧೀರ್ಭವೇತ್ ।।
ನೋಪೇಕ್ಷಾಯಾಂ, ಪ್ರಹಾಣೇ ವಾ, ನ ಚಾನೇಕಾರ್ಥತಾ ಮತಾ ।। ೬೦೦ ।।

ನ ಚ ಪ್ರವರ್ತಕತ್ವೇಽಪಿ ವಾಕ್ಯಸ್ಯಾಂಗೀಕೃತೇ ತ್ವಯಾ ।।
ಶಕ್ಯೋ ವಿಧಾಯಿನೋಽನ್ಯೇಷಾಂ ಪದಾನಾಂ ವಕ್ತುಮನ್ವಯಃ ।। ೬೦೧ ।।

ಕಿಂ ಸ್ವಾರ್ಥಮಾತ್ರನಿಷ್ಠತ್ವಮುತ ಕಾರ್ಯೈ ಕನಿಷ್ಠತಾ ।।
ಪದಾರ್ಥಮಾತ್ರಸಂಸರ್ಗಪರತಾ ಕಿಂ ತ್ವಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೬೦೨ ।।

ಸ್ವಾರ್ಥಮಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವೇ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಪ್ರತ್ಯಯಃ ಕುತಃ ।।
ವೈಯರ್ಥ್ಯಂ ತ ಪ್ರಯೋಗಸ್ಯ ವ್ಯವಹಾರಾಕ್ಷಮತ್ವತಃ ।। ೬೦೩ ।।

ಪದಾರ್ಥಮಾತ್ರಸಂಸರ್ಗೇ ಕಾರ್ಯಾರ್ಥವಿರಹೇಽಪಿ ತೇ ।।
ವ್ಯವಹಾರಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ವ್ಯರ್ಥಾ ಕಾರ್ಯಪ್ರಕಲ್ಪನಾ ।। ೬೦೪ ।।

ಕಾರ್ಯೈಕವ್ಯತಿಷಂಗೇ ಚ ವಾಕ್ಯಾದ್ಭೂತಾನುವಾದಕಾತ್ ।।
ಪ್ರತೀತಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥೇ ಸ್ಯಾದುಕ್ತೇರ್ವ್ಯರ್ಥತಾಽಪಿ ಚ ।। ೬೦೫ ।।

ಕಾರ್ಯಾಂತರಸ್ಯ ಚಾಭಾವಾತ್ಕಾರ್ಯಾರ್ಥೈಕಾಭಿಧಾಯಿನಃ ।।
ಸಂಬಂಧೋ ನ ಭವೇದನ್ಯೈಃ ಸಾಧನಾದ್ಯಭಿದ್ಯಾಯಿಭಿಃ ।। ೬೦೬ ।।

ಕಾರ್ಯಾನ್ವಯಿತ್ವೇ ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಚೇಹ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಪದಾರ್ಥಾನಾಮಸಂಬಂಧೋಽನಪೇಕ್ಷತ್ವಾದ್ಭವೇದ್ ಧ್ರುವಮ್ ।। ೬೦೭ ।।

ನಿಯೋಗೋ ನ ಪ್ರತೀಯೇತ ವಿಶಿಷ್ಟವಿಷಯಸ್ತಥಾ ।।
ತದಾ ಚೈಕಪದಾರ್ಥಸ್ಯ ನಿಯೋಗಃ ಸಾಧ್ಯತಾಮಿಯಾತ್ ।। ೬೦೮ ।।

ಅಥ ಸೋಮಾದಿಸಂಬದ್ಧೇ ಯಾಗಾದೌ ವಿಪಯೇ ಮತಃ ।।
ನಿಯೋಗಃ ಕಸ್ತತಃ ಪೂರ್ವಂ ಸಂಬಂಧೇ ಹೇತುರುಚ್ಯತಾಮ್ ।। ೬೦೯ ।।

ಸಿದ್ಧೇಽಸತಿ ವಿಶಿಷ್ಟೇ ನ ವಿಪಯೇ ಕಾರ್ಯಮಿಷ್ಯತೇ।।
ಅಥ ಕ್ರಿಯೈವ ಪ್ರಾಕ್ಕಾರ್ಯಾತ್ಸಿದ್ಧಂ ನೋ ಯತ್ಸಮೀಹಿತಮ್ ।। ೬೧೦ ।।

ತದೇತರತ್ತದರ್ಥಮಿತ್ಯೇವಂ ಚೈತತ್ಸಮಂಜಸಮ್ ।।
ವಿಷಯೇ ಯದಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಂ ಕಾರ್ಯಾವಗಮಪೂರ್ವಕಮ್ ।। ೬೧೧ ।।

ಕಾರ್ಯೇ ಕಾರ್ಯಾಂತರಾಭಾವಾತ್ಕಾರ್ಯವುದ್ಧಿಃ ಕುತೋ ಭವೇತ್ ।।
ತದಭಾವಾದನುಷ್ಠೇಯೋ ವಿಷಯೋಽಪಿ ನ ತೇ ಭವೇತ್ ।। ೬೧೨ ।।

ಕಾರ್ಯಾರ್ಥತಾ ತತಶ್ಚೇಷ್ಟಾ ಹೀಯೇತಾನುಷ್ಠಿತಿಂ ವಿನಾ ।।
ಅಥ ಕಾರ್ಯಾಂತರಾಭಾವೇಽಪ್ಯಸ್ಯ ಕಾರ್ಯತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೬೧೩ ।।

ವಿಷಯಸ್ಯಾಪಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಂ ಸ್ವತ ಏವ ಭವೇತ್ತಥಾ ।।
ವಿಷಯೋಽಕಾರ್ಯರೂಪತ್ವಾತ್ಸ್ವಸಿದ್ಧ್ಯೈ ಯದ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೫೧೪ ।।

ಕಾರ್ಯಂ ತದಪಿ ವಿಷಯಮೀಕ್ಷೇತಾಸಾಧ್ಯರೂಪತಃ ।।
ಕಾರ್ಯೇಽಪಿ ಕಾರ್ಯತೈವಂ ಚ ಭವೇದ್ವಿಷಯಹೇತುಕಾ ।। ೬೧೫ ।।

ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯತಾ ಚ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚ ಕಾರ್ಯಪ್ರಧಾನತಾ ।।
ಪುಂವ್ಯಾಪಾರವ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಂ ಸ್ವಾಸಿದ್ಧೌ ಕಾರ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೬೧೬ ।।

ಯಾಗಾದಿಃ ಸ ಚ ನೋ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ವತಃಕಾರ್ಯೈಕರೂಪತಃ ।।
ಕಾರ್ಯಸ್ಯೈವ ನ ಕಾರ್ಯತ್ವಮಕಾರ್ಥೇ ಕಾರ್ಯತೇಷ್ಯತೇ ।। ೬೧೭ ।।

ನ ಶೌಕ್ಲ್ಯೇ ಶುಕ್ಲತಾಪತ್ತಿಃ ಪಟಾದೇಃ ಸಾ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ಘಟಕಾರ್ಯಯಜತ್ಯಾದಿ ಸ್ವಸ್ವಭಾವತಯಾ ಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೬೧೮ ।।

ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯಾದಿಭೇದೇನ ಸ್ವಶಬ್ದೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಯದಾ ತದಾ ಧ್ವನೇರ್ನ ಸ್ಯಾದಜ್ಞಾತಾರ್ಥಾವಬೋಧನೇ ।।
ವಿಶೇಷಃ ಕಶ್ಚಿದಿತ್ಯೇವಂ ನ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ವಿಧೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೬೧೯ ।।

ಅವಬುದ್ಧೇ ತು ಶಬ್ದಾರ್ಥೇ ಪುರುಷಾರ್ಥನುರೋಧತಃ ।।
ಸ್ವತ ಏವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಶಬ್ದಾನ್ನಾರ್ಥತಸ್ತಥಾ ।। ೬೨೦ ।।

ಸಾಧನಾದಿತ್ರಯಾದ್ವಾಹ್ಯಂ ಪುರುಷಾರ್ಥಬಹಿಷ್ಕೃತಮ್ ।।
ಕ ಏತತ್ಸಾಧಯೇೇದ್ಧೀಮಾನ್ಕಿಂ ವಾ ರೂಪಮಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೬೨೧ ।।

ನ ತಾವತ್ಪ್ರೇರಣಾ ಕಾರ್ಯಂ, ಕಾರ್ಯಾರ್ಥವಿಪ್ರಯಾ ಹಿ ಸಾ ।।
ನಾಽಽಂತರೋಽಪಿ ಪ್ರಯತ್ನಃ ಸ್ಯಾನ್ಮಾನಾಂತರಗತೇಸ್ತಥಾ ।। ೬೨೨ ।।

ನ ಕ್ರಿಯಾ ಕರ್ತೃಸಂಬಂಧಾತ್ಫಲಂ ನಾನಿಷ್ಟರೂಪತಃ ।।
ಕಾರಕಂ ನಾಪ್ಯಸಿದ್ಧತ್ವಾನ್ನಾಪ್ಯನ್ಯದನಿರೂಪಣಾತ್ ।। ೬೨೩ ।।

ನ ಚ ಕಾಲತ್ರಯಾಸ್ಪರ್ಶವಾಚ್ಯತ್ವಂ ಕಾರ್ಯಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಘಟಶಬ್ದಾದ್ಧಟೇ ಮಾ ಭೂತ್ಕಾಲಾಸ್ಪರ್ಶೇನ ಕಾರ್ಯತಾ ।। ೬೨೪ ।।

ನಿಯೋಗೋಽಪಿ ನಿಯೋಜ್ಯಸ್ಯ ವ್ಯಾಪಾರಃ, ಸ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ।।
ಅತೀಂದ್ರಿಯೋ ಲಿಙಾದ್ಯರ್ಥಃ ಸಿದ್ಧಿಶ್ಚಾಸ್ಯ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ।। ೬೨೫ ।।

ಸಿದ್ಧಿರ್ವಿಷಯಸಿದ್ಧೌ ಚೇನ್ನೈವಂ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಣಾ ನ ಹಿ ।।
ಆಪ್ತ್ಯುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಕಂ ಶಕ್ಯಮನಾರೋಪ್ಯಸ್ವಭಾವತಃ ।। ೬೨೬ ।।

ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ವೇನಾಽಽತ್ಮನಾ ಸಿದ್ಧಂ ಪುಮರ್ಥಂ ಸಾಧಯೇದ್ಯದಿ ।।
ಸರ್ವದಾ ತಸ್ಯ ತಾದೃಕ್ತ್ವಾತ್ಪುಮರ್ಥಃ ಸರ್ವದಾ ಭವೇತ್ ।। ೬೨೭ ।।

ಪುಂವ್ಯಾಪಾರಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯಾಽಥ ಸಿದ್ಧಂ ಸ್ವಾರ್ಥಕರಂ ಮತಮ್ ।।
ತಸ್ಯಾನಾಧೇಯರೂಪತ್ವಾನ್ನ ಕದಾಚಿತ್ಫಲಂ ಭವೇತ್ ।।। ೬೨೮ ।।

ಸಂಭಾವ್ಯಮಾನಸಿದ್ಧೇರ್ಹಿ ಯಾಗಾದೇಃ ಕಾರ್ಯತಾ ಮತಾ ।।
ವ್ಯೋಮತತ್ಪುಷ್ಪಯೋರ್ನ ಸ್ಯಾತ್ಸಿದ್ಧಾತ್ಯಂತಾಪ್ರಸಿದ್ಧಯೋಃ ।। ೬೨೯ ।।

ಕರ್ತವ್ಯೋ ಯಾಗ ಇತ್ಯೇವಂ ಯಾಗಾದ್ಭಿನ್ನಾ ಯಥೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಕರ್ತವ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಮಿತ್ಯೇವಂ ತತೋಽಪಿ ವ್ಯತಿರಿಚ್ಯತೇ ।। ೬೩೦ ।।

ಕಾರ್ಯಕರ್ತವ್ಯತಾ ಕಾರ್ಯೇತ್ಯೇವಮೇವಾತಿರಿಚ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಾನ್ನ ವಸ್ತುಧರ್ಮೋಽಯಂ ಶಬ್ದಾದೇವ ಪ್ರಕರ್ಷತಃ ।। ೬೩೧ ।।

ಅತೋ ಯದೇವ ಸಾಧ್ಯಾರ್ಥಸಾಧನತ್ವೇನ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ವೇದಾತ್ತದೇವ ಸಾಧ್ಯತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಂ ನಾನ್ಯತ್ತತಃ ಪೃಥಕ್ ।। ೬೩೨ ।।

ಲಿಙಾದಿಃ ಪ್ರೇರಣಾವಾಚೀ ಕುತಃ ಕಾರ್ಯಮಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।।
ವಿಷಯತ್ವೇನ ನಾಽಽಕ್ಷೇಪೋ ಭಾವಾರ್ಥೋ ವಿಷಯೋ ಮತಃ ।। ೬೩೩ ।।

ಪ್ರೇರಣಾಽಪೀಹ ನೈವ ಸ್ಯಾದಜ್ಞಾತಜ್ಞಾಪನಾತ್ಪೃಥಕ್ ।।
ಸಮಸ್ತಕಾರ್ಯದೋಷೋಕ್ತಿಪ್ರಸಂಗಾನ್ಮಿತ್ಯಭಾವತಃ ।। ೬೩೪ ।।

ನ ಸ್ವರೂಪಂ ಲಿಙಾದೀನಾಂ ಪ್ರೇರಣಾಜ್ಞಾಪಕತ್ವತಃ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯರೂಪಭೇದೇಽಪಿ ಪ್ರೇರಣಾನುಗಮಾತ್ತಥಾ ।। ೬೩೫ ।।

ಶಕ್ತೇರನಭಿಧೇಯತ್ವಾತ್ತದ್ವ್ಯಾಪಾರೋಽಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರೇರಕಾಭಾವತೋ ವೇದೇ ತದ್ವ್ಯಾಪಾರೋಽಪಿ ನೇರಣಾ ।। ೬೩೬ ।।

ಅತಃ ಸಮೀಹಿತೋಪಾಯತಯಾ ವಸ್ತ್ವವಬೋಧಯನ್ ।।
ಅಬುದ್ಧಂ ಪ್ರೇರಕೋ ವೇದೋ ಜ್ಞಾಪನಾ ಪ್ರೇರಣಾ ಮತಾ ।। ೬೩೭ ।।

ತಥಾ ಚ ವಸ್ತುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾಪನೇನ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ನ ಪ್ರೇರಕತಯಾ ಸಾ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದೇರನೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೬೩೮ ।।

ನಿಷ್ಪಾದಿತನಿಯೋಗಸ್ಯ ವೇದಪ್ರಾಮಾಣ್ಯತೋ ಯಥಾ ।।
ನಿಯಮೇನ ಫಲಂ ತದ್ವತ್ಸಾಧನಾನುಷ್ಠಿತೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೬೩೯ ।।

ವಿಸಂವಾದೋಽಪಿ ನಾಽಽಶಂಕ್ಯೋ ನಿಯೋಗಾರ್ಥೇ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ವೈದಿಕತ್ವಾದುಪಾಯೇಽಪಿ ನೃತತ್ರೇ ವ್ಯಭಿಚಾರಿತಾ ।। ೬೪೦ ।।

ನಾನಂತರಫಲೋ ಯಾಗೋ ದೃಷ್ಟೋ ಲೋಕೇಽಪಿ ಹಿ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಅತಃ ಸಾಮಾನ್ಯತೋ ದೃಷ್ಟಂ ಕ್ರಿಯಾತ್ವಾದಿತ್ಯದೂಷಣಮ್ ।। ೬೪೧ ।।

ಸ್ವಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದ್ಯಥಾ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾಲಾಸ್ಪೃಷ್ಟಂ ಪ್ರಭಾಷತೇ ।।
ಲಿಙಾದಿರ್ಯಾಗಮಪ್ಯೇವಂ ವಕ್ಷ್ಯತೀತ್ಯವಿಶಿಷ್ಟತಾ ।। ೬೪೨ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದೇವಂ ಚ ಸಂಬಂಧಃ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಯೋರ್ಭವೇತ್ ।।
ನಾತಿರಿಕ್ತಲಿಙಾದ್ಯರ್ಥವ್ಯವಧಾನವಿಡಂಬನಾ ।। ೬೪೩ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಸತಿ ಸಂಬಂಧೇ ಪಾರಂಪರ್ಯಂ, ನ ತು ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಗತೌ ಸತ್ಯಾಂ, ತದಪ್ಯತ್ರ ನಾನ್ಯತ್ರೇವೋಪಲಭ್ಯತೇ ।। ೬೪೪ ।।

ಶ್ರುತ್ಯಾ ಕ್ರಯಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ವ್ಯವಚ್ಛಿದ್ಯೈವ ಸಾಧನಮ್ ।।
ಅರುಣಃ ಸಾಧಕೋ ದೃಷ್ಟೋ ನಾನಪೇಕ್ಷೋ ವೃಥಾ ಚ ಸಃ ।। ೬೪೫ ।।

ಯಾಗಃ ಕಾರ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧೋಽಪ್ಯನುತ್ಪಾದ್ಯ ಫಲಂ ನ ತೇ ।।
ಕಥಂಚಿತ್ಸಾಧಯೇತ್ಕಾರ್ಯಂ ತಚ್ಚ ನಾಸ್ತೀತ್ಯಸಾಧಕಃ ।। ೬೪೬ ।।

ನಚಾನ್ಯಾ ವ್ಯಾಪೃತಿಸ್ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧೌ ತ್ವಯೇಷ್ಯತೇ ।।
ಫಲಾನುತ್ಪತ್ತಿತಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ಕಾರ್ಯೇಣಾಪಿ ಸಂಗಾತಿ ।। ೬೪೭ ।।

ಅಥ ಶಾಸ್ರಪ್ರಮಾಣತ್ವಾದದೃಷ್ಟಾಽಪ್ಯಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಫಲೋತ್ಪತ್ತಿರ್ಮಮಾಪ್ಯೇವಂ ತಥಾ ಸತಿ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೬೪೮ ।।

ಮಮ ಶಾಸ್ರಪ್ರಮಾಣತ್ವಾತ್ಪಶ್ಚಾದಪಿ ಭವೇತ್ಫಲಮ್ ।।
ಪೂರ್ವಂ ತು ಭವತೋ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ತದಭಾವೇ ಹ್ಯಸಾಧಕಮ್ ।। ೩೪೯ ।।

ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯಾ ಫಲಾವಾಪ್ತಾವಶೇಷಫಲಸಂಭವಃ ।।
ಸಕೃತ್ಕರಣ ಏವ ಸ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಭೇದತಸ್ತವ ।। ೬೫೦ ।।

ಅನುಬಂಧಾಭಿಸಂಬಂಧಾತ್ಫಲಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾದ್ವ್ಯವಸ್ಥಯಾ ।।
ತತ ಏವ ನ ಕಾರ್ಯಾತ್ಸ್ಯಾತ್ತದಾ ತದ್ಭಾವಭಾವತಃ ।। ೬೫೧ ।।

ಔಪಾಧಿಕಶ್ಚ ಮಿಥ್ಯಾ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಲಕ್ಷಣಃ ।।
ವ್ಯವಹಾರಃ ಶ್ರುತೇರ್ಜ್ಞಾತಃ ಪರಮಾರ್ಥೈಕವಾದಿನಃ ।। ೬೫೨ ।।

ಏವಂ ತೇ ಕರ್ಮಕಾಂಡೇಽಪಿ ಕಾರ್ಯಂ ತಾವನ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯೇ ತು ಯಥಾ ನಾಸ್ತಿ ವಿಶೇಷೇಣೋಚ್ಯತೇ ತಥಾ ।। ೬೫೩ ।।

ಪ್ರತಿಪತ್ತಿವಿಧಿಸ್ತಾವನ್ನಾಽಽತ್ಮಾ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯ ಇತ್ಯಯಮ್ ।।
ತಸ್ಯ ಭಾವಾರ್ಥನಿಷ್ಠತ್ವಾದ್ವಸ್ತುನ್ಯನುಪಪತ್ತಿತಃ ।। ೬೫೪ ।।

ಸಿದ್ಧೇಽಸಿದ್ಧೇಽಥ ವೈಕಾತ್ಮ್ಯೇ ವಿಧಿರ್ನೈವೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ನಾಽಽಕಾಶೇ ನಾಪಿ ತತ್ಪುಷ್ಪೇ ಪುಂವ್ಯಾಪಾರಾನಪೇಕ್ಷತಾ ।। ೬೫೫ ।।

ನ ವಿಧಿರ್ದರ್ಶನೇಽಪಿ ಸ್ಯಾದನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯದೋಷತಃ ।।
ದರ್ಶನಾದ್ವಿಧಿಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ವಿಧೇರ್ದರ್ಶನಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೬೫೬ ।।

ನ ಚ ಯೂಪಾದಿವಚ್ಛಕ್ಯಂ ವೇದೇನೈವ ಸಮರ್ಪಣಮ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇಃ ಸಾಧ್ಯತ್ವಾದ್ಯೂಪವಸ್ತುನಃ ।। ೬೫೭ ।।

ಸಿದ್ಧಂ ಚೇದ್ದರ್ಶಯೇದ್ವೇದಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ದರ್ಶನಂ ತಥಾ ।।
ತನ್ನಿಷ್ಠಂ ಚ ಭವೇದ್ವಾಕ್ಯಂ ವ್ಯರ್ಥತಾ ಚ ವಿಧೇಸ್ತದಾ ।। ೬೫೮ ।।

ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ವಾಕ್ಯಾಸ್ಯ ನ ಚ ವಸ್ತುನ್ಯಸಂಭವಃ ।।
ಯೇನಾರ್ಥಸ್ಯಾಸಮಾಪ್ತಾತ್ವಾತ್ಕ್ರಿಯೇತಾಧ್ಯಾಹೃತಿಃ ಪದೇ ।। ೬೫೯ ।।

ಆತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ವಿಧಿಂ ನೈವ ವ್ಯಪೇಕ್ಷತೇಃ ।।
ಯಸ್ಮಾತ್ತಚ್ಛ್ರುತವಾಕ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವಯಮೇವೋಪಜಾಯತೇ ।। ೬೬೦ ।।

ಯಜೇತೇತಿವಿಧಿಜ್ಞಾನಂ ನ ವಿಧ್ಯಂತರಮೀಕ್ಷತೇ ।।
ವಿಧ್ಯಂತರೇಽನವಸ್ಥಾ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚಾಯಂ ಕರ್ಮಣಿ ಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೬೬೧ ।।

ಪ್ರತಿಪನ್ನೇ ವಿಧೇಯಾರ್ಥೇ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಫಲಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತೇಶ್ಚ ವಿಧಿಜ್ಞಾನಮೇವಮನ್ಯೋಸಂಶ್ರಯಃ ।। ೬೬೨ ।।

ಬೋಧೇಽಸ್ಮಿಞ್ಶಬ್ದತೋ ಜಾತೇ ನ ಪ್ರವರ್ತ್ಯೋಽಕಲತ್ವತಃ ।।
ಅऩುತ್ಪನ್ನೇ ಚ ನಿತರಾಂ ಪ್ರವೃತ್ತೇರ್ಹೇತ್ವಸಂಭವಾತ್ ।। ೬೬೩ ।।

ಅಥ ನಿಶ್ಚಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮುತ್ಪನ್ನೇಽಪಿ ಪ್ರವರ್ತ್ಯತೇ ।।
ಸ ನಿಶ್ಚಯೋ ವಃ ಕಿಂ ಶಬ್ದಾದಥಾನ್ಯಸ್ಮಾದಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೬೬೪ ।।

ಶಬ್ದಾದ್ಯದಿ ತದೇದೇದಮಾಯಾತಂ ಪೂರ್ವದೂಷಣಮ್ ।।
ಅನ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಿಷ್ಯಮಾಣೇ ಚ ಸಾಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೬೬೫ ।।

ಅವಿವಕ್ಷಿತನುತ್ತ್ಯರ್ಥಮಥಾತ್ರ ವಿಧಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅಯಂ ಜ್ಞೇಯೋಽರ್ಥ ಇತ್ಯುಕ್ತೌ ಸ್ಯಾದ್ವಿವಕ್ಷಿತಧೀರ್ಯತಃ ।। ೬೬೬ ।।

ನೈವಮುತ್ಸರ್ಗತೋ ಯಸ್ಮಾಚ್ಛಬ್ದಾನಾಂ ಲೋಕವೇದಯೋಃ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟಾರ್ಥೈಕನಿಷ್ಠತ್ವಂ ಸ್ವತೋ ನ ವಿಧಿಹೇತುತಃ ।। ೬೬೭ ।।

ಅವಿಶಿಷ್ಟಶ್ಚ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಸ್ತಥಾ ಲೌಕಿಕವೈದಿಕ -
ವಾಕ್ಯಯೋರ್ಗಮ್ಯತೇ ಯಸ್ಮಾದ್ವಿಧಿರ್ನಾತೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೬೬೮ ।।

ಅಪಿ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥತೈಕಾತ್ಮ್ಯೇ ಕರ್ಮಸ್ವಿವ ನ ಭಿದ್ಯತೇ ।।
ವೇದಾಧೀತಿವಿಧೇಸ್ತಸ್ಮಾದ್ವಿಧಿರತ್ರ ನಿರರ್ಥಕಃ ।। ೬೬೯ ।।

ವಿಧೇರ್ವಿಧ್ಯಂತರೇಽಭೀಷ್ಟೇ ಕೃತ್ಸ್ನೋಽರ್ಥೋಽಪ್ಯವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇನೈವ ನ್ಯಾಯೇನ ನೈವ ಕಲ್ಪ್ಯೋ ವಿಧಿಸ್ತತಃ ।। ೬೭೦ ।।

ಮತಂ ಪುಮರ್ಥಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಃ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ವಿಧಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ಫಲಸ್ಯ ವಿಧ್ಯಧೀನತ್ವಾದುಪೇಕ್ಷಾಫಲತಾಽನ್ಯಥಾ ।। ೬೭೧ ।।

ಜ್ಞೇಯವ್ಯಾಪ್ತ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಫಲಾಂತರಮ್ ।।
ಇಷ್ಯತೇ ಕರ್ಮವನ್ನಾತಸ್ತದರ್ಥಂ ವಿಧಿಕಲ್ಪನಾ ।। ೬೭೨ ।।

ಯದಾಽಪಿ ಮಾತರಿ ಫಲಂ ತದಾಽಪಿ ವಿಧಿನಾಽತ್ರ ಕಿಮ್ ।।
ಮಾತೃಮಾನಪ್ರಮೇಯಾದೌ ತತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ವಿಧಿನಾ ವಿನಾ ।। ೬೭೩ ।।

ಅಥಾಪಿ ಕಾರ್ಯವಿರಹಾತ್ಸಿದ್ಧಾರ್ಥಮನುವಾದಕಮ್ ।।
ವಚೋ ನೈವ ಪ್ರಮಾಣಂ ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಯ ಮಾಂತರಸಂಗತೇಃ ।। ೬೭೪ ।।

ವಿಧ್ಯರ್ಥಾಂಗೀಕೃತೌ ತ್ವೇತದನಪೇಕ್ಷಂ ಪ್ರಮಾಣತಾಮ್ ।।
ಅಶ್ನುತೇ ಮಾಂತರಾಭಾವಾಜ್ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿವಾಕ್ಯವತ್ ।। ೬೭೫ ।।

ವಸ್ತು ಮಾಂತರಯೋಗ್ಯಂ ಚೇದ್ವಿಧೌ ಸತ್ಯಪಿ ತತ್ತಥಾ ।।
ಅಥ ತನ್ಮಾಂತರಾಯೋಗ್ಯಂ ವಿಧ್ಯಭಾವೇಽಪಿ ತತ್ತಥಾ ।। ೬೭೬ ।।

ಕಿಂ ವಾಕ್ಯಸ್ಯಾನುವಾದತ್ವಂ ಸಿದ್ಧೇಽರ್ಥೇ ಮಾಂತರೇಣ ವಾ ।।
ಮಿತೇ ತತ್ರ ನ ಪೂರ್ವಸ್ಮಿನ್ಸಿದ್ಧೇಽಪ್ಯರ್ಥೇಽನುವಾದತಾ ।। ೬೭೭ ।।

ಮಾನಾಂತರಾನಧಿಗತಂ ಸಿದ್ಧಂ ವಸ್ತ್ವವಬೋಧಯತ್ ।।
ಮಾನಂ ಕಿಂ ನಾನಪೇಕ್ಷಂ ಸ್ಯಾತ್ಪುಮರ್ಥಶ್ಚ ಸ್ವರೂಪತಃ ।। ೬೭೮ ।।

ಪುಂಬುದ್ಧಿವಿಷಯೋ ಹ್ಯರ್ಥೋ ಮಾನಾಂತರಮಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಅಭಾವಾತ್ಪುರುಷಸ್ಯೇಹ ನ ತು ಸಿದ್ಧೋಽಪಿ ವೈದಿಕಃ ।। ೬೭೯ ।।

ನ ಚ ಸಿದ್ಧತ್ವಮಾತ್ರೇಣ ಶಂಕ್ಯತೇ ಮಾಂತರಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಶಂಕ್य़ಮಾನಸ್ಯ ಮಾನಸ್ಯ ತುಲ್ಯಾ ಸಾಪೇಕ್ಷತಾ ಯತಃ ।। ೬೮೦ ।।

ನ ಚ ಸಾಪೇಕ್ಷತಾಽಪ್ಯಸ್ತಿ ಮಿತೇರ್ಮಾನತ್ವತಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಮಾಂತರಾನವಬುದ್ಧಂ ಹಿ ಬೋಧಯನ್ಮಾನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೬೮೧ ।।

ಮಾನಾಂತರಾನಪೇಕ್ಷಂ ಚೇನ್ಮಾನಂ ಮೇಯಂ ಜ್ಞಬೋಧಯೇತ್ ।।
ಮಾನಮೇವ ತದಾ ತತ್ಸ್ಯಾನ್ನಾತೋಽನ್ಯನ್ಮಾನಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೬೮೨ ।।

ಅಥ ಮಾನಾಂತರಾಪೇಕ್ಷಂ ತನ್ಮಾನಂ ಮೇಯಬೋಧಕಮ್ ।।
ದ್ವಯೋರೇಕಕ್ರಿಯಾವೇಶಾತ್ತಥಾಽಪ್ಯನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷತಾ ।। ೬೮೩ ।।

ಅಥಾನಧಿಗತಾಭಾವಾದುತ್ತರಸ್ಯಾಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ತತ್ಸದ್ಭಾವಾತ್ತು ಪೂರ್ವಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಸ್ತು ಪ್ರಮಾಣತಾ ।। ೬೮೪ ।।

ಮಾತೋಽನಧಿಗತತ್ವಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾದಥವಾಽನ್ಯತಃ ।।
ಸ್ವತೋ ವಾ ಜ್ಞಾತತಾಯಾಶ್ಚ ಕುತಃ ಸಿದ್ಧಿರಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೬೮೫ ।।

ಅಜ್ಞಾತತ್ವಸ್ಯ ಮಾವ್ಯಾಪ್ತೇಃ ಪೂರ್ವಮೇವ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ತತಶ್ಚ ಮಾನತಃ ಸಿದ್ಧಿರ್ನಾಜ್ಞಾತತ್ವಸ್ಯ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।। ೬೮೬ ।।

ಮಾನವ್ಯಾಪ್ತಿಕ್ಷಮಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾದಜ್ಞಾತತ್ವಂ ಘಟಾದಿವತ್ ।।
ವಾಸ್ತವಂ ಸ್ಯಾತ್ತದಾ ರೂಪಮಜ್ಞಾತಂ ಚ ಸದಾ ಭವೇತ್ ।। ೬೮೭ ।।

ತಥಾ ಸಂಶಯಮಿಥ್ಯಾತ್ವಬುದ್ಧ್ಯೋರೇಷ ಯಥೋದಿತಃ ।।
ನ್ಯಾಯೋ ವಾಚ್ಯಸ್ತತಃ ಸರ್ವೋ ವ್ಯವಹಾರೋ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೬೮೮ ।।

ಅಜ್ಞಾತತ್ವಾವಿಶೇಷೇಽಪಿ ಮಾನಾನಾಂ ಯದಿ ಮಾನತಾ ।।
ಜ್ಞಾತಸ್ಯಾಜ್ಞಾತತೋಽನ್ಯತ್ವಾತ್ತತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ಕಿಂ ನ ಮಾನತಾ ।। ೬೮೯ ।।

ಏಕಾರ್ಥೋಪನಿಪಾತಿತ್ವಾತ್ಸಾಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ಯದೀಷ್ಯತೇ ।।
ತಥಾಚ ಸರ್ವಮಾನಾನಾಂ ಸಾಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೬೯೦ ।।

ಏಕಸ್ಯಾಮಪಿ ಸತ್ತಾಯಾಂ ಸರ್ವಾಕ್ಷಾಣಾಂ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ದ್ರವ್ಯೇ ತ್ವಕ್ಚಕ್ಷುಷೋಸ್ತದ್ವತ್ಪ್ರಸಜ್ಯೇತಾಪ್ರಮಾಣತಾ ।। ೬೯೧ ।।

ನಿಯೋಗೇ ಲೋಕಿಕೇ ಚಾಽಪಿ ಹರೀತಕ್ಯಾದಿಭಕ್ಷಣೇ ।।
ಮಾನಾಂತರಾಸಂಭವೇನ ಪ್ರಸಜ್ಯೇತಾನಪೇಕ್ಷತಾ ।। ೬೯೨ ।।

ನೈಷ ದೋಷೋ ನರಜ್ಞಾನಪೂರ್ವಿಕಾ ವಿನಿಯೋಗಧೀಃ।।
ಯೇನ ಲೋಕೇಽಸ್ತ್ಯತೋಽಪೇಕ್ಷಾ ವೇದೇ ತು ಸ್ಯಾದ್ವಿಪರ್ಯಯಃ ।। ೬೯೩ ।।

ನೈವಂ ಸತ್ಯನಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ವಚಸಃ ಕಾರ್ಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಪುಂಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕತ್ವೇನ ಯತಃ ಸಾಪೇಕ್ಷತೋಚ್ಯತೇ ।। ೬೯೪ ।।

ನೈವಂ ನಿಯೋಗನಿಷ್ಠತ್ವಾದ್ವೇದೇ ತೇನಾನಪೇಕ್ಷತಾ ।।
ಸಾಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ಚ ಲೋಕೇ ಸ್ಯಾದ್ವಿನಿಯೋಗಪ್ರಧಾನತಃ ।। ೬೯೫ ।।

ನೈವಂ ಶಬ್ದಾರ್ಥಯೋರೈಕ್ಯಂ ಯದಾ ಸ್ಯಾಲ್ಲೋಕವೇದಯೋಃ।।
ತದಾ ನ ಶಕ್ಯತೇ ವಕ್ತುಂ ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಂ ತಯೋರಿತಿ ।। ೬೯೬ ।।

ಸ್ವರೂಪಲಾಭಃ ಸಿದ್ಧಶ್ಚೇತ್ಸ್ವತೋ ವಾ ಯದಿ ವಾಽನ್ಯತಃ ।।
ಸ್ವರೂಪೇಽನುಪಯೋಗಿತ್ವಾನ್ನ ಪ್ರಮಣವ್ಯಪೇಕ್ಷಣಮ್ ।। ೬೯೭ ।।

ಅಭಿವ್ಯಕ್ತೋಽಥ ಸಿದ್ಧೋಽಯಂ ಸ್ವತೋ ವಾ ಯದಿ ವಾಽನ್ಯತಃ ।।
ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಸ್ಯ ಭೂಯೋಽಪಿ ನಿಷ್ಫಲಂ ಮಾಂತರೇಕ್ಷಣಮ್ ।। ೬೯೮ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ನ ಸಿದ್ಧ ಇತ್ಯೇವ ಸಂಭಾವ್ಯೇತ ಪ್ರಮಾಂತರಮ್ ।।
ನರೋಕ್ತೌ ಮಾಂತರಾಪೇಕ್ಷಾ ತೇನ ಮಾಂತರಸಂಭವಃ ।। ೬೯೯ ।।

ಕ್ರಿಯಾಂ ವಿನಾ ನ ಸಂಸರ್ಗಃ ಪದಾರ್ಥಾನಾಮಥೋಚ್ಯತೇ ।।
ಕ್ರಿಯೈವಾಪೇಕ್ಷ್ಯತಾಂ ತರ್ಹಿ ಕಿಂ ನ ಸಿದ್ಧಂ ವಿಧಿಂ ವಿನಾ ।। ೭೦೦ ।।

ಕ್ರಿಯಾ ಚಾಪೇಕ್ಷ್ಯಮಾಣಾಽಪಿ ನ ಯಾ ಕಾಚಿದಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಯೋಗ್ಯತ್ವಹೇತುತಸ್ತರ್ಹಿ ಸಾಽಸ್ತ್ಯೇವಾಸ್ಯಾದಿಕಾ ಶ್ರುತೌ ।। ೭೦೧ ।।

ಅಕರ್ಮಕತ್ವಾದಸ್ಯಾದೇರ್ನ ತಾವತ್ಕರ್ಮ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಅಭೂತಭವನಂ ಚಾರ್ಥೇ ನಿತ್ಯತ್ವಾದಾತ್ಮನಶ್ಚ ನ ।। ೭೦೨ ।।

ಅಸಂಸೃಷ್ಟಾತ್ಮಬೋಧಿತ್ವಾನ್ನಾಪಿ ಸಂಸರ್ಗಧೀರತಃ ।।
ಸ ಆತ್ಮೇತ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ನಾಪಿ ಸತ್ತಾ ಸತೋಚ್ಯತೇ ।। ೭೦೩ ।।

ಶಬ್ದಾದ್ಯಗೋಚರೋಽರ್ಥೋಽತೋ ಲಕ್ಷಣಾಪಾಶ್ರಯಾಚ್ಛ್ರುತೌ ।।
ಸದಿತ್ಯಾದಿಪದೈರಾತ್ಮಾ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಃ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೭೦೪ ।।

ಯದಾಽಪಿ ಮಾನಯೋಗ್ಯತ್ವಂ ಸತ್ತ್ವಂ ತಚ್ಚ ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ತದಾಽಪಿ ವಸ್ತುಪರತಾ ನಾಽಽಗಮಸ್ಯ ವಿಹನ್ಯತೇ ।। ೭೦೫ ।।

ಮಾಂತರೇಣಾಪಿ ಸಂಬದ್ಧಮರ್ಥಂ ವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರಬೋಧಯತ್ ।।
ಮಾನತಾಂ ನ ಜಹಾತ್ಯೇವ ಜಗತ್ಯಾಪ್ತವಚೋ ಯಥಾ ।। ೭೦೬ ।।

ಜ್ಞಾತಃ ಸೋಽರ್ಥೋ ಮಯೇತ್ಯತ್ರ ನಾಽಽಪ್ತವಾಕ್ಯಂ ವಿಹನ್ಯತೇ ।।
ಮಾನಾಂತರವ್ಯಪೇಕ್ಷತ್ವಾದ್ವಿಹನ್ಯೇತಾರ್ಥನಿಶ್ಚಿತೌ ।। ೭೦೭ ।।

ಮಾಯೋಗೇಽಪಿ ನ ಮಾನತ್ವಮನಾಪ್ತವಚಸಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ತೇನಾಽಽಪ್ತವಾಕ್ಯಂ ಮಾಯೋಗೇ ಮಾನಾದರ್ಥೇಽಪಿ ನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೭೦೮ ।।

ಏವಂ ಚ ಸತಿ ವೇದಾಂತಾ ಯದಿ ಮಾನಮಲೌಕಿಕಮ್ ।।
ಪ್ರಬೋಧಯಂತಿ ವಿಧ್ವಸ್ತನಿಖಿಲದ್ವೈತಗೌಚರಮ್ ।। ೭೦೯ ।।

ಕಥಂ ತೇಷಾಮಮಾನತ್ವಂ ತದಾ ಸ್ಯಾದಾಪ್ತವಾಕ್ಯವತ್ ।।
ಅರ್ಥಸಿದ್ಧಿಶ್ಚ ಮಾಸಿದ್ಧೌ ಸಿದ್ಧೈವೇತಿ ನ ಸಾಧ್ಯತೇ ।। ೭೧೦ ।।

ಕಿಂಚ ಸಿದ್ಧತ್ವಸಂಬಂಧಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯೇ ಮಾಂತರಾನುಮಾ ।।
ಯಥೈವಂ ಕಾರ್ಯತಾಯೋಗಾನ್ನಿಯೋಗೇಽಪ್ಯನುಮಾ ನ ಕಿಮ್ ।। ೭೧೧ ।।

ನಿಯೋಗಸ್ಯಾಪಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಂ ಪ್ರೇಷಣಾಧ್ಯೇಷಣಾದಿಭಿಃ ।।
ಸಮಂ ತದ್ವರ್ತ್ಮನೈವಾಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಗ್ರಹಣಂ ಯತಃ ।। ೭೧೨ ।।

ಪರಾಯತ್ತಾತ್ಮಲಾಭತ್ವಂ ನಿಯೋಗಸ್ಯೇಹ ಕಾರ್ಯತಾ ।।
ಕಾರ್ಯೈರ್ಮಾಂತರಗಮ್ಯೈಃ ಸಾ ನ ಕಥಂಚಿದ್ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೭೧೩ ।।

ಯತ್ತ್ವಸಾಧಾರಣಂ ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯತ್ವಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಲೌಕಿಕೇಷ್ವಪಿ ಕಾರ್ಯೇಷು ತನ್ನೇೈವ ವಿನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೭೧೪ ।।

ಅಥಾಸಾಧಾರಣಜ್ಞಾನಪರಿಚ್ಛೇದ್ಯತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ತಚ್ಚ ಸರ್ವಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ನ ದಂಡೈರ್ವಿನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೭೧೫ ।।

ಪ್ರಮಾಣಾಯತ್ತಮೇತಾವತ್ಸ್ವಪ್ರಮೇಯಾವಭಾಸನಮ್ ।।
ಕಾರ್ಯತಾಽಕಾರ್ಯತಾವತ್ಸ್ವಪ್ರಮೇಯಾವಭಾಸನಮ್ ।।
ಕಾರ್ಯತಾಽಕಾರ್ಯತಾ ವಾಽತ್ರ ಮೇಯಾಯತ್ತಾ, ನ ಮಾನತಃ ।। ೭೧೬ ।।

ಸಿದ್ಧತ್ವಹೇತುಕೋ ಯೋಽಪಿ ದೋಷ ಐಕಾತ್ಮ್ಯ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ನಿಯೋಗಸ್ಯಾಪಿ ಸಂಸಿದ್ಧೌ ಸ ದೋಷೋ ನಾಪನುದ್ಯತೇ ।। ೭೧೭ ।।

ಯಾಗಾದಿವಿಷಯಾಸಿದ್ಧ್ಯಾ ನ ಚಾಸೌ ನ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ವಿಧ್ಯುಕ್ತೇಸ್ತದಸಂಸಿದ್ಧೌ ನಿಷ್ಫಲತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೭೧೮ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಪ್ರಕಾಶನಪಟೀಯತಃ ।।
ವಚಸಸ್ತ್ವತಿರೇಕೇಣ ಕಿಂ ಮಾನಂ ತದ್ಧುರಂ ವಹೇತ್ ।। ೭೧೯ ।।

ಮಾತ್ರಾದಿಸವ್ಯಪೇಕ್ಷಂ ಸದ್ಯತ್ರ ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಜಾಯತೇ ।।
ತತ್ರೈವ ಮಾಂತರಾಪೇಕ್ಷಾ ನ ತು ವಿಧ್ವಸ್ತಭೇದಕೇ ।। ೭೨೦ ।।

ವಿಧ್ಯರ್ಥಾಧೀನಸಂಸರ್ಗಾಃ ಪದಾರ್ಥಾ ವೈದಿಕೋಕ್ತಿಷು ।।
ಲೋಕೇ ಮಾಂತರಸಂಸಿದ್ಧಸಂಸರ್ಗಾ ರಚನಾಬಲಾತ್ ।। ೭೨೧ ।।

ರಚನಾ ಚ ಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ವಿವಕ್ಷಾಪೂರ್ವಿಕೈವ ತು ।।
ಪ್ರಮಾಣಾಂತರಗಮ್ಯೇಽರ್ಥೇ ವಿವಕ್ಷಾ ಚ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ।। ೭೨೨ ।।

ಏವಂ ಚ ಸತಿ ವೇೇದಾಂತವಾಕ್ಯಾರ್ಥಪ್ರತ್ಯಯೋ ಭ್ರಮಃ ।।
ಉತ್ಖಾತವಿಧಿಕೋ ಲೋಕೇ ತೋಯಬುದ್ಧಿರಿವೋಷರೇ ।। ೭೨೩ ।।

ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ಪರಿಹಾರಾಯ ಶೃಣು ಯದ್ಭಣ್ಯತೇಽಧುನಾ ।। ೭೨೪ ।।
ಪದಾರ್ಥಸಂಗತೇಃ ಕಸ್ಮಾದ್ವಿಧ್ಯಧೀನತ್ವಮಾದೃತಮ್ ।।
ಪದಾರ್ಥಾಂತರತತ್ರತ್ವಂ ಕಸ್ಮಾದ್ಧೇತೋರ್ನ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।। ೭೨೫ ।।

ಸಂಸರ್ಗಶ್ಚೇತ್ಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ವಿನಾಽಪಿ ವಿಧಿನಾ ಭವೇತ್ ।।
ಅನರ್ಥಕೋ ಭವೇದೇವಂ ವಿಧಿರ್ನಿರ್ವಿಷಯತ್ವತಃ ।। ೭೨೬ ।।

ನನು ದೋಷಃ ಸಮಾನೋಽಯಂ ವಿಧೇರನ್ಯಪದೇಷ್ವಪಿ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟಾರ್ಥಾವಗತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಯುಜ್ಯಂತೇಽಪರಾಣ್ಯಪಿ ।। ೭೨೭ ।।

ಏವಂ ಸತಿ ವಿಧಿಃ ಕಸ್ಮಾನ್ನಾನರ್ಥಕ ಇತೀರ್ಯತಾಮ್ ।।
ಯೋಗಕ್ಷೇಮಸಮಾನತ್ವಾದವಿಧ್ಯರ್ಥಪದಾಂತರೈಃ ।। ೭೨೮ ।।

ಉಚ್ಯತೇ ವಿಧಿಶಬ್ದೋ ಹಿ ಮಾಂತರಾಜ್ಞಾತಗೋಚರಃ।।
ನ ತಸ್ಯ ವಿಷಯಾಕ್ಷೇಪಂ ಮುಕ್ತ್ವಾಽನ್ಯತ್ರ ಕೃತಾರ್ಥತಾ ।। ೭೨೯ ।।

ಮಾನಾಂತರಪ್ರಸಿದ್ಧಾರ್ಥವಾದಿತ್ವಾದನುವಾದಕಮ್ ।।
ವಿಧೇರನ್ಯಪದಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾಽಽಕ್ಷೇಪೋಽತಃ ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೭೩೦ ।।

ಅವ್ಯುತ್ಪನ್ನೇಽಪಿ ಸಂಬಂಧೇ ವಿಧ್ಯರ್ಥಾವಗಮಸ್ತಥಾ ।।
ಅಥ ವಿಜ್ಞಾತಸಂಬಂಧಂ ಸಿದ್ಧಾರ್ಥಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಧಾಯಕಮ್ ।। ೭೩೧ ।।

ಸ್ವಧರ್ಮಂ ಚ ಪದಂ ಜಹ್ಯಾತ್ಸಂಬಂಧಜ್ಞಾನನಿಹ್ನುತೌ।।
ತಸ್ಮಾದ್ವಿಜ್ಞಾತಸಂಬಂಧಂ ಪದಂ ಸರ್ವತ್ರ ಬೋಧಕಮ್ ।। ೭೩೨ ।।

ಇತೋಽನ್ಯಥಾ ಕಲ್ಪ್ಯಮಾನೇ ಸರ್ವಂ ಸ್ಯಾದಸಮಂಜಸಮ್ ।।
ವಾಕ್ಯವಾಕ್ಯಾರ್ಥಯೋಗಶ್ಚೇದ್ವಾಚ್ಯವಾಚಕಲಕ್ಷಣಃ ।। ೭೩೩ ।।

ತದ್ವಿಶೇಷೈಕನಿಷ್ಠತ್ವಾನ್ನ ವಃ ಸಂಬಂಧಧೀರ್ಭವೇತ್ ।।
ನ ವಿಶೇಷಾಂತರೇ ವೃತ್ತಿರ್ವಿಶೇಷಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಗೋತ್ವವತ್ ।।
ನೈರಾಕಾಙಕ್ಷ್ಯೇಣ ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃ ಸಂಬಂಧೋಽತೋ ನ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೭೩೪ ।।

ಸಂಬಂಧಂ ಮನ್ಯತೇ ಯೋಽಪಿ ಶಾಬ್ದಬೋಧಾನುಸಾರಿಣೀಮ್ ।। ೭೩೫ ।।
ದೃಷ್ಟ್ವೇಹಾಂ ಶ್ರೋತೃಗಾಂ ಸೋಽಪಿ ನ ಸಮ್ಯಗಭಿಮನ್ಯತೇ ।।
ಶ್ರೋತೃಸ್ಥಕಾರ್ಯಲಿಂಗತ್ವಾತ್ಕಥಂ ಶಬ್ದೈಕಗೋಚರಃ ।। ೭೩೬ ।।

ತಸ್ಯಾಪಿ ಶಬ್ದಪೂರ್ವತ್ವಾದಿತಿ ಚೇಲ್ಲಿಂಗಪೂರ್ವತಃ ।।
ಕಸ್ಮಾನ್ನ ಶಬ್ದಬೋಧೋಽಪಿ ಹ್ಯನುಮಾನಪುರಃಸರಃ ।। ೭೩೭ ।।

ನಿಯೋಗ ಶಬ್ದತೋ ಬುದ್ಧ್ವಾ ಯೋಽಪಿ ಶ್ರೋತಾ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।।
ತಸ್ಯಾಪ್ಯನುಮಿತೇರೇವ ಶಬ್ದಾರ್ಥಪ್ರತ್ಯಯೋ ಭವೇತ್ ।। ೭೩೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗಮ್ಯಕಾರ್ಯೇಣ ನಿಯೋಗಸ್ಯಾನುಮೇಯತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಥಕ್ಷಕಾರ್ಯವತ್ತಸ್ಯ ಲೌಕಿಕತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೭೩೯ ।।

ನ ಚೇತ್ಕಾರ್ಯಂ ನಿಯೋಗಃ ಸ್ಯಾತ್ಕೋಽರ್ಥೋ ಯಾಗಾದಿಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಸಿದ್ಧವಸ್ತ್ವವಬೋಧತ್ವಂ ವಿಧೇರಪಿ ತದಾ ಭವೇತ್ ।। ೭೪೦ ।।

ಪ್ರಾಥಮ್ಯಂ ಚಾತ್ರ ದುರ್ಲಕ್ಷ್ಯಂ ಬೀಜತತ್ಕಾರ್ಯಯೋರಿವ ।।
ಶಬ್ದಾನುಮಾನಯೋರ್ನಾತಃ ಶಬ್ದಪ್ರಥಮತೇಷ್ಯತೇ ।। ೭೪೧ ।।

ಯದ್ವಾಽನುಮಾನಮೇವಾತ್ರ ಶಬ್ದಾತ್ಪೂರ್ವಂ ಹಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ನಾವಿತ್ತಸಂಗತಿಃ ಶಬ್ದೋ ಗಮಕೋಽತೋಽನುವಾದಕಃ ।। ೭೪೨ ।।

ಬುಧ್ಯತೇ ಯೋಽನುಮಾನೇನ ಶಬ್ದಬುದ್ಧಂ ನ ವೇತ್ತಿ ಸಃ ।
ಭಿನ್ನೇ ಭಿನ್ನೇಽಪಿ ಮೇಯೇ ಧೀರ್ನಾನುವಾದೋಽನ್ಯಬೋದ್ಧರಿ ।। ೭೪೩ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತುಮಾತ್ರಂ ಚ ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಾಽತ್ರಾನುಮೀಯತೇ ।।
ಲೋಕಿಕೇನಾಪಿ ತತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ನಾಸ್ತಿ ಮಾನಮಲೌಕಿಕೇ ।। ೭೪೪ ।।

ಕಾರ್ಯಬುದ್ಧ್ಯೈವ ಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಪ್ರವೃತ್ತೇರ್ನ ಚ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ಪಾದಿವಸ್ತುಬೋಧೇಽಪಿ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೭೪೫ ।।

ಪುಂಸ್ಪ್ರವೃತ್ತೇಃ ಫಲಂ ಕಾರ್ಯಂ ವಿಧ್ಯರ್ಥಶ್ಚಾಪಿ ಕಾರಣಮ್ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತುರ್ನ ಫಲಂ ಭವತೈವಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೭೪೬ ।।

ಅಪಸರ್ಪ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ಪಾದೇರ್ನ ಚ ಕಾರ್ಯಂ ಫಲಂ ಮತಮ್ ।।
ಅಮರ್ಥಾಭಾವಮಾತ್ರತ್ವಾನ್ನಚಾಭಾವಃ ಫಲಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೭೪೭ ।।

ನಿಯೋಗೋಽಥ ಪ್ರಮಾರೂಪೋ ವಿಧಿಶಬ್ದಪ್ರಕಾಶಿತಃ ।।
ಮಾನಾಂತರಾನಪೇಕ್ಷಃ ಸನ್ನಾಕ್ಷೇಪಕತಯಾ ಪ್ರಮಾ ।। ೭೪೮ ।।

ಆಕ್ಷೇಪ್ತೃತ್ವಂ ನ ಶಬ್ದೋತ್ಥಂ ನ ಚ ಮಾನಾಂತರಾತ್ತಥಾ ।।
ಅವ್ಯುತ್ಪನ್ನಪ್ರವೃತ್ತಿಶ್ಚೇತ್ಯುಕ್ತದೋಷಪ್ರಸಂಗತಃ ।। ೭೪೯ ।।

ಸ್ವಾಭ್ಯುಪೇತನಯಸ್ಯೈವ ತ್ಯಾಗಃ ಪ್ರಾಪ್ನೋತ್ಯನೀಪ್ಸಿತಃ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಚಾಸ್ಯ ಯತ್ರೇಷ್ಟಂ ಶ್ರುತೇಸ್ತತ್ರಾಸ್ತ್ವನೇನ ಕಿಮ್ ।। ೭೫೦ ।।

ಕ್ವ ಚೇಷ್ಟಮಸ್ಯ ಮಾನತ್ವಂ ನ ಯಾಗಾದೌ ಸ್ವಶಬ್ದಮೇ ।।
ಲೋಕಿಕೋಽಪಿ ನ ಸಂಸರ್ಗೋ ವಿಧ್ಯಾಯತ್ತಃ ಸ್ಥಿತೋ ಯತಃ ।।
ವಿಧ್ಯಭಾವೇ ಹಿ ಸಂಸರ್ಗಃ ಶ್ರೋತುರಸ್ತ್ಯವಿಧಾವಪಿ ।। ೭೫೧ ।।

ಫಲಸಾಧನಶಕ್ತಿಶ್ಚೇದ್ವಿಧ್ಯಾಯತ್ತಾ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।।
ನೈವಂ ತತ್ರಾಪಿ ಶಬ್ದಸ್ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಕೇನ ವಾರ್ಯತೇ ।। ೭೫೨ ।।

ತಸ್ಮಾದಿತರತುಲ್ಯತ್ವಾನ್ನ ವಿಧ್ಯರ್ಥನಿಬಂಧನಃ ।।
ಸಂಸರ್ಗಃ ಸ್ಯಾತ್ಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ಸುಸ್ಥಮೇವಂ ವಿಧಿಂ ವಿನಾ ।। ೭೫೩ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಪದಾರ್ಥಾನಾಮಾಕಾಂಕ್ಷಾಯೋಗ್ಯಸಂನಿಧೇಃ ।।
ಪರಸ್ಪರಾಭಿಸಂಬಂಧಾದ್ವಿಶಿಷ್ಟಾರ್ಥಾವಬೋಧಿತಾ ।। ೭೫೪ ।।

ನನೂತ್ಪತ್ತಿವಿಧಿರ್ಯದ್ವತ್ಕರ್ಮಬೋಧೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನವಿಧಿಸ್ತದ್ವದಾತ್ಮಬೋಧೇಽವತಿಷ್ಠತಾಮ್ ।। ೭೫೫ ।।

ಕರ್ಮಾಧಿಕಾರವಚ್ಚಾತ್ರ ಪ್ರವೃತ್ತಿರಪಿ ಸೇತ್ಸ್ಯತಿ ।।
ಅಪ್ರವೃತ್ತಪ್ರವೃತ್ತಿಶ್ಚ ತಥಾ ಬುದ್ಧಾರ್ಥಬೋಧನಮ್ ।। ೭೫೬ ।।

ಏವಂ ವಿಧಿಮಿಹೇಚ್ಛಂತಿ ವಿಧ್ಯಯೋಗ್ಯೇಽಪಿ ವಸ್ತುನಿ ।।
ವಿಧಿರಾಗವಶಾತ್ಕೇಚಿತ್ತಾನ್ಪ್ರತೀದಮಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೭೫೭ ।।

ಕರ್ಮಸ್ವರೂಪಬೋಧೇ ಹಿ ವ್ಯಾಪಾರೋ ನೇಷ್ಯತೇ ವಿಧೇಃ ।।
ಕಿಂ ತೂತ್ಪನ್ನಸ್ಯ ಸಾಪೇಕ್ಷ್ಯಾದಧಿಕಾರೇಣ ಸಂಗತಿಃ ।। ೭೫೮ ।।

ಅಧಿಕಾರಪ್ರವೇಶಿತ್ವಂ ನಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಯಸ್ಯಾಧಿಕಾರಸಂಬಂಧಃ ಸ ಆತ್ಮಾ ನ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೭೫೯ ।।

ವ್ರೀಹ್ಯಾದಿವಿಷಯಂ ಯದ್ವದ್ಯತ್ನೇನಾಪಿ ನಿರೂಪಿತಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ನಾಧಿಕಾರಾನುಪ್ರವೇಶಂಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೭೬೦ ।।

ಅನ್ಯೋಽಪ್ಯನುಭವೋಪಾಯೋ ಮನನಧ್ಯಾನಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಸೋಪಾಯೋ ವಿಹಿತೋಽಸ್ತ್ಯೇವ ಪ್ರತಿಪತ್ತಿವಿಧಿಂ ವಿನಾ ।। ೭೬೧ ।।

ದರ್ಶನಸ್ಯ ವಿಧೇಯತ್ವಾತ್ತತ್ಸಂಬಂಧೋಪಲಕ್ಷಿತಃ ।।
ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಾತ್ಮಕೋಽತ್ರಾಪಿ ಪ್ರಯತ್ನೋಽನುಭವಂಂ ಪ್ರತಿ ।। ೭೬೨ ।।

ಶಮಾದ್ಯಂಗಾನ್ವಿತಃ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿಸ್ತುತಿಭೂಷಣಃ ।।
ಮನನಾದ್ಯರ್ಥವತ್ತ್ವಾಯ ಪಶ್ಯೇದಿತಿ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೭೬೩ ।।

ಪಶ್ಯೇದಿತಿ ಪ್ರಯತ್ನಶ್ಚೇತ್ಫಲಂ ಸ್ಯಾದ್ದರ್ಶನಂ ತದಾ ।।
ಲಕ್ಷಣಂ ನ ಪ್ರಯತ್ನಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಂ ಚೇತ್ಕಥಂ ಫಲಮ್ ।। ೭೬೪ ।।

ಲೋಕೇ ದರ್ಶನಸಂಬದ್ಧಂ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಂ ಸಮೀಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ವೇದೇಽಪಿ ಕಿಂ ತಥಾ ತತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ವಾಽತಸ್ತದ್ವಿಧೀಯತೇ ।। ೭೬೫ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯೇನೌಷಧಂ ಯದ್ವಜ್ಜ್ವರನಾಶೋಪಲಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ದೃಷ್ಟಂ ಕಷ್ಟಜ್ವರೇಽಪ್ಯೇವಂ ವಿಶೇಷೇಣೋಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೭೬೬ ।।

ಅಪ್ಯಜ್ಞಾತಫಲಂ ಸಾಕ್ಷಾನ್ಮಾಂತರೈರ್ವಿಧಿಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಅಭಾವನಿಶ್ಚಯಾಭಾವಾತ್ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಂ ಫಲಾಯ ನಃ ।। ೭೬೭ ।।

ಪಶ್ಚಾದಾವೇವಮೇವ ಸ್ಯಾತ್ಸಂದಿಗ್ಧೇಽಪಿ ವಿನಿಶ್ಚಯಃ ।।
ಖಪುಷ್ಪೇ ತ್ವನುಪಾಯತ್ವಾನ್ನಿಶ್ಚಯೋಽಸ್ತಿ ವಿಪರ್ಯಯೇ ।। ೭೬೮ ।।

ಏವಂ ಕೇಚಿದ್ವ್ಯವಸ್ಥಾಪ್ಯ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನವಿಧಿಂ ಪುನಃ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನತಾತ್ಪರ್ಯಂ ತಸ್ಯಾಪೀಚ್ಛಂತಿ ಯುಕ್ತಿಭಿಃ ।। ೭೬೯ ।।

ವಿಧಿಸ್ವಾತತ್ರಯಪಕ್ಷೇ ಹಿ ಕಿಲೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ತಚ್ಛಾಸ್ರಂ ವಿಧಿನಿಷ್ಠತ್ವಾನ್ನ ಸ್ವರೂಪೇಽರ್ಥವಾದತಃ ।। ೭೭೦ ।।

ಅಪಿ ಶಾಸ್ರಾತ್ಪ್ರಪನ್ನೋಽಸ್ಮಿನ್ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯಾನಪಹಾರತಃ ।।
ತತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಣಾಯೈವ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಂ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೭೭೧ ।।

ಮಾನೇನ ವಿಷಯಾಸಿದ್ಧೌ ತದ್ದಿದೃಕ್ಷಾವಿಯೋಗತಃ ।।
ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನವಿಧಿರ್ನ ಸ್ಯಾತ್ಸಹಾಪಿ ಮನನಾದಿಭಿಃ ।। ೭೭೨ ।।

ಶ್ರುತೇರ್ಜ್ಞಾತಾತ್ಮವೃತ್ತಾಂತೋಽನನುಭೂತಮಪಿ ಸ್ವಕಮ್ ।।
ಸ್ಥಾನಕಂ ವಾಂಛತಃ ಶಾಸ್ರಾತ್ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಂ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೭೭೩ ।।

ಸ್ವವ್ಯಾಪಾರಮುಖೇನೈವ ಶಾಸ್ರಂ ಸ್ವಾರ್ಥಾವಬೋಧಕೃತ್ ।।
ನ ತು ವ್ಯಾಪಾರವಿರಹಾನ್ನಾತೋ ದ್ವಿಕರತಾ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೭೭೪ ।।

ಸ್ವವ್ಯಾಪಾರತಿರೋಧಾನಂ ಕಾರಕಾಣಾಂ ನ ಚ ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ತಸ್ಮಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯತಾತ್ಪರ್ಯೇ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಾದಿ ಸುಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೭೭೫ ।।

ಬೋಧಯಿತ್ವಾಽಪಿ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ನಾಂತರಾ ಪರ್ಯವಸ್ಯತಿ ।।
ಆ ಪುಮರ್ಥಾವಧೇಃ ಶಾಸ್ರಮಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಭಯಾತ್ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೭೭೬ ।।

ಪರೋಕ್ಷವೃತ್ತ್ಯಾ ಶಬ್ದೋ ಹಿ ವದನ್ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಸ್ವಭಾವತಃ ।।
ಸಂಭಾವಯನ್ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಯುಕ್ತಿಂ ಸ್ವೀಕೃತ್ಯ ವರ್ತತೇ ।। ೭೭೭ ।।

ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾವಗಮೇಽಶಕ್ತಾ ಧೂಮೋಽಗ್ನಾವಿವ ಸಾಽಪಿ ಚ ।।
ಸ್ವೀಕೃತ್ಯೈವ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಂ ಯುಕ್ತಿರ್ವಸ್ತುನಿ ವರ್ತತೇ ।। ೭೭೮ ।।

ಇತ್ಯಾದಿವರ್ತ್ಮನಾ ಶಾಸ್ರಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಸ್ತು ಪ್ರಸಾಧಯತ್ ।।
ವಿಧಿಂ ಪ್ರತಿ ಪ್ರಧಾನತ್ವಂ ಸ್ವೀಕೃತ್ಯಾಭ್ಯೇತಿ ಮಾನತಾಮ್ ।। ೭೭೯ ।।

ಸಂಸರ್ಗಕಲ್ಪನಾಶೂನ್ಯಮಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಬೋಧಯೇತ್ ।।
ಅನಯೈವ ದಿಶಾ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಸಂಸೃಷ್ಟಾರ್ಥಾಭಿಧಾಯ್ಯಪಿ ।। ೭೮೦ ।।

ಯತೋ ವಾಚೋ ನಿವರ್ತಂತ ಇತಿ ಶ್ರುತ್ಯೈವ ದರ್ಶಿತಮ್ ।।
ವ್ಯಪಾಸ್ತಾಶೇಷಸಂಸರ್ಗಕಲ್ಪನಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿರ್ಭಯಮ್ ।। ೭೮೧ ।।

ಶಾಸ್ತ್ರೇಣಾನಭಿಧಾನೇ ತು ನಿಯೋಗೇಽಪಿ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರವೇಶೋ ವಿಷಯತ್ವೇನ ತುಲ್ಯಂ ಚೋದ್ಯಮತೋ ದ್ವಯೋಃ ।। ೭೮೨ ।।

ವಿಧಿಂ ವಿನಾ ಶ್ರುತೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ತದರ್ಥಾನುಭವಾದೃತೇ ।।
ಉಪಾಯಾಜ್ಞತಯಾ ಕುರ್ಯಾತ್ತಚ್ಛಾಸ್ರಸ್ಯಾರ್ಥವಾದತಾಮ್ ।। ೭೮೩ ।।

ವಿಧಿನಿಷ್ಠೇಂಽಪಿ ಶಾಸ್ರೇ ಸ್ಯಾದಸಿದ್ಧೇರ್ವಸ್ತುನೋ ಮಿತೇಃ ।।
ದೇವತಾಧ್ಯಾನವತ್ಕಲ್ಪ್ಯಂ ಫಲಮೈಕಾತ್ಮ್ಯವೇದನಮ್ ।। ೭೮೪ ।।

ಪ್ರತಿಪನ್ನಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಃ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಾದಿ ನೇಕ್ಷತೇ ।।
ಅಜ್ಞಸ್ತು ಶ್ರಾವಿತೋಽಪ್ಯಸ್ಮಾದ್ವಿನಾ ನಾಽಽಪ್ನೋತಿ ತತ್ಫಲಮ್ ।। ೭೮೫ ।।

ಶಾಸ್ರೇಽಸ್ಮಿನ್ವಸ್ತುನಿಷ್ಠೇಽಪಿ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನವಿಧಿಂ ವಿನಾ ।।
ಪುಮರ್ಥೋ ಲಭ್ಯತೇ ನೈವೇತ್ಯಸಾವಪಿ ಸಮಾಶ್ರಿತಃ ।। ೭೮೬ ।।

ನಾನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಾನುಭವೋ ಭವೇತ್ ।।
ತತ್ಸಿದ್ಧಾವೇವ ತೌ ಸ್ಯಾತಾಂ ಸ ಚ ತಾಭ್ಯಾಮಿತಿ ಶ್ರಯಃ ।। ೭೮೭ ।।

ಯಥೈವ ವಿಶ್ವಜಿದ್ಯಾಗಪದೇ ಸ್ವಾರ್ಥಾನುಪಾಲನಮ್ ।।
ಕುರ್ವತೀ ಸ್ವರ್ಗಕಾಮೇನ ಗಚ್ಛತಃ ಸಹ ಮಾನತಾಮ್ ।। ೭೮೮ ।।

ತಥೈವ ಶಾಸ್ರತದ್ಯುಕ್ತೀ ಸ್ವಾಭಿಧೇಯಾರ್ಥಪಾಲನಮ್ ।।
ಕುರ್ವತ್ಯೈ ಮಾನತಾಂ ಯಾತಃ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನೇನ ನಾನ್ಯಥಾ ।। ೭೮೯ ।।

ಏವಮೈಕಾತ್ಮ್ಯತಾತ್ಪರ್ಯೇ ಶಾಸ್ರಸ್ಯೇಷ್ಟೇಽಪಿ ಯುಕ್ತಿಭಿಃ ।।
ಕೇೇಚಿತ್ಕರ್ಯಮಪೀಚ್ಛಂತಿ ತದರ್ಥಂ, ತನ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೭೯೦ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿತ್ರಯಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಂವಿನ್ಮಾತ್ರವಪುರ್ಭುತಃ ।।
ಸಿದ್ಧಾಯತೇಽಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ಸತ್ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ಕಿಮಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೭೯೧ ।।

ಪರೋಕ್ಷಮಪಿ ಸದ್ವಸ್ತು ಯತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಾತ್ಮಸ್ವರೂಪತಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮೇವ ಚಾಽಽಭಾತಿ ತಸ್ಮಿನ್ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯಧೀಃ ಕಥಮ್ ।। ೭೯೨ ।।

ಅಪ್ಯಜ್ಞಾನಾದಿ ನಿಃಶೇಷಪ್ರಮೇಯವ್ಯವಧಾನಕೃತ್ ।।
ಸ್ವತಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾತ್ಸಂಸಿಧ್ಯೇತ್ತದಸಿದ್ಧಿಃ ಕುತೋ ಭವೇತ್ ।। ೭೯೩ ।।

ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ಯಃ ಸಿದ್ಧಃ ಸರ್ವಪ್ರತ್ಯಕ್ತಮಶ್ಚ ಯಃ ।।
ತತ್ತಮೋಹತಿತಃ ಕಾರ್ಯಂ ಕಿಮನ್ಯತ್ತತ್ಪ್ರಮಾಣಜಮ್ ।। ೭೯೪ ।।

ಮಾತ್ರಾದಿತ್ರಯಹಾನೇಽಪಿ ಹಾನಸಾಕ್ಷಿತಯೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಯೇನಾಸಾವವಿಲುಪ್ತಾಕ್ಷಸ್ತತ್ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯಂ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ।। ೭೯೫ ।।

ನಿಯೋಗಪಕ್ಷಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ವಿಧ್ಯರ್ಥಾಸಂಭವೋ ಯಥಾ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಸಿದ್ಧೌ ಯತ್ನೇನ ತಥಾಽತ್ರ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೭೯೭ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವತೋ ಮುಕ್ತೇರಜ್ಞಾನಾತ್ತಸ್ಯ ಬದ್ಧತಾ ।।
ಸಾಧ್ಯೇಽರ್ಥೇ ಸಾಧನಾಪೇಕ್ಷಾ ಸಿದ್ಧೇ ತನ್ನ ವ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೭೯೮ ।।

ತಮೋಮಾತ್ರಾಂತರಾಯತ್ವಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಾಖ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ಅಸಾಧ್ಯಸಾಧನೇ ತಸ್ಮಿನ್ಕಾಽಪೇಕ್ಷಾ ಭಾವನಾಂ ಪ್ರತಿ ।। ೭೯೯ ।।

ಯದಾಽನುಭವಕಾಮಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ಸಾಧ್ಯಂ ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನೇ ತದೈಕಾತ್ಮ್ಯತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಕಥಮುಚ್ಯತೇ ।। ೮೦೦ ।।

ಕಾರ್ಯಂ ಚಾನ್ಯಪರಂ ಚೇತಿ ದ್ವಯಮೇತದ್ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ಸಾಧ್ಯಂ ಹಿ ಸರ್ವದಾ ಕಾರ್ಯಮನ್ಯತ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೮೦೧ ।।

ವಿಶೇಷಣಂ ನಿಯೋಜ್ಯಸ್ಯ ಭವನ್ನನುಭವಃ ಫಲಮ್ ।।
ವಿಷಯಃ ಸತ್ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಮನುಭೂತೇರ್ನ ಸಾಧನಮ್ ।। ೮೦೨ ।।

ಭಾವಾರ್ಥವಿಷಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನೇ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ।।
ಆವೃತ್ತಿರ್ಹಿ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಂ ಶಬ್ದಯುಕ್ತ್ಯೋರಿತಿ ಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೮೦೩ ।।

ಅಥ ಶ್ರವಣಭಾವಾರ್ಥವಿಷಯಂ ಕಾರ್ಯಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ತದಾ ಶ್ರವಣಮೇವ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶಿಷ್ಟೋ ವಿಷಯಸ್ತವ ।। ೮೦೪ ।।

ದಾಕ್ಷಾಯಣಾದಾವಾವೃತ್ತೇರ್ಯತ್ರಾಪಿ ಫಲಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಸಗುಣಾತ್ಪೈರ್ಣಮಾಸಾದೇಃ ಫಲಂ ತತ್ರಾಪಿ ನೋ ಗುಣಾತ್ ।। ೮೦೫ ।।

ಗುಣೋ ಯತ್ರಾಪಿ ದಧ್ಯಾದಿಃ ಕಾರ್ಯಾವಚ್ಛೇದಕೋ ಮತಃ।।
ಧಾತ್ವರ್ಥಾವೇಶತಃ ಸೋಽಪಿ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಚಾಸ್ಮಿನ್ನ ತು ಸ್ವತಃ ।। ೮೦೬ ।।

ಶ್ರವಣಾದೇರ್ನ ಚ ಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ಗುಣಾನ್ನ ಚ ಫಲಂ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ಪಶ್ಯೇದಿತಿ ಹಿ ಧಾತ್ವರ್ಥಃ ಕೇವಲೋ ವಿಷಯಃ ಶ್ರುತಃ।। ೮೦೭ ।।

ನಾಪಿ ತಲ್ಲಕ್ಷಿತಾವೃತ್ತಿರ್ವಿಧೇಯಾ ಶ್ರುತಹಾನತಃ ।।
ಕಾರ್ಯಂ ಯನ್ನಾಪಿ ಭಾವಾರ್ಥಾತ್ತದಾವೃತ್ತಿಗುಣಾತ್ಕಥಮ್ ।। ೮೦೮।।

ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಬೋಧಿತೇಽಪ್ಯರ್ಥೇ ಯದಿ ಯುಕ್ತ್ಯಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಶಾಸ್ರಂ ಸಾಪೇಕ್ಷಮೇವಂ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವತಃ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯವರ್ಜನಾತ್ ।। ೮೦೯ ।।

ಯುಕ್ತ್ಯಾದಿ ಮಾಂತರಂ ನೋ ಚೇನ್ಮಾನಾಂಶತ್ವೇನ ತತ್ಸ್ಥಿತೇಃ ।।
ಸಂಭೂಯ ಪಾದಾಃ ಸರ್ವೇಽಪಿ ಹ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಬೋಧಯಂತಿ ನಃ ।। ೮೧೦ ।।

ನ ಸಂಭೂಯ ಯತಃ ಪಾದಾಸ್ತೈಲವರ್ತ್ಯಗ್ನಯೋ ಯಥಾ ।।
ಮಿತೇಃ ಸ್ವರೂಪಲಾಭಾಯ ನ ತು ಮೇಯೋಪಲಬ್ಧಯೇ ।। ೮೧೧ ।।

ಸಂಭೂಯ ಯದಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಫಲಮೇಕಂ ಪ್ರತನ್ವತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ಪ್ರಮಿತೇರ್ವೃದ್ಧಿರಿತ್ಯೇತಸ್ಯಾತ್ತದಾ ಮೃಷಾ ।। ೮೧೨ ।।

ಸಂಭೂಯ ಫಲಕಾರಿತ್ವಂ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಸಂಗತೇಃ ।।
ಸ್ವರೂಪಲಾಭತೋ ನಾನ್ಯದಭಿವ್ಯಕ್ತಾವಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೮೧೩ ।।

ತೈಲವರ್ತ್ಯಗ್ನಯೋ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರದೀಪೋತ್ಪತ್ತಿಕಾರಣಮ್ ।।
ಲಬ್ಧಾತ್ಮಲಾಭೋ ದೀಪೋಽರ್ಥಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಪ್ರಕಾಶಯೇತ್ ।। ೮೧೪ ।।

ಶಬ್ದೇನ ಜ್ಞಾಪ್ಯತೇ ಯದ್ವತ್ತಥೈವ ಯದಿ ಯುಕ್ತಿಭಿಃ।।
ವ್ಯರ್ಥತಾಽಥ ವಿಶೇಷಶ್ಚೇತ್ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾ ಭಿನ್ನಮಾನತಾ ।। ೮೧೫ ।।

ಸ್ವಪ್ನಾದಿಯುಕ್ತಿಭಿಶ್ಚೇತ್ತಲ್ಲೌಕಿಕೀಭಿಃ ಪ್ರಸಾಧ್ಯತೇ ।।
ಅವೈದಿಕಂ ಭವೇದ್ವಸ್ತು ಸ್ಯಾಚ್ಚ ಶಾಸ್ರಾನುವಾದತಾ ।। ೮೧೬ ।।

ವೈದಿಕತ್ವೇಽಪಿ ಯುಕ್ತೀನಾಮಾಗಮಾರ್ಥಪ್ರಬೋಧತಃ ।।
ಅನುವಾದತ್ವಮೇವ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ಯಾಚ್ಚ ಶಾಸ್ರಾದಭಿನ್ನತಾ ।। ೮೧೭ ।।

ಆವೃತ್ತಿಶ್ಚ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಸಾತಿಶಯಂ ಕಥಮ್ ।।
ನ ಹ್ಯಾವೃತ್ತೌ ಪ್ರಮಾಣಸ್ಯ ಪ್ರಮೇಯೇಽತಿಶಯೋ ಯತಃ ।। ೮೧೮ ।।

ಯತ್ರಾಪಿ ಚಾಂಧಕಾರಾದಿದೋಷಾತ್ಕ್ರಮವಿನಿಶ್ಚಯಃ ।।
ತತ್ರಾಪಿ ಭಿನ್ನಮೇಯತ್ವಾನ್ನೈವ ಸಂಭೂಯಮಾನತಾ ।। ೮೧೯ ।।

ಪೂರ್ವಂ ವಸ್ತ್ವತಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಾಣ್ಯಯಂ ಮಾನುಷಸ್ತಥಾ ।।
ಪುರುಷೋಽಯಮಥ ಶ್ಯಾಮೋ ಡಿತ್ಥ ಇತ್ಯರ್ಥಭಿನ್ನತಾ ।। ೮೨೦ ।।

ಪರಿಚ್ಛೇದಫಲತ್ವಂ ಹಿ ಮಾನತ್ವಂ ತಚ್ಚ ಭಿದ್ಯತೇ ।।
ತದಭಾವೇ ತು ಪೂರ್ವೇಷಾಮುತ್ತರಸ್ಯೈವ ಮಾನತಾ ।। ೮೨೧ ।।

ಅಥ ಮೇಯಪ್ರಭೇದೇಽಪಿ ಪ್ರಮಾಣೈಕತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ವಸ್ತುಗ್ರಾಹಿತಯಾಽಕ್ಷಾದೇರೈಕಾರ್ಥ್ಯೇಽಭಿನ್ನಮಾನತಾ ।। ೮೨೨ ।।

ಸಾಧ್ಯಮಾನಂ ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನಂ ಯಾಗವತ್ಸಾಧಯೇತ್ಫಲಮ್ ।।
ಕಾರಕಂ ಜ್ಞಾಪಕಂ ಶಾಸ್ರಂ ತಯೋಃ ಸ್ಯಾದೇಕತಾ ಕಥಮ್ ।। ೮೨೩ ।।

ಪ್ರಮಾತಾಽಽತ್ಮಾ ನ ಮಾನಾಶೋ ಯದ್ಯಯಂ ವ್ಯಾವಹಾರಿಕಃ ।।
ಪರಶ್ಚೇತ್ಸ ಪ್ರಮೇಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ಚಾನುಭವಃ ಫಲಮ್ ।। ೮೨೪ ।।

ಸ್ವರೂಪಂಂ ಯದ್ಯಸಾಧ್ಯಂ ತಸ್ತ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಚೇತ್ಪ್ರಮಾಣಂ ತತ್ತಚ್ಚ ಶಾಸ್ರಾನ್ನ ಕಾರ್ಯತಃ ।। ೮೨೫ ।।

ಶಾಸ್ರಮಾವರ್ತ್ಯಮಾನಂ ಹಿ ಸ್ವಭಾವಂ ನೈವ ಮುಂಚತಿ ।।
ಪರೋಕ್ಷವೃತ್ತಿರ್ಯುಕ್ತಿಶ್ಚ ಕಥಂ ತೇ ಮಿತಿವರ್ಧನೇ ।। ೮೨೬ ।।

ಪ್ರಮಿತೇಶ್ಚ ಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ವೃದ್ಧೌ ವೃದ್ಧಿಃ ಸ್ವತೋ ನ ಹಿ ।।
ತಸ್ಯ ವೃದ್ಧಿರ್ಮಿತೇರ್ವೃದ್ಧಾವಿತ್ಯನ್ಯೋನ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಃ ।। ೮೨೭ ।।

ಉತ್ಪಾದ್ಯಾಪಿ ಮಿತಿಂ ಶಾಸ್ರಂ ಯದಿ ಯುಕ್ತ್ಯಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಸ್ವರ್ಗಾದಾವೇವಮೇವ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಪೇಕ್ಷಂ ಚ ಭವೇತ್ತದಾ ।। ೮೨೮ ।।

ವ್ಯಪಾಸ್ತಾನರ್ಥಸಂದರ್ಭಮಾತ್ಮಾನಮವಗಚ್ಛತಃ ।।
ಕಿಮಾಪ್ಯಮಧಿಕಂ ಶಾಸ್ರಾದ್ಯೇನ ಯುಕ್ತ್ಯಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೮೨೯ ।।

ಕಾ ವಾ ಯುಕ್ತಿಃ ಪ್ರದೀಪಸ್ಯ ಸರ್ಪಾದ್ಯಾಕಂಪನಾಶನಮ್ ।।
ರಜ್ಜ್ವಾದಿತತ್ವವಿಜ್ಞಾನಂ ಕುರ್ವತಃ ಸ್ವೇನ ತೇಜಸಾ ।। ೮೩೦ ।।

ಗುಣಪ್ರಧಾನಭಾವೋ ಹಿ ವಿನಾ ನೈವೈಕವಾಕ್ಯತಾಮ್ ।।
ವಸ್ತುಕಾರ್ಯಾರ್ಥತಾತ್ಪರ್ಯಭೇದಾನ್ನಾಪೀಹ ಸಾ ಭವೇತ್ ।। ೮೩೧ ।।

ನ ಚ ಪ್ರಯೋಜನೈಕತ್ವಲಕ್ಷಣಾಽತ್ರೈಕವಾಕ್ಯತಾ ।।
ಅಂಗಪ್ರಧನಾವದ್ಯೇನ ಕಲ್ಪೇತಾತ್ರೈಕವಾಕ್ಯತಾ ।। ೮೩೨ ।।

ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಸ್ಯ ಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ನ ಸಾಧ್ಯಮುಪಕಾರಕಮ್ ।।
ನ ಚಾನ್ಯಥಾಽಂಗತಾ ದೃಷ್ಟಾ ಪ್ರಧಾನಾನುಪಕಾರಿಣಃ ।। ೮೩೩ ।।

ಆತ್ಮಲಾಭೇ ನ ಶಾಸ್ರಂ ಚ ನಿತ್ಯತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಮೀಕ್ಷತೇ ।।
ಸ್ವತೋಭಿಧಾನಶಕ್ತತ್ವಾನ್ನಾಪಿ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಬೋಧನೇ ।। ೮೩೪ ।।

ಪ್ರಸಂಖ್ಯಾನೇ ಚ ಶಾಸ್ರಾರ್ಥೇ ಸಕೃದೇವ ಕೃತೇ ಭವೇತ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಾನುಭವೋ ನೋ ಚೇದ್ವಿಸಂವಾದಾದಮಾನತಾ ।। ೮೩೫ ।।

ನ ಚಾತ್ರ ಚೋದಿತಃ ಕಾಲಃ ಸಂಖ್ಯಾ ವಾ ಯೇನ ನಿಶ್ಚಯಃ ।।
ತದ್ದ್ವಾರೇಣ ಭವೇನ್ನಾಪಿ ಸಂದಿಗ್ಧೇ ಸ್ಯಾತ್ಪವರ್ತನಮ್ ।। ೮೩೬ ।।

ಆರುಹ್ಯಾಪ್ಯಥವಾ ದೂರಂ ವಿಸಂವಾದಪರಾಙ್ಯುಖಃ।।
ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಕಾಮತಃ ಕುರ್ಯಾದಕೃತಾರ್ಥೋಽಪವಾ ಪತೇತ್ ।। ೮೩೭ ।।

ಅದೃಷ್ಟಫಲತಾ ವಾಽಪಿ ಕಲ್ಪ್ಯಾಽಗ್ನಿಷ್ಟೋಮವದ್ಭವೇತ್ ।।
ಕರ್ಮಾಂಗತಾ ವಾ ಕ್ಲ್ಪ್ಯಾ ಸ್ಯಾದುದ್ಗೀಥವಿಧಿವತ್ತದಾ ।। ೮೩೮ ।।

ತತಶ್ಚ ಪ್ರಾತಿಲೋಮ್ಯೇನ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾಚ್ಛಾಸ್ರಬಾಧನಾತ್ ।।
ಅಶ್ರದ್ಧಾ ಚ ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಂ ಕಾರ್ಯಬಾಧೋಽಪಿ ಚ ಸ್ಥಿತಃ ।। ೮೩೯ ।।

ವಸ್ತುತತ್ತ್ವಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಮಾತ್ರಪ್ರಧಾನತಾ ।।
ಶಾಸ್ರಾಚ್ಚ ವಸ್ತುನೋಽಲಾಭಾತ್ಕಾರ್ಯಂ ಕಿಂವಿಷಯಂ ಭವೇತ್ ।। ೮೪೦ ।।

ಯದಿ ತದ್ವಸ್ತುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಶಾಸ್ರಂ ನ ಪ್ರತಿಪಾದಯೇತ್ ।।
ವಸ್ತ್ವಸಿದ್ಧೇಸ್ತತಃ ಕಾರ್ಯಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾದರ್ಥವಾದತಾ ।। ೮೪೧ ।।

ಅಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಾರ್ಥನಿಷ್ಠಂ ಸಚ್ಛಾಸ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತಿಪಾದಕಮ್ ।।
ಆಪರೋಕ್ಷ್ಯಾತ್ತದಾ ಕಾರ್ಯಂ ವ್ಯರ್ಥಂ ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯಹಾನಿಕೃತ್ ।। ೮೪೨ ।।

ಶಾಸ್ರಾತ್ಕಥಂ ಚ ತತ್ಸಿದ್ಧಿರ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾನವಬೋಧಕಾತ್ ।।
ನಾನಶ್ವರೂಪೇ ಸಿದ್ಧೇಽಪಿ ಗವ್ಯಶ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧತಾ ।। ೮೪೩ ।।

ಶಾಸ್ರಾಚ್ಛ್ರವಣಮಾತ್ರೇಣ ಕಾರ್ಯಾಚ್ಚಾನುಭವೋ ಯದಿ ।।
ವಸ್ತುನ್ಯನಿಶ್ಚಿತೇ ವಾರ್ತಾ ಸಾಽರ್ಥವಾದೇಽಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।। ೮೪೪ ।।

ತತಶ್ಚ ಕಾರ್ಯನಿಷ್ಠತ್ವಂ ಮುಧೈವ ಪರಿವರ್ಜಿತಮ್ ।।
ಸಂಪತ್ಪರಂ ಭವೇಚ್ಛಾಸ್ರಂ ವಸ್ತುತಾತ್ಪರ್ಯವರ್ಜನಾತ್ ।। ೮೪೫ ।।

ನ ಚಾಪ್ಯಾಖ್ಯಾಯಿಕಾರೂಪಮನುಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಶ್ರುತೌ ಮತಮ್ ।।
ಆದಿಮತ್ತ್ವಾದಿದುಷ್ಟತ್ವಾತ್ಪುಮರ್ಥತ್ವೇನ ವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೮೪೬ ।।

ಪೌನರುಕ್ತ್ಯಭಯಾಚ್ಚಾತ್ರ ಯದ್ಯರ್ಥಾಂತರಕಲ್ಪನಮ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯೋಕ್ತೌ ವಿಧಿರ್ವ್ಯರ್ಥ ಇತಿ ದ್ವೈತಪ್ರಕಲ್ಪನಮ್ ।। ೮೪೭ ।।

ನ ಚ ಮಾನೇನ ವಿಷಯೇ ಬೋಧಿತೇಽನ್ವೇಷಣಂ ಪುನಃ ।।
ಕಾರ್ಯಮುಕ್ತ್ಯೋಃ ಕ್ವಚಿದೃಷ್ಟಂ ಸ್ವತಃಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಬಾಧನಾತ್ ।। ೮೪೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ಘಟೇ ಬುದ್ಧೇ ಕಾ ಯುಕ್ತಿಃ ಕಾರ್ಯಮೇವ ವಾ ।।
ಅದುಷ್ಟಕಾರಣತ್ವಂ ಷೇತ್ಸಿದ್ಧಂ ವೇದೇ ನೃವರ್ಜನಾತ್ ।। ೮೪೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿವಿರೋಧಶ್ಚ ಕಾರ್ಯಪಕ್ಷೇಽಪಿ ತು ಸ್ಥಿತಃ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಾನುಭವೋ ಹಿ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಮಕ್ಷಾದಿಬಾಧನಾತ್ ।। ೮೫೦ ।।

ತನ್ನಿಷೇಧಾತ್ತು ಯಾ ಸಿದ್ಧಿರ್ನ ಸಾ ಕಾರ್ಯಪ್ರಸಾದತಃ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾದೇವ ಶಾಸ್ರಾತ್ಸಾ ನ ಮೇಯಾತ್ಕಾರ್ಯತೋ ಭವೇತ್ ।। ೮೫೧ ।।

ಕಾ ವಾ ಕಾರ್ಯೇಽಸ್ತಿ ತೇ ಯುಕ್ತಿಃ ಶಾಸ್ರಂ ಚೇದುಭಯೋಃ ಸಮಮ್ ।।
ಅಜ್ಞಾತಜ್ಞಾಪನಾದನ್ಯಚ್ಛಾಸ್ರಾನ್ನೇತಿ ಪುರೋದಿತಮ್ ।। ೮೫೨ ।।

ಪುಮರ್ಥಂ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಕೃತ್ಯೈವ ಶ್ರುತಿಃ ಪುನಃ ।।
ತಮೇವ ಯುಕ್ತಿಭಿಃ ಸಾರ್ಧಂ ವದಂತೀ ಸ್ವಾರ್ಥಮೀಕ್ಷತೇ ।। ೭೫೩ ।।

ನೈತಾವತಾಽಪರಾಧೇನ ಯುಕ್ತಯೋ ಮಾನಕಾರಣಮ್ ।।
ಶಬ್ದಮಾತ್ರಾದಸಂಸಿದ್ಧೇರನಪೇಕ್ಷತ್ವಹಾನತಃ ।। ೮೫೪ ।।

ನ ವಾಯೋಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಕಾರಿತ್ವಾಚ್ಛ್ವೇತಾಲಂಭೋ ವಿಭೂತಯೇ ।।
ವಿಧ್ಯುದ್ದೇಶಾತ್ತು ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃ ಶೈಘ್ರಯಂ ತೂಕ್ತಂ ಪ್ರವೃತ್ತಯೇ ।। ೮೫೫ ।।

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತೇಭ್ಯೋ ಯದಿ ನಾಮಾತಿರೇಕತಃ ।।
ವ್ಯಕ್ತಿಭ್ಯೋ ಗೋತ್ವವದ್ದೃಷ್ಟಂ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವೇಽಸ್ಯ ಕಿಮಾಗತಮ್ ।। ೮೫೬ ।।

ಅಸಿದ್ಧಂ ಶಾಸ್ರಯುಕ್ತಿಭ್ಯಾಮಾವೃತ್ತ್ಯಾಽಪಿ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ನೈವ ಹ್ಯಾವರ್ತನಂ ಹೇತುಃ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯೇಽನ್ಯೇಷ್ವನೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೮೫೭ ।।

ನ ಚೇದೃಶಂ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ದೃಷ್ಟಮನ್ಯತ್ರ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।।
ಅನ್ಯಾದೃಕ್ಷಪ್ರಮಾಣಸ್ಯ ನ ಚ ನಾಸ್ತ್ಯತ್ರ ಸಂಭವಃ ।। ೮೫೮ ।।

ಅಲೌಕಿಕಾರ್ಥವಾದಿತ್ವಾದಾತ್ಮಬ್ರಹ್ಮಭಿಧಾನಯೋಃ ।।
ಸಂಬಂಧಾಗ್ರಹಣಾದಾತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕಥಮುಚ್ಯತೇ ।। ೮೫೯ ।।

ಜ್ಞಾತಾರ್ಥಸಂಗತಿಃ ಶಬ್ದೋ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಾವಗಮಕ್ಷಮಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧೌ ಚ ಲೋಕಾನ್ಮಾನಪ್ರವೇಶಿತಾ ।। ೮೬೦ ।।

ನಾಽಽತ್ಮನ್ಯೇವಾಽಽತ್ಮಶಬ್ದಸ್ಯ ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಸ್ಯಾದಲೈಕಿಕಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಥೇಽಪಿ ಮಹತ್ತ್ವೇನ ಪ್ರಸಿದ್ಧೋ ವ್ಯವಹಾರತಃ ।। ೮೬೧ ।।

ಏವಂ ಪದಾತ್ಪರಿಜ್ಞಾತೇ ಪದಾರ್ಥೇ ಲೋಕಮಾನತಃ ।।
ವಾಕ್ಯಾರ್ಥೇಽತೀಂದ್ರಿಯೋ ವೇದೇ ವಾಕ್ಯಾತ್ಕೇನ ನಿವರ್ತ್ಯತೇ ।। ೮೬೨ ।।

ಅಪೂರ್ವದೇವತಾಸ್ವರ್ಗಪದಾರ್ಥೇಷ್ವಪಿ ಲೋಕತಃ ।।
ಸಿದ್ಧೇಷ್ವತೀಂದ್ರಿಯೋಽಪ್ಯರ್ಥೋ ವಾಕ್ಯಾದೇವಾವಗಮ್ಯತೇ ।। ೮೬೩ ।।

ನಾಪೇಕ್ಷಾಪೂರಣಾಶಕ್ತೇಃ ಪ್ರಯೋಗೇ ಸಮವಾಯಿತಾ ।।
ಪದಾನಾಂ ಸಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ವಾಕ್ಯಾದ್ವ್ಯವಹೃತಿರ್ಯತಃ ।। ೮೬೪ ।।

ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಾಯೈವ ವಾಕ್ಯಂ ಹಿ ಸರ್ವದೈವ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯವಹಾರೇಷು ವುದ್ಧಾನಾಂ ಸಂಬಂಧಸ್ತತ್ರ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೮೬೫ ।।

ಭಾಗಾಂತರಪ್ರವೇೇಶೇನ ಭಾಗತ್ಯಾಗೇನ ಚ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ವಾಕ್ಯವಾಕ್ಯಾರ್ಥಯೋರ್ಭೇದೇ ಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ನಿಮಿತ್ತತಾ ।। ೮೬೬ ।।

ಯದ್ಭಾಗಸ್ಯಾಽಽಗಮಾದ್ಯೋಽರ್ಥಭಾಗಃ ಸ್ಯಾದಧಿಕಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ತಸ್ಯ ಭಾಗಸ್ಯ ಭಾಗೋಽಸೌ ನಿಮಿತ್ತಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ತು ಪ್ರಮಾ ।। ೮೬೭ ।।

ಅತ ಏವ ಸಭಾಗತ್ವಂ ವಾಕ್ಯವಾಕ್ಯಾರ್ಥಯೋರ್ಮತಮ್ ।।
ವಾಚಕತ್ವೇಽಪಿ ವಾಕ್ಯಸ್ಯ ಸಂಸೃಷ್ಟಾರ್ಥಾಭಿಧಾನತಃ ।। ೮೬೮ ।।

ತತಶ್ಚೈವಂ ಸಮೂಹಸ್ಯ ವಾಚಕತ್ವಮವಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಭಗವತ್ತ್ವಂ ಚ ಸಂಸಿದ್ಧಂ ವಾಕ್ಯವಾಕ್ಯಾರ್ಥಯೋರತಃ ।। ೮೬೯ ।।

ಏವಂ ಚ ಲೋಕತಃ ಸಿದ್ಧೋ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರುತಾವಪಿ ।।
ಲೌಕಿಕಾ ಏವ ಶಬ್ದಾರ್ಥಾ ನ್ಯಾಯೇನೋಕ್ತಾಃ ಶ್ರುತೌ ಯತಃ ।। ೮೭೦ ।।

ನೃವಿವಕ್ಷಾವ್ಯವಾಯೇನ ಲೋಕೇ ಶಂಕಾ ಭವೇದಪಿ ।।
ವೇದೇ ತ್ವಪೌರುಷೇಯತ್ವಾತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸ್ವಾರ್ಥೇ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।। ೮೭೧ ।।

ನ ಚ ಕಾರ್ಯಪರತ್ವೇಽಪಿ ಪದಾನಾಂ ಸಂಹತಿಃ ಸ್ಥಿತಾ ।।
ಅನ್ಯತ್ರಾವಗಮೋ ನ ಸ್ಯಾತ್ಸಂಬಂಧಜ್ಞಾನವರ್ಜನಾತ್ ।। ೮೭೨ ।।

ಯಥಾ ಚ ಕಾರ್ಯೇ ತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಚಾಪಿ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಪೂರ್ವಮೇವ ತಥಾಽಸ್ಮಾಭಿರ್ಯುಕ್ತಿಭಿಃ ಸಂಪ್ರಸಾಧಿತಮ್ ।। ೮೭೩ ।।

ಅನಾದಿವೃದ್ಧವ್ಯವಹೃದ್ವ್ಯುತ್ಪತ್ತ್ಯೈವ ಚ ತಸ್ತ್ಥಿತೇಃ ।।
ಶಬ್ದಸ್ಯಾರ್ಥೇನ ಸಂಬಂಧ ಆದಿಮತ್ತಾ ನ ಶಂಕ್ಯತೇ ।। ೮೭೪ ।।

ಪ್ರಥಮಶ್ರವಣೇ ಯತ್ರ ನ ಶಬ್ದಾರ್ಥಾವಧಾರಣಮ್ ।।
ತತ್ರಾವ್ಯುತ್ಪನ್ನತಾ ಹೇತುಃ ಶಬ್ದಾನಾಂ ನ ತ್ವಶಕ್ತಿತಾ ।। ೮೭೫ ।।

ಚಕ್ಷುರ್ದ್ರಷ್ಟ್ರಪಿ ಬಾಹ್ಯಂ ಹಿ ನ ಪ್ರಕಾಶಂ ವಿನಾಽರ್ಥದೃಕ್ ।।
ನೈತಾವತಾಽಸ್ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಹನ್ಯತೇಽನ್ಯಸ್ಯ ವಾ ಭವೇತ್ ।। ೮೭೬ ।।

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತ್ಯಾ ನ ಚ ಸಂಬಂಧಃ ಕ್ರಿಯತೇ ಹ್ವ್ಯರ್ಥಶಬ್ದಯೋಃ ।।
ಅವಸ್ಥಿತೇ ಹಿ ಸಂಬಂಧೇ ವೃದ್ಧೇಭ್ಯೋಽಸೌ ಪ್ರಜಾಯತೇ ।। ೮೭೭ ।।

ಸಂಬಂಧಕರಣಾಶಕ್ತೇಸ್ತತ್ಕರ್ತುಶ್ಚಾಸ್ಮೃತೇರಪಿ ।।
ತದ್ವಿನಾ ವ್ಯವಹಾರಾಚ್ಚ ಸಿದ್ಧಾ ಸಂಬಂಧನಿತ್ಯತಾ ।। ೮೭೮ ।।

ಜೀರ್ಣಕೂಪಾದಿವತ್ಕರ್ತುರ್ಯದಪ್ಯಸ್ಮರಣಂ ನ ತತ್ ।।
ಅಭಾವಗಮಕಂ ನಾಪಿ ಸಂಬಂಧೇನಾಸ್ಯ ತುಲ್ಯತಾ ।। ೮೭೯ ।।

ಕ್ವಚಿಜ್ಜ್ಞಾತೇಷು ದೂರಾದಿಕಾರಣೇ ಸಂಶಯೋಽಪಿ ಚ ।।
ನಾತ್ಯಂತಾನುಪಲಬ್ಧೇಷು ತ್ವಭಾವೋಽತೋಽಸ್ಯ ನಿಶ್ಚಿತಃ ।। ೮೮೦ ।।

ಸಂನಿಕೃಷ್ಟಾರ್ಥಸಂಸೃಷ್ಟಸ್ವಾರ್ಥಮಾತ್ರಾಭಿಧಾನತಃ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ಸಿದ್ಧೋಽನ್ರ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥೋ ಲೋಕೇ ವೇದೇ ಪ್ರಮಾಣವಾನ್ ।। ೮೮೧ ।।

ಅತೋಽವಬೋಧಕತ್ವೇನ ದುಷ್ಟಕಾರಣವರ್ಜನಾತ್ ।।
ಅಬಾಧಾಚ್ಚ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ವಸ್ತುನ್ಯಕ್ಷಾದಿವಚ್ಛ್ರುತೇಃ ।। ೮೮೨ ।।

ಪುರುಷಾರ್ಥೋಪದೇಷ್ಟ್ಟತ್ವಾದ್ಯದ್ವತ್ಕಾರ್ಯೇ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ತಥೈಕಾತ್ಮ್ಯೇ ವಿಶೇಷಾದ್ವಾ ಪುಮರ್ಥತಿಶಯತ್ವತಃ ।। ೮೮೩ ।।

ಪುಮಾನಿಷ್ಟಸ್ಯ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಮನಿಷ್ಟನಸ್ಯ ಚ ವರ್ಜನಮ್ ।।
ಇಚ್ಛನ್ನಪೇಕ್ಷತೇ ಯೋಗ್ಯಮುಪಾಯಮಪಿ ತತ್ಪರಃ ।। ೮೮೪ ।।

ಗ್ರಾಮಾದಿ ಕಿಂಚಿದಪ್ರಾಪ್ತಂ ಪ್ರಾಪ್ತುಮಿಷ್ಟಮಿಹೇಚ್ಛತಿ ।।
ಹೇಮಾದಿ ವಿಸ್ಮೃತಂ ಕಿಂಚಿತ್ಕರಸ್ಥಮಪಿ ಲಿಪ್ಸತೇ ।। ೮೮೫ ।।

ಪರಿಹಾರ್ಯೇ ತಥಾಽನಿಷ್ಟಂ ಕಂಟಕಾದಿ ಜಿಹಾಸತಿ ।।
ರಜ್ಜ್ವಾಂ ಸರ್ಪಾದಿ ಕಿಂಚಿಚ್ಚ ತ್ಯಕ್ತಮೇವ ಜಿಹಾಸತಿ ।। ೮೮೬ ।।

ನಿಯತೋಪಾಯಸಾಧ್ಯತ್ವಾದವಾಪ್ಯಪರಿಹಾರ್ಯಯೋಃ ।।
ವಿಧಿತಃ ಪ್ರತಿಷೇಧಾಚ್ಚ ಸಾಧನಾಪೇಕ್ಷತಾ ಭವೇತ್ ।। ೮೮೭ ।।

ಅಜ್ಞಾನಾಂತರಿತತ್ವೇನ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತತ್ಯಕ್ತಯೋಃ ಪುನಃ ।।
ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನತೋ ನಾನ್ಯತ್ಪುರುಷಾರ್ಥಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।। ೮೮೮ ।।

ಅಶೇಷಾನರ್ಥವಿಚ್ಛೇದಂ ವಾಂಛತಃ ಶ್ರುತಿತಃ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಹತಾಶೇಷಕ್ಲೇಶೋ ಮೋಹಪ್ರಹಾಣತಃ ।। ೮೮೯।।

ವೇದಸ್ಯ ಸಿದ್ಧೇ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯೇ ಹ್ಯಜ್ಞಾತಾರ್ಥಾವಬೋಧತಃ ।।
ಕಾರ್ಯೇ ಯಥಾ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಮೈಕಾತ್ಮ್ಯೇಽಪ್ಯೇವಮಿಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೮೯೦ ।।

ಕಾರ್ಯಾದ್ಯದಿ ತು ಮಾನತ್ವಂ ಮಾನತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯನಿಷ್ಠತಾ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯತೈವಂ ಸ್ಯಾದೇಕಸ್ಯಾಸಿದ್ಧಿತೋಽನ್ಯತಃ ।। ೮೯೧ ।।

ಔದಾಸೀನ್ಯಾನ್ನಿಷೇಧೇಷು ನ ಲಭ್ಯೇತ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ಔದಾಸೀನ್ಯಂ ನಿವೃತ್ತಿರ್ಹಿ ಸ್ವರೂಪಾಲಂಬನಂ ಚ ತತ್ ।। ೮೯೨ ।।

ಸೋಽರೋದೀತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾನಾಂ ಕಾರ್ಯಾವೇಶಾತ್ಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ಅಪುಮರ್ಥೋಪದೇಷ್ಟ್ಟತ್ವಾತ್ತಚ್ಚ ನಾತ್ರೇತ್ಯಕಾರಣಮ್ ।। ೮೯೩ ।।

ನ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಾಭ್ಯುಪಾಯಸ್ಯ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಮಿಹ ಶಂಕ್ಯತೇ ।।
ಉಪೇಯಾಪ್ತೌ ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾದುಪಾಯಂ ಪ್ರತ್ಯನೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೮೯೪ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತೇಃ ಪ್ರಾಙ್ನ ಮಿಥ್ಯಾ ಹೇತ್ವಭಾವತಃ ।।
ಪುರುಷಾರ್ಥಾವಸಾಯಿತ್ವಾನ್ನಾಪ್ಯೂರ್ಧ್ವಮನಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೮೯೫ ।।

ಉಪೇಯಬೋಧನಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಮಿತೇರ್ನಾನ್ಯಾಽಸ್ತಿ ಸತ್ಯತಾ ।।
ಸತ್ಯಾದಪ್ಯನುಪಾಯತ್ವಾದ್ಧಟಾನ್ನಾಗ್ನಿರ್ಹಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೮೯೬ ।।

ಧೂಮಾಭಾಸಾತ್ತು ಬಾಷ್ಪಾದೇರ್ಯದಗ್ನಿರ್ನಾವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಹೇತುಸ್ತತ್ರಾನುಪಾಯತ್ವಮಸತ್ಯತ್ವಂ ಪುನರ್ನ ತು ।। ೮೯೭ ।।

ಧೂಮವತ್ಪರಮಾರ್ಥತ್ವಮುಪಾಯತ್ವಾನ್ನ ಲಭ್ಯತೇ ।।
ವೇದಾಂತಾನಾಂ ತಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಶ್ರುತಿಬಾಧಃ ಸ್ಫುಟೋಭವೇತ್ ।। ೮೯೮ ।।

ಬಾಷ್ಪವನ್ನಾಪಿ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಾದನುಪಾಯತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಏೇಕಾತ್ಮ್ಯೋಬೋಧಬಾಧೇನ ಸಿದ್ಧಾ ತೂಪಾಯಸತ್ಯತಾ ।। ೮೯೯ ।।

ಶ್ರುತೇರೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಂವಿತ್ತೌ ಚರಿತಾರ್ಥತ್ವತೋ ಮಿತೇಃ ।।
ವೃಥೋಪಾಯಪರೀಕ್ಷಾ ಸ್ಯಾದುತ್ತೀರ್ಣಸ್ಯ ಪ್ಲವೇ ಯಥಾ ।। ೯೦೦ ।।

ಬಾಹ್ಯೇಷ್ವರ್ಥೇಷ್ವನಾತ್ಮತ್ವಾತ್ಪುನಃ ಶಂಕಾ ಭವೇದಪಿ ।।
ಅತ್ರಾಽಽತ್ಮತ್ವಾದುಪೇಯಸ್ಯ ಕಾ ಶಂಕಾ ಮಾನತಾಂ ಪ್ರತಿ ।। ೯೦೧ ।।

ಅನ್ಯತ್ರೇವ ನ ಚಾಪ್ಯತ್ರ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥೋ ಭೇದಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಸಂಸರ್ಗಲಕ್ಷಣೋ ವಾಽಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಾಭೇದತೋ ಭವೇತ್ ।। ೯೦೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನಾತ್ಮತಾರೂಪಮಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ತಥಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಅಜ್ಞಾನಲಕ್ಷಣಂ ಶಾಸ್ರಾಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಹಂತಿ ಸಮುತ್ಪತತ್ ।। ೯೦೩ ।।

ನೇಹಾನ್ಯತ್ರಾಽಽತ್ಮನೋ ಬ್ರಹ್ಮ ತಥಾಽಽತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯತಃ ।।
ತಾದಾತ್ಮ್ಯಮನಯೋಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನೀಲೋತ್ಪಲವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೯೦೪ ।।

ಅಬ್ರಹ್ಮಾನಾತ್ಮನೇ ಯದ್ವದತ್ರಾಜ್ಞಾನನಿಬಂಧನೇ ।।
ಆತ್ಮತಾಬ್ರಹ್ಮತೇ ನೈವಮನ್ಯಸ್ಮಾದಿತ್ಯತಃ ಸ್ವತಃ ।। ೯೦೫ ।।

ನಾಮ್ನೋರೇವಂ ಚ ಸಂಬಂಧ ಐಕಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಸ್ಯಾತ್ಕ್ರಿಯಾಂ ವಿನಾ ।।
ಷಷ್ಠೀಂ ಚ ನ ಕ್ರಿಯಾಷಷ್ಠ್ಯೋರ್ವಿನಾ ಭೇದಾತ್ಪ್ರವರ್ತನಮ್ ।। ೯೦೬ ।।

ಮಹತ್ತಾ ಯದ್ವದಾಕಾಶೇ ಘಟಾಕಾಶವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ಪರಾಕ್ತ್ವಾಪೇಕ್ಷಯಾ ತದ್ವತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಾ ನಾಽಽತ್ಮನೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೯೦೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಮದ್ವಿತೀಯತ್ವಂ ಬೋಧವನ್ನಾನ್ಯಬಂಧನಮ್ ।।
ಅಪಾರಾರ್ಥ್ಯಾನ್ನ ಬೋಧೋ ಹಿ ಸ್ಯಾದಬೋಧನಿರಾಸತಃ ।। ೯೦೮ ।।

ಆತ್ಮಾಽಪಿ ಸದಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮೋಹಾತ್ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯದೂಷಿತಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ಸಂಸ್ತಥೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಸದ್ವಿತೀಯತಯೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೯೦೯ ।।

ಆತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯಸದ್ವಿತೀಯತ್ವಬಾಧನಾತ್ ।।
ಪುಮರ್ಯೇ ನಿಷ್ಠಿತಂ ಶಾಸ್ರಮಿತಿ ಸಿದ್ಧಂ ಸಮೀಹಿತಮ್ ।। ೯೧೦ ।।

ನನು ಭೇದಾಶ್ರಿತೈರ್ವಾಕ್ಯೈರ್ವಿಧಾಯಕನಿಷೇಧಕೈಃ ।।
ಅಕ್ಷಾದಿಭಿಶ್ಚ ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಬಾಧಿತತ್ವಾತ್ಪ್ರಮಾಣವತ್ ।। ೯೧೧ ।।

ನ ಚಾಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಶಾಸ್ರಸ್ಯ ತೈರ್ವೇಿಕಲ್ಪಸಮುಚ್ಚಯೌ ।।
ಪ್ರಮಾಣ್ಯೈ ನಾಪಿ ಬಾಧ್ಯತ್ವಂ ತೇಷಾಂ ತೇನ ಕಥಂಚನ ।। ೯೧೨ ।।

ವಿರುದ್ಧಮಾನಭಾವೇಽಪಿ ನ ಹಿ ವಸ್ತು ವಿಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।।
ಭೇದಾಭೇದೌ ನ ಚ ಸ್ಯಾತಾಂ ವಿರೋಧಾದ್ಯುಗಪತ್ಕಚಿತ್ ।। ೯೧೩ ।।

ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಂ ನ ವೋ ವಸ್ತು ಯೇನ ಮಾನಾವಿರೋಧಿತಾ ।।
ನೇಹ ನಾನೇತಿ ಭೇದಾನಾಂ ನಿಷೇಧಾತ್ಕನು ಭೇದಧೀಃ।। ೯೧೪ ।।

ವರ್ಣಾದಿಗ್ರಹಣೋಪಾಯೋ ನಾಪೀಹಾಕ್ಷಾದಿ ಬಾಧ್ಯತೇ ।।
ಸಂಸ್ಕಾರಾಯ ಚ ಯಚ್ಛಾಸ್ರಮಾತ್ಮಜ್ಞಾನೋಪಕಾರಕಮ್ ।। ೯೧೫ ।।

ಉಪಚಾರಾರ್ಥತಃ ಶಾಸ್ರಂ ಸಾವಕಾಶಂ ಜಪೇಽಥವಾ ।।
ಅಕ್ಷಾದೇರಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾತ್ಕಥಂ ಸ್ಯಾತ್ತೇನ ಬಾಧನಮ್ ।। ೯೧೬ ।।

ಉಚ್ಯತೇ, ಲೋರತಃ ಸಿದ್ಧಂ ಭೇದಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಚೋದನಾ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಾ ಪುರುಷಾರ್ಥಾಯ ನ ತು ಭೇದಾವಬುದ್ಧಯೇ ।। ೯೧೭ ।।

ಭೇದಸ್ಯ ಚಾಪುಮರ್ಥತ್ವಾತ್ತಾದರ್ಥ್ಯೇ ಸ್ಯಾದಮಾನತಾ ।।
ಪುಮರ್ಥತ್ವೇನ ಚಾಸ್ಯೇಷ್ಟಂ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ವೇದವಾದಿಭಿಃ ।। ೯೧೮ ।।

ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪಸಂಸ್ಪರ್ಶಿಚಕ್ಷುರಾದಿಭ್ಯ ಉತ್ಥಿತಮ್ ।।
ಭೇದಸ್ಪೃಙ್ನಾಕ್ಷಜಾದ್ಯೇವಂ ನ ತೇನೈಕಾತ್ಮ್ಯಬಾಧನಮ್ ।। ೯೧೯ ।।

ಪ್ರಮೇಯವಿಷಯಂ ಮಾನಂ ವಸ್ತುನಶ್ಚ ಪ್ರಮೇಯತಾ ।।
ನ ಚ ಭೇದಸ್ಯ ವಸ್ತುತ್ವಂ ವಸ್ತುತತ್ತ್ವಾನಪೇಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೯೨೦ ।।

ಲಬ್ಧೇ ಹಿ ಭೂತಲೇಽಲಬ್ಧೋ ಘಟಸ್ತತ್ರ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।।
ಮಾನಾಂತರೇಣ ವಿಜ್ಞಾತೋ ನಾಜ್ಞಾತೋ ನಾಜ್ಞಾತಃ ಶೂನ್ಯತಾಪ್ತಿತಃ ।। ೯೨೧ ।।

ವ್ಯಂಜಕಸ್ಯ ಸಮಾಯೋಗೋ ವಸ್ತುನೋ ವಸ್ತುನೈವ ಹಿ ।।
ನಾಭಾವೇನ ನಿರಾತ್ಮತ್ವಾದ್ವ್ಯಾವೃತ್ತ್ಯಾ ವಾ ಮಿತೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೯೨೨ ।।

ನಾತೋ ವಸ್ತುನಿ ಸಂಭೇದೋ ವಸ್ತುನೋಽಭೇದರೂಪತಃ ।।
ನ ಪ್ರಮಾಣಾದ್ಬಹಿರ್ವಸ್ತು ನ ಮಾನಂ ವಸ್ತುನೋ ಬಹಿಃ ।। ೯೨೩ ।।

ನಾಭಾವಯೋರ್ಮಿಥೋ ಯೋಗೋಽವಸ್ತುತ್ವಾಭೇದತಸ್ತಯೋಃ ।।
ಅಭಾವಭಾವಯೋಸ್ತದ್ವದ್ಭಾವರೂಪೇಷು ಕಾ ಭಿದಾ ।। ೯೨೪ ।।

ಅನಿತ್ಯತ್ವಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಘಟಾದೇರ್ಧರ್ಮಿಣಸ್ತಯೋಃ ।।
ಸಂಯೋಗಃ ಸಮವಾಯೋ ವಾ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಂ ವೇಹ ಸಂಗತಿಃ ।। ೯೨೫ ।।

ಆಧಾರಾಧೇಯಯೋಗೇಷು ಘಟೋಽತ್ರೇತಿ ಯಥಾ ಮತಿಃ।।
ನಾಭಾವಭಾವಯೋಗೇಷು ಮಿತೇರ್ಧೀಃ ಕಸ್ಯಚಿತ್ತಥಾ ।। ೯೨೬ ।।

ನಹಿ ಭಾವಾತಿರೇಕೇಣ ಭಾವಾಭಾವಃ ಪ್ರಮಣಭಾಕ್ ।।
ಭಾವಾತ್ಮನಾಽಪ್ಯತೋ ಭಾವೋ ವ್ಯವಹಾರಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।। ೯೨೭ ।।

ಅಥಾಭಾವೋಽಪಿ ವಸ್ತ್ವೇವ ನಾಸ್ತೀತಿಮಿತಿಜನ್ಮತಃ ।।
ದ್ವಯೋರ್ಭಾವೈಕರೂಪತ್ವಾತ್ಕಾಽತಿಶೀತಿರ್ಮಿತೇಸ್ತಯೋಃ ।। ೯೨೮ ।।

ವಿಶ್ವಂ ಸದೇವ ಯಸ್ಯೇಷ್ಟಂ ತಸ್ಯಾಭಾವಃ ಕುತೋ ಮಿತೇಃ ।।
ನ ಚ ಭಾವಾತಿರೇಕೇಣ ಭಾವವತ್ಸಿದ್ಧಿಮಶ್ನುತೇ ।। ೯೨೯ ।।

ಅಭಾವಯೋಗಂ ಭಾವಶ್ಚೇತ್ಸಹವೇ ನೀಲಯೋಗವತ್ ।।
ಅವಿರೋಧಾದಭಾವೇನ ನ ಭಾವಾಪಹ್ನುತಿರ್ಭವೇತ್ ।। ೯೩೦ ।।

ಯೋಗೋಽಯಂ ವಸ್ತುನೋರ್ದೃಷ್ಟಃ ಪೃಥಕ್ಸಿದ್ಧೌ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಮೇಷಯೋರ್ಮಲ್ಲಯೋರ್ಯದ್ವನ್ನ ಭಾವಾಭಾವಯೋಸ್ತಥಾ ।। ೯೩೧ ।।

ನ ಯೋಗೋಽಭಾವಯೋರ್ದೃಷ್ಟೋ ವಂಧ್ಯಾಸೂನುಖಪುಷ್ಪಯೋಃ ।।
ನ ಭಾವಾಭಾವಯೋರೇವಂ ವಿರೋಧಾದಿತರೇತರಮ್ ।। ೯೩೨ ।।

ಕ್ಷಿತಿದೇಶೇ ಘಟಾಭಾವೋ ಘಟವನ್ನ ಪ್ರಮೀಯತೇ ।।
ಯೋಗೋ ವಾ ಸಮವಾಯೋ ವಾ ನಾಭಾವಕ್ಷಿತಿದೇಶಯೋಃ ।। ೯೩೩ ।।

ಸದಾತ್ಮತೈವಂ ಸರ್ವಸ್ಯ, ನಾಭಾವಾತ್ಮಕತಾ ಸತಃ ।। ೯೩೪ ।।
ಅಪ್ಯಭಾವಾತ್ಮಕತ್ವೇಽಪಿ ಸತೋಽಭಾವಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ।।
ಕುತೋ ಭೇದಾವಕಾಶಃ ಸ್ಯಾದ್ಭೇದೇಽಸತಿ ಕುತೋ ಯುತಿಃ ।। ೯೩೫ ।।

ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿಜ್ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ಭೇದಕಂ ವಸ್ತು ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅನಾಪನ್ನಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಂ ಸದೇವ ತದಿತೀಷ್ಯತೇ ।। ೯೩೬ ।।

ಸದೇವೇದಮಿತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಸನ್ಮೂಲಾ ಇತಿ ಚಾಪರಮ್ ।।
ಶ್ರುತ್ಯೋದಾಹಾರಿ ನಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸದೈಕಾತ್ಮ್ಯಾವಬುದ್ಧಯೇ ।। ೯೩೭ ।।

ಮಾನಾಭಾವಸ್ಯ ಮಾನತ್ವಂ ಮೇಯಾಭಾವಸ್ಯ ಮೇಯತಾ ।।
ನ್ಯಾಯಂ ನ ಸಹತೇಽತೀವ ಯಥಾ ತದಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೯೩೮ ।।

ಬೋಧಕಂ ಯದಬುದ್ಧಸ್ಯ ತನ್ಮಾನಮಿತಿ ಹಿ ಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ನ ಚ ಪ್ರಮಾಣನಾಸ್ತಿತ್ವಮೀದೃಕ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೯೩೯ ।।

ಮೇಯಾಭಾವಃ ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಯದ್ಯಭಾವೇನ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾನಾಮಭಾವಸ್ಯ ಗಮಕಃ ಕೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೯೪೦ ।।

ನಾಕ್ಷಾದಿಪಂಚಕಂ ತಸ್ಯ ಬೋಧಕಂ ಸತ್ಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ನಯತಸ್ತದಭಾವೋ ವಾ, ಮೇಯತ್ವೇನೈವ ತತ್ಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೯೪೧ ।।

ನೀಲಾದಿವದಭಾವಸ್ಯ ಯದ್ಯಕ್ಷಾದಿವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ವಿಶೇಷಣೇನ ತದ್ವ್ಯಾಪ್ತೇಸ್ತದಭಾವಃ ಕುತೋ ಮಿತೇಃ ।। ೯೪೨ ।।

ಅಥಾವಿಶೇಷಣೋಽಭಾವೋ ಭವದ್ಭಿರಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಮೇಯಾಭಾವಸ್ಯ ಮಾನತ್ವಮವಿಶೇಷಾತ್ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೯೪೩ ।।

ಘಟಾದ್ಯಭಾವ ಇತ್ಯುಕ್ತಿರ್ನ ಸಮ್ಯಗಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ।।
ಪದಾನಾಮಸಮರ್ಥತ್ವಾದ್ವಿರೋಧಾದ್ವಸ್ತುನೋರ್ಮಿಥಃ ।। ೯೪೪ ।।

ಭಾವಾಭಾವಾಖ್ಯಪದಯೋಃ ಸಾಮರ್ಥ್ಯೇ ಚೇತ್ಸಮಾಸತಾ ।।
ಘಟಾದಿನಾಽನಪೇಕ್ಷತ್ವಾನ್ನ ಸಮಾಸಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೯೪೫ ।।

ಭಾವಸ್ಯಾಭಾವ ಇತ್ಯತ್ರ ಷಷ್ಠ್ಯರ್ಥಃ ಕತಮೋ ಮತಃ।।
ನ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ಸಂಬಂಧೋ ನೀರೂಪಸ್ಯಾಸದಾತ್ಮನಃ ।। ೯೪೬ ।।

ವಸ್ತ್ವಂತರಮಭಾವಶ್ಚೇದನ್ಯದನ್ಯದ್ಭವೇತ್ಕಥಮ್ ।।
ಅನ್ಯೋಽಪಿ ಚ್ಚೇದ್ಭವೇದನ್ಯೋಽವಿರೋಧೋ ನೀಲವದ್ಭವೇತ್ ।। ೯೪೭ ।।

ಸಂಗತಾವವಿರೋಧೀ ಚೇನ್ನ ಸಂಬಂಧಿನಿವೃತ್ತಿಕೃತ್ ।।
ನ ಸಂಬಂಧಿಗ್ರಹಾಭಾವೇ ಸಂಬಂಧೋಽಯಂ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೯೪೮ ।।

ಸಂಬಂಧಿವಿರಹೇಽಸಿದ್ಧೌ ಷಷ್ಠ್ಯರ್ಥತ್ವಂ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ವಿರೋಧಾದ್ಯುಗಪನ್ನಾಪಿ ವಿಧಾನಪ್ರತಿಷೇಧನಮ್ ।। ೯೪೯ ।।

ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಾದ್ಧಿಯಾಂ ನಾಪಿ ಸ್ಥಾಯಿಧರ್ಮಃ ಕ್ರಮೋ ಭವೇತ್ ।।
ಅನೀಲಾಭಾವಪೃಷ್ಟೇನ ನಾಪಿ ನೀಲಸ್ಯ ವೇದನಮ್ ।। ೯೫೦ ।।

ನಾಹ್ಯದೃಶ್ಯನಿಷೇಧಃ ಸ್ಯಾದ್ಧಟಾದೇರಿವ ಭೂತಲೇ ।।
ನಾನ್ಯಾಭಾವವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾಭಾವಗತೌ ಭವೇತ್ ।। ೯೫೧ ।।

ಅನ್ಯಾಭಾವಸ್ಯ ಭಾವತ್ವೇ ಸ್ಯಾದಭಾವಃ ಖಪುಷ್ಪವತ್ ।।
ಭಾವಾಂತರಮಭಾವಶ್ಚೇತ್ಸಿದ್ಧಂ ವಸ್ತು ತತಃ ಸ್ವತಃ ।। ೯೫೨ ।।

ತದ್ಗ್ರಾಹೀಣಿ ಚ ಮಾನಾನಿ ವ್ಯಾವೃತ್ತಿಃ ಕೇನ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಚಿತ್ರೇಽಪಿ ವಿಷಯೇ ಚಿತ್ರಮೇಕಂ ವಸ್ತ್ವೇಕಮಾನತಃ ।। ೯೫೩ ।।

ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ನೀಲಪೀತಾದಿಗ್ರಹಣೇ ಚಿತ್ರತಾ ಕುತಃ ।।
ಘಸ್ತುನೋ ಭೇಗರೂಪತ್ವೇ ವಸ್ತ್ವಭಾವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೯೫೪ ।।

ಅನ್ಯಧರ್ಮೇ ತ್ವಭಿನ್ನಂ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವತೋ ವಸ್ತು ಪ್ರಮಾಶ್ರಯಮ್ ।।
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಂ ವಿರುದ್ಧತ್ವಾನ್ನೈಕಮಾನಸ್ಯ ಗೋಚರಃ ।। ೯೫೫ ।।

ವಸ್ತ್ವಾತ್ಮನಾಽವಿರೋಧಶ್ಚೇದ್ವಸ್ತ್ವೇವ ವಿಷಯಸ್ತತಃ ।।
ಸತ್ಯಂ ವಸ್ತು ಕಥಂ ಭಿಂದ್ಯಾತ್ಪುಂವ್ಯಪೇಕ್ಷಾವಿನಿರ್ಮಿತಃ ।।
ಭೇದಃ, ಪುತ್ರಾದಿಭಾವೇ ತು ಜನ್ಯತ್ವಂ ವಸ್ತುಕಲ್ಪಿತಮ್ ।। ೯೫೬ ।।

ದಾಹಪಾಕಪ್ರಕಾಶಾದಿಭೇದೇಽಪ್ಯಗ್ನೇರಭಿನ್ನತಾ ।।
ಕಾರ್ಯತೋಽಪಿ ನ ಭೇದಃ ಸ್ಯಾದ್ವಸ್ತ್ವಭೇದವ್ಯವಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೯೫೭ ।।

ವಿಭಿನ್ನಕಾರ್ಯಕರ್ತ್ರೀಣಾಂ ಶಕ್ತೀನಾಂ ಯದ್ವದಾಶ್ರಯಃ ।।
ನ ವಿರುದ್ಧೋಽಗ್ನಿರೇಕೋಽಪಿ ತದ್ವತ್ಕಾರ್ಯೇಽಪಿ ಕಿಂ ನ ತೇ ।। ೯೫೮ ।।

ಘಟಾಭಾವೇ ಘಟಃ ಸಿಧ್ಯೇತ್ಪಟಾಭಾವೇ ಪಟಸ್ತಥಾ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಭಾವದೃಷ್ಟೇಃ ಸ್ಯಾದನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯತಾ ತವ ।। ೯೫೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತ್ವಂ ಪೃಥಕ್ತ್ವಸ್ಯ ಗುಣತ್ವಾದ್ಯೈರಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ತೇಷಾಮಪಿ ಗುಣೇ ಮಾನಂ ನೀಲವನ್ನ ತ್ವವಸ್ತುನಿ ।। ೯೬೦ ।।

ಅಥ ವಸ್ತು ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ವಿಶಿಷ್ಟಂ ಗಮ್ಯತೇ ತದಾ ।।
ಶುಕ್ಲೋ ಶೌರಿತಿವನ್ಮಾನಂ ವಸ್ತುನ್ಯೇವ ನ ಭೇದಗಮ್ ।। ೯೬೧ ।।

ಅಭೇದೇನೈವ ವರ್ತೇತ ಪೃಥಕ್ತಾ ಯದಿ ವಸ್ತುಷು।।
ವಸ್ತ್ವೇವ ತತ್ತತೋಽನ್ಯಾ ಚೇದಪೃಥಗ್ವಸ್ತು ತರ್ಹಿ ತೇ ।। ೯೬೨ ।।

ಭಾವಾಭಾವಪೃಥಕ್ತಾಽಪಿ ಯದ್ಯಭಿನ್ನಾ ತತೋಽಪೃಥಕ್ ।।
ಭಾವಾಭಾವವಿಭಿನ್ನಾ ಚೇತ್ಪೃಥಕ್ತಾ ನ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।। ೯೬೩ ।।

ಅನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಂ ಪೃಥಕ್ತ್ವಂ ಚೇತ್ಸ್ವಯಂ ತರ್ಹ್ಯಪೃಥಗ್ಘಟಃ ।।
ದ್ವಿಧರ್ಮತ್ವೇಽಪಿ ವಸ್ತ್ವೇತದೇಕಂ ಸ್ಯಾದುತ್ಪಲಾದಿವತ್ ।। ೯೬೪ ।।

ಧರ್ಮಬುದ್ಧಿಪ್ರಭೇದೇಽಪಿ ಧರ್ಮ್ಯಭೇದಃ ಸದೇಷ್ಯತೇ ।।
ಅತೋ ಗವಾದೇರ್ಭೇದೇಽಪಿ ಸನ್ಮಾತ್ರಮವಸೀಯತೇ ।। ೯೬೫ ।।

ಗೋತ್ವಾದಿಮೇಯಪಕ್ಷೇಽಪಿ ಸದ್ರೂಪಸ್ಯಾನಪಾಯತಃ ।।
ವಸ್ತ್ವೇವ ಮೇಯಂ ಗೋತ್ವಾದಿ ಶಾಬಲೇಯಾದಿವತ್ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೯೬೬ ।।

ಸದ್ರೂಪತ್ವಾಪರಿತ್ಯಾಗಾದವಾಂತರನಿಬಂಧನಾಃ ।।
ವ್ಯವಹಾರಾಃ ಪ್ರತೀಯಂತೇ ಸತ್ತತ್ತ್ವಂ ತೇಷ್ವವಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೯೬೭ ।।

ಸತ್ತಾತೋಽಪಿ ನ ಭೇದಃ ಸ್ಯಾಟ್ಟ್ರವ್ಯತ್ವಾದೇಃ ಕುತೋಽನ್ಯತಃ ।।
ಏಕಾಕಾರಾ ಹಿ ಸಂವಿತ್ತಿಃ ಸಟ್ಟ್ರವ್ಯಂ ಸನ್ಗುಣಸ್ತಥಾ ।। ೯೬೮ ।।

ಸಮವಾಯಾಚ್ಚ ಸಂಬಂಧೇ ನೈಕರೂಪ್ಯಂ ವಿಭಿನ್ನಯೋಃ ।।
ತಚ್ಚೇತ್ತತೋ ನ ವಿಶ್ವಾಸೋ, ಜಾತಾವಪ್ಯೇಕಬುದ್ಧಿತಃ ।। ೯೬೯ ।।

ಸಂಸರ್ಗಧರ್ಮತಾ ನಾಪಿ ಭೇದೇನಾನುಪಲಂಭನಾತ್ ।।
ಸಮವಾಯೇನ ಸಂಬಂಧೇ ಕೋ ಹೇತುರಿತಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।। ೯೭೦ ।।

ಸಂಯೋಗಶ್ಚೇದ್ವಿಯೋಗೋಽಪಿ ಸಮವಾಯೇಽನವಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ಸ್ವತಶ್ಚೇತ್ಕಲ್ಪನಾ ವ್ಯರ್ಥಾ ದ್ರವ್ಯಸ್ಯಾಪ್ಯೇಕತಾ ಸ್ವತಃ ।। ೯೭೧ ।।

ಸತ್ತಾವಗುಂಠಿತಾಶ್ಚೈತೇ ಸರ್ವೇ ಭಾವಾಃ ಸದೈವ ಹಿ ।।
ವ್ಯವಹಾರಾಯ ಕಲ್ಪಂತೇ ಭ್ರಾಂತೋ ಭೇದಃ ಸದೈವ ತು ।। ೯೭೨ ।।

ಯೇಷಾಮಪಿ ಹಿ ಸಾಮಾನ್ಯಭೇದವದ್ವಸ್ತು ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ತೇಷಾಮಪಿ ಕುತೋ ಭೇದೋ ವಸ್ತ್ವೈಕ್ಯಾದ್ಧರ್ಮ್ಯಭೇದತಃ ।। ೯೭೩ ।।

ಅಪಿ ಭೇದೇನ ಯಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷಯೋಃ ।।
ಸಾಽಪಿ ತನ್ಮಾತ್ರನಿಷ್ಠತ್ವಾನ್ನೈವ ಭೇದಸ್ಪೃಗಿಷ್ಯತೇ ।। ೯೭೪ ।।

ಏಕಂ ಚೇದ್ಭಿನ್ನತಾ ನಾಸ್ತಿ ಭೇದಶ್ಚೇದೇಕತಾ ಕುತಃ ।।
ಚಿತ್ರೇಽಪ್ಯನುಗಮಾಭಾವಾನ್ನ ಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷತಾ ।। ೯೭೫ ।।

ಸ್ವರೂಪಪರರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ಯದಾ ಸದಸದಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ವಸ್ತ್ವೇಕಂ ಮಾನವಿಷಯಭಾವಸ್ತೇ ತದಾ ಕುತಃ ।। ೯೭೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿನಿವೃತ್ತಿಶ್ಚೇತ್ತಸ್ಯಾಃ ಕಿಂ ರೂಪಮುಚ್ಯತಾಮ್ ।।
ಸ್ತೈಮಿತ್ಯಮಾತ್ಮನಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ತದ್ವಸ್ತ್ವೇವಾಸ್ಮದೀಹಿತಮ್ ।। ೯೭೭ ।।

ಅಥ ವಸ್ತ್ವಂತರಜ್ಞಾನಂ ನಿತರಾಂ ತಸ್ಯ ವಸ್ತುತಾ ।।
ಭಾವಾಂತರಮಭಾವೋಽಪಿ ನಿರೂಪಾಖ್ಯಃ ಸ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ವಸ್ತ್ವೇಕನಿಷ್ಠತ್ವಾನ್ನ ಭೇದೋಽಕ್ಷಾದಿಗೋಚರಃ ।। ೯೭೮ ।।

ಘಟೋಽಯಮಿತಿ ಸಂವಿತ್ತೇರ್ಘಟೋ ಮೇಯಃ ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ನ ವ್ಯಾವೃತ್ತಿಃ ಪಟಾದೀನಾಮತಾದ್ರೂಪ್ಯಾತ್ತಥಾ ಪಟೇ ।। ೯೭೯ ।।

ಘಟಾಭಾವೋ ವಿರೋಧಿತ್ವಾನ್ನ ಘಟೇಽರ್ಥಾಂತರೇಽಪಿ ನ ।।
ಅಷಷ್ಠ್ಯರ್ಥತಯಾ ತಸ್ಮಾದ್ವಿಕಲ್ಪೋಽಯಂ, ನ ವಸ್ತುಗಃ ।। ೯೮೦ ।।

ಘಟೋ ಹಿ ಸಂವಿದಂ ಕುರ್ವನ್ನಾತ್ಮಾಕಾರವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾನಂ ಲಭತೇ ತದ್ವದ್ವ್ಯಾವೃತ್ತಿಂ ನ ಪಟಾದಿತಃ ।। ೯೮೧ ।।

ಪಟಸಂವೇದನೇಽಪ್ಯೇವಂ ಪಟಮಾತ್ರಂ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಈಕ್ಷತೇಽತ್ರಾಧಿಕಂ ನಾನ್ಯದಭಾವಾದಿ ಯದುಚ್ಯತೇ ।। ೯೮೨ ।।

ಸಂದಿಗ್ಧನಿಶ್ಚಯಾದ್ಯೇವಂ ಜ್ಞಾನಧರ್ಮೋ ವಿಶೇಷಯನ್ ।।
ಸಂವಿದಂ ಭಿದ್ಯತೇ ಮೇಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ಭೇದಧೀರ್ನ ತು ।। ೯೮೩ ।।

ತಥಾಽಹಮೇವ ಜಾನಾಮಿ ಮಾತಾ ನಾನ್ಯ ಇತೀದೃಶಾಃ ।।
ಮಾತೃಧರ್ಮಾಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯಂತಿ ವಿಶಿಷಂತಃ ಸ್ವಸಂವಿದಮ್ ।। ೯೮೪ ।।

ಸಂವಿದೇಕಾ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಆ ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪೈಕಲಕ್ಷಣಾ ।।
ಭಾವಾಭಾವದಿರೂಪಾಯ ವ್ಯವಹಾರಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।। ೯೮೫ ।।

ಅತೋಽನುಭವಮುಲ್ಲಙ್ಧ್ಯ ನ ಭೇದೋ ನಾಪ್ಯಭಿನ್ನತಾ ।।
ತತ್ಪೃಷ್ಠೇನ ತು ಮಾನಾನಿ ವಿರೋಧಃ ಕಿಂಸಮಾಶ್ರಯಃ ।। ೯೮೬ ।।

ಅವಿಜ್ಞಾತಃ ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂಂ ವಿಷಯೋ ವಾದಿನಾಂ ಮತಃ ।।
ನ ತಸ್ಯ ಮಾನತಃ ಸಿದ್ಧಿಸ್ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಮಾಗಮಾತ್ ।। ೯೮೭ ।।

ಅಮಾನಕಂ ಕಥಂ ಚ ಸ್ಯಾದಜ್ಞಾತತ್ವಮಿಹೋಚ್ಯತಾಮ್ ।।
ಕಥಂ ವಾ ತದ್ವಿನಾ ಮಾನಂ ವಿಷಯಾಸಂಭವಾದ್ಭವೇತ್ ।। ೯೮೮ ।।

ಅಜ್ಞಾತತ್ವಕ್ಷತಿಂ ಕುರ್ವನ್ಮಾನಂ ಮಾನತ್ವಮಶ್ನುತೇ ।।
ಮಾನಾದಜ್ಞಾತತಾ ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ಸಾ ತತ್ಫಲಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೯೮೯ ।।

ಅತೋಽನುಭವತೋ ಲಬ್ಧಮಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾಪಯತ್ಸದಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿ ಪ್ರಮಾಣಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಸ್ವತೋ ನಾಪಿ ಚಾನ್ಯತಃ ।। ೯೯೦ ।।

ನಾಜ್ಞಾಸಿಷಮಹಂ ಪೂರ್ವಮಿತ್ಯೇವಂ ಪ್ರಮಿತೇ ಘಟೇ ।।
ಪೂರ್ವಾಜ್ಞಾತತ್ವವಿಷಯೋ ಭೂಯೋಽಪ್ಯನುಭವೋ ಯತಃ ।। ೯೯೧ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಂ ವಿಷಯೇ ಮಾನಮವಚ್ಛೇದಫಲಂ ಮತಮ್ ।।
ಜ್ಞಾತಾಜ್ಞಾತೇ ಪ್ರತಿ ತ್ವಸ್ಯ ನ ವ್ಯಾಪಾರೋಽಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೯೯೨ ।।

ಸರ್ವೋಽಪ್ಯನುಭವಾತ್ಸಿದ್ಧಾಂ ಬಾಲೋಽಪ್ಯಜ್ಞಾತತಾಂ ಸ್ವತಃ।।
ನ ಕಿಂಚಿಜ್ಜಾನ ಇತ್ಯವಂ ಪೃಷ್ಟೋ ವಕ್ತಿ ಪ್ರಮಾಂ ವಿನಾ ।। ೯೯೩ ।।

ನಿಃಶೇಷಕರಣಗ್ರಾಮಲಯೇಽಪ್ಯನುಭವಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಅಲುಪ್ತದೃಕ್ಸುಷುಪ್ತೇಽಪಿ ಜಾಗ್ರದ್ಬೋಧಾವಿಶೇಷತಃ ।। ೯೯೪ ।।

ಅತ್ಯಂತಾನನುಭೂತೇಷು ಹಿಮವತ್ಪೃಷ್ಠವಸ್ತುಷು ।।
ಜಾಗ್ರತೋಽನುಭವೋಽಪ್ಯೇವಂ ಸುಷುಪ್ತಾನ್ನ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೯೯೫ ।।

ನ ಚಾತ್ರಾನುಭವೋ ಲುಪ್ತೋ ನ ಜಾನಾಮೀತಿ ಬೋಧನಾತ್ ।।
ಅದೃಷ್ಟಮಪಿ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಸ್ತಿ ಬೋಧೋ ನಾಜ್ಞಾಸಿಷಂ ತ್ವಿತಿ ।। ೯೯೬ ।।

ಪುಮಾನ್ಸುಪ್ತೋತ್ಥಿತೋಽಪ್ಯೇವಂ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಲಯಂ ಸ್ವತಃ ।।
ಅನುಭೂತ್ಯೈವ ಸಂಧತ್ತೇ ನಾಂತರಾಽತೋಽಸ್ಯ ಲುಪ್ತತಾ ।। ೯೯೭ ।।

ನ ಚೇದಾನೀಂತನಾದ್ಬೋಧಾದ್ಬೋಧಾಭಾವಗತಿರ್ಭವೇತ್ ।।
ಸೌಷುಪ್ತೀ, ನಹಿ ಬೋಧಸ್ಯ ಕಾಲಭೇದೇನ ಭಿನ್ನತಾ ।। ೯೯೮ ।।

ಬೋಧಾದೇವ ಪ್ರಸಿಧ್ಯಂತಿ ಕಾಲಾವಸ್ಥಾದಯೋ ಯತಃ ।।
ಮಾತೃಮಾನಾದಯಶ್ಚಾಪಿ ಕುತಸ್ತೈರಸ್ಯ ವಿಕ್ರಿಯಾ ।। ೯೯೯ ।।

ಪ್ರಮಾತೃಮಾನತನ್ಮೇಯೇಷ್ವಾಗಮಾಪಾಯಿಷು ತ್ರಿಷು ।।
ಅಲುಪ್ತಾನುದಿತೋ ಬೋಧಃ ಪ್ರಥತೇ ಪ್ರತ್ಯಗೇಕಲಃ ।। ೧೦೦೦ ।।

ಅಭಿತೋಽನುಭವಾಕ್ರಾಂತಾ ಜ್ಞಾತಾಜ್ಞಾತತ್ವಭೂಮಿಷು ।।
ನಾನ್ಯತ್ರಾರ್ಥಾಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯಂತಿ ಲೀಯಂತೇ ನಾಪ್ಯನಾತ್ಮನಿ ।। ೧೦೦೧ ।।

ಅತೋಽನುಭವ ಏವೈಕೋ ವಿಷಯೋಽಜ್ಞಾತಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಅಕ್ಷಾದೀನಾಂ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧೋ ಯತ್ರ ತೇಷಾಂ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।। ೧೦೦೨ ।।

ತೇನಾನುಭವಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಲೋಕೇಽಜ್ಞಾನವಿಘಾತಿನಾಃ ।।
ಮಾತ್ವಮಕ್ಷಾದಯೋ ಯಾಂತಿ ನಾಜ್ಞಾತಜ್ಞಾತತೋಽನ್ಯಥಾ ।। ೧೦೦೩ ।।

ಘಟಾದಯಃ ಪ್ರಮಾಸಿದ್ಧಾ ಮುಂಚಂತ್ಯಜ್ಞಾತತಾಂ ನ ತು ।।
ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧೋಽಪಿ ವಸ್ತುತ್ವಾನ್ಮುಂಚತ್ಯಾತ್ಮಾ ಪ್ರಮಾಂ ವಿನಾ ।। ೧೦೦೪ ।।

ಪ್ರಾಗ್ಬಾಧಕಾಗಮಾತ್ಸಿದ್ಧಿರ್ಲೌಕಿಕಸ್ಯಾಪಿ ವಸ್ತುನಃ ।।
ವಸ್ತುತತ್ತ್ವಬಲಾದೇವ ತತ್ತಮೋವ್ಯವಧಾನತಃ ।। ೧೦೦೫ ।।

ಕೃತಸ್ನಮಾತ್ರಾದ್ಯುಪಾದಾನತಮೋಬೋಧಸ್ತು ಬೋಧತಃ ।।
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥಾತ್ಪೂರ್ಣೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ವಲಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೧೦೦೬ ।।

ತೇನಾಽಽಗಮಸ್ಯ ತತ್ರ ಸ್ಯಾದಜ್ಞಾತತ್ವವಿಘಾತಿನಃ ।।
ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಪುಮರ್ಥಶ್ಚ ಸ ಏऴ ವಿದುಷಾಂ ಮತಃ ।। ೧೦೦೭ ।।

ನನು ದುರ್ವಾರಸಂಸಾರದುಃಖಸಂದರ್ಭಹಾನತಃ ।।
ಕಿಮನ್ಯತ್ಸುಖಮಿಷ್ಟಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಸ್ಯಾಽಽಪ್ತೇಃ ಪುರುಷಾರ್ಥತಾ ।। ೧೦೦೮ ।।

ಲೋಕೇಽಪಿ ವ್ಯಾಧಿಸಂತಾಪವಿಚ್ಛಿತ್ತೌ ಸುಖಿತೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಸುಖಾರ್ಥಾ ಚ ನ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ವಿರಾಗಿಣಾಮ್ ।। ೧೦೦೯ ।।

ಅಸಂವೇದ್ಯಂ ಸುಖಂ ನಾಪಿ ಪುಮರ್ಥೋ ನ ಚ ಕರ್ಮತಾ ।।
ಸ್ವರೂಪೇ ವೇದ್ಯವೇತ್ತೃತ್ವಾಯೋಗಾದ್ದೂೈತಪ್ರಸಂಗತಃ ।। ೧೦೧೦ ।।

ನೈವಂ ಭೇದೇನ ಸಂಸಿದ್ಧೇ ಸುಖದುಃಖೇ ಕಥಂ ತಯೋಃ ।।
ಐಕ್ಯಂ ಸುಖಸ್ಯ ವಿಚ್ಛೇದೋ ದುಃಖಂ ವಾ ಕಿಂ ನ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।। ೧೦೧೧ ।।

ಅದುಃಖಿನೋಽಪಿ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಸುಖಪ್ರಾಪ್ತೀಚ್ಛಯಾ ಯತಃ ।।
ತದುಪಾಯೇ ಪ್ರವರ್ತಂತಸ್ತದಭೇದೇ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೧೨ ।।

ಚಂದನಾದಿಸುಖೋಪಾಯಸಂಪನ್ನಾಃ ಸುಖಿನೋಽಪ್ಯಲಮ್ ।।
ಪುತ್ರಜನ್ಮಾದಿವಾರ್ತಾಭಿಃ ಪ್ರಾಪ್ನುವಂತಿ ಸುಖಾಂತರಮ್ ।। ೧೦೧೩ ।।

ಪುತ್ರಾದ್ಯಪ್ರಾಪ್ತಿರೂಪಂ ಚ ದುಃಖಂ ತತ್ರ ನ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।।
ಅಸಂವಿತ್ತೇರವೇದ್ಯಂ ಹಿ ನ ದುಃಖಂ ವೈರಿದುಃಖವತ್ ।। ೧೦೧೪ ।।

ತಿರ್ಯಂಚೋಽಪ್ಯತ ಏವೇಹ ಕಾಮಯಂತೇ ಸುಖಂ ತಥಾ ।।
ಅಪ್ರಿಯಂ ವಿಜಿಹಾಸಂತಿ ನ ತು ಜಾನಂತಿ ಸಾಧನಮ್ ।। ೧೦೧೫ ।।

ವೇದೋಽಪಿ ಶುದ್ಧಮಾತ್ಮಾನಂ ಸುಖಂ ಮುಖ್ಯಂ ಪ್ರದರ್ಶಯನ್ ।।
ಅನಾತ್ಮಾನಂ ತಥಾ ದುಃಖಂ ಪುಮರ್ಥತ್ವೇನ ಸಂಮತಃ ।। ೧೦೧೬ ।।

ತದೇತತ್ಪ್ರೇಯ ಇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇಭ್ಯೋಽನೇಕಧಾ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ತಥಾಽಽತ್ಮನಸ್ತು ಕಾಮಾಯ ತಸ್ಮಾನ್ನಾನ್ಯತ್ಸುಖಂ ಭವೇತ್ ।। ೧೦೧೭ ।।

ಪುರುಷಾರ್ಥಾಭಿಸಂಬಂಧಾದ್ವಿರಾಗಿತ್ವಂ ಯಥಾಽಽಶ್ರಿತಮ್ ।।
ಪರಾನಂದಾಭಿಲಾಷೋಽಪಿ ತಥಾ ಚೇತ್ಕಿಂ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೧೦೧೮ ।।

ಆತ್ಯಂತಿಕಸುಖೇಚ್ಛಾಯಾಂ ಯದಿ ರಾಗಿತ್ವಮುಚ್ಯತೇ ।।
ವಿವಿಕ್ತದೇಶಸೇವಾದಾವಿಚ್ಛಾಯಾಂ ಕಿಂ ನ ರಾಗಿತಾ ।। ೧೦೧೯ ।।

ಅಥ ಯೇ ಶತಮಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೈರೇತತ್ಪ್ರಪಂಚಿತಮ್ ।।
ಏಷ ಹ್ಯೇವೇತಿ ಚ ವ್ಯಕ್ತಂ ತೈತ್ತಿರೀಯಶ್ರುತಾವಪಿ ।। ೧೦೨೦ ।।

ಸ್ವಾನಂದಾಭಿಮುಖಃ ಸ್ವಾಪೇ ವೋಧ್ಯಮಾನೋಽತ ಏವ ಚ ।।
ಪೀಡ್ಯತೇ ಸ್ತ್ರ್ಯಾದಿಸಂಪರ್ಕಸುಖವಿಚ್ಛೇದತೋ ಯಥಾ ।। ೧೦೨೧ ।।

ಆನಂದೈಕಸ್ವಭಾವತ್ವಾದ್ವೇದ್ಯತಾ ತತ್ರ ನಾರ್ಥ್ಯತೇ ।।
ನಿಃಸಂಬೋಧೇಽರ್ಥ್ಯತೇ ಸಾ ಹಿ ನ ತು ಬೋಧೈಕಲಕ್ಷಣೇ ।। ೧೦೨೨ ।।

ಅಧಿಕಾರಸ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮೀರಣಮ್ ।।
ಸರ್ವಪುಂಸಾಮಿತಿ ತಥಾ ಪೂರ್ವಮೇವ ಪ್ರಪಂಚಿತಮ್ ।। ೧೦೨೩ ।।

ಸ್ವರ್ಗಾದಿಕಾಮ್ಯಪಿ ಯತೋ ಮುಕ್ತಿಂ ಕಾಮಯತೇ ನ ತು ।।
ಮುಕ್ತಿಂ ಕಾಮಯಮಾನೋಽನ್ಯತ್ಕಟಾಕ್ಷೇಣಾಪಿ ವೀಕ್ಷತೇ ।। ೧೦೨೪ ।।

ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಚ ನೃಣಾಮಧಿಕಾರೋಽನಿವಾರಿತಃ ।।
ಯತೋಽತಃ ಸರ್ವತೋ ನ़़ೃಣಾಮಿತಿ ಭಾಷ್ಯಕೃದಬ್ರವೀತ್ ।। ೧೦೨೫ ।।

ಶುಕ್ಲಾಂ ಗಾಮಾನಯೇತ್ಯುಕ್ತೇ ಕಾಂಚಿದ್ಗೋಕರ್ಮಿಕಾಂ ಕ್ರಿಯಾಮ್ ।।
ಕುರ್ವಾಣಮಭಿವೀಕ್ಷ್ಯಾಜ್ಞಃ ಕುರುತೇ ಕಾರಣಾನುಮಾಮ್ ।। ೧೦೨೬ ।।

ಜ್ಞಾತಂ ಧ್ರುವಮನೇನೈತದ್ಯದ್ಗೋಕರ್ಮಕಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಗಜ್ಞಾತಸ್ಯ ನಿರ್ವತ್ತಿರ್ನ ಯತೋ ವಿಕ್ಷ್ಯತೇ ಕಚ್ಚಿತ್ ।। ೧೦೨೭ ।।

ಯದ್ಯರ್ಥಂ ಕಾರಕಾಧೀನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತತ್ಕಾರಣಾನುಮಾ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾಂತರಗಮ್ಯತ್ವಾಲ್ಲೋಕಿಕತ್ವಂ ತದಾಽಽಪತೇತ್ ।। ೧೦೨೮ ।।

ನ ಚೇತ್ಕಾರಕತನ್ರೋಽರ್ಥೋ ಜ್ಞಾತಸ್ಯಾನುಷ್ಠಿತಿಃ ಕಥಮ್ ।।
ನ ಸಿದ್ಧೋ ನಾಪಿ ಚಾಭಾವಃ ಕಾರಕಾಪೇಕ್ಷ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೨೯ ।।

ಆರಭ್ಯೇ ಕಾರಕತ್ವೇ ನ ಬಲಾತ್ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮಾಪತೇತ್ ।।
ವ್ಯಂಗ್ಯೇ ತು ಕಾರ್ಯೇ ವೇದಸ್ಯ ಸಿದ್ಧೇಽರ್ಥೇ ಮಾನತಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೦೩೦ ।।

ವಾಕ್ಯಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ನಾಪ್ಯಭಾವೈಕಗೋಚರಮ್ ।।
ನ ಚೇದಭಾವಃ ಕಾರ್ಯೋಽರ್ಥೇಃ ಸಿದ್ಧೇಽರ್ಥೇ ಮಾನತಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೦೩೧ ।।

ಅಥೋಭಯಾತ್ಮಕಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸಿದ್ಧಾಸಿದ್ಧಸ್ವಭಾವಕಮ್ ।।
ಉಕ್ತದೋಷದ್ವಯಾಸಕ್ತಿರ್ನ ಚ ವಸ್ತವೀದೃಶಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೧೦೩೨ ।।

ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ವ್ಯಂಜಕಂ ಮಾನಂ ನ ಮಾನಂ ಕಾರಕಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಚೋದನಾ ಮಾನಕಂ ಚೇತ್ತತ್ಕಥಂ ಕಾರ್ಯಂ ತದುಚ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೦೩೩ ।।

ಮತಂ ವಿಷಯಸಂಸಿದ್ಧ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಮಿತ್ಯಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಯಾಗಸಿದ್ಧೇಃ ಪುರಾಽಸಿದ್ಧೇಃ ಕಥಂ ಚೋದನಯಾ ಮಿತಮ್ ।। ೧೦೩೪ ।।

ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಯೋಕ್ತ್ರಭಿಸಂಸಿದ್ಧೌ ಕಿಂ ಫಲಂ ಯಾಗಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಯಾಗಸಿದ್ಧ್ಯಾಽಪಿ ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ಪ್ರಯೋಜ್ಯತ್ವಂ ಕುತೋ ಯಜೇಃ ।। ೧೦೩೫ ।।

ಯಾಗಾದ್ಯನುಷ್ಠಿತೇರಸ್ಯ ಘಟಾದೇರಿವ ಚೇನ್ಮತಃ ।।
ಉಪಕಾರೋ ನಿಯೋಗಸ್ಯ ಕಥಂ ನ ಘಟತುಲ್ಯತಾ ।। ೧೦೩೬ ।।

ಅಪುಮರ್ಥೇ ನಿಯೋಗೇ ಚ ತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಸತಿ ।।
ಪ್ರತಿರ್ಥಿನಿ ಪುಮರ್ಥೇ ತತ್ಸುಧೀಭಿರ್ಗೃಹ್ಯತೇ ಕಥಮ್ ।। ೧೦೩೭ ।।

ಲಿಙಾದಿಶ್ರವಣಾತ್ಪುಂಸಃ ಕಾರ್ಯಂ ಯತ್ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಉಪಕಾರಾದ್ಯಪೇಕ್ಷಂ ತದ್ವಕ್ತೃಕರ್ತ್ರೋಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೦೩೮ ।।

ನ ಚೇತ್ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಕರ್ತ್ರಾ ಪುಮರ್ಥಃ ಕಸ್ಯಚಿದ್ವಿಧೇಃ ।।
ಆಜ್ಞೋಕ್ತೇರೇವ ನ ತದಾ ಕಶ್ಚಿಜ್ಜಗತಿ ಚೇಷ್ಟತೇ ।। ೧೦೩೯ ।।

ಆಜ್ಞಾರ್ಥಮಾತ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ನ ಕಶ್ಚಿತ್ಸ್ವವಶೋ ನರಃ ।।
ದುಃಖಾತ್ಮಕೇ ಮನೋ ಧತ್ತೇ ಯಾಗಾದೌ ಚೋದನಾವಶಾತ್ ।। ೧೦೪೦ ।।

ಪುಮರ್ಥಮಭಿಸಂಧಾಯ ಯಾಗಾದಾವಥ ಚೇಷ್ಟತೇ ।।
ಫಲಂ ಪ್ರವರ್ತಕಂ ಪ್ರಾಪನ್ನ ನಿಯೋಗಸ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೧೦೪೧ ।।

ಮಂತ್ರೋಕ್ತೇರಿವ ಲೋಡಾದೇಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿರಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತೀ ಭವೇನ್ನೈವ ತತ್ಪರಾಧೀನವೃತ್ತಿತಃ ।। ೧೦೪೨ ।।

ಪ್ರವರ್ತಕತ್ವಂ ಮಂತ್ರಸ್ಯ ನ ಪ್ರವರ್ತ್ಯವಶಾದ್ಯಥಾ ।।
ಸ್ವತ ಏವ ನ ಯಾಗಾದೇಃ ಕಾರ್ಯಾಸಿದ್ಧಿಸ್ತಥಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೦೪೩ ।।

ಕಾರಕಂ ವಾ ಕ್ರಿಯಾ ವಾ ಸ್ಯಾದ್ಯದಿ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ರಿಯಾಫಲಮ್ ।।
ತಸ್ಯ ಲೌಕಿಕಮಾಸಿದ್ಧೇರ್ಲೌಕಿಕತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೪೪ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುನಿಷ್ಠೇ ತು ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ನ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ದೋಷಃ ಸ್ಯಾದ್ವಚಸ್ಯಸ್ಮಿನ್ಮನಾಗಪಿ ।। ೧೦೪೫ ।।

ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇಭ್ಯೋ ಯೋಽರ್ಥೋಽನನ್ಯಾನುಭೂತಿಗಃ ।।
ಲೌಕಿಕತ್ವಂ ಕಥಂ ತಸ್ಯ ಸರ್ವಮೇಯಾತಿಲಙ್ಧಿನಃ ।। ೧೦೪೬ ।।

ಇತ್ಯುಕ್ತಮಭಿಸಂಧಾಯ ದೃಷ್ಟಾದಿವಚನಂ ಜಗೌ ।।
ಲೋಕಿಕತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧರ್ಯರ್ಥಂ ನಿಯೋಗಸ್ಯ ಘಟಾದಿವತ್ ।। ೧೦೪೭ ।।

ಆಸ್ತಾಂ ವೇದಾಂತಮಾನತ್ವಂ ತ್ಯಕ್ತಂ ತತ್ಕಾಮತಸ್ತವ ।।
ವಸ್ತುನ್ಯುಕ್ತೇರ್ನ ಚೇನ್ಮಾತ್ವಂ ಕರ್ಮಕಾಂಡೇಽಪಿ ತದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೦೪೮ ।।

ಭವಿಷ್ಯದ್ದೇಹಸಂಬಂಧೀ ವಾಕ್ಯಾದಾತ್ಮಾ ನ ಚೇನ್ಮಿತಃ ।।
ಮಾನಾಂತರಾಚ್ಚ ಕಃ ಕುರ್ಯಾದದೃಷ್ಟಾರ್ಥಾಃ ಕ್ರಿಯಾಃ ಸುಧೀಃ ।। ೧೦೪೯ ।।

ನಾಪಿ ಸಾಂಖ್ಯಪ್ರಮಾಸಿದ್ಧಮಾತ್ಮಾನಮವಗಚ್ಛತಃ ।।
ದೇಹಾದ್ಯನಭಿಸಂಬಂಧಾತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ರಿಯಾಸ್ವಿಹ ।। ೧೦೫೦ ।।

ಕರ್ಮಕಾಂಡೇಽಧಿಕಾರ್ಯಸ್ಮಿನ್ಯಾಟ್ಟಕ್ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽಂಚಸಾ ।।
ತಾಟ್ಟಕ್ಸಂಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ನ ಚಾಸತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೦೫೧ ।।

ಕರ್ಮಭ್ಯಃ ಫಲಮಿಚ್ಛದ್ಭಿರಟ್ಟಷ್ಟಂ ಟ್ಟಷ್ಟಮೇವ ವಾ ।।
ದೇಹಾವಸ್ಥಾಂತರಾವೇಶೇ ಪ್ರಮಾಣಂ ವಾಚ್ಯಮಾತ್ಮನಃ ।। ೧೦೫೨ ।।

ಕಥಂ ಚ ತಸ್ಯ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ವ್ಯಾಪಿತ್ವಾನ್ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತ್ವತಃ ।।
ನ ಚಾಕರ್ತುಃ ಫಲಂ ಗೌಣ್ಯಾ ವೃತ್ಯಾ ಚೇತ್ಸುತರಾಂ ನ ತತ್ ।। ೧೦೫೩ ।।

ಮುಖ್ಯಕರ್ತೃತ್ವಪಕ್ಷೇಽಪಿ ಹ್ಯನಿರ್ಮೋಕ್ಷಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಮಾನೇನ ನಾಶ್ಯತೇಽಜ್ಞಾನಂ, ಜ್ಞಾಪಕಂ ಹಿ ನ ಕಾರಕಮ್ ।। ೧೦೫೪ ।।

ದೇಹಾಂತರಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ಭಾವಿತ್ವಾನ್ನಾಕ್ಷಗೋಚರಃ ।।
ಲಿಂಗಸಾಟ್ಟಶ್ಯವಿರಾಹಾನ್ನಾನುಮಾ ನೋಪಮಾ ತಥಾ ।। ೧೦೫೫ ।।

ಶಬ್ದಾದಾತ್ಮನಿ ಸಂಸಿದ್ಧೇ ಪೂರ್ವೋಕ್ತನ್ಯಾಯತೋ ನ ಚ।।
ಶ್ರುತಾರ್ಥಾಪತ್ತಿರಪ್ಯತ್ರ ನಾಭಾವೋ ಮಾನಭಾವತಃ ।। ೧೦೫೬ ।।

ನ ಚಾಹಂಪ್ರತ್ಯಯಾತ್ಸಿದ್ಧಿರಾತ್ಮನಃ ಸ್ಯಾತ್ಕದಾಚನ ।।
ಬೋಧಾನುಭವಸಂವಿತ್ತಿವಿತ್ತಯೋ ಹ್ಯಾತ್ಮವಾಚಿನಃ ।। ೧೦೫೭ ।।

ಯಸ್ಯಾನುಭವಸಿದ್ಧ್ಯೈವ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾದ್ವಟಸಿದ್ಧಿವತ್ ।।
ತತೋಽಹಂಪ್ರತ್ಯಯಾತ್ಸಿದ್ಧಿಮೀಕ್ಷತೇಽನುಭವಃ ।। ಕಥಮ್ ।। ೧೦೫೮ ।।

ಮಾನಾದನುಭವಃ ಸಿದ್ಧೋ ಜಡಃ ಸ್ಯಾದ್ಧಟವನ್ನ ಚೇತ್ ।।
ನೈರಪೇಕ್ಷ್ಯಂ ಚಿದಾತ್ಮತ್ವೇ,ಸ್ಯಾಚ್ಚಾನ್ಯೋನ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಃ ।। ೧೦೫೯ ।।

ಆತ್ಮನೋಽಹಂಧಿಯಃ ಸಿದ್ಧಿರಾತ್ಮಸಿದ್ಧಿರಹಂಮತೇ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯತೈವಂ ಸ್ಯಾದಹಂಬುದ್ಧ್ಯಾತ್ಮನೋರ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೧೦೬೦ ।।

ಅಹಂಧೀರಾತ್ಮನಃ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣೇನಾಽಽಪ್ಯತೇ ಸದಾ ।।
ತಯಾ ತಸ್ಯ ಕಥಂ ವ್ಯಾಪ್ತಿರವ್ಯಾಪ್ತೌ ಮೇಯತಾ ಕಥಮ್ ।। ೧೦೬೧ ।।

ಕ್ರಿಯಾಕಾಲೇ ಗುಣೀಭಾವಾತ್ಕ್ರಿಯಾಸಿದ್ಧಾವಸಂಭವಾತ್ ।।
ಕರ್ತುಃ ಪ್ರಮೇಯತಾ ನ ಸ್ಯಾದಹಂಬುದ್ಧ್ಯಾ ಕಥಂಚನ ।। ೧೦೬೨ ।।

ಸಂವಿದ್ರೂಪೇ ಪ್ರಮೇಯೇ ಚ ಸಂವಿದನ್ಯಾ ಫಲಂ ಭವೇತ್ ।।
ನ ಚ ಸಂವಿದ್ಧೂಯಾಭಾಸೋ ನಾನುಮೇಯಂ ಫಲಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೧೦೬೩ ।।

ಘಟಾದ್ಯಾಕಾರಸಂವಿದ್ವಚ್ಛುದ್ಧಾಯಾಮಪಿ ಸಂವಿದಿ।।
ಸಂವಿದ್ವಿಶಿಷ್ಟಾ ಸಂವಿತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ಚಾಸಾವಾತ್ಮನೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೬೪ ।।

ಪ್ರಮಾತರಿ ಚ ಮೇಯೇ ಸ್ಯಾತ್ಫಲಂ ಕಸ್ಯೇತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।।
ನ ಮಾತುಸ್ತಸ್ಯ ಮೇಯತ್ವಾನ್ನಾಪಿ ಮೇಯೇ ಫಲಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೧೦೬೫ ।।

ಜಡತ್ವಾತ್ತತ್ರ ಮೇಯಸ್ಯ ಫಲಂ ಮಾತರಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ಮೇಯತೋ ಜಡತಾಽತ್ರಾಪಿ ಸಂವಿಚ್ಚೇನ್ನ ಪ್ರಮಾಣಜಾ ।। ೧೦೬೬ ।।

ಧರ್ಮತ್ವೇನಾಪ್ಯಹಂಬುದ್ಧೇರ್ನ ಭೇದೋ ಧರ್ಮಿಣಾಽಽತ್ಮನಾ ।।
ರೂಪಂ ದ್ರವ್ಯಾತ್ಮನೋ ನಾನ್ಯಟ್ಟ್ರಸಾದೇಸ್ತದ್ವಿಭಿದ್ಯತೇ ।। ೧೦೬೭ ।।

ದ್ರವ್ಯಾದಿ ಚಾಽಽತ್ಮನೋ ರೂಪಂ ಪ್ರಮೇಯಂ ಯದುದೀರಿತಮ್ ।।
ಘಟವತ್ತದಹಂಬುದ್ಧೇಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವೃತ್ತೇರ್ನ ಗೋಚರಃ ।। ೧೦೬೮ ।।

ಅಸ್ಮತ್ಪ್ರತ್ಯಯಸಂಭಿನ್ನಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕರ್ತರಿ ವೇದನಮ್ ।।
ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಯದುಪನ್ಯಸ್ತಂ ವಿಶೇಷಸ್ತತ್ರ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೬೯ ।।

ಜ್ಞಾನಬೋಧೇನ ನೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಮಿತೋ, ನಾಪ್ಯಾತ್ಮಸಂವಿದಾ ।।
ಜ್ಞಾನಂ, ನ ಚ ದ್ವಯಂಂ, ಭೇದಾದಭೇದೇಽನುಭವಃ ಸ್ವತಃ ।। ೧೦೭೦ ।।

ಕಿಂ ಪ್ರಮಾಣಮಹಂರೂಪಮುತಾಽಽತ್ಮೈವೇತಿ ಕಥ್ಯತಾಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತ್ವಾನ್ನ ತನ್ಮಾನಂ ನಾಽಽತ್ಮಾ, ಸ್ವಾರ್ಥಜಡತ್ವತಃ ।। ೧೦೭೧ ।।

ನ ಚಾಪ್ಯಾತ್ಮನ್ಯವಿಜ್ಞಾತೇಽಹಂಬುದ್ಧೇಃ ಸಿದ್ಧತಾ ತವ ।।
ಯೇನಾಽಽತ್ಮಾ ಸ್ಯಾದಹಂಬುದ್ಧೇರನುಮೇಯಾ ಹಿ ಸಾ ಸ್ಥಿತಾ ।। ೧೦೭೨ ।।

ನಿರಂಶಸ್ಯ ನ ಚಾಪ್ಯಂಶಕಲ್ಪನಾಽಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವಾತ್ಮತನ್ರೇ ಚ ವಿಷಯೇ ಮಾನಬೋಧಃ ಸದಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೦೭೩ ।।

ಅಜ್ಞಾತತ್ವಂ ವಿನಾ ಮಾನಂ ನಾಹಂಪ್ರತ್ಯಯ ಆತ್ಮನಃ ।।
ಅಜ್ಞಾತತ್ವಮತೋ ವಾಚ್ಯಮಾತ್ಮನೋಽತ್ರ ಘಟಾದಿವತ್ ।। ೧೦೭೪ ।।

ತಸ್ಯಾಪ್ಯನುಭವಾತ್ಸಿದ್ಧಿರ್ಯದ್ಯುಚ್ಯೇತ ಘಟಾದಿವತ್ ।।
ಸಿದ್ಧ ಆತ್ಮಾ ಪೃಥಙ್ಯಾತುರ್ನೋ ಚೇನ್ಮಾತಾ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೦೭೫ ।।

ಪ್ರಮಾಣಸಂಪ್ಲವೋಽಪ್ಯುಕ್ತೋ ದೂರಾದೇವ ನಿವರ್ತಿತಃ ।।
ಅನ್ಯತ್ರಾಪಿ ಹಿ ಮಾನಾನಾಂ ನೈವ ಸಂಪ್ಲವಂ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೭೬ ।।

ಅಜ್ಞಾತಾವಗಮೇ ಯದ್ವತ್ಪ್ರಮಾತರ್ಯರ್ಪಿತಂ ಫಲಮ್ ।।
ನ ಮೇಯೇ ಪೂರ್ವಮಾನೇನ ತದ್ವನ್ಮಾನಾಂತರೈರಪಿ ।। ೧೦೭೭ ।।

ಅತೋಽನಧಿಗತಾವೇಶಾತ್ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸಂಪ್ಲವಃ ಕುತಃ ।।
ಮಾಂತರೈರವಬುದ್ಧೇಽಪಿ ಜ್ಞಾತೇಽಪ್ಯಜ್ಞಾತತೋಽನ್ಯತಃ ।। ೧೦೭೮ ।।

ಅಥಾಪ್ಯವಗಮೋ ಮೇಯೇ ತಥಾಽಪಿ ಸ್ಯಾನ್ನ ಸಂಪ್ಲವಃ ।।
ಪೂರ್ವೋಽನಧಿಗತೇ ವೃತ್ತಃ ಪ್ರತ್ಯಯೋಽಧಿಗತೇ ಪರಃ ।। ೧೦೭೯ ।।

ಪೂರ್ವೇಣ ನಿಶ್ಚಿತೇ ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ನೋತ್ತರಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ತಥಾ ಸಂದೇಹ ಏಕಸ್ಮಾದನ್ಯಸ್ಮಾದ್ಧಿ ವಿನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೧೦೮೦ ।।

ನಿಃಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷೇಷು ನಾತಃ ಸಂಪ್ಲವ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಯಥಾಽನ್ಯತ್ರ ತಥೇಹಾಪಿ ವೇದಾಂತೇಷ್ವಭ್ಯುಪೇಯತಾಮ್ ।। ೧೦೮೧ ।।

ಯತೋ ಮಾನಾನಿ ಸಿಧ್ಯಂತಿ ಜಾಗ್ರದಾದಿತ್ರಯಂ ತಥಾ ।।
ಭಾವಾಭಾವವಿಭಗಶ್ಚ ಸ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೧೦೮೨ ।।

ಯತೋಽಸಿದ್ಧಾನಿ ಸಿಧ್ಯಂತಿ, ಭಾವಾಭಾವೌ ಯದಾಶ್ರಯೌ, ।।
ಯೋಽನನ್ಯಾರ್ಥೋ ಯದರ್ಥಂ ಚ ಸರ್ವಂ, ಯೋಽನನ್ಯಟ್ಟಕ್ಸದಾ ।। ೧೦೮೩ ।।

ಪ್ರಮೇಯಾದಿತ್ರಯಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಪರಸ್ಪರವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾನಂ ಲಭತೇ ಸತ್ಯಃ ಸೋಽಧ್ಯಕ್ಷೋತ್ರಾಭ್ಯುಪೇಯತಾಮ್ ।। ೧೦೮೪ ।।

ಅಸಂಕುಚಿತಚಿತ್ಪದ್ಮಃ ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ಸ್ವಪ್ನಪ್ರಬೋಧವತ್ ।।
ತಥಾ ಪ್ರಫುಲ್ಲಬೋಧಾಬ್ಜಃ ಪ್ರಾಜ್ಞವತ್ಸ್ವಪ್ನಬೋಧಯೋಃ ।। ೧೦೮೫ ।।

ಸಾಕ್ಷ್ಯಸಂಬಂಧತಃ ಸಾಕ್ಷೀ ನ ಸ್ವತಃ ಸಾಕ್ಷಿತಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಯಾತ್ರೈಕಟ್ಟಷ್ಟಿತ್ವಾದ್ಧಿಯಾಂ ವಾಚಾಮಗೋಚರಃ ।। ೧೦೮೬ ।।

ಅಸ್ಮತ್ಪಕ್ಷೇ ಹಿ ಕರ್ತವ್ಯಮವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಕಲ್ಪಿತಮ್ ।।
ತದಭಾವಾನ್ನ ಸಂಸಾರೋ ಭೂತೋ ಭಾವೀ ನ ವರ್ತತೇ ।। ೧೦೮೭ ।।

ಸ್ವಾಭಾವಿಕ್ಯಪ್ಯವಿದ್ಯೇಯಮನುಭೂತ್ಯಾಽವಭಾಸಿತಾ ।।
ತಮಃ ಸೂರ್ಯೋದಯೇನೇವ ಜ್ಞಾನೇನೋತ್ಕೃತ್ಯ ನಾಶ್ಯತೇ ।। ೧೦೮೮ ।।

ಅನಾದಿಕಾಲಮಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾನೇನಾಽಽದಿಮತಾ ಕ್ಷಣಾತ್ ।।
ದೃಶ್ಯತೇ ನಾಶ್ಯಮಾನಂ ಹಿ ನ ಚಾಸ್ಯಾಽಽವೃತ್ತಿರೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೮೯ ।।

ಏವಂಭೂತೋಽಪ್ಯಯಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸ್ವಾತ್ಮಾನುಭವಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ವ್ಯುತ್ಪತ್ತೇಃ ಪ್ರಾಗವಿಜ್ಞಾತಃ ಸರ್ವಾಜ್ಞಾನಾದಿಸಾಕ್ಷ್ಯಪಿ ।। ೧೦೯೦ ।।

ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿತಸ್ತಸ್ಮಾದಾಗಮಾದೇವ ನಾನ್ಯತಃ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುನಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿರವಿಚೀಲಿನೀ ।। ೧೦೯೧ ।।

ತಸ್ಯಾಸ್ಯ ಕರ್ಮಕಾಂಡೇನ ಸಂಬಂಧ ಇತಿ ಯಃ ಪುರಾ ।।
ಪ್ರಶ್ನಸ್ತನ್ನಿರ್ಣಯಾರ್ಥಾಯ ಸರ್ವಥೇತ್ಯಾದಿರುತ್ತರಃ ।। ೧೦೯೨ ।।

ನನು ಸಿದ್ಧೇ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥೇ ನಾಽಽರಂಭೇ ಹೇತುರೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಪ್ರಯೋಜನಾವಾಪ್ತೇಃ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೈರೇವ ಕರ್ಮಭಿಃ ।। ೧೦೯೩ ।।

ನೈತದೇವಂ ಸುಖೇಪ್ಸಾಯಾ ಜಿಹಾಸಾಯಾಶ್ಚ ದುಃಖತಃ ।।
ನಿದಾನಸ್ಯಾನಿಷಿದ್ಧತ್ವಾತ್ಪೂರ್ವೋಕ್ತೈಃ ಕರ್ಮಭಿಃ ಪುರಾ ।। ೧೦೯೪ ।।

ನಿಃಶೇಷಾಹಲಾದಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಸರ್ವಾನರ್ಥನುತಿಸ್ತಥಾ ।।
ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪ್ರಾಣಿನಾಮೇತತ್ಸ್ವತ ಇಷ್ಟಂ ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।। ೧೦೯೫ ।।

ಆತ್ಮನಸ್ತಚತ್ತ್ವಮೇತಚ್ಚ ಸಿದ್ಧಂ ಚೈತನ್ಯವದ್ಯತಃ ।।
ಅಥೈಷ, ಯೋ ವೈ ಭೂಮೇತಿಶ್ರುತಿಮಾನಾನುಭೂತಿತಃ ।। ೧೦೯೬ ।।

ಸ್ವರ್ಗಶಬ್ದಾಭಿಧಶ್ಚಾಯಂ ಪುಮರ್ಥೋ ಯೋ ಯಥೋದಿತಃ ।।
ಸ್ವರ್ಗಮಿತ್ಯಾದಿಭಿರ್ವಾಕ್ಯೈಸ್ರಯ್ಯಂತೇಷ್ವಪಿ ಗೀಯತೇ ।। ೧೦೯೭ ।।

ಸ್ವರ್ಗಂ ಪುಮರ್ಥಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಸರ್ವಪ್ರಾಣಭೃತಾಮಿಯಮ್ ।।
ವಾಙ್ಯನಃಕಾಯಚೇಷ್ಟಾ ಸ್ಯಾದ್ಯಾಽಪಿ ತತ್ಸಾಧನೋಪಗಾ ।। ೧೦೯೮ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದ್ಯರ್ಥನಿಷ್ಠಾನಾಂ ಸರ್ವೇಪಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಸ್ವರ್ಗೇ ನೈವಾಧಿಕಾರೋಽಸ್ತಿ ತಸ್ಯ ಸಿದ್ಧತ್ವತಃ ಸ್ವತಃ ।। ೧೦೯೯ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮಸಾಧ್ಯಾತಿರೇಕೇಣ ಸರ್ವಮೇವ ಹಿ ಸಾಧನಮ್ ।।
ನಾಲಂ ಸಾಧ್ಯಾಂತರಾಯೇಹ ಕಿಮ್ವಸಾಧ್ಯಾರ್ಥಸಿದ್ಧ್ಯೇ ।। ೧೧೦೦ ।।

ಯಥೋಕ್ತಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ಯ ಯದ್ಯಪ್ಯಾಪ್ತಸ್ವಭಾವತಾ ।।
ಆತ್ಮಸ್ವಭಾವತೋ ನಾಽಽಪ್ತಿಸ್ತಥಾಽಪ್ಯಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ।। ೧೧೦೧ ।।

ಅವಿದ್ಯಾವ್ಯವಧಾನಸ್ಯ ನಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕತಃ ।।
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತಿಃ ಕರ್ಮಭಿಃ ಕರ್ತುಂ ಶಕ್ಯಾ ತೇಷಾಮಮಾನತಃ ।। ೧೧೦೨ ।।

ವ್ಯಂಜಕಂ ವಿರಹಯ್ಯಾನ್ಯತ್ಸಾಧನಂ ಕಾರಕಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ತದಭಿವ್ಯಕ್ತಯೇ ನಾಲಂ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।। ೧೧೦೩ ।।

ಕರ್ಮಭಿರ್ನಾಪನೀತೋಽತಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭ್ಯೋಹೋಽಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೧೧೦೪ ।।
ಯಾವಚ್ಚ ಸಮ್ಯಗ್ವಿಜ್ಞಾನವಹ್ನಿನಾಽಸೌ ನ ದಹ್ಯತೇ ।।
ನ ತಾವತ್ಕಿಂ ಚಿದಪ್ಯಾಪ್ತಂ ಸುಖಂ ದುಃಖವಿವರ್ಜಿತಮ್ ।। ೧೧೦೫ ।।

ನಾಲಂ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ಕಾಮ್ಯಂ ಯದಿ ನಾಮ ತಥಾಽಪಿ ತು ।।
ಪುಂಸೋ ವೈರಾಗ್ಯಹೇತುತ್ವಾದುಪಕಾರ್ಯೇವ ತನ್ಮತಮ್ ।। ೧೧೦೬ ।।

ಅಸಹ್ಯದುಃಖಫಲತಃ ಸ್ವಕಾರ್ಯವಿನಿವೃತ್ತಿಕೃತ್ ।।
ವಿರಕ್ತಿಹೇತುತಃ ಕರ್ಮ ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಂ ಯಥಾ ತಥಾ ।। ೧೧೦೭ ।।

ಅಪಿ ಕಾಮ್ಯಂ ಕೃತಂ ಸರ್ವಂ ದುಃಖಾತ್ಮಕಫಲತ್ವತಃ ।।
ಆವಿರಿಂಚ್ಯಾತ್ಸ್ವಕಾರ್ಯೇಭ್ಯಃ ಸ್ಯಾದೇವ ವಿನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೧೧೦೮ ।।

ಇ್ತ್ಯುಕ್ತಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮಾಜಗಾಮೋತ್ತರಂ ವಚಃ ।।
ಏಕವಾಕ್ಯತ್ವಮೇವಂ ಚ ವೇದಸ್ಯ ಸ್ಯಾದಸಂಶಯಮ್ ।। ೧೧೦೯ ।।

ದಕ್ಷಿಣೋದಗಧೋಗತ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಮೂಢಧೀಃ ।।
ಬ್ರಂಭ್ರಮೀತ್ಯನಿಶಂ ದುಃಖೀ ಪುಮಾನ್ಕರ್ಮಪುರಃಸರಃ ।। ೧೧೧೦ ।।

ಕಾಮ್ಯೈರ್ದಕ್ಷಿಣಮನ್ವೇತಿ ಜ್ಞಾನಯುಕ್ತೈಸ್ತಥೋತ್ತರಮ್ ।।
ನಿಷಿದ್ಧೈಶ್ಚಾಪ್ಯಧೋಜನ್ಮ ಕರ್ಮಸಂಭಾರಸಂಭೃತಕಃ ।। ೧೧೧೧ ।।

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾಂಶಸಾಮ್ಯೇ ಚ ಮನುಷ್ಯತ್ವಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾದ್ಯಾ ಸ್ಥಾವರಾಂತೈವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಜಾ ।।
ನಾಮರೂಪೇಹಚಿತ್ರಾಽಽದ್ಯಾ ಸ್ವಪ್ನಮಾಯೇಂದ್ರಜಾಲವತ್ ।। ೧೧೧೨ ।।

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದ್ಯುಪಾದಾನಸಾಧನಾ ನಶ್ವರೀ ಗತಿಃ ।। ೧೧೧೩ ।।
ವ್ಯಾಕೃತಂ ನಾಮರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ಯದ್ಯಪೀದಂ ಶ್ರುತೌ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ಆತ್ಮತತ್ತ್ವಾನಭಿವ್ಯಕ್ತೇರ್ನಾಭಿವ್ಯಕ್ತಂ ತದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೧೧೪ ।।

ಅವಿದ್ಯಾತಿಮಿರೋಚ್ಛಿತ್ತೌ ನಾನಾವಿಷ್ಕೃತಮಣ್ವಪಿ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣವದ್ವಸ್ತು ನಾನಪಾಸ್ತಂ ತಮೋಽಪ್ಯತಃ ।। ೧೧೧೫ ।।

ಯತ ಏವಮತಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಪ್ರಾರಬ್ಧೇಯಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವೇದಾಂತೋಪನಿಷತ್ಪರಾ ।। ೧೧೧೬ ।।

ಯಥೋಕ್ತಫಲಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಾರಬ್ಧೋಪನಿಷದ್ಯದಿ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯಾದಿ ಕಸ್ಮಾನ್ನಾಽಽರಭ್ಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧೧೧೭ ।।

ಯೇಷಾಮನಧಿಕಾರೋಽತ್ರ ಹ್ಯಶ್ವಮೇಧಕ್ರತೌ ಭವೇತ್ ।।
ಇತ ಏವ ತು ವಿಜ್ಞಾನಾತೇಷಾಂ ತತ್ಫಲಕೀರ್ತನಮ್ ।। ೧೧೧೮ ।।

ಕರ್ಮಗೋಚರತೈವಾತ್ರ ವಿಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಪಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ವಿಕಲ್ಪಶ್ರವಣಾನ್ಮೈವಂ ಕರ್ಮಣಾ ವಿದ್ಯಯಾಽಥವಾ ।। ೧೧೧೯ ।।

ಯಜತೇ ಯೋಽಶ್ವಮೇಧೇನ ಯಶ್ಚೈವಂ ವೇದ ತಂ ಕ್ರತುಮ್ ।।
ಫಲಂ ತುಲ್ಯಂ ತಯೋರ್ಯುಕ್ತಂ ಕರ್ಮಿಣೋ ವಿದುಷಸ್ತಥಾ ।। ೧೧೨೦ ।।

ಉಪಾಸ್ತೇರಪಿ ಕರ್ಮತ್ವಾದಶ್ವಮೇಧಕ್ರತೋರಿವ ।।
ನಾತೋ ಧಿಯೋಽರ್ಥವಾದತ್ವಂ ತದ್ವಿಧೇರ್ನಿತರಾಂ ನ ಚ ।। ೧೧೨೧ ।।

ಏತಾವದೇವ ಚೇದತ್ರ ಭವತೈವಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್‌ ।। ೧೧೨೨ ।।
ಪ್ರಯೋಜನಂ ತತ್ಸುಕರಂ ವಿಧ್ಯುದ್ದೇಶೇಽಪಿ ಭಾಷಿತುಮ್ ।।
ವಿದ್ಯಾಪ್ರಕರಣೇ ತಸ್ಯ ತ್ವಾಮ್ನಾಯಃ ಕಿಮಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೧೨೩ ।।

ಸೋಽಪಿ ಜ್ಞಾನೇನ ಸಂಯುಕ್ತೋ ಹಯಮೇಧೋ ಮಹಾಕ್ರತುಃ ।।
ಸಂಸಾರಫಲ ಏವೇತಿ ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಂಗತಯೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೧೨೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧಾತಿರೇಕೇಣ ಸಾಧನಾಂತರನಿಸ್ಪೃಹಾಃ ।।
ನಿರ್ಜ್ಞಾತಾಶೇಷಕರ್ಮೋತ್ಥಫಲಫಲ್ಗುತ್ವಬುದ್ಧಯಃ ।। ೧೧೨೫ ।।

ಮುಮುಕ್ಷವಃ ಪ್ರವರ್ತೇರನ್ಕಥಂ ನಾಮಾಽಽತ್ಮವೇದನೇ ।। ೧೧೨೬ ।।
ಸಂಸಾರಫಲತಾ ಕಾಮಮಸ್ತು ಕಾಮ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ನಿತ್ಯಾನಾಮಫಲತ್ವಾತ್ತು ಮುಕ್ತಿರೇವಾಸ್ತು ತತ್ಫಲಮ್ ।। ೧೧೨೭ ।।

ನ ಹ್ಯುತ್ಸರ್ಗೇಣ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಫಲವತ್ತ್ವಸ್ಯ ಸಂಶ್ರವಾತ್ ।।
ಕರ್ಮಣಾ ಪಿತೃಲೋಕಾದಿ ನಿತ್ಯಾನಾಮೇವ ತತ್ಫಲಮ್ ।। ೧೧೨೮ ।।

ಫಲವತ್ತ್ವೇ ಹಿ ನಿತ್ಯಾನಾಂ ಕಾಮ್ಯತ್ವಮಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ನೈವಂ ಶುದ್ಧಿಪ್ರಮಾಣತ್ವಾದ್ಭೋಗನಿಷ್ಠಸ್ಯ ಕಾಮ್ಯತಾ ।। ೧೧೨೯ ।।

ಕಾಮ್ಯೇಽಪಿ ಶುದ್ಧಿರಸ್ತ್ಯೇವ ಭೋಗಸಿದ್ಧರ್ಯರ್ಥಮೇವ ಸಾ ।।
ವಿಡ್ವರಾಹಾದಿದೇಹೇನ ನ ಹ್ಯೈಂದ್ರಂ ಭುಜ್ಯತೇ ಫವಮ್ ।। ೧೧೩೦ ।।

ನಿತ್ಯೇಷು ಶುದ್ಧೇಃ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾದ್ಭೋಗೋಽಪ್ಯಪ್ರತಿಬಂಧಕಃ ।।
ಭೋಗಂ ಭಂಗುರಮೀಕ್ಷಂತೇ ಬುದ್ಧಿಶುದ್ಧ್ಯನುರೋಧತಃ ।। ೧೧೩೧ ।।

ತಮೇತಮಿತ್ಯತಶ್ಚೋಚ್ಚೈರ್ವೇದಾನುವಚನಾದಿನಾ ।।
ವಿರಕ್ತಾಃ ಸರ್ವಸಂಸಾರಾಜ್ಜಿಜ್ಞಾಸಂತೇ ಪರಂ ಪದಮ್ ।। ೧೧೩೨ ।।

ಆರಾದೇವೋಪಕುರ್ವಂತಿ ನಿತ್ಯಾನ್ಯಾತ್ಮವಿಶುದ್ಧಿತಃ ।।
ಆತ್ಮಾಜ್ಞಾನಾವಿರೋಧಿತ್ವಾತ್ಸಾಕ್ಷಾನ್ನ ತ್ವಾತ್ಮಬೋಧವತ್ ।। ೧೧೩೩ ।।

ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರ್ಮಾಣ್ಯತೋಽಸಂಗಾಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಬುದ್ಧಯಃ ।।
ಅಪಾಸ್ತರಾಗಾದಿಮಲಾ ಈಕ್ಷಂತೇ ಜ್ಞಂ ಸ್ವಮಾತ್ಮನಿ ।। ೧೧೩೪ ।।

ಅತೋಽಶೇಷಮಹಾನರ್ಥಹೇತ್ವಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನಹಾನಿಕೃತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಭಾಸ್ಕರೋದಯಹೇತವೇ ।।
ಆರಬ್ಧೇಯಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವೇದಾಂತೋಪನಿಷತ್ಪರಾ ।। ೧೧೩೫ ।।

ಶತಾನಿ ದಶ ಚೈಕಂ ಚ ಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಥಾಽಷ್ಟ ಚ ।।
ಶ್ಲೋಕಾಃ ಸಂಬಂಧಭಾಷ್ಯೇಽಸ್ಮಿನ್ಸಂಖ್ಯಾತಾಃ ಸಂಖ್ಯಯಾಽಖಿಲಾಃ ।। ೧೧೩೬ ।।

॥ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ತತ್ರಾಶ್ವವಿಷಯಂ ತಾವದಾದೌ ದರ್ಶನಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯತ್ವಹೇತೋಶ್ಚಾಪ್ಯಶ್ವನಾಮಾಂಕಿತತ್ವತಃ ।। ೧ ।।

ಅಶ್ವಸ್ಯ ಯಚ್ಛಿರಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತದುಷಾ ಇತಿ ಚಿಂತಯೇತ್ ।।
ಹರೇರವಯವೇಷ್ವೇವಂ ಯೋಜ್ಯಾ ಕಾಲಾದಿದೃಷ್ಟಯಃ ।। ೨ ।।

ಸಂಸ್ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಪಶೋರೇವಂ ದೃಷ್ಟೀರಂಗೇಷು ಯೋಜ್ಯೇತ್ ।।
ಕಾಲಾದಾವಮರವಾಂಗತ್ವಾನ್ನಾಶ್ವದೃಷ್ಟಿರ್ವಿಧಿತ್ಸ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಸತ್ಸ್ವಶ್ವಾದಿಷು ಕಾಲಾದಿದೃಷ್ಟೀರಂಗೇಷು ಯೋಜಯೇತ್ ।।
ಅಸತ್ಸ್ವಾತ್ಮಾನಮೇವಾಶ್ವಂ ಕಲ್ಪಯಿತ್ವಾ ನಿಯೋಜಯೇತ್ ।। ೪ ।।

ಕರ್ತಾರಮಶ್ವಮಗ್ನಿಂ ಚ ಚಿತ್ಯಂ ಸರ್ವಂ ಪ್ರಜಾಪತಿಮ್ ।।
ಅಶ್ಚಮೇಧಫಲಂ ಚಾರ್ಕಂ ವೇತ್ತಿ ಮೃತ್ಯುಂ ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೫ ।।

ಅಕರ್ತಾಽಪ್ಯಶ್ಚಮೇಧಸ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಶ್ಚೇಹ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ ।।
ಕ್ರತ್ವಾತ್ಮಾ ಮೃತ್ಯುರಸ್ಮೀತಿ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಂ ಸೋಽಧಿಗಚ್ಛತಿ ।। ೬ ।।

ಅಶ್ವಸಂಜ್ಞಪನಾತ್ಪೂರ್ವಂ ತಥೋರ್ಧ್ವಂ ಚಾಪಿ ಹಾಟಕ -
ರಾಜತಾತ್ಮಕಪಾತ್ರಾಭ್ಯಾಂ ಗೃಹ್ಯೇತೇ ತತ್ರ ಯೌ ಗ್ರಹೌ ।।

ಮಹಿಮಾಖ್ಯೌ ತಯೋರೇತದಹರ್ವಾ ಇತಿ ದರ್ಶನಮ್ ।। ೭ ।।
ವ್ಯತ್ಯಯೇನಾವವೋದ್ಧವ್ಯಾ ಪ್ರಥಮಾರ್ಥೇ ಚ ಸಪ್ತಮೀ ।। ೮ ।।

ಸಮುದ್ರ ಈಶ್ವರೋ ಜ್ಞೇಯೋ ಯೋನಿಃ ಕಾರಂಣಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಸ್ಯ ಜಗತೋ ಯಂಸ್ಮಾದೀಶ ಏವೇಹ ಕಾರಣಮ್ ।। ೯ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪ್ರಥಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಮಶ್ವಮೇಧಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಅಥಾಗ್ನೇರುಚ್ಯತೇ ಜನ್ಮ ಹಯಮೇಧೋಪಯೋಗಿನಃ ।।
ತದ್ದರ್ಶನವಿಧಿತ್ಸಾಯೈಸ್ತುತ್ಯರ್ಥೋತ್ಪತ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ನಾಮವದ್ರೂಪವಚ್ಚೇಹ ಕಾರಣಂ ಯಾವದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ನಾಭೂತ್ತತ್ಪ್ರಾಕ್ಸಮುತ್ಪತ್ತೇಃ ಪ್ರಾಣಾದ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಸಂಶ್ರವಾತ್ ।। ೨ ।।

ಕಾರ್ಯಮುತ್ಪತ್ತಿಮತ್ತ್ವಾಚ್ಚೇತ್ಪ್ರಾಗುತ್ಪತ್ತೇರ್ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।।
ಕಾರಣಸ್ಯ ತ್ವನುತ್ಪತ್ತೇರನಿಷೇಧಸ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೩ ।।

ತಥಾ ಚಾನುಪಲಬ್ಧೇಶ್ಚ ಕಾರ್ಯಸ್ಯೈವಾಸ್ತು ನಾಸ್ತಿತಾ ।।
ಕಾರಣಸ್ಯ ನ ನಾಸ್ತಿತ್ವಮುಕ್ತಹೇತ್ವೋರಸಂಭವಾತ್ ।। ೪ ।।

ಸರ್ವಸ್ಯಾನುಪಲಬ್ಧೇಸ್ತು ಮೈವಂ ವೋಚೋ ಯತಃ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ನೈವೇಹ ಕಿಂಚನೇತ್ಯಾಹ ಕಾರಣೇತರನಿಹನುತಿಮ್ ।। ೫ ।।

ನೈವಂ ಯತಃ ಶ್ರುತಿಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸತ್ತ್ವಮೇವಾವದತ್ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋಃ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಮೃತ್ಯುನೈವೇತಿ ಸಾದರಾ ।। ೬ ।।

ಮೃತ್ಯುನಾ ಕಾರಣೇನೇದಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸರ್ವಂ ಸಮಾವೃತಮ್ ।।
ಇತಿ ನಾವಕ್ಷ್ಯದ್ಯದ್ಯೇತದುಭಯಂ ನಾಭವತ್ಪುರಾ ।। ೭ ।।

ಪ್ರಾಣಪಿಂಡಾದಿಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಸಮುದ್ರಃ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ।।
ಬಂಧುಃ ಕಾರಣಮಾತ್ಮೋಕ್ತೋ ಮೃತ್ಯುರತ್ರ ಸ ಏವ ತು ।। ೮ ।।

ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಂ ಯಹ್ಬ್ರಹ್ಮಾಜ್ಞಾತಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ।।
ಮೃತ್ಯುರ್ಜನಿಮತಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತತ್ರ ಕಾರ್ಯಾಪ್ಯಯತ್ವತಃ ।। ೯ ।।

ಸದ್ಬೀಜಂ ಸತ್ಪ್ರತಿಷ್ಠಂ ಚ ಸದಾಯತನಮೇವ ಚ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮೇತ್ರ ಸತ್ಸಿದ್ಧಂ ಸದನ್ಯಸ್ಯಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೧೦ ।।

ಅಸತ್ಸದತಿರೇಕೇಣ ಯದಿ ವಾಽವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ವ್ಯತಿರೇಕೇ ಸದೇವಾಸದಸದ್ವಾ ತತ್ಕಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೧ ।।

ನೇಹ ಸದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಾ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಸರ್ವಸ್ಯ ಸದಪೇಕ್ಷತ್ವಾತ್ಸತ್ತು ನಾನ್ಯದಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೧೨ ।।

ಮತಮವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಸತೋಽಸತ್ಸತ್ತದಿಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ಕುತೋಽದೋ ಲಭತೇಽಸತ್ತ್ವಂ ಯತ್ಸದಾತ್ಮನಿ ನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೧೩ ।।

ಅನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯತಿರೇಕಿತ್ವಾನ್ನಾನ್ಯೋನ್ಯಾತ್ಮಕತಾ ತಯೋಃ ।।
ವಿರೋಧಿತ್ವಾಚ್ಚ ನಾನ್ಯೋನ್ಯಂ ಸಂಬಂಧಸ್ತಾಪಶೀತವತ್ ।। ೧೪ ।।

ಸ್ಫುರತಾಽಪಿ ಸತೋ ನಾನ್ಯದಭಿಧಾತುಂ ಘಟಾದಿವತ್ ।।
ಶಕ್ಯತೇ ನಾಭಿಧಾನೇನ ಹ್ಯಸದ್ವಸ್ತು ನಿರುಚ್ಯತೇ ।। ೧೫ ।।

ವಸ್ತುನೋಽತಿಶಯಃ ಕಶ್ಚಿದಭಾವವಚಸೋಚ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯ ತೇನಾಭಿಸಂವ್ಯಾಪ್ತೇರ್ನ ಕಥಂಚಿದಪಹನುತಿಃ ।। ೧೬ ।।

ಕ್ರಿಯಾ ವಾ ತತ್ಫಲಂ ವಾ ಸ್ಯಾದಭಾವೋ ನಾಽಽತ್ಮಹೇತುಹಾ ।।
ಯೋ ಯತೋ ಲಭತೇ ಸತ್ತಾಂ ನಿರುಣದ್ಧಿ ಸ ತಂ ಕಥಮ್ ।। ೧೭ ।।

ನ ನಾಶೋ ಹಂತಿ ನಷ್ಟಾರಂ ಗಂತಾರಮಿವ ತದ್ನತಿಃ ।।
ಯೋ ಯತೋ ಲಿಪ್ಸತೇ ಸಿದ್ಧಿಂ ಸ ತಂ ಹಂತಿ ಕಥಂ ವದ ।। ೧೮ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾವ್ಯತಿರೇಕೀ ಚೇದಭಾವಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಹೇತುಕಃ ।।
ಧ್ವಂಸಾದವ್ಯತಿರೇಕೇಽಪಿ ಧಿಯೋ ನಿತ್ಯತ್ವಮಾಪತೇತ್ ।। ೧೯ ।।

ಅತೋಽಭಾವತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಭಾವೇನಾಪ್ಯಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವಹೇತುಸಿದ್ಧಿಃ ಕಾರ್ಯೋಽರ್ಥೋ ನ ದೃಷ್ಟಃ ಕಾರಣಂ ವಿನಾ ।। ೨೦ ।।

ಧರ್ಮ್ಯಸಿದ್ಧಿಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯಾಂ ಹೇತುಶ್ಚಾನಾಶ್ರಯೋ ಭವೇತ್ ।।
ನ ಚಾಸ್ತಿ ಕಶ್ಚಿಹೃಷ್ಟಾಂತಃ ಸರ್ವಶೂನ್ಯತ್ವವಾದಿನಃ ।। ೨೧ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಂ ಯಸ್ಯಾಪಿ ಜಗದೇತಶ್ಚರಾಚರಮ್ ।।
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಹೇತುದೃಷ್ಟಾಂತೈರ್ಜ್ಞಾನಂ ತೇನಾಪಿ ದೂಷ್ಯತೇ ।। ೨೨ ।।

ಮಾನಾಭೇದಾಚ್ಚ ಮೇಯಸ್ಯ ನಾಜ್ಞಾತಾರ್ಥಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ತಾದಾತ್ಮ್ಯೇಽಪಿ ನ ಚೇಜ್ಜ್ಞಾತೋ ಮಾನಾತ್ಕೋಽತಿಶಯೋ ಮತಃ ।। ೨೩ ।।

ಅಜ್ಞಾತಾಧಿಗಮಂ ಕುರ್ವನ್ಮಾನಂ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವವಾದಿನಾಮ್ ।।
ನ ಚೇಚ್ಛುಕ್ತಿತಮೋಜಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।। ೨೪ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾವ್ಯತಿರೇಕಿತ್ವಾದಸಿದ್ಧಾದೇಸ್ತಥೈವ ಚ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯವತ್ಪ್ರಸಂಗಃ ಸ್ಯಾದಪ್ರಮಾತ್ವೇಽಪಿ ತೇ ಧ್ರುವಮ್ ।। ೨೫ ।।

ಅಜಮೇಕಂ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಂ ಪ್ರತ್ಯಂಗ್ರೂಪಮನನ್ಯದೃಕ್ ।।
ವಸ್ತ್ವೇವಂ ಚೇದಿಹಾಭೀಷ್ಟಂ ಕಿಮರ್ಥಂ ಸಾಧ್ಯತೇಽಪರಮ್ ।। ೨೬ ।।

ಏವಂಭೂತಾತ್ಮಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕಾರಣಾದಿ ಪ್ರಸಾಧ್ಯತೇ ।।
ಉಪಾಯಃ ಸೋಽವತಾರಾಯ ತಥಾ ತಜ್ಜ್ಞೈಶ್ಚ ಸೂತ್ರಿತಮ್ ।। ೨೭ ।।

ಕಾರಣಾದಿನಿಷೇಧೇನ ನ ಚಾದ್ವೈತಮಭೀಪ್ಸಿತಮ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಬೋಧಮಾತ್ರೇಣ ನಿಷೇಧಸ್ಯಾಪ್ಯಪಹವಾತ್ ।। ೨೮ ।।

ಸತತ್ತ್ವಕಮಿದಂ ಸರ್ವಮಿತಿ ಸಂಸಾಧ್ಯ ಯತ್ನತಃ ।।
ತಸ್ಯಾಪಿ ಸಂವಿನ್ಮಾತ್ರೇಣ ಪೂರ್ಣತೈವೋಚ್ಯತೇ ಸತಃ ।। ೨೯ ।।

ಸದೇವಾಽಽಗಮತಃ ಸರ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಚ್ಚ ಸದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅನುಮಾನಾಚ್ಚ ಸತ್ಸರ್ವಂ ಯಥಾ ತದಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೦ ।।

ಅನುಮೇಯಂ ಚ ಸತ್ಪೂರ್ವಂ ಕಾರಣಂ ಕಾರ್ಯಮೇವ ಚ ।।
ಜಗತ್ಪ್ರಸೂತೇಸ್ತಚ್ಚೇಹ ಪ್ರಯೋಗೇಣ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।। ೩೧ ।।

ವಿವಾದಗೋಚರಾಪನ್ನಂ ಸತ್ಕಾರಣಮಿದಂ ಭವೇತ್ ।।
ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಮನೋಽವಾದಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಕಟಕುಂಭವತ್ ।। ೩೨ ।।

ಹೇತುಮಜ್ಜನಿಮತ್ಸರ್ವಂ ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಪಟಕುಂಭವತ್ ।।
ವಿಯದಾದಿ ಚ ನಃ ಕಾರ್ಯಂ ತದಪ್ಯೇವಂ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೩೩ ।।

ಅಸತ್ಕಾರಣಕಂ ಕಾರ್ಯಂ ತದ್ವಿನಾಶ್ಯಾಸ್ಯ ಜನ್ಮತಃ ।।
ಸರ್ವಂ ಸ್ವಹೇತುಮುನ್ಮೂಲ್ಯ ಜಾಯತೇಽಂಕುರಕುಂಭವತ್ ।। ೩೪ ।।

ಸ್ವಕಾರಣಂ ಚೇದುತ್ಸಾದ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ಸರ್ವಂ ಪ್ರಜಾಯತೇ ।।
ತತ್ಕಾರಣವಿನಾಶಾಯ ತತ್ಸೂತೇಃ ಪ್ರಾಕ್ಕ್ವ ಈರ್ಯತಾಮ್ ।। ೩೫ ।।

ಸ್ವಹೇತೂಚ್ಛಿತ್ತಯೇಽಲಂ ಚೇದಜಾತಮಪಿ ಸದ್ಯದಿ ।।
ದ್ವಯಮಪ್ಯಭ್ಯುಪೇತಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಹ್ಯಸದ್ಧನ್ಯತೇಽಸತಾ ।। ೩೬ ।।

ವಿನಾಶಸ್ಯಾಪಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಸೋಽಪಿ ಸತ್ಕಾರಣೋ ಮಮ ।।
ನ ಚೇತ್ಕಾರ್ಯೋ ವಿನಾಶಃ ಸ್ಯಾನ್ನಾಶೋಽಕಾರ್ಯೇಣ ನೇಷ್ಯತೇ ।। ೩೭ ।।

ಸ್ವಕಾರಣವಿನಾಶಾಯ ಸಿದ್ಧಂ ಘಾಽಸಿದ್ಧಮೇವ ವಾ ।।
ಅಂಕುರಾದಿ ಮತಂ ಕಾರ್ಯಂ ನೋಭಯತ್ರಾಪಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೩೮ ।।

ಸಿದ್ಧಂ ಚೇತ್ಕಾರಣಾತ್ಸಿದ್ಧಮುಪಮರ್ದೇ ವಿನೈವ ತು ।।
ಉತ್ಪನ್ನೇನ ಚ ತನ್ನಾಶ ಉತ್ಪನ್ನತ್ವಾದನರ್ಥಕಃ ।। ೩೯ ।।

ಉಪಮೃದ್ಗಾತಿ ಚೇತ್ಕಾರ್ಯಮಥಾಸಿದ್ಧಂ ಸ್ವಕಾರಣಮ್ ।।
ತತ್ಕಾರಣಂ ಕಥಂ ತತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ಚೇತ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಜಾಯತೇ ।। ೪೦ ।।

ಉಪಮರ್ದೋಽಪಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಕಿಂ ನ ಹನ್ಯಾತ್ಸ್ವಕಾರಣಮ್ ।।
ಹಂತರ್ಯಸತಿ ಹಾನೋಕ್ತಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ಶಿಶುವಕ್ತೃಕಾ ।। ೪೧ ।।

ನಂಷ್ಟ್ಟತತ್ರೋ ವಿನಾಶೋಽಪಿ ಗಂತೃತಂತ್ರ ಗತಿರ್ಯಥಾ ।।
ನಾಸ್ತೀಹ ಕಶ್ಚಿದ್ಧಾತ್ವರ್ಥೋ ಯಃ ಸ್ವಹೇತುಂ ವಿನಾಶಯೇತ್ ।। ೪೨ ।।

ನಿರ್ಹೇತುನಾಶಸಂವ್ಯಾಪ್ತೇರ್ನ ಸ್ಯಾತ್ಕುಂಭಜನಿರ್ಮೃದಃ ।।
ನ ವೀಜಾದಗ್ನಿಸಂವ್ಯಾಪ್ತಾದಙಕುರೋದ್ಭೂತಿರೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೩ ।।

ಘಟಾದೇಃ ಕಾರಣಂ ಪಿಂಡ ಇತಿ ನಾಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।।
ಮೃದೇವ ಕಾರಣಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಪಿಂಡಾದೇರವಗಮ್ಯತೇ ।। ೪೪ ।।

ಯದೇವ ಕಾರಣಂ ಮಾನೈರಿಹ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿನಿಶ್ಚಿತಮ್ ।।
ತದೇವೋತ್ತರಕಾರ್ಯೇಷು, ನ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣಂ ಮಿತೇಃ ।। ೪೫ ।।

ವಿನಾಶೋಽತಿಶಯಃ ಕಶ್ಚಿದ್ಯದಿ ಪಿಂಡಾದಿವನ್ಮತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾತ್ತದ್ದ್ವಯಂ ಸತ್ಸ್ಯಾನ್ನೋ ಚೇದಸ್ತು ಧ್ರುವೋ ಘಟಃ ।। ೪೬ ।।

ಕ್ರಿಯಾ ವಾ ತತ್ಫಲಂ ವಾ ಸ್ಯಾದ್ವಸ್ತ್ವಂತರಮಥಾಪಿ ವಾ ।।
ನಾಶೋಽಥ ವಾ ನ ಕಿಂಚಿತ್ಸ್ಯಾತ್ಸತ್ತ್ವಂ ನೈವಮಪೋದ್ಯತೇ ।। ೪೭ ।।

ಕ್ರಿಯಾಽಪ್ಯಸ್ತಿ ಫಲಂ ಚಾಸ್ತಿ ತದ್ವದ್ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ಚ ಸತ್ ।।
ಅಥ ನಾಶೋಽಪಿ ನೈವಾಸ್ತಿ ತಂ ವಿನಾ ಸದಿದಂ ಜಗತ್ ।। ೪೮ ।।

ಸನ್ನೇವ ನಾಶೋಽಪೀಷ್ಟಶ್ಚೇತ್ಸತ್ಸತಾ ನ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯೇಽಪಿ ವಿರೋಧಶ್ಚೇನ್ನಾಶೋ ನಾಶೇಽಪಿ ಶಂಕ್ಯತೇ ।। ೪೯ ।।

ಪಿಂಡಾದಿನಾ ವಿನಾಽಪೀದಂ ಮೃದಾದೇಃ ಕೇವಲಾದಪಿ ।।
ಘಟಾದ್ಯುತ್ಪದ್ಯಮಾನಂ ತು ಕಾರ್ಯಂ ದೃಷ್ಟಮತೋ ಧ್ರುವಮ್ ।। ೫೦ ।।

ಮೃದಾದ್ಯೇವ ತತೋ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಕಾರಣಂ ಹ್ಯನ್ವಯಾನ್ಮೃದಃ ।।
ಕಾರ್ಯಮೇವ ತು ಪಿಂಡಾದಿ ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯೇಷ್ವನನ್ನಯಾತ್ ।। ೫೧ ।।

ವಿರುದ್ಧಾನೇಕಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಯುಗಪಜ್ಜನ್ಮ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಏಕಸ್ಮಾತ್ಕಾರಣಾತ್ತಸ್ಮಾತ್ಪಿಂಡಾಭಾವೇ ಘಟೋದ್ಬವಃ ।। ೫೨ ।।

ಪಿಂಡಾದಿವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಕಾರಣಾನುಪಲಬ್ಧಿತಃ ।।
ಅಸತ್ತ್ವಂ ಚೇನ್ಮೃದಾದೇಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಮಾನಾನುಪಪತ್ತಿತಃ ।। ೫೩ ।।

ಪಿಂಡಾದಿವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಯದಿ ಮಾನಂ ಭವೇತ್ತತಃ ।।
ಮೃದಾದಿ ಕಾರಣಂ ಲಬ್ಧಂ ನ ಮಾನಂ ಸ್ಯಾನ್ಮೃದಾ ವಿನಾ ।। ೫೪ ।।

ಪಿಂಡಾದಿವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಪಿಂಡಾದಾವಿವ ಚೇತ್ಪ್ರಮಾ ।।
ಸಿದ್ಧಂ ಕಾರಣಮೇವಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಮಾ ಮೇಯಂ ವಿನಾ ಯತಃ ।। ೫೫ ।।

ಅಸಾಧಾರಣರೂಪೇಷು ವ್ಯಾವೃತ್ತೇಷ್ವಿತರೇತರಮ್ ।।
ಬಹುಷ್ವೇಕಂ ಯದಾಭಾತಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಕಾರಣಂ ತು ತತ್ ।। ೫೬ ।।

ಸಾದೃಶ್ಯಾದನ್ವಯಭ್ರಂತಿಸ್ತನ್ನಿವೃತ್ತಾವಪೀತಿ ಚೇತ್ ।।
ನೈವಂ ಪಿಂಡಸ್ಥದೃಷ್ಟಾನಾಂ ಘಟಾದಾವಪಿ ದರ್ಶನಾತ್ ।। ೫೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಯಮಾನೇಽರ್ಥೇ ತದೇವೇದಮಿತಿ ಧ್ರುವೇ ।।
ಲಿಂಗಮಾಭಾಸತಾಮೇತಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾರ್ಥವಿರುದ್ಧಮಿತ್ ।। ೫೮ ।।

ವಿರುದ್ಧಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಂ ನ ಚ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಲಿಂಗಯೋಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಪಾಶ್ರಯಾನ್ನಿತ್ಯಂ ನಾನಪೇಕ್ಷಂ ತದಕ್ಷವತ್ ।। ೫೯ ।।

ವಿರುದ್ಧಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಂ ಸಮಾನಬಲಯೋರ್ಯತಃ ।।
ದೃಷ್ಟಂ ಸರ್ವತ್ರ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ನ ತು ಸಿಂಹಶೃಗಾಲಯೋಃ ।। ೬೦ ।।

ಕ್ಷಣಿಕತ್ವೇ ಚ ಭಾವಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾದ್ಯಸಂಭವಃ ।।
ನ ಹ್ಯನ್ಯದೃಷ್ಟಂ ವಸ್ತ್ವನ್ಯೈಃ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೬೧ ।।

ಕ್ಷಣಿಕಂ ಚೇದಿದಂ ಸರ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಪ್ರಮಾಣಕಮ್ ।।
ಅನ್ಯತದ್ಬುದ್ಧ್ಯಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ತದ್ಬುದ್ಧೇರ್ವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೬೨ ।।

ಇದಂ ಕ್ಷಣಿಕಮಿತ್ಯೇತತ್ಕ್ಷಣಿಕತ್ವೇ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಇದಂಕ್ಷಣಿಕತಾಬುದ್ಧ್ಯೋರ್ಭಿನ್ನಾಧಿಕರಣತ್ವತಃ ।। ೬೩ ।।

ಅಜ್ಞಾತಂ ಜ್ಞಾಯತೇ ಯಸ್ಯ ತಥಾಽಜಾತಂ ಚ ಜಾಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಮೃತೇ ತಸ್ಯ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥೋ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೬೪ ।।

ಅನವಸ್ಥಾ ಚ ದುರ್ವಾರಾ ಹ್ಯವಿಶ್ಚಾಸಶ್ಚ ಜಾಯತೇ ।।
ಮೃಪಾತ್ವಾತ್ಸರ್ವಬುದ್ಧೀನಾಂ ನ ಕ್ವಚಿನ್ನಿಶ್ಚಿತಿರ್ಭವೇತ್ ।। ೬೫ ।।

ಸಂಬಂಧಾನುಪಪತ್ತಿಶ್ಚ ತದಿದಂಜ್ಞಾನಯೋರ್ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಸಂಬಂಧಕರ್ತರ್ಯಸತಿ ನ ಚ ಸಾದೃಶ್ಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೬೬ ।।

ಧ್ವಂಸಿನೋರಿವ ಸಾದೃಶ್ಯಂ ಸ್ಥಾಯಿನೋರಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಗ್ರಾಹಕೇಽಸತಿ ತದ್ಭಿನ್ನೇ ಬುದ್ಧೀನಾಂ ಚೈಕರೂಪತಃ ।। ೬೭ ।।

ನಾಶಭೇದವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಪ್ರಮೇಯೇ ಚ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯರ್ಥಿನಿ ಹಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇ ತದ್ವಿರುದ್ಧಃ ಕುತೋಽಮಿತೇಃ ।। ೬೮ ।।

ಅನುತ್ಪನ್ನೋತ್ಪಿತ್ಸೂತ್ಪನ್ನೋಽನಷ್ಟೋ ನಾಶಾದಿಕೃತ್ತಥಾ ।।
ಏವಮಷ್ಟಕ್ಷಣಾವಸ್ಥೋ ಭಾವೋಽವಶ್ಯಂ ತ್ವಯೇಷ್ಯತೇ ।। ೬೯ ।।

ಅನ್ಯೋನ್ಯಾವಿಷಯತ್ವೇ ತು ಕುತಃ ಸಾದೃಶ್ಯಧೀರಿಯಮ್ ।।
ಸದೃಶಾರ್ಥೇ ವಿನೈವೇಯಂ ಕ್ಲೃಪ್ತಾ ಸಾದೃಶ್ಯಧೀರ್ಯದಿ ।। ೭೦ ।।

ಮೃಗಾಂಬುಧೀವನ್ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ಸ್ಯಾದೇವಂ ತದಿದಾಂಧಿಯೋಃ ।।
ಅಸದ್ವಿಷಯತೈವೇಹ ಸರ್ವಾಸಮಪಿ ಚೇದ್ಧಿಯಾಮ್ ।। ೭೧ ।।

ನೈವಂ ಬುದ್ಧೇರಪಿ ತಥಾ ಹ್ಯಸದ್ವಿಷಯತಾ ಭವೇತ್ ।।
ಅಸ್ತ್ವೇವಂ ಸರ್ವವುದ್ಧೀನಾಂ ಮೃಷಾತ್ವಮಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ಸ।। ೭೨ ।।

ನೈವಂ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಬುದ್ಧೀನಾಂ ಮೃಷಾತ್ವೇ ಮಿತ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।।
ಕಾರಣಸ್ಯಾಸ್ತಿತಾ ತಸ್ಮಾತ್ಸಿದ್ಧಾ ಕಾರ್ಯೋದ್ಭವಾತ್ಪುರಾ ।। ೭೩ ।।

ಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಯಥಾಽಸ್ತಿತ್ವಂ ತಥೇದಾನೀಂ ಪ್ರಪಂಚಯತೇ ।।
ಸತ್ತ್ವಪೂರ್ವಮಿದಂ ಕಾರ್ಯಂ ತಮೋಂತಸ್ಥಘಟಾದಿವತ್ ।।
ತಸ್ಯಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿಧರ್ಮತ್ವಾದನ್ಯಥಾ ಸ್ಯಾನ್ನೃಶೃಂಗವತ್ ।। ೭೪ ।।

ಸತ್ಯಾಮಪಿ ಚ ಸಾಮಗ್ರ್ಯಾಂ ವಂಧ್ಯಾಪುತ್ರಾದ್ಯಸತ್ತ್ವತಃ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಾಲಮ್ವನತ್ವಂ ನೋ ನ ಕದಾಚಿತ್ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೭೫ ।।

ಸರ್ವಂ ಸದೇವ ಚೇದಿಷ್ಟಮುಪಲಭ್ಯೇತ ತೇ ಸದಾ ।।
ಸಾಮಗ್ರ್ಯಾಂ ಘಟವತ್ಸತ್ಯಾಂ ಸರ್ವಂ ಸದ್ವಾದಿನೋ ಧ್ರುವಮ್ ।। ೭೬ ।।

ನ ವಿದ್ಯಮಾನಮಾತ್ರೇಣ ಹ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತಿರಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ಸದೇವ ವಸ್ತ್ವಭಿವ್ಯಕ್ತಂ ತಥಾಽವ್ಯಕ್ತಂ ಚ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೭೭ ।।

ಅಂಗೀಕರ್ತವ್ಯಮೇತಚ್ಚ ಭವದ್ಭಿರವಿಶಂಕಿತೈಃ ।।
ನ ಚೇದ್ವಃ ಸರ್ವಸಿದ್ಧಾಂತೋ ನಶ್ಯೇತ್ಸೈಕತಕೂಪವತ್ ।। ೭೮ ।।

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಪ್ರಮೇಯೋಽರ್ಥೋ ಭವನ್ಭವೇತ್ ।।
ಮಾನಾದವ್ಯತಿರೇಕೇ ಹಿ ಮಾನಮೇಯೌ ನ ಸಿಧ್ಯತಃ ।। ೭೯ ।।

ಕಾರಣಸ್ಯಾಪಿ ನಾಸ್ತಿತ್ವಂ ಕಾರ್ಯಾಸತ್ತ್ವೇ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ನ ಹಿ ಕಾರ್ಯಮನಾಶ್ರಿತ್ಯಂ ಕಾರಣಂ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೮೦ ।।

ಸತ್ತಾಮಾತ್ರೇಣ ಕಿಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸಮವಾಯ್ಯಾದಿಕಾರಣಮ್ ।।
ಸಾಧಯೇದ್ವ್ಯಾಪೃತಂ ವೇದಂ ತಥಾಽಪೀಷ್ಟಂ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೮೧ ।।

ಸತ್ತಾಮಾತ್ರೇಣ ಚೇತ್ಕುರ್ಯಾತ್ಕಾರಣತ್ರಿತಯಂ ತದಾ ।।
ಕಾರ್ಯೋತ್ಪತ್ತಿಸ್ಥಿತಿಲಯಾಃ ಪ್ರಾಪ್ನುಯುರ್ಯುಗಪತ್ಸದಾ ।। ೮೨ ।।

ಅವಿಶೇಷಾಚ್ಚ ಸತ್ತಾಯಾಃ ಸರ್ವತಃ ಸರ್ವಸಂಭವಃ ।।
ಸರ್ವ ಏವ ನ ಸಂಸಿಧ್ಯೇದ್ವ್ಯವಹಾರಶ್ಚ ಲೌಕಿಕಃ ।। ೮೩ ।।

ತ್ರೀಣ್ಯೇವ ಕಾರಣಾನೀತಿ ನಿಷ್ಫಲಾಽವಧೃತಿರ್ಭವೇತ್ ।।
ಯಥಾ ತ್ರಯಂ ತಥಾ ಸರ್ವಂ ಸತ್ತಯಾ ಕಿಂ ನ ಕಾರಣಮ್ ।। ೮೪ ।।

ಸಂಭೂಯ ಕಾರ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚೇತ್ಕಾರಣತ್ರಿತಯಂ ತದಾ ।।
ಮೇಲನಸ್ಯಾಪಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಕಥಂ ತತ್ಸ್ಯಾತ್ರಯಂ ವಿನಾ ।। ೮೫ ।।

ಕಾರಣತ್ರಿತಯೇ ನಾಥ ಏಕೈಕಸ್ಯ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ತಸ್ಯ ತಸ್ಯ ತಥೈವೇತಿ ಸಾಽನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೮೬ ।।

ವಸ್ತುನಃ ಸದಸತ್ತ್ವಾಯ ಹ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತ್ಯೇಕಹೇತುತಃ ।।
ಐಶ್ವರ್ಯಂ ನ ಪ್ರಮಾಣಸ್ಯ ಸತ್ತ್ವಂ ವಸ್ತುಬಲಾದ್ಯತಃ ।। ೮೭ ।।

ದ್ವೈವಿಧ್ಯಾದಾವೃತೇಃ ಕಾರ್ಯಂ ನೇಕ್ಷತೇ ತೇನ ಸಂವೃತಮ್ ।।
ಲಬ್ಧಾತ್ಮಕಸ್ಯ ಕುಡ್ಯಾದಿ, ಪ್ರಾಕ್ಸೂತೇಃ ಕಾರಣಾವೃತಿಃ ।। ೮೮ ।।

ಮೃದಾತ್ಮನೋಪಸಂಶ್ಲಿಷ್ಟಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣತಾಮಿತಮ್ ।।
ಕಾರಣತ್ವಾದ್ಧಿ ತತ್ಸ್ಥಂ ತತ್ತದೃತೇ ಕರಾಣಂ ಕಥಮ್ ।। ೮೯ ।।

ಯದಿ ಕಾರಣಸಂಸ್ಥಂ ಸತ್ತನ್ನಿಮಿತ್ತಂ ಚ ಕಾರಣಮ್ ।।
ವ್ಯವಧಾನಾಂತರಾಭಾವಾತ್ಕಿಮರ್ಥಂ ನೋಪಲಭ್ಯತೇ ।। ೯೦ ।।

ಕಾರ್ಯಾಂತರೇಣ ಸಂಸ್ಥಾನಾನ್ಮೃದಾದೇರ್ನೋಪಲಭ್ಯತೇ ।।
ಸದಾತ್ಮನೋಪಲಬ್ಧಿಸ್ತು ನ ಕದಾಚನ ಹೀಯತೇ ।। ೯೧ ।।

ನಷ್ಟೋತ್ಪನ್ನಸದಭಾವಶಬ್ದಪ್ತತ್ಯಯಭೇದಧೀಃ ।।
ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿತಿರೋಭೂತಿದ್ವೈವಿಧ್ಯಾಪೇಕ್ಷಯೈವ ತು ।। ೯೨ ।।

ಕುಡ್ಯಾದ್ಯಾವರಣಂ ದೃಷ್ಟಂ ಭಿನ್ನದೇಶಂ ಸದಾಽಽವೃತಾತ್ ।।
ಕುಂಭಾದ್ಯಭಿನ್ನದೇಶಸ್ಥಂ ಪಿಂಡಾದ್ಯಾವರಣಂ ಕಥಮ್ ।। ೯೩ ।।

ನೈವಂ ಪಯೋಘೃತಾದೀನಾಮೇಕದೇಶತ್ವದರ್ಶನಾತ್ ।। ೯೪ ।।
ಅನಾವರಣತಾ ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಕಪಾಲಾದೇರ್ಘಟಾತ್ಮನಿ ।।

ಅಂತರ್ಭಾವಾನ್ನ ಸಾಧ್ವೇತದ್ವಿಭಕ್ತಾನಾಂ ಭವೇದ್ಯತಃ ।। ೯೫ ।।
ಆವೃತತ್ವಮಥ ಮತಂ ಭಂಗ ಏವ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಯತ್ನೋ ನ ತು ಘಟೋತ್ಪತ್ತೌ ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೯೬ ।।

ನ ಹಿ ಲೋಕೇಽಸ್ತಿ ನಿಯಸೋ ರ್ಘಟಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿಹೇತುಕಃ ।।
ಅನೇಕಸಾಧನಾ ಯಸ್ಮಾದಭಿವ್ಯಕ್ತಿರಿಹೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೯೭ ।।

ದೀಪೇನಾನ್ಯೋ, ಮಥಾ ಚಾನ್ಯಸ್ತಥಾ ಚಕ್ರಾದಿನಾ ಪರಃ ।।
ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಂ ಪ್ರಯಾತ್ಯರ್ಥಃ ಪುರಾ ಸನ್ನೇವ ಸರ್ವದಾ ।। ೯೮ ।।

ತಮೋವಿನಾಶನಾಯೈವ ಪ್ರದೀಪೋಽಪೀತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ನಷ್ಟೇ ತಮಸಿ ಕುಂಭೋಽಪಿ ಸ್ವಯಮೇವೋಪಲಭ್य़ತೇ ।। ೯೯ ।।

ಕಿಮೇವಂ ಭವತಃ ಸಿದ್ಧಂ ಯದಿ ನಾಮ ತಮೋಹನುತಿಃ ।।
ಸದೇವ ವ್ಯಜ್ಯತೇ ಸರ್ವಮಿತಿ ನೈವಾಪನುದ್ಯತೇ ।। ೧೦೦ ।।

ಅಜ್ಞಾತತ್ವಾಪಮಾರ್ಷ್ಟ್ಯರ್ಥಮುಪಾದಿತ್ಸಂತಿ ಮಾನಿನಃ ।।
ಮಾನಾನಿ, ಮಾನಸಂಬಂಧಾದಜ್ಞಾತತ್ವಂ ಚ ನಶ್ಯತಿ ।। ೧೦೧ ।।

ಯತಃ ಸತಿ ಕ್ರಿಯಾಭೇದೇ ಕಿಂ ಪೂರ್ವಮಿತಿ ಚೋದನಾ ।।
ಕ್ರಿಯಾಭೇದೇ ನ ಚ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಧ್ವಾಂತನಾಶಃ ಕ್ರಿಯಾಫಲಮ್ ।। ೧೦೨ ।।

ಜ್ಞಾತುರ್ಜ್ಞಾನಾಭಿನಿಷ್ಪತ್ತಿರ್ನಿಷ್ಪನ್ನಂ ಮೇಯಮೇತಿ ಸತ್ ।।
ಮೇಯಾಭಿಸಂಗತಂ ತಚ್ಚ ಮೇಯಾಭತ್ವಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೧೦೩ ।।

ವ್ಯವಧಾನಂ ತಮೋ ಯಸ್ಮಾದ್ಧಟೋಽಯಮಿತಿ ಸಂವಿದಃ ।।
ಪ್ರಕಾಶವದ್ಧಟಂ ಚರ್ತೇ ಕುತಸ್ತತ್ತಮಮೋ ಹನುತಿಃ ।। ೧೦೪ ।।

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯಾಪೃತೇರ್ಜ್ಞಾತೋಽಜ್ಞಾತೋಽಜ್ಞಾತತ್ವಹಾನಿಕೃತ್ ।।
ಘಟೋಽವಗತ ಇತ್ಯೇತತ್ತತಃ ಸಂಪದ್ಯತೇ ಫಲಮ್ ।। ೧೦೫ ।।

ಯದ್ಯಾವರಣಭಂಗಾಯ ಯತ್ನಃ ಸ್ಯಾದ್ಧಟವಿತ್ತಯೇ ।।
ಕಾರ್ಯಾಂತರಂ ಭವೇದ್ಭಂಗಾತ್ತೇನಾಪ್ಯಾವೃತತಾ ಘಟೇ ।। ೧೦೬ ।।

ವ್ಯವಧಾನಾಂತರಂ ತಸ್ಮಾದನ್ಯದಪ್ಯಾಪತೇತ್ತದಾ ।।
ಅತೋ ನಿಯತ ಏವಾತ್ರ ವ್ಯಾಪಾರಃ ಫಲವಾನ್ಭವೇತ್ ।। ೧೦೭ ।।

ಅತೀತೈಷ್ಯದ್ಧಟಜ್ಞಾನಂ ಸದ್ಧಟಾಲಂಬನಂ ಭವೇತ್ ।।
ಘಟಜ್ಞಾನತ್ವತಃ ಸಾಕ್ಷಾದಿಹತ್ಯಘಟಬೋಧವತ್ ।। ೧೦೮ ।।

ಅತೀತೋಽನಾಗತೋಽರ್ಥೋಽಸನ್ಯದಿ ವಾಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।।
ಅತೀತಾನಾಗತಜ್ಞಾನಂ ಮಿಥ್ಯೇಶಸ್ಯ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ನಾಪಿ ಚೇಶಸ್ಯ ಕೇನಚಿತ್ಪ್ರತಿಹನ್ಯತೇ ।।
ಅಪವಿದ್ಧಾತಿಶೀತ್ಯೇವ ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಕೇನ ಹನ್ಯತೇ ।। ೧೧೦ ।।

ಘಟಸತ್ತ್ವೇ ಪುರೋತ್ಪತ್ತೇರನುಮಾ ಚ ಪ್ರದರ್ಶಿತಾ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ಸದೇವ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಗುತ್ಪತ್ತೇರಪಿ ತ್ರುವಮ್ ।। ೧೧೧ ।।

ಏಷ್ಯದ್ಧಟನಿಷೇಧೇ ಚ ವಿರೋಧೋಽಪಿ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಭವಿಪ್ಯಾತಿ ನ ಭಾವ್ಯರ್ಥೋ ವರ್ತಮಾನನಿಷೇಧವತ್ ।। ೧೧೨ ।।

ಗೃಹ್ಯಮಾಣೋ ಘಟೋ ನಾಸನ್ನಿತಿ ಯದ್ವದ್ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ಅತೀತೈಷ್ಯನ್ಮಿತಘಟಪ್ರತಿಷೇಧಸ್ತಥಾವಿಧಃ ।। ೧೧೩ ।।

ಪ್ರಾಗಭಾವಾದಯೋಽಭಾವಾಃ ಸಂತಃ ಸ್ಯುರತಿರೇಕಿಣಃ ।।
ವ್ಯಪದೇಶಾದ್ಧಟೇನೈಷಾಮನ್ಯೋನ್ಯಾಭಾವವದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೧೧೪ ।।

ಏವಂ ಚ ಸತಿ ಸಂಬಂಧೋ ನ ಭಾವಾಭಾವಯೋರ್ಮಿಥಃ ।।
ವಿರೋಧಾದ್ಭಾವಯೋರ್ಯದ್ವದೇಕತ್ವಾನ್ನಾಪ್ಯಭಾವಯೋಃ ।। ೧೧೫ ।।

ಅಸತಶ್ಚ ನ ಸಂಬಂಧೋಽಕಾರಕತ್ವಾತ್ಕಥಂಚನ ।।
ಸಂಬಂಧಶ್ಚ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮತ್ವಾನ್ನ ಸಿಧ್ಯೇತ್ಕಾರಕಂ ವಿನಾ ।। ೧೧೬ ।।

ಪ್ರಾಗಭಾವೋ ಘಟಸ್ಯೇತಿ ಘಟಂ ಏವೋಚ್ಯತೇ ಯದಿ ।।
ಘಟ ಏವ ಘಟಸ್ಯೇತಿ ವ್ಯಪದೇಶೋ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೧೭ ।।

ನ ಚಾಸತ್ತ್ವಂ ಘಟಸ್ಯೈವಂ, ಪ್ರಾಗಭಾವೋ ಘಟೋ ನ ಚ ।।
ಅವಧ್ಯವಧಿಮದ್ಭೇದೇ ಪ್ರಾಗಭಾವೋಽಪಿ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೧೮ ।।

ಅಥ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯ ಸಂಬಂಧಂ ಘಟಸ್ಯೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಕ್ಲೃಪ್ತಸ್ಯೈವ ಹ್ಯಭಾವಸ್ಯ ವ್ಯಪದೇಶಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೧೯ ।।

ಅರ್ಥಾಂತರಮಭಾವಶ್ಚೇದುಕ್ತಂ ಸಂಸ್ಮರ್ತುಮರ್ಹಸಿ ।।
ಶಶಶೃಂಗಾದಿಕಲ್ಪಸ್ಯ ಘಟಸ್ಯ ಸ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೨೦ ।।

ಸ್ವಹೇತುಸತ್ತಾಸಂಬಂಧಃ ಸಂಬಂಧಸ್ಯ ಸದಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಅಥಾಸ್ತ್ವಯುತಸಿದ್ಧಾನಾಂ ನಾಸತೋಽಯುತಸಿದ್ಧತಾ ।। ೧೨೧ ।।

ನ ಭಾವಾಭಾವಯೋರ್ಯೋಗೋ ನಾಪಿ ಚಾಯಮಭಾವಯೋಃ ।।
ಸತೋರೇವ ಯತೋ ಯೋಗಃ ಸಿದ್ಧ ಕಾರ್ಯಮತಃ ಸದಾ ।। ೧೨೨ ।।

ದ್ವೈತೈಕತ್ವಾತ್ಮಕಂ ರೂಪಂ ವೈರಾಜಂ ಕಾರ್ಯಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಸಮುದ್ರ ಏವ ಹ್ಯಸ್ಯೇತಿ ವಿರಾಟ್ಕಾರಣಮಬ್ರವೀತ್ ।। ೧೨೩ ।।

ಸಂಭೂಯ ಕಾರ್ಯಭೂತಾನಿ ಭೂತಯೋನಿಂ ಯತೋ ವಿಭುಮ್ ।।
ಜನ್ಮಸ್ಥಿತಿಲಯಾನ್ಯಾಂತಿ ಸಮುದ್ರಸ್ತೇನ ವಿಶ್ವಕೃತ್ ।। ೧೨೪ ।।

ತತ್ಸಮುದ್ರಂ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಂವಿನ್ಮಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ।।
ಅವಿಜ್ಞಾತಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಹೇತುತ್ವೇನೇಹ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೧೨೫ ।।

ಇದಂ ಜಗದುಪಾದಾನಂ ಸರ್ವಶಕ್ತ್ಯಜಮವ್ಯಯಮ್ ।।
ಸ್ವಾತ್ಮೈಕಾಜ್ಞಾನವೃತ್ತೇನ ಗ್ರಸಿಷ್ಣು ಪ್ರಭವಿಷ್ಣು ಚ ।। ೧೨೬ ।।

ಸ್ವಾಭಾಸವರ್ತ್ಮನೈವೈತತ್ಸ್ವಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನಜಭೂಮಿಷು ।।
ಇತಂ ಬಹುತ್ವಮೇಕಂ ಸದ್ವಿಯದ್ಯದ್ವದ್ಧಟಾದಿಷು ।। ೧೨೭ ।।

ಅಕಾರಣಂ ಸದಜ್ಞಾನಾತ್ಕಾರಣತ್ವಂ ಯಥೈತ್ಯಜಮ್ ।।
ಸರ್ವಕಾರಕತಾಮೇವಂ ಕ್ರಿಯಾತತ್ಫಲತಾಮಪಿ ।। ೧೨೮ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನತಾ ತಸ್ಮಾದಜ್ಞಾನೈಕವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾಮ್ ।।
ಉಚ್ಚೈರನೂದ್ಯ ತತ್ತತ್ತ್ವಂ ವೇದಾಂತಾಃ ಪ್ರತ್ಯಪೀಪದನ್ ।। ೧೨೯ ।।

ಅಕಾರಣಮಕಾರ್ಯೇ ಸತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾಮಗಾತ್ ।।
ಮೋಹಾದೇವ ತತಃ ಶಾಸ್ರಂ ತದುಚ್ಛಿತ್ತೌ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೧೩೦ ।।

ಅಪೀತಾಶೇಷಸಂಸಾರಂ ಶುದ್ಧಸಂಸ್ಕಾರಸಂಶ್ರಯಮ್ ।।
ಅವ್ಯಾಕೃತಮಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮಹ್ಯಂತರ್ಯಾಮೀತಿ ಚೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೩೧ ।।

ಅಜ್ಞಾನಾನುಪಮರ್ದೇನ ವ್ಯಾಕೃತಿರ್ಯಾಽಸ್ಯ ಜಾಯತೇ ।।
ಸ್ವಪ್ನವಿಜ್ಞಾನವನ್ನಾಸೌ ಸತ್ಯಮೇಯವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾ ।। ೧೩೨ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ಹೇತುತ್ವಂ ತು ನಿಗಚ್ಛತಿ ।।
ನಿದ್ರಂ ಹತ್ವಾ ಯತಃ ಸ್ವಪ್ನಜ್ಞಾನಾದಪಿ ವಿಬುಧ್ಯತೇ ।। ೧೩೩ ।।

ಉಪೇಯಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯೈವ ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ವಸ್ತುಸ್ಥಿತ್ಯಾ ನ ಸತ್ಯತ್ವಮಿತಿ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।। ೧೩೪ ।।

ನಾಮರೂಪಾದಿನಾ ಯೇಯಮವಿದ್ಯಾ ಪ್ರಥತೇಽಸತೀ ।।
ಮಾಯಾ ತಸ್ಯಾಃ ಪರಂ ಸೌಕ್ಷ್ಮ್ವಂ ಮೃತ್ಯುನೈವೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೩೫ ।।

ಮೃತ್ಯುರ್ವೈ ತಮ ಇತ್ಯೇವಮಾಪ ಏವೇದಮಿತ್ಯಪಿ ।।
ಅವಿದ್ಯಾ ಪ್ರಥತೇ ಮೌಲೀ ವ್ಯಕ್ತಾವ್ಯಕ್ತಾತ್ಮನಾಽನಿಶಮ್ ।। ೧೩೬ ।।

ಏತೇಭ್ಯೋಽಸೌ ಸಮುತ್ಥಾಯ ಸ್ವಾಭಾಸಾನಾತ್ಮಜನ್ಮನಾ ।।
ಯಾತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞತಾಮೀಶಃ ಕೂಟಲಸ್ಥೋಽಪಿ ಹ್ಯವಿದ್ಯಯಾ ।। ೧೩೭ ।।

ಆಪೋ ಹ್ಯಣುತರಾಃ ಸತ್ಯಮಸೃಜಂತೇತಿ ಹಿ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಕ್ರಿಯಾವಿಜ್ಞಾನಶಕ್ತ್ಯಾತ್ಮಾ ಸೋಽಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಸೃಜತ್ಪರಃ ।। ೧೩೮ ।।

ವಿರಾಡ್ವ್ರಹ್ಮಾಥ ಸಸೃಜೇ ಮನುಂ ದೇವಂ ಪ್ರಜಾಪತಿಮ್ ।।
ಮನುರ್ದೇವಾನ್ಮನುಷ್ಯಾಂಶ್ಚ ಸ್ಥಾಸ್ನು ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಚರಿಷ್ಣು ಚ ।। ೧೩೯ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನವತ್ಕೃತ್ಸ್ನಕಾರ್ಯರೂಪವಿವಕ್ಷಯಾ ।।
ಶ್ರುತಿಃ ಪ್ರವವೃತೇ ಸೇಯಂ ನೈವೇಹೇತೀಹ ಯತ್ನತಃ ।। ೧೪೦ ।।

ಅಶನಾಯಾಪಿಪಾಸಾಭ್ಯಾಂ ಮೃತ್ಯಾೋ ರೂಪಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ತತ್ರ ಸಂವರ್ಗಾದ್ವಾಗಾದಧ್ಯಾತ್ಮದೈವಯೋಃ ।। ೧೪೧ ।।

ಏತಸ್ಮಾಜ್ಜಾಯತೇ ಪ್ರಾಣೋ ಮನಃ ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಚ ।।
ಸ್ವಂ ವಾಯುರ್ಜ್ಯೋತಿರಾಪಶ್ಚ ಪೃಥ್ವೀ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಧಾರಿಣೀ ।। ೧೪೨ ।।

ಸೃಷ್ಟಿಮೇತಾಂ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ತನ್ಮನೋಽಕುರುತೇತಿ ಯಾ ।।
ಶ್ರುತಿಃ ಪ್ರವೃತ್ತಾ ನಿರ್ವಕ್ತುಂ ಯಾವದವ್ಯಾಕೃತಂ ಪರಾ ।। ೧೪೩ ।।

ಯದ್ವಾ ವಿರಾಜಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಸಂಕಲ್ಪಮಕರೋನ್ಮನಃ।।
ಆತ್ಮನ್ವೀ ಸ್ಯಾಮಿತಿ ತಥಾ ಸಾಕೂತಃ ಸೃಷ್ಟಿಕಾರಣಃ ।। ೧೪೪ ।।

ಸ್ವವಿಭೂತೀಕ್ಷಣಂ ಸೃಷ್ಟೌ ವಿಭೋರರ್ಚನಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಆಪೋಽಜಾಯಂತ ಇತಿ ಚ ಸರ್ವಭೂತೋಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೪೫ ।।

ವಿದ್ಯೋತ್ಪತ್ತಿಪ್ರಧಾನತ್ವಾತ್ಸೃಷ್ಟಿರ್ವಾ ನ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತಥಾಚ ಪ್ರತಿವೇದಾಂತಂ ಸೃಷ್ಟಿರ್ನಾನಾವಿಧೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೬ ।।

ಅರ್ಚತೋ ಮೇ ಯತೋ ಜಜ್ಞೇ ಕಮಂಭಃ ಸುಖಕೃತ್ತತಃ ।।
ಅರ್ಕಾಭಿಧೋಽಥ ಸಂವೃತ್ತಃ ಪ್ರಾಣೋ ಮೃತ್ಯುಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।। ೧೪೭ ।।

ಉಪಾಸನಮತೋಽಸ್ಯಾಪಿ ನಾಗ್ನೇರೇವೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।।
ಅರ್ಕನಾಮಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ನೋಪಾಸನಮೃತೇ ಯತಃ ।। ೧೪೮ ।।

ಯದಿ ವಾಽಗ್ನೇರಿದಂ ನಾಮ ತಸ್ಯ ಪ್ರಕರಣಿತ್ವತಃ ।।
ಆಪೋ ವಾ ಅರ್ಕ ಇತಿ ತು ಚಿತ್ಯನಾಮಾರ್ಥಮೇವ ತತ್ ।। ೧೪೯ ।।

ಶರ ಅಸೀದಿತಿ ಗಿರಾ ಶಕ್ತ್ಯವಸ್ಥಾ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸಾ ಪೃಥಿವ್ಯಭವಚ್ಚೇತಿ ವಿರಾಜೋ ಜನ್ಮಶಬ್ದನಮ್ ।। ೧೫೦ ।।

ತಪೋಽಪ್ಸು ತಪ್ಯಮಾನಾಸು ಹ್ಯಂಡಂ ಜಜ್ಞೇ ಹಿರಣ್ಮಯಮ್ ।।
ಇತಿ ಶ್ರುತಿರ್ಜಗಾದಾರ್ಥಂ ಯಥೈವೇಹ ಪ್ರಪಂಚಯತೇ ।। ೧೫೧ ।।

ಏವಂ ವ್ಯಷ್ಟಿಸಮಷ್ಟ್ಯಾತ್ಮಾ ವೈರಾಜಂ ದೇಹಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಪ್ರಾಚೀಕ್ಲೃಪದಥೇದಾನೀಂ ಸೃಷ್ಟಿಸ್ತಸ್ಯ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೫೨ ।।

ಶ್ರಾಂತಸ್ಯೇತಿ ತು ದೇಹಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಯೋಗ್ಯತ್ವಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಶ್ರಮಹೇತುರತಸ್ತಾಪಸ್ತಪ್ತಸ್ಯೇತ್ಯಭಿಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೧೫೩ ।।

ಭಾಸ್ವಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಭವೇತ್ತೇಜೋ ರಸಃ ಪ್ರಾಣೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ಕ್ರಿಯಾವಿಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿತ್ವಾತ್ಪ್ರಕೃತಸ್ಯ ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।। ೧೫೪ ।।

ಅನವಚ್ಛಿನ್ನವಪುಷಃ ಪಿಂಡಾವಚ್ಛೇದಹೇತುತಃ ।।
ರವಸ್ಯ ಕುಂಭಾದಿನೇವಾಸೋರ್ನಿರವರ್ತತ ಶಬ್ದನಮ್ ।। ೧೫೫ ।।

ನಾಮರೂಪಾದಿಮದ್ದೇಹಸಂಬಂಧಾತ್ತದ್ವಿಧರ್ಮಕಃ ।।
ಅರೂಪೋಽಪಿ ಹಿ ಸೂತ್ರಾತ್ಮಾಂ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ರೂಪವಾನಿವ ।। ೧೫೬ ।।

ಸೂಕ್ಷ್ಮಸ್ಥೂಲಶರೀರಾಭ್ಯಾಂ ಚಿದಾಭಾಭ್ಯಾಮವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಸಂವೃತಃ ಪರಮೇಶೋಽಪಿ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಾತ್ಮಾಗ್ನಿರೂಚ್ಯತೇ ।। ೧೫೭ ।।

ಅಶರೀರಂ ಶರೀರೇಷ್ವನವಸ್ಥೇಷ್ವವಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಮಹಾಂತಂ ವಿಭುಮಾತ್ಮಾನಂ ಮತ್ವಾ ಧೀರೋ ನ ಶೋಚತಿ ।। ೧೫೮ ।।

ವಿರಾಡದೇಹಾವನದ್ಧೋಽಸುರಧ್ಯಾತ್ಮಾದ್ಯಾಧಿಗಃ ರವವತ್ ।।
ವ್ಯಷ್ಟಿತಾಮೇತಿ ತದ್ಧೀನಃ ಸಮಷ್ಟಿತ್ವೇನ ತಿಷ್ಠತಿ ।। ೧೫೯ ।।

ಉರ್ವ್ಯಾಮುತ್ಪಾದಿತಾಯಾಂ ತು ಶ್ರಮಾತ್ತಾಪಾತ್ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।।
ನಿರವರ್ತತೇವಾಸ್ಯಾಽಽತ್ಸಾ ಪರಿಚ್ಛೇದಾಭಿಮಾನತಃ ।। ೧೬೦ ।।

ಸ್ಥೂಲದೇಹಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಃ ಸ ಏವಾಽಽದ್ಯಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ಅಗ್ನಿರೇಷ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾದುಪಾಸ್ಯೋಽಯಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೧೬೧ ।।

ಸ ವೈ ಶರೀರೀ ಪ್ರಥಮಃ ಸ ವೈ ಪುರುಷ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಆದಿಕರ್ತಾ ಸ ಭೂತಾನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಗ್ರೇ ಸಮವರ್ತತ ।। ೧೬೨ ।।

ಅನುಪಾರಲ್ಯತನುಃ ಸೋಽಯಂಂ ವ್ಯವಹಾರಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಆತ್ಮಾನಂ ವ್ಯಭಜತ್ಸ್ಥೂಲೈಸ್ರಿಧಾ ವಾಯ್ವಗ್ನಿಭಾನುಭಿಃ ।। ೧೬೩ ।।

ಸ್ವರೂಪಾನುಪಮರ್ದೇನ ಸ ವಿರಾಡ್ದೇವತಾತ್ಮಭಿಃ ।।
ಉಪಾಸನಾದಿಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಾತ್ಮಾನಂ ವ್ಯಭಜತ್ಸ್ವಯಮ್ ।। ೧೬೪ ।।

ಮೂಲಾತ್ಮೈವ ತ್ರಿಧಾಽಽತ್ಮಾನಮಭಿನತ್ಸ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥೇ ಸ ಏಷ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೬೫ ।।

ತಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಜಸ್ಯಾಗೇರ್ವಿರಾಜೋಽರ್ಕಸ್ಯ ವಾಜಿವತ್ ।।
ದರ್ಶನಸ್ಯ ವಿಧಾನಾರ್ಥಂ ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಚೀತಿ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ।। ೧೬೬ ।।

ಯಸ್ಮಾತ್ಕಾರಣಮುಲಙ್ಧ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ನಾನ್ಯತ್ರ ವರ್ತತೇ ।।
ಅಪ್ಸು ಕಾರಣಭೂತಾಸು ತಸ್ಮಾದಗ್ನಿಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಃ ।। ೧೬೭ ।।

ಅಪ್ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಗುಣಂ ದೇವಮುಪಾಸ್ತೇ ಯೋಽನಿಶಂ ನರಃ ।।
ಯತ್ರ ಕ್ವ ಚೈತಿ ತತ್ರಾಸೌ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಂ ಲಭತೇ ಶೂಭಾಮ್ ।। ೧೬೮ ।।

ಯೋಽಬಾದಿಪರಿಪಾಠ್ಯೈವಂ ವಿರಾಜಮಸೃಜತ್ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಕೀದೃಗ್ವ್ಯಾಪಾರಸಂಯುಕ್ತಃ ಸೋಽಸ್ರಾಕ್ಷೀದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೬೯ ।।

ಅತ್ತೃಸರ್ಗೋಽಥವೋಕ್ತಃ ಪ್ರಾಗನ್ನಸರ್ಗೋಽಧುನೋಚ್ಯತೇ ।।
ಅಶನಾಯಾವತೋ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾಸ್ತ್ಯನ್ನವಿರಹಾತ್ಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೭೦ ।।

ತ್ರೇಧಾ ವ್ಯಭಜದಾತ್ಮಾನಮಿತ್ಯೇತದ್ವಾ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।।
ಅಗ್ನಿಪ್ರಾಣೌ ಪುರೈವೋಕ್ತಾವಥ ಸಂವತ್ಸರೋದ್ಭವಃ ।। ೧೭೧ ।।

ಮನಸಾ ಜ್ಞಾನನಿರ್ದೇಶಸ್ರಯೀ ವಾಗಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ಗಕ್ರಮಂ ಸ ವೇದೋಕ್ತಂ ಜ್ಞಾನೇನಾಽಽಲೋಚಯತ್ಪ್ರಭುಃ ।। ೧೭೨ ।।

ಜ್ಞಾನೇನಾಪ್ರತಿಘೇನಾಸೌ ವೇದೋಕ್ತಾಂ ಸೃಷ್ಟಿಪದ್ಧತಿಮ್ ।।
ಸಮನ್ವಾಲೋಚಯಚ್ಛಭುಃ ಸಿಸೃಕ್ಷುರ್ವಿವಿಧಂ ಜಗತ್ ।। ೧೭೩ ।।

ಆಲೋಚ್ಯಾಲೋಚಕಯೋರ್ಹಿ ಯೋಗೋ ಮಿಥುನಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ಮಿಥುನಂ ಚಾತ್ರ ನ ಕಥಂಚನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೭೪ ।।

ಅನಂತರಾಗ್ನಿಸಂಬಂಧಪ್ರಸಂಗವಿನಿವೃತ್ತಯೇ ।।
ಅಶನಾಯೇತಿ ಹಿ ಪ್ರಾಹ ಮೂಲಕಾರಣಸಂಗತಿಮ್ ।। ೧೭೫ ।।

ಜಗತಃ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಬೀಜಂ ಯದವೈಷೀತ್ಪುರಾ ಗೃಹೀ।।
ದ್ವೈತೈಕತ್ವಾತ್ಮಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮ ಚ ಜ್ಞಾನಸಂಭೃತಮ್ ।।
ಭಾವನಾ ಚ ತಯೋರೇತತ್ರಯಂ ರೇತೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೭೬ ।।

ಸೃಷ್ಟ್ಯಾಲೋಚನಹೇತ್ವೇತತ್ಸೃಷ್ಟಾವಾವಿರಭೂದ್ವಿಭೋಃ ।।
ತದ್ಭಾವಭಾಬ್ಯಪಃ ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ರೇತೋಬೀಜೇನ ಸ ಪ್ರಭುಃ ।। ೧೭೭ ।।

ಸರ್ವಲೋಕೈಕಬೀಜೇನ ಗರ್ಭ್ಯರ್ಂಡನ ಬಭೂವ ಹ ।।
ಅಪ ಏವ ಸಸರ್ಜಾಽಽದೌ ತಾಸು ವೀರ್ಯಮವಾಸೃಜತ್ ।। ೧೭೮ ।।

ತದಂಡಮಭವದ್ಧೈಮಂ ಸಹಸ್ರಾಂಶುಸಮಪ್ರಭಮ್ ।।
ಇತ್ಯೇವಂ ಮನುನಾಽಪ್ಯುಕ್ತಃ ಶ್ರೌತೋಽಯಂ ಸರ್ಗವಿಸ್ತರಃ ।। ೧೭೯ ।।

ಆಪೋ ಹ ವಾ ಇತಿ ತಥಾ ಹ್ಯಯಮೇವ ಕ್ರಮಃ ಶ್ರುತೌ ।।
ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾದಿವೀಜಸ್ಯ ಗರ್ಭ ಏವಂ ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।। ೧೮೦ ।।

ಸ ಸಂವತ್ಸರೋಽಭವದಿತಿ ಪರಿಮಾಣೋಽಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಅಶನಾಯಾದಿಮತ್ತ್ವಾತ್ಸ ಸ್ವಭಾವಬಲಚೋದಿತಃ ।। ೧೮೧ ।।

ಸೃಷ್ಠ್ವಾಽಽದ್ಯಂ ಘಸ್ಮರಃ ಪುತ್ರ ತಮಭಿವ್ಯಾದದಾತ್ಕ್ಷುಧಾ ।।
ಭಿನತ್ತಿ ಸರ್ವಮರ್ಯಾದಾಂ ನಾನ್ವಯಾದ್ಯಪ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೧೮೨ ।।
ಅಸ್ಯ ದಗ್ಧೋದರಸ್ಯಾರ್ಥೇ ಕೋ ನ ಕುರ್ಯಾದಸಾಂಪ್ರತಮ್ ।। ೧೮೩ ।।

ಅನ್ನ ಏವ ಯತೋ ವೃತ್ತಿರತ್ತುರನ್ನಾದ ಏವ ಚ ।।
ಅನ್ನಸ್ಯ ಯುಕ್ತಮೇವಾತಸ್ತಮಭಿವ್ಯಾದದಾದಿತಿ ।। ೧೮೪ ।।

ಜನ್ಮಾಂತರಸಮಭ್ಯಸ್ತವಿದ್ಯಾಕರ್ಮಾದಿಹೇತುತಃ ।।
ಜನ್ಯಕರ್ಮಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಸಞ್ಶಿಞುರ್ಭಾಣಿತ್ಯಥಾಕರೋತ್ ।। ೧೮೫ ।।

ಯಥೋಕ್ತಹೇತುವಶಗಃ ಸ್ವಭಾವಪ್ರಹಿತೋಽಪ್ಯಸುಃ ।।
ಕುಮಾರೋತ್ಥರವತ್ರಸ್ತಃ ಸ್ವಭಾವಂ ಚಿಚ್ಛಿದೇ ಭಯಾತ್ ।। ೧೮೬ ।।

ಅತ್ಯಂತಮಪಿ ಶೂರಾಣಾಂ ಸ್ವಸ್ವಭಾವೈಕಹೇತುತಃ ।।
ತಿತ್ತಿರಾದಿಸಮುತ್ಪಾತೇ ವೇಪಥುರ್ಜಾಯತೇ ಭಯಾತ್ ।। ೧೮೭ ।।

ಏವಂ ಸ ಶಿಶುಸಂರಾವಸಂಲಬ್ಧಾಲೋಚನಕ್ಷಣಃ ।।
ಐಕ್ಷತೇಹ ನ ಕಾಮಾರ್ತಃ ಕಶ್ಚಿದಾಲೋಚನೇ ಕ್ಷಮಃ ।। ೧೮೮ ।।

ಮನ್ಯತಿಶ್ಚಾಭಿಪೂರ್ವೋಽಯಂ ಹಿಸಾರ್ಥಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಯದೀಮಮಭಿಹಿಂಸಿಪ್ಯೇ ಕನೀಯೋಽನ್ನಂ ಭವೇದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೧೮೯ ।।

ಕಾರಣಾದಲ್ಪಮೇವ ಸ್ಯಾತ್ತದ್ವ್ಯಾಪ್ತೇರದಿತಿರ್ಯತಃ ।।
ಅನ್ನಮಲ್ಪಂ ತತೋಽಪ್ಯಲ್ಪಾತ್ಕನೀಯೋಽನ್ನಂ ಭವೇದತಃ ।। ೧೯೦ ।।

ಲೋಕೇಽಪೀದಂ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧಮಾಂಗನಾಬಾಲಪಂಡಿತಮ್ ।।
ಜಗ್ಧನಿಃಶೇಷವೀಜಸ್ಯ ತತ್ಫಲಂ ನಾಽಽಪ್ಯತೇಽಣ್ವಣಿ ೧೯೧ ।।

ಕುಮಾರವಕ್ತ್ರೋದ್ನತಯಾ ವಾಚರ್ಗಾದೀನ್ಸಸರ್ಜ ಸಃ ।।
ಪಶ್ವಾದೀಂಶ್ಚ ಕುಮಾರೇಣ ಹ್ಯಾತ್ಮನಾಽಜೀಜನಜ್ಜಮತ್ ।। ೧೯೨ ।।

ಸ್ರಷ್ಟ್ರತ್ರೋಃ ಕಾರ್ಯಭಕ್ಷ್ಯಾಭ್ಯಾಮನ್ಯೋನ್ಯಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ।।
ಸ್ರಷ್ಟ್ಟತ್ವಾತ್ಸ ಸೃಜತ್ಯೇವ ರವಾದ್ಯತೇಽನ್ನಂ ಸದಾಽಽದ್ಯತಃ।। ೧೯೩ ।।

ಸರ್ವಮತ್ತಿ ಯತಃ ಸೃಷ್ಟಂ ತಸ್ಮಾದದಿತಿರುಚ್ಯತೇ ।।
ನಾಮಜ್ಞಸ್ತಮುಪಾಸೀನಃ ಸರ್ವಸ್ಯಾತ್ತಾಽದಿತಿರ್ಭವೇತ್ ।। ೧೯೪ ।।

ಸರ್ವಾತ್ತೃತ್ವೇನ ಸಿದ್ಧೇಽರ್ಥೇ ಸರ್ವಾನ್ನೋಕ್ತಿಃ ಕಿಮೀರ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ನಮೇವ ಭವೇದನ್ನಂ ನಾನ್ನಮತ್ರಸ್ಯ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।। ೧೯೫ ।।

ಪ್ರಾಣಾತ್ಮಾಽತ್ತೈವ ಸೋಽವಶ್ಯಮುಪಾಸನವಲಾದ್ಭವೇತ್ ।।
ಯ ಏವಮಭಿಧಾನಜ್ಞ ಉಪಾಸೀತಾದಿತಿಂ ಸದಾ ।। ೧೯೬ ।।

ಅಶ್ವಾಶ್ವಮೇಧನಾಮ್ನೋಽಥ ಕಾರಣಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಸೋಽಕಾಮಯತ ಇತ್ಯಾದಿಃ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।। ೧೯೭ ।।

ಯಜ್ಞೇನ ಭೂಯಸಾ ಯಕ್ಷ್ಯ ಇತ್ಯೇವಂ ಸ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ಅಶ್ವಮೇಧೋ ಭವೇದ್ಭೂಯಾನ್ಭೂಯೋದಕ್ಷಿಣಕೋ ಹಿ ಸಃ ।। ೧೯೮ ।।

ಯಜೇಯ ಭೂಯೋಽಪೀತ್ಯೇವಮಕಾಮಯತ ಭಾವಿತಃ।।
ಕ್ರತ್ವಾತ್ಮೇತ್ಯಭಿಮಾನೇದ್ಧಃ ಪೂರ್ವಜನ್ಮನ್ಯಭೂತ್ಪ್ರಭುಃ ।। ೧೯೯ ।।

ಪೂರ್ವಜನ್ಮಾಭಿನಿರ್ವೃತ್ತಪ್ರಯೋಗಾಪೇಕ್ಷಯೋಚ್ಯತೇ ।।
ಭೂಯೋ ಯಜೇಯೇತಿ ವಚಃ ಸದಾ ತದ್ಭಾವಭಾವನಾತ್ ।। ೨೦೦ ।।

ಕ್ರತ್ವಾತ್ಮೈವಾಭಿಸಂಪನ್ನೋ ದ್ವೈತೈಕತ್ವಾತ್ಮಕಃ ಪ್ರಭುಃ ।।
ಇಹ ತತ್ಫಲತಾಂ ಯಾತೋ ಭೂಯೋವಾಗ್ಯುಜ್ಯತೇ ತತಃ ।। ೨೦೧ ।।

ಕಾರಣಪ್ರವಣಂ ಸರ್ವಂ ಕಾರ್ಯಂ ದೃಷ್ಟಂ ಜಗತ್ಯಪಿ ।।
ಪ್ರಕೃತಿಂ ಯಾಂತಿ ಭೂತಾನಿ ನಿಗ್ರಹಃ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ।। ೨೦೨ ।।

ಯಶೋವೀರ್ಯೈಕಹೇತುತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಣಾ ಯಶ ಇಹೇಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ಯಶಃ ಪ್ರಕಾಶರೂಪೇಣ ವೀರ್ಯಂ ತದ್ಬಲಹೇತುತಃ ।। ೨೦೩ ।।

ಉದಕ್ರಾಮದ್ಯಶೋ ವೀರ್ಯಂ ವಿರಾಜಃ ಶ್ರಮಕರ್ಶಿತಾತ್ ।।
ಲಿಂಗಾತ್ಮೇಹ ಯಶೋ ವೀರ್ಯಮುಭಯಂ ಹಿ ತದುದ್ಭವಮ್ ।। ೨೦೪ ।।

ಪೂರ್ವದೇೇಹೇಽಭಿಷಂಗೋಽಭೂದಪವಿದ್ಧತನೋರಪಿ ।।
ಸಂಗತ್ಯಾಗೋ ಹ್ಯಸಂಭಾವ್ಯೋ ವಿನೈಕಾತ್ಮ್ಯಾವವೋಧನಾತ್ ।। ೨೦೫ ।।

ಜಾತದೇಹಾಭಿಷಂಗಃ ಸಸ್ತಾದಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪಿತ್ಸಯಾ ।।
ಮೇಧ್ಯಮಿತ್ಯಾದಿಕಂ ಕಾಮಂ ಸೋಽಕಾಮಯತ ಕಾಮುಕಃ ।। ೨೦೬ ।।

ಅಪವಿದ್ಧಯಶೋವೀರ್ಯೇ ಶರೀರಂ ಕವಿಯೋಗತಃ ।।
ಯತೋಽಶ್ವಯದತೋಽಶ್ವೋಽಸುಃ ಸಂವೃತ್ತಃ ಸ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।। ೨೦೭ ।।

ವ್ಯಪೇತಸದ್ಯಶೋವೀರ್ಯಮಮೇಧ್ಯಂ ಮೇಧ್ಯತಾಮಗಾತ್ ।।
ತತ್ಪ್ರವೇಶಾದ್ಯತೋಽತೋಽಯಮಶ್ಚಮೇಧೋಽಭವತ್ಪ್ರಭುಃ।। ೨೦೮ ।।

ಅಶ್ವಾಶ್ವಮೇಧಾವೇವಂ ಚ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಾತ್ಮನಾಽಂಜಸಾ ।।
ಅಭಿಷ್ಟುತೌ ಕಥಂ ನಾಮ ಭವೇತಾಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೦೯ ।।

ಕಾಲಲೋಕಾದಿವಪುಷಸ್ತ್ವಶ್ಚಸ್ಯಾಗ್ನೇಶ್ಚ ಸಾಂಪ್ರತಮ್ ।।
ಸಮಸ್ಯೋಪಾಸನಂ ವಾಚ್ಯಮಿತ್ಯರ್ಥೋ ಗ್ರಂಥ ಉತ್ತರಃ ।। ೨೧೦ ।।

ವಿಧಾಯಕಪದಾಭಾವಾದಸಂಗಾನಂ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಪದಾನಾಮಿತಿ ಮಾ ಪ್ರಾಪದಿತ್ಯರ್ಥೇಯಂ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೧೧ ।।

ಏಷ ಏವಂ ಯಥಾತತ್ತ್ವಮಶ್ವಮೇಧಂ ವಿವೇದ ಯಃ ।।
ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣೇನ ರೂಪೇಣ ವೇದ ವಿದ್ಯಾದತಸ್ತಥಾ ।। ೨೧೨ ।।

ಆತ್ಮಾನಮಶ್ವಂ ಸಂಕಲ್ಪ್ಯ ಕಾಲಲೋಕಾದಿಧರ್ಮಿಣಮ್ ।।
ತಥಾವಿಧಶರೀರಃ ಸನ್ಸರ್ವಲೋಕಪಿತಾಮಹಃ ।। ೨೧೩ ।।

ಯಜೇಯಮಶ್ವಮೇಧೇನ ಭೂಯೋಽಪೀತ್ಯಭ್ಯಮನ್ಯತ ।।
ಭೂರ್ಲೋಕಾದ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಸೋಽಶ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ನಿರವಗ್ರಹಮ್ ।। ೨೧೪ ।।

ಯಾವದಬ್ದ ಮುಮೋಚಾಶ್ವಂ ಸ್ವಚ್ಛಂದಂ ಮುಕ್ತಬಂಧನಮ್ ।।
ತತಃ ಸಂವತ್ಸರಾದೂರ್ಧ್ವಂ ತಂ ಚಾಪ್ಯಾಲಭತಾಽಽತ್ಮನೇ ।। ೨೧೫ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮಾವಯವಭೂತಾಭ್ಯೋ ದೇವತಾಭ್ಯೋ ಯಥಾಯಥಮ್ ।।
ಗ್ರಾಮ್ಯಾರಣ್ಯಾನ್ಪಶೂನ್ಪ್ರಾದಾದನ್ಯಾಭ್ಯಃ ಸ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।। ೨೧೬ ।।

ಯತೋಽಕರೋದ್ವಿರಾಡೇವಂ ತಸ್ಮಾದೇವೇಹ ಯಾಜ್ಞಿಕಾಃ ।।
ಪ್ರೋಕ್ಷಿತಂ ಸರ್ವದೇವತ್ಯಂ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ತುರಂಗಮಮ್ ।। ೨೧೭ ।।

ಆಲಭಂತೇ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಯಥಾವ್ಯಾಖ್ಯಾತತತ್ತ್ವವಿತ್ ।।
ಕುರ್ಯಾದೇವಂ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಂ ಮೃತ್ಯುತ್ವಪ್ರತಿಪಿತ್ಸಯಾ ।। ೨೧೮ ।।

ಕರ್ಮೋಪಾಸನಮುಕ್ತ್ವಾಽಥ ತತ್ಫಲೋಪದಿದಿಕ್ಷಯಾ ।।
ಏಷ ವಾ ಇತಿ ಯತ್ನೇನ ಹ್ಯಾಜಗಾಮೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೧೯ ।।

ದರ್ಶನಾದ್ಯಭಿನಿರ್ವೃತ್ತೋ ಯಸ್ತ್ವೇವಂ ಹಯಸಾಧನಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಫಲರೂಪೇಣ ಸ ಏಷ ಇತಿ ದರ್ಶ್ಯತೇ ।। ೨೨೦ ।।

ಅಶ್ವಮೇಧಕ್ರಿಯಾಪೂರ್ವಪರಿಣಾಮೈಕವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಅಶ್ವಮೇಧೋ ರವಿಃ ಸಾಕ್ಷಾದುಷಾ ಇತ್ಯಾದಿನೋದಿತಃ ।। ೨೨೧ ।।

ತಸ್ಯ ಸಂವತ್ಸರ ಆತ್ಮಾ ತಸ್ಯಾಽಽದಿತ್ಯೈಕಹೇತುತಃ ।।
ತಸ್ಯ ಕ್ರತ್ವಾತ್ಮನಶ್ಚಿತ್ಯೋ ಯೋಽಂಗಭೂತಃ ಪುರೋದಿತಃ ।। ೨೨೨ ।।

ಫಲಾತ್ಮಕಃ ಸ ಏವೈಷ ಪಾರ್ಥಿವೋಽಗ್ನಿಃ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।।
ಆತ್ಮಾನ ಏತೇ ತಸ್ಯಾಪಿ ತ್ರಯೋ ಲೋಕಾ ಯಥೋದಿತಾ ।। ೨೨೩ ।।

ಕ್ರತುತತ್ಸಾಧನಾತ್ಮಾನಾವಾದಿತ್ಯಾಗ್ನಾೀ ಯಥೋದಿತೌ ।।
ನಿರ್ವೃತ್ತಾತ್ಮಾಧಿಕಾರೌ ತಾವೇಕೈವಾಸೌ ಭವೇದಸುಃ ।। ೨೨೪ ।।

ಅಶನಾಯಾವತೀ ಯೋಕ್ತಾ ಮೃತ್ಯುಃ ಸರ್ವಾನ್ನಘಸ್ಮರಾ ।।
ಸೈವಾಽಽತ್ಮಾ ವಿದುಷಃ ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮಾ ಸ್ಯಾದಜರೋಽಮರಃ ।। ೨೨೫ ।।

ನೈನಮಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕೋ ಮೃತ್ಯುಸ್ತನ್ಮೃತ್ಯುತ್ವಾದವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।।
ಸಕೃನ್ಮೃತ್ವಾಽಸುದೇಹೇನ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಬಂಧನಾತ್ ।। ೨೨೬ ।।

ಅಗ್ನ್ಯಾದಿಭೇದಭಿನ್ನಾನಾಂ ದೇವತಾನಾಮಶೇಷತಃ ।।
ಆತ್ಮಾಽಭಿನ್ನೋ ಭವತ್ಯೇಷ ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಾದುಧಃ ।। ೨೨೭ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ದ್ವಿತೀಯಮಶ್ವಮೇಧಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಶಾಸ್ರೋಕ್ತಜ್ಞಾನಯುಕ್ತಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಜ್ಞಾನತಸ್ತಥಾ।।
ಸರ್ವತ್ರ ವೇದಶಾಸ್ರೇಽಸ್ಮಿನ್ಮೃತ್ಯುಭಾವಃ ಫಲಂ ಶ್ರುತಮ್ ।। ೧ ।।

ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಪರಿಚ್ಛೇದವ್ಯಾವೃತ್ತಿರ್ಯತ್ಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಸ ಮೃತ್ಯುರ್ಮೃತ್ಯುಶಬ್ದೇನ ಫಲಭೂತೋಽತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ಯಾ ತ್ವಶ್ವಮೇಧಗತ್ಯುಕ್ತಿಃ ಸೋಪಲಕ್ಷಣಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಕರ್ಮಜ್ಞಾನಾಂತರಾಣಾಂ ಸ್ಯಾನ್ನಾಶ್ಚಮೇಧಗೃಹೀತಯೇ ।। ೩ ।।

ಅಲ್ಪೀಯಃಫಲಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿರಲ್ಪೀಯೋಜ್ಞಾನಕರ್ಮತಃ।।
ಅಲ್ಪತ್ವಮಭಿಭೂತೇಃ ಸ್ಯಾತ್ತಯೋರಾಸುರಪಾಪ್ಮಭಿಃ ।। ೪ ।।

ಕುತಸ್ತಸ್ಯಾಭಿಭೂತಸ್ಯ ರಾಗಾದ್ಯಾಸುರಪಾಪ್ಮಭಿಃ ।।
ಉದ್ಭೂತಿಃ ಕರ್ಮಣೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಚ ನಿಗದ್ಯತಾಮ್ ।। ೫ ।।

ಮೃತ್ಯುಂ ಸಾಕ್ಷಾದವಾಪ್ನೋತಿ ಜ್ಞಾನಯುಕ್ತೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।।
ಇತ್ಯೇತದ್ಬಹುಶೋಽಶ್ರಾವಿ ಪೂರ್ವಗ್ರಂಥೇಷು ಚಾಽಽಗಮೈಃ ।। ೬ ।।

ತಜ್ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತಿವಿಘ್ನಾಯ ಧ್ವಸ್ತಿಕೃಜ್ಜ್ಞಾನಲಬ್ಧಯೇ ।।
ಉದ್ಗೀಥದೇವತಾವಾಪ್ತ್ಯೈ ಪ್ರಾರಬ್ಧೇಹೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೭ ।।

ನನು ಮೃತ್ಯೋರತಿಕ್ರಾಂತೇರೂದ್ಗೀಥಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ಫಲಸ್ಯ ಸಂಶ್ರವಾನ್ನಾತೋ ಮೃತ್ಯುಪ್ರಾಪ್ತಿಸ್ತಯೋಃ ಫಲಮ್ ।। ೮ ।।

ನಾಗ್ನ್ಯಾದಿದೇವತಾತ್ಮತ್ವತತ್ಫಲಾವಗಮಾಚ್ಛ್ರುತೇಃ ।।
ಸ್ವಾಭಾವಿಕಾಸಂಗಮೃತ್ಯೋರತಿಕ್ರಾಂತಿಃ ಪೃಥಕ್ಫಲಮ್ ।। ೯ ।।

ಕೋಽಸೌ ಸ್ವಾಭಾವಿಕಃ ಪಾಪ್ಮಾ ತಸ್ಯೋದ್ಭ್ಯೂತಿಸ್ತಥಾ ಕುತಃ ।।
ತಸ್ಮಾನ್ನಿವೃ್ತ್ತಿಃ ಕೇನ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ವೇತ್ಯೇತದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಶ್ರುತಿರಾರವ್ಯಾಯಿಕಾತ್ಮಿಕಾ ।।
ದ್ವಯಾ ಹೇತ್ಯೇವಮಾದ್ಯೇಯಂ ಪ್ರಚಕ್ರಾಮ ಪರೀಕ್ಷಿತುಮ್ ।। ೧೧ ।।

ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಪದಂ ಯೋ ಯೋ ಹ್ಯಧಿಕಾರೀ ಪರೀಪ್ಸತಿ ।।
ತನ್ನಿರ್ಧಾರ್ಯಾನಯಾ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪದಮಾಪ್ನೋತ್ಯುಪಾಸನಾತ್ ।। ೧೨ ।।

ಪೂರ್ವಜನ್ಮನಿ ಯದ್ವೃತ್ತಂ ವರ್ತಮಾನಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।।
ತದವದ್ಯೋತಕೋ ಹೇತಿ ನಿಪಾತೋಽತ್ರ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೩ ।।

ಭವಿಷ್ಯದ್ವೃತ್ತಿಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯಜಮಾನಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ಇಹಾಭೀಧೀಯತೇಽನ್ಯಸ್ತು ನ ಕಶ್ಚಿತ್ಸಪ್ರಯೋಜನಃ ।। ೧೪ ।।

ಜ್ಞಾನಕರ್ಮೋಪದೇಶೋ ಹಿ ನರಂ ಪ್ರತ್ಯೇವ ಸರ್ವಥಾ ।।
ಸರ್ವಃ ಶ್ರೌತೋ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಸ ಏವೇಹಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೫ ।।

ತತ್ಕರ್ಮಜ್ಞಾನಜತ್ವಾಚ್ಚ ತತ್ಪ್ರಾಣಾಃ ಶುದ್ಧ್ಯಶುದ್ಧಿಜಾಃ ।।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಾ ಇಹೋಚ್ಯಂತೇ ವಾಗಾದ್ಯುಕ್ತೇಶ್ಚ ಲಿಂಗತಃ ।। ೧೬ ।।

ಉದ್ಗೀಥೋಪಾಸ್ತಿಸಂಬಂಧಾದ್ದೂಯಾ ಹೇತ್ಯಾದಿಕಸ್ಯ ಚ ।।
ಉಪಾಸ್ಯಾರ್ಥವಿಶುದ್ಧ್ಯಾರ್ಥಾ ಪ್ರವೃತ್ತಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾ ತತಃ ।। ೧೭ ।।

ಅಭ್ಯಾರೋಹಜಪಸ್ಯೇಹ ಪ್ರಾಣ ಏವಾಸ್ತು ದೇವತಾ ।।
ಕಸ್ಮಾದ್ವಾಗಾದಯೋ ನೇತಿ ತತ್ಪರೀಕ್ಷಾಽತ ಈರ್ಯತೇ ।। ೧೮ ।।

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಪ್ರಾಣಪ್ರಾಧಾನ್ಯಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾ ಯತ್ನಾದ್ವಾಗಾದೀಂದ್ರಿಯನಿಂದಯಾ ।। ೧೯ ।।

ಶಾಸ್ರಸ್ವಭಾವಜಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸಂಸ್ಕಾರಹೇತುತಃ ।।
ದೇವಾಸುರತ್ವಂ ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ನಿರುದ್ಧೋಪಾಧಿಕಾರಣಾತ್ ।। ೨೦ ।।

ಸಹಸ್ರಾದಿರ್ಯಥಾ ಭೇದಃ ಪ್ರಾಣಸ್ಯೈಕಸ್ಯ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।।
ಭೂಯೋಧಿಕಾರಭೇದೇನ ವಾಗಾದೀನಾಂ ತಥಾ ಭಿದಾ ।। ೨೧ ।।

ಸಹಜಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ವೃತ್ತಮಾಸುರಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಯತ್ನಾಧೇಯಂ ಯತೋ ದೈವಂ ಜ್ಯಾಯಾಂಸಃ ಸ್ಯುಸ್ತತೋಽಸುರಾಃ ।। ೨೨ ।।

ಇಹ ವಾಗಾದಯಃ ಶಬ್ದಾ ದೇವತಾರ್ಥಾಭಿಧಾಯಕಾಃ ।।
ಮರ್ತ್ಯತ್ವಾನ್ನ ತು ಗೃಹ್ಯಂತೇ ಕರಣಸ್ಥಾನಗೋಚರಾಃ ।। ೨೩ ।।

ದೇವತೈಕಾತ್ಮ್ಯಮೇವೇಹ ದೈವಜ್ಞಾನಕ್ರಿಯಾಫಲಮ್ ।।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಪರಿಚ್ಛೇದ ಆಸುರತ್ವಾನ್ನ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೨೪ ।।

ಹಿಂಸಾಭಿಪ್ರವಣಂ ಚೇತಃ ಪ್ರಾಯೇಣ ಶ್ರೇಯಸಾಮಪಿ ।।
ಭೂಯಾಂಸೋಽತೋಽಸುರಾ ದೇವಾಃ ಕನೀಯಾಂಸೋಽತಿಯತ್ನಜಾಃ ।। ೨೫ ।।

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮೈಕಸಾಧ್ಯತ್ವಾಹ್ಬ್ರಹ್ಮಾದೇಃ ಸ್ಥಾವರಾವಧೇಃ।।
ಅಸ್ಪರ್ಧಂತ ತತೋಽನ್ಯೋನ್ಯಂ ದೈತೇೇಯಾಂ ವಿಬುಧೈಃ ಸಹ ।। ೨೬ ।।

ಆಸುರೇಭ್ಯೋಽಧಿಕಾರೇಭ್ಯೋ ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯೇಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಮ್ ।।
ದೈವೀರ್ಭೂಮೀರ್ನಯಾಮೈನಮಿತಿ ದೇವಚಿಕೀರ್ಪಿತಮ್ ।। ೨೭ ।।

ದೈವೇಭ್ಯ ಏನಮಾಚ್ಛಿದ್ಯ ಕಾಮಕ್ರೋಧಾದಿಸಾಧನಾಃ ।।
ಆನಯಾಮಾಽಽಸುರೀರ್ಭೂಮೀರಿತಿ ದೈತೇಯನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೨೮ ।।

ಯತ್ರಾಯತ್ರಸಮುತ್ಥಾಭ್ಯಾಂ ವೃತ್ತಿಭ್ಯಾಂ ದೇವದಾನವಾಃ ।।
ದೈವ್ಯಾಸುರೀಭ್ಯಾಮನ್ಯೋನ್ಯಮಸ್ಪರ್ಧಂತ ವಿರೋಧತಃ ।। ೨೯ ।।

ಭೂಯೋ ಬಲೇನ ತೇ ದೇವಾ ಆಸುರೇಣ ನಿರಾಶ್ರಯಾಃ ।।
ಅರ್ದ್ಯಮಾನಾ ನ ಶರಣಂ ಲೇಭಿರೇಽಲ್ಪತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೩೦ ।।

ಅನೀಕ್ಷಮಾಣಾಸ್ತೇ ಶರ್ಮ ಸಂಭೂಯೋಚುಃ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಕ್ರಿಯತಾಮವಿಚಾರೇಣ ಹಂತೇತ್ಯನುಮತೌ ಪದಮ್ ।। ೩೧ ।।

ಅಸ್ಮಜ್ಜಿಗೀಷೂನಸುರಾಂಜಿತ್ವೋದ್ಗಾತ್ರಾತ್ಮಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಅತಿಲಂಘ್ಯಾಽಽಸುರಂ ಭಾವಂ ದೇವತಾತ್ಮಾನಮಾಪ್ನುಮಃ ।। ೩೨ ।।

ಉದ್ಗೀಥದೇವತಾವಾಪ್ತಿರ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಮುಚ್ಚಯಾತ್ ।।
ಅಭ್ಯಾರೋಹಜಪಃ ಕರ್ಮ ಜ್ಞಾನಂ ತ್ವಿಹ ಪರೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೩ ।।

ವಿಧಿಶೇಷಾರ್ಥವಾದತ್ವಾನ್ನೇದಂ ಜ್ಞಾನನಿರೂಪಣಮ್ ।।
ಇತಿ ಚೇನ್ನೈತದೇವಂ ಸ್ಯಾದೇವಂ ವೇದೇತಿ ತದ್ವಿಧೇಃ ।। ೩೪ ।।

ಉದ್ಗೀಥವಿಧಿಶೇಷಶ್ಚೇದುದ್ಗೀಥಪ್ರಕೃತೌ ಶ್ರವಾತ್ ।।
ನಾತತ್ಪ್ರಕರಣಾನ್ನ್ಯಾಯ್ಯಮಿತೋಽನ್ಯತ್ರ ಚ ತದ್ವಿಧೇಃ ।। ೩೫ ।।

ವಿದ್ಯಾಪ್ರಕರಣತ್ವಾಚ್ಚ ನೇಹೋದ್ಗೀಥೋ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ಜಪಸ್ಯ ಚಾಪ್ಯನಿತ್ಯತ್ವಾತ್ಸ್ಯಾದೇವಾಂವಿತ್ಪ್ರಯೋಜ್ಯತಾ ।। ೩೬ ।।

ಉದಾರಫಲವದ್ಯಸ್ಮಾದಪಿ ಜ್ಞಾನಮಿಹ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ತದ್ಧೈತದಿತ್ಯತೋ ಜ್ಞಾನಂ ಫಲವತ್ತ್ವಾದ್ವಿಧಿತ್ಸಿತಮ್ ।। ೩೭ ।।

ಶುದ್ಧ್ಯಶುದ್ಧಯುಕ್ತಿತಶ್ಚೇಹ ಪ್ರಾಣೋಪಾಸಾ ವಿವಕ್ಷಿತಾ ।।
ವಾಗಾದಿನಿಂದಯಾ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣೋಪಾಸಾ ನ ಚೇದಿಹ ।। ೩೮ ।।

ವಿಧಿತ್ಸಿತಾಽಥ ತನ್ನಿಂದಾ ಸ್ತುತಿಶ್ಚಾನಸ್ಯ ಕಿಂಫಲಾ ।।
ಅತೋಽರ್ಥವಾದಾದ್ಧಿ ವಿಧಿರ್ಲಿಂಗಾದತ್ರಾನುಮೀಯತೇ ।। ೩೯ ।।

ಪ್ರಾಣಸ್ವರೂಪಾಪತ್ತಿಶ್ಚ ಯತೋಪಾಸಾಫಲಂ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ಉಪಾಸನಮತೋಽನಸ್ಯ ವಿಧಿತ್ಸಿತಮಿತೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೪೦ ।।

ಉಪಾಸನಮಸೋಃ ಕಾಮಮಸ್ತು ಸೂಕ್ತೋಪಪತ್ತಿತಃ ।।
ಶುದ್ಧ್ಯಾದಿಗುಣವತ್ತಾ ತು ನ ಮಾನಾದುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೪೧ ।।

ಗುಣವತ್ತಾಽಪ್ಯಸೋರಸ್ತು ಯಥಾಽಸ್ಯೋಪಾಸನಂ ತಥಾ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ್ಯುಭಯತ್ರಾಪಿ ಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ಯಸ್ಮಾದಿಹೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೨ ।।

ನನು ಸ್ತುತ್ಯರ್ಥತೈವಾಸ್ಯ ಶುದ್ಧ್ಯಾದೇರವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಉಪಾಸಾವಿಧಿಶೇಷತ್ವಾದರ್ಥವಾದೋಽತ ಈಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೪೩ ।।

ಪ್ರಾಮಾಣಿಕೋಽಭಿಸಂಬಂಧೋ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಕಿಂಬಲಂ ಸಮುಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಶುದ್ಧ್ಯಾದೇರರ್ಥವಾದತಾ ।। ೪೪ ।।

ನಹಿ ಮಾನಂ ವಿಹಾಯೇಹ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನನಿಶ್ಚಿತೌ ।।
ಚಕ್ಷುರನ್ಯತ್ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮೋ ಯದ್ಬಲಾತ್ಸ್ಯಾದಯಂ ಮೃಷಾ ।। ೪೫ ।।

ಆಸನ್ಯತ್ವಾದಯೋಽನ್ಯಸ್ಯ ನ ಚ ಯೋಷಾಗ್ನಿವದ್ಯತಃ ।।
ತೇಷಾಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತಃ ಸಿದ್ಧೇರತಃ ಶುದ್ಧ್ಯಾದಿಮಾನಸುಃ ।। ೪೬ ।।

ಅಕ್ಷಾದ್ಯವಿಷಯಾ ಯೇ ತು ಗುಣಾ ಆಗಮತೋ ಮತಾಃ ।।
ಮಾನಾವಿರೋಧಾತ್ಕೇನೈಷಾಂ ಶುದ್ಧ್ಯಾದೀನಾಂ ಮೃಷಾರ್ಥತಾ ।। ೪೭ ।।

ಶ್ರೋತ್ರಾದಿವತ್ಪ್ರಮಾಣಾನಾಮಸಾಧಾರಣಮೇಯತಾ ।।
ತನ್ಮೇಯಪ್ರಥನೇ ಮಾನಂ ನ ಕಿಂಚಿದನುಭೂತಿತಃ ।। ೪೮ ।।

ಪರಮಾರ್ಥಾತಿರೇಕಾದ್ವಾಽಭೇದಾದ್ವಾ ಪರಮಾರ್ಥತಃ ।।
ವಸ್ತುನಃ ಸ್ಯಾನ್ಮೃಷಾತ್ಮತ್ವಂ ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೪೯ ।।

ಲಭತೇ ವ್ಯತಿರೇಕಂ ಚೇತ್ಪರಮಾರ್ಥಾತ್ತತೋಽಪರಮ್ ।।
ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃ ಕಿಮಿವ ಸ್ಯಾನ್ಮೃಷಾರ್ಥತಾ ।। ೫೦ ।।

ಪರಮಾರ್ಥಾತ್ಮಕತ್ವೇ ತು ನ ಕಿಂಚಿದ್ವಿತಥಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಅಸತ್ಯಸ್ಯಾಪ್ಯಸತ್ಯತ್ವಂ ಪರಮಾರ್ಥಸಾದಾತ್ಮನಾ ।। ೫೧ ।।

ಸತ್ಯಾಸತ್ಯವಿಭಾಗೋಽಯಮವಿಭಾಗಾತ್ಮವಸ್ತುನಿ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತೂತ್ಥಸ್ತದ್ವೋಧಾದೇವ ತದ್ಧತಿಃ ।। ೫೨ ।।

ಸ್ವಾಭಾಸಫಲಕಾರೂಢಸ್ತದಜ್ಞಾನಜಭೂಮಿಷು ।।
ತತ್ಸ್ಥೋಽಪಿ ತದಸಂಬದ್ಧ ಈಶ್ವರಾದ್ಯಾತ್ಮತಾಂ ಗತಃ ।। ೫೩ ।।

ತದಜ್ಞಾನಂ ತದುತ್ಥಂ ಚ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ರಂ ತದಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ಯತೋಽತಸ್ತದನೂದ್ಯಾಽಽಹ ಹ್ಯಾತ್ಮೈವೇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೫೪ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಮೇವ ಮಾನಾನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಮೇಯಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಯಥಾ ತಥಾ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮ ಉದರ್ಕೇಽಪ್ಯುಪಪತ್ತಿಭಿಃ ।। ೫೫ ।।

ಮಿಥ್ಯೇತಿಪ್ರತ್ಯಯೋತ್ಪತ್ತಿಸ್ತಥಾ ಕಾರಣದೋಷತಃ ।।
ಬಾಧ್ಯಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಹೇತುಃ ಸ್ಯಾನ್ನಾತೋಽನ್ಯದ್ವಾಧ್ಯಕಾರಣಮ್ ।। ೫೬ ।।

ನ ಚೇಹೋಭಯಮಪ್ಯಸ್ತಿ ಕುತೋ ಮಿಥ್ಯೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಮಿತೇರ್ಮೇಯೇ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾನ್ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ನ ಮಿತೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೫೭ ।।

ತಸ್ಮಾದವಿಪರೀತಾರ್ಥಜ್ಞಾನಾಚ್ಛ್ರೇಯೋ ಹ್ಯಾವಾಪ್ಯತೇ ।।
ವಿಪರೀತಾರ್ಥತಾಯಾಸ್ತು ನ ಹೇತುರ್ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೮ ।।

ವಸ್ತುನಿಷ್ಠೈವ ಮಾ ಯಸ್ಮಾನ್ನ ತದಜ್ಞಾನಜಾಶ್ರಯಾ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ತನ್ಮೋಹವಿಧ್ವಸ್ತೌ ಧ್ವಸ್ತಿಃ ಸ್ಯಾನ್ಮೋಹಜಸ್ಯ ಚ ।। ೫೯ ।।

ನ ಚೈವಂ ಸತಿ ಮಾನಾನಾಂ ದ್ವ್ಯರ್ಥತಾ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂಚನ ।।
ಯಥಾಭೂತಾರ್ಥಬೋಧಿತ್ವಮೇವಮೇತ್ರ ಮಿತೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೬೦ ।।

ಈಶ್ವರಾದಿವಿಕಲ್ಪಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತ್ವವಿಕಲ್ಪಿತಮ್ ।।
ವಿಷಯೋ, ನ ಮೃಷಾಬುದ್ಧಿಃ ಪರಮಾರ್ಥೇ ವಿನಾ ಯತಃ ।। ೬೧ ।।

ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿನ್ಮಿತೇಃ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ನ ತನ್ಮಿಥ್ಯಾ ಮಿತತ್ವತಃ ।।
ಮಿಥ್ಯೇತಿ ಗ್ರಾಹಯಚ್ಛಾಸ್ರಮನರ್ಥಾರ್ಥಂ ಯತೋ ಭವೇತ್ ।। ೬೨ ।।

ನಾಮ್ನಿ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ದೃಷ್ಟಂ ಚೇನ್ನ ಭೇದಪ್ರತಿಪತ್ತಿತಃ ।।
ಪ್ರತಿಮಾವದ್ಧಿ ನಾಮಾದೌ ಜ್ಞಾತೇ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಧೀರಿಯಮ್ ।। ೬೩ ।।

ಯಥಾ ನಿರ್ಜ್ಞಾತಭೇದೇ ಹಿ ವಿಷ್ಣುಧೀರುಪಲಾನ್ಮನಿ ।।
ವಿಧೀಯತೇ ತಥಾ ನಾಮ್ನಿ ಬ್ರಹ್ಮಬುದ್ಧಿವಿಂಧೀಯತೇ ।। ೬೪ ।।

ಅಜ್ಞಾತರಜ್ಜುತತ್ತ್ವಾೋ ಹಿ ರಜ್ಜುಂ ಸರ್ಪಧಿಯೇಕ್ಷತೇ ।।
ನಾಮಾದೌ ತು ಯತೋ ನೈವಂ ತಸ್ಮಾದಸದಿದಂ ವಚಃ ।। ೬೫ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ನೈವೇಹ ವಸ್ತ್ವಸ್ತಿ, ದೃಷ್ಟಿರೇವೇತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ನರ್ಗಾದಿಷು ಸತಾಮೇವ ಸತ್ಸು ದೃಷ್ಟಿಸಮನ್ವಯಾತ್ ।। ೬೬ ।।

ಗೌಣಸ್ಯ ಮುಖ್ಯಾಪೇಕ್ಷತ್ವಾನ್ಮುಖ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿನಾ ನ ಸತ್ ।।
ಗೌಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಯಥಾ ಗೌಣೋ ವಹ್ನಿರ್ಮುಖ್ಯಾಗ್ನಿಪೂರ್ವಕಃ ।। ೬೭ ।।

ನ ಚಾಸದ್ವಿಷಯಾ ಕಾಚಿದ್ವುದ್ಧಿರ್ಜಗತಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಾರ್ಥವ್ಯಭಿಚಾರೇಽಪಿ ಸಂವಿದವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ ।। ೬೮ ।।

ನ ಚಾಪೀಹಾಽಽಗಮಾಭಾಸೋಽಚೋದನಾಲಕ್ಷಣತ್ವತಃ ।।
ಕ್ರಿಯಾರ್ಥೈರವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಾದ್ವಿದ್ಯಾರ್ಥೋಕ್ತೇಃ ಪರಾತ್ಮನಿ ।। ೬೯ ।।

ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿಕಾ ಯದ್ವದ್ವಿಶಿಷ್ಟಾನೇಕಸಾಧನಾ ।।
ಏವಂಕ್ರಮಪ್ರಯುಕ್ತಾಂಗಾ ತಥಾ ಚೈವಂಫಲಾ ಕ್ರಿಯಾ ।। ೭೦ ।।

ಅನ್ಯಪ್ರಮಾಣಾವಿಷಯಾ ವಾಕ್ಯಾದೇವಾವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಯಥಾ ತಥೇಹಾಪೂರ್ವಾದಿವಸ್ತೂಕ್ತೇರೇವ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೭೧ ।।

ನ ಚ ವಾಕ್ಯಾದ್ವಿಪರ್ಯಸ್ತಾ ಯದಿ ವಾ ಸಂಶಯಾತ್ಮಿಕಾ ।।
ಬುದ್ಧಿರುತ್ಪದ್ಯತೇಽಸ್ಮಾಕಂ ಯಥಾಭೂತಾರ್ಥಬೋಧಿನಃ ।। ೭೨ ।।

ಕಾರ್ಯಾಭಾವಾದಯುಕ್ತಂ ಚೇನ್ನೋಕ್ತಿರ್ಬುದ್ಧೇಸ್ತಥಾರ್ಥತಃ ।।
ಭಾವನಾರ್ಥಸ್ಯ ನೈವೇಹ ಭಾವ್ಯರ್ಥತ್ವಾತ್ತಥಾರ್ಥತಾ ।।

ಕಿಂತು ಮಾನಾರ್ಪಿತತ್ವಾತ್ಸಾ ಯಥಾ ಭೂತಾರ್ಥತೇಪ್ಯತೇ ।। ೭೩ ।।
ನಾಪಿ ತದ್ಧಿಷಣಾಯಾಶ್ಚ ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಸ್ಯಾತ್ತಥಾರ್ಥತಾ ।।

ಪ್ರಮಾಣಾಭಿಜನಾದೇವ ಯಥಾಭೂತಾರ್ಥತಾ ಧಿಯಃ ।। ೭೪ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯತಾದೋಷಃ ಕಾರ್ಯಪ್ರಾಮಾಣ್ಯವಾದಿನಃ ।। ೭೫ ।।

ಪ್ರಮಾಣಾಧಿಗತೌ ಸತ್ಯಾಂ ಪುಂಸೋ ಮೇಯಾನುರೋಧತಃ ।।
ಅನುಷ್ಠೇಯೋಽನನುಷ್ಠೇಯ ಇತಿ ಪಶ್ಚಾನ್ಮತಿರ್ಭವೇತ್ ।। ೭೬ ।।

ಏಕರೂಪಂ ಯತೋ ಮಾನಂ ವಿರುದ್ಧಾನೇಕರೂಪಿಣಾಮ್ ।।
ಭಾನುವದ್ಬೋಧಕಂ ದೃಷ್ಟಂ ನಾತೋಽನುಷ್ಠೇಯತೋ ಮಿತಿಃ ।। ೭೭ ।।

ನನ್ವವಾಕ್ಯಪ್ರಮಾಣತ್ವಮನನುಷ್ಠಾನತೋ ಭವೇತ್ ।।
ಪದಾನಾಂ ಸಂಹತಿರ್ಯಸ್ಮಾನ್ನ ದೃಷ್ಟೇಹ ಕ್ರಿಯಾಂ ವಿನಾ ।। ೭೮ ।।

ಪದಾರ್ಥತ್ವೇ ಚ ತತ್ಸಿದ್ಧಿರ್ಲಿಂಗಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಆಗಮೈಕಪ್ರಮಾಣತ್ವಾನ್ನಾ ಪದಾರ್ಥತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೭೯ ।।

ಅಸ್ಯಸ್ಮೀತ್ಯಭ್ಯುಪೇತತ್ವಾನ್ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಅಸ್ತಿ ಮೇರುರ್ಯಥಾ ವರ್ಣಚತುಷ್ಟಯವಿಶೇಷಣಃ ।। ೮೦ ।।

ಅಕಾರ್ಯೇಽಪಿ ಹಿ ಮೇರ್ವಾದಾವಸ್ತಿ ಮೇರುರಿತಿ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಧೀರ್ಜಾಯತೇ ಯದ್ವತ್ತಥಾ ತತ್ತ್ವಮಸೀತ್ಯತಃ ।। ೮೧ ।।

ಮೇರ್ವಾದಿಜ್ಞಾನವಚ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ನಿಷ್ಫಲತ್ವಾದಮಾನತಾ ।।
ನೈವಂ ತತ್ಫರಲಸಾಕ್ಷಾತ್ತ್ವಾಜ್ಜ್ಞಾನೋದ್ಭೂತೇರನಂತರಮ್ ।। ೮೨ ।।

ಭಿದ್ಯತೇ ಹೃದಯಗ್ನಂಥಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ಯೇತೀತಿ ಚ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ನ ಚಾರ್ಥವಾದತೈತಸ್ಯಾಂ ಜುಹ್ರಾಮಿವ ಫಲಶ್ರುತೇಃ ।। ೫೩ ।।

ನಿಷಿದ್ಧಾನಿಷ್ಟಸಂಬಂಧೋ ವಾಕ್ಯಾದೇವಾನಗಮ್ಯತೇ ।।
ನ ಚಾನುಷ್ಠೇಯತಾ ತಸ್ಯ ಮನಾಗಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೮೪ ।।

ನಿಷೇಧಸಂಸ್ಕೃತಧಿಯೋ ನಿಷಿದ್ಧವಿಷಯೇ ನ ಚ ।।
ಪಲಾಂಡ್ವಾದಾವಕರಣಾದನ್ಯಾ ಧೀರ್ಜಾಯತೇ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೮೫ ।।

ಯಥಾ ನಿಷೇಧವಾಕ್ಯೇಭ್ಯೋ ನಾನ್ಯಾಽಕರಣತೋ ಮತಿಃ ।।
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇಭ್ಯಸ್ತದ್ವದೇವೇತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೮೬ ।।

ಮೃಗತೋಯೇ ಪ್ರವತ್ತಸ್ಯ ತೃಡಾರ್ತಸ್ಯೋಷರೇಕ್ಷಣಾತ್ ।।
ತಮೋಧ್ವಸ್ತೌ ನಿವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನತೋಽಪಿ ನಃ ।। ೮೭ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ನಿಷೇಧಶಾಸ್ರಸ್ಯ ಯಥಾ ಭೂತಾರ್ಥನಿಷ್ಠತಾ ।।
ಪುಂವ್ಯಾಪಾರಸ್ಯ ಗಂಧೋಽಪಿ ನ ತತ್ರಾಸ್ತೀತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೮೮ ।।

ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನನಿಷ್ಠತಾ ತದ್ವದೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾನಾಂ ನಾನುಷ್ಠಾನಂ ಮನಾಗಪಿ ।। ೮೯ ।।

ಕಲಂಜಭಕ್ಷಣಸ್ಯೇವ ನನು ನ ಶ್ರೌತಕರ್ಮಣಃ ।।
ಅಜ್ಞಾನಹೇತ್ವನರ್ಥಾರ್ಥಕಾರಿತಾ ಗಮ್ಯತೇ ಮಿತೇಃ ।। ೯೦ ।।

ನೈವಮಜ್ಞಾನಹೇತುತ್ವಾನರ್ಥಾರ್ಥತ್ವೇನ ತುಲ್ಯತಾ ।।
ಕಲಂಜಭಕ್ಷಣೇನಾತಸ್ತನ್ನಿವೃತ್ತೌ ನಿವರ್ತತೇ ।। ೯೧ ।।

ಶಾಸ್ರಮಾತ್ರನಿಮಿತ್ತತ್ವಾನ್ನಿತ್ಯಾನಾಂ ನೈವಮಿಪ್ಯತೇ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಾದಿಹೇತುತ್ವಂ ಕಾಮ್ಯಾನಾಮಿವ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।। ೯೨ ।।

ನಾವಿದ್ಯಾರಾಗದ್ವೇಪಾದಿದೋಷವೃಷ್ಟಸ್ಯ ತದ್ವಿಧೇಃ।।
ಸ್ವರ್ಗಾದಿಕಾಮಿನೋ ಯದ್ವದಗ್ನಿಹೋತ್ರವಿಧಿಸ್ತಥಾ ।। ೯೩ ।।

ಮೋಹಕಾಮಾದಿದುಷ್ಟಸ್ಯ ನಿತ್ಯಂ ಕರ್ಮ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ನ ಸ್ವತಃ ಕಾಮ್ಯನಿತ್ಯತ್ವವಿವೇಕೋಽಸ್ತೀಹ ಕರ್ಮಣಃ ।। ೯೪ ।।

ಕರ್ತೃಸ್ಥೇನ ಹಿ ಸ್ವರ್ಗಾದಿಕಾಮದೋಷೇಣ ಕಾಮ್ಯತಾ ।।
ಅತೋ ನಾನ್ಯೇನ ಕಾಮ್ಯತ್ವಂ ಕರ್ಮಣಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂಚನ ।। ೯೫ ।।

ಆವಿರಿಂಚಾದ್ವಿರಕ್ತಸ್ಯ ತದ್ವಿವಿಕ್ತಾತ್ಮಕಾಮಿನಃ ।।
ಮೋಕ್ಷೇ ಪುಂಸೋಽಧಿಕಾರಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಕಾಮಾಪಹೃತಾತ್ಮನಃ ।। ೯೬ ।।

ಪರಾಚಃ ಕಾಮಾನಿತ್ಯೇವಂ ಕಾಮಾನಿತ್ಯಪರಂ ತಥಾ ।।
ಯೋಽಕಾಮ ಇತಿ ತದ್ವಚ್ಚ ಶ್ರುತಿಃ ಕಾಮನಿಷೇಧನೀ ।। ೯೭ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಯಾ ನ ಚೋಚ್ಛಿತ್ತೌ ಜ್ಞಾನಾದನ್ಯದಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತೌ ನ ಚೈವಾನ್ಯಚ್ಛಮಾದಿಭ್ಯೋ ಹ್ಯಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೯೮ ।।

ಶಮಾದ್ಯುತ್ಪತ್ತಯೇ ನಾನ್ಯದ್ಬುದ್ಧಿಶುದ್ಧೇರಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಬುದ್ಧಿಶುದ್ಧೌ ಚ ನಿತ್ಯಾದಿಕರ್ಮಭ್ಯೋ ನಾನ್ಯದಿಷ್ಯತೇ ।। ೯೯ ।।

ಆತ್ಮಾಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುತ್ವಾದ್ವಾಹ್ಮನಃ ಕಾಯಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನೇನ ತದ್ಬಾಧಾತ್ಕರ್ಮಾಪೇಕ್ಷಾ ಕುತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೦೦ ।।

ಯದಜ್ಞಾನಾತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಯಾ ತಜ್ಜ್ಞಾನಾತ್ಸಾ ಕುತೋ ಭವೇತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೋದ್ಭವೇ ತಸ್ಮಾತ್ಸಮಾಪ್ತಿಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೧೦೧ ।।

ನ ಚೋಚ್ಛಿನ್ನಾತ್ಮಮೋಹಸ್ಯ ಸದೈವಾಽಽತ್ಮಧಿಯಃ ಸ್ಥಿತೇಃ ।।
ಪ್ರತೀಚ್ಯವಸರೋಽಸ್ತೀಹ ವಾಙ್ಮನಃಕಾಯಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೧೦೨ ।।

ಕರ್ಮಣೋಽವಸರಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ತ್ವದ್ಭಿಕ್ಷಾವಸರೋ ಯಥಾ ।।
ನಾಽಽತ್ಮವಸ್ತುನಿಮಿತ್ತತ್ವಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಬುದ್ಧೇಃ ಸದಾ ಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೧೦೩ ।।

ನ ವಸ್ತ್ವವಸರಾಪೇಕ್ಷಂ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಕ್ರಿಯೈವಾವಸರಾಪೇಕ್ಷಾ ತಸ್ಯಾಃ ಕಾರಕತನ್ರತಃ ।। ೧೦೪ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಶಿರಿವಪ್ಲುಷ್ಟಂ ಕುತೋಽಜ್ಞಾನಂ ಪುನರ್ಭವೇತ್ ।।
ಶುದ್ಧದೋಷೋದ್ಭವತ್ವಾಚ್ಚ ನ ತು ಕರ್ಮೈವಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೫ ।।

ಕ್ಷುಧಾದಿದೋಷಹೇತ್ವೇವ ತ್ವಸ್ಮದ್ಭುಜ್ಯಾದಿ ನೋ ಮತಮ್ ।।
ನಿಯತಾನೇಕಹೇತುತ್ವಾನ್ನಾತೋ ಭುಜಿಸಮಾ ಕ್ರಿಯಾ ।। ೧೦೬ ।।

ದೋಷಹೇತಾವಪಿ ತಥಾ ಕಾಲಾದಿನಿಯಮಸ್ತಥಾ ।।
ಭವದ್ಭಿಕ್ಷಾಟನಾದೌ ಸಾದಿತಿ ಚೇನ್ನೈತದೇವ ತು ।। ೧೦೭ ।।

ನೈವಾಯಂ ನಿಯಮೋಽಸ್ಮಾಕಂ ಪರಿಸಂಖ್ಯಾ ಹಿ ಸಾ ಯತಃ ।।
ಕ್ರಿಯಾಪ್ರಯೋಕ್ತ್ರೀ ನಾಪ್ಯೇಷಾ, ತಸ್ಮಾದ್ವಿಷಮಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೦೮ ।।

ನಾತೋಽಪವಾದಕೃತ್ಸಾ ಸ್ಯಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಜನ್ಮನಃ ।।
ಸರ್ವಕರ್ಮಾಧಿಕಾರಾಣಾಂ ನಿಷೇಧಾಯಾಽಽತ್ಮಧೀಭವಃ ।। ೧೦೯ ।।

ನಿಷೇಧವಿಧಿವತ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಧೀವಿಧಿಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಹ್ಮೋಹೈಕಹೇತುತ್ವಾದ್ವಾಡ್ಮನಃಕಾಯಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೧೧೦ ।।

ತಸ್ಮಾದ್ವಸ್ತ್ವೇಕನಿಷ್ಠಸ್ಯ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ವಚಸೋ ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಪ್ರತಿಷೇಧವಿಧೇರ್ಯದ್ವದುಭಯೋರವಿಶೇಷತಃ ।। ೧೧೧ ।।

ಸ್ವಾಭಾವಿಕೈಕದೋಷಾಂತ್ಯಾಂ ವ್ಯವಹಾರ ಇಹಾಽಽಸುರಃ ।।
ಶಾಸ್ರೈಕಹೇತುರ್ದೈವಃ ಸ್ಯಾತ್ತಯೋಃ ಸ್ಪರ್ಧಾ ವಿರೋಧತಃ ।। ೧೧೨ ।।

ಪ್ರಾಕೃತಾಸಂಗವಿಜ್ಞಾನಕಾರ್ಯೇ ಹ್ಯಧಿಕೃತಿಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಸುರದ್ವಿಷಾಂ ಸುರಾಣಾಂ ತು ಶಾಸ್ರೋತ್ಥಜ್ಞಾನದೀಪಿತಃ ।।
ಕರ್ಮಜ್ಞಾನಾಧಿಕಾರಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಂಗ್ರಾಮಸ್ತದ್ವಿರೋಧತಃ ।। ೧೧೩ ।।

ಉತ್ಕರ್ಷೋ ಮಾನುಷಾದ್ವರ್ಧ್ವಂ ಪುಂಸಃ ಕೇವಲಧರ್ಮತಃ ।।
ಅಧೋಭಾವಸ್ತ್ವಧರ್ಮಾತ್ಸ್ಯಾದ್ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಮಾನುಷ್ಯಸಂಭವಃ ।। ೧೧೪ ।।

ಆಗ್ರಜಸ್ಥಾಣುಪರ್ಯಂತಶರೀರಗ್ರಹಣಾನ್ಯತಃ ।।
ಲೋಕೇಷ್ವಿತಿ ಶ್ರುತಿರ್ವಕ್ತಿ ವಿರೋಧಸ್ತನ್ನಿಬಂಧನಃ ।। ೧೧೫ ।।

ಅಧೋಲೋಕಫಲೇಷ್ವೇವ ಪ್ರಾಕೃತಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸು ।।
ಯತ್ನಾದಾಸಂಜನೀಯೋಽಯಂ ಪಿತೇತ್ಯಸುರನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೧೧೬ ।।

ಪ್ರಾಕೃತಾಸಂಗತೋ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಪಿತಾಽಯಂ ದೈವಸಾಧನೈಃ ।।
ಉತ್ಕೃಷ್ಟವ್ಯೋ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ವಿಬುಧಾನಾಂ ಚಿಕೀರ್ಷಿತಮ್ ।। ೧೧೭ ।।

ನರಪ್ರಜಾಪತಿತನಾವೇವಂ ದೇವಾಸುರಾ ಮಿಥಃ ।।
ಸ್ವಸ್ವಭಾವಾನುರೋಧೇನ ತೇಽಸ್ಪರ್ಧಂತ ಸ್ವವೃತ್ತಿಭಿಃ ।। ೧೧೮ ।।

ಯದೋದ್ಭವತಿ ಶಾಸ್ರೋತ್ಥಾ ದೈವೀ ವೃತ್ತಿಸ್ತದಾಽಽಸುರೀ।.
ವ್ಯೇತಿ ಯಸ್ಮಾತ್ತತೋಽಶೇಷಂ ದೇವಾನಾಂ ಸ ಜಯಃ ಸ್ಮೃತಃ ।। ೧೧೯ ।।

ಆಸುರೀ ತು ಯದಾ ಸೇನಾ ಕಾಮಕ್ರೋಧಪುರಃಸರಾ ।।
ಜಾಯತೇ ಹ್ಯಜಯಸ್ತೇಷಾಮಸುರಾಣಾಂ ಜಯಸ್ತು ಸಃ ।। ೧೨೦ ।।

ಸ್ವಾಭಾವಿಕತ್ವಾದಾಸುರ್ಯಾ ಭೂಯಸ್ಯಾ ಸೇನಯಾಽರ್ದಿತಾಃ।।
ನ ಶರ್ಮ ಲೇಭಿರೇ ದೇವಾಃ ಸ್ವಾತ್ಮತ್ರಾಣಾಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೧೨೧ ।।

ಸ್ವಭೂಮೇಶ್ಚಾವ್ಯಮಾನಾನಾಂ ಸುರಾಣಾಮಸುರೈಸ್ತದಾ ।।
ಪ್ರಾದುರಾಸೀನ್ಮತಿಃ ಸಾಧ್ವೀ ದೈತೇಯಭಯನಾಶಿನೀ ।। ೧೨೨ ।।

ಉದ್ಗೀಯಂ ಸಮುಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಕ್ರತಾವಿಹ ।।
ತಿರಸ್ಕೃತ್ಯಾಽಽಸುರಂ ದೈವಂ ಭಾವಂ ಯಾಮೋಽಧುನಾ ವಯಮ್ ।। ೧೨೩ ।।

ಕರ್ತೃತ್ವಾದೀಹ ಯತ್ಸಿದ್ಧಂ ವಾಗಾದಿದ್ವಾರಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಆತ್ಮನಸ್ತದವಿದ್ಯೋತ್ಥಂ ನಿರವಿದ್ಯೇ ನಿಷೇಧತಃ ।। ೧೨೪ ।।

ಲೌಕಿಕೋ ವೈದಿಕಃ ಸರ್ವೋ ವ್ಯವಹಾರಶ್ಚ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ನತ್ರಯಾಧಿಕಾರೇ ಹಿ ಮನಆದಾವನಾತ್ಮನಿ ।। ೧೨೫ ।।

ಭೂತೇಹಾನುವಿಧಾಯಿತ್ವಾತ್ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಸ್ಯ ತಮಸ್ವಿನಃ ।।
ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ರೂಪಮನ್ಯನ್ನ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೨೬ ।।

ಏವಂ ತಾಃ ಸಂಪ್ರಧಾರ್ಯೋಚುರುದ್ಗೀಥಂ ಸಾಧನಂ ಪರಮ್ ।।
ತತ್ಪರೀಕ್ಷಾಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಚಕ್ರುಃ ಸಂಭೂಯ ದೇವತಾಃ ।। ೧೨೭ ।।

ವಾಚಂ ಸಂಭಾವಯಾಮಾಸುರಿಯಂ ಹ್ಯುದ್ಗೀಥಕರ್ಮಣಿ ।।
ಅತ್ಯರ್ಥೇ ವ್ಯಾಪೃತಾ ದೃಷ್ಟಾ ವಾಚಮೂಚುಸ್ತತಃ ಸುರಾಃ ।। ೧೨೮ ।।

ತ್ವಂ ನ ಉದ್ಗೀಯ ಉದ್ಗಾನಂ ತ್ವತ್ಪ್ರಧಾನಂ ಭವತ್ವಿದಮ್ ।।
ಉದ್ಗೀಥ ಇತಿ ಚೋದ್ಗಾನಂ ಕರ್ಮೈವೇಹಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೨೯ ।।

ಸ್ತೋತ್ರೇಣಾಸ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧಾದ್ಭಕ್ತಿಮಾತ್ರಂ ನ ತು ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ವಾಗಭಿಮಾನಿನೀ ಚೇಹ ವಾಕ್ಶಬ್ದೇನಾಗ್ನಿರುಚ್ಯತೇ ।। ೧೩೦ ।।

ವಿಷಯೋಽಧ್ಯೇಷಣಾಯಾ ಹಿ ಚೇತನಾವಾನ್ಯತೋ ಮತಃ ।।
ಉಪಾಸಿಕ್ರಿಯಯಾ ಯೋಗೋ ದೇವತಾಯಾ ಇಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೧ ।।

ಅತೋಽಪಿ ದೇವತೈವೇಹ ವಾಕ್ಶಬ್ದೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ತದ್ಭೂತೇಃ ಪುರುಷಾರ್ಥತ್ವಾದ್ದೇವತಾ ಹೀಶ್ವರಾ ಪರಾ ।। ೧೩೨ ।।

ಸೈವಾತಃ ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಾ ಸರ್ವಾಸು ಧ್ಯಾನಭೂಮಿಷು ।।
ನ ತ್ವಿಹ ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಾಃ ಕರಣಸ್ಥಾನಗೋಚರಾಃ ।। ೧೩೩ ।।
ಪಾರಾರ್ಥ್ಯಾಚೇತನತ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಮರ್ತ್ಯತ್ವಾಚ್ಚಾಪಿ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೩೪ ।।

ಏವಂ ವಾಗಾದಯಃ ಶಬ್ದಾ ದೇವತಾರ್ಥಾಭಿಧಾಯಿನಃ ।।
ಸರ್ವತ್ರ ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಾ ಯತ್ರೋಪಾಸಾ ವಿವಕ್ಷಿತಾ ।। ೧೩೫ ।।

ಜಪಮನ್ರಾಭಿಧೇಯೇಯಂ ವಾಗಿತ್ಯೇವಂ ವಿನಿಶ್ಚಿತಾಃ ।।
ಉಪಾಸಾಂಚಕ್ರಿರೇ ದೇವಾ ಏಷೈವೋದ್ಗೀಥದೇವತಾ ।। ೧೩೬ ।।

ದೇವಾಭ್ಯುದಯ ಉದ್ಗಾನಂ ದೇವೇಭ್ಯೋಽರ್ಥಾಯ ವಾಗಿಯಮ್ ।।
ಯಥಾಶಕ್ತ್ಯುದಗಾಯತ್ತಂ ಯೋ ಭೋಗೋ ವಾಙ್ನಿಬಂಧನಃ ।। ೧೩೭ ।।

ಯೇನ ಭೋಗೇನ ವಾಗ್ದೇವಾಂಶ್ಚಕ್ಷುರಾದೀನಹರ್ನಿಶಮ್ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದವತಿ ತಂ ಭೋಗಮುದಗಾಯದಶೇಷತಃ ।। ೧೩೮ ।।

ಪವಮಾನೇಷು ಸೋದ್ಗಾತ್ರೀ ಯಾಜಮಾನಂ ಯಥಾವಿಧಿ ।।
ಫಲಮುದ್ಗಾಯ ಶೇಷೇಷು ಹ್ಯುದಗಾಯದಥಾಽಽತ್ಮನೇ ।। ೧೩೯ ।।

ಸ್ತೋತ್ರೇಷು ಪರಿಶಿಷ್ಟೇಷು ವಾಗಾಗಾಯದಥಾಽಽತ್ಮನೇ ।।
ಯತ್ಕಲ್ಯಾಣಂ ವದತ್ಯೇಷಾ ಹ್ಯಾತ್ಮನೇ ತದಚೀಕ್ಲಪತ್ ।। ೧೪೦ ।।

ಯಥಾಶಾಸ್ರಂ ಯಥಾಯೋಗಂ ವರ್ಣದೋಷವಿವರ್ಜಿತಮ್ ।।
ವರ್ಣೋಚ್ಚಾರಣಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಮಮೈವಾಸ್ತು ತದೀದೃಶಮ್ ।। ೧೪೧ ।।

ಕಲ್ಯಾಣವದನೋತ್ಥಂ ಯತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ದೇವೇಭ್ಯ ಏವ ತತ್ ।।
ಫಲಂ ವದನಮಾತ್ರಂ ತು ವಾಚ ಏವ ನ ದೈವಿಕಮ್ ।। ೧೪೨ ।।

ತಮಸ್ಯುತ್ಸಾರ್ಯಮಾಣೇ ತು ವಾಚೋದ್ಗಾತ್ರಾ ಸುರದ್ವಿಷಾಮ್ ।।
ಸ್ವಾಧಿಕಾರಾಚ್ಚ್ಯಾವ್ಯಮಾನಾಸ್ತೇ ವಿದುರ್ದೇವಹೃದ್ಗತಮ್ ।। ೧೪೩ ।।

ಅನೇನ ವಾಚೋದ್ಗಾತ್ರಾ ನೋ ಬಲಂ ಧ್ವಾಂತಂ ತು ದೇವತಾಃ ।।
ಜ್ಯೋತಿಷಾ ಸ್ವೇನ ನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಯಾಸ್ಯಂತ್ಯಗ್ನ್ಯಾದಿರೂಪತಾಮ್ ।। ೧೪೪ ।।

ಮಹನ್ನೋ ಭಯಮಾಯಾತಮಿತಿ ಬುಬುಧಿರೇಽಸುರಾಃ ।।
ಕರ್ಮಣ್ಯನುಚಿತೇ ತೇಷಾಂ ಪ್ರಹೀಣಮನಸಾಂ ತದಾ ।।
ವದನಾದಾವಭಿಷ್ವಂಗ ಆತ್ಮಸಂಭಾವನಾದಭೂತ್ ।। ೧೪೫ ।।

ಯತ್ಕಲ್ಯಾಣಮಿತಿ ಚ್ಛಿದ್ರಾದ್ವಿದುಃ ಸುರಚಿಕೀರ್ಷಿತಮ್ ।।
ಅನೇನ ವೈ ನ ಉದ್ಗಾತ್ರಾ ವಾಚಾಽತ್ಯೇಷ್ಯಂತಿ ಸ್ವಂ ವಪುಃ ।। ೧೪೬ ।।

ಇತಿ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಹ್ಯಭಿದ್ರುತ್ಯ ಸ್ವೈರಾಸಂಗಶರೋರ್ಮಿಭಿಃ ।।
ವಿವಿಧುಸ್ತಾನಥೋದ್ಗಾತೃಂಸ್ತೇ ವಿದ್ಧಾಸ್ತತ್ಯಜುಃ ಕ್ರಿಯಾಃ ।। ೧೪೭ ।।
ನಾನಾದನ್ಯಸ್ಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ವಿದ್ಯತೇಽಸುರನಾಶನೇ ।। ೧೪೮ ।।

ಅನೇನಾಪ್ರತಿರೂಪೇಣ ವಚಸಾ ಕಾರ್ಯಶಾಯಿನಾ ।।
ಪಾಪ್ಮಾದಿದೋಷಸಂಪರ್ಕಃ ಕಾರಣಸ್ಥೋಽನುಮೀಯತೇ ।। ೧೪೯ ।।

ವ್ಯುತ್ಥಾಯಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾರೂಪಾಚ್ಛ್ರುತಿಃ ಸ್ವವಪುಷಾಽಧುನಾ ।।
ಆಚಷ್ಟೇ ಕಾರಣೇ ವೃತ್ತಂ ಕಾರ್ಯಗೇಣಾಸುರಾತ್ಮನಾ ।। ೧೫೦ ।।

ದೃಷ್ಟೇನಾಪ್ರತಿರೂಪೇಣ ಕಾರ್ಯಗೇಣಾನುಮೀಯತೇ ।।
ಕಾರಣೇ ಪಾಪ್ಮವೇಧೋಽಭೂದ್ಯೋ ವಾಚಿ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।। ೧೫೧ ।।

ಸ ಯೋ ವಾಚ್ಯಸುರೈಃ ಕ್ಷಿಪ್ತಃ ಪಾಪ್ಮಾ ಕಾರ್ಯೇ ಸ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಮಾವಿರೋಧಿ ಯದ್ವಾಕ್ಯಂ ತತ್ತತ್ಕಾರ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಮ್ ।। ೧೫೨ ।।

ಸ ಏವ ಸ ಇತಿ ಹ್ಯುಕ್ತಿಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಸ್ಥಯೋಃ ।।
ಪ್ರಜಾಸು ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯಃ ಪಾಪ್ಮಾ ಯಶ್ಚ ತತ್ಕಾರಣಾಶ್ರಯಃ ।। ೧೫೩ ।।

ಘ್ರಾಣಂ ಚಕ್ಷುಸ್ತಥಾ ಶ್ರೋತ್ರಂ ಮನಶ್ಚೈವಮನುಕ್ರಮಾನು ।।
ವತ್ರುರ್ದೇವಾ ಯಥಾ ವಾಣೀಂ ವಿದ್ಧಾಃ ಸರ್ವೇ ತಥಾಽಸುರೈಃ ।। ೧೫೪ ।।

ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ವಾಗೇವಾತ್ರೋಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಚಕ್ಷುಃಶ್ರೋತ್ರೇ ಧೀಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಮನೋ ಬುದ್ಧೇಸ್ತಥೈವ ಚ ।। ೧೫೫ ।।

ಕೃತ್ಸ್ರಂ ಜಗದನಾದಾಯ ನೈಕಸ್ಯಾಪೀಷ್ಯತೇ ಕ್ರಿಯಾ ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಕಿಮು ವಕ್ತವ್ಯಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾಧ್ಯಾತ್ಮೇಂದ್ರಿಯಗ್ರಹ ।। ೧೫೬ ।।

ಯದ್ಯಪೀದಂ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಗೃಹ್ಯತೇ ಸಂಹತತ್ವತಃ ।।
ತಥಾಽಪಿ ಚೋದಿತೋಽತ್ರಾರ್ಥ ಉಪಾಸ್ಯೋ ನಾಽಽಗತೋಽರ್ಥತಃ ।। ೧೫೭ ।।

ಕಲ್ಯಾಣೇತರರೂಪೇಣ ಪರಿಶಿಷ್ಟೇಷ್ವಪೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವಿಭಾಗ ಆಸುರೋ ವೇಧಸ್ತೇನ ತೇಪ್ವನುಮೀಯತೇ ।। ೧೫೮ ।।

ಅತಸ್ತದರ್ಥಮಾಹೇಯಮೇವಮ್ವಿತಿ ಪುನಃ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಯಥಾ ವಾಗಾದಯೋ ವಿದ್ಧಾಸ್ತದ್ವಜ್ಜ್ಞೇಯಾಸ್ತ್ವಗಾದಯಃ ।। ೧೫೯ ।।

ಸಿದ್ಧಾನ್ವಾಗಾದಿದೃಷ್ಟಾಂತಾನ್ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯಾತ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಏವಮ್ವಿತ್ಯುಕ್ತಶೇಷಾಣಾಂ ಪಾಪ್ಮವಿದ್ಧತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೬೦ ।।

ಅವಿಧ್ಯನ್ನಿತಿ ಯೋಽರ್ಥೋಽಸ್ಯ ತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಯ ಯತ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವೈಃ ಸ್ವೈಸ್ತಾನಿಂದ್ರಿಯಾಸಂಗೈಃ ಪಾಪ್ಮಭಿಸ್ತ ಉಪಾಸೃಜನ್ ।। ೧೬೧ ।।

ಯತ್ಸಂಸರ್ಗೇ ಪುರಾ ಚಕ್ರುರವಿಧ್ಯಂಸ್ತದಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಯಾ ವಿದ್ಧಾ ದೇವತಾಸ್ತಾಸಾಂ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಸಂಹೃತಿಃ ಪೃಥಕ್ ।। ೧೬೨ ।।

ಆಸಂಗಪಾಪ್ಮಭಿರ್ವಿದ್ಧಾ ಯಸ್ಮಾದ್ವಾಗಾದಯೋಽಸುರೈಃ ।।
ವರ್ಜನೀಯಾಸ್ತತಸ್ತಾಃ ಸ್ಯುರ್ನೋಪಾಸ್ಯಾಃ ಶ್ರೇಯ ಈಪ್ಸುಭಿಃ ।। ೧೬೩ ।।

ಏವಂ ನಿರಾಶಾಃ ಪೂರ್ವಾಸು ದೇವತಾಸ್ವಸುರಾರ್ದನಾತ್ ।।
ಪಾರಿಶೇಷ್ಯಾದಥಾಽಽಜಗ್ಮುರ್ಮಧ್ಯಮಂ ಪ್ರಾಣಮಾದರಾತ್ ।। ೧೬೪ ।।

ಅಥೇತ್ಯನಂತರೋಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾಽಭಿನಯವೃತ್ತಯೇ ।।
ಇಮಮಿತ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಣಸ್ಯೇಹ ತ್ವಗಾದಿವತ್ ।। ೧೬೫ ।।

ಅಸ್ತಿ ಯಸ್ಮಾದಸುರ್ನಿತ್ಯಮಾಸನ್ಯೋಽಯಮತೋ ಮತಃ ।।
ವಾಗಾದಿಭ್ಯೋ ವಿಭಾಗಾರ್ಥಂ ವಿಶೇಷಣಮಸೋರಿದಮ್ ।। ೧೬೬ ।।

ಜಪಮನ್ರಾಭಿಧೇಯೋಽತ್ರ ಪಾರಿಶೇಷ್ಯಾತ್ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।।
ಉದ್ಗೀಥದೇವತಾ ಪ್ರಾಣ ಇತ್ಯಭೂತ್ಸುರನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೧೬೭ ।।

ಮತ್ರ್ರಪ್ರಯೋಗೇ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸಂನಿಧೌ ತತ್ಪ್ರಕಾಶಿತಮ್ ।।
ಭಾರಮುತ್ಸಹತೇ ವೋ़ಢುಂ ಯೋಽನೋ ಯಾಮಸ್ತಮಾಶ್ರಯಮ್ ।। ೧೬೮ ।।

ಪರೀಕ್ಷಮಾಣಾಸ್ತೇ ತ್ರಾಣಂ ಯಥೋಕ್ತಾಖ್ಯಾನವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಕ್ರಮೇಣಾಽಽಸೇದುರಾಸನ್ಯಂ ಪ್ರಾಣಂ ಪಾಪ್ಮಪರಾಭಾವತ್ ।। ೧೬೯ ।।

ಶ್ರೇಯೋರ್ಥಿನಾಂ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಮುಪಾಸ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಇಯಮಾರವ್ಯಾಯಿಕಾ ಚಕ್ಷುರ್ನಾನ್ಯಥೋಪಾಸ್ಯನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೧೭೦ ।।

ಯಃ ಪ್ರಾಣೇ ಭೋಗ ಇತಿ ನ ಪೂರ್ವವದ್ಭಣ್ಯತೇಽತ್ರ ಕಿಮ್‌ ।।
ವಾಗಾದೀನಾಮಿವ ಯತೋ ನಾಸೋರ್ಭೋಗೋ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೧ ।।

ಅಕೃತ್ಸ್ನಭೋಗತೋ ಯುಕ್ತಂ ವಾಗಾದಿಷು ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಸರ್ವಸ್ಯೈವಾಸುಭೋಗತ್ವಾತ್ಕಿಂ ಕುತೋಽತ್ರ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೨ ।।

ಅಭಿಸಂಧಿರವಿವ್ಯತ್ಸನ್ನಿತ್ಯಭೂತ್ಸುರವಿದ್ವಿಷಾಮ್ ।।
ಅನಿಷ್ಠಿತಕಿ್ರಯಾರಂಭೋಽವಿವ್ಯತ್ಸನ್ನಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೭೩ ।।

ವಿವ್ಯತ್ಸೋದ್ದೇಶಮಾತ್ರೇಣ ಪ್ರಾಣೋ ಹಂತಾ ಸುರದ್ವಿಷಾಮ್ ।।
ಇತ್ಯರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮೀದೃಗ್ದೃಷ್ಟಾಂತ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೧೭೪ ।।

ಬಿಭಿತ್ಸಾಯೈ ಯಥಾ ವೇಗಾಲ್ಲೋಷ್ಟಃ ಕ್ಷಿಪ್ತೋಽಶ್ಮನೋಽಂತಿಕಾತ್ ।।
ನಶ್ಯೇತ್ಸ್ವವೇಗಾಚ್ಛತಧಾ ಹ್ಯಾರವಣಾಶ್ಮಸಮಾಗಮಾತ್ ।। ೧೭೫ ।।

ಅಪ್ರಧೃಷ್ಯಂ ತಥಾ ಪ್ರಾಣಮೃತ್ವಾ ನೇಶುಃ ಸಹಸ್ರಧಾ ।।
ದೈತ್ಯಾಸ್ತನ್ನಾಶತೋ ದೇವಾ ದೇವಾ ಏವಾಭವನ್ಸದಾ ।। ೧೭೬ ।।

ಅತ ಏವ ಮನುಷ್ಯತ್ವಹೇತವೋಽಪ್ಯಸುರಾಃ ಸಮಮ್ ।।
ವಿನೇಶುರ್ವಿಷ್ವಗ್ಗತಯೋ ಲೋಷ್ಟಃ ಕ್ಷಿಪ್ತೋ ಯಥಾಽಶ್ಮನಿ ।। ೧೭೭ ।।

ಪ್ರಾಣಸ್ವಭಾವಸಂಪತ್ತೇಃ ಪ್ರಾಣವದ್ದೇವತಾ ಅಪಿ ।।
ದೇವಾ ಏವಾಭವಂದೈತ್ಯಕೃತ್ಸ್ನಪಾಪ್ಮವಿನಾಶತಃ ।। ೧೭೮ ।।

ವಾಗಾದೀಂದ್ರಿಯಸಂಘಾತೋ ಯಜಮಾನೋ ಯಥಾ ಪುರಾ ।।
ಪ್ರಾಣಾತ್ಮಭಾವಾದ್ಧತ್ವಾಽಽಗೋ ವೈರಾಜಂ ರೂಪಮಾಪ್ತವಾನ್ ।। ೧೭೯ ।।

ತಥಾ ಯಸ್ತಮುಪಾಸೀತ ಯಥೋಕ್ತಾರವ್ಯಾನವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ವಿರಾಜೈವಾಽಽತ್ಮನಾ ಹತ್ವಾ ಪಾಪಂ ಭವತಿ ಸೋಽಚಿರಾತ್ ।। ೧೮೦ ।।

ಜೀವಾವಿಷ್ಟ ಉಪಾಸ್ಯೋಽತ್ರ ದೇವತಾವಿಗ್ರಹಃ ಸದಾ ।।
ಪ್ರಾಣೋ ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಾತ್ಮಾ ಯಾವತ್ತದಭಿಮಾನತಾ ।। ೧೮೧ ।।

ಭಾವನೋಪಚಯಾದ್ಧತ್ವಾ ಪರಿಚ್ಛೇದಂ ಸ್ವಮಾಸುರಮ್ ।।
ದೇವತಾನ್ಮಾನಮೇತ್ಯಾಶು ಸದಾ ತದ್ಭಾವಭಾವಿತಃ ।। ೧೮೨ ।।

ತತ್ತಮೋಮಾತ್ರವಿಧ್ವಂಸಾನ್ನತು ಪ್ರಾಣಾದಿರಾಪ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಕಾರಣಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ನ ಹಿ ತತ್ಕಾರ್ಯಸಂಭವಃ ।। ೧೮೩ ।।

ದೇವೋ ಭೂತ್ವೇಹ ದೇವೋಽಸೌ ಭಾವನೋಪಚಯಾದ್ಭವೇತ್ ।।
ಪುಂವ್ಯಾಪಾರೋದ್ಭವತ್ವಂ ನಃ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಪಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ ।। ೧೮೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಪ್ಯೇತಿ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಪ್ರಾಗಪ್ಯಾಸೀದ್ಯತೋಽದ್ವಯಮ್ ।।
ತನ್ಮೋಹಮಾತ್ರವಿಧ್ವಂಸಾದಿತ್ಯಪಿ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ।। ೧೮೫ ।।

ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧೌ ತದನ್ಯೇಷಾಂ ಶ್ರುತಿಕೋಪಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಅತೋಽನ್ಯದಾರ್ತೇ ತದ್ವಚ್ಚಾಪ್ಯೇಕಮೇವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೮೬ ।।

ನಾವ್ಯಾಕೃತಾದೇಃ ಸಂಸಿದ್ಧೌ ಪರಮಾತ್ಮಾತಿರೇಕತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವನ್ಮಾನಮಸ್ತೀಹ ತಥಾ ನಿರ್ಮೋಕ್ಷತಾಽಽಪತೇತ್ ।। ೧೮೭ ।।

ಅಥಾಽಽತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಽವ್ಯಕ್ತಾದಿರೂಪೇಣ ಪ್ರಥತೇ ತದಾ ।।
ತನ್ನಿವೃತ್ತೌ ನಿವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿವೃತ್ತಿಃ ಕೇವಲಾತ್ಮತಾ ।। ೧೮೮ ।।

ಪ್ರಾಣಸ್ಯೇವ ಪರಾಭೂತೋ ದ್ವಿಷನ್ಪಾಪ್ಮಾಽಽಸುರೋಽಖಿಲಃ ।।
ಉಪಾಸೀನಸ್ಯ ತಂ ಪ್ರಾಣಂ ಕೃತ್ಸ್ನೋ ನಶ್ಯೇತ್ತಥಾಽಽಸುರಃ ।।
ದ್ವಿಷಂಶ್ಚಾಪ್ಯದ್ವಷಂಛತ್ರುರಾಸುರಾದನ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೧೮೯ ।।

ನಿತ್ಯವಿಘ್ನಕೃದೇವೈಷ ಪ್ರಾಣಾಪ್ತಾವಾಸುರೋ ಮತಃ ।।
ಅತೋ ವಿಶೇಷ್ಯತೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ದ್ವಿಷನ್ಭ್ರಾತೃವ್ಯರೂಪಯಾ ।। ೧೯೦ ।।

ಉಕ್ತಾಸುರಪರಾಭೂತೌ ನಾನ್ಯೋಽರಿರವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಯ ಏವಂ ವೇದೇತಿ ವಿಧಿಃ ಫಲೋಕ್ತೇರರ್ಥವಾದತಃ ।। ೧೯೧ ।।

ಅಾನುಷಂಗಿಫಲೋಕ್ತ್ಯಾ ವಾ ತದುಪಾಸಾ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ।।
ಆತ್ಮವಿದ್ಯಾಧಿಕಾರೇಽಸ್ಮಿಂಸ್ತದುಪಾಸಾವಿಧಾನತಃ ।। ೧೯೨ ।।
ಆತ್ಮವಿದ್ಯೋಪಕಾರಿತ್ವಂ ತಸ್ಮಾದ್ವಾಕ್ಯಾಚ್ಚ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೯೩ ।।

ಅಥಾಯಾಸ್ಯಾಂಗಿರೋದೂರ್ಭಿರ್ವಿಶಿಷ್ಟಮಸುಕರ್ಮಕಮ್ ।।
ಉಪಾಸನಂ ವಿಧಾಸ್ಯಾಮೀತ್ಯಾರಬ್ಧೈಷೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೯೪ ।।

ಅನುವಾದಾದ್ವಿಧಿರ್ಜ್ಯಾಯಾನನುವಾದೇ ವೃಥಾ ಶ್ರಮಃ ।।
ಪುರುಷಾರ್ಥಾಭಿಸಂಬಂಧಾದತೋ ವಿಧಿರಿಹಾಽಽಶ್ರಿತಃ ।। ೧೯೫ ।।

ಶ್ರೂಯತೇ ಫಲಸಂವಂಧೋ ಯಾಸೂಪಾಸಾಸು ತಾಸ್ವಿಹ ।।
ದಧ್ನೇಂದ್ರಿಯಾದಿವಜ್ಜ್ಞೇಯೋ ವಿಧಿರ್ಗುಣಸಮಾಶ್ರಯಃ ।। ೧೯೬ ।।

ಪ್ರಧಾನಫಲಸಂಬಂಧೋ ಯತ್ರ ತು ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರುತೇರ್ಮುಖಾತ್ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟಃ ಸ ವಿಧಿರ್ಜ್ಞೇಯೋ ಯಥಾಽಽಗ್ನೇಯಾದಯಸ್ತಥಾ ।। ೧೯೭ ।।

ಅವಾಪ್ತಾಗ್ನ್ಯಾದಿರೂಪಾಸ್ತೇ ಪ್ರಾಣಾಲಿಂಗನಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಕೃತೋಪಕಾರಂ ಸ್ಮೃತ್ವೋಚುಃ ಪ್ರಾಣಾ ವಾಗಾದಯಸ್ತದಾ ।। ೧೯೮ ।।

ಅನಂತಾಗ್ನ್ಯಾದಿಭಾವೇನ ಯೋ ನಃ ಸಂಜಿತವಾನಸುಃ ।।
ಕ್ವ ನ್ವಸೌ ವರ್ತತೇ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಯೋಽಸ್ಮಚ್ಛತ್ರುವಿನಾಶಕೃತ್ ।। ೧೯೯ ।।

ವಿತರ್ಕಯಂತಸ್ತೇ ಪ್ರಾಣಾ ಉಕ್ತ್ವೈವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಸು ।।
ಕುರ್ವಾಣಮುಪಕಾರಂ ತಂ ದದೃಶುಃ ಪ್ರಾಗಿವಾಽಽದರಾತ್ ।। ೨೦೦ ।।

ಲೋಕೇಽಪಿ ಹಿ ವಿಚಾರ್ಯಾರ್ಥಮಥ ಸಂವಿದತೇ ಜನಾಃ ।।
ಯಥಾ ವಾಗಾದಯಸ್ತದ್ವದ್ವಿಜವ್ರುಃ ಪ್ರಾಣಮಾತ್ಮನಿ ।। ೨೦೧ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯೋಕ್ತಾವಾಸ್ಯ ಇತಿ ತದ್ವಿಶೇಷಣಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಅಂತರಿತ್ಯನ್ಯಥಾ ಮಾ ಭೂತ್ಪ್ರಸಂಗಃ ಪ್ರಾಣನಿಶ್ಚಿತೌ ।। ೨೦೨ ।।

ತ್ವಗಾದಯೋಽಪಿ ಸಂತ್ಯಾಸ್ಯೇ ಯತೋಽತಸ್ತದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ವಿಶಿನಷ್ಟಿ ತತಃ ಪ್ರಾಣಮಾಸ್ಯಾಂತರ್ವಿಲಚಾರಿಣಮ್ ।। ೨೦೩ ।।

ಆಸ್ಯಪರ್ಯಂತಶಾಯೀನಿ ತ್ವಗಾದೀನಿ ನ ಮಧ್ಯತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ತು ಮಧ್ಯ ಆಸ್ಯಸ್ಯ ತಸ್ಮಾದಂತರ್ವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೨೦೪ ।।

ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಮಥವಾ ಪ್ರಾಣ ಆತ್ಮೇತಿ ಕಥ್ಯತೇ ।।
ಅಯಮಾಸ್ಯೇಽಂತರಿತ್ಯೇವಮರನಾಭಿನಿದರ್ಶನಾತ್ ।। ೨೦೫ ।।

ಅಯಮಾಸ್ಯೇಽಂತರಿತ್ಯೇವಂ ಪ್ರಾಣಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಯತಃ ಪುರಾ ।।
ವ್ಯಾಜಹರುರಮರಾಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣ ಆಯಾಸ್ಯಸಂಜ್ಞಿತಃ ।। ೨೦೬ ।।

ಅಂಗಾನಾಂ ಕರಣಾನಾಂ ಚ ರಸಃ ಸಾರೋ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ಪ್ರಾಣ ಆಂಗಿರಸಃ ಪ್ರೋಕ್ತಸ್ತದ್ವಿದ್ಭಿಸ್ತದ್ಗುಣಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೨೦೭ ।।

ಕಥಮಾಂಗಿರಸಃ ಪ್ರಾಣ ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಮುಪರಿಷ್ಟಾತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೦೮ ।।

ತಥಾಽನ್ಯಾಂಽಪಿ ಗುಣೋಽನಸ್ಯ ದೂರಿತಿ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।।
ಉದಾರಫಲಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಸಾ ವಾ ಏಷೇತ್ಯತಃ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೦೯ ।।

ಉಪಾಸ್ತಿಕ್ರಮಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕ್ರಮಭಂಗೋಽಯಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಯತೋಽತೋಽಂಗಿರಸಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ದೂರಿತ್ಯೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೧೦ ।।

ವಿಶಿಷ್ಟೋಪಾಸ್ತಿರೇವೇಯಂ ಪ್ರಧಾನಫಲಕೀರ್ತನಾತ್ ।।
ನಾಯಂ ಗುಣವಿಧಿರ್ಜ್ಞೇಯಸ್ತತ್ಫಲಸ್ಯಾಶ್ರುತತ್ವತಃ ।। ೨೧೧ ।।

ಕ್ರಿಯಾಯಾಂ ಗುಣಭೂತೋಽರ್ಥೋ ದೇವತೇತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।।
ಅಸ್ತ್ಯುಪಾಸಿಕ್ರಿಯಾಯೋಗೋ ದೇವತಾಽತೋಽನ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೧೨ ।।

ದೂರಮೇವಂವಿದಃ ಪಾಪ್ಮಾ ಕಥಮಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।।
ಏವಂವಿತ್ತ್ವವಿರೋಧಿತ್ವಾದ್ದೂರಂ ಪಾಪ್ಮಾ ಭವೇದತಃ ।। ೨೧೩ ।।

ವಿಷಯೇಂದ್ರಿಯಸಂಬಂಧಜೋ ಹಿ ಪಾಪ್ಮಾಽಽಸುರೋ ಯತಃ ।।
ಶ್ರೌತಾನಂತಾದಹಂಮಾನಾತ್ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೨೧೪ ।।

ಚಕ್ಷುರಾದಿಪರಿಚ್ಛೇದಃ ಪ್ರಾಕೃತಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ।।
ಯುಕ್ತೋಽಧ್ಯಾತ್ಮೈಕರೂಪಸ್ಯ ಬಾಧಃ ಶಾಸ್ರಾಭಿಮಾನತಃ ।। ೨೧೫ ।।

ಪರಿಸ್ಪಂದಾತ್ಮಿಕಾ ವೃತ್ತಿಃ ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಷ್ವಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯಾಥೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ತು ಶಬ್ದಾದ್ಯರ್ಥಾವಲೇಹಿನೀ ।। ೨೧೬ ।।

ಶಬ್ದಾದಿಗ್ರಾಹಿಣೀ ವೃತ್ತಿಃ ಸ್ವೈರಾಸಂಗಾತ್ಮಪಾಪ್ಮಭಿಃ ।।
ದೂಷಿತಾ ನ ಪರಿಸ್ಪಂದೋ ದೂರಂ ಮೃತ್ಯುರಸೋಸ್ತತಃ ।। ೨೧೭ ।।

ಮೃತ್ಯುರ್ದೂರಂ ಯಥಾ ಪ್ರಾಣಾತ್ತದಾತ್ಮತ್ವಾತ್ತಥಾಽಽಸುರಃ ।।
ತದ್ವಿದಶ್ಚ ಭವೇನ್ಮೃತ್ಯುರ್ದೂರಮಿತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೨೧೮ ।।

ದಿಶಾಮಂತ ಇಹ ಗ್ರಾಹ್ಮೋ ಮಧ್ಯದೇಶೋಪಲಕ್ಷಿತಃ ।।
ಅನಂತಾಕಾಶದೇಶತ್ವಾನ್ನಾಂಜಸಾಽಂತೋ ದಿಶಾಂ ಯತಃ ।। ೨೧೯ ।।

ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತಿಸದಾಚಾರಸಂಸ್ಕೃತಾಶಯವಜ್ಜನಮ್ ।।
ಅವಧೀಕೃತ್ಯಾಂತತ್ವೋಕ್ತೇರ್ನತು ದೋಪೋ ಮನಾಗಪಿ ।। ೨೨೦ ।।

ಮಧ್ಯದೇಶಾವಧಿಸ್ತಸ್ಮಾದ್ದಿಗಂತ ಇತಿ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾತ್ಯಂತಿಕಜನೋದ್ದೇಶಃ ಪಾಪೀಯೋಜನಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ವರ್ಜ್ಯತೇಽತ್ರಃ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ತದ್ವಿದ್ಭಿರಧುನಾತನೈಃ ।। ೨೨೧ ।।

ತೇಷು ಪ್ರತ್ಯಂತದೇಶೇಷು ತನ್ನಿವಾಸಿಷು ಚಾಽಽಸುರಾನ್ ।।
ಯತೋ ವಿನ್ಯದಧಾತ್ಪ್ರಣಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತದ್ವರ್ಜಯೇದ್ದ್ವಯಮ್ ।। ೨೨೨ ।।

ಜನೋ ವಿಶಿಷ್ಟೋ ದೇಶೇನ ದೇಶೋ ಜನವಿಶೇಷಿತಃ ।।
ಪಾಪ್ಮೋಪಸ್ಪೃಷ್ಟಮುಭಯಂ ಶಿಷ್ಟಾಸ್ತದ್ವರ್ಜಂತ್ಯತಃ ।। ೨೨೩ ।।

ಸಮಾಹಾರೋಽಥವಾ ಭೇದೋ ನೇದಿತ್ಯೇತತ್ಪದಂ ಭವೇತ್ ।।
ಅನೀಪ್ಸಿತಾನಿವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಮಾಹಾರೇಽವಿವಕ್ಷಿತೇ ।। ೨೨೪ ।।

ಇತ್ಥಂ ನ ಚೇದಹಂ ಕುರ್ಯಾಂ ಪ್ರತಿಷೇಧಶ್ರುತೀರಿತಮ್ ।।
ಅನ್ವವಾಯಾನಿ ಪಾಪ್ಮಾನಂ ಪ್ರತಿಷೇಧಾತಿಲಂಘನಾತ್ ।। ೨೨೫ ।।

ಇತಿ ಭೇದವಿವಕ್ಷಾಯಾಂ ವ್ಯಾರವ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಾ ಪದದ್ವಯೇ ।।
ಮಾಙರ್ಥಸ್ತು ತಥಾಽಭೇದೇ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಃ ಪ್ರತಿಷೇಧಕೃತ್ ।। ೨೨೬ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯವಿಪಯಶ್ಚಾಯಂ ನಿಷೇಧೋ ನಾನವಿದ್ಗತಃ ।।
ವಲವನ್ಪ್ರಕ್ರಿಯಾತೋ ಹಿ ವಾಕ್ಯಂ ಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರಗಮ್ ।। ೨೨೭ ।।

ಆಸುರೇಣಾವರುದ್ಧಾಸ್ತಾನ್ವಾಗಾದೀನ್ಹತಪಾಪ್ಮನಃ ।।
ದೇವತ್ವಂ ಪ್ರಾಪಯತ್ಪ್ರಾಣಃ ಕಥಮಿತ್ಯೇತದುಚ್ಯತೇ ।। ೨೨೮ ।।

ಜ್ಞಾನತೋಽಜ್ಞಾನಹಾನಿಃ ಸ್ಯಾದ್ದೇವತ್ವಂ ಭಾವನಾಬಲಾತ್ ।।
ಆನಂತರ್ಯೇ ಕ್ರಿಯಾದ್ವಿತ್ವಾದಥಶಬ್ದೋ ಭವೇದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೨೨೯ ।।

ಮೃತ್ಯುಮತ್ಯವಹತ್ಪ್ರಾಣಃ ಸಾಮಾನ್ಯೋಕ್ತೇರ್ವಿಶೇಷತಃ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟದೇವತಾವಾಪ್ತಿರ್ವಾಗಾದೀನಾಂ ಪ್ರಪಂಚ್ಯತೇ ।। ೨೩೦ ।।

ನೇದೀಯಸೀ ಯತೋಽನ್ಯೇಭ್ಯೋ ವಾಗೇವೋದ್ಗೀಥಕರ್ಮಣಿ ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ತೇನ ಸೋದ್ಗಾತುಃ ಪ್ರಥಮೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೩೧ ।।

ವಾಗಾದ್ಯಗ್ನ್ಯಾದ್ಯವಾಪ್ತ್ಯೈವಂ ಪಾಪ್ಮನೋಽಪಾಸ್ಯ ಸರ್ವತಃ ।।
ವೈರಾಜಂ ಪದಮೇತ್ಯೇವಂ ಯಜಮಾನಃ ಸುಭಾವಿತಃ ।। ೨೩೨ ।।

ಕಲ್ಯಾಣಾಸಂಗಸಂಬಂಧಾದ್ವಾಗಾದ್ಯಧರ್ಮಕಾರಣಮ್ ।।
ತ್ಯಕ್ತ್ವಾಽನಂ ಮುಖ್ಯಮಾತ್ಮಾನಮಾಶ್ರಯೇನ್ಮೃತ್ಯುವರ್ಜಿತಮ್ ।। ೨೩೩ ।।

ವಾಗಾದ್ಯೈಃ ಪಂಚಭಿರ್ಯುಕ್ತಂ ವಿರಾಜಂ ಸಾಧಿಭೌತಿಕಮ್ ।।
ಹಿತ್ವಾಽಧ್ಯಾತ್ಮಪರಿಚ್ಛೇದಂ ತತಸ್ತಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೨೩೪ ।।

ಸಾಧಿಭೂತಾಧಿದೈವಂ ಚ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕಃ ।।
ಸೂತ್ರಂ ಪ್ರಾಣೋಽಂಗಿರಾಃ ಸತ್ಯಮೃಕ್ಸಾಮೇತ್ಯನ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೩೫ ।।

ತಮೇಕಂ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಫಲಾಶ್ರಯಮ್ ।।
ಆಸ್ವಭಾವಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಾದುಪಾಸ್ತೇ ಯಃ ಸ ತಂ ವ್ರಜೇತ್ ।। ೨೩೬ ।।

ಉಕ್ತಮಭ್ಯುದಯಾರ್ಥೇ ಯದ್ವಾಗಾದೀನಾಮಥಾಧುನಾ ।।
ಆಗಾನಮವಶಿಷ್ಟೇಷು ಸ್ತೋತ್ರೇಷೂದ್ಗಾತುರುಚ್ಯತೇ ।। ೨೩೭ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಭೋಜ್ಯವಿಷಯಸ್ತ್ವನ್ನಶಬ್ದೋ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ಆದ್ಯಮಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತಸ್ಯ ವಿಶೇಷಣತಯಾ ವಚಃ ।। ೨೩೮ ।।

ಯತ ಆದಾವಿದಂ ವೃ್ತ್ತಮನ್ನಾಗಾನಮನಾತ್ಮನಿ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ತತ್ಕಾರ್ಯಭೂತಾಸು ಪ್ರಜಾಸ್ವದ್ಯಾಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।। ೨೩೯ ।।

ಯದ್ಧಿ ಕಿಂಚೇತಿ ಸರ್ವಾರ್ಥಮೇವೇತ್ಯತ್ರಾವಧಾರಣಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣೇನೈವ ತು ತತ್ಸರ್ವಂ ಲೋಕೋಽನ್ನಂ ಹ್ಯತ್ತಿ ಸರ್ವದಾ ।। ೨೪೦ ।।
ಅನ್ನೋಪಕಾರಃ ಸರ್ವೇಷಾಮವಿಶಿಷ್ಟಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೪೧ ।।

ಅಥಾವಧಾರಣಂ ಕಸ್ಮಾದನೇನೈವೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಣದ್ವಾರಕ ಏವೈಷಾಮುಪಕಾರೋ ನ ತು ಸ್ವತಃ ।। ೨೪೨ ।।

ಕಥಂ ತದ್ದೂಾರಕಸ್ತೇಷಾಮುಪಕಾರ ಇತೀರ್ಯತೇ ।।
ನನು ದೂರಿತಿ ಹಿ ಪ್ರಾಣ ಉಕ್ತೋ ವಾಗಾದಿವತ್ಕಥಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾರ್ಥಾನ್ನಾದ್ಯಸಂಗೀತೇರ್ವಿದ್ಧೋ ನಾಽಽಸುರಪಾಪ್ಮಭಿಃ ।। ೨೪೩ ।।

ಸ್ಥಿತಿಮಾತ್ರಾಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ನಾಯಂ ದೋಷ ಇಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೨೪೪ ।।
ಅಸಾವನ್ನಂ ಸ್ಥಿತಂ ಯಸ್ಮಾದ್ದೇಹಂ ಪ್ರಾಣಾನವತ್ಯತಃ ।।
ಯತ್ನಾಚ್ಛ್ರುತಿರತೋ ವಕ್ತಿ ತ್ವಿಹಾನ್ನಂ ಪ್ರತಿತಿಷ್ಠತಿ ।। ೨೪೫ ।।

ಸ್ಥಿತಿಮಾತ್ರಂ ಹ್ಯಸೋರನ್ನಂ ಯದ್ವಾಸಂಗೋ ನ ಶಂಕ್ಯತೇ ।।
ಭರ್ತಾ ಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಪುರೋ ಗಂತಾ ಹ್ಯನ್ನಾದೋಽಧಿಪತಿಸ್ತಥಾ ।।
ಇತ್ಯಾದಿಗುಣವಿಧ್ಯರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।। ೨೪೬ ।।

ಅಯಂ ಗುಣವಿಧಿರ್ಜ್ಞೇಯಃ ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ತತ್ಫಲಶ್ರುತೇಃ ।। ೨೪೭ ।।
ಜಗ್ಧಮನ್ನಂ ಯತೋ ದೇಹಲಿಂಗಭಾವೇನ ಯಾತಿ ನಃ ।।
ಪರಿಣಾಮಂ ವ್ರಜತ್ತಸ್ಮಾದೇತಾವದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೪೮ ।।

ತ್ವಯೈಷಾಽಽತ್ಮಾರ್ಥಮಾಗೀತೇ ತ್ವಯ್ಯೇವಾನ್ನಮತೋಽಖಿಲಮ್ ।।
ವಯಂ ಚಾನ್ನಮೃತೇ ಸ್ಥಾತುಂ ನಾಲಂ ಕ್ಷಣಮಪೀಶ್ಚರ ।। ೨೪೯ ।।

ಸತರ್ಪ್ಯಾತಃ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಮನ್ನೇನಾಸ್ಮಾನಪೀಶ್ವರ ।।
ಆಭಾಜಯಸ್ವ ಕ್ಷುಧಿತಾಂಶ್ಛಾಂದಸತ್ವಾಣ್ಣಿಚೋಽಶ್ರವಃ ।। ೨೫೦ ।।

ಮಾಮೃತೇಽನ್ನಂ ನ ವಃ ಶಕ್ತಂ ಪೋಷ್ಟುಂ ಕ್ಷಣಮಪಿ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಅನ್ನಾರ್ಥಿನೋಽತೋ ಮಾಂ ಸರ್ವೇಽಪ್ಯಭಿಸಂವಿಶತಾಽಽಶುವೈ ।। ೨೫೧ ।।

ತೇನೈತಾ ದೇವತಾಃ ಸರ್ವಾಸ್ತೃಪ್ಯಂತ್ಯನ್ನೇನ ಸರ್ವಶಃ ।।
ಇತ್ಯರ್ಥಸ್ಯ ಕುತಃ ಸಿದ್ಧಿರಿತಿ ಚೇದುಚ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೨೫೨ ।।

ತ್ರಿಧಾ ಜಗ್ಧಂ ಭವತ್ಯನ್ನಂ ಪರಿಣಾಮವಿಶೇಷತಃ ।।
ಸ್ಥವೀಯಾನ್ಮಧ್ಯಮೋಽಣೀಯಾನಿತ್ಯೇವಂ ಕಾಲತೋಽಗ್ನಿತಃ ।। ೨೫೩ ।।

ಸ್ಥವೀಯಾನ್ಯಾತ್ಯಧೋಭಾಗೋ ರಸಾದಿಕ್ರಮಶೋಽಪರಃ ।।
ಸ್ಥೂಲಂ ಹ್ಯುಪಚಿನೋತೀಮಂ ಕುಡ್ಯಂ ಮೃತ್ಸ್ನೇವ ಸರ್ವದಾ ।। ೨೫೪ ।।

ಯಸ್ತ್ವಣೀಯಾನ್ನಸಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಃ ಸ ಊರ್ಗಮೃತಮುಚ್ಯತೇ ।।
ನಾಡೀಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಃ ಪ್ರವಿಶ್ಯಾಸೌ ದೇವತಾಃ ಪ್ರೀಣಯತ್ಯಥ ।। ೨೫೫ ।।

ಸ್ವಾಮ್ಯರ್ಥ ಏವ ಚೋತ್ತಂಭಸ್ತೃಪ್ತಿರಾಪೂರ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ತತಸ್ತು ಯಾ ಸುಖೋದ್ಭೂತಿರ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನ ಏವ ಮಾ ।। ೨೫೬ ।।

ತಾ ಏತಾ ದೇವತಾಃ ಸಪ್ತದಶ ಜ್ಞಾನಕ್ರಿಯಾತ್ಮಿಕಾಃ ।।
ಸೋಽಯಂ ಸಪ್ತದಶಗ್ರಾಮೋ ಭೋಕ್ತುಃ ಕರಣಲಕ್ಷಣಃ ।। ೨೫೭ ।।

ಬುದ್ಧೀಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಪಂಚೈವ ತಥಾ ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯಪಿ ।।
ವಾಯವಃ ಪಂಚ ಬುದ್ಧಿಶ್ಚ ಮನಃ ಸಪ್ತದಶಂ ವಿದುಃ ।। ೨೫೮ ।।

ಅಪಾಸ್ತಾಧ್ಯಾತ್ಮರೂಪಾಣಾಂ ದೇವತಾನಾಂ ಸಮಾಶ್ರಯಾಃ ।।
ಭೂತಪಂಚಕಮೇವೇದಂ ಸಾಧಾರಣ್ಯಾದ್ಭವೇತ್ಸದಾ ।। ೨೫೯ ।।

ಪಯೋಂಭೋವದಿದಂ ಲಿಂಗಂ ನಾನಾರೂಪೈಃ ಸಮನ್ವಿತಮ್ ।।
ಆವಿರ್ಭಾವತಿರೋಭಾವೈಃ ಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ವರ್ತತೇ ।। ೨೬೦ ।।

ಕೂಟಸ್ಥಬೋಧತನ್ಮೋಹಚಿದಾಭಾಸೈಕಮಾತ್ರಯಾ ।।
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಾವಯಂ ಪೀತ್ವಾ ಹ್ಯಾಸ್ತೇ ಪ್ರಾಣಾತ್ಮನಾಂ ಪ್ರಭುಃ ।। ೨೩೧ ।।

ಅಪಾಸ್ತಾಶೇಷಬಾಹ್ಯಾರ್ಥಸ್ತಜ್ಜವಾಸನಯಾಽಂಚಿತಃ ।।
ಅಧ್ವಸ್ತಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನೋ ವಿರಿಂಚಃ ಪರ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೬೨ ।।

ಜಾಗ್ರತ್ಕಾಲೇ ವಿಸೇಷೇಣ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಹೃದಯಸದ್ಮನಿ।।
ದ್ವಾಸಪ್ತತಿಸಹಸ್ರಾಣಿ ನಾಡೀರ್ವ್ಯಾಪ್ಯಾವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೨೬೩ ।।

ಸ ಏಷ ಪರಮಾತ್ಮೈವ ಸ್ವಾತ್ಮಮೋಹಸಹಾಯವಾನ್ ।।
ಪ್ರಾಣಾತ್ಮನಾ ಕರೋತ್ಯೇಷ ಪಶ್ಯತ್ಯಗ್ನ್ಯಾತ್ಮನಾ ತಥಾ ।। ೨೬೪ ।।

ಇಂದ್ರಾಗ್ನೀ ತಾವಿಮಾವುಕ್ತೌ ಪ್ರಾಣ ಇಂದ್ರಸ್ತಯೋರ್ಮತಃ ।।
ಪ್ರಕಾಶಕತ್ವಾದ್ವಾಗಗ್ನಿರೇವಮೇಕಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।। ೨೬೫ ।।

ಅತ್ರ್ರಾದ್ಯಭೇದತೋ ದ್ವೌ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಧ್ಯರ್ಧ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಯದಿ ವಾಽಯಂ ಯತ್ರಸ್ರಿಶದ್ದ್ವಾಸಪ್ತತಿರಥಾಪಿ ವಾ ।। ೨೬೬ ।।

ಅನಂತಭೇದಭಿನ್ನೋ ವಾ ಏಕ ಏವಾನ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವೋಽಪ್ಯೇಷ ವಿಕಲ್ಪಶ್ಚ ಪುನರೇಕೈಕಶಸ್ತಥಾ ।। ೨೬೭ ।।

ದೇವಾಸುರಾದಿಭೇದೇನ ಜಾತಿರೂಪಕ್ರಿಯಾಗುಣೈಃ ।।
ಏಕೈಕೋಽನಂತತಾಂ ಯಾತಿ ಪುನರೇಕಾತ್ಮತಾಮತಃ ।। ೨೬೮ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೈವೇಹ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಭೂಮಿಕಾ ।।
ನ ತ್ವಪಾಸ್ತಸಮಸ್ತಾಂಧಅಯೇ ನೇತಿ ನೇತಿ ಪರಾತ್ಮನಿ ।। ೨೩೯ ।।

ಸರ್ವೇಣೈವ ವಿಕಲ್ಪೇನ ಯಥೋಕ್ತೇನಾವತಿಷ್ಠತೇ ।।
ಯಥಾಧಿಕಾರಂ ಸರ್ವತ್ರ ಪರೋ ಜಗತಿ ಸರ್ವಥಾ ।। ೨೭೦ ।।

ನ ಹಿ ಕೃತ್ಸ್ನಮನಾದಾಯ ಜಗದೇತನ್ಮನಾಗಪಿ ।।
ಕ್ರಿಯಾಯೈ ಕಾರಕಂ ಕಿಂಚಿತ್ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಾತ್ಮನೇಹತೇ ।। ೨೭೧ ।।

ಕಾರಣಾತ್ಮಾ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಶ್ರೌತದರ್ಶನಸಾಧನಃ ।।
ಯತಃ ಪ್ರಾಗಕರೋತ್ಕರ್ಮ ತತ್ಕಾರ್ಯೇಽಪಿ ತಥಾ ತತಃ ।। ೨೭೨ ।।

ಏಕಾಪೂರ್ವಪ್ರಯುಕ್ತತ್ವಾತ್ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತರೂಪಿಣಾಮ್ ।।
ಸರ್ವಃ ಸರ್ವಮುಪಾದಾಯ ಸರ್ವತ್ರಾತಃ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೨೭೩ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದ್ಯಧಿಭೂತಾಧಿದೈವತಂ ಸರ್ವದಾಽಖಿಲಮ್ ।।
ಸರ್ವಂ ಸರ್ವಕ್ರಿಯಾಃ ಕುರ್ಯಾದೇಕಾಪೂರ್ವಪ್ರಯುಕ್ತಿತಃ ।। ೨೭೪ ।।

ಯತಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ಪೂರ್ವಮೇತಸ್ಮಿಂದರ್ಶನೇ ಸ್ಥಿತಃ ।।
ಯಜ್ಞೇನ ಕರ್ಮಣಾಽಸ್ರಾಕ್ಷೀಜ್ಜಗದೇತಚ್ಚರಾಚರಮ್ ।। ೨೭೫ ।।

ನಾಡ್ಯೋಽಸ್ಯ ರಶ್ಮಯೋಽನಂತಾ ಹೃದಯಂ ಮಂಡಲಂ ರವೇಃ ।।
ಅಹೋರಾತ್ರಾಣಿ ತಾವಚ್ಚ ಶತಸಂವತ್ಸರಾಯುಷಃ ।। ೨೭೬ ।।

ಏತಯಾ ಸಂಪದಾ ಪೂರ್ವಂ ಯಜಮಾನೇನ ತದ್ವಿದಾ ।।
ಅಗ್ನಯೋಽರ್ಕಾಶ್ಚಿತಾ ಆಸನ್ಷದ್ವ ತ್ರಿಂಶತ್ಸಹಸ್ರಶಃ ।। ೨೭೭ ।।

ಏಕೈಕಸ್ಮಿನ್ಪರಿಸ್ಪಂದ ಏವಂ ಸರ್ವಾಽಪಿ ದೇವತಾ ।।
ಏಕಾ ಚಾನೇಕರೂಪಾ ಚ ಹ್ಯಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿವಿಭಾಗತಃ ।। ೨೭೮ ।।

ವಿಭ್ವೀ ಸರ್ವಗತಾಽನಂತಾ ಸಮಾಪ್ತಾ ಚ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಮ್ ।।
ಪ್ರತಿದ್ರವ್ಯಫಲಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ಖಂಡಾದೌ ಗೋತ್ವವತ್ಸ್ಥಿತಾ ।। ೨೭೯ ।।

ಏಷ ಪ್ರಜಾಪತೇರುಕ್ತೋ ಮಹಿಮಾ ತದ್ವದೇವ ತು ।।
ಯಜಮಾನೋಽಪಿ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಾತ್ತಥೈವ ಭವತಿ ಧ್ರುವಮ್ ।। ೨೮೦ ।।

ಗುಣೋಪಾಸ್ತಿಫಲೋಕ್ತ್ಯರ್ಥಮೇವಂ ಹೇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ಪರಾ।।
ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಮುಪಾಸೀನಂ ಪ್ರತಿ ಪ್ರವವೃತೇಽಧುನಾ ।। ೨೮೧ ।।

ವಾಗಾದಯೋಽಭಿಸಂವಿಷ್ಟಾ ಜೀವನಾರ್ಥಮನಂ ಯಥಾ ।।
ಜ್ಞಾತಯೋಽಭಿವಿಶಂತ್ಯೇವಂ ತದ್ವಿದಂ ಜೀವನಾರ್ಥಿನಃ ।। ೨೮೨ ।।

ಭರ್ತಾ ಚ ಸಂನಿವಿಷ್ಟಾನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಶ್ಚ ಗುಣತೋ ಭವೇತ್ ।।
ಯಥೋಕ್ತಗುಣವೈಫಲ್ಯಂ ಪುರ ಏತಾ ನ ಚೇದ್ಭವೇತ್ ।। ೨೮೩ ।।

ಸರ್ವಮೇತದ್ವೃಥೈವ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚೇದ್ದೀಪ್ತಾಗ್ನಿಮಾನ್ಭವೇತ್ ।।
ಅನ್ನಾದ ಇತ್ಯತೋ ವಕ್ತಿ ಸಾಫಲ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೨೮೪ ।।

ದ್ವಿಷತ್ಸು ಸ್ವೇಷು ಚ ನ ಚೇದಾಧಿಪತ್ಯಂ ತಥಾಽಪಿ ಚ ।।
ಪ್ರೋಕ್ತವೈಫಲ್ಯಮಾಶಂಕ್ಯ ಹ್ಯಾಹಾಧಿಪತಿತಾಂ ಫಲಮ್ ।। ೨೮೫ ।।

ಪ್ರಾಣ ಆತ್ಮೇತ್ಯುಪಾಸೀನೋ ಯಥೋಕ್ತಂ ಫಲಮಶ್ನುತೇ ।।
ತಜ್ಜ್ಞಾತಯೋಽಪಿ ಫಲಿನೋ ಯಥಾ ವಾಗಾದಯಸ್ತಥಾ ।। ೨೮೬ ।।

ಪ್ರಾಣಸಂಸ್ಪರ್ಧಿನೋ ಯದ್ವದ್ವಿನೇಶುರಸುರಾಸ್ತಥಾ ।।
ಪ್ರಾಣವಿದ್ವಿದ್ವಿಷಃ ಸರ್ವೇ ನಾಲಂ ಭಾರ್ಯೇಭ್ಯ ಏವ ಚ ।। ೨೮೭ ।।

ಉದ್ಬುಭೂಷತಿ ಯೋ ದ್ವೇಷಾತ್ಸ್ವೇಷು ಪ್ರಾಣವಿದಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧೀ ನ ಸೋಽಲಂ ಸ್ಯಾದ್ಭರಣಾಯ ಕಥಂಚನ ।। ೨೮೮ ।।

ನಾಸೌ ಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಪುರೋಗಂತಾ ನಾನ್ನಾದೋಽಸುರವದ್ಭವೇತ್ ।।
ನ ಚ ಜ್ಞಾತಿಷ್ವಧಿಪತಿಃ ಸ್ಪರ್ಧಮಾನೋಽನವೇದಿನಾ ।। ೨೮೯ ।।

ಸೋಽಗ್ರಾಸ್ಯಾಂಗಿರಸಃ ಪ್ರೋಕ್ತಸ್ತತ್ರಾಯಾಸ್ಯೋ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ನಿರ್ಣೀತಃ ಪ್ರಾಗಥೇದಾನೀಮಾಂಗಿರಸ್ತ್ವವಿನಿರ್ಣಯಃ ।। ೨೯೦ ।।

ಪೂರ್ವೋಕ್ತಸ್ಯಾನುವಾದೋಽಯಂ ಸೋಽಯಾಸ್ಯೇತ್ಯಾದ್ಯುಪಕ್ರಮಃ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಾಽಽಂಗಿರಸ್ತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮುಚ್ಯತೇ ನ್ಯಾಯಪೂರ್ವಕಮ್ ।। ೨೯೧ ।।

ಸಿದ್ಧೋಽಂಗಾನಾಂ ರಸಃ ಪ್ರಾಣಃ ಪ್ರಾಣೋಽಂಗಾನಾಂ ರಸಃ ಕಥಮ್ ।।
ಹೀತಿ ಹೇತಾವತಃ ಪ್ರಾಹ ತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಯ ಚೋತ್ತರಃ ।। ೨೯೨ ।।

ಯಸ್ಮಾತ್ಕಸ್ಮಾಚ್ಚಿದಂಗಾದ್ಧಿ ಪ್ರಾಣ ಉತ್ಕ್ರಾಮತೀಹ ನುಃ ।।
ನೀರಸಂ ಮತ್ತದೇವಾಂಗಮಾಶು ಶುಷ್ಯತಿ ತತ್ರ ಚ ।। ೨೯೩ ।।

ಯತ ಏವಮಿದಂ ದೃಷ್ಟಮನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಃ ।।
ತಸ್ಮಾದಾಂಗಿರಸಃ ಪ್ರಾಣೋ ಜ್ಞೇಯ ಆತ್ಮೇತಿ ಪಂಡಿತೈಃ ।। ೨೯೪ ।।

ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ರೂಪಭೂತಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಕರಣಸ್ಯ ಚ ।।
ನ ಕೇವಲಂ ಪ್ರಾಣ ಆತ್ಮಾ ನಾಮ್ನೋಽಪ್ಯಾತ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೯೫ ।।

ಏವಂ ಸರ್ವಾತ್ಮಕತ್ವೇನ ಸ್ತುವನ್ಪ್ರಾಣಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।।
ಆದರಂ ಕುರುತೇ ಶಾಸ್ರಮುಪಾಸ್ಯತ್ವಾಯ ದೇಹಿನಾಮ್ ।। ೨೯೬ ।।

ಬೃಹಸ್ಪತ್ಯಾದಿಭಿರ್ಧರ್ಮೈರಸೋರನ್ಯದುಪಾಸನಮ್ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟಮಭಿಧಿತ್ಸ್ವಾಹ ಶಾಸ್ರಂ ಪೂರ್ವವದೇವ ಚ ।। ೨೯೭ ।।

ವಾಗ್ವ್ಯಾಪೃತತಮಾ ದೃಷ್ಟಾ ಯತ ಉದ್ಗೀಥಕರ್ಮಣಿ ।।
ದೇವತಾ ಸೈವ ನ ಪ್ರಾಣ ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯೇದಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೯೮ ।।

ಕೌಷ್ಠ್ಯಾಗ್ನಿಪ್ರೇರಿತೋ ವಾಯುರ್ನಾನಾಸ್ಥಾನಸಮಾಹತಃ ।।
ವರ್ಣತಾಮೇತಿ ಯೇನಾತಃ ಪ್ರಾಣ ಏವ ಬೃಹಸ್ಪತಿಃ ।। ೨೯೯ ।।

ಯಜುರ್ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಶ್ರವಣಾದಂತೇ ಸಾಮ್ನೋ ಗ್ರಹಾದಪಿ ।।
ಋಗ್ಯಜುಃಸಾಮನಿರ್ದೇಶಃ ಕ್ರಮೇಣೇತಿ ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೩೦೦ ।।

ಸೇತಿ ವಾಚೋಽಭಿಧಾನಂ ಸ್ಯಾದಮಃ ಪ್ರಾಣಾಭಿಧಾ ತಥಾ ।।
ಸಾಮೋಭಯಂ ಸಮುದಿತಂ ಗುಣಪ್ರಾಧಾನ್ಯರೂಪತಃ ।। ೩೦೧ ।।

ಏಕಾರ್ಥವೃತ್ತಿತಾ ಯಸ್ಮಾತ್ತೇನೈಕವಚನಂ ಕೃತಮ್ ।।
ಶಬ್ದಯೋಃ ಸಾಮಯೋಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣಃ ಸಾಮಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೩೦೨ ।।

ಇತರಸ್ಯಾಪಿ ಸಾಮತ್ವಂ ಪ್ರಾಣನಿರ್ವರ್ತ್ಯತೋ ಮತಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣ ಏವ ತತಃ ಸಾಮ ಯುಕ್ತೋ ವಾಗುಪಸರ್ಜನಃ ।। ೩೦೩ ।।

ನಿಃಶೇಷಭೂತಸಾಮ್ಯಾದ್ವಾ ಸಾಮ ಪ್ರಾಣೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುತ್ವಾತ್ತಜ್ಜಸ್ಯಽಽನಂತ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೦೪ ।।

ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮಶರೀರಾ ಹಿ ಪುತ್ತಿಕಾ ಪ್ಲಷಿರುಚ್ಯತೇ ।।
ಪುತ್ತಿಕಾದಿಶರೀರೇಣ ಸಮಃ ಪ್ರಾಣಸ್ತದಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೩೦೫ ।।

ಮಶಕೇಭವಿರಾಇದೇಹೈಃ ಸಮಃ ಪ್ರಾಣೋ ಯಥೋದಿತಃ ।।
ತಥಾ ಹೈರಣ್ಯಗರ್ಭೇಣ ಲಿಂಗಾತ್ಮಾ ಸಮ ಏವ ತು ।। ೩೦೬ ।।

ವಾಯ್ವಾತ್ಮನಿ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾತ್ಕರಣಾನಾಮಶೇಷತಃ ।।
ಸರ್ವದೇಹಸಮತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಣಿಕರ್ಮಾನುರೂಪತಃ ।। ೩೦೭ ।।

ಪ್ರತಿಪ್ರಾಣಿಪರಿಚ್ಛೇದೋ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾನುರೋಧತಃ ।।
ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾನಪೇಕ್ಷಃ ಸನ್ನಾನಂತ್ಯೇನಾವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೩೦೮ ।।

ಸಾಮ್ನ ಆಪ್ನೋತಿ ಸಾಯುಜ್ಯಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಾಣರೂಪತಾಮ್ ।।
ಸಮಾನಲೋಕತಾಽನೇನ ಸಾಲೋಕ್ಯಮಿತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೩೦೯ ।।

ವಿಕಲ್ಪಾಸಂಶ್ರವಾದ್ವಿದ್ವಾನಶ್ನುತೇಽತಃ ಫಲದ್ವಯಮ್ ।।
ವೈಚಿತ್ರ್ಯಾದ್ಭಾವನಾದೇರ್ವಾ ತ್ರಿವಿಧಂ ಫಲಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೧೦ ।।

ಭೂಯೋಲ್ಪೀಯಃ ಫಲತ್ವಂ ಚೇತ್ತುಲ್ಯಸಾಧನಯೋರ್ನ ತತ್ ।।
ಯೋಗೈಶ್ವರ್ಯಾತ್ಸಮಾ ಸಿದ್ಧಿಃ ಕಾಲಾದೇರೀಶ್ವರಾದ್ಯತಃ ।। ೩೧೧ ।।

ಏಕಮೇವ ಜಗದ್ವೀಜಮೀಶಾಭಿಪ್ರಾಯಹೇತುತಃ ।।
ಭೂರಿನಾನಾಪ್ರಭೇದೇನ ಪ್ರತ್ಯಾತ್ಮಂ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೩೧೨ ।।

ಕುರ್ಯಾನ್ಮೇರಾವಣುಧಿಯಮಣೌ ಮೇರುಧಿಯಂ ತಥಾ ।।
ಸರ್ವತ್ರಾಪ್ರತಿಧಾತ್ಯೇವ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।। ೩೧೩ ।।

ಅತತ್ತ್ವಜ್ಞಸ್ಯ ತಮಸೋ ರಜ್ಜ್ವಜ್ಞಾನೋರಗಾದಿವತ್ ।।
ಅಷ್ಟಾವಸ್ಥಾಪ್ರಭೇದೇನ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಜಾಯತೇ ।। ೩೧೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಸ್ತೌ ರಜ್ಜ್ವಜ್ಞಾನಹತಾವಿವ ।।
ತತ್ಕಲ್ಪಿತನಿವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದಷ್ಟಾವಸ್ಥಸ್ಯ ಬೋಧತಃ ।। ೩೧೫ ।।

ಅನಾತ್ಮವಸ್ತು ಸಕಲಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾಂನಹೇತುಜಮ್ ।।
ಯಥಾ ತಥೋತ್ತರತ್ರಾಪಿ ಯುಕ್ತಿಭಿಶ್ಚಾಭಿಧಾಸ್ಯತೇ ।। ೩೧೬ ।।

ಔದ್ಗಾತ್ರಮೇವ ಚೋದ್ಗೀಥೋ ಭಕ್ತಿರ್ವಾ ಕಾಚಿದಿಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ಪ್ರಸಿದ್ಧೇರಿತಿ ಚೇನ್ಮೈವಮುದ್ಗೀಥೋ ಹ್ಯಸುರೇವ ತು ।। ೩೧೭ ।।

ಉಪಸರ್ಗ ಉದಿತ್ಯೇಪ ಸ ಚಾತ್ಯಂತಕ್ರಿಯಾಶ್ರಿತಃ ।।
ಸಂಯೋಜ್ಯ ಕ್ರಿಯಯಾಽತಸ್ತಂ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಶ್ರುತಿರಂಜಸಾ ।। ೩೧೮ ।।

ಉತ್ತಬ್ಧಂ ವಿಧೃತಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣೇನ ಜಗದಿತ್ವರಮ್ ।।
ಉತ್ಪ್ರಾಣೋಽತಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಸ್ತು ಗುಣಾದುದ್ಗೀಥ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೩೧೯ ।।

ಅನಯಾ ಗೀಯತೇ ಯಸ್ಮಾದ್ಗೀಥಾ ವಾಕ್ತೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಉಚ್ಚ ಗೀಥಾ ಚ ತದ್ಯೋಗಾದುದ್ಗೀಥ ಇತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೩೨೦ ।।

ಉದ್ಗಾತಾ ನೈಮಿಷೀಯಾಣಾಮಯಾಸ್ಯೋಪಾಸನಾದಭೂತ್ ।।
ಅಯಾಸ್ಯನಾಮಾ ಸೋಽಗಾಯದ್ವಾಚಾ ಪ್ರಾಣಪ್ರಧಾನಯಾ ।। ೩೨೧ ।।

ಬೃಹಸ್ಪತ್ಯಾದಿಭಿರ್ಧರ್ಮೈರುಪಾಸ್ಯಾನಮನೋ ಭವೇತ್ ।।
ಭಾವನೋತ್ಕರ್ಷತೋಽತೋಽಯಂ ವಿಚಾರಸ್ತಂ ಪ್ರತೀಷ್ಯತೇ ।। ೩೨೨ ।।

ಹೃದಯೇನಾಭಿಸಂಬಂಧಾದ್ದೇವತಾಽತ್ರ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
Line ೨ miss ।। ೩೨೩ ।।

ವಾಗೀಶ್ವರತ್ವಾದಿಂದ್ರೋ ವಾ ಯದಿ ವಾ ವರ್ಣದೇವತಾ ।।
ಪದವಾಕ್ಯಸ್ವರಸ್ಥಾನನಾದಾದಿವಿಷಯಾಽಪಿ ವಾ ।। ೩೨೪ ।।

ಏವಂ ವಿಪ್ರತಿಪನ್ನೇಪು ನಾನಾವಾದಿಷು ನಿಶ್ಚಿತಃ।।
ಪ್ರಾಣಪ್ರಧಾನಯಾ ವಾಚಾ ಹ್ಯಯಾಸ್ಯೋಽಗಾಯದಿತ್ಯತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಶ್ಚಕಾರೋಚ್ಚೈಃ ಶಪಥಂ ವಾದಿನಃ ಪ್ರತಿ ।। ೩೨೫ ।।

ಯದಿತೋಽನಪ್ರಧಾನಾಯಾ ವಾಚೋ ಹ್ಯನ್ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ।।
ದೇವಾಂತರೇಣ ಸೋಽಗಾಯದಯಾಸ್ಯಃ ಪ್ರಾಣವಿಗ್ರಹಃ ।। ೩೨೬ ।।

ಸರ್ವಪ್ರಮಾಣಭೂತೋಽಭೂದುದ್ಗಾತಾ ಸತ್ರಿಣಾಂ ಪುರಾ ।।
ವಿಸಂವಾದಸ್ತ್ವಭೂತ್ತೇಷಾಮುದ್ದಿಶ್ಯೋದ್ಗೀಥದೇವತಾಮ್ ।। ೩೨೭ ।।

ಉದ್ಗಾತಾ ನೈಮಿಷೀಯಾಣಾಂ ಮದಭ್ಯುಪಗತಾದ್ಯದಿ ।।
ಪ್ರಾಣವಾಗ್ದ್ವಯತೋಽನ್ಯೇನ ದೇವೇನಾಸೌ ಪ್ರಯತ್ನವಾನ್ ।। ೩೨೮ ।।

ಉದಗಾಯತ್ತದಾ ಸೋಮೋ ಭಕ್ಷ್ಯಮಾಣಃ ಶಿರೋ ಮಮ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಭಿವಾದಿನಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿಪಾತಯತು ಸತ್ವರಃ ।। ೩೨೯ ।।

ಶ್ರುತಿಃ ಸಮರ್ಥಯಾಮಾಸ ವಾಚೇತಿ ಶಪಥಕ್ರಿಯಾಮ್ ।।
ಶಪಥಸ್ಯಾಪಿ ಮಾನತ್ವಮಸ್ಮಾದೇವ ತು ಕಾರಣಾತ್ ।। ೩೩೦ ।।

ವಾಚಃ ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಚ ಯತ ಉದ್ಗೀಥೇ ವ್ಯಾಪೃತಿಃ ಸ್ಫುಟಾ ।।
ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನ ತದನ್ಯೇಷಾಂ ನ ತಥಾ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ಸದಾ ।। ೩೩೧ ।।

ಆಕೃತ್ಯರ್ಥಾಭಿಸಂಬಂಧಾದಭಿಧಾನಸ್ಯ ನ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಾಭಿಸಂಬಂಧಾದನಿತ್ಯತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೩೩೨ ।।

ಉದ್ಗೀಥದೇವತಾಮೇವಂ ಪರೀಕ್ಷ್ಯಾಥಾಧುನಾ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಸ್ವಾದಿಧರ್ಮಾಭಿಸಂಬಂಧಂ ಪ್ರಚಕ್ರಾಮ ಪ್ರಭಾಷಿತಮ್ ।। ೩೩೩ ।।

ಯಾಜಮಾನಮಿದಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವಾದೇಃ ಪ್ರಾಗ್ಯತ್ಸಮೀರಿತಮ್ ।।
ಪಂಚಮಾದ್ಯುಕ್ತಿದೃಷ್ಟ್ಯಾಽಸ್ಯ ಹ್ಯೇಕವಾಕ್ಯತ್ವಹೇತುತಃ ।। ೩೩೪ ।।

ಸ್ವಸುವರ್ಣಪ್ರತಿಷ್ಠಾಧೀರುದ್ಗಾತುರಿತಿ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಋತ್ವಿಙ್ನಾಮಾಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ನ ತ್ವಸೌ ಯಜಮಾನಗಾ ।। ೩೩೫ ।।

ಏಷ ಏವಂವಿದುದ್ಗಾತೇತ್ಯಮುತೋ ಲಿಂಗತೋ ಭವೇತ್ ।।
ಉದ್ಗಾತುರಪಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥತ್ವಾಚ್ಚ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೩೩೬ ।।

ಕರ್ತ್ರಾಶ್ರಿತಂ ಸ್ವಂ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ಮಾಧುರ್ಯಾದೀಹ ಸಾಮನಿ ।।
ಯತಸ್ತದ್ಧನವತ್ತಸ್ಮಾತ್ಸ್ವರಾರ್ಥಂ ಯತ್ನಮಾಚರೇತ್ ।। ೩೩೭ ।।

ಧನವಂತಂ ಯಥಾ ಯತ್ನಾದ್ದಿದೃಕ್ಷಂತೀಹ ಸಂಘಶಃ ।।
ತಥಾ ಯತ್ನಾತ್ಸಮೀಕ್ಷಂತೇ ಸ್ವರಸಂಪತ್ಸಮನ್ವಿತಮ್ ।। ೩೩೮ ।।

ಬಾಹ್ಯವಿತ್ತೇನ ಸಂಬಂಧಮುಕ್ತ್ವಾಽಥಾಂತರ್ಧನಾತ್ಮನಾ ।।
ಸಂಬಂಧಂ ವಕ್ತುಕಾಮೇಯಂ ಪ್ರಚಕ್ರಾಮೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೩೯ ।।

ಬಾಹ್ಯೋಽಸ್ಯ ಧರ್ಮಃ ಸೌಸ್ವರ್ಯಂ ಸೌವರ್ಣ್ಯಂ ತ್ವಾಂತರಂ ಧನಮ್ ।।
ತದಂತರತಮೋಽನಸ್ಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಗುಣ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೩೪೦ ।।

ಜಿಹ್ವಾಮೂಲೀಯಕಾದೀನಿ ಹ್ಯಷ್ಟೌ ಸ್ಥಾನಾನಿ ವಾಗಿಹ ।।
ಗಾನಪ್ರತಿಷ್ಠಾಹೇತುತ್ವಾದ್ಧೀತಿ ಹೇತುವಚಸ್ತಥಾ ।। ೩೪೧ ।।

ಅನ್ನಪ್ರತಿಷ್ಠಮಾಗಾನಮೇಕ ಆಹುರ್ವಿಪಾಶ್ಚಿತಃ ।।
ಅನಿಷೇಧಾದ್ದೂಯೋರೇಕಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠೇಹಾವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೩೪೨ ।।

ಅನ್ನಸ್ಯ ಪರಿಣಾಮೇಽನಃ ಸ್ಥಿತೋ ಗೀತಿತ್ವಮೇತಿ ಹಿ ।।
ಅನಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ದೇಹೋಽತಃ ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೩೪೩ ।।

ಉಪಾಸನಂ ವಿಕಲ್ಪೇನ ವಾಗನ್ನಾಸ್ವ್ಯಪ್ರತಿಷ್ಠಯೋಃ ।।
ವಾಕ್ಪ್ರತಿಷ್ಠಮುಪಾಸೀತ ಯದಿ ವಾಽನ್ನಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೩೪೪ ।।

ಯದರ್ಥಮತಿಯತ್ನೇನ ಮಹಿಮಾಽನಸ್ಯ ಕೀರ್ತಿತಃ ।।
ಅಭ್ಯಾರೋಹಜಪಃ ಸೋಽಥ ಪ್ರಾಪ್ತಾವಸರ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೩೪೫ ।।

ಯಥೋಕ್ತಜ್ಞಾನವತ್ತಾಯಾಮಿದಂ ಕರ್ಮ ವಿಧಿತ್ಸ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನ ತಸ್ಯ ಚೋಕ್ತತ್ವಾದತಸ್ತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೩೪೬ ।।

ಏವಂ ವಿದ್ವತ್ಪ್ರಯೋಜ್ಯತ್ವಾದತ ಏವ ನ ಸೂತ್ರಿತಮ್ ।।
ನಿತ್ಯಕರ್ಮೇವ ಸೂತ್ರೇಷು ತೇನ ವಿದ್ವತ್ಪ್ರಯೋಜ್ಯತಾ ।। ೩೪೭ ।।

ಉದ್ಗೀಥಲಿಂಗಸಂಯೋಗಾದ್ಗಾನಮಾತ್ರೇಽಸ್ಯ ಶಕ್ತಿತಃ ।।
ನಿಯಮೋಽಸ್ಯೈವಕಾರೇಣ ಪವಮಾನೇಷು ಕಥ್ಯತೇ ।। ೩೪೮ ।।

ತತೋಽಪಿ ಕಾಲಸಂಕೋಚಂ ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿನಾಽನದತ್ ।।
ಪ್ರಸ್ತೋತಾ ಪ್ರಸ್ತುಯಾದ್ಯತ್ರ ತದೈತಾನಿ ಜಪೇದಿತಿ ।। ೩೪೯ ।।

ಏತಾನೀತಿ ಚ ನಿರ್ದೇಶಾದ್ಯಜೂಂಷೀತ್ಯವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಶ್ರುತಾವೇವ ಚ ದೃಷ್ಟತ್ವಾತ್ಸ್ವರಃ ಶಾತಪಥೋ ಜಪೇ ।। ೩೫೦ ।।

ಜಪಕರ್ಮಾಭಿಧಾ ಚೇಯಮಭ್ಯಾರೋಹ ಇತೀಷ್ಯತೇ ।।
ಯೋಗಿಕೀ ಚಾಭಿಧಾ ಜ್ಞೇಯಾ ಕ್ರಿಯಾಯೋಗಸ್ಯ ಸಂಭವಾತ್ ।। ೩೫೧ ।।

ಹಿತ್ವಾಽಧ್ಯಾತ್ಮಪರಿಚ್ಛೇದಂ ದೈವಂ ವೀಜಮತಃ ಪರಮ್ ।।
ಅಭ್ಯಾರೋಹತ್ಯನೇನಾತೋ ಹ್ಯಭ್ಯಾರೋಹೋ ಜಪಃ ಸ್ಮೃತಃ ।। ೩೫೨ ।।

ತಿರೋಹಿತಾರ್ಥರೂಪತ್ವಾನ್ಮಂತ್ರಾಣಾಂ ನ ನೃಧೀಗತಿಃ ।।
ಮಂತ್ರಾರ್ಥಂ ಸ್ವಯಮೇವಾತೋ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಶ್ರುತಿರಂಜಸಾ ।। ೩೫೩ ।।

ಪೂರ್ವಂ ಪದಾರ್ಥಾನ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯ ಪಶ್ಚಾದ್ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಮವ್ರವೀತ್ ।।
ಫಲಂ ಪಶ್ಚಾದ್ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯೇತ್ಯೇಷ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಕ್ರಮಃ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೩೫೪ ।।

ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಾಭಾವಿಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಯಚ್ಚ ಕರ್ಮ ಸ್ವಭಾವಜಮ್ ।।
ತದಧಃಪಾತಹೇತುತ್ವಾನ್ಮಂತ್ರೇಽಸದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೫೫ ।।

ಸದ್ದೇವಭಾವಹೇತುತ್ವಾಚ್ಛಾಸ್ರೀಯೇ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೀ ।।
ಸತ್ಪದೇನಾಭಿಧೀಯೇತೇ ಮಂತ್ರೇಽಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಾಗ್ಯಥೋದಿತೇ ।। ೩೫೬ ।।

ಅಸನ್ಮೃತ್ಯುಸ್ತಯೋರ್ಜ್ಞೇಯಃ ಪೂರ್ವಯೋರ್ಮೃತ್ಯುಹೇತುತಃ ।।
ಅಮೃತಂ ಮೃತ್ಯುಘಾತಿತ್ವಾಚ್ಛಾಸ್ರೀಯೇ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೀ ।। ೩೫೭ ।।

ಆಸುರಜ್ಞಾನಕರ್ಮಭ್ಯಾಂ ಮಾಂ ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯಾಥ ತಜ್ಜಿತೇಃ ।।
ಗಮಯಾಽಽಶು ತತೋ ದೈವೇ ಶಾಸ್ರೀಯೇ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೀ ।। ೩೫೮ ।।

ಮಂತ್ರಾರ್ಥೇ ಯತ್ನಮಾಹಾಥ ಹ್ಯಮೃತಂ ಮಾಮಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ದ್ವಿತೀಯಮಂತ್ರಾನೂಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಮಸೋ ಮೇತ್ಯುದೀರಣಮ್ ।। ೩೫೯ ।।

ಆಪೇಕ್ಷಿಕತ್ವಾನ್ಮೃತ್ಯುಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛಾಸ್ರೀಯೇ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೀ ।।
ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಫಲಮಪೇಕ್ಷ್ಯೈತೇ ಪರಾರ್ಥತ್ವಾತ್ತಮೋ ಮತೇ ।। ೩೬೦ ।।

ಸಾಧನಾತ್ತಮಸೋ ಮಾಂ ತ್ವಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಸಾಧ್ಯಂ ನಾಯಮೃತಮ್ ।।
ಫಲಾಪ್ತ್ಯೈವ ತಮೋಧ್ವಂಸಾದಮೃತಂ ಮೇತ್ಯತೋಽವದತ್ ।। ೩೬೧ ।।

ಪೂರ್ವಯೋರ್ಮಂತ್ರಯೋರ್ಯೋಽರ್ಥೋ ವಿಸ್ತರೇಣೋದಿತಃ ಪುನಃ ।।
ಮಂತ್ರೇಣ ಸ ತೃತೀಯೇನ ಸಂಕ್ಷೇಪೇಣಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೩೬೨ ।।

ಪ್ರಸಂಗಮುತ್ತರೇ ಮಂತ್ರೇ ಪೂರ್ವಯೋರಿವ ವೀಕ್ಷ್ಯ ಹಿ ।।
ತಿರೋಹಿತಾರ್ಥತಾಮಾಹ ನಾತ್ರೇತ್ಯಾದಿವಚಃ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೬೩ ।।

ಯಥಾಪ್ರಾರ್ಥಿತಮಾಗಾಯ ಯಾಜಮಾನಂ ಫಲಂ ಪರಮ್ ।।
ತ್ರಿಷ್ವೇವ ಪವಮಾನೇಷು ಯಥಾ ವಾಗಾದಿಭಿಃ ಪುರಾ ।। ೩೬೪ ।।

ಅಥ ಯಾನೀತರಾಣೀತಿ ಹ್ಯುದ್ಗಾತಾಽನ್ನಾದ್ಯಮಾತ್ಮನೇ ।।
ಆಗಾಯೇದ್ವಚನಾತ್ಕರ್ತುಃ ಕಾಮಯೋಗೋಽಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೩೬೫ ।।

ಕಸ್ಮಾದಾತ್ಮನ ಆಗಾಯೇದಿತಿ ಹೇತುರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಯಸ್ಮಾತ್ಸ ಏಷ ಏವಂವಿದುದ್ಗಾತಾಽತೋಽನ ಏವ ಸಃ ।। ೩೬೬ ।।

ಅತೋಽಲಮಾತ್ಮನೇ ಕಾಮಾನಾಗಾತುಂ ಸ್ವಾಮಿನೇ ತಥಾ ।।
ಯಸ್ಮಾದೀಶ್ವರ ಉದ್ಗಾತಾ ಕಾಮಾವಾಪ್ತಾವತಃ ಶುಭಮ್ ।। ೩೬೭ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ತೇಷು ವರಂ ಕಾಮಂ ಯಜಮಾನೋ ಯಥಾರುಚಿ ।।
ನವಸೂದ್ಗೀಯಮಾನೇಷು ತಂ ವೃಣೀತಾವಿಚಾರಯನ್ ।। ೩೬೮ ।।
ಪ್ರಯೋಗಾನುಗಮೇ ಚೈತದ್ದರ್ಶನಂ ಯೇನ ಚೋದ್ಯತೇ ।। ೩೬೯ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಸ್ಯಾದ್ದೇವತಾವಾಪ್ತಿರ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸಮುಚ್ಚಯಾತ್ ।।
ತಸ್ಮಾನ್ನ ಕಾಚಿದಾಶಂಕಾ ಕರ್ಮಿಣಂ ಪ್ರತಿ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೩೭೦ ।।

ಕರ್ಮಹೀನೇಽಪಿ ವಿದುಷಿ ಸ್ಯಾನ್ನ ವೇತ್ಯತಿಶಂಕ್ಯತೇ ।।
ತದಾಶಂಕಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ತದ್ಧೈತದಿತಿ ಹಿ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೭೧ ।।

ಇಹೈವ ದೇವಭೂತತ್ವಾದಾಶಂಕಾ ಕಿಂನಿಬಂಧನಾ ।।
ಜಪಕರ್ಮಾನವೋಧಾಭ್ಯಾಂ ಲೋಕಪ್ರಾಪ್ತೌ ಹಿ ಶಂಕ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾನಾದೇವ ಭವೇನ್ನೇತಿ ತದ್ಧೈತದಿತಿ ಹಿ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೭೨ ।।

ಜೀವತೋ ದೇವಭೂತಸ್ಯ ಭಾವನೋಪಚಯಾತ್ಕುತಃ ।।
ದೇವಾರಾಪ್ತೌ ಭವೇಚ್ಛಂಕಾ ಮನುಷ್ಯಸ್ಯ ತದಾಪ್ತಿವತ್ ।। ೩೭೩ ।।

ಕರ್ಮಿಣೋಽಪಿ ಹಿ ದೇವಾಪ್ತಿರ್ಜ್ಞಾನಾದೇವ ನ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ಸಮುಚ್ಚಯಾತ್ತು ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಾವಾಗಮಾದೇವ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೩೭೪ ।।

ತದ್ಧೈತತ್ಪ್ರಾಣವಿಜ್ಞಾನಂ ಯಥಾವ್ಯಾಖ್ಯಾತರೂಪಕಮ್ ।।
ಭವೇಲ್ಲೋಕಜಿದೇವೇಹ ಕರ್ಮಶೂನ್ಯಮಪಿ ಧ್ರುವಮ್ ।। ೩೭೫ ।।

ನ ಹೈವಾಲೋಕ್ಯತಾಯೈ ನುರಸ್ಯಾಽಽಶಾಽಪೀಹ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಇಹೈವ ಲೋಕಭೂತತ್ವಾದಪ್ರಾಪ್ತೇಽರ್ಥೇ ಹಿ ಶಂಕ್ಯತೇ ।। ೩೭೬ ।।

ಇಹೈವಾಽಽಸುರಭಾವಸ್ಯ ಪ್ರಾಣೋಽಸ್ಮೀತ್ಯಭಿಮಾನತಃ ।।
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತತ್ವಾತ್ಕುತಃ ಶಂಕಾ ತನ್ಮೂಲಾಸಂಭವಾದ್ಭವೇತ್ ।। ೩೭೭ ।।

ಇದಮತ್ರ ವಿಚಿಂತ್ಯ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸಮುಚ್ಚಯಾತ್ ।।
ದೇವಭಾವಃ ಕಿಮುದ್ಗಾತುರ್ಯಜಮಾನಸ್ಯ ವಾಽಥ ಕಿಮ್ ।। ೩೭೮ ।।

ನ ಸಮುಚ್ಚಯ ಉದ್ಗಾತುಃ ಕರ್ಮಾಭಾವಾದಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ಪರಕರ್ಮಪ್ರವೇಶಾತ್ಸ್ಯಾದುದ್ಗಾತಾ ನ ಸ್ವಕರ್ಮಣಿ ।। ೩೭೯ ।।

ಕ್ರಿಯಾಯೋಗಾಚ್ಚ ತನ್ನಾಮ್ನೋ ಜ್ಞಾನಾಭ್ಯಾಸೋಽಪಿ ದುರ್ಲಭಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕೃತಿಶ್ಚ ಸಂತತ್ಯಾ ಸಂತತಿಶ್ಚ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೩೮೦ ।।

ನ ಚ ಧೀಜನ್ಮಮಾತ್ರೇಣ ಪರಮಾತ್ಮಪ್ರಬೋಧವತ್ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯೋ ದೇವಭಾವೋಽಸ್ಯ ದೇವೋ ಭೂತ್ವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೩೮೧ ।।

ಉದ್ಗತುರ್ವಿದುಷೋ ನಾಪಿ ಪರಕೀಯೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।।
ಸಮುಚ್ಚಯಪ್ರಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಯೋರ್ಭಿನ್ನಾಶ್ರಯತ್ವತಃ ।। ೩೮೨ ।।

ಯಜಮಾನಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಸ್ತಿ ಜ್ಞಾನಂ ತೂದ್ಗಾತೃಸಂಶ್ರಯಮ್ ।।
ಸಮುಚ್ಚಯೋಽತಸ್ತಸ್ಯಾಪಿ ಭಿನ್ನಾಧಿಷ್ಠಾನತೋ ನ ಚ ।। ೩೮೩ ।।

ಮತಂ ತದ್ಯಾಜಮಾನಂ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಯತ್ಪ್ರಾಗುದೀರಿತಮ್ ।।
ಸ್ವಯಮೇವ ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾತ್ಕಾಽಪೇಕ್ಷಾಽಸ್ಯರ್ತ್ವಿಜಂ ಪ್ರತಿ ।। ೩೮೪ ।।

ಕರ್ಮಣ್ಯುದ್ಗಾತ್ರಪೇಕ್ಷಾವಜ್ಜ್ಞಾನೇಽಪೀತಿ ಮತಂ ಯದಿ ।।
ಉದ್ಗಾತುರಪಿ ತತ್ತುಲ್ಯಂ ನೋದ್ಗಾತರ್ತೇ ಕ್ರಿಯಾಂ ಯತಃ ।। ೩೮೫ ।।

ಯಾಜಮಾನಂ ಯಥಾ ಕರ್ಮ ಹ್ಯಾಶ್ರಿತ್ಯ ಫಲವದ್ಭವೇತ್ ।।
ಅನ್ನಾದ್ಯಾಗಾನಮುದ್ಗಾತುಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ತದ್ವದಾಶ್ರಿತಮ್ ।। ೩೮೬ ।।

ಸಮುಚ್ಚಯಾಚ್ಚೇದುಭಯೋರುದ್ಗಾತೃಯಜಮಾನಯೋಃ ।।
ದೇವಭಾವಃ ಕಿಮರ್ಥೇಯಂ ತದ್ಧೈತದಿತಿ ಹಿ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೮೭ ।।

ಸರ್ವಾಶ್ರಮಾಣಾಂ ತರ್ಹೀದಂ ಸಾಮಾನ್ಯೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ತದ್ಧೈತದಿತಿ ಸಿದ್ಧತ್ವಾದುದ್ಗಾತೃಯಜಮಾನಯೋಃ ।। ೩೮೮ ।।

ದೇವಭಾವೇನ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಸಂಸ್ಕರೋತ್ಯೇವ ತದ್ಧಿಯಮ್ ।।
ಪರಾರ್ಥಮಪಿ ಸತ್ಕಸ್ಮಾದನಪೇಕ್ಷಂ ನ ಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೩೮೯ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಫಲಂ ಚೈತತ್ಕರ್ಮಕಾಂಡಪ್ರಚೋದಿತಮ್ ।।
ಆತ್ಮೈವೇತ್ಯಾದಿಶಾಸ್ರೇಣ ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದೌ ಕರ್ತೃತೋಚ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ಜಗದುತ್ಪತ್ತಿಸಂಹಾರಸ್ಥಿತ್ಯಾದೌ ಜಗದಾತ್ಮನಃ ।।
ಕ್ರಿಯಾಧೀಫಲಭೂತಸ್ಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಮುಪವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ಸ್ತುತ್ಯಾಽನಯಾ ಚ ವೇದೋಕ್ತಕ್ರಿಯಾಜ್ಞಾನಸ್ತುತಿರ್ಭವೇತ್ ।।
ಕೃತಾ ವಿವಕ್ಷಿತಂ ತ್ವತ್ರ ಸರ್ವಮಪ್ಯೇತದೀರಿತಮ್ ।। ೩ ।।

ವೈದಿಕಂ ಸಾಧನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾತ್ಮಕಂ ಪುರಾ ।।
ಮಹಾನರ್ಥಫಲಾಯೈವ ನ ಮೋಕ್ಷಾಯೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೪ ।।

ವೈದಿಕಂ ಸಾಧನಂ ಸರ್ವಮವಿದ್ಯೋತ್ಥತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ತೀವ್ರಾನರ್ಥಫಲಾಯೇತಿ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಧಿಕಾರತಃ ।।
ವಿವಕ್ಷಿತೋಽರ್ಥೋ ಯತ್ನೇನ ತದ್ವೈರಾಗ್ಯವಿಧಿತ್ಸಯಾ ।। ೫ ।।

ಯತೋಽವಿರಕ್ತಃ ಸಂಸಾರಾನ್ನಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।।
ತದೇತದಾತ್ಮತತ್ತ್ವಂ ಹಿ ಪದನೀಯಮಿತೀರಣಾತ್ ।। ೬ ।।

ಪುತ್ರಾದಿಭ್ಯಸ್ತಥಾ ಪ್ರೇಯಾನಿತಿ ವಕ್ಷ್ಯತಿ ಸಾದರಮ್ ।। ೭ ।।
ವೇದೋಕ್ತಂ ನಿಖಿಲಂ ಪುಂಸಃ ಸತ್ತ್ವಶುದ್ಧಿಫಲಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ।।
ಕರ್ಮ ಧ್ಯಾನಾದಿಕಂ ಯತ್ನಾಚ್ಛ್ರೇಯೋರ್ಥಿಭಿರನುಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೮ ।।

ಸಮ್ಯಕ್ಸಂಶುದ್ಧಧಿಷಣಃ ಸಂಸಾರಂ ವೇತ್ತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ।।
ದೃಷ್ಟಸಂಸಾರತತ್ತ್ವಶ್ಚ ವೈರಾಗ್ಯಂ ಸಂಸೃತೇರ್ವ್ರಜೇತ್ ।। ೯ ।।

ಆವಿರಿಂಚಾದ್ವಿರಕ್ತೋ ಹಿ ಸಂಸಾರಾನ್ನಿವಿವೃತ್ಸತಿ ।।
ನ ಚೋಕ್ತಜ್ಞಾನಕರ್ಮಭ್ಯಃ ಸಾ ನಿವೃತ್ತಿಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೦ ।।

ವಾಹ್ಮನಃಕಾಯಕರ್ಮಭ್ಯಸ್ತತ್ಸಾಧ್ಯಕಟುಕತ್ವತಃ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾಯಾನರ್ಥನಿಃಸಾರಸಾಧನಾನ್ಯನುಮಾರ್ಗತಿ ।। ೧೧ ।।

ನಿತ್ಯಾನ್ಯಪಿ ಚ ಕರ್ಮಾಣಿ ತತ್ಸಂಸ್ಕಾರಫಲಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಪರಿತ್ಯಜತಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಕೃತ್ಸ್ನಸಂಸಾರದೋಷದೃಕ್ ।। ೧೨ ।।

ಸಂಸಾರವಹ್ನಿಜಂ ದುಃಖಂ ಸಂಭಾವಯತಿ ನಾ ಪರಮ್ ।।
ಭೂಯೋ ದುಃಖಂ ಕಿಮನ್ಯತ್ಸ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಾನುಷ್ಠಾನಹಾನಿತಃ ।। ೧೩ ।।

ಮುಕ್ತೇರ್ಬಿಭ್ಯತ ಇತ್ಯಾದಿ ತಥಾಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ।।
ತನ್ಮೂಲಾ ಚ ಸ್ಮೃತಿಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವೇದಾನಿತ್ಯಾದಿಕಾ ಸ್ಫುಟಾ ।। ೧೪ ।।

ಅವಿಜ್ಞಾತಂ ಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಜನಿಮತ್ಕಾರಣಂ ಶ್ರುತೌ ।।
ಆಂತ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಾತ್ತದೇವ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಕಾರ್ಯವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೧೫ ।।

ತೇನ ತೇನಾಽಽತ್ಮಕಾರ್ಯೇಣ ಸ್ವಾತ್ಮಾಭಾಸತಮೋವಧಿಃ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟಃ ಸಮೃಜೇ ವಿಷ್ಣುಸ್ತೇಜೋಬನ್ನಾದಿ ಮಾಯಯಾ ।। ೧೬ ।।

ಅವಿದ್ಯಯಾಽಸ್ಯ ಸ್ರಷ್ಟ್ವತ್ವಂ ಕೂಟಸ್ಥಸ್ಯಾಪಿ ಸರ್ವದಾ ।।
ಯಥಾವಸ್ತುಧಿಯಃ ಸೂತೇಃ ಪ್ರಾಙ್ನಿತ್ಯಂ ತೇನ ತನ್ಮತಮ್ ।। ೧೭ ।।

ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾದಿತಂತ್ರಂ ಸತ್ಸೂವಂ ಜಜ್ಞೇ ತತೋ ವಿಭೋಃ ।।
ಜ್ಞಾನಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತಿಮದ್ಯದ್ಯತ್ರೇದಂ ಜಗದಾಹಿತಮ್ ।। ೧೮ ।।

ವಿರಾಡಪಿ ತತೋ ಜಾತಸ್ರೈಲೋಕ್ಯಾತ್ಮಕದೇಹವಾನ್ ।।
ಯಥೋಕ್ತಜ್ಞಾನಕರ್ಮಭ್ಯಾಂ ಮನೋರ್ಜನ್ಮ ತತೋಽಪಿ ಚ ।। ೧೯ ।।

ಯಾ ಮಹಾಪ್ರಲಯಾತ್ಸೃಷ್ಟಿಃ ಸಾ ವಿರಿಂಚಸ್ಯ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಆಂತರಪ್ರಲಯಾದ್ಯಾ ತು ವಿರಾಜೋಽಧೀಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೦ ।।

ಸ ವೈ ಶರೀರೀ ಪ್ರಥಮಃ ಸ ವೈ ಪುರುಷ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಆದಿಕರ್ತಾ ಸ ಭೂತಾನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಗ್ನೇ ಸಮವರ್ತತ ।। ೨೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಭೂತಃ ಪರಾರ್ಥೇಭ್ಯೋ ಯೋಽನನ್ಯಾನುಭವಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಪ್ರಥತೇ ಸ ಇಹಾಽಽತ್ಮೇತಿ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಿಗದ್ಯತೇ ।। ೨೨ ।।

ಆತ್ಮಾಭಾಸೈಕಸಂಸಿದ್ಧೇಸ್ತದಜ್ಞಾನಸಮುದ್ಭವಮ್ ।।
ಆತ್ಮೈವ ಭಣ್ಯತೇ ಮೋಹಾತ್ತದಾತ್ಮಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೨೩ ।।

ಏವೇತ್ಯವಧೃತಾವೇತದಾತ್ಮೀಯಾರ್ಥನಿಷೇಧಕೃತ್ ।।
ಮನ್ವಾದಿ ಜನ್ಮನಃ ಪೂರ್ವಮಾತ್ಮೈವೇದಮಭೂಜ್ಜಗತ್ ।। ೨೪ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿವಿಭಾಗೇ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮಾತ್ಮೀಯಾದಿಭೇದಧೀಃ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ನಸತಿ ಸಾ ನ ಸ್ಯಾದಪೇಕ್ಷಾವಿರಹಾದ್ವಿಭೋಃ ।। ೨೫ ।।

ಮಿಥೋಪಾಸ್ತವ್ಯಪೇಕ್ಷಂ ಹಿ ನಾಮರೂಪಾದಿಮಜ್ಜಗತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಹ್ಮಾತ್ರಪ್ರಮಾಣಂ ಸ್ಯಾತ್ಪರಾಙೇವೈತಿ ಚಿತ್ರತಾಮ್ ।। ೨೬ ।।

ಅಪಾಮಾರ್ಗಲತೇವಾಯಂ ವಿರುದ್ಧಫಲದೋ ಭವಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಶಾಂ ವಿಮೋಕ್ಷಾಯ ಸಂಸಾರಾಯ ಪರಾಗ್ದೃಶಾಮ್ ।। ೨೭ ।।

ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತಂ ವಿಶ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರತ್ಯಯಮಾತ್ರಕಮ್ ।।
ಮೋಹೋತ್ಥಾಹಮಿತಿಜ್ಞಾನಾದ್ಭಯಾರತ್ಯಾದಿಮದ್ಭವೇತ್ ।। ೨೮ ।।

ಅಹಂಮಮೇತಿವಿಜ್ಞಾನಂ ವಿದ್ಯಯಾ ಧ್ವಂಮಿತಂ ಯದಾ ।।
ತದಾಽದ್ವಯೇ ದೃಶೌ ದೃಷ್ಟೇ ನ ಭಯಾದಿ ತಮೋಹತೇಃ ।। ೨೯ ।।

ಇದಂ ಧೀನಾಮಗಮ್ಯಂ ಯಚ್ಚಿತ್ರಂ ಸತ್ಪ್ರಥತೇ ಹಿರುಕ್ ।।
ಮನ್ವಾದಿ ಸೃಷ್ಟೇಸ್ತತ್ಪೂರ್ವಮಾತ್ಮೈವಾಭೂದಿದಂ ಜಗತ್ ।। ೩೦ ।।

ಏತಾವದ್ವಾಸ್ತವಂ ವೃತ್ತಂ ಮೋಹೋತ್ಥಂ ಭಣ್ಯತೇಽಧುನಾ ।।
ಕೋಶಪಂಚಕತಾಂ ಯಾತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನತೋ ಯತಃ ।। ೩೧ ।।

ಸ ಏಷ ಪರಮೋಽಪ್ಯಾತ್ಮಾ ಕಾಮಾವಿದ್ಯಾದ್ಯುಪಪ್ಲವಾತ್ ।।
ಸಂವೃತ್ತಃ ಪುರುಷಾಕಾರ ಇತ್ಯನುಕ್ರೋಶತೀವ ನಃ ।। ೩೨ ।।

ಆನಂದಾದ್ಯನ್ನಪರ್ಯಂತಾನ್ಕಾರಣೇತರರೂಪಿಣಃ ।।
ಪುರುಷಾದಿಪ್ರಕಾರಾಂಸ್ತಾನ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಾನಲಕ್ಷಯತ್ ।।
ಪುರುಷವಿಧ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಹ್ಯೂರ್ಧ್ವಂ ಚೈವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೩ ।।

ವಾಹ್ಮನಃಪ್ರಾಣಕೋಶಾಂಸ್ರೀನ್ವಿರಾಡನ್ನಮಯಃ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ತದ್ಧೇದಮಿತಿ ಚಾಽಽನಂದೋ ನೈವೇಹೇತಿ ತಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೪ ।।

ಅಗ್ನಿರ್ಮೂರ್ಧೇತಿ ಚ ತಥಾ ಮಂತ್ರೇಣಾಪಿ ಪ್ರಕಾಶಿತಃ ।।
ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಂ ಚ ತದ್ಧೇದಮಿತಿ ಯುಕ್ತಿಮತ್ ।। ೩೫ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯಾದ್ಯಕ್ಷರಾಂತಶ್ಚ ಪ್ರಶ್ನೋ ವಾಚಕ್ನವಸ್ತಥಾ ।। ೩೬ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯನುವಿದ್ಧಾಹಂಪ್ರತ್ಯಯೈಕಪ್ರಮಾಣಕಃ ।।
ಸೋಽನುವೀಕ್ಷ್ಯಾಽಽತ್ಮಮೋಹೋತ್ಥದೃಷ್ಟ್ಯಾಽವಿದ್ಯೋತ್ಥರೂಪಕಮ್ ।। ೩೭ ।।

ಯದಭ್ಯಸ್ತಂ ಪುರಾಽಸ್ಯಾಭೂದಹಮೇವೇದಮಿತ್ಯದಃ ।।
ದರ್ಶನಂ ತದಪೇಕ್ಷ್ಯಾಯಮನುಶಬ್ದಃ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।। ೩೮ ।।

ಅಹಮೇವೇದಮಸ್ಮೀತಿ ದರ್ಶನಂ ಯತ್ಸುಭಾವಿತಮ್ ।।
ತತ್ಫಲಂ ಯತ್ತದನ್ವೀಕ್ಷ್ಯ ನಾಽಽತ್ಮನೋಽನ್ಯದ್ದದರ್ಶ ಸಃ ।। ೩೯ ।।

ತಸ್ಮಾದರ್ಥಾಂತರಾಸೂತೇರೇಕಪಿಂಡಾತ್ಮಮಾತ್ರತಃ ।।
ನಾಪಶ್ಯದಪರಂ ಕಿಂಚಿತ್ಸೋಽಹಮಿತ್ಯಭ್ಯಧಾದಥ ।। ೪೦ ।।

ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಾತ್ಮಕದೇಹಾತ್ಮಾ ನಾಪಶ್ಯದಪರಂ ಪೃಥಕ್ ।।
ಭಿನ್ನಾರ್ಥಾನಭಿಸಂವಂಧಾತ್ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವಾಸ್ಯ ಧೀರಭೂತ್ ।। ೪೧ ।।

ಸಶಬ್ದಂ ದರ್ಶನಂ ಯಾದೃಕ್ಪ್ರಾಗಭ್ಯಸ್ತಂ ತಥೈವ ಸಃ ।।
ವ್ಯಾಜಹಾರ ಫಲಾವಸ್ಥೋ ಹ್ಯಹಮಿತ್ಯಾತ್ಮವಾಚಕಮ್ ।। ೪೨ ।।

ಉಪಾಸನಾರ್ಥಂ ನಾಮಾಸ್ಯ ತಸ್ಯೋಪನಿಷದಿತ್ಯತಃ ।।
ಅತೋಽಹಮಿತ್ಯನೇನೈವ ಹ್ಯಾತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಮಭ್ಯಧಾತ್ ।। ೪೩ ।।

ಅಹಮಿತ್ಯಭ್ಯಧಾದಗ್ರೇ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ।।
ಅಹಂನಾಮಾಭವತ್ತಸ್ಮಾದ್ವಿರಾಡೇಷ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।। ೪೪ ।।

ತತ್ಕಾರ್ಯಗೇಣ ಲಿಂಗೇನ ಜ್ಞಾಪಯನ್ಕಾರಣಾಭಿಧಾಮ್ ।।
ತಸ್ಮಾದಪೀತಿ ವಕ್ತ್ಯೇತಾಂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಂ ಲೋಕಸಾಕ್ಷಿಕೀಮ್ ।। ೪೫ ।।

ಯಥೋಕ್ತಮಹಿಮಃ ಕಸ್ಮಾತ್ಸಂವೃತ್ತಃ ಪುರುಷೋ ವಿರಾಟ್ ।।
ಇತಿಹೇತೂಪದೇಶಾಯ ಸ ಯದಿತ್ಯಾದಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೪೬ ।।

ಮಿಥೋ ಜಿಗೀಷತಾಂ ಪುಂಸಾಂ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾದಿಸಾಧನೈಃ ।।
ಪುರಾ ದೇವಾತ್ಮತಾಂ ಯೋಽಗಾತ್ಪ್ಲುಷ್ಟಾಸ್ತೇನೇತರೇ ಜಿತಾಃ ।। ೪೭ ।।

ವೈರಾಜಪದಸಂಪ್ರೇಪ್ಸೋರ್ಯಜಮಾನಮಹಾಜನಾತ್ ।।
ಏನಾಂಸ್ಯೌಷದ್ಯತೋಽಗ್ರೇಽತಃ ಸಂವೃತ್ತಃ ಪುರುಷಾಭಿಧಃ ।। ೪೮ ।।

ಔಷತ್ಸ್ವಾನ್ಪಾಪ್ಮನಃ ಪೂರ್ವಂ ಜ್ಞಾನಾದ್ಯತಿಶಯಾಗ್ನಿನಾ ।।
ವೈರಾಜಪದಲಿಪ್ಸುಭ್ಯಸ್ತೇನಾಸೌ ಪುರುಷಾಭಿಧಃ ।। ೪೯ ।।

ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಫಲಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮೀತ್ಯುತ್ತರಂ ವಚಃ ।।
ಓಷತೀತ್ಯಾದಿಕಂ ಜ್ಞೇಯಂ ವೇದೋಪಾಸೀತ ಯಃ ಸದಾ ।। ೫೦ ।।

ಯೋಽಸಾವತೀಂದ್ರಿಯೋಽಗ್ರಾಹ್ಯಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮೋಽವ್ಯಕ್ತಃ ಸನಾತನಃ ।।
ಸರ್ವಭೂತಮಯೋಽಚಿಂತ್ಯಃ ಸ ಏವ ಸ್ವಯಮುದ್ವಭೌ ।। ೫೧ ।।

ಪುರುಷೋಽಸ್ಮೀತ್ಯುಪಾಸ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪುರುಷಾರ್ಥೋಽಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಓಷತೀತ್ಯುಕ್ತಿತಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಗುಣೋಪಾಸ್ತಿಫಲಶ್ರವಾತ್ ।। ೫೨ ।।

ಅಭಿಷ್ಟುತಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಫಲಂ ಯಜ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ಏವಂಮಹಿಮಮಪ್ಯೇತತ್ಸಂಸಾರಂ ನಾತ್ಯವರ್ತತ ।। ೫೩ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನವಿರಹಾದನ್ಯಸಾಧನಃ ।।
ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿತ್ಫಲಂ ನಾದಃ ಸರ್ವಾನರ್ಥನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೫೪ ।।

ನಿರಸ್ತಾತಿಶಯಂ ಕರ್ಮ ಜ್ಞಾನಂ ಚಾಽಽಪ್ಯಾಪಿ ಬಾಲವತ್ ।।
ಯತೋಽಬಿಭೇದವಿದ್ಯಾವಾನತೋಽಸಾವಸ್ಮದಾದಿವತ್ ।। ೫೫ ।।

ನ ಹ್ಯವಿದ್ಯಾಮನಾದಾಯ ವಸ್ತುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಕಶ್ಚಿದ್ಬಿಭೇತ್ಯಬಿಭೇಚ್ಚ ತೇನಾವಿದ್ವಾನ್ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।। ೫೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿದ್ಯೈವ ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಕೃತ್ ।।
ಇತ್ಯೇತತ್ಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ವಿರಾಟ್ಸ್ಥಾನಸ್ಯ ಕುತ್ಸನಮ್ ।। ೫೭ ।।

ಯತೋಽವಿಭೇದ್ವಿರಾದ್ಪೂರ್ವಮೇಕಾಕ್ಯಸ್ಮೀತಿ ಮೂಢವತ್ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ತತ್ಕಾರ್ಯಭೂತೋಽಜ್ಞ ಏಕಾಕ್ಯದ್ಯ ಬಿಭೇತಿ ನಾ ।। ೫೮ ।।

ಏವಂ ಭಯಾಭಿಭೂತಃ ಸ ಈಕ್ಷಾಂಚಕ್ರೇಽಥ ಲೋಕವತ್ ।।
ಭಯಾಹೇತು ಯಥಾತತ್ತ್ವದರ್ಶನಂ ಕೃತವಾನ್ವಿಭುಃ ।। ೫೯ ।।

ಸ್ರಜೀವ ಕಲ್ಪಿತಾಹಿರ್ನಾ ತತ್ರ್ರಾಸಾದಾಕುಲೇಂದ್ರಿಯಃ ।।
ಆಲೋಚಯೇದ್ಯಥಾತತ್ತ್ವಂ ಭೀಧ್ವಸ್ತೌ ತದ್ವದೀಶ್ವರಃ ।। ೬೦ ।।

ಆಲೋಚಯನ್ಯಥಾತತ್ತ್ವಮಪಾಸ್ತಧ್ವಾಂತತದ್ಭವಮ್ ।।
ಅನನ್ಯಾನುಭವಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ದದರ್ಶೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ಮನಿ ।। ೬೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಶಿಖಿಪ್ಲುಷ್ಟಮಹತ್ತಮಾಃ ।।
ಆಪ್ತಾಶೇಷಪುಮರ್ಥೋಽಥ ಸೋಽಮನ್ಯತ ತತೋ ವಿರಾಟ್ ।। ೬೨ ।।

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿಭಾವಾಭಾವಾದಿಸಾಕ್ಷಿಣಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಂಚಂ ಮದಿತಿ ಪ್ರಾಹ ತದೃಷ್ಟ್ಯಾ ನೇಕ್ಷತೇ ದ್ವಯಮ್ ।। ೬೩ ।।

ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ಯದೇಹಾಽಽತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾನಮೀಕ್ಷತೇ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಸ್ಮೀತಿ ತದೇಕ್ಷತೇ ।। ೬೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ತದಜ್ಞಾನತಜ್ಜಂ ನೈವೇಕ್ಷತೇ ಸ್ವತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರತೀಚೋರೈಕಾತ್ಮ್ಯಾತ್ತದೂರೀಕೃತ್ಯ ಗರ್ಜತಿ ।। ೬೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಾಂ ಮದಿತಿ ಪ್ರಾಹ ತ್ವನ್ಯನ್ನಾಸ್ತೀತಿ ಚೈಕತಾಮ್ ।।
ಕಸ್ಮಾದಿತಿ ಚ ಹೇತೂಕ್ತಿರ್ಭೀತ್ಯಾಚಿಕ್ಷಿಪ್ಸಯಾ ಪರಮ್ ।। ೬೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಾ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಯಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಏವಂ ಸತಿ ಕುತೋ ಮೇ ಭೀರಿತಿ ವಿದ್ವಾಂಸ್ರಪಾಯತೇ ।। ೬೭ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಮೃತೇ ನಾನ್ಯದ್ಭಯಹೇತುವಿನಾಶಕೃತ್ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯಮಿತಿ ನಃ ಪ್ರಾಹ ತತ ಏವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೬೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಮೇವೈಕಂ ಭೀತಿಹೇತುರ್ಭವೇದ್ಯದಿ ।।
ತತ ಏವೇತಿ ವಚನಂ ತದೇವಂ ಸ್ಯಾತ್ಸಮಂಜಸಮ್ ।। ೬೯ ।।

ಕಸ್ಮಾದ್ಧ್ಯಭೇಷ್ಯದಿತಿ ಚ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾರ್ಥಸಮರ್ಥನಮ್ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಾಽಕಾರಿ ಕುತೋ ಭೀತಿರ್ಧ್ವಸ್ತಾಜ್ಞಾನತದುದ್ಭವೇ ।। ೭೦ ।।

ಪ್ರಜಾಪತೇರಾವಿರಭೂತ್ಕುತ ಏಕತ್ವದಂರ್ಶನಮ್ ।।
ಶಾಸ್ರಾಚಾರ್ಯಾದಿತದ್ಧೇತೋರಸತ್ತ್ವಾತ್ತದಸಂಭವಃ ।। ೭೧ ।।

ಅನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಂ ತದಭೂದಿತಿ ಚೇನ್ನೈವಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅಸ್ಮದಾದೇರಪಿ ತಥಾ ಪ್ರಸಂಗಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೭೨ ।।

ಮತಂ ಜನ್ಮಾಂತರಾಭ್ಯಾಸಸಂಸ್ಕಾರೋತ್ಥಮಿದಂ ಯದಿ ।।
ನೈರರ್ಥಕ್ಯಪ್ರಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸರ್ವತಃ ।। ೭೩ ।।

ದಗ್ಧಾಶೇಷಾಂತರಾಯಸ್ಯ ವಿರಾಜೋಽಪಿ ಮಹತ್ತಮಃ ।।
ನಾಧಾಕ್ಷೀದಾತ್ಮವಿದ್ಯಾ ನಃ ಕಾಽಽಶಾಽವಿದ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ ।। ೭೪ ।।

ಅಂತ್ಯ ಏವ ತಮೋಘಾತೀ ಪ್ರತ್ಯಯಶ್ಚೇನ್ಮತಂ ಯದಿ ।।
ಸ್ಯಾದನೈಕಾಂತಿಕೋ ಹೇತುರನ್ಯಾಂತ್ಯೇಷ್ವಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೭೫ ।।

ನಾಂತ್ಯೋಽವಿದ್ಯಾಪನುದ್ಬೋಧ ಇತಿ ಸರ್ವತ್ರ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುಬೋಧಿತ್ವಾದುಪಾಂತ್ಯಪ್ರತ್ಯಯೋ ಯಥಾ ।। ೭೬ ।।

ಸ್ಯಾದ್ವಾ ಸತ್ಸಾಧನೋತ್ಪತ್ತೇರ್ಲೋಕವಜ್ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಯಥೇಹ ಕಾರ್ಯಕರಣೈಃ ಪುಣ್ಯಕರ್ಮೋದ್ಭವೈರ್ನೃಣಾಮ್ ।। ೭೭ ।।

ಪ್ರಜ್ಞಾ ಮೇಧಾ ಸ್ಮೃತಿಃ ಸ್ಥೈರ್ಯೇ ಜ್ಞಾನಾದಾವವಸೀಯತೇ ।।
ವೈಶಾರದ್ಯಂ ತಥೈವ ಸ್ಯಾದ್ವಿರಾಜೋಽಪಿ ಮಹಾಧಿಯಃ ।। ೭೮ ।।

ಜ್ಞಾನಮಪ್ರತಿಘಂ ಯಸ್ಯ ವೈರಾಗ್ಯಂ ಚ ಜಗತ್ಪತೇಃ ।।
ಐಶ್ವರ್ಯಂ ಚೈವ ಧರ್ಮಶ್ಚ ಸಹಸಿದ್ಧಮಿತಿ ಸ್ಮೃತಿಃ ।। ೭೯ ।।

ಸಹೈವ ಸಿದ್ಧಂ ಚೇಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಭೀತಿಹೇತೋರಸಂಭವಃ ।।
ಧ್ವಾಂತಾಪಧ್ವಂಸಿರವಿಣಾ ನ ತಮಃ ಸಹ ಜಾಯತೇ ।। ೮೦ ।।

ನೈವಮನ್ಯೋಪದೇಶಾರ್ಥಪ್ರತಿಷೇಧಪರತ್ವತಃ ।।
ಸಹಸಿದ್ಧಗಿರಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನೈಷ ದೋಷಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೮೧ ।।

ಶ್ರದ್ಧಾತಾತ್ಪರ್ಯಶುಶ್ರೂಷಾಪ್ರಣಿಪಾತಾದಿ ಸಾಧನಮ್ ।।
ವಿದ್ಯಾಜನ್ಮೈಕಹೇತೂನಾಂ ವೈಫಲ್ಯಂ ಚೇನ್ನ ತದ್ಯತಃ ।। ೮೨ ।।

ಗುಣವದ್ದೋಷವದ್ರೂಪವಿಕಲ್ಪಿತಸಮುಚ್ಚಿತಮ್ ।।
ವಿದ್ಯಾಜನ್ಮೈಕಹೇತುತ್ವಾಲ್ಲೋಕವತ್ಸ್ಯಾತ್ಸಮಂಜಸಮ್ ।। ೮೩ ।।

ರೂಪಾದಿಜ್ಞಾನಸಂಭೂತೌ ತದ್ಧೇತೂನಾಮನೇಕಧಾ ।।
ವಿಕಲ್ಪೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಲೋಕೇ ತಥೇಹಾಪೀತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೮೪ ।।

ಗುಣವದ್ದೋಷವತ್ತ್ವಂ ಚ ತಥೈವ ಚ ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ಪ್ರಬೋಧೋತ್ಪತ್ತಿಹೇತೂನಾಂ ದೃಷ್ಟೋ ಬೋಧಾದಿಕಾರ್ಯಕೃತ್ ।। ೮೫ ।।

ವೃಷದಂಶಾದಯೋ ರಾತ್ರೌ ನೇತ್ರಗೋಚರಸಂಗತಿ -
ಮಾತ್ರೇಣ ರೂಪಂ ವೀಕ್ಷಂತೇ ನಾಪೇಕ್ಷಂತೇ ತತೋಽಪರಮ್ ।। ೮೬ ।।

ಅತೀತಾನಾಗತಾದ್ಯರ್ಥಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತೌ ಚ ಹೇತುತಾಮ್ ।।
ಯೋಗಿನಾಂ ಮನ ಏವ ಸ್ಯಾದಸ್ಮಾಕಂ ಸರ್ವ ಏವ ತು ।। ೮೭ ।।

ದೋಷವದ್ಗುಣವತ್ತ್ವೇನ ವಿಕಲ್ಪೋಽನೇಕಧಾ ಪುನಃ ।।
ಮಾತೃಮಾನಪ್ರಮೇಯಾಣಾಂ ಗುಣಾವದ್ದೋಷವತ್ತ್ವತಃ ।। ೮೮ ।।

ನಾತಿಕ್ರಾಂತಭವೇ ತ್ವಾಸೀಹ್ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।।
ಇತ್ಯೇತದ್ಗಮ್ಯತೇಽವಿದ್ಯಾಭಯಾರತ್ಯಾದಿಮತ್ತ್ವತಃ ।। ೮೯ ।।

ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಚೇನ್ನ ಮೋಕ್ಷೋಽಭೂತ್ಕಸ್ಯಾಽಽಶಾ ನೋ ವೃಥಾ ಭವೇತ್ ।।
ಮೋಕ್ಷೇ ಭಯಶ್ರುತೇರ್ನಾರ್ಥಸ್ತತ್ರ ಕೋ ಮೋಹ ಇತ್ಯತಃ ।। ೯೦ ।।

ಏಕಾಕಿನೋ ವಿರಾಜೋ ವಾಽವಿದ್ಯಾಸಂವೀತಚೇತಸಃ ।।
ಪೂರ್ವಜನ್ಮೋತ್ಥಸಂಸ್ಕಾರಾದ್ಭಯಮಾವಿರಭೂದಿಹ ।। ೯೧ ।।

ಭಯಪ್ರಧ್ವಂಸಿನಂ ಹೇತುಮೀಕ್ಷಾಂಚಕ್ರೇಽಥ ಜಾತಭೀಃ।।
ಮತ್ತೋ ಯನ್ನಾನ್ಯದಸ್ತೀತಿ ಹ್ಯಥ ಕಸ್ಮಾದ್ವಿಭೇಮ್ಯಹಮ್ ।। ೯೨ ।।

ಏಕ ಏವಾಹಮಸ್ಮೀಹ ದ್ವಿತೀಯಾದ್ಧಿ ಭಯೋತ್ಥಿತಿಃ ।।
ದ್ವಿತೀಯೋ ನ ಮದನ್ಯೋಽಸ್ತಿ ಕಸ್ಮಾದ್ಧೋತೋಯಂ ಮಮ ।। ೯೩ ।।

ತತ ಏವ ವಿರಾಡೈಕ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾದೇವ ತದ್ಭಯಮ್ ।।
ವೀಯಾಯ ನ ಪರಜ್ಞಾನಾದತೋಽರತಿರಪೀಷ್ಯತೇ ।। ೯೪ ।।

ಏಕಾಕ್ಯಸ್ಮೀತಿವಿಜ್ಞಾನಾತ್ರ್ರೈಲೋಕ್ಯಾತ್ಮೈಕಗೋಚರಾತ್ ।।
ಅಗಾದ್ಭಯಂ ಯತೋಽತೋಽಭೂದರತಿಸ್ತಸ್ಯ ಕಾಮಿನಃ ।। ೯೫ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ವಿಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಸ್ತಾವವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಕುತೋಽರತಿಃ ।।
ಧ್ವಸ್ತಾಂಧ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಸಾ ಚೇತ್ಸ್ಯಾದನಿರ್ಮೋಕ್ಷಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೯೬ ।।

ನಾವಿದ್ಯಾಘಾತಿವಿಜ್ಞಾನಾದ್ಭಯಧ್ವಸ್ತಿರಭೂದ್ವಿಭೋಃ ।।
ಅರತ್ಯುದ್ಭೂತಿಲಿಂಗೇನ ಹ್ಯಯಮರ್ಥೋಽವಸೀಯತೇ ।। ೯೭ ।।

ನ ಚೇಹಾವಸರೋಽಸ್ತ್ಯಸ್ಯ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಕಶ್ಚನ ।।
ಪಿಂಡಸೃಷ್ಟೌ ಪ್ರವೃತ್ತಾಯಾಂ ನಾಕಸ್ಮಾಜ್ಜ್ಞಾನಗೀಃ ಶುಭಾ ।। ೯೮ ।।

ಪ್ರಕ್ರಿಯಾನುಚಿತಂ ವಸ್ತು ಸುಸಾಧ್ವಪಿ ಸಮೀರಿತಮ್ ।।
ಅಕಾಲಕುಸುಮಾನೀವ ನೈವ ಪ್ರೀತಿಕರಂ ಸತಾಮ್ ।। ೯೯ ।।

ಮಿಥುನಾರತಿಮೋಹಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವೇದಿನಃ ।।
ಆಗಮೈಸ್ತು ನಿಷಿದ್ಧತ್ವಾತ್ಕುತಸ್ತಸ್ಯೇಹ ಸಂಭವಃ ।। ೧೦೦ ।।

ಆತ್ಮಕ್ರೀಡ ಆತ್ಮರತಿಕ್ರಿಯಾವಾನಿತಿ ಚಾಽಽಗಮಃ ।।
ತಥಾಽಽತ್ಮಮಿಥುನ ಇತಿ ಯಸ್ತ್ವಾತ್ಮರತಿರಿತ್ಯಪಿ ।। ೧೦೧ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಬಂಧಃ ಸಾವಿದ್ಯಸ್ಯೈವ ಯುಕ್ತಿಮಾನ್ ।।
ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾದ್ಯುಕ್ತೇರ್ನ ಧ್ವಸ್ತಾಂಧ್ಯಸ್ಯ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೨ ।।

ಅಪ್ಯುತ್ಪನ್ನಾತ್ಮಬೋಧಾನಾಮಧಿಕಾರಾಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।।
ಅರತ್ಯಾದಿ ಯಥಾ ದೃಷ್ಟಂ ತಥೈವ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।। ೧೦೩ ।।

ಅಪ್ರವಿಷ್ಟಸ್ವಭಾವಸ್ಯ ಸಶಬ್ದೇನ ಪರಿಗ್ರಹಾತ್ ।।
ಸ ಏಷ ಇತ್ಯತ್ರ ವಾಕ್ಯೇ ನೈವಾಽಽಕಸ್ಮಿಕಶಬ್ದನಮ್ ।। ೧೦೪ ।।

ಅಸಂತೋಷಾಕ್ಷಮಾಹೇತೋಶ್ಚೇತಸೋ ಯಾಽನವಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ಸಾ ವಿಧ್ವಸ್ತಾತ್ಮಮೋಹಸ್ಯಾಪ್ಯರತಿಃ ಸಂಬಭೂವ ಹ ।। ೧೦೫ ।।

ಯತೋಽರತಿಗ್ರಹಗ್ರಸ್ತಧಿಷಣೋಽಭೂತ್ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ಏಕಾಕೀ ತೇನ ತತ್ಸೃಷ್ಟಾವೇಕೋ ನ ರಮತೇ ನರಃ ।। ೧೦೬ ।।

ಶ್ರೌತ್ವಾಽನಯಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯಾ ತು ಕಾರ್ಯಲಿಂಗೇಶ್ಚ ಕಾರಣಮ್ ।।
ಸದಾಽನುಮಿನ್ವತೇ ಸಾಂಖ್ಯಾಸ್ತಥಾ ಚಾನ್ಯೇಽಪಿ ವಾದಿನಃ ।। ೧೦೭ ।।

ಅರತ್ಯಪನುನುತ್ಸುಃ ಸನ್ಸ ದ್ವಿತೀಯಂ ಯಥಾರೂಚಿ ।।
ವಿರಾಡೈಚ್ಛದೃತೇಽವಿದ್ಯಾಂ ನೇಚ್ಛೇಶಸ್ಯೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೦೮ ।।

ಸೋಽರತ್ಯತಿಗ್ರಹಾವಿಷ್ಟಸ್ತದಪಧ್ವಸ್ತಯೇ ವಿರಾಟ್ ।।
ಸಂಸಕ್ತಜಾಯಾಪುಂಮಾನೋ ಯಾವಾಂಸ್ತಾವಾನ್ವಭೂವ ಹ ।। ೧೦೯ ।।

ಸ್ರೀಪುಮಾಂಸೌ ಪರಿಷ್ವಕ್ತೌ ಯಾವನ್ಮಾನೌ ಬಭೂವತುಃ ।।
ಸ ತಾವತ್ಪರಿಮಾಣೋಽಭೂದ್ಯೋಗೇನ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ।। ೧೧೦ ।।

ಇಚ್ಛಾಮಾತ್ರಮರತ್ಯುತ್ಥಂ ಪುಂಸ್ಯಲಬ್ಧಸ್ಥಿತಿ ಸ್ರಿಯಮ್ ।।
ಪ್ರಯುಂಕೇ ಯೋಗ್ಯತಸ್ತಸ್ಯಾಸ್ತದಲಬ್ಧ್ವಾಽರತಿಃ ಪ್ರಭೋಃ ।। ೧೧೧ ।।

ಉಪಸ್ಥಿತೇ ಚ ಮನಸಿ ತಸ್ಯ ಯೋಷಿದಭೂತ್ಕ್ರತೋಃ ।।
ಸತ್ಯಸಂಕಲ್ಪಹೇತೋಃ ಸ ಸ್ರೀಸಕ್ತ ಇವ ಚಾಭವತ್ ।। ೧೧೨ ।।

ಮಿಥುನದ್ವಾರಿಕಾ ಯಾಽಸ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿಃ ಸೈವೈಧುನೋಚ್ಯತೇ ।।
ಯತೋಽಸಾವಿಮಮೇವಾಥ ದ್ವಿಧಾಽಽತ್ಮಾನಮಪಾತಯತ್ ।। ೧೧೩ ।।

ಇಮಮೇವೇತ್ಯವಧೃತೇರ್ನ ವಿರಾಜೋ ದ್ವಿಧಾಽಭಿಧಾ ।।
ಯಃ ಸ್ರೀಪುಂಸ್ಪರಿಮಾಣೋಽಭೂತ್ಸ ಏವಾತೋ ದ್ವಿಧಾಕೃತಃ ।। ೧೧೪ ।।

ಪಾತನಾದೇವ ನಿರ್ವೃತ್ತೇಃ ಪತಿಪತ್ನ್ಯೌ ಜಗತ್ಯಪಿ ।।
ಯೋಷಿದ್ವಿದಲವದ್ಭಾತಿ ಪುಂಸಃ ಶುಕ್ತ್ಯಾದಿಭಾಗವತ್ ।। ೧೧೫ ।।

ಸ್ತ್ಯಾಕಾಂಕ್ಷೋ ಹಿ ತು ಭಾಗೋಽಯಂ ಪುಮಾಕಾಶಸ್ತತಃ ಸ್ರಿಯಾ ।।
ಸಮ್ಯಗಾಪೂರ್ಯತೇ ವ್ಯೋಮ ಶುಕ್ತಿಸಂಪುಟವದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೧೧೬ ।।

ವಿರಾಜಮಮೃಜದ್ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸೋಽಸೃಜತ್ಪುರುಷಂ ವಿರಾಟ್ ।।
ಪುರುಷಂ ತಂ ಮನುಂ ವಿದ್ಧಿ ಯಸ್ಯೇಯಂ ಮಾನವೀ ಪ್ರಜಾ ।। ೧೧೭ ।।

ತಾಂ ಸ್ರಿಯಂ ಮೈಥುನೇನಾಥ ಮನುಃ ಸಮಭವತ್ತದಾ ।।
ಸ್ವಕರ್ಮಭಿರ್ನಿಯುಕ್ತಃ ಸಂಸ್ತಥಾ ಚೋತ್ಪಾದ್ಯ ಕರ್ಮಭಿಃ ।। ೧೧೮ ।।

ಭೂರಿಜಾತ್ಯಭಿಸಂಬಂಧೋ ಜನ್ಯಕರ್ಮವಶಾತ್ಸ್ರಿಯಾಃ ।।
ಮನೋಶ್ಚೈವಂ ಸಮರ್ಜೇದಮಾಪಿಪೀಲಿಕಮಾತ್ಮನಃ ।। ೧೧೯ ।।

ದ್ವಂದ್ವಯುಕ್ತಂ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿತ್ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತದಸ್ರಾಕ್ಷೀನ್ಮನುಃ ಸರ್ವೇ ಸ್ರೀಪುಂದ್ವಂದ್ವಪ್ರಯೋಗತಃ ।। ೧೨೦ ।।

ಮನೋಃ ಸಶತರೂಪಸ್ಯ ಪಿಂಡಸೃಷ್ಟಿರಿಹೋದಿತಾ ।।
ಸೋಮಾಗ್ನೀಂದ್ರಾದಿಕಾ ಯಾಽಪಿ ಸಾಽಪ್ಯುಕ್ತವದಪೇಕ್ಷ್ಯಸಃ ।। ೧೨೧ ।।

ಜಗತ್ಸೃಷ್ಟ್ವಾಽಽತ್ಮನಃ ಸಾಕ್ಷಾಜ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾದಿಸಾಧನಃ ।।
ಅವೇತ್ಸೃಷ್ಟಂ ಜಗತ್ಸ್ರಷ್ಟಾ ಹ್ಯಹಂ ವಾವಾಖಿಲಂ ಜಗತ್ ।। ೧೨೨ ।।

ಅಹಂ ವಾವ ಜಗತ್ಸೃಷ್ಟಂ ಯತೋಽಸೃಕ್ಷ್ಯಹಮೇವ ತತ್ ।।
ಸೃಷ್ಟಿನಾಮಾ ಮನುರ್ಜಾತ ಏತಸ್ಮಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೨೩ ।।

ಯಥಾ ಮನುರಿದಂ ಸೃಷ್ಟಮಹಮಸ್ಮೀತ್ಯಬುಧ್ಯತ ।।
ಏವಮನ್ಯೋಽಪಿ ಯೋ ವೇದ ಸೃಷ್ಟಿಕೃತ್ಸ್ಯಾದಸಾವಪಿ ।। ೧೨೪ ।।

ಮೃಷ್ಟಾನಾಮಥ ಭೂತಾನಾಮಗ್ನ್ಯಾದಿಪ್ರಮುಖಾ ಇಮಾಃ ।।
ಅನುಗ್ರಹೀತ್ರೀರ್ವಕ್ಷ್ಯಾಮೀತ್ಯತಃ ಪ್ರವವೃತೇ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೨೫ ।।

ಭೇದಾದಧಿಕೃತೇರೇಷಾಮಗ್ನ್ಯಾದೀನಾಮನೇಕಧಾ ।।
ಭೇದೋ ವರ್ಣೇಷ ಸರ್ವೇಷ ಬ್ರಹ್ಮಕ್ಷತ್ರ್ರಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ।। ೧೨೬ ।।

ಅನುಗ್ರಾಹಕದೇವಾನಾಂ ಸರ್ಗೋಽಯಂ ಪ್ರಸ್ತುತೋ ಮಹಾನ್ ।।
ತತ್ರಾಗ್ನೇರುದಿತೋತ್ಪತ್ತಿರ್ನ ತ್ವಿಂದ್ರಾದೇರಿಹೋತ್ಯತೇ ।। ೧೨೭ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಧಿಕೃತೌ ತೇಷಾಂ ಸೃಷ್ಟಿರೂರ್ಧ್ವೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಕರ್ಮಾಧಿಕೃತಿಸಂಬಂಧಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮೇವ ತು ।। ೧೨೮ ।।

ತಂ ಸರ್ಗಮುಕ್ತವತ್ಸರ್ವಮಪೇಕ್ಷ್ಯೇಹೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।।
ಅವಿದ್ವದ್ದೇವತಾಭಿತ್ತಿಪ್ರತಿಷೇಧಾಯ ಸಾಂಪ್ರತಮ್ ।। ೧೨೯ ।।

ಗುಣೋತ್ಪತ್ತಿಕ್ರಿಯಾರೂಪಸ್ತುತಿನಾಮಾದ್ಯುಪಾಧಿಭಿಃ ।।
ವಿಭಿತ್ಸಂತಿ ಸ್ವತೋಽಭಿನ್ನಾಂ ದೇವತಾಂ ಮೂಢದೃಷ್ಟಯಃ ।। ೧೩೦ ।।

ಯದಿದಂ ಕರ್ಮಿಣಃ ಪ್ರಾಹು ಕರ್ಮಭೂಮಾವಮೇಧಸಃ ।।
ಅಮುಮಗ್ನಿಮಮುಂ ಸೋಮಂ ಯಜೇತಿ ಯಜಿಸಂಶ್ರವಾತ್ ।। ೧೩೧ ।।

ಯಜೇತಿ ಲಿಂಗಾನ್ನಿಂದೈಷಾ ಕಾರ್ಮಿಣಾಮೇವ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ನ ತು ವಿಧ್ವಸ್ತಮೋಹಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಶಾಯಿನಾಮ್ ।। ೧೩೨ ।।

ಯಸ್ತ್ವಾತ್ಮರತಿರೇವ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮತೃಪ್ತಶ್ಚ ಮಾನವಃ ।।
ಆತ್ಮನ್ಯೇವ ಚ ಸಂತುಷ್ಟಸ್ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೧೩೩ ।।

ಉತ್ಪನ್ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಭಾಸ್ವದ್ವಿಜ್ಞಾನಭಾಸ್ಕರ -
ಸಂಪ್ಲುಷ್ಟಾವಿದ್ಯಾಬಹುಲತಮಸಾಂ ಕರ್ಮನಿಹ್ನುತಿಮ್ ।। ೧೩೪ ।।

ಸರ್ವಕರ್ಮಾಧಿಕಾರಾಣಾಂ ನಿಷೇಧಂ ಪ್ರತ್ಯಪೀಪದತ್ ।।
ಪುರಾಣಃ ಶಾಶ್ಚತೋ ವಿಷ್ಣುಃ ಪ್ರಪನ್ನಾಯ ಕಿರೀಟಿನೇ ।। ೧೩೫ ।।

ಮಿಥೋ ಭಿನ್ನಂ ಯದಾಹುಸ್ತ ಏಕೈಕಂ ದೇವಮಧ್ವರೇ ।।
ತದಸತ್ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಂ ಯತೋಽಭಿನ್ನೈವ ದೇವತಾ ।। ೧೩೬ ।।

ಭೇದಗ್ರಾಹಿ ನ ನೋ ಮಾನಂ ಘಟಾದಾವಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಕಿಮು ನಿಃಶೇಷಭಿನ್ನಾರ್ಥವ್ಯಾಪಿನ್ಯಾತ್ಮನ್ಯಸೌ ಮಯಿ ।। ೧೩೭ ।।

ನಾಭಾವಾರಾದಿವದ್ವಿಶ್ಚಮಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿವಿಭಾಗವತ್ ।।
ಓತಪ್ರೋತಾತ್ಮನಾ ತಸ್ಥೌ ವಿರಾಟ್ಮೂತ್ರಾದಿವಸ್ತುಷು ।। ೧೩೮ ।।

ವಿವಿಧಾಽಸ್ಯೈ ವ ಸಾ ಸೃಷ್ಟಿರಿತಾ ಹೇತುಸಮೀರಣಮ್ ।।
ಕಾರಣಂ ನ ವಿಹಾಯೇಹ ಕಾರ್ಯಮನ್ಯತ್ರ ವರ್ತತೇ ।। ೧೩೯ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ದೇವಾಃ ಸರ್ವೇಽಪಿ ಸ್ಯುಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ತಸ್ಯಾಂ ತಸ್ಯಾಮಧಿಕೃತೌ ತತ್ತದ್ರೂಪಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೧೪೦ ।।

ಏಕ ಏವ ತು ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ಮಾಯಯಾ ಮೋಹಯಂಜಗತ್ ।।
ಏಕತಾಂ ಬಹುತಾಮೇತಿ ಕುಂಭವನ್ಮಣಿಸಂಶ್ರय़ಾತ್ ।। ೧೪೧ ।।

ಅಭಿನ್ನ ಏವ ಭೂತಾತ್ಮಾ ಪ್ರತಿಭೂತಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।।
ಏಕಧಾ ಬಹುಧಾ ಚೈವ ದೃಶ್ಯತೇ ಜಲಚಂದ್ರವತ್ ।। ೧೪೨ ।।

ಅತ್ರ ವಿಪ್ರತಿಪದ್ಯಂತೇ ತದನ್ಯಾತ್ಮನಿಷೇಧಿನಃ ।।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭ ಏವಾಽಽತ್ಮಾ ಯಃ ಪರಾತ್ಮೇತಿ ಗೀಯತೇ ।। ೧೪೩ ।।

ಸಂಸಾರ್ಯೇವೇಹ ಸ ಇತಿ ತಥಾಽನ್ಯೇಽಪಿ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಪಕ್ಷಯೋರನಯೋಃ ಶ್ರೇಯಾನ್ಕಃ ಪಕ್ಷ ಇತಿ ಚಿಂತ್ಯತೇ ।। ೧೪೪ ।।

ವಿರಿಂಚ ಏವ ತು ಪರೋ ಮಂತ್ರಬ್ರಾಹ್ಮಣವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಇಂದ್ರಮಿತ್ಯಾದಿಮಂತ್ರೋಕ್ತಿರೇಷ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೪೫ ।।

ಏತಮೇಕೇ ವದಂತ್ಯಗ್ನಿಂ ಯೋಽಸಾವಿತಿಸ್ಮೃತೇರಪಿ ।।
ಸಂಸಾರ್ಯೇವ ಸ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಶ್ರುತಿಮಂತ್ರಸ್ಮೃತೀರಣಾತ್ ।। ೧೪೬ ।।

ಪಾಪ್ಮದಾಹಾರತಿಭೀತಿಮರ್ತ್ಯತ್ವಾದಿಶ್ರುತೇರ್ಮಿತೇಃ ।।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಮಿತಿ ಚ ಸ್ಮಾರ್ತಾನ್ಯಪಿ ವಚಾಂಸಿ ನಃ ।। ೧೪೭ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಶ್ವಸೃಜೋ ಧರ್ಮ ಇತಿ ಕರ್ಮಫಲಾತ್ಮತಾ ।।
ಸ್ಮೃತ್ಯಾಽಪ್ಯಭಾಣಿ ಬಹುಶಃ ಕಸ್ಯ ಸಂಸಾರಿರೂಪತಾ ।। ೧೪೮ ।।

ಮಿಥೋವಿರುದ್ಧವಾದಿತ್ವಾದ್ದೂಯೋರಾಗಮಯೋರಪಿ ।।
ಅಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಪ್ರಸಕ್ತಿಶ್ಚೇನ್ನ ಕ್ಲೃಪ್ತ್ಯಂತರಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೪೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಜಾಽನೇಕವಿವಿಧೋಪಾಧಿಸಂಗತೇಃ ।।
ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥತ್ವವಚಸಾಂ ಸ್ಯಾದೇಕತ್ರಾಪಿ ಸಂಭವಃ ।। ೧೫೦ ।।

ಅಪಾಸ್ತಾವಿದ್ಯಾತಜ್ಜತ್ವಾದಸ್ಥೂದ್ಯುಕ್ತಿಗೋಚರಃ ।।
ಸ್ವಾಭಾಸಾವಿದ್ಯೋಪಾಧಿಃ ಸನ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಂತರ್ಯಾಮಿತಾಂ ವ್ರಜೇತ್ ।। ೧೫೧ ।।

ತಥಾ ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭತ್ವಂ ಬುದ್ಧ್ಯುಪಾಧಿಃ ಸ ಏವ ತು ।।
ತಮಃಸತ್ತ್ವರಜೋಯೋಗಾದ್ಯಾತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞತಾಮಜಃ ।। ೧೫೨ ।।

ಅಭಿನ್ನಬುದ್ಧ್ಯಾಽಭಿನ್ನತ್ವಂ ಭಿನ್ನಧೀಭಿಶ್ಚ ಭಿನ್ನತಾಮ್ ।।
ಏತಿ ಚಿತ್ಸ್ವತಮೋಹೇತೋರ್ಮ ಕಿಂಚಿದಪಿ ದುಃಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೧೫೩ ।।

ಅಶನಾಯಾವದುತ್ಪತ್ತೇರುತ್ಪನ್ನಾಃ ಪ್ರಾಣಿನೋಽಖಿಲಾಃ ।।
ಅತ್ತಾರೋಽತೋಽನ್ನವಿರಹಾನ್ನಾಲಂ ಸ್ಥಾನಾಯ ಸಂಹತಾಃ ।। ೧೫೪ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಸೋಮಾನ್ನಸೃಷ್ಟ್ಯರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।।
ಯತ್ಕಿಂಚೇದಂ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಾರ್ದ್ರಂ ವಸ್ತೂಪಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ರೇತಸಸ್ತತ್ಸಸರ್ಜೇಶ ಉತ್ಪನ್ನಸ್ಥಿತಯೇಽಶನಮ್ ।। ೧೫೫ ।।

ಜಗತ್ಕಾರಣರೂಪಿಣ್ಯ ಆಪೋ ರೇತೋಭಿಧಾ ಇಹ ।।
ಸೋಮ ಏವೇತ್ಯವಧೃತೇರಗ್ನೀಷೋಮವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೫೬ ।।

ನಾನಾಕ್ರಿಯಾಭಿಸಂಬಂಧಾದಗ್ನಿಃ ಸೋಮಶ್ಚ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೫೭ ।।
ಸೋಮ ಏವೇತಿ ತಂ ವಿದ್ಯಾದ್ಯದ್ಯಗ್ನಿರಪಿ ಹೂಯತೇ ।।
ಸೋಮೋಽಪ್ಯಗ್ನಿರಿತಿ ಜ್ಞೇಯೋ ಯದಿ ತತ್ರಾಪಿ ಹೂಯತೇ ।। ೧೫೮ ।।

ದ್ವೇಧಾ ಭಿನ್ನಂ ಜಗತ್ಸರ್ವಮನ್ನಮನ್ನಾದ ಏವ ಚ ।।
ಅನ್ನಂ ಚರಾಚರಂ ಕೃತ್ಸ್ನಮನ್ನಾದಃ ಪ್ರಾಣ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೧೫೯ ।।

ಫಲಾಭಿಧಿತ್ಸಯೇದಾನೀಂ ದೇವಸೃಷ್ಟಿವಿದಃ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಪ್ರವರ್ತತೇಽಥ ಸೈಷೇತಿ ತತ್ಸ್ತುತಿಸ್ತಾವದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೬೦ ।।

ಅನುಗ್ರಾಹಕದೇವಾನಾಂ ಯಾ ಸೃಷ್ಟಿರುದಿತಾ ಪುರಾ ।।
ಅತಿಸೃಷ್ಟಿರನುಗ್ರಾಹ್ಯಸೃಷ್ಟೇಃ ಸಾ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।। ೧೬೧ ।।

ಅಶ್ರೇಯೋಭ್ಯೋಽನುಗ್ರಾಹ್ಯೇಭ್ಯಃ ಸಸರ್ಜ ಶ್ರೇಯಸಃ ಸುರಾನ್ ।।
ಯತೋಽತಿಸೃಷ್ಟಿಸ್ತೇನೇಯಂ ಯೈಷೇಹಾಗ್ನ್ಯಾದಿರೀರಿತಾ ।। ೧೬೨ ।।

ಮರ್ತ್ಯೋ ವಾ ಯಜಮಾನಃ ಸನ್ನಸ್ರಾಕ್ಷೀದಮೃತಾನ್ಸುರಾನ್ ।।
ಅತಿಸೃಷ್ಟಿರತಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಸಾಽತಿಸಾಧ್ವೀತಿ ನಿಶ್ಚಿತಾ ।। ೧೬೩ ।।

ಪ್ರಜಾಪತಿರಿವೈತಸ್ಯಾಂ ಸೃಷ್ಟೌ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ಗಕೃನ್ನರಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತಸೃಷ್ಟಿವಿದ್ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಯೈತತ್ಫಲಮೀರಿತಮ್ ।। ೧೬೪ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಪಟಸಂವೀತಚಕ್ಷುಷಾಮಿಯದೇವ ತು ।।
ವೈದಿಕಂ ಸಾಧನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸ್ವಭಾವಕಮ್ ।। ೧೬೫ ।।

ಕರ್ತ್ರಾದಿಕಾರಕಾಪೇಕ್ಷಂ ವಿರಿಂಚಾಂತಫಲಪ್ರದಮ್ ।।
ವ್ಯಾಕೃತಂ ತದಶೇಷೇಣ ಶ್ರುತ್ಯಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಿ ಯತ್ಪುರಾ ।। ೧೬೬ ।।

ಅಥೈತಸ್ಯ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನರೂಪಿಣಃ ।।
ಜಗತೋ ವ್ಯಾಕೃತಸ್ಯಾಭೂದ್ಬೀಜಾವಸ್ಥಾಽವಿನಶ್ಚರೀ ।।
ತನ್ನಿರ್ದಿದಿಕ್ಷಯಾ ಯತ್ನಾತ್ಪ್ರವೃತ್ತೈಷಾ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೬೭ ।।

ಸಂಸೃತ್ಯನರ್ಥಸ್ಯ ಯತೋ ನಿದಾನಂ ಸೈವ ನಾಪರಮ್ ।।
ಯತೋ ಮೂಲಮನರ್ಥಾನಾಮಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನಂ ಜಗತ್ಯಪಿ ।। ೧೬೮ ।।

ತದ್ಧ್ವಂಸಾದೇವ ನಿಃಶೇಷಪುಮರ್ಥಾಪ್ತಿರತೋ ಭವೇತ್ ।।
ಜಿಹಾಸಿತಸ್ಯಾನರ್ಥಸ್ಯ ಹೇತುಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಶರೀರತಾ ।। ೧೬೯ ।।

ನ ವೈ ಸಶರೀರಸ್ಯೇತಿ ಶ್ರುತೇರಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।।
ಧರ್ಮಾಧರ್ಮೌ ಚ ದೇಹಸ್ಯ ಯೋನಿರಿತ್ಯಾಗಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೭೦ ।।

ವಿಹಿತಂ ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಂ ಚ ಕರ್ಮ ಮೂಲಂ ತಯೋರಪಿ ।।
ನ ಹ್ಯಕ್ರಿಯಸ್ಯ ಸಂಬಂಧೋ ಧರ್ಮೋಣಾಸ್ತೀತರೇಣ ವಾ ।। ೧೭೧ ।।

ನಾಕಾರಕಸ್ಯ ಜಗತಿ ಕ್ರಿಯಯಾ ಸಂಗತಿಸ್ತಥಾ ।। ೧೭೨ ।।
ತದ್ಭಾವಭಾವಹೇತುತ್ವಾತ್ಕಾರಕತ್ವಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ ।।
ರಾಗದ್ವೇಷೌ, ನ ತೌ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಜಗತ್ಯನ್ಯತ್ಪ್ರವರ್ತಕಮ್ ।। ೧೭೩ ।।

ಸ ಯಥಾಕಾಮ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಕ್ರತ್ವಾದೇಃ ಪ್ರಸವಂ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಕಾಮಾಭಾವೇ ಚ ತದ್ಧಾನಿಂ ಯೋಽಕಾಮಶ್ಚೇತಿ ಚಾವದತ್ ।। ೧೭೪ ।।

ಸಾಧ್ವಸಾಧ್ವಿತಿ ಚಾಧ್ಯಾಸೌ ಮೂಲಂ ವಿದ್ಯಾ ತಯೋರಪಿ ।।
ರಾಗದ್ವೇಷೌ ಯತೋ ದೃಷ್ಟೌ ನೈವರ್ತೇ ಸಾಧ್ವಸಾಧುನೀ ।। ೧೭೫ ।।

ಅಂತರೇಣ ಪ್ರಮೇಯಾರ್ಥಂ ನಾಪಿ ತೇ ಸಾಧ್ವಸಾಧುನೀ ।।
ಸಾಧ್ವಸಾಧ್ವಿತಿ ವಾ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾತಮೇಯಸ್ಯ ಜಾಯತೇ ।। ೧೭೬ ।।

ಪ್ರಮಾತೃತ್ವಾದಿಸಂಬಂಧೋ ನಾಸದಾತ್ಮಕವಸ್ತುನಿ ।।
ನಞ್ಘಟಾದ್ಯರ್ಥವಿಜ್ಞಾನಂ ಸತ್ಯೇವ ಜಗತೀಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಮೋಹಮೃತೇ ಸತ್ತ್ವಂ ನ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಬುದ್ಧೌ ನ ಸತ್ತನ್ನಾಸದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೭೮ ।।

ಅಸಾಧಾರಣಮಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ಯತಃ ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಏತತ್ಪ್ರಮೇಯಮೇವಾತಃ ಪ್ರಮಾಣಂ ನಾನ್ಯದಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೯ ।।

ಏವಂ ಪ್ರಮೇಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರವೃತ್ತೈಷೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪೇಽಸ್ಮಿನ್ವ್ಯವಹಾರೇ ತಮೋನ್ವಯಾತ್ ।।
ಅಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಂ ವಸ್ತು ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯಾನ್ನೈವ ಲಭ್ಯತೇ ।। ೧೮೦ ।।

ತದ್ಧ್ಯದೃಷ್ಟಂ ಸದಜ್ಞಾನಕಾರ್ಯಂ ಸ್ರಗಿವ ಪನ್ನಗಮ್ ।।
ಸರ್ವಂ ಬಿಭರ್ತ್ಯಸಕ್ತಂ ಸದಸಕ್ತಮಿತಿ ಚ ಸ್ಮೃತೇಃ ।। ೧೮೧ ।।

ಅಪೂರ್ವಾದ್ಯಾತ್ಮಕಂ ವಸ್ತು ಯತ್ರ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ತತ್ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಾಲ್ಲಭ್ಯತೇ ತತ್ರ ವ್ಯವಹಾರೋ ನ ಮೋಹಜಃ ।। ೧೮೨ ।।
ಯಥಾಸಿದ್ಧಾನುವಾದೇನ ಪೂರ್ವಂ ನೋ ಹ್ಯಭ್ಯಧಾತ್ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೧೮೩ ।।

ಪದಾನೀಹ ತದರ್ಥಾಂಶ್ಚ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾನೇವ ಲೋಕತಃ ।।
ಆದಾಯ ಕರ್ಮಶಾಸ್ರಂ ತನ್ನಿಷೇಧವಿಧಿವೋಧಕೃತ್ ।। ೧೮೪ ।।

ಇತಃ ಪರಂ ವಸ್ತುತತ್ತ್ವಪರೀಕ್ಷಣಕೃತಕ್ಷಣಾ ।।
ಶ್ರುತಿಃ ಪ್ರವೃತ್ತಾಽತಸ್ತಾವತ್ಪ್ರಮೇಯೋಽರ್ಥೋಽತ್ರ ಚಿಂತ್ಯತೇ ।। ೧೮೫ ।।

ಸಂಸಾರಾಖ್ಯಮಹಾವ್ಯಾಧೇಃ ಕಿಂ ಮೂಲಮಿತಿ ಚಿಂತ್ಯತೇ ।।
ತದ್ಧ್ವಸ್ತಯೇ ಚಿಕಿತ್ಸೇಯಂ ತದಾ ಫಲವತೀ ಭವೇತ್ ।। ೧೮೬ ।।

ಊರ್ಧ್ವಮೂಲ ಇತಿ ತಥಾ ಮಂತ್ರವರ್ಣೋಽಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಗೀತಾಸ್ವಪಿ ತಥೈವೈತದೂರ್ಧ್ವಮೂಲಮಿತೀರಣಮ್ ।। ೧೮೭ ।।

ಅಶೇಷಾನರ್ಥಮೂಲಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನರೂಪಿಣಃ ।।
ಧ್ವಸ್ತೌ ಧ್ವಸ್ತಿರನರ್ಥಾನಾಂ ಪುಮರ್ಥಶ್ಚ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।। ೧೮೮ ।।

ನಿರಸ್ತಾತಿಶಯಾನಂದರೂಪತಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ಅಥೈಷ ಯೋ ವೈ ಭೂಮೇತಿ ಶ್ರುತ್ಯೈವ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೧೮೯ ।।

ಸ್ವತ ಆನಂದಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಕುತೋ ದುಃಖೇನ ಸಂಪ್ಲುತಿಃ ।।
ತಥಾಽಪಿ ನಿಹ್ನುತೇ ಶಾಸ್ರಂ ನ ಲಿಪ್ಯತ ಇತೀರಣಾತ್ ।। ೧೯೦ ।।

ಅಜ್ಞಾತಾತ್ಮೈಕಸಂಸಿದ್ಧಬೀಜಾವಸ್ಥಮಿದಂ ಜಗತ್ ।।
ತದಿತ್ಯನೇನಾಭ್ಯಧಾಯಿ ಪರೋಕ್ಷಾರ್ಥಾಭಿಧಾಯಿನಾ ।। ೧೯೧ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತಸ್ಯ ಜಗತೋ ಭೂತಕಾಲಾಭಿಸಂಗತೇಃ ।।
ಸುಖಾವಬುದ್ಧಯೇ ಹೇತಿ ನಿಪಾತೋಽತ್ರ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೯೨ ।।

ನಾಮರೂಪಾದಿವಿಕೃತಂ ಪರಾಹ್ಭಾನೈಕಗೋಚರಃ ।।
ಸಹಸ್ರಭೇದವತ್ಸಾಕ್ಷಾದಿದಮಾ ಜಗದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೯೩ ।।

ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಸ್ಯ ತದಿದಂಪದಯೋಃ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋರ್ನಿತ್ಯಮಭೇದೋಽಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।। ೧೯೪ ।।

ನ ಕ್ರಿಯಾಕಾರ್ಯವಿರಹೇ ಕಾರಣಂ ಸಿಧ್ಯತಿ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಂ ಕಾರಣಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ತದ್ವನ್ನಿತ್ಯಂ ಫಲೋತ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೯೫ ।।

ತಯೋಶ್ಚ ಯುಗಪದ್ಭಾವೇ ನ ಸ್ಯಾತ್ಕಾರಣನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।।
ಕ್ರಿಯಾಂತರಪ್ರಸಕ್ತೇಶ್ಚ ತತ್ಕಾರ್ಯತ್ವೇಽನವಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೯೬ ।।

ಕಾರ್ಯಂ ಚಾಕ್ರಿಯಮಾಣಂ ಸನ್ನ ಕಾರ್ಯತ್ವಂ ಸಮಶ್ನುತೇ ।।
ಅಕರ್ತೃಕಂ ಚೇತ್ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಕಾರಣಂ ಕಾರ್ಯತಾಂ ವ್ರಜೇತ್ ।। ೧೯೭ ।।

ಕಾರಣತ್ವಾನ್ಸದನ್ಯಸ್ಯ ಕಾರ್ಯತ್ವಾಚ್ಚ ಸತಸ್ತಥಾ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾವ್ಯತಿರೇಕಾಚ್ಚ ಕುತೋ ನಾಶಾದಿಸಂಭವಃ ।। ೧೯೮ ।।

ಕ್ರಿಯಾ ವಾ ತತ್ಫಲಂ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ಕಾರಕಂ ವಾ ನ ಕಿಂಚನ ।।
ನಿರನ್ವಯೋಽಯಂ ನಾಶಃ ಸ್ಯಾದೇಷಾಮನ್ಯತಮೋಽಪಿ ನ ।। ೧೯೯ ।।

ಕ್ರಿಯಾಯಾಃ ಫಲರೂಪೇಣ ಧ್ವಸ್ತಿರ್ನಾವಸ್ಥಿತೇರ್ಭವೇತ್ ।।
ತೇನ ತೇನ ವಿಶೇಷೇಣ ಕಾರಣಂ ಪ್ರಥತೇ ಸದಾ ।। ೨೦೦ ।।

ಯತಾ ಜನ್ಮಾದಿಕರ್ತೃತ್ವಾದ್ವೀಜಂ ನೈವ ವಿನಶ್ಯತಿ ।।
ನಾಶೇಽಪಿ ತಸ್ಯ ನಂಷ್ಟ್ವತ್ವಾನ್ನ ನಂಷ್ಟುಃ ಸ್ಯಾದ್ವಿನಾಶಿತಾ ।। ೨೦೧ ।।

ಏವಂ ಚೇನ್ನ ಸತೋ ನಾಶೋ ನೋತ್ಪತ್ತಿರಸತಸ್ತಥಾ ।।
ಅವ್ಯಾಕೃತಾಭಿಧಾನಾಚ್ಚ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಯಾತ್ಕದಾಚನ ।। ೨೦೨ ।।

ತತ್ತ್ವಬೋಧಾತಿರೇಕೇಣ ನ ನಾಶೋಽನ್ಯೋ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಮಹತಾಽತಿಪ್ರಯತ್ನೇನ ಹ್ಯುದರ್ಕೇಽಪಿ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೦೩ ।।

ನಾಮರೂಪಾದ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತೇಃ ಪ್ರಾಕ್ತನಃ ಕಾಲ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ತರ್ಹೀತಿ ಹ್ಯನಭಿವ್ಯಕ್ತಮವ್ಯಾಕೃತಗಿರೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೦೪ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಕರ್ಮಸಂಸ್ಕಾರಾಸ್ತೇಜೋಪ್ಕ್ಷ್ಮಾಸೂತ್ರಸಂಶ್ರಯಾಃ ।।
ಖೇ ಲೀನಾಸ್ತ್ವಸ್ತಿತಾಮಾತ್ರಾ ಅವ್ಯಕ್ತಾಖ್ಯಾಃ ಸಹಾಽಽತ್ಮನಾ ।। ೨೦೫ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಭೇದೇನ ಪ್ರಪಂಚೋ ಯಃ ಪುರೋದಿತಃ ।।
ಯಶ್ಚೋರ್ಧ್ವಂ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ತಸ್ಮಾತ್ಪರಸ್ತಾದೇತದುಚ್ಯತೇ ।। ೨೦೬ ।।

ಪ್ರಥತೇ ವೈಶ್ವರೂಪೇಣ ಯತೋಽವಿದ್ಯೈವ ಸರ್ವಥಾ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದತಸ್ತದ್ಧೇದಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೦೭ ।।

ಮಾ ಭೂದ್ವ್ಯಾಕೃತಧೀಃ ಪುಂಸಾಂ ನಾಮರೂಪಾತ್ಮವಸ್ತುನಿ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯವ್ಯಕ್ತಿತೋಽನ್ಯತ್ರ ತಸ್ಮಾದೇವೇತಿ ಗೀರಿಯಮ್ ।। ೨೦೮ ।।

ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯೋಕ್ತಿರ್ವ್ಯಕ್ತಸ್ಯಾವ್ಯಕ್ತಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ನ ಹಿ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಮಭಿವ್ಯಕ್ತೇರ್ವ್ಯಕ್ತಸ್ಯಾಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯದರ್ಶನಾತ್ ।। ೨೦೯ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿನಿಷೇಧೇನ ಶ್ರುತ್ಯಾಽವ್ಯಾಕೃತಮುಚ್ಯತೇ ।।
ತದ್ವಿತ್ತಿಸಾಧನಾಭಾವಾತ್ಕಥಂ ತದವಗಮ್ಯತೇ ।। ೨೧೦ ।।

ವಿಧೂತಾಶೇಷಸಂಬಂಧಮನನ್ಯಾನುಭವಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ಕೂಟಸ್ಥಸಂವಿನ್ಮಾತ್ರೈಕಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿಸ್ವಭಾವಕಮ್ ।। ೨೧೧ ।।

ಅತಿರೋಹಿತಸಂವಿತ್ಕಂ ಸದಾನಸ್ತಮಿತೋದಿತಮ್ ।।
ನಿಃಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷಂ ತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈಕನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೨೧೨ ।।

ಸ್ವತೋಽವಬುದ್ಧಂ ತದ್ಯಸ್ಮಾನ್ನಿರವಿದ್ಯಮತಃ ಸದಾ ।।
ಸಂಗತಿರ್ನಿರವಿದ್ಯಸ್ಯ ನಾವಿದ್ಯಾಹೇತುಜೈರ್ಮಲೈಃ ।। ೨೧೩ ।।

ಏವಂಸ್ವಭಾವಮಪ್ಯೇತದವಿಜ್ಞಾತಂ ಸ್ವಭಾವತಃ ।।
ತಮೋವೃತ್ತಮಪೇಕ್ಷ್ಯೈತನ್ನ ತು ಯದ್ವಾಸ್ತವಂ ಸ್ವತಃ ।। ೨೧೪ ।।

ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯನುಸಾರೇಣ ಯಥೋಕ್ತೋಽರ್ಥೋಽವಸೀಯತಾಮ್ ।।
ಮಾನಹೇತ್ವತಿವರ್ತಿತ್ವಾನ್ನೇಹ ಮಾತ್ರಾದಿಸಂಭವಃ ।। ೨೧೫ ।।

ತಸ್ಮಿನ್ನಪಹತಧ್ವಾಂತೇಽಪ್ಯವಿದ್ಯಾ ಸ್ವಾನುಭೂತಿತಃ ।।
ಸ್ವಾನುಭೂತಿರ್ನ ವೇದ್ಮೀತಿ ಪ್ರಾಗೈಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರಬೋಧತಃ ।। ೨೧೬ ।।

ಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವೋ ಜಾನಾತಿ ತ್ರಿಕಾಲಂ ತದಸಂಭವಮ್ ।।
ಅನ್ಯತಃ ಸಂಗತಿಃ ಸೇಯಮವಿಚಾರಿತಸಿದ್ಧಿಕಾ ।। ೨೧೭ ।।

ಸ್ವಭಾವವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಧ್ವಾಂತಸಿದ್ಧೇರಸಂಭವಾತ್ ।।
ನ ಚೇತ್ಪ್ರಮಾಣತಃ ಸಿದ್ಧಿರಸ್ಯಾವ್ಯಾಕೃತರೂಪಿಣಃ ।।
ನ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ವಭಾವೇನ ಕುತಸ್ತನ್ಮಾನಗೋಚರಃ ।। ೨೧೮ ।।

ತದ್ಧೇದಮಿತ್ಯನೇನೋಕ್ತಿರ್ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತಾತ್ಮನೋಃ ।।
ಪ್ರಮಾಣಯೋಗ್ಯತೈವೋಕ್ತಾ ನ ತ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಿತಾತ್ಮತಾ ।। ೨೧೯ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತಮವಿಜ್ಞಾತಂ ಪ್ರಮಾಣಾವಿಷಯಂ ಮತಮ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾನಭಿಸಂಬದ್ಧಂ ಪ್ರಮಾಣಾಚ್ಚೇತಿ ಸಾಹಸಮ್ ।। ೨೨೦ ।।

ಅವಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಗಂತೃಣಿ ಪ್ರಮಾಣಾನೀತಿವಾದಿನಾಮ್ ।।
ಸರ್ವೇಷಾಮಭ್ಯುಪೇತೋಽರ್ಥಃ ಕುತೋಽಸಾವಿತಿ ಚಿಂತ್ಯತೇ ।। ೨೨೧ ।।

ಜ್ಞಾತೋ ವಾಽರ್ಥೋಽಥವಾಽಜ್ಞಾತ ಉಭಯಂ ವಾ ನ ಚೋಭಯಮ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಪ್ರಮೇಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಮೇತದ್ವಿಚಾರ್ಯತೇ ।। ೨೨೨ ।।

ಮೇಯಮಾನತ್ವಸಂಭಿತ್ತೌ ನ ಪಶ್ಯಾಮೋಽತ್ರ ಸಾಧನಮ್ ।।
ಜ್ಞಾತಸ್ಯಾವ್ಯತಿರೇಕಿತ್ವಾದಜ್ಞಾತಸ್ಯಾಪ್ಯಮಾನತಃ ।। ೨೨೩ ।।

ಜಗತ್ಯರ್ಥೋ ಹಿ ಯಃ ಕಶ್ಚಿಜ್ಜ್ಞಾತ ಏವ ಸ ಬುದ್ಧಿವತ್ ।।
ಮಾನಾದೇವ ಸ ವಿಜ್ಞಾತ ಇತ್ಯೇತತ್ಸ್ಯಾತ್ಕುತೋಽಮಿತೇಃ ।। ೨೨೪ ।।

ಮಾನಾತಿರೇಕಾಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ಮೇಯ ಏವ ತಥಾ ನ ಕಿಮ್ ।।
ನ ಹಿ ದೀಪಾಂತರಾದ್ದೀಪೋ ಭಾರೂಪತ್ವಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೨೨೫ ।।

ಜ್ಞಾತರೂಪಾತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯದ್ರೂಪಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಏವಂ ಚೇನ್ಮಾನತೋ ಮೇಯೋ ವಿಜ್ಞಾತ ಇತಿ ಕಾ ಪ್ರಮಾ ।। ೨೨೬ ।।

ನ ಚಾಪರ ಉಪಾಯೋಽಸ್ತಿ ಮೇಯಸದ್ಭಾವಸಿದ್ಧಿಕೃತ್ ।।
ಮಾನೇಭ್ಯಸ್ತತ್ಫಲಾಸೂತೇರಂಧಕಾರಪ್ರನೃತ್ತವತ್ ।। ೨೨೭ ।।

ಸ್ವತ ಏವ ಪ್ರಸಿದ್ಧಶ್ಚೇತ್ಪ್ರಮೇಯೋಽರ್ಥಸ್ತಥಾಽಪಿ ನ ।।
ಅನನ್ಯಾಯತ್ತಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ಮೇಯತ್ವಂ ಕಿಂನಿಬಂಧನಮ್ ।। ೨೨೮ ।।

ನಿಃಸಾಧನೋ ನ ಸಾಧ್ಯೋಽಸ್ತಿ ನಾಸಾಧ್ಯಂ ಸಾಧನಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ತುಲ್ಯಶಕ್ತಿಮತಾಂ ನಾಪಿ ಮಿಥೋಪೇಕ್ಷಾಽಸ್ತಿ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।। ೨೨೯ ।।

ನಾಸಿದ್ಧಯೋಃ ಸ್ವತೋಽಪೇಕ್ಷಾ ಸಿದ್ಧಯೋಶ್ಚಾಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ನಾಪೇಕ್ಷ್ಯಾಪೇಕ್ಷಕತ್ವಂ ಹಿ ಲೋಕೇಽಪ್ಯತಿಶಯಂ ವಿನಾ ।। ೨೩೦ ।।

ನಾಪಿ ಸಿದ್ಧಃ ಸ್ವತೋಽಸಿದ್ಧಂ ನೃಶೃಂಗವದಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ತಥಾಽಸಿದ್ಧಃ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧಂ ನಾತ್ಯಂತಾಭಾವರೂಪತಃ ।। ೨೩೧ ।।

ಅಪೇಕ್ಷತೇ ಚೇತ್ಸಿದ್ಧೋಽಸೌ ನಾಸಿದ್ಧೋಽಪೇಕ್ಷಿತುಂ ಕ್ಷಮಃ ।।
ಯೇನಾತೋಽಜ್ಞಾನತಃ ಸಿದ್ಧಿಂ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧೋಽಪ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೨೩೨ ।।

ವಿಶ್ವೇಶ್ವರೋಽಪಿ ಪ್ರಾಹೈತತ್ಪ್ರಪನ್ನಾಯ ಕಿರೀಟಿನೇ ।।
ಭಾವಾಭಾವತ್ವಮಜ್ಞಾನಾದತದ್ವತ್ಯೇವ ಕಲ್ಪಿಮ್ ।। ೨೩೩ ।।

ನಾಸತೋ ವಿದ್ಯತೇ ಭಾವೋ ನಾಭಾವೋ ವಿದ್ಯತೇ ಸತಃ ।।
ಉಭಯೋರಪಿ ದೃಷ್ಟೋಽಂತಸ್ತ್ವನಯೋಸ್ತತ್ತ್ವದರ್ಶಿಭಿಃ ।। ೨೩೪ ।।

ಜ್ಞೇಯಂ ಯತ್ತತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾಽಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।।
ತಥಾ ನ ಜಾಯತ ಇತಿ ವಿಧ್ವಸ್ತಾಶೇಷಕಲ್ಪನಮ್ ।। ೨೩೫ ।।

ವಾಸುದೇವಃ ಸರ್ವಮಿತಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಶ್ರುತಿಪೂರ್ವಕಮ್ ।।
ಅಹಂ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ಜಗತಃ ಪ್ರಭವಃ ಪ್ರಲಯಸ್ತಥಾ ।। ೨೩೬ ।।

ಸತ್ಯಜ್ಞಾನಾದಿರೂಪಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನ ಏವ ಚ ।।
ಕಾರಣತ್ವಂ ಸುವಿಸ್ಪಷ್ಟಂ ಶ್ರುತೌ ಹಿ ಬಹುಶಃ ಶ್ರುತಮ್ ।। ೨೩೭ ।।

ಅಜ್ಞಾತಾತ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ಬ್ರುವತಃ ಕಾರಣಂ ತಥಾ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾನ್ನ ಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಜ್ಞಾನಂ ವಸ್ತುನುತ್ಕಚಿತ್ ।। ೨೩೮ ।।

ಕರ್ಮಭ್ಯೋಽಪಿ ನ ಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಾಪಿ ನ ಹಿ ವಸ್ತುನುತ್ ।।
ತಸ್ಯಾನಿತ್ಯಫಲೋತ್ಪತ್ತೌ ಪ್ರಭವಿಷ್ಣುತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೨೩೯ ।।

ಕೂರ್ಮಲೋಮಾದಿವಚ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾದಬುದ್ಧತ್ವಂ ತಥಾಽಪಿ ವಃ ।।
ಸ್ವತಃ ಸರ್ವಜ್ಞತೈವ ಸ್ಯಾನ್ನ ವಸ್ತ್ವಜ್ಞಾತಮಸ್ತಿ ಹಿ ।। ೨೪೦ ।।

ನ ಚ ಮಾನಾತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕೂರ್ಮಲೋಮಾದಿವಸ್ತುನಃ ।। ೨೪೧ ।।
ಜ್ಞಾತಾರ್ಥವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಮಾನಾನಾಂ ಮಾನತಾ ಯತಃ ।।
ಮೇಯಾರ್ಥಾಪಹ್ನುತಿಶ್ಚ ಸ್ಯಾನ್ನಾಜ್ಞಾತಮಿತಿ ಜಲ್ಪತಃ ।। ೨೪೨ ।।

ತತಶ್ಚ ವೇದಸಿದ್ಧಾಂತಸಂತ್ಯಾಗಃ ಕಾರಣಾದೃತೇ ।।
ನ ಭಿದ್ಯತೇ ಪ್ರಮೇಯೋಽರ್ಥೋ ಮಾನಾದ್ಯೇಷಾಂ ಚ ವಾದಿನಾಮ್ ।।
ತೇಷಾಂ ದುಃಶಕಮತ್ಯಂತಮಬುದ್ಧಾರ್ಥಾವಬೋಧನಮ್ ।। ೨೪೩ ।।

ಜ್ಞಾನಮೇಯಪ್ರಭೇದೇಽಪಿ ಮಾನಸ್ಯ ಸ್ವಾರ್ಥರೂಪಿಣಃ ।।
ಬೋದ್ಧರಾದ್ಧಾಂತಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಾರ್ಥಸ್ಯ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವತಃ ।। ೨೪೪ ।।

ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಪ್ರತ್ಯೇವ ಸಂಸಿದ್ಧೇಃ ಪರಾರ್ಥಸ್ಯೇಹ ವಸ್ತುನಃ ।।
ಸ್ವಪ್ನಾದಿವದನಾತ್ಮಾರ್ಥೋ ಮೃಷಾ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ಷಣಿಕೋಽಪಿ ವಾ ।। ೨೪೫ ।।

ನ ಚ ಸೌಗತಸಿದ್ಧಾಂತಸ್ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ಮಿತ್ಯಭಾವತಃ ।।
ಮೇಯಮಾನೈಕತೋಽಭಾವಾದಜ್ಞಾತತ್ವಸ್ಯ ತತ್ಕ್ಷಣೇ ।। ೨೪೬ ।।

ಅಥಾಭ್ಯುಪೇಯತೇಽಜ್ಞಾತಃ ಪ್ರಮೇಯಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಏಕತ್ರಾಪಿ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕ್ಷಣಾತ್ಮನಿ ।। ೨೪೭ ।।

ಮಾನಾತ್ಮಕೇಽಪಿ ಮೇಯೇಽರ್ಥೇ ಯದ್ಯಬುದ್ಧತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅಜ್ಞಾತತ್ವಾಪನುನ್ಮಾನಾತ್ಕಿಮನ್ಯದಿತಿ ಕಥ್ಯತಾಮ್ ।। ೨೪೮ ।।

ಸ್ವತೋ ವಾ ಪರತೋ ವೇದಮಜ್ಞಾತತ್ವಂ ಭವದ್ಭವೇತ್ ।।
ಸ್ವತಶ್ಚೇತ್ತತ್ತಮೋವತ್ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾತತ್ವಂ ರಜ್ಜುಸರ್ಪವತ್ ।। ೨೪೯ ।।

ಅಥಾನ್ಯತಸ್ತದಜ್ಞಾತಂ ಕಿಂರೂಪಂ ವಸ್ತ್ವಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।।
ಮಾನಾದವಗತಂ ತಚ್ಚೇನ್ಮೈವಮವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೨೫೦ ।।

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಯಥೋಕ್ತೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ತಾಭ್ಯಾಂ ವಿನಾ ಕುತೋಽಜ್ಞಾಯಿ ತ್ವೇವಂ ರೂಪಮಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೨೫೧ ।।

ನ ಚೇಹ ವಾಸ್ತವಂ ರೂಪಂ ತದಧ್ಯಾಸೇನ ಬಾಧ್ಯತೇ ।
ರಜ್ಜುಸರ್ಪಧಿಯಾ ಲೋಕೇ ನ ರಜ್ಜುರಿತಿಧೀಹುತಿಃ ।। ೨೫೨ ।।

ಸ್ವಸಂವಿತ್ತಿತ್ವಮಾತ್ರೇ ಚ ನ ತಮಃಸಂಭವಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ತಥಾಽಭ್ಯುಪಗಮೇ ತಸ್ಯ ನಾಪನುತ್ತಿಃ ಕುತಶ್ಚನ ।। ೨೫೩ ।।

ದುರ್ವಲಾನಾಂ ವಿರುದ್ಧಾನಾಂ ಬಲವದ್ಭಿರಪಾಕ್ರಿಯಾ ।।
ವಿರುದ್ಧೈರೇವ ದೃಷ್ಟಾ ಸಾ ತದೈಕಾತ್ಮ್ಯೇ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ।। ೨೫೪ ।।

ಬಾಧ್ಯಬಾಧಕಯೋರ್ಯೋಗಃ ಸ್ವಶಕ್ತ್ಯನಪಹಾರತಃ ।।
ಯೋಽನ್ಯಥಾ ಸಂಗತಿಂ ಬ್ರೂತೇ ಚರ್ಮವದ್ವೇಷ್ಟಯೇತ್ಸ ಖಮ್ ।। ೨೫೫ ।।

ನ ಚ ಜಾ़ಡ್ಯಾತಿರೇಕೇಣ ಹ್ಯವಿದ್ಯಾ ಕಾಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಂ ಗಮಯಿತ್ವೇತಿ ಶ್ರುತಿತೋಽಪ್ಯವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೨೫೬ ।।

ಅಜ್ಞಾತಂ ನ ಯಥಾ ಮಾನಾನ್ಮಿಥ್ಯಾಧೀಸಂಶಯೌ ತಥಾ ।।
ನ್ಯಾಯಃ ಪುರೋದಿತಃ ಸರ್ವೋ ಯಸ್ಮಾದಸ್ತಿ ತಯೋರಪಿ ।। ೨೫೭ ।।

ಅಪಿ ಸರ್ವಪ್ರಮಾಣಾನಾಮಜ್ಞಾತತ್ವಾದಿಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ನೇಕ್ಷ್ಯತೇಽನ್ಯತಮಂ ಮಾನಂ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಂ ನ ಚಾಪಿ ತತ್ ।। ೨೫೮ ।।

ನ ತಾವದಿಹ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ, ತದಸಂಭವಾತ ।।
ವಿಷಯೇಂದ್ರಿಯಸಂಬಂಧವಿರಹಾತ್ತದಸಂಭವಃ ।। ೨೫೯ ।।

ನ ಚ ದುಃಖಾದಿಧೀವತ್ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾತಸ್ಯೈವಾನುಭೂತಿತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾರ್ಥವದೇವೈಷಾ ಮಿಥ್ಯಾಧೀರನುಭೂಯತೇ ।। ೨೬೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿಫಲಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕಥಂ ತಸ್ಯ ಪ್ರಮೇಯತಾ ।।
ಮಾಫಲಂ ನ ಚ ಮೇಯಸ್ಥಂ ಕ್ರಿಯಾಫಲವದಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೬೧ ।।

ಅಪಿ ಮಾನಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ಮೇಯಾರ್ಥೇನೈವ ಯುಕ್ತಿಮಾನ್ ।।
ಮಾಫಲಸ್ಯ ತು ಮಾತ್ರೈವ ಹ್ಯತೋಽನ್ಯತ್ರ ವೃಥಾ ಶ್ರಮಃ ।। ೨೬೨ ।।

ಮಾಫಲಸ್ಯ ತು ಮೇಯತ್ವೇ ಪ್ರಾಪ್ನೋತೀಹಾನವಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ಪ್ರಮಾಫಲಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಕಿಂಮಾನ ಇತಿ ಕಥ್ಯತಾಮ್ ।। ೨೬೩ ।।

ಇಹಾಪಿ ಚಾನವಸ್ಥೇತಿ ನಾನುಮಾಽತೋಽತ್ರ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ನ ಚ ರಾಗಾದಿಸಂಸಿದ್ಧೌ ಮಾನವ್ಯಾಪಾರ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೬೪ ।।

ರಾಗಾದೇರ್ನಾಪಿ ಚಾಭಾವೋ ಭಾವಾತ್ತದನುಭೂತಿತಃ ।।
ನ ಚ ಕಶ್ಚಿತ್ಫಲೇ ಭೇದೋ ಮೇಯಮಾನಪ್ರಮಾತೃಷು ।। ೨೬೫ ।।

ಮಾನಕಾರ್ಯಂ ಫಲಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ಸ್ಯಾತ್ತನ್ಮಾತೃಮಾನಯೋಃ ।।
ತದಭಾವೇ ಚ ಮಾಭಾವಾತ್ಕುತಸ್ತತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮಾಂ ವಿನಾ ।। ೨೬೬ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇರಭಾವೇ ಚ ನಾಪ್ಯಭಾವಃ ಪ್ರಮೇಷ್ಯತೇ ।।
ಸುಷುಪ್ತೇ, ಮಾತೃಪೂರ್ವತ್ವಾತ್ಸರ್ವಮಾವ್ಯಾಪೃತೇರಿಹ ।। ೨೬೭ ।।

ನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾನುಮಾನಾಭ್ಯಾಮತೋಽರ್ಥಾಪತ್ತಿತೋಽಪಿ ನ ।।
ನ ಹಿ ದೃಷ್ಟಂ ಶ್ರುತಂ ವರ್ತೇ ಸಾಽರ್ಥಾಪತ್ತಿಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯನಿ ।। ೨೬೮ ।।

ಸಾದೃಶ್ಯಾಸಂಭವಾಚ್ಚೇಹ ನೋಪಮಾನಸ್ಯ ಸಂಭವಃ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಾದಿಸಂಸಿದ್ಧೌ ನ ಚಾಭಾವೋಽಪಿ ಶಂಕ್ಯತೇ ।। ೨೬೯ ।।

ಅತ್ಯಂತಾಪೂರ್ವದೃಷ್ಟೇಽರ್ಥೇ ಪ್ರಾಙ್ನಾದ್ರಾಕ್ಷಮಿಮಂ ನಗಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾದೃಷ್ಟಪೂರ್ವೋ ಯಥಾ ತಥಾ ।। ೨೭೦ ।।

ನ ಚ ಮಾತ್ರಾದಿಸದ್ಭಾವಸ್ತಸ್ಯಾತ್ಯಂತಮದೃಷ್ಟತಃ ।।
ನ ಪ್ರಮಾಣಾನ್ನ ಚಾಭಾವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾತ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೨೭೧ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಮಾಪ್ರಮಾಭಾಸಾಪ್ರಮಾಣಾನಾಮಶೇಷತಃ ।।
ಸ್ವಾರ್ಥಾನನ್ಯಪ್ರಮಾಣಾತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಸ್ತಮಸಸ್ತಥಾ ।। ೨೭೨ ।।

ಆಂತರಂ ಮೇಯಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಮನನ್ಯಮಮ್ ।।
ಭಾವಾಭಾವಾದಿಮದ್ವಿಶ್ವಂ ಸರ್ವಮೇತತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೨೭೩ ।।

ಮೇಯಾರ್ಥಾನಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ನ ಯಥಾವಸ್ತುಧೀರಿಯಮ್ ।।
ಜ್ಞಾತತ್ವಾತ್ತದಭಾವೋಽಪಿ, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾನ್ನೇಷ್ಯತೇ ಸ್ಮೃತಿಃ ।। ೨೭೪ ।।

ಇದಂ ರಜತಮಿತ್ಯೇವಂರೂಪಂ ವಸ್ತು ನ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।।
ನ ನ್ನುಕ್ತೌ ರಜತಜ್ಞಾನಂ ನೇದಂತಾ ರಜತೇಽಸ್ತಿ ನಃ ।। ೨೭೫ ।।

ತದನ್ಯತ್ರ ದ್ವಯಾಭಾವಾತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಾದಾವಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಚೇಹಾರ್ಥಾವಬೋಧೋಽಸ್ತಿ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೨೭೬ ।।

ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಾದಿಸಂಸಿದ್ಧೌ ಕ ಉಪಾಯ ಇತೀರ್ಯತಾಮ್ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಧೀತೋಽಥ ತತ್ಸಿದ್ಧಿರ್ನ, ತಸ್ಯಾ ಮೇಯಸಂಗತೇಃ ।। ೨೭೭ ।।

ಮೇಯಪ್ರಮಾಮೃತೇ ಕಾರ್ಯಂ ಮಾನಾನಾಂ ನಾನ್ಯದಿಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಚ ಸತ್ತ್ವಾದಿಮಾತ್ರೇಣ ರೂಪ್ಯಾದಿಮಿತಿಸಂಭದಃ ।। ೨೭೮ ।।

ತಸ್ಯಾಸಾಧಾರಣಾತ್ಮೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನವಿಷಯತ್ವತಃ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ರಜತಸಂಸ್ಕಾರಸಂಸ್ಕೃತಾತ್ಸ್ವಾಂತತಃ ಸ್ಮೃತಿಃ ।। ೨೭೯ ।।

ಪ್ರಥತೇಽವಿಕೃತಾತ್ಮೈಕನಿತ್ಯದೃಷ್ಟೇಃ ಪರಾತ್ಮನಃ ।। ೨೮೦ ।।
ಜ್ಞಾನಜ್ಞಾತ್ರತಿರೇಕೇಣ ತಮಸ್ಯಪಿ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಮೇಯಂ ವಸ್ತು ತತೋಽಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಸಪ್ರಮಾತೃಕಮ್ ।। ೨೮೧ ।।

ನ ಹಿ ಸಂವಿದನಾರೂಢಃ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಸಂವಿನ್ಮಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇರನಾತ್ಮನಃ ।। ೨೮೨ ।।

ಜ್ಞಾತೋಽಯಮರ್ಥೋಽಜ್ಞಾತೋ ವಾ ಧೀರಿಯಂ ಕರ್ತೃಸಂಶ್ರಯಾ ।।
ಸ್ಮೃತಿಃ, ಸಾ ನ ಯಥಾವಸ್ತು, ನೇತಾಸಾವಪ್ರಮೋದಿತಾ ।। ೨೮೩ ।।

ನ ಹಿ ವಸ್ತ್ವನುರೋಧ್ಯೇತಜ್ಜ್ಞಾತಾಜ್ಞಾತತ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ರೂಪಂ ವಸ್ತ್ವಪರಿಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಥಂ ಜ್ಞಾತೃಸಂಶ್ರಯಮ್ ।। ೨೮೪ ।।

ಜ್ಞಾತಾಜ್ಞಾತವಿಭಾಗೋಽತಃ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಾತ್ಮಮಾತೃಕಃ ।।
ಸಂವಿದಾ ಜ್ಞಾತತಾಸಿದ್ಧಿರ್ಮಿತೇರಪಿ ನ ಮಾತ್ಮನಾ ।। ೨೮೫ ।।

ವಸ್ತ್ವಜ್ಞಾತಂ ಸಮುದ್ಧಿಶ್ಯ ತತ್ಪ್ರಮಿತ್ಸಂತಿ ಮಾನಿನಃ ।।
ಜ್ಞಾತತ್ವಕಾರ್ಯತಶ್ಚಾತಃ ಸಿದ್ಧಂ ತತ್ಫಲತೋಽಥವಾ ।। ೨೮೬ ।।

ಯತೋಽಜ್ಞಾತತ್ವಸಂಸಿದ್ಧರ್ಜ್ಞಾತತ್ವಸ್ಯಾಪಿ ಚಾಂಜಸಾ ।।
ತತ ಏವ ಚ ಮಾನತ್ವಂ ಸಂವಿದರ್ತೇ ನ ತತ್ರ್ರಯಮ್ ।। ೨೮೭ ।।

ಷಷ್ಠಗೋಚರವನ್ನೇದಮಜ್ಞಾತತ್ವಂ, ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಚ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಸ್ತಿದ್ಧಂ, ಸ್ವಾನುಭೂತಿಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೨೮೮ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿವಿವಿಕ್ತಾರ್ಥಮನುಭೂಯೋತ್ಥಿತಸ್ತತಃ ।।
ನಾವೇದಿಪಮಿತಿ ಪ್ರಾಹ ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯನುಸಾರತಃ ।। ೨೮೯ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯುತ್ಥಿತೇಃ ಪೂರ್ವಂ ಚಿದನ್ಯಾನನ್ವಯಾತ್ತಮೋ -
ವಿಶೇಷಣಾ ಚಿದೇವೈಕಾ ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯೈವ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೨೯೦ ।।

ಆಸೀದಿದಂ ತಮೋಭೂತಮಪ್ರಜ್ಞಾತಮಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಅಪ್ರತರ್ಕ್ಯಮವಿಜ್ಞೇಯಮಿತ್ಯೇತತ್ಸ್ವಾನುಭೂತಿತಃ ।। ೨೯೧ ।।

ಪ್ರಥತೇ ಯಃ ಸ್ವಯಂ ಸಾಕ್ಷಾದಜ್ಞಾತತ್ವಾದಿಭೂಮಿಷು ।।
ಸ ಪ್ರಮೇಯಃ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಸಿದ್ಧೇಃ ಪ್ರಮಾತೃತಃ ।। ೨೯೨ ।।

ಏಷ ಏವಾನವಗತಃ ಸ್ವತೋಽವಗತತತ್ತ್ವಕಃ ।।
ಏತಾವನ್ಮಾತ್ರಸಂವ್ಯಾಪ್ತೇರಜ್ಞಾನಾದೇಃ ಪುರಾ ಮಿತೇಃ ।। ೨೯೩ ।।

ಯಥೇಹ ಘಟವಿಜ್ಞಾನೇ ಘಟಾಕಾರೋಽನುಭೂಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾತೃತತ್ಸಾಕ್ಷಿಣೌ ಚೈವಂ ನಾಜ್ಞಾನೇ ಸಾಕ್ಷಿಣೋಽಪರಮ್ ।। ೨೯೪ ।।

ಅಜ್ಞಾತತ್ವಂ ನ ಮಾನೇಭ್ಯೋ ಜ್ಞಾತತ್ವಂ ತತ್ಕೃತಂ ಯತಃ ।।
ತೈರಪ್ಯಜ್ಞಾತತಾ ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಕಾಽತಿಶೀತಿರ್ಮಿತೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೨೯೫ ।।

ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯೈವ ಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ನಾಜ್ಞಾತಃ ಖರಶೃಂಗವತ್ ।।
ಸಂವಿತ್ತೇರಪ್ಯಸಂಬೋಧಾತ್ಸ್ಯಾತ್ತನ್ಮಾನವ್ಯಪೇಕ್ಷಿತಾ ।। ೨೯೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಕುಂಭವತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸುಷುಪ್ತೇಽನನ್ಯಬೋಧಗಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾ ಹ್ಯಾತ್ಮಾನಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಾದಾತ್ಮನಾ ವೇತ್ತ್ಯಕಾರಕಃ ।। ೨೯೭ ।।

ಪರಾಕ್ಪ್ರವಣಯಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಧೀಸ್ಥೋ ಜ್ಞೋಽಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಿ ।।
ವ್ಯೋಮಕಾರ್ಷ್ಣ್ಯಾದಿವತ್ತಜ್ಜಂ ಸಂಭಾವಯತಿ ನ ಸ್ವತಃ ।। ೨೯೮ ।।

ನೈವಾಜ್ಞಾನಂ ಮೃಷಾಜ್ಞಾನಂ ಸಂಶಯಜ್ಞಾನಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಯಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿಷು ।। ೨೯೯ ।।

ನ ಸುಷುಪ್ತಗವಿಜ್ಞಾನಂ ನಾಜ್ಞಾಸಿಷಮಿತಿ ಸ್ಮೃತಿಃ ।।
ಕಾಲಾದ್ಯವ್ಯವಧಾನತ್ವಾನ್ನ ಹ್ಯಾತ್ಮಸ್ಥಮತೀತಭಾಕ್ ।। ೩೦೦ ।।

ನ ಭೂತಕಾಲಸ್ಪೃಕ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ನ ಚಾಽಽಗಾಮಿಸ್ಪೃಗೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವಾರ್ಥದೇಶಃ ಪರಾರ್ಥೋಽರ್ಥೋ ವಿಕಲ್ಪಸ್ತೇನ ಸ ಸ್ಮೃತಃ ।। ೩೦೧ ।।

ನ ಹಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಿಜ್ಞಾನಾದತೀತತ್ವಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಚಾನಾಗತತಾ ಮೇಯೇ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಮತೋ ಭವೇತ್ ।। ೩೦೨ ।।

ಯತ್ತತ್ತ್ವಕಂ ಸ್ಯಾದ್ಯದ್ವಸ್ತು ನ ತತ್ತದತಿವರ್ತತೇ ।।
ನಾಜ್ಞಾತರಜ್ಜುಜಃ ಸರ್ಪೋ ರಜ್ಜುಮುಲ್ಲಂಘಧ್ಯ ವರ್ತತೇ ।। ೩೦೩ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ತಿಸೃಷ್ವವಸ್ಥಾಸು ಹ್ಯಾಗಮಾಪಾಯಿನೀಷ್ವಜಃ ।।
ಸ್ವತೋಽಲುಪ್ತದೃಶಾ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಸದೇಕ್ಷತೇ ।। ೩೦೪ ।।

ದೇಹಾಂತರೇಷ್ವಪಿ ತಥಾ ಹ್ಯನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರತ್ಯಯ ಏವೈಕಃ ಸರ್ವತ್ರಾವ್ಯಭಿಚಾರವಾನ್ ।। ೩೦೫ ।।

ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರರೂಪಂ ಸತ್ಪ್ರಥತೇಽಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಿ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕೂಟಸ್ಥಾನಿಷ್ಠತ್ವಾತ್ತದ್ವಾಧ್ಯಂ ಕಾರಣೇತರಮ್ ।। ೩೦೬ ।।

ನೈವಂ ತತ್ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಕಾರ್ಯೇಷು, ತೇಷಾಂ ತಾದ್ರೂಪ್ಯಹೇತುತಃ ।।
ಜಡಸ್ವಭಾವತೋ ನಾನ್ಯದ್ರೂಪಂ ಕಾರ್ಯೇಷು ಗಮ್ಯತೇ ।। ೩೦೭ ।।

ಏವಂ ಚೇತ್ಕೋಽನಯೋರ್ಭೇದಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋರ್ಮಿತೇಃ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ನ ಜಾಡ್ಯಮತಿವರ್ತತೇ ।। ೩೦೮ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಾಭ್ಯಾಮತದ್ವತ್ತತ್ತ್ವಿಕಾ ತತಃ ।।
ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯೈವ ಸರ್ವತ್ರ ಪ್ರಥತೇ ಸ್ವಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಾ ।। ೩೦೯ ।।

ನೈವಾಽಽತ್ಮನಾ ಸ್ವಭಾವೇನ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಲಭತೇ ಜಡಃ ।।
ಯತೋಽತಃ ಸ್ವಾರ್ಥದೇಶಃ ಸ ಸ್ವಾರ್ಥಶ್ಚಾನನ್ಯಸಿದ್ಧಿಕಃ ।। ೩೧೦ ।।

ಸ್ವತೋಬುದ್ಧೇ ಕುತೋಽವಿದ್ಯಾ ತಾಮೃತೇ ಸಂಸೃತಿಃ ಕುತಃ ।।
ಇತಿಬುದ್ಧಾತ್ಮತತ್ತ್ವಸ್ಯ ಗೀರಿಯಂ ನ ತಮಸ್ವಿನಃ ।। ೩೧೧ ।।

ಯಥೋಚ್ಛಿನ್ನಾತ್ಮಮೋಹಸ್ಯ ನಿಹ್ನೋತುರಪಿ ನಿಹ್ನುತಿಃ।।
ಏವಂ ಪ್ರಾಗಾತ್ಮಸಂಬೋಧಾದದ್ವಯೈಕಾತ್ಮ್ಯನಿಹ್ರುತಿಃ ।। ೩೧೨ ।।

ಕಾಕೋಲೂಕಾನಿಶೇವಾಯಂ ಸಂಸಾರೋಽಜ್ಞಾತ್ಮವೇದಿನೋಃ ।।
ಯಾ ನಿಶಾ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಮಿತ್ಯವೋಚತ್ಸ್ವಯಂ ಹರಿ ।। ೩೧೩ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ನ ವಾಸ್ತವಂ ರೂಪಂ ತದ್ಧ್ವಾಂತಾದ್ಯಪನೋದಕೃತ್ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ಸತ್ಯೇವ ಮೋಹಾದಿವ್ಯುತ್ಪತ್ತೇಃ ಪ್ರಾಗಭೂದ್ಯತಃ ।। ೩೧೪ ।।

ಪ್ರಮಾಣಾರೂಢಮೇವೈತದ್ಧಂತ್ಯವಿದ್ಯಾದ್ಯಶೇಷತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಭಿರತೋ ಯತ್ನಾತ್ಪ್ರಮಾಣಮಿಹ ಸಂಶ್ರಿತಮ್ ।। ೩೧೫ ।।

ಉತಾವಿದ್ವಾನಿತಿ ತಥಾ ಪ್ರಶ್ನಪೂರ್ವಂ ಸ್ವಯಂ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ನಿರ್ಣೇನೇಕ್ತಿ ಸ್ಫುಟಂ ವಸ್ತು ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೩೧೬ ।।

ಆತ್ಮಾಸಾಧಾರಣಾರ್ಥೋತ್ಥರೂಪಮಾತ್ರಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ತನ್ಮಾನಮಪಿ ಮಾನತ್ವಂ ಲಭತೇ, ನ ತು ಕೇವಲಮ್ ।। ೩೧೭ ।।

ತಾವನ್ಮಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಪರಾಕ್ಷ್ವಿವ ನ ಭೇದೋಽತ್ರ ಮಾತ್ರಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೩೧೮ ।।

ವಚಿದಾಭಾಸವನ್ಮೋಹಪೃಷ್ಠೇನೈವೈತಿ ಕರ್ತೃತಾಮ್ ।।
ಟಸ್ಥೋಽಪಿ ಸ್ವತಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ನಾಽಽತ್ಮವೃತ್ತವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।। ೩೧೯ ।।

ಸರ್ವಧೀವಿಕ್ರಿಯಾಸಾಕ್ಷಿಣ್ಯೇವಂ ಸಿದ್ಧೇ ಸ್ವತೋ ದೃಶೌ ।।
ಕಾರ್ಯಂ ಯೇಽನುಭವಂ ಪ್ರಾಹುರ್ವಾಚ್ಯಂ ತೈಃ ಕಾರ್ಯಸಾಧನಮ್ ।। ೩೨೦ ।।

ನ ಜಾಯತೇಽಜ ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಜ್ಞಾನಘನ ಇತ್ಯಪಿ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಪುಂವಿಕ್ರಿಯೋತ್ಸಾರಿ ವಾಕ್ಯಂ ಕಸ್ಮಾದುಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೨೧ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯುತ್ಥಿತೇಃ ಪೂರ್ವಂ ಕಾರಕಂ ದುರ್ಲಭಂ ಮಿತೇಃ ।।
ತದಭಾವಾತ್ಕ್ರಿಯಾಭಾವಸ್ತಾಮೃತೇ ಕಾರ್ಯತಾ ಕುತಃ ।। ೩೨೨ ।।

ಏತಚ್ಚಾನುಭವಾದೇವ ಭವತಾಽಪ್ಯಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಕಾರಕವ್ಯಾಪೃತಿಸ್ತತ್ರ ನಿಪುಣೇನಾಪಿ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೨೩ ।।

ಅಕುರ್ವತ್ಕಾರಣಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ತದ್ವತ್ಕಾರ್ಯಂ ಸದಾ ಭವೇತ್ ।।
ಕಾರ್ಯೇತರಾನವಸಿತಿಃ ಸಂಭೂತೌ ಯುಗಪತ್ತಯೋಃ ।। ೩೨೪ ।।

ವಿರುದ್ಧಾನೇಕಕಾರ್ಯಾಣಾಮೇಕಸ್ಮಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।।
ಅಕುರ್ವತಃ ಪ್ರಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದಕುರ್ವತ್ತ್ವಾವಿಶೇಷತಃ ।। ೩೨೫ ।।

ಅಥ ಕುರ್ವದಭೀಷ್ಟಂ ತತ್ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ತರ್ಹಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।।
ಅಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಕಮಿತಿ ಸುಪ್ತೋನ್ಮತ್ತಪ್ರಭಾಷಿತಮ್ ।। ೩೨೬ ।।

ಮಯಾಽಧ್ಯಕ್ಷೇಣ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಸೂಯತೇ ಸಚರಾಚರಮ್ ।।
ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ಸುರೇಶಸ್ಯ ವಾಕ್ಯಮೇವಂ ಸಮಂಜಸಮ್ ।। ೩೨೭ ।।

ಪ್ರಮೇಯೇ ಚ ಕ್ರಿಯಾಯಾಂ ಚ ಪ್ರಮಾಣೇಽಥ ಪ್ರಮಾತರಿ ।।
ತಚ್ಛಕ್ತ್ಯುಪಾಧಿಹೇತುತ್ವಾಜ್ಜಾಯಮಾನೇವ ಚಿದ್ಧ್ರುವಾ ।। ೩೨೮ ।।

ಯಥಾ ಸದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನ ಕಿಂಚಿದ್ವಸ್ತು ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ತದ್ವದವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಘಟಾಭಾವಾದ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।। ೩೨೯ ।।

ನ ಹಿ ಸದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತ್ವಸದ್ವಸ್ತ್ವಪಿ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ತಸ್ಯಾಪಿ ಸದಪೇಕ್ಷತ್ವಾತ್ಕಿಮನ್ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ಸತಾ ವಿನಾ ।। ೩೩೦ ।।

ಯಥೈವಂ ಸಂವಿದರ್ತೇಽಸನ್ನೈತಿ ಸಂಭಾವನಾಮಪಿ ।।
ಸದಪ್ಯಭಾವರೂಪಂ ವಾ ತದ್ವದವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೩೩೧ ।।

ಅವಿದ್ಯಾ ವಾಽಥ ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ನಾಭೇದಾನ್ನಾತಿರೇಕತಃ ।।
ಸಿದ್ಧಾಯತೇ ಯತೋಽತಃ ಸ್ಯಾದವಿಚಾರಿತಸಿದ್ಧಿಕಮ್ ।। ೩೩೨ ।।

ನೀಲೋತ್ಪಲದಲಾಭಂ ಖಂ ದ್ವಿರೇಫೋದರವತ್ತಮಃ ।।
ಅವಿಚಾರಿತಮಿದ್ಧ್ಯೇವಂ ತಮಸ್ತಜ್ಜಂ ಚ ವೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೩೩೩ ।।

ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಾ ನ ಸಂಸಿಧ್ಯೇತ್ಸ್ವತೋಽನವಗತಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ಭಾವಾಭಾವೌ ನ ವಸ್ತ್ವೇತಿ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ಯದಾತ್ಮನಾ ।। ೩೩೪ ।।

ತಸ್ಮಾದಜಾಯಮಾನೈವ ಜಾಯಮಾನೇವ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅನೂಭೂತಿಸ್ತದಜ್ಞಾನಹೇತೂತ್ಥಾನಾತ್ಮಜನ್ಮನಾ ।। ೩೩೫ ।।

ತದ್ವಿನಾಶೇಽಷಿ ತತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಾದ್ವಿನಶ್ಯಂತೀವ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಯತೋಽತಃ ಕಾರ್ಯತಾಂ ತಸ್ಯಾ ನೇಶ್ವರೋಽಪಿ ಪ್ರಸಾಧಯೇತ್ ।। ೩೩೬ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕತಾಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಭಾವಾಭಾವಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।।
ಯತೋಽಸಿದ್ಧಿರತಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ನಿರಸ್ತಾಖಿಲವಿಕ್ರಿಯಃ ।। ೩೩೭ ।।

ಕಾರ್ಯಂ ಸರ್ವಂ ಯತೋ ದೃಷ್ಟಂ ಪ್ರಾಗಭಾವಪುರಃಸರಮ್ ।।
ತಸ್ಯಾಪಿ ಸಂವಿತ್ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಗಭಾವೋ ನ ಸಂವಿದಃ ।। ೩೩೮ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಹ್ವಸಂವಿದಿತರೂಪಕಮ್ ।।
ಮೇಯಂ ಸಿದ್ಧಮಿಹೈವೈತನ್ನ ವೇದಾದನ್ಯತಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೩೩೯ ।।

ವಸ್ತುವೃತ್ತಮಪೇಕ್ಷ್ಯೈತನ್ನ ಸ್ವತಃ ಪರತಸ್ತಮಃ ।।
ತಜ್ಜಂ ವಾ ತತ್ತಮೋಽಪೇಕ್ಷ್ಯ ಹ್ಯವ್ಯಾಕೃತಗಿರೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೪೦ ।।

ಚಿದಾಭಾಸಂ ತಮೋ ಜ್ಞೇಯಂ, ನಾಜ್ಞಾಸಿಷಮಿತೀಕ್ಷಣಾತ್ ।।
ಜಗಜ್ಜನಿಸ್ಥಿತಿಲಯಾ ಏವಂಭೂತೇ ಪರಾತ್ಮನಿ ।। ೩೪೧ ।।

ತಮಃಪ್ರಧಾನಃ ಕ್ಷೇತ್ರಾಣಾಂ ಚಿತ್ಪ್ರಧಾನಶ್ಚಿದಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ಪರಃ ಕಾರಣತಾಮೇತಿ ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಭಿಃ ।। ೩೪೨ ।।

ಯಾವತ್ಕಾರ್ಯಗತಂ ಕಿಂಚಿದ್ಭಾವನಾದಿ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತಮಸಾ ಬೀಜಭೂತಂ ತದ್ವ್ಯಜ್ಯತೇ ಸಂಸ್ಕೃತೇಃ ಪುನಃ ।। ೩೪೩ ।।

ತಮೋ ನಿಯಾಮಕಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಸ್ವಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ತದನ್ವಯಾತ್ ।।
ಊರ್ಧ್ವಂ ವ್ಯಕ್ತೇಃ ಪುರಾ, ಚೈವ ತದೇವಾತೋ ನಿಯಾಮಕಮ್ ।। ೩೪೪ ।।

ನಿಯಮ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಮಾಪೇಕ್ಷ್ಯ ನಿಯಂತೈಷ ತಮೋವಧಿಃ ।।
ತೇಷ್ವೇವ ಚಿತ್ಸ್ವಭಾವಃ ಸನ್ಸಾಕ್ಷಿತಾಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೩೪೫ ।।

ನಿಗೀರ್ಣಂ ಸಜ್ಜಲೂಕಾದಿ ದುಷ್ಟಂ ದೇಶಂ ಯಥಾಽಽಶ್ರಯೇತ್ ।।
ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾಣಿ ತಥಾ ಯಾಂತಿ ತಮಸ್ವಿನಮ್ ।। ೩೪೬ ।।

ಉತ್ಪತ್ತಿಸ್ಥಿತಿನಾಶೇಷು ಕಾರಣಂ ನಾತಿವರ್ತತೇ ।।
ಕಾರ್ಯಂ ಸರ್ವಂ ಯಥಾ ಲೋಕೇ ತಥೇಹಾಪ್ಯವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೩೪೭ ।।

ಕಾರ್ಯೇಷ್ವಪಿ ಚ ಸರ್ವೇಷು ಕರ್ತುತ್ವಂ ಯತ್ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅಸ್ಯೈವ ತದ್ವಿಜಾನೀಯಾದತಃ ಸರ್ವಕೃದುಚ್ಯತೇ ।। ೩೪೮ ।।

ತತ್ತೇಜ ಐಕ್ಷತ ಇತಿ ತೇಜೋದೇಹಂ ಸದೇವ ತು ।।
ಉತ್ತರೋತ್ತರಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸ್ರಷ್ಟ್ಟತಯೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೪೯ ।।

ತಥಾ ಸಂವರ್ಗವಿದ್ಯಾಯಾಮಪ್ರಾಣಃ ಪ್ರಾಣತಾಂ ಗತಃ ।।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿದೈವಂ ಚ ಪ್ರಾಣವಾಯುತಯೋದಿತಃ ।। ೩೫೦ ।।

ನಾಮೋಪಕ್ರಮಮಾಶಾಂತಮರನಾಭಿನಿದರ್ಶನಾತ್ ।।
ಓತಪ್ರೋತಂ ಜಗತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರಾಣ ಏವೋಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೩೫೧ ।।

ತಥೈವಾಽಽಕಾಶಶಬ್ದೇನ ತತ್ರ ತತ್ರೈಷ ಏವ ತು ।।
ತದೇತತ್ಸತ್ಯಮಿತಿ ಚ ಸಬೀಜಃ ಪರ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೩೫೨ ।।

ಪ್ರಾಣೋ ಹ್ಯೇಷ ಸರ್ವಭೂತೈರಿತಿ ಚಾಽಽಥರ್ವಣೇ ವಚಃ ।।
ಪ್ರಾಣಬಂಧನಂ ಸೋಮ್ಯೇತಿ ಸರ್ವಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೫೩ ।।

ಏಷ ಸ್ವಕಾರ್ಯಂ ಸಂಶ್ರಿತ್ಯ ನಾನಾಭೇದಾನ್ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವೋತ್ಸೃಷ್ಟತೋಯಧಾರಾದ್ಯೈರ್ವೈಶ್ವರೂಪ್ಯಂ ರವಿರ್ಯಥಾ ।। ೩೫೪ ।।

ಪ್ರಾಣಭೂತಾದಿಜನ್ಮೈವ ಜನ್ಮಾಽಽತ್ಮನ ಇಹೋಷ್ಯತೇ ।।
ವಿಯತೋಽಜನ್ಮನೋ ಜನ್ಮ ಯಥಾ ಕುಂಭಾದಿಜನ್ಮನಾ ।। ೩೫೫ ।।

ಏತಸ್ಮಾಜ್ಜಾಯತೇ ಪ್ರಾಣೋ ಮನಃ ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಚ ।।
ನಾವ್ಯಾಕೃತಂ ಪರಾದನ್ಯದಾಗಮಾದವಗಮ್ಯತೇ ।। ೩೫೬ ।।

ಸ್ವಕಾರ್ಯಾಣ್ಯೇವ ಸಂಶ್ರಿತ್ಯ ಮೃದಸಾಧಾರಣಾ ಯಥಾ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯರೂಪತಾಮೇತಿ ಸ್ವಕಾರ್ಯೈಃ ಕಾರಣಂ ತಥಾ ।। ೨೫೭ ।।

ತದೇತನ್ನಿತ್ಯಮಜ್ಞಾನಂ ತಜ್ಜಕಾಲಾದ್ಯನಾಪ್ಲುತೇಃ ।।
ಸರ್ವಕಾಲಾನುವರ್ತ್ಯೇವ ಲೋಕೇ ನಿತ್ಯಮಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೩೫೮ ।।

ನಿತ್ಯಸ್ಯಾನುಚ್ಛಿತ್ತಿರಿತಿ ಚೋದ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ನ ಸಂಭವಃ ।।
ನಿತ್ಯಾಜ್ಞಾನಸಮುಚ್ಛಿತ್ತೌ ಯತಃ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮಾಶ್ರಿತಮ್ ।। ೩೫೯ ।।

ಪ್ರಮಾಂತರೈರವಿಜ್ಞಾತಂ ಪ್ರಮೇಯಂ ವಸ್ತು ಭಣ್ಯತೇ ।।
ತತ್ತತ್ತ್ವಮಾತ್ರಗಂ ತತ್ಸ್ಥಧ್ವಾಂತನುನ್ಮಾನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೬೦ ।।

ಆಗಂತು ಚೇದಿಹಾಜ್ಞಾನಮನಿರ್ಮೋಕ್ಷಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಪುರೇವಾನಾಗತಂ ಭೂಯೋ ನೈಷ್ಯತೀತ್ಯತ್ರ ಕಾ ಪ್ರಮಾ ।। ೩೬೧ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪೇಣ ದ್ವಯೋರವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಗುಣಪ್ರಧಾನರೂಪೇಣ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಗೀರಿಯಮ್ ।। ೩೬೨ ।।

ನ ಕಾರಣಂ ವಿನಾ ಕಾರ್ಯಂ ನ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣಂ ವಿನಾ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಪೇಕ್ಷತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ವಿನಾಽನ್ಯೋನ್ಯಂ ನ ತದ್ವೂಯಮ್ ।। ೩೬೩ ।।

ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾದಿ ಕಾರ್ಯೋತ್ಪತ್ತೇಃ ಪ್ರಯೋಜಕಮ್ ।।
ತದ್ಭೂತೌ ತದಭಿವ್ಯಕ್ತೇಸ್ತತ್ಸ್ವಾಪೇಽವ್ಯಾಕೃತಾತ್ಮತಾ ।। ೩೬೪ ।।

ಸ್ವಕರ್ತುರುಪಭೋಗಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮಾವ್ಯಾಕೃತರೂಪಕಮ್ ।।
ವ್ಯಕ್ತೀಭೂತಂ ಪ್ರಯುಂಕೇ ಕ್ಷ್ಮಾಬಗ್ನ್ಯಂತಂ ಸಾಧನತ್ರಯಮ್ ।। ೩೬೫ ।।

ವಾಯ್ವಾಕಾಶೌ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪೂರ್ವೇಷಾಂ ಸಾಧನಾತ್ಮತಾ ।।
ತ್ರಯಾಣಾಮಪ್ಯತಸ್ತಾನಿ ವಾಯ್ವಾಕಾಶೌ ಪ್ರಯುಂಜತೇ ।। ೩೬೬ ।।

ಪ್ರಯೋಜಕಪ್ರಯೋಜ್ಯತ್ವಂ ಕರ್ಮಸಾಧನಯೋರ್ಭವೇತ್ ।।
ಸ್ವಸ್ವಾಮಿಭೋಗಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮೇವಂ ವ್ಯಾಕೃತತೇಷ್ಯತೇ ।। ೩೬೭ ।।

ವ್ಯಕ್ತಿರ್ನಿಯತಕಾಲೈಷ ಜಗತೋಽವ್ಯಕ್ತಾರೂಪಿಣಃ ।।
ಅಂತರ್ಯಾಮಿಕೃತಾ ಚೈಷಾ ನಾನ್ಯಃ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಪ್ರಭೋಃ ।। ೩೬೮ ।।

ವಾಯೋರಿವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಚೈವೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।।
ನಿರ್ನಿಮಿತ್ತಾತ್ತಥೈವೇಶಾಜ್ಜಗಜ್ಜನ್ಮಸ್ಥಿತಿಕ್ಷಯಾಃ ।। ೩೬೯ ।।

ನ ಪ್ರಯೋಜ್ಯೋ ಯದಾ ಭೋಗಃ ಸ್ವಾಮ್ಯರ್ಥಃ ಕರ್ಮಣಸ್ತದಾ।।
ಹಿತ್ವಾ ಕರ್ಮಾಖಿಲಾ ವ್ಯಕ್ತೀರವಿಶೇಷಾತ್ಮತಾಂ ವ್ರಜೇತ್ ।। ೩೭೦ ।।

ಅಸ್ಯ ದ್ವೈತೇಂದ್ರಜಾಲಸ್ಯ ಯದುಪಾದಾನಕಾರಣಮ್ ।।
ಅಜ್ಞಾನಂ ತದುಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮ ಕಾರಣಮುತ್ಯತೇ ।। ೩೭೧ ।।

ಅಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೋಪಾಧಿತ್ವಾದವಿದ್ಯಾಮುಪಿತಾತ್ಮಭಿಃ ।।
ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾನ್ನಿರ್ದ್ವಯೋಽಪ್ಯಾತ್ಮಾ ಸಾಕ್ಷೀತ್ಯಧ್ಯಸ್ಯತೇ ಜಡೈಃ ।। ೩೭೨ ।।

ಜ್ಯೋತಿಷಾಮಪಿ ತಜ್ಜ್ಯೋತಿರಸದ್ಧೀಪರಿಮೋಷಣಾತ್ ।।
ತಮೋರೂಪಾಮಿವಾಽಽಭಾತಿ ಭಾನುರ್ನಕ್ತಂದೃಶಾಮಿವ ।। ೩೭೩ ।।

ಮೋಹತತ್ಕಾರ್ಯನೀಡಂ ಯತ್ಕೂಟಸ್ಥಾಭಾಸರೂಪಕಮ್ ।।
ಜ್ಞಾನಂ ತದವಿನಾಭೂತಃ ಪರಃ ಸಾಕ್ಷೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೭೪ ।।

ಇದಂ ತತ್ಸರ್ವವೇದೇಷು ಯಥಾಭೂತಾರ್ಥವಿತ್ತಯೇ ।।
ಸದೇವೇತ್ಯಾದಿಭಿರ್ವಾಕ್ಯೈಃ ಕಾರಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಗೀಯತೇ ।। ೩೭೫ ।।

ಸರ್ವಜ್ಞಃ ಸರ್ವಶಕ್ತಿಶ್ಚ ಸರ್ವಾತ್ಮಾ ಸರ್ವಗೋ ಧ್ರುವಃ ।।
ಜಗಜ್ಜನಿಸ್ಥಿತಿಧ್ವಂಸಹೇತುರೇಷ ಸದೇಶ್ಚರಃ ।। ೩೭೬ ।।

ಯಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಮಿತೀಶೋಽಸಾವಂತರ್ಯಾಮೀ ಜಗದ್ಗುರುಃ ।।
ಹರಿರ್ಬ್ರಹ್ಯಾ ಪಿನಾಕೀತಿ ಬಹುಧೈಕೋಽಪಿ ಗೀಯತೇ ।। ೩೭೭ ।।

ಕೂಟಸ್ಥಸ್ಯ ನ ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ದ್ವಿತೀಯಾಸಂಗತೇರ್ಭವೇತ್ ।।
ನಾಶಿನೋಽಪಿ ನ ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ನಾಶೇನಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೩೭೮ ।।

ಅಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಹೇತೌ ತು ಸರ್ವಮೇತತ್ಸಮಂಜಸಮ್ ।।
ಕರ್ತೃತ್ವಾದ್ಯನ್ಯಥಾಜ್ಞಾನಹೇತುತ್ವಾದಾತ್ಮರೂಪಿಣಃ ।। ೩೭೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪಸ್ಯ ಸ್ಥಾಸ್ರುತ್ವಾಜ್ಜ್ಞಾತುರ್ಮೋಹೇನ ಚಾನ್ವಯಾತ್ ।।
ಕೂಟಸ್ಥಸ್ಯಾಪಿ ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಮಾಗಮಾಪಾಯಿನಂ ಪ್ರತಿ ।। ೩೮೦ ।।

ಆತ್ಮಾತ್ಮವತ್ತ್ವಸಂಬಂಧ ಆತ್ಮಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನಯೋರ್ಮತಃ ।।
ಪರೋಽವಿವೇಕೋ ಭೂತಾನಾಮಾತ್ಮಾಾವಿದ್ಯೇತಿ ಕಥ್ಯತೇ ।। ೩೮೧ ।।

ಈಶಾದಿವಿಷಯಾಂತಂ ಯತ್ತದವಿದ್ಯಾವಿಜೃಂಭಿತಮ್ ।।
ಮಾಯಾಂ ತು ಪ್ರಕೃತಿಂ ವಿದ್ಯಾನ್ಮಾಯಿನಂ ತು ಮಹೇಶ್ವರಮ್ ।।
ಇತಿ ವೇದಶಿರಃಸೂಕ್ತಿಸ್ತಥಾ ಚೋದ್ಘುಷ್ಯತೇ ಸ್ಫುಟಾ ।। ೩೮೨ ।।

ದೈವೀ ಹ್ಯೇಷಾ ಗುಣಮಯೀ ಮಮ ಮಾಯೇತಿ ಚ ಸ್ಮೃತಿಃ ।।
ವೈಷ್ಣವೀ ಖಲ್ವಿಯಂ ಮಾಯೇತ್ಯಪಿ ಲೋಕೇಽಪಿ ಗೀಯತೇ ।। ೩೮೩ ।।

ಮಾನಾಂತರಾನಧಿಗತಂ ಮೇಯಂ ತಾವನ್ನಿರೂಪಿತಮ್ ।।
ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯನುಸಾರೇಣ ಪ್ರತ್ಯಡ್ಮತ್ರಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ।। ೩೮೪ ।।

ಏತನ್ನಿದಾನಮಧುನಾ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಂ ನಿರೂಪ್ಯತೇ ।।
ಯತೋ ಬಿಭ್ಯತಿ ಭೂತಾನಿ ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಲಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೩೮೫ ।।

ಯದೇವ ನಿತ್ಯಮಜ್ಞಾನಂ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಂ ತದೇವ ತು ।।
ಕಾರಣೇತರರೂಪೇಣ ತಯೋರವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ।। ೩೮೬ ।।

ಹೇತ್ವಂತರಾನಪೇಕ್ಷಂ ಸತ್ತದವ್ಯಾಕೃತರೂಪಕಮ್ ।।
ವ್ಯಕ್ತತಾಂ ಸ್ವಯಮೇವೈತಿ, ನಿಮಿತ್ತಂ ನಾಸ್ತ್ಯಸಂಹೃತಮ್ ।। ೩೮೭ ।।

ಸುಷುಪ್ತಾದುತ್ಥಿತೀ ರಾಜ್ಞಃ ಸ್ವಯಮೇವ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಜಗ್ಧಾಶೇಷಜಗನ್ಮೂರ್ತೇರವ್ಯಕ್ತಾದ್ವ್ಯಾಕೃತಿರ್ಮುಹುಃ ।। ೩೮೮ ।।

ಅನಿಶ್ಚಿತಾ ಯಥಾ ರಜ್ಜುರಿತಿ ನ್ಯಾಯೋಪಬೃಂಹಿತಮ್ ।।
ಸ್ಫುಟಾರ್ಥಂ ಗೌಡಪಾದೀಯಂ ವಚೋಽರ್ಥೇಽತ್ರೈವ ಗೀಯತೇ ।। ೩೮೯ ।।

ತದಿದಂ ನಾಮರೂಪಾಭ್ಯಾಮನಾಮಕಮರೂಪಕಮ್ ।।
ಏವಂ ವ್ಯಾಕ್ರಿಯತಾಜ್ಞಾನಹೇತುಮಾತ್ರವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೩೯೦ ।।

ಅಭಿಧಾನಾಕೃತಿರ್ನಾಮಶಬ್ದೇನೇಹಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಅಭಿಧೇಯಾಕೃತಿಸ್ತದ್ವದ್ರೂಪಮಿತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೩೯೧ ।।

ಏವಂ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಪ್ರಕಾರಾಭ್ಯಾಮೀಶೋ ವ್ಯಾಕೃತಜನ್ಮನಾಮ್ ।।
ವ್ಯವಹಾರಾಯ ಪರ್ಯಾಪ್ತೋ ನ ತ್ವವ್ಯಕ್ತಾತ್ಮನಾ ಯತಃ ।। ೩೯೨ ।।

ನಾಮ್ನಃ ಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರಸ್ಯ ತ್ವಸಾವಿತಿ ಸಮೀರಷಮ್ ।।
ವಿಶೇಷನಾಮ್ನಾ ಸಂಯೋಜ್ಯ ದೇವದತ್ತಾದಿನೋತ್ಯತೇ ।। ೩೯೩ ।।

ತದೂದ್ರೂಪಸ್ಯ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ರೂಪಮಿತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।।
ತದುಪಾತ್ತವಿಶೇಷಂ ಸಚ್ಛುಕ್ಲಕೃಷ್ಣಾದಿನೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೯೪ ।।

ಏವೇತ್ಯವಧೃತಾವೇತದಾತ್ಮವೃತ್ತವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಸಮುತ್ಥಾಭ್ಯಾಮೇವ ವ್ಯಾಕ್ರಿಯತೇ ಪರಃ ।। ೩೯೫ ।।

ನ ತು ವಿಧ್ವಸ್ತನಿಃಶೇಷಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನತದ್ಭವ -
ಸಾಮಾನ್ಯಭೇದೈಕಾತ್ಮ್ಯಾಖ್ಯತದನನ್ಯಪ್ರಮಾತ್ಮನಾ ।। ೩೯೬ ।।

ಆದಾವವ್ಯಾಕೃತಂ ತತ್ತ್ವಂ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಾ ।।
ಸ್ವಯಂ ತದ್ವ್ಯಾಕೃತಿಮಗಾದ್ಯಥೈತರ್ಹಿ ತಥೈವ ತತ್ ।। ೩೯೭ ।।

ನಾಮರೂಪಾಭ್ಯಾಮೇವೇತಿ ನ ಸಮುಚ್ಚಯನಿಶ್ಚಿತೌ ।।
ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ಲೋಕೇಽಪಿ ವ್ಯಾಕೃತಿರ್ಯತಃ ।। ೩೯೮ ।।

ಜಾತಿತೋ ಬಧಿರಸ್ಯೇಹ ವ್ಯಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ರೂಪಮಾತ್ರಜಾ ।।
ಜಾತ್ಯಂಧಾದೇಶ್ಚ ನಾಮ್ನೈವ ತಥಾ ಚೋಭಯಥಾಽಪ್ಯಸೌ ।। ೩೯೯ ।।

ಅಜ್ಞಾತಾತ್ಮೈಕಹೇತೂನಾಂ ಮಿಥೋಪೇಕ್ಷಾತ್ಮನಾಂ ಶ್ರುತೌ ।।
ನೇಯತ್ತಾಽಸ್ತೀಹ ತತ್ತ್ವಾನಾಮಾನಂತ್ಯಾನ್ನ ಕ್ರಮಸ್ತಥಾ ।। ೪೦೦ ।।

ಪ್ರಕ್ರಿಯಾನಿಯಮೋ ನಾಪಿ ಪುಂವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಪ್ರಧಾನತಃ ।।
ಪ್ರತಿಶ್ರುತಿವಿಗೀತಿಶ್ಚ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಣಾಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೦೧ ।।

ಯಯಾ ಯಯಾ ಭವೇತ್ಪುಂಸಾಂ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ।।
ಸಾ ಸೈವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೇಹ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಧ್ವೀ ಸಾ ಚಾನವಸ್ಥಿತಾ ।। ೪೦೨ ।।

ಉದ್ಭೂತಿಸ್ಥಿತಿಹಾನೀನಾಂ ನ ಕಚಿತ್ಸಂಭವೋ ಯಥಾ ।।
ಮುಖ್ಯಾಂ ವೃತ್ತಿಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ತಥೋದರ್ಕೇಽಪಿ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೦೩ ।।

ನ ಜಾಯತೇ ಜನ್ಯತೇ ವಾ ನಾಪಿ ಹಂತಿ ನ ಹನ್ಯತೇ ।।
ತಮಃಸಂವೃತದೃಷ್ಟೀನಾಂ ಪಾಡ್ವಿಕಾರಾದಿವೀಕ್ಷಣಮ್ ।। ೪೦೪ ।।

ಯದರ್ಥಂ ಸರ್ವಶಾಸ್ರಾಣಾಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿರತಿವಿಸ್ತರಾ ।।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಾವತಾರಾರ್ಥಃ ಸರ್ವಶಾಸ್ರಸಮುದ್ಯಮಃ ।। ೪೦೫ ।।

ವಿರೋಧಃ ಸರ್ವಶಾಸ್ರಾಣಾಂ ಸ್ವಾಭಿಧೇಯವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥೇಽವಿರೋಧಿತ್ವಾದತ ಏತತ್ಸಮೀರಿತಮ್ ।। ೪೦೬ ।।

ಸ್ವತ ಏವ ಯತಃ ಪುಂಸಾಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಸ್ವಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ।।
ತತ್ರಾನುವಾದಿ ಶಾಸ್ರಂ ಸ್ಯಾನ್ನಿವೃತ್ತಾವೇವ ತನ್ಮಿತಿ ।। ೪೦೭ ।।

ಅಪಿ ವಾತ್ಸ್ಯಾಯನಾದೀನಾಂ ಶಾಸ್ರಾಣಾಮುಕ್ತಹೇತುತಃ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮವಿರುದ್ಧಂ ಸ್ಯಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ।। ೪೦೮ ।।

ಪ್ರವರ್ತಮಾನಃ ಪುರುಷಃ ಶಾಸ್ರೋದ್ದೀಪಿತವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಿವಿಷಯಂ ದುಷ್ಟಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽತೋ ವಿನಿವರ್ತತೇ ।। ೪೦೯ ।।

ಅನಿತ್ಯದುಃಖಶೂನ್ಯತ್ವಂ ಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ಬ್ರುವನ್ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಬುದ್ಧೋಽಪಿ ರಾಗಾಪುಚ್ಛಿತ್ತೌ ಯತತೇ ನಾಽಽತ್ಮನಿಹುತೌ ।। ೪೧೦ ।।

ತ್ಯಾಗ ಏವ ಹಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಮೋಕ್ಷಸಾಧನಮುತ್ತಮಮ್ ।।
ತ್ಯಜತೈವ ಹಿ ತಜ್ಜ್ಞೇಯಂ ತ್ಯಕ್ತುಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪರಂ ಪದಮ್ ।। ೪೧೧ ।।

ಏಕವಾಕ್ಯತ್ವತೋ ಯದ್ವಾ ಐಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ।।
ವೇದಶಾಸ್ರಸ್ಯ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ತಥಾ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।। ೪೧೨ ।।

ಪ್ರಮಾಣಾನಿ ಚ ಶಾಸ್ರಾಣಿ ತತ್ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ನ ಚಾನ್ಯತಃ ।।
ಅಜ್ಞಾತಾತ್ಮಾವಬೋಧಿತ್ವಾತ್ತಥಾ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।। ೪೧೩।।

ಯಸ್ಮಿಂಶ್ಚಾವಿದ್ಯಯಾಧ್ಯಾಸಃ ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಸ್ವಾಭಾವಿಕ್ಯಾ ಕೃತೋ ಮಿಥ್ಯಾ ಶುಕ್ತ್ಯಾದೌ ರಜತಾದಿವತ್ ।। ೪೧೪ ।।

ನನು ಸಾಮಾನ್ಯವಿಜ್ಞಾನವಿಶೇಷಾಜ್ಞಾನಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಜಾತರೂಪ್ಯಸ್ಮೃತೇರ್ಲೋಕೇ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೪೧೫ ।।

ಯತ್ರಾಧ್ಯಾಸೋ ಯದಧ್ಯಸ್ತಂ ಭೇದಸಿದ್ಧೌ ತಯೋರ್ಮೃಷಾ ।।
ಜ್ಞಾನಂ ಜಗತಿ ಸಂಸಿದ್ಧಂ ಸಾ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯೇಽತಿದುರ್ಲಭಾ ।। ೪೧೬ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಯೇಪಾಂ ಚಾಪಾಸ್ತಭೇದಕಮ್ ।।
ಚೋದ್ಯಮೇತತ್ಸಮಾನಂ ಸ್ಯಾದುಭಯೋರಪಿ ಪಕ್ಷಯೋಃ ।। ೪೧೭ ।।

ನ ನಃ ಪರಿಹೃತೇನಾರ್ಥಶ್ಚೋದ್ಯೇನಾನೇನ ಕಶ್ಚನ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹೈಕಹೇತುತ್ವಾತ್ಸರ್ವಾನರ್ಥಮೃಷಾಮತೇಃ ।। ೪೧೮ ।।

ಅಜ್ಞಾನಮೇವ ವಾಧ್ಯಂ ನೋ ಮಾನಸ್ಯೇಹ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ತಚ್ಚೋದ್ಯಪರಿಹಾರೋಽತಃ ಕ್ರಿಯತೇ ನಾಫಲತ್ವತಃ ।। ೪೧೯ ।।

ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯದಜ್ಞಾನಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಯೇಷಾಂ ತಾನ್ಪ್ರತಿ ಚೋದ್ಯಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ತ್ವಜ್ಞಾತಾತ್ಮವಾದಿನಾಮ್ ।। ೪೨೦ ।।

ನನ್ವಜ್ಞಾನಮವಸ್ತುತ್ವಾತ್ಕಥಂ ಸಂಸಾರಕಾರಣಮ್ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಸ್ಯ ವಸ್ತುತ್ವಾತ್ತದೇವಾಸ್ತ್ವಿಹ ಕಾರಣಮ್ ।। ೪೨೧ ।।

ತಥಾಚ ಯುಕ್ತಿಮದ್ಯತ್ನಾನ್ಮಹದ್ಭಿರಪಿ ಭಾಷಿತಮ್ ।।
ಅಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಪುನಸ್ರೇಧೇತ್ಯತ ಏತತ್ಸುಸಂಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೪೨೨ ।।

ಕಿಂ ಭೋಃ ಸದಪಿ ಮಾನೇನ ವಸ್ತು ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಿರಸ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ನಿರಸ್ತೇ ಕಿಂ ಶೇಷಂ ಯಸ್ಮಿನ್ಮಾನಸ್ಯ ಮಾನತಾ ।। ೪೨೩ ।।

ವ್ಯಂಜಕತ್ವಾತ್ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಮೇಯಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿತೋಽಪರಮ್ ।।
ಕಾರ್ಯಾಂತರಂ ನ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ನಿತರಾಂ ವಸ್ತ್ವಪಾಕ್ರಿಯಾ ।। ೪೨೪ ।।

ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಂ ಕಥಂ ವಸ್ತು ನ ಹಿ ಮಿಥ್ಯೇತಿ ವಸ್ತು ಸತ್ ।।
ಮಿಥ್ಯಾ ತದ್ವಸ್ತು ಚೇತ್ಯುಕ್ತಿರ್ಮಹತಾಮೇವ ಶೋಭತೇ ।। ೪೨೫ ।।

ಸ್ವತೋಽಪಿ ಯದಿ ಸಾ ವಸ್ತು ರಜ್ಜ್ವಾಂ ಸರ್ಪಾದಿಕಾ ಮತಿಃ ।।
ರಜ್ಜ್ವಾತ್ಮನಾ ತಥಾಽಪೀಯಮವಸ್ತ್ವೇವಾತ್ರ ವಾಧ್ಯತೇ ।। ೪೨೬ ।।

ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಕಾರ್ಯತ್ವಾಕ್ತಿಂ ತತ್ಕಾರಣಮುಚ್ಯತಾಮ್ ।।
ಅಕಾರಣಂ ಸತ್ಕಾರ್ಯಂ ಚೇಡಿಂಭಕೈರಪಿ ಹಸ್ಯತೇ ।। ೪೨೭ ।।

ರಾಗಾದಿಕಾರಣಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಂಂ ಸತ್ಕಾರಣಂ ಕಥಮ್ ।।
ಅವಸ್ತ್ವಪಿ ಚ ವಸ್ತ್ವೇವ ವಸ್ತುರೂಪಾತ್ತದನ್ಯತಃ ।। ೪೨೮ ।।

ಉಪಾತ್ತಮೇಯರೂಪತ್ವಂ ಮಾನಾನಾಂ ಸತ್ಯತೋಚ್ಯತೇ ।।
ತದ್ವಲೇನೈವ ಮೇಯಸ್ಥಂ ಘ್ನಂತಿ ಮೋಹಾದಿ ನಾನ್ಯತಃ ।। ೪೨೯ ।।

ತದ್ವಿಪರ್ಯಯತೋ ಮಿಥ್ಯಾ ಸರ್ವಂ ಮೋಹಾದಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ವಸ್ತ್ವಸಾಧಾರಣಂ ರೂಪಂ ಮೋಹಾದೇರ್ನ ಪ್ರಮೀಯತೇ ।। ೪೩೦ ।।

ನ ಚ ವಸ್ತು ಸತತ್ತ್ವಂ ತದ್ವಾಧಾತ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।।
ಮೇಯಪ್ರಬೋಧನಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ನ ಮಿತೇಃ ಸತ್ಯತಾಽನ್ಯತಃ ।। ೪೩೧ ।।

ಕಾರಕಾಣಾಂ ಹಿ ಸತ್ಯತ್ವಂ ಸ್ವಕಾರ್ಯಾಪೇಕ್ಷಯೇಷ್ಯತೇ ।।
ಇತೋಽನ್ಯಥಾ ತತ್ಸತ್ಯತ್ವಂ ನಿಷ್ಫಲಂ ನ ಚ ಲಭ್ಯತೇ ।। ೪೩೨ ।।

ಯದ್ವಸ್ತು ಸ್ವಾತ್ಮನೈವಾಸ್ತಿ ತತ್ಪರಾರ್ಥಂ ನ ಬೋಧವತ್ ।।
ಪಾರಾರ್ಥ್ಯೇನೈವ ಸದ್ಯಚ್ಚ ತತ್ಪರಸ್ಮಾದ್ಧಿರುಙ್ನ ಸತ್ ।। ೪೩೩ ।।

ಸರ್ವಮನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಂ ಸದೀಕ್ಷ್ಯಮಾಣಂ ಸ್ವಮಾತ್ರಯಾ ।।
ಸ್ವಾತ್ಮರೂಪಾತ್ಪೃಥಗ್ರಪಂ ನ ವಸ್ತೂತ್ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯತೇಽಣ್ವಪಿ ।। ೪೩೪ ।।

ಆತ್ಮನೈವ ಸ್ವಭಾವೇನ ವಸ್ತ್ವಾತ್ಮಾನಂ ವಿಭರ್ತಿ ಹಿ ।।
ನಾಽಽತ್ಮನೋ ವಿದ್ಯತೇಽಪೇಕ್ಷಾ ವಸ್ತುನೋಽನ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಾ ।। ೪೩೫ ।।

ತಸ್ಮಾದವಿದ್ಯಾಸಂಭೂತಂ ನಾನಾತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ಹಿ ತದ್ಧ್ವಂಸಾನ್ನ ಕಚಿದ್ಭೇದಧೀರ್ಯತಃ ।। ೪೩೬ ।।

ಮಿತ್ಯುತ್ಪತ್ತಾವನುತ್ಪತ್ತಿರ್ವಿರೋಧಾದ್ಬಾಧ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ತದ್ಬಾಧೇ ನಾಪ್ಯಪೇಕ್ಷಾಽಸ್ತಿ ಮಿಥ್ಯಾಧೀಬಾಧನಂ ಪ್ರತಿ ।। ೪೩೭ ।।

ಮಿಥ್ಯಾಧಿಯೋಽಪಿ ಬಾಧ್ಯತ್ವಮಜ್ಞಾನೈಕಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ಮೂಲಧ್ವಸ್ತೌ ಹತಂ ತಚ್ಚೇನ್ಮಿಥ್ಯಾಧೀಃ ಕಿಂ ಕರೋತಿ ನಃ ।। ೪೩೮ ।।

ಮೇಯರೂಪಾನುರೋಧಿತ್ವಂ ಮಿಥ್ಯಾಸಂಶಯಯೋರ್ಯದಿ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾತ್ತಯೋರ್ಭೇದೋ ಗಮ್ಯತಾಂ ಕೇನ ಹೇತುನಾ ।। ೪೩೯ ।।

ಅಜ್ಞಾನಂ ಸಂಶಯತ್ವಾನ್ನೋ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಾತ್ತಥೈವ ಚ ।।
ತಯೋಸ್ತತ್ತ್ವವಿವಕ್ಷಾಯಾಮಜ್ಞಾನಂ ತತ್ತ್ವಮುಚ್ಯತೇ ।। ೪೪೦ ।।

ಅಜ್ಞಾತ ಏವ ಯದ್ಯತ್ರ ಜ್ಞಾತೇ ತಸ್ಮಿನ್ನ ತದ್ಭವೇತ್ ।।
ಸರ್ವತ್ರಾಸಿದ್ಧಿರೂಪತ್ವಾನ್ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಮಿದಂ ಮತಮ್ ।। ೪೪೧ ।।

ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಸ್ಯ ವಸ್ತುತ್ವಂ ಯೇನೈವ ಸ್ಯಾತ್ಸದಾತ್ಮನಾ ।।
ಅಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಪಿ ತೇನೈವ ಸತ್ಯತ್ವಂ ಕೇನ ವಾರ್ಯತೇ ।। ೪೪೨ ।।

ರಜ್ಜುಸರ್ಪೋ ಯಥಾ ರಜ್ಜ್ವಾ ಸಾತ್ಮಕಃ ಪ್ರಾಗ್ವಿವೇಕತಃ ।।
ಅವಸ್ತು ಸನ್ನಪಿ ಹ್ಯೇಷ ಇತಿ ಪೂಜ್ಯೈರಪೀರಿತಮ್ ।। ೪೪೩ ।।

ಸ್ವತಸ್ತು ಸತ್ಯತಾ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನೋಭಯೋರಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಅವಿಚಾರಿತಸಿದ್ಧಿತ್ವಾನ್ನ ಸ್ವತಃ ಪರತೋಽಪಿ ತೇ ।। ೪೪೪ ।।

ತದೇವಾನುಪ್ರವಿಶ್ಯೇತಿ ತತ್ತ್ವಂ ಯತ್ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕಮ್ ।।
ಸಚ್ಚ ತ್ಯಚ್ಚಾದಿಕಾಂ ಭಿತ್ತಿಂ ಮೋಹಾತ್ಪ್ರಾಪದಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೪೪೫ ।।

ನ ಚಾಪಿ ತ್ರಯಸದ್ಭಾವೇ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಂ ಜಗತ್ಯಪಿ ।।
ಮೋಹಮಾತ್ರಪ್ರಯುಕ್ತತ್ವಾನ್ನ ಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಸ್ಮೃತೇಶ್ಚ ತತ್ ।। ೪೪೬ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಾಂತರನಿರ್ಮುಕ್ತಂ ತಥಾಽಸಾಧಾರಣೈರಪಿ ।।
ಅಸಾಮಾನ್ಯತ್ವಮೇವೈತಿ ಶೌಕ್ಲ್ಯಮನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೪೪೭ ।।

ನ ಚೇದಂ ಸ್ಮರಣಾಜ್ಜಾತಂ ನಾಪಿ ಸಾಮಾನ್ಯಹೇತುಜಮ್ ।।
ಶುಕ್ಲಸ್ಯ ಗೃಹ್ಯಮಾಣತ್ವಾತ್ಪುರೋದೇಶಾವಲಂಬಿನಃ ।। ೪೪೮ ।।

ಏವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಏತಸ್ಮಿಞ್ಶುಕ್ತಿಕೋದರವರ್ತಿನಿ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧಮಭೂಜ್ಜ್ಞಾನಂ ರಜತಾಭಮಬೋಧಜಮ್ ।। ೪೪೯ ।।

ಅಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಮತಂ ಯೇಷಾಂ ಜ್ಞಾನಂ ತಾನ್ಪ್ರತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಇದಂ ರಜತಮಿತ್ಯೇತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಶುಕ್ತೌ ಕುತೋಽನ್ವಭೂತ್ ।। ೪೫೦ ।।

ವಿಶಿಷ್ಟಾಕೃತಿದೇಶೇಹಾಕಾಲಧರ್ಮಂ ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ಶುಕ್ತಿಕಾಜ್ಞಾನತೋ ನರ್ತೇ ವಸ್ತ್ವೀದೃಕ್ಸಾಧ್ಯತೇಽನ್ಯತಃ ।। ೪೫೧ ।।

ಅಸಾಧಾರಣಧರ್ಮೋತ್ಥೋ ನ ಸಾಧಾರಣಕಾರಣಃ ।।
ರಜತಂ ಶುಕ್ತಿಕೇತ್ಯಾದಿವ್ಯಪದೇಶೋಽಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೪೫೨ ।।

ನ ಚೇಹ ರಾಜತಾ ಧರ್ಮಾಃ ಕುತೋ ಜ್ಞಾನಂ ತದಾಕೃತಿ ।।
ನ ಹ್ಯಾಕಾರಮನಾಲಿಂಗ್ಯ ಜ್ಞಾನಮಾಕಾರವತ್ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೪೫೩ ।।

ಶುಕ್ತಿಕಾನುವಿಧಾಯಿತ್ವಾನ್ನೇದಂ ಸ್ಮರ್ತವ್ಯಸಂಶ್ರಯಮ್ ।।
ಅನಾಲಿಂಗಿತಬಾಹ್ಯಾರ್ಥಾ ಬುದ್ಧಾವೇವ ಸ್ಮೃತಿರ್ಯತಃ ।। ೪೫೪ ।।

ಧರ್ಮಾದಿಹೇತುಕಂ ಯೇಽಪಿ ಪರಿಣಾಮಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇಽಪಿ ತುಲ್ಯತ್ವಾದನಾಶ್ವಾಸಸ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೪೫೫ ।।

ಭೂತಕಾಲೋಪಲಬ್ಧೋಽರ್ಥಃ ಸ್ಮೃತೇಶ್ಚೇದ್ಗೋಚರೋ ಮತಃ ।।
ನಾಸೌ ಭೂತಾತ್ಮನಾಽಜ್ಞಾಯಿ ಭೂತಜ್ಞಾನಮನಾಶ್ರಯಮ್ ।। ೪೫೬ ।।

ಸ್ವೋತ್ಪತ್ತಿವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಜ್ಞಾನಕಾಲೋಽಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಅಗತ್ವರಂ ಸದ್ವಿಜ್ಞಾನಂ ಭೂತಾರ್ಥಂ ಢೌಕತೇ ಕಥಮ್ ।। ೪೫೭ ।।

ಅವಿಲುಪ್ತಾರ್ಥವಿಜ್ಞಾನೋ ಯದ್ಯಾತ್ಮಾಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸರ್ವಬಿಜ್ಞಾನಾತ್ಸರ್ವಜ್ಞತ್ವಂ ಭವೇದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೪೫೮ ।।

ಆಶ್ರಿತಾಶ್ರಯಸಂಬಂಧಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋಃ ಸ್ಮೃತಃ ।।
ವರ್ತಮಾನಾತ್ಮಗಂ ಜ್ಞಾನಮತೀತಾರ್ಥಂ ಸ್ಪೃಶೇತ್ಕಥಮ್ ।। ೪೫೯ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇಽಪಿ ಚಾಸ್ತ್ಯೇತತ್ರ್ರಯಂ ಯದ್ಭವತೇರಿತಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಯ ತದಿದಮಜ್ಞಾತಂ ವಸ್ತ್ವವೈತಿ ಹಿ ।। ೪೬೦ ।।

ತಥಾ ಸತಿ ಮೃಷಾಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವತ್ರೈವ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಮುಕ್ತ್ವೈಕಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾನಂ, ನ ತತ್ರಾಸ್ತಿ ತ್ರಯಂ ಯತಃ ।। ೪೬೧ ।।

ಯಸ್ಮಿನ್ಸತ್ಯೇವ ಯತ್ಕಾರ್ಯಂ ನ ಭವೇದೇವ ಚಾಸತಿ ।।
ತತ್ಸ್ವಕಾರ್ಯೇ ಸ್ವತಂತ್ರತ್ಘಾದುಚ್ಯತೇ ಕಾರಣಂ ಬುಧೈಃ ।। ೪೬೨ ।।

ಸ್ವತ ಆಕಾರವತ್ಕಿಂಚಿತ್ಪರತಶ್ಚಾಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ಶುಕ್ತಿಮೃತ್ಸ್ಫಟಿಕಾದ್ಯೇವಂ ಜ್ಞಾತಂ ಕಿಂ ನಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।। ೪೬೩ ।।

ನಾಪಿ ವ್ಯಭಿಚರೇಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಯದಿ ಸ್ಮರ್ತವ್ಯಪೃಷ್ಠಗಮ್ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಸ್ತ್ವೇಕನಿಷ್ಠತ್ವಾದ್ಯಥೇಯಂ ಶುಕ್ತಿಕಾಮತಿಃ ।। ೪೬೪ ।।

ನ ಚ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಸ್ಮೃತೇರ್ಭೇದಂ ಲಭೇಮಹಿ ।।
ಪ್ರಧ್ವಂಸಾತ್ತಸ್ಯ ಚಾರ್ಥಸ್ಯ ನಾತೋಽರ್ಥಸ್ಪರ್ಶಿನೀ ಸ್ಮೃತಿಃ ।। ೪೬೫ ।।

ಕಿಂ ತ್ವೇತದಿತಿ ಜಿಜ್ಞಾಸೋರ್ನಿಷಿದ್ಧೇಽಪ್ಯನ್ಯಥಾಗ್ರಹೇ ।।
ತಾವತೋ ವ್ಯವಧಾನತ್ವಾದ್ಗುಭುತ್ಸಾ ಚ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೪೬೬ ।।

ಶುಕ್ತಿಕೇಯಮಿತಿ ಹ್ಯುಕ್ತೇ ಯಥಾರ್ಥಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।।
ರಜತಾದ್ಯನ್ಯಥಾಜ್ಞಾನಪ್ರತಿಷೇಧಾದೃತೇಽಪಿ ಹಿ ।। ೪೬೭ ।।

ನೀಲೋತ್ಪಲದಲಾಭಂ ಖಂ ಸಾಮಾನ್ಯೇತರವರ್ಜಿತಮ್ ।।
ನ ಪಶ್ಯೇಯುಸ್ರಯಾಸತ್ತ್ವಾನ್ನ ಹಿ ತಚ್ಚಾಕ್ಷುಷಂ ಯತಃ ।। ೪೬೮ ।।

ದಿಗ್ವಿಭಾಗಾದಿವದ್ವ್ಯೋಮ ಪ್ರಾಗ್ಯಾನಂ ಚ ರವೌ ತಥಾ ।।
ಸ್ವಪ್ನೇ ನಾನಾಪ್ರಪಂಚಾಢ್ಯಂ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಮೃತೇ ತ್ರಯಾತ್ ।। ೪೬೯ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಶುಕ್ತಿಕಾಜ್ಞಾನಮೇವ ತು ।।
ರಜತಾದ್ಯನ್ಯಥಾಜ್ಞಾನಕಾರಣಂ ಯುಕ್ತಿಗೌರವಾತ್ ।। ೪೭೦ ।।

ಕರ್ಮಜ್ಞಾನಾದಿಹೇತುತ್ವಾನ್ನಿಯಮಸ್ಯ ಯಥಾ ತವ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಾದ್ಯವಿಶೇಷೇಽಪಿ ನಿಯಮೋಽಪ್ಯೇವಮಿಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೪೭೧ ।।

ಭೂರಿಸಾಮಾನ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾಚ್ಛೌಕ್ಲ್ಯಮೇಧ ಕರೋತಿ ಕಿಮ್ ।।
ಸದಪ್ಯನ್ಯದುದಾಸ್ತೇ ಕಿಂ ಸ್ವಾಶ್ರಯಗ್ರಹಣಂ ಪ್ರತಿ ।। ೪೭೨ ।।

ಅನೇಕಾರ್ಥಾಭಿಸಂಬಂಧಾಚ್ಛೌಕ್ಲ್ಯಸ್ಯ ರಜತೇ ಚ ಕಃ ।।
ಪಕ್ಷಪಾತೋ ವಿನಾ ಹೇತುಂ ಬಲಾಕಾಜ್ಞಾನಕೃನ್ನ ಕಿಮ್ ।। ೪೭೩ ।।

ಸ್ವಾಕಾರಮಾತ್ರನಿಷ್ಪತ್ತೇರ್ನಾಲಂ ಕಾರ್ಯಾಂತರಾಯ ಹಿ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಂ ವಾ ವಿಶೇಷೋ ವಾ ನಾತಃ ಸ್ಯಾದ್ರಾಜತೀ ಸ್ಮೃತಿಃ ।। ೪೭೪ ।।

ನ ಹ್ಯಸಂನಿಹಿತಂ ಬೋದ್ಧುರ್ವಸ್ತು ಬುದ್ಧೌ ಕರೋತಿ ಹಿ ।।
ಜ್ಞಾನಮಾಕಾರವಲ್ಲೋಕೇ ಸರ್ವಾಕಾರಪಸಕ್ತಿತಃ ।। ೪೭೫ ।।

ಪದಾರ್ಥಾಂತರಸದ್ಭಾವಮಪೇಕ್ಷ್ಯಾನ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ಯಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಿರ್ಮೃಷಾ ತತ್ಸ್ಯಾದ್ರಜ್ಜುಸರ್ಪದ್ವಿಚಂದ್ರವತ್ ।। ೪೭೬ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೀಹ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಜಮ್ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಸಿದ್ಧಿತ್ವಾನ್ಮಿಥ್ಯಾ ತದಪಿ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೪೭೭ ।।

ಆತ್ಮನ್ಯಧ್ಯಾಸರೂಪೋಽಯಂ ಸಂಸಾರಃ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ ।।
ಅಧ್ಯಾಸಶ್ಚ ವಿನಾ ಹೇತುಂ ನ ಲೋಕ ಉಪಪದ್ಯತೇ ।। ೪೭೮ ।।

ತಸ್ಮಾದ್ಧೇತೂಪದೇಶಾಯ ಯಃ ಕಾರಣಮಿತೀರ್ಯತೇ ।।
ಯಸ್ಮಿನ್ನವಿದ್ಯಯೇತ್ಯೇವಂ ನನು ಕಾರಣಮೀರಿತಮ್ ।। ೪೭೯ ।।

ಪ್ರಧಾನವಾದಮಾಶಂಕ್ಯ ಯಸ್ಮಾದ್ಭೂಯೋಽಪಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅಜ್ಞಾತ ಆತ್ಮಾ ಜಗತಃ ಕಾರಣಂ ನ ಗುಣತ್ರಯಮ್ ।। ೪೮೦ ।।

ಶ್ರುತಿತೋ ಯುಕ್ತಿತಶ್ಚಾಪಿ ಸ್ವಯಮೇವ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತಿ ।।
ಉದರ್ಕ ಇಮಮೇವಾರ್ಥಂ ನಾತೋಽನ್ಯತ್ಕಾರಣಂ ತತಃ ।।। ೪೮೧ ।।

ಯದಾತ್ಮಕೇ ನಾಮರೂಪೇ ಇತ್ಯಜ್ಞಾನಾತ್ಮತಾ ತಯೋಃ ।।
ಭಣ್ಯತೇಽತೋಽಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಶುಕ್ತಿಕಾರಜತಾದಿವತ್ ।। ೪೮೨ ।।

ನ ಕಾರಣಾತಿವರ್ತ್ಯಸ್ತಿ ಕಾರ್ಯಂ ಜಗತಿ ಕುತ್ರ ಚಿತ್ ।।
ಸ್ವಕಾರಣಾವಿಶಿಷ್ಟತ್ವೇ ಸಲಿಲಾದಿತಿಹೇತುಗೀಃ ।। ೪೮೩ ।।

ವಸ್ತುವೃತ್ತಂ ನ ಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ತದಜ್ಞಾನಾಪನುತ್ತಯೇ ।।
ಅನುಪಾತ್ತಪ್ರಮಾಣಂ ಸದಿತ್ಯರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೪೮೪ ।।

ಸ್ವತೋ ಬುದ್ಧಮಿದಂ ಯಸ್ಮಾದತಃ ಶುದ್ಧಮಸದ್ದೂಯಮ್ ।।
ದ್ವಿತೀಯಸಂಗತಿರ್ಯಸ್ಮಾಲ್ಲೋಕೇಽಶುದ್ಧೇಃ ಪ್ರಯೋಜಿಕಾ ।। ೪೮೫ ।।

ಯಥೋಕ್ತತತ್ತ್ವೇ ನಾವಿದ್ಯಾಮೃತೇ ಸ್ಯಾಹೂಯಸಂಗತಿಃ ।।
ಅತೋಽಶುದ್ಘಿನಿಷೇಧೋಕ್ತಿಸ್ತದವಿದ್ಯಾನಿಷೇಧತಃ ।। ೪೮೬ ।।

ಈಶ್ವರಾವ್ಯಾಕೃತಪ್ರಾಣವಿರಾಙ್ಭೂತೇಂದ್ರಿಯಾದಿಕಮ್ ।।
ನಾವಿದ್ಯೋಪಾಶ್ರಯಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೪೮೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯದೃಷ್ಟ್ಯಾ ತನ್ನಿಪುಣೋಽಪಿ ನ ವೀಕ್ಷತೇ ।।
ನ ಚ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧಿಯಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಪರಾಗ್ಬುದ್ಧಿರ್ಮಿತಿರ್ಭವೇತ್ ।। ೪೮೮ ।।

ಪರಾಂಚಿ ಖಾನೀತ್ಯೇತಚ್ಚ ಸಾಟೋಪಮಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಡ್ಭಾನೈಕಮೇಯತ್ವಂ ವೇದಾಂತೇಷ್ವಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।। ೪೮೯ ।।

ಇತೋ ವಿರುದ್ಧಮಾನತ್ವಂ ಸ್ವತೋಪಾಸ್ತದ್ವಯಾತ್ಮನಃ ।।
ಶಕ್ಯಂ ವೈಶ್ವಾನರವರಾತ್ಪ್ರವಕ್ತುಂ, ನ ತು ಮಾನತಃ ।। ೪೯೦ ।।

ನಿತ್ಯಶುದ್ಧಶ್ಚ ಬುದ್ಧಶ್ಚ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾ ಪರಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಮುಕ್ತಶ್ಚಾತೋಽವಸೇಯೋಽಸೌ ಸದ್ವೇದಾಂತೋಕ್ತಿಮಾನಿನಾ ।। ೪೯೧ ।।

ಏವಂಭೂತೋಽಪ್ಯಸಂಬುದ್ಧಸ್ವಾತ್ಮತತ್ತ್ವೋ ಮಹೇಶ್ಚರಃ ।।
ಆಪೇದೇ ಕಾರಣಾತ್ಮತ್ವಂ ನಾಮರೂಪಾದಿಸರ್ಜನೇ ।। ೪೯೨ ।।

ಸ ಏಷ ಇತ್ಯನೇನಾಪಿ ಸುವಿರುದ್ಧಾತ್ಮತಾಂ ಬ್ರುವನ್ ।।
ವಿರುದ್ಧಬಸ್ತುಸಂಸೃಷ್ಟಿ ಬ್ರೂತೇಽಜ್ಞಾನೈಕಕಾರಣಮ್ ।। ೪೯೩ ।।

ವ್ಯಾಕುರ್ವನ್ನಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಸ್ವತೋ ಜ್ಞೋಽಪಿ ತಮೋನ್ವಯಾತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾದಿಸ್ತಂಬಪರ್ಯಂತಂ ಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರಾವಿಶದುಚ್ಯತೇ ।। ೪೯೪ ।।

ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯನುರೋಧೇನ ಯೋಽಜ್ಞಾತಾರ್ಥಃ ಪುರೋದಿತಃ ।।
ಪ್ರಕೃತಾರ್ಥಾವಲೇಹಿತ್ವಾತ್ಸರ್ವನಾಮ್ನಾ ಸ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೪೯೫ ।।

ಪರಾಮೃಶ್ಯ ಸ ಇತ್ಯೇವಮವ್ಯಾಕೃತಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ।।
ತಥಾರೂಪಃ ಸ್ವಕಾರ್ಯಸ್ಥಃ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾದೇಷ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೪೯೬ ।।

ವಿರುದ್ಧರೂಪಯೋರೇವಂ ನಿರ್ದ್ವಯದ್ವಯರೂಷತಃ ।।
ಸ ಏಷ ಇತಿ ನಿರ್ದೇಶಃ ಕಥಂ ಸ್ಯಾತ್ಕೃಷ್ಣಸರ್ಪವತ್ ।। ೪೯೭ ।।

ಕಾರಣಾನ್ನಾನ್ಯತಃ ಕಾರ್ಯಂ ತಥಾ ಕಾರ್ಯಾಚ್ಚ ಕಾರಣಮ್ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತನ್ಯಾಯಹೇತುತ್ವಾನ್ನ ವಿರೋಧೋಽತ್ರ ಕಶ್ಚನ ।। ೪೯೮ ।।

ಅಜ್ಞಾತವಸ್ತುತತ್ತ್ವಸ್ಯ ದುಷ್ಕರಂ ನಾಸ್ತಿ ಕಿಂಚನ ।।
ನೀಲೀಕೃತಂ ನಭಃ ಪಶ್ಯೇಚ್ಚಕ್ಷುಷಾ ನೀಲವಸ್ತ್ರವತ್ ।। ೪೯೯ ।।

ಯೋಗ್ಯಾಯೋಗ್ಯವ್ಯಪೇಕ್ಷೇಯಂ ಮಾನವ್ಯವಹೃತೌ ಭವೇತ್ ।।
ಕಲ್ಪನಾಮಾತ್ರನಿಷ್ಪತ್ತೇರ್ನಾಪೇಕ್ಷಾಽಜ್ಞಾನಭೂಮಿಷು ।। ೫೦೦ ।।

ಇತ್ಯುಕ್ತಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಹೇತುರೇಷೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಪ್ರವಿಷ್ಟ ಇತ್ಯನೇನಾತ್ರ ಸ್ವಾಭಾಸೈಕತಮೋನ್ವಯಾತ್ ।। ೫೦೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾದಾವಿತ್ಯನೇನಾಪಿ ಜನಿಮತ್ಸರ್ವಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಸಂಸಾರಧರ್ಮಾರ್ಥೇ ದೇಹೇಷ್ವಿತಿ ಚ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೫೦೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾದಿಸ್ತಂಬಪರ್ಯಂತಂ ದೇಹೇಷ್ವಿತಿ ತಥೋಚ್ಯತೇ ।।
ಕ್ರಿಯಾಫಲಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ದೇಹೇಷ್ವೇವೇತಿ ನಾಽಽತ್ಮನಿ ।। ೫೦೩ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಮರುದ್ಬುದ್ಧಿಚಕ್ಷುರ್ದೇಹಾದಿರೂಪಿಣಾಮ್ ।।
ಪ್ರವಿಷ್ಟವಚಸೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಗುಣಪ್ರಾಧಾನ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೫೦೪ ।।

ನ ಢೌಕತೇ ಪರಾಚೀನಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಾಸಂಗತಃ ಪರಃ ।।
ನೇಹಾಜ್ಞಾನಮನಾದಾಯ ಹ್ಯಾತ್ಮಾಽನಾತ್ಮಾನಮೀಕ್ಷತೇ ।। ೫೦೫ ।।

ಸ್ಥಾಣ್ವಜ್ಞಾನಮನಾದಾಯ ನ ಚೋರಾದೀಕ್ಷಣಂ ಯಥಾ ।।
ಆತ್ಮಾಜ್ಞಾನಮನಾದಾಯ ತದ್ವನ್ನಾನಾತ್ಮವೀಕ್ಷಣಮ್ ।। ೫೦೬ ।।

ಯೇನಾನ್ವಿತೋಽಯಂ ಸಂಸಾರೀ ಸುಷುಪ್ತೇ ಕರ್ಮಣಃ ಕ್ಷಯಾತ್ ।।
ತತ್ಸ್ವಾಭಾವ್ಯಾವಶೇಷಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಕಾರ್ಯತ್ವಾದ್ಧಟಾದಿವತ್ ।। ೫೦೭ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮಾಭಾಸಪ್ರವೇಶೋ ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಡ್ಭೋಹನಿಬಂಧನಃ ।।
ತಜ್ಜೇಷ್ವಪಿ ಸ ಏವ ಸ್ಯಾನ್ಮರುದ್ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿರೂಪಿಷು ।। ೫೦೮ ।।

ಪಯೋಂಭೋವತ್ಸೂತ್ರರೂಪಂ ಕ್ರಿಯಾವಿಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿಮತ್ ।।
ಕರ್ತೃಸ್ಥಭಾವಕಂ ಸ್ಥಾಸ್ರು ಚಲಂ ಕರ್ಮಸ್ಥಭಾವಕಮ್ ।। ೫೦೯ ।।

ಬುದ್ಧ್ಯಾತ್ಮನೋಽಭಿನಿರ್ವತ್ತಿರ್ವ್ಯವಸಾಯಾತ್ಮನಸ್ತತಃ ।।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಂ ಯಂ ಪ್ರಾಹುರುಪಾದಾನಂ ಜಗದ್ಧಿಯಾಮ್ ।। ೫೧೦ ।।

ವೈರಾಜಂ ಸ್ಥಾನಮಾಸಾದ್ಯ ಕ್ಷ್ಮಾದಿದೇಶವಿಭಾಗವಾನ್ ।।
ದೇವತಾಕರಣೋ ದೇವ ಏಷ ಏವೋಚ್ಯತೇ ವಿರಾಟ್ ।। ೫೧೧ ।।

ತಥಾ ಚ ಮಂತ್ರವರ್ಣೋಽತ್ರ ಹ್ಯಗ್ನಿರ್ಮೂರ್ಧೇತಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ತದುಪಾದಾನಮಾತ್ರಾಃ ಸ್ಯುರ್ದೇವತಾಃ ಸ್ವಾಭಿಮಾನಜಾಃ ।। ೫೧೨ ।।

ಆಧಿಭೌತಿಕಭೂತಾನಾಂ ತಥೈವಾಧ್ಯಾತ್ಮರೂಪಿಣಾಮ್ ।।
ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾನಾಂ ಪರಿಚ್ಛೇದೋ ಹ್ಯವಿದ್ಯಾಕಾಮಕರ್ಮಭಿಃ ।। ೫೧೩ ।।

ಸೂತ್ರಾದಿಸ್ಥಾಣುಪರ್ಯಂತಂ ಜಗತ್ಸೃಷ್ಟ್ವಾಽಽತ್ಮಮಾಯಯಾ ।।
ಸ್ವಾಭಾಸೈಕಸಹಾಯಾತ್ಮಾ ತದೇವ ಪ್ರಾವಿಶದ್ಧರಿಃ ।। ೫೧೪ ।।

ನನು ವ್ಯಾಕ್ರಿಯತೇತ್ಯುಕ್ತಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಜಗತ್ಪುರಾ ।।
ಕರ್ಮಕರ್ತ್ರುಕ್ತಿತೋಽಕಸ್ಮಾತ್ಕಥಂ ಕರ್ತಾಽಭಿಧೀಯತೇ ।। ೫೧೫ ।।

ಪರಾತ್ಮನಃ ಪ್ರವೇಶೋಽಪಿ ನ್ಯಾಯಂ ಸಂಗಚ್ಛತೇ ನ ಚ ।।
ನೇಹಾಸೌ ಪ್ರಕೃತೋ ಯಸ್ಮಾದತೋ ನಾಸೌ ಪ್ರವೇಶಭಾಕ್ ।। ೫೧೬ ।।

ನೈಷ ದೋಷಃ ಪರಸ್ಯಾಪಿ ಹ್ಯವ್ಯಕ್ತಜಗದಾತ್ಮನಾ ।।
ವಿವಕ್ಷಿತತ್ವಾದಾಕ್ಷಿಪ್ತನಿಯಂತ್ರಾದ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೫೧೭ ।।

ಇದಂಶಬ್ದಾಭಿಧಾನೇನ ಹ್ಯೇಕಾಧಿಕರಣಶ್ರವಾತ್ ।।
ಅವ್ಯಾಕೃತಪದಸ್ಯಾತೋ ಯಥೋಕ್ತೋಽರ್ಥೋಽತ್ರ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೫೧೮ ।।

ಇದಂ ಜಗಾನ್ನಿಯಂತ್ರಾದಿವಿಭಿನ್ನಾನೇಕರೂಪವತ್ ।।
ಯಥಾಽಧುನಾ ನಿಶ್ಚಿನುಮಃ ಪ್ರಾಗಪ್ಯೇತದಭೂತ್ತಥಾ ।। ೫೧೯ ।।

ನಾಮರೂಪಾದ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತೇಃ ಪ್ರಾಗ್ವ್ಯಕ್ತಾಪಹ್ನವೇಽಪ್ಯಭೂತ್ ।।
ಅವ್ಯಕ್ತಾಧ್ಯಕ್ಷ ಏಕಾಕೀ ವ್ಯಕ್ತಂ ಯತ್ಸಾಕ್ಷಿಕಂ ಜಗತ್ ।। ೫೨೦ ।।

ಜಗಜ್ಜನಿಸ್ಥಿತಿಧ್ವಂಸನೃತ್ತಸಾಕ್ಷ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಶಿಷ್ಟಸ್ಯೇಹ ಪ್ರವೇಶ್ಯತ್ವಾತ್ಪರ ಏವಾಽಽವಿಶೇದತಃ ।। ೫೨೧ ।।

ವಿವಕ್ಷಾತಶ್ಚ ಶಬ್ದಾನಾಂ ಪ್ರಯೋಗೋ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಯಥಾ ಗ್ರಾಮಾದಿಶಬ್ದಾನಾಂ ತಥೇಹಾಪ್ಯವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೫೨೨ ।।

ನಿವಾಸಶ್ಚ ನಿವಾಸೀ ಚ ತಥಾ ಚೋಭಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಗ್ರಾಮಶಬ್ದೇನ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿಂಸ್ತಥೇಹಾಪಿ ಜಗದ್ಗಿರಾ ।। ೫೨೩ ।।

ಕಚಿದಾತ್ಮೈವ ನಿರ್ದೇಶ್ಯೋಽನಾತ್ಮೈವ ಕಚಿದುಚ್ಯತೇ ।।
ತಥೋಭಯವಿವಕ್ಷಾಽಪಿ ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತೋಕ್ತಿತಃ ।। ೫೨೪ ।।

ಯತ್ರ ನಾಶಾದಿಮದ್ವಸ್ತು ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತತ್ರಾನಾತ್ಮೈವ ವಾಚ್ಯೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೋಪಸರ್ಜನಃ ।। ೫೨೫ ।।

ಅಸ್ಥೂಲೋಽಜೋಽಜರಃ ಶುದ್ಧೋ ಯತ್ರ ಚಾಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮವಿವಕ್ಷೈವ ತತ್ರ ಜ್ಞೇಯಾಭಿಧಾನತಃ ।। ೫೨೬ ।।

ಅವ್ಯಕ್ತಂ ವ್ಯಾಕೃತಂ ವಿಶ್ವಂ ಯತ್ರ ಚಾಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮದ್ವಯಾರ್ಥೈವ ವಿವಕ್ಷಾ ತತ್ರ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೫೨೭ ।।

ಯನ್ಮದನ್ಯದಿತಿ ಚೋಕ್ತೇಃ ಪರಸ್ಯ ಪ್ರಕೃತತ್ವತಃ ।।
ಸಶಬ್ದೇನ ಪರಾಮರ್ಶಃ ಪರಸ್ಯೇಹ ಭವೇದತಃ ।। ೫೨೮ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।।
ನನು ಪ್ರವೇಶಸ್ತಸ್ಯೇಹ ಕಥಂ ಶ್ರುತ್ಯೋಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೫೨೯ ।।

ಅಪ್ರವಿಷ್ಟಂ ಯತೋ ವೇಶ್ಮ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೇನ ಶಕ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರವೇಷ್ಟುಂ ಪುರುಷೇಣೈವಂ ನ ಖೇನೈತದ್ವಿಧರ್ಮತಃ ।। ೫೩೦ ।।

ಸರ್ವಗಾಣಾಮಪಿ ಯಥಾ ಭೂತಾನಾಂ ಪರಿಣಾಮತಃ ।।
ಸರ್ಪಾದೀನಾಂ ಪ್ರವೇಶಃ ಸ್ಯಾದುಪಲಾದೌ ಮತಂ ಯದಿ ।। ೫೩೧ ।।

ಯುತಸಿದ್ಧನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಸಹಜೋಕ್ತ್ಯಾಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಅಶ್ಮನಃ ಪರಿಣಾಮತ್ವಾತ್ಸರ್ಪಾದೇಃ ಪರಿಪಾಕತಃ ।। ೫೩೨ ।।

ದೃಶ್ಯತೇಽಂತಸ್ಥತೋಯಾನಾಂ ಬಹಿಷ್ಠಃ ಪರಿಪಾಕತಃ ।।
ಪರಿಣಾಮಃ ಪದಾರ್ಥನಾಂ ಕ್ರಿಮಿಸರ್ಪಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ।। ೫೩೩ ।।

ನೈವಂ ಯಸ್ಮಾದನಾಪನ್ನಧರ್ಮಾಂತರ ಇಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ಯೇ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ಸ್ರಷ್ಟೈವ ಪುಮಾನ್ವೇಶ್ಮೇವ ತತ್ಕೃತಮ್ ।। ೪೩೪ ।।

ಯಥಾ ಭುಕ್ತ್ವೈತಿ ನಗರಂ ಭುಜ್ಯೇತಿಕ್ರಿಯಯೋರ್ನರಃ ।।
ಅವಿಶಿಷ್ಟೋ ಭವೇತ್ಕರ್ತಾ ಭಿನ್ನಕಾಲಸ್ಥಯೋಸ್ತಥಾ ।। ೫೩೫ ।।

ಸೃಷ್ಟ್ವೇದಂ ಸಕಲಂ ವಿಶ್ವಂ ಪಶ್ಚಾತ್ತತ್ಪ್ರಾವಿಶದ್ವಿಭುಃ ।।
ಅನುಪಾತ್ತಾನ್ಯಧರ್ಮಃ ಸನ್ನ ತು ಪಾಷಾಣಸಪವತ್ ।। ೫೩೬ ।।

ನ ಚಾನವಚ್ಛಿನ್ನತನೋರ್ನಿರ್ವಿಭಾಗಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।।
ಪೂರ್ವಸ್ಥಾನವಿಯೋಗೇನ ಸ್ಥಾನಾಂತರಸಮಾಗಮಃ ।। ೫೩೭ ।।

ಮತಂ ಪ್ರವೇಶಶ್ರವಣಾದಸ್ತು ಸಾವಯವಃ ಪರಃ ।।
ಇತಿ ಚೇನ್ನೈತದೇವಂ ಸ್ಯಾದಾಗಮೋಕ್ತಿವಿರೋಧತಃ ।। ೫೩೮ ।।

ದಿವ್ಯೋ ಹ್ಯಮೂರ್ತಃ ಪುರುಷೋ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಚಾಸಕೃತ್ ।।
ಗೀರ್ಮನೋಗಮ್ಯಧರ್ಮಾಣಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಮಾತ್ಮನಿಹುತೇಃ ।। ೫೩೯ ।।

ಸವಿವಿಂಬಾದಿವತ್ತರ್ಹಿ ಪ್ರವೇಶೋಽಸ್ತು ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ನೈತನ್ನ್ಯಾಯ್ಯಮಸದ್ಭಾವಾತ್ತತ್ಸಂಯೋಗವಿಯೋಗಯೋಃ ।। ೫೪೦ ।।

ಸಂಯೋಗಶ್ಚ ವಿಯೋಗಶ್ಚ ಯಸ್ಯ ಯೇನೇಹ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತಿಬಿಂಬಪ್ರವೇಶೋಽಯಂ ತತ್ರ ನ ತ್ವಿಹ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೫೪೧ ।।

ಗುಣಪ್ರವೇಶವದೃ್ರವ್ಯ ಇತಿ ಚೇನ್ನಾನಪಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ದ್ರವ್ಯೈಕಪರತಂತ್ರಾಣಾಂ ಗುಣಾನಾಮೇವ ಯುಕ್ತಿಮಾನ್ ।। ೫೪೨ ।।

ತಾದೃಕ್ಪ್ರವೇಶೋ ನೇಶಸ್ಯ ಸ್ವಾತನ್ನ್ಯಾದುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಏಷ ಸರ್ವೇಶ್ವರ ಇತಿ ಸ್ವಾತತ್ರ್ಯಂ ಶ್ರೂಯತೇಽಸಕೃತ್ ।। ೫೪೩ ।।

ಬೀಜವತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರವೇಶಶ್ಚೇನ್ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಜನ್ಮಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾಧರ್ಮಪ್ರಸಕ್ತೇರಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।। ೫೪೪ ।।

ಸ್ಥೂಲಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾಷಟ್ಕಪ್ರತಿಷೇಧಶ್ರುತೇರ್ನ ಚ ।।
ಪ್ರವೇಶೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಯುಕ್ತಃ ಫಲೇ ಬೀಜಾದಿವತ್ಸದಾ ।। ೫೪೫ ।।

ನನು ಪಾಷಾಣಸರ್ಪೇಣ ಪುನರುಕ್ತಮಿದಂ ಕಥಮ್ ।।
ಫಲೇ ಬೀಜವದಿತ್ಯುಕ್ತಂ ನೈಷ ದೋಷೋ ಭವೇತ್ಕುತಃ ।। ೫೪೬ ।।

ಭಾಗಭಾಗ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಃ ಖ್ಯಾತೋ ಬೀಜಫಲಾತ್ಮನೋಃ ।।
ಆಧಾರಾಧೇಯಸಂಬಂಧಸ್ತತ್ರಾಶ್ಮೋರಗಯೋಃ ಸ್ಫುಟಃ ।। ೫೪೭ ।।

ಪರಸ್ಮಾದನ್ಯ ಏವೇಹ ಸಂಸಾರೀ ಪ್ರಾವಿಶಜ್ಜಗತ್ ।।
ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಸ್ಯ ಲೋಕೇಽಪಿ ಪ್ರವೇಶ ಉಪಪದ್ಯತೇ ।। ೫೪೮ ।।

ಸ್ರಷ್ಟ್ಟಪ್ರವೇಷ್ಟ್ರೋರೇಕತ್ವಾನ್ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ಜಗತ್ಸೃಷ್ಟಿಮನು ತದೇವ ಪ್ರಾವಿಶಚ್ಛ್ರುತೇಃ ।। ೫೪೯ ।।

ಪರ ಏವ ಪ್ರವಿಷ್ಟಶ್ಚೇತ್ಪ್ರವಿಷ್ಟಾನಾಮನೇಕತಃ ।।
ತದನನ್ಯತ್ವತಃ ಪ್ರಾಪನ್ಮಹೇಶಸ್ಯಾಪ್ಯನೇಕತಾ ।। ೫೫೦ ।।

ನೈಷ ದೋಷೋ ಯತೋ ನೇಹ ಭೇದೇನೇಶಸ್ಯ ಸಂಗತಿಃ ।।
ಆತ್ಮತ್ವರೂಪತಸ್ತಸ್ಯ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಚಾಭೇದಸಂಗತೇಃ ।। ೫೫೧ ।।

ಅನನ್ಯತ್ವಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟೈಃ ಸ್ಯಾನ್ನಾನಾತ್ವಮಿತಿ ದುರ್ಭಣಮ್ ।।
ಬಹೂನಾಮೇಕಯೋಗಿತ್ವಾದೇಕತ್ವಂ ಕಿಂ ನ ಚೋದ್ಯತೇ ।। ೫೫೨ ।।

ನ ಚ ನಾನಾತ್ವಕೃಲ್ಲೋಕೇ ಸಂಯೋಗೋಽಭೇದಕಾರಣಾತ್ ।।
ತಥಾಽಽಗಮವಿರೋಧಶ್ಚ ಬಹುತ್ವಂ ಚೇತ್ಪರಾತ್ಮನಃ ।। ೫೫೩ ।।

ಏಕೋ ದೇವೋ ಬಹುಧೇತಿಮಂತ್ರಬ್ರಾಹ್ಮಣಯುಕ್ತಿತಃ ।।
ವಿಯದ್ವದೇಕಲಸ್ತಸ್ಮಾದೀಶ್ವರೋಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೫೫೪ ।।

ಆಸ್ತಾಂ ತಾವತ್ಪ್ರವೇಶೋಽಯಂ ನ್ಯಾಯ್ಯೋಽನ್ಯಾಯ್ಯೋ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ದೋಷಾಂತರಮಿಹ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ತತ್ತಾವತ್ಪ್ರವಿಚಾರ್ಯತೇ ।। ೫೫೫ ।।

ಸಂಸಾರಿತ್ವಾತ್ಪ್ರವಿಷ್ಟಾನಾಂ ಪರಸ್ಯ ತದಭೇದತಃ ।।
ಸಂಸಾರಿತ್ವಂ ಪ್ರಸಕ್ತಂ ಚೇನ್ನ ಕ್ಷುದಾದ್ಯತ್ಯಯಶ್ರುತೇಃ ।। ೫೫೬ ।।

ಸುಖಿದುಃಖಿತ್ವಮೋಹಾದಿದರ್ಶನಾನ್ನೇತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ನೈವಂ ವೇದಾಂತವಾಕ್ಯೇಷು ನ ಲಿಪ್ಯತ ಇತಿ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೫೫೭ ।।

ನನು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನೇನ ಸಾಕ್ಷಾದ್ದುಃಖಾದಿದರ್ಶನೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಬಾಧಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ನ ನ್ಯಾಯ್ಯೋಕ್ತಿಪರಂಪರಾ ।। ೫೫೮ ।।

ನೋಪಾಧ್ಯಾಶ್ರಯಜನಿತವಿಶೇಷವಿಷಯತ್ವತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಭಾಸತಾಸಿದ್ಧೇಸ್ತೇನ ನೋಕ್ತಿವಿರೋಧಿತಾ ।। ೫೫೯ ।।

ದುಃಖೀ ಯದಿ ಭವೇದಾತ್ಮಾ ಕಃ ಸಾಕ್ಷೀ ದುಃಖಿನೋ ಭವೇತ್ ।।
ದುಃಖಿನಃ ಸಾಕ್ಷಿತಾಽಯುಕ್ತಾ ಸಾಕ್ಷಿಣೋ ದುಃಖಿತಾ ತಥಾ ।। ೫೬೦ ।।

ಮರ್ತೇ ಸ್ಯಾದ್ವಿಕ್ರಿಯಾಂ ದುಃಖೀ ಸಾಕ್ಷಿತಾ ಕಾ ವಿಕಾರಿಣಃ ।।
ಧೀವಿಕ್ರಿಯಾಸಹಸ್ರಾಣಾಂ ಸಾಕ್ಷ್ಯತೋಽಹಮವಿಕ್ರಿಯಃ ।। ೫೬೧ ।।

ಸುಖದುಃಖಾದಿಸಂಬದ್ಧಾಂ ಯಥಾ ದಂಡೇನ ದಂಡಿನಮ್ ।।
ರಾಧಕೋ ವೀಕ್ಷತೇ ಬುದ್ಧಿಂ ಸಾಕ್ಷೀ ತದ್ವದಸಂಹತಃ ।। ೫೬೨ ।।

ಶರೀರೇಂದ್ರಿಯಸಂಘಾತ ಆತ್ಮತ್ವೇನ ಗತಾಂ ಧಿಯಮ್ ।।
ನಿತ್ಯಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿಷಾ ದೀಪ್ತಾಂ ವಿಶಿಂಷಂತಿ ಸುಖಾದಯಃ ।। ೫೬೩ ।।

ಪರಾಂಚಯೇವ ತು ಸರ್ವಾಣಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದೀನಿ ನಾಽಽತ್ಮನಿ ।।
ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ಪ್ರವೃತ್ತಂ ತತ್ಸದಸೀತಿ ವಚೋಽಂಚಸಾ ।। ೫೬೪ ।।

ವಿಜ್ಞಾತಾರಮರೇ ಕೇನ ನ ದೃಷ್ಟೋರಿತಿ ಚ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಅನ್ಯದೇವೇತಿ ವಾಕ್ಯಾಚ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ನಾಽಽತ್ಮಗೋಚರಮ್ ।। ೫೬೫ ।।

ಕಿಂತು ಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ಯುಪಾಧೌ ತದಾತ್ಮಚ್ಛಾಯೈಕಕರ್ಮಕಮ್ ।।
ತಥಾ ದುಃಖ್ಯಹಮಿತ್ಯಾದೌ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮುಪಚಾರತಃ ।। ೫೬೬ ।।

ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಸ್ಯ ತಥೈವೇಹೋಪಚಾರತಃ ।।
ಅಯಂ ದುಃಖ್ಯಹಮಸ್ಮೀತಿ ವಿಷಯೇಣ ತದೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೫೬೭ ।।

ನಾಸಿಕಾಗ್ನೇ ಮಹದ್ದುಃಖಂ ಪಾದಾಂಗಷ್ಠಾಗ್ರ ಏವ ಚ ।।
ದೇಹಾವಯವದುಃಖಾದೇಃ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾನ್ನಾಽಽತ್ಮದುಃಖಿತಾ ।। ೫೬೮ ।।

ಪ್ರತೀಚಿ ಚೇದ್ಭವೇದ್ದುಃಖಂ ವ್ಯಾಪಿ ಚೈತನ್ಯವದ್ಭವೇತ್ ।।
ದ್ರಷ್ಟ್ಟಸ್ಥತ್ವಾನ್ನ ಕರ್ಮಸ್ಥಂ ದ್ರ್ಷ್ಟ್ರಾ ದೃಶ್ಯೇತ ಬೋಧವತ್ ।। ೫೬೯ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮನಸ್ತ್ವೇವ ಕಾಮಾಯ ಹ್ಯಾತ್ಮಾರ್ಥತ್ವಶ್ರುತೇರ್ಭವೇತ್ ।।
ಆತ್ಮೈಕವಿಷಯಂ ಸೌಖ್ಯಮಿತಿ ಚೇನ್ಮನ್ಯಸೇ ನ ಹಿ ।। ೫೭೦ ।।

ಯತ್ರ ವಾ ಅನ್ಯದಿತ್ಯುಕ್ತೇರವಿದ್ಯಾವಿಷಯಂ ತು ತತ್ ।।
ದುಃಖಿತ್ವಂ ನಾಽಽತ್ಮನಿ ಜ್ಞೇಯಂ ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿ ನಿಹ್ನುತೇಃ ।। ೫೭೧ ।।

ಮಮ ತಾವದಿದಂ ಬುದ್ಧೌ ಭವದ್ಭ್ಯೋ ಯನ್ನ ರೋಚತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಯಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಸಂಸಾರೋ ನಾಽಽತ್ಮನೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೭೨ ।।

ಮತಂ ತಾರ್ಕಿಕಸಮಯವಿರೋಧಶ್ಚೇತ್ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಇಚ್ಛಾದ್ವೇಷಾದಿಮಾನಾತ್ಮಾ ಯತಸ್ತೈರಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।। ೫೭೩ ।।

ನೈವಂ ನಿಃಶೇಷತರ್ಕೈಶ್ಚೇದವಿರೋಧೋಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಸಿದ್ಧಾಂತೋ ದುಃಸ್ಥಿತೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ತದಾ ವಃ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೫೭೪ ।।

ನ ಚ ತಾರ್ಕಿಕಯುಕ್ತ್ಯಾಽಪಿ ಪ್ರತೀಚೀಹಾಸುಖಾತ್ಮತಾ ।।
ಯತೋಽವಗಮ್ಯತೇ ತಸ್ಮಾನ್ನಿರ್ಭೀತಿಃ ಸುಖಮಾಸ್ಯತಾಮ್ ।। ೫೭೫ ।।

ಪರಾಕ್ಪ್ರತ್ಯಯಗಮ್ಯೇನ ದುಃಖೇನ ಸ್ಯಾದ್ವಿಷೇಷಣಮ್ ।।
ನ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರರೂಪಸ್ಯ ವಿರೋಧಾದುಷ್ಣಶೀತವತ್ ।। ೫೭೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾವಿಷಯತ್ವಂ ಚ ಪ್ರತೀಚಃ ಪ್ರಾಗವಾದಿಷಮ್ ।।
ತಚ್ಛಾಯಾಪಾಶ್ರಯಾದ್ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸ್ಯಾಪಿ ಮಾನತಾ ।। ೫೭೭ ।।

ಯೋ ಯತೋ ಲಿಪ್ಸತೇ ನಾಸಾವಕಿಂಚಿತ್ಕೋ ಹ್ಯನರ್ಥಿನೇ ।।
ಭಿಕ್ಷಾಂ ದಾತುಮಲಂ ತದ್ವಜ್ಜ್ಞೇಯಂ ಸ್ವಾರ್ಥಪರಾರ್ಥಯೋಃ ।। ೫೭೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಂತರೇಣಾಪಿ ಭವೇದ್ದುಃಖವಿಶೇಷಣಃ ।।
ವಿಯಚ್ಛಬ್ದಗುಣಂ ಯದ್ವತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೇನ್ನೈವಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೫೭೯ ।।

ಏಕಮಾನಾನಧಿಗತೇರ್ನು ಸುಖಗ್ರಾಹಿಣಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ನಿತ್ಯಾನುಮಿತರೂಪಸ್ಯ ಗೃಹೀತಿಃ ಸ್ಯಾನ್ಮನಾಗಪಿ ।। ೫೮೦ ।।

ಏಕತ್ವಾದಾತ್ಮನಶ್ಚೈವಂ ವಿಷಯೀಕರಣೇ ಸತಿ ।।
ಅಸಂಭವಾತ್ತದನ್ಯಸ್ಯ ದ್ರಷ್ಟ್ರಭಾಷಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೫೮೧ ।।

ವಿಷಯಿತ್ವಮಥೈಕಸ್ಯ ವಿಷಯತ್ವಂ ಚ ದೀಪವತ್ ।।
ಮತಂ ಚೇನ್ನೈತದೇವಂ ಸ್ಯಾದ್ಯುಗಪದ್ಭೂತ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।। ೫೮೨ ।।

ನ ವ್ಯನಕ್ತಿ ಪ್ರದೀಪೋಽಪಿ ಸ್ವತೋ ಭಾಸ್ವರರೂಪತಃ ।।
ವಿಷಯತ್ವಾಚ್ಚ ಪುಂಬುದ್ಧೇರ್ನ ದೀಪಸ್ಯೋಭಯಾತ್ಮತಾ ।। ೫೮೩ ।।

ಪ್ರತೀಚಶ್ಚ ನಿರಂಶತ್ವಾನ್ನ ದೀಪೇನ ಸಧರ್ಮತಾ ।।
ಮ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕತೈತೇನ ವಿಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಪ್ಯಪೋದಿತಾ ।। ೫೮೪ ।।

ತಥಾ ಗುಣಗುಣಿತ್ವೇನ ಹಕ್ಷಲಿಂಗಾಧಿಗಮ್ಯಯೋಃ ।।
ದುಃಖಾತ್ಮನೋರ್ಮಿಥೋಯೋಗೇ ನಾನುಮಾನಪ್ರಮಾಣತಾ ।। ೫೮೫ ।।

ನಿತ್ಯಮಕ್ಷಜಗಮ್ಯತ್ವಾಹುಃಖಸ್ಯೋತ್ಪಲನೀಲವತ್ ।।
ರೂಪಾದ್ಯಕ್ಷಜಗಮ್ಯೈಶ್ಚ ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯತಃ ।। ೫೮೬ ।।

ದುಃಖಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಿ ಸಂಯೋಗಜತ್ವಾಭ್ಯುಪಗಮೇಽಪಿ ಚ ।।
ಸಭಾಗವಿಕ್ರಿಯಾನಿತ್ಯತ್ವಾದಿದೋಷಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೫೮೭ ।।

ನಾವಿಕೃತ್ಯ ಹಿ ಸಂಯೋಗಿ ಗುಣೋ ದ್ರವ್ಯಂ ಕದಾಚನ ।।
ಉಪಯನ್ನಪಯನ್ವೇಹ ಲೋಕೇ ದೃಷ್ಟಃ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೫೮೮ ।।

ನ ಚಾನವಯವಂ ವಸ್ತು ಕ್ವಚಿದಪ್ಯುಪಲಭ್ಯತೇ ।।
ವಿಕ್ರಿಯಾಮಾಪ್ನುವನ್ನಾಪಿ ನಿತ್ಯಂ ಧ್ವಂಸಿಗುಣಾಶ್ರಯಮ್ ।। ೫೮೯ ।।

ಆಕಾಶಸ್ಯ ಚ ನಿತ್ಯತ್ವಂ ನೇಷ್ಟಮಾಗಮವಾದಿಭಿಃ ।।
ತತ್ಕಾರ್ಯಶ್ರವಣಾನ್ನಾಪಿ ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽಸ್ತಿ ತತೋಽಪರಃ ।। ೫೯೦ ।।

ವಿಕ್ರಿಯಾವದಪಿ ದ್ರವ್ಯಂ ತತ್ಪ್ರತ್ಯಯಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ನಿತ್ಯಮೇವೇತಿ ಚೇನ್ನೈವಮನ್ಯಥಾತ್ವಾತಿರೇಕತಃ ।। ೫೯೧ ।।

ಅನಿತ್ಯತ್ವಂ ಕಚಿನ್ನಾಸ್ತಿ ಯಥಾಽನ್ಯೇಷಾಂ ಪ್ರವಾದಿನಾಮ್ ।।
ಸನ್ನೇವಾಭಾವರೂಪೋಽಪಿ ತ್ವಿಷ್ಟಃ ಶೂನ್ಯತ್ವವಾದಿನಾಮ್ ।। ೫೯೨ ।।

ಸಂವಿತ್ಪ್ರಮಾಣಸತ್ತ್ವೇನ ವಿನಾ ವಸ್ತು ನ ಲೌಕಿಕಮ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣವಾದಿಭಿರ್ದೃಷ್ಟಮನನ್ಯಾಯತ್ತಸಿದ್ಧಿಕಮ್ ।। ೫೯೩ ।।

ಭಾಗಾನ್ಯಥಾತ್ವಾದ್ದ್ರವ್ಯಸ್ಯ ನಾನಿತ್ಯತ್ವಂ ಕ್ವಚಿನ್ಮಿತಮ್ ।।
ನಿರ್ಭಾಗತ್ವಾತ್ಪ್ರತೀಚಸ್ತತ್ಕಯಾ ಯುಕ್ತ್ಯೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೫೯೪ ।।

ಅಥ ಸಾವಯವತ್ವೇಽಪಿ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಕುಲಿಶಾದಿವತ್ ।।
ಸಂಯೋಗಪೂರ್ವತೋ ನೈವಂ ತದ್ವಿಭಾಗಾವಸಾನತಃ ।। ೫೯೫ ।।

ವಜಾದೇರಷಿಭಾಗಶ್ಚೇತ್ತಸ್ಯಾಸಂಯೋಗಪೂರ್ವತಃ ।।
ನಾನುಮೇಯತ್ವತೋಽಸ್ತ್ಯೇವ ತಸ್ಯಾವಯವಸಂಯುವಿಃ ।। ೫೯೬ ।।

ನ ಹಿ ಸಾಷಯವಂ ಕಿಂಚಿದೃತೇಽವಯವಸಂಯುತಿಮ್ ।।
ಘಟಾದಿವದ್ಯತೋ ದೃಷ್ಟಮತೋಽದುಃಖಿತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ।। ೫೯೭ ।।

ನಿರ್ದುಃಖಿತ್ವೇ ಪರಸ್ಯೇಷ್ಟೇ ತದನ್ಯಸ್ಪಾಪ್ಯಭಾವತಃ ।।
ಕಸ್ಯ ದುಃಖನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಾರಬ್ಧೋಪನಿಷತ್ತ್ವಯಾ ।। ೫೯೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತೂತ್ಥದುಃಖಿತ್ವಮತಿವಿಭ್ರಮ -
ಧ್ವಂಸಮಾತ್ರಸ್ಯ ಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಾರಬ್ಧೋಪನಿಷನ್ಮಯಾ ।। ೫೯೯ ।।

ನವಸಂಖ್ಯೇಯಮಾತ್ರೇಕ್ಷೀ ದಶಮೋ ವಿಭ್ರಮಾದ್ಯಥಾ ।।
ನ ವೇತ್ತಿ ದಶಮೋಽಸ್ಮೀತಿ ಸ್ವೀಕ್ಷಮಾಣೋಽಪಿ ತಾನ್ನವ ।। ೬೦೦ ।।

ನಿಃಶೇಷಾನನಾತ್ಮದೃಕ್ತದ್ವದನಿರ್ಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಕಃ ।।
ನ ವೇತ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಸ್ಮೀತಿ ವೀಕ್ಷಮಾಣೋಽಪ್ಯನಾತ್ಮನಃ ।। ೬೦೧ ।।

ದಶಮೋಽಸೀತಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾನಲಾರ್ಚಿಷಾ ।।
ಪ್ಲುಷ್ಟ್ವಾಽಽತ್ಮದಶಮಾಜ್ಞಾನಂ ದಶಮೋಽಸ್ಮೀತಿ ವೀಕ್ಷತೇ ।। ೬೦೨ ।।

ಯಥಾ ತತ್ತ್ವಮಸೀತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥಜ್ಞಾನವಹ್ನಿನಾ ।।
ಪ್ಲುಷ್ಟ್ವೇಹಾಽಽತ್ಮತಮಸ್ತಜ್ಜಂ ತಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೬೦೩ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತೂತ್ಥಶಾಸ್ರಾಚಾರ್ಯಾದಿಸಾಧನಃ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧಮಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಪದ್ಯತ ಮಾಯಯಾ ।। ೬೦೪ ।।

ಶಾಸ್ರಾಚಾರ್ಯಾದಯೋ ಯದ್ವನ್ಮೋಹೋತ್ಥತ್ವಾನ್ನ ವಸ್ತುತಃ ।।
ಪ್ರವೇಶೋಽಪ್ಯಸ್ಯ ತಾದೃಕ್ಸ್ಯಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೬೦೫ ।।

ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತಾವಸ್ಥೇ ಜಗತೋಽಸ್ಯ ಸ್ವಭಾವತಃ ।।
ಅನೂದ್ಯ, ಲೋಕತೋ ದೃಷ್ಟೇ, ತದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೬೦೬ ।।

ಯತ ಏವಮತೋಽಪಾಸ್ತರಾಗದ್ವೇಪಾದಿಧೀಮಲಃ ।।
ಉದಾರಧಿಷಣಃ ಪ್ರಾಹ ಭಾಷ್ಯಕೃನ್ನ್ಯಾಯವದ್ವಚಃ ।। ೬೦೭ ।।

ಅಪ್ರವಿಷ್ಟಸ್ವಭಾವಸ್ಯ ದಿಗ್ದೇಶಾದ್ಯನಭಿಪ್ಲುತೇಃ ।।
ಪ್ರವೇಶೋ ವ್ಯಾಕೃತೇ ಕ್ಲೃಪ್ತೋ ಜಲಪಾತ್ರಾರ್ಕಬಿಂಬವತ್ ।। ೬೦೮ ।।

ವಿಂಬಾತ್ಮನಾ ಪ್ರವೇಶಸ್ಯ ನನು ದೂಷಣಮೀರಿತಮ್ ।।
ವಿಪ್ರಕೃಷ್ಟ್ಯಾದ್ಯಭಾವೋಕ್ತ್ಯಾ ಭೂಯಃ ಕಸ್ಮಾತ್ಸ ಆಶ್ರಿತಃ ।। ೬೦೯ ।।

ಸಂಭವಾದ್ವಿಪ್ರಕೃಷ್ಟ್ಯಾದೇರದುಷ್ಟೋ ದೂಷಿತಃ ಪುರಾ ।।
ಕಥಂ ತದಿತಿ ಚೇದತ್ರ ಯುಕ್ತಿಲೇಶೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।। ೬೧೦ ।।

ನಿರ್ಧೂತಾಶೇಷನಾವಾತ್ವತದ್ಧೇತುರವಿಭಾಗವಾನ್ ।।
ಅನನ್ಯಸಾಕ್ಷಿಕಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಾಸೀನ್ನಾಮಾದಿಜನ್ಮತಃ ।। ೬೧೧ ।।

ದ್ರಷ್ಟ್ರಾದಿರೂಪತಸ್ತಾವದ್ವ್ಯತಿರೇಕೋಽಭವತ್ಪುರಾ ।।
ನಾಮಾದಿಜನ್ಮನಿ ದ್ರಷ್ಟೇತ್ಯಾದಿರೂಪಾನ್ವಯೋಽಪ್ಯಭೂತ್ ।। ೬೧೨ ।।

ಅಪ್ಪಾತ್ರೋತ್ಥಾಪಿತಾದ್ಭಾನೋರ್ದಿವಿ ಭಾನುರ್ಯಥೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸುಷುಪ್ತಸ್ಥಸ್ತಥಾ ಧೀಸ್ಥಾತ್ಕರ್ತೃಭೋಕ್ತೃತ್ವಲಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೬೧೩ ।।

ದ್ರಷ್ಟ್ಟಶ್ರೋತ್ರಾದಿರೂಪಶ್ಚ ಯಶ್ಚ ದ್ರಷ್ಟ್ರಾದಿಸಾಕ್ಷ್ಯಷಿ ।।
ದುದ್ಧಿತತ್ಕಾರಣೋಪಾಧೀ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೇಶ್ವರಸಂಜ್ಞಕೌ ।। ೬೧೪ ।।

ಸ್ವಪ್ನನಿದ್ರಾಯುತಾಘಾದ್ಯೌ ಪ್ರಾಜ್ಞಸ್ತ್ವಸ್ವಪ್ನನಿದ್ರಯಾ ।।
ಇತ್ಯಾದಿಸ್ಥಾನಭೇದೋಽಪಿ ವೇದಾಂತೋಕ್ತೌ ವಿನಿಶ್ಚಿತಃ ।। ೬೧೫ ।।

ಜಿಘ್ರಾಣೀಮಮಹಂ ಗಂಧಮಿತಿ ಯೋ ವೇತ್ತ್ಯವಿಕ್ರಿಯಃ ।।
ತದ್ಭಾವಾಭಾವಸಾಕ್ಷ್ಯಾತ್ಮಾ ಹ್ಯೇತಶ್ಚ ಶ್ರುತಿಮಸ್ತಕೇ ।। ೬೧೬ ।।

ಅರ್ಥಾಂತರನಿರಾಸಾರ್ಥಂ ದೂಷಣಂ ಚೋದಿತಂ ಪುರಾ।।
ತದಭಾವಾದದುಷ್ಟತ್ವಾತ್ಪ್ರವೇಶೋ ಮುಖಬಿಮ್ವವತ್ ।। ೬೧೭ ।।

ದರ್ಪಣಾಭಿಹತಾ ದೃಷ್ಟಿಃ ಪರ್ಯಾವೃತ್ಯ ಸ್ವಮಾನನಮ್ ।।
ವ್ಯಾಪ್ನುವಂತ್ಯವಿಭಾಗೇನ ಭ್ರಾಂತಿಂ ನೋ ಜನಯೇದ್ಯಥಾ ।। ೬೧೮ ।।

ಇಹಾಪಿ ಕಾರಣೋಪಾಧಿಃ ಕೇವಲೋಽಪ್ಯವಿವೇಕತಃ ।।
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕಾರ್ಯಗೈರ್ಧರ್ಮೈಃ ಪ್ರತಿವಿಮ್ವವದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೬೧೯ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ವಚಾಂಸಿ ಸುಬಹೂನ್ಯಪಿ ।।
ತ್ರಯ್ಯಂತೇಷೂಪಪದ್ಯಂತೇ ತತ್ಸೃಷ್ಟ್ವೇತ್ಯಾದಿಕಾನಿ ಚ ।। ೬೨೦ ।।

ದಿಗ್ದೇಶಕಾಶೂನ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರವೇಶೋ ವಿಲಸರ್ಪವತ್ ।।
ನ ತ್ವಾಂಚಸಃ ಪರಸ್ಯಾಸ್ತಿ ತೇನಾವಿದ್ಯಾಪ್ರಕಲ್ಪಿತಃ ।। ೬೨೧ ।।

ಅಗ್ನಿಃ ಸೂರ್ಯೋ ಮರುದ್ಯದ್ವತ್ಪ್ರವಿಷ್ಟ ಭುವನಂ ತಥಾ ।।
ಅಪ್ರವಿಷ್ಟಸ್ವಭಾವೋಽಪಿ ಕಾರ್ಯಮಾತ್ಮಾಽವಿಶಜ್ಜಗತ್ ।। ೬೨೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯದೃಕ್ಸಿದ್ಧಿಹೇತುತ್ವಾಚ್ಚ ಭವೇದಿದಮ್ ।।
ಜಗಜ್ಜನಿಸ್ಥಿತಿಧ್ವಂಸಪ್ರವೇಶಾನಾಂ ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।। ೬೨೩ ।।

ತದೃಷ್ಟೇಃ ಪುರುಷಾರ್ಥತ್ವಶ್ರವಣಾದಸಕೃಚ್ಛ್ರುತೌ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವೇದೇತ್ಯೇವಮಾದೌ ಕ್ಲೃಪ್ತಾಃ ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದಯಸ್ತತಃ ।। ೬೨೪ ।।

ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನೈಷೋಪಪದ್ಯಂತೇ ಜಗತ್ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದಯೋ ಯತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೋತ್ಯಾ ಜಗತ್ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದಯಸ್ತತಃ ।। ೬೨೫ ।।

ನಾಸತೋ ಜನ್ಮನಾ ಯೋಗಃ ಸತಃ ಸತ್ತ್ವಾನ್ನ ಚ್ಚೇಷ್ಯತೇ ।।
ಕೂಟಸ್ಥೇ ವಿಕ್ರಿಯಾ ನಾಸ್ತಿ ತಸ್ಮಾದಜ್ಞಾನತೋ ಜನಿಃ ।। ೬೨೬ ।।

ತಥಾ ರೂಪಂ ರೂಪಮಿತಿ ಮಂತ್ರವರ್ಣೋಽಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯದರ್ಶನಾಯೈವ ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದಿ ಪ್ರತ್ಯಪೀಪದತ್ ।। ೬೨೭ ।।

ವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಪ್ರವೇಶಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ಕಾರಣಾತ್ಮನಃ ।।
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕಾರ್ಯವಿಷಯಾ ವ್ಯಾಪಿವ್ಯಾಪ್ಯತ್ವಮೇತಯೋಃ ।। ೬೨೮ ।।

ಅಸಾಧಾರಣತೋ ನ ಸ್ಯಾತ್ಕಾಲದಿಗ್ದೇಶಭಿನ್ನಯೋಃ ।।
ಮಿಥೋಽಸಂಗತಿತೋ ವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ಹಿಮವದ್ವಿಂಧ್ಯಯೋರಿವ ।। ೬೨೯ ।।

ಮಿಥೋಽವಿಭಿನ್ನಯೋರ್ನಾಸೌ ನಾಪಿ ಸೈಕಾತ್ಮ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಭಿನ್ನಸಾಮಾನ್ಯಯೋಸ್ತದ್ವತ್ತದಸಾಧಾರಣಾತ್ಮನಃ ।। ೬೩೦ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋರೇವಂ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನವಿಕಲ್ಪತಃ ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತೇನ ಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ನ ಯುಕ್ತ್ಯೇಹೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೬೩೧ ।।

ಯತ್ರ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನ ವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವದ್ದ್ವಯೋಃ ।।
ವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ಮುಖ್ಯಾಽಸ್ತು ತತ್ರೈವ ತಥಾಽಽತ್ಮಾನಾತ್ಮನೋರಪಿ ।। ೬೩೨ ।।

ತಮಸೈವ ಯಥಾ ಸರ್ಪಂ ಸ್ರಕ್ಪ್ರವಿಷ್ಟಾ ನ ತು ಸ್ವತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತೂತ್ಥಮಾತ್ಮೈವಂ ಮಾಯಯಾ ಜಗತ್ ।। ೬೩೩ ।।

ಕಯಾ ಮರ್ಯಾದಯಾ ಕಾರ್ಯಂ ಮಾಯಾವೀ ಮಾಯಯಾಽವಿಶತ್ ।।
ಆನಖಾಗ್ರೇಭ್ಯ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಮರ್ಯಾದಾಽತೋಽಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೬೩೪ ।।

ನಖಾಗ್ರಾವಧಿಕಾ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಂವಿತ್ಪುಸೋಽಭಿಜಾಯತೇ ।।
ಅತಃ ಸಾಮಾನ್ಯವೃತ್ತ್ಯಾತ್ಮಾ ಪ್ರಾವಿಶದ್ದೇಹಮೀಶ್ವರಃ ।। ೬೩೫ ।।

ದೃಷ್ಟಾಂತಾಭ್ಯಾಮಿಮಾಂ ವೃತ್ತಿಂ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಕಾರಣತತ್ಕಾರ್ಯವೃತ್ತ್ಯುಪಾಧಿಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೬೩೬ ।।

ಮಿಥೋ ವಿಭಕ್ತಾ ಏಕತ್ರ ಕ್ಷುರಧಾನೇ ಯಥಾ ಕ್ಷುರಾಃ।।
ಕ್ಷುರಧಾನಾದ್ವಿಭಜ್ಯಂತೇ ತಥಾಽಽತ್ಮಾ ನಾಡಿಭೇದತಃ ।। ೬೩೭ ।।

ಓತಪ್ರೋತಾತ್ಮನಾ ತಸ್ಥುರರ್ವಾಗ್ಯಾ ಭೂಮಯೋಽಕ್ಷರಾತ್ ।।
ತತ್ತದ್ಭೂಮಿಪರಿಚ್ಛೇದಾತ್ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಃ ಪರ ಏವ ಸನ್ ।। ೬೩೮ ।।

ಸೂಕ್ಷ್ಮತಾವ್ಯಾಪಿತೇ ಜ್ಞೇಯೇ ಭೂಮ್ಯಾದೇರ್ಯಾವದಕ್ಷರಮ್ ।।
ಪೂರ್ವಪೂರ್ವಪ್ರಹಾಣೇನ ತನ್ನಿಷ್ಠಾ ವಿಯದಾತ್ಮನಾ ।। ೬೩೯ ।।

ವಿಶ್ಚಂಭರೋಽಗ್ನಿರ್ವಿಜ್ಞೇಯೋ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಭರಣಾದಿಹ ।।
ಡಾರೂ ಕೃತ್ಸ್ನಮಭಿವ್ಯಾಪ್ಯ ಯಥಾಽಗ್ನಿರ್ದಾರುಣಿ ಸ್ಥಿತಃ ।। ೬೪೦ ।।

ಸಂವ್ಯಾಪ್ಯ ತದ್ವದಖಿಲಂ ದೇಹಮಾತ್ಮಾ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ತಸ್ಥಾವಸಂವ್ಯಾಪ್ಯ ಯಥಾ ಕ್ಷುರಧಾನಂ ಕ್ಷುರಸ್ತಥಾ ।। ೬೪೧ ।।

ಶ್ರೋತ್ರಾದಿನಾಡೀಮಧ್ಯಸ್ಥ ಆತ್ಮಾಽವ್ಯಾಪ್ಯ ತನುಂ ಸ್ಥಿತಃ ।।
ವೃತ್ತೀ ದ್ವೇ ಪ್ರಾಪ್ನುತೇಽತದ್ವಾನ್ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ ।। ೬೪೨ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರವೃತ್ತಿಂ ಸ ಸುಷುಪ್ತೇ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಮೋಹಾನ್ನ ತ್ವಸೌ ಪರಮಾರ್ಥತಃ ।। ೬೪೩ ।।

ಮಹಾಸತ್ತಾ ವಿಯಜ್ಜ್ಞೇಿಯಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾರ್ವಾಗ್ಭೂಮಿಸಂಪ್ಲುತೇಃ ।।
ವ್ಯಕ್ತಯೋಽಂತ್ಯಾ ವಿಶೇಷಾಃ ಸ್ಯುಸ್ತದಸಾಧಾರಣತ್ವತಃ ।। ೬೪೪ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಾನಿ ವಿಶೇಷಾಶ್ಚ ತನ್ಮಧ್ಯಪತಿತಾನಿ ಚ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಮವಿಶೇಷತ್ವಂ ತದುಪಾಧಿರಗಾತ್ಪರಃ ।। ೬೪೫ ।।

ಶ್ರೋತ್ರತ್ವಗಾದಿನಾಡಿಸ್ಥಂ ಶಬ್ದಾದ್ಯಾಲೋಚನಾದಿಭಿಃ ।।
ಚೇಷ್ಟಿತಂ ನಾಮರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ದೇಹೇಽಮುಷ್ಯೋಪಲಭ್ಯತೇ ।। ೬೪೬ ।।

ಅಸಾಧಾರಣಸಾಮಾನ್ಯರೂಪಾಭ್ಯಾಮೀಕ್ಷ್ಯಮೀಕ್ಷತೇ ।।
ಸರ್ವಮಾನೈಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾದತೋ ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯತೇ ತತಃ ।। ೬೪೭ ।।

ಅಯಂ ಮೇಯಃ ಪ್ರಾಮಾತಾಂಽಹಂ ಮಾನಮೇತದಿತೀಕ್ಷಣೇ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನೇ ಜನಸ್ತುಷ್ಟಃ ಸ್ವಪ್ನಮಾಯೇಂದ್ರಜಾಲವತ್ ।। ೬೪೮ ।।

ಯತೋ ಮಿಥ್ಯಾವವೋಧೋಽಯಮತಸ್ತದಪನುತ್ತಯೇ ।।
ನ ಪಶ್ಯಂತಿ ತಮಿತ್ಯಾಹ ಯೇ ಪಶ್ಯಂತಿ ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೩೪೯ ।।

ವಸ್ತ್ವಜ್ಞಾನೈಕನಿಷ್ಠತ್ವಾನ್ಮಿಥ್ಯಾಧೀರ್ನ ಹಿ ವಸ್ತುನಿ।।
ನ ಪಶ್ಯಂತೀತ್ಯತೋ ಯುಕ್ತಂ ನೇಕ್ಷಂತೇ ವಸ್ತು ತತ್ಪರಮ್ ।। ೬೫೦ ।।

ಯದ್ಯಪ್ಯತ್ರಾಭಿಮಾನೋಽಸ್ತಿ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಾತ್ಮನಿ ।।
ಪಶ್ಯಾಮೀತ್ಯಯಥಾರ್ಥತ್ವಾನ್ಮಿಥ್ಯಾಧೀರೇವ ಸಾ ಮತಾ ।। ೬೫೧ ।।

ನನ್ವಪ್ರಾಪ್ತನಿಷೇಧೋಽಯಂ ನ ಪಶ್ಯಂತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ನೈವಂ ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧೈಕಹೇತುತಃ ।। ೬೫೨ ।।

ಮಂತ್ರೋಽಪ್ಯಾಹೇಮಮೇವಾರ್ಥೇ ರೂಪಂ ರೂಪಮಿತಿ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ತದ್ದರ್ಶನಾತ್ಸಮಸ್ತಸ್ಯ ಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೩೫೩ ।।

ಪಶ್ಯಂತೋಽಪಿ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ ವಿರುದ್ಧಂ ಕಥಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಮೇಯಾಸಂಸ್ಪರ್ಶಿದೃಷ್ಟಿತ್ವಾನ್ನ ಪಶ್ಯಂತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೬೫೪ ।।

ಸದೇವೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇಭ್ಯಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ವಸ್ತು ಯತೋಽದ್ವಯಮ್ ।।
ಸಂಭವಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧಸ್ಯ ಕುತೋಽಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।। ೬೫೫ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತು ಸ್ವತೋ ಮಿತೇಃ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧೇಹ ಯಾ ದೃಷ್ಟಿರ್ಮಿಥ್ಯಾರೂಪಾ ನ ಸಾಽನ್ಯಥಾ ।। ೬೫೬ ।।

ಆತ್ಮಾಽನಾತ್ಮಾನಮಾಪ್ನೋತಿ ಯತಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾಽಖಿಲಮ್ ।।
ತದನ್ಯಾನವಶಿಷ್ಟತ್ವಾದಕೃತ್ಸ್ನಃ ಸ್ಯಾದತೋಽನ್ಯಥಾ ।। ೬೫೭ ।।

ಅನಾತ್ಮಾ ನಾಽಽತ್ಮರೂಪೇಣ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಾತ್ಸಿದ್ಧಿಮರ್ಹತಿ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಕುತಸ್ತದ್ವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೬೫೮ ।।

ದೇಶತಃ ಕಾಲತೋ ರೂಪಾದ್ವಸ್ತ್ವವಸ್ಥಾದಿತೋಽಪಿ ಚ ।।
ವ್ಯಭಿಚಾರೋಽಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧಸ್ತದ್ವಿರದ್ಧಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಃ ।। ೬೫೯ ।।

ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ನ ಪಶ್ಯಂತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅಕೃತ್ಸ್ನೋ ಹೀತಿ ಹೇತೂಕ್ತಿಃ ಸಾಽಪಿ ಚೈವಂ ಸಮರ್ಥ್ಯತೇ ।। ೬೬೦ ।।

ತದಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಸಂಸಿದ್ಧ್ಯೈ ಪ್ರಾಣನ್ನೇವೇತ್ಯುದೀರಣಮ್ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಂ ಪ್ರಾಣಾದೇರೀಕ್ಷ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೬೬೧ ।।

ಯಸ್ಮಿಂದೃಷ್ಟೇಽಪ್ಯದೃಷ್ಟೋಽರ್ಥಃ ಸ ತದನ್ಯಶ್ಚ ಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ತಥಾಽದೃಷ್ಟೇಽಪಿ ದೃಷ್ಟಃ ಸ್ಯಾದಕೃತ್ಸ್ನಸ್ತಾದೃಗುಚ್ಯತೇ ।। ೬೬೨ ।।

ಆವಿಷ್ಕರಿಷ್ಯನ್ಹೇತ್ವರ್ಥಮಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ನ ಹ್ಯಸೌ ಕೃತ್ಸ್ರತಾಮೇತಿ ಚಕ್ಷುಃಶ್ರೋತ್ರಾದಿಸಂಹತಃ ।। ೬೬೩ ।।

ಪರಸ್ಪರಾನಭಿವ್ಯಾಪ್ತೇರ್ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ವ್ಯಭಿಚಾರಾದಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಂ ಸ್ಯಾದನಾತ್ಮೈಕರೂಪಿಣಾಮ್ ।। ೬೬೪ ।।

ಅಸಂಹತಃ ಸಂಹತಃ ಸನ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹೈಕಹೇತುತಃ ।।
ಪ್ರಾಣನಾದಿಕ್ರಿಯಾಃ ಕುರ್ವನ್ಪ್ರಾಣ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೬೬೫ ।।

ತಸ್ಮಿಶ್ಚ ಪ್ರಾಣನೇ ವಾಯೋರ್ವ್ಯಾಪಾರಃ ಕರಣಾತ್ಮನಾ ।।
ಉತ್ಸೃಜ್ಯಮಾನಃ ಕರ್ಮತ್ವಂ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನ ಏತಿ ಸಃ ।। ೬೬೬ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮೋತ್ಸೃಜನ್ವಾಯುಂ ತಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಾಣನಕರ್ಮಣಿ ।।
ಅಪೇತಕಾರಕಗ್ರಾಮಃ ಪ್ರತೀಚೈವಾನುಭೂಯತೇ ।। ೬೬೭ ।।

ಕರ್ತ್ರಾದಿಕಾರಕಾಣ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಸಾಧಾರಣರೂಪತಃ ।।
ಅತದ್ಧರ್ಮಕ ಆಭಾಂತಿ ಹ್ಯಾಗಮಾಪಾಯಸಾಕ್ಷಿಣಿ ।। ೬೬೮ ।।

ಸಾಕ್ಷಿರೂಪಂ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಂ ತೇನೈಷ್ವವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ।।
ಕರ್ತ್ರಾದಿ ತು ತಮೋಂತಸ್ಯ ರೂಪಂ ಧರ್ಮಾದ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।। ೬೬೯ ।।

ಅನಿತ್ಯಹೇತುತೋಽನಿತ್ಯಂ ತೇನ ಕರ್ತ್ರಾದಿ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ನಿರ್ಹೇತು ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಂ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ತೇನ ನಿತ್ಯವತ್ ।। ೬೭೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೈಕನೀಡತ್ವಾನ್ನಾನ್ಯರೂಪತಾ ।।
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪಾಣಾಂ ನಿತ್ಯಾನಿತ್ಯಮತಿಃ ಕುತಃ ।। ೬೭೧ ।।

ಅತಸ್ತದ್ವ್ಯಭಿಚಾರೇಣ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ಅಕೃತ್ಸ್ನವ್ಯಪದೇಶೇನ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನತ್ವಮುಚ್ಯತೇ ।। ೬೭೨ ।।

ಅಜ್ಞಾತಾಯಾಂ ಯಥಾ ರಜ್ಜ್ವಾಂ ತದಧ್ಯಸ್ತೈಕರೂಪಿಣಾಮ್ ।।
ವ್ಯಭಿಚಾರಃ ಸ್ರಗಾದೀನಾಂ ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವಮನಾತ್ಮನಾಮ್ ।। ೬೭೩ ।।

ಪ್ರಾಣಾಗ್ನಯಃ ಪುರಾ ಬುದ್ಧೇಃ ಸುಪ್ತೇಷ್ವನ್ಯೇಷು ಜಾಗ್ರತಿ ।।
ಅತಸ್ತದ್ವಿಪಯಾ ತಾವತ್ಕರ್ತೃತೇಹೋಚ್ಯತೇ ಪ್ರಭೋಃ ।। ೬೭೪ ।।

ನಾಮತೋ ರೂಪತಶ್ಚೈವಂ ಪ್ರಾಣನಾದಿಷು ಕರ್ಮಸು ।।
ಲಕ್ಷ್ಯತೇಽವಿದ್ಯಯಾ ತದ್ವಾತ್ರಜ್ಜುಃ ಸರ್ಪಾದಿಭಿರ್ಯಥಾ ।। ೬೭೫ ।।

ಪ್ರಾಣನ್ನೇವೇತ್ಯವಧೃತೇಸ್ತದರ್ಥಾಂತರರೂಪತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾದ್ಯಕೃತ್ಸ್ನತಾಸಿದ್ಧ್ಯೈ ವ್ಯಭಿಚಾರಃ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।। ೬೭೬ ।।

ಕರ್ಮೈತದೇವ ಕುರ್ವಾಣಃ ಕಾಲೇ ಚಾತ್ರೈವ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅತ್ರೈವ ಚ ಕ್ರಿಯಾಯೋಗೇ ತದ್ರೂಪಾದೃಃ ಸ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೬೭೭ ।।

ತದ್ವಾನಸಮಕಾಲಂ ತು ಪ್ರಾಣನಾದಿಕ್ರಿಯೋತ್ಥಿತೇಃ ।।
ಪ್ರಾಗೂರ್ಧ್ವಂ ಚ ತದನ್ಯೇಷು ಪ್ರಾಣಾಸಂಭವಹೇತುತಃ ।।
ನ ತನ್ನಾಮಾ ನ ತದ್ರೂಪಸ್ತದನ್ಯತ್ರ ಚ ಕರ್ಮಣಿ ।। ೬೭೮ ।।

ಪ್ರಾಣನಾನಂತರಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತೇಃ ಸಮುದ್ಭವಃ ।।
ವದನ್ವಾಗಿತ್ಯತಃ ಪ್ರಾಹ ಕ್ರಮಯೋಗಾನುರೋಧತಃ ।। ೬೭೯ ।।

ವಕ್ತೀತಿ ವಾಗ್ಭವೇದಾತ್ಮಾ ಹ್ಯುಚ್ಯತೇ ವಾಗ್ಭವೇದ್ಧ್ವನಿಃ ।।
ತಥೋಚ್ಯತೇಽನಯೇತ್ಯಸ್ಮಾತ್ಕರಣಂ ವಾಗುದಾಹೃತಾ ।। ೬೮೦ ।।

ಪಶ್ಯಂಶ್ಚಕ್ಷುಸ್ತಥಾ ದ್ರಷ್ಟಾ ಶೃಣ್ವಞ್ಶ್ರೋತ್ರಂ ತಥೈವ ಚ ।।
ತ್ರಿಧಾ ತ್ರಿಧಾ ವ್ಯವಚ್ಛಿನ್ನ ಏವಂ ಸರ್ವತ್ರ ಲಕ್ಷಯೇತ್ ।। ೬೮೧ ।।

ಚಕ್ಷುರಾಲೋಚನಾಯೈವ ಸಂಶಯಂ ಕುರುತೇ ಮನಃ ।।
ಬುದ್ಧಿರಧ್ಯವಸಾನಾಯ ಸಾಕ್ಷೀ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೬೮೨ ।।

ಯೈವ ಜ್ಞಾನವಿಕಾಶೇಷು ಸಾಕ್ಷಿತಾ ಸೈವ ನಾನ್ಯಥಾ ।।
ಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತಿವಿಕಾಶೇಷು ಹ್ಯನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರಿಷು ।। ೬೮೩ ।।

ನಿರಸ್ತಾವಯವೇ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಮಿಥೋಭಿನ್ನಪ್ರದೇಶಿನಾಮ್ ।।
ನ ಸಂಭಾವ್ಯಾ ಯಥಾ ಸಿದ್ಧಿಃ ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವಂ ತಮೋವತಾಮ್ ।। ೬೮೪ ।।

ಪ್ರಾಣನ್ವದನ್ನಿತ್ಯುಕ್ತಾನಿ ನಾಮರೂಪಾಣಿ ಯಾನಿ ತು ।।
ಕರ್ಮಜಾನ್ಯೇವ ತಾನ್ಯಸ್ಯ ನ ತು ಚೈತನ್ಯವತ್ಸ್ವತಃ ।।। ೬೮೫ ।।

ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಸಂಸಿದ್ಧೇರನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ।।
ಅಪರಾಧೀನಸಂಸಿದ್ಧೌ ಭಾನಾವಿವ ತಮೋ ಭವೇತ್ ।। ೬೮೬ ।।

ಯತ ಏವಮಷಿದ್ಯೋತ್ಥಂ ಪ್ರಾಣಾದ್ಯಸ್ಯಾತದಾತ್ಮನಃ ।।
ನಾಮರೂಪಮತಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಪಶ್ಯನ್ನಪಿ ನ ಪಶ್ಯತಿ ।। ೬೮೭ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಯೋ ದ್ರಷ್ಟಾ ಪ್ರಾಣನಾದಿಕ್ರಿಯಂ ಪರಮ್ ।।
ಉಪಾಸ್ತ ಇತಿ ಜಾನಾತಿ ನ, ಸ್ವಭಾವಾದುಪಾಸನಮ್ ।। ೬೮೮ ।।

ನ ಯತೋ ಯುಗಪತ್ಕೃತ್ಸ್ನವಸ್ತುಜ್ಞಾನಂ ಕ್ರಮೇಣ ವಾ ।।
ಅಸ್ತ್ಯೇಕೈಕಮತೋಽನೂಕ್ತಿಃ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ದೃಷ್ಟಿರನೂದ್ಯತೇ ।। ೬೮೯ ।।

ನಾನೇಕದೃಷ್ಟಿವಿಧ್ಯರ್ಥಮೇಕೈಕೋಪಾಸ್ತಿಕುತ್ಸನಮ್ ।।
ಮೃತ್ಯೋಃ ಸ ಮೃತ್ಯುಮಿತ್ಯೇವಂ ತದೃಷ್ಟಿರಷಿ ಕುತ್ಸ್ಯತೇ ।। ೬೯೦ ।।

ಸರ್ವ ಏಕಮಿತಿ ಹ್ಯುಕ್ತೇರಿಹಾಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯದರ್ಶನಮ್ ।।
ವಿಧೀಯತೇ ಯತೋ ನಾತಃ ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತದರ್ಶನಮ್ ।। ೬೯೧ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾಂ ತಸ್ಮಾನ್ಮಾನಾಂತರಮಿತತ್ವತಃ ।।
ಅನೂದ್ಯಾಪೂರ್ವಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ವಿಧೇಯಮುಪಪತ್ತಿಮತ್ ।। ೬೯೨ ।।

ಸಮುದ್ರತರುಗೋಪಿಂಡದೃಷ್ಟಾಂತೈಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಬಲಾತ್ಕೇಚಿತ್ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತದರ್ಶನಮ್ ।। ೬೯೩ ।।

ನಾನಾವಯವಸಂಭೇದಭಿನ್ನಾರ್ಥಶ್ಚೇನ್ನಗಾದಿವತ್ ।।
ಸಿದ್ಧಃ ಕುತಶ್ಚಿನ್ಮಾನಾಕತ್ಸ್ಯಾದನುವಾದಸ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೬೯೪ ।।

ನಿಃಶೇಷಭೇದಸಾಮಾನ್ಯದೃಷ್ಟ್ಯಾವೃತ್ತಿರುಪಾಸನಮ್ ।।
ವಿಧಿತ್ಸಿತಂ ಚೇತ್ತಾದೃಕ್ಷಂ ಕಲ್ಪಕೋಟ್ಯಾಽಪಿ ದುಃಶಕಮ್ ।। ೬೯೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟೇರ್ಹಿ ವಿಷಯಃ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮೇತ್ಯನುಭೂತಿತಃ ।।
ತದವೋಧಮೃತೇ ತತ್ರ ಕುತಃ ಪಿಂಡಾದಿದರ್ಶನಮ್ ।। ೬೯೬ ।।

ತಂ ಪರಾದಾದಿತಿ ತಥಾ ಪ್ರತೀಚ್ಯಜ್ಞಾನಕಲ್ಪಿತಮ್ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಮಾತ್ಮೈವೇತ್ಯಬ್ರವೀಚ್ಛ್ರುತಿಃ ।। ೬೯೭ ।।

ಪರಾಂಚೀತ್ಯಪವಾದಾಚ್ಚ ನ ಪಿಂಡಾದೀಕ್ಷಣಂ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ವಿರುದ್ಧತ್ವಾನ್ನ ಪರಾಗರ್ಥದರ್ಶನಮ್ ।। ೬೯೮ ।।

ಅನನ್ಯಮೇಯತನ್ಮಾನಮಾತೃ ವಸ್ತ್ವವಿಭಾಗವತ್ ।।
ಅಮೇಯಮಾನಮಾತ್ರೇಕಂ ತದಾತ್ಮೇತಿ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೬೯೯ ।।

ಸಂಸಾರದರ್ಶನಾಭ್ಯಾಸಾತ್ತನ್ಮುಕ್ತಿಂ ಯೇ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ನಾಕಾರ್ಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ತೇಷಾಂ ವೈಶ್ವಾನರವರಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೭೦೦ ।।

ವಯಂ ತು ವರಹೀನತ್ವಾಚ್ಚರ್ಮವದ್ವೇಷ್ಟಿತುಂ ವಿಯತ್ ।।
ನ ಶಕ್ನುಮೋ, ವಿನಾ ಯುಕ್ತೀರತೋ ನ ಶ್ರದ್ದಧಾಮಹೇ ।। ೭೦೧ ।।

ಉಕ್ತಂ ಚ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣಂ ಚ ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಕ್ಷರಾನುರೋಧೇನ ದೂಷಣಂ ದೂಷಿತಾತ್ಮನಾಮ್ ।। ೭೦೨ ।।

ನಾದೂಷಿತಾತ್ಮಭಿರ್ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯನ್ಮನಾಗಪಿ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯೇಕ್ಷಿತುಂ ಶಕ್ಯಂ ವಸ್ತು ಸ್ವಪ್ನದೃಶಾ ಯಥಾ ।। ೭೦೩ ।।

ಪ್ರಾಣನ್ವದನ್ನಿತಿ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತಿಸಮುದ್ಭವಃ ।।
ಪಶ್ಯಞ್ಶೃಣ್ವನ್ನಿತಿ ತಥಾ ಜ್ಞಾನಶಕ್ತ್ಯುದ್ಭವಃ ಕೃತಃ ।। ೭೦೪ ।।

ನಾಮರೂಪಾತಿರೇಕೇಣ ನ ಜ್ಞೇಯಂ ವಸ್ತು ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಉಪಲಬ್ಧೌ ತಯೋರುಕ್ತೇ ಕಾರಣೇ ಶ್ರೋತ್ರಚಕ್ಷುಷೀ ।। ೭೦೫ ।।

ನಾಮರೂಪಪ್ರಕಾಶ್ಯಾ ಚ ಕ್ರಿಯಾ ಪ್ರಾಣಾತ್ಮಿಕಾ ತಥಾ ।।
ನಾಮಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿಕೃದ್ವಾಕ್ಸ್ಯಾದೇವಂ ಸರ್ವತ್ರ ಯೋಜನಾ ।। ೭೦೬ ।।

ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಕರಣೈರ್ಯದ್ಯತ್ಪ್ರಥತೇ ತತ್ತದುಚ್ಯತೇ ।।
ರೂಪಂ ವ್ಯಾಕ್ರಿಯತೇ ಯತ್ತು ತನ್ನಾಮೇತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೭೦೭ ।।

ಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿವಿಕಾಶಾನಾಂ ಮನಃ ಸಾಧಾರಣಂ ಮತಮ್ ।।
ಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತ್ಯುದ್ಭವಾನಾಂ ಚ ಕರಣಂ ತತ್ರ್ರಿಕಾಲದೃಕ್ ।। ೭೦೮ ।।

ಪ್ರಾಣನಾದಿಕೃತಾಂ ಮಧ್ಯ ಏಕೈಕಂ ಯಃ ಸಮೀಕ್ಷತೇ ।।
ನ ಸ ಜಾನಾತ್ಯಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಾತ್ಪೂರ್ಣ್ಪಂ ವಸ್ತು ಯತಃ ಸ್ವತಃ ।। ೭೦೯ ।।

ಯಾವದೇವಮಯಂ ವೇದ ಪ್ರಾಣಿತೀತ್ಯಾದಿಕರ್ತೃಕಮ್ ।।
ಅಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಂ ವಸ್ತು ನ ತಾವದ್ವೇದ ತತ್ತ್ವತಃ ।। ೭೧೦ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತೇಽನಭಿವ್ಯಕ್ತೇರ್ನ ಚೇತ್ತತ್ತತ್ತ್ವಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯಕ್ತೌ ಚ ಹೇತುಕಾರ್ಯಾಭ್ಯಾಂ ಕಥಂ ತರ್ಹೀಕ್ಷ್ಯತಾಂ ಪರಮ್ ।। ೭೧೧ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಬುದ್ಧೌ ತಾವಿಷ್ಯೇತೇ ವಿಶ್ಚತೈಜಸೌ ।।
ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಕಾರಣವದ್ಧಸ್ತು ದ್ವೌ ತು ತುರ್ಯೇ ನ ಸಿಧ್ಯತಃ ।। ೭೧೨ ।।

ವಿಸ್ಫಾರಿತಾಕ್ಷೋ ಜಾನಾತಿ ಶಬ್ದಾದ್ಯೇವ ನ ತತ್ಪರಮ್ ।।
ಅಪೀತಕರಣಗ್ರಾಮಃ ಶಬ್ದಾದ್ಯಪಿ ನ ವೇತ್ತಿ ಹಿ ।। ೭೧೩ ।।

ಕಥಂ ಪಶ್ಯಂಸ್ತಮಾತ್ಮಾನಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವೇದೇತಿ ಚೋದಿತೇ ।।
ಆತ್ಮೇತ್ಯೇವೇತಿ ನೋ ವಕ್ತಿ ಚೋದ್ಯಹೇತುನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೭೧೪ ।।

ಅತಿರೋಹಿತರೂಪಂ ಯಜ್ಜಗತ್ಯವ್ಯಾಕೃತೇ ತಥಾ ।।
ತತ್ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾಚ್ಚ ತದ್ವ್ಯಕ್ತೌ ಯದಕ್ಷೌರ್ವ್ಯಜ್ಯತೇ ನ ಚ ।। ೭೧೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾ ಯಃ ಪ್ರಥತೇ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃಸ್ವಭಾವಕಃ ।।
ಮಾತೃಮಾನಕ್ರಿಯಾಮೇಯವಿಭಾಗೈರ್ನ ವಿಭಜ್ಯತೇ ।। ೭೧೬ ।।

ಜಿಘ್ರಾಣೀಮಮಹಂ ಗಂಧಮಿತಿ ಯೋ ವೇತ್ತ್ಯವಿಕ್ರಿಯಃ ।।
ಸ ಆತ್ಮಾ ತತ್ಪರಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಶಿರಸೀದಂ ವಚಃ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೭೧೭ ।।

ಅಭಿಧಾಜ್ಞಾನಗಮ್ಯತ್ವನಿಷೇಧಾಯೇತಿಶಬ್ದನಮ್ ।।
ಯತೋ ವಾಚೋ ನಿವರ್ತಂತ ಇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ।। ೭೧೮ ।।

ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತಾತ್ಮತ್ವನಿರಾಕರಣಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಏಷೇತ್ಯಾಹಾನ್ಯದೇವೇತಿ ತಥಾ ಚೋಚ್ಚೈಃ ಶ್ರುತೀರಣಮ್ ।। ೭೧೯ ।।

ಉಪೇತಿ ಸಾಮೀಪ್ಯವಚಸ್ತನ್ನಿಷ್ಠಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಭೂತಾಭ್ಯಾಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ನೇದೀಯ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೭೨೦ ।।

ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತಾತ್ಮಭ್ಯಾಂ ಯೋ ಭಿನ್ನೋಽಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಧಿಯಾ ಹತ್ವಾ ತಾವುಪೈತ್ಯಾತ್ಮಮಾತ್ರತಾಮ್ ।। ೭೨೧ ।।

ವ್ಯುತ್ಥಾಯ ಕಾರಣಾತ್ಕಾರ್ಯಾತ್ತತ್ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಉಪೇತ್ಯ ಕೂಟಸ್ಥಮಜಮಾಸೀತಾಪರಿಣಾಮವಾನ್ ।। ೭೨೨ ।।

ವ್ಯಕ್ತಾವ್ಯಕ್ತವಿಭಾಗೋಽಯಂ ಸಿಧ್ಯೇದಾತ್ಮನ್ಯತದ್ವತಿ ।।
ಅಹೋರಾತ್ರವಿಭಾಗೋಽಯಂ ಭಾನೌ ತದ್ರಹಿತೇ ಯಥಾ ।। ೭೨೩ ।।

ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮವಿಭಾಗೋಽಪಿ ನಾಯಮಾತ್ಮಸ್ಪೃಗೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅಜ್ಞಾತಾತ್ಮೈಕಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾದಜ್ಞಾನೋತ್ಥಂ ನ ವಸ್ತುಗಮ್ ।। ೭೨೪ ।।

ಅನಾತ್ಮಸಿದ್ಧಿವನ್ನ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮಸಿದ್ಧಿರನಾತ್ಮನಃ ।।
ಆತ್ಮನೋಽನಾತ್ಮಸಿದ್ಧಿಶ್ಚ ನೈವ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮಸಿದ್ಧಿವತ್ ।। ೭೨೫ ।।

ಆತ್ಮನೋ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನೈಃಸ್ವಾಭಾವ್ಯಾದನಾತ್ಮನಃ ।।
ತಥೈವಾವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ರಜ್ಜುಸರ್ಪಖಪುಷ್ಪವತ್ ।। ೭೨೬ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ನಾನಾತ್ಮನೋಽಸ್ತ್ಯಾತ್ಮಾ ನಾಪ್ಯನಾತ್ಮಾಽಽತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಆತ್ಮನಸ್ತು ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧಿರಾತ್ಮಸಿದ್ಧೇರನನ್ಯತಃ ।। ೭೨೭ ।।

ಯಾವಾನಾತ್ಮನಿ ವೇದಾಽಽತ್ಮಾ ಪ್ರತೀಚ್ಯಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ।।
ನಿರಸ್ತಾಜ್ಞಾನತತ್ಕಾರ್ಯಂ ಪಶ್ಯೇತ್ತದ್ವದನಾತ್ಮಸು ।। ೭೨೮ ।।

ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇರ್ವಿಷಯಾಂತಸ್ಯ ನಿರಸ್ತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಬಹಿಃ ।।
ಅನಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಾತ್ಮಾ ಹ್ಯಾತ್ಮೀಯತೋ ಭವೇತ್ ।। ೭೨೯ ।।

ತದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಮಹೇತುಭ್ಯಾಮನಾತ್ಮಾರ್ಥಸಮಾಗಮೇ ।।
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಸಂಗತೀ ರಜ್ಜುಸರ್ಪವತ್ ।। ೭೩೦ ।।

ಪ್ರತೀಚೋಽವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತದನ್ಯದ್ವಸ್ತು ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಪ್ರತೀಚಾ ತಸ್ಯ ಜಗ್ಧತ್ವಾತ್ಕ್ವಾನಾತ್ಮಾ ಸಿಧ್ಯತಾಮಯಮ್ ।। ೭೩೧ ।।

ಸಹತೇಽನಾತ್ಮತಾಂ ನಾಽಽತ್ಮಾಽನಾತ್ಮಾ ತದ್ವಿರಹೇ ಕುತಃ ।।
ವಸ್ತ್ವಾತ್ಮನಾ ನ ಚೇತ್ಸಿಧ್ಯೇತ್ಕುತಃ ಸಿಧ್ಯೇದನಾತ್ಮನಾ ।। ೭೩೨ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವ ಸದನ್ಯತ್ರ ಸರ್ವವಸ್ತು ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ತತ್ರ ಚೇತ್ತದಸತ್ಸತ್ಸ್ಯಾತ್ಕಥಮನ್ಯತ್ರ ನಿಷ್ಮಮ್ ।। ೭೩೩ ।।

ಮಾತೃತ್ವಕಂಚುಕೋ ಯದ್ವದಾತ್ಮಾಽನಾತ್ಮಾನಮೀಕ್ಷತೇ ।।
ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರೈಕರೂಪತ್ವಾನ್ನ ತಥಾಽಽತ್ಮಾನಮೀಕ್ಷತೇ ।। ೭೩೪ ।।

ಕರ್ತೃತ್ವಪ್ರತಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟೇರಿತಿಶ್ರುತಿಃ ।।
ದೃಷ್ಟಿರೇವ ತು ಯೋ ದ್ರಷ್ಟೇತ್ಯಾಹ ದೃಷ್ಟಿವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೭೩೫ ।।

ಪ್ರತೀಚೋ ವಸ್ತುನಸ್ತಾವದ್ವಸ್ತುವೃತ್ತಂ ಯಥೋದಿತಮ್ ।।
ಶಬ್ದವೃತ್ತಮಥೇದಾನೀಂ ಯಥಾವದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೭೩೬ ।।

ಯಚ್ಚಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಯದಾದತ್ತೇ ಯಚ್ಚಾತ್ತಿ ವಿಷಯಾನಿಹ ।।
ಯಚ್ಚಾಸ್ಯ ಸಂತತೋ ಭಾವಸ್ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮೇತಿ ಕಥ್ಯತೇ ।। ೭೩೭ ।।

ಯಸ್ಮಾದರ್ಥೇ ತು ವಿಜ್ಞೇಯಾ ಯಚ್ಛಬ್ದಾಃ ಸರ್ವ ಏವ ತು ।।
ಸಮುಚ್ಚಯೇ ಚಶಬ್ದಾಶ್ಚ ತಥಾ ಸರ್ವತ್ರ ಯೋಜಯೇತ್ ।। ೭೩೮ ।।

ವ್ಯಾಪ್ನೋತ್ಯನವಶೇಷೇಣ ಸರ್ಪದಾನ್ಸ್ರಗಿದಾಖಿಲಾನ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾಽನಾತ್ಮನೋಽತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೭೩೯ ।।

ಸಾವಶೇಷಾತ್ಮನೋಽಕೃತ್ಸ್ನಾನ್ನಿಃಶೇಷಾತ್ಮತಯಾ ಯತಃ ।।
ಆತ್ಮಾಽನಾತ್ಮನ ಆಪ್ನೋತಿ ತೇನಾಽಽತ್ಮೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೭೪೦ ।।

ಸ್ವಚಿದಾಭಾಸಮೋಹೇನ ತದುತ್ಥಾನಖಿಲಾನ್ಯತಃ ।।
ಆದತ್ತೇಽನಾತ್ಮನಃ ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ತತಶ್ಚಾಽಽತ್ಮೇತಿ ತಂ ವಿದುಃ ।। ೭೪೧ ।।

ಪರ ಆತ್ಮನಿ ಸರ್ವೇಽಪಿ ಸಂಪ್ರತಿಷ್ಠಂತ ಏಕಲೇ ।।
ಪೃಥಿವ್ಯಾದ್ಯಾ ಅನಾತ್ಮಾನ ಇತಿ ಚಾಽಽಥರ್ವಣೇ ವಚಃ ।। ೭೪೨ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮಾಭಾಸಾಃ ಪರಾಚೀನಾ ಧೀವೃತ್ತೀರ್ವಿಷಯೋನ್ಮುಖಾಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗತ್ತಿ ಯತೋಽತೋಽಸಾವಾತ್ಮೇತ್ಯುಕ್ತೋ ಮನೀಷಿಭಿಃ ।। ೭೪೩ ।।

ವಿಶ್ವೋ ಹಿ ಸ್ಥೂಲಭುಙ್ನಿತ್ಯಂ ತೈಜಸಃ ಪ್ರವಿವಿಕ್ತಭುಕ್ ।।
ಆನಂದಭುಕ್ತಥಾ ಪ್ರಾಜ್ಞ ಇತಿ ಚಾಽಽಗಮಶಾಸನಮ್ ।। ೭೪೪ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಃ ಪೂರ್ಣಃ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಯತೋಽಸ್ಯ ಸಂತತೋ ಭಾವಸ್ತಸ್ಮಾಚ್ಚಾಽಽತ್ಮೇತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೭೪೫ ।।

ತದ್ವಿಷ್ಣೋರಿತಿ ಮಂತ್ರೋಽಪಿ ವಿಷ್ಣೋಸ್ತತ್ಪರಮಂ ಪದಮ್ ।।
ಚಕ್ಷುರ್ವದಾತತಂ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೭೪೬ ।।

ನಾನುತ್ಪನ್ನಮತೋ ಜ್ಞಾನಂ ನಾನಪಾಸ್ತಂ ತಥಾ ತಮಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಂದೃಷ್ಟಾವತಃ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಂ ಮಮಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೭೪೭ ।।

ದ್ರಷ್ಟ್ಟದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ವಂ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ತದ್ದೃಷ್ಟಾವಖಿಲಂ ದೃಷ್ಟಂ ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವದ್ಭವೇತ್ ।। ೭೪೮ ।।

ಸ್ರಗಜ್ಞಾನೈಕಹೇತೂನಾಂ ಸ್ರಗ್ಧಿಯಾ ಜ್ಞಾತತಾ ಯಥಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಜವಸ್ತೂನಾಂ ಪ್ರತೀಚ್ಯವಗತೇ ತಥಾ ।। ೭೪೯ ।।

ಅತ್ರ ಜ್ಞಾತೇ ಯತಃ ಸರ್ವ ಐಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಯಾಂತ್ಯಶೇಷತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾದಯೋಽತ ಆತ್ಮೈವ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಃ ಸರ್ವದರ್ಶನಾತ್ ।। ೭೫೦ ।।

ಕೇಚಿದ್ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽಪೂರ್ವೇ ವಿಧಿಮೇತಂ ಮಹಾಧಿಯಃ ।।
ನಿಯಮಂ ತ್ವಪರೇ ಧೀರಾಃ ಪರಿಸಂಖ್ಯಾಮಥಾಪರೇ ।। ೭೫೧ ।।

ನಾಪೂರ್ವವಿಧಿರಿತ್ಯೇಷ ಕದಾಚಿದಪಿ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವದೈವ ತು ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತೇಸ್ತಥಾ ನಾನ್ಯೋಽಪಿ ಕಶ್ಚನ ।। ೭೫೨ ।।

ಪುಂವ್ಯಾಪಾರಾನಧೀನತ್ವಾನ್ನೇಹ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ವಿಧಿಃ ।।
ಸ್ವವ್ಯಾಪಾರೈಕವಿಷಯಃ ಸರ್ವ ಏವ ಯತೋ ವಿಧಿಃ ।। ೭೫೩ ।।

ಸಂಸ್ಥೇಮ್ನೇಽಸ್ಯೈವ ಚಾರ್ಥಸ್ಯ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷೋಕ್ತಿಪೂರ್ವಕಃ ।।
ಭಾಷ್ಯಕೃದ್ಭಿಃ ಕೃತೋ ಯತ್ನಃ ಸ ಆವಿಷ್ಕ್ರಿಯತೇಽಧುನಾ ।। ೭೫೪ ।।

ಯಥಾ ಕಾರ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಸ್ಯ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ವಚಸಃ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುನಿಷ್ಠಸ್ಯ ತಥಾ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।। ೭೫೫ ।।

ಲಿಙ್ಪ್ರತ್ಯಯಶ್ರುತೇರತ್ರ ಭ್ರಾಂತಿಃ ಸಮುಪಜಾಯತೇ ।।
ಯಜೇತೇತ್ಯಾದಿಸಾಮಾನ್ಯಾದ್ವಿಧ್ಯರ್ಥೋಽತೋ ವಿಚಾರ್ಯತೇ ।। ೭೫೬ ।।

ಸಿದ್ಧಾಂತೋಪಕ್ರಮಃ ಪೂರ್ವಂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಃ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ನಿರ್ಜ್ಞಾತಸಿದ್ಧಾಂತೋ ಯತೋ ವೇತ್ತಿ ಬಲಾಬಲಮ್ ।। ೭೫೭ ।।

ನಾಪೂರ್ವವಿಧಿರೇಷ ಸ್ಯಾತ್ಪಕ್ಷೇಪ್ರಾಪ್ತತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಪಕ್ಷೇ ಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ವಿಚಾರಾಂತೇ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ಕಾರಣಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೭೫೮ ।।

ನಿತ್ಯಪ್ರಾಪ್ತಿಮಿಹಾಽಽಚಷ್ಟೇ ವಿಧ್ಯರ್ಥಾಪನುನುತ್ಸಯಾ ।।
ಅಪ್ರಾಪ್ತಾಂಶಾನುಪಾತ್ಯೇವ ಸರ್ವ ಏವ ವಿಧಿರ್ಯತಃ ।। ೭೫೯ ।।

ಪಾಕ್ಷಿಕ್ಯುಪಾಸನಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ನಿತ್ಯಾ ವೇತಿ ಚ ಲಿಂಗತಃ ।।
ವಿವಕ್ಷಿತಾ ಭಾಷ್ಯಕೃತೋ ನಿತ್ಯಪ್ರಾಪ್ತಿರಿತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೭೬೦ ।।

ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಂಪಲೇಹಿನಾ ।।
ಜ್ಞಾನೇನ ತಮಸೋ ದಾಹಾತ್ಕುತೋ ವಿಧ್ಯರ್ಥಸಂಭವಃ ।। ೭೬೧ ।।

ಕಾರಕಾಣ್ಯುಪಮೃದ್ಗಾತಿ ವಿದ್ಯಾ ಬುದ್ಧಿಮಿವೋಷರೇ ।।
ಕಾರಕತ್ವಮವಿದ್ಯೋತ್ಥಂ ಸ್ವತಶ್ಚಾಕಾರಕಾತ್ಮತಾ ।। ೭೬೨ ।।

ಯದಜ್ಞಾನಾತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಯಾ ತಜ್ಜ್ಞಾನೇ ಸತಿ ಸಾ ಕುತಃ ।।
ನ ಹೀಹಾಪಾಸ್ತನಿದ್ರೋಽಪಿ ಸುಪ್ತವತ್ಸ್ವಪ್ನಮೀಕ್ಷತೇ ।। ೭೬೩ ।।

ಯದ್ಧಿ ಯಸ್ಯ ಸ್ವತೋ ರೂಪಂ ನ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಾವಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಕ್ರಿಯಾಂ ಮೋಹನಿಮಿತ್ತತ್ವಾದಪೇಕ್ಷಾ ಕರ್ತ್ರಪಹ್ನವೇ ।। ೭೬೪ ।।

ನ ಚ ಸಂಮೋಹವಿಧ್ವಸ್ತೌ ಯಥಾವಸ್ತ್ವವಬೋಧತಃ ।।
ಸಮರ್ಥಮನ್ಯತ್ಪಶ್ಯಾಮಃ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪಕಮ್ ।। ೭೬೫ ।।

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಾಧೀತಿವಿಧಿನಾ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿಬೋಧವತ್ ।।
ಸದಾ ಪ್ರಾಪ್ತಾಽಽತ್ಮವಿದ್ಯಾಽಪಿ ನಾತೋ ವಿಧಿರಿಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೭೬೬ ।।

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿಸರ್ವವ್ಯಾಪಾರಭಾಸಿನಃ ।।
ಲಿಂಗತಶ್ಚಾವಸೇಯತ್ವಾನ್ನ ಸಂಭಾವ್ಯೋ ವಿಧಿಸ್ತತಃ ।। ೭೬೭ ।।

ತಥಾಽಹಂಪ್ರತ್ಯಯಾತ್ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯನಿಶ್ಚಿತೇಃ ।।
ಅಸಂಭವಾದಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇಃ ಕುತೋ ವಿಧಿರಿಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೭೬೮ ।।

ನನ್ವಿಹಾಽಽತ್ಮಾರ್ಥಸಂದೃಷ್ಟಾವಹಂಪ್ರತ್ಯಯಗಮ್ಯತಾ ।।
ಪಾಕ್ಷಿಕೀತಿ ತತೋಽಪ್ರಾಪ್ತೇರ್ಭವೇನ್ನೈಯಮಿಕೋ ವಿಧಿಃ ।। ೭೬೯ ।।

ಪಾಕ್ಷಿಕೀ ತಾವದತ್ರಾಽಽಸ್ತಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಾರ್ಥಾವಲೇಹಿನಃ ।।
ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ನಿತ್ಯಾ ವೇತ್ಯಸ್ತ್ವಪೂರ್ವೋ ವಿಧಿಃ ಸ್ಫುಟಃ ।। ೭೭೦ ।।

ಏಕಾರ್ಥೋಲ್ಲೇಖಿವೃತ್ತೀನಾಮಾತಾದಾತ್ಮ್ಯಾಭಿಮಾನತಃ ।।
ಆಮ್ರೇಡನಂ ಹಿ ಶಬ್ದಾರ್ಥಃ ಸರ್ವತ್ರೋಪಾಸನಶ್ರುತೇಃ ।। ೭೭೧ ।।

ನ ಪಶ್ಯಂತೀತ್ಯತೋ ಲಿಂಗಾಜ್ಜ್ಞಾನಮೇವ ವಿಧಿತ್ಸಿತಮ್ ।।
ನ ತೂಪಾಸನಮಿತಿ ಚೇನ್ಮೈವಮೈಕಾರ್ಥ್ಯಕಾರಣಾತ್ ।। ೭೭೨ ।।

ಸರ್ವತ್ರೈಕಾರ್ಥತಾ ದೃಷ್ಟಾ ವೇದೋಪಾಸನಶಬ್ದಯೋಃ ।।
ಯಥಾಽನ್ಯತ್ರ ತಥೇಹಾಪಿ ಕಸ್ಮಾನ್ನಾಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।। ೭೭೩ ।।

ರಶ್ಮೀಂಸ್ತ್ವಂ ಪರ್ಯಾವರ್ತಯಾದಿತಿ ಚಾಽಽವರ್ತನಾತ್ಮಕಃ ।।
ವಿಧಿಃ ಶ್ರುತಃ ಶ್ರುತೌ ಸ್ಪಷ್ಟಸ್ತತಶ್ಚ ಫಲಸಂಗತಿಃ ।। ೭೭೪ ।।

ದೇವೋ ಭೂತ್ವೇತಿ ದೇವಾಂಶ್ಚ ಸದಾ ತದ್ಭಾವಭಾವಿತಃ ।।
ದೇವಪ್ರಾಪ್ತಿಂ ಶ್ರುತಿಃ ಪ್ರಾಹ ಭಾವನಾಬಲಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೭೭೫ ।।

ಸ ಯೋಽತ ಇತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ಹ್ಯುಪಾಸನಗಿರೈವ ತು ।।
ಅಂತ ಆತ್ಮೇತ್ಯುಪಾಸೀತ ತಥೈವೋಪಾಸನಶ್ರುತೇಃ ।। ೭೭೬ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತೌ ಚೋಪಸಂಹಾರೇ ತಥೈವೋಪಾಸನಶ್ನುತೇಃ ।।
ವೇದೇತ್ಯುಪಾಸನಾರ್ಥತ್ವಮಸ್ಯಾಪ್ಯಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।। ೭೭೭ ।।

ತಥೈತತ್ಸರ್ವೇ ವೇದೇತಿ ಯತ್ರ ಯತ್ರ ಶ್ರುತಿರ್ಭವೇತ್ ।।
ಅಭ್ಯಾಸಸ್ಯ ತದಾಽಪ್ರಾಪ್ತೇರಪೂರ್ವವಿಧಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೭೭೮ ।।

ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪಾನ್ವಾಖ್ಯಾನೇ ನ ಚ ಕಶ್ಚಿತ್ಪ್ರವರ್ತತೇ ।।
ತಜ್ಜ್ಞಾನಜನ್ಮಮಾತ್ರಾಚ್ಚ ಪುರುಷಾರ್ಥೋಽಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।। ೭೭೯ ।।

ಯಾದೃಕ್ಕರ್ಮವಿಧೇ ರೂಪಮಾತ್ಮಧ್ಯಾನವಿಧೇರಪಿ ।।
ತಾದೃಗೇವ ವಿಶೇಷೋಽತ್ರ ನ ಮನಾಗಾಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೭೮೦ ।।

ಕುತೋಽವಿಶೇಷ ಇತಿ ಚೇದತ ಆಹ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಮಾನಸ್ಯೇವ ಕ್ರಿಯಾ ಯಸ್ಮಾದವಿಶಿಷ್ಟೋಭ್ಯೋರಪಿ ।। ೭೮೧ ।।

ವಷಟ್ಕರಿಷ್ಯಂಸ್ತಾಂ ಧ್ಯಾಯೇದಿತಿ ಯದ್ವದ್ವಿಧೀಯತೇ ।।
ಮಾನಸ್ಯೇವ ಕ್ರಿಯಾ ತದ್ವದಾತ್ಮಾರ್ಥೋಪಾಸನೇಷ್ವಪಿ ।।೭೮೨ ।।

ಭಾವನಾಂಶತ್ರಯಂ ಯಸ್ಮಾದುಪಾಸನವಿಧಾವಪಿ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽತೋ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಯಜೇತೇತ್ಯಾದಿವದ್ವಿಧಿಃ ।। ೭೮೩ ।।

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ವಿಧಿರ್ಬ್ರೂತೇ ಲಿಙಾದ್ಯಾತ್ಮಾನಮೇವ ಚ ।।
ವಿಧಿಪ್ರಶಸ್ತಜ್ಞಾನಾಭ್ಯಾಂ ಕುರುಧ್ವಂ ಪುಂಸ್ಪ್ರವರ್ತನಮ್ ।। ೭೮೪ ।।

ಕರಣಾಂಶೋ ವಿಧಿಜ್ಞಾನಂ ಕಿಮಂಶಃ ಪುಂಸ್ಪ್ರವರ್ತನಮ್ ।।
ಇತಿಕರ್ತವ್ಯತಾ ಚಾತ್ರ ಹ್ಯರ್ಥವಾದಪ್ರಶಂಸನಮ್ ।। ೭೮೫ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಸ್ಯ ತತಃ ಪುಂಸಃ ಕರಣಂ ಯಾಗ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವರ್ಗಾದಿಶ್ಚ ಕಿಮಂಶಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಯಾಜಾದಿಸ್ತಥಾ ಪರಃ ।। ೭೮೬ ।।

ಯಥಾ ತತ್ರ ತಥೇಹಾಪಿ ಶಾಸ್ರೇಣೈವ ಸಮರ್ಪ್ಯತೇ ।।
ಅಂಶತ್ರಯಮತೋ ಯುಕ್ತಮಪೂರ್ವವಿಧಿರೇವ ತು ।। ೭೮೭ ।।

ಕಿಮಂಶ ಆತ್ಮಾ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಕರಣಾಂಶಸ್ತಥಾ ಮನಃ ।।
ಇತಿಕರ್ತವ್ಯತಾ ತ್ಯಾಗಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾದಿಸಾಧನಮ್ ।। ೭೮೮ ।।

ಕೃತ್ಸ್ನಪ್ರಕರಣಾರ್ಥಸ್ಯ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿಗಾಮಿನಃ ।।
ವಿಧ್ಯುದ್ದೇಶತಯಾ ಯದ್ವದುಪಯೋಗಸ್ತಥೈವ ಚ ।। ೭೮೯ ।।

ಉಪಾಸಾವಿಧ್ಯಪೇಕ್ಷಸ್ಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಪತಿತಸ್ಯ ಚ ।।
ಆತ್ಮಾರ್ಥೋಪಾಸನವಿಧಿದೇಶೇ ತದ್ವಿನಿಯೋಜ್ಯತೇ ।। ೭೯೦ ।।

ಅತ್ರಾಸ್ಥೂಲಾದಿವಾಕ್ಯಾನಾಮುಪಾಸ್ಯಾರ್ಥಸಮರ್ಪಣೇ ।।
ಉಪಯೋಗಃ ಫಲಂ ಮೋಕ್ಷಸ್ತಮಸೋ ವಸ್ತ್ವಪಹ್ನುತಿಃ ।। ೭೯೧ ।।

ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ಯಥಾವಚ್ಛಾಸ್ರಚಕ್ಷುಷಾ ।।
ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೭೯೨ ।।

ವಿಧಿಶೂನ್ಯಸ್ಯ ವಾಕ್ಯಸ್ಯ ನ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಕಿಲೇಷ್ಯತೇ ।।
ನಿಯೋಗಾನುಪ್ರವೇಶೇನ ಯತೋ ವಸ್ತ್ವವಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೭೯೩ ।।

ನಾನುವಾದಸ್ವರೂಪಸ್ಯ ನಿರಸ್ತವಿಧಿಕಸ್ಯ ಹಿ ।।
ಸಾಪೇಕ್ಷಸ್ಯೇಹ ವಚಸಃ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೮೯೪ ।।

ಕ್ರಿಯೈವ ನನು ಸರ್ವತ್ರ ತತ್ರ ತತ್ರ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ಸ್ವವ್ಯಾಪಾರೇ ಹಿ ವಿಧಿನಾ ನಿಯೋಕ್ತುಂ ಶಕ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೭೯೫ ।।

ದ್ರವ್ಯಸ್ವರೂಪೇಽಸಾಧ್ಯತ್ವಾದ್ವಿಧಿಃ ಕಥಮಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಹಿ ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ಸಾಧ್ಯತ್ವಂ ನಿಪುಣೇನಾಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೭೯೬ ।।

ನ ಚಾಽಽತ್ಮವಿಷಯಂ ಜ್ಞಾನಂ ವೇದಾಂತೇಷು ವಿಧೀಯತೇ ।।
ತಸ್ಯ ವಿಧ್ಯಂತರಾತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ವೇದಾಂತಸ್ಯಾನುವಾದತಾ ।। ೭೯೭ ।।

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಾಧೀತಿವಿಧಿನಾ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿಬೋಧವತ್ ।।
ವೇದಾಂತಾರ್ಥಾವಬೋಧೋಽಪಿ ತೇನೈವೇಹ ಸಮಾಪಿತಃ ।। ೭೯೮ ।।

ಸ್ಯಾದೇತತ್ಫಲಸಂಬಂಧೋ ನಿಯೋಗವಿರಹಾದ್ಯದಿ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಲಭ್ಯೇತ ನ ತ್ವಸೌ ಲಭ್ಯತೇ ತಥಾ ।। ೭೯೯ ।।

ಪುಮರ್ಥಕಾರಿತಾ ಬುರ್ದ್ಧರ್ನಿಯೋಗಾದೇವ ಲಭ್ಯತೇ ।।
ನಾತಸ್ತನ್ನಿರಪೇಕ್ಷಸ್ಯ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ವಚಸೋ ಭವೇತ್ ।। ೮೦೦ ।।

ನೈಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಕಿಂಚನ ।।
ಫಲಂ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮಬೋಧಸ್ಯ ಯಥಾ ಕರ್ಮಫಲಂ ತಥಾ ।। ೮೦೧ ।।

ಅತ್ರೋಚ್ಯತೇಽನ್ಯದೇವೇದಂ ವಿಜ್ಞಾನಾಂತರಮಾತ್ಮಗಮ್ ।।
ವಿಧೀಯತೇ ಸಹೋಪಾಯಂ ವೇದಾಂತೋಕ್ತಿಪ್ರಬೋಧತಃ ।। ೮೦೨ ।।

ನ ಹಿ ವಾಕ್ಯಸಮುತ್ಥೇನ ಬ್ರಹ್ಮಾವಾಕ್ಯಾರ್ಥರೂಪಕಮ್ ।।
ವಿಜ್ಞಾನೇನ ಪರಿಚ್ಛೇತ್ತುಂ ಶಕ್ಯತೇ ಕರ್ಮವತ್ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೮೦೩ ।।

ನಾನಾಪದಾರ್ಥಸಂಸೃಷ್ಟರೂಪಂ ಶಬ್ದಾತ್ಪ್ರಜಾಯತೇ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಂ ತೇನಾವಾಕ್ಯಾರ್ಥರೂಪಂ ನೈವ ಚ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೮೦೪ ।।

ಶಬ್ದಸ್ವಭಾವ ಏವೈಷ ಸಂಸೃಷ್ಟಾರ್ಥಾವಬೋಧನಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಸಂಸೃಷ್ಟರೂಪತ್ವಾತ್ತೇನಾತೋ ನಾವಗಮ್ಯತೇ ।। ೮೦೫ ।।

ವಾಕ್ಯಂ ಚಾತೀಂದ್ರಿಯಾರ್ಥೇಷು ಪ್ರಮಾಣಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಿತಮ್ ।।
ತಸ್ಯಾಪ್ಯವಿಷಯತ್ವಾತ್ತದ್ವಿಜ್ಞಾನಾಂತರಗೋಚರಃ ।। ೮೦೬ ।।

ನ ಚೇದ್ವಾಕ್ಯೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನಪರಿಚ್ಛೇದ್ಯಂ ತದಿಷ್ಯತೇ ।।
ನಾಽಽಮ್ನಾಯಾರ್ಥೋ ಭವೇತ್ತರ್ಹಿ ನೈವಂ ವೇದಾರ್ಥ ಏವ ಹಿ ।। ೮೦೭ ।।

ಅಪಿ ಚಾಧೀಯತೇಽತ್ರಾರ್ಥೇ ವೇದವಾಕ್ಯಾನ್ಯನೇಕಶಃ ।।
ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಕುರ್ವೀತ ವಿಜ್ಞಾಯೇತ್ಯೇವಮಾದೀನಿ ಯತ್ನತಃ ।। ೮೦೮ ।।

ಮುಮುಕ್ಷುಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ಯ ಮೋಹಮಾತ್ರಾಂತರಾಯತಃ ।।
ಜ್ಞಾನಾತ್ಕಾರ್ಯಾಂತರಾಭಾವಾನ್ನೈತತ್ಸಾಧ್ವಭಿಧೀಯತೇ ।। ೮೦೯ ।।

ವಿಧೇರ್ಹಿ ತತ್ರ ಸಾಫಲ್ಯಂ ಯತ್ರ ವಾಕ್ಯೋತ್ಥಬೋಧತಃ ।।
ವ್ಯತಿರೇಕಾದನುಷ್ಠೇಯಃ ಪದಾರ್ಥಃ ಕಶ್ಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।। ೮೧೦ ।।

ಯಥಾಽಗ್ನಿಹೋತ್ರಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।।
ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಾ ಪೃಥಕ್ತಾದೃಙ್ನೇಹ ಕಶ್ಚಿದಪೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೮೧೧ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದೌ ಹಿ ಸಾಧ್ಯೇಽರ್ಥೇ ಪುಂವ್ಯಾಪೃತಿರಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವಿರುದ್ಧತ್ವಾನ್ಮುಕ್ತೇರ್ನಾನ್ಯವ್ಯಪೇಕ್ಷಿತಾ ।। ೮೧೨ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿ ಸ್ವತೋ ನೋ ಚೇತ್ಕಿಂ ಮುಕ್ತೌ ಕರ್ಮಣಃ ಫಲಮ್ ।।
ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿ ಸ್ವತಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಕಿಂ ಮುಕ್ತೌ ಕರ್ಮಣಾ ವದ ।। ೮೧೩ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದೌ ತು ಯಚ್ಛಕ್ತಂ ಹೇತುಮಾತ್ರಮಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ತಸ್ಯ ಕರ್ಮವ್ಯಪೇಕ್ಷಾ ಸ್ಯಾನ್ನಾನ್ಯಥಾ ತದಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೮೧೪ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಾ ಸ್ವಾತ್ಮಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕಾರಕಂ ಸದಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಕಾರಕಾಣಾಂ ಕ್ರಿಯಾಪೇಕ್ಷಾ ನೋಭಯಾಪೇಕ್ಷಿತಾಽಽತ್ಮನಿ ।। ೮೧೫ ।।

ಸಂಭಾವಿತಾತ್ಮಕರ್ತೃತ್ವೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಾದ್ಯಧಿಕಾರವಾನ್ ।।
ವಿಧಿಶ್ರುತೇಃ ಪ್ರವರ್ತೇತ ನ ತು ಪ್ಲುಷ್ಟತದನ್ವಯಃ ।। ೮೧೬ ।।

ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾಬಾಹ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ವಿಜಾನತಃ ।।
ಕಾರಕತ್ವಂ ನ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ತನ್ಮೋಹವಿರಹಾತ್ಕಚಿತ್ ।। ೮೧೭ ।।

ಆತ್ಮನೋ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಯತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಪ್ಯಾತ್ಮತಾ ಸ್ವತಃ ।।
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥಬೋಧಾಚ್ಚೇತ್ಕಿಮಿತೀಹತೇ ।। ೮೧೮ ।।

ಅಬ್ರಹ್ಮಾನಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಮೋಹೋತ್ಥಧ್ವಂಸಹೇತುತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧಸ್ಯ ಕುತೋಽಮೂಢಃ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೮೧೯ ।।

ತತ್ರ ಕೋ ಮೋಹ ಇತ್ಯೇವಂ ಮಂತ್ರವರ್ಣೋಽಪಿ ನೋ ಜಗೌ ।।
ಸಂಸಾರಾಸಂಭವಂ ಸಾಕ್ಷಾದೇಕತ್ವಮನುಪಶ್ಯತಃ ।। ೮೨೦ ।।

ವಾಧ್ಯಬಾಧಕಭಾವಾಚ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಪ್ರಬೋಧಯೋಃ ।।
ಸಹಾವಸ್ಥಾನತಾಭಾವಾತ್ಪ್ರವೃತ್ತೇಃ ಸ್ಯಾದಸಂಭವಃ ।। ೮೨೧ ।।

ಮತಂ ವಾಕ್ಯೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಾಚ್ಚೇನ್ನ ನಿರಾಕೃತಿಃ ।।
ಅಬ್ರಹ್ಮಾನಾತ್ಮವಿಷಯಮೋಹಸ್ಯೇತಿ ನ ತತ್ತಥಾ ।। ೮೨೨ ।।

ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾನಾಂ ತಾವನ್ಮಾತ್ರಾವಬೋಧನಾತ್ ।।
ಅರ್ಥಾಂತರಂ ಸ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ವಾಕ್ಯವಾಕ್ಯಾರ್ಥವೇದಿನಾ ।। ೮೨೩ ।।

ಅಸ್ಥೂಲಾದ್ಯರ್ಥಶಂಸೀನಿ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಾದಿವಿಧೇರ್ಯದಿ ।।
ಸಮರ್ಪಯೇಯುರ್ವಿಷಯಮಿತ್ಯೇತದಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।। ೮೨೪ ।।

ಮುಕ್ತ್ಯಂತರಾಯಸಂಮೋಹವಿಧ್ವಂಸ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಬೋಧತಃ ।।
ನ ತದರ್ಥಾಂತರಾಭಾವಾದಿತಿ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।। ೮೨೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮಾತ್ರೇಣೈವ ವಿನಾ ವಿಧಿಮ್ ।।
ನ ಪ್ರವರ್ತೇತ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಸಂಬೋಧಾಯೇತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।। ೮೨೬ ।।

ನಾಽಽತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಬೋಧಿವಾಕ್ಯಶ್ರವಣಮಾತ್ರತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಧಿಯಃ ಸೂತೇಃ ಕಿಮನ್ಯದ್ವಿಧಿನೇಷ್ಯತೇ ।। ೮೨೭ ।।

ಅಂತರೇಣ ವಿಧಿಂ ವಾಕ್ಯಶ್ರವಣಾಯಾಪಿ ನೇಹೇತೇ ।।
ಇತಿ ಬ್ರುವಾಣಂ ಪ್ರಬ್ರೂಯಾದನಿಷ್ಟಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಕುತಃ ।। ೮೨೮ ।।

ಅನವಸ್ಥಾಪ್ರಸಕ್ತಿಶ್ಚ ತತ್ರ ತತ್ರ ಪ್ರಸಂಗತಃ ।।
ವಿಧ್ಯಂತರಸ್ಯೇತಿ ತತೋ ಯಥೋಕ್ತೋಽರ್ಥೋಽವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೮೨೯ ।।

ಯಥಾಽಽತ್ಮವಾದಿವಾಕ್ಯಾರ್ಥಶ್ರುತಯೇ ನ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।।
ವಿಧಿವಾಕ್ಯಮೃತೇ ತದ್ವದ್ವಿಧ್ಯರ್ಥಶ್ರವಣೇಽಪಿ ನ ।। ೮೩೦ ।।

ಮತಂ ವಾಕ್ಯೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನಸ್ಮೃತಿಸಂತಾನತಾ ಯದಿ ।।
ಕೇವಲೋಕ್ತಿಶ್ರವೋದ್ಭೂತಜ್ಞಾನಾದರ್ಥಾಂತರಂ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೮೩೧ ।।

ನೈವಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯಥಾವಸ್ತುಬೋಧಸ್ಯೈವೇಹ ಸಂಭವಾತ್ ।।
ನಿತ್ಯಂ ಸಂನಿಹಿತೇ ತಸ್ಮಿಂಸ್ತತ್ಸ್ಮೃತ್ಯಾ ಕಿಂ ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।। ೮೩೨ ।।

ಅಪಿ ಪಾಶುಪತಾಸ್ರೇಣ ವಿದ್ಧಶ್ಚೇನ್ನ ಮಮಾರ ಯಃ ।।
ನಿಷ್ಫಲೇಷುವಿತುನ್ನಾಂಗೋ ನಂಕ್ಷ್ಯತೀತ್ಯತಿದುಷ್ಕರಮ್ ।। ೮೩೩ ।।

ಅಪಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಮೋ ನಿತ್ಯಂ ಭಾಸ್ವಚ್ಚೈತನ್ಯವಿಂಬಿತಮ್ ।।
ಬುದ್ಧಿತದ್ವೃತ್ತಯಶ್ಚೈವಂ ತಪ್ರಾಯೋವಿಸ್ಫುಲಿಂಗವತ್ ।। ೮೩೪ ।।

ಪ್ರಾಗಪ್ಯನಾತ್ಮಸಂಪಾತಾತ್ಪ್ರತೀಚೈವಾಽಽಪ್ತಮೇಯಕಮ್ ।।
ಜನ್ಮನೈವಾಖಿಲಂ ಜ್ಞಾನಂ ಫಲವತ್ಕಿಮಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೮೩೫ ।।

ಮಾತ್ರಾದಿವ್ಯವಧಾನೇನ ಯಥಾಽನ್ಯತ್ರ ಮಿತೇಃ ಫಲಮ್ ।।
ಫಲತೋಽವಗತೇರೇವ ನ ತಥೇಹಾಽಽತ್ಮದರ್ಶನೇ ।। ೮೩೬ ।।

ಖಪೂರ್ಣ ಏವ ಸನ್ಕುಂಭೋ ದ್ರವ್ಯೈರ್ನಾನಾವಿಧೈರ್ಯುತಿಮ್ ।।
ವಿಯೋಗಂ ವಾ ಯಥಾ ಗಚ್ಛೇಚ್ಚೈತನ್ಯೇದ್ಧಾಸ್ತಥಾ ಧಿಯಾಃ ।। ೮೩೭ ।।

ತಸ್ಮಾದಾವೃತ್ತಿಪಕ್ಷೇಽಪಿ ಸ್ವತಸ್ತತ್ಸಿದ್ಧಿತೋ ವಿಧಿಃ ।
ನಾಪೂರ್ವಃ ಕಶ್ಚಿದತ್ರ ಸ್ಯಾದತ ಏವಾಪರೋಽಪಿ ನ ।। ೮೩೮ ।।

ಅಶಬ್ದಾದ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಿಚಾಯ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಮೇಕಲಮ್ ।।
ಮುಚ್ಯತೇ ಮೃತ್ಯುತೋ ವಿದ್ವಾನಿತಿ ನೈಗಮಿಕಂ ವಚಃ ।। ೮೩೯ ।।

ಆತ್ಮನ್ಯವಗತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರಮಾಣಾರ್ಥಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।।
ಕಿಮನ್ಯತ್ಸ್ಮೃತಿಸಂತಾನಾತ್ಪ್ರಾರ್ಥ್ಯತೇ ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣಕಮ್ ।। ೮೪೦ ।।

ಭವಿಷ್ಯತ್ಕಾಲಸಂವಂಧಿ ಫಲಂ ಚೇಹ ನ ನಾಕವತ್ ।।
ತಜ್ಜ್ಞಾನಜನ್ಮಕಾಲತ್ವಾದಗ್ನಿಜನ್ಮೋತ್ಥಕಾರ್ಯವತ್ ।। ೮೪೧ ।।

ಅವಿಧಿಶ್ಚಾರ್ಥತಃ ಪ್ರಾಪ್ತೇಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಸ್ಮೃತಿಸಂಸತತೇಃ ।।
ಬೋಧಾಚ್ಚ ಧ್ವಸ್ತಸಂಮೋಹಃ ಸ್ಮೃತಿಂ ನೈವ ವ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೮೪೨ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾಗ್ನಿನಿರ್ದಗ್ಧೇ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹೇ ಸವಾಂಧವೇ ।।
ಯಥಾವಸ್ತುಸ್ಮೃತಿಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಸ್ಮೃತಿರ್ನಾನ್ಯಾಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೮೪೩ ।।

ಪ್ರಮಾನನುವಿಧಾನಾಚ್ಚ ನ ಸ್ಮೃತಿರ್ಬಾಧಿಕಾಽಪರಾ ।।
ಬಾಧ್ಯತ್ವೇನೈವ ಮಾಬುದ್ಧೇರ್ನಿಷ್ಠಿತಾಽಭೂದನಾತ್ಮಧೀಃ ।। ೮೪೪ ।।

ಬಾಧ್ಯಂ ತಮೋ ಮಿತೇಃ ಕೃತಸ್ನಂ ತಜ್ಜಂ ಚಾಪ್ಯತಿದುರ್ವಲಮ್ ।।
ಮಾನಂ ಬಾಧಕಮೇವಾಽಽಸೀತ್ಸ್ಮೃತಿರಪ್ಯನಯೋಸ್ತಥಾ ।। ೮೪೫ ।।

ನ ಸ್ಮೃತಿರ್ವಿಸ್ಮೃತಿರ್ವೇಹ ಸಂಭಾವ್ಯೇತಾಪಿ ಕೇನಚಿತ್ ।।
ಸಕೃದ್ವಿಭಾತೋ ಹ್ಯೇವೈಷ ರವೌ ರಾತ್ರ್ಯಹನೀ ಯಥಾ ।। ೮೪೬ ।।

ಅನರ್ಥಹೇತುದಾಹಿತ್ವಾದ್ಯಥೋಕ್ತಾತ್ಮಸ್ಮೃತೇರತಃ ।।
ಆತ್ಮಸ್ಮೃತೇಃ ಸ್ವತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಿರಿತರಸ್ಯಾಸ್ತು ಬಾಧ್ಯತಾ ।। ೮೪೭ ।।

ನಿರೋಧಸ್ತರ್ಹಿ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾನ್ಮತಮರ್ಥಾಂತರಂ ಯದಿ ।।
ತಂತ್ರಾಂತರೇಷು ತಸ್ಯಾಪಿ ಕಾರ್ಯತ್ವೇನ ಶ್ರುತತ್ವತಃ ।। ೮೪೮ ।।

ನ, ಮುಕ್ತಿಸಾಧನತ್ವೇನ ತಸ್ಯಾಮಧಿಗಮಾಚ್ಛ್ರುತೇಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವೋಧಾತ್ಪರಂ ನಾನ್ಯನ್ಮುಕ್ತೇರಸ್ತೀಹ ಸಾಧನಮ್ ।। ೮೪೯ ।।

ಅನನುಷ್ಠೇಯರೂಪತ್ವಾತ್ತತ್ಸಿದ್ಧಿಶ್ಚಾಽಽತ್ಮವೋಧತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇ ನಿರುಧ್ಯಂತೇ ಚಿತ್ತತದ್ವೃತ್ತಯೋ ಯತಃ ।। ೮೫೦ ।।

ಅಭ್ಯುಪೇತ್ಯೈತದಸ್ಮಾಭಿರುಚ್ಯತೇ ಸಂಭವಾದಿತಿ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕೇಣ ನ ತ್ವನ್ಯನ್ಮುಕ್ತಿಸಾಧನಮ್ ।। ೮೫೧ ।।

ಶ್ರುತೌ ಸ್ಮೃತೌ ವಾ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ತಾಭ್ಯಾಂ ನಾನ್ಯಸ್ಯ ಮಾನತಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಾಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯನಿರ್ಣೀತೌ ತಾರ್ಕಿಕೋಕ್ತಾತ್ಮವಸ್ತುವತ್ ।। ೮೫೨ ।।

ಸರ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೈಕಹೇತೋಶ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿಜ್ಞಾನಹಾನತಃ ।।
ನ ಭಾವನೇಹ ಸಂಭಾವ್ಯಾ ಮೋಹೇ ಸತ್ಯೇವ ಸಾ ಯತಃ ।। ೮೫೩ ।।

ಮಾನಾಂತರಾನಧಿಗತೋಕ್ತ್ಯರ್ಥಾಧಿಗಮ ಏವ ನಃ ।।
ವಿಧಿರ್ಯತೋ ನಿಯೋಗೋಽಪಿ ನೈವ ಸ್ಯಾದನೃತಂತ್ರತಃ ।। ೮೫೪ ।।

ನಿಯೋಜ್ಯತದ್ವಿಷಯಯೋರ್ಯತ್ರ ಭೇದೋಽವಸೀಯತೇ ।।
ವಿಷಯಃ ಸ ನಿಯೋಗಸ್ಮ ನಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನೇ ತ್ವಭೇದತಃ ।। ೮೫೫ ।।

ಶಬ್ದೋ ಲಿಙಾದಿಶೂನ್ಯೋಽಪಿ ಹ್ಯವಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಬೋಧಕಃ ।।
ವಿಧಿರ್ಭವತಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾತೇ ಹ್ಯರ್ಥೇಽನುವಾದತಾ ।। ೮೫೬ ।।

ಯತೋ ವಾಚೋಽಭಿಧಾನಾನಿ ಪ್ರಯುಕ್ತಾನ್ಯುಪಲಬ್ಧಯೇ ।।
ಸರ್ವಾಣ್ಯನಭಿಧಾಯೈವ ನಿವರ್ತಂತೇಽವವೋಧ್ಯ ಚ ।। ೮೫೭ ।।

ಉದಪಾದಿ ಚ ಯಚ್ಛಬ್ದೈರ್ಜ್ಞಾನಮಾಕಾರಬದ್ಧಿಯಃ ।।
ಸ್ವತೋಬುದ್ಧಂ ತದಪ್ರಾಪ್ಯ ನಾಮ್ನಾ ಸಹ ನಿವರ್ತತೇ ।। ೮೫೮ ।।

ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೇತಚ್ಛಬ್ದಸ್ಯ ಯದವಿದ್ಯಾ ನಿರಸ್ಯತಿ ।।
ಸುಷುಪ್ತ ಇವ ನಿದ್ರಾಯಾ ದುರ್ಬಲತ್ವಾಚ್ಚ ಬಾಧತೇ ।। ೮೫೯ ।।

ದುರ್ಬಲತ್ವಾದವಿದ್ಯಾಯಾ ಆತ್ಮತ್ವಾದ್ಬೋಧರೂಪಿಣಃ ।।
ಶಬ್ದಶಕ್ತೇರಚಿಂತ್ಯತ್ವಾದ್ವಿದ್ಮಸ್ತಂ ಮೋಹಹಾನತಃ ।। ೮೬೦ ।।

ಅಗೃಹೀತ್ವೈವ ಸಂಬಂಧಮಭಿಧಾನಾಭಿಧೇಯಯೋಃ ।।
ಹಿತ್ವಾ ನಿದ್ರಾಂ ಪ್ರಬುಧ್ಯಂತೇ ಸುಷುಪ್ತೇ ಬೋಧಿತಾಃ ಪರೈಃ ।। ೮೬೧ ।।

ಜಾಗ್ರದ್ವನ್ನ ಯತಃ ಶಬ್ದಂ ಸುಷುಪ್ತೇ ವೇತ್ತಿ ಕಶ್ಚನ ।।
ಧ್ವಸ್ತೇಽತೋ ಜ್ಞಾನತೋಽಜ್ಞಾನೇ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ಭವೇತ್ಫಲಮ್ ।। ೮೬೨ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಘಾತಿನಃ ಶಬ್ದಾದ್ಯಾಽಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೋತಿ ಧೀರ್ಭವೇತ್ ।।
ನಶ್ಯತ್ಯವಿದ್ಯಯಾ ಸಾರ್ಧಂ ಹತ್ವಾ ರೋಗಮಿವೌಷಧಮ್ ।। ೮೬೩ ।।

ಅವಶಿಷ್ಟಂ ಸ್ವತೋಬುದ್ಧಂ ಶುದ್ಧಂ ಮುಕ್ತಮತೋ ಭವೇತ್ ।।
ನಾತಃ ಸ್ಯಾದ್ಭಾವನಾಪೇಕ್ಷಾ ನಾಪಿ ಮಾನಾಂತರಂ ಪ್ರತಿ ।। ೮೬೪ ।।

ಕ್ರಿಯಾಪ್ರಭೇದವಿರಹಾಜ್ಜ್ಞಾನಂ ವಾ ನಿಖಿಲಂ ತಮಃ ।।
ಹಂತ್ಯಾತ್ಮಲಾಭಮಾತ್ರೇಣ ನ ತದನ್ಯಾ ತಮೋಹ್ನುತಿಃ ।। ೮೬೫ ।।

ಕ್ರಿಯಾತತ್ಫಲಯೋರ್ಭೇದಾನ್ನ ಭೇದಃ ಕ್ರಿಯಯೋರತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ವಾಂತಮತೋ ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವಾತ್ಮಲಬ್ಧ್ಯೈವ ಹಂತಿ ತತ್ ।। ೮೬೬ ।।

ನಿಷ್ಪನ್ನೋಽಪಿ ಕುಠಾರಾದಿಃ ಪ್ರಯೋಗವಿರಹಾದ್ಯಥಾ ।।
ದ್ವೈಧೀಭಾವಾಯ ನೈವಾಲಂ ತಥಾ ನೈವ ಪ್ರಮಾಣಧೀಃ ।। ೮೬೭ ।।

ಅಲೌಕಿಕತ್ವಾದ್ವೋಧ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವತಶ್ಚಾವಗಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಬೋಧ್ಯೇ ಹಿ ಲೌಕಿಕೇಽಪೇಕ್ಷಾ ಪರತೋಽವಗತೌ ತಥಾ ।। ೮೬೮ ।।

ನದ್ಯಾಸ್ತೀರೇ ಫಲಾನೀವ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯನಪೇಕ್ಷತಃ ।।
ಕಿಮಿವೇಹಾನ್ಯಮಾನೇಷು ತವಾಪೇಕ್ಷಾಽಭಿಧಾಶ್ರುತೇಃ ।। ೮೬೯ ।।

ಪ್ರಮಾತಾ ಚ ಪ್ರಮಾಣಂ ಚ ಪ್ರಮೇಯೋ ನಿಶ್ಚಿತಿಸ್ತಥಾ ।।
ಯತ್ಸಾಂನಿಧ್ಯಾತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯಂತಿ ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ಕಿಮಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೮೭೦ ।।

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತೇಷು ಘಟೋಽಯಮಿತಿ ಸಂವಿದಃ ।।
ವ್ಯವಧಾನಂ ನ ಚೇಹಾಸ್ತಿ ತದ್ಭಾವಾಭಾವಸಾಕ್ಷಿತಃ ।। ೮೭೧ ।।

ಇದಮೇವಮಿದಂ ನೈವಮಿತಿ ಬುದ್ಧಿರ್ವಿಭಾಗಭಾಕ್ ।।
ಅನಾತ್ಮಿಕಾಽಽತ್ಮವತ್ಯತ್ರ ಯೇನಾಸೌ ಕಿಮಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೮೭೨ ।।

ಕರ್ತ್ರಾದಿವ್ಯಾಪೃತೇಃ ಪೂರ್ವಮಸಂಕೀರ್ಣಮುಪಾಧಿಭಿಃ ।।
ಅವಿಕ್ಷಿಪ್ತಮಸಂಸುಪ್ತಂ ಹ್ಯನುಭವನ್ಕಿಮಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೮೭೩ ।।

ಪ್ರಮಾಣಮಪ್ರಮಾಣಂ ಚ ಪ್ರಮಾಭಾಸಸ್ತಥೈವ ಚ ।।
ಕುರ್ವಂತ್ಯೇವ ಪ್ರಮಾಂ ಯತ್ರ ತದಸಂಭಾವನಾ ಕುತಃ ।। ೮೭೪ ।।

ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮೇತತ್ಪೃಷ್ಠೇನ ಕಸ್ಮಾನ್ನಾಸ್ತ್ಯಭಿಥಾಶ್ರುತೇಃ ।।
ನಿಯೋಗಸ್ಯಾಪಿ ಮಾನತ್ವಂ ನಾನಪೇಕ್ಷ್ಯ ಪ್ರಮಾಮಿಮಾಮ್ ।। ೮೭೫ ।।

ಪಶ್ಯೇದಾತ್ಮಾನಮಿತ್ಯಾದಿ ವಾಕ್ಯಂ ಯತ್ಸ್ಯಾದ್ವಿಧಾಯಕಮ್ ।।
ಜ್ಞಾನಕರ್ತವ್ಯತಾಯಾಂ ತನ್ನಿಯೋಜ್ಯ ಪುರುಷಂ ಪ್ರತಿ ।। ೮೭೬ ।।

ಸ್ವವ್ಯಾಪಾರೇಽನಪೇಕ್ಷ್ಯೈವ ವಸ್ತುವೃತ್ತಂ ವಚೋ ಯತಃ ।।
ನಿಯುಂಕೇ ಪುರುಷಂ ತಸ್ಮಾದ್ವಸ್ತುವೃತ್ತಂ ಸುದುರ್ಲಭಮ್ ।। ೮೭೭ ।।

ಸ್ವಶಕ್ತ್ಯನನುರೂಪಂ ಚೇತ್ಕಾರ್ಯಂ ವಾಕ್ಯಶತೈರಪಿ ।।
ನಿಯುಕ್ತೋಽಪಿ ನ ತತ್ಕರ್ತುಮಲಂ ಶಕ್ಯೇ ಸ ಹೀಶ್ವರಃ ।। ೮೭೮ ।।

ಅಭಿಧಾಶ್ರುತಿಶ್ಚೇತ್ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ವ್ಯಾಯಚ್ಛೇತ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।।
ವಿಧಿವರ್ತ್ಮಾನುಗಾಮಿತ್ವಾನ್ನಾರ್ಥಸ್ಪೃಕ್ಸಾಽಸ್ವತಂತ್ರತಃ ।। ೮೭೯ ।।

ಸ್ವಮಾಂಸಾನ್ಯಪಿ ಖಾದಂತಿ ನಿಯೋಗಾನತಿಲಂಘಿನಃ ।।
ಜಹತ್ಯಪಿ ಪ್ರಿಯಾನ್ಪ್ರಾಣಾಞ್ಶಕ್ಯತ್ವಾದೇವ ನಾನ್ಯತಃ ।। ೮೮೦ ।।

ಅಶಕ್ಯೇ ವಿನಿಯುಕ್ತೋಽಪಿ ಕೃಷ್ಣಲಾಞ್ಶ್ರಪಯೇದಿತಿ ।।
ಸರ್ವಾತ್ಮನಾಽಪ್ಯಸೌ ಕುರ್ವನ್ಕುರ್ಯಾತ್ತಸ್ಕರಕಂದುವತ್ ।। ೮೮೧ ।।

ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ವಸ್ತುತಂತ್ರತ್ವಾನ್ನೋಪಾಸನಸಮುತ್ಥಿತಿಃ ।।
ನ ಚಾಽಽವೃತ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಮೋತ್ಪತ್ತಿಂ ಪ್ರಮಾಣಾನಿ ಪ್ರಕುರ್ವತೇ ।। ೮೮೨ ।।

ನಾರ್ಥಸ್ಪೃಗ್ಭಾವನಾ ಚೇತ್ಸ್ಯಾಹ್ಬ್ರಹ್ಮಧೀಜನ್ಮನೇ ನ ಸಾ ।।
ಶುಕ್ತಿಕಾಜ್ಞಾನಸಂಭೂತೌ ನ ಸ್ವಭ್ಯಸ್ತಾಽಪಿ ರೂಪ್ಯಧೀಃ ।। ೮೮೩ ।।

ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಶ್ಚೇದ್ಭವೇದಾತ್ಮಾ ಸ್ಯಾನ್ನಿಯೋಗಸ್ತಥಾಽಽತ್ಮನಿ ।।
ನಿಷೇಧಾದ್ದರ್ಶನಸ್ಯೇಹ ನ ನಿಯೋಗೋಽಸ್ತ್ಯತಃ ಪರೇ ।। ೮೮೪ ।।

ಮನುತೇ ಯನ್ನ ಮನಸಾ ಮತಂ ಯೇನ ಮನಃ ಸದಾ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಧಿ ತದೇವ ತ್ವಂ ನ ತ್ವಿದಂ ಯದುಪಾಸತೇ ।। ೮೮೫ ।।

ಶುಂಗಗ್ರಾಹಿಕಯಾ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮತಾಽಪೋದಿತಾ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಉಪಾಸ್ಯತ್ವೈಕದೋಷೇಣ ನಿಯೋಗೋಽತೋಽತ್ರ ನೇಷ್ಯತೇ ।। ೮೮೬ ।।

ಜ್ಞಾತಾಜ್ಞಾತಾಪನಿಹುತ್ಯಾ ಜ್ಞಾತೃಭಾವಾದಿಸಾಕ್ಷಿಣಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಧಿ ತದೇವೇತಿ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಚ ಸಮರ್ಪಿತಾ ।। ೮೮೭ ।।

ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಜ್ಞಾನಕಾಲೇ ಯಃ ಪದಾರ್ಥೋ ನೈವ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಕರ್ತವ್ಯಃ ಕಾರಕಾಪೇಕ್ಷೋ ವಿಧೇಯಃ ಸ ನ ಸಂಶಯಃ ।। ೮೮೮ ।।

ವಿಪರೀತಸ್ತತೋ ಯಸ್ತು ವಾಕ್ಯಾದೇವ ಚ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ನಿತ್ಯೋಽಕರ್ಮಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಸ ನ ವಿಧೇಯಃ ಕಥಂಚನ ।। ೮೮೯ ।।

ಯಥಾವಸ್ತು ಹಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಂ ತದೇವ ನಃ ।।
ಪೌರುಷಾಯಾಸಮಾತ್ರೋತ್ಥಮಜ್ಞಾನಂ ರಜತಾದಿವತ್ ।। ೮೯೦ ।।

ವಸ್ತುಮಾತ್ರಾನುರೋಧಿತ್ವಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ದುಷ್ಕರಮ್ ।।
ನಿಯೋಗಾನುಪ್ರವೇಶೇನ ವಸ್ತುತತ್ತ್ವಾವಬೋಧನಮ್ ।। ೮೯೧ ।।

ಅಭಿಧೇಯಂ ನ ಯದ್ವಸ್ತುಪ್ರತ್ಯಯಶ್ಚ ನ ಢೌಕತೇ ।।
ನಿಯುಕ್ತೋಽಪಿ ನಿಯೋಗೇನ ತಾದೃಙ್ನೈವೇಕ್ಷಿತುಂ ಕ್ಷಮಃ ।। ೮೯೨ ।।

ಅಪಿ ಮಾನಾಂತರಪ್ರಾಪ್ತಂ ವಸ್ತುವೋಧಂ ನಿವರ್ತಯೇತ್ ।।
ನಿಯೋಗಾರ್ಥಾನುರೋಧೇನ ಯದಿ ವಸ್ತ್ವವಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೮೯೩ ।।

ಮಾನಾಂತರೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನಪ್ರಾಪ್ತಾಬೇವ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।।
ನಿಯೋಗಾದೇವ ತದ್ಬುದ್ಧೌ ನಿಯೋಗತ್ವಂ ಭವೇದ್ಯತಃ ।। ೮೯೪ ।।

ಭಾವ್ಯತೇಽಸನ್ನಪೀಹಾರ್ಥಸ್ತಸ್ಯಾನ್ಯತ್ರ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಣಸ್ತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ಕ್ರಿಯತೇಽಸೂತ್ರಕಃ ಪಟಃ ।। ೮೯೫ ।।

ಕ್ರಿಯತೇಽಲೌಕಿಕೋಽಪ್ಯರ್ಥಃ ಪದಾರ್ಥಾನ್ವಯರೂಪತಃ ।।
ಅವಾರ್ಕ್ಯಾಥಾತ್ಮಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತೇನಾದೋ ದುಷ್ಕರಂ ಮತಮ್ ।। ೮೯೬ ।।

ಅವಾಕ್ಯಾರ್ಥಾತ್ಮಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕುತೋಽಜ್ಞಾಯೀತಿ ಕಥ್ಯತಾಮ್ ।।
ವಾಕ್ಯಾತಿರೇಕಿ ತನ್ಮಾನಂ ನಾನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ತ್ವಯೇಷ್ಯತೇ ।। ೮೯೭ ।।

ಅಥಾನ್ಯದಪಿ ತನ್ಮಾನಂ ಭವತಾಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।।
ತಾವತೈವ ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾದ್ವ್ಯರ್ಥಂ ಧ್ಯಾನಾದಿಚೇಷ್ಟಿತಮ್ ।। ೮೯೮ ।।

ನಿದಿಧ್ಯಾಸನಶಬ್ದೇನ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಉಕ್ತಾನುವಚನೇ ತಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನೇನೇತಿನಿರ್ಣಯಾತ್ ।। ೮೯೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ಸಂಸರ್ಗರೂಪಂ ಚೇದ್ವಾಕ್ಯಾದಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।।
ತಾವನ್ಮಾತ್ರಪ್ರಮಾಣತ್ವಾತ್ತಾದೃಗೇವಾಸ್ತು ತನ್ಮಿತೇಃ ।। ೯೦೦ ।।

ಯಾದೃಕ್ತದ್ಗಮ್ಯತೇ ಮಾನಾತ್ತತ್ತಾದೃಙ್ನೇತಿ ಗೀಃಕುತಃ ।।
ಅಮಾನಾತ್ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ಯಾದೃಕ್ತತ್ತಥೈವೇತಿ ಸಾಹಸಮ್ ।। ೯೦೧ ।।

ಘಟಾಕಾಶೋ ಮಹಾಕಾಶ ಏವಮಾದ್ಯುಕ್ತಿತೋಽಪಿ ನಃ ।।
ಅಸಂಸೃಷ್ಟಾರ್ಥಬೋಧಃ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೈವಂ ಸದಸೀತ್ಯತಃ ।। ೯೦೨ ।।

ವಿಜ್ಞಾಯ ಪ್ರಜ್ಞಾಮಿತ್ಯಸ್ಯ ನ ಚಾರ್ಥೋಽಯಂ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ಯಥಾ ತಥಾಽತಿಯತ್ನೇನ ತತ್ರೈವೈತತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೯೦೩ ।।

ಸ್ವರೂಪಾನೂಕ್ತಿಮಾತ್ರತ್ವಾದಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಮತಂ ಯದಿ ।।
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾನಾಂ ಸೋಽರೋದೀದಿತಿವಾಕ್ಯವತ್ ।। ೯೦೪ ।।

ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಹೇತುಸದ್ಭಾವಾನ್ನಾಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ಫಲವನ್ನಿಶ್ಚಿತಜ್ಞಾನಜನ್ಮ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಕಾರಣಮ್ ।। ೯೦೫ ।।

ತಾದೃಗ್ಯತ್ರಾಸ್ತಿ ತನ್ಮಾನಂ, ನಾಸ್ತಿ ಯತ್ರ ನ ನನ್ಮಿತಿಃ ।।
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾರ್ಥಶ್ರವಣಾನಂತರಂ ನ ಕಿಮ್ ।। ೯೦೬ ।।

ಫಲವನ್ನಿಶ್ಚಿತಜ್ಞಾನಜನ್ಮ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ಸತ್ಯಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಕಿಮಿವೇಹೋಚ್ಯತೇ ತ್ವಯಾ ।। ೯೦೭ ।।

ಸೋಽರೋದೀದಿತಿ ವಾಕ್ಯೇಭ್ಯೋ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಫಲವಚ್ಚ ಕಿಮ್ ।।
ಜಾಯತೇ ಯದಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಕೇನ ವಾರ್ಯತೇ ।। ೯೦೮ ।।

ಅಥ ನೈತದಮಾನತ್ವಂ ಕಾಮಮಸ್ತು ನ ವಾರ್ಯತೇ ।।
ಫಲವನ್ನಿಶ್ಚಿತಜ್ಞಾನಜನಕಸ್ಯ ಕಿಮಾಗತಮ್ ।। ೯೦೯ ।।

ಅಥೈತಸ್ಯಾಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಮಾನತ್ವಂ ಕೇತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।।
ಯತ್ರಾಪ್ಯಭೀಷ್ಟಂ ಮಾನತ್ವಂ ತತ್ರಾಪ್ಯೇತ್ಯಪ್ರಮಾಣತಾ ।। ೯೧೦ ।।

ನರಪ್ರವೃತ್ತಿಸದ್ಭಾವಾನ್ನನು ತಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿವಾಕ್ಯಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತ್ಯತ್ರ ತನ್ನ ತು ।। ೯೧೧ ।।

ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಹೇತುಸದ್ಭಾವಾನ್ನೈತತ್ಸಾಧ್ವಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಹೇತುಶ್ಚಾಭಿಹಿತೋಽಸ್ಮಾಭಿಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ನ ತು ಕಾರಣಮ್ ।। ೯೧೨ ।।

ಅಲಂಕಾರೋಽಯಮಸ್ಮಾಕಂ ಯದಶೇಷಪ್ರವರ್ತನ -
ವೀಜಪ್ರಧ್ವಂಸಕೃಜ್ಜ್ಞಾನಫಲವಜ್ಜನ್ಮಕಾರಿತಾ ।। ೯೧೩ ।।

ಯಥೋಕ್ತೇನ ವಿಚಾರೇಣ ವಿಧಿತ್ರಯನಿಷೇಧನಮ್ ।।
ಕೃತಂ ತನ್ನಿತ್ಯಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಹೇತೂಕ್ತ್ಯಾಽನವಶೇಷತಃ ।। ೯೧೪ ।।

ತಮೇವೇತಿ ಚ ವಾಕ್ಯಸ್ಯ ವಿಧ್ಯಸಂಭವಮಬ್ರುವಮ್ ।।
ಸ್ವರಸೇನೈವ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇಸ್ತಥಾಽಽತ್ಮೋಪಾಸನಸ್ಯ ಚ ।। ೯೧೫ ।।

ಆತ್ಮಾನಮನುಪಾಸ್ಯೇಹ ನಾನಾತ್ಮಾನಂ ಜನೋಽಪಿ ಹಿ ।।
ಉಪಾಸ್ತೇ ತೇನ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ನಿತ್ಯೈವೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೯೧೬ ।।

ಅಹಂಪ್ರತ್ಯಯಗಮ್ಯತ್ವೇ ಹ್ಯಭ್ಯುಪೇತೇಽಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಅನಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯೋತ್ಪತ್ತಿರಹಂಪ್ರತ್ಯಯಪೂರ್ವಿಕಾ ।। ೯೧೭ ।।

ಆತ್ಮಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಸದೋಪಾಸ್ತೇ ತತ್ಪ್ರತ್ಯಯಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ನಿಃಶೇಷಾನಾತ್ಮಬುದ್ಧೀನಾಂ ನಿತ್ಯಪ್ರಾಪ್ತಮುಪಾಸನಮ್ ।। ೯೧೮ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಕಾರಣತ್ವೇಽಪಿ ಹ್ಯಭ್ಯುಪೇತೇಽಂತರಾತ್ಮನಃ ।।
ನಿತ್ಯೋಪಾಸನಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಾನಾಂ ತದನ್ವಯಾತ್ ।। ೯೧೯ ।।

ಅಭ್ಯುಪೇತೇಽಪಿ ಚ ವಿಧೌ ನ ಪ್ರವೃತ್ತಿರಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ಸಂದೃಷ್ಟೇ ನ ಪ್ರವೃತ್ತಿರಹೇತುತಃ ।। ೯೨೦ ।।

ನಿಯಮಾರ್ಥೋ ವಿಧಿರಮಿತಿ ಭಾಷ್ಯಕೃತೋ ವಚಃ ।।
ಅಭ್ಯುಪೇತ್ಯಾಪಿ ವಕ್ಷ್ಯಮೀತ್ಯೇವಮೇತತ್ಸಮಂಜಸಮ್ ।। ೯೨೧ ।।

ನ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ಸಂಭಾವ್ಯೋ ಯಥೋಕ್ತಾನ್ಯಾಯಗೌರವಾತ್ ।।
ವಿಧಿರ್ಯತೋಽಭ್ಯುಪಗಮಾನ್ನಿಯಮೋಕ್ತಿರಿಯಂ ತತಃ ।। ೯೨೨ ।।

ದರ್ಶನಂ ಕ್ರಿಯಮಾಣಂ ಹಿ ಕರ್ಮಾಽಽಶ್ರಿತ್ಯ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಆತ್ಮಾಽನಾತ್ಮಾ ಚ ತತ್ಕರ್ಮ ತದನ್ಯಸ್ಯಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೯೨೩ ।।

ಯಥಾ ತಂಡುಲನಿಷ್ಪತ್ತಿರವಘಾತಾದ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ಸಿಧ್ಯೇದ್ದರ್ಶನನಿಷ್ಪತ್ತಿಸ್ತದ್ವದಾತ್ಮಾದ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।। ೯೨೪ ।।

ಅವಘಾತಸ್ಯ ಪಾಕ್ಷಿಕ್ಯಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತೌ ಯದ್ವನ್ನಿಯಮ್ಯತೇ ।।
ಅವಹನ್ಯಾದಿತಿ ತಥಾ ಹ್ಯಾತ್ಮೋಪಾಸ್ತಿರ್ನಿಯಮ್ಯತೇ ।। ೯೨೫ ।।

ಅನಾತ್ಮೋಪಾಸನಪ್ರಾಪ್ತೌ ಧ್ಯಾಯೇದಾತ್ಮಾನಮಿತ್ಯತಃ।।
ಅನಾತ್ಮೋಪಾಸ್ತೇಃ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾನ್ನಿವೃತ್ತಿರ್ನ ತು ಶಬ್ದತಃ ।। ೯೨೬ ।।

ಯದ್ಯಾತ್ಮೋಪಾಸನಾಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಕಚಿತ್ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽಂಜಸಾ ।।
ಅವಘಾತಾದಿವತ್ಕಾಮಂ ನಿಯಮೋಽಸ್ತು ತಥಾ ಸತಿ ।। ೯೨೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗರ್ಥಮನಾಲಿಂಗ್ಯ ನ ಪರಾಗ್ವರ್ತಿ ಕಿಂಚನ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಂ ಜಾಯತೇ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮೋಪಾಸ್ತಿಃ ಸದಾ ತತಃ ।। ೯೨೮ ।।

ಪ್ರಾಗಪ್ಯನಾತ್ಮಸಂಬಂಧಾಜ್ಜನ್ಮನೈವಾಽಽತ್ಮಕರ್ಮಕಮ್ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಂ ನಿಖಿಲಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನಿತ್ಯಪ್ರಾಪ್ತಿರತೋ ಭವೇತ್ ।। ೯೨೯ ।।

ಉಪಾಸ್ಯಾರ್ಥಾತಿರೇಕೇಣ ನ ಚೋಪಾಸನಕೃದ್ಧಿರುಕ್ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯೋ ನಿಯಮವಿಧಿರತೋ ನಾಽಽತ್ಮನ್ಯಭೇದತಃ ।। ೯೩೦ ।।

ಉಕ್ತಂ ಚ ನ್ಯಾಯಮಾಪೇಕ್ಷ್ಯ ನಿಯಮೋಽತ್ಯಂತದುರ್ಲಭಃ ।।
ವಿಧೇರ್ದೌರ್ಬಲ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮತೋ ಭಾಷ್ಯಕೃದುಕ್ತವಾನ್ ।। ೯೩೧ ।।

ಮುಕ್ತೇಷ್ವಾದಿವದಿತ್ಯಾದಿ ಯಚ್ಚ ಕಿಂಚಿತ್ಸಮೀರಿತಮ್ ।।
ತಸ್ಯಾಪ್ಯಸಂಭವಃ ಸ್ಪಷ್ಟ ಉಪರಿಷ್ಟಾತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೯೩೨ ।।

ಅನಾತ್ಮೋಪಾಸನಮಿದಮಿತಿಶಬ್ದಪ್ರಯೋಗತಃ ।।
ಪ್ರಿಯಮಿತ್ಯಾದೌ ದೃಷ್ಟತ್ವಾದಪ್ರಿಯೋಪಾಸನಂ ಗುಣಾತ್ ।। ೯೩೩ ।।

ಆತ್ಮೈಕಗುಣವತ್ತ್ವೇನ ನ ತ್ವತ್ರಾಽಽತ್ಮೈವ ಚಿಂತ್ಯತೇ ।।
ಆತ್ಮೋಪಾಸ್ಯತ್ವವಾಕ್ಯಾಚ್ಚ ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಂ ಶ್ರುತೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೯೩೪ ।।

ಆತ್ಮಾನಮಿತಿಕರ್ಮೋಕ್ತೇರ್ವೈಲಕ್ಷ್ಯಣ್ಯಮಿತಿಃ ಸ್ಫುಟಮ್‌ ।।
ಆತ್ಮೋಪಾಸ್ತಿನಿಷೇಧಾಚ್ಚ ನ ಪಶ್ಯಂತೀತಿ ವಾಕ್ಯತಃ ।। ೯೩೫ ।।

ನಾಽಽತ್ಮೋಪಾಸ್ಯತ್ವಾವಗಮಾದ್ವಾಕ್ಯಶೇಷೇ ಭವೇದಿದಮ್ ।।
ಪದನೀಯಾಂತರತರಂ ಪ್ರಿಯಮಿತ್ಯಾದಿಶೇಷತಃ ।। ೯೩೬ ।।

ಆತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಿಯಮಿತ್ಯೇತದ್ವಾಕ್ಯಶೇಷೇಽವಗಮ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮೈವೋಪಾಸ್ಯಃ ಸ್ಯಾನ್ನಾನಾತ್ಮೋಪಾಸ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೯೩೭ ।।

ಅಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಾನ್ನಿಷೇಧಶ್ಚ ನ ತ್ವಾತ್ಮೋಪಾಸನಸ್ಯ ಸಃ ।।
ಶಬ್ದಜ್ಞಾನಾತಿವರ್ತಿತ್ವಖ್ಯಾಪನಾಯೇತಿಶಬ್ದನಮ್ ।। ೯೩೮ ।।

ಯತೋ ವಾಚೋ ನಿವರ್ತಂತೇ ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾದಿಕಂ ತಥಾ ।।
ಏವಂ ಸತ್ಯರ್ಥವತ್ಸರ್ವಮನ್ಯಥಾ ತದನರ್ಥಕಮ್ ।। ೯೩೯ ।।

ಅನಾತ್ಮಾರ್ಥಾಪನುತ್ಯರ್ಥಮಾತ್ಮಾನಮಿತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।।
ನಾತೋ ವಾಕ್ಯಾಂತರಂ ತತ್ಸ್ಯಾದ್ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಾನುವಾದತಃ ।। ೯೪೦ ।।

ಆತ್ಮೇತ್ಯೇಷೋಪಾಸೀತೇತಿ ಹೇತುರತ್ರೋಪದಿಶ್ಯತೇ ।।
ಅಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯದೋಷಹಾನಾಯ ಪ್ರತೀಚಃ ಕೃತ್ಸ್ನತೋಚ್ಯತೇ ।। ೯೪೧ ।।

ಆತ್ಮನೋಽನವಶೇಷೇಣ ಸಂಬಂಧೋಽನಾತ್ಮವಸ್ತುನಾ ।।
ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವನ್ನಾತಃ ಪ್ರತೀಚಃ ಶಿಷ್ಯತೇ ಪರಾಙ್ ।। ೯೪೨ ।।

ಸರ್ವಮಜ್ಞಾತಮೇವ ಸ್ಯಾದ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಜ್ಞಾತ ಆತ್ಮನಿ ।।
ಜ್ಞಾತೇ ಜ್ಞಾತಂ ಚ ಕೃತ್ಸ್ನೋಽಸೌ ತಾವತ್ತ್ವಾತ್ಸರ್ವವಸ್ತುನಃ ।। ೯೪೩ ।।

ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನಿರೂಪ್ಯಮಾಣಸ್ಯ ಹ್ವಾತ್ಮಾ ತತ್ತ್ವಮನಾತ್ಮನಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತಃ ಸ ಚೇತ್ತೇನ ಕಾನಾತ್ಮಾ ಸಿಧ್ಯತಾಮಯಮ್ ।। ೯೪೪ ।।

ಅನಾತ್ಮತತ್ತವಮನ್ವೇತಿ ಹ್ಯಾತ್ಮಾಽಸಂಗೋಽಗುಣೋಽದ್ವಯಃ ।।
ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೌ ನ ಚೇತ್ಸಿಧ್ಯೇತ್ಕಿಮನ್ಯದ್ಭೇಷಜಂ ತತಃ ।। ೯೪೫ ।।

ಜ್ಞಾತಾಯಾಂ ಸ್ರಜಿ ತನ್ಮೋಹಕಲ್ಪಿತಾನಾಂ ಯಥೈಕತಾ ।।
ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವಂ ತದಜ್ಞಾನಕ್ಲೃಪ್ತಾನಾಮೇಕತೇಷ್ಯತೇ ।। ೯೪೬ ।।

ಆತ್ಮಶಬ್ದಾಭಿಧೇಯೇಽರ್ಥೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಾಮಾನ್ಯರೂಪಕೇ ।।
ಅಂತರ್ಭವಂತಿ ನಿಖಿಲಾ ವಿಶೇಷಾ ಇತಿ ಕೇಚನ ।। ೯೪೭ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯೇನ ಸಮಸ್ತಂ ತದ್ವಿಶೇಷೈರ್ವ್ಯಸ್ತಮೇವ ಚ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಮೇವಂ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸದೋಪಾಸೀತ ಯತ್ನತಃ ।। ೯೪೮ ।।

ಅವಸ್ಥಾವದವಸ್ಥಾಭಿಃ ಕಚಿತ್ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪೇಣ ಕಚಿದ್ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ತಥಾ ।। ೯೪೯ ।।

ಭಾಗಭಾಗಿವಿಭಾಗೇನ ನಾಭಿನೇಮ್ಯರವತ್ತಥಾ ।।
ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಸಂಪ್ರದಾಯಬಲಾತ್ಕಿಲ ।। ೯೫೦ ।।

ಅಕ್ಷರಾಣಾಮತಾತ್ಪರ್ಯಾದ್ಯುಕ್ತಿತಶ್ಚಾಪ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।।
ಪ್ರತಿಪತ್ತುಂ ವಯಂ ತಾದೃಕ್ಶಕ್ರುಮೋ ನಾಂಚಸಾ ಪರಮ್ ।। ೯೫೧ ।।

ಅಜ್ಞಾತಂ ಜಗದಜ್ಞಾತೇ ಜ್ಞಾತೇ ಜ್ಞಾತಂ ಚ ಯತ್ರ ತತ್ ।।
ತದ್ಬ್ರಹ್ಮೈವಂವಿಧಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ನ ಗೋವೃಕ್ಷಾದಿವನ್ಮತಮ್ ।। ೯೫೨ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಾನಿ ವಿಶೇಷಾಶ್ಚ ವ್ಯಾವರ್ತಂತೇ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣಾದಿವದತಃ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಂ ನ ತೇಷಾಂ ಯುಕ್ತಿಮದ್ಭವೇತ್ ।। ೯೫೩ ।।

ತದಾನಂತ್ಯಾಚ್ಚ ತದ್ವೋಧೋ ನೇಶ್ವರೇಣಾಪಿ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯತಃ ।।
ಕ್ರಮಶೋಽಕ್ರಮಶೋ ವಾಽಪಿ ಶಕ್ಯಃ ಕುತಂ ಕದಾಚನ ।। ೯೫೪ ।।

ತಾದಾತ್ಮ್ಯಭಾವನಾಯಾಂ ತು ಪುಂಸಾಂ ಸಂಭಾವನಾಽಪಿ ನ ।।
ಶಕ್ಯಾ ಸುನಿಪುಣೇನಾಪಿ ಕರ್ತುಂ ತದ್ವ್ಯಾಪೃತಿಃ ಕುತಃ ।। ೯೫೫ ।।

ಗಂಗಾವತಾರವನ್ನಾಪಿ ವಹೂಪಾಸಿತೃಕರ್ಮತಾ ।।
ಭಾವನೋಪಚಯಾಭಾವಾದೇಕೈಕಸ್ಮಿಂಸ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೯೫೬ ।।

ದೇವೋ ಭೂತ್ವೈತಿ ವಿಬುಧಾನ್ಭಾವನೋಪಚಯಾನ್ನರಃ ।।
ಇತಿ ಸರ್ವಪದಾರ್ಥೇಷು ಪುಂಸೋಽಶಕ್ಯಾ ವಿಧಿತ್ಸಿತಮ್ ।। ೯೫೭ ।।

ಯಜ್ಜ್ಞಾತಮಪಿ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನ ತತ್ತದನ್ಯಚ್ಚ ನಾಂಜಸಾ ।।
ಜ್ಞಾನೇನ ಜ್ಞಾಯತೇ ತಾದೃಕ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಕಥಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೯೫೮ ।।

ಪರಾಗ್ವಸ್ತು ವಿರೋಧಿತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬುದ್ಧ್ಯಾ ನ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಪರಾಂಚೀತ್ಯಪಿ ಹೇತೂಕ್ತೇರ್ನಾತಃ ಪಿಂಡಾದಿಕೃತ್ಸ್ನಧೀಃ ।। ೯೫೯ ।।

ತಥಾಽಽತ್ಮನಿ ಚ ವಿಜ್ಞಾತೇ ಸರ್ವಂ ಜ್ಞಾತಂ ಭವೇದಿತಿ ।।
ಯೇನಾಶ್ರುತಂ ಶ್ರುತಮಿತಿ ಕಸ್ಮಿನ್ನ್ವಿತಿ ತಥಾ ಪರಮ್ ।। ೯೬೦ ।।

ಆತ್ಮಸಾಮ್ಯಗ್ರಹೇಽಪ್ಯಾತ್ಮಭೇದಮಾತ್ರಗೃಹೀತಿತಃ ।।
ನೈವಾನಾತ್ಮಾರ್ಥಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷಾಣಾಂ ಗ್ರಹೋ ಭವೇತ್ ।। ೯೬೧ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾದೃಷ್ಟಾವೇವಮಾದಿ ಸುದುರ್ಘಟಮ್ ।।
ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾನಂತರಾವಾಹ್ಯೋಕ್ತಿಶ್ಚ ದುಃಸ್ಥಿತಾ ।। ೯೬೨ ।।

ಪರಾಕ್ಪ್ರಮೇಯಮಾನಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗರ್ಥಧಿಯೋದಿತಃ ।।
ಬಾಧೋಽತೋಽಸಾಧ್ವಭಿಹಿತಂ ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾಂ ಪ್ರತಿ ।। ೯೬೩ ।।

ತಥೋಪಾಸ್ಯಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಿರಾಕೃತೇ ।।
ನೇದಂ ಯದಿದಮಿತ್ಯೇವಂ ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾ ಕುತಃ ।। ೯೬೪ ।।

ಸ್ಥೂಲಾದ್ಯಶೇಷಾಪಹ್ನುತ್ಯಾ ಚಾಕ್ಷರೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ಕಾರಣಾಂತಸ್ಯ ಜಗತ ಓತಪ್ರೋತೋಕ್ತಿತಸ್ತಥಾ ।। ೯೬೫ ।।

ನ ಚ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧಿಯಾ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಪರಾಗ್ವಸ್ತಿವಹ ಶಕ್ಯತೇ ।।
ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೈವಂ ಚ ನ ಮಾನಾದುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೯೬೬ ।।

ಮಾನಭೂಮೇಶ್ಚ ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯ ತಥಾ ವಿದಿತಭೂಮಿತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮೋಕ್ತೇಃ ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾ ಕುತಃ ।। ೯೬೭ ।।

ನ ಸಮಸ್ತಂ ನ ಚ ವ್ಯಸ್ತಂ ನೋಭಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಯಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ವೀಕ್ಷ್ಯತಾಂ ಯದಿ ಶಕ್ಯತೇ ।। ೯೬೮ ।।

ಕಸ್ಮಾತ್ಪುನರಿದಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟಾರ್ಥಸಾಧನಮ್ ।।
ಆತ್ಮೇತ್ಯೇವೋಪಾಸೀತೇತಿ ಮಹಾನ್ಯತ್ನಃ ಶ್ರುತೇರಿಹ ।। ೯೬೯ ।।

ಪದನೀಯಮಿದಂ ಯಸ್ಮಾದನಾತ್ಮಭ್ಯಃ ಪರಂ ಪದಮ್ ।।
ಸರ್ವಜ್ಞೇಯಪುಮರ್ಥಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೯೭೦ ।।

ನ ಹಿ ಪ್ರತೀಚಿ ವಿಜ್ಞಾತೇ ಕಶ್ಚಿದಪ್ಯವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞೇಯೋಽರ್ಥಃ ಪುರುಷಾರ್ಥೋ ವಾ ಪದನೀಯಮತೋ ಭವೇತ್ ।। ೯೭೧ ।।

ಅನಾತ್ಮಾರ್ಥೇ ತು ವಿಜ್ಞಾತೇ ಸ್ವಾಧ್ಯಸ್ತಾಹಿಪ್ರಬೋಧವತ್ ।।
ನ ಕಿಂಚಿತ್ಸ್ಯಾತ್ಪರಿಜ್ಞಾತಂ ನಾನಾತ್ಮಾಽತಃ ಪ್ರಮಿತ್ಸಿತಃ ।। ೯೭೨ ।।

ಅಸ್ಯೇತಿ ಶೈಷಿಕೀ ಷಷ್ಠೀ ಕೃತ್ಸ್ನಸಂಗತ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ಪ್ರತೀಚಾ ವ್ಯತಿರೇಕೀ ಸನ್ನಾನಾತ್ಮಾ ಹ್ಯೇತಿ ಸಂಗತಿಮ್ ।। ೯೭೩ ।।

ನರ್ತೇ ವಿಭಾಗಂ ಸಂಬಂಧಃ ಪ್ರತೀಚಾಽನಾತ್ಮನೋಽಸ್ತಿ ಹಿ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗರ್ಥೋಽವಿಭಾಗಾತ್ಮಾ ನಾತಃ ಸಂಗಚ್ಛತೇ ದ್ವಯಮ್ ।। ೯೭೪ ।।

ಅತೋ ದುಃಸ್ಥಿತಸಿದ್ಧ್ಯೇತತ್ಪರಾಗ್ವಸ್ತ್ವಂತರಾತ್ಮನಿ ।।
ತಾವನ್ಮಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದ್ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇ ರಜ್ಜುಸರ್ಪವತ್ ।। ೯೭೫ ।।

ಪರಾಕ್ತಯೈಷ ಜ್ಞಾತೋಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಹೇತುತಃ ।।
ಅನಾತ್ಮಾಽಜ್ಞಾತ ಏವ ಸ್ಯಾಚ್ಛುಕ್ತಿಕಾರೂಪ್ಯಬೋಧವತ್ ।। ೯೭೬ ।।

ನಿರ್ಧಾರಣೇ ವಾ ಷಷ್ಠೀಯಂ ಜ್ಞೇಯಾರ್ಥಸ್ಯಾವಧಾರಣಾತ್ ।।
ಪ್ರತೀಚೋ ಹ್ಯನಧಿಗತಾನ್ನಾನ್ಯೋಽನಧಿಗತೋ ಯತಃ ।। ೯೭೭ ।।

ಜ್ಞಾತೋಽಪಿ ತದ್ವದೇವಾಸ್ಮಾನ್ನಾಽಽತ್ಮನೋ ವಿದ್ಯತೇ ಪರಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುತ್ವಾತ್ತದನ್ಯಸ್ಯೇಹ ವಸ್ತುನಃ ।। ೯೭೮ ।।

ಅನಾತ್ಮನೋಽಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತಾತ್ಮನಃ ।।
ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾ ಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಪದನೀಯಮತೋ ಭವೇತ್ ।। ೯೭೯ ।।

ಖಂಡಾದೌ ಗೋತ್ವವದ್ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾಽಂತರಾತ್ಮನಿ ।।
ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ಹಿರುಂಗನಾಪಿ ತೇನಾಸಾವಾತ್ಮತತ್ತ್ವಕಃ ।। ೯೮೦ ।।

ಜ್ಞೇಯ ಆತ್ಮೈವ ನಾನಾತ್ಮಾ ಪದನೀಯತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ನನ್ವನ್ಯಜ್ಞಾನೇ ನಾನ್ಯಸ್ಯ ಕಚಿದಸ್ತ್ಯವಬುದ್ಧತಾ ।। ೯೮೧ ।।

ಸತ್ಯಮೇವಂ ಭವೇದೇತದ್ಯದ್ಯಾತ್ಮಾಽಪ್ಯನ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಆತ್ಮಾಽಸಾವನ್ಯ ಇತಿ ಚ ನಾನುನ್ಮತ್ತಸ್ಯ ಗೀರಿಯಮ್ ।। ೯೮೨ ।।

ಅನೇನೇತಿ ತೃತೀಯೇಯಮಿತ್ಥಂಭೂತಾರ್ಥಲಕ್ಷಣ ।।
ಇದಂಧೀಶಬ್ದಗಮ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಸತತ್ತ್ವತಃ ।। ೯೮೩ ।।

ಘಟೋ ನಾಸ್ತೀತಿ ಕೋಽನ್ವಸ್ಮಾನ್ಮಾನಾದರ್ಥಃ ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ಸಂವಿತ್ತಾವದಶೇಷೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಮಾಣೇಭ್ಯೋಽವಸೀಯತೇ ।। ೯೮೪ ।।

ನ ಸಂವಿದಃ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ನಾಪಿ ಸಂವಿದಿ ತದ್ಧಿಯಾ ।।
ಅನಾತ್ಮವಸ್ತೂತ್ಪ್ರಕ್ಷ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಥಾ ಸಂವಿದಿಯಂ ಸ್ವತಃ ।। ೯೮೫ ।।

ಉಪಲಬ್ಧೋಽಸ್ತಿ ಸನ್ಕುಂಭೋ ಲಂಬೋಷ್ಠೋ ದೇಶಕಾಲವಾನ್ ।।
ಪೂರ್ವಪೂರ್ವಾತಿರೇಕೇಣ ನೋತ್ತರಾರ್ಥೋಽನುಭೂಯತೇ ।। ೯೮೬ ।।

ಕರ್ತ್ರಾದಿವ್ಯಾಪೃತೇಃ ಪೂರ್ವಂ ಸಂವಿತ್ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯವಸ್ಥಿತೇಃ ।।
ಅವಿಭಾಗಾದನಾಖ್ಯೇಯಾ ತದುದ್ಭೂತ್ಯ ಫಲಾಯತೇ ।। ೯೮೭ ।।

ಅಕ್ರಿಯೇಽಪಿ ಯಥಾ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ದ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಸ್ಥಿತಿಹಾನಿಭಿಃ ।।
ಜಗನ್ನನರ್ತಿ ಮಯ್ಯೇವಂ ಸದಸದ್ವಿಶ್ವರೂಪಭೃತ್ ।। ೯೮೮ ।।

ನಞ್ಘಟಾರ್ಥಾವಪಹ್ನುತ್ಯ ಸಂವಿತ್ಸದ್ರೂಪಮಾತ್ರಯಾ ।।
ಅವಗತ್ಯಾತ್ಮನಾ ಸತ್ತ್ವಂ ಸರ್ವದೃಕ್ಸ್ಯಾದವಿಕ್ರಿಯಃ ।। ೯೮೯ ।।

ದಿಗ್ವಿಭಾಗೋಽವಿಭಾಗೇಽಪಿ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಯದ್ವತ್ಪ್ರಕಲ್ಪಿತಃ ।।
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತಾಶೇಷಭೇದೇಽಪಿ ಮಯಿ ಭಿನ್ನಧಿಯಸ್ತಥಾ ।। ೯೯೦ ।।

ಕಥಂ ಪುನರಬೋಧೋತ್ಥಕ್ಲೃಪ್ತೋಪಾಯೇನ ನತ್ಪರಮ್ ।।
ಗಮ್ಯತೇ ಸತ್ಯಮಿತ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹೃತ್ಯೈ ಪರಂ ವಚಃ ।। ೯೯೧ ।।

ಪರಮಾರ್ಥಾತ್ಮನಾಽಸತ್ಯಂ ಪದಂ ತದಪಿ ಬೋಧಕಮ್ ।।
ಸ್ವಾರ್ಥಸ್ಯೈವಮುಪಾಯತ್ವಮಸತ್ಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೯೯೨ ।।

ಉಪಾಯಸತ್ಯತಾಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ನಾನ್ಯಾದೃಶ್ಯುಪಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಸತ್ಯತಾಽತ್ರ ಹ್ಯುಪಾಯಾನಾಮುಪೇಯೇ ಕಿಂ ತಯೇಷ್ಯತೇ ।। ೯೯೩ ।।

ಗವಾದಿಖುರಿಬಿಮ್ವೋ ವಾ ಪದಮಿತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।।
ಅನನ್ವಿತಾರ್ಥಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽಯಂ ತಥಾ ಸತಿ ।। ೯೯೪ ।।

ಗವಾದಿಬೋಧನಿರ್ವೃತ್ತಿಃ ಪದತಜ್ಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ।।
ಅನನ್ವಿತಪದಜ್ಞಾನಗೋಪಿಂಡೈಕಾವಸಾಯಿನೀ ।। ೯೯೫ ।।

ಯಥೈವಂ ನಾಮರೂಪಾದಿಪ್ರಪಂಚೋಪಾಯಹೇತುತಃ ।।
ಅಪ್ರಪಂಚಾತ್ಮಕೇ ಭೂಮ್ನಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧಃ ಪ್ರಜಾಯತೇ ।। ೯೯೬ ।।

ಪ್ರಮಾಣಭೂಮಾವೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ವಿರೋಧಾನ್ನ ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ತಮೋನ್ವಯಾಪ್ರಮೇಯತ್ವಾತ್ತದಭಾವೇಽಪಿ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೯೯೭ ।।

ನ ಹಿ ವಸ್ತ್ವಾತ್ಮನೈವಾಽಽತ್ಮಮೋಹಾದ್ಯುಚ್ಛಿತ್ತಯೇ ಕಚಿತ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣನಿರಪೇಕ್ಷಂ ಸದ್ವಸ್ತ್ವಲಂ ಸ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೯೯೮ ।।

ಸಂಸಾರಾನವತಾರಃ ಸ್ಯಾನ್ಮಾನವೈಫಲ್ಯಮೇವ ಚ ।।
ಇತ್ಯೇತಸ್ಯೇಹ ಚೋದ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹಾರಾಯ ಚೋತ್ತರಮ್ ।। ೯೯೯ ।।

ಯಥಾ ಗವಾತ್ಮನಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಗಾಂ ವಿಂದೇದ್ಗೋಪದಾನುಗಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೈತನ್ಯಸೃತ್ಯೈವಂ ವಿಂದೇತ್ತತ್ಪರಮಂ ಪದಮ್ ।। ೧೦೦೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾ ಯದಾಭಾತಿ ಹ್ಯಾಗಮಾಪಾಯಿಸಾಕ್ಷಿತಃ ।।
ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಧೀಷು ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸರೂಪಕಮ್ ।। ೧೦೦೧ ।।

ಜಡೇಷ್ವೇಕಮನೇಕೇಷು ಕೂಟಸ್ಥಂ ಕ್ಷಣಭಂಗಿಷು ।।
ಅನಾತ್ಮಸು ತಥಾ ಚಾಽಽತ್ಮಾ ಸಂಹತೇಷ್ವಪ್ಯಸಂಹತಃ ।। ೧೦೦೨ ।।

ತಸ್ಯಾವಾಕ್ಯಾರ್ಥರೂಪಸ್ಯ ಪದಮೇತತ್ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಪದ್ಯತೇಽನೇನ ತದ್ಯಸ್ಮಾತ್ತೇನೇದಂ ಪದಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೦೦೩ ।।

ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ಚೇತ್ಸಿಧ್ಯೇದುಪಾಯಃ ಪರಮಾರ್ಥವತ್ ।।
ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ನ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ತಸ್ಯ ಸ್ಯಾತ್ಪರಮಾರ್ಥವತ್ ।। ೧೦೦೪ ।।

ಪರಮಾರ್ಥಾದಭಿನ್ನಶ್ಚೇನ್ನಿತರಾಮಮೃಷಾತ್ಮತಾ ।।
ಇತ್ಯಾದಿ ಪೂರ್ವಮುಕ್ತಂ ಯದನುಸಂಧೇಯಮತ್ರ ತತ್ ।। ೧೦೦೫ ।।

ನ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ವಿಶೇಷೋ ವಾ ಯಥೈಕಾತ್ಮ್ಯೇಽವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಉಕ್ತಮಪ್ಯುತ್ತರತ್ರೈತದಸಂತೋಷಾತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೦೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ವಿಜ್ಞಾತೇ ನಾಜ್ಞಾತಮವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅನೇನ ಹ್ಯೇತದಿತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ತತ್ಪೂರ್ವಮುಪವರ್ಣಿತಮ್ ।। ೧೦೦೭ ।।

ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾಪ್ತಿರ್ದುಃಖಹಾನಿಸ್ತು ತತ್ಫಲಮ್ ।।
ಯಥಾ ಹೇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸಾಧನಾಭಿನ್ನಮಾತ್ಮನಃ ।। ೧೦೦೮ ।।

ನನು ಪ್ರತೀಚಿ ವಿದಿತೇ ತದನ್ಯದ್ವಿದಿತಂ ಭವೇತ್ ।।
ಜ್ಞಾನಾರ್ಥೇ ಪ್ರಕೃತೇ ಕಸ್ಮಾಲ್ಲಾಭಾರ್ಥೇನೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।। ೧೦೦೯ ।।

ಜ್ಞಾನಲಾಭಾರ್ಥಯೋರ್ಯಸ್ಮಾದೇಕಾರ್ಥತ್ವಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಧ್ವಂಸಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ತೇನಾತ್ರಾಸ್ತ್ವವಿರುದ್ಧತಾ ।। ೧೦೧೦ ।।

ನಿತ್ಯಲಬ್ಧೈಕರೂಪಸ್ಯ ನಾಲಾಭೋಽಜ್ಞಾನತೋಽನ್ಯತಃ ।।
ಯಥೈವಂ ತಸ್ಯ ಲಾಭೋಽಪಿ ತಜ್ಜ್ಞಾನಾನ್ನಾನ್ಯತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೦೧೧ ।।

ಆತ್ಮತಾ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಲಾಭೋ ಬ್ರಹ್ಮತಾಽಪ್ಯಾತ್ಮನಃ ಫಲಮ್ ।।
ವ್ಯಾವರ್ತ್ಯಭೇದಾತ್ತದ್ಭಿತ್ತೇರೇಕಂ ವಸ್ತು ದ್ವಿರುಚ್ಯತೇ ।। ೧೦೧೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮತಾ ನಾಽಽತ್ಮನೋಽನ್ಯತ್ರ ನಾಽಽತ್ಮತಾ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯತಃ ।।
ಯತ ಏವಮತೋಽಭೇದೋ ಜ್ಞಾನಲಾಭಾರ್ಥಯೋರಿಹ ।। ೧೦೧೩ ।।

ಲಬ್ಧೃಲಬ್ಧವ್ಯಯೋರ್ಭೇದೋ ಯತ್ರಾವಿದ್ಯೋತ್ಥಭೂಮಿಷು ।।
ಫಲಭೇದಃ ಕ್ರಿಯಾಭೇದಾತ್ತತ್ರ ಭಿನ್ನಾರ್ಥತಾ ತಯೋಃ । ೧೦೧೪ ।।

ಆಪ್ತಾಶೇಷಪುಮರ್ಥೋಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮೋಹತಃ ।।
ಅಸರ್ವಜ್ಞೋ ಭವೇದಾತ್ಮಾ ತಥಾಽನಾಪ್ತಾರ್ಥ ಏವ ಚ ।। ೧೦೧೫ ।।

ತತ್ರಾಽಽತ್ಮಾ ಲಬ್ಧಾಽವಿದ್ವಾನ್ಸ್ಯಾಲ್ಲಬ್ಧವ್ಯಂ ಚ ಕ್ರಿಯಾಫಲಮ್ ।।
ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದ್ಯಂತರಾಯಂ ಸತ್ಕಾರಕೋಪಾತ್ತಿಪೂರ್ವಕಮ್ ।। ೧೦೧೬ ।।

ತಾದೃಗ್ಲಬ್ಧೋಽಪ್ಯಲಬ್ಧಃ ಸ್ಯಾದವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತುತಃ ।।
ಆದ್ಯಂತಯೋರಭಾವಾಚ್ಚ ಸ್ವಪ್ನಪುತ್ರಾದಿಲಾಭವತ್ ।। ೧೦೧೭ ।।

ವಿಪರೀತಸ್ವಭಾವೋಽತ ಆತ್ಮಲಾಭಃ ಸ್ವತಃ ಸದಾ ।।
ಅಜ್ಞಾನಹೇತೋರನ್ಯಾದೃಕ್ಸ ಚ ಜ್ಞಾನಾನ್ನಿವರ್ತತೇ ।। ೧೦೧೮ ।।

ಆರಭ್ಯ ಸರ್ವಂ ವೇದೇತಿ ಜ್ಞಾನಾರ್ಥೇನೋಪಸಂಹೃತಿಮ್ ।।
ಅತೋಽನುವಿಂದೇದಿತ್ಯಾಹ ಲಾಭಾರ್ಥೇನೈವ ತತ್ಫಲೇ ।। ೧೦೧೯ ।।

ಅಪ್ರಖ್ಯಾತೋ ಯಥೈವಾಽಽತ್ಮಾ ವ್ಯಾಕೃತೇ ಖ್ಯಾತಿಮೇಯಿವಾನ್ ।।
ಏವಂ ತದವಬೋಧಾನ್ನಾ ಖ್ಯಾತಿಮೇತ್ಯವಿನಶ್ವರೀಮ್ ।। ೧೦೨೦ ।।

ಸಂಹತಿಶ್ಚಕ್ಷುರಾದೀನಾಂ ಶ್ಲೋಕಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಯಥಾಽಽತ್ಮಾ ಸಂಹತಿಂ ಪ್ರಾಪದ್ವ್ಯಾಕೃತಃ ಕರಣಾದಿಭಿಃ ।। ೧೦೨೧ ।।

ಏವಂ ವಿದ್ವಾನವಾಪ್ನೋತಿ ಪುತ್ರಾಮಾತ್ಯಾದಿಸಂಹತಿಮ್ ।।
ಉಕ್ತಜ್ಞಾನಪ್ರವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮರ್ಥವಾದೋಽಯಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೨೨ ।।

ನಿರೇಷಣಾನಾಂ ನೇದೃಗ್ಧಿ ಸಂಸಾರಂ ಪ್ರಜಿಹಾಸತಾಮ್ ।।
ಫಲಂ ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಂಗಮರ್ಥವಾದೋ ಭವೇದತಃ ।। ೧೦೨೩ ।।

ಕೀರ್ತಿ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಂ ಶ್ಲೋಕಂ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಂಗತಿಮ್ ।।
ಯಥೋಕ್ತವಸ್ತುವೇದ್ಯೇತತ್ಫಲಮಾಪ್ನೋತ್ಯಭೀಪ್ಸಿತಮ್ ।। ೧೦೨೪ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತವ್ಯಾಕರಣಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದರ್ಶನಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ತದಂತರಾಯಸ್ತತ್ಸಕ್ತಿಸ್ತನ್ನಿವೃತ್ತೌ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೦೨೫ ।।

ಶಬ್ದಾದಿಬಡಿಶಾಕೃಷ್ಟಚೇತಸಃ ಪ್ರತ್ಯಗೀಕ್ಷಣೇ ।।
ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಯತಸ್ತೇಭ್ಯೋ ವ್ಯಾವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೦೨೬ ।।

ಹೇತ್ವಂತರೋಪದೇಶೋ ವಾ ಪದನೀಯತ್ವ ಆತ್ಮನಃ ।।
ತದೇತದಿತಿಶಾಸ್ರೇಣ ಭಣ್ಯತೇ ತದ್ವುಭುತ್ಸವೇ ।। ೧೦೨೭ ।।

ಸಾಂಖ್ಯಮುಕ್ತಿನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮಥವಾಽಸ್ತೂತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಪ್ರೇಯೋಗಿರಾಽಽತ್ಮನೋ ಯಸ್ಮಾನ್ನಿಷ್ಠಾಽಽನಂದಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೦೨೮ ।।

ಪುತ್ರಾತ್ಪ್ರೇಯ ಇದಂ ತತ್ತ್ವಂ ವಿತ್ತಾತ್ಪ್ರಿಯತರಂ ತಥಾ ।।
ಪುತ್ರೋ ವಿತ್ತಂ ಚ ಲೋಕೇಽಪಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ಪ್ರಿಯರೂಪತಃ ।। ೧೦೨೯ ।।

ಈಯಸುಂಸ್ತಮವರ್ಥೇ ಸ್ಯಾತ್ಪುತ್ರಾದೀನಾಂ ಬಹುತ್ವತಃ ।।
ಛಾಂದಸತ್ವಾತ್ಪ್ರಿಯತಮಸ್ತಥಾಽಽತ್ಮಾ ಸಂಭವತ್ಯಪಿ ।। ೧೦೩೦ ।।

ವಿತ್ತಾತ್ಪುತ್ರಃ ಪ್ರಿಯಃ ಪುತ್ರಾತ್ಪಿಂಡಃ ಪಿಂಡಾತ್ತಥೇಂದ್ರಿಯಮ್ ।।
ಇಂದ್ರಿಯೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಿಯಃ ಪ್ರಾಣ ಆತ್ಮಾ ಪ್ರಿಯತಮಸ್ತತಃ ।। ೧೦೩೧ ।।

ವಿತ್ತಂ ದ್ವಿವಿಧಮಪ್ಯತ್ರ ವಿತ್ತಶಬ್ದೇನ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ದೇವಲೋಕಃ ಫಲಂ ಯಸ್ಮಾದ್ದೇವಸ್ಯಾಪಿ ನ ತತ್ಪದಮ್ ।। ೧೦೩೨ ।।

ಪ್ರೀತಿಸಾಧನಹೇತುತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಣಾದೌ ಪ್ರೀತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ಬಂಧಕೀಪ್ರೀತಿವನ್ಮುಖ್ಯಾ ನೈವಾನಾತ್ಮಸು ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೩೩ ।।

ವ್ಯಾಧ್ಯಾದ್ಯುಪಪ್ಲುತೋ ಯಸ್ಮಾದ್ವಕ್ತಿ ನಿರ್ವಿಣ್ಣಮಾನಸಃ ।।
ಅದ್ಯೈವ ಮರಣಂ ಶ್ರೇಯೋ ಮಮ ದುಃಖಾರ್ದಿತಾತ್ಮನಃ ।। ೧೦೩೪ ।।

ಪ್ರತೀಚಿ ನಿರ್ನಿಮಿತ್ತೈವ ಸರ್ವಾವಸ್ಥಾಸ್ವಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರೀತಿರಗ್ನ್ಯುಷ್ಣವತ್ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾ ಪ್ರೇಯಾಮನನಾತ್ಮನಃ ।। ೧೦೩೫ ।।

ತ್ರೈಗುಣ್ಯಾತ್ಸರ್ವಭಾವಾನಾಂ ಮೋಹದುಃಖಸುಖಾತ್ಮತಾ ।।
ಸ್ವತ ಏವ ತ್ವನಧ್ಯಸ್ತಾ ಹ್ಯೇವಂ ಕೇಚಿತ್ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೧೦೩೬ ।।

ತತ್ತು ನೈವಂ ಯತಃ ಸತ್ತ್ವಂ ಮೋಹಾದಿತ್ರಯಕೃದ್ಧಿಯಃ ।।
ಭಾನೂದಯಂ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಶ್ಚೋರದೃಗ್ರೋಗಿದಿಗ್ದೃಶಾಮ್ ।। ೧೦೩೭ ।।

ಸಮಂ ತ್ರಯಂ ತ್ರಿಷು ಭವೇಂತ್ರೈಗುಣ್ಯಂ ಚೇದ್ರವೌ ಮತಮ್ ।।
ಗುಣಾಂತರಾಧಿಕಾರೋಽಪಿ ನ ಚ ಭಾನೂದಯೇ ಮತಃ ।। ೧೦೩೮ ।।

ಪ್ರಮಾಣೈರ್ಗೃಹ್ಯತೇ ಪ್ರೀತಿರ್ವ್ಯಭಿಚಾರಿಣ್ಯನಾತ್ಮಸು ।।
ರಜ್ಜ್ವಾಂ ಸರ್ಪಾದಿವನ್ನೈವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ಸೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೩೯ ।।

ಆತ್ಮೈವ ಪ್ರಿಯ ಇತ್ಯತ್ರ ಹೇತುಃ ಸ್ಪಷ್ಟೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಾಽಂತರತರೋಕ್ತ್ಯೇಹ ತದ್ಧೇತುಶ್ಚಾಽಽತ್ಮತೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೦೪೦ ।।

ಯಥಾಽಂತರತಮಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಥೋದರ್ಕೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವಾಚಕ್ನವ್ಯಕ್ಷರಾಂತೇನ ಗ್ರಂಥೇನ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।। ೧೦೪೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಾಽನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಾ ಹಿ ತದನ್ಯತ್ತದಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ಯತೋಽಂತರತಮಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ತ್ಕಸ್ಮಾದೇವಾವಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೦೪೨ ।।

ಯಸ್ಯ ತ್ವಷ್ಟಾಸ್ವವಸ್ಥಾಸು ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಂ ಸಮಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯಾಂತರತಮ ಇತಿ ದುರ್ಘಟಂ ವಚನಂ ಭವೇತ್ ।। ೧೦೪೩ ।।

ಅನ್ಯೂನಾಧಿಕರೂಪಾಸು ತ್ವಷ್ಟಾವಸ್ಥಾಸ್ವಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಕಂ ವಿಶೇಷಂ ಸಮಶ್ರಿತ್ಯ ಹ್ಯಾತ್ಮಾಽಂತರತಮೋ ಮತಃ ।। ೧೦೪೪ ।।

ಭಾಕ್ತೈವಾನಾತ್ಮಸು ಪ್ರೀತಿರ್ಯಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಮಾದನಾತ್ಮನಃ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯ ನಿಖಿಲಾಂ ಪ್ರೀತಿಂ ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ನಿವೇಶಯೇತ್ ।। ೧೦೪೫ ।।

ಏವಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ಸತ್ಯಾಂ ಯುಕ್ತಿಲೇಶೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಪುತ್ರಾದಿ ಪ್ರಿಯಮಾತ್ಮೇತಿ ದ್ವಯೋರ್ವಿವದಮಾನಥೋಃ ।। ೧೦೪೬ ।।

ಆತ್ಮನೋಽನ್ಯತ್ಪ್ರಿಯಮಿತಿ ಯೋ ಬ್ರೂತೇ ಮೋಹಸಂಪ್ಲುತಃ ।।
ಬ್ರುವಾಣಂ ತಂ ಪ್ರತಿ ಬ್ರೂಯಾದಿತಿ ಶ್ರುತ್ಯನುಶಾಸನಮ್ ।। ೧೦೪೭ ।।

ಯಸ್ತೇ ಪ್ರಿಯತಯಾಽಭೀಷ್ಟಃ ಸೋಽಚಿರಾದ್ದುಃಖಕೃದ್ಭವೇತ್ ।।
ಯತೋ ನಂಕ್ಷ್ಯತಿ ಸ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ನಶ್ಯಂಶ್ಚಾಸುಖಕೃತ್ಪ್ರಿಯಃ ।। ೧೦೪೮ ।।

ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯಾವಿಸಂವಾದಂ ತತ್ತಥೈವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಆತ್ಮೈವ ಪ್ರಿಯ ಇತ್ಯೇವಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಂ ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ ।। ೧೦೪೯ ।।

ಯಸ್ಮಾದೇವಮತೋ ಹಿತ್ವಾ ಪ್ರಾಣಾದೀನಪ್ರಿಯಾತ್ಮನಃ ।।
ಸರ್ವಾಂತರತಮಾತ್ಮಾನಮುಪಾಸೀತ ಪ್ರಿಯಂ ಸದಾ ।। ೧೦೫೦ ।।

ಸ ಯ ಆತ್ಮಾನಮಿತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಾಪ್ತದೋಷನಿರಾಕ್ರಿಯಾ ।।
ಪ್ರಮಾಯುಕ್ತ್ವಂ ಮರ್ತ್ಯತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಣಾದೇರ್ನ ತು ವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೦೫೧ ।।

ವ್ಯಾವೃತ್ತಸರ್ವವಾಹ್ಯಾರ್ಥಪ್ರೀತೇಸ್ತನ್ಮುಕ್ತಿಕಾಮಿನಃ ।।
ನ ಹಾಸ್ಯೇತಿ ಗಿರಾ ನಾತೋ ಮುಮುಕ್ಷೋಃ ಫಲಕೀರ್ತನಮ್ ।। ೧೦೫೨ ।।

ಅಾವಿರಿಂಚಾದ್ವಿರಕ್ತಶ್ಚೇತ್ಕುಂಭೀಪಾಕಾದಿವೇಹ ಯಃ ।।
ಆಪ್ತಾಶೇಷಕ್ರಿಯಾಕಾರ್ಯೋ ಮುಕ್ತೌ ಸ ವಿನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೫೩ ।।

ಪರೀಕ್ಷ್ಯ ಲೋಕಾನಿತ್ಯಾದಿ ತಥಾ ನೈಗಮಿಕಂ ವಚಃ ।।
ತ್ಯಜ ಧರ್ಮಮಧರ್ಮಂ ಚೇತ್ಯೇವಮಾದಿ ಸ್ಮೃತೇರಪಿ ।। ೧೦೫೪ ।।

ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಾರಬ್ಧೋಪನಿಷತ್ಪರಾ ।।
ಆತ್ಮೇತ್ಯುಪಕ್ರಮಂ ಯಚ್ಚ ತತ್ಸೂತ್ರಂ ಪ್ರಾಗುದಾಹೃತಮ್ ।। ೧೦೫೫ ।।

ತದ್ಧೇದಮಿತ್ಯನೇನಾಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಮೇಯೋಽರ್ಥೋ ನಿರೂಪಿತಃ ।।
ಅಕೃತ್ಸ್ನವಚಸಾ ತದ್ವತ್ಪ್ರಮಾಭಾಸೋಽಪ್ಯಪೋದಿತಃ ।। ೧೦೫೬ ।।

ಆತ್ಮೈವೈಕೋಽತ್ರ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಃ ಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಾನ್ನಾಽಽತ್ಮನೋಽಪರಃ ।।
ಅಕೃತ್ಸ್ನ ಏವ ತಾವತ್ಸ್ಯಾತ್ತದನ್ಯೋ ಯಾವದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೫೭ ।।

ಕೋಽಹಂ ಕಸ್ಯ ಕುತೋ ವೇತಿ ಕಃ ಕಥಂ ವಾ ಭವೇದಿತಿ ।।
ಪ್ರಯೋಜಕಮತೇರೇಷ ವಿಧ್ಯರ್ಥೋಽತ್ರಾವಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೦೫೮ ।।

ಉತ್ಪತ್ತಿಸ್ಥಿತಿವಿಧ್ವಂಸಾಃ ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಸ್ಯುಃ ಕುತೋ ನ್ವಿತಿ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಖ್ಯೋ ವ್ಯಾಪಾರೋಽತ್ರ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೦೫೯ ।।

ತಪಸಾ ತತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಧೀತಿ ವಚನಾದತಃ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಖ್ಯೋ ವ್ಯಾಪಾರೋಽತ್ರ ತಪೋ ಮತಮ್ ।। ೧೦೬೦ ।।

ಯತೋ ವಾ ಇತ್ಯತೋ ವಾಕ್ಯಾನ್ನ ತದನ್ಯತ್ತಪೋ ಭವೇತ್ ।।
ಲಕ್ಷಣೋಕ್ತೇರ್ಯ ಆತ್ಮೇತಿ ಸೋಽನ್ವೇಷ್ಟವ್ಯಇತಿ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೧೦೬೧ ।।

ತ್ಯಕ್ತಾಪ್ರಿಯಪರಾಗರ್ಥೋ ಹ್ಯಮಾನಿತ್ವಾದಿಸಾಧನಃ ।।
ಪ್ರಿಯಾತ್ಮಾನಮುಪಾಸೀತ ಶಕ್ರವದ್ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯವಾನ್ ।। ೧೦೬೨ ।।

ಆತ್ಮೇತ್ಯನೇನ ವಾಕ್ಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೋಪಸೂತ್ರಿತಾ ।।
ಯದರ್ಥೋಪನಿಷತ್ಕೃತ್ಸ್ನಾ ವೃ್ತ್ತಿಸ್ತಸ್ಯಾ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೧೦೬೩ ।।

ಆತ್ಮೇತ್ಯೇಕಮಿದಂ ಸೂತ್ರಂ ಕಂಡಿಕಾದ್ವಯಮೇವ ವಾ ।।
ಅಧ್ಯಾಯೋ ವಾ ಸಮಸ್ತೋಽಯಮಧ್ಯಾಯದ್ವಯಮೇವ ವಾ ।। ೧೦೬೪ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತವ್ಯಾಕರಣಪ್ರಭೃತೀನ್ಯಪರೇ ವಿದುಃ ।।
ಪಂಚೈವ ಕಿಲ ಸೂತ್ರಾಣಿ ತಥಾಽಪೀಷ್ಟಂ ನ ಬಾಧ್ಯತೇ ।। ೧೦೬೫ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತಂ ಸ ಏಷೇಹ ತಥಾಽಽತ್ಮೈವೇತಿ ಚಾಪರಃ ।।
ಪದನೀಯಂ ತಥಾ ಪ್ರೇಯಃ ಪದಾರ್ಥಾಃ ಪಂಚ ಸೂತ್ರಿತಾಃ ।। ೧೦೬೬ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾನಾಂ ಚ ಸೂತ್ರಾಣಾಮಾ ಶಾಸ್ರಸ್ಯ ಸಮಾಪನಾತ್ ।।
ವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದುತ್ತರೋ ಗ್ರಂಥಸ್ತತ್ರ ತೇಷಾಂ ಸಮನ್ವಯಾತ್ ।। ೧೦೬೭ ।।

ವ್ಯಾಚಿಖ್ಯಾಸುರಥೇದಾನೀಂ ಸೂತ್ರಾರ್ಥಾಞ್ಶ್ರುತಿರಂಜಸಾ ।।
ಪ್ರಯೋಜನಾಭಿಧಿತ್ಸಾಯಾ ಉಪೋದ್ಧಾತೇ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೧೦೬೮ ।।

ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣವಚೋ ವಸ್ತು ತಚ್ಛಬ್ದೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ವ್ರಹ್ಮ ಜಿಜ್ಞಾಸವೋ ವಿಪ್ರಾ ಆಹುರ್ಯದ್ಗುರುಸಂನಿಧೌ ।। ೧೦೬೯ ।।

ವಿಜ್ಞಾತಾಶೇಷವೇದಾಂತಸರ್ವಸ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಉಪಸದ್ಯ ಗುರುಂ ನ್ಯಾಯಾದಾಹುಃ ಕೇಚಿನ್ಮುಮುಕ್ಷವಃ ।। ೧೦೭೦ ।।

ಯಜ್ಞಾದ್ಯಾಹಿತಸಂಸ್ಕಾರಾ ಅಪಾಸ್ತಾಶೇಷಸಾಧನಾಃ ।।
ಸಾಂಸಾರಿಕಪುಮರ್ಥೇಭ್ಯೋ ವಿರಕ್ತಾಃ ಶುದ್ಧಬುದ್ಧಯಃ ।। ೧೦೭೧ ।।

ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರ್ಮಾಣಿ ನಿಃಸಂಗಾಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಚರಿತಾರ್ಥತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಪ್ಲವೇನೇಮಂ ಸಂಸಾರಾಬ್ಧಿಂ ತಿತೀರ್ಷವಃ ।। ೧೦೭೨ ।।

ಆ ವಿರಿಂಚಾತ್ಪುಮರ್ಥಾನಾಮಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಾದಿದೋಷತಃ ।।
ವಿತೃಷೋಽಶೇಷತದ್ದೋಷಧ್ವಸ್ತಿಶ್ರೇಯಃ ಪರೀಪ್ಸವಃ ।। ೧೦೭೩ ।।

ಸಾಕ್ಷೇಪಮಾಹುಃ ಶ್ರೇಯಾಂಸಂ ಗುರುಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನಿರೇಷಣಾಃ ।।
ಗುರುದ್ವಾರೈವ ವಿದ್ಯೇಹ ಶ್ರೇಯಃಪ್ರಾಪ್ತೌ ಕ್ಷಮಾ ಯತಃ ।। ೧೦೭೪ ।।

ಕಿಮಾಹುರಿತ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಾಮಿದಂ ತದಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಮನ್ಯಂತ ಇತ್ಯನೇನೈವ य़ಚ್ಛಬ್ದೋ ಯಾತಿ ಸಂಗತಿಮ್ ।। ೧೦೭೫ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ವಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಗಿರೋಚ್ಯತೇ ।।
ಮುಖ್ಯಾರ್ಥೋ ಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದೋಽಯಮೇವಂ ಸತ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೦೭೬ ।।

ತದ್ಯಯಾ ವೇದ್ಯತೇ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ತದಸಾಧಾರಣಾತ್ಮನಾ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೇತಿ ತಾಂ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಛೇಮುಷೀಂ ಪ್ರತಿಜಾನತೇ ।। ೧೦೭೭ ।।

ಸರ್ವಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಭವಿಷ್ಯಾಮೋ ಮನ್ಯಂತೇ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಯನ್ಮನುಷ್ಯಾ ವಯಂ ತತ್ರ ವಿರೋಧಮನುಯುಷ್ದಮಹೇ ।। ೧೦೭೮ ।।

ಕೃತ್ಸ್ನಮೇವ ಯತಃ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ವಸ್ತು ಯತ್ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕಮ್ ।।
ತತ್ಪ್ರಮಾಣವಿಶದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಚೋದಯಂತಿ ಮುಮುಕ್ಷವಃ ।। ೧೦೭೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೈವ ಕೃತ್ಸ್ನಾಪ್ತೌ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಾಧನಮುಚ್ಯತೇ ।।
ತತ್ಪ್ರಾೌ ತತ್ತಮೋಮಾತ್ರಂ ವ್ಯವಧಾನಮತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೦೮೦ ।।

ದ್ಯೋತಿಕೈವ ಯತೋ ವಿದ್ಯಾ ನ ತ್ವಸೌ ಕಾರಕಂ ತತಃ ।।
ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಕ್ರಿಯಾಕಾರ್ಯಂ ತಸ್ಮಾಚ್ಚೇಹ ನ ಶಂಕ್ಯತೇ ।। ೧೦೮೧ ।।

ಸಿದ್ಧೇಽರ್ಥೇ ದ್ಯೋತಕೋ ದೀಪೋ ನ ತು ಕಾರ್ಯೇ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವಃ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸಿದ್ಧಃ ಪ್ರಾಗಪಿ ಬೋಧತಃ ।। ೧೦೮೨ ।।

ಅತೋಽಕೃತ್ಸ್ರಾ ವಯಂ ಮೋಹಾತ್ಕೃತ್ಸ್ನಾತ್ಮಾನೋಽಪಿ ವಸ್ತುತಃ ।।
ನಿಹತ್ಯ ವಿದ್ಯಯಾಽವಿದ್ಯಾಂ ಯಾಮಃ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಂ ಸ್ವತೋಗತಮ್ ।। ೧೦೮೩ ।।

ಅಧಿಕಾರವಿನಿಶ್ಚಿತ್ಯೈ ಮನುಷ್ಯಾ ಇತಿ ಗೀರಿಯಮ್ ।।
ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಹಿ ನಿಃಶೇಷತ್ರಯ್ಯರ್ಥೇಽಧಿಕೃತಿರ್ಯತಃ ।। ೧೦೮೪ ।।

ದೃಷ್ಟಾರ್ಥತೋ ವಾ ವಿದ್ಯಾಯಾ ಮನುಷ್ಯಗ್ರಹಣಂ ಕೃತಮ್ ।।
ತಾವನ್ಮಾತ್ರೋಽಧಿಕಾರ್ಯತ್ರ ನಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಾಧಿಕಾರಿವತ್ ।। ೧೦೮೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಬುಧ್ಯತ ಯೋ ಯಸ್ತದಿತಿ ಚೋರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತಿ ।।
ನಾತಃ ಕರ್ಮಾಧಿಕಾರ್ಯತ್ರ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥತ್ವಾದಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೮೬ ।।

ಕರ್ಮಭ್ಯ ಇವ ಚ ಜ್ಞಾನಾತ್ಫಲಪ್ರಾಪ್ತಿಂ ಸುನಿಶ್ಚಿತಾಮ್ ।।
ಮನ್ಯಂತ ಉಭಯತ್ರಾಪಿ ಶ್ರುತಿಮಾನಾವಿಶೇಷತಃ ।। ೧೦೮೭ ।।

ಯನ್ಮನ್ಯಂತೇ ನರಾಸ್ತತ್ರ ವಿರುದ್ಧಮಿವ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಯತೋಽತಶ್ಚೋದಯಾಮೋಽತ್ರ ಯಥಾ ವಿಪ್ರತಿಷಿದ್ಧತಾ ।। ೧೦೮೮ ।।

ಕಿಮು ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಯದ್ವೇದ್ಯಂ ಯಜ್ಜ್ಞಾನಾತ್ಸರ್ವತಾಽಽಪ್ಯತೇ ।।
ಕಿಂಚಾಪಿ ತದವೇದನ್ಯದ್ಯಜ್ಜ್ಞಾನಾತ್ಕೃತ್ಸ್ನತಾಮಗಾತ್ ।। ೧೦೮೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಕೃತ್ಸ್ರಂ ಮತಂ ತಚ್ಚೇದುಕ್ತದೋಷಾನಿರಾಕೃತೇಃ ।।
ಅऩುಪಾಸ್ಯಂ ಭವೇತ್ತಾದೃಕ್ಪ್ರಾಣಾದಿವದಸಂಶಯಮ್ ।। ೧೦೯೦ ।।

ಕಲ್ಪನಾ ನಾಪಿ ಗೌಣ್ಯತ್ರ ಮುಖ್ಯಾರ್ಥೇ ಸತಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ನ ಹ್ಯಾಲಭಂತೇ ಬಾಹೀಕಂ ಮುಖ್ಯೇ ಗವಿ ಸತಿ ಕಚಿತ್ ।। ೧೦೯೧ ।।

ಮುಖ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಚೇದಸ್ತಿ ಗೌಣಂ ಸ್ಯಾತ್ತದ್ವಿನಾ ಕುತಃ ।।
ಮುಖ್ಯಮಗ್ನಿಂ ವಿನಾ ಗೌಣಂ ನ ಲೋಕೋಽಪ್ಯವಗಚ್ಛತಿ ।। ೧೦೯೨ ।।

ಅಕೃತ್ಸ್ನಜ್ಞಾನತೋ ನಾಪಿ ಪುರುಷೋರ್ಥೋಽವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಥತ್ವಾನ್ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೦೯೩ ।।

ಮೇಯಮಾನಾದಿಸಂಭಿತ್ತಿರ್ಯದಿ ನಾಮೇಹ ಲಭ್ಯತೇ ।।
ಅಯಥಾವಸ್ತುರೂಪತ್ವಾತ್ಸ್ವಪ್ನಮೇಯಾದಿವತ್ತು ಸಾ ।। ೧೦೯೪ ।।

ಅಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ಚ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ವಿರುದ್ಧಂ ಭಾನುಶೈತ್ಯವತ್ ।।
ತಸ್ಮಾದಕೃತ್ಸ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ನ ಮಾನೇನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೦೯೫ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ತು ತರ್ಹಿ ತತ್ಕೃತ್ಸ್ನಮುಕ್ತದೋಷಾಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ಮುಖ್ಯಾರ್ಥಲಾಭತಶ್ಚಾಪಿ ತಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಕೃತತ್ವತಃ ।। ೧೦೯೬ ।।

ನ ಕೃತ್ಸ್ನಮಿತಿ ತದ್ಗಾಹ್ಯಂ ತತ್ಪ್ರಮಾಣಾದ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।।
ತದನ್ಯವಸ್ತುಸದ್ಭಾವೇ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ವಿಹನ್ಯತೇ ।। ೧೦೯೭ ।।

ನ ಚ ಮಾನಾನಪೇಕ್ಷಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಿರಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।।
ಮಾನಾದಿಯತ್ನಾನರ್ಥಕ್ಯಪ್ರಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೧೦೯೮ ।।

ಸದಾನುದಿತಾಲುಪ್ತೈಕಜ್ಞಪ್ತಿಮಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ।।
ಯದ್ಯಪೀಷ್ಟಂ ತಥಾಽಪೀದಂ ನಾಽಽತ್ಮಮೋಹಾಪನೋದಕೃತ್ ।। ೧೦೯೯ ।।

ನ ಹಿ ಮಾನಮನಾಶ್ರಿತ್ಯ ವಸ್ತ್ವಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನಹಾನಿಕೃತ್ ।।
ಸ್ರಕ್ಸ್ಥಾಣ್ವಾದಾದೃಷ್ಟತ್ವಾದುಕ್ತದೋಷೋಽಪಿ ಚಾಽಽಪತೇತ್ ।। ೧೧೦೦ ।।

ಮಾನಾದ್ಯನಭ್ಯುಪೇತೌ ಹಿ ನ ಕಿಂಚಿದ್ವಸ್ತು ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ತದಭ್ಯುಪೇತೌ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ವ್ಯಾವೃತ್ತೇರ್ನ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೧೦೧ ।।

ಯಥಾಕಥಂಚಿಚ್ಛಬ್ದಾರ್ಥೋ ಯದಿ ನಾಮಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ತಥಾಽಪಿ ದೋಷವದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಯಥಾ ತದಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೧೦೨ ।।

ಕೃತ್ಸ್ನಂ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಕೃತ್ಸ್ನಂ ಯಥೇಚ್ಛಸಿ ತಥಾಽಸ್ತು ತತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ಕಿಂ ಸ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ಕಿಂವಾ ತತ್ಪರಾತೋ ಮತಮ್ ।। ೧೧೦೩ ।।

ಯದಿ ತಾವತ್ಸ್ವತಸ್ತತ್ಸ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ನಿರರ್ಥಿಕಾ ।।
ನ ಹ್ಯುಷ್ಣತ್ವಂ ಹುತಾಶಸ್ಯ ಪರತಃ ಕುರ್ವತೇ ಬುಧಾಃ ।। ೧೧೦೪ ।।

ಜ್ಞಾನಮೂರ್ತೇರ್ನ ಚಾಜ್ಞಾನಮಾಗಂತು ಸಹಜಂ ತಥಾ ।।
ಭಾನೌ ತಮೋವತ್ತೇನೇದೃಗ್ಬ್ರಹ್ಮ ನೈವೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೧೦೫ ।।

ಶಾಸ್ರಾದ್ಯಾರಂಭಾನರ್ಥಕ್ಯದೋಷಶ್ಚಾಪಿ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವಾನುಭೂತಿವಿರೋಧೋಽಪಿ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ಚೇದ್ಭವೇತ್ಸ್ವತಃ ।। ೧೧೦೬ ।।

ಯೋಷಾಗ್ನಿವಚ್ಚೇಚ್ಛಾಸ್ರಂ ಸ್ಯಾದ್ವೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರವಿಧಾಯಕಮ್ ।।
ತಥಾ ಸತ್ಯವಿರೋಧಃ ಸ್ಯಾದ್ಭಿನ್ನಾಧಿಕರಣತ್ವತಃ ।। ೧೧೦೭ ।।

ಸದಸೀತಿ ಕ್ರಿಯಾನಿಷ್ಠಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯರ್ಥನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ವಿರೋಧಃ ಕೋಽನಯೋರತ್ರ ಮಿಥೋರ್ಥಾಸಂಸ್ಪೃಶೋಃ ಸತೋಃ ।। ೧೧೦೮ ।।

ನೈತದೇವಂ ಯತೋ ವಾಕ್ಯಂ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠಂ ಪುರೋದಿತಮ್ ।।
ವಿರೋಧ ಏವ ತೇನ ಸ್ಯಾದೇಕಾಧಿಕರಣತ್ವತಃ ।। ೧೧೦೯ ।।

ಅಶಕ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮದೃಷ್ಟಿಶ್ಚ ಕರ್ತುಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಲೋಕಸಿದ್ಧೌ ತು ಯೋಷಾಗ್ನೀ ತದ್ದೃಷ್ಟಿಃ ಸುಕರೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೧೧೦ ।।

ಅಥಾಗ್ನಿವಚ್ಚೇತ್ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಸಿದ್ಧಂ ಮಾನಾಂತರಾನ್ಮತಮ್ ।।
ತಾವತೈವ ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾತ್ಕಿಮನ್ಯತ್ಪ್ರಾರ್ಥ್ಯತೇ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೧೧೧೧ ।।

ತದ್ದೃಷ್ಟಾವೇನ ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।।
ಫಲಾಂತರಾಯ ತದ್ದೃಷ್ಟಿರ್ನ ಚ ಸ್ಯಾದಗ್ನಿದೃಷ್ಟಿವತ್ ।। ೧೧೧೨ ।।

ಪರತೋಽಪಿ ಚ ಕೃತ್ಸ್ನತ್ವೇ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ದುಃಸ್ಥಾಸಿದ್ಧಿಕಮ್ ।।
ಕ್ರಿಯಾತೋ ಜ್ಞಾನತೋ ವಾ ತದ್ಯದಿ ವೋಭಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೧೧೩ ।।

ನ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಕ್ರಿಯಾತಃ ಸ್ಯಾದುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ನ ಸ್ಯಾದಾದ್ಯಂತವದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಹ್ಯಪೂರ್ವಾಜಾದಿಶಾಸ್ರತಃ ।। ೧೧೧೪ ।।

ಅಪವಾದಶ್ಚ ಬಹುಶಃ ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಸ್ಯ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವಸ್ಯ ತದ್ಧೇತೋಃ ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಂ ನ ತತ್ತತಃ ।। ೧೧೧೫ ।।

ಅಥ ಜ್ಞಾನಾತ್ತದಭವತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ಅನ್ಯಾನನ್ಯಪ್ರಮೇಯತ್ವೇ ತಥಾಽಪೀಷ್ಟಂ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೧೧೬ ।।

ಕ್ರಿಯಾವಿರೋಧಃ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಯದ್ಯನನ್ಯಸ್ಯ ಮೇಯತಾ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಂತರವಿರೋಧಶ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟೌ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೧೧೭ ।।

ತಥಾಚ ಜ್ಞಾನಸಾಧ್ಯತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸಂಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ಯಾನನ್ಯಪ್ರಮೇಯೇಽಪಿ ದೋಷೋಽಯಂ ದುರ್ನಿವಾರಣಃ ।। ೧೧೧೮ ।।

ಬುದ್ಧ್ವಾಽಥಾನ್ಯತ್ತದಭವತ್ತದನ್ಯತ್ಕಿಮಬುಧ್ಯತ ।।
ತದಪ್ಯನ್ಯತ್ಪುರಾಽಜ್ಞಾಸೀದನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೧೧೯ ।।

ನಿರ್ನಿಮಿತ್ತಸ್ಯ ಕೃತ್ಸ್ನತ್ವೇಽಪ್ಯಸ್ಮದಾದೇಸ್ತಥಾ ನ ಕಿಮ್ ।।
ಪಕ್ಷಪಾತಃ ಶ್ರುತೇರ್ನಾಪಿ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಾದುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೧೨೦ ।।

ಸಮುಚ್ಚಯನಿಷೇಧಶ್ಚ ಯುಕ್ತಿಭಿರ್ವಕ್ಷ್ಯತೇ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಪ್ರಧಾನಗುಣಭಾವೋಽಪಿ ವಿರೋಧಾನ್ನ ತಯೋರ್ಭವೇತ್ ।। ೧೧೨೧ ।।

ಇತ್ಯಾದಿಬಹುದೋಷತ್ವಾದ್ದುಃಸಂಭಾವ್ಯಂ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।।
ವಿದ್ಯಯೈವಾಽಽಪ್ನುಮಃ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಮಿತ್ಯಾದಿ ಯದುದೀರಿತಮ್ ।। ೧೧೨೨ ।।

ನ ಕಶ್ಚಿದಾಪಿ ದೋಷೋಽತ್ರ ಯಥೈತದುಪಪತ್ಸ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ಯಥಾ ಕಲ್ಪ್ಯಮಾನೇಽಸ್ಮಿನ್ನುಕ್ತದೋಷಪರಂಪರಾ ।। ೧೧೨೩ ।।

ಏವಂ ತಾವದುಪೋದ್ಧಾತೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೋಽತ್ರ ಸಮಾಸತಃ ।।
ಭಗವತ್ಪಾದಭಾಷ್ಯೇಽಸ್ಮಿನ್ನನ್ಯದೀಯೋಽಪಿ ವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೧೧೨೪ ।।

ತದತದ್ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾ ಆರಂಭೇ ಫಲಮುಚ್ಯತೇ ।।
ತತ್ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಂಗತಾಯೈ ಚ ತತ್ಫಲಸ್ಯ ಪ್ರಕೀರ್ತನಮ್ ।। ೧೧೨೫ ।।

ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣ ಉಪೋದ್ಧಾತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ತತಃ ಪರಮ್ ।।
ತತೋಽಪ್ಯೂರ್ಧ್ವಂ ಫಲೋಕ್ತಿಶ್ಚೇತ್ತಚ್ಛಬ್ದೇನೋಚ್ಯತೇ ಕಥಮ್ ।। ೧೧೨೬ ।।

ಅನಂತರೇಣ ಸಂಬಂಧಸಾಮರ್ಥ್ಯೇ ಸತ್ಯಮಾನತಃ ।।
ದವೀಯಸಾಽಭಿಸಂಬಂಧಸ್ತಚ್ಛಬ್ದಸ್ಯೋಚ್ಯತೇ ಕುತಃ ।। ೧೧೨೭ ।।

ದ್ವೈತೈಕತ್ವಾತ್ಮಕಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೋದಯಾತ್ಪುರಾ ।।
ಸಮಾಪ್ಯ ತತ್ಫಲಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಾತಕೌತೂಹಲಾಃ ಪರೇ ।। ೧೧೨೮ ।।

ಆಹುರೇವಂ ದ್ವಿಜಾಃ ಕೇಚಿದ್ವಿರಕ್ತಾಃ ಪೂರ್ವಭೂಮಿತಃ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಭಿರ್ಯತ್ತದರ್ಥಬುಭುತ್ಸವಃ ।। ೧೧೨೯ ।।

ದ್ವೈತೈಕತ್ವಧಿಯಾ ನೈವ ಪೂರ್ವಯಾ ಫಲ್ಗುಕಾರ್ಯಯಾ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಸರ್ವಭೂತಿರ್ಯತಃ ಸಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ।। ೧೧೩೦ ।।

ದ್ವೈತೈಕತ್ವಮತಿರ್ಯದ್ವತ್ಸ್ವಾನುರೂಪಫಲಾಪ್ತಯೇ ।।
ಅಲಂ ಸರ್ವಮತಿಸ್ತದ್ವತ್ಸರ್ವಭಾವಫಲಾಪ್ತಯೇ ।। ೧೧೩೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಬುದ್ದ್ಯಾ ಭವಿಷ್ಯಾಮಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ತದ್ವಿದಃ ।।
ಯನ್ಮನ್ಯಂತೇಽಥ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಕಿಮವೇದಿತಿ ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ।। ೧೧೩೨ ।।

ಕಿಮವೇದಿತಿ ಯಃ ಪ್ರಶ್ನಃ ಸ ಕಿಂ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ತೃಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪೃಚ್ಛಯತೇ ಕರ್ತಾ ಕರ್ಮ ವೇಹ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೧೧೩೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಚೇತ್ಕೃತಾ ವಿದ್ಯಾ ನಿಷ್ಫಲೇಯಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೋದಯಾದ್ಯಸ್ಮಾದಭೂದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಽಪಿ ತತ್ ।। ೧೧೩೪ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮೈವ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪಿಪೃಚ್ಛಿಷಿತಮತ್ರ ತು ।।
ಪ್ರಮೇಯೋಪಾಶ್ರಯಾದೇವ ಯತಃ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೧೩೫ ।।

ವಸ್ತುನಿಷ್ಠತ್ವತೋಽದೋಷಃ ಕರ್ತರ್ಯಪಿ ವಿವಕ್ಷಿತೇ ।। ೧೧೩೬ ।।
ಸರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಭವದ್ಯಸ್ಮಾದ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ತದಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೇತಿ ಸರ್ವಾಪ್ತಾವಸಾಧಾರಣಕಾರಣಮ್ ।। ೧೧೩೭ ।।

ಸರ್ವೈಕತ್ವವಬೋಧೋಽಯಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಗಿರೋಚ್ಯತೇ ।।
ದ್ವೈತಸ್ಯಾದ್ವೈತಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಕ್ಲೃಪ್ತಸರ್ಪಾದಿತತ್ತ್ವವತ್ ।। ೧೧೩೮ ।।

ಸರ್ವೈಕತ್ವಂ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಮಾತ್ಮೇತಿ ಯಂ ವಿದಃ ।।
ತನ್ಮೋಹಜಾನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸ ತತ್ತ್ವಂ ಪರಮಾರ್ಥತಃ ।। ೧೧೩೯ ।।

ತದಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುತ್ವಾತ್ತೇನೈವ ಪರಮಾತ್ಮನಾ ।।
ತದನ್ಯಾನ್ಯಾತ್ಮವಂತಿ ಸ್ಯುಃ ಸರ್ಪಾದೀನಿ ಸ್ರಜಾ ಯಥಾ ।। ೧೧೪೦ ।।

ಉಕ್ತಾತ್ಮಚ್ಯುತದೃಷ್ಟೀನಾಂ ತದಬೋಧೈಕಹೇತುತಃ ।।
ಆಬ್ರಹ್ಮಸ್ಥಾಣುಭೇದೋಽಯಂ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕಃ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಕೃತ ಏವಾಯಂ ನ ಯಥಾವಸ್ತುಧೀಕೃತಃ ।। ೧೧೪೧ ।।

ತಮೋಘ್ನ್ಯೈವ ತತೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರಾಪ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ।। ೧೧೪೨ ।।
ಯಥೋಕ್ತತತ್ತ್ವಕಾನ್ಯೇವ ರಜ್ಜ್ವಾಂ ತತ್ಕ್ಲೃಪ್ತವಸ್ತುವತ್ ।।
ಸೂತ್ರಂ ವಿರಾಡ್ದೇವತಾ ಚ ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿಚ್ಚ ವಸ್ತ್ವಿಹ ।। ೧೧೪೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈವೇದಂ ಯಥಾ ಸರ್ವಂ ವಿದ್ಯಯಾ ತದಬೋಧಜಮ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಯಾ ತಥಾಽಕೃತ್ಸ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸೂತ್ರಾದಿರೂಪಕಮ್ ।। ೧೧೪೪ ।।

ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾಣಿ ಸಾಧನಾನೀತಿ ಯದ್ಯಪಿ ।।
ತತ್ಸತತ್ತ್ವಮವಿದ್ಯೈವ ಯತೋಽತಃ ಸೈವ ಕಾರಣಮ್ ।। ೧೧೪೫ ।।

ನ ಹಿ ಸಾಧನಸಾಪೇಕ್ಷಂ ವಸ್ತು ಸ್ಯಾತ್ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕಮ್ ।।
ಪರಮಾರ್ಥಂ ನ ವಸ್ತ್ವಸ್ತಿ ಯತ್ಪರಾಯತ್ತಸಿದ್ಧಿಕಮ್ ।। ೧೧೪೬ ।।

ಮೋಹೋತ್ಯಾಃ ಪೃಥಗಾತ್ಮಾನಃ ಸಾಧನಾಯತ್ತಸಿದ್ಧಿಕಾಃ ।।
ಸೂತ್ರಾದಯಸ್ತೃಣಾಂತಾಃ ಸ್ಯುರನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರಿಣಃ ।। ೧೧೪೭ ।।

ಸರ್ವೇಽಪ್ಯೇತೇ ಯಥಾದೃಷ್ಟಿ ಹ್ಯೇಕೈಕಸ್ಯ ತಮಸ್ವಿನಃ ।।
ಸೂತ್ರಾದಯೋಽನುಭೂಯಂತೇ ಯಥಾಕರ್ಮ ಯಥಾಶ್ರುತಮ್ ।। ೧೧೪೮ ।।

ಅವಿದ್ಯೈವ ಯತೋಽಮೀಷಾಂ ಪ್ರಾಗಭಾಷೋ ನ ತತ್ಪರಮ್ ।।
ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಭ್ಯೋ ಜನ್ಮೈಷಾಂ ತೇನ ನಾನ್ಯತಃ ।। ೧೧೪೯ ।।

ಯಥೈತಾ ದರ್ಶನಾವಸ್ಥಾಃ ಕಾರ್ಯಮಾಸಾಂ ತಥಾವಿಧಮ್ ।।
ಉತ್ಪಾದ್ಯಮಾಪ್ಯಂ ಸಂಸ್ಕಾರ್ಯಂ ವಿಕಾರ್ಯಂ ಚ ಕ್ರಿಯಾವಶಾತ್ ।। ೧೧೫೦ ।।

ಪಿಂಡಾತ್ಮಾಽಹಮಿತೀಕ್ಷಾಣಃ ಪಿಂಡಮೇವ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।।
ದೈವಂ ವಿರಾಜಂ ಸೂತ್ರಂ ಚ ಮೃತಃ ಸನ್ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೧೧೫೧ ।।

ಸಂಸ್ಕಾರೋಪಚಯಾದ್ಯದ್ವದ್ದೇವೋ ಭೂತ್ವೈತಿ ದೇವತಾಮ್ ।।
ಸಂಸ್ಕಾರಾಪಚಯಾದ್ಧ್ವಂಸಸ್ತಥಾ ತಾಸಾಂ ನ ಸಂಶಯಃ ।। ೧೧೫೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯದ್ಯತೋ ವಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಪರಮಾರ್ಥತಃ ।।
ತದಬೋಧಾತ್ತದನ್ಯತ್ತದ್ಬೋಧಾದ್ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತತ್ತ್ವತಃ ।। ೧೧೫೩ ।।

ಸೂತ್ರಾದಿದರ್ಶನಾನಾಂ ಸ್ಯಾತ್ಸೂತ್ರಾದ್ಯೇವ ಯಥಾ ಫಲಮ್ ।।
ಪರಾತ್ಮದರ್ಶನಸ್ಯಾಪಿ ತದ್ಭಾವಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಫಲಮ್ ।। ೧೧೫೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಭಾವೋಽತ್ರ ನಿತ್ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಾರಣಾದ್ಯನಪೇಕ್ಷತಃ ।।
ಅನಿತ್ಯಮಿತರತ್ಸರ್ವಂ ಯದವಿದ್ಯಾವಿಜೃಂಭಿತಮ್ ।।। ೧೧೫೫ ।।

ಅನಿತ್ಯಂ ದರ್ಶನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ನಿತ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ಮೋಹಮಾತ್ರಾಂತರಾಯತ್ವಾತ್ಕಾದಾಚಿತ್ಕಂ ಹಿ ದರ್ಶನಮ್ ।। ೧೧೫೬ ।।

ಅಹಮೇವ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಸ್ಯಾರ್ಥಸ್ಯಾಪ್ರಬುದ್ಧತಾ ।।
ಅವಿದ್ಯೇತಿ ವಯಂ ಬ್ರುಮೋ ಯೇಹ ನಾಸ್ತಿ ಸದಾಽಽತ್ಮನಿ ।। ೧೧೫೭ ।।

ಪರಾತ್ಮನಿ ತು ಸಂಬೋಧೋ ನಿತ್ಯಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛಶಿಶೀತವತ್ ।।
ತದನ್ಯಾತ್ಮಸ್ವನಿತ್ಯೋಽಸೌ ಸೋಹಸಂವೀತಬುದ್ಧಿಷು ।। ೧೧೫೮ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಯೋಽಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಮಿತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ರಬೋಧತಃ ।।
ಸರ್ವಾತ್ಮವಿದ್ಯಯಾಽವಿದ್ಯಾಂ ಹತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಭವತ್ಪುಮಾನ್ ।। ೧೧೫೯ ।।

ಪುರಾಽಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮಸಂಬೋಧಾದ್ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಯಂ ಸ್ವತೋ ಹ್ಯಭೂತ್ ।।
ಯತೋಽತಸ್ತತ್ತ್ವಸಂಬೋಧಾದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೧೧೬೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಬೋಧಾತ್ತದನ್ಯತ್ರೈವ ಯಾ ಮತಿಃ ।।
ಪರಾರ್ಥಾ ಸಾ ಮತಿರ್ಜ್ಞೇಯಾ ಬಾಹ್ಯಕರ್ಮವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾ ।। ೧೧೬೧ ।।

ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಯಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವಾರ್ಥಮೇವ ತದಿಷ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಪ್ರಯೋಗವೀಜಾತ್ಮಧ್ವಾಂತೋಚ್ಛೇದಿತ್ವಹೇತುತಃ ।। ೧೧೬೨ ।।

ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾನಾಂ ಜ್ಞೇಯಾನಾಂ ಚಾಪಿ ಕೃತ್ಸ್ನತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಪರಿಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೧೧೬೩ ।।

ಭರ್ತೃಪ್ರಪಂಚಪ್ರಸ್ಥಾನಮೇವಮೇತದ್ಯಥೋದಿತಮ್ ।।
ಇತೋಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ತದ್ಭಾಷ್ಯಂ ಗಮಯೇದೇವಮೇವ ತು ।। ೧೧೬೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಭಾವಿರವಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಯೇ ತು ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽನ್ಯಥಾ ।।
ತಾನುದ್ದಿಶ್ಯ ವಿಚಾರೋಽಯಂ ಪ್ರಾರಬ್ಧೋ ಗುರುಭಿಃ ಸ್ಫುಟಃ ।। ೧೧೬೫ ।।

ಯಥೋಕ್ತಸೂತ್ರವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಾಂ ಪ್ರಯೋಜನವಿವಕ್ಷಯಾ ।।
ಉಪೋದ್ಧಾತೋಕ್ತದೋಷಾಣಾಂ ಪರಿಹಾರಾಯ ಯತ್ಯತೇ ।। ೧೧೬೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೋಪದೇಶಸ್ಯ ವಿಷಯಶ್ಚಾವಧಾರ್ಯತೇ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಥವಾ ಬ್ರಹ್ಮ ಯದಿ ವೋಭಯರೂಪಕಮ್ ।। ೧೧೬೭ ।।

ಸಮಾಶಂಕಿತನಿಃಶೇಷದೋಷನಾಗಂಧಿತಂ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಶ್ರುತಿಃ ಪ್ರತಿವಚಃ ಪ್ರಾಹ ದೋಷಮೂಲನಿರಾಸಕೃತ್ ।। ೧೧೬೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದೋಽಯಂ ಮುಖ್ಯಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಥವಾಚಕಃ ।।
ಅಪೂರ್ವಾದಿಶ್ರುತೇರ್ಜ್ಞೇಯೋ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ನ ತತೋಽನ್ಯಥಾ ।। ೧೧೬೯ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಕಾರಣಾತ್ ।।
ಅಬ್ರಹ್ಮೇವ ತದಾಭಾತಿ ಮೋಹಸಂವೀತಚೇತಸಃ ।। ೧೧೭೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಂಬೋಧವಿಧ್ವಸ್ತಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಃ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ಸಂಭಾವಯತಿ ಸಂಬೋಧಾನ್ನಾನ್ಯದ್ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ಯಥಾ ।। ೧೧೭೧ ।।

ಏವಮೇವ ಮಹಾಮೋಹಸಂವೀತಧಿಷಣಃ ಪುಮಾನ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಪಿ ಸ್ವತೋ ಮೋಹಾನ್ನ ತತ್ಸಂಭಾವಯತ್ಯಪಿ ।। ೧೧೭೨ ।।

ಬುದ್ಧತತ್ತ್ವಸ್ಯ ಲೋಕೋಽಯಂ ಜಡೋನ್ಮತ್ತಪಿಶಾಚವತ್ ।।
ಬುದ್ಧತತ್ತ್ವೋಽಪಿ ಲೋಕಸ್ಯ ಜಡೋನ್ಮತ್ತಪಿಶಾಚವತ್ ।। ೧೧೭೩ ।।

ಯದಿ ನಾಮಾಸ್ತಿ ಸಂಭೇದಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಲ್ಪಿತಸರ್ಪಯೋಃ ।।
ಭೀತಂ ಪ್ರತ್ಯವಿಶಿಷ್ಟೋಽಸೌ ವಾಸ್ತವತ್ವಾದನಾದೃತಃ ।। ೧೧೭೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಂ ತಮೋಮಾತ್ರವ್ಯವಧಾನಾದಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಭಾವೀತಿ ನ ಪುನರ್ವಸ್ತುತತ್ತ್ವವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।। ೧೧೭೫ ।।

ಇದಂಧೀಶಬ್ದಗಮ್ಯಂ ಯದ್ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಾದ್ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತದುಪಾಧೀಹೇದಂಶಬ್ದೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೧೭೬ ।।

ಯೋಽಸಾವವಿದ್ಯೋತ್ಸಂಗಸ್ಥಃ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರವಿಷ್ಟ ಇತೀರಿತಃ ।।
ಸ್ವಾಭಾಸಾಂತಃ ಸಂ ಸಂಮೋಹಾನ್ನಾಮರೂಪಾತ್ಮಕೋಽಭವತ್ ।। ೧೧೭೭ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತಾದಿಪಿಂಡಾಂತಂ ಪರ ಏವ ತ್ವವಿದ್ಯಯಾ ।।
ತದಾತ್ಮತ್ವಂ ಸಮಾಪೇದೇ ನ ತ್ವಸೌ ಪರಮಾರ್ಥತಃ ।। ೧೧೭೮ ।।

ಪ್ರಾಗಾತ್ಮಬೋಧಾತ್ಪಿಂಡಾದೌ ಯಾಽಽತ್ಮೇತ್ಯಾಸೀನ್ಮತಿರ್ದೃಢಾ ।।
ಸಾ ತತ್ತತ್ತ್ವಮಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ಸಿದ್ಧಾ ಸ್ರಗಾಹಿಬೋಧವತ್ ।। ೧೧೭೯ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಕಲ್ಪಿತಾಂಸ್ತಸ್ಮಾದನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ವಿಧೂಯಾನಾತ್ಮನೋಽಶೇಷಾಂಸ್ತತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪಮೈಕ್ಷತ ।। ೧೧೮೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿದ್ಯಾಗ್ನಿಸಂಪ್ಲುಷ್ಟಾಶೇಷತತ್ತಮಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಽಽತ್ಮಾನಮೇವೇತಿ ಪ್ರತ್ಯಬುಧ್ಯತ ವಾಕ್ಯತಃ ।। ೧೧೮೧ ।।

ನ ಹಿ ಪ್ಲುಷ್ಟಾಖಿಲಾವಿದ್ಯಃ ಪ್ರತೀಚ್ಯನ್ಯನ್ಮನಾಗಪಿ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯೇಕ್ಷತೇಽನ್ಯಸ್ಯ ತದವಿದ್ಯೈಕಹೇತುತಃ ।। ೧೧೮೨ ।।

ಅದ್ವೈತವಿಷಯಂ ಚ್ಚೇದಮೇಕಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾ ಯಸ್ಮಾನ್ನೇಹ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧಿಯೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೧೮೩ ।।

ಮಿಥ್ಯಾಭಿಮಾನಾತ್ಸಂಪತ್ತಿರವಿದ್ಯೋತ್ಥಾಸು ಭೂಮಿಷು ।।
ಯತ್ರ ವಾ ಅನ್ಯದಿತ್ಯೇವಂ ಶ್ರುತಿಶ್ಚಾಷಿ ಜಗೌ ತಥಾ ।। ೧೧೮೪ ।।

ನಿರವಿದ್ಯ ಇಹಾದ್ವೈತೇ ಭೇದಹೇತೋರಸಂಭವಾತ್ ।।
ಸ್ವತ ಏವಾಭಿಸಂಪತ್ತಿರ್ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿಶಾಸ್ರತಃ ।। ೧೧೮೫ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ತದಿತಿ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪೂರ್ಣತಾ ಫಲಮುಚ್ಯತೇ ।।
ತದನ್ಯಸ್ಯ ತ್ವಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಾಜ್ಜಿಹಾಸಾವಿಷಯತ್ವತಃ ।। ೧೧೮೬ ।।

ಯದಿದಂಶಬ್ದನಿರ್ದಿಷ್ಟಂ ಪೂರ್ಣಾವಿದ್ಯೈಕಹೇತುಜಮ್ ।।
ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ತದ್ಧ್ವಂಸಾತ್ಪೂರ್ಣಮೇವಾಭವತ್ಸ್ವತಃ ।। ೧೧೮೭ ।।

ಭರ್ತೃಪ್ರಪಂಚಭಾಷ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರಚಾರೋಽಯಂ ಪ್ರದರ್ಶಿತಃ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಕ್ಷರಾನುಸಾರೇಣ ತಥಾಽನುಭವವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೧೧೮೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತಿಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದೇನ ದ್ವೈತೈಕತ್ವಾತ್ಮಕಂ ಕಿಲ ।।
ಭಣ್ಯತೇ ನ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯಾನಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೧೧೮೯ ।।

ಪರಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಯಸ್ಮಾದನನ್ಯಾಯತ್ತಸಿದ್ಧಿಕಾ ।।
ಸ್ವತ ಏವ ತು ತತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ನಾತಸ್ತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೧೯೦ ।।

ತಥಾ ಕಾಲಾನವಚ್ಛಿತ್ತೇರಾಸೀದಿತಿ ನ ತತ್ಪ್ರತಿ ।।
ಘಟತೇ ಕಾಲಸಂಬಂಧೋ ವಿರಿಂಚೇ ತೂಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೧೯೧ ।।

ನನು ತಸ್ಯಾಪಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ನೋಪದೇಶವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ಜನ್ಮನೈವಾಸ್ಯ ತತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ನ ಯುಕ್ತಾ ಬ್ರಹ್ಮಗೀರಿಯಮ್ ।। ೧೧೯೨ ।।

ಆಸೀದಿತಿ ಚ ನಿರ್ದೇಶಸ್ತಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ವಿರಿಂಚಸ್ಯ ತ್ರಿಕಾಲತ್ವಾದಾಸೀದಸ್ತಿ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೧೧೯೩ ।।

ಯತ ಏವಮಸಂತೋಷಾತ್ಪಕ್ಷಾಂತರಸಮಾಶ್ರಯಃ ।।
ಮನುಷ್ಯಾಧಿಕೃತೇರ್ವೇತಿ ಕ್ರಿಯತೇ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಿಣಾ ।। ೧೧೯೪ ।।

ಮನುಷ್ಯಾಃ ಪ್ರಕೃತಾಃ ಪೂರ್ವಂ ತೇ ಚ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಾರ್ಥಿನಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನತ್ವನರ್ಥಿತ್ವಾತ್ತಥಾ ಚಾಪ್ರಕೃತತ್ವತಃ ।। ೧೧೯೫ ।।

ಋಷ್ಯಾದಿವಚಸಾ ಚಾಪಿ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಽವಿಶೇಷತಃ ।।
ಸರ್ವಾರ್ಥೈವ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಾ ನಾಗ್ರಜನ್ಮೈಕಗೋಚರಾ ।। ೧೧೯೬ ।।

ಜನ್ಮನೈವ ತು ತತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ನೋಪದೇಶವ್ಯಪೇಕ್ಷತಾ ।।
ಜ್ಞಾನಮಪ್ರತಿಘಂ ಯಸ್ಯ ವೈರಾಗ್ಯಂ ಚೇತಿ ಚ ಸ್ಮೃತೇಃ ।। ೧೧೯೭ ।।

ದ್ವೈತೈಕತ್ವಾತ್ಮಕಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಕರ್ಮೈಕಸಾಧನಃ ।। ೧೧೯೮ ।।
ಅಪರಬ್ರಹ್ಮತಾಪನ್ನೋ ಭೋಜ್ಯಾದ್ವ್ಯಾವೃತ್ತಮಾನಸಃ ।।

ನಿಃಶೇಷಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಾ ಚೋಚ್ಛಿನ್ನಕಾಮಕರ್ಮಾದಿಬಂಧನಃ ।। ೧೧೯೯ ।।
ಪರಬ್ರಹ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನಭಾವನೋಪಚಯಾತ್ಪರಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಭಾವೀ ನರೋಽತೋಽತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೨೦೦ ।।

ಭವಿಪ್ಯದ್ವತ್ತ್ಯಾ ಲೋಕೇಽಪಿ ಪ್ರಯೋಗೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಯಥಾ ।।
ಓದನಂ ಪಚತೀತ್ಯಾದಿ ತಥೇಹಾಪಿ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೧೨೦೧ ।।

ಗೃಹಸ್ಥೋ ಭಾರ್ಯಂ ವಿಂದೇತ ಶಾಸ್ರೇ ಚಾಪಿ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಏವಂ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಕೇಚಿದ್ಗಂಭೀರನ್ಯಾಯವಾದಿನಃ ।। ೧೨೦೨ ।।

ಸರ್ವಾಪತ್ತೇನಿತ್ಯತ್ವದೋಷಾಸಕ್ತೇರ್ನ ತತ್ತಥಾ ।।
ಸಾಧನಾಯತ್ತಲಬ್ಧಾತ್ಮಾ ನ ಲೋಕೇಽಸ್ತ್ಯವಿನಶ್ವರ ।। ೧೨೦೩ ।।

ಅಥಾವಿದ್ಯೋತ್ಥಾಕೃತ್ಸ್ನತ್ವನಿವೃತ್ತಿಂ ಚೇದಿಹೇಚ್ಛಸಿ ।।
ಕಲ್ಪನೇಯಂ ತೃಥೈವ ಸ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಭಾವೀತಿ ಯಾ ಕೃತಾ ।। ೧೨೦೪ ।।

ಯತಃ ಪ್ರಾಗಪಿ ತದ್ವೋಧಾತ್ಸರ್ವೋ ಜಂತುಃ ಸ್ವಭಾವತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಾದಾಪ್ತತದ್ಭಾವೋ ನಿತ್ಯಮೇವ ನ ಸಾಧನಾತ್ ।। ೧೨೦೫ ।।

ಕೇವಲಂ ತತ್ತಮೋಮಾತ್ರವ್ಯವಧಾನೈಕಹೇತುತಃ ।।
ಸಂಭಾವಯತ್ಯಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ಮೂಢಧೀಃ ।। ೧೨೦೬ ।।

ಯದವಿದ್ಯೈಕಹೇತು ಸ್ಯಾದಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ನ ತು ಸ್ವತಃ ।।
ತದ್ಯಥಾವಸ್ತುಸಂಬೋಧಾನ್ಮೂಲನಾಶಾತ್ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ।। ೧೨೦೭ ।।

ಏವಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾದಭಿಪ್ರಾಯಃ ಕಿಮರ್ಥಂ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।।
ಮುಖ್ಯಾರ್ಥಂ ಸಂಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಪುಂಸಿ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕಲ್ಪನಮ್ ।। ೧೨೦೮ ।।

ಶ್ರುತಾರ್ಥಹಾನಿರೇವಂ ಸ್ಯಾದಶ್ರುತಸ್ಯ ಚ ಕಲ್ಪನಾ ।।
ಅಪನ್ಯಾಯೋ ತೃಥಾ ಚ ಸ್ಯಾತ್ಪುಮರ್ಥಾಸಂಭವಾದಿಹ ।। ೧೨೦೯ ।।

ಅವಿದ್ಯೋತ್ಥಾತಿರೇಕೇಣ ಸ್ವತ ಏವೇತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ಅಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ನ ತದ್ಧಾನಿರುಪಾಯಾಸಂಭವಾತ್ಕಚಿತ್ ।। ೧೨೧೦ ।।

ಅಭಿವ್ಯಂಜಕಮೇವೇಷ್ಟಂ ಪ್ರಮಾಣಂ ನ ತು ಕಾರಕಮ್ ।।
ನಾಪೋಢ್ರೀ ನಾಪಿ ಕರ್ತ್ರೀಯಂ ವಿದ್ಯಾಽತೋ ವಸ್ತುನಃ ಕಚಿತ್ ।। ೧೨೧೧ ।।

ಸ್ವಪ್ರಮೇಯಾಖಿಲಾಜ್ಞಾನಧ್ವಂಸಿನೀತಿ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವಿದ್ಯಾ ಲೋಕೇ ತಥೇಹಾಪಿ ತದ್ಧ್ವಂಸಿನ್ಯೇವ ಗೃಹ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೨೧೨ ।।

ಸದಾನುದಿತಾನಸ್ತಮಿತಭಾಸ್ವದ್ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರತಃ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧತನುರ್ಮೋಹಃ ಕುತೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।। ೧೨೧೩ ।।

ನಾನುಭೂತ್ಯೈವ ತತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ಜ್ಞಾತಕುಂಭಾನುಭೂತಿವತ್ ।।
ನ ವೇದ್ಮೀತ್ಯನುಭೂತಿರ್ಹಿ ಸರ್ವೇಷಾಮಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಾ ।। ೧೨೧೪ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತಾಧಿಕಾರೇ ಚ ಯದುಕ್ತಂ ಪ್ರಾಕ್ಸಮಾಸತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯವಿದ್ಯಸಂಸಿದ್ಧ್ಯೈ ಸ್ಮರ್ತವ್ಯಂ ತದಿಹಾಖಿಲಮ್ ।। ೧೨೧೫ ।।

ವಿದ್ಯಾವಿಧಾನಾಚ್ಚಾವಿದ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಸ್ತೀತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।।
ವಿದ್ಯಾವಿಧಾನಂ ವಿಜ್ಞಾತೇ ಪಿಷ್ಟಪೇಷಣವದ್ಯತಃ ।। ೧೨೧೬ ।।

ಅಜ್ಞಾನಮೇವ ಮಿಥ್ಯಾಧೀಃ ಪ್ರಮೇಯಾನಭಿಸಂಗತೇಃ ।।
ರೂಪ್ಯಾಧ್ಯಾರೋಪಣಂ ತಸ್ಮಾದುದಾಹಾರಿ ಗರೀಯಸಾ ।। ೧೨೧೭ ।।

ಅಸ್ತ್ವವಿದ್ಯಾ ಪರೇ ಭೂಮ್ನಿ ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯಗೌರವಾತ್ ।।
ನ ತು ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತಾಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಸರ್ವಜ್ಞಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೧೨೧೮ ।।

ನ ಹಿ ಧೀಪೂರ್ವಕಾರೀ ಸನ್ನಿಃಶೇಷಾನರ್ಥದಾಯಿನೀಮ್ ।।
ಪ್ರತೀಚ್ಯವಿದ್ಯಾಂ ವಿಸೃಜೇದ್ಯಾಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ನ ಕಾಮ್ಯತೇ ।। ೧೨೧೯ ।।

ಯದ್ಯವಿದ್ಯಾ ಭವೇತ್ಕಾರ್ಯಮಸ್ತ್ವೇತದ್ಯದಿಹೋದಿತಮ್ ।।
ಅಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ತ್ವವಿದ್ಯಾಯಾಸ್ತ್ವದುಕ್ತಂ ತುಷಕಂಡನಮ್ ।। ೧೨೨೦ ।।

ಅಥೋಪಚಾರಾತ್ಕಾರ್ಯತ್ವಮವಿದ್ಯಾವಿಷಯತ್ವತಃ ।।
ತಥಾಽಪಿ ನಾಪರಾಧೋ ನಸ್ತದನ್ಯಾಸಂಭವಾದಿಹ ।। ೧೨೨೧ ।।

ನ ಹಿ ಬ್ರಹ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ಬ್ರಹ್ಮಾವಿದ್ಯಾಕೃದಿಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಹ್ಯನ್ಯೋಽತೋಽಸ್ತಿ ದ್ರಷ್ಟೇತಿ ತಥಾಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ।। ೧೨೨೨ ।।

ಕ್ರಿಯಾ ವಾ ಕಾರಕಂ ವೇಹ ಸದಸದ್ವೇಹ ಯನ್ಮತಮ್ ।।
ಅಪ್ರಜ್ಞಾತಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತದಿತೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೨೨೩ ।।

ಪುರುಷ ಏವೇದಂ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೈವೇದಮಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ।।
ನಾನುಭೂತೇಃ ಪ್ರಮಾಣಾದ್ವಾ ತದನ್ಯದ್ವಸ್ತು ಲಭ್ಯತೇ ।। ೧೨೨೪ ।।

ನನು ಶಾಸ್ರೋಪದೇಶೋಽಯಮೇವಂ ಸತ್ಯಫಲೋ ಭವೇತ್ ।।
ನಾಸೌ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸಾಫಲ್ಯಂ ನಾಪ್ಯನ್ಯಸ್ಮಿನ್ಸಮಶ್ನುತೇ ।। ೧೨೨೫ ।।

ಉಪದೇಶಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಸ್ಯ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ಅಸಂಭವಾತ್ತತೋಽನ್ಯಸ್ಯ ಹ್ಯುಪದೇಶೋಽಫಲೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೨೨೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಕರ್ತ್ರಪಿ ಸಂಬೋಧಾತ್ಪ್ರಾಗಭೂತ್ತದಸಂಸೃತಿ ।।
ಅವಿದ್ಯಾತಜ್ಜಸಂಬಂಧಾತ್ಕರ್ತೃತ್ವೇಽಪಿ ನ ದೋಷಭಾಕ್ ।। ೧೨೨೭ ।।

ಪ್ರಾಗಜ್ಞಾತಂ ತದೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಯಥೈವಾನುಭವಾನ್ಮತಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತ್ಯಪಿ ಸಂಬೋಧಸ್ತಥೈವಾನುಭಾವಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೨೨೮ ।।

ಪ್ರಮೇಯಾಧಿಗಮಂ ಕುರ್ವತ್ಪ್ರಮಾಣಮಫಲಂ ಯದಿ ।।
ಕಾನ್ಯತ್ರ ಫಲವತ್ತತ್ಸ್ಯಾನ್ನಾತೋಽನ್ಯತ್ಸ್ಯಾನ್ಮಿತೇಃ ಫಲಮ್ ।। ೧೨೨೯ ।।

ಸೋತ್ಪ್ರಾಸಮಿವ ಚಾಽಽಹಾತೋ ಬಾಢಮಿತ್ಯೇವಮಾದಿನಾ ।।
ಅಸ್ತ್ವೇಷೋಽವಗತೇ ದೋಷ ಇತೋಽನ್ಯಃ ಕೀದೃಶೋ ಗುಣಃ ।। ೧೨೩೦ ।।

ಅಥಾವಗಮವೈಯರ್ಥ್ಯಂ ಭವತಾ ಪರಿಚೋದ್ಯತೇ ।।
ತತ್ರಾಪಿ ಚಾನವಗಮಧ್ವಸ್ತಿಃ ಪ್ರತಿವಚೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೨೩೧ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯೇ ತನ್ನಿವೃತ್ತಿಶ್ಚೇದಸಂಭಾವ್ಯೇತಿ ಚೋದ್ಯತೇ ।।
ಲಬ್ಧೈಕಾತ್ಮ್ಯೇನ ನೈವೇಯಂ ನಿವೃತ್ತಿಃ ಕಾಮ್ಯತೇ ಶ್ರುುತೇಃ ।। ೧೨೩೨ ।।

ಅಪ್ರಸಿದ್ಧೇ ತ್ವಥೈಕಾತ್ಮ್ಯೇ ನಿವೃತ್ತಿರಿಹ ಚೋದ್ಯತೇ ।।
ತಥಾ ದೃಷ್ಟವಿರೋಧೋ ವಃ ಪ್ರಾಪ್ನುವನ್ನ ನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೨೩೩ ।।

ಸರ್ವಸ್ಯಾನುಪಪನ್ನತ್ವಂ ಸಿದ್ಧಂ ದೃಷ್ಟಬಲಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ದೃಷ್ಟಸ್ಯಾನುಪಪನ್ನತ್ವಂ ಕಿಮಾಶ್ರಿತ್ಯಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೨೩೪ ।।

ಉಕ್ತಾನಿ ತಾವದ್ಭೂಯಾಂಸಿ ದೂಷಣಾನಿ ವಿಭಾಗಶಃ ।।
ಅಬ್ರಹ್ಮವಿಷಯೇ ಕ್ಲೃಪ್ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಭಾವೀ ಪುಮಾನಿತಿ ।। ೧೨೩೫ ।।

ಭೂಯೋಽಪ್ಯಸ್ಯೈವ ದಾರ್ಢ್ಯಾರ್ಥಂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಾಯ ಯತ್ಯತೇ ।।
ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಾಭಾಸಸಂಜಾತಭ್ರಾಂತ್ಯುಚ್ಛಿತ್ತ್ಯೈ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೧೨೩೬ ।।

ಪುಣ್ಯಃ ಪುಣ್ಯೇನ ಭವತಿ ಪಾಪಃ ಪಾಪೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।।
ಸಂಸಾರಿಣಂ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಶ್ರುತಿರೇತದುದಾಹರತ್ ।। ೧೨೩೭ ।।

ತಥೈಷ ಹೀತಿ ವಿಸ್ಪಷ್ಟಂ ಸಂಸಾರ್ಯೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ವಿಲಕ್ಷಣಸ್ತದ್ವದೀಶ್ಚರೋಽಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸ ಏಷ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಯ ಆತ್ಮೇತ್ಯಾದಿನಾ ತಥಾ ।। ೧೨೩೮ ।।

ತಥಾಽಕ್ಷಪಾದಕಾಣಾದತರ್ಕಶಾಸ್ರೇಷು ಯತ್ನತಃ ।।
ಉಪಪತ್ತಿಶತೈರೀಶಃ ಸಾಧ್ಯತೇ ವಾದಿಭಿಃ ಪೃಥಕ್ ।। ೧೨೩೯ ।।

ದುಃಖಾಪನಯನಾರ್ಥಿತ್ವಪ್ರವೃತ್ತೇರ್ದರ್ಶನಾದಪಿ ।।
ಅತ್ಯಂತಭೇದೋ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಸಂಸಾರೀಶ್ವರಯೋರತಃ ।। ೧೨೪೦ ।।

ತಂ ವಿದಿತ್ವೈತಮೇವೇತಿ ಕರ್ಮಕರ್ತೃವಿಭಾಗತಃ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೇಶ್ವರಯೋರುಕ್ತೇರ್ಮೃಗವ್ಯಾಧಾದಿಭೇದವತ್ ।। ೧೨೪೧ ।।

ಮುಮುಕ್ಷೋರ್ಗತಿಮಾರ್ಗಸ್ಯ ದೇಶಭೇದೋಪದೇಶತಃ ।।
ಭೇದೇಽಸತಿ ಗತಿಃ ಕೇಯಂ ಗಂತೃಗಂತವ್ಯಯೋರ್ಭವೇತ್ ।। ೧೨೪೨ ।।

ದಕ್ಷಿಣೋತ್ತರಮಾರ್ಗೋಕ್ತಿಸ್ತಥಾ ಸತಿ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ಗಂತವ್ಯದೇಶಾಭಾವಾಚ್ಚ ಗತಿರ್ನೈವೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೨೪೩ ।।

ತಥಾಽಭ್ಯುದಯಕೈವಲ್ಯಸಾಧನಾನಾಂ ವಿಧಾನತಃ ।।
ನ ಹೀಶ್ವರಸ್ಯ ಕೈವಲ್ಯಂ ಸಾಧನಾಯತ್ತಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೨೪೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಭಾವೀ ತತೋ ನೇಶಃ ಕಿಂತು ತದ್ವ್ಯತಿರೇಕಭಾಕ್ ।।
ಸಂಸಾರ್ಯೇವಾಭಿಧೀಯೇತ ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯಗೌರವಾತ್ ।। ೧೨೪೫ ।।

ನೈವಂ ಬ್ರಹ್ಮೋಪದೇಶಾರ್ಥಶಾಸ್ರಾನರ್ಥಕ್ಯಸಕ್ತಿತಃ ।।
ಸಂಸಾರಿವಿದ್ಯಯೈವಾಸ್ಯ ಪುರುಷಾರ್ಥಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೧೨೪೬ ।।

ನ ಚ ಬ್ರಹ್ಮೋಪದೇಶಸ್ಯ ಸರ್ವಭಾವಾತಿರೇಕತಃ ।।
ಶಕ್ಯಂ ಫಲಾಂತರಂ ವಕ್ತುಂ ಯೇನಾಸಾವರ್ಥವಾನ್ಭವೇತ್ ।। ೧೨೪೭ ।।

ಪುಮರ್ಥಸಾಧನೇಽನ್ಯಸ್ಮಿನ್ನ ಚಾಸೌ ವಿನಿಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಸನ್ರವತ್ತೇನ ತಚ್ಛಾಸ್ರಂ ಸ್ಯಾದನರ್ಥಕಮೇವ ತು ।। ೧೨೪೮ ।।

ಮತಂ ದುಃಖಿನ ಏವಾಸೌ ಸಂಪದರ್ಥಂ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತ್ಯವಿನಿರ್ಜ್ಞಾತೇ ಕಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೨೪೯ ।।

ತಸ್ಮಿಂಸ್ತು ಶಾಸ್ರಾದ್ವಿಜ್ಞಾತೇ ಶಕ್ಯತೇ ಕರ್ತುಮಂಜಸಾ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಸಂಪದತಃ ಶಾಸ್ರಂ ತಾದರ್ಥ್ಯಾದರ್ಥವದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೨೫೦ ।।

ನನು ಬ್ರಹ್ಮ ಯದಿ ಜ್ಞಾತಂ ತಾವತೈವ ಕೃತಾರ್ಥತಾ ।।
ನ ಚೇತ್ತತ್ಸಂಪದಾ ಕಿಂ ಸ್ಯಾದ್ಯೇನ ತಾಮನುರುಧ್ಯತೇ ।। ೧೨೫೧ ।।

ನೈವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾವಬೋಧಸ್ಯ ಪಾರಾರ್ಥ್ಯೇನ ಫಲತ್ವತಃ ।।
ಸರ್ವಮೇವ ಯತೋ ಜ್ಞಾನಂ ಪರಾರ್ಥಂ ಫಲವನ್ಮತಮ್ ।। ೧೨೫೨ ।।

ಉಕ್ತತ್ವಾತ್ಪರಿಹಾರಸ್ಯ ನೈವಮೇತದ್ಭವೇದಿಹ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಾತ್ತದನ್ಯತ್ರ ಪರಾರ್ಥಂ ಜ್ಞಾನಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೨೫೩ ।।

ಸರ್ವತ್ರೈವ ಹಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಸಂಸ್ಕಾರತ್ವೇನ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಪರಾಂಗಂ ಚಾಽಽತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಾದನ್ಯತ್ರೇತ್ಯವಧಾರಣಾತ್ ।। ೧೨೫೪ ।।

ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯೇಮ ತಥಾ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಶಬ್ದಯೋಃ ।।
ಶ್ರುತೌ ಶ್ರುತೇರ್ನ ಸಂಪತ್ಸ್ಯಾತ್ಸಂಪದ್ಯೇಷ ನ ಹಿ ಕ್ರಮಃ ।। ೧೨೫೫ ।।

ಆತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯೇವಮಾದೌ ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಗೀಃ ।।
ಅನ್ಯಸ್ಯಾನ್ಯತ್ರ ಸಂಪತ್ಸ್ಯಾದದ್ವಯೇ ಸಾ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ।। ೧೨೫೬ ।।

ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಸ್ತದ್ವದೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಶ್ರುತಿರಬ್ರವೀತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾದಿ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇೇತಿ ಸಂಪನ್ನಾತೋಽತ್ರ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೨೫೭ ।।

ತದಾಪತ್ತಿಶ್ರುತೇಶ್ಚೇಯಂ ಸಂಪನ್ನೇಹೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಭವತೀತ್ಯಾದಿತದಾಪತ್ತಿವಚಾಂಸ್ಯಪಿ ।। ೧೨೫೮ ।।

ವಚನಾತ್ಸ್ಯಾತ್ತದಾಪತ್ತಿಃ ಸಂಪತ್ತೇರಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ನೈವಂ ಪ್ರತ್ಯಯಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ಸಂಪತ್ತೇರ್ನ ತದಿಪ್ಯತೇ ।। ೧೨೫೯ ।।

ತಮೋಮಾತ್ರಾಂತರಾಯತ್ವಾದಾಪ್ತಮ್ಯಾಪ್ಯತೇ ನ ತತ್ ।।
ನ ಚ ಸಂಪತ್ತಮೋಹಂತ್ರೀ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ।। ೧೨೬೦ ।।

ತಮೋಧ್ವಂಸಾತಿರೇಕೇಣ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ನಾಪರಮ್ ।।
ಫಲಮಣ್ವಪಿ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಕಾರಕತ್ವತಃ ।। ೧೨೬೧ ।।

ವಸ್ತುನಃ ಶಕ್ತಿಕೃನ್ನಾಪಿ ವಚನಂ ಜ್ಞಾಪಕತ್ವತಃ ।।
ಜ್ಞಾಪಕಾನಿ ಹಿ ಶಾಸ್ರಾಣಿ ಕಾರಕಾಣಿ ನ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।। ೧೨೬೨ ।।

ಅಭೀಷ್ಟಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ಯ ಬಾಧಶ್ಚೈವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾಪ್ತಿಕಾರಿ ಬ್ರಹ್ಮಾವಬೋಧನಮ್ ।। ೧೨೬೩ ।।

ತಾದೃಕ್ಷಂ ಸಂಪದೋ ನ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚ ದುಃಖ್ಯಾತ್ಮಬೋಧತಃ ।।
ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾಪ್ತಿಸ್ತದ್ಬುದ್ಧೇರನೃತನ್ರತಃ ।। ೧೨೬೪ ।।

ಅಪೂರ್ವಾದ್ಯರ್ಥ ಏವೈಕಃ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ಕಾಂಡದ್ವಯೇಽಪಿ ನೈತಸ್ಮಾದನ್ಯೋಽರ್ಥಃ ಕಶ್ಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೨೬೫ ।।

ಏತಾವದರ ಇತ್ಯಂತ ಉಪಸಂಹಾರದರ್ಶನಾತ್ ।।
ನ ಚೋಪಕ್ರಮಸಂಹಾರವಿರುದ್ಧೋಕ್ತಿಃ ಪ್ರಶಸ್ಯತೇ ।। ೧೨೬೬ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಸಂಸಾರೀ ಯದ್ಯನ್ಯೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಭವೇತ್ ।।
ಇಷ್ಟಸ್ಯಾರ್ಥಸ್ಯ ಬಾಧಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚ ಧ್ವಾಂತನಿರಾಕೃತಿಃ ।। ೧೨೬೭ ।।

ಆರಂಭೇಽವಸಿತೌ ಶಾಸ್ರಂ ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧತಃ ।।
ಸಮಂಜಸಂ ನ ಕ್ಲೃಪ್ತಂ ಸ್ಯಾತ್ಸಂಭವೇಽಪ್ಯವಿರೋಧಿನಃ ।। ೧೨೬೮ ।।

ಸಮಾಖ್ಯಾನುಪಪತ್ತಿಶ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯಸ್ಯ ವೇದನಾತ್ ।।
ನಾಪಿ ರೂಢಿಸ್ತದನ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಶ್ವಕರ್ಣಾದಿವದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೨೬೯ ।।

ಆತ್ಮೇತಿ ವೇತ್ತುರನ್ಯಶ್ಚೇನ್ನ ಬ್ರಹ್ಮಾಹಮಿತಿ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಪ್ರತೀಚೋ ಬ್ರಹ್ಮವತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಪಿ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೧೨೭೦ ।।

ಬ್ರಹ್ಮತಾ ನ ಮದನ್ಯತ್ರ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾನ್ಮನ ನಾಶಿಷು ।।
ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನಾನ್ಯತಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮವಸ್ತುನಃ ।। ೧೨೭೧ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತೇರ್ಮುಖ್ಯಾರ್ಥಶ್ಚ ತಥಾ ಸತಿ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೇತಿ ಸಿದ್ಧಃ ಸ್ಯಾದ್ವ್ಯಪದೇಶೋ ನ ಚಾನ್ಯಥಾ ।। ೧೨೭೨ ।।

ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಗೀರ್ಯಾಽಪಿ ಸಾಽಪಿ ದುಃಸ್ಥಿತಸಿದ್ಧಿಕಾ ।।
ವಿರುದ್ಧಧರ್ಮಸಂಬಂಧೋ ನ ಪ್ರತೀಚ್ಯಸ್ತ್ಯಧರ್ಮಣಿ ।। ೧೨೭೩ ।।

ಧರ್ಮಧರ್ಮ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಾ ಗೃಹ್ಯಂತೇಽನಾತ್ಮವಸ್ತುಷು ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿಪ್ರಮಾಣೇನ ನಾಮೀಷಾಮಾತ್ಮನಿ ಗ್ರಹಃ ।। ೧೨೭೪ ।।

ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮನಿಮಿತ್ತೇಽಪಿ ವ್ಯಪದೇಶೋಽಪಿ ದುರ್ಘಟಃ ।।
ವಿಕಲ್ಪತೋ ವಾ ತತ್ಸಿದ್ಧಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಸಂಸಾರಿಣೋರ್ಭವೇತ್ ।। ೧೨೭೫ ।।

ನ ಚಾರ್ಧವೈಶಸಂ ಯುಕ್ತಂ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನೇ ವಿವಕ್ಷಿತೇ ।।
ಸಂಶಯೋ ಹಿ ತಥಾ ಶ್ರೋತುಃ ಸ್ಯಾದನಿಶ್ಚಿತವಾಕ್ಯತಃ ।। ೧೨೭೬ ।।

ನಿಶ್ಚಿತಂ ಫಲವಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಯಸ್ಯ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಶಾಸ್ರತಃ ।।
ನ ತು ಸಂಶಯಿತಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಂಶಯಾತ್ಮಾ ವಿನಶ್ಯತಿ ।। ೧೨೭೭ ।।

ಪರಮಾತ್ಮನ್ಯಯುಕ್ತಾ ಚೇತ್ಸಾಧಕತ್ವಾದಿಕಲ್ಪನಾ ।।
ಶಾಸ್ರೋಪಾಲಂಭತೋ ನೈವಂ ಶಾಸ್ರೀಯೇಯಂ ಪ್ರಕಲ್ಪನಾ ।। ೧೨೭೮ ।।

ಅಕ್ಷಮಾ ಭವತಃ ಕೇಯಂ ಸಾಧಕತ್ವಪ್ರಕಲ್ಪನೇ ।।
ಕಿಂ ನ ಪಶ್ಯಸಿ ಸಂಸಾರಂ ತತ್ರೈವಾಜ್ಞಾನಕಲ್ಪಿತಮ್ ।। ೧೨೭೯ ।।

ಅನಾತ್ಮವಸ್ತು ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ತದ್ಬ್ರಹ್ಮಾನವಬೋಧತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯೇವ ಸಮಧ್ಯಸ್ತಂ ಶುಕ್ತಿಕಾರಜತಾದಿವತ್ ।। ೧೨೮೦ ।।

ಯಸ್ಮಾದೇವಮತೋಽಶೇಷಸಂಸಾರಾನರ್ಥಕಲ್ಪನಾ ।।
ನಿದಾನಬಹುಲಾಜ್ಞಾನಸಮುಚ್ಛಿತ್ತ್ಯೈ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೨೮೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತಿಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದೇನ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ವಸ್ತ್ವಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಪ್ರಕೃತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಸ್ಯ ವೈಶಬ್ದಃ ಸ್ಮೃತಯೇ ಮತಃ ।। ೧೨೮೨ ।।

ಪ್ರಕೃತಾರ್ಥೋಪರೋಧಾಚ್ಚ ಮುಖ್ಯಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಥಲಾಭತಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತದೋಷಾಭಾವಾಚ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೃತ್ಸ್ನಮಿಹಾಸ್ತ್ವತಃ ।। ೧೨೮೩ ।।

ನನು ಮಾನಾದಿವಿರಹಾದಕೃತ್ಸ್ನಮಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಕುತಃ ಕಾರ್ತ್ಸನ್ಯಂ ಯತಃ ಸರ್ವಂ ಮಾನಾದೇವ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೨೮೪ ।।

ಅಭ್ಯುಪೇತೌ ಚ ಮಾನಾದೇಸ್ತಸ್ಯ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಂ ವಿಹನ್ಯತೇ ।।
ನ ಹಿ ಬ್ರಹ್ಮಾತಿರಿಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ಸತಿ ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽಜಡೈಃ ।। ೧೨೮೫ ।।

ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವವಾದೇಽಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಭಿನ್ನಾತ್ಮನಾ ಭವೇತ್ ।।
ವ್ಯಾವೃತ್ತೇರ್ನ ತು ಭಿನ್ನೇಷು ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಸ್ಯಾದ್ವಟಾದಿವತ್ ।। ೧೨೮೬ ।।

ವಸ್ತ್ವಂತರಾಭ್ಯುಪಗಮಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯವಿಘಾತಕೃತ್ ।।
ನ ತು ಮಾನಾಭ್ಯುಪಗಮೋ ಮಿತೇಸ್ತದವಸಾನತಃ ।। ೧೨೮೭ ।।

ವಸ್ತ್ವಂತರಸ್ಯ ಸದ್ಭಾವಃ ಸಿದ್ಧೇ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ಮಾನಾದ್ಯಪೇಕ್ಷಾ ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ನಾನುನ್ಮತ್ತೇನ ಚೋದ್ಯತೇ ।। ೧೨೮೮ ।।

ನ ಚಾಪಿ ವಾಸ್ತವೀ ಸಿದ್ಧಿಃ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿವಿರೋಧಿನೀ ।।
ಸತ್ಯಾಮೇವ ಯತಸ್ತಸ್ಯಾಂ ಸಂಸಾರಾನರ್ಥವಿಭ್ರಮಃ ।। ೧೨೮೯ ।।

ವಾಸ್ತವ್ಯಾ ಅಪಿ ಸಂಸಿದ್ಧೇಃ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಮಾಣವಿರಹಾತ್ಸಿದ್ಧಿರೇತಚ್ಚ ಸ್ವಾನುಭೂತಿತಃ ।। ೧೨೯೦ ।।

ಮೇಯಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಾವಿರೋಧಿತ್ವಾನ್ನ ಮಿತೇಃ ಶಂಕ್ಯತೇ ಭಿದಾ ।।
ಮೇಯಸ್ವರೂಪಾವಸಿತೇರ್ನಾನ್ಯಾ ಮಾನಸ್ಯ ಮಾನತಾ ।। ೧೨೯೧ ।।

ನ ಹಿ ಮೇಯಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ತನ್ಮಾನಂ ಮೇಯಬೋಧಿತಃ ।।
ಮಾನಪ್ರಸಾದಾತ್ಸಿದ್ಧಂ ಸತ್ಸ್ಪರ್ಧತೇ ಮಿತಿಬಾಧಿತೈಃ ।। ೧೨೯೨ ।।

ನ ಹಿ ವಸ್ತ್ವನಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಮಾನತ್ವಂ ಲಭ್ಯತೇ ಮಿತೇಃ ।।
ವಾಸ್ತವ್ಯಾ ಅಪಿ ಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ನ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾಪ್ರಮಾಂ ವಿನಾ ।। ೧೨೯೩ ।।

ಸ್ವಪ್ರಮೇಯಾರ್ಪಣಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಮಾನತ್ವೇಽನ್ಯನ್ನ ಕಾರಣಮ್ ।।
ಅರ್ಪಿತೇನ ವಿರೋಧಶ್ಚೇದಸ್ತು ಕಾಮಂ ನ ದುಷ್ಯತಿ ।। ೧೨೯೪ ।।

ಪ್ರಾಗ್ಜ್ಞಾನಾಜ್ಜ್ಞಾನಕಾಲೇ ಚ ಮಾನಂ ಮೇಯೋಽಪ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಪ್ರಮಾಣಕಾರ್ಯೇ ನಿರ್ವತ್ತೇ ನಾನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿದಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೧೨೯೫ ।।

ಅಜ್ಞಾತೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರಮೇಯಃ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾತೇ ಕೋಽತಿಶಯೋ ಮಿತೇಃ ।।
ಅಜ್ಞಾತೇ ನ ವಿರೋಧೋಽಸ್ತಿ ಜ್ಞಾತೇ ಚಾನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೧೨೯೬ ।।

ಮೇಯಾಸಾಧಾರಣಾತ್ಮೋತ್ಥಜ್ಞಾನಸ್ಯೈವ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।।
ತಸ್ಯ ವಸ್ತ್ವನುರೋಧಿತ್ವಾದಭೇದಾದವಿರೋಧಿತಾ ।। ೧೨೯೭ ।।

ಪಶ್ಯೇದಾತ್ಮಾನಮಿತ್ಯತ್ರ ನಿಯೋಜ್ಯೋ ವಿಷಯಾದ್ಧಿರುಕ್ ।।
ನ ಲಭ್ಯತೇ ಯತೋ ನಾತ ಐಕಾತ್ಮ್ಯೇ ಸ್ಯಾದ್ವಿರುದ್ಧತಾ ।। ೧೨೯೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಶ್ರುತೇಶ್ಚ ಮುಖ್ಯೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯತ್ರ ದುರ್ಲಭಃ ।।
ಯಥಾಕಥಂಚಿದಿತ್ಯೇತದತೌ ನೈವಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।। ೧೨೯೯ ।।

ಸ್ವತ ಏವಾಽಽತ್ಮನಃ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಾನ್ನ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಂ ಸಾಧನಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಸಾಧನಾಯಾಸತಃ ಪ್ರಾಕ್ವ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಽಽಸೀದಿತೀರಿತಮ್ ।। ೧೩೦೦ ।।

ಆಸೀದಿತ್ಯಪಿ ಯಃ ಶಬ್ದಃ ಸ ತನ್ಮೋಹಾದ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತಮಪೇಕ್ಷ್ಯೈತನ್ನಾಸೀದಸ್ತಿ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೧೩೦೧ ।।

ಸದಾನುದಿತಾಲುಪ್ತೈಕಜ್ಞಾನಮೂರ್ತಿರಿತಿ ತ್ವಯಾ ।।
ಕುತೋಽಜ್ಞಾಯಿ ವಿನಾ ಮಾನಾನ್ಮಾನಂ ನಾಜ್ಞಾತತಾಂ ವಿನಾ ।। ೧೩೦೨ ।।

ಏಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸದಾ ಬುದ್ಧಂ ಯಥಾ ಮಾನಾನುಭೂತಿತಃ ।।
ವ್ಯುತ್ಪತ್ತೇಃ ಪ್ರಾಗವಿಜ್ಞಾತಂ ತಥೈವಾನುಭವಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೩೦೩ ।।

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಫಲಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ತಮೋಸಂಭವ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯುತ್ಪತ್ತೇಃ ಪ್ರಾಕ್ತಮಸ್ವಿತ್ವಂ ತತ್ಸಾಕ್ಷಿತ್ವೇಽಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೩೦೪ ।।

ಸ್ವಸತ್ತಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಮೋಹಂ ನ ಯತೋ ವಸ್ತು ಹಂತ್ಯತಃ ।।
ಶಾಸ್ರಾನಾರಂಭದೋಷೋಽಪಿ ನೈವೈಸ್ಮಾನ್ಪ್ರತಿ ಢೌಕತೇ ।। ೧೩೦೫ ।।

ಅನಾದೇರಪಿ ಬಾಧಶ್ಚೇತ್ತಮಸೋ ನಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಪ್ರಮಾಣಾತ್ವಂ ನ ಕ್ವಚಿದ್ವಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೩೦೬ ।।

ಅऩುಭೂತೇಸ್ತದಜ್ಞಾತಂ ಸಿದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾ ಮಿತೇಃ ।।
ಅಪಾಸ್ತಾಜ್ಞಾನತತ್ಕಾರ್ಯಂ ತತ್ತು ಮಾನಾತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೩೦೭ ।।

ಪೂರ್ವೋಕ್ತ್ಯೈವೋತ್ತರೇಷಾಂ ಚ ದೋಷಾಣಾಂ ಪರಿಹಾರತಃ ।।
ಪರಿಹಾರಾಂತರಂ ತಸ್ಮಾನ್ನ ವಾಚ್ಯಂ ತತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೧೩೦೮ ।।

ಪ್ರತೀಚೋಽರ್ಥಸ್ಯ ಜ್ಞೇಯತ್ವಾದನವಸ್ಥಾ ಚ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಅಕಾರಕಸ್ಯ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾದ್ವಿರೋಧೋ ನಾಽಽತ್ಮದರ್ಶನೇ ।। ೧೩೦೯ ।।

ಘಟಾದಿಮೇಯಸಾಧರ್ಮ್ಯೇ ನಿಷೇಧೋಽಪಿ ಶ್ರುತೀರಿತಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತಾವಗಮತ್ವಂ ತು ನ ಕಥಂಚಿನ್ನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೩೧೦ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ನ ಕಶ್ಚಿದಪ್ಯತ್ರ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯತ್ಮಾವಗಮೇ ಭವೇತ್ ।।
ದೋಷೋಽತಃ ಸಾಂಪ್ರತಂ ಭಾಷ್ಯಗ್ರಂಥಂ ವ್ಯಾಚಕ್ಷ್ಮಹೇ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೧೩೧೧ ।।

ಯತ್ಸ್ರಷ್ಟೃ ಬ್ರಹ್ಮ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಂ ಸ್ವಾತ್ಮಮೋಹೈಕವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಕಾರ್ಯಂ ಚೈತನ್ಯವಿಂಬೇನ ಪ್ರವಿಷ್ಟಂ ಜಲಚಂದ್ರವತ್ ।। ೧೩೧೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತಿಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದೇನ ತದೇವಾತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ತಸ್ಯ ಯೋಽತಿಶಯಃ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತಾತ್ಮಕಃ ।।
ಇದಮಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮ ತದುಪಾಧಿಸ್ವಭಾವಕಮ್ ।। ೧೩೧೩ ।।

ವೈಶಬ್ದೋಽವಧೃತೌ ಜ್ಞೇಯೋ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ನ ತದನ್ಯಥಾ ।।
ಅನಿರ್ಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಂ ಸದಬ್ರಹ್ಮೈವಾವಭಾತಿ ತತ್ ।। ೧೩೧೪ ।।

ಯದಿದಂಶಬ್ದಧೀಗಮ್ಯಂ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೋದಯಾತ್ಪುರಾ ।।
ಅಪಿ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ತನ್ಮೋಹಾದತಥೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೧೫ ।।

ರಜ್ಜುವತ್ತವದಿಜ್ಞಾನಾತ್ಸರ್ಪದಂಡಾದಿನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೇದಂಮಾತ್ರಶ್ರವಣಾತ್ಕುತೋಽಗ್ರ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೩೧೬ ।।

ಸೂತ್ರಾಂತಜಗತೋ ವ್ಯಕ್ತೇಃ ಪ್ರಾಕ್ತನಃ ಕಾಲ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಯದ್ವೈ ತದಿತಿ ತಚ್ಚಾಪಿ ಸ್ಪಷ್ಟಮೂರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೧೭ ।।

ನಾವಿದ್ಯಾಸಂಗತಿಸ್ತತ್ರ ತದಕಾರ್ಯತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ತಮೋಜಸ್ಯಾಪಿ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ನ ಪ್ರತೀಚ್ಯಸ್ತ್ಯಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೩೧೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾಽಽತ್ಮಸಂಬಂಧಾನ್ಮೋಹಾದೇಶ್ಚಿನ್ನಿಭಾತ್ಮತಾ ।।
ಆಚಿಚ್ಛೇಷಾದತೋ ನಾಸೌ ಮೃಷಾ ಸ್ಯಾದ್ಧರ್ಮಕಾರ್ಯವತ್ ।। ೧೩೧೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಬೋಧಾನ್ನಾನ್ಯೋ ಹೇತುಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ನಿರನ್ವಯವಿನಾಶಾಯ ಯೋಽಲಂ ಸಂಸಾರರೂಪಿಣಃ ।। ೧೩೨೦ ।।

ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾಸಂಗತೋ ನಾಸ್ಯ ಮೋಹತತ್ಕಾರ್ಯಸಂಗತಿಃ ।।
ಸ್ವತಃ ಸೇದ್ಧುಮಶಕ್ತತ್ವಾನ್ಮೋಹಾದೇರಾತ್ಮಸಂಗತಿಃ ।। ೧೩೨೧ ।।

ಕಾರ್ಷ್ಣ್ಯೇನೇವ ವಿಯದ್ಯೋಗಃ ಖವೃತ್ತಾಪೇಕ್ಷಯಾ ತ್ವಸನ್ ।।
ಆತ್ಮನೈವಂ ತಮೋಯೋಗೋ ನಾಽಽತ್ಮವೃತ್ತಾನುರೋಧತಃ ।। ೧೩೨೨ ।।

ಅನ್ಯತಃ ಸಂಗತಿಃ ಸೇಯಮವಿಚಾರಿತಸಿದ್ಧಿಕಾ ।।
ಅವಿಜ್ಞಾತಚಿದುತ್ಸಂಗಸಂಸ್ಥೈವೇಯಂ ನ ವಸ್ತುನಿ ।। ೧೩೨೩ ।।

ಅವಿದ್ಯಾದ್ವಾರಿಕಾಽಪ್ಯಸ್ಯ ಸಂಗತಿರ್ನಾಂಜಸೇಷ್ಯತೇ ।।
ನಿರಾತ್ಮಕಪರಾರ್ಥತ್ವಹೇತುಭ್ಯಾಂ ಶುಕ್ತಿರೂಪ್ಯವತ್ ।। ೧೩೨೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪಾತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯದ್ರೂಪಮನಾತ್ಮನಃ ।।
ವಾದಿಭಿರ್ಯುಕ್ತಿಭಿಃ ಶಕ್ಯಂ ಕಚಿತ್ಸಾಧಯಿತುಂ ಸದಾ ।। ೧೩೨೫ ।।

ಕೂಟಸ್ಥಾದಿತಮೋಂತೇನ ನಿತ್ಯಮವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇರ್ವಿಷಯಾಂತಸ್ಯ ನಿತ್ಯಮೇತದತೋ ಜಗತ್ ।। ೧೩೨೬ ।।

ಅತೋಽವಿದ್ಯಾಮಹಾನಿದ್ರಾಸಂವೀತಮನಸಾಮಸೌ ।।
ಜನ್ಮಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾಷಟ್ಕಂ ಸ್ವಪ್ನದರ್ಶನವಿಭ್ರಮಃ ।। ೧೩೨೭ ।।

ಯಥಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಬಾಹ್ಯಾರ್ಥಪ್ರಧಾನೋಽಸಂಹತೋಽಪ್ರಮಃ ।।
ಸರ್ವಪ್ರಮಾಣಭಾಕ್ತದ್ವತ್ಪ್ರಮಾಣಾಭಾಸಭಗಪಿ ।। ೧೩೨೮ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿ ತಮೋವತ್ಸ್ಯಾತ್ತದುದ್ಭವಮ್ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಗದತೋ ಮೋಹಧ್ವಸ್ತೌ ಧ್ವಸ್ತಂ ಭವೇಚ್ಚಿತಿಃ ।। ೧೩೨೯ ।।

ಭಿನ್ನಮಾತೃಪ್ರಮಾಣಾದೌ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಿ ।।
ಅಭಿನ್ನಮಾತೃಮಾನಾದಿರಾತ್ಮೈವೈಕೋಽದ್ವಯಃ ಸ್ವತಃ ।। ೧೩೩೦ ।।

ನ ದೇಶಕಾಲಾವಸ್ಥಾದಾವಪೇಕ್ಷಾಽಸ್ತ್ಯಾತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಅನನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ದೇಶಾದೇಸ್ತದಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೧೩೩೧ ।।

ದೇಶಕಾಲನಿಮಿತ್ತಾದಿವ್ಯಪೇಕ್ಷಂ ವಸ್ತು ಯದ್ಭವೇತ್ ।।
ತದೇವ ತದಪೇಕ್ಷಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ತು ದೇಶಾದಿಸಿದ್ಧಿದಮ್ ।। ೧೩೩೨ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯುತ್ಥಇತೇರಗ್ನೇ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಽಽಸೀದ್ಯಥೋದಿತಮ್ ।।
ಯತಸ್ತತೋ ನ ಸಾಧ್ಯಂ ತಜ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾದಿಸಾಧನೈಃ ।। ೧೩೩೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ತತ್ಸ್ವತಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತದಬೋಧೈಕಹೇತುತಃ ।।
ಇದಂರೂಪಂ ಸಮಾಪೇದೇ ರಶನೇವಾಹಿರೂಪತಾಮ್ ।। ೧೩೩೪ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಫಲಕಾರೂಢಂ ತದೇವಂರೂಪಕಂ ಪರಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಯಾಧಿಕಾರಿತ್ವಂ ದ್ವೈವಿಧ್ಯಾತ್ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೧೩೩೫ ।।

ಸ್ವತೋ ಮುಕ್ತಂ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಯಾಂ ತದರ್ಹತಿ ।।
ಸಂಸಾರಿತ್ವಮವಿದ್ಯಾತೋ ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವಂ ತತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೩೩೬ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿಭೂತಂ ಚ ತಥಾ ಚೈವಾಧಿದೈವತಮ್ ।।
ಪರಂ ತದಭಿಮಾನೇದ್ಧಂ ತಚ್ಛಬ್ದೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೩೩೭ ।।

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭತಾಂ ನೀತ್ವಾ ಕೃತ್ಸ್ನಮಧ್ಯಾತ್ಮರೂಪಕಮ್ ।।
ತಸ್ಮೈ ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಾಯ ಬ್ರೂಯಾದ್ವಿದ್ಯಾಂ ತಮಸ್ವಿನೇ ।। ೧೩೩೮ ।।

ಏವಂ ನಿಃಶೇಷಸಂಸಾರಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನೇನ ನಿರ್ವೃತಿಮ್ ।।
ಸರ್ವಾವಿದ್ಯಾಪನಿಹ್ನುತ್ಯಾ ವಿದ್ಯಯಾ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೧೩೩೯ ।।

ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮಾತ್ಮಕಂ ವಿಶ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿಪ್ರಮಾಣಕಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾನಮೇವ ತದವೇನ್ನಿಷ್ಠಾಂ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಾತ್ಮನಃ ಪರಾಮ್ ।। ೧೩೪೦ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿ ಸರ್ವಾನರ್ಥೈಕಕಾರಣಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಯಾತ್ರೈಕಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ತಮಸ್ತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೧೩೪೧ ।।

ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ಯತೋಽಜ್ಞಾನಮತಸ್ತತ್ತತ್ತ್ವವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಸಕಾರ್ಯೇ ತಮಸಿ ಧ್ವಸ್ತ ಆತ್ಮೈವೈಕೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೪೨ ।।

ವಿರಕ್ತಃ ಸರ್ವಸಂಸಾರಾನ್ನಿವಿವೃತ್ಸುಃ ಸ್ವತಸ್ತತಃ ।।
ಸಂಸಾರಾನಲಸಂತಪ್ತಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ಪರೀಪ್ಸತಿ ।। ೧೩೪೩ ।।

ತಸ್ಯಾಕೃತ್ಸ್ನಾಪವಾದೇನ ಕೃತ್ಸ್ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಾವಬುದ್ಧಯೇ ।। ೧೩೪೪ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಖ್ಯೋ ವ್ಯಾಪಾರೋ ವಿಹಿತಃ ಪುರಾ ।।
ಆತ್ಮೇತ್ಯೇವೇತಿ ವಿಧಿನಾ ಪರಾಕ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿವೇಕಕೃತ್ ।। ೧೩೪೫ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಂ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ತೇನ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಸರ್ವಾನನಾತ್ಮನಃ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಮೇವ ಯತೋ ವಸ್ತು ತದನ್ಯತ್ತದಬೋಧಜಮ್ ।। ೧೩೪೬ ।।

ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಪಶ್ಯೇದಿತಿ ತತೋ ವಾಕ್ಯಂ ವಸ್ತುನಿ ವರ್ತತೇ ।।
ಪ್ರವಿಷ್ಟೋಽಕೃತ್ಸ್ನರೂಪತ್ವಾತ್ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಚೋದಿತಃ ।।
ಆತ್ಮೇತ್ಯನೇನ ಕೃತ್ಸ್ನಾತ್ಮದರ್ಶನಾಯ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೩೪೭ ।।

ಕೃತ್ಸ್ನ ಆತ್ಮೇತ್ಯತೋ ವಾಕ್ಯಾತ್ತಥಾರೂಪಂ ದಿದೃಕ್ಷತಿ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾರ್ಥಸಮಾಪ್ತಿತ್ವಾನ್ನ ಭೇದೋಽತ್ರ ಪದಾರ್ಥಯೋಃ ।। ೧೩೪೮ ।।

ಅಕೃತ್ಸ್ನಾನಾತ್ಮನಃ ಸರ್ವಾನ್ಕೃತ್ಸ್ನಾಂಶ್ಚಾನಾತ್ಮನಸ್ತಥಾ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ತಥಾ ಕೃತ್ಸ್ನಾನನಾತ್ಮನಃ ।। ೧೩೪೯ ।।

ನಿರ್ಮಾಲ್ಯವತ್ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಅನುನೀಯಾಽಽತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ।। ೧೩೫೦ ।।

ಉಕ್ತದೋಷಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿರ್ಗೌರವೀ ತ್ವಿಯಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯಾದಿರ್ನಾತೋ ದೋಷೋಽತ್ರ ಕಶ್ಚನ ।। ೧೩೫೧ ।।

ಪ್ರಮೇೇಯಂ ಯತ್ಪುರಾ ಪೃಷ್ಟಂ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಕಿಮವೇದಿತಿ ।।
ಸರ್ವಂ ಚಾಪ್ಯಭವದ್ಯಸ್ಮಾಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಚ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೩೫೨ ।।

ತದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽತ್ಮಾನಮೇವಾವೇನ್ಮೇಯಂ ಮಾನಂ ಚ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಆತ್ಮಾ ಮೇಯಸ್ತಥಾ ಮಾನಮಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯ ಏವ ತು ।। ೧೩೫೬ ।।

ನಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನಾದ್ಯತೋಽಜ್ಞಾನಂ ವಿದ್ಯತೇಽನಾತ್ಮನಸ್ತತಃ ।।
ನಾಽಽತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾಜ್ಜ್ಞಾನಮನ್ಯದನಾತ್ಮನಃ ।। ೧೩೫೪ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿವಿಭಾಗೇನ ಯಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಥತೇ ಕಚಿತ್ ।।
ತಜ್ಜನ್ಮನಃ ಪುರೋವಾರ್ಥೋ ನ ತೇನ ಜ್ಞಾಯತೇಽಂಜಸಾ ।। ೧೩೫೫ ।।

ತಮೋಮಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವಾನ್ನ ಯಥಾವಸ್ತು ತತ್ತತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತ್ವಾತ್ಮಕತ್ವೇಽಪಿ ಚಿತ್ರಮಜ್ಞಾನಚೇಷ್ಟಿತಮ್ ।। ೧೩೫೬ ।।

ಯತ್ಪ್ರಸಾದಾತ್ತಮಃಸಿದ್ಧಿಸ್ತತ್ಸ್ವಸಾಕ್ಷ್ಯಪ್ಯಪಹ್ನತೇ ।।
ತಮೋಽಪ್ಯನುಭಾವಾದೇವ ಪ್ರಾಕ್ತದ್ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಜನ್ಮನಃ ।। ೧೩೫೭ ।।

ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರವೃತ್ತೇಃ ಪ್ರಮಾಣಾನಾಮಜ್ಞಾತಂ ಯದಿಹೋದಿತಮ್ ।।
ಅಕ್ಷಾದಿ ತತ್ತಮೋಬಾಧಾನ್ನ ಮಾನಂ ರಜ್ಜುಸರ್ಪವತ್ ।। ೧೩೫೮ ।।

ನ ಪಶ್ಯಂತೀತ್ಯತಃ ಪ್ರಾಹ ಬೋದ್ಧೃತ್ವಾದಿಸಮನ್ವಯಮ್ ।।
ನ ಹಿ ಮೋಹೈಕನಿಷ್ಠೇನ ತದ್ಧೀನಂ ವಸ್ತು ಮೀಯತೇ ।। ೧೩೫೯ ।।

ಆತ್ಮಾನಂ ವಿರಹಯ್ಯಾನ್ಯೋ ನಾಲಮಾತ್ಮಾವಬುದ್ಧಯೇ ।।
ಅಸಾಧಾರಣತನ್ಮಾತೃಮಾನಮೇಯಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ।। ೧೩೬೦ ।।

ಅಸಾಧಾರಣಮಾತ್ರಾದಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತು ಯತಸ್ತತಃ ।।
ನಿಯೋಗೋಽಪೀಹ ನಾಽಽಯಾತಿ ಭಿನ್ನಕರ್ತ್ರಾದಿಗೋ ಹ್ಯಸೌ ।। ೧೩೬೧ ।।

ಸರ್ವಮಜ್ಞಾತಮೇವ ಸ್ಯಾದ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಜ್ಞಾತ ಆತ್ಮನಿ ।।
ಜ್ಞಾತೇ ಜ್ಞಾತಂ ಚ ತತ್ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಾತ್ತಾವತ್ತ್ವಾತ್ಸರ್ವವಸ್ತುನಃ ।। ೧೩೬೨ ।।

ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನಿರೂಪ್ಯಮಾಣಸ್ಯ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ತತ್ತ್ವಮನಾತ್ಮನಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತಃ ಸ ಚೇತ್ತೇನ ಕಾನಾತ್ಮಾ ಸಿಧ್ಯತಾಂ ತತಃ ।। ೧೩೬೩ ।।

ಅನಾತ್ಮತತ್ತ್ವಮನ್ವೇತಿ ಹ್ಯಾತ್ಮಾಽಸಂಗೋಽಗುಣೋಽದ್ವಯಃ ।।
ಅಸಿಧ್ಯನ್ಸ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧೌ ಸಿದ್ಧಿಂ ಕಾನ್ಗ್ರತ್ರ ಲಪ್ಸ್ಯತೇ ।। ೧೩೬೪ ।।

ಸರ್ವವಾದಿವಿರೋಧೇಽಪಿ ಸಂವಾದೋಽನುಭವೇ ಯಥಾ ।।
ವಾದಿನಾಮವಿಸಂವಾದಸ್ತಥಾಽಜ್ಞಾನೇಽಪ್ಯಸಂಶಯಃ ।। ೧೩೬೫ ।।

ತದ್ವದ್ವಾಧೋಽಪ್ಯಬೋಧಸ್ಯ ಬೋಧೇನಾಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।।
ಏತಾವತೈವ ಪರ್ಯಾಪ್ತಮಸ್ಮದ್ರಾದ್ಧಾಂತಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೩೬೬ ।।

ಅಸ್ಮದ್ರಾದ್ಧಾಂತಸಂಸಿದ್ಧೌ ನಾನ್ಯದ್ರಾದ್ಧಾಂತಸಿದ್ಧತಾ ।।
ತತ್ಸಿದ್ಧಾವಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧಿರ್ನ ಕಥಂಚಿನ್ನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೩೬೭ ।।

ಅಜ್ಞಾನಂ ಸಂಶಯಜ್ಞಾನಂ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಮಿತಿ ತ್ರಿಕಮ್ ।।
ಅಜ್ಞಾನಂ ಕಾರಣಂ ತತ್ರ ಕಾರ್ಯತ್ವಂ ಪರಿಶಿಷ್ಟಯೋಃ ।। ೧೩೬೮ ।।

ಕೂಟಸ್ಥಜ್ಞಾನಮಾತ್ರತ್ವಾನ್ನ ತಮೋಽಸ್ಯ ಸ್ವಭಾವತಃ ।।
ನಾಪ್ಯಾಗಂತು ತಥಾಽಜ್ಞಾನಂ ಹಿರುಕ್ಸಿದ್ಧೇರಸಂಭವಾತ್ ।। ೧೩೬೯ ।।

ಅವಿದ್ಯಾತಜ್ಜಕಾರ್ಯಾಣಾಮಾತ್ಮನಾ ಸಂಗತಿಸ್ತತಃ ।।
ಆತ್ಮಾತ್ಮವತ್ತ್ವರೂಪಾ ಸ್ಯಾನ್ನ ತು ಸೋಭಯಕರ್ಮಜಾ ।। ೧೩೭೦ ।।

ಏಕಮೇವ ಹಿ ಸದ್ವಸ್ತು ಯದ್ವೇದಾಂತಪ್ರಮಾಣಕಮ್ ।।
ತಾವನ್ಮಾತ್ರೈಕನಿಷ್ಠತ್ವಾದಾತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ಸದಾಸ್ಪದಮ್ ।। ೧೩೭೧ ।।

ಸರ್ವಬಾದಿವಿರೋಧೇಽಪಿ ಯತ್ಸಿದ್ಧಾಂತಬಲಾಶ್ರಯಮ್ ।।
ಸಾಧನಂ ದೂಷಣಂ ಸರ್ವಂ ನ ತನ್ನಿಹನುತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೭೨ ।।

ಸಾಧನಂ ದೂಷಣಂ ಸರ್ವಂ ಯಸ್ಯ ಪಾದವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಸಿದ್ಧಾಯತೇ ತೀರ್ಥದೃಶಾಂ ಕುತಃ ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಯ ನಿಹನುತಿಃ ।। ೧೩೭೩ ।।

ಅಭಾವೋ ಯೇನ ಭಾವೇನ ಭಾವ್ಯತೇಽಸ್ತಿ ನ ನಾಸ್ತಿ ಸಃ ।।
ತಮ್ಯ ಭಾವಮ್ಯ ಸದ್ಭಾವೋ ವದ ಕೇನ ನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೩೭೪ ।।

ವ್ಯಭಿಚಾರಿ ನ ಯತ್ರಾಸ್ತಿ ಪ್ರಮಾಣಂ ಸರ್ವವಾದಿನಾಮ್ ।।
ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಾ ಚ ಯತ್ಸಿದ್ಧಂ ತದಪಹ್ನೂಯತೇ ಕಥಮ್ ।। ೧೩೭೫ ।।

ತಸ್ಯೈವಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾತ್ಸರ್ವೇಷು ವ್ಯಭಿಚಾರಿಷು ।।
ತದೇವೈಕಂ ಪ್ರಮಾಣಂ ನಃ ಸರ್ವವಾದ್ಯವಿರೋಧಿ ಯತ್ ।। ೧೩೭೬ ।।

ದೇಹಾದಾವಾತ್ಮಬುದ್ಧಿರ್ನೋ ನ ಕದಾಚಿದ್ವಿಹನ್ಯತೇ ।।
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತೇಷು ಶುಕ್ತಿಕಾರಜತಾದಿವತ್ ।। ೧೩೭೭ ।।

ದೇಹಾಂತಾತ್ಕರ್ತುರನ್ಯೋ ಯೋ ಬುದ್ಧ್ಯಂತಾದ್ಬ್ರೋದ್ಧರೇವ ಚ ।।
ಪ್ರಾಣಾಂತಾತ್ಕರಣಾಚ್ಚಾನ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಯ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೭೮ ।।

ಅದೇಹತೋಽಜರೋಽಮೃತ್ಯುರಸ್ವಾಂತೋಽಮೋಹಶೋಕವಾನ್ ।।
ಅಬುಭುಕ್ಷೋಽಪಿಪಾಸಶ್ಚ ಪ್ರಾಣಕಾರಣವರ್ಜನಾತ್ ।। ೧೩೭೯ ।।

ಅಹೀನೋ ಹೀಯತೇ ಯೋಽಸೌ ತಥಾಽನಾಗತ ಏತಿ ಯಃ ।।
ಜಾನೀಯಾತ್ತಮನಾತ್ಮಾನಂ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿಷು ।। ೧೩೮೦ ।।

ನ ಹೀಯತೇ ಹೀಯಮಾನ ಆಗಚ್ಛತಿ ನ ಚೈತಿ ಯಃ ।।
ಆಗಮಾಪಾಯಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾದಾತ್ಮಾ ಸೋಽನುಭವಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೩೮೧ ।।

ನಾವಿದ್ಯಾಮನುಪಾದಾಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕಾರಕತಾಂ ವ್ರಜೇತ್ ।।
ನಾಕಾರಕಃ ಕ್ರಿಯಾಂ ಕರ್ತುಮಲಂ ಜಗತಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೮೨ ।।

ದ್ಗಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ನ ಚಾನಾಪ್ತೋಽನಾತ್ಮಾ ಕಶ್ಚಿತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಮತೋಽನಾತ್ಮಾ ಹ್ಯಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಥಿತೇಃ ।। ೧೩೮೩ ।।

ನಾವಿದ್ಯಾಮನುಪಾದಾಯ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿಷು ।।
ಅನಾತ್ಮಾನಂ ವಿಜಾನಾತಿ ತಜ್ಜಜ್ಞಾತ್ರಾದ್ಯನನ್ವಯಾತ್ ।। ೧೩೮೪ ।।

ನ ಚ ಜ್ಞಾತ್ರನುರೋಧಿನ್ಯಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾಽಜ್ಞಾನಾಸಮನ್ವಿತಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾಽಽತ್ಮಾನಮಲಂ ದ್ನಷ್ಟುಂ ರೂಪಂ ಶ್ರೋತ್ರಧಿಯಾ ಯಥಾ ।। ೧೩೮೫ ।।

ಉತ್ಸಾರ್ಯಾನಾತ್ಮನಃ ಸರ್ವಾನನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರಧಾನಯಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಪಶ್ಯೇದಾತ್ಮಾನಮದ್ವಯಮ್ ।। ೧೩೮೬ ।।

ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಗುರೋರ್ವಾಕ್ಯಾತ್ತನ್ನಿವಿಷ್ಟಪದಾರ್ಥಯೋಃ ।।
ಉಕ್ತಾನ್ವಯಾದಿನೋತ್ಪನ್ನಿವಿವೇಕಃ ಸನ್ನಬುಧ್ಯತ ।। ೧೩೮೭ ।।

ತದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽತ್ಮಾನಮೇವಾವೇದ್ಯದನಾತ್ಮೇತ್ಯುಭೂತ್ಪುರಾ ।।
ಅವಿದ್ಯಯಾ ವಿದ್ಯಯಾ ತು ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽತ್ಮೈವಾಭವತ್ಸ್ವತಃ ।। ೧೩೮೮ ।।

ಏವೇತ್ಯವಧೃತೌ ಜ್ಞೇಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಾರ್ಥವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಆತ್ಮೈವ ಬ್ರಹ್ಮ ವೇಜ್ಞೇಯಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಽಽತ್ಮೇತಿ ಸಂಭವಾತ್ ।। ೧೬೮೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮತಾ ನಾಽಽತ್ಮನೋಽನ್ಯತ್ರ ನಾಽಽತ್ಮತಾ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯತಃ ।।
ತದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾಪ್ರಬೋಧಾತ್ತು ತಯೋರೇಷ ವಿಪರ್ಯಯಃ ।। ೧೩೯೦ ।।

ಆತ್ಮಾಽಪಿ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಪರೋಕ್ಷಂ ತದಬೋಧತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತದ್ವದಾತ್ಮಾಽಪಿ ಸದ್ವಿತೀಯವದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೯೧ ।।

ವಾಕ್ಯೋತ್ಥಸಮ್ಯಗ್ವಿಜ್ಞಾನಪ್ರಧ್ವಸ್ತತಮಸೋ ಯತೇಃ ।।
ವಿಭಾಗಹೇತೋರುಚ್ಚಿತ್ತೇಃ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೈವ ಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೯೨ ।।

ವಿಜ್ಞಾತಾರಮರೇ ಕೇನ ವಿಜಾನೀಯಾದಿತಿ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ನನು ವಿಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಾರ್ಥಂ ತದಾತ್ಮಾನಮಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೧೩೯೩ ।।

ದೃಷ್ಟೇರ್ದ್ರಷ್ಟೇತಿ ವಿಜ್ಞಾನಾನ್ನಾತ್ರ ವಿಪ್ರತಿಷಿದ್ಧತಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬುದ್ಧಿಃ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೌ ಸರ್ವತ್ರೈವೋಪಜಾಯತೇ ।। ೧೩೯೪ ।।

ಯುಷ್ಮದಸ್ಮದ್ವಿಭಾಗಾಭ್ಯಾಂ ಯಾವದ್ವಸ್ತ್ವಿಹ ಮೀಯತೇ ।।
ತೇನ ತೇನ ವಿಶೇಷೇಣ ಪ್ರತ್ಯಗರ್ಥಃ ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೧೩೯೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗರ್ಥಮನಾಲಿಂಗ್ಯ ನ ಪರಾಗ್ವರ್ತಿ ಜಾಯತೇ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಂ ತೇನ ತತ್ಪೂರ್ವಂ ಸರ್ವಮನ್ಯತ್ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೧೩೯೬ ।।

ಆಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಥಾಣುು ಚಾನ್ವಕ್ಷಂ ಸರ್ವೇಷು ವ್ಯಭಿಚಾರಿಷು ।।
ಪ್ರತ್ಯಯೋಽವ್ಯಭಿಚಾರ್ಯೇಕಶ್ಚೈತನ್ಯಪ್ರತಿಬಿಂಬಿತಃ ।। ೧೩೯೭ ।।

ನ ಚ ವಿಪ್ರತಿಪದ್ಯಂತೇ ವಾದಿನೋಽನುಭವಾತ್ಮನಿ ।।
ತತ್ರ ಚೇತ್ಸ್ಯಾದ್ವಿಸಂವಾದಃ ಕೇನಾನ್ಯೇನ ಚಿಕಿತ್ಸ್ಯತೇ ।। ೧೩೯೮ ।।

ಅನ್ಯೋಽಪಿ ಯೋಽತ್ರಃ ಕಲ್ಪ್ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಸೋಽಪ್ಯಸ್ಮಾನ್ನೈವ ಭಿದ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಭೇದಾತ್ಮರೂಪತ್ವಾತ್ಕಃ ಸನ್ಸ್ಯಾದಾತ್ಮನಾ ವಿನಾ ।। ೧೩೯೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ತತೋಽನಾತ್ಮನಿ ತದ್ವಶಾತ್ ।।
ಅವಿದ್ವದಂಗನಾಬಾಲಂ ಬಿಶ್ವಸಿತ್ಯನಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೧೪೦೦ ।।

ಆತ್ಮನೈವಾಽಽತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಜ್ಞಾತ್ರಾದಿವರ್ಜಿತಮ್ ।।
ಸ್ವಯಮೇವ ಫಲಾತ್ಮತ್ವಾತ್ಫಲಂ ಚಾಸ್ಮಾನ್ನ ಭಿದ್ಯತೇ ।। ೧೪೦೧ ।।

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯವಹಾರೋಽಯಂ ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ವಾದಿನಾಮ್ ।।
ಸ್ವತೋಽನುಭವನಿಷ್ಠಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚೇತ್ಷಷ್ಠೇಂದ್ರಿಯಾರ್ಥವತ್ ।। ೧೪೦೨ ।।

ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರರೂಪೋಽಯಂ ಸದಾನಸ್ತಮಿತೋದಿತಃ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಮಸ್ಪೃಶನ್ನಾಸ್ತೇ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯೋಽಕಾರಕೋಽಫಲಃ ।। ೧೪೦೩ ।।

ಸ್ವತೋಽಸಂಗಸ್ವಭಾವತ್ವಾತ್ಖಚರಾದಿ ವಿಯದ್ಯಥಾ ।।
ನಾವಿದ್ಯಾ ನಾಪಿ ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸ್ಥಮಪಿ ಢೌಕತೇ ।। ೧೪೦೪ ।।

ಸ್ವತಃ ಸೇದ್ಧುಮಶಕ್ತತ್ವಾತ್ಖಮೃತೇ ವಾಯುವತ್ಸದಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತಸ್ವಭಾವೋಽಪಿ ಸಿಧ್ಯತೀವಾಗ್ರಹೋ ದೃಶೌ ।। ೧೪೦೫ ।।

ಯುತಿಂ ಸಾಧಾರಣಾತ್ಮಾ ಹಿ ಯಾತ್ಯಸಾಧಾರಣಾತ್ಮಭಿಃ ।।
ಅನನ್ಯವೃತ್ತಿತೋ ನಾಽಽತ್ಮಾ ಸಂಸರ್ಗಂ ಪ್ರೈತ್ಯನಾತ್ಮಭಿಃ ।। ೧೪೦೬ ।।

ವಿಭಜ್ಯಮಾನೋಽನ್ಯೇಭ್ಯೋ ಹಿ ವಿಶೇಷೋಽಪಿ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
line ೨ miss ।। ೧೪೦೭ ।।

ಭೇದಸಂಸರ್ಗಹೀನತ್ವಾತ್ಪದವಾಕ್ಯಾರ್ಥತಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ದುಃಸಂಭಾವ್ಯಾಽತ ಆತ್ಮಾಽಯಮಾತ್ಮನೈವಾನುಭೂಯತೇ ।। ೧೪೦೮ ।।

ಯಾದೃಗಸ್ಯ ದ್ವಯೇ ತತ್ತ್ವಮಾತ್ಮನೈವಾನುಭೂಯತೇ ।।
ನಿಷಿದ್ಧಾಶೇಷಭೇದಸ್ಯ ತಾವದೇವಾಽಽತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಮ್ ।। ೧೪೦೯ ।।

ಅಪಾಸ್ತಾಶೇಷತಮಸೋ ಯತ್ತತ್ತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ತದವಚ್ಛಿತ್ತಯೇ ನಾಲಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧಾದೃತೇಽನ್ಯಧೀಃ ।। ೧೪೧೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೇಕ್ಷಣಾದಾತ್ಮಮೋಹತಜ್ಜನಿರಾಕೃತೇಃ ।।
ಅಸಂಭವಾದ್ದ್ವೀತೀಯಸ್ಯ ಸ್ಯಾಮಪೂರ್ವಾದಿಮಾನಹಮ್ ।। ೧೪೧೧ ।।

ವ್ಯಪೇತತಮಸ್ತತ್ತ್ವಮಾಗಮಾಪಾಸಾಕ್ಷಿಣಃ ।।
ಜ್ಞಾನೇನ ಗಮ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತಾವನ್ಮಾತ್ರಾನುರೋಧಿನಾ ।। ೧೪೧೨ ।।

ಕಾಲಾದಿಪ್ರವಿಭಕ್ತಂ ಸದ್ಯದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಭೂದವಿದ್ಯಯಾ ।।
ತತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಸಂಬೋಧಾದ್ಧ್ವಸ್ತೇ ಧ್ವಾಂತೇಽಂತರಾತ್ಮನಿ ।।
ಆತ್ಮಾನಮೇವ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಽಽತ್ಮೇತ್ಯವೇಚ್ಛ್ರುತೇಃ ।। ೧೪೧೩ ।।

ಅಬ್ರಹ್ಮಾನಾತ್ಮತಾಹೇತೌ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ವಾಂತೇ ನಿವರ್ತಿತೇ ।।
ವ್ಯಾವೃತ್ತ್ಯನುಗಮಾಭಾವಾತ್ಸರ್ವಂ ತದಭವತ್ತತಃ ।। ೧೪೧೪ ।।

ವ್ಯಾವೃತ್ತ್ಯನುಗಮೌ ಯಸ್ಮಾದ್ದ್ವಿತೀಯೇ ಸತಿ ವಸ್ತುನಿ ।।
ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರಾತ್ಮವಸ್ತುತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ।। ೧೪೧೫ ।।

ನಾಜ್ಞಾತಂ ಕಿಂಚಿದಪ್ಯಸ್ತಿ ನಾನಪಾಸ್ತಂ ತಮೋಽಪ್ಯತಃ ।।
ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಾರ್ಥಮಸ್ಮೀತ್ಯೇತತ್ಪದಂ ಭವೇತ್ ।। ೧೪೧೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಹಂಪದಯೋರರ್ಥೌ ಯೌ ತಯೋಃ ಸಂಗತಿರ್ಮಿಥಃ ।।
ಅಹಮರ್ಥೋ ವಿಶೇಷ್ಯೋಽತ್ರ ತತ್ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೧೪೧೭ ।।

ತದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಥಸ್ತು ವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೧೪೧೮ ।।
ವಿಶೇಷಣಾನಾಂ ಸಂಬಂಧೋ ವಿಶೇಷ್ಯೇಣ ವಿಶೇಷಣೈಃ ।।
ವಿಶೇಷ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಸಂಬಂಧಃ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಪಾರತಂತ್ರ್ಯತಃ ।। ೧೪೧೯ ।।

ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯಾಣಾಂ ಸಾಕಲ್ಯೇನೈವ ಸಂಗತಿಃ ।।
ಉಪಾತ್ತಾನ್ಯೋನ್ಯರೂಪಾಣಾಂ ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತಾ ।। ೧೪೨೦ ।।

ಉಪಾತ್ತದ್ರವ್ಯಕಾಣ್ಯೇವ ವಿಶಿಂಷಂತ್ಯುತ್ಪಲಾದಿಕಮ್ ।।
ದ್ರವ್ಯಂ ವಿಶೇಷಣಾನ್ಯೇತಿ ತಥೋಪಾತ್ತವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೧೪೨೧ ।।

ನಾಯಃಶಲಾಕಾಕಲ್ಪಾನಾಂ ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತಾ ।।
ಪರಸ್ಪರಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಾದ್ಧಿಮವದ್ವಿಂಧ್ಯಯೋರಿವ ।। ೧೪೨೨ ।।

ಏಕದಾ ನಿರ್ವಿಭಾಗೇನ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಸಂಗಾತಿಕಾರಣಾತ್ ।।
ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾತ್ಸ್ವವಿರುದ್ಧಾನಾಂ ನ ವಿಶೇಷ್ಯೇಽಸ್ತಿ ಸಂಭವಃ ।। ೧೪೨೩ ।।

ಪರಸ್ಪರಾವಿರೋಧೇನ ವಿಶಿಂಷಂತ್ಯಾತ್ಮಸಂಶ್ರಯಮ್ ।।
ವಿಶೇಷಣಾನಿ ಯೇನಾತಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ನ ಢೌಕತೇ ।। ೧೪೨೪ ।।

ವಿಶೇಷಣಯುತಿಃ ಶಾಬ್ದೀ ತದ್ವಿರುದ್ಧನಿರಾಕೃತಿಃ ।।
ಮೋಹಮಾತ್ರೇಣ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತೇಃ ಸಾಮಾರ್ಥ್ಯಾತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ಶಬ್ದತಃ ।। ೧೪೨೫ ।।

ಏಕೈಕರೂಪಾಸಂಸರ್ಗಬೋಧಮಾತ್ರಸ್ವಭಾವತಃ ।।
ವಿಶೇಷಣಾನಾಂ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ನಾಽಽಂಜಸೀ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೧೪೨೬ ।।

ವಿಶೇಷಣಾನಾಂ ಸಂಬಂಧೋ ಯತೋ ನ ಪ್ರತ್ಯಾಗಾತ್ಮನಿ ।।
ಲಕ್ಷ್ಯಲಕ್ಷಣತಾ ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತೀಚ್ಯಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।। ೧೪೨೭ ।।

ಅನನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಮಹಂರೂಪೇಣ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
line ೨ miss ।। ೧೪೨೮ ।।

ನಿವರ್ತ್ಯಭೇದಾದ್ಭಿನ್ನೋಽರ್ಥೋಽಮಾನಿತ್ವಾದೇರ್ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಹಮರ್ಥಯೋರ್ಜ್ಞೇಯಸ್ತಯೋರೈಕಾರ್ಥ್ಯಹೇತುತಃ ।। ೧೪೨೯ ।।

ಅನಾತ್ಮಾಬ್ರಹ್ಮತಾಹೇತೌ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ವಾಂತೇ ನಿವರ್ತಿತೇ ।।
ಪದಾರ್ಥ ಏಕ ಏವ ಸ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಹಂಪದಯೋಃ ಪರಃ ।। ೧೪೩೦ ।।

ಭೇದಸಂಸರ್ಗನಾಶಾರ್ಥೋ ನಾತ ಉಕ್ತೇರಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ಅಹಂಬ್ರಹ್ಮಶ್ರುತೇಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತಾದಾತ್ಮ್ಯಮಿಹ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೪೩೧ ।।

ಕರ್ತುರ್ಜ್ಞಾತುರ್ಹಿ ಯಾ ದೃಷ್ಟಿಃ ಸಾಽವಿದ್ಯೋತ್ಥಾರ್ಥಲೇಹಿನೀ ।।
ತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮದೃಷ್ಟ್ಯಾ ತಾಂ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾಯಾಶ್ನುತೇಽದ್ವಯಮ್ ।। ೧೪೩೨ ।।

ಅಸ್ಮೀತೀಹತ್ಯನಿರ್ದೇಶಾದ್ವಿದ್ಯಾಕಾಲೈವ ಮುಕ್ತತಾ ।।
ಸಿದ್ಧಾಽತೋಽಸೌ ನ ಸಾಧ್ಯಾ ಸ್ಯಾದಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿಕಾರ್ಯವತ್ ।। ೧೪೩೩ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ಶ್ರುತಿರ್ವಕ್ತಿ ಹ್ಯುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೧೪೩೪ ।।

ಅವಿದ್ಯಾತಜ್ಜನಿರ್ಮುಕ್ತೌ ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಭವತ್ಸ್ವತಃ ।।
ಸರ್ವಃ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ತಥಾ ಪೂರ್ಣಃ ಶಬ್ದಾಃ ಪರ್ಯಾಯವಾಚಕಾಃ ।। ೧೪೩೫ ।।

ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಸಮುತ್ಥಾನಾಮಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರತಃ ।।
ಕರ್ಮವತ್ಕಾಂಕ್ಷತೇ ಜ್ಞಾನಂ ವಿಶಿಷ್ಟಂ ನಾಘಿಕಾರಿಣಮ್ ।। ೧೪೩೬ ।।

ದೇವಾದೀನಾಮತೋ ಯೋ ಯೋ ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ।।
line ೨ miss ।। ೧೪೩೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧಾತಿರೇಕೇಣ ಸಾಧನಾಂತರನಿಹ್ನುತೌ ।।
ಏವೇತ್ಯವಧೃತಿರ್ಜ್ಞೇಯಾ ಜ್ಞಾನಾದೇವ ತತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೪೩೮ ।।

ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾದ್ಯದನ್ಯತ್ಸಾಧನಾಂತರಮ್ ।।
ಜ್ಞಾನಾಭಾವೋಽಥವಾ ಸರ್ವಮವಿದ್ಯೈವೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೧೪೩೯ ।।

ಮನುಷ್ಯಾ ಯದಮನ್ಯನ್ಯ ಸಾಧ್ವೇವಾತಸ್ತದೀರಿತಮ್ ।।
ನ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ದೋಷೋಽತ್ರ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೋಽತಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೪೪೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯೈವ ಸಂಬಂಧಾದಾತ್ಮನೋಽನಾತ್ಮವಸ್ತುನಾ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟೇನಾವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ಕ್ಲೃಪ್ತೇನಾಕಲ್ಪಿತಾತ್ಮನಃ ।। ೧೪೪೧ ।।

ಯತೋಽತೋ ಲೋಕಬುದ್ಧ್ಯೈವ ದೇವಾದೀನಾಮಿತೀರ್ಯತೇ ।।
ತುಲ್ಯೋ ದೇವಾದಿಸಂಬಂಧೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಮಶಕಾದಿಭಿಃ ।। ೧೪೪೨ ।।

ಅಂತರೇಣಾಧಿಕಾರಂ ಚೇನ್ನಾಽಽತ್ಮಬೋಧಸ್ಯ ಸಂಭವಃ ।।
ನ ಜನ್ಮಾಂತರಸಂಸ್ಕಾರಾದ್ವಾಮದೇವಸ್ಯ ತದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೪೪೩ ।।

ಶ್ರುತ್ಯುಕ್ತಾರ್ಥಸ್ಯ ವಾ ಸ್ಥೇಮ್ನೇ ಮಂತ್ರೋದಾಹೃತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾಂತರಸಂವಾದಾತ್ಪುಂಸಾಂ ವಿಶ್ವಾಸಧೀರ್ಯತಃ ।। ೧೪೪೪ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ತದ್ಧೈತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ತದ್ದರ್ಶನಾದೃಷಿಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪಶ್ಯನ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರಪನ್ನವಾನ್ ।। ೧೪೪೫ ।।

ಸೂಕ್ತಾದಿಜ್ಞಾಪನಾರ್ಥಾಯ ಹ್ಯಹಂ ಮನುರಿತೀರಣಮ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಪ್ರತೀಚೋಽಸೌ ದದರ್ಶ ಹ ।। ೧೪೪೬ ।।

ತತ್ಪಶ್ಯನ್ನಿತ್ಯನೇನಾತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।।
ಅಹಮಾಸಂ ಮನುರಿತಿ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಫಲಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೪೪೭ ।।

ಪಶ್ಯನ್ಪ್ರತಿಪೇದ ಇತಿ ಪ್ರಯೋಗಾದವಸೀಯತೇ ।।
ವಿದ್ಯಾಕಾಲೈವ ಕೃತ್ಸ್ನಾಪ್ತಿರಿತಿ ತನ್ಮೋಹಹಾನತಃ ।। ೧೪೪೮ ।।

ಬಹ್ಮಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಂತರಾಯಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಂಮೋಹಮಾತ್ರತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿಜ್ಞಾನತೋ ಧ್ವಸ್ತೇಸ್ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ನಾನ್ಯಸಾಧನಾ ।। ೧೪೪೯ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಧ್ವಂಸಮಾತ್ರೇಣ ಪುಮರ್ಥಸ್ಯ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।।
ತಾವತಾಽವಸಿತೇರ್ವಿದ್ಯಾ ಸ್ವಾರ್ಥೈವೇತಿ ವಿನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೧೪೫೦ ।।

ಸಕೃದಾತ್ಮಪ್ರಸೂತ್ಯೈವ ನಿರುಣದ್ಧ್ಯಖಿಲಂ ಭವಮ್ ।।
ಧ್ವಾಂತಮಾತ್ರನಿರಾಸೇನ ನ ತತೋಽನ್ಯಾಽನ್ಯಥಾ ಮತಿಃ ।। ೧೪೫೧ ।।

ದೇಶಕಾಲಾದ್ಯಸಂಬಂಧಾದ್ದೇಶಾದೇರ್ಮೋಹಕಾರ್ಯತಃ ।।
ನಾನುತ್ಪನ್ನಮದಗ್ಧಂ ವಾ ಜ್ಞಾನಮಜ್ಞಾನಮಸ್ತ್ಯತಃ ।। ೧೪೫೨ ।।

ನಾಬಾಧಿತ್ವೇಹ ಬಾಧ್ಯಾರ್ಥಂ ಬಾಧಕೋ ಬಾಧಕಾತ್ಮತಾಮ್ ।।
ಲಭತೇ ಮೇಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಹೇತುಮಾತ್ರವ್ಯಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೧೪೫೩ ।।

ಯತೋಽತೋಽವಿದ್ಯಾತಜ್ಜಾನಾಂ ಬಾಧಿತತ್ವಾತ್ಪ್ರಬೋಧತಃ ।।
ಸಕೃದೇವ ಚ ಮಾಯೋಗಾನ್ನೋರ್ಧ್ವಂ ತಚ್ಚೋದನೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೫೪ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಶಿಖಿಪ್ಲುಷ್ಟಮೋಹತತ್ಕಾರ್ಯರೂಪಿಣಃ ।।
ಸಕೃನ್ನಿವೃತ್ತೇರ್ಬಾಧ್ಯಸ್ಯ ಕಿಂ ಕಾರ್ಯಮವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೫೫ ।।

ಧ್ವಾಂತಾದಿಘಸ್ಮರೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತೈತನ್ಯಾತ್ಮೈಕನಿಷ್ಠಿತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯರ್ಥಿನಿ ಸ್ಥಿತೇಽನಾತ್ಮಧಿಯಾಂ ಸ್ಯಾತ್ಸತ್ಯತಾ ಕುತಃ ।। ೧೪೫೬ ।।

ಅಜ್ಞಾತಮಿಥ್ಯಾವಿಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಮಾತ್ರಾವಲಂಬಿನಾ ।।
ಜ್ಞಾನೇನ ಕಿಂ ನ ವಿಜ್ಞಾತಂ ವದ ಕಿಂ ವಾ ನ ವಾಧಿತಮ್ ।। ೧೪೫೭ ।।

ಸರ್ವಾಪತ್ತಿರಿಯಂ ಯುಕ್ತಾ ದೇವಾದೀನಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ಅಸ್ಮದಾದೇಸ್ತಮಸ್ವಿತ್ವಾನ್ನ ಸಂಭಾವ್ಯೇತಿ ಚೇನ್ನ ತತ್ ।। ೧೪೫೮ ।।

ಏತರ್ಹ್ಯಪಿ ತು ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಯೋ ಯಃ ಸಾಕ್ಷಾದಬುಧ್ಯತ ।।
ಸ ಏವ ತದಭೂದ್ಯಸ್ಮಾನ್ನಾತೋಽಭಿಜನಕಾರಣಮ್ ।। ೧೪೫೯ ।।

ಅಪ್ಯೇತರ್ಹಿ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಯೋ ವೇದಾಽಽತ್ಮಾನಮದ್ವಯಮ್ ।।
ಸ ಇದಂ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೈವ ಭವತ್ಯಜ್ಞಾನಹಾನತಃ ।। ೧೪೬೦ ।।

ನ ಹೀಹೋತ್ಕೃಷ್ಟಸತ್ತ್ವೇಷು ದೇವಾದಿಷು ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ನಾಪಿ ಚಾತ್ಯಂತಮೂಢೇಷು ವಿಶೇಷಃ ಕಶ್ಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೬೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಧಿಯೋ ವಾಽಸ್ತಿ ಸ್ವತೋಬುದ್ಧೈಕತಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಶ್ರೇಯಾಂಸಿ ವಹುವಿಘ್ನಾನೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯೈತದಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೪೬೨ ।।

ತಸ್ಯ ಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಧ್ವಸ್ತತಮಸೋ ಯತೇಃ ।।
ಇಂದ್ರಾದಯೋಽಪಿ ನೈವಾಲಂ ಕೈವಲ್ಯಾಪ್ತಿನಿವಾರಣೇ ।। ೧೪೬೩ ।।

ದೇವಾದ್ಯೈಶ್ವರ್ಯವಿಷಯವ್ಯತಿಕ್ರಾಂತತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ಕೈವಲ್ಯಾಭೂತ್ಯಾ ಉದ್ಯುಕ್ತಾ ಈಶ್ವರಾ ಅಪಿ ನೇಶತೇ ।। ೧೪೬೪ ।।

ಈಶೇಶಿತವ್ಯಸಂಬಂಧಃ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಜಃ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾತ್ತಮೋಧ್ವಸ್ತವೀಶ್ವರಾಣಾಮಪೀಶ್ವರಃ ।। ೧೪೬೫ ।।

ಈಶ್ವರಾಣಾಮನೈಶ್ವರ್ಯಂ ಕಸ್ಮದ್ಬ್ರಹ್ಮವಿದೀತಿ ಚೇತ್ ।।
ಆತ್ಮಾ ಹ್ಯೇಷಾಮಿತೀತ್ಯಾಹ ತದ್ಧೇತುಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೧೪೬೬ ।।

ಭೋಜ್ಯತ್ವೇನ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಕರ್ಮವಿದ್ಯಾವಿಸಾಧನೈಃ ।।
ಉಪಾತ್ತಂ ತದಭುಕ್ತ್ವಾ ತು ಕೈವಲ್ಯಂ ಲಭತೇ ನ ಚೇತ್ ।। ೧೪೬೭ ।।

ಇತ್ಯಾಶಂಕಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।।
ಕೈವಲ್ಯಾವಾಪ್ತಿವಿಘ್ನಾಯ ನಾಲಂ ದೇವಾ ಅಪೀಶ್ವರಾಃ ।। ೧೪೬೮ ।।

ಅವಿದ್ಯಾವಿಷಯೇ ಯಸ್ಮಾತ್ತೇಷಾಮಧಿಕೃತಿಃ ಸ್ಮೃತಾ ।।
ನ ತು ಪ್ಲುಷ್ಟಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನತಮಸಾಮಸೌ ।। ೧೪೬೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಫಲಪ್ರಾಪ್ತೌ ವಿಘ್ನಂ ಕುರ್ವಂತಿ ದೇವತಾಃ ।।
ಇತ್ಯತ್ರ ಕಿನಿಮಿತ್ತೇಯಮಾಶಂಕೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೪೭೦ ।।

ಯುಕ್ತಾಽಽಶಂಕಾ ಯತೋ ಮರ್ತ್ಯ ದೇವಾನ್ಪ್ರತ್ಯೃಣಿನಃ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಪಶುಲೋತ್ವವಾಕ್ಯಾಚ್ಚ ಪಾರತಂತ್ರ್ಯಾಚ್ಚ ಕರ್ಮಿಣಃ ।। ೧೪೭೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತ್ವೇ ಚ ಪಾರಾರ್ಥ್ಯಂ ದೇವಾದೀನ್ಪ್ರತಿ ಹೀಯತೇ ।।
ತಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮತಮೋಹೇತೋಸ್ತನ್ನಿವೃತ್ತೌ ನಿವರ್ತತೇ ।। ೧೪೭೨ ।।

ಅಪ್ರಿಯಾರಿಷ್ಟಿವಾಕ್ಯಾಭ್ಯಾಮಯಮರ್ಥೋಽವಸೀಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ವಿದ್ಯಾಫಲಾವಾಪ್ತೌ ವಿಘ್ನಂ ಕುರ್ವಂತಿ ದೇವತಾಃ ।। ೧೪೭೩ ।।

ನನ್ವೇವಂ ತರ್ಹ್ಯವಿಶ್ರಂಭೋ ಹ್ಯದೃಷ್ಟಫಲಸಂಪದಿ ।।
ಪ್ರಾಪ್ತೋಽಭ್ಯುದಯಮೋಕ್ಷಾರ್ಥಸಾಧನವ್ಯಾಪೃತಾವಿಹ ।। ೧೪೭೪ ।।

ತಥೇಶ್ವರೋಽಪಿ ನೋ ವಿಘ್ನಂ ಕುರ್ವನ್ಕೇನ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।।
ಕಾಲಮನ್ರೌಷಧಾದೀನಾಮಚಿಂತ್ಯಾ ಶಕ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೭೫ ।।

ಕರ್ಮಮಂತ್ರೌಷಧಿತಪಃಕಾಲಾದೀನಾಂ ಚ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಮಹತೀ ಶಕ್ತಿರಿತ್ಯತ್ರ ಯುಕ್ತಮಾಶಂಕಿತುಂ ಫಲೇ ।। ೧೪೭೬ ।।

ದೇವಾದಯಃ ಸ್ವತಂತ್ರತ್ವಾತ್ಫಲಪ್ರಾಪ್ತಿವಿಘಾತಯೋಃ ।।
ಸರ್ವಂ ಕು್ಯುರನಾಶ್ವಾಸಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಕರ್ಮಸು ।। ೧೪೭೭ ।।

ನೈವಂ ಸರ್ವಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ನಿಯತಾದಾನಕಾರಣಾತ್ ।।
ಜಗದ್ವೈಚಿತ್ರ್ಯದೃಷ್ಟೇಶ್ಚ ಸ್ವಭಾವೇ ತದಸಂಭವಾತ್ ।। ೧೪೭೮ ।।

ಸುಖಾದಿಫಲದಂ ಕರ್ಮೇತ್ಯಸ್ಮಿನ್ಪಕ್ಷೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೇ ।।
ಶ್ರುತಿನ್ಯಾಯಾದಿಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ನಾತೋ ವಿಘ್ನಕೃತಃ ಸುರಾಃ ।। ೧೪೭೯ ।।

ಕರ್ಮಣೈವ ಸ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ತೇಷಾಂ ಕ್ರೋಡೀಕೃತತ್ವತಃ ।।
ನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಲಭತೇ ಕರ್ಮ ದೇವೇಶಾದ್ಯನಪೇಕ್ಷಿ ಸತ್ ।। ೧೪೮೦ ।।

ಫಲಾದಾನೇಽನುಲೋಮತ್ವಾನ್ನಾಮೀ ಸ್ಯುರ್ವಿಘ್ನಕಾರಿಣಃ ।।
ಯಥಾ ಕರ್ಮ ತಥೇಶಾದಿ ಕರ್ಮಾಪೇಕ್ಷ್ಯೈವ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೪೮೧ ।।

ಸರ್ವಂ ಸರ್ವಮಪೇಕ್ಷ್ಯೈವ ಸಂಹತತ್ವಾತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಪ್ರಧಾನಗುಣಭಾವಶ್ಚ ಕ್ವಚಿತ್ಕಸ್ಯಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೮೨ ।।

ವಿಘ್ನಕಾರ್ಯೇಽಪಿ ಚಾಪ್ಯೇತೇ ನಾನಪೇಕ್ಷ್ಯ ಪ್ರಕುರ್ವತೇ ।।
ತತ್ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾಪ್ರಣೋದ್ಯತ್ವಾತ್ಸರ್ವೇಪಾಂ ಸರ್ವಕರ್ಮಸು ।। ೧೪೮೩ ।।

ಗುಣಪ್ರಧಾನಭಾವಶ್ಚ ದೇವಕಾಲೇಶ್ವರಾದಿಷು ।।
ಕರ್ಮಸ್ವನಿಯತೋ ದೃಷ್ಟೋ ನಾನ್ಯಥಾ ಚೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೪೮೪ ।।

ಯದೈಕಸ್ಯ ಪ್ರಧಾನತ್ವಂ ತದಾಽನ್ಯಸ್ಯಾಪ್ರಧಾನತಾ ।।
ಏವಂ ನೃತ್ಯಜ್ಜಗನ್ನಿತ್ಯಮತದ್ವೃತ್ಯಾಽಽತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೧೪೮೫ ।।

ಗುಣಪ್ರಧಾನಭಾವಶ್ಚ ಪದಾರ್ಥಾನಾಮನಂತತಃ ।।
ಕ್ಷೇಪೀಯಸ್ತ್ವಾಚ್ಚ ಕಾಲಸ್ಯ ದುರ್ಜ್ಞೇಯೋ ಮತಿವಿಭ್ರಮಾತ್ ।। ೧೪೮೬ ।।

ಕರ್ಮೈವ ಕಾರಣಂ ಕೇಚಿತ್ಫಲಪ್ರಾಪ್ತೌ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ದೈವಮೇಕೇಽಪರೇ ಕಾಲಂ ಸ್ವಭಾವ ಇತಿ ಚಾಪರೇ ।। ೧೪೮೭ ।।

ಶ್ರುತಯಃ ಸ್ಮೃತಿವಾದಾಶ್ಚ ಕರ್ಮಪ್ರಾಧಾನ್ಯಮೇವ ತು ।।
ಅಂಗೀಕೃತ್ಯ ಪ್ರದೃಶ್ಯಂತೇ ಪ್ರವೃತ್ತಾಃ ಸರ್ವ ಏವ ಹಿ ।। ೧೪೮೮ ।।

ಪುಣ್ಯಃ ಪುಣ್ಯೇನ ಭವತಿ ಪಾಪಃ ಪಾಪೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।।
ವಚಾಂಸ್ಯೇವಂ ಸುವಹುಶೋ ಲಕ್ಷ್ಯಂತೇ ಶಾಸ್ರಭೂಮಿಷು ।। ೧೪೮೯ ।।

ಯದ್ಯಪ್ಯೇಷಾಂ ಸ್ವವಿಷಯೇ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಂ ಕಸ್ಯಚಿತ್ಕಚಿತ್ ।।
ಅಪ್ರಾಧಾನ್ಯಂ ತದನ್ಯೇಷಾಂ ತಥಾಽಪಿ ತು ನ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಫಲಪ್ರಾಪ್ತಾವಹೇತುತ್ವಂ ಶಾಸ್ರನ್ಯಾಯಾವಧಾರಣಾತ್ ।। ೧೪೯೦ ।।

ಕರ್ಮಣಃ ಫಲಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿರಪ್ರಾಪ್ತಿಶ್ಚೇಹ ಯೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸಾದ್ಗುಣ್ಯವಿಗುಣತ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಸಾ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಣ ಏವ ಚ ।। ೧೪೯೧ ।।

ವಿಘ್ನಂ ಕುರ್ವಂತಿ ನೋ ದೇವಾ ವಿದ್ಯೋತ್ಥಫಲಸಂಗತೌ ।।
ಉಕ್ತಂ ಯದಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ತತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೪೯೨ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಹಾನಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ಕೈವಲ್ಯಾಪ್ತಫಲಾತ್ಮನಃ ।।
ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತೇರ್ಜ್ಞಾನಕಾಲತ್ವಾನ್ನಾಲಂ ವಿಘ್ನಾಯ ದವತಾಃ ।। ೧೪೯೩ ।।

ಚಕ್ಷುರೂಪಾಭಿಸಂಬಂಧಸಮಕಾಲಾ ಯಥೇಷ್ಯತೇ ।।
ರೂಪಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿರೇವಂ ಸ್ಯಾದವಿದ್ಯಾಧ್ವಸ್ತಿರಾತ್ಮನಃ ।। ೧೪೯೪ ।।

ಯಥಾಸ್ಥಿತಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಜನ್ಮಾತಿರೇಕತಃ ।।
ನ ತತ್ತಮೋನಿವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತದುತ್ಥಸ್ಯ ಚ ವಸ್ತುನಃ ।। ೧೪೯೫ ।।

ಸರ್ಪಾತ್ಮನಾ ಗೃಹೀತಾಮಾಂ ನ ದಂಡಾದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ಸ್ರಜಿ ।।
ಪ್ರತೀಚ್ಯೇಕತನುಗ್ರಾಹ್ಯೇ ತದನ್ಯನ್ನ ತಥೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೯೬ ।।

ಅನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಮಜ್ಞಾನೇಽಪಿ ಹ್ಯನಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ಕಿಮು ವಿಧ್ವಸ್ತನಿಃಶೇಷಘನಾಜ್ಞಾನೇಽಂತರಾತ್ಮನಿ ।। ೧೪೯೭ ।।

ರೂಪ್ಯಾಭಜ್ಞಾನವೇಲಾಯಾಂ ಶುಕ್ತಿಕಾಧೀರ್ನ ಬಾಧತೇ ।।
ತದಸೂತೇರಿಹ ತ್ವಾತ್ಮನ್ಯಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಬಾಧಧೀಃ ।। ೧೪೯೮ ।।

ನಿರ್ನಿಮಿತ್ತಂ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪಮನಾತ್ಮನಃ ।।
ಸನಿಮಿತ್ತಂ ಪರಾಗ್ರೂಪಮಾತ್ಮನೋ ಮೋಹಹೇತುತಃ ।। ೧೪೯೯ ।।

ಏಕ ಆತ್ಮೇತಿ ವಿಜ್ಞಾನೇ ದೋಷೋಽಪ್ಯಪ್ರತಿಬಂಧಕಃ ।।
ಮೂಢಾತ್ಮನಾಮಪಿ ಹ್ಯೇತನ್ನ ವಿಸಂವಾದಮೃಚ್ಛತಿ ।। ೧೫೦೦ ।।

ಮಿಥ್ಯಾಸಂಶಯವಿಜ್ಞಾನಮನಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರತೀಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ತದ್ಯಸ್ಮಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾನ್ನ ಭಿದ್ಯತೇ ।। ೧೫೦೧ ।।

ಅಜ್ಞಾನಂ ಚೇಚ್ಚಿದಾಕಾರಂ ಸಂಶಯಾದಿಷು ಕಾ ಕಥಾ ।।
ಪ್ರಮಿತ್ಸಿತೇ ಪ್ರತೀಚ್ಯಸ್ಮಾನ್ನ ದೋಷೋ ನಾಪಿ ಬಾಧಕಮ್ ।। ೧೫೦೨ ।।

ಮಹಿಮಾನೋ ಯದಾಽಮೀ ಸ್ಯುರವಿದ್ಯಾಯಾ ನ ವಸ್ತುನಃ ।। ೧೫೦೩ ।।
ಕಾಲಾ ದೇವಾದಯಸ್ತಸ್ಯಾಂ ಧ್ವಸ್ತಾಯಾಂ ತದ್ವಿನಾಶತಃ ।।
ದೇವೇಶ್ವರಾದಯಃ ಕೇ ಸ್ಯುರ್ವಿಘ್ನಂ ವಾ ಕಸ್ಯ ಕುರ್ವತೇ ।। ೧೫೦೪ ।।

ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿ ಶ್ರುತ್ಯೈವ ಸರ್ವಮೇತತ್ಸ್ಫುಟೀಕೃತಮ್ ।।
ಇಹಾಪಿ ಹೇತುಸಂಸಿದ್ಧ್ಯೈ ತತ್ಸ್ಪಷ್ಟಮಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೫೦೫ ।।

ಯತೋ ವಿಘ್ನಕೃತಾಮಾತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿದ್ಭವೇತ್ ।।
ತದ್ಗೋಚರಾತಿವರ್ತಿತ್ವಂ ವಿದ್ಯಾಕಾಲೇ ತಮೋಹತೇಃ ।। ೧೫೦೬ ।।

ಆತ್ಮಾಽಮೀಷಾಂ ತದಾ ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವಾದೀನಾಂ ಭವೇದ್ವಶೀ ।।
ಕಾಲಾದ್ಯಂತರಿತಂ ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಪ್ತ್ಯುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೫೦೭ ।।

ಅನಾತ್ಮೈವ ಫಲಂ ತತ್ರ ದೇವಾನಾಮೀಶತಾ ಭವೇತ್ ।।
ಅಪಿ ಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಾನಾಮಭಾವಾಜ್ಜ್ಞಾನಸಂತತೇಃ ।। ೧೫೦೮ ।।

ಅಂತ್ಯೋಽವಿದ್ಯಾಪನುದ್ವೋಧೋ ರಾಗಾದಿಪ್ರತ್ಯಯೋತ್ಥಿತೇಃ ।।
ಇತಿ ಚೇನ್ನೈತದೇವಂ ಸ್ಯಾದಾದ್ಯೇಽನೈಕಾಂತಿಕತ್ವತಃ ।। ೧೫೦೯ ।।

ನಾಂತ್ಯಾಽವಿದ್ಯಾಪನುದ್ವುದ್ಧಿರಾತ್ಮೈಕವಿಷಯತ್ವತಃ ।।
ಆದ್ಯಾತ್ಮಬುದ್ಧಿವದ್ಧೇತೋರನೈಕಾಂತಿಕತೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೫೧೦ ।।

ಅನೈಕಾಂತಿಕತಾ ಹೇತೋಸ್ತದ್ವತ್ಸಂತತಿವಾದಿನಃ ।।
ನ ಚಾಭ್ಯಾಸಾತ್ಪ್ರಮಾಣಾನಿ ಕುರ್ವಂತ್ಯರ್ಥಾವಬೋಧನಮ್ ।। ೧೫೧೧ ।।

ಸಂಬಂಧಮಾತ್ರಾಭಿವ್ಯಕ್ತೇರ್ವ್ಯಂಜಕತ್ವಾತ್ಪ್ರದೀಪವತ್ ।।
ಭೋಜನಾದೌ ನ ಚ ಸತಿ ಜ್ಞಾನಸಂತತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೫೧೨ ।।

ತದಂತರಾಯಬಾಹುಲ್ಯಾತ್ಸುಷುಪ್ತಾದೌ ಚ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರಮೇಯಪೂರ್ವೈವ ಸರ್ವಾಸಾಂ ನೋ ಯತೋ ಧಿಯಾಮ್ ।।
ಸೂತಿರಾಮ್ರೇಡನ ತಸ್ಮಾತ್ಸಿದ್ಧಮಾತ್ಮಧಿಯಃ ಸದಾ ।। ೧೫೧೩ ।।

ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ವಸ್ತುತऩ್ತ್ರತ್ವಾನ್ನ ಕರ್ತ್ರನುವಿಧಾಯಿತಾ ।।
ಶೀತೋಷ್ಣಾಜ್ಞಾನವತ್ತಸ್ಮಾನ್ನೇಷ್ಯತೇ ಜ್ಞಾನಸಂತತಿಃ ।। ೧೫೧೪ ।।

ಭೋಜನಾದಿನಿರೋಧೇನ ಸಂತತಿಶ್ಚೇತ್ಸಮರ್ಥ್ಯತೇ ।।
ಉಕ್ತಾ ಪರಿಹೃತಿಸ್ತತ್ರ ನ ಭೂಯೋಽಪಿ ವ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೧೫೧೫ ।।

ಕ್ಷುತ್ಪಿಪಾಸಾಪರಿಮ್ಲಾನಚೇತಸ್ತ್ವಾನ್ನಿತರಾಂ ನ ಸಾ ।।
ಭೋಜನಾದಿನಿರೋಧೇನ ನ ಚ ತಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಮೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೫೧೬ ।।

ಸಂತತ್ಯಾರಂಭಕಧಿಯಾಮಿಯತ್ತಾನವಧಾರಣಾತ್ ।।
ಶಾಸ್ರಾರ್ಥಾನಿಶ್ಚಯೋ ದೋಷಃ ಸ ಚಾನಿಷ್ಟಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೫೧೭ ।।

ಮತಂ ಸಂತತಿಮಾತ್ರತ್ವೇ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾಽಪಿ ಚ ।।
ಅನೈಕಾಂತಿಕತಾ ಹೇತೋರಾದ್ಯಸಂತತಿವದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೫೧೮ ।।

ಸಮಾನವಿಷಯತ್ವೇಽಪಿ ನಾಽಽದ್ಯಾಽವಿದ್ಯಾಂ ನಿಹಂತಿ ಚೇತ್ ।।
ಜ್ಞಾನಸಂತತಿರಂತ್ಯಾ ನಃ ಸೇತ್ಸ್ಯತೀಯತ್ರ ಕಾ ಪ್ರಮಾ ।। ೧೫೧೯ ।।

ಮರಣೇಽಪಿ ನ ವಿಶ್ಚಾಸೋ ಹಿಕ್ಕಿಕಾವಶವರ್ತಿನಃ ।।
ಜ್ಞಾನಸಂತತಿನಿಷ್ಪತ್ತೌ ತಮೋಮಾತ್ರಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೧೫೨೦ ।।

ಕರ್ಮಚ್ಛಿದ್ರೇಷು ಕುರ್ವಂತಿ ಯೇಽಪಿ ಸಮ್ಯಗ್ಧಿಯಂ ಬಲಾತ್ ।।
ನೂನಂ ತೇ ನಾಸಿಕಾಗ್ರೇಣ ವೀಕ್ಷಂತೇ ಸೂರ್ಯಮಂಡಲಮ್ ।। ೧೫೨೧ ।।

ವಸ್ತುತಂತ್ರಂ, ನ ಹಿ ಜ್ಞಾನಂ ನೃತಂತ್ರಂ ಲೋಕವಹ್ನಿವತ್ ।।
ಅನನ್ಯಜ್ಞಾತೃಕತ್ವಾಚ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ ।। ೧೫೨೨ ।।

ನ ಚಾನಿವರ್ತಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಸ್ಯ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವಾನುಭೂತಿವಿರುದ್ಧತ್ವಾದಗ್ನಿದಾಹಾದಿಬೋಧವತ್ ।। ೧೫೨೩ ।।

ಸರ್ವವೇದಾಂತವಾಕ್ಯಾನಾಮೇತಾವನ್ಮಾತ್ರನಿಷ್ಠತಃ ।।
ನ ಚಾರ್ಥವಾದತಾ ತೇಷಾಮನ್ಯಾಶೇಷತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೫೨೪ ।।

ಅಹಂಧೀವಿಷಯತ್ವಾಚ್ಚೇತ್ತೇಷಾಂ ಸ್ಯಾದರ್ಥವಾದತಾ ।।
ನಾೋಕ್ತತ್ವಾತ್ಪರಿಹಾರಸ್ಯ ನ ಚಾಹಂಗಮ್ಯತಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೧೫೨೫ ।।

ಅಹಂಬುದ್ಧ್ಯೇಕ್ಷ್ಯತೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರತೀಚಾ ಚಾಪ್ಯಹಂಮತಿಃ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯತಾ ದೋಷಃ ಸ್ಯಾದಹಂವೃತ್ತಿವೀಕ್ಷಣೇ ।। ೧೫೨೬ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ಯೋ ನಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಂಮೋಹಹಾನಿಕೃತ್ ।।
ಅಾದ್ಯೋಽಂತ್ಯಃ ಸಂತತೋ ವಾಽಸೌ ಬೋಧೋ ಮುಕ್ತಿಫಲಃ ಸ್ಮೃತಃ ।। ೧೫೨೭ ।।

ಯತ್ತೂಕ್ತಂ ಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಾನಾಮಪಿ ರಾಗಾದಿದರ್ಶನಾತ್ ।।
ನಾವಿದ್ಯಾಹಾನಿಕೃಜ್ಜ್ಞಾನಮತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೫೨೮ ।।

ಆರಬ್ಧಫಲಶೇಷೈಕಹೇತುತ್ವಾದ್ದೇಹಸಂಸ್ತಿತೇಃ ।।
ರಾಗಾದಿಪ್ರತ್ಯಯೋದ್ಭೂತಿರಿಷುಚಕ್ರಾದಿವೇಗವತ್ ।। ೧೫೨೯ ।।

ತಸ್ಯ ವೃತ್ತಫಲತ್ವಾನ್ನೋ ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ಯಾತ್ತನ್ನಿವೃತ್ತಿಕೃತ್ ।।
ಅತೀತತ್ವಾಚ್ಚ ತದ್ಧಾನ್ಯೈ ನಾಲಮಾತ್ಮಾವಬೋಧನಮ್ ।। ೧೫೩೦ ।।

ಯತ್ತು ಸ್ವಾತ್ಮಾಶ್ರಯಂ ಕರ್ಮ ಹ್ಯನಾರಬ್ಧಫಲಂ ಭವೇತ್ ।।
ಉತ್ಪಿತ್ಸ್ವನಾಗತಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜ್ಞಾನಂ ಹಂತಿ ತದೇವ ನಃ ।। ೧೫೩೧ ।।

ಅನಾರಬ್ಧಫಲಂ ಕರ್ಮ ನ ತ್ವಾರಬ್ಧಫಲಂ ಯದಿ ।।
ನಿರುಣದ್ಧ್ಯಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಂ ತದಾಽನಿಷ್ಟಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೫೩೨ ।।

ಪ್ರಾರಬ್ಧಾತ್ಮಫಲಂ ನೋ ಚೇತ್ಕರ್ಮ ಜ್ಞಾನಂ ನಿವರ್ತಯೇತ್ ।।
ಅನಾರಬ್ಧಫಲಂ ಹಂತೀತ್ಯತ್ರಾಪಿ ಸ್ಯಾನ್ನ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೧೫೩೩ ।।

ನ ಚೇದಾರಬ್ಧಕಾರ್ಯೇಷು ಜ್ಞಾನಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅನಾರಬ್ಧೇಷು ನಿತರಾಂ ಪುಂಸೋಽಪಿ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೇಷ್ಟತಾ ।। ೧೫೩೪ ।।

ನ ಚ ತೇಷು ನಿರುದ್ಧೇಷು ಕಿಂಚಿನ್ನಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।।
ಪ್ರಾಙ್ಭೃತೇರ್ಮುಕ್ತ್ಯಸಂಸಿದ್ಧೇರಬೀಜತ್ವಾಚ್ಚ ಸಂಸೃತೇಃ ।। ೧೫೩೫ ।।

ಸರ್ವಸಂಹಾರಕಾಲೇ ಚ ನಿರೋಧೋಽಭೂದಶೇಷತಃ ।।
ತಾವಾನಪಿ ನ ಪರ್ಯಾಪ್ತೋ ನಿರೋಧೋ ಮುಕ್ತಯೇ, ಕಥಮ್ ।। ೧೫೩೬ ।।

ಅಲ್ಪೀಯೋಹಃಸಮಭ್ಯಸ್ತೋ ನಿರೋಧೋಽಲಂ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ।।
ಭಾವನೋಪಚಯಾನ್ನಾಪಿ ಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ಭಂಗರತ್ವತಃ ।। ೧೫೩೭ ।।

ದುಃಖ್ಯಸ್ಮೀತ್ಯಪಿ ಚೇದ್ಧ್ವಸ್ತಾ ಕೋಟಕಲ್ಪೋಪಬೃಂಹಿತಾ ।।
ಅಲ್ಪೀಯೋಭ್ಯಾಸಜಾ ಸಾಧ್ವೀ ಭಾವನೇತ್ಯತ್ರ ಕಾ ಪ್ರಮಾ ।। ೧೫೩೮ ।।

ಶಾಸ್ರಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಮಾಪ್ತೇಶ್ಚ ಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಾವತಾ ಮಿತೇಃ ।।
ರಾಗಾದಯಃ ಸಂತು ಕಾಮಂ ನ ತದ್ಭಾವೋಽಪರಾಧ್ಯತಿ ।। ೧೫೩೯ ।।

ಆಗಮಾದ್ವೇದ ಚೇದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಭವತೀತಿ ಹಿ ।।
ಫಲಾವಸ್ಥಸ್ಯ ಚ ಸತಃ ಕುತೋ ರಾಗಾದಿಸಂಪ್ಲುತಿಃ ।। ೧೫೪೦ ।।

ನ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನಹುತಾಶಾಪ್ಲುಷ್ಟಮಣ್ವಪಿ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಧಿಯಃ ಸರ್ವಾಂತ್ಯತ್ವೈಕಹೇತುತಃ ।। ೧೫೪೧ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನವಿರುದ್ಧಾ ಧೀರ್ನ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ವಿಜಾನತಃ ।।
ಉತ್ಪದ್ಯತೇ ನಿರ್ವಿಷಯಾ ವಿಷಯಾಶಯಹಾನತಃ ।। ೧೫೪೨ ।।

ಲೋಕೇಽನಿರ್ಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಸ್ಯ ಮಿಥ್ಯಾಧೀರುಪಜಾಯತೇ ।।
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತತತ್ತ್ವತಮಸಃ ಕುತಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಾರಣಾದೃತೇ ।। ೧೫೪೩ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇಽಪಿ ಚೇತ್ಸಾ ಸ್ಯಾದವಿಶ್ರಂಭಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಏವಂ ಸತ್ಯಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಮಿತೇಶ್ಚಾಪಿ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೫೪೪ ।।

ಸಮ್ಯಙ್ಭಿಥ್ಯಾಧಿಯೋರ್ಯಸ್ಮಾದ್ವಿಶೇಷೋ ನೋಪಲಭ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯವಹಾರಸ್ಯ ಲೋಪೋಽತಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಸ್ಯಾದಸಂಶಯಃ ।। ೧೫೪೫ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪಾತ್ತಿಸಮನಂತರಮೇವ ಚ ।।
ಶರೀರಪಾತಃ ಕಸ್ಮಾನ್ನೇತ್ಯೇತಚ್ಚಾಪ್ಯಪಹಸ್ತಿತಮ್ ।। ೧೫೪೬ ।।

ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇನೈವ ನ್ಯಾಯೇನ ವಕ್ತವ್ಯಂ ನಾವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತಾವತೋ ಧ್ವಸ್ತಿಃ ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೧೫೪೭ ।।

ಯಥೈಧಾಂಸಿ ಸಮಿದ್ಧೋಽಗ್ನಿರ್ಭಸ್ಮಾಸಾತ್ಕುರುತೇಽರ್ಜುನ ।।
ಜ್ಞಾನಾಗ್ನಿಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಭಸ್ಮಸಾತ್ಕುರುತೇ ತಥಾ ।। ೧೫೪೮ ।।

ಸರ್ವದೃಷ್ಟಾಂತಸಾರೂಪ್ಯಪ್ರಸಕ್ತೌ ತನ್ನಿಪೇಘಕೃತ್ ।।
ತಾವದೇವ ಚಿರಂ ತಸ್ಯೇತ್ಯಪವಾದಃ ಶ್ರುತೀರಿತಃ ।। ೧೫೪೯ ।।

ನೇತ್ರಬಂಧವಿನಿರ್ಮೋಕಾದುಪದೇಶಃ ಸ್ಮೃತಿಂ ಪ್ರತಿ ।। ೧೫೫೦ ।।
ತತಸ್ತದರ್ಶಗ್ರಹಣಮನುಷ್ಠಾನಂ ತತಃ ಪರಮ್ ।।
ಸ ಭೂರಿಗತ್ಯುಪಚಯಾದ್ಗ್ರಾಮಾದ್ಗ್ರಾಮಾಂತರಂ ವ್ರಜೇತ್ ।। ೧೫೫೧ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾತೋಪದೇಶಾರ್ಥಃ ಸ್ವಯಂ ಚ ಪ್ರತಿಭಾನವಾನ್ ।।
ದ್ರಾಘೀಯಸಾ ಸ ಕಾಲೇನ ಗಂಧಾರಾನ್ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೧೫೫೨ ।।

ಯಥೈವಮೇವೇಹಾಪಿ ಸ್ಯಾದ್ಯ ಇಹಾಽಽಚಾರ್ಯವಾನ್ನರಃ ।।
ನಿಃಶೇಷದೃಷ್ಟಾಂತೋಕ್ತ್ಯರ್ಥಪ್ರಸಕ್ತಿವಿನಿವೃತ್ತಯೇ ।।
ಪವಾದಂ ಶ್ರುತಿರಿಯಂ ತಸ್ಯ ತ್ವಿತಿ ಜಗಾದ ನಃ ।। ೧೫೫೩ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೋ ನಾತಿರೇಕಭಾಕ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಭಿನಹನಧ್ವಂಸಶ್ಚಾಪ್ಯನ್ಯಥಾಮತೇಃ ।। ೧೫೫೫ ।।

ತಸ್ಮಾದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪತ್ತೇಃ ಪುರೈವ ತು ।।
ಆತ್ಮಾಜ್ಞಾನಂ ಸಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಯ ಬಾಧ್ಯತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೫೫೬ ।।

ಯಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಯದ್ಭವತಿ ತತ್ತಸ್ಮಾತ್ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ಪುರಾ ।।
ಅಂತ್ಯಂ ತಸ್ಮಾತ್ಪರಿಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವಬಾಧ್ಯಸ್ಯ ಬಾಧಕಮ್ ।। ೧೫೫೭ ।।

ಋಣಿನೋಽಪ್ಯಸ್ಯ ದೇವಾದ್ಯಾ ನೇಶತೇ ಬ್ರಹ್ಮವೇದಿನಃ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತಂ ಕಿಂನಿಮಿತ್ತಂ ಚೇತ್ತತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೫೫೮ ।।

ನ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯೃಣಿತ್ವಂ ಭವೇದ್ಯತಃ ।।
ಅವಿದ್ಯಾವಿಷಯಂ ತತ್ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಯ ಕರ್ತೃತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೫೫೯ ।।

ಯತ್ರ ವಾ ಅನ್ಯದಿತ್ಯಾದಿ ತಥಾಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ।।
ಧ್ವಸ್ತಾವಿದ್ಯಸ್ಯ ತನ್ನ ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ವಭಾವತಃ ।। ೧೫೬೦ ।।

ನ ಚೇಹಾವಿದುಷೋಽಪಿ ಸ್ಯಾದೃಣಿತ್ವಂ ಹೇತ್ವಸಂಭವಾತ್ ।।
ನ ಕಿಂಚಿನ್ನಃ ಸುರೈಃ ಪ್ರತ್ತಮೃಣಿತ್ವಂ ಯೇನ ನೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೫೬೧ ।।

ವಚನಾದಿತಿ ಚೇನ್ನೈವಂ ತದುಕ್ತೇರರ್ಥವಾದತಃ ।।
ಅವದಾನವಿಧೇಃ ಶೇಷೋ ಹ್ಯರ್ಥವಾದೋ ಹಿ ತದ್ವಚಃ ।। ೧೫೬೨ ।।

ವಿದ್ವಾಂಸಂ ಪ್ರತಿ ನೇಶಾನಾ ಯದಿ ದೇವಾದಯೋ ಮತಾಃ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ವಿಷಯ ಐಶ್ವರ್ಯಂ ತೇಷಾಂ ಸ್ಯಾತ್ಸೋಽಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೫೬೩ ।।

ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ಯಸ್ಮಿನ್ವಿಷಯ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಅವಿದ್ಯಾವಿಷಯಃ ಸಾಕ್ಷಾದಥ ಯೋಽನ್ಯಾಮಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೧೫೬೪ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।।
ನಾಪೇಕ್ಷಾ ಕರ್ಮಕಾಂಡೇ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಕೃತಾರ್ಥತಃ ।। ೧೫೬೫ ।।

ಪ್ರಕೃತೈಕಾತ್ಮ್ಯವಿದ್ಯಾಯಾ ವ್ಯುತ್ಥಾನಾಯಾಥಗೀರಿಯಮ್ ।।
ನ ಹಿ ಸಂಗಚ್ಛತೇ ವಿದ್ಯಾವಿದ್ಯಾಯೋಗಂ ವಿರೋಧತಃ ।। ೧೫೬೬ ।।

ಪ್ರತೀಚ್ಯನನ್ಯ ಏಕಸ್ಮಿನ್ನವಿದ್ಯಾಪಿಹಿತೇಕ್ಷಣಃ ।।
ಅನನ್ಯೋಽಪ್ಯಾತ್ಮನೋ ಭಿನ್ನಾಮುಪಾಸ್ತೇ ದೇವತಾಂ ನರಃ ।। ೧೫೬೭ ।।

ಅನ್ಯೋಽಸಾವಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ವ್ಯಾಖ್ಯೋಪಾಸಾಪದಸ್ಯ ತು ।।
ಭೇದದರ್ಶನಮೇವಾತ ಉಪಾಸ್ತ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೫೬೮ ।।

ಕಿಂ ಮೂಲಂ ಭಿನ್ನದೃಷ್ಟೇಃ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ತದುಚ್ಯತೇ ।।
ನ ಸ ವೇದೇತ್ಯವಿದ್ಯೇಯಂ ನಾಮರೂಪಪ್ರಪಂಚಕೃತ್ ।। ೧೫೬೯ ।।

ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಗ್ರಹಗ್ರಸ್ತಃ ಸಂಹಸಸ್ತಜ್ಜವಸ್ತುಭಿಃ ।।
ಸ ಏಷ ಪಶುತಾಮೇತಿ ದೇವಾದೀನಾಂ ಸ್ವಕರ್ಮಭಿಃ ।। ೧೫೭೦ ।।

ವಹೂಪಕಾರಕೃದ್ಯದ್ವದ್ಗವಾದಿರ್ಲೌಕಿಕಃ ಪಶುಃ।।
ದೇವಾದೀನಾಂ ತಥಾಽವಿದ್ವಾನ್ಪಶುಃ ಸ್ಯಾದುಪಕಾರಕೃತ ।। ೧೫೭೧ ।।

ಏಕೈಕಸ್ವಾಮಿಕೋ ಲೋಕೇ ಗವಾದಿಃ ಪಶುರಿಷ್ಯತೇ ।।
ತತೋಽಪ್ಯತಿಶಯಃ ಪುಂಸಾಂ ಸರ್ವಲೋಕೋಪಕಾರಿತಾ ।। ೧೫೭೨ ।।

ಏಕೈಕಕ್ರಿಯಯಾ ಲೋಕ ಏಕೈಕಸ್ವಾಮಿಕಃ ಪಶುಃ ।।
ಅನೇಕೈಃ ಸಂಹತಶ್ಚೈವಂ ಕದಾಚಿದುಪಕಾರಕಃ ।। ೧೫೭೩ ।।

ಭೂರಿಕ್ರಿಯಾವಾಂಸ್ತು ನರಸ್ತಥಾಽನೇಕೇಶ್ವರೋಽವಶಃ ।।
ಏಕೈಕೋ ನಿಖಿಲಂ ವಿಶ್ವಂ ವಿಭರ್ತ್ಯಜ್ಞೋ ದಿವಾನಿಶಮ್ ।। ೧೫೭೪ ।।

ಅಸ್ಯೈವಾರ್ಥಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಾಂತೋ ಯಥಾ ಹೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಯತ ಏವಮತೋ ಯುಕ್ತಂ ದೇವೋದೇರ್ಭೃಶಮಪ್ರಿಯಮ್ ।। ೧೫೭೫ ।।

ಅಪಿ ಭೂರಿಪಶೋಃ ಪುಂಸ ಏಕಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ತಸ್ಕರೈಃ ।।
ಹ್ರಿಯಮಾಣೇ ಪಶೌ ತೀವ್ರಂ ದುಃಖಂ ಸಮುಪಜಾಯತೇ ।।
ಕಿಮು ಸರ್ವಸ್ವಹರಣೇ ವಕ್ತವ್ಯಂ ದುಃಖಕಾರಣಮ್ ।। ೧೫೭೬ ।।

ಸರ್ವಸ್ವತುಲ್ಯೇ ನೃಪಶೌ ಬ್ರಹ್ಮಧೀಪರಿಮೋಷಿಣಾ ।। ೧೫೭೭ ।।
ಹ್ರಿಯಮಾಣೇ ಮಹದ್ದುಃಖಂ ತಸ್ಮಾದೇಷಾಂ ತದಪ್ರಿಯಮ್ ।।
ಯದ್ಯಥೋಕ್ತಂ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮನುಷ್ಯಾ ವಿದ್ಯುರಂಜಸಾ ।। ೧೫೭೮ ।।

ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಹೇತ್ವಗ್ನಿಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನಿ ।।
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಾತ್ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯನ್ನ ಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೫೭೯ ।।

ನಾವಶಿಷ್ಯತ ಏತಸ್ಮಾತ್ತದವಿದ್ಯೋತ್ಥಮಣ್ವಪಿ ।।
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತತ್ವಾದವಿದ್ಯಾಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಜ್ಞಾನವಹ್ನಿನಾ ।। ೧೫೮೦ ।।

ಕ್ರಿಯಾವದ್ಭಿರ್ಹಿ ಕೌಂತೇಯ ದೇವಲೋಕಃ ಸಮಾವೃತಃ ।।
ನ ಚೈತದಿಷ್ಟಂ ದೇವಾನಾಂ ಮರ್ತ್ಯೈರುಪರಿ ವರ್ತನಮ್ ।। ೧೫೮೧ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ಮುಮುಕ್ಷುರ್ದೇವಾದೀನ್ಸಮ್ಯಗಾರಾಧ್ಯ ಕರ್ಮಭಿಃ ।।
ಉನ್ಮುಕ್ತಬಂಧನಸ್ತೈಃ ಸನ್ನಾಪಿತ್ಸೇಜ್ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಃ ।। ೧೫೮೨ ।।

ತದ್ವಿಪಕ್ಷಸ್ತು ಯೋ ಬಾಲೋ ಬಲಾದೇವ ಮುಮುಕ್ಷತಿ ।।
ಸ್ವರ್ಗಾದೇರಪಿ ವಿಭ್ರಷ್ಟೋ ನರಕಂ ಸ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।। ೧೫೮೩ ।।

ಪ್ರಮಾದಿನೋ ವಹಿಶ್ಚಿತ್ತಾಃ ಪಿಶುನಾಃ ಕಲಹೋತ್ಸುಕಾಃ ।।
ಸಂನ್ಯಾಸಿನೋಽಪಿ ದೃಶ್ಯಂತೇ ದೇವಸಂದೂಷಿತಾಶಯಾಃ ।। ೧೫೮೪ ।।

ನ ಕರ್ಮಣಾಮನಾರಂಭಾನ್ನೈಪ್ಕರ್ಮ್ಯಂ ಪುರುಷೋಽಶ್ನುತೇ ।।
ನ ಚ ಸಂನ್ಯಸನಾದೇವ ಸಿದ್ಧಿಂ ಸಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ।। ೧೫೮೫ ।।

ಕಷಾಯಂ ಪಾಚಯಿತ್ವಾ ತು ಶ್ರೇಣೀಸ್ಥಾನೇಷು ಚ ತ್ರಿಷು ।।
ಪ್ರವ್ರಜೇಚ್ಚ ಪರಂ ಸ್ಥಾನಂ ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯಮನುತ್ತಮಮ್ ।। ೧೫೮೬ ।।

ಭಾವಿತೈಃ ಕರಣೈಶ್ಚಾಯಂ ಬಹುಸಂಸಾರಯೋನಿಷು ।।
ಆಸಾದಯತಿ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಮೋಕ್ಷಂ ವೈ ಪ್ರಥಮಾಶ್ರಮೇ ।। ೧೫೮೭ ।।

ತಮಾಸಾದ್ಯ ತು ಮುಕ್ತಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥಸ್ಯ ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।।
ತ್ರಿಷ್ವಾಶ್ರಮೇಷು ಕೋಽನ್ವರ್ಥೋ ಭವೇತ್ಪರಮಭೀಪ್ಸತಃ ।। ೧೫೮೮ ।।

ಇತ್ಯೇವಂ ಭಗವದ್ವ್ಯಾಸವಚಾಂಸ್ಯತ್ರ ಸಹಸ್ರಶಃ ।।
ಶ್ರೂಯಂತೇ ನ್ಯಾಯದೃಬ್ಧಾನಿ ತಸ್ಮಾತ್ತಾನ್ಯಾದರಾಚ್ಛಯೇತ್ ।। ೧೫೮೯ ।।

ಶಾಸ್ರಾರ್ಥಃ ಸೂತ್ರಿತಸ್ತಾವದಾತ್ಮೇತ್ಯೇವೇತಿ ಯತ್ನತಃ ।।
ಉಕ್ತಶ್ಚ ತಸ್ಯ ಸೂತ್ರಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಃ ಸಪ್ರಯೋಜನಃ ।। ೧೫೯೦ ।।

ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಹೇತುತ್ವಮವಿದ್ಯಾಯಾಶ್ಚ ವರ್ಣಿತಮ್ ।।
ಯೋಽನ್ಯಾಮಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನ ತತ್ಕಾರ್ಯಮಪಿ ಸೂತ್ರಿತಮ್ ।। ೧೫೯೧ ।।

ವಿದ್ಯಾವತ್ಸಹ ಕಾರ್ಯೇಣ ಹ್ಯವಿದ್ಯಾಽಪೀಹ ಸೂತ್ರಿತಾ ।।
ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದ್ವಿಸ್ತರಸ್ತಸ್ಯಾ ಆಽಧ್ಯಾಯಾಂತಾದಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೫೯೨ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾತ್ಮಾನಭಿಜ್ಞೋ ಯೋಽವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯಾಭಿಮಾನವಾನ್ ।।
ಪಶುವದ್ದೇವತಾಃ ಪಾತಿ ಸ ಜುಹೋತ್ಯಾದಿಕರ್ಮಭಿಃ ।। ೧೫೯೩ ।।

ಆಽಧ್ಯಾಯಾವಸಿತೇಸ್ತಸ್ಮಾದವಿದ್ಯಾಯಾ ವಿಭೂತಯಃ ।।
ವಕ್ಷ್ಯಂತೇ ವಿಸ್ತರೇಣಾತಃ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।। ೧೫೯೪ ।।

ಅಸ್ಯೈವಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಗ್ನಿಸರ್ಗಾದನಂತರಮ್ ।।
ಇಂದ್ರಾದಿಸರ್ಗಃ ಪ್ರಾಙ್ನೋಕ್ತೋ ಮೋಹಕಾರ್ಯವಿವಕ್ಷಯಾ ।। ೧೫೯೫ ।।

ಪರಿಪೂರಣಾಯ ಸೃಷ್ಟೇಸ್ತು ಹ್ಯಗ್ನಿಸರ್ಗಃ ಪುರೋದಿತಃ ।।
ಯತ ಏವಮತೋಽವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯೋಽನರ್ಥೋಽಖಿಲೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೫೯೬ ।।

ಇಂದ್ರಾದಿಸರ್ಗಸ್ತತ್ರೈವ ತಚ್ಛೇಷತ್ವಾತ್ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಿಹ ತ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಪಂಚನಮ್ ।। ೧೫೯೭ ।।

ಸ್ರಷ್ಟೃ ಯಜ್ಜಗತಃ ಪೂರ್ವಮಾತ್ಮೈವೇತ್ಯಭಿಶಬ್ದಿತಮ್ ।।
ತದಗ್ನ್ಯಾದ್ಯಭಿಮಾನ್ಯತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ವ್ಯಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೧೫೯೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈಕಜಾತ್ಯವಚ್ಛಿನ್ನಂ ಯಸ್ಮಾದಗ್ರೇ ವ್ಯವರ್ತತ ।।
ನಾನೇಕಜಾತಿಮದ್ಧೇತುಕರ್ಮಣೇಽಲಂ ತತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೫೯೯ ।।

ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಪ್ರಸಾಧ್ಯಂ ಸನ್ನೈಕಜಾತಿಪ್ರಸಾಧನಮ್ ।।
ಕರ್ಮಾಲಂ ಸಿದ್ಧಯೇ ಲೋಕೇ ಶಿಬಿಕೋದ್ವಹನಂ ಯಥಾ ।। ೧೬೦೦ ।।

ಗೃಹೀತಿರಭಿಷಿಕ್ತಾನಾಮಿಂದ್ರಾದೀನಾಂ ಶ್ರುತೌ ಶ್ರುತಾ ।।
ಶ್ರೇಯೋರೂಪಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕ್ಷತ್ರ್ರಸ್ಯೇತ್ಯವಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೬೦೧ ।।

ಧರ್ಮಾಂತೈಃ ಸಹಿತೈರ್ಯಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮ ಸಿಧ್ಯತಿ ನಾನ್ಯಥಾ ।।
ತೇನ ತೇನ ವಿನಾ ಶಕ್ತಮತಸ್ತತ್ತದಚೀಕ್ಲೃಪತ್ ।। ೧೬೦೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಸೃಜದ್ಯತಃ ಕ್ಷತ್ರ್ರಮಾತ್ಮನೋಽಪ್ಯತಿವೀರ್ಯವತ್ ।।
ಬಲವತ್ಕ್ಷತ್ರ್ರತಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನಾನ್ಯದ್ಭೂತಮಿಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೬೦೩ ।।

ತಸ್ಮಾಚ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಽಧಸ್ತಾದ್ರಾಜಸೂಯೇ ಮಹಾಕ್ರತೌ ।।
ಆಸಂದೀಸ್ಥಮುಪಾಸ್ತೇ ತ್ವಂ ರಾಜನ್ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಸಂಭ್ರಮಾತ್ ।। ೧೬೦೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಶ್ರಾವಿತೋ ರಾಜ್ಞಾ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಾಹ ತಂ ನೃಪಮ್ ।।
ತ್ವಮೇವ ರಾಜನ್ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಕ್ಷತ್ರ್ರೇ ತದ್ಯಶ ಆತ್ಮನಃ ।। ೧೬೦೫ ।।

ದಧಾತಿ ಭಾಸ್ವದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಖ್ಯಂ ಯಸ್ಮಿನ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಕ್ಷತ್ರಸ್ಯ ಯೋನಿರ್ಬ್ರಹ್ಮೇದಂ ಕ್ಷತ್ರ್ರಂ ಹ್ಯಾವಿರಭೂತ್ತತಃ ।। ೧೬೦೬ ।।

ಯತೋಽತೋ ಯದ್ಯಪಿ ಕ್ಷತ್ರ್ರಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೧೬೦೭ ।।
ಪರಮತ್ವಂ ತಥಾಽಪ್ಯಂತೇ ರಾಜಸೂಯಕ್ರತೋಃ ಪುನಃ ।।
ಉಪನಿಶ್ರಯತಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಗುಣಭಾವೇನ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೧೬೦೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಚಾಂತತಃ ಕ್ಷತ್ರ್ರಮುಪನಿಶ್ರಯತೀತ್ಯತಃ ।।
ಕ್ರತುಕಾಲೈವ ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ತಿಃಕ್ಷತ್ರ್ರಸ್ಯೇತ್ಯವಸೀಯತೇ ।। ೧೬೦೯ ।।

ಸ್ವಾಂ ಯೋನಿಮಿತಿ ಹೇತೂಕ್ತಿಃ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣಸಂಶ್ರಯಮ್ ।।
ನ ಹಿ ಕಾರಣತೋಽನ್ಯತ್ರ ವೃ್ತ್ತಿಃ ಕಾರ್ಯಾತ್ಮನಃ ಕಚಿತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈಕಕಾರಣೋ ರಾಜಾ ತಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸಂಶ್ರಿತಃ ।। ೧೬೧೦ ।।

ಯಸ್ತು ಬಾಹುಬಲೋನ್ಮತ್ತಃ ಸ್ವಾಂ ಯೋನಿಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ನೃಪಃ ।।
ವಾಙ್ಭಾತ್ರೇಣಾಪಿ ಸಕ್ರೋಧೋ ಹಿನಸ್ತೀಹ ಪ್ರಮಾದತಃ ।। ೧೬೧೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೋಪಮರ್ದನಾತ್ಪಾಪಃ ಪ್ರಾಗಪಿ ಕ್ರೂರಕರ್ಮಕೃತ್ ।।
ತತೋಽಪಿ ಪಾಪಾತ್ಪಾಪೀಯಾನ್ಸ ಸ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಪವಾದತಃ ।। ೧೬೧೨ ।।

ಉತ್ತಮಾಭಿಜನೋಪೇತಂ ಭೂರ್ಯುದಾರಗುಣಂ ದ್ವಿಜಮ್ ।।
ಯಥಾ ಶ್ರೇಯಾಂಸಂ ಹಿಂಸಿತ್ವಾ ಪಾಪೀಯಾನ್ಸ್ಯಾತ್ತಥೈವ ಸಃ ।। ೧೬೧೩ ।।

ಸೃಷ್ಟ್ವಾಽಪಿ ಚತುರೋ ವರ್ಣಾನ್ವ್ಯವಸ್ಥಾಕಾರಣಂ ವಿನಾ ।।
ಕರ್ಮಣೇ ನೈವ ಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಭೂತ್ಪೂರ್ವವತ್ತತಃ ।। ೧೬೧೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಕ್ಷತ್ರ್ರಾದಿರೂಪಾಣಿ ಯತೋಽತೀತ್ಯಾಸೃಜತ್ಪ್ರಭುಃ ।।
ಶ್ರೇಯೋರೂಪಸ್ತತೋ ಧರ್ಮಃ ಸರ್ವಾನಪ್ಯನುಶಾಸ್ತ್ಯಸೌ ।। ೧೬೧೫ ।।

ತದೇತತ್ಸೃಷ್ಟಂ ಧರ್ಮಾಖ್ಯಂ ಕ್ಷತ್ರ್ರಸ್ಯಾಧಿಪತೇರಪಿ ।।
ಪ್ರಶಾಸ್ತೃ ತದ್ಭಯಾದ್ಯಸ್ಮಾತ್ಕ್ಷತ್ರ್ರಂ ಭೀತಂ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೧೬೧೬ ।।

ಕ್ಷತ್ರ್ರಸ್ಯಾಪಿ ಯತೋ ಧರ್ಮಃ ಸಾಕ್ಷಾದಧಿಪತಿಸ್ತತಃ ।।
ಧರ್ಮಾದನ್ಯನ್ಮಹದ್ಭೂತಂ ನ ಭೂತಂ ನ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೧೬೧೭ ।।

ಶ್ರೇಯೋರೂಪಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿರುಪವರ್ಣ್ಯತೇ ।।
ಅಥೋ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ಧರ್ಮವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಾವಬುದ್ಧಯೇ ।। ೧೬೧೮ ।।

ಆಶಂಸತೇ ಬಲೀಯಾಂಸಮಬಲೀಯಾನಪಿ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಧರ್ಮಂ ಬಲಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಜೇತುಂ ಲೋಕೇ ತಥಾ ಯಥಾ ।। ೧೬೧೯ ।।

ರಾಜ್ಞಾ ಬಲೇನಾಲ್ಪಬಲೋ ಬಲೀಯಾಂಸಂ ಕುಟುಂಬಿನಮ್ ।।
ಜೇತುಮಾಶಂಸತೇ ತಸ್ಮಾದ್ಧರ್ಮಃ ಸ್ಯಾದ್ವಲವತ್ತಮಃ ।। ೧೬೨೦ ।।

ಬಲೀಯಸಾಽಪಿ ರಾಜ್ಞೇಹ ಸ್ಪರ್ಧಮಾನೋಽಬಲೋಽಪಿ ಸನ್ ।।
ಜೇತುಮುತ್ಸಹತೇ ಭೂಪಂ ಧರ್ಮಾತ್ಮಕಬಲಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೬೨೧ ।।

ಏತದೇವ ಯತೋ ಜ್ಯಾಯೋ ರೂಪಂ ಧರ್ಮೋತ್ಯುದಾಹೃತಮ್ ।।
ರೂಪಾಂತರೇಭ್ಯಃ ಸರ್ವೇಭ್ಯಸ್ತದ್ಧಿ ಸತ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಯತಃ ।। ೧೬೨೨ ।।

ತಸ್ಯಾಸ್ಯ ಧರ್ಮರೂಪಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾಂ ಮಿಥಃ ।।
ಯೋ ವೈ ಸ ಧರ್ಮ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ವಕ್ತುಂ ಪ್ರವವೃತೇ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೬೨೩ ।।

ಪ್ರಯೋಗಲಕ್ಷಣೋ ಯೋಽಯಂ ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತ್ಯುದಿತೋ ಮತಃ ।।
ಸ ಧರ್ಮ ಇತಿ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಸತ್ಯಂ ಶಾಸ್ರಾರ್ಥಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೬೨೪ ।।

ಅಕ್ಷರಾನುಗತೋಽಪ್ಯರ್ಥೋ ಯದಿ ಸಂಶಯ್ಯತೇ ತದಾ ।।
ನಿತ್ಯಪ್ರಯೋಗರೂಪೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನಾತ್ತದ್ವಿನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೧೬೨೫ ।।

ಪ್ರಯೋಗೇಽಪಿ ಚ ಸಂಶೀತೌ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಜ್ಞಾನಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ನಿರ್ಣುದೇತ್ಸಂಶಯಂ ಪ್ರಾಜ್ಞ ಏವಮನ್ಯೋನ್ಯಹೇತುತಾ ।। ೧೬೨೬ ।।

ಯಥಾ ಪ್ರಯೋಗಮುಲ್ಲಙ್ಧ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತುಂ ಶಕ್ನುಯಾತ್ಸುಧೀಃ ।।
ಯಥಾಶಾಸ್ರಂ ತಥೋಲ್ಲಂಘ್ಯ ಕರ್ತುಂ ಶಕ್ನೋತ್ಯಥಾಪರಃ ।। ೧೬೨೭ ।।

ಅತಥ್ಯಾನ್ಯಪಿ ತಥ್ಯಾನಿ ದರ್ಶಯಂತೀಹ ವಾದಿನಃ ।।
ಸಮೇ ನಿಮ್ನೋನ್ನತಾನೀವ ಚಿತ್ರಕರ್ಮವಿದೋ ಜನಾಃ ।। ೧೬೨೮ ।।

ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥಸ್ತತ್ಪ್ರಯೋಗಶ್ಚ ಯದಾ ತ್ವನ್ಯೋನ್ಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಪ್ರವರ್ತತೇ ತದಾ ಕರ್ತುರ್ನ ಪ್ರಮಾದೋ ಮನಾಗಪಿ ।। ೧೬೨೯ ।।

ನಾಯಂ ಧರ್ಮ ಇತಿ ಜ್ಞೇಯೋ ಯೋಽಯಂ ಸೃಷ್ಟಾವಿಹೇರಿತಃ ।।
ಕ್ಷತ್ರ್ರಾದಿನಿಯಮಾಶಕ್ತೇಸ್ತಸ್ಯಾಚೈತನ್ಯರೂಪತಃ ।। ೧೬೩೦ ।।

ದೇವತಾ ತು ಹ್ಯಧಿಷ್ಠಾತ್ರೀ ಧರ್ಮೋಽಸ್ಮೀತ್ಯಾಭಿಮಾನಿನೀ ।।
ಸೈವೇಹ ಸೃಜ್ಯತೇ ಧಾತ್ರಾ ನಿಯಮಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೬೩೧ ।।

ಧರ್ಮಸ್ಯೈವ ತು ರೂಪೇಣ ದೇವತಾ ರೂಪಿಣೀ ಮತಾ ।।
ತನ್ನಾಮ್ನಾ ನಾಮವತ್ಯೇವಂ ದೇವತಾಂತರಯೋಜನಾ ।। ೧೬೩೨ ।।

ಏಕೈವ ದೇವತಾ ತಸ್ಮಾನ್ನಾಮರೂಪಾದ್ಯುಪಾಧಿಭಿಃ ।।
ಆಭಾತಿ ಬಹುರೂಪೇವ ತತ್ಪರಾಧೀನಚೇತಸಾಮ್ ।। ೧೬೩೩ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥೋಪಸಂಹಾರ ಉತ್ತರಾರ್ಥವಿವಕ್ಷಯಾ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ಪುರಾಽನುಕ್ತೇಸ್ತದುಕ್ತ್ಯರ್ಥಾ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೬೩೪ ।।

ದೈವವರ್ಣವಿಭಾಗಸ್ಯ ಮನುಷ್ಯೇಷ್ವಪಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ವಿನಿಯೋಗೋ ಯಥೋಕ್ತೋಽಯಂ ವರ್ಣಾನಾಂ ಪ್ರವಿಭಾಗಶಃ ।। ೧೬೩೫ ।।

ಕ್ಷತ್ರ್ರದೀನಾಂ ಪುರೋಕ್ತಾತ್ವಾದನುಕ್ತೇರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ಚ ।।
ಕೋ ನ್ವೇಷು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಇತಿ ಚೋದಿತೇ ಸ್ಯಾತ್ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೬೩೬ ।।

ದೇವತಾಯಾಃ ಸಮಾಖ್ಯಾತೋ ವಿಭಾಗೋ ವರ್ಣಸಂಶ್ರಯಃ ।।
ತತ್ಪೂರ್ವಕೋ ಮನುಷ್ಯೇಷು ವಿಭಾಗಸ್ತ್ವಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೬೩೭ ।।

ಯದಗ್ನಿನಾಽಭವಹ್ವ್ರಹ್ಮ ದೇವೇಷ್ವವಿಕೃತಂ ನೃಷು ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ತದೇವಾಭೂಹ್ವ್ರಹ್ಮೈವೈವಿಕೃತಾತ್ಮನಾ ।। ೧೬೩೮ ।।

ಯಾ ಜಾತಿರ್ವ್ರಾಹ್ಮಣತ್ವಾಖ್ಯಾ ಸಾಽಗ್ನಿರೇವೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।।
ಜಾತಿರೂಪೇಣ ಸಾ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಜಾತಿಮೇವ ನಿಯಚ್ಛತಿ ।। ೧೬೩೯ ।।

ಆಗ್ನೇಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಶ್ಚಾತಸ್ತತ್ಸಂಬಂಧಾಚ್ಛ್ರುತೌ ಶ್ರುತಃ ।।
ಅನುಗ್ರಹನಿಯಂತೃತ್ವೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯಾಗ್ನಿತೋ ಯತಃ ।। ೧೬೪೦ ।।

ನಿಯಮ್ಯಮಾನೋ ದೈವೇನ ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯೇಣ ಮನುಷ್ಯಗಃ ।।
ಇಕ್ಷ್ವಾಕ್ವಾದಿರಭೂತ್ಪೂರ್ವಃ ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯಸ್ತದ್ವದುತ್ತರಃ ।। ೧೬೪೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈವಾವಿಕೃತಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಪೂರ್ವಯೋರ್ವಿಕೃತಿಂ ಪುನಃ ।।
ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯಾದೌ ಸಮಾಪೇದೇ ತೇನಾಗ್ನಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೬೪೨ ।।

ಕಾಮಿತಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧಿಃ ಕರ್ಮಿಣಾಂ ಕಾಮಿನಾಮಿಹ ।।
ಸ್ಥಿತ್ವಾಽಗ್ನೌ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಚೇಹ ಲೋಕಮೀಪ್ಸಂತಿ ಕರ್ಮಿಣಃ ।। ೧೬೪೩ ।।

ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಶ್ಚ ಲೋಕೋಽತ್ರ ಜ್ಞೇಯೋಽಗ್ನ್ಯಾದಿಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಧೀಮಾತ್ರಾತ್ಪರಲೋಕಾಪ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೬೪೪ ।।

ಅಜಾತಶತ್ರುಜನಕಸುಲಭಾದಿನಿದರ್ಶನಾತ್ ।।
ಅವಿದ್ಯೋತ್ಥಾಧಿಕಾರಾಚ್ಚ ಲೋಕೋಕ್ತಿರ್ನ ಪರಾತ್ಮನಿ ।। ೧೬೪೫ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತವ್ಯಾಕರಣಾತ್ಸ್ವಾಭಿಪ್ರಾಯಾಚ್ಚ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಅವ್ಯಾಕೃತವ್ಯಾಕರಣರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ಛಾದ್ಯತೇ ಪರಃ ।। ೧೬೪೬ ।।

ಆವಿಷ್ಕೃತಿಸ್ತಾನ್ನಿಷೇಧಾದನ್ಯದೇವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೧೬೪೭ ।।
ಉತ್ತರತ್ರ ಸ್ವಶಬ್ದೇನ ಲೋಕಸ್ಯ ಚ ವಿಶೇಷಣಾತ್ ।।
ಕರ್ಮಣಾಂ ಫಲಮೇವಾತ್ರ ಲೋಕಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೬೪೮ ।।

ಲೋಕಶಬ್ದೇನ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಂ ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಮಪೇಕ್ಷ್ಯ ಹಿ ।।
ಸ್ವಗಿರಾಽನಾತ್ಮನೋ ಲೋಕಾದ್ವಿಶಿನಷ್ಟ್ಯಾತ್ಮರೂಪಕಮ್ ।। ೧೬೪೯ ।।

ಸ್ವತ್ವೇನಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾದ್ವ್ಯಭಿಚಾರಾದನಾತ್ಮನಃ ।।
ಕರ್ಮಕಾರ್ಯನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮರ್ಥವತ್ಸ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೧೬೫೦ ।।

ತ್ರಯಾಣಾಮಪಿ ವರ್ಣಾನಾಂ ಶ್ರುತೌ ಸಂನ್ಯಾಸದರ್ಶನಾತ್ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯೈವ ಸಂನ್ಯಾಸ ಇತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೧೬೫೧ ।।

ಲಿಂಗಂ ಚ ನ್ಯಾಯರಹಿತಂ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಾಯ ನ ಕಲ್ಪತೇ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತಿಬಲಾತ್ತಸ್ಮಾತ್ಕಾಮಿತೋಽರ್ಥೋ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೬೫೨ ।।

ಉಪಲಕ್ಷಣಂ ವಾ ತದ್ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗ್ರಹಣಂ ಶ್ರುತೌ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ಪ್ರಧನಾತ್ವಾದ್ಯುಕ್ತಂ ತದುಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೬೫೩ ।।

ಬ್ರಾಹ್ಮಣತ್ವಾತ್ಮಲಾಭೋಽಪಿ ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯವೈಶ್ಯಯೋಃ ।।
ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಾ ತಯೋರ್ನಾಸಾವಗ್ನಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೬೫೪ ।।

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ನ ಹ್ಯನಾಶ್ರಿತ್ಯ ರಾಜಸೂಯಾದಿಹೇತುಕಃ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣತ್ವಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಂ ತೇನ ಪೂರ್ವಯೋಃ ।। ೧೬೫೫ ।।

ವರ್ಣಾಂತರಗತಾಪೇಕ್ಷಾ ನಾಗ್ನಿಬ್ರಹ್ಮಣಯೋಸ್ತಥಾ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ಪುರುಷಾರ್ಥಂ ಸಮಶ್ರ್ನುತೇ ।। ೧೬೫೬ ।।

ಅಗ್ನಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಯೋರ್ಹೇತುಃ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇ ಭಣ್ಯತೇ ಸ್ಫುಟಃ ।।
ಏತಾಭ್ಯಾಮೇವ ರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ಯತೋ ಬ್ರಹ್ಮಾಭವತ್ಸ್ವಯಮ್ ।। ೧೬೫೭ ।।

ಅಗ್ನಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಯೋರ್ಯಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಸಾಕ್ಷಾದಭೂತ್ಪುರಾ ।।
ವಿಟ್ಕ್ಷತ್ರ್ರಯೋರ್ವ್ಯವಹಿತಂ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಂ ತೇನ ಪೂರ್ವಯೋಃ ।। ೧೬೫೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಜಾತಿರೇವಾತ್ರ ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ನ ತು ಪರಾಕ್ಷರಮ್ ।।
ತತ್ಕಾರಣತ್ವಾತ್ಸರ್ವಸ್ಯ ಹೇತೂಕ್ತಿಸ್ತತ್ರ ದುರ್ಘಟಾ ।। ೧೬೫೯ ।।

ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮತ್ವಾತ್ಪಕ್ಷಪಾತೋಽಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಅಗ್ನಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಯೋರ್ವಿಷ್ಣೋಸ್ತಾವನ್ಮಾತ್ರಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೧೬೬೦ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈವೇದಂ ವಿಶ್ವಮಿತಿ ಸಾಕ್ಷಾದಾಮ್ನಾಯಶಾಸನಮ್ ।।
ವಿದ್ಯಾವಿನಯಸಂಪನ್ನ ಇತಿ ಚ ಸ್ಮೃತಿಶಾಸನಮ್ ।। ೧೬೬೧ ।।

ಕ್ಷತ್ರ್ರಾದಾವಿವ ತುಲ್ಯಾಗ್ನಿವಿಪ್ರಯೋರ್ವಿಕೃತಿರ್ದೃಶೇಃ ।।
ತೇಜೋಬನ್ನಾದಿಭೂತಾನಾಂ ತುಲ್ಯಾ ಸತ್ಕಾರಣಾತ್ಮತಾ ।। ೧೬೬೨ ।।

ಅಗ್ನಿಬ್ರಾಹ್ಮಣರೂಪೇಣ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವ್ಯವಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತೌ ಹೇತುತಾಽಗ್ನ್ಯಾದೇರಿತಿ ನಿರ್ಹ್ರೀಕವಾಗಿಯಮ್ ।। ೧೬೬೩ ।।

ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾದಿಸರ್ಗೋಽಯಂ ಕರ್ಮಾರ್ಥೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸ್ಮೃತಃ ।।
ಧರ್ಮಾಖ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಚ ಜ್ಞೇಯಂ ಸ್ವಾಧಿಕಾರನಿಯಂತೃತಃ ।। ೧೬೬೪ ।।

ತೇನೈವ ಕರ್ಮಣಾ ಮುಕ್ತಿಂ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಾಮಃ ಶಾಶ್ವತೀಂ ವಯಮ್ ।।
ಅಜ್ಞಾತ್ವೈವ ಪರಂ ತತ್ತ್ವಮೇವಂ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೬೬೫ ।।

ನಿಯಂತಾ ಚಾಭಿಮಂತಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣತ್ವಸ್ಯ ಹವ್ಯವಾಟ್ ।।
ಕರ್ಮೈವಾಗ್ನೇರ್ನಿಯಂತೃ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಣೋ ದೇವತಾ ತಥಾ ।। ೧೬೬೬ ।।

ಸ್ಯಾದೇತದಗ್ನಿರೇವೈನಂ ಬ್ರಹ್ಮಭಾವಾಯ ವಕ್ಷ್ಯತಿ ।।
ಅದೃಷ್ಟಾತ್ಮತತ್ತ್ವಮಪಿ ತಚ್ಚ ನೈವೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೬೬೭ ।।

ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಪರಂ ಗ್ರಂಥಮೇವಂಸಂಬಂಧಪೂರ್ವಕಮ್ ।।
ನ ಕಶ್ಚಿತ್ಫಲಭೇದೋಽತ್ರ ತಸ್ಮಾದುಭಯಥಾಽಪಿ ಸನ್ ।। ೧೬೬೮ ।।

ನ ಕರ್ಮಣಾ ಭವೇನ್ಮುಕ್ತಿರ್ನಾಪಿ ಚಾಗ್ನಿಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಜ್ಞಾನಾದೇವ ತು ಕೈವಲ್ಯಮಜ್ಞಾನಾದೇವ ನಾಸ್ತಿ ತತ್ ।। ೧೬೬೯ ।।

ಆಶಂಕಿತನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮಥೇತ್ಯತ್ರ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಹ ವಾ ಇತಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಮುಕ್ತಿರ್ನ ಜ್ಞಾನತೋಽನ್ಯತಃ ।। ೧೬೭೦ ।।

ಕರ್ಮ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಸಮಾಪ್ಯಾಪಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಾದ್ಬಹಿಷ್ಕೃತಃ ।।
ಲಭತೇ ನಿರ್ವೃತಿಂ ನೈವ ಜ್ಞಾನಾದೇವ ಹಿ ಸಾ ಯತಃ ।। ೧೬೭೧ ।।

ಅಸ್ವೈಃ ಪಿಂಡಾದಿಭಿರ್ಯೋಗ ಆ ವಿರಿಂಚಾದವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಪ್ರತೀಚಸ್ತದ್ವ್ಯುದಾಸಾರ್ಥಂ ಸ್ವಂ ಲೋಕಮಿತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೧೬೭೨ ।।

ಅಜ್ಞಾನಿನಃ ಸ್ಯಾನ್ಮರಣಂ ಸಂಸರ್ಗಃ ಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ।।
ಜ್ಞಾನಾದ್ಧ್ವಾಂತನಿವೃತ್ತಿಸ್ತು ಮರಣಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಪಶ್ಚಿತಾಮ್ ।। ೧೬೭೩ ।।

ಮೃತ್ಯೋರ್ಮೃತ್ಯ್ವಪರಿಜ್ಞಾನಾದಜ್ಞಸ್ಯ ಮರಣಂ ತಮಃ ।।
ಅವಿದ್ವನ್ಮೃತಿಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಸ್ಮಾಲ್ಲೋಕಾದಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೧೬೭೪ ।।

ಅಜ್ಞಾತ್ವೈವ ಪರಂ ದೇವಮಾಗಮಾಪಾಯರೂಪಿಣಃ ।।
ಅಸ್ವಭೂತಾದ್ದೇಹಲೋಕಾನ್ಮ್ರಿಯತೇ ಯೋಽವಶೋ ನರಃ ।। ೧೬೭೫ ।।

ಅಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಃ ಸ ಪರೋ ನ ಭುನಕ್ತಿ ಹ್ಯತದ್ವಿದಮ್ ।।
ಕೈವಲ್ಯಫಲದಾನೇನ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾಽಪಿ ಸನ್ಪರಃ ।। ೧೬೭೬ ।।

ತದ್ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ನಾನ್ಯತಸ್ತದವಾಪ್ಯತೇ ।।
ಮೋಹಮಾತ್ರಾಂತರಾಯತ್ವಾತ್ತತ್ಕರ್ಮಾಲಂ ನ ಮುಕ್ತಯೇ ।। ೧೬೭೭ ।।

ವೇದಸ್ಯ ಗ್ರಹಣಂ ಯದ್ವನ್ನ ಸ್ಯಾದಧ್ಯಯನಾದೃತೇ ।।
ಕೃಪ್ಯಾದಿ ವಾಽನ್ಯದಕೃತಂ, ಕರ್ಮ ನಾಲಂ ಫಲಾಯ ಚ ।। ೧೬೭೮ ।।

ಭೂರಿ ಕರ್ಮ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ತತ್ಫಲಾನಂತ್ಯಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಕರ್ಮಣೋಽಚಿಂತ್ಯಶಕ್ತಿತ್ವಾನ್ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೬೭೯ ।।

ಅಪ್ರಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಃ ಸನ್ಯದಿ ನಾಮ ದಿವಾನಿಶಮ್ ।।
ಕಲ್ಪಕೋಟಿಸಹಸ್ರಾಣಿ ಕುರ್ಯಾತ್ಕರ್ಮ ಮಹಚ್ಛುಭಮ್ ।। ೧೬೮೦ ।।

ತದಪ್ಯಸ್ಯ ತಥಾಭೂತಮಂತವತ್ತ್ವಾತ್ಪ್ರತಿಕ್ಷಣಮ್ ।।
ವಿಧ್ವಂಸಮೇತ್ಯಪಚಯಾತ್ಕೋಷ್ಠಾಗಾರಾದಿವದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೧೬೮೧ ।।

ಕೃತಸ್ಯ ಹಿ ಕ್ಷಯೋಽವಶ್ಯಮಕೃತಸ್ಯಾಕ್ಷಯಾತ್ಮತಾ ।।
ಪ್ರಸಿದ್ಧಾಽತೀವ ಜಗತಿ ಶ್ರುತ್ಯೈವಂ ತೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೬೮೨ ।।

ಉಕ್ತದೋಷಾಪನುತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಮಸ್ಯೇತಿ ಚೋದಿತೇ ।।
ಆತ್ಮಾನಮಿತಿ ನಿರ್ವಕ್ತಿ ಶ್ರುತಿಃ ಪರಿಹೃತಿಂ ಪರಾಮ್ ।। ೧೬೮೩ ।।

ನಿಃಶೇಷಾನಾತ್ಮಸಂದೃಷ್ಟಿನಿರಾಕರಣಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಏವೇತ್ಯವಧೃತಿರ್ಜ್ಞೇಯಾ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೇಕ್ಷಣಾಯ ತು ।। ೧೬೮೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರದೃಶಃ ಪುಂಸೋ ನ ನ್ಯಾಯ್ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನಿ ಸಮಾಪ್ತಸ್ಯ ನ ತದನ್ಯಾರ್ಥಶೇಷತಾ ।। ೧೬೮೫ ।।

ಕ್ಷಯಃ ಕರ್ಮಫಲಸ್ಯೋಕ್ತಃ ಕೃತಕತ್ವಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ನ ಕ್ಷಯೋ ಜ್ಞಾನಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಕೃತಕತ್ವಾದ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।। ೧೬೮೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞವಸ್ತುನಃ ।।
ತಸ್ಮಿಂಜ್ಞಾತೇಽಖಿಲಂ ಜ್ಞಾತಂ ಸರ್ವಾಜ್ಞಾನನಿರಾಕೃತೇಃ ।। ೧೬೮೭ ।।

ಸರ್ವಸಾಧನಸಾಧ್ಯಂ ಚ ಸುಖಂ ಯಚ್ಚಾಪ್ಯಭೀಪ್ಸಿತಮ್ ।।
ಸರ್ವಾನಂದೈಕಹೇತುತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ತೌ ಪ್ರಾಪ್ತಮೇವ ತತ್ ।। ೧೬೮೮ ।।

ಯದ್ಯತ್ಕಾಮಯತೇ ಕಾಮೀ ಕರ್ಮಭೂಮಾವವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಅಸ್ಮಾದೇವಾಽಽತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಾತ್ತತ್ತತ್ಸುಖಮುಪಾಶ್ನುತೇ ।। ೧೬೮೯ ।।

ಸಹಸ್ರದಶಭಾಗರ್ದ್ಧ್ಯಾ ಸುಖಾನಂತ್ಯಂ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ವಕ್ಷ್ಯತೇ ಸರ್ವಸೌಖ್ಯಾಪ್ತಿಸ್ತಸ್ಮಿಂದೃಷ್ಟೇ ಪರಾತ್ಮನಿ ।। ೧೬೯೦ ।।

ಅಂತರ್ಭಾವಃ ಪರಾನಂದೇ ಸುಖಾನಾಮಾವಿರಿಂಚತಃ ।।
ಅಸ್ಮಾದ್ಧ್ಯೇವೇತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಸರ್ವೇಷಾಂ ನಃ ಪ್ರಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೧೬೯೧ ।।

ಸ್ಥಿತೇಽಪ್ಯೇವಂ ಪ್ರಮಾಣಾಂರ್ಥೇ ಕೇಚಿದ್ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽನ್ಯಥಾ ।।
ಪ್ರಮಾಂತರವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಮಿಮಂ ಗ್ರಂಥಂ ಯಥೋದತಮ್ ।। ೧೬೯೨ ।।

ನ ಕರ್ಮ ಕಾರಣಂ ಮುಕ್ತೇಃ ಕ್ಷಯಿಷ್ಣುತ್ವಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ಕರ್ಮಸ್ವೇವ ನಿಯಚ್ಛಂತಿ ದೇವತಾಶ್ಚ ನ ಮುಕ್ತಿದಾ ।। ೧೬೯೩ ।।

ಕರ್ಮಾಧಿಕೃತಿಹೇತುತ್ವಾದಗ್ನ್ಯಾದೇರ್ದೇವತಾತ್ಮನಃ ।।
ನಾಪ್ಯುತ್ಥಾಯೇಹ ಕರ್ಮಭ್ಯೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಜ್ಞಾತುಂ ಕ್ಷಮೋ ನರಃ ।। ೧೬೯೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾಽಪ್ಯಸಂದೃಷ್ಟೋ ಮುಕ್ತ್ಯಾ ನೈವೋಪತಿಷ್ಠತೇ ।।
ದೇವತಾಜ್ಞಾಕರತ್ವೇನ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೧೬೯೫ ।।

ಕರ್ಮಿಣಃ ಕರ್ಮಶೇಷತ್ವಂ ಸ್ವಾರಾಜ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮವೇದನೇ ।।
ನಾತಃ ಸಮುಚ್ಚಯಾನ್ಮುಕ್ತಿರ್ನಾಪಿ ಸ್ಯಾತ್ಸಾ ವಿಕಲ್ಪತಃ ।। ೧೬೯೬ ।।

ಸತಿ ಜ್ಞಾನೇ ತದುಭ್ಯಂ ತತ್ತು ನೈವೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಋಣಾನಿ ಚಾನಪಾಕೃತ್ಯ ಕರ್ಮ ತ್ಯುಕ್ತುಂ ನ ಲಭ್ಯತೇ ।। ೧೬೯೭ ।।

ಋಣಾನಿ ತ್ರೀಣ್ಯಪಾಕೃತ್ಯೇತ್ಯೇವಂ ಚ ಸ್ಮೃತಿಶಾಸನಮ್ ।।
ಏವಂ ನ ಕರ್ಮತೋ ಮೋಕ್ಷಃ ಕರ್ಮಣಃ ಕ್ಷಯವತ್ತ್ವತಃ ।।
ಜ್ಞಾನಾಭಾವಾನ್ನ ವಿಜ್ಞಾನಾನ್ನೋಭಾಭ್ಯಾಂ ತದಸಂಭವಾತ್ ।। ೧೬೯೯ ।।

ವೀಕ್ಷ್ಯಾಪನ್ನಸ್ಯ ತಸ್ಯೈವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ಉದ್ವಿಭಾವಯಿಷುಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರವೃ್ತ್ತೌಷಾ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೭೦೦ ।।

ಲೋಕಮಾತ್ಮಾನಮೇವೇಮಮುಪಾಸೀತಾಽಽತ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಇತಿ ಸ್ಯಾದರ್ಥವತ್ತ್ವಾಯ ಸಮಾಧಿರ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।। ೧೭೦೧ ।।

ದ್ವೈತೇಕತ್ವಾತ್ಮಿಕಾವಸ್ಥಾ ವಿರಿಂಚಾಖ್ಯಾ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾಭಿವ್ಯಂಗ್ಯ ದ್ವೈತತ್ವಾತ್ಸಾ ಕ್ಷಯಾತ್ಮಿಕಾ ।। ೧೭೦೨ ।।

ಅವಸ್ಥಾ ಯಾಽನಭಿವ್ಯಕ್ತಾ ತಸ್ಯೈವ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಅವಿಶೇಷಾತ್ಮಿಕಾ ಸಾಽಸ್ಯ ಕಾರಣತ್ವಾತ್ತ್ವನಶ್ವರೀ ।। ೧೭೦೩ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿಂದ್ವೈತಾದ್ವೈತಾತ್ಮಸಂಸ್ಥಿತೌ ।।
ದ್ವೈತಾವಸ್ಥಾಮುಪಾಸ್ತೇ ಯಸ್ತಸ್ಯಾಸೌ ಕ್ಷೀಯತೇ ಧ್ರುವಮ್ ।।
ದ್ವೈತತ್ವಾದ್ಯಃ ಪುನರ್ಧೀಮಾನ್ಕರ್ಮಾವಸ್ಥಾಂ ಯಥೋದಿತಾಮ್ ।। ೧೭೦೪ ।।

ಅವ್ಯಕ್ತಾವಸ್ಥಾಮಾಪಾದ್ಯ ಸದೋಪಸ್ತೇ ಪರಾತ್ಮನಾ ।।
ನ ಕ್ಷೀಯತೇ ಕರ್ಮ ತಸ್ಯಾದ್ವೈತತ್ವಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೭೦೫ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೋಪಾಸ್ತಿರ್ಭವೇದೇವಂ ಕರ್ಮ ಚಾನುಷ್ಠಿತಂ ಭವೇತ್ ।। ೧೭೦೬ ।।
ವ್ಯಕ್ತಂ ಸಸಾಧನಂ ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಭಾವೇನ ಪಶ್ಯತಃ ।।
ನ ಕ್ಷೀಯತೇ ಕರ್ಮ ತಸ್ಯ ಸದೈಕಾತ್ಮ್ಯಾವಸಾನತಃ ।। ೧೭೦೭ ।।

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭವಿಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ಪ್ರಥಮಃ ಕಿಲ ।। ೧೭೦೮ ।।
ಸಮುಚ್ಚಯಸ್ತತೋಽನ್ಯೋಽಯಮವ್ಯಕ್ತಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ।।
ವ್ಯಕ್ತಸೂತ್ರಾತ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪರೋಽಪ್ಯೇಷ ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೧೭೦೯ ।।

ದ್ವಯೋರ್ಯಥೋಕ್ತಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಕತರೋಽಯಂ ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ಪ್ರಥಮೋಽಥ ದ್ವಿತೀಯೋ ವಾ ನ ನ್ಯಾಯೋಽಸ್ತ್ಯುಭಯೋರಪಿ ।। ೧೭೧೦ ।।

ಪ್ರಥಮಶ್ಚೇತ್ತ್ವಯೈವೋಕ್ತಂ ಕ್ಷೀಯೇತೇ ಕಾಮಕರ್ಮಣೀ ।।
ನಿಃಶೇಷಭೋಗಭುಕ್ತತ್ವಾತ್ಕೃತ್ಸ್ನಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಾ ದ್ವಯಾತ್ಮನಃ ।। ೧೭೧೧ ।।

ವಿಶೀರ್ಯತೇ ತತಃ ಕಾರ್ಯಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಚ ಕಾರಣಂ ತಥಾ ।।
ತತಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞರೂಪಸ್ಯ ಸರ್ವಭೋಜ್ಯಾತಿಲಂಘಿನಃ ।। ೧೭೧೨ ।।

ಕೇವಲಾಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೇಣ ವ್ಯವಧಾನಂ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ಅಪ್ರಾಪ್ಯ ಪರಮಾತ್ಮಾನಮಂತರಾಲೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೭೧೩ ।।

ಇಹ ತ್ವಕ್ಷಿತಿರೇವೋಕ್ತಾ ಭವತಾ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ನ ಹಾಸ್ಯ ಕ್ಷೀಯತೇ ಕರ್ಮೇತ್ಯಸ್ಮಾದ್ಧ್ಯೇವೇತಿ ಚೋಕ್ತಿತಃ ।। ೧೭೧೪ ।।

ಪೂರ್ವೋತ್ತರೋಕ್ತವಚಸೋರ್ವ್ಯಾಹತಿರ್ವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಅಥ ದ್ವಿತೀಯೋಽಭಿಮತೋ ನ ತಥಾಽಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।।। ೧೭೧೫ ।।

ಫಲಂ ತ್ವಯೈವ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ದ್ವಿತೀಯಸ್ಯಾಃ ಸಮುಚ್ಚಿತೇಃ ।। ೧೭೧೬ ।।
ದ್ವೈತೈಕತ್ವಧಿಯಾ ಮೃತ್ಯುಂ ಕಾಮಕರ್ಮಸ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ತೀರ್ತ್ವಾಽಽತ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ವಿದ್ವಾನಮೃತತ್ವಂ ಸಮಶ್ನುತೇ ।। ೧೭೧೭ ।।

ನ ಹಾಸ್ಯ ಕ್ಷೀಯತೇ ಕರ್ಮ ಯದ್ಯತ್ಕಾಮಯತೇಽಕ್ಷರಾತ್ ।।
ತತ್ತತ್ಸೃಜತ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯೋಃ ಪೂರ್ವೋತ್ತರವಿರುದ್ಧತಾ ।। ೧೭೧೮ ।।

ಕಾಮಕರ್ಮಕ್ಷಯೇ ಯಸ್ಮಾದಮೃತತ್ವಂ ಫಲಂ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ಯದಾ ಸರ್ವೇ ಪ್ರಮುಚ್ಯುಂತ ಇತ್ಯೇವಂ ಬಹುಶಃ ಶ್ರುತೌ ।। ೧೭೧೯ ।।

ಕಥಮೇತಿ ಸ ಕೈವಲ್ಯಮಕ್ಷಿತೌ ಕಾಮಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ಕೈವಲ್ಯಾವಾಪ್ತೌ ಚ ಕಥಂ ತಯೋರಕ್ಷಿತಿರುಯ್ಯತೇ ।। ೧೭೨೦ ।।

ಇತಶ್ಚ ವ್ಯಾಹತಿಃ ಸ್ಪಷ್ಟಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ದೇವತಾಜ್ಞಾಕರತ್ವೇನೇತ್ಯುಕ್ತಂ ಯತ್ಪ್ರಣಿಧಾನತಃ ।। ೧೭೨೧ ।।

ಸಸಾಧನಮಿದಂ ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಭಾವೇನ ಪಶ್ಯತಃ ।।
ತದೇವ ಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಂ ಕಥಂ ನೇಹ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೧೭೨೨ ।।

ಪೃರ್ವಂ ಕೃತ್ವಾಽಥ ತತ್ಕರ್ಮ ಪಶ್ಚಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನೇಕ್ಷತೇ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾಯ ಕರ್ಮಣಃ ಕಾಁತ್ಸ್ನಾನ್ಮೋಕ್ಷಾಶಸೇತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।। ೧೭೨೩ ।।

ಏವಂ ಸಮರ್ಥ್ಯಮಾನೇಽಪಿ ನ ಮುಕ್ತಿಃ ಕರ್ಮಣೋ ಭವೇತ್ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಿತಸ್ಯೈವ ಕರ್ಮಭ್ಯೋ ಮುಕ್ತ್ಯಭ್ಯುಪಗಮತ್ವತಃ ।। ೧೭೨೪ ।।

ಅಥ ಗಾರ್ದೃಸ್ಥ್ಯ ಏವಾಯಂ ಕರ್ಮಕಾಲೇ ವಿಭಿನ್ನಧೀಃ ।।
ಕರ್ಮ ಕೃತ್ವಾಽಥ ತಚ್ಛಾಂತೌ ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ವೇತ್ಸ್ಯತಿ ।। ೧೭೨೫ ।।

ಏವಂ ಸಮಾದಧಾನಸ್ಯ ಕಾಮಿತೋಽರ್ಥೋ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಪರಾಧೀನಮೃತೇರ್ಜುಂತೋರ್ಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪಾಕ್ಷಿಕೀ ಯತಃ ।। ೧೭೨೬ ।।

ಭೇದಂ ಪಶ್ಯನ್ಯದಿ ಮೃತೋ ಬದ್ಧ ಏವ ಭವೇನ್ನರಃ ।।
ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಸಂಪಶ್ಯನ್ಮೃತಶ್ಚೇದ್ಬ್ರಹ್ಮಸಾದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೭೨೭ ।।

ಭೇದದೃಷ್ಟೇರ್ಬಲೀಯಸತ್ವಾತ್ತಸ್ಯಾಃ ಸ್ವಾಭಾವಿಕತ್ವತಃ ।।
ಇಚ್ಛಾತಶ್ಚಾಪಿ ಭಾವ್ಯತ್ವಾತ್ತದಾಽಪಿ ಸ್ಯಾನ್ನ ನಿರ್ವೃತಿಃ ।। ೧೭೨೮ ।।

ಕುರ್ವಾಣ ಏವ ಚೇತ್ಕರ್ಮ ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಪಶ್ಯತಿ ।।
ದೇವತಾಜ್ಞಾಕರತ್ವೇನ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ವಿಹನ್ಯತೇ ।। ೧೭೨೯ ।।

ಇತ್ಯುಕ್ತಿರ್ವೋ ವಿರುಧ್ಯೇತ ಪೂರ್ವೋತ್ತರವಿಘಾತತಃ ।।
ಅಪಾಸ್ತದೇವತಾತ್ಯಕ್ತದ್ರವ್ಯಂ ಕರ್ಮಾಪಿ ದುರ್ಘಟಮ್ ।। ೧೭೩೦ ।।

ತ್ಯಕ್ತದ್ರವ್ಯಾದಿಸಂಭೇದದೃಷ್ಟ್ಯೈವ ನಿಯತತ್ವತಃ ।।
ಯಾಗಾದಿಕರ್ಮಣಸ್ತಸ್ಮಾದಸಮೀಚೀನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೭೩೧ ।।

ಸಸಾಧನಮಿದಂ ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮೈವೇತಿ ಸಮೀಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಈದೃಙ್ನ ಲೋಕೇ ವೇದೇಽಪಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ಕರ್ಮ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।। ೧೭೩೨ ।।

ಆತ್ಮಾನಮಿತ್ಯತೋ ವಾಕ್ಯಾತ್ಕರ್ಮೇದೃಕ್ಚೇತ್ಪ್ರಸೇತ್ಸ್ಯತಿ ।।
ವಾಕ್ಯಭೇದಪ್ರಸಂಗತ್ವಾನ್ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೭೩೩ ।।

ಏವಂವಿಧಸ್ಯ ಕರ್ಮತ್ವಮುಪಾಸ್ತಿಂ ಚಾಽಽತ್ಮನಸ್ತಥಾ ।।
ಉಭಯಂ ವಿದಧದ್ವಾಕ್ಯಂ ಭಿದ್ಯೇತೈವ ನ ಸಂಶಯಃ ।। ೧೭೩೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಪಣಮಿತಿ ವಚೋ ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ನಿರ್ಧಾರಿತಾರ್ಥಂ ಜಾನೀಯಾತ್ಸ್ಫುಟನ್ಯಾಯಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೭೩೫ ।।

ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಮನ್ಯ ಏವಾಯಂ ತೃತೀಯಶ್ಚೇತ್ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ಶ್ರುತೌ ಸ್ಮೃತೌ ವಾ ಲೋಕೇ ವಾ ಸಿದ್ಧಶ್ಚೇದಸ್ತು ನಾನ್ಯಥಾ ।। ೧೭೩೬ ।।

ತಸ್ಮಾದಸದಿದಂ ಗೀತಮಾತ್ಮಾನಮಿತಿ ಯದ್ವಚಃ ।।
ತತ್ಸಮುಚ್ಚಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಿತ್ಯೇತಚ್ಚೋಕ್ತಯುಕ್ತಿತಃ ।। ೧೭೩೭ ।।

ಕಾರ್ಯಲಿಂಗಸಮುಚ್ಛಿತ್ತಿಃ ಫಲಂ ನಾಽಽದ್ಯಸಮುಚ್ಚಿತೇಃ ।।
ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಕಲ್ಪಯಿತುಂ ಶಕ್ಯಂ ಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯವಿರೋಧತಃ ।। ೧೭೩೮ ।।

ದ್ವೈತೈಕತ್ವಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾಯಿನಃ ಪಿತುಃ ।।
ಪುತ್ರೇ ನ್ಯಸ್ತಾತ್ಮಭಾರಸ್ಯ ಮರಣಾತ್ಪರತಃ ಫಲಮ್ ।। ೧೭೩೯ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯೈ ಚೈನಮಿತ್ಯಾದಿ ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮಾವಾಪ್ತಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಶ್ರೂಯತೇ ಸ್ಪಷ್ಟವಚನಂ ದೇಹಾದೇರ್ನಾಶನಂ ಕುತಃ ।। ೧೭೪೦ ।।

ನ ಚಾಪ್ಯತಿಕ್ರಮಾರ್ಥತ್ವಂ ಜಯ್ಯ ಇತ್ಯಸ್ಯ ಯುಕ್ತಿಮತ್ ।।
ತಸ್ಯಾಽಽವಿಶತಿವಾಕ್ಯೇನ ವಿರೋಧಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೭೪೧ ।।

ಮತಂ ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇರೂರ್ಧ್ವಂ ಭೋಗಸ್ಯ ಭುಕ್ತಿತಃ ।।
ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾತ್ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ನಾಶನಂ ಪಿತುಃ ।। ೧೭೪೨ ।।

ನೈವಂ ಸ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಬೋಧಸ್ಯ ನಿಷ್ಫಲತ್ವಪ್ರಸಂಗತಃ ।।
ವಿದ್ಯಾಫಲಸ್ಯ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇಃ ಪ್ರಾಗಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಬೋಧತಃ ।। ೧೭೪೩ ।।

ಸಂಸಾರಾನರ್ಥನಾಶೋ ಹಿ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪ್ರಾರ್ಥ್ಯತೇ ಫಲಮ್ ।।
ವಿದ್ಯಾಮೃತೇಽಪಿ ತಚ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾದ್ಧ್ರುವಂ ವಿದ್ಯಾ ನಿರರ್ಥಿಕಾ ।। ೧೭೪೪ ।।

ಧ್ವಾಂತನಾಶೋಽಥ ವಿದ್ಯಾಾಯಾಃ ಕಾರ್ಯಂ ಚೇದಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸರ್ವಾನರ್ಥಸ್ಯ ನಷ್ಟತ್ವಾತ್ಕಿಮನ್ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ತಮೋಹುತೇಃ ।। ೧೭೪೫ ।।

ಉತ್ಖಾತದಂತೋರಗವದವಿದ್ಯಾ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ।।
ವಿದ್ಯಮಾನಾಽಪಿ ವಿಧ್ವಸ್ತತೀವ್ರಾನರ್ಥಪರಂಪರಾ ।। ೧೭೪೬ ।।

ಕಾಮಕರ್ಮಾದಿವಿಧ್ವಸ್ತೌ ನಾವಿದ್ಯಾಽನರ್ಥಭುಕ್ತಯೇ ।।
ಪ್ರತೀಚೋಽಲಮೃತೇ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣಂ ನ ಹಿ ಕಾರಣಮ್ ।। ೧೭೪೭ ।।

ವಿದ್ಯಮಾನಾ ಪುನಃ ಕಾಮಂ ಕರ್ಮ ಚಾಪಿ ಪ್ರವರ್ತಯೇತ್ ।।
ಅವಿದ್ಯೇತಿ ಮತಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೭೪೮ ।।

ಅವಿದ್ಯಾ ವಿದ್ಯಮಾನಾ ಚೇಚ್ಛಕ್ತೋತ್ಪಾದಯಿತುಂ ಬಲಾತ್ ।।
ನಾಶಕದ್ರಕ್ಷಿತುಂ ನಾಶಾತ್ಕಥಂ ತೇ ಕಾಮಕರ್ಮಣೀ ।। ೧೭೪೯ ।।

ಅಥ ಕಾರಣಸಂಸರ್ಗೋ ನಾಶಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಾನ್ಪ್ರತ್ಯವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಾತ್ಫಲಂ ತನ್ನ ಸಮುಚ್ಚಿತೇಃ ।। ೧೭೫೦ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಸಂಘಾತವಿಧ್ವಂಸೋ ನಿರ್ಯುಕ್ತಿಕ ಇಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಅಥ ಸತ್ಯಪಿ ಸಂಮೋಹೇ ಸಂಘಾತಶ್ಚೇದ್ವಿಶೀರ್ಯತೇ ।। ೧೭೫೧ ।।

ದೇಹಹೇತ್ವಂತರಾಭಾವಾದ್ಭೂಯೋಽಪಿ ವಿಫಲೈವ ಧೀಃ ।।
ಆನರ್ಥಕ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಧಿಯೋ ನ ಚ ಯುಕ್ತಂ ಕಥಂಚನ ।।

ನಿಃಶೇಷೋಪನಿಷತ್ಕಾಂಡನೈರರ್ಥಕ್ಯಪ್ರಸಂಗತಃ ।। ೧೭೫೨ ।।
ಅಪಿ ಚ ಧ್ವಸ್ತನಿಃಶೇಷಕಾರ್ಯಪ್ರಾಣಾದಿಸಾಧನಃ ।।

ಶ್ರವಾಣಾದಿ ಕಥಂ ಕುರ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೋಪಲಬ್ಧಯೇ ।। ೧೭೫೩ ।।
ವೈರಾಗ್ಯಾತಿಶಯಾರ್ಥತ್ವಾದ್ಗೌಣಂ ಚೇನ್ನಾಶನಂ ಮತಮ್ ।।

ಸ್ವವ್ಯಾಖ್ಯಾನವಿರೋಧಿತ್ವಾನ್ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೭೫೪ ।।
ಅತ್ರೈವ ಸಂನಿಮಜ್ಜಂತಿ ಪ್ರಾಣಾಃ ಸರ್ವೇ ಸ್ವಕಾರಣೇ ।।

ಮೃತಃ ಶೇತೇ ಸ ಆಧ್ಮಾತೋ ಜೀವತೈತದ್ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೧೭೫೫ ।।
ಫಲಂ ಚೈತತ್ತ್ವಯೈವೋಕ್ತಂ ಪ್ರಥಮಾಯಾಃ ಸಮುಚ್ಚಿತೇಃ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ನ ಜೀವತೋ ವಾಚ್ಯಂ ಗೌಣಂ ವಿಶರಣಂ ತ್ವಯಾ ।। ೧೭೫೬ ।।
ಅತ್ರೈವೇತಿ ಫಲಂ ಚೋಕ್ತ್ವಾ ಪ್ರಥಮಾಯಾಃ ಸಮುಚ್ಚಿತೇಃ ।।

ವ್ಯುತ್ಥಿತಸ್ಯಾಖಿಲಾದ್ಭೋಜ್ಯಾನ್ನಾಮಮಾತ್ರಾವಶೇಷಿಣಃ ।। ೧೭೫೭ ।।
ಪರಮಾತ್ಮಾಪರಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಯಾಽನಾಪ್ತನಿರ್ದ್ವಯಃ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಽತ ಆರಬ್ಧಾ ಬ್ರಹ್ಮಾವಿದ್ಯಾನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೧೭೫೮ ।।
ಏತತ್ತ್ವದೀಯಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ತದ್ವಿರುದ್ಧಮಿದಂ ವಚಃ ।।
ಸಂಘಾತಸ್ಯ ವಿಶರಣಂ ಜೀವತಶ್ಚೇತಿ ದುಃಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೧೭೫೯ ।।

ನಿಷಿದ್ಧಷಡ್ವಿಕಾರಸ್ಯ ಶ್ರುತ್ಯೈವ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಅವಿದ್ಯಾ ತದ್ವಿಕಾರಶ್ಚ ನ ಯುಕ್ತಸ್ತೂಷರಾದಿವತ್ ।। ೧೭೬೦ ।।

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭದ್ವಾರೈವ ಮುಕ್ತಿರಿತ್ಯಪಿ ಯದ್ವಚಃ ।।
ತಸ್ಯಾಪಿ ದುಷಣಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಯಥೋಕ್ತಾನ್ಯಾಯವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೧೭೬೧ ।।

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭವದ್ಯಸ್ಮಾತ್ಕ್ರಿಮ್ಯಾದೇರಪಿ ಸಂಗತಿಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಲಕ್ಷಣಾಽಸಾಧ್ವೀ ತೇನೇಯಂ ಕಲ್ಪನಾ ಕೃತಾ ।। ೧೭೬೨ ।।

ಸಂಸಾರಿತಾಽವಿಶಿಷ್ಟೈವ ಮೋಕ್ಷಾದರ್ವಾಕ್ಷು ಭೂಮಿಷು ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಶ್ವಸೃಜೋ ಧರ್ಮ ಇತ್ಯಾದಿವಚನಾನ್ಮನೋಃ ।। ೧೭೬೩ ।।

ವಿದ್ಯಾಂ ಚೇತ್ಯಾದಿಮನ್ರೋಽಪಿ ನ ಸಮುಚ್ಚಯಬೋಧಕಃ ।।
ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧಿತ್ವಾನ್ನ ಸಹಾವಸ್ಥಿತಿಸ್ತಯೋಃ ।। ೧೭೬೪ ।।

ಕತ್ವಾಯೋಗಾತ್ಪೂರ್ವಕಾಲತ್ವಮವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ಸ್ವಾಭಾವಿಕಂ ಕರ್ಮ ಮೃತ್ಯುರ್ವಿದ್ಯಾ ಶಾಸ್ರೀಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೭೬೫ ।।

ಮೃತ್ಯುಃ ಸ್ವಾಭಾವಿಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಶಾಸ್ರೀಯಂ ಸಂಭವಸ್ತಥಾ ।।
ಶಾಸ್ರೀಯೇಣೇತರತ್ತೀರ್ತ್ವಾ ವಿದ್ಯಯಾಽಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।। ೧೭೬೬ ।।

ನಾವಿರತೋ ದುಶ್ಚರಿತಾದಿತಿ ಚಾಽಽಗಮಿಕಂ ವಚಃ ।।
ತಪಸಾ ಕಲ್ಮಷಂ ಹಂತಿ ವಿದ್ಯಯಾಽಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।। ೧೭೬೭ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಸಮುಚ್ಚಯಾಶೇಹ ಕಾರ್ಯಾ ನಾಕ್ಷರಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಅಪ್ರಮಾಣಂ ಬ್ರುವಾಣಸ್ತು ನಾಸ್ಮಾಭಿರ್ವಿನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೭೬೮ ।।

ತಸ್ಮಾದ್ವ್ಯುತ್ಥಾಯ ಕರ್ಮಭ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಬುದ್ಧಯಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾನ್ನಿರ್ವಾಂತೀತ್ಯೇಷ ನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೧೭೬೯ ।।

ಅಪುಣ್ಯಪುಣ್ಯೋಪರಮೇ ಯಂ ಪುನರ್ಭವನಿರ್ಭಯಾಃ ।।
ಶಾಂತಾಃ ಸಂನ್ಯಾಸಿನೋ ಯಾಂತಿ ತಸ್ಮೈ ಮೋಕ್ಷಾತ್ಮನೇ ನಮಃ ।। ೧೭೭೦ ।।

ನ ಚೇಹ ಲೋಕಶಬ್ದೇನ ಕಶ್ಚಿದನ್ಯೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಪರಾತ್ಮನಃ ಸ್ವಶಬ್ದೇನ ವಿಶೇಷಣಸಮನ್ವಯಾತ್ ।। ೧೭೭೧ ।।

ಆತ್ಮಾನಮೇವೇತಿ ತಥಾ ಚಾಽಽತ್ಮಶಬ್ದೋ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಲೋಕಸ್ಯ ಗ್ರಹಣಂ ತಸ್ಮಾನ್ನ ಕರ್ಮಸಮವಾಯಿನಃ ।। ೧೭೭೨ ।।

ವಿದ್ಯಾಪ್ರಕರಣೇ ಚೋರ್ಧ್ವಮಾತ್ಮನೈವ ವಿಶೇಷಣಾತ್ ।।
ಯೇಷಾಂ ನೋ ಹ್ಯಯಮಾತ್ಮೇತಿ ಕಾರ್ಯಲೋಕನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೧೭೭೩ ।।

ಅಸ್ಮಾದ್ಧ್ಯೇವೇತಿ ಲಿಂಗಾಚ್ಚೇಲ್ಲೋಕೋಽನ್ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ಸ್ವಲೋಕಸ್ಯಾರ್ಥವಾದತ್ವಾನ್ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೭೭೪ ।।

ಸಾಧನಾಂತರಸಂಭಾವ್ಯಂ ಯಾವತ್ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಫಲಮ್ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಂ ತದಾತ್ಮನೋ ಲೋಕಾತ್ಸಿದ್ಧಮಸ್ಯೇತಿ ನೂಯತೇ ।। ೧೭೭೫ ।।

ಯೋಽಕಾಮ ಇತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಹ್ಯಮೇವಾರ್ಥ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಂ ಕರ್ಮಾಖಿಲಮಿತಿ ಸ್ಮೃತೇರಪಿ ಶುಭಂ ವಚಃ ।। ೧೭೭೬ ।।

ಯದ್ಯಕೃತ್ಸ್ರೋಽಪರಿಜ್ಞಾನಾಜ್ಜ್ಞಾನಾತ್ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಂ ಸಮಶ್ರ್ನುತೇ ।।
ಆತ್ಮಶಬ್ದಪ್ರಯೋಗೋಽಯಂ ತದಾ ಲೋಕೇ ಸಮಂಜಸಃ ।। ೧೭೭೭ ।।

ಅನ್ಯಥಾಽವ್ಯಾಕೃತಾವಸ್ಥಾಲ್ಲೋಕಾದಿತಿ ವದೇಚ್ಛ್ರುತಿಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕನಿರಾಸಾರ್ಥಂ ವಚಃ ಸ್ಯಾತ್ಸವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೧೭೭೮ ।।

ನಾನ್ಯಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಕೃತೇಽನ್ಯೋಽರ್ಥೋ ವಿರಹಯ್ಯ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಗ್ರಹೀತುಂ ಸುಧಿಯಾ ಶಕ್ಯೋ ವೈಶ್ವಾನರವರಾದೃತೇ ।। ೧೭೭೯ ।।

ಉಕ್ತೇನ ವಚಸಾ ತಾವತ್ಸ್ವಾರಾಜ್ಯಂ ವಿದುಷೋಽವದತ್ ।।
ಕಥಂ ನೂಪಕರೋತ್ಯಜ್ಞೋ ದೇವಾದೀನಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೭೮೦ ।।

ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾಭಿಮಾನೀ ಸನ್ನತತ್ತ್ವಜ್ಞಃ ಪರಾಙ್ಭತಿಃ ।।
ಕಾನೇಷೋಽವತಿ ಪಶುವತ್ಕರ್ಮಭಿಃ ಕೈಶ್ಚ ಸರ್ವದಾ ।। ೧೭೮೧ ।।

ಸರ್ವೇಶ್ವರೇಶಿತಾ ತಾವತ್ಪೂರ್ವಶ್ರುತ್ಯೋಪವರ್ಣಿತಾ ।।
ಯಥಾ ತ್ವಜ್ಞಸ್ಯ ಪಾರಾರ್ಥ್ಯಂ ತಥೇದಾನೀಂ ಪ್ರಪಂಚಯತೇ ।। ೧೭೮೨ ।।

ಅಜ್ಞಾತಾತ್ಮಾ ಹ್ಯವಿದ್ಯೋತ್ಥಸಂಘಾತೋ ದೇಹಲಿಂಗವಾನ್ ।।
ಆತ್ಮಲೋಕಾಭಿಧಾನಾಭ್ಯಾಂ ದೇಹಾಂತೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೭೮೩ ।।

ಯಾಗಾದಿಕಾರ್ಯಂ ದೇವಾದೇರ್ದೇಹಲಿಂಗದ್ವಯಾದೃತೇ ।।
ನಾನ್ಯಥಾ ಯುಜ್ಯತೇ ಯಸ್ಮಾದತಸ್ತದ್ವಾನಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೭೮೪ ।।

ಕರ್ಮಣಾಽನಾರ್ಜಿತೋ ಯಸ್ಮಾನ್ನ ಕಶ್ಚಿದುಪಕಾರಕೃತ್ ।।
ಗೃಹೀ ದೇವಾದಿಭಿಸ್ತಸ್ಮಾದಾರ್ಜಿತೋಽಭೂತ್ಸ್ವಕರ್ಮಭಿಃ ।। ೧೭೮೫ ।।

ದೇವಾದಯೋಽಪಿ ಗೃಹಿಣಾ ತದ್ವದೇವ ಸ್ವಕರ್ಮಭಿಃ ।।
ಆರ್ಜಿತಾ ಏವ ವಿಜ್ಞೇಯಾಸ್ತನ್ನಿಮಿತ್ತಫಲೇಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೧೭೮೬ ।।

ಕರ್ತ್ರೇಹ ಯತ್ಕೃತಂ ಕಾರ್ಯಂ ತದ್ಭೋಗಾಯಾವಕಲ್ಪತೇ ।।
ಅಕೃತಾಭ್ಯಾಗಮೋ ಯಸ್ಮಾತ್ಕೃತನಾಶಶ್ಚ ನೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೮೭ ।।

ಕರ್ತುತ್ವಂ ಚಾಸ್ಯಾವಿದ್ಯಾತೋ ನ ಸ್ವತಃ ಕರ್ತೃತಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಕರ್ತೇವ ಭೋಕ್ತಾಽಪ್ಯಜ್ಞಃಸ್ಯಾದ್ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ದ್ವಯಮಪ್ಯಸತ್ ।। ೧೭೮೮ ।।

ಅಭುಕ್ತಸ್ಯಾಪ್ಯುಪಾತ್ತಸ್ಯ ಹ್ಯವಿದ್ಯಾಪಿಹಿತಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಕರ್ಮಣೋಽತಃ ಕ್ಷಯೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೭೮೯ ।।

ಸರ್ವಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ ।।
ಅಸಂಹತಂ ಮಿಥೋ ನಾಲಂ ಜಡಂ ವಸ್ತು ಪ್ರವರ್ತಿತುಮ್ ।। ೧೭೯೦ ।।

ಸರ್ವಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಭೋಕ್ತೈವ ಚಿತ್ಪ್ರಾಧಾನ್ಯವಿವಕ್ಷಯಾ ।।
ಬಾಹ್ಯೋಪರಕ್ತಬುದ್ಧೀನಾಂ ಭೋಗಶ್ಚಿದವಸಾನತಾ ।। ೧೭೯೧ ।।

ಮಧುಬ್ರಾಹ್ಮಣವಿದ್ಯಾಯಾಮಿದಮೇವ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವಸ್ತ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನಾತಿಯತ್ನತಃ ।। ೧೭೯೨ ।।

ಏವಂ ಸತ್ಯಯಮಾತ್ಮೇತಿ ಸಂಹತೋ ಜಗದಾತ್ಮನಾ ।।
ಲೋಕೋ ಭೋಜ್ಯಃ ಪಶುರ್ಜ್ಞೇಯೋ ದೇವಾದೇರುಷಕಾರಕಃ ।। ೧೭೯೩ ।।

ದೇವಾದಿಭಿರುಪಾತ್ತೋಽಯಮಿತ್ಯೇತದ್ಗಮ್ಯತೇ ಕುತಃ ।।
ಅಸ್ಯಾರ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಸ ಯದಿತ್ಯಾದಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೭೯೪ ।।

ಯೋ ದೇವತಾ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ದ್ರವ್ಯತ್ಯಾಗಃ ಸ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಯಾಗ ಆಸೇಚನಾಧಿಕ್ಯಾದ್ಧೋಮಾಖ್ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಸ ಏವ ತು ।। ೧೭೯೫ ।।

ಲೋಕತ್ವಸ್ಯ ವಿಧೇಯತ್ವಾದ್ಯಜ್ಜುಹೋತೀತ್ಯನೂದ್ಯತೇ ।।
ನಾನೂಕ್ತಿಂ ಕೇಚಿದಿಚ್ಛಂತಿ ದೇವಾದ್ಯಾರ್ಜಿತಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೭೯೬ ।।

ನಾವಶ್ಯಕಾರ್ಯತಾ ಚೈಷಾಂ ಸಿದ್ಧಾಽತೋಽನ್ಯತ್ರ ಮಾನತಃ ।।
ನಿತ್ಯತ್ವಾದ್ಧೇತುವಚನಂ ನ ಯುಕ್ತ್ಯಾಽತೋಽವಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೭೯೭ ।।

ಯಚ್ಚಾಪ್ಯಹರಹರ್ವೇದಮನುಬ್ರೂತೇ ಪ್ರಯತ್ನವಾನ್ ।।
ಋಷೀಣಾಂ ತೇನ ಲೋಕೋಽಯಂ ಗೃಹಸ್ಥೋ ಭೋಜ್ಯ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೧೭೯೮ ।।

ಉತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ವಾಕ್ಯೇಷು ಸಮಾನಾ ಯೋಜನೇಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ಅಕ್ಷರಾಣಾಂ ನ ತತ್ರಾಸ್ತಿ ವಸ್ತು ಕಿಂಚಿತ್ತಿರೋಹಿತಮ್ ।। ೧೭೯೯ ।।

ಯಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಸರ್ವದೋಷಕರೋತ್ಯಯಮ್ ।।
ಅವಿನಾಶಮತಸ್ತಾನಿ ತಸ್ಯೇಚ್ಛಂತ್ಯಾತ್ಮದೇಹವತ್ ।। ೧೮೦೦ ।।

ಸ್ವಕರ್ಮಾರ್ಜಿತಸಂಭೋಗದಾಯಿತ್ವೇಽಸ್ತಿ ನ ಕಶ್ಚನ ।।
ದೇವಾದೀನಾಂ ವಿಶೇಷೋಽತ್ರ ಗೃಹಸ್ಥಸ್ವಾತ್ಮದೇಹಯೋಃ ।। ೧೮೦೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಹುತಾಶೇನ ವಿನಾಶೋಽಸ್ಯಾಪ್ಯಕರ್ತುತಾ ।।
ಅಯಂ ನಾಶೋ ಮಹಾನಸ್ಯ ಹ್ಯನ್ಯಃ ಶಕ್ಯಾಶ್ಚಿಕಿತ್ಸಿತುಮ್ ।। ೧೮೦೨ ।।

ಅತಃ ಶ್ರುತಿವಚೋ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ತಸ್ಮಾದೇಷಾಮಿತೀರಿತಮ್ ।।
ಮಾ ಭೂತ್ಸರ್ವಸ್ವಹಾನಿರ್ನೋ ಬ್ರಹ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿದ್ಯಯಾ ।। ೧೮೦೩ ।।

ಅವಶ್ಯಮೃಣವತ್ಕೃತ್ಯಂ ಯಾವಜ್ಜೀವಾದಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತಂ ವಿದಿತಂ ವೇದೇ ತಥಾ ಸ್ಮೃತಿವಚಃಸು ಚ ।। ೧೮೦೪ ।।

ಅವದಾನವಿಧೌ ತಚ್ಚ ವಿಶೇಷೇಣ ವಿಚಾರಿತಮ್ ।।
ಋಣಂ ಹೇತ್ಯರ್ಥವಾದೇಷು ತಸ್ಮಾತ್ಕುರ್ಯಾದ್ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೧೮೦೫ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತೌ ಚ ನಿವೃತ್ತೌ ಚ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯಾಧಿಕಾರಿಣಃ ।।
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇ ಸತಿ ಸಂಸಾರಸೃತೌ ಕಸ್ಮಾತ್ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೧೮೦೬ ।।

ನ ತು ವಿಧ್ವಸ್ತನಿಃಶೇಷಸಂಸಾರಾನರ್ಥವರ್ತ್ಮನಿ ।।
ನಿವೃತ್ತಿಲಕ್ಷಣೇ ವಾಚ್ಯಂ ಕೇನಾಯಂ ಪ್ರೇರ್ಯತೇವಶಃ ।। ೧೮೦೭ ।।

ರಕ್ಷಂತಿ ನನು ದೇವಾಸ್ತಂ, ನ ವಿಶಿಷ್ಟಾಧಿಕಾರಿಣಮ್ ।।
ತೇಽಪಿ ರಕ್ಷಂತಿ ಯತ್ನೇನ ನ ಚ ಸಾಮಾನ್ಯಮಾನುಷಮ್ ।। ೧೮೦೮ ।।

ಅನ್ಯಥಾ ಕೃತನಾಶಃ ಸ್ಯಾದಕೃತಾಭ್ಯಾಗಮಸ್ತಥಾ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯನರರಕ್ಷಾಯಾಂ ತಸ್ಮಾದೇತದನುತ್ತರಮ್ ।। ೧೮೦೯ ।।

ನಾಪ್ಯವಿದ್ಯೇತಿ ವಕ್ತವ್ಯಂ ತಸ್ಯಾ ಧ್ವಾಂತೈಕಮಾತ್ರತಃ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಧೀಮಾತ್ರಹೇತುತ್ವಾತ್ಪ್ರೇರಕತ್ವಂ ನ ಯುಕ್ತಿಮತ್ ।। ೧೮೧೦ ।।

ಅನರ್ಥಪರಿಪಾಕತ್ವಮಪಿ ಜಾನನ್ಪ್ರವರ್ತತೇ ।।
ಪಾರತಂತ್ರ್ಯಮೃತೇ ದೃಷ್ಟಾ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ನೇದೃಶೀ ಕಚಿತ್ ।। ೧೮೧೧ ।।

ತಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರೇಯೋರ್ಥಿನಃ ಪುಂಸಃ ಪ್ರೇರಕೋಽನಿಷ್ಟಕರ್ಮಣಿ ।।
ವಕ್ತವ್ಯಸ್ತನ್ನಿರಾಸಾರ್ಥಮಿತ್ಯರ್ಥಾ ಸ್ಯಾತ್ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೮೧೨ ।।

ಪ್ರಾಪ್ತಾಶೇಷಪುಮರ್ಥೋಽಯಂ ಸ್ವತ ಏವೇಹ ಮಾನವಃ ।।
ನಿರಸ್ತಾಶೇಷಾನರ್ಥಶ್ಚ ತನ್ಮೋಹಾದ್ವಿಪರೀತಧೀಃ ।। ೧೮೧೩ ।।

ಅನಾಪ್ತಪುರುಷಾರ್ಥೋಽಯಂ ನಿಃಶೇಷಾನರ್ಥಸಂಕುಲಃ ।।
ಇತ್ಯಕಾಮಯತಾನಾಪ್ತಾನ್ಪುಮರ್ಥಾನ್ಸಾಧನೈರ್ಜಡಃ ।। ೧೮೧೪ ।।

ಜಿಹಾಸತಿ ತಥಾಽನರ್ಥಾನವಿದ್ವಾನಾತ್ಮನಿ ಶ್ರಿತಾನ್ ।।
ಅವಿದ್ಯೋದ್ಭೂತಕಾಮಃ ಸನ್ನಥೋ ಖಲ್ವಿತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ।। ೧೮೧೫ ।।

ಅಕಾಮತಃ ಕ್ರಿಯಾ ಕಾಚಿದೃಶ್ಯತೇ ನೇಹ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ।।
ಯದ್ಯದ್ಧಿ ಕುರುತೇ ಕಿಂಚಿತ್ತತ್ತತ್ಕಾಮಸ್ಯ ಚೇಷ್ಟಿತಮ್ ।। ೧೮೧೬ ।।

ಕಾಮ ಏಷ ಕ್ರೋಧ ಏಷ ಇತ್ಯಾದಿವಚನಂ ಸ್ಮೃತೇಃ ।।
ಪ್ರವರ್ತಕೋ ನಾಪರೋಽತಃ ಕಾಮಾದಿತ್ಯವಸೀಯತೇ ।। ೧೮೧೭ ।।

ಪ್ರಾಗ್ದಾರಾದ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಾದೇಕಾಕ್ಯೇವ ಪುಮಾನಭೂತ್ ।।
ಊರ್ಧ್ವಂ ದಾರಾದಿಸಂಬಂಧಾತ್ಪುತ್ರಪೋತ್ರಾದಿಸಂಯುತೇಃ ।। ೧೮೧೮ ।।

ವಿಸ್ತಾರಿತಕುಟುಂಬಂ ತಂ ಕಸ್ಮೈಚಿತ್ಕಶ್ಚಿದಂತಿಕೇ ।।
ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಕಾಮಸಂಭೂತಂ ಪುತ್ರಪೌತ್ರಾದಿವಿಸ್ತರಮ್ ।। ೧೮೧೯ ।।

ಪ್ರಾಗ್ದಾರೋದ್ವಹನಾತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಕುಟುಂಬಂ ಯತ್ಪ್ರಪಶ್ಯಸಿ ।।
ಆತ್ಮೈವೈಕಃ ಪುಮಾನಾಸೀನ್ನಾಽಽಸೀತ್ಪುತ್ರಾದಿ ಕಿಂಚನ ।। ೧೮೨೦ ।।

ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯನಿರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಕೇವಲಂ ಪ್ರಾಗಭೂದಿದಮ್ ।।
ಪುತ್ರಪೌತ್ರಾದಿಸಂಭಿನ್ನಂ ಕುಟುಂಬಂ ಯತ್ಪ್ರಪಶ್ಯಸಿ ।। ೧೮೨೧ ।।

ಕಾಮಾದ್ಯಶೇಷಬೀಜಾತ್ಮಾಽಪ್ರಜ್ಞಾತಾತ್ಮೈಕತತ್ತ್ವಕಃ ।।
ಸೋಽತಿಗ್ರಹಗ್ರಹಾವಿಷ್ಟೋ ವಿಪರೀತಾರ್ಥನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೧೮೨೨ ।।

ಸ್ವತಃ ಕೃತ್ಸ್ನೋಽಪ್ಯಸಂಬೋಧಾದಕೃತ್ಸ್ನೋ ವಿಪರೀತಧೀಃ ।।
ತೃಷ್ಣಯಾ ಪ್ರಹಿತೋ ಬಾಲಃ ಸೋಽಕಾಮಯತ ಮಾನವಃ ।। ೧೮೨೩ ।।

ಕರ್ಮಾಧಿಕಾರಹೇತುರ್ಮೇ ಜಾಯಾ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಸಾಧನಮ್ ।।
ಪೂರ್ವಪೂರ್ವಸ್ಯ ಹೇತುತ್ವಮಥಶಬ್ದೈರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೮೨೪ ।।

ಅಥ ಪ್ರಜಾತ್ಮನಾ ತಸ್ಯಾಂ ಜಾಯೇಯ ಸ್ಥಾಸ್ನುಕರ್ಮಣೇ ।।
ಸ ಪುತ್ರೇಣೈವೇತಿ ವಚಸ್ತಥಾ ಚ ಶ್ರೂಯತೇ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೧೮೨೫ ।।

ದೈವಮಾನುಷವಿತ್ತೇನ ಸಂಪನ್ನೋಽಹಮಥೋತ್ತರಮ್ ।।
ಕರ್ಮ ಕುರ್ಯಾಂ ಯಥಾಪ್ರಾಪ್ತಂ ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೮೨೬ ।।

ಏತಾವಾನೇವ ಕಾಮೋಽಸ್ಯ ನಾತೋಽನ್ಯೋಽರ್ಥೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಸಾಧ್ಯಸಾಧನರೂಪೇ ಹಿ ದ್ವೇ ಏವಾತ್ರೈಷಣೇ ಯತಃ ।। ೧೮೨೭ ।।

ಏಷಣೇ ಏವ ಚಾಪ್ಯೇತೇ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಕಲ್ಪಿತೇ ।।
ಪುಮರ್ಥಸ್ಯಾನವಸಿತೇರೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ಯಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೧೮೨೮ ।।

ಕರ್ಮಸಾಧನರೂಪತ್ವಾಜ್ಜಾಯಾದೇರ್ನ ಪುಮರ್ಥತಾ ।।
ಲೋಕತ್ರಯಾಸಂಗೃಹೀತೇರೇತಾವಾನಿತಿ ದುರ್ಘಟಮ್ ।। ೧೮೨೯ ।।

ನ ಲೋಕತ್ರಯಸಾಧ್ಯಸ್ಯ ಸಾಧನೈಕವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಆಕ್ಷಿಪ್ತಸಾಧ್ಯಂ ಸಾಧ್ಯತ್ವಾದಿತರತ್ಕರ್ಮಸಾಧನಮ್ ।। ೧೮೩೦ ।।

ಲೋಕತ್ರಯಫಲಂ ಯಸ್ಮಾದುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಮತಮ್ ।।
ಕರ್ಮಾನಾಕ್ಷಿಪ್ಯ ನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ತಚ್ಚಾಪಿ ಲಭತೇ ಸ್ವತಃ ।। ೧೮೩೧ ।।

ಸಮಾಪ್ತಿಃ ಕರ್ಮಣೋ ನಾಪಿ ಲೋಕತ್ರಯಫಲಾದೃತೇ ।।
ಅಂತರ್ಣೀತಫಲಂ ತಸ್ಮಾದಿಹ ಸಾಧನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೮೩೨ ।।

ಏಷಣೈಕೈವ ತೇನೇಯಮುತ್ತರತ್ರಾಭಿಧಾಸ್ಯತೇ ।। ೧೮೩೩ ।।
ಅರ್ಥಾತ್ಸಾಧ್ಯಾಭಿಧಾನಂ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಧನಾಭಿಹಿತೌ, ಯಥಾ ।।
ಭೋಜನೇಽಭಿಹಿತೇ ಪುಂಸೋ ಹ್ಯರ್ಥಾತ್ತೃಪ್ತಿಃ ।। ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೧೮೩೪ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನರೂಪೇ ದ್ವೇ ಏಷಣೇ ಕಾಮ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಅಯಥಾವಸ್ತುರೂಪತ್ವಾದಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುಕೇ ।। ೧೮೩೫ ।।

ವಿಶ್ವಾಸೋಽತೋಽತ್ರ ವಿದುಷಾ ನ ಕಾರ್ಯಃ ಸ್ವಪ್ನಲಾಭವತ್ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾಯೈವೈಷಣಾಭ್ಯೋಽತಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಂ ಸಮಾಶ್ರಯೇತ್ ।। ೧೮೩೬ ।।

ಇಚ್ಛನ್ನಪಿ ಯತೋ ನಾತೋ ಭೂಯೋ ವಿಂದೇದತೋಽಧಿಕಮ್ ।।
ತಸ್ಮಾದವಿದ್ಯಾಭೂಮಿಷ್ಠಃ ಕೃತ್ಸ್ನ ಏತಾವತಾ ಭೇವತ್ ।। ೧೮೩೭ ।।

ಏಕೈಕಮಪಿ ಜಾಯಾದೇರ್ಯಾವನ್ನಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಪೂರುಷಃ ।।
ಅಕೃತ್ಸ್ನಸ್ತಾವದಸ್ಮೀತಿ ಜಙಃ ಸಂಭಾವಯತ್ಯಯಮ್ ।। ೧೮೩೮ ।।

ಯಾವದೇೇತೇ ಯಥೋದ್ದಿಷ್ಟಾ ಆಪ್ತಾಃ ಸ್ಯುಃ ಕಾಮಪೂರ್ವಕಾಃ ।।
ಕೃತಸ್ನೋಽಸ್ಮೀತಿ ತದಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಸಂಭಾವಯತಿ ಮಾನವಃ ।। ೧೮೩೯ ।।

ಆತ್ಮಜಾಯಾಪ್ರಜಾವಿತ್ತವಿದ್ಯಾಭಿಃ ಪಂಚಭಿಃ ಕೃತಮ್ ।।
ಕರ್ಮ ಪಾಙ್ತ್ಕ ಭವೇದೇವಂ ಪಾಙ್ಲೇನ ಚ್ಛಂದಸಾ ಮಿತಮ್ ।। ೧೮೪೦ ।।

ವಾಹ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಸ್ತಾವದಾತ್ಮಾದ್ಯೈಃ ಪಾಙ್ತ್ಕತೋದಿತಾ ।।
ತೇಷ್ವಸತ್ಸ್ವಥ ಪಾಙ್ತ್ಕತ್ವಮುಚ್ಯತೇಽಧ್ಯಾತ್ಮಕರ್ಮಣಃ ।। ೧೮೪೧ ।।

ವಾಹ್ಯಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಭೇದೇನ ಕರ್ಮೈತದುಭಯಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ಪಾಙ್ಲಂ ಯಥಾ ತದ್ಭವತಿ ತಥೈತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೮೪೨ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಮನ ಏವಾಽಽತ್ಮಾ ತದಾಯತ್ತತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ವಾಗ್ಜಾಯಾದಿಪ್ರವೃತ್ತೀನಾಂ ಯಜಮಾನವದೇವ ತತ್ ।। ೧೮೪೩ ।।

ವಾಕ್ವ ಜಾಯೇತಿ ವಿಜ್ಞೇಯಾ ತದಧೀನತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಯದ್ಧ್ಯಾಯತೀಹ ಮನಸಾ ವಾಚಾ ವಕ್ತಿ ತದೇವ ಹಿ ।। ೧೮೪೪ ।।

ಸಂಪ್ರಧಾರ್ಯ ಮನೋ ವಾಚಾ ಮಂತ್ರಲೌಕಿಕರೂಪಯಾ ।।
ಅಥ ಪ್ರಸ್ಪಂದತೇಽತ್ಯರ್ಥಂ ಸಾ ಕ್ರಿಯಾ ಪ್ರಾಣ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೧೮೪೫ ।।

ಆಗಮಾರ್ಥಂ ವಿನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ಮನಸಾಽಥ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।।
ಪ್ರಾಣಃ ಪ್ರಜೇತಿ ತಾಂ ಚೇಷ್ಟಾಂ ಪ್ರಾಹುರ್ವೇದವಿದೋ ಜನಾಃ ।। ೧೮೪೬ ।।

ದ್ವಿಧೈವಾಽಽಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಂ ವಿತ್ತಂ ಕಾರ್ಯಭೇದಾತ್ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ದೈವಮಾನುಷತಾಽಪ್ಯಸ್ಯ ಸಾಧನತ್ವೋಪಚಾರತಃ ।। ೧೮೪೭ ।।

ಪರೀಕ್ಷ್ಯ ಚಕ್ಷುಷಾ ಯಸ್ಮಾಲ್ಲಭತೇ ಗೋಧನಾದಿಕಮ್ ।।
ಚಕ್ಷುಃ ಸ್ಯಾನ್ಮಾನುಷಂ ವಿತ್ತಂ ಯಥಾಽಽಯುರ್ಘೃತಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೮೪೮ ।।

ದೈವಭಾವಾಪ್ತಿತೋ ದೈವಂ ಜ್ಞಾನಂ ವಿತ್ತಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ತತ್ಸಾಧನತ್ವಾಚ್ಛೋತ್ರಸ್ಯ ಶ್ರೋತ್ರಮಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಂ ಧನಮ್ ।। ೧೮೪೯ ।।

ಬಾಹ್ಯವಾಗಾದಿಚೇಷ್ಟಾ ಚ ಯಾ ಚಾಂತಃಕರಣಾಶ್ರಯಾ ।।
ದೇಹೇಽಭಿವ್ಯಜ್ಯತೇ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾ ಕರ್ಮ ತತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೮೫೦ ।।

ಸಂಮಿತಃ ಸಂಖ್ಯಯಾ ಪಾದೈಃ ಪಾಙ್ತ್ಕಸ್ಯ ಚ್ಛಂದಸೋ ಯತಃ ।।
ಪಾಂಕೋ ಯಜ್ಞಸ್ತತಃ ಸದ್ಭಿಃ ಸರ್ವದಾ ಸಮುದಾಹೃತಃ ।। ೧೮೫೧ ।।

ತತ್ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಪಶುಃ ಪಾಙ್ಲೋ ಯಚ್ಚ ಕಿಂಚಿಚ್ಚರಾಚರಮ್ ।।
ತಚ್ಚಾಪಿ ಪಂಚಭೂತೋತ್ಥಂ ವಿದ್ಯಾತ್ಪಾಙ್ತ್ಕಮಶೇಷತಃ ।। ೧೮೫೨ ।।

ಪಾಙ್ತ್ಕಕರ್ಮಾತ್ಮಕೋ ಯಜ್ಞೋ ಯಜ್ಞಕಾರ್ಯಮಿದಂ ಜಗತ್ ।।
ಏತದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯತೋ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ತದೇವಾಽಽಪ್ನೋತ್ಯಶೇಷತಃ ।। ೧೮೫೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಅಥ ಯೋಽನ್ಯಾಮಿತಿ ಗ್ರಂಥಾದಾರಭ್ಯೋರುಪ್ರಯತ್ನತಃ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಮಾಮ್ನಾತಾ ಆ ಸಮಾಪ್ತೇರ್ವಿಭೂತಯಃ ।। ೧ ।।

ಅಧ್ಯಾಯಸ್ಯಾತ್ರ ಚಾವಿದ್ವಾನ್ವರ್ಣಾದ್ಯಾತ್ಮಾಭಿಮಾನವಾನ್ ।।
ಧರ್ಮೇಣ ನಿಯತಾತ್ಮಾ ಸಂಜುಹೋತ್ಯಾದಿಸ್ವಕರ್ಮಭಿಃ ।। ೨ ।।

ದೇವಾದಿಕ್ರಿಮಿಪರ್ಯಂತಂ ಬಿಭರ್ತಿ ಜಗದವ್ಯಯಮ್ ।।
ಏವಮೇವ ಜಗದ್ಯೋನಿರೇಕೈಕಃ ಕರ್ಮಕೃನ್ನರಃ ।। ೩ ।।

ಕೃತಸ್ನೇನ ಜಗತಾ ಯದ್ವತ್ಕರ್ಮಕೃತ್ಸಮುಪಾರ್ಜಿತಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತಕರ್ಮಭಿಸ್ತೇನ ಜಗತ್ತದ್ವದುಪಾರ್ಜಿತಮ್ ।। ೪ ।।

ಸ್ವದೇಹವದ್ಯತೋ ಭುಂಕ ಏಕೈಕೋಽನವಶೇಷತಃ ।।
ಸಾಧಾರಣಾನಿ ವಸ್ತೂನಿ ತಥಾಽಸಾಧಾರಣಾನ್ಯಪಿ ।। ೫ ।।

ಸ್ವಕರ್ಮಣಾಽನುಪಾತ್ತಸ್ಯ ನ ಚ ಭೋಗೋಽತ್ರ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ಏಕೈಕೇನೋಪಕಾರಿತ್ವಾತ್ತಸ್ಮಾಜ್ಜಗದುಷಾರ್ಜಿತಮ್ ।। ೬ ।।

ಸ್ವಭಾವತೋಽಖಿಲಂ ಕರ್ಮ ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಸಾಧಾರಣವಿಶೇಷಾತ್ಮಫಲಮಾರಭತೇ ದ್ವಿಧಾ ।। ೭ ।।

ಗುಣಪ್ರಧಾನಭಾವೇನ ಸಾಧಾರಣವಿಶೇಷತಃ ।।
ಸೂತ್ರಾದೇಃ ಕರ್ಮಣಃ ಕಾರ್ಯಂ ಕ್ರಿಮ್ಯಂತಸ್ಯಾಭಿಜಾಯತೇ ।। ೮ ।।

ದ್ರವ್ಯಾದಿದರ್ಶನಾಧೀನಂ ಫಲಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ಸಾಧಾರಣಾದಿಸಂಭೇದಭಿನ್ನಂ ತೇನ ಕ್ರಿಯಾಫಲಮ್ ।। ೯ ।।

ಕ್ವಚಿತ್ಸಾಧಾರಣಾತ್ಮೈವ ತಥಾಽಸಾಧಾರಣಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಕ್ವಚಿಚ್ಚೋಭಯಥಾ ಕಾರ್ಯಂ ದ್ರವ್ಯಾದೀಕ್ಷಣಚಿತ್ರತಃ ।। ೧೦ ।।

ಸಮಾಸವ್ಯಾಸತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಯಥೋಕ್ತಜ್ಞಾನಕರ್ಮಭಿಃ ।।
ಏಕೈಕೇನ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ನಮುಪಾತ್ತಂ ಭೋಗಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೧ ।।

ಸರ್ವಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕರ್ತಾ ಚ ಕಾರ್ಯಂ ಚಾಪಿ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಮಧುವಿದ್ಯಾಪ್ರಸಂಗೇನ ವಿಸ್ಪಷ್ಟಮಭಿಧಾಸ್ಯತೇ ।। ೧೨ ।।

ಯದಜೀಜನತ್ಫಲಂ ಕರ್ತಾ ಸ್ವಕರ್ಮಜ್ಞಾನಸಾಧನಃ ।।
ಸಪ್ತಾನ್ನಪ್ರವಿಭಾಗೇನ ತದ್ವಿಭಜ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।। ೧೩ ।।

ತ್ರೀಣ್ಯನ್ನಾನಿ ಫಲಂ ಕರ್ತುಶ್ಚತ್ವಾರ್ಯನ್ನಾನಿ ಯಾನಿ ತು ।।
ಪ್ರಯೋಗಸಮವಾಯಿತ್ವಾತ್ತಾನಿ ಸ್ಯುಃ ಕರ್ಮಸಾಧನಮ್ ।। ೧೪ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ಪಿತಾ ತಾವನ್ನ ಮನೋ ನ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ಅವಿಶಿಷ್ಟಾಧಿಕಾರಿತ್ವಾನ್ನ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನೋಽಪರಃ ।। ೧೫ ।।

ಸಿಸೃಕ್ಷಿತತ್ವಾನ್ಮನಸಸ್ತಥಾ ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮನಃ ಪ್ರಭೋಃ ।।
ಸಾಧಾರಣಾತ್ಮನಃ ಸ್ರಷ್ಟಾ ನಾತಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞತೋಽಪರಃ ।। ೧೬ ।।

ಗ್ರಂಥಾರ್ಥಧಾರಣಾಶಕ್ತಿರ್ಮೇಧಾ ಯದ್ಯಪಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ತಥಾಽಪಿ ಜ್ಞಾನಮೇವೇಹ ಸಾಧನತ್ವಾದ್ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೧೭ ।।

ಶಾಸ್ರೀಯಲೌಕಿಕಜ್ಞಾನಾವಿಶೇಷಗ್ರಹಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಜ್ಞಾನಗ್ರಹಣಂ ಮೇಧಯೇತ್ಯಭಿಧಿತ್ಸಿತಮ್ ।। ೧೮ ।।

ತಪಃಶಬ್ದೇನ ಕೃಚ್ಛ್ರಾದಿ ಯದಿ ನಾಮಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ತಥಾಽಪಿ ಕರ್ಮಗ್ರಹಣಂ ಸಪ್ತಾನ್ನೋದ್ಭೂತಿಹೇತುತಃ ।। ೧೯ ।।

ಧಿಯಾ ಧಿಯೇತಿ ಲಿಂಗಾಚ್ಚ ಗೃಹ್ಯೇತೇ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೀ ।।
ಮೇಧಾತಪೋಗಿರಾ ನಾನ್ಯೇ ಗ್ರಾಹ್ಯೇ ತ್ರದಫಲತ್ವತಃ ।। ೨೦ ।।

ಪಾಙ್ಲಂ ಹಿ ಪ್ರಕೃತಂ ಕರ್ಮ ವೇದೇತಿ ಜ್ಞಾನಮೇವ ಚ ।।
ವಿಹಾಯ ನಾತಃ ಪ್ರಕೃತಂ ಯುಕ್ತೋಽಪ್ರಕೃತಸಂಗ್ರಹಃ ।। ೨೧ ।।

ಮೇಧಾತಷೋತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ಸಾಧನಂ ಯತಃ ।।
ಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾದತೋ ಹೀತಿ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಶ್ರುತಿರಂಜಸಾ ।। ೨೨ ।।

ಅಸ್ಯ ಭೋಕ್ತೃಸಮೂಹಸ್ಯ ಸಾಧಾರಣಮಚೀಕ್ಲೃಪತ್ ।।
ಏಕಮನ್ನಂ ಪಿತಾ ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ತಚ್ಚೇದಂ ಯದಿಹಾದ್ಯತೇ ।। ೨೩ ।।

ಯದಿದಂ ಪ್ರಾಣಿಭಿರ್ನಿತ್ಯಮದ್ಯತೇಽಹರಹಸ್ತೃಷಾ ।।
ಸಾಧಾರಣಮಿದಂ ಯುಕ್ತಂ ಸರ್ವಭೂತಸ್ಥಿತೇಸ್ತತಃ ।। ೨೪ ।।

ಸ ಯ ಏತದುಪಾಸ್ತೇಽನ್ನಮಸಾಧಾರಣರೂಪತಃ ।।
ಪಾಪ್ಮನೋ ನೈವ ಸ ದ್ರಷ್ಟಾ ವ್ಯಾವರ್ತತ ಇಹಾಽಽತುರಃ ।। ೨೫ ।।

ಉಪಾಸನಂ ಚ ತಾತ್ಪರ್ಯಮಿಹ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಮೋಘಮನ್ನಮಿತಿ ತಥಾ ಮಂತ್ರೇ ತಾಚ್ಛೀಲ್ಯನಿಂದನಮ್ ।। ೨೬ ।।

ವೈಶ್ವದೇವಂ ಹಿ ನಾಮೈತದ್ಯದನ್ನಮುಪಸಾಧ್ಯತೇ ।।
ನಾಲಮೇತದ್ಧಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪಾಪ್ಮನಾಂ ವಿನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೨೭ ।।

ಇತ್ಯೇವಂ ಕೇಚಿದಿಚ್ಛಂತಿ ತತ್ತು ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಅನೂಕ್ತೇರ್ಯದಿದಮಿತಿ ಸಿದ್ಧೋಽರ್ಥೋಽನೂದ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೨೮ ।।

ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಂ ನ ಚ ತಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಶಾಸ್ರಮಾತ್ರಪ್ರಮಾಣತಃ ।।
ಯಥಾ ಸರ್ವಾತ್ತೃವಕ್ತ್ರಾಂತಸ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತಾ ತಥಾ ।। ೨೯ ।।

ಪ್ರತಿಪ್ರಾಣಿ ಮಮೇದಂ ಸ್ಯಾದಭಿಲಾಷಶ್ಚ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಪ್ರಾಣ್ಯಂಶಮಿಶ್ರತ್ವಂ ತತೋಽಸ್ಮಿನ್ನವಸೀಯತೇ ।। ೩೦ ।।

ನಾಽಽತ್ಮಾರ್ಥಂ ಪಾಚಯೇದನ್ನಮಿತಿ ಚಾಪಿ ಸ್ಮೃತೇರ್ವಚಃ ।।
ತೈರ್ದತ್ತಾನಪ್ರದಾಯೈಭ್ಯೋ ಯೋ ಭುಙ್ಲೇ ಸ್ತೇನ ಏವ ಸಃ ।।
ಅನ್ನಾದೇ ಭ್ರೂಣಹಾ ಮಾರ್ಷ್ಟೀತ್ಯಾದೀಹ ವಚನಂ ಸ್ಮೃತೇಃ ।। ೩೧ ।।

ತಸ್ಯಾಪಿ ಚಾಂತಃಪಾತಿತ್ವಾತ್ಸರ್ವಾದ್ಯಸ್ಯೈವ ಯುಕ್ತಿಮಾನ್ ।।
ಗ್ರಹಸ್ತಸ್ಯ ಗೃಹೀತೌ ತು ನಾಸ್ಯಾಂತಃಪಾತಿತಾ ತಥಾ ।। ೩೨ ।।

ಅಸೃಷ್ಟಾವಿನಿಯೋಗತ್ವೇ ಪ್ರಾಪ್ನುತಸ್ತದ್ಗ್ರಹೇ ಸತಿ ।।
ಸರ್ವಪ್ರಾಣಿಭಿರಾದ್ಯಸ್ಯ ತಚ್ಚಾನಿಷ್ಟಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೩೩ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಿಶ್ಚ ಪಾಪ್ಮಭ್ಯೋ ವೈಶ್ವದೇವಾನ್ನಸಂಗ್ರಹೇ ।।
ನ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ವಚನಂ ತಸ್ಯ ಶಾಸ್ರಮಾತ್ರವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೩೪ ।।

ಅಲ್ಪೀಯಃಪಾಪಹಾನಿಶ್ಚ ನಾಪಿ ಶಬ್ದಾತ್ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ನ ಸ ಪಾಪ್ಮನ ಇತ್ಯಸ್ಮಾದಶ್ರುತಾ ನ ಚ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೩೫ ।।

ಸರ್ವಾದ್ಯಾನ್ನಗೃಹೀತೌ ತು ಹೇತುರ್ಗಮಕ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಅಸಾಧಾರಣಕಾರಿತ್ವಂ ತಸ್ಯ ಸಾಧಾರಣಾತ್ಮನಃ ।। ೩೬ ।।

ಸರ್ವಪ್ರಾಣಭೃದನ್ನಸ್ಯ ತಸ್ಮಾದ್ಗ್ರಹಣಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಉಕ್ತಯುಕ್ತಿಬಲಾದತ್ರ ನಾನ್ಯಸ್ಯೇತಿ ವಿನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೩೭ ।।

ಪಾಪಾನಿರ್ಮೋಕಹೇತೂಕ್ತಿರ್ಮಿಶ್ರಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸರ್ವಾರ್ಥಸ್ಯ ಹಿ ಪಾಪಾಯ ಯತೋಽಸಾಧಾರಣೀಕ್ರಿಯಾ ।। ೩೮ ।।

ಪ್ರಕ್ಷೇಪೋಽಗ್ನೌ ಹುತಂ ವಿದ್ಯಾತ್ತತ್ಪೂರ್ವಂ ಬಲಿಕರ್ಮ ಚ ।।
ಪ್ರಹುತಂ ಚೇಹ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ತೇ ದೇವೇಭ್ಯೋ ದದೌ ಪಿತಾ ।। ೩೯ ।।

ದೇವೇಭ್ಯೋಽನ್ನೇ ಯತಃ ಪ್ರತ್ತೇ ಹುತಪ್ರಹುತಲಕ್ಷಣೇ ।।
ತಾನುದ್ದಿಶ್ಯ ತತೋಽದ್ಯಾಪಿ ಜುಹ್ವತಿ ಪ್ರ ಚ ಜುಹ್ವತಿ ।। ೪೦ ।।

ಯತಃ ಸೂತ್ರಪದೇ ದ್ವಿತ್ವಮವಿಶೇಷೇಣ ಚೋದಿತಮ್ ।।
ಶ್ರೌತಸ್ಮಾರ್ತವಿಭಾಗೇನ ತತ ಏತದ್ವಿಕಲ್ಪಿತಮ್ ।। ೪೧ ।।

ಸ್ಮಾರ್ತಾನ್ನಾನಂತರೋಕ್ತತ್ವಾತ್ಸ್ಮಾರ್ತತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ದೂಯೋಸ್ತಯೋಃ ।।
ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಾಭಿಸಂಬಂಧಾತ್ಸ್ಯಾತಾಂ ವಾ ಶ್ರುತಿಚೋದಿತೇ ।। ೪೨ ।।

ಮಂತ್ರೇ ದ್ವಿತ್ವಾವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಾದ್ಧುತಪ್ರಹುತಲಕ್ಷಣೇ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಾಽತಸ್ತೇ ವಿಕಲ್ಪ್ಯೇತೇ ಶ್ರೌತೇ ಸ್ಮಾರ್ತೇ ಹಿ ತುಲ್ಯವತ್ ।। ೪೩ ।।

ದರ್ಶಶ್ಚ ಪೌರ್ಮಮಾಸಶ್ಚ ದೇವಾನ್ನೇ ತೇ ಯತಃ ಶ್ರೇತೇ ।।
ಪ್ರಾಯಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ನ ಕಾಮಾಯ ಯಷ್ಟವ್ಯಮಿತಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೪೪ ।।

ನೇಹೇಷ್ಟಯೋ ನಿಷಿಧ್ಯಂತೇ ದೇವಪ್ರಾಧಾನ್ಯಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ತಾಚ್ಛೀಲಿಕೋಕಞ್ಶ್ರವಣಾತ್ತಚ್ಛೀಲತ್ವಂ ನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೪೫ ।।

ಪ್ರಸಕ್ತಾನ್ಯಪಿ ನೋಚ್ಯಂತೇ ತ್ರೀಣ್ಯನ್ನಾನ್ಯತ್ರ ಕಾರಣಾತ್ ।।
ತೇಷಾಂ ಫಲತ್ವಾದುಕ್ತೇಭ್ಯಃ ಸಾಧನೇಭ್ಯೋಽನ್ಯತಾ ಯತಃ ।। ೪೬ ।।

ಸೌಕರ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತೇಶ್ಚ ಭೂಯೋವಿಷಯತಸ್ತಥಾ ।।
ಸಾಧನೈಕಸಜಾತಿತ್ವಾದಾನಂತರ್ಯಮಕಾರಣಮ್ ।। ೪೭ ।।

ಪಯೋಽನ್ನಮೇವ ಪ್ರಾಯೇಣ ಮನುಷ್ಯಾಃ ಪಶುಭಿಃ ಸಹ ।।
ಯುಂಜತೇ ಪಯ ಏವಾಗ್ನೇ ತೇಷಾಮನ್ನಮತೋಽಸ್ತು ತತ್ ।। ೪೮ ।।

ಭುಂಜತೇ ಪಯ ಏವಾಗ್ರೇ ಕ್ರಮೇಣಾನ್ಯತ್ತೃಣಾದಿ ಹಿ ।।
ಅತೋಽನುಮೀಯತೇ ಪಿತ್ರಾ ತೇಭ್ಯಃ ಪ್ರತ್ತಂ ಪಯಃ ಪುರಾ ।। ೪೯ ।।

ಪಶವಃ ಪಯ ಏವಾಗ್ರೇ ಭುಂಜತೇ ನಾಪರಂ ತತಃ ।।
ಕಥಮೇತದ್ವಿಜಾನೀಮ ಇತ್ಯೇತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೫೦ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ಲೋಕೇ ಕುಮಾರಂ ಜಾತಮಗ್ರತಃ ।।
ತಾತರೂಪವ್ಯವಹಿತಂ ಲೇಹಯಂತಿ ಘೃತಂ ಜನಾಃ ।। ೫೧ ।।

ತಸ್ಯಾನು ತದಭಾವೇ ವಾ ಪಾಯಯಂತಿ ಸ್ತನಂ ಶಿಶುಮ್ ।।
ಪಶುಷ್ವಪಿ ತಥಾ ಜಾತಂ ವತ್ಸಂ ಕಶ್ಚಿತ್ಪ್ರಪೃಚ್ಛತಿ ।। ೫೨ ।।

ಕಿಯಾಂಸ್ತೇ ವಯಸಾ ವತ್ಸ ಇತ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ವಯೋ ಯಥಾ ।।
ಅತೃಣಾದ ಇತಿ ತೃಣಂ ನಾದ್ಯಪ್ಯತ್ತಿ ಮನಾಗಪಿ ।। ೫೩ ।।

ವರ್ತತೇ ಪಯಸೈವಾಸಾವದ್ಯಾಪೀತ್ಯವಸೀಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಣ್ಯಪ್ರಾಣಿ ಜಗತ್ಸರ್ವಂ ತಸ್ಮಿನ್ನೇವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೫೪ ।।

ಪಯಸೀದಂ ಜಗನ್ಮಗ್ನಮಿತ್ಯೇತದ್ಗಮ್ಯತೇ ಕುತಃ ।।
ಪ್ರಸಿದ್ಧೇರ್ಗಮ್ಯತೇ ನ್ಯಾಯಾದ್ಯತೋಽಸಾವಭಿಧೀಯತೇ ।। ೫೫ ।।

ಆಹುತಿಃ ಪಯ ಏವ ಸ್ಯಾದಜ್ಯಂ ವಾ ಪಯ ಏವ ವಾ ।।
ಪಯ ಏವಾಽಽಹುತಿಃ ಸರ್ವಮಿತ್ಯೇತಚ್ಚ ಶ್ರುತೇರ್ಮಿತೇಃ ।। ೫೬ ।।

ಅಥೈಷಾಽಽಜ್ಯಾಹುತಿರ್ಯಜ್ಞೇ ಯದ್ಧವಿಃ ಸರ್ವರೂಪಕಮ್ ।।
ಪಶುಶ್ಚಾಪ್ಯಾಜ್ಯಮೇವೈತತ್ಕರೋತೀತ್ಯಪಿ ಚಾಽಽಗಮಃ ।। ೫೭ ।।

ಆಜ್ಯಾಭಿಘಾರಸಂಸ್ಕಾರಾತ್ಸರ್ವಮೇವ ಪಯೋ ಹವಿಃ ।।
ಪಯಸ್ಯೇವ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ನಮಗ್ನಿಹೋತ್ರೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೫೮ ।।

ತೇ ವಾ ಏತೇ ಇತಿ ತಥಾ ಪರಿಣಾಮೋಽಖಿಲಂ ಜಗತ್ ।।
ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಾಹುತೇಃ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಛ್ರುತಾವೇವ ಸಮೀರಿತಮ್ ।। ೫೯ ।।

ಅಗ್ನೌ ಪ್ರಾಸ್ತಾಽಽಹುತಿಃ ಸಮ್ಯಗಾದಿತ್ಯಮುಪತಿಷ್ಠತೇ ।।
ಆದಿತ್ಯಾಜ್ಜಾಯತೇ ವೃಷ್ಟಿರ್ವೃಷ್ಟೇರನ್ನಂ ತತಃ ಪ್ರಜಾಃ ।। ೬೦ ।।

ಪಯೋದ್ರವ್ಯಾಹುತೇಶ್ಚೈತತ್ಪರಿಣಾಮೋಽಖಿಲಂ ಜಗತ್ ।।
ಏತಚ್ಚ ಶ್ರುತಿತಃ ಸಿದ್ಧಂ ವಿಶ್ವಮಾಹುತಿಕಾರಣಮ್ ।। ೬೧ ।।

ಯಥೋಕ್ತದರ್ಶನಸ್ತುತ್ಯೈ ದರ್ಶನಾಂತರಕುತ್ಸನಮ್ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ಸರ್ವಮಿತಿ ಹ್ಯಸ್ಯ ದರ್ಶನಸ್ಯ ವಿಧಿತ್ಸಯಾ ।। ೬೨ ।।

ಪಯಸೈವಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ಹಿ ಜುಹತ್ಸಂವತ್ಸರಂ ದ್ವಿಜಃ ।।
ಜಯತ್ಯೇವ ಪುನರ್ಮೃತ್ಯುಂ ನ ಭೂಯೋ ಮೃತಿಭಾಗ್ಭವೇತ್ ।। ೬೩ ।।

ಸಂವತ್ಸರೇ ಪ್ರಯೋಗಾಣಾಮಗ್ನಿಹೋತ್ರೇ ಹಿ ಸಂಖ್ಯಯಾ ।।
ಷಷ್ಟ್ಯುತ್ತರಾಣಿ ತ್ರೀಣ್ಯೇವ ಶತಾನೀತಿ ವಿನಿಶ್ಚಿತಮ್ ।। ೬೪ ।।

ಕ್ಷಪಾಹಾನ್ಯಪಿ ತಾವಂತಿ ಸಂಖ್ಯಯೇಹ ಭವಂತಿ ಹಿ ।।
ಶತಾನಿ ಸಪ್ತ ಸಂಖ್ಯಾತಾಃ ಪ್ರಯೋಗಾರ್ಧಾಶ್ಚ ವಿಂಶತಿಃ ।। ೬೫ ।।

ಯಾಜುಷ್ಮತ್ಯೋಽಪಿ ತಾವತ್ಯ ಇಷ್ಟಕಾಃ ಸ್ಯುಃ ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।।
ಸಂವತ್ಸರಾಗ್ನೇಶ್ಚಿತ್ಯಸ್ಯ ಪುಂಸೋ ನಾ़ಡ್ಯಸ್ತಥೈವ ಚ ।। ೬೬ ।।

ಸಂಪದೈವಾಽಽಹುತೀರ್ವಿದ್ವಾನ್ಸಂಪಾದ್ಯಾಗ್ನೇಸ್ತಥೇಷ್ಟಕಾಃ ।।
ಸಂವತ್ಸರಮವಾಪ್ನೋತಿ ಸ್ವನಾಡೀಸಂಖ್ಯಯಾ ನರಃ ।। ೬೭ ।।

ಪುಮಾನ್ಸಂವತ್ಸರೋಽಗ್ನಿಶ್ಚ ನಾಡ್ಯಹೋರಾತ್ರಯಾಜುಷೈಃ ।।
ಸಂಪದೈತೇ ಸಮಾಃ ಸರ್ವೇ ತಸ್ಮಾತ್ಸಂವತ್ಸರಶ್ರುತಿಃ ।। ೬೮ ।।

ಸಂವತ್ಸರಾತ್ಮಸಂಪತ್ತ್ಯಾ ಕಾಲಾತ್ಮಾನಂ ಸಮಶ್ನುತೇ ।।
ಇತ್ಯೇವಂದೃಷ್ಟಯೋ ಧೀರಾ ಯದಾಹುರಸದೇವ ತತ್ ।। ೬೯ ।।

ಪಯಸ್ಯಂತರ್ಹಿತಂ ವಿಶ್ವಂ ಪಶ್ಯನ್ನೇವಂ ಪಯೋ ನರಃ ।।
ಏಕಯೈವ ಸ ಆಹುತ್ಯಾ ಜಗದಾತ್ಮಾನಮಶ್ನುತೇ ।। ೭೦ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಕೋ ಮೂಢೋ ದ್ರಾಘೀಯಾಂಸಂ ಪ್ರತೀಕ್ಷತೇ ।।
ಸಂವನ್ಸರಾವಧಿಂ ಕಾಲಂ ಸಕೃದಾಹುತಿಸಾಧನೇ ।। ೭೧ ।।

ಪಯೋ ದ್ರವ್ಯಂ ಯಥಾತತ್ತ್ವದರ್ಶೀ ಚೇಚ್ಛ್ರದ್ದಯಾಽನ್ವಿತಃ ।।
ಯದೈವಾಹರ್ಜುಹೋತೀತ್ಥಂ ಹಂತಿ ಮೃತ್ಯುಂ ತದೈವ ಸಃ ।। ೭೨ ।।

ಏಕಯೈವ ಸ ಆಹುತ್ಯಾ ದೇವೇಭ್ಯೋಽನ್ನಂ ಹ್ಯಶೇಪತಃ ।।
ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ಯತೋ ನಾತಃ ಪ್ರಯೋಗಾಂತರಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೭೩ ।।

ಹುತಮೇವಂ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ನಾತೋಽನ್ಯದವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಯಥೋಕ್ತದರ್ಶನಾತ್ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಾಪ್ತ್ಯಾ ಮೃತ್ಯುಜಿದ್ಭವೇತ್ ।। ೭೪ ।।

ಉಕ್ತವದ್ಧೃದಿ ಸಂಭಾವ್ಯ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣಾನ್ಯಪಿ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಅನ್ನಾನಿ ಕಸ್ಮಾದಿತ್ಯಾಹ ಪ್ರಶ್ನವಾಕ್ಯವಿವಕ್ಷಯಾ ।। ೭೫ ।।

ಅದ್ಯಮಾನಾನ್ಯಥಾನ್ನಾನಿ ಯಥೋಕ್ತಾನ್ಯತ್ತೃಭಿಃ ಸದಾ ।।
ಕಸ್ಮಾತ್ಕ್ಷಯಂ ನ ಸಂಯಾಂತಿ ಯವಪೂರ್ಣಕುಸೂಲವತ್ ।। ೭೬ ।।

ಪ್ರಶ್ನಸ್ಯ ಕಸ್ಮಾತ್ತಾನೀತಿ ಶ್ರುತ್ಯೈವಾಽಽಚಾರ್ಯಭೂತಯಾ ।।
ಪುರುಷೋ ವಾ ಇತಿ ಗಿರಾ ಹೇತುರುಕ್ತೋಽಕ್ಷಯೇ ಪರಃ ।। ೭೭ ।।

ಅದ್ಯತೇ ಚೇತ್ಸದೈವಾನ್ನಂ ಜನ್ಯತೇ ನ ತು ತತ್ತತಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತಃ ಸ್ಯಾದಯಂ ದೋಷೋ ನ ತು ತನ್ನೇಹ ಜನ್ಯತೇ ।। ೭೮ ।।

ಅನ್ನಾಕ್ಷಯತ್ವಹೇತುತ್ವಾತ್ಪುರುಷೋಽಕ್ಷಿತಿರುಚ್ಯತೇ ।।
ಸ ಹಿ ಧೀಹಾಪ್ರಬಂಧೇನ ಸರ್ವದಾಽನ್ನಂ ಕರೋತ್ಯತಃ ।। ೭೯ ।।

ಕ್ರಿಯಾಬುದ್ಧಿಪ್ರಬಂಧೇನ ಯತೋ ಭೋಕ್ತಾಽಷ್ಯಹರ್ನಿಶಮ್ ।।
ತದನ್ನಂ ಜನಯತ್ಯೇವ ತಸ್ಮಾದನ್ನಂ ನ ಹೀಯತೇ ।। ೮೦ ।।

ಭೋಗದಸ್ಯೈವ ಭೋಗೇನ ಸೃಜ್ಯಮಾನತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ಅನ್ನಾಕ್ಷಯೋ ಭವೇದೇವಂಂ ತಯೋರವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೮೧ ।।

ಸುಖದುಃಖಾದಿಸಂವಿತ್ತಿಃ ಫಲಂ ಪೂರ್ವಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ರಾಗದ್ವೇಷಕ್ರಿಯಾ ತತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ಫಲಾಂತರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೮೨ ।।

ರಾಗಾದಿಪೂರ್ವಕಂ ಕರ್ಮ ಜಾಯತೇ ಫಲವದ್ಯತಃ ।।
ರಾಗಾದಿರಹಿತಂ ತತ್ತು ನಿಷ್ಫಲಂ ಸುಪ್ತವಾಗಿವ ।। ೮೩ ।।

ಕೋ ಹೇತುರಕ್ಷಯತ್ವೇ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಪೃಷ್ಟಮಥಾಧುನಾ ।।
ತದ್ವಿದಃ ಫಲಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥೇ ಭೂಯಃ ಪ್ರಶ್ನೋಽಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಅಕ್ಷಿತಿತ್ವಂ ಕಥಂ ಪುಂಸ ಇತ್ಯೇತಚ್ಚಾಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೮೪ ।।

ಸ ಹೀದಮನ್ನಂ ಕುರುತೇ ತತ್ತತ್ಕಾಲಪ್ರಸೂತಯಾ ।।
ಧಿಯಾ ಧಿಯಾ ಹಿ ಪುರುಷಃ ಕರ್ಮಭಿಶ್ಚಾನ್ನಮಾತ್ಮನಃ ।। ೮೫ ।।

ಭುಜ್ಯಮಾನಾನ್ಯಪಿ ತತೋ ನ ಕ್ಷೀಯಂತೇ ಪ್ರಬಂಧತಃ ।। ೮೬ ।।
ಯಥೈವ ಪುರುಷೋಽನ್ನಾನಾಂ ಭೋಕ್ತಾಽತ್ಯಂತಂ ತಥೈವ ಸಃ ।।
ಕರ್ತಾಽಪ್ಯತ್ಯಂತಮೇವ ಸ್ಯಾದನ್ಯೋನ್ಯಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೮೭ ।।

ಏವಂ ಪ್ರಬಂಧರೂಪೇಣ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಪಟಸಂವೀತಚೇತಂಸಾಂ ಸ್ಥಾಸ್ನ್ವಿವೇಕ್ಷತೇ ।। ೮೮ ।।

ಏತಚ್ಚ ಭಣ್ಯತೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪುಂಸೋ ವೈರಾಗ್ಯಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಸಂಸಾರಾದವಿರಕ್ತಸ್ಯ ಮುಕ್ತೀಚ್ಛಾ ನೇಹ ಕಸ್ಯ ಚಿತ್ ।। ೮೯ ।।

ಫಲಹೇತ್ವೋರ್ಮಿಥೋಽತ್ಯಂತಂ ಸರ್ವದಾಽವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾದೃತೇ ನಾಸ್ತಿ ತದ್ಧೇತೂಚ್ಛಿತ್ತಿಕಾರಣಮ್ ।। ೯೦ ।।

ತ್ಯಕ್ತ್ವಾಽನ್ಯತ್ಸಕಲಂ ತಸ್ಮಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಲಬ್ಧಯೇ ।।
ಮನೋವಾಕ್ತನುಚೇಷ್ಟಾಭಿರ್ಮಹಾಂತಂ ಯತ್ನಮಾಚರೇತ್ ।। ೯೧ ।।

ಪುಂಸೋಽಕ್ಷಿತಿತ್ವಂ ಯೋ ವೇದ ತಸ್ಯೇದಂ ಫಲಮುಚ್ಯತಚೇ ।।
ಸೋಽನ್ನಮತ್ತಿ ಪ್ರತೀಕೇನ ವೃತ್ತ್ವಾಽನ್ನಂ ಮುಖ್ಯಯಾಽತ್ತಿ ಸಃ ।। ೯೨ ।।

ನೈವಂವಿದ್ಗುಣತಾಮೇತಿ ಹ್ಯನ್ನಂ ಪ್ರತಿ ಕದಾಚನ ।।
ಪ್ರಧಾನಭೂತಃ ಸನ್ಭುಙ್ಲೇ ಸರ್ವದಾಽನ್ನಂ ಸ ಕಾಮತಃ ।। ೯೩ ।।

ಅಪಿ ದೇವಾನ್ಸ ಸಂಯಾತಿ ತಥೋರ್ಜಂ ಚೋಪಜೀವತಿ ।।
ಪ್ರಶಂಸೈಷಾ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಸ್ಯೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೯೪ ।।

ಅನ್ನತ್ರಯಂ ಯದುತ್ಕೃಷ್ಟಂ ತಸ್ಯಾಯಂ ನಿರ್ಣಯೋಽಧುನಾ ।।
ಶರೀರಕಾರ್ಯಸಂಸ್ಥಸ್ಯ ವರ್ಣ್ಯತೇಽಧ್ಯಾತ್ಮರೂಪಕಮ್ ।। ೯೫ ।।

ಪ್ರಯೋಗಸಮವಾಯಿತ್ವಂ ಪೂರ್ವೇಷ್ವನ್ನೇಷು ವರ್ಣಿತಮ್ ।।
ಭೋಕ್ತಾರಶ್ಚಾಪಿ ಯೇ ತೇಷಾಂ ತೇಽಪಿ ಶ್ರುತ್ಯೋಪವರ್ಣಿತಾಃ ।। ೯೬ ।।

ಪ್ರಯೋಗಸಮವಾಯಿತ್ವಾತ್ಪೂರ್ವೇಷಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಸತಾಮ್ ।।
ಮನಆದಿತ್ರಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ತಾದರ್ಥ್ಯೇನೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೯೭ ।।

ಉತ್ಪಾದ್ಯ ತ್ರೀಣ್ಯಥಾನ್ನಾನಿ ಮೇಧಯಾ ತಪಸಾ ಪಿತಾ ।।
ಮನೋ ವಾಚಂ ತಥಾ ಪ್ರಾಣಮಾತ್ಮಾರ್ಥೇ ತಾನಿ ಚಾಕರೋತ್ ।। ೯೮ ।।

ಮನಸೋಽಸ್ತಿತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಶ್ರುತ್ಯೋಪನ್ಯಸ್ಯತೇಽನುಮಾ ।।
ಸತಶ್ಚ ತಸ್ಯ ಕಾಮಾದಿರೂಪಾಣ್ಯಪಿ ಚ ವಕ್ಷ್ಯತಿ ।। ೯೯ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಧಿಕೃತಾವಸ್ಯಾಂ ಧರ್ಮಧರ್ಮ್ಯಾದಿಸಂಗತಿಃ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯಸಂಸ್ಥೈವ ನ ತ್ವಸೌ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।। ೧೦೦ ।।

ಇತ್ಯೇತತ್ಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽನತಾರ್ಯತೇ ।।
ಮಾ ಭೂತ್ಕಾಮಾದಿಧರ್ಮಿತ್ವಮಾತ್ಮನೀತಿ ಪ್ರಯತ್ಯತೇ ।। ೧೦೧ ।।

ಪೃಷ್ಟೋ ಜರದ್ಗವಂ ಯಾಂತಮದ್ರಾಕ್ಷೀಸ್ತ್ವಮಿತೀತರಃ ।।
ತತೋಽನ್ಯತ್ರಮನಾ ಆಸಂ ನಾತೋಽದ್ರಾಕ್ಷಂ ತ್ವದೀರಿತಮ್ ।। ೧೦೨ ।।

ವಿಷಯಾಂತರಸಂಬದ್ಧಂ ಮನೋ ದೃಷ್ಟಂ ಘಟಾದಿವತ್ ।।
ಆತ್ಮೈಕಸಾಕ್ಷಿಕಂ ತಚ್ಚ ಹ್ಯುಕ್ತಾರ್ಥಾಪತ್ತಿಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೦೩ ।।

ಅಸ್ತ್ಯಾತ್ಮಾ ಚಿತ್ಸ್ವಭಾವೋಽತ್ರ ಚಕ್ಷುಶ್ಚಾವಿಕಲಂ ತಥಾ ।।
ಸಪ್ರಕಾಶಂ ಗವಾಶ್ವಂ ಚ ನ ಚ ಪಶ್ಯತಿ ಚೇತನಃ ।। ೧೦೪ ।।

ಅತೋಽನುಮೀಯತೇಽಸ್ತ್ಯನ್ಯದ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಸತಿ ನೇಕ್ಷತೇ ।।
ದ್ರಷ್ಟ್ರಾದಿ ಸಂಹತಂ ಸರ್ವಂ ಯಸ್ಮಿಂಶ್ಚ ಸತಿ ವೀಕ್ಷತೇ ।। ೧೦೫ ।।

ಯತ್ತದಸ್ತಿ ಮನಸ್ತತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯಾ ಚಾಸ್ತಿ ತನ್ಮನಃ ।।
ಅಭೂಯನ್ಮಮ ಮನೋಽನ್ಯತ್ರ ಯತೋ ನಾದ್ರಾಕ್ಷಮಿತ್ಯತಃ ।। ೧೦೬ ।।

ಸದಪ್ಯಾತ್ಮಾದಿಕಂ ಸರ್ವಂ ದರ್ಶನಾದಾವಕಾರಣಮ್ ।।
ಮನಸೈವ ಯತೋ ದ್ರಷ್ಟಾ ಗವಾದೀಹ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ।। ೧೦೭ ।।

ನಿಃಶೇಷಪ್ರತ್ಯಾಧಾರಧರ್ಮ್ಯಸ್ತಿತ್ವಂ ಪ್ರಸಾಧ್ಯ ಹಿ ।।
ಕಾಮಾದಿಧರ್ಮಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕಾಮ ಇತ್ಯಾದ್ಯಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೦೮ ।।

ಸಾಧನಾನ್ಯೇವ ಮನಸೋ ವುದ್ಧಿಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯಪಿ ।।
ಸಹೈವಾಽಽಯತನೈಃ ಸರ್ವೈಃ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಂ ಮನಸಸ್ತತಃ ।। ೧೦೯ ।।

ವಿಷಯಾಭಿಲಾಷಃ ಕಾಮಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ವಿಶೇಷೇಽಸ್ತಿ ಕಾರಣಮ್ ।।
ಇಂದ್ರಿಯಾಲೋಚಿತಾರ್ಥಸ್ಯ ಸ್ಯಾತ್ಸಂಕಲ್ಪೋಽವಧಾರಣಮ್ ।। ೧೧೦ ।।

ಅನಿಶ್ಚಯಾತ್ಮಿಕಾ ವೃತ್ತಿರ್ವಿಚಿಕಿತ್ಸೇತ್ಯುದಾಹೃತಾ ।।
ಆಸ್ತಿಕ್ಯಬುದ್ಧಿಃ ಶ್ರದ್ಧಾ ಸ್ಯಾದಶ್ರದ್ಧಾ ತದ್ವಿರೋಧಿನೀ ।। ೧೧೧ ।।

ಧೃತಿಶ್ರದ್ಧೇ ವಿನಾ ನ ಸ್ಯುಃ ಕಾಮಾದ್ಯಾಃ ಕಾರಣಾದೃತೇ ।।
ಯತೋಽಕಾಮಾದಯೋಽಪ್ಯತ್ರ ಹ್ಯುಕ್ತಾ ಏವಾರ್ಥತೋ ಮತಾಃ ।। ೧೧೨ ।।

ಧಾರಣಂ ಚ ಧೃತಿರ್ಜ್ಞೇಯಾ ಬುದ್ಧ್ಯೋಪಾತ್ತಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ವಿಪರ್ಯಯೋಽಧೃತಿಸ್ತಸ್ಯಾ, ಹ್ರೀರ್ಲಜ್ಜೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೧೩ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಂ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಧೀಃ ಸ್ಯಾದ್ಭಯಂ ಭೀರಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಏತತ್ಸರ್ವಂ ಮನೋ ಜ್ಞೇಯಮಿತಿ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೧೪ ।।

ಬುದ್ಧೇಶ್ಚ ಮನಸಶ್ಚೈಕ್ಯಂ ವಿವಕ್ಷಿತ್ವೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯಪಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಸ್ವಾಂತಸ್ಯೈವ ತು ವೃತ್ತಯಃ ।। ೧೧೫ ।।

ಯತಃ ಸ್ವಕಾರ್ಯನಿರ್ದೇಶಃ ಸ್ವಾಂತಸ್ಯ ಸ್ಪರ್ಶನೇಂದ್ರಿಯೇ ।।
ಮನ ಏವ ತತೋ ಜ್ಞೇಯಂ ಶರೀರೇಂದ್ರಿಯಸಂಹತಿಃ ।। ೧೧೬ ।।

ಪುಂಸೋ ಭೋಗಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ವೈಚಿತ್ರ್ಯಂ ಧೀರ್ನಿಗಚ್ಛತಿ ।।
ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಾದ್ಯವಸ್ಥಾಭಿರತೋ ಧೀಃ ಸರ್ವಮೇವ ತು ।। ೧೧೭ ।।

ಜಿಘ್ರಂತೀ ಭವತಿ ಘ್ರಾಣಂ ಪಶ್ಯಂತೀ ಚಕ್ಷುರುಚ್ಯತೇ ।।
ಶೃಣ್ವತೀ ಭವತಿ ಶ್ರೋತ್ರಮಿತಿ ವ್ಯಾಸೋಽಪ್ಯಭಾಷತ ।। ೧೧೮ ।।

ಶುಕ್ಲಂ ಕೃಷ್ಣಮಣು ಸ್ಥೂಲಮಿತಿ ಧೀಃ ಕರ್ಮಣೋ ವಶಾತ್ ।।
ದ್ವೈತಾಧಿಕಾರಮಾಪನ್ನಾ ವೈಶ್ವರೂಪ್ಯಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।। ೧೧೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕಿದ್ದೇಶಭೇದೇನ ನ ಹಿ ಶುಕ್ಲಾದಿವಸ್ತುನಃ ।।
ಸತ್ತಾ ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽನ್ಯತ್ರ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವದ್ಗ್ರಾಹ್ಯವಸ್ತುನಃ ।। ೧೨೦ ।।

ನಾತಃ ಶುಕ್ಲಾದಿವಸ್ತ್ವಸ್ತಿ ಬುದ್ಧಿರೇವ ಕ್ರಿಯಾವಶಾತ್ ।।
ಶುಕ್ಲಾದಿರೂಪತಾಮೇತಿ ಪುರುಷಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೨೧ ।।

ಧೀರ್ವಿಪರ್ಯಯರೂಪೇಯಂ ಯತಃ ಶುಕ್ಲಾದಿರೂಪಿಣೀ ।।
ಮನ ಏವೇತ್ಯತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞಾಃ ಸರ್ವರೂಪಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೧೨೨ ।।

ಆತ್ಮಾರ್ಥೇನೈವ ಸ್ತ್ಯತ್ವಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾತ್ಮೀಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ತಸ್ಯ ತನ್ಮಾತ್ರಯಾಶ್ವಾತ್ಮ್ಯಾದಿತಿ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।। ೧೨೩ ।।

ಅಪಿ ಸರ್ವಾಣೀಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಮನ ಏವ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ಪೃಷ್ಠತೋಽಪಿ ನರಃ ಸ್ಪೃಷ್ಟೋ ಮನಸೈವ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೧೨೪ ।।

ಪರಾಙ್ಭುಖ ಉಪಸ್ಪೃಷ್ಟಃ ಪಾಣೇಃ ಸ್ಪರ್ಶೋಽಯಮೀದೃಶಃ ।।
ಇತಿ ಸ್ಪರ್ಶವಿಶೇಷಂ ನಾ ಮನಸೈವ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೧೨೫ ।।

ತ್ವಚೋಪಸ್ಪೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರೇಣ ಸ್ಪರ್ಶಮಾತ್ರಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।।
ಸ್ಪರ್ಶನಾದಿವಿಶೇಷಂ ತು ಮನಸೈವ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೧೨೬ ।।

ಮನಸೈವ ಯತೋಽಶೇಷಕರಣಸ್ವಾರ್ಥಧೀಭವಃ ।।
ಸರ್ವಂ ಹಿ ಮನ ಏವೇತಿ ಶ್ರುತಿರಾಹ ವಚಸ್ತತಃ ।। ೧೨೭ ।।

ಮನಸ್ತಾವತ್ಸುನಿರ್ಣೀತಂ ಶರೀರಂ ಚೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಚ ।।
ತದನಂತರತೋ ವಾಚೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಪ್ರಸ್ತೂಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧೨೮ ।।

ಯಃ ಕಶ್ಚೇತ್ಯವಿಶೇಷೋಕ್ತಿರ್ನಾದವರ್ಣಪದೋಕ್ತಿಭಿಃ ।।
ಸಂಯೋಗೋತ್ಥೋ ವಿಯೋಗೋತ್ಥೋ ಯಶ್ಚಾಪಿ ಪ್ರತ್ಯಯಾತ್ಮಕಃ ।। ೧೨೯ ।।

ವಾಗೇವ ಸ ಇತಿ ಜ್ಞೇಯಃ ಕುತೋ ಯಸ್ಮಾದಿಯಂ ಸದಾ ।।
ಸಮಾನಯೋನೇ ರೂಪಸ್ಯ ವಾಕ್ಪ್ರಮಾಽತೋಽವಬೋಧಿಕಾ ।। ೧೩೦ ।।

ವಾಗೇವ ಪ್ರತ್ಯಯಾದೌ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯೇತದ್ಗಮ್ಯತೇ ಕುತಃ ।।
ಸ್ವಾಭಿಧೇಯಾವಬೋಧಸ್ಯ ಹ್ಯಾ ಸಮಾಪ್ತೇರಿಯಂ ಯತಃ ।। ೧೩೧ ।।

ಯತೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರವೃತ್ತಾ ವಾಗ್ಘಟಬೋಧೇ ಪ್ರದೀಪವತ್ ।।
ಅರ್ಥಾವಬೋಧನಂ ಕಾರ್ಯಂ ವಾಚೋ ನಾನ್ಯದಿತೋಽಪರಮ್ ।। ೧೩೨ ।।

ಶಬ್ದೋಚ್ಚಾರಣಶಕ್ತಂ ಹಿ ನನು ವಾಗಿಂದ್ರಿಯಂ ಮತಮ್ ।।
ಕಥಂ ತದ್ವಿಷಯಃ ಶಬ್ದೋ ವಾಗಿತ್ಯತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೩೩ ।।

ಸತ್ಯಮನ್ಯತ್ರ ತದ್ಗ್ರಹ್ಯಂ ತಸ್ಯ ತತ್ರೈವ ಯೋಗ್ಯತಃ ।।
ಇಹ ತ್ವನ್ನತ್ರಯಸ್ಯೈವ ಸರ್ವಾತ್ಮತ್ವಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೧೩೪ ।।

ಮನೋಽಂತಃಪಾತಿ ನಿಖಿಲಂ ರೂಪಂ ಯದ್ವದ್ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯ ಪ್ರಕಾಶಕಸ್ತದ್ವತ್ಸರ್ವಃ ಶಬ್ದೋ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೫ ।।

ಪ್ರಕಾಶಸ್ಯೈವ ಸರ್ವಸ್ಯ ಶಬ್ದತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಏಷಾ ಹಿ ನೇತ್ಯತೋ ವಕ್ತಿ ವಾಗಿಂದ್ರಿಯನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೧೩೬ ।।

ರೂಪಾತ್ಮಕಂ ಯಥಾ ಚಕ್ಷೂ ರೂಪಸ್ಯೈವ ಪ್ರಕಾಶಕಮ್ ।।
ವಾಕ್ಚ ಶಬ್ದಾತ್ಮಿಕಾ ತದ್ವಚ್ಛಬ್ದಸ್ಯೈವಾಸ್ತು ದೀಪಿಕಾ ।। ೧೩೭ ।।

ಇತಿ ಚೋದ್ಯಂ ಸಮಾಶಂಕ್ಯ ಪರಿಹಾರಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಏಷಾ ಹಿ ನೇತಿ ಕೇಚಿತ್ತು ನೇಯಂ ದೀಪಾದಿವನ್ಮತಾ ।। ೧೩೮ ।।

ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಕರಣಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಸರ್ವಂ ತದ್ರೂಷಮುಚ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯ ಪ್ರಕಾಶಿಕೈವೇಯಂ ನ ಪ್ರಕಾಶ್ಯಾ ಪ್ರದೀಪವತ್ ।। ೧೩೯ ।।

ಪ್ರಕಾಶ್ಯಮೇವ ಚಾತ್ಯಂತಂ ಮನೋ ರೂಪಂ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಪ್ರಕಾಶಿಕೈವ ಚಾತ್ಯಂತಂ ವಾಗ್ರಪಸ್ಯೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೧೪೦ ।।

ಪ್ರಕಾಶ್ಯಮೇವ ರೂಪಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಕಾಶೋ ವಾಕ್ತಥೈವ ಚ ।।
ವಿದ್ಯಾದೇತತ್ಸಮಾಸೇನ ಲಕ್ಷಣಂ ರೂಪಸಂಜ್ಞಯೋಃ ।। ೧೪೧ ।।

ನಾಮಾಪಿ ಗೃಹ್ಯಮಾಣಂ ಸದ್ರೂಪಂ ಭವತಿ ಶೌಕ್ಲ್ಯವತ್ ।।
ರೂಪಂ ಚ ಬೋಧಯತ್ತದ್ವನ್ನಾಮಪಕ್ಷೇಽವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೧೪೨ ।।

ಏವಂ ವಾಙ್ಭನಸೇ ಸಮ್ಯಗ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯ ಪ್ರವಿಭಾಗಶಃ ।।
ತಯೋರ್ವಿಧರಣಃ ಪ್ರಾಣಸ್ತ್ವನಿರುಕ್ತೋಽಥ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೪೩ ।।

ಅನ ಇತ್ಯವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ವಾಯೋರ್ಗ್ರಹಣಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಸ ಏವ ಪ್ರಾದಿಸಂಬಂಧಾದ್ವಿಶೇಷಾರ್ಥೋ ಭವೇದಸುಃ ।। ೧೪೪ ।।

ಉತ್ಸರ್ಗೋ ಮುಖನಾಸಾಭ್ಯಾಂ ಪಿಂಡಸ್ಯ ಪ್ರಣತಿಸ್ತಥಾ ।।
ಪ್ರಾಣೋ ನಾಮ ಮರುದ್ವೃತ್ತಿರಪಾನಸ್ತ್ವಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೪೫ ।।

ಅವಾಗ್ವಾಯೋರಪಶ್ವಾಸೋ ದೇಹಸ್ಯಾವಾಗ್ಗತಿಸ್ತಥಾ ।।
ಅಪಾನ ಏಷ ಕಥಿತೋ ವ್ಯಾನಃ ಸಾಂಪ್ರತಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೪೬ ।।

ವೀರ್ಯವತ್ಕರ್ಮಹೇತುತ್ವಂ ವ್ಯಾಪ್ಯ ದೇಹೇ ಚ ವರ್ತನಮ್ ।।
ವ್ಯಾನವೃತ್ತಿರಿಯಂ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಹ್ಯುದಾನಾಖ್ಯಾಽಪಿ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ।। ೧೪೭ ।।

ಯೋದ್ಯಮಾದಿಕ್ರಿಯಾಹೇತುಸ್ತಥಾಽಭ್ಯುದಯಕರ್ಮಕೃತ್ ।।
ಉತ್ಕರ್ಷಹೇತುರ್ದೇಹೇ ತು ವೃತ್ತಿಃ ಸೋದಾನಸಂಜ್ಞಿತಾ ।। ೧೪೮ ।।

ಸಮಾಹರತಿ ವೃತ್ತೀರ್ಯೋ ಹೃದ್ದೇಶೇ ಕೀಲವತ್ಸ್ಥಿತಃ ।।
ಸ ಸಮಾನ ಇತಿ ಜ್ಞೇಯಃ ಸರ್ವಕಾರ್ಯೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।। ೧೪೯ ।।

ಯಸ್ಯೈತಾ ವೃತ್ತಯಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ವೃ್ತ್ತಿಮಾನ್ಸೋಽನ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಸಂಪೂರ್ಯಾವಸ್ಥಿತೋ ದೇಹಂ ಶಾಕಲ್ಪಪ್ರಶ್ನನಿಷ್ಠಿತಃ ।। ೧೫೦ ।।

ಪ್ರಾಣಶಬ್ದಃ ಪುರಾ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ವೃತ್ತಿಮಾತ್ರಾಭಿಧಾಯಕಃ ।।
ಅಂತೇ ವೃತ್ತಿಮದರ್ಥಃ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರಾಣ ಇತೀರಣಾತ್ ।। ೧೫೧ ।।

ನಾಮ ರೂಪಂ ತಥಾ ಕರ್ಮ ಸಂಹತಂ ಸತ್ರ್ರಿದಂಡವತ್ ।।
ಮಿಥಃ ಸಂಕೀರ್ಣವೃತ್ತಿಸ್ಥಂ ದೇಹ ಆತ್ಮೇತಿ ಚೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೫೨ ।।

ಏತಾವಾನೇವ ಸಂಘಾತೋ ದೇಹಃ ಪ್ರಾಣಾದಿರೂಪಕಃ ।।
ವಾಙ್ಯಯೋಽಥ ಪ್ರಾಣಮಯಸ್ತಥೈವ ಚ ಮನೋಮಯಃ ।। ೧೫೩ ।।

ನಾಮಾತ್ರ ವಾಙ್ಭಯಂ ಸರ್ವಂ ರೂಪಂ ಸರ್ವಂ ಮನೋಮಯಮ್ ।।
ತದ್ವತ್ಪ್ರಾಣಮಯಂ ಕರ್ಮ ದೇಹಸ್ಯಾಸ್ಯೈಷ ಸಂಗ್ರಹಃ ।। ೧೫೪ ।।

ಅನ್ನತ್ರಯವಿಭಾಗೋಽಯಮಧ್ಯಾತ್ಮ ಉಪವರ್ಣಿತಃ ।।
ಅಥಾಧಿಭೂತವಿಷಯೇ ವಿಭಾಗಸ್ತಸ್ಯ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ।। ೧೫೫ ।।

ಭೂರ್ಲೋಕಂ ಜಾನತರ್ಗ್ವೇದಂ ದೇವಾ ಮಾತಾ ಚ ವಾಗಿಯಮ್ ।।
ಅಧಿಭೂತ ಇಹ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ವಿಜ್ಞಾತಂ ಯಚ್ಚ ಸಾ ಚ ವಾಕ್ ।। ೧೫೬ ।।

ಅಂತರಿಕ್ಷಂ ಯಜುರ್ವೇದಃ ಪಿತರಶ್ಚ ಪಿತಾ ತಥಾ ।।
ಇಹ ಯಚ್ಚ ವಿಜಿಜ್ಞಾಸ್ಯಂ ತನ್ಮನೋಽತ್ರಾಽಽಧಿಭೌತಿಕಮ್ ।। ೧೫೭ ।।

ದ್ಯುಲೋಕಃ ಸಾಮವೇದಶ್ಚ ಮನುಷ್ಯಾಃ ಪ್ರಜಯಾ ಸಹ ।।
ಯಚ್ಚ ಕಿಂಚಿದವಿಜ್ಞಾತಂ ಪ್ರಾಣೋಽಸಾವಾಧಿಭೌತಿಕಃ ।। ೧೫೮ ।।

ಯತ್ಕಿಂಚಿದಿಹ ವಿಜ್ಞಾತಂ ತದ್ವಾಗ್ರೂಪಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಮನೋರೂಪಂ ವಿಜಿಜ್ಞಾಸ್ಯಂ ಪ್ರಾಣಸ್ಯಾಜ್ಞಾತಮೇವ ತು ।। ೧೫೯ ।।

ಭೂರ್ಲೋಕಾದಿಷು ಸರ್ವೇಷು ಮನೋವಾಕ್ಪ್ರಾಣಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಯಥಾಸಂಭವಮಾಯೋಜ್ಯಮೇಕೈಕಸ್ಮಿಂಸ್ತ್ರಯಂ ತ್ರಯಮ್ ।। ೧೬೦ ।।

ಅಧಿಭೂತೇ ಯತೋಽಶಕ್ಯಾ ವಕ್ತುಂ ವಾಗಾದಿವಿಸ್ತೃತಿಃ ।।
ಯತ್ಕಿಂಚೇತ್ಯುಪಸಂಹಾರಂ ಲಕ್ಷಣೋಕ್ತ್ಯಾ ತತೋಽಕರೋತ್ ।। ೧೬೧ ।।

ಲಕ್ಷಣೇನೈವ ಸಂಸಿದ್ಧ ಆಧಿಭೋತಿಕಸಂಗ್ರಹೇ ।।
ತ್ರಯ ಇತ್ಯಾದಿಕೋಕ್ತಿಸ್ತು ನಿಯಮಾರ್ಥೇತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೧೬೨ ।।

ವ್ಯಾಖ್ಯಾನೇ ಪ್ರಸ್ತುತೇ ತ್ವಸ್ಮಿನ್ನವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಮಂತತಃ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪೇಣ ತಸ್ಯಾ ಏಷೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।। ೧೬೩ ।।

ಪ್ರಾಣಾತ್ಮನಾ ತದಜ್ಞಾತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ।।
ನಾಮಾತ್ಮನಾ ತು ತನ್ಮಾನಂ ಮನೋರೂಪಂ ಚ ಮೀಯತೇ ।। ೧೬೪ ।।

ಯತೋಽವಿದ್ಯೈವ ಸರ್ವೇಯಂ ಮನೋವಾಕ್ಪ್ರಾಣಲಕ್ಷಣಾ ।।
ಅತಸ್ತಚತ್ತತ್ತ್ವಸಂಬೋಧಾತ್ತಾ ಜಗ್ಧ್ವಾಽಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।। ೧೬೫ ।।

ವಿಜ್ಞಾತಾದನ್ಯದೇವೈತದವಿಜ್ಞಾತಾತ್ತಥಾ ಪೃಥಕ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈತದುಭಯಂ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಪೂರ್ಣಮೇವಾವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೬೬ ।।

ವಿಜ್ಞಾತಾದಿವಿದಂ ಭೋಗೈರ್ವಾಗಾದ್ಯಾ ದೇವತಾ ನರಮ್ ।।
ಷಿಜ್ಞಾತಾದಿಸ್ವರೂಪೇಣ ತಮವಂತಿ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್ ।। ೧೬೭ ।।

ವಾಗಾದಯಸ್ತಾವದುಕ್ತಾಃ ಸಂಕ್ಷೇಪೇಣಾಽಽಧಿಭೌತಿಕಾಃ ।।
ತೇಷಾಮೇವಾಧಿದೈವೇಽಥ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಪ್ರಸ್ತೂಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧೬೮ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿಭೂತಂ ಚ ಯಸ್ಯಾ ರೂಪಂ ಪುರೋದಿತಮ್ ।।
ಅಧಿದೈವವಿವಕ್ಷಾಯಾಂ ತಸ್ಯಾ ವಾಚ ಇದಂ ವಪುಃ ।। ೧೬೯ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿಭೂತಂ ಚ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾ ಯಾಽತ್ರ ವಾಕ್ಪುರಾ ।।
ವಾಚಾ ಸರ್ವಾಧಿದೈವಿಕ್ಯಾ ಸಂವ್ಯಾಪ್ತಾ ಸಾಽವಿಭಾಗತಃ ।। ೧೭೦ ।।

ತಾಮಸಂ ಕಠಿನಂ ಚೋರ್ವೀ ಶರೀರಂ ವಾಚ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಅಗ್ನೇಃ ಪ್ರಕಾಶರೂಪಸ್ಯ ಸಾಽಽಧಾರತ್ವೇನ ಸಂಸ್ಥಿತಾ ।। ೧೭೧ ।।

ಅಗ್ನಿಸ್ತು ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ರೂಪಮಾಧೇಯತ್ವೇನ ಸ ಕ್ಷಿತೌ ।।
ವರ್ತತೇ ತಾಮಸೇ ರೂಪೇ ದೈವ್ಯೇವಂ ದ್ವಿವಿಧಾ ಹಿ ವಾಕ್ ।। ೧೭೨ ।।

ಅದ್ಯಾತ್ಮಮಧಿಭೂತಂ ಚ ವಾಗೇಕೈವಾಽಽಧಿದೈವಿಕೀ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯವ್ಯಕ್ತಿಭೇದೇನ ಹ್ಯೇಕಾಽನೇಕಾ ಚ ಸೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೭೩ ।।

ಇತ್ಯೇವಂ ಕೇಚಿದಿಚ್ಛಂತಿ ತಥಾಽನ್ಯಾದೃಗಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ವಾಗ್ರೂಪೇ ಏವಂವ್ಯಾಖ್ಯಾತರೂಪಕೇ ।। ೧೭೪ ।।

ಯಾವತ್ಯೇಷಾ ಚ ವಾಗುಕ್ತಾ ತಸ್ಯಾ ಇತ್ಯೇವಮಾದಿನಾ ।।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಪರಿಚ್ಛಿನ್ನ ಯಾ ವಾಕ್ಸಾ ತಾವತೀ ಮತಾ ।। ೧೭೫ ।।

ವಾಗಧ್ಯಾತ್ಮೇಽಧಿಭೂತೇ ಚ ತಾವತ್ಯೇಷಾಽಽಧಿದೈವಿಕೀ ।।
ತೇನ ತೇನ ವಿಶೇಷೇಣ ದೇವತೈವ ಯತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೭೬ ।।

ಏಕೈಕತ್ರಾಧಿಕಾರೇಽಗ್ನಿಃ ಸ ಏವ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ।।
ಪೃಥಿವ್ಯಗ್ನಿಸ್ವರೂಪೇಣ ಕ್ವಚಿದ್ವಾಗಾತ್ಮನಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೭೭ ।।

ಯಥೋದಿತಮಿದಂ ಯೋಜ್ಯಂ ಮನಃಪ್ರಾಣಾತ್ಮನೋರಪಿ ।।
ದೈವ್ಯಾಂ ವಾಚಿ ಯದುದ್ದಿಷ್ಟಂ ತುಲ್ಯವ್ಯಾಖ್ಯಾನಹೇತುತಃ ।। ೧೭೮ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿಭೂತಂ ಚ ಪ್ರಜಾ ಗೀರ್ಮನಸೋರ್ಯಥಾ ।।
ಅಧಿದೈವೇಽಪಿ ತದ್ವಾಚ್ಯಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ಪರ ಆಗಮಃ ।। ೧೭೯ ।।

ಮನಸಶ್ಚಂದ್ರಭಾವೋ ಹಿ ಸರ್ವತ್ರ ಶ್ರೂಯತೇ ಸ್ಫುಟಃ ।।
ತಸ್ಯಾಽಽದಿತ್ಯೇನ ಸಂಬಂಧಃ ಕಸ್ಮಾದತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೮೦ ।।

ವಿವಕ್ಷಿತತ್ವಾದೈಕ್ಯಸ್ಯ ಮನೋಬುದ್ಧ್ಯೋರತಃ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಆದಿತ್ಯೇನೈವ ಸಂಧತ್ತೇ ಮನಶ್ಚಂದ್ರಮಸಾ ನ ತು ।। ೧೮೧ ।।

ಪ್ರಸವಾಧಿಕೃತೇಶ್ಚಾತ್ರ ಸಾವಿತ್ರಃ ಪ್ರಸವಸ್ತತಃ ।।
ಸವಿತ್ರೈವಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ಮನಸಸ್ತೇನ ಶಸ್ಯತೇ ।। ೧೮೨ ।।

ಅನುಗ್ರಹವ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಾಂ ಮನಸಶ್ಚಂದ್ರಮಾ ಭವೇತ್ ।।
ಅಧಿದೈವಂ ತಥಾಽಽದಿತ್ಯಶ್ಚಕ್ಷುಷೋ ದೇವತಾ ಮತಾ ।। ೧೮೩ ।।

ಅಗ್ನಿರೇವ ಯತಃ ಸರ್ವಪ್ರಕಾಶೋ ಜಗತೀಷ್ಯತೇ ।।
ರೂಪಾಣಾಂ ಪ್ರವಿಭಾಗಶ್ಚ ತ್ವಷ್ಟೃಷಾಕನಿಬಂಧನಃ ।। ೧೮೪ ।।

ತಯೋರ್ಗೀರ್ಮನಸೋರೇವಂ ಪ್ರಕಾಶಪ್ರಸವಾತ್ಮನೋಃ ।।
ಪ್ರಾಗ್ಯಥೋಕ್ತಾತ್ಮನೋರ್ಯೋಗಾತ್ಪ್ರಾಣೋಽಭೂದಂತರಿಕ್ಷಗಃ ।। ೧೮೫ ।।

ಪ್ರಾಣೋಽಭವದ್ಯಥಾಽಧ್ಯಾತ್ಮೇ ಪ್ರಜಾ ವಾಕ್ಸ್ವಾಂತಯೋಸ್ತಥಾ ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯೈವಾಧಿದೈವೇಽಪಿ ಪ್ರಸವೋಽಯಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೮೬ ।।

ನಾನ್ನತ್ರಯಂ ವ್ಯಪೇಕ್ಷ್ಯೇಹ ಜನ್ಮ ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಕಥ್ಯತೇ ।।
ಕಿಂತು ಪಾಙ್ತ್ಕಕ್ರಿಯಾಪೇಕ್ಷಂ ಪ್ರಾಣಜನ್ಮಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೮೭ ।।

ಸ ಯಥಾಽಽಧ್ಯಾತ್ಮಿಕೇ ದೇಹೇ ಪ್ರಾಣಸ್ತದ್ವತ್ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।।
ಅಂತರಿಕ್ಷಗತಃ ಪ್ರಾಣಃ ಸ ಏಷ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ।। ೧೮೮ ।।

ಯತೋಽಸಪತ್ನಸ್ತೇನಾಯಮಿಂದ್ರ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ನನು ವಾಙ್ಭನಸೇ ಸತೋಽಸ್ಯ ತತ್ಕುತೋಽಸ್ಯಾಸಪತ್ನತಾ ।। ೧೮೯ ।।

ನೈವಂ ವಾಙ್ಭನಸೇ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣವೃತ್ತ್ಯೈವ ಜೀವತಃ।।
ಯದನೇನಾನ್ನಮತ್ತೀತಿ ತಸ್ಮಾದೇತ ಇತೀರಣಾತ್ ।। ೧೯೦ ।।

ಪ್ರಾಣಸ್ಯೈವ ಯತೋ ವೃತ್ತೀ ಉಕ್ತೇ ವಾಙ್ಭನಸೇ ಅಪಿ ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯಾತೋಽದ್ವಿತೀಯತ್ವಂ ತತಶ್ಚೇಂದ್ರತ್ವಮೇವ ಚ ।। ೧೯೧ ।।

ನ ಸಪತ್ನೋ ಭವತ್ಯಸ್ಯ ಯೋಽಸಪತ್ನಂ ವಿವೇದ ಹಿ ।।
ಅಸಪತ್ನಮುಪಾಸೀನಃ ಸಸಪತ್ನಃ ಕುತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೯೨ ।।

ಉಕ್ತಾ ಪಾಙ್ಲಾನುರೋಧೇನ ವಾಙ್ಭನಃಪ್ರಾಣಸಂಶ್ರಯಾ ।।
ಅನ್ನತ್ರಯವಿಭಾಗೇನ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ತ್ವಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೯೩ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿಭೂತಂ ಚ ತಥಾ ಚೈವಾಧಿದೈವತಮ್ ।।
ಉಕ್ತಾ ವಾಗಾದಯಃ ಸರ್ವ ಸಮಾ ಏವೇತಿ ಗೃಹ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೯೪ ।।

ಸಾಮ್ಯಂ ಕೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣೇತ್ಯನಂತಾ ಇತ್ಯತೋಽವದತ್ ।। ೧೯೫ ।।
ನನ್ವಧ್ಯಾತ್ಮೇಽಧಿಭೂತೇ ಚ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಾಃ ಪುರೋದಿತಾಃ ।।
ವಾಗಾದಯಸ್ತ್ವಿಹ ಕಥಮನಂತಾ ಇತ್ಯುದೀರಣಮ್ ।। ೧೯೬ ।।

ನೈತದೇವಂ ಯತೋಽನಂತಾಃ ಸರ್ವೇ ಭಾವಾ ಯಥೋದಿತಾಃ ।।
ವಾಚಾ ಸರ್ವಾಧಿದೈವಿಕ್ಯಾ ಲೋಕಾದೇರಪ್ಯನಂತತಾ ।। ೧೯೭ ।।

ಅಧಿಕಾರಪರಿಚ್ಛೇದೇ ಸರ್ವಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।।
ನಾಸಂಹತಾಯಾಃ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ದೇವತಾಯಾಃ ಸ್ವತೋಽಪರೈಃ ।। ೧೯೮ ।।

ಸ್ವಾಧಿಕಾರವಿನಿಷ್ಪತ್ತೌ ದೇವತಾ ದೇವತಾಗಣಮ್ ।।
ಸರ್ವಮೇವಾಽಽತ್ಮಸಾತ್ಕೃತ್ವಾ ತತ್ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ಕರೋತಿ ಹಿ ।। ೧೯೯ ।।

ಆಭೂತಸಂಪ್ಲವಸ್ಥಾನಮಾನಂತ್ಯಂ ಚೇಹ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಹಿ ಸತೋ ಮುಖ್ಯಾನಂತ್ಯಂ ನ ಯುಕ್ತಿಮತ್ ।। ೨೦೦ ।।

ಏವಂ ಸತೀಹ ಯೋಽನಂತಾನುಪಾಸ್ತೇ ಸತತೋದ್ಯತಃ ।।
ಸೋಽನಂತಮೇವ ವಾಗಾದಿಲೋಕಮಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನವಃ ।। ೨೦೧ ।।

ಉಪಾಸ್ತೇಽಂತವತೋ ಯಸ್ತು ಸೋಽಂತವಂತಮವಾಪ್ನುತೇ ।।
ಲೋಕಂ ಯತಸ್ತತೋಽನಂತಮೇತ್ಯನಂತಾತ್ಮಭಾವನಾತ್ ।। ೨೦೨ ।।

ಅಧಿಕಾರೋ ದ್ವಯೋರತ್ರ ಪ್ರಕೃತಃ ಪಾಙ್ತ್ಕಕರ್ಮಣಃ ।।
ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಽನ್ನತ್ರಯಸ್ಯಾಪಿ ವಿಭಾಗಃ ಪ್ರಕೃತಸ್ತಥಾ ।। ೨೦೩ ।।

ತತ್ರಾಧಿದೈವಮುಕ್ತಾನಿ ತ್ರೀಣ್ಯನ್ನಾನಿ ವಿಭಾಗಶಃ ।।
ಸೋಪಾಸನಾನಿ ಪಾಙ್ತ್ಕಸ್ಯ ವಕ್ತವ್ಯಮವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೦೪ ।।

ಅಧಿದೈವೇ ತ್ರಯಂ ತೂಕ್ತಂ ಮನೋವಾಕ್ಪ್ರಾಣಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಪಾಙ್ತ್ಕಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಕಾರ್ಯಂ ನೋಕ್ತಂ ವಿತ್ತಂ ಚ ಕರ್ಮ ಚ ।। ೨೦೫ ।।

ಪಾಙ್ತ್ಕಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಕಾರ್ಯಂ ನ ತಾವದವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಪಾಙ್ತ್ಕತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ಯಾವನ್ನೋಚ್ಯೇತೇ ವಿತ್ತಕರ್ಮಣೀ ।। ೨೦೬ ।।

ಲೋಕಕಾಲಾತ್ಮಕೋ ದೇವೋ ವಿರಾಟ್ಸಂಜ್ಞಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ತಸ್ಯಾಧಿಲೋಕಮಾತ್ಮೋಕ್ತೋ ಯೋಽಯಮನ್ನತ್ರಯಾತ್ಮಕಃ ।। ೨೦೭ ।।

ಅಧಿಕಾಲಂ ತು ಯೋಽಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ಸೋಽಯಂ ಚಂದ್ರಮಸೋಚ್ಯತೇ ।।
ಪಕ್ಷಮಾಸರ್ತುವರ್ಷಾದೇಃ ಸ ಕರ್ತಾ ಕರ್ಮಣೋಽನಿಶಮ್ ।। ೨೦೮ ।।

ಹಾನಿವೃದ್ಧಿಸ್ವಭಾವೇನ ವಿತ್ತಂ ಚಾಪ್ಯತ್ರ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಕಲಾಕಾಷ್ಠಾಲವಾದ್ಯಾತ್ಮಾ ವಿಶ್ವಂ ವಿಪರಿಣಾಮಯನ್ ।।
ಪ್ರಾಣಪಿಂಡಾತ್ಮಕಃ ಕಾಲ ಆ ಮಹಾಪ್ರಲಯಾತ್ಸ್ಥಿತಃ ।। ೨೦೯ ।।

ಯೈಕಾಽವಶಿಷ್ಯತೇ ತಸ್ಯ ಕಲಾ ಪಕ್ಷಕ್ಷಯೇ ತಥಾ ।।
ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಪ್ರಾಣಭೃತ್ಸರ್ವಂ ಪಕ್ಷತೋ ಜಾಯತೇ ಪುನಃ ।। ೨೧೦ ।।

ರಾತ್ರೌ ಯಸ್ಮಾತ್ಸ ಏತಸ್ಯಾಂ ಪ್ರವಿಶ್ಯಾಽಽಸ್ತೇ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ಪ್ರಾಮಭೃನ್ನಿಖಿಲಂ ತಸ್ಮಾದ್ಧಿಂಸಾಂ ತಸ್ಯಾಂ ಪರಿತ್ಯಜೇತ್ ।। ೨೧೧ ।।

ಕಲಾಭಿರಸ್ತಃ ಕೃತ್ತಾಭಿಃ ಕೃಕಲಾಸ ಇತಿ ಸ್ಮೃತಃ ।।
ಹಿಸಾಂ ನ ಕುರ್ಯಾತ್ತಸ್ಯಾಪಿ ಕಿಂನ್ವನಾರಬ್ಧಹಿಂಸನಮ್ ।। ೨೧೨ ।।

ಸಾಮಿಪ್ರಮಾಪಿತಸ್ಯಾಪಿ ರಾತ್ರೌ ತಸ್ಯಾಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ।।
ಪ್ರಾಣಭೃದ್ಧಿಂಸನಂ ಯತ್ನಾತ್ಕಿಂನ್ವನಾರಬ್ಧಪೀ़ಡನಮ್ ।। ೨೧೩ ।।

ಕೃಕಲಾಸೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾ ಯಾ ಹಿಂಸಾ ಪ್ರಾಣಭೃತಾಂ ಸ್ವತಃ ।।
ತಾಮಪ್ಯತ್ರ ನ ಕುರ್ವೀತ ಕಿಮು ವಕ್ತವ್ಯಮನ್ಯತಃ ।। ೨೧೪ ।।

ಏತಸ್ಯಾ ಏವ ಪೂಜಾಯೈ ದೇವತಾಯಾ ನಿಷೇಧನಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣಭೃದ್ಧಿಂಸನಸ್ಯೇಹ ನಾನ್ಯದಸ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।। ೨೧೫ ।।

ಸ್ಮೃತಾವಪಿ ನಿಷಿದ್ಧೇಯಂ ಹಿಸಾ ಪರ್ವಸು ಕರ್ಮಿಣಾಮ್ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟಫಲಂಸಗತ್ಯಾ ಇಹೋಕ್ತಿಃ ಸತ್ಯವದ್ಭವೇತ್ ।। ೨೧೬ ।।

ಕೇವಲಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೇಣ ಮಾ ಭೂತ್ರ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮಕಂ ಫಲಮ್ ।।
ಪರಾತ್ಮಜ್ಞಾನವತ್ತಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಯೋಪಾಸನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೧೭ ।।

ವಿತ್ತಮೇವ ಕಲಾ ಮೇ ಸ್ಯುಃ ಕಲ್ಪಯಿತ್ವಾ ಧ್ರುವಾಂ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಇತ್ಯುಪಾಸೀತ ಯಃ ಸೋಽಥ ಕಲಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೨೧೮ ।।

ಯಥೋಕ್ತಗುಣಕಂ ವಿದ್ವಾನುಪಾಸೀತ ಪ್ರಜಾಪತಿಮ್ ।।
ಆರೋಪ್ಯಾಽಽತ್ಮಶರೀರೇಽಸ್ಮಿಂಸ್ತತ್ಸಾಧರ್ಮ್ಯೇಣ ಸಂತತಮ್ ।। ೨೧೯ ।।

ವಿತ್ತಮೇವ ಕಲಾಸ್ತಸ್ಯ ತದ್ಧಾನ್ಯುಪಚಯೌ ಕ್ರಿಯಾ ।।
ಧ್ರುವಾಽಸ್ಯ ದೇಹ ಏವಾಯಂ ಜೀವನ್ಸ್ಯಾತ್ಷೋಡಶೀ ಕಲಾ ।। ೨೨೦ ।।

ಸೋಽಕಾಮಯತ ಜಾಯೇತಿ ಸಾಧನಾನ್ಯೇವ ನಃ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಅಬ್ರವೀನ್ನ ತು ತತ್ಸಾಧ್ಯಂ ತದುಕ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೨೧ ।।

ಸಾಧನೋಕ್ತ್ಯೈವ ತತ್ಸಾಧ್ಯಂ ಯದಿ ನಾಮಾವಸೀಯತೇ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟಫಲಸಂಬಂಧೋ ನ ತಥಾಽಪಿ ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೨೨೨ ।।

ಪುತ್ರಾದಿಸಾಧನಾನಾಂ ಸ್ಯಾದುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ಸಾಧ್ಯಂ ಲೋಕತ್ರಯಮತಸ್ತ್ರಯೋ ವಾವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೨೩ ।।

ತ್ರಯ ಏವ ಯತೋ ಲೋಕಾಃ ಸಾಧ್ಯಾಃ ಪುತ್ರಾದಿಸಾಧನೈಃ ।।
ತನ್ಮುಮುಕ್ಷುರತೋ ಮುಕ್ತ್ಯೈ ತ್ಯಜೇತ್ಸರ್ವೈಷಣಾ ಯಯಿಃ ।। ೨೨೪ ।।

ಅನ್ಯಥೈವಾಭಿಸಂಬಂಧಂ ಕೇಚಿದತ್ರ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಜ್ಞಾನಾದೇವ ಪುಮರ್ಥಪ್ತೇರ್ನಿಷ್ಫಲೇ ಸುತಕರ್ಮಣೀ ।। ೨೨೫ ।।

ನಿಃಶೇಷಫಲಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇರ್ದರ್ಶನಾದೇವ ಕೇವಲಾತ್ ।।
ಸುತಾದಿನಾ ನ ತರ್ಹ್ಯರ್ಥ್ಯೋ ನಾಪಿ ಸ್ಯಾತ್ಪಙ್ತ್ಕಕರ್ಮಣಾ ।। ೨೨೬ ।।

ತಯೋರಿಹಾರ್ಥವತ್ತ್ವಾಯ ತ್ರಯೋ ವಾವೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಪರೀಕ್ಷ್ಯೈತತ್ಪರಿಗ್ರಾಹ್ಯಂ ನ ತು ನಿರ್ಯುಕ್ತಿಕಂ ಬುಧೈಃ ।। ೨೨೭ ।।

ಸ್ವಫಲೇಽನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಾಣಾಂ ಸಾಧನಾನಾಂ ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ನ ಯುಕ್ತೋನಿರಪೇಕ್ಷತ್ವಾದ್ಗಮನೇಕ್ಷಣಯೋರಿವ ।। ೨೨೮ ।।

ಅನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಾಣಿ ಚೇದ್ದದ್ಯುಃ ಕರ್ಮೈಕತ್ವಂ ತದಾ ಭವೇತ್ ।।
ಸಮುಚ್ಚಿತಿರ್ನ ಚೈಕಸ್ಯ ರುದ್ರೇಣಾಪಿ ಸಮರ್ಥ್ಯತೇ ।। ೨೨೯ ।।

ತಂತುವೀರಣಮೃದ್ದಾರುಸಾಧನಾನಾಂ ಪೃಥಕ್ತ್ವತಃ ।।
ಪಟಾದಿಕಾರ್ಯನಿಷ್ಪತ್ತೌ ನ ತೇಷಾಂ ಸ್ಯಾತ್ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೨೩೦ ।।

ತುರೀವೇಮಶಲಾಕಾದೇಃ ಸ್ವಕಾರ್ಯೇಽನ್ಯೋನ್ಯಸಂಹತೇಃ ।।
ಸಮುಚ್ಚಿತಿರಯುಕ್ತೇಯಂ ತದಾಽಪ್ಯೇಕತ್ವಹೇತುತಃ ।। ೨೩೧ ।।

ಲೋಕತ್ರಯಸ್ಯ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ವಿದ್ಯಯೈವೇತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ತಸ್ಯಾಃ ಸರ್ವಾಪ್ತಿಹೇತುತ್ವಾನ್ನೈತದೇವಂ ಪೃಥಕ್ತ್ವತಃ ।। ೨೩೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಂ ಹಿ ಪುತ್ರಾಕರ್ಮಾದಿಸಾಧನಮ್ ।।
ಏಕಾಕಿನ್ಯಾ ನ ತತ್ಸಾಧ್ಯಂ ವಿದ್ಯಯೈವೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೨೩೩ ।।

ಪುತ್ರೇಣೈವೇತ್ಯತೋ ವಕ್ತಿ ಸಾಧನಾಂತರನಿಹ್ನುತಿಮ್ ।।
ಜ್ಯೋತಷೇತ್ಯತ್ರ ಸಂಚೋದ್ಯ ಪರಿಹಾರಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೨೩೪ ।।

ಪ್ರಾಪ್ತ್ಯತಿಕ್ರಮಸಂಭಿತ್ತೇರ್ವಿಷಯಪ್ರವಿಭಾಗತಃ ।। ೨೩೫ ।।
ನೈತದೇವಂ ಯತೋ ನೇಹ ಪುತ್ರೋತ್ಪತ್ತ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಾಧನಾಂತರಜಯ್ಯೋಽಯಂ ಲೋಕೋಽತಶ್ಚೋದಿತಂ ನ ಸತ್ ।। ೨೩೬ ।।

ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮೇನ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ಭೋಗಾಯೈವ ತು ತತ್ಕೃತಃ।।
ಸುತೇನಾತಿಕ್ರಮೋಽಪ್ರಾಪ್ತೇಃ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ನಿರ್ವಿಷಯಸ್ತತಃ ।। ೨೩೭ ।।

ಯದ್ಯೇವಂ ತರ್ಹಿ ಸಂತ್ಯಾಜ್ಯಂ ಜ್ಯೋತಿಷೇತಿ ವಚಃ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ಮೈವಂ ಮನುಷ್ಯಲೋಕಸ್ಯ ಯತಸ್ತತ್ರಾಽಽಪ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೩೮ ।।

ಪ್ರಾಪ್ತಸ್ಯ ಜ್ಯೋತಿಷಾ ತಸ್ಯ ಪುತ್ರೇಣಾತಿಕ್ರಮೋ ಜಯಃ ।।
ಇತಿ ನಿರ್ಯುಕ್ತಿಕಂ ಕೈಶ್ಚಿದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಯತ್ನತಃ ಕೃತಮ್ ।। ೨೩೯ ।।

ಜಯ್ಯ ಏವ ಸುತೇನಾಯಂ ಲೋಕ ಇತ್ಯವಧಾರ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಯೋತಿಷಾಽಪಿ ಸ ಚೇಜ್ಜೇಯೋ ಜೀಯತಾಂ ನ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೨೪೦ ।।

ನರಲೋಕಃ ಸುತೇನಾಯಂ ಜಯ್ಯ ಏವೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಏವೇತ್ಯಯೋಗಾವಚ್ಛಿತ್ತೌ ನಾನ್ಯಯೋಗವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।। ೨೪೧ ।।

ಅತಿಕ್ರಮೋ ಜಯಾರ್ಥಶ್ಚೇತ್ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದೇವ ಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಪಿತೃಲೋಕಾದ್ಯಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇಸ್ತತ್ರಾತಿಕ್ರಮಗೀರ್ವೃಥಾ ।। ೨೪೨ ।।

ನಾಪುತ್ರಸ್ಯೇತಿ ನಿಃಶೇಷಲೋಕಾಪ್ತೌ ಸಾಧನಂ ಸುತಃ ।।
ಶ್ರೂಯತೇ ಮಂದಪಾಲಾದಿ ತಥಾ ಚಾತ್ರ ನಿದರ್ಶನಮ್ ।। ೨೪೩ ।।

ಶ್ರುತಂ ಸಾಧ್ಯಂ ಸಮುಲ್ಲಙ್ಧ್ಯ ನಾತೋಽನ್ಯಾತ್ಕಾಮಜಂ ಫಲಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿವಿದಿಷಾಽನ್ಯತ್ರ ಕರ್ಮಣಾಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಫಲಮ್ ।। ೨೪೪ ।।

ಕಿಂಚ ಭುಕ್ತ್ವಾಽಥವಾಽಭುಕ್ತ್ವಾ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಫಲಂ ನರಃ ।।
ಅತಿಕ್ರಾಮೇದಿಮಂ ಲೋಕಂ ನೋಭಯತ್ರಾಪಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೨೪೫ ।।

ಭುಕ್ತ್ವಾಽತಿಲಂಘನಂ ತಾವದ್ವಿನಾಽಪಿ ಸುತಜನ್ಮನಾ ।।
ನಿಃಶೇಷಕರ್ಮಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಭೋಗೇನೈವ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೨೪೬ ।।

ಪರಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಜನ್ಮನಾಽಪಿ ಹಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ನಾಭುಕ್ತ್ವಾ ಫಲಮಾಪ್ನೋತಿ ನಿರ್ವತಿಂ ಪರಮಾಂ ನರಃ ।। ೨೪೭ ।।

ನೈರರ್ಥಕ್ಯಪ್ರಸಕ್ತಿಶ್ಚ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿಕರ್ಮಣಃ ।।
ನ ಚೇದ್ಭುಕ್ತಂ ಫಲಂ ತಸ್ಯ ತದಭಾವೇಽಪಿ ಚಾತ್ಯಯಃ ।। ೨೪೮ ।।

ಚಂದ್ರಲೋಕಾದಿಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಕರ್ಮಣಃ ಫಲಮ್ ।।
ಪುಣ್ಯಲೋಕಾ ಭವಂತೀತಿ ತಥಾಚ ಶ್ರುತಿತಃ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೨೪೯ ।।

ಸುತಜನ್ಮಾದಿಭಿಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಕರ್ಮಫಲಾತ್ಯಯಃ ।।
ಪರಬ್ರಹ್ಮೈಕವಿಜ್ಞಾನಂ ನಿಷ್ಫಲಂ ವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೨೫೦ ।।

ಅನುಚ್ಛಿತ್ತಿಶ್ಚ ಭೋಗೇನ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಶ್ರುತಿವಚಃ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ಧಿಯಾ ಧಿಯೇತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಭೋಗಾದೇವ ಕ್ರಿಯೋತ್ಥಿತೇಃ ।। ೨೫೧ ।।

ಕರ್ಮಣಾ ಪಿತೃಲೋಕಾಪ್ತಿರ್ನಾಶ್ರುತೇರನ್ಯಸಾಧನಾ ।।
ಕರ್ಮೈವೋಪಾಸ್ತಿರೂಪಂ ಯತ್ತದ್ವಿದ್ಯೇತ್ಯತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೫೨ ।।

ದೇವಲೋಕಾಪ್ತಿಸಂಬಂಧಾದ್ದೇವತಾವಿಷಯೈವ ಸಾ ।।
ವಿದ್ಯಾ ನ ತು ನಿರಸ್ತಾನ್ಯಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾತ್ರೈಕಗೋಚರಾ ।। ೨೫೩ ।।

ಮನುತೇ ಯನ್ನ ಮನಸಾ ಮನೋ ಯೇನ ಮತಂ ಸದಾ ।।
ತದೇವ ವಿದ್ಧಿ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ನ ತ್ವಿದಂ ಯದುಪಾಸತೇ ।। ೨೫೪ ।।

ಉಪಾಸಿಕ್ರಿಯಯಾ ವ್ಯಾಪ್ತಿರಬ್ರಹ್ಮತ್ವಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಇತಿ ಶ್ರುತ್ಯೈವ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಂ ನೋಪಾಸ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತೇನ ನಃ ।। ೨೫೫ ।।

ವಿದ್ಯಯಾ ದೇವಲೋಕಾಪ್ತಿಃ ಶ್ರುತತ್ವಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।।
ನೈವಕಾರಾಭಿಸಂಬಂಧಾದೇವೇತ್ಯತ್ರ ನ ಸಂಗತಿಃ ।। ೨೫೬ ।।

ಭೂಯಃಫಲಾ ಯತೋ ವಿದ್ಯಾ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಂ ತೇನ ಸಾದರಾಃ ।।
ವಿದ್ಯಾಮೇವ ಪ್ರಶಂಸಂತಿ ನ ತಥಾ ಪುತ್ರಕರ್ಮಣೀ ।। ೨೫೭ ।।

ಲೋಕಾನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಇತಿ ಚ ನ ಚೇದಾಪ್ತಿರ್ವಿವಕ್ಷಿತಾ ।।
ಸರ್ವಲೋಕೇಷ್ವಿದಂ ವಾಕ್ಯಮತ್ಯಯೇ ದುರ್ಘಟಂ ಭವೇತ್ ।। ೨೫೮ ।।

ಅತ್ಯಯಶ್ಚೇದಭಿಪ್ರೇತಃ ಪುತ್ರೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಭಿಸ್ರಿಭಿಃ ।।
ಅಪಾಸ್ತರ್ಣೋಽಥ ಸ ಕಥಂ ಕರ್ಮಸ್ವೇಷ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೨೫೯ ।।

ಋಣಾನಿ ತ್ರೀಣ್ಯಪಾಕೃತ್ಯ ಮನೋ ಮೋಕ್ಷೇ ನಿವೇಶಯೇತ್ ।।
ಇತಿ ಪೂರ್ವಾಶ್ರಮೇ ವಾಸೋ ಧ್ವಸ್ತರ್ಣಸ್ಯ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೨೬೦ ।।

ಯಥಾಽನಪಾಕೃತರ್ಣಸ್ಯ ಮೋಕ್ಷೇಚ್ಛಾ ವಾರ್ಯತೇ ತಥಾ ।।
ಅನಧೀತ್ಯ ದ್ವಿಜೋ ವೇದಾನಿತ್ಯಾದಿವಚನಾನ್ಮನೋಃ ।। ೨೬೧ ।।

ಇಷ್ಟ್ವೇತಿ ಚ ತಥಾ ಕ್ತ್ವಾಂತಶ್ರವಣಾತ್ಪೂರ್ವಕಾಲತಾ ।।
ನೀತ್ವಾ ಸಮಾಪ್ತಿಂ ಕರ್ಮಾಣಿ ಫಲವಂತ್ಯಫಲಾನಿ ಚ ।। ೨೬೨ ।।

ಶುದ್ಧಧೀಃ ಪ್ರವ್ರಜೇತ್ಪಶ್ಚಾದ್ವಿರಕ್ತಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಫಲಾತ್ ।।
ಇತ್ಯನುಕ್ರಮಸಂನ್ಯಾಸೇ ಸಂಪ್ರತ್ತಿರುಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೨೬೩ ।।
ಯೋಽನುಕ್ರಮೇಣೇತಿ ತಥಾ ಶ್ರುತೌ ಸ್ಪಷ್ಟಮಿದಂ ವಚಃ ।। ೨೬೪ ।।

ಅನನುಕ್ರಮಸಂನ್ಯಾಸೇ ನ ಸಂಪ್ರತ್ತಿಕ್ರಿಯೇಷ್ಯತೇ ।।
ಪುತ್ರೇ ಸತ್ಯೇವ ಸಾ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾಸ್ತ್ಯಸೌ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಃ ।। ೨೬೫ ।।

ಯದ್ಯಪುತ್ರ ಇತಿ ವಚಃ ಸಂಭವೇ ಸತಿ ಯುಕ್ತಿಮತ್।।
ನಿರಸ್ತದಾರಸಂಬಂಧೇ ನ ತು ಸ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ ।। ೨೬೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾದೇವೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾನಿ ಶತಶಃ ಶ್ರುತೌ ।।
ಶ್ರೂಯಂತೇ ತು ಋಣವಚೋ ವಿರೋಧಾತ್ಸ್ಯಾದಪಸ್ಮೃತಿಃ ।। ೨೬೭ ।।

ವೇದಾಹಮಿತಿಮಂತ್ರೋಕ್ತೇಸ್ತಮೇವೇತ್ಯವಧಾರಣಾತ್ ।।
ನಿಷೇಧಾನ್ನಾನ್ಯ ಇತ್ಯುಕ್ತೇರ್ನ ಮುಕ್ತಿಃ ಸುತಜನ್ಮತಃ ।। ೨೬೮ ।।

ನ ತತ್ರ ದಕ್ಷಿಣಾ ಯಂತಿ ವಿದ್ಯಯೈವ ತದಾಪ್ಯತೇ ।।
ಇತಿ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಶ್ರುತೇರ್ವಾಕ್ಯಂ ಕಸ್ಮಾನ್ನಾಽಽದ್ರಿಯತೇಽಂಜಸಾ ।। ೨೬೯ ।।

ಸಂನ್ಯಾಸಮೇವೋಪಕ್ರಮ್ಯ ಸಂಪ್ರತ್ತಿಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಶ್ರುತೌ ।।
ಯಥಾಽನ್ಯತ್ರ ತಥೇಹಾಪಿ ಕಸ್ಮಾನ್ನಾಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।। ೨೭೦ ।।

ಸರ್ವಕರ್ಮನಿವೃತ್ತಿರ್ಹಿ ಜೀವತೋಽತ್ರ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ಏಕಮೇವ ವ್ರತಮಿತಿ ಸಂನ್ಯಾಸಿನ್ಯೇವ ಯುಕ್ತಿಮತ್ ।। ೨೭೧ ।।

ಲಬ್ಧತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮಕಫಲೋ ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಭಿಃ ।।
ಸಂನ್ಯಸ್ತಶೇಷಕರ್ಮಾ ಸನ್ಬೋಧ್ಯತೇಽಜಾತಶತ್ರುಣಾ ।। ೨೭೨ ।।

ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾದೇಹಃ ಸರ್ವೋಽಸ್ಮೀತ್ಯಭಿಮಾನವಾನ್ ।।
ಅತತ್ತ್ವಜ್ಞೋಽಧಿಕಾರ್ಯತ್ರ ವಿದ್ಯಾಯಾ ಉಪವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೨೭೩ ।।

ಅಯಂ ಲೋಕಶ್ಚ ಪುತ್ರೇಣ ಯಾದೃಶೇನ ಚ ಜೀಯತೇ ।।
ತಾದೃಕ್ಪುತ್ರೋಽತ್ರ ವಕ್ತವ್ಯ ಇತ್ಯಾರಬ್ಧೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೭೪ ।।

ಪುತ್ರಕರ್ಮಪರಜ್ಞಾನನೃಪಿತ್ರಮರಲೋಕತಃ ।।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೋ ನಿಯಮೋಽನ್ಯೋನ್ಯಂ ಫಲಸಾಧನಸಂಗತೇಃ ।। ೨೭೫ ।।

ಪುತ್ರಕರ್ಮಾರ್ಥಮಾತ್ರತ್ವಾನ್ನ ಪೃಥಕ್ಸಾಧನಾಂತರಮ್ ।।
ಜಾಯಾ ಮಾನುಷವಿತ್ತಂ ಚ ಕರ್ಮೈಕಾರ್ಥತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೨೭೬ ।।

ಸ್ವರೂಪಲಾಭಮಾತ್ರೇಣ ಸಾಧನತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಃ।।
ಕರ್ಮಜ್ಞಾನೇ ಸುತಸ್ತಸ್ಯ ಸಾಧನತ್ವಂ ವ್ರಜೇತ್ಕಥಮ್ ।। ೨೭೭ ।।

ಇತ್ಯೇವಮಭಿಸಂವಂಧೋ ವಕ್ತುರ್ಭಾಷ್ಯಕೃತಃ ಸ್ಫುಟಃ ।।
ಅಸ್ಮದುಕ್ತಾವಿರೋಧೀತಿ ತೇನ ನೇಹಾತಿಯತ್ಯತೇ ।। ೨೭೮ ।।

ಪುತ್ರಶ್ಚೇದನುಶಿಷ್ಟಃ ಸ್ಯಾಲ್ಲೋಕಸ್ತೇನೈವ ಜೀಯತೇ ।।
ನಾನ್ಯೇನ ಕರ್ಮಣಾಽತ್ರಾರ್ಥೋ ನೃಲೋಕಜಯಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೨೭೯ ।।

ಪುತ್ರಸ್ಯೈವಾವಧೃತಸ್ಯ ಏವಕಾರೋ ಭವೇದಯಮ್ ।।
ಪಿತೃದೇವಲೋಕಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಶ್ರುತೇಹಾನ್ಯೈಶ್ಚ ಸಾಧನೈಃ ।। ೨೮೦ ।।

ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮಿದಮೇವಾತ್ರ ವಿದೋಷಂ ದೋಷವತ್ಪರಮ್ ।।
ಇದಮೇವ ತತೋ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ನ ತು ಯದ್ದೋಷವನ್ಮತಮ್ ।। ೨೮೧ ।।

ಅಥಾನಂತರಮೇವೋಕ್ತಾತ್ಕರ್ಮೋಪಾಸನಚೇಷ್ಟಿತಾತ್ ।।
ಅತಸ್ತತ್ಫಲನಿಷ್ಪತ್ತೇಃ ಸಂಪ್ರತ್ತಿಃ ಸಂವಿಧೀಯತೇ ।। ೨೮೨ ।।

ಯತೋ ಮನುಷ್ಯಲೋಕೋಽಯಂ ವಿಶಿಷ್ಟಸುತಸಾಧನಃ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ಸಂಪ್ರತ್ತಿಕರ್ಮೇಹ ವಕ್ತವ್ಯಂ ತತ್ಫಲಾರ್ಥಿನೇ ।। ೨೮೩ ।।

ವಿದುಷೈವ ತು ಕರ್ತವ್ಯಾ ಸಂಪ್ರತ್ತಿರ್ನಾವಿಪಶ್ಚಿತಾ ।।
ಯತೋಽತಃ ಸೂತ್ರಿತಾ ನೇಯಂ ಸೂತ್ರಕೃದ್ಭಿರನಿತ್ಯತಃ ।। ೨೮೪ ।।

ಸಂಪ್ರತ್ತಿರಿತಿ ನಾಮೈತದಾತ್ಮಸಂಸ್ಕಾರಕರ್ಮಣಃ ।।
ಪ್ರತಿಪತ್ತಿಕ್ರಿಯಾ ವಾ ಸ್ಯಾದಾತುರನ್ಯಾಸದರ್ಶನಾಮ್ ।। ೨೮೫ ।।

ಪ್ರೈಷ್ಯನ್ನಿತಿ ಚ ಕಾಲೋಽಸ್ಯ ಕರ್ಮಣೋಽತ್ರ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ಜಾತಕಾದಿಪರಿಜ್ಞಾನಾಜ್ಜ್ಞಾತುಂ ಕಾಲೋಽಪಿ ಶಕ್ಯತೇ ।। ೨೮೬ ।।

ಮುಮೂರ್ಷುಶ್ಚ ಪಿತಾ ಪುತ್ರಮಥಾಽಽಹೂಯಾನುಮಂತ್ರಯೇತ್ ।।
ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಾದಿಭಿರ್ವಾಕ್ಯೈಃ ಸೋಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯಾಹ ಬೋಧಿತಃ ।। ೨೮೭ ।।

ಕರ್ಮಭ್ಯಃ ಪ್ರವ್ರಜಿಪ್ಯನ್ವಾ ಪ್ರೈಷ್ಯನ್ನಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಧಾತೂಪಸರ್ಗಯೋರ್ಮುಖ್ಯಸ್ತಥಾಽರ್ಥೋಽಪ್ಯಾಶ್ರಿತೋ ಭವೇತ್ ।। ೨೮೮ ।।

ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೋತಿ ಪಿತರಂ ಪೂರ್ವಮೇವೋಪಶಿಕ್ಷಿತಃ ।।
ಪ್ರತಿವಕ್ತುಂ ನ ಶಕ್ತಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚೇತ್ಪ್ರಾಕ್ಶಿಕ್ಷಿತೋ ಭವೇತ್ ।। ೨೮೯ ।।

ಪುತ್ರಾನುಮಂತ್ರಣಸ್ಯಾರ್ಥಂ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಸ್ವಯಮೇವ ನಃ ।।
ಶ್ರುತಿಸ್ತಿರೋಹಿತಾರ್ಥತ್ವಾನ್ಮಂತ್ರಾಣಾಮಿತ್ಯತೋಽವದತ್ ।। ೨೯೦ ।।

ಅನೂಕ್ತಂ ಯದಧೀತಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಚ್ಚಾಧ್ಯೇತವ್ಯಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಯಚ್ಚಾನಧೀತಂ ತಸ್ಯೋಕ್ತೌ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯತ್ರೈಕತಾ ಭವೇತ್ ।। ೨೯೧ ।।

ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತೀಹ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥೋ ಹ್ಯಯಮತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ಅಧ್ಯೇತವ್ಯಾರ್ಥನಿಪ್ಪತ್ತಿಸ್ತ್ವನಿಷ್ಪತ್ತ್ಯಾ ಮಯಾ ಕೃತಾ ।। ೨೯೨ ।।

ಯಾವನ್ಮತ್ಕರ್ತೃಕಂ ಕ್ರಿಂಚಿನ್ಮಾನೇನ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।।
ತ್ವತ್ಕರ್ತೃಕಂ ತದಸ್ತ್ವತ್ರ ಪಿತುರೇವಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೨೯೩ ।।

ಲೋಕೋಕ್ತ್ಯೈವ ಹಿ ಯಜ್ಞಾನಾಂ ತತ್ಫಲತ್ವಾಹಹೇ ಸತಿ ।।
ನಿತ್ಯಯಜ್ಞಗೃಹೀತ್ಯರ್ಥಂ ಕೇ ಚ ಯಜ್ಞಾ ಇತೀರಣಮ್ ।। ೨೯೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಾದಿಪದಾರ್ಥೋಽಯಮುಕ್ತಸ್ತಾವತ್ಸಮಾಸತಃ ।।
ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ತು ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಃ ಶ್ರುತ್ಯೇದಾನೀಂ ವಿಭಾವ್ಯತೇ ।। ೨೯೫ ।।

ಏತಾವದೇವ ಕರ್ತವ್ಯಂ ಗೃಹಿಣೇಹಾಧಿಕಾರಿಣಾ ।।
ವೇದಾ ಯಜ್ಞಾಶ್ಚ ಲೋಕಾಶ್ಚ ನಾತೋಽನ್ಯೋಽರ್ಥೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೯೬ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಚಿಕೀರ್ಷುಃ ಸಂಸ್ತನ್ಮಯಸ್ತತ್ಕ್ರತುಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಇತೋಽಧಿಕಾರಬಂಧಾನ್ಮಾಽಭುನಜತ್ಪಾಲಯೇದಿತಿ ।। ೨೯೭ ।।

ಚೇತಸ್ಯಾಧಾಯ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಮಿಮಮಾಹ ಪಿತಾ ಸುತಮ್ ।।
ತ್ವಂಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾನಾಂ ನಾತೋಽನ್ಯೋಽರ್ಥೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೨೯೮ ।।

ಯತ ಉಕ್ತಂ ಚಿಕೀರ್ಪುಃ ಸನ್ನನುಶಿಷ್ಟಶ್ಚ ತಾದೃಶಃ ।।
ಅತೋ ಲೋಕಹಿತಾರ್ಥಂ ತಂ ಪುತ್ರಮಾಹುರ್ಮನೀಷಿಣಃ ।। ೨೯೯ ।।

ಅऩುಶಿಷ್ಟೋ ಯತಃ ಪುತ್ರಃ ಪಿತ್ರೈವೈತಿ ಸಮರ್ಥತಾಮ್ ।।
ಅನುಶಿಷ್ಟಮತೋ ಲೋಕ್ಯಂ ಪುತ್ರಮಾಹುರ್ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।। ೩೦೦ ।।

ಪಿತರಶ್ಚಾತ ಏವೈನಮನುಶಾಸತಿ ಸತ್ಸುತಮ್ ।।
ಅನುಶಿಷ್ಟೇನ ಪುತ್ರೇಣ ಲೋಕ್ಯಂ ಸ್ಯಾಮಿತಿ ಯತ್ನತಃ ।। ೩೦೧ ।।

ಸಂಕ್ರಾಮಿತಾತ್ಮಭಾರೋಽಪಿ ನಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ಪರಿತ್ಯಜೇತ್ ।।
ಇತ್ಯೇತತ್ಕರ್ಮರಾಗೋಕ್ತಂ ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣಂ ನ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೩೦೨ ।।

ಸಂಪ್ರತ್ತಿಲಿಂಗಾತ್ಸಂನ್ಯಾಸವಿಧಿರತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ನಿಃಶೇಪೋಪನಿಷನ್ಮಾನಮೇಕಂ ಜ್ಞಾನಮಿತೀಷ್ಯತೇ ।। ೩೦೩ ।।

ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮಭಾವಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇರ್ಜೀವತೈವ ಕೃತತ್ವತಃ ।।
ಸಾಧನಾನಾಂ ಫಲಾಂತತ್ವಾತ್ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಕಿಂ ನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೩೦೪ ।।

ಯಾವಜ್ಜೀವಶ್ರುತೀಪ್ರಾಪ್ತೇರ್ನ ಚೇತ್ತತ್ಯಾಗ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಯೋಗಾವಸಿತೇರ್ನೈವ ಜರಿಣೋಽಧಿಕೃತಿರ್ನ ಚ ।। ೩೦೫ ।।

ಪ್ರಾತರ್ದೇಶಾವಸಾನತ್ವಾದಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿಕರ್ಮಣಃ ।।
ನಿತ್ಯಾನಾಮಪಿ ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಸ್ಯಾತ್ತದೈವ ತು ।। ೩೦೬ ।।

ಸಂಕ್ರಾಮಿತಾತ್ಮಭಾರಸ್ಯ ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ವಚೋಽರ್ಥವತ್ ।।
ತದಾ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಯದಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ತಿಷ್ಠತಿ ।। ೩೦೭ ।।

ಸರ್ವಾತ್ಮಕಾರ್ಯನಿಚಯಪುತ್ರಸಂಕ್ರಾಮಿತತ್ವತಃ ।।
ನ ಚೇತ್ತಿತ್ಯಕ್ಷಿತಂ ಸರ್ವಂ ಪ್ರತಿಪ್ರಸವಗೀರ್ಭವೇತ್ ।। ೩೦೮ ।।

ಕೌಷೀತಕಿಶ್ರುತೌ ತದ್ವದ್ಗೃಹಸ್ಥಸ್ಯೈವ ಜೀವತಃ ।।
ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಸ್ಪಷ್ಟಃ ಪುತ್ರೈಶ್ವರ್ಯೇ ಸುಖಂ ವಸೇತ್ ।। ೩೦೯ ।।

ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಸರ್ವದೋಷಾನಪಾನುದನ್ ।।
ಇತ್ಯಾದಿ ಮನುನಾಽಪ್ಯುಕ್ತಂ ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ಚ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೧೦ ।।

ಉಪಾಸ್ತಿಫಲಮೇವಾಸ್ಯ ಪಿತುರ್ಯದ್ವದಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತಿಪ್ರಸೂಯತೇ ಕಸ್ಮಾನ್ನಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿಕಂ ತಥಾ ।। ೩೧೧ ।।

ಏಕಮೇವೇತ್ಯವಧೃತೇರ್ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರಾಣವ್ರತಂ ಪಿತುಃ ।।
ಸೇಸ್ಕಾರಕತ್ವಾತ್ತಸ್ಯೈವ ನ ತದನ್ಯದಿಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೩೧೨ ।।

ಮ್ರಿಯತೇ ಸ ಯದೈವಂವಿತ್ಪುತ್ರಸಂಕ್ರಾಮಿತಕ್ರತುಃ ।।
ಕ್ರತ್ವಂಜಿತೈಸ್ತದೈ ಪ್ರಾಣೈಃ ಸಹ ಪುತ್ರಂ ವಿಶತ್ಯಯಮ್ ।। ೩೧೩ ।।

ಪ್ರಾಗಾತ್ಮಕ್ರತುಸಂಕ್ರಾಂತೇರಭೂದ್ಯಾದೃಕ್ಕ್ರತುಃ ಪಿತಾ ।।
ಸ ತಾದೃಕ್ಕ್ರತುವಿಮ್ವೋಽಸ್ಯ ಸಂಕ್ರಾಂತಃ ಸ್ವಸುತೇ ಪಿತುಃ ।। ೩೧೪ ।।

ಜಲಾರ್ಕಸ್ಯೇವ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಃ ಸ್ವಾಭಾಸಭ್ರಮಕಾರಣಾತ್ ।।
ಪರೋಪಾಧಿನಿಮಿತ್ತೈವ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।। ೩೧೫ ।।

ಕ್ರತ್ವಂಜಿತಧಿಯೋ ಯದ್ವತ್ಸ್ವಾತ್ಮದೇಹಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಿತಾ ।।
ತದ್ವತ್ಪುತ್ರಾದಿದೇಹೇಪು ಮೋಹಾನ್ನಾನಾತ್ಮವಿಭ್ರಮಃ ।। ೩೧೬ ।।

ಸ್ವಾಧಿಕಾರಸುತಾವೇಶಾತ್ಪಿತೈವಾಽಽವಿಶತೀತ್ಯತಃ ।।
ಸ್ವಯಂ ನಿರಧಿಕಾರಸ್ತು ದೈವಪ್ರಾಣೋಽವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೩೧೭ ।।

ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕೇನ ದೇಹೇನ ನ್ಯೂನಕಾರ್ಯಸಮಾಪ್ತಯೇ ।।
ಪಿತಾ ಪುತ್ರೇಣ ಕುರ್ವಾಣ ಆಸ್ತೇ ತತ್ಫಲಭುಕ್ಸ್ವಯಮ್ ।। ೩೧೮ ।।

ದೈವಸಾಧನಸಂಪನ್ನಃ ಪುತ್ರ ಏವಾವತಿಷ್ಠತೇ ।।
ಪಿತಾ ತು ತತ್ಫಲಾತ್ಮೈವ ನ ತು ಸಾಧನರೂಪಭೃತ್ ।। ೩೧೯ ।।

ನಾಕಾರಿ ಕಾರ್ಯಂ ಯತ್ಪಿತ್ರಾ ಸ್ವಾಧೀತ್ಯದಿ ಪ್ರಮಾದತಃ ।।
ತತ್ಪೂರಣಾತ್ಪಿತುಸ್ರಾಣಾತ್ಪುತ್ರ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೩೨೦ ।।

ಸಂಪೂರ್ಣಸ್ವಾತ್ಮಕಾರ್ಯೋಽಯಂ ಪಿತಾ ದೈವಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಿತಃ ।।
ಪಿತುಃ ಸಾಮಿಕೃತಂ ಕಾರ್ಯಂ ಪೂರಯನ್ವರ್ತತೇ ಸುತಃ ।। ೩೨೧ ।।

ಮೃತೇರುಚ್ಛಿದ್ಯತೇ ಲೋಕಃ ಸಾಧನೋಚ್ಛಿತ್ತಿಹೇತುತಃ ।।
ಪಿತುರಿತ್ಯಪಿ ನಾಽಽಶಂಕಾ ಕಾರ್ಯಾ ಯಸ್ಮಾತ್ಸ ಏವ ತು ।।

ಪುತ್ರೇಣೈವ ಶರೀರೇಣ ಕುರ್ವನ್ನಾಸ್ತೇ ನವಂ ನವಮ್ ।। ೩೨೨ ।।
ಪುತ್ರೇಣೈವೇತ್ಯತೋ ವಕ್ತಿ ನಿತ್ಯಾಧಿಕೃತಿಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಜಯತೀಮಂ ಪಿತಾ ಲೋಕಮೇವಂಭೂತೇನ ಸೂನುನಾ ।। ೩೨೩ ।।

ನ ತ್ವಾತ್ಮಲಾಭಮಾತ್ರೇಣ ಜಯಃ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮವತ್ ।।
ಪುತ್ರಾಧಿಕಾರನುತ್ತ್ಯರ್ಥಮಥಶಬ್ದಃ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।। ೩೨೪ ।।

ಕೃತಸಂಪ್ರತ್ತಿಕಂ ದೈವಾಃ ಪ್ರಾಣಾ ವಾಗಾದಯಃ ಸಮಮ್ ।।
ಪಿತರಂ ಸಂವಿಶ್ಂತ್ಯುಕ್ತಾಃ ಸದಾತದ್ಭಾವಭಾವಿತಮ್ ।। ೩೨೫ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯೈ ಚೈನಮಿತ್ಯಾದಿ ತದ್ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಹೇತ್ವರ್ಥೋ ವಾಽಥಶಬ್ದೋಽಯಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಂಕ್ರಾಮಿತಕ್ರತುಃ ।। ೩೨೬ ।।

ತದ್ವಿಯೋಗಾದತೋ ದೈವಾ ಆವಿಶಂತಿ ಯಥೋದಿತಾಃ ।। ೩೨೭ ।।
ಶ್ರುತಿಸ್ಥಾ ಯಾ ಹಿ ವಾಕ್ತಸ್ಯಾಃ ಪಂಚಮೀಯಂ ಪರಾ ಭವೇತ್ ।।
ತತೋ ಲಬ್ಧಾತ್ಮಲಾಭಾಯಾಃ ಪ್ರಥಮಾ ಜನ್ಮಹೇತುತಃ ।। ೩೨೮ ।।

ವಾಚಂ ಸಂಶ್ರುತ್ಯ ವಾಕ್ಯಸ್ಥಾಂ ಚಿನುತೇ ಭಾವನಾಮಯೀಮ್ ।।
ಉಪಾದಾನಮತಃ ಶ್ರೌತೀ ಸ್ಯಾದ್ವಾಣೀ ಭಾವನಾತ್ಮನಃ ।। ೩೨೯ ।।

ನ ಹಿ ವಸ್ತು ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಮನ್ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಸದೇವೇತ್ಯಾದಿಕಂ ಶಾಸ್ರಂ ಬಾಧಿತಂ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೩೩೦ ।।

ಧಿಯಾ ಧಿಯೇತಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಂ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ಜಗತಃ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಶ್ರುತ್ಯೈವ ಸ್ಪಷ್ಟಮಾಖ್ಯಾತಂ ನಾತೋಽಭಿವ್ಯಕ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೩೩೧ ।।

ಆರ್ತಶ್ರುತೇಶ್ಚ ಪ್ರಾಣಾದಿ ವಾಚಾರಂಭಣಶಸ್ರತಃ ।।
ನಾಽಽತ್ಮವತ್ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಮುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಶ್ರುತೇಸ್ತಥಾ ।। ೩೩೨ ।।

ಕರ್ತೃಭಿಃ ಕ್ರಿಯತೇ ತಸ್ಮಾದ್ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಭಿಃ ।।
ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮಕಮಿದಂ ವಿಶ್ವ ನಾತೋಽಭಿವ್ಯಕ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೩೩೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈವೇದಂ ತಥಾಽಽತ್ಮೈವ ಪುರುಷಶ್ಚೇತಿ ಚಾಽಽಗಮಃ ।।
ಏವಂ ಸತ್ಯರ್ಥವಾನ್ನಃ ಸ್ಯಾದನ್ಯಥಾ ಸ್ಯಾದನರ್ಥಕಃ ।। ೩೩೪ ।।

ಪುತ್ರಕರ್ಮಾಪರಜ್ಞಾನಸಾಧನಾನ್ಯಪರೇ ಜಗುಃ ।।
ಮನುಷ್ಯಲೋಕಪಿತ್ರಮರಲೋಕೇಭ್ಯಃ ಸ್ಯುರ್ನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೩೩೫ ।।

ಏವಂ ಮೋಕ್ಷಾರ್ಥತಾಂ ತೇಷಾಂ ಪುತ್ರಾದೀನಾಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಲೋಕವ್ಯಾವೃತ್ತಿಮಾರ್ಗೇಣ ಶ್ರುತಿಸ್ತೇಷಾಂ ನಿಷೇಧಕೃತ್ ।। ೩೩೬ ।।

ಕಾಮ್ಯಮೇವಾಖಿಲಂ ಪಾಙ್ತ್ಕಂ ಕರ್ಮೇತ್ಯೇವಂ ಪ್ರಕೃತ್ಯ ತು ।।
ಪುತ್ರಾದೀನಾಂ ಸ್ವಸಾಧ್ಯಾರ್ಥವಿನಿಯೋಗೋಪಸಂಹೃತೇಃ ।। ೩೩೭ ।।

ಸಂಸಾರಫಲತೈವಾತಃ ಪುತ್ರಾದೇರ್ಗಮ್ಯತೇ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಅವಿದ್ವದ್ವಿಷಯೈವಾತ ಋಣಶ್ರುತಿರಪೀಷ್ಯತೇ ।। ೩೩೮ ।।

ಪ್ರಜಯಾ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯಾಮ ಇತ್ಯೇವಂ ಚ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತಿ ।।
ನಾತೋ ವಿದಿತವೇದ್ಯಸ್ಯ ಕಥಾಂಚಿತ್ಸ್ಯಾದೃಣಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೩೯ ।।

ವ್ಯಾವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಾನಿ ನೈತಾನಿ ಪುತ್ರಾದೀನಿ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಪೃಥಿವ್ಯೈ ಚೈನಮಿತ್ಯಾದ್ಯಾ ಸ್ವಯಂ ನಿರ್ವಕ್ತಿ ನಃ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೪೦ ।।

ನ ಚ ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಕೈವಲ್ಯಮಿತಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯಾ ಮೇಧಾತಪೋಜತ್ವಾತ್ಪೌನಃಪುನ್ಯೇನ ತಚ್ಛ್ರುತೇಃ ।। ೩೪೧ ।।

ತಥಾ ಕ್ಷಯಶ್ರುತೇಸ್ತಸ್ಯ ಯದ್ಧೈತದಿತಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಪೃಥಿವೀ ಶರೀರಮಿತ್ಯುಕ್ತೇಃ ಶರೀರಿತ್ವಂ ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।। ೩೪೨ ।।
ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ವೇನ ಮೋಹಕಾರ್ಯೋಪಸಂಹೃತೇಃ ।। ೩೪೩ ।।

ಕಸ್ಯಚಿನ್ಮುಕ್ತಯೇಽಲಂ ಸ್ಯಾತ್ಕಸ್ಯಚಿತ್ರ್ಯನ್ನವಿತ್ತಯೇ ।।
ಸಕೃಚ್ಛ್ರುತಂ ವಚೋಽಶಕ್ತಂ ವಿಧಾತು ದ್ವಯಮಂಜಸಾ ।। ೩೪೪ ।।

ಭೂರ್ಯರ್ಥತಾ ಪ್ರಕಾಶಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।।
ನ ತ್ವಾಗಮೈಕಗಮ್ಯೇಷು ತಥಾತ್ವಮವಸೀಯತೇ ।। ೩೪೫ ।।

ಶ್ವೇತೋಽಸೌ ಧಾವತೀತ್ಯಾದೇರನೇಕೋಕ್ತಿತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಅನೇಕಾರ್ಥಾವಸಾಯಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ತ್ವೇವಮಿಹ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೩೪೬ ।।

ನಿಃಶೇಷಭೂತಾತ್ಮೈಕಃ ಸನ್ನಧಿದೈವಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಿತಃ ।।
ಭೂತಪಾಪೈರಸಂಕೀರ್ಣೋ ದೈವಂ ಸುಖಮುಪಾಶ್ನುತೇ ।। ೩೪೭ ।।

ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮಾಭೂತೋಽಸೌ ಸರ್ವಾನನ್ಯತ್ವದರ್ಶನಃ ।।
ಜಗದುತ್ಪತ್ತಿಸಂಹಾರೈಃ ಕ್ರೀಡನ್ನಿವ ವಿಚೇಷ್ಟತೇ ।। ೩೪೮ ।।

ವಾಕ್ಚ ಸಾ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಶ್ರೋತ್ರಂ ತ್ವಗ್ರಸನಂ ಮನಃ ।।
ಘ್ರಾಣಪಾದಾದಯಃ ಸರ್ವೇ ಸರ್ವೋಪಾದಾನಕಾರಣಾತ್ ।। ೩೪೯ ।।

ಜ್ಞಾನಂ ಸಪ್ರತಿಘಂ ಯದ್ವತ್ಕಾರ್ಯಂ ವಾಽಸ್ಮಾಸು ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ನೈವಮೀಶಸ್ಯ ಸರ್ವತ್ರ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೩೫೦ ।।

ಕಿಂಚ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ತಮವಂತಿ ಯಥಾಬಲಮ್ ।।
ಇಮಮರ್ಥಂ ಶ್ರುತಿರ್ವಕ್ತಿ ದೃಷ್ಟಾಂತೇನ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೩೫೧ ।।

ಪೂರ್ವಜನ್ಮಾಭಿನಿರ್ವೃತ್ತಾಂ ಯಥೈವಾವಂತಿ ದೇವತಾಮ್ ।।
ತಥೈವೈವಂಭ್ರವೇದಂ ಭೋಗೈಃ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಸರ್ವದಾ ।। ೩೫೨ ।।

ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮತಾಪತ್ತಿರ್ಯದ್ಯೇವಂವಿದ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಸಂಗತಿರ್ಭೋತಿಕೈರ್ನ ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಯ ದುಃಖಾದಿಭಿಃ ಕಥಮ್ ।। ೩೫೩ ।।

ನಾಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಬುದ್ಧಿತ್ವಾತ್ತಸ್ಯ ದುಃಖಾದ್ಯುಪಪ್ಲುತಿಃ ।।
ಕುಕ್ಷಿಸ್ಥಾಕ್ರಿಮಿದುಃಖೈರ್ನೋ ನ ಮನಾಗಪಿ ಸಂಗತಿಃ ।। ೩೫೪ ।।

ಅಸ್ಮಾದಾದ್ಯಭಿಮಾನಿತ್ವೇ ತಸ್ಯಾಸ್ಮದ್ದುಃಖಸಂಗತಿಃ ।।
ತಸ್ಯ ಕೃತ್ಸ್ನಾಭಿಮಾನಿತ್ವಾನ್ನಾಸ್ಮನ್ಮಾತ್ರಾಭಿಮಾನತಾ ।। ೩೫೫ ।।

ಈಶ್ವರತ್ವಾಚ್ಚ ತಸ್ಯಾಸ್ಮದ್ದುಃಖೈರ್ನ ಸ್ಯಾತ್ಸಮಗಮಃ ।।
ಅಸ್ಮಾಕಂ ದುಃಖಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿರನೈಶ್ವರ್ಯಕೃತೈವ ತು ।। ೩೫೬ ।।

ಇತ್ಯಾದಿ ಹೃದಯೇ ಕೃತ್ವಾ ನ್ಯಾಯಂ ಶ್ರುತಿರುದಾಹರತ್ ।।
ಯದು ಕಿಂಚೇತಿ ವಿಸ್ಪಷೃಂ ಪ್ರಜಾದುಃಖನಿಷೇಧಕೃತ್ ।। ೩೫೭ ।।

ಯಚ್ಛೋಚಂತಿ ಪ್ರಜಾಃ ಸರ್ವಾ ದುಃಖೈರಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಾದಿಭಿಃ।।
ಆಸಾಮೇವಾಽಽತ್ಮಭಿಃ ಸಾಕಂ ತದ್ದುಃಖಮುಪಯುಜ್ಯತೇ ।। ೩೫೮ ।।

ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯತೋ ದುಃಖಂ ನ ಸಾರ್ಧಂ ದೇವತಾತ್ಮನಾ ।।
ಕೃತನಾಶಸ್ತಥಾಚ ಸ್ಯಾದಕೃತಾಭ್ಯಾಗಮಸ್ತಥಾ ।। ೩೫೯ ।।

ಪುಣ್ಯಮೇವ ಕೃತಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಪುಣ್ಯಮೇವಾಮುಮೇತ್ಯತಃ ।।
ಪಾಪಸ್ಯಾಕರಣಾದೇವ ನೈತಿ ಪಾಪಂ ಕದಾಚನ ।। ೩೬೦ ।।

ಅಗ್ನಿಂ ನ ಢೌಕತೇ ಶೈತ್ಯಮಗ್ನಿವಸ್ತುಸ್ವಭಾವತಃ ।।
ಪಾಪ್ಮಾನೋ ದೇವತಾಂ ತದ್ವದ್ದೇವತಾತ್ಮಸ್ವಭಾವತಃ ।। ೩೬೧ ।।

ಸರ್ವ ಏವ ಸಮಾಃ ಪ್ರಾಣಾ ಇತ್ಯುಕ್ತೇಃ ಸಾಮ್ಯನಿಶ್ಚಿತೌ ।।
ಉಪಾಸನೇ ವಿಕಲ್ಪೇನ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಮೀಮಾಂಸ್ಯತೇ ವ್ರತಮ್ ।। ೩೬೨ ।।

ದೈವವಾಗಾದಿಸಂಪತ್ತಿರ್ಮೃತಸ್ಯ ತ್ರ್ಯನ್ನದರ್ಶಿನಃ ।।
ಜೀವತಾ ಕಿಂ ವ್ರತಂ ಧಾರ್ಯಮಿತಿ ಮೀಮಾಸ್ಯತೇಽಧುನಾ ।। ೩೬೩ ।।

ಸತಾತ್ಮಕರ್ಯಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ಪ್ರಾಪ್ತೇ ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯರೂಪಕೇ ।।
ಪ್ರಾಣವ್ರತಾವಿಧಾನಾರ್ಥೇ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।। ೩೬೪ ।।

ಬಹೂಕ್ತ್ಯೈವ ತು ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸಿದ್ಧಂ ಪೂರ್ವಮುಪಾಸನಮ್ ।।
ಸ ಯೋ ಹೈತಾನಿತಿ ತತೋ ನೇದಂ ಪೂರ್ವಮಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೩೬೫ ।।

ವಾಕ್ಸ್ವಾಂತಯೋಃ ಸ್ವರೂಪೋಕ್ತಿರ್ವೃಥೈವ ಸ್ಯಾತ್ಪುರೋದಿತಾ ।।
ತಯೋರುಪಾಸನಂ ನೋ ಚೇತ್ಪ್ರಾಣವತ್ಸ್ಯಾದ್ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೩೬೬ ।।

ಮೃತ್ಯುನಾ ಶ್ರಮರೂಪೇಣ ಗ್ರಸ್ತಾ ವಾಗಾದಯೋ ಯತಃ ।।
ಮ್ಲೋಚಂತ್ಯಪಿ ಚ ಶ್ರಾಮ್ಯಂತಿ ತೇನ ಭಗ್ನವ್ರತಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।। ೩೬೭ ।।

ತದ್ರೂಪೋ ಮಧ್ಯಮೋ ವಾಯುಃ ಶ್ರಮಾಸ್ತಮಯವರ್ಜಿತಃ ।।
ಯತೋಽಭಗ್ನವ್ರತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಯೈವ ವ್ರತಮಾಶ್ರಯೇತ್ ।। ೩೬೮ ।।

ಪ್ರಾಣೇ ಮ್ಲೋಚಂತಿ ವಾಯೌ ಚ ವಾಗಾದ್ಯಗ್ನ್ಯಾದಯೋ ಯತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯೈವ ವ್ರತಂ ಧಾರ್ಯಮತೋ ನಾನ್ಯಸ್ಯ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ।। ೩೬೯ ।।

ಪ್ರಾಣೈಕಾಲಿಂಗನಾತ್ಪ್ರಾಣಾ ಯಥಾ ತನ್ನಾಮರುಪಿಣಃ ।।
ಆಸನ್ಪ್ರಾಣವಿದಪ್ಯೇವಂ ಪ್ರಾಣಾತ್ಮೋಪಾಸನಾದ್ಭವೇತ್ ।। ೩೭೦ ।।

ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯೇಷು ಯಾವಾನ್ಸ್ಯಾತ್ಪರಿಸ್ಪಂದಃ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಸು ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯೈವ ಸ ವಿಜ್ಞೇಯಸ್ತೇಷಾಂ ತ್ವರ್ಥಪ್ರಕಾಶನಮ್ ।। ೩೭೧ ।।

ಯಥಾ ವಾಗಾದಯಸ್ತದ್ವದಧಿದೈವೇಽಪಿ ಯೋಜಯೇತ್ ।।
ಅಗ್ನ್ಯಾದಿಷು ಪರಿಸ್ಪಂದೋ ವಾಯೋರೇವೇತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೩೭೨ ।।

ವಾಗಾದ್ಯನುಗ್ರಹಃ ಸಿದ್ಧಸ್ತ್ವಗ್ನ್ಯಾದೇಃ ಕರ್ಮ ಕೇವಲಮ್ ।।
ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಮಾತ್ಮೈವ ಪ್ರಾಣಃ ಸರ್ಗೋ ಲಯಸ್ತಥಾ ।। ೩೭೩ ।।

ಪ್ರಾಣರೂಪಾಭಿಧಾನಾಭ್ಯಾಂ ಖ್ಯಾತಾ ವಾಗಾದಯೋ ಯಥಾ ।।
ಪ್ರಾಣವಿತ್ಸಂಜ್ಞಯಾ ಖ್ಯಾತಿಂ ಯಾತಿ ವಿದ್ವತ್ಕುಲಂ ತಥಾ ।। ೩೭೪ ।।

ಯಶ್ಚಾಪಿ ಪ್ರಾಣವಿತ್ಸ್ಪರ್ಧೀ ಸ್ಪರ್ಧಾಮನು ಸ ಮೃತ್ಯುವತ್ ।।
ಶೋಹಮಿತ್ವಾ ಮೃತಿಂ ಯಾತಿ ದ್ವಿಪ್ಯಾನ್ನಾತೋಽನವೇದಿನಮ್ ।। ೩೭೫ ।।

ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತಾರ್ಥದಾರ್ಢ್ಯಾಯ ಶ್ಲೋಕೋ ಮಂತ್ರೋಽನುಕೀರ್ತ್ಯತೇ ।।
ಯತಶ್ಚೋದೇತಿ ಸೂರ್ಯೋಽಸೌ ಯತ್ರ ಚಾಸ್ತಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।। ೩೭೬ ।।

ಪ್ರಶ್ನರೂಪಮಿದಂ ವಾಕ್ಯಂ ಯತಃ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿರುಚ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಣಾದಿತ್ಯದಿನಾ ಭಾನೋರುದಯಾಸ್ತಮಯೌ ಕಥಮ್ ।। ೩೭೭ ।।

ಯದಾ ವೈ ಪುರುಷಃ ಶೇತೇ ಪ್ರಾಣಮಪ್ಯೇತಿ ವಾಕ್ತದಾ ।।
ಚಕ್ಷುಃ ಶ್ರೋತ್ರಂ ಮನಸ್ತದ್ವಜ್ಜಾಯತೇ ತತ ಏವ ಚ ।। ೩೭೮ ।।

ಅಧಿದೈವತಮಪ್ಯೇವಂ ವಾಯೋರಗ್ನ್ಯಾದಿಸಂಭವಃ ।।
ಅಪ್ಯಯಶ್ಚ ಯಥಾಽಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಶ್ರೇಯಾನ್ಪ್ರಣಸ್ತತೋಽನ್ಯತಃ ।। ೩೭೯ ।।

ಆತ್ಮೈವ ಪ್ರಾಣಶಬ್ದಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಣಬಂಧನವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಅಸದೇವೇದಮಿತ್ಯುಕ್ತೇರಾತ್ಮನೋ ಭಾನುಸಂಭವಃ ।। ೩೮೦ ।।

ಯತ ಏವ ಸಮುತ್ಪತ್ತಿಸ್ತತ್ರೈವ ಪ್ರಲಯೋಽಪಿ ಚ ।।
ಮೃದೋ ಜಾತಸ್ಯ ಕುಂಭಸ್ಯ ನ ಲಯೋ ವೀರಣಾದಿಷು ।। ೩೮೧ ।।

ವಾಗಾದಿಗಣಧಾರಿತ್ವಾದ್ಧರ್ಮಂ ವಾಯುವ್ರತಂ ವಿದುಃ ।।
ಚಕ್ರಿರೇ ದಧ್ರಿರೇ ಧರ್ಮಂ ಧಾರಣಂ ಪ್ರಕೃತಂ ಯತಃ ।। ೩೮೨ ।।

ಅದ್ಯಾಪಿ ಕ್ರಿಯತೇ ತೈಸ್ತತ್ಕರ್ತಾರಶ್ಚಾಪಿ ತತ್ಸುರಾಃ ।।
ಅಧ್ರಿಯಂತ ಯಮಮುರ್ಹಿ ತಸ್ಮಿನ್ಕಾಲೇ ಪರಾಜಿತಾಃ ।।
ಧರ್ಮವ್ರತಂ ತದೇವಾದ್ಯ ಬ್ರಿಭ್ರತ್ಯಗ್ನ್ಯಾದಯಃ ಶುಭಮ್ ।। ೩೮೩ ।।

ಅಭಗ್ನಂ ಮೃತ್ಯುನಾ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣಸ್ಯೈವ ವ್ರತಂ ತತಃ ।।
ಏಕಮೇವ ವ್ರತಂ ಪ್ರಾಣಂ ಚರೇದಾ ಮರಣಾತ್ಸದಾ ।। ೩೮೪ ।।

ಪ್ರಾಣ್ಯಾದಪಾನ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಣಾತ್ಮಾ ಹ್ಯುಕ್ತ್ಯಾದಿಷ್ವಪಿ ಕರ್ಮಸು ।।
ಅಂತರ್ಭಾವೋ ಯತೋಽಮೀಷಾಂ ಶ್ರೋತ್ರಾದೀಂದ್ರಿಯಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೩೮೫ ।।
ಪ್ರಾಣಕರ್ಮಣಿ ತೇನೈತದೇಕಮೇವ ವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ।। ೩೮೬ ।।

ಪ್ರಾಣಾಪಾನಾತ್ಮಕಂ ಯಸ್ಮಾದ್ವ್ರತಂ ಪ್ರಾಣೈಕಕರ್ತೃಕಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣ್ಯಾದಪಾನ್ಯಾಚ್ಚ ತತೋ ನಿತ್ಯಮಾ ಮರಣಾದ್ಬುಧಃ ।। ೩೮೭ ।।

ಪ್ರಾಣಾತ್ಮನೈವ ವಾಗಾದಿವ್ರತಾನ್ಯಾಪಿ ಚರೇತ್ಸದಾ ।।
ವಾಗಾದ್ಯಾಸಂಗವತ್ತನ್ಮಾಂ ಪಾಪ್ಮಾ ಮಾ ಪ್ರಾಪದಾಸುರಃ ।। ೩೮೮ ।।

ಇತ್ಯೇವಮಭಿಸಂಧಿಃ ಸನ್ವಿದ್ವಾನ್ಪ್ರಾಣವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ।।
ಪ್ರಾಣವ್ರತಂ ಚೇದಾರಬ್ಧಂ ಚಿಕೀರ್ಷೇತ್ತತ್ಸಮಾಪನಮ್ ।। ೩೮೯ ।।

ಅಭ್ಯಸ್ತೇನಾಽಽಮೃತೇರ್ಯಸ್ಮಾತ್ಸಾಯುಜ್ಯಾದಿ ಸಮಶ್ನುತೇ ।।
ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮದೇವತಾಯಾಸ್ತು ತಸ್ಮಾದೇವಂ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೩೯೦ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಸಪ್ತಾನ್ನಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷಷ್ಠಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ತದ್ಧೇದಮಿತ್ಯವಿದ್ಯಾಯಾ ಉಕ್ತಂ ಕಾರ್ಯಮಶೇಷತಃ ।।
ಉಕ್ತಾರ್ಥಸ್ಯೈವ ಸಂಕ್ಷೇಪಸ್ರಯಂ ವಾ ಇತ್ಯಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ಅಜ್ಞಾತೈಕಾತ್ಮ್ಯಕಾರ್ಯಂ ತದ್ಯದೇತದಭಿಶಬ್ದಿತಮ್ ।।
ನ ತು ವಿಧ್ವಸ್ತಸಂಮೋಹಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಗಮ್ ।। ೨ ।।

ಏವಮುಕ್ತೇ ವಿರಕ್ತೋಽಸ್ಮಾನ್ಮುಮುಕ್ಷುಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾಽನ್ವಿನಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನೇಽಧಿಕಾರೀ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ನಾಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಅವಿದ್ಯೋತ್ಥಪುಮರ್ಥೇಭ್ಯೋ ವಿಮುಖೀಭೂತಮಾನಸಃ ।।
ಆತ್ಮತತ್ತ್ವವಿಜಿಜ್ಞಾಸುಸ್ತದ್ವಯಾವೃತ್ತೋ ಭವೇನ್ನರಃ ।। ೪ ।।

ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥಬದ್ಧಧಿಷಣಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿತ್ತಯೇ ।।
ನಾಲಂ ವಿರೋಧಾತ್ಪುರುಷಃ ಪರಾಂಚೀತ್ಯಾಗಮೋಕ್ತಿತಃ ।। ೫ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತುತ್ವಂ ನ ತ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಾನುಸಾರಿತಾ ।।
ಯಥೋಕ್ತವಸ್ತುನಃ ಕಸ್ಮಾದಿತ್ಯೇತತ್ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೬ ।।

ಅಜ್ಞಾತಾದಾತ್ಮನಃ ಸಾಕ್ಷಾದಭಿವ್ಯಕ್ತಿಃ ಪುರೋದಿತಾ ।।
ಅಹೇತುಫಲರೂಪಸ್ಯ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮಭಿಃ ।। ೭ ।।

ನಾಮಾದ್ಯಾತ್ಮಕತೈವಾಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾದೇಃ ಸ್ಥಾವರಾವಧೇಃ ।।
ನ ತು ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ತತ್ಸ್ಯಾದ್ಯಥಾ ತದಿಹ ವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೮ ।।

ಕಾರಣತ್ವಸಮಾನತ್ವಸ್ವಾತ್ಮಲಾಭತ್ವಹೇತುಭಿಃ ।।
ನಾಮಾದ್ಯಾತ್ಮಕತೈತಸ್ಯ ಪ್ರಪಂಚಸ್ಯ ಪ್ರಸಾಧ್ಯತೇ ।। ೯ ।।

ಅನೇಕಭೇದಸಂಭಿನ್ನಂ ಯದೇತದ್ವ್ಯಾಕೃತಂ ಜಗತ್ ।।
ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತತ್ತ್ವಮೇತತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೧೦ ।।

ತ್ರಯಂ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯೇವಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥಮಿದಂ ವಚಃ ।।
ಹೇತೂಕ್ತಿರುತ್ತರೋ ಗ್ರಂಥಸ್ತೇಷಾಮಿತ್ಯಾದಿನೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೧ ।।

ವಾಗಿತ್ಯನೇನ ಶಬ್ದೇನ ನಾದಮಾತ್ರಂ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅಪಜುಹ್ನೂಷಿತತ್ವಾತ್ತು ನಾದೋತ್ಥಸ್ಯ ವಿಕಾರತಃ ।। ೧೨ ।।

ಏಷಾಂ ನಾಮವಿಕಾರಾಣಾಮುಕ್ಯಂ ನಾದಸ್ತದುತ್ಥಿತೇಃ ।।
ಸರ್ವನಾಮ್ನಾಮತೋ ನಾದ ಉಕ್ಥಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೩ ।।

ತಥಾ ಸಾಮಾನ್ಯತೋ ವಾಚೋ ವಿಶೇಷಾಣಾಂ ತದಾತ್ಮತಾ ।।
ನ ಹಿ ನಿಷ್ಕೃಷ್ಯ ಸಾಮಾನ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷಃ ಕಶ್ಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೪ ।।

ಆತ್ಮತ್ವಾಚ್ಚ ತಥಾ ವಾಚೋ ನಾಽಽತ್ಮೀಯೋಽನ್ಯೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ತ್ಸ್ಯೇನೈವಾಭಿಸಂಬಂಧಾದಾತ್ಮೀಯಸ್ಯೇಹ ವಸ್ತುತಃ ।। ೧೫ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಗೋ ಭೇದಃ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ಲೋಕೇ ಯ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಃ ಸೋಽಯಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೧೬ ।।

ಏವಂ ಸತಿ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಮಪೂರ್ವಾರ್ಥಾವಬೋಧನಾತ್ ।।
ಅನ್ಯಥಾಽತೋಽನುವಾದಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರುತೇರ್ಜ್ಞಾತಾರ್ಥಬೋಧನಾತ್ ।। ೧೭ ।।

ಚಕ್ಷುಷೋ ವಿಷಯಶ್ಚಕ್ಷುಃಶಬ್ದೇನೇಹಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ರೂಪಾಣಾಮಿತಿ ಸಂಬಂಧಾದ್ರೂಪಾತ್ಮತ್ವಾತ್ತಥೈವ ಚ ।। ೧೮ ।।

ಯದ್ಯದ್ಧಿ ರೂಪ್ಯತೇ ಕಿಂಚಿಚ್ಛಬ್ದಸ್ಪರ್ಶಾದಿಕಂ ಧಿಯಾ ।।
ತತ್ತದ್ರೂಪಮಿತಿ ಜ್ಞೇಯಂ ತೈಜಸತ್ವಾವಿಶೇಷತಃ ।। ೧೯ ।।

ತ್ವಾಷ್ಟ್ರಮೇವ ಹಿ ಸರ್ವತ್ರ ತೇಜೋ ರೂಪಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯಂ ಚಕ್ಷುಃಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೦ ।।

ಹೇತುತಜ್ಜಾವಿಭಾಗೇನ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಹೇತುತಃ ।।
ವಾಚಾರಂಭಣಶಾಸ್ರಾಚ್ಚ ವಿಕಾರಾನೃತತೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೧ ।।

ಅಂತರ್ಭಾವಶ್ಚ ಸಾಮಾನ್ಯೇ ವಿಶೇಷಾಣಾಮಥೋಚ್ಯತೇ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಮೇತತ್ಸರ್ವೇಪಾಂ ವಿಶೇಷಾಣಾಂ ಸಮಂ ಹಿ ತೈಃ ।। ೨೨ ।।

ನ ವಿಶೇಷೋ ನ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ಭೇದತೋಽಭೇದತೋಽಸ್ತಿ ನಃ ।।
ತಥಾ ರೂಪವಿಶೇಷಾಣಾಂ ರೂಪಮಾತ್ರಆತ್ಮಕತ್ವಾತಃ ।।
ಸ್ರಗ್ವತ್ಸರ್ಪಾದಿಕಾನ್ಯದ್ವದ್ರೂಪಂ ಸರ್ವಂ ಬಿಭರ್ತಿ ಹಿ ।। ೨೩ ।।

ಉಕ್ತಂ ಸಮಾಸತಸ್ತಾವದೇಕತ್ವಂ ನಾಮರೂಪಯೋಃ ।।
ಕರ್ಮಣೋಽಪಿ ತಥೈಕತ್ವಮಧುನಾ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೨೪ ।।

ವಾಕ್ಚಕ್ಷುಃಶಬ್ದತೋ ಯದ್ವದ್ಗೃಹ್ಯತೇ ವಿಷಯಸ್ತಯೋಃ ।।
ಆತ್ಮನೋ ವಿಷಯಸ್ತದ್ವದಾತ್ಮಶಬ್ದೇನ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೨೫ ।।

ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯಪರಿಸ್ಪಂದೋ ವ್ಯಜ್ಯತೇ ನಃ ಶರೀರಕೇ ।।
ಶರೀರವಿಷಯಸ್ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮೇತ್ಯತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೬ ।।

ಆತ್ಮೈವ ತ್ವಸ್ಯ ಕರ್ಮೇತಿ ತಥೈವಾಭಿಹಿತಂ ಪುರಾ ।।
ಅತೋಽತ್ರ ಕರ್ಮಸಾಮಾನ್ಯಂ ಗೃಹ್ಯತೇ ದೇಹಸಂಶ್ರಿತಮ್ ।। ೨೭ ।।

ನಾಮ ರುಪಂ ತಥಾ ಕರ್ಮ ಯದೇತತ್ರ್ರಯಮೀರಿತಮ್ ।।
ಏಕಮೇವ ಭವತ್ಯೇತತ್ರ್ರಯಂ ಸದ್ದೇಹಮಾತ್ರಕಮ್ ।। ೨೮ ।।

ವಿಕರ್ತೃತ್ವೇನ ಕರ್ಮಾತ್ರ ನಾಮರೂಪಾತ್ಮನೋರ್ಭವೇತ್ ।।
ಕರ್ಮಣಃ ಸಾಧನತ್ವೇನ ನಾಮರೂಪೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೇ ।। ೨೯ ।।

ರೂಪಮೇವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವದಾ ನಾಮಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ನ ಹಿ ರೂಪಮನಾಶ್ರಿತ್ಯ ವಿದ್ಯೇತೇ ನಾಮಕರ್ಮಣೀ ।। ೩೦ ।।

ಪ್ರಾಣ ಏऴ ಪ್ರತಿಷ್ಠೈವಂ ಸದಾ ಸ್ಯಾನ್ನಾಮರೂಪಯೋಃ ।।
ಪ್ರಾಣೈಕಾತ್ಮ್ಯಾಶ್ರಯಾದ್ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮಲಾಭಃ ಸದಾ ತಯೋಃ ।। ೩೧ ।।

ತದ್ವದ್ವಾಗಾಶ್ರಯತ್ವಂ ಚ ತಯೋಃ ಸ್ಯಾದ್ರೂಪಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ವಾಚಾ ಪ್ರಕಾಶ್ಯಮಾನೇ ತೇ ಪ್ರಯುಜ್ಯೇತೇ ಯತಃ ಸದಾ ।। ೩೨ ।।

ಆಶ್ರಯಾಶ್ರಯಿಭಾವೇನ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ಏಕಾರ್ಥಾನಾಂ ಸತಾಂ ತೇಷಾಂ ಸಂಹತಿಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛರೀರಕೇ ।। ೩೩ ।।

ಏಕಃ ಸನ್ನೇಷ ಆತ್ಮಾಽಪಿ ತ್ರಯಮೇತತ್ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।।
ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾಭಿನ್ನೋ ದೇಹೋಽಯಂ ಗೃಹ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೩೪ ।।

ಏತನ್ಮಯೋಽಯಮಾತ್ಮೇತಿ ತಥಾ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರಪಂಚಿತಮ್ ।।
ಏತಾವದ್ವ್ಯಾಕೃತಂ ಸರ್ವಂ ಯದೇತತ್ಸಂಹತಂ ತ್ರಿಭಿಃ ।। ೩೫ ।।

ತದೇತತ್ಖಲು ವೈರಾಜಂ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ನಾಮರೂಪಾತ್ಮಸತ್ತ್ಯೇನ ಚ್ಛನ್ನಂ ಪ್ರಾಣಾಮೃತಂ ತು ತತ್ ।। ೩೬ ।।

ಪ್ರಾಣಶಬ್ದೇನ ಲಿಂಗಾತ್ಮಾ ಭಣ್ಯತೇ ಕರಣಾತ್ಮಕಃ।।
ಪಿಂಡಸ್ಯ ಮರಪ್ಮೇ ನೈತನ್ಮ್ರಿಯತೇಽತೋಽಮೃತಂ ಮತಮ್ ।। ೩೭ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯಬಗ್ನಿಭೂತಾನಿ ಸತ್ಸಂಜ್ಞಾನ್ಯತ್ರ ಲಕ್ಷಯೇತ್ ।।
ತ್ಯತ್ಸಂಜ್ಞಕೇ ತು ವಿಜ್ಞೇಯೇ ವಾಯ್ವಾಕಾಶೇ ಮಹಾತ್ಮಭಿಃ ।। ೩೮ ।।

ಸಚ್ಚ ತ್ಯಚ್ಚೇತಿ ತತ್ಸತ್ತ್ಯಂ ಪಂಚಭೂತಾತ್ಮಕಂ ವಿದುಃ ।।
ಕರಣಾಯತನಂ ಸ್ಥೂಲಂ ವೈರಾಜಂ ಯತ್ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೩೯ ।।

ಅಸ್ಯಾಪ್ಯಂತರ್ಗತಃ ಪ್ರಾಣೋ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೇತಿ ಯಂ ವಿದುಃ ।।
ಆ ಸಂಸಾರಾತ್ಸ್ಥಿತಃ ಸ್ಥಾಸ್ನುಃ ಪರಿಣಾಮಾತ್ಮಕಃ ಸದಾ ।। ೪೦ ।।

ಯಥಾಕರ್ಮ ಯಥಾಜ್ಞಾನಮುಪಾದತ್ತೇ ಶರೀರಕಮ್ ।।
ಪ್ಲುಷ್ಯಾದಿನಾ ಸಮೋಽತೋಽಯಂ ಶ್ರುತಾವಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೪೧ ।।

ಉಪಾತ್ತಾಶೇಷಭೂತೋಽಯಂ ಯಥೋಕ್ತೋಪಾತ್ತದೇವತಃ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಾವಿದ್ಯೋತ್ಥಮಾನೀ ಚ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಕಾರಣಾತ್ ।। ೪೨ ।।

ಹೈರಣ್ಯಗರ್ಭೇ ತತ್ತ್ವಜ್ಞೋ ವೈರಾಜೇ ಚ ಶರೀರಕೇ ।।
ಆಬದ್ಧಾತ್ಮಾಭಿಮಾನೋಽಯಂ ಗಾರ್ಗ್ಯೋಽವಿದ್ಯಾಸಮನ್ವಿತಃ ।। ೪೩ ।।

ಕೃತ್ಸ್ನಸಂಸಾರಮಾನ್ಯೇಷ ಸರ್ವೋಽಸ್ಮೀತಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೋಪದೇಶವಿಷಯಃ ಶ್ರುತ್ಯೈವೋತ್ಥಾಪ್ಯತೇ ಜಡಃ ।। ೪೪ ।।

ನಾಮರೂಪಾಭಿಮಾನಾಭ್ಯಾಂ ಮರ್ತ್ಯಾಭ್ಯಾಮಮೃತಃ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣಃ ಕರಣಸಂಘಾತಶ್ಛನ್ನಃ ಸಂವೇಷ್ಟಿತಃ ಸದಾ ।। ೪೫ ।।

ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದಸ್ತ್ವತ್ರ ನಾನಾತ್ವೈಕತ್ವವಾದಿನಃ ।।
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾತ್ಮಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಾಮರೂಪಾದಿವಜ್ಜಗುಃ ।। ೪೬ ।।

ತ್ರಯಂ ಸದೇಕಮೇವ ಸ್ಯಾದೇಕಂ ಸತ್ತದ್ಯಥಾ ತ್ರಯಮ್ ।।
ಅನೇನೈವಾನುಮಾನೇನ ವಿದ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ತಾದೃಶಮ್ ।। ೪೭ ।।

ದೃಗಾದಿಶಕ್ತ್ಯನೇಕತ್ವೇಽಪ್ಯೇಕಮೇವ ಪರಂ ವಿದುಃ ।।
ಶಕ್ತಿಶಕ್ತಿಮತೋರೈಕ್ಯಾದದ್ವೈತಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೪೮ ।।

ಸಾಸ್ನಾದಿಷು ಯಥಾ ಗೋತ್ವಮಭೇದೇನ ವ್ಯವಸ್ಥಿಮ್ ।।
ಮಿಥಃ ಸಾಮ್ನಾದಯೋ ಭಿನ್ನಾ ಗೋತ್ವಾಭಿನ್ನಾಸ್ತಥಾಽಪಿ ತೇ ।। ೪೯ ।।

ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾತ್ಮನಾ ಯದ್ವತ್ಸ್ಥೂಲೇಷ್ವರ್ಥೇಷು ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ಸೂಕ್ಷ್ಮೇಷ್ವಪಿ ತಥಾ ವಿದ್ಯಾದನುಮಾನಬಲಾದ್ಬುಧಃ ।। ೫೦ ।।

ಪರಪಕ್ಷೇ ನ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಕಶ್ಚಿದಪ್ಯುಪಲಭ್ಯತೇ ।।
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾತ್ಮಕಂ ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಂ ವಸ್ತ್ವಿತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೫೧ ।।

ಅನುಮಾನೈಕಸಿದ್ಧತ್ವಾದ್ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।।
ಆಗಮೇನಾತ್ರ ಕಿಂ ಕಾರ್ಯಂ ಲಿಂಗಸಿದ್ಧಾನುವಾದಿನಾ ।। ೫೨ ।।

ನ ಚಾಽಽಗಮಸ್ಯ ತಾತ್ಪರ್ಯಮೇವಂಭೂತೇಸ್ತಿ ವಸ್ತುನಿ ।।
ಅಸ್ಥೂಲಂ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಜ್ಞಾತಾಜ್ಞಾತಹುತೇಸ್ತಥಾ ।। ೫೩ ।।

ವಿಶೇಷಾತ್ಮನಿಷೇಧಾಯ ತಥಾ ಸಾಮಾನ್ಯರೂಪಿಣಃ ।।
ಕ್ಷುರವಿಶ್ವಂಭರೌ ಶ್ರುತ್ಯಾ ದೃಷ್ಟಾಂತೌ ಪ್ರತಿಪಾದಿತೌ ।। ೫೪ ।।

ಅಂತ್ಯಾ ವಿಶೇಷಾ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಪರಪಕ್ಷೇಽಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ತ್ವತ್ಪಕ್ಷ ಏವ ದೃಷ್ಟಾಂತೋ ಯಥಾ ನಾಸ್ತಿ ತಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೫೫ ।।

ನಿಃಸಾಮಾನ್ಯಾ ವಿಶೇಷಾಃ ಸ್ಯುರ್ಗೋತಾ ತೇಭ್ಯೋ ನ ಚೇದ್ಧಿರುಕ್ ।।
ಅಥ ವ್ಯಾವರ್ತತೇ ತೇಭ್ಯೋ ಗೋತ್ವಂ ತೇ ಖಂಡವದ್ಭವೇತ್ ।। ೫೬ ।।

ವ್ಯಾವೃತ್ತಂ ಯದಿ ಭಿನ್ನೇಭ್ಯಸ್ತ್ವಯಾಽಭಿನ್ನಗಿರೋಚ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯಾವೃತ್ತಂ ನ ವಿಶೇಷಶ್ಚೇತ್ಯಹೋ ವಿದ್ಯಾವಿಚೇಷ್ಟಿತಮ್ ।। ೫೭ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಂ ವಿಶೇಷೇಭ್ಯಸ್ತ್ವಥ ಸಾಮಾನ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಸ್ಯ ವಿಶೇಷತ್ವಾದ್ವಿಶೇಷಾ ಏವ ಕೇವಲಾಃ ।। ೫೮ ।।

ऩ ಹ್ಯಾಭಿನ್ನಧಿಯಾ ಗೋತ್ವಂ ವಿಶೇಷೇಷು ಪ್ರತೀಯತೇ ।।
ವಿಶೇಷಮಾತ್ರನಿಷ್ಠತ್ವಾದ್ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಂ ಕಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೫೯ ।।

ಅಭೇದಃ ಕಿಂ ತಯೋರ್ಯೋಗಃ ಕಿಂ ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಭಿನ್ನತಾ ।।
ನಾಭೇದೋ ಮೇಷಯೋರ್ಯೋಗೇ ಯಥಾ ಭಿನ್ನೌ ತಥಾ ಯುತೌ ।। ೬೦ ।।

ವ್ಯಾಮಿಶ್ರಂ ಯದಿ ವಾ ಶುದ್ಧಂ ಗೋತ್ವಂ ಭೇದೇಷು ಗಮ್ಯತೇ ।।
ನೋಭಯತ್ರಪ್ಯಭಿನ್ನತ್ವಮಸಾಧಾರಣ್ಯಸಂಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೬೧ ।।

ಭೇದೇಷು ಚೋಪಯುಕ್ತಂ ತದ್ಗೋತ್ವಂ ಯದ್ವಾ ಪೃಥಕ್ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಂ ವಾ ವಿಶೇಷೋ ವಾ ಕೋಽನಯೋರಭಿಧೀಯತಾಮ್ ।। ೬೨ ।।

ಉಪಯುಕ್ತಂ ವಿಶೇಷತ್ವಾದಿತರಸ್ಯಾಪ್ಯನನ್ವಯಾತ್ ।।
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾತ್ಮತಾಂ ನೈತಿ ದ್ವೈರೂಪ್ಯಾಸಂಭವಾತ್ತಯೋಃ ।। ೬೩ ।।

ವಸ್ತುವೃತ್ತಂ ನ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ನ ವಿಶೇಷಸ್ತಥೈವ ಚ ।।
ಅಪೇಕ್ಷಾಮಾತ್ರತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಕಾರ್ಷ್ಣ್ಯೋದಿವೃತ್ತವತ್ ।। ೬೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾನತೋಽಭೇದಃ ಖಂಡಮುಂಡಸ್ಥಗೋತ್ವಯೋಃ ।।
ಏಕಾಧಿಕರಣಜ್ಞಾನಾತ್ಖಂಡಾದ್ಯೈಸ್ತದ್ವಿಭಿನ್ನತಾ ।। ೬೫ ।।

ಭಿನ್ನಾಧಿಕರಣಜ್ಞಾನಾನ್ನೈವಮಪ್ಯಭಿದಾ ತಯೋಃ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯೇಽಭಿನ್ನಧೀರ್ಯಸ್ಮಾದ್ಭಿನ್ನೇಷ್ವೇವ ತು ಭಿನ್ನಧೀಃ ।। ೬೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣಾನುಪಾತ್ತತ್ವಾನ್ನ ಸ್ಮೃತಿಸ್ತದಿತೀಕ್ಷಣಮ್ ।।
ನ ಹಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತೋಽಪ್ರಾಪ್ತಂ ಸ್ಮರ್ಯತೇ ವಸ್ತು ಕಿಂಚನ ।। ೬೭ ।।

ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಸ್ಯ ವಿಭಿನ್ನಾರ್ಥವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಅಭೇದಧೀಃ ಕಥಂ ತತ್ರ ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯಯೋಃ ।। ೬೮ ।।

ಅಭಿನ್ನವಚಸಾ ಭಿನ್ನಪ್ರತಿಷೇಧೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಪ್ತಸ್ಯ ಭಿನ್ನರೂಪಸ್ಯ ಶೂನ್ಯತಾಽತಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೬೯ ।।

ವಚೋ ಭೇದನಿಷೇಧಂ ಚೇನ್ನ ಕುರ್ಯಾದ್ಭೇದವಾಕ್ಯವತ್ ।।
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾತ್ಮತಾಪಕ್ಷಹಾನಿರೇವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೭೦ ।।

ತಕ್ರಕೌಂಡಿನ್ಯನ್ನ್ವಯಾಯೋ ನ ಚೇಹಾಪ್ಯವಸೀಯತೇ ।।
ಉತ್ಸರ್ಗಾನವಕಾಶತ್ವಾಚ್ಛೂನ್ಯತೈವಾತ್ ಆಪತೇತ್ ।। ೭೧ ।।

ಭಿನ್ನೌ ಜಾತಿಗುಣೌ ದ್ರವ್ಯಾತ್ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯನುರೋಧತಃ ।।
ತದ್ವಿರೋಧದಭಿನ್ನತ್ವಂ ಕಥಂ ಮಾನಾತ್ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೭೨ ।।

ಅಭಿನ್ನಂ ಸದ್ವಿಭಿನ್ನತ್ವಂ ನ ಕಥಂಚಿತ್ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವಾಶ್ರಯಾತ್ವಾದಭಿನ್ನಸ್ಯ ಕುತೋಽಸ್ಯ ಸ್ಯಾತ್ಪರಾಶ್ರಯಃ ।। ೭೩ ।।

ಅನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಂ ಯದ್ಯಸ್ಯ ವೃತ್ತಂ ತತ್ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕಮ್ ।।
ಅನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಂ ಯತೋಽನ್ಯತ್ವಂ ತೇನ ತದ್ವ್ಯೋಮಕಾರ್ಷ್ಣ್ಯವತ್ ।। ೭೪ ।।

ಗೋತ್ವಸತ್ತ್ವಪ್ರಮೇಯತ್ವವಸ್ತುತ್ವಾದೀನಿ ಭಿನ್ನವತ್ ।।
ಸಮಾನ್ಯಾನೀಹ ಖಂಡಾದೌ ತೇನಾನ್ಯೋನ್ಯವಿರುದ್ಧತಾ ।। ೭೫ ।।

ಯದೇಕಂ ತನ್ನ ನಾನೇತಿ ನಾನಾ ನೈಕಮಿತಿ ಪ್ರಮಾ।।
ಯೋಽನುಭೂತಿವಿರೋಧ್ಯರ್ಥಃ ಸ ಕಥಂ ಸ್ಥಾಪ್ಯತೇ ಬಲಾತ್ ।। ೭೬ ।।

ಭೇದಾಃ ಸಾಮಾನ್ಯತಾಂ ಯಾಂತಿ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ಭೇದತಾಂ ಯದಿಃ ।।
ಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧಿವಾಧಃ ಸ್ಯಾತ್ಸ ಚಾಪಿ ಸ್ಯಾದನರ್ಥಕಃ ।। ೭೭ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಂ ಚ ವಿಶೇಷಶ್ಚ ದ್ರವ್ಯತನ್ರೌ ಮತೌ ಯದಿ ।।
ಅಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷಾತ್ಮದ್ರವ್ಯವತ್ಪ್ರಾಪ್ನುತಶ್ಚ ತೌ ।। ೭೮ ।।

ಗುಣತಂತ್ರಂ ಯದಾ ದ್ರವ್ಯಂ ಪ್ರಸಿದ್ಧೇರ್ಬಾಧನಂ ತದಾ ।।
ಏಕಸ್ಯಾನೇಕತಾಪತ್ತಿರ್ದ್ರವ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೭೯ ।।

ದ್ರವ್ಯೇಣೈವಾಭಿಸಂಬಂಧಾದ್ಗುಣಾನಾಂ ನ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾನಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ನ ವಿಶೇಷಸ್ತಥೇತರತ್ ।। ೮೦ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯೇತರತೋ ಭಿನ್ನಂ ದ್ರವ್ಯಂ ಚೇದ್ಭವತೋ ಮತಮ್ ।।
ತನ್ನಿಷೇಧೇನ ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃ ಕಥಂ ಸ್ಯಾತ್ತದಭಿನ್ನತಾ ।। ೮೧ ।।

ಅಥಾಭಿನ್ನಂ ಮತಂ ತಾಭ್ಯಾಂ ದ್ರವ್ಯಸ್ಯಾಪಹ್ನವಸ್ತತಃ ।।
ನ ವಿಶೇಷೋ ನ ಸಾಮಾನ್ಯಮನ್ಯೋನ್ಯಾಸಂಗತೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೮೨ ।।

ಭಿನ್ನಾಭೇದಾದಭಿನ್ನಸ್ಯ ಭೇದಃ ಸ್ಯಾತ್ಪಿಂಡವದ್ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಪಿಂಡಶ್ಚ ಸರ್ವಗಸ್ತದ್ವದ್ಗೋತ್ವಾಭೇದಾತ್ಪ್ರಸಜ್ಯ ತೇ ।। ೮೩ ।।

ಅನ್ಯೋನ್ಯಾವ್ಯತಿರೇಕಿತ್ವಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾತ್ತಯೋಃ ।।
ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿ ಕೇ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಸಪ್ತಾನ್ನಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ।। ೫ ।।

ತತಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಬಾಧಃ ಸ್ಯಾತ್ತದ್ಭೇದೋ ಹಿ ತದಾಶ್ರಯಃ ।। ೮೪ ।।
ವ್ಯಸ್ತಾಭೇದಾತ್ಸಮಸ್ತೋಽರ್ಥೋ ವ್ಯಸ್ತವನ್ನ ಮನಾಗಪಿ ।।
ಸಮಸ್ತಾಕರವಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಬಾಧತಃ ।। ೮೫ ।।

ವ್ಯಸ್ತಾಭೇದೇಽಪಿ ಚೇತ್ಕುರ್ಯಾತ್ಸಮಸ್ತಧಿಷಣಾಂ ಬಲಾತ್ ।।
ವ್ಯಸ್ತಾತ್ಮನಾಽಸಮಸ್ತೋಽಪಿ ಕುರ್ಯಾತ್ಪ್ಲುಷಿಧಿಯಂ ಗಿರಿಃ ।। ೮೬ ।।

ಅಸಾಧಾರಣರೂಪೇಣ ಭೇದೋ ಜಗತಿ ನಿಶ್ಚಿತಃ ।।
ಸಾಧಾರಣ್ಯಂ ತಯೋರ್ಮಾನಾತ್ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತಯೋಃ ಕುತಃ ।। ೮೭ ।।

ಸರ್ವಾಭೇದಾಚ್ಚ ಸರ್ವಸ್ಯ ರಜ್ಜ್ವಾಂ ಸರ್ಪಾದಿಬುದ್ಧಯಃ ।।
ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿ ಕೇ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಸಪ್ತಾನ್ನಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ।। ೫ ।।

ರಜ್ಜುಬುದ್ಧಿವದೇವ ಸ್ಯುಸ್ತದ್ಧೀಶ್ಚಾಪ್ಯಹಿಬುದ್ಧಿವತ್ ।। ೮೮ ।।
ನಿಷೇಧವಿಧಿಹೇತೂನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸರ್ವವಸ್ತುಷು।।
ಸಮಾಪ್ತೇರಧಿಕಾರಾಣಾಮಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೮೯ ।।

ಅಭಾವಮಾನಕ್ಲೃಪ್ತ್ಯರ್ಥೋ ಯಶ್ಚಾಽಽಯಾಸಃ ಕೃತೋ ಮಹಾನ್ ।।
ನಿಷ್ಫಲಃ ಸೋಽಭಿಸಂವೃತ್ತೋ ಭಿನ್ನಾಭಇನ್ನಾವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ।। ೯೦ ।।

ಸ್ವವಿಶೇಷಾನುರೋಧಿತ್ವಂ ಸಾಮಾನ್ಯಾನಾಂ ಮತಂ ಯದಿ ।।
ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾಪಕ್ಷಸ್ತದಾ ಕುಪ್ಯತಿ ಕಲ್ಪಿತಃ ।। ೯೧ ।।

ನ ಚಾಪಿ ಸರ್ವಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷಾರ್ಥಾವಬುದ್ಧಯೇ ।।
ಕಶ್ಚಿದಪ್ಯಧಿಕಾರ್ಯಸ್ತಿ ಕೃತ್ಸ್ನೇಽಪಿ ಜಗತೀದೃಶಃ ।। ೯೨ ।।

ನ ವೇದಾರ್ಥೋ ನ ಚಾಪೀದೃಕ್ತರ್ಕೇಣಾಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನೇಕ್ಷಣಂ ಸರ್ವಂ ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೯೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪ್ರಥಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷಷ್ಠಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

ಚತ್ವಾರ್ಯೇವ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಶ್ಲೋಕಾನಾಂ ದ್ವೇ ಶತೇ ತಥಾ ।
ಶ್ಲೋಕಾಃ ಪಂಚದಶಾನ್ಯೇ ಚ ತೃತೀಯಸ್ಯೈಷ ಸಂಗ್ರಹಃ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ಪರಮಹಂಸಪರಿವ್ರಾಜಕಾಚಾರ್ಯ ಶ್ರೀಸುರೇಶ್ವರಾಚಾರ್ಯವಿರಚಿತೇ ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

॥ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ತದ್ಧೇದಮಿತ್ಯವಿಜ್ಞಾತಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಾದಿದಂ ಜಗತ್ ।।
ರಜ್ಜ್ವಾಂ ಸರ್ಪಾದಿವಜ್ಜಾತಂ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕಮ್ ।। ೧ ।।

ಅನಿಶ್ಚಿತಾ ಯಥಾ ರಜ್ಜುರಂಧಕಾರೇ ವಿಕಲ್ಪಿತಾ ।।
ಸರ್ಪಧಾರಾದಿಭಿರ್ಭಾವೈಸ್ತದ್ವದಾತ್ಮಾ ವಿಕಲ್ಪಿತಃ ।। ೨ ।।

ಅನರ್ಥಹೇತುರಜ್ಞಾನಂ, ತದುತ್ಥಂ ಚಾಖಿಲಂ ಜಗತ್ ।।
ಪ್ರತೀಚೋಽನರ್ಥ, ಇತ್ಯಸ್ಮಾದ್ಭೀತೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ಮುಮುಕ್ಷತಿ ।। ೩ ।।

ಪುರುಷಾರ್ಥೋಽಖಿಲಾನರ್ಥಪ್ರಧ್ವಸ್ತಿಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ಸಮ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಪರಿಜ್ಞಾನಂ ಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ ।। ೪ ।।

ನಿರಸ್ತಾಶೇಷಾನರ್ಥಾಪ್ತಕೃತ್ಸ್ನಾಹ್ಲಾದಸತತ್ತ್ವಕಃ ।।
ಸ್ವತೋ ಯತೋಽಯಂ ಸಂಸಾರೀ ತೇನಾಜ್ಞೋ ವಿಪರೀತದೃಕ್ ।। ೫ ।।

ಮೋಹಮಾತ್ರಾಂತರಾಯತ್ವಾತ್ಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ಯ ನಾಪರಮ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಧ್ವಂಸಿನೋ ಬೋಧಾತ್ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಧನಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೬ ।।

ಆತ್ಮೇತ್ಯೇವೇತಿ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸೂತ್ರಮಿತ್ಯುದಿತಂ ಪುರಾ ।।
ಉಪೋದ್ಧಾತಸ್ತಥಾ ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಗುಕ್ತಃ ಸಪ್ರಯೋಜನಃ ।। ೭ ।।

ಪ್ರತೀಚಿ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿಜ್ಞಾತೇ ಜ್ಞೇಯಂ ಸರ್ವಂ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।।
ನಿಃಶೇಷತಸ್ತಮೋಧ್ವಸ್ತೇಃ ಪುಮರ್ಥಶ್ಚ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।। ೮ ।।

ಯತ ಏವಮತಃ ಪಶ್ಯೇದಾತ್ಮನ್ಯಾತ್ಮಾನಮದ್ವಯಮ್ ।।
ಆತ್ಮೈಕೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾ ವಿಷಯಃ ಶ್ರುತಿತೋ ಮತಃ ।। ೯ ।।

ಅಥ ಯೋಽನ್ಯಾಮಿತಿ ತಥಾಽವಿದ್ಯಾಂ ಚಾನೂದ್ಯ ನಶ್ವರೀಮ್ ।।
ಆಽಧ್ಯಾಯಾವಸಿತೇಃ ಕಾರ್ಯಂ ತಸ್ಯಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಮಂಜಸಾ ।। ೧೦ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿಭೂತಂ ಚ ತಥಾ ಚೈವಾಧಿದೈವತಮ್ ।।
ಭೂತಂ ಭವದ್ಭವಿಷ್ಯಂ ಚ ಸಾಧ್ಯಂ ಸಾಧನಮೇವ ಚ ।।
ಜನಿಮತ್ಸರ್ವಮೇವೇದಮವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಮುತ್ಥಿತಮ್ ।। ೧೧ ।।

ಸಂಕ್ಷಿಪ್ಯ ಚಾಪ್ಯುಪನ್ಯಸ್ತಮಧ್ಯಾಯಾಂತೇ ಚ ತತ್ಪುನಃ ।। ೧೨ ।।
ತ್ರಯಂ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯೇವಂ ರೂಪಂ ನಾಮ ಚ ಕರ್ಮ ಚ ।।
ತ್ರಯಸ್ಯಾಪಿ ಚ ಸಂಕ್ಷೇಪೋ ಲಿಂಗದೇಹಾತ್ಮಸಂಹತಿಃ ।। ೧೩ ।।

ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಾತ್ಮಶರೀರ್ಯೇಷ ವಿಶ್ವರೂಪಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ಅಂತರ್ಣೀತಾಖಿಲಾನಂತದೇವತಃ ಪ್ರಾಣವಿಗ್ರಹಃ ।। ೧೪ ।।

ಅವಿಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಃ ಸಂಸ್ತದಧ್ಯಸ್ತಾಭಿಮಾನವಾನ್ ।।
ಪರಾಕ್ಪ್ರವೃತ್ತೇರ್ವಿರಾತೋ ವಿದ್ಯಾಯಾ ವಿಷಯಸ್ತ್ವಯಮ್ ।। ೧೫ ।।

ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕೃತಾತ್ಮಭಾವೋಽಯಮೇವಂಲಕ್ಷಣವಸ್ತುನಿ ।।
ಶ್ರುತ್ಯೋಪಸ್ಥಾಪ್ಯತೇ ಗಾರ್ಗ್ಯೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಭಿಧಿತ್ಸಯಾ ।। ೧೬ ।।

ಅಕೃತ್ಸ್ನಬ್ರಹ್ಮವೇದಿತ್ವಾದ್ದೃಪ್ತೋಽಸಾವಲ್ಪಕಸ್ತತಃ ।।
ನ ಹಿ ಪೂರ್ಣಪರಿಜ್ಞಾನಃ ಕಶ್ಚಿದ್ದೃಪ್ಯತಿ ನಿರ್ದ್ವಯಃ ।। ೧೭ ।।

ಸಮಾಪ್ತಾಶೇಷವಿಜ್ಞೇಯಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ತಥಾ ಪರಃ ।।
ಅಜಾತಶತ್ರುರೈಕಾತ್ಮ್ಯಾದ್ಗಾರ್ಗ್ಯಾಚಾರ್ಯಃ ಪ್ರಕಲ್ಪತೇ ।। ೧೮ ।।

ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾಯಾಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ತದುಚ್ಛಿತ್ತಾವಥಾಧುನಾ ।।
ಆತ್ಮೇತ್ಯೇವೇತಿ ಸೂತ್ರಸ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಪ್ರಸ್ತೂಯತೇ ಸ್ಫುಟಾ ।। ೧೯ ।।

ಶ್ರುತ್ಯಾ ಗಾರ್ಗ್ಯಾದ್ಯುಪನ್ಯಾಸಶಿಷ್ಯಾಚಾರ್ಯಸ್ವರೂಪಯಾ ।।
ಸುಖಾವಬೋಧಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಿಯಮಾಖ್ಯಾಯಿಕೋದಿತಾ ।। ೨೦ ।।

ಅನ್ಯೇ ತ್ವತ್ರಾಭಿಸಂಬಂಧಮೇವಂ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಬುಧಾಃ ।।
ಸ ಏಷ ಇತ್ಯುಪನ್ಯಸ್ತೋ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ಹಿ ಯಃ ಪುರಾ ।। ೨೧ ।।

ಗಾರ್ಗ್ಯಕಾಶ್ಯೇತಿಹಾಸೇನ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ತಸ್ಯ ನಿರ್ಣಯಃ ।।
ಕರ್ತ್ರ್ಯೋ ಭೋಕ್ತ್ರ್ಯಶ್ಚ ದೇೇಹೇಽಸ್ಮಿಂದೇವತಾ ಏವ ನಾಪರಃ ।।
ಶ್ರುತಿರ್ಗಾರ್ಗ್ಯಾತ್ಮನಾ ಸೇಯಂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಮಭಾಷತ ।। ೨೨ ।।

ಆತ್ಮನೋಽಸ್ತಿತ್ವಕರ್ತೃತ್ವಭೋಕ್ತೃತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೨೩ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸಿದ್ಧಾಂತಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕಾಶ್ಯರೂಪಂ ಪ್ರಕಲ್ಪಿತಮ್ ।।
ನಿಷ್ಫಲತ್ವಾತ್ಸ ಚಾಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಕೃತಾನಭಿಸಂಗತೇಃ ।। ೨೪ ।।

ದೇವತಾಸ್ತಿತ್ವಪಕ್ಷೇಽಪಿ ಕಿಮಸ್ತಿತ್ವಾದಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ದೇಹಾದ್ಭಿನ್ನಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾತುರಿಷ್ಟಂ ಚೇನ್ನಿಷ್ಫಲಃ ಶ್ರಮಃ ।। ೨೫ ।।

ಅಜ್ಞಾತೈಕಾತ್ಮ್ಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯೋ ಯದಾ ತ್ವಿಹ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯನಿಷ್ಠಃ ಸಞ್ಶ್ರುತ್ಯಾ ಗಾರ್ಗ್ಯಶರೀರಯಾ ।। ೨೬ ।।

ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಿತಯಾಽಶೇಷದುಃಖಹೇತೂಪಶಾಂತಯೇ ।।
ಪೂರ್ವಪಕ್ಷನಿದಾನಚ್ಛಿತ್ಕಾಶ್ಯಃ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾದ್ಯಪಿ ।। ೨೭ ।।

ಶ್ರುತ್ಯೇಹೋತ್ಥಾಪ್ಯತೇಽಶೇಷವೇದಾಂತಾರ್ಥಾವಬುದ್ಧಯೇ ।।
ಸರ್ವೋಽಪ್ಯೇಷ ತದಾ ಯತ್ನಃ ಫಲವಾನ್ಸ್ಯಾನ್ನ ಚಾನ್ಯಥಾ ।। ೨೮ ।।

ಶ್ರದ್ಧಾಚಾರಾದಿವಿಧ್ಯರ್ಥಾ ಯದಿ ವಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾ ತ್ವಿಯಮ್ ।।
ಯಥೋಕ್ತದರ್ಶನಾಪ್ತಾರ್ಥೋ ನಾನ್ಯದಸ್ತೀತಿ ಭಾವಿತಃ ।।
ಅತೋಽತಿದೃಪ್ತೋಽವಿಜ್ಞಾತದರ್ಪಕಾರಣಘಸ್ಮರಃ ।। ೨೯ ।।

ಶ್ರದ್ಧಾಲುಂ ವಿತ್ತಸಂಪನ್ನಂ ಶ್ರೇಯೋರ್ಥಿನಮುಪೇತ್ಯ ತು ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ತೇಽಹಂ ಬ್ರವಾಣೀತಿ ಗಾರ್ಗ್ಯಃ ಕಾಶ್ಯಮಭಾಷತ ।। ೩೦ ।।

ನ ಜಾತೋ ನ ಭವಿಷ್ಯೋಽಸ್ತಿ ಶತ್ರುರೈಕಾತ್ಮ್ಯದರ್ಶನಾತ್ ।।
ಅಜಾತಶತ್ರುಃ ಕಾಶ್ಯೋಽತೋ ಗಾರ್ಗ್ಯಬುದ್ಧಿವಿರುದ್ಧಧೀಃ ।। ೩೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ಯಸ್ಮಾತ್ಪರಂ ನಾಸ್ತಿ ನ ಚ ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ಯತಃ ।।
ಬ್ರವಾಣ್ಯುಪಾಸ್ಯಂ ತತ್ತೇಽಹಂ ಸರ್ವಾಪಧ್ವಸ್ತಿಕಾರಣಮ್ ।। ೩೨ ।।

ನಾಪೃಷ್ಟ ಇತಿ ನನ್ವೇತದ್ವಿರುದ್ಧಮಕರೋದೃಷಿಃ ।।
ಯದ್ಬ್ರಹ್ಮ ತೇ ಬ್ರವಾಣೀತಿ ಹ್ಯಪೃಷ್ಟಃ ಕಾಶ್ಯಮಬ್ರವೀತ್ ।। ೩೩ ।।

ದರ್ಪಾದಿದರ್ಶನಾನ್ನೂನಂ ವೇತ್ತ್ಯಕೃತ್ಸ್ನಾತ್ಮದರ್ಶನಮ್ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಾರ್ಥಮತೋಽಪ್ರಾಕ್ಷೀತ್ಕಾಶ್ಯಂ ಪ್ರಜ್ಞಾಸಮನ್ವಿತಮ್ ।। ೩೪ ।।

ಶ್ರದ್ಧಾಲುರಧಿಕಾರೀ ಯೋ ಜಿಜ್ಞಾಸುರ್ವಿನಯಾನ್ವಿತಃ ।।
ಅಪೃಷ್ಟೇನಾಪಿ ವಕ್ತವ್ಯಾ ತಸ್ಮೈ ವಿದ್ಯಾ ವಿಪಶ್ಚಿತಾ ।। ೩೫ ।।

ಧರ್ಮಾರ್ಥೌ ಯತ್ರ ನ ಸ್ಯಾತಾಂ ಶುಶ್ರೂಷಾ ವಾಽಪಿ ತದ್ವಿಧಾ ।।
ತತ್ರ ವಿದ್ಯಾ ನ ವಕ್ತವ್ಯಾ ಶುಭಂ ಬೀಜಮಿವೋಷರೇ ।। ೩೬ ।।

ಧರ್ಮಾರ್ಥೌ ಯತ್ರ ಚ ಸ್ಯಾತಾಂ ಶುಶ್ರೂಪಾ ವಾಽಪಿ ತದ್ವಿಧಾ ।।
ವಕ್ತವ್ಯಾ ತತ್ರ ವಿದ್ಯೇತಿ ನಿಷೇಧಾದೇವ ಲಿಂಗ್ಯತೇ ।। ೩೭ ।।

ನಷ್ಟಾಶ್ವದಗ್ಧರಥವನ್ನ್ಯಾಯಂ ಚಾಽಽಶ್ರಿತ್ಯ ಭೂಮಿಪಮ್ ।।
ಪ್ರಾಹ ಮಾನುಷವಿತ್ತಾಢ್ಯಂ ದೈವವಿತ್ತಸಮನ್ವಿತಮ್ ।। ೩೮ ।।

ವಿತ್ತದ್ವಯೇನ ಸಂಪನ್ನೋ ಯತೋಽಧಿಕ್ರಿಯತೇ ನರಃ ।।
ಸರ್ವಕರ್ಮಸ್ವತೋಽವಾದೀದ್ವಾಲಾಕಿಃ ಕಾಶ್ಯಮಂತಿಕಾತ್ ।। ೩೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ತುಭ್ಯಂ ಬ್ರವಾಣೀತಿವಾಙ್ಭಾತ್ರವ್ಯಾಪೃತಾವಹಮ್ ।।
ಗೋಸಹಸ್ರಂ ದದಾಮ್ಯದ್ಯ ವಿನಾಽಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯನಿರ್ಣಯಾತ್ ।। ೪೦ ।।

ಗೋಸಹಸ್ರಪ್ರದಾನಸ್ಯ ನಿಮಿತ್ತಂ ಶ್ರುತಿರಭ್ಯಧಾತ್ ।।
ಜನಕೋ ಜನಕ ಇತಿ ನಾಮಾಭ್ಯಾಸೋಕ್ತಿತಃ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೪೧ ।।

ಶುಶ್ರೂಷುಂ ಜನಕಂ ಸರ್ವೇ ಜನಾ ದಿತ್ಸಂತಮೇವ ಚ ।।
ವಿವಕ್ಷವೋಽಭಿಧಾವಂತಿ ತಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಜಿಘೃಕ್ಷವಃ ।। ೪೨ ।।

ಮೌಗ್ಧೀಂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಮುಲ್ಲಂಘ್ಯ ಗಾರ್ಗ್ಯೋಽಯಂ ಮಾಮುಪಾಗತಃ।।।।
ನೂನಂ ದಿತ್ಸುಂ ಚ ಶುಶ್ರೂಷುಂ ಸಂಭಾವಯತಿ ಮಾಮಪಿ ।। ೪೩ ।।

ಆದಿತ್ಯಚಕ್ಷುರ್ಬುದ್ಧಿಸ್ಥಶ್ಚೇತನಃ ಸರ್ವಗೋ ಧ್ರುವಃ ।।
ಏತಮೇವ ಸದೋಪಾಸೇ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ರವಿಮಧ್ಯಗಮ್ ।। ೪೪ ।।

ತಥಾ ಬ್ರುವಾಣಂ ತಂ ಗಾರ್ಗ್ಯಂ ಕಾಶ್ಯೋ ಮಾ ಮೇತ್ಯಥೋಚಿವಾನ್ ।।
ಕೇವಲೋ ಮತಿಸಂವಾದೋ ಭವದುಕ್ತॆರ್ಮಮಾಭವತ್ ।। ೪೫ ।।

ನ ತ್ವಪೂರ್ವಾರ್ಥವಿಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ಯಥಾ ತ್ವಯಾ ।।
ಮಾ ವೋಚೋಽತೋ ಯತೋ ವೇಗ್ನಿ ವಿನಾಽಪಿ ವಚನಾತ್ತವ ।। ೪೬ ।।

ನಿಷೇಧಾಭ್ಯಾಸೋ ಮಾ ಮೇತಿ ಜ್ಞಾತಬ್ರಹ್ಮಪ್ರವಾದಿನಃ ।।
ಆಬಾಧಿತಧಿಯಾಽಭ್ಯಸ್ತೋ ಗಾರ್ಗ್ಯಸ್ಯಾನುಕ್ತಿಕಾರಣಾತ್ ।। ೪೭ ।।

ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ಯದಸ್ಮಾಕಂ ತ್ವಚ್ಛಾಸನಮೃತೇಽಪಿ ತತ್ ।।
ನಾಪೇಕ್ಷತೇ ಭವದ್ವಾಕ್ಯಂ ಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೪೮ ।।

ತದುಪಾಸಾಂ ನ ವೇದ್ಮೀತಿ ಮಾ ಚ ಶಂಕಾಂ ಕೃಥಾ ಯತಃ ।।
ಉಪಾಸನಂ ಚ ವೇದ್ಮ್ಯಸ್ಯ ಗುಣಂ ತತ್ಫಲಮೇವ ಚ ।। ೪೯ ।।
ಅತೀತ್ಯ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನ ಸ್ಥಿತೋ ಯತಃ ।। ೫೦ ।।

ಅತಿಷ್ಠಾ ಇತಿ ನಾಮಾಸ್ಯ ತೇನಾಽಽದಿತ್ಯಾತ್ಮನೋಽಭವತ್ ।।
ಚಕ್ಷುರುದ್ದೀಪ್ತಿಮತ್ತ್ವಾಚ್ಚ ರಾಜೇತ್ಯೇಷೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।। ೫೧ ।।

ಸ ಯ ಏತಂ ಯಥೋದ್ದಿಷ್ಟಮುಪಾಸ್ತೇಽಹರ್ನಿಶಂ ನರಃ ।।
ಯಥೋಪಾಸನಮೇವಾಸ್ಯ ಫಲಂ ಭವತಿ ನಾನ್ಯಥಾ ।। ೫೨ ।।

ಮತಿಸಂವಾದದೋಷೇಣ ಕಾಶ್ಯೇನೋತ್ಸಾರಿತೇ ರವೌ ।।
ಗಾರ್ಗ್ಯೋ ಬ್ರಹ್ಮಾಂತರಂ ರಾಜ್ಞೇ ಪ್ರವಕ್ತುಮುಪಚಕ್ರಮೇ ।। ೫೩ ।।

ಚಂದ್ರೇ ಮನಸಿ ಬುದ್ಧೌ ಚ ಬ್ರಹ್ಮೋಪಾಸೇಽಹಮದ್ವಯಮ್ ।।
ಭಾನುಮಂಡಲತೋ ಯಸ್ಮಾದ್ದ್ವಿಗುಣ ಚಂದ್ರಮಂಡಲಮ್ ।।
ಬೃಹನ್ನಿತಿ ತತಶ್ಚಂದ್ರಃ ಪ್ರಮಾಣೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೫೪ ।।

ಅಂಭೋಽತಿಪಾಂಡರಂ ವಾಸೋ ಯಸ್ಮಾಚ್ಚಂದ್ರಾಭಿಮಾನಿನಃ।।
ತಸ್ಮಾತ್ಪಾಂಡರವಾಸಾಃ ಸ್ಯಾತ್ಸೋಮಃ ಸೌಮ್ಯತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೫೫ ।।

ಜ್ಯೋತ್ಸ್ನಯಾ ರಾಜತೇಽತ್ಯರ್ಥಂ ಸೋಮೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಾಜತಃ ।।
ಸೋಮೋ ರಾಜೇತ್ಯೇತೋ ವಕ್ತಿ ತದುಪಾಸವಿಧಿತ್ಸಯಾ ।। ೫೬ ।।

ತುಲ್ಯಾಭಿಧಾನಧರ್ಮತ್ವಾಲ್ಲತಾ ಸೋಮೋಽಪಿ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಉಭಯೋರ್ದೇವತೈಕತ್ವಾದುಪಾಸ್ಯಂ ತೇನ ತದ್ದ್ವಯಮ್ ।। ೫೭ ।।

ಏಷೈಕಾ ದೇವತಾ ವಿಭ್ವೀ ಪ್ರತ್ಯೇಕಾರ್ಥಾವಸಾಯಿನೀ ।।
ಭೋಕ್ತ್ರೀ ಕರ್ತ್ರೀ ಚ ಸರ್ವತ್ರ ತಸ್ಯಾ ಭೋಜ್ಯಮತೋಽಪರಮ್ ।। ೫೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈಷಾ ಸರ್ವಸಂವ್ಯಾಪ್ತೇರಾತ್ಮೇತ್ಯೇತಾಮುಪಾಸ್ಮಹೇ ।।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ತುಲ್ಯೈವ ವಿಜ್ಞೇಯಾ ಸರ್ವವಾಕ್ಯೇಷು ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೫೯ ।।

ಗುಣೋ ಯತ್ರ ಹಿ ಯಃ ಪುಂಸೋ ನಾಮ್ನಾ ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽತ್ರ ತು ।।
ಫಲಂ ತದೇವ ತಸ್ಯ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವವಾಕ್ಯೇಷು ನಿರ್ಣಯಃ ।। ೬೦ ।।

ಭಾನುಚಂದ್ರಮಸೋಸ್ತೇಜೋ ಜಲದೈರಭಿಭೂಯತೇ ।।
ವಿದ್ಯುತ್ತತ್ರಾಪ್ಯತಿತರಾಂ ತೇಜಸ್ವೀ ತೇನ ವಿದ್ಯುತಿ ।। ೬೧ ।।

ಖಂಡಶೋ ನ ಯಥಾ ಮೂರ್ತಂ ಖಂ ಪೂರ್ಣಂ ಚಾಪ್ರವರ್ತನಾತ್ ।।
ಅಪ್ರವರ್ತ್ಯಕ್ರಿಯಾವತ್ಸ್ಯುರ್ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಸರ್ವಾಃ ಪ್ರವೃತ್ತಯಃ ।। ೬೨ ।।

ಜಿಷ್ಣುಃ ಸ್ಯಾಜ್ಜಯಶೀಲತ್ವಾಜ್ಜೀಯತೇ ನ ಪರೈರ್ಯತಃ ।।
ಅಪರಾಜಿಷ್ಣುರಿತ್ಯೇವಂ ತಸ್ಮಾದೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೬೩ ।।

ಅನ್ಯತೋ ಮಾತೃತೋ ಜಾತಾ ಅನ್ಯತಸ್ತ್ಯಾ ಉದಾಹೃತಾಃ ।।
ಅಪ್ಯನ್ಯತಸ್ತ್ಯಜಾಯೀ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಪತ್ನಭ್ರಾತೃಮರ್ದನಃ ।। ೬೪ ।।

ಜಿಷ್ಣುರಿಂದ್ರಗುಣೋಪಾಸ್ತೇರ್ವೈಕುಂಠಗುಣತಃ ಪರಃ।।।।
ಸೇನಾಽಪರಾಜಿತೇತ್ಯಸ್ಮಾತ್ಸಪತ್ನಾನಾಂ ಪರಾಜಯಃ ।। ೬೫ ।।

ಅಭ್ಯಾಹಿತಮಪಿ ಜಗತ್ಸಹತೇಽಗ್ನಿರ್ಯತಸ್ತತಃ ।।
ಭಸ್ಮಸಾತ್ಕರಣಾದುಕ್ತೋ ವಿಷಾಸಹಿರಿತೀಶ್ವರೈಃ ।। ೬೬ ।।

ಅಪ್ಸು ರೇತಸಿ ಬುದ್ಧೌ ಚ ಪುರುಷಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಚೇತನಮ್ ।।
ಉಪಾಸ ಏತಮಿತ್ಯುಕ್ತಃ ಕಾಶ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಾಹ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೬೭ ।।

ಪ್ರತಿಬಿಂಬೋದಯಃ ಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರತಿರೂಪಂ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ಪ್ರತಿರೂಪ ಉಪಾಸ್ಯೋಽಪ್ಸು ಫಲಮಪ್ಯಸ್ಯ ತಾದೃಶಮ್ ।। ೬೮ ।।

ಅನ್ವರ್ಥೇ ಪ್ರತಿಶಬ್ದೋಽಯಂ ಫಲಸ್ಯ ಪುರುಷಾರ್ಥತಃ ।।
ಪ್ರಾತಿಲೋಮ್ಯೇನ ತು ಜ್ಞೇಯೋ ಹ್ಯನರ್ಥಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೬೯ ।।

ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತಿಸದಾಚಾರಾನ್ಪ್ರತಿ ಯಃ ಸತತೋದ್ಯತಃ ।।
ಪ್ರತಿಶ್ರುತ್ಯಾದಿರೂಪತ್ವಾತ್ಪ್ರತಿರೂಪಸ್ತತೋಽಸ್ತು ಸಃ ।। ೭೦ ।।

ರೋಚಿಪ್ಣೂಪನಿಪತ್ಕಾಂತಮಾದರ್ಶಾಕ್ಷಾದಿಬುದ್ಧಿಷು ।।
ಉಪಾಸ ಇತ್ಯಭಿಹಿತೇ ಕಾಶ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಾಹ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೭೧ ।।

ಯತ್ರೋಪಾಸ್ಯಬಹುತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ಫಲಂ ತತ್ರ ಪ್ರಜಾಸ್ವಪಿ ।।
ಶತಹ್ರದಾದರ್ಶಾದ್ಯರ್ಥಾ ಬಹವಸ್ತೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೭೨ ।।

ಫಲಂ ಯದ್ಗುಣಕಂ ಯತ್ರ ತದ್ಗುಣಂ ಸ್ಯಾದುಪಾಸನಮ್ ।।
ಫಲಾನುಮಾನತಸ್ತತ್ರ ನ ಫಲಂ ಹ್ಯನುಪಾಸಿತಮ್ ।। ೭೩ ।।

ಗಚ್ಛಂತಮನು ಯಃ ಶಬ್ದೋ ಬಹಿರ್ವಚ್ಛೂಯತೇಽಧ್ವನಿ ।।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ದೈಹಿಕೇ ಶಬ್ದೇ ಬುದ್ಧೌ ಚೇತಿ ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।। ೭೪ ।।

ಪುಂಸೋಽಭಿಧಾವತಸ್ತೂರ್ಣಂ ದೇಹದೇಶೈಃ ಸಮಾಹತಃ ।।
ಪ್ರಾಣೋ ವೃತ್ತಿವಿಶೇಷೇಣ ಬಹಿರ್ವತ್ಕುರುತೇ ಧ್ವನಿಮ್ ।। ೭೫ ।।

ವೃತ್ತಿಕ್ಷೇಪಾದಸುರಯಮಾಯುಷಶ್ಚ ತದಾಶ್ರಿತೇಃ ।।
ಶತಾಯುರೇವ ಭವತಿ ಮ್ರಿಯತೇ ನಾಪಮೃತ್ಯುನಾ ।। ೭೬ ।।

ದಿಕ್ಷು ದ್ವಿತೀಯೋಽನಪಗಃ ಸದ್ವಿತೀಯಃ ಸದೈವ ಸಃ ।।
ದುಃಸಂಭಾವ್ಯಾ ಹಿ ಪೂರ್ವಾ ದಿಙ್ಭುಕ್ತ್ವಾಽಽಶಾಂ ಪಶ್ಚಿಮಾಂ ಜನೈಃ ।। ೭೭ ।।

ಸಾಧುಭೃತ್ಯಪರೀವಾರಃ ಸರ್ವದೋಪಾಸಕೋ ಭವೇತ್ ।।
ಪುತ್ರಾದಿಗಣಸಂತಾನಸ್ಥೈರ್ಯಮೇವ ಸದಾ ಭವೇತ್ ।। ೭೮ ।।

ಛಾಯಾಮಯೇ ತಥಾಽಜ್ಞಾನೇ ಬುದ್ಧೌ ಚೈಕೈವ ದೇವತಾ ।।
ಮೃತ್ಯುಕಾಲಾತ್ಪುರಾ ನಾಸ್ಯ ವ್ಯಾಧಿರಪ್ಯುಪಸರ್ಪತಿ ।। ೭೯ ।।

ವಿರಾಡಾತ್ಮನಿ ದೇಹೇ ಚ ಬುದ್ಧಾವಿತ್ಯಾದಿ ಪೂರ್ವವತ್ ।।
ಆತ್ಮನ್ವೀತಿ ಚ ವಶ್ಯಾತ್ಮಾ ಪ್ರಜಾ ಚಾಪಿ ಶಮಾನ್ವಿತಾ ।। ೮೦ ।।

ವ್ಯಸ್ತಾನಾಂ ಪೂರ್ವಮುದ್ದೇಶಃ ಸಮಸ್ತಾನಾಂ ತ್ವಿಹೋದಿತಃ ।।
ವಿವಕ್ಷಾವಸಿತಿರ್ಗಾರ್ಗೀ ತಥಾ ಸತ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೮೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತೋಪದೇಶಃ ಸನ್ಸಂವಾದೇನ ಪುನಃ ಪುನಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾನ್ಯದನ್ಯದವದದಾತ್ಮನ್ವೀತ್ಯಂತಮಾದರಾತ್ ।। ೮೨ ।।

ವಿಶೇಷಾಣಾಮನಂತತ್ವಾತ್ಸಮಸ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸೋಽವದತ್ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ನಿಷಿದ್ಧೇಽಥ ತೂಷ್ಣೀಂ ಗಾರ್ಗ್ಯೋ ಬಭೂವ ಹ ।। ೮೩ ।।

ಯತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಂ ತದೇವೇದಮವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಏಕಧಾಽನೇಕಧಾ ಮೂಢೈಃ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ರಜ್ಜುಸರ್ಪವತ್ ।। ೮೪ ।।

ಅವಾಕ್ಶಿರಸ್ಕಮಾಲೋಕ್ಯ ನೃಪೋ ಗಾರ್ಗ್ಯಮನುತ್ತರಮ್ ।।
ಏತಾವದಿತಿ ತಂ ಪ್ರಾಹ ಶೇಪಾಶಂಕಾನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೮೫ ।।

ನಿಗೃಹ್ಯಮಾಣಯೋಗೇ ಚ ಪ್ಲುತಿಮತ್ರ ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರವಾಣೀತ್ಯಾತ್ಥ ತ್ವಮೇತಾವದ್ಬ್ರಹ್ಮ ತಚ್ಚ ತೇ ।। ೮೬ ।।

ಅಜ್ಞಾತೇ ಜಗದಜ್ಞಾತಂ ಜ್ಞಾತೇ ಜ್ಞಾತಂ ಚ ಯತ್ರ ತತ್ ।।
ತದೇವ ಬ್ರಹ್ಮ ಪೂರ್ಣತ್ವಾನ್ನ ತ್ವದುಕ್ತಮಕೃತ್ಸ್ನತಃ ।। ೮೭ ।।

ಅವ್ಯಾವೃ್ತ್ತಾನನುಗತಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧಾತ್ಮವಸ್ತುನಿ ।।
ಮುಖ್ಯಾರ್ಥೋ ಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ತ್ವದುಕ್ತೇಽತಥಾತ್ವತಃ ।। ೮೮ ।।

ಯಸ್ಮಾದೇವಮತೋ ಗಾರ್ಗ್ಯಮೇತಾವದ್ಧೀತಿವಾದಿನಮ್ ।।
ನೃಪೋ ನೈತಾವತೇತ್ಯಾಹ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಾಸಂಭವಂ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೮೯ ।।

ಅಜ್ಞಾತಬ್ರಹ್ಮತತ್ತ್ವಸ್ಯ ದುಃಸಂಭಾವ್ಯಮಿದಂ ವಚಃ ।।
ನೈತಾವತೇತಿ ಬ್ರಹ್ಮಾತಃ ಕಾಶ್ಯೋ ವೇತ್ತೀತಿ ಲಿಂಗ್ಯತೇ ।। ೯೦ ।।

ಗಾರ್ಗ್ಯೋಽನುಮಾಯ ರಾಜ್ಞೋಽಥ ಪ್ರಾವೀಣ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮವೇದನೇ ।।
ಉಪಾಯಾನೀತ್ಯುವಾಚೇಮಂ ಪರಬ್ರಹ್ಮಾವಬುದ್ಧಯೇ ।। ೯೧ ।।

ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿಜಿಜ್ಞಾಸುರುಪೇತೋಽಸ್ಮ್ಯಹಮಾದರಾತ್ ।।
ಅನುಶಾಧಿ ಯಥಾತತ್ತ್ವಮಿತ್ಯೇವಂವಾದಿನಂ ನೃಪಃ ।। ೯೨ ।।

ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಜಾತ್ಯಾ ಯದುಪೇಯಾದನಾಪದಿ ।।
ಪ್ರತಿಲೋಮಮಿದಂ ವೃತ್ತಂ ಧರ್ಮಶಾಸ್ರೈರ್ನಿಷಿದ್ಧತಃ ।। ೯೩ ।।

ಯೋಗಕ್ಷೇಮಫಲಾರ್ಥಾಯ ಗಮನಂ ನ ನಿಪಿಧ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ಮೇ ವಕ್ಷ್ಯತೀತ್ಯರ್ಥಂ ನಿಷಿದ್ಧಂ ನೃಪಸರ್ಪಣಮ್ ।। ೯೪ ।।

ಅತೋಽನುಪೇತಮೇವ ತ್ವಾಂ ಕರವಿನ್ಯಸ್ತಬಿಲ್ವವತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವಿಜ್ಞಾಪಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಯಜ್ಜ್ಞಾನೇ ಸರ್ವವಿದ್ಭವೇತ್ ।। ೯೫ ।।

ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ತಮಥೋ ಪಾಣೌ ಗೃಹೀತ್ವೋತ್ಥಿತವಾನ್ನೃಪಃ ।।
ಆಜಗ್ಮತುಶ್ಚ ತೌ ಸುಪ್ತಂ ನರಂ ಕಾರ್ಯವಿವಕ್ಷಯಾ ।। ೯೬ ।।

ಗಾರ್ಗ್ಯೋಕ್ತಬ್ರಹ್ಮಾಭೋಕ್ತೃತ್ವಂ ತಥಾಽಮೀಫಾಮನಾತ್ಮತಾಮ್ ।।
ಬಾಲಾಕೇರ್ಬೋಧಯಿಷ್ಯಾಮೀತ್ಯತಃ ಸುಪ್ತಮಗಾನ್ನೃಪಃ ।। ೯೭ ।।

ದೇವತಾನಾಮಭಿಃ ಕಾಶ್ಯೋ ಗತ್ವಾ ಸುಪ್ತಂ ಯಥೋದಿತೈಃ ।।
ಆಮಂತ್ರಯಾಂ ತದಾ ಚಕ್ರೇ ಬೃಹನ್ನಿತ್ಯೇವಮಾದಿಭಿಃ ।। ೯೮ ।।

ಸಂಬೋಧ್ಯಮಾನೋಽಪಿ ತಥಾ ಸುಪ್ತೋ ನೈವೋದಬುಧ್ಯತ ।।
ಯತೋಽತೋ ಗಾರ್ಗ್ಯಾಭಿಮತೋ ನ ಭೋಕ್ತೋತ್ಯವಗಮ್ಯತೇ ।। ೯೯ ।।

ಜಾಗ್ರತ್ಕಾಲಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಸುಪ್ತಂ ಕಿಮಿತಿ ಜಗ್ಮತುಃ ।।
ಸ್ಪಷ್ಟತಾ ಸರ್ವಭಾವಾನಾಂ ಜಾಗ್ರತ್ಕಾಲೇ ಹಿ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೦ ।।

ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ದೇವತಾನಾಂ ಚ ಪುರುಷಸ್ಯ ಚ ಸಂಕರಾತ್ ।।
ಬೋಧೇ ನ ಶಕ್ಯತೇ ಕರ್ತುಂ ವಿವೇಕೋ ಭೋಕ್ತೃಭೋಜ್ಯಯೋಃ ।। ೧೦೧ ।।

ಭೋಕ್ತೃತ್ವಮೇವ ಪುಂಸೋಽಸ್ತಿ ಭೋಜ್ಯತ್ವಂ ನ ಮನಾಗಪಿ ।।
ಕಾಶ್ಯಾಭಿಪ್ರಾಯತೋಽನಸ್ಯ ಭೋಜ್ಯತೈವ ನ ಭೋಕ್ತೃತಾ ।। ೧೦೨ ।।

ಸಂಕೀರ್ಣತ್ವಾದಶಕ್ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಬೋಧೇ ಭೋಕ್ತೃಭೋಜ್ಯಯೋಃ ।।
ಕರ್ತುಂ ವಿವೇಕೋಽತೋ ಯಾತಃ ಸುಪ್ತಂ ಪುರುಷಮಾದರಾತ್ ।। ೧೦೩ ।।

ತಸ್ಮಾದ್ಯದ್ಯಪಿ ಸಾಂನಿಧ್ಯಂ ಪ್ರಾಣಾದೀನಾಂ ಪ್ರಜಾಗರೇ ।।
ಸಂಕೀರ್ಣತ್ವಾನ್ಮಿಥಸ್ತೇಷಾಂ ದುಃಶಕಂ ತದ್ವಿವೇಚನಮ್ ।। ೧೦೪ ।।

ಆತ್ಮನಃ ಪ್ರೋಷಿತತ್ವಾತ್ತು ಭೋಗೋಽಸ್ಮೈ ನ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಉದಾಸತೇಽಖಿಲಾಃ ಸುಪ್ತೇ ದೇವತಾಃ ಕರಣೈಃ ಸಹ ।। ೧೦೫ ।।

ಜಾಗ್ರದ್ಭೋಗಪ್ರಯುಕ್ತಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಪ್ರಕ್ಷಯಾತ್ತದಾ ।।
ಶೇರತೇ ಕರಣಾನ್ಯಸ್ಯ ಸಹ ಭೋಕ್ತ್ರಾಽಽತ್ಮನಾ ಽಽತ್ಮನಿ ।। ೧೦೬ ।।

ಪ್ರಾಣ ಏಕಸ್ತು ಜಾಗರ್ತಿ ಭೋಕ್ತಾ ಯೋ ಗಾರ್ಗ್ಯಸಂಮತಃ ।।
ಪ್ರಾಣೇನ ರಕ್ಷನ್ನಿತಿ ಚ ತಥೋದರ್ಕೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೭ ।।

ಪ್ರಾಣಾಗ್ನಯ ಇತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ತಥಾಽನಸ್ತಮಿತಶ್ರುತೇಃ ।।
ಅಶ್ರಾಂತಃ ಪ್ರಾಣ ಏವಾತೋ ಜಾಗರ್ತ್ಯತ್ರ ದಿವಾನಿಶಮ್ ।। ೧೦೮ ।।

ಯಥಾ ಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಾಯಾಂ ಭೋಕ್ತಾ ಪ್ರಾಣಃ ಪುರಾಽಭವತ್ ।।
ಸ್ವಪ್ನೇಽಪ್ಯೇಷ ತಥೈವಾಽಽಸ್ತೇ ಬೋದ್ಧಾ ಚೇದ್ಬುಧ್ಯತಾಮಯಮ್ ।। ೧೦೯ ।।

ಪ್ರಣಸ್ಯೇಂದೋಸ್ತಥಾ ಚಾಪಾಂ ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮಾವಿಷ್ಕೃತೌ ಯತಃ ।।
ಐಕ್ಯಮುಕ್ತಮತಃ ಪ್ರಾಣೋ ಬೋಧ್ಯತೇ ಚಂದ್ರನಾಮಭಿಃ ।। ೧೧೦ ।।

ಬೃಹನ್ನಿತ್ಯೇವಮಾದೀನಿ ಸಂತು ಚೇಹೋಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಅನುಕ್ತದೇವತಾನಾಮ್ನಾಂ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾತ್ತದ್ಗ್ರಹೋಽಥವಾ ।। ೧೧೧ ।।

ಯದಿ ಭೋಕ್ತಾ ಭವೇತ್ಪ್ರಾಣೋ ಜಾಗ್ರದ್ವಚ್ಛಬ್ದಮಾಗತಮ್ ।।
ಅಶ್ರೋಷ್ಯತ್ಸ ನ ಚೇದ್ಭೋಕ್ತಾ ನಾಶ್ರೋಷ್ಯದುಪಲಾದಿವತ್ ।। ೧೧೨ ।।

ನನು ಸುಪ್ತೇಽಪಿ ಪುಂಸ್ಯಸ್ಮಿನ್ಬೋಧಿತಃ ಸನ್ಸ್ವನಾಮಭಿಃ ।।
ಭೋಕ್ತೈವ ಭೋತ್ಸ್ಯತೇ ಶಬ್ದಂ ನ ತ್ವಭೋಕ್ತಾ ಪರೋ ಜಡಃ ।। ೧೧೩ ।।
ನೈವಾತೋಽಪಿ ವಿವೇಕಃ ಸ್ಯಾದುತ್ಥಿತಃ ಕೋಽನಯೋರ್ದ್ವಯೋಃ ।। ೧೧೪ ।।

ನೈವಂ ಗಾರ್ಗೀಯಪಕ್ಷಸ್ಯ ವಿಶೇಷಾವಧೃತೇಃ ಸದಾ ।।
ಅಜಾತಶತ್ರ್ವಭಿಪ್ರೇತಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೧೧೫ ।।

ಯೋಽನಸ್ತಮಿತ ಏಕೋಽತ್ರ ವಾಗಾದ್ಯಸ್ತಮಯೇಽಮೃತಃ ।।
ಇಂದ್ರೋಽಸಪತ್ನೋಽಬ್ದೇಹಶ್ಚ ನಾಮರೂಪಸಮಾವೃತಃ ।। ೧೧೬ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದ್ಯಖಿಲಂ ವಿಶ್ವಂ ಸಂವ್ಯಾಪ್ಯ ಸಮವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಓತಂ ಪ್ರೋತಂ ಜಗದ್ಯಸ್ಮಿನ್ನರನಾಭಿನಿದರ್ಶನಾತ್ ।। ೧೧೭ ।।

ಕುರ್ವಾಣಸ್ತುಮುಲಂ ಶಬ್ದಂ ಸ್ವವ್ಯಾಪಾರಮಶೇಷತಃ ।।
ಕುರ್ವಾಣ ಏವ ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ ಪ್ರಾಣ ಆಸ್ತೇ ಪ್ರಬೋಧವತ್ ।। ೧೧೮ ।।

ನ ಚ ಭೋಕ್ತ್ರಂತರಂ ಪ್ರಾಣಾದ್ಗಾಗॆರ್ಯೇಣೇಹಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ತತ್ಕಾಲೇ ಭಿನ್ನಕಾಲೇ ವಾ ಪ್ರಾಣಾದನ್ಯಸ್ಯ ಭೋಜ್ಯತಃ ।। ೧೧೯ ।।

ತಸ್ಮಾದವಶ್ಯಂ ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ ಬೋಧ್ಯಂ ಸಾಕ್ಷಾದುಪಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣೇನ ಬೋದ್ಧೃರೂಪತ್ವಾದ್ದಾಹ್ಯಂ ದಗ್ಧಾ ಯಥಾ ದಹೇತ್ ।। ೧೨೦ ।।

ನ ಚಾಸೌ ಬೋಧ್ಯಮಾನೋಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯಬುಧ್ಯತ ನಾಮ ತತ್ ।।
ಪ್ರಾಣೋಽಭೋಕ್ತಾ ತತಃ ಸಿದ್ಧಃ ಸ್ವನಾಮಾಪ್ರತಿಬೋಧನಾತ್ ।। ೧೨೧ ।।

ಸ್ವಾಖ್ಯಾವಿಶೇಪಸಂಬಂಧಾಗ್ರಹಣಾಚ್ಚೇನ್ನ ಬುದ್ಧವಾನ್ ।।
ಅಗ್ರಹಾಸಂಭವಾನ್ನೈವಂ ಸರ್ವಜ್ಞಾ ದೇವತಾ ಯತಃ ।। ೧೨೨ ।।

ತ್ವತ್ಪಕ್ಷೇಽಪ್ಯಗ್ರಹೋ ದೋಷಸ್ತುಲ್ಯಶ್ಚೇದಿತಿ ಚೋದ್ಯತೇ ।।
ನೈವಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾಭಿಮಾನಿತ್ವಾದೇಕದೇಶಾನಹಂಕೃತೇಃ ।। ೧೨೩ ।।

ಅಂಗುಲ್ಯಾದ್ಯಭಿಧಾನೋಕ್ತೌ ನ ಹಿ ತದ್ವಾನ್ಪ್ರಬುಧ್ಯತೇ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನದೇಹಾಭಿಮಾನ್ಯೇವಂ ನೈಕದೇಹಾಭಿಮಾನಭುಕ್ ।। ೧೨೪ ।।

ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ತು ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾತ್ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಸ್ತುಷು ।।
ನಾಽಽತ್ಮವತ್ಸ್ಯಾದಸಂಬೋಧಸ್ತಸ್ಯ ಸರ್ವಾಭಿಮಾನತಃ ।। ೧೨೫ ।।

ಬೋಧಾಬೋಧೌ ಚಿತೇರ್ನ ಸ್ತಃ ಕೂಟಸ್ಥಜ್ಞಪ್ತಿಮಾತ್ರತಃ ।।
ಪರಾಯತ್ತಪ್ರಬೋಧೋ ನಾ ಹ್ಯಪ್ಪಾತ್ರೋತ್ಥಾದ್ರವೇರಿವ ।। ೧೨೬ ।।

ಸ್ವಸಂಜ್ಞಯಾಽಪ್ಯಸಂಬೋಧೋ ಯಥಾ ದೃಷ್ಟಸ್ತದಾತ್ಮನಃ ।।
ಭೋಕ್ತೃತ್ವೇ ಸತ್ಯಪಿ ತಥಾ ಪ್ರಾಣೇಽಪ್ಯಪ್ರತಿಬೋಧನಮ್ ।। ೧೨೭ ।।

ಸುಪ್ತಾಸುಪ್ತತ್ವಸಂಭೇದವಿಶೇಷನ್ಯಾಯಸಂಭವಾತ್ ।।
ನೈವ ಸುಪ್ತಗ್ರಹೋ ಯುಕ್ತೋ ನ ತ್ವಸುಪ್ತಸ್ಯ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೨೮ ।।

ಶ್ರೋತ್ರಾದೇರ್ಗುಣಭೂತತ್ವಾತ್ಪ್ರಧಾನಂ ಪ್ರತಿ ಸರ್ವದಾ ।।
ತಸ್ಮಿಂಜಾಗ್ರತಿ ಜಾಗರ್ತಿ ಸುಪ್ತೇ ಸ್ವಪಿತಿ ತದ್ವಶಾತ್ ।। ೧೨೯ ।।

ನೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಭವೇತ್ಸ್ವಾಪೋ ಯದಿ ಪ್ರಾಣಪ್ರಧಾನತಾ ।।
ನಾಮಾತ್ಯಾಃ ಶೇರತೇ ಯಸ್ಮಾದ್ರಾಜ್ಞಿ ಸ್ವಾಮಿನಿ ಜಾಗ್ರತಿ ।। ೧೩೦ ।।

ಅಪ್ರಸಿದ್ಧಾರ್ಥಸಂಜ್ಞಾಭಿರುಕ್ತೇಶ್ಚॆದಪ್ರಬೋಧನಮ್ ।।
ದೇವತಾತ್ಮನಿಷೇಧಾರ್ಥಪರತ್ವಾತ್ತದ್ಗ್ರಹೋಽರ್ಥವಾನ್ ।। ೧೩೧ ।।

ಪ್ರಾಣಸ್ಯಾಭೋಕ್ತೃತಾಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ವನಾಮಾಗ್ರಹಣಾದಪಿ ।।
ದೇವತಾಪ್ರತಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಬೋಧ್ಯತೇ ಚಂದ್ರನಾಮಭಿಃ ।। ೧೩೨ ।।

ಸ್ಮೃತಿಜ್ಞಾನೇಷಣಾದೀನಾಂ ಸಂಧಾನಾನುಪಪತ್ತಿತಃ ।।
ಕರಣಾನಾಮಭೋಕ್ತೃತ್ವಂ ದೇಹಾಶಾನಾಮಿವೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೩ ।।

ಅಚೈತನ್ಯಾತ್ತಥೋಕ್ತಸ್ಯ ಕುತೋ ಭೋಕ್ತೃತ್ವಸಂಭವಃ ।।
ಚಿದನ್ಯಸ್ಯ ಚ ಭೋಜ್ಯತ್ವಾನ್ನಾನ್ಯಸ್ಯಾತೋಽಸ್ತಿ ಭೋಕ್ತೃತಾ ।। ೧೩೪ ।।

ದಂಡಾಪೂಪಿಕನೀತ್ಯೈವ ಕರಣಾನಾಮಭೋಕ್ತೃತಾ ।।
ನ ಚ ಪ್ರಾಣಾತಿರೇಕೇಣ ದೇವತಾಽನ್ಯೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೩೫ ।।

ನನು ತದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಪ್ರಾಗಾದಿತ್ಯಾದಿರೀರಿತಃ ।।
ದೇವತಾವಿಷಯೋ ಭೇದಃ ಸ ಕಥಂ ವಿನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೩೬ ।।

ನೈವಂ ತಸ್ಯ ಸಮಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಣ ಏಕತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ಅರನಾಭ್ಯಾದಿದೃಷ್ಟಾಂತಾದ್ವಾಯುಪ್ರಾಧಾನ್ಯತಸ್ತಥಾ ।। ೧೩೭ ।।

ಸಂಘಾತ ಏವ ಭೋಕ್ತಾಽಸ್ತು ತಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸಂಗತೇಃ ।।
ನ ತು ತದ್ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಸ್ಯ ಭೋಕ್ತೃತಾ ಮಿತ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।। ೧೩೮ ।।

ನಾಚೇತನಸ್ಯ ಭೋಕ್ತೃತ್ವಂ ಕಥಂಚಿದವಕಲ್ಪತೇ ।।
ಚಿದನ್ಯಸ್ಯ ಚ ಭೋಗ್ಯತ್ವಾತ್ಕಂಬಲೌದನತೋಯವತ್ ।। ೧೩೯ ।।

ನ ಚಾಪಿ ಚಿದ್ವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೋಪಲಭ್ಯತೇ ।।
ಚಿತ್ಸಂಬಂಧೋಪಲಬ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ತಜ್ಜ್ಞಾತಾ ಕಃ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।। ೧೪೦ ।।

ನೇಹ ಚಿದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಕಿಂಚಿದಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ನಾಪಿ ಸ್ವಾರ್ಥಾತಿರೇಕೇಣ ಪ್ರಮಾಣಫಲಭಾಗ್ಭವೇತ್ ।। ೧೪೧ ।।

ನ ಹ್ಯಚಿತ್ಕಂ ಪ್ರಮೇಯಂ ಸಚ್ಚಿನ್ಮಿತ್ಕಿಂಚಿದಪೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಚಾನುಭೂತಿಃ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಮನ್ಯತೋಽಪೇಕ್ಷತೇ ಜಡಾತ್ ।। ೧೪೨ ।।

ದೇಹಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಿಪ್ಪತ್ತೌ ನ ಚ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಲಿಂಗಸ್ಯ ಚಾಪ್ರಮಾಣತ್ವಾತ್ಕುತಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನಿತಾ ।। ೧೪೩ ।।

ತಥಾಽರ್ಥಾಂತರಸಂಬಂಧೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇ ದೇಹನಿಷ್ಠಿತೇ ।।
ಅನುಸಂಧಾನಸಂಸಿದ್ಧೌ ನ ಕಿಂಚಿನ್ಮಾನಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೪ ।।

ವಾಗಭಿವ್ಯಾಹೃತಿಶ್ಚೇಯಂ ಲಿಂಗಾಪ್ರಾಮಾಣ್ಯವಾದಿನಃ ।।
ಆಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾತ್ಪರಜ್ಞಪ್ತಿಸಂಗತೇಃ ಸ್ಯಾದನರ್ಥಿಕಾ ।। ೧೪೫ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮದೃಷ್ಟ್ಯನುರೋಧೇಽಪಿ ಮೌಢ್ಯಮೇವ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯುತ್ಪತ್ತೇಃ ಸಾಧುಲೋಕಸ್ಯ ನ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ದಿತ್ಸತಿ ।। ೧೪೬ ।।

ಅಧರ್ಮಾದಿಭಯಾಭಾವಾದ್ಧನ್ಯುರೇನಮಶಂಕಿತಾಃ ।।
ಆದದ್ಯುಶ್ಚ ಬಲಾದ್ವಿತ್ತಮೇತದ್ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿತಃ ಫಲಮ್ ।। ೧೪೭ ।।

ಆಪೇಷಣೇ ವಿಶೇಷಸ್ಯ ದೃಷ್ಟತ್ವಾದ್ದೇಹಸಂಹತಿಃ ।।
ನ ಭೋಕ್ತ್ರೀ ಸುಖದುಃಖಾದಿಫಲಾನಾಂ ಸ್ಯಾತ್ಕದಾಚನ ।। ೧೪೮ ।।

ಯದಿ ಸಂಘಾತಮಾತ್ರಸ್ಯ ಭೋಕ್ತೃತ್ವಮಿಹ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।।
ಸಂಘಾತಸ್ಯಾವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಾನ್ನಾತಿಶೀತಿರ್ಭವೇತ್ಸದಾ ।। ೧೪೯ ।।

ಈಷತ್ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಮಾತ್ರಸ್ಯ ಬಲಾಚ್ಚಾಽಽಪೇಷಣಾತ್ತಥಾ ।।
ದೇಹಾದಿಭಿನ್ನಜಾತೀಯೋ ಭೋಕ್ತಾ ಯಸ್ಯ ಚ ವಾದಿನಃ ।। ೧೫೦ ।।

ಧರ್ಮಾದಿಹೇತುಸಂಬಂಧಬಹುತ್ವತ್ಸ್ಯಾತ್ಸಮಂಜಸಮ್ ।।
ಪೇಷಣಾಪೇಷಣಕೃತವೇದನಾಯಾಂ ಭವೇದ್ಭಿದಾ ।। ೧೫೧ ।।

ಸುಖದುಃಖಾದಿಹೇತೂನಾಮುತ್ತಮಾಧಮಮಧ್ಯತಃ ।।
ತತ್ಪ್ರಬೋಧವಿಶೇಷೋಽಯಂ ಯುಕ್ತ ಏವ ಭವೇತ್ತದಾ ।। ೧೫೨ ।।

ಅಸ್ತಿ ಚಾಯಂ ವಿಶೇಷೋಽತ್ರ ಯತ್ಸಂಸ್ಪರ್ಶನಮಾತ್ರತಃ ।।
ಅಬುಧ್ಯಮಾನಃ ಸಂಸುಪ್ತ ಆಪಿಷ್ಯಾಽಽಪಿಷ್ಯ ಬೋಧಿತಃ ।। ೧೫೩ ।।

ಅತ ಆಪೇಷಣಾದ್ಯೋಽಸಾವುತ್ಥಿತಃ ಕರಣೈಃಸಹ ।।
ರಾಜೇವ ಸಚಿವೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಸ ಭೋಕ್ತೇಹೇತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೫೪ ।।

ಮೃತಕಲ್ಪಮಿಮಂ ದೇಹಂ ಸ್ವಚಿತ್ತಾವೇಶಯನ್ನಿವ ।।
ಜ್ವಲನ್ನಿವ ಸಮುತ್ತಸ್ಥೌ ಯಃ ಸ ಭೋಕ್ತೇತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೫೫ ।।

ಕ್ರೋಧಹರ್ಷಭಯೋದ್ವೇಗಜ್ಞಾನಧರ್ಮೌರ್ವಿಶೇಷಯನ್ ।।
ಶರೀರಂ ಯಃ ಸಮುತ್ತಸ್ಥೌ ಸ ಭೋಕ್ತೇತ್ಯವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೧೫೬ ।।

ಅಪಿ ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಪಾರಾರ್ಥ್ಯಂ ಸಂಹತತ್ವಾದ್ಗೃಹಾದಿವತ್ ।।
ತತಶ್ಚ ಭೋಗ್ಯರೂಪಸ್ಯ ಭೋಕ್ತೃತ್ವಂ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೫೭ ।।

ದೇಹಸ್ಯಾಂತರ್ಗತಃ ಪ್ರಾಣಃ ಸ್ಥೂಣಾವದ್ದೇಹಭೃತ್ಸದಾ ।।
ಸಂಹನ್ಯತೇ ಶರೀರೇಣ ಯಥಾ ವಾಯುಸ್ತಥೈವ ಸಃ ।। ೧೫೮ ।।

ಯತ ಏವಮತಃ ಪ್ರಾಣೋ ಗೃಹಾದಿವದಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ದೇಹಾಚ್ಚ ದೇಹಧರ್ಮೇಭ್ಯೋ ವಿಧರ್ಮಾತ್ಮಾಽವಭುಕ್ತತಃ ।। ೧೫೯ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮಾಂಶಾಂಶಿಸಜಾತೀಯವಿವಿಕ್ತಿಫಲಸದ್ಮವತ್ ।।
ಸಂಹತತ್ವಾತ್ತಥಾ ಪ್ರಾಣೋಽಸಂಹತಾತ್ಮೋಪಭೋಗಕೃತ್ ।। ೧೬೦ ।।

ಸ್ವಜನ್ಮೋಪಚಯಗ್ಲಾನಿನಾಶಾಖ್ಯಾಕೃತಿಜನ್ಮದಿ -
ಗ್ಧರ್ಮಾನಪೇಕ್ಷಸಂಲಬ್ಧಸತ್ತ್ವಾದಿಸ್ವಾರ್ಥರೂಪಕಃ ।। ೧೬೧ ।।

ತದ್ಗೋಚರೈಕಸಂದ್ರಷ್ಟೃವಿಜ್ಞಾತ್ರರ್ಥಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಹಿ ।।
ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ತದ್ಗುಣಾನಾಂ ಚ ತಥಾರ್ಥತ್ವಂ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೧೬೨ ।।

ನನು ವೇದಾಂತಸಿದ್ಧಾಂತೇ ನ ವಸ್ತ್ವಂತರಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಸಾಂಖ್ಯರಾದ್ಧಾಂತವತ್ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈಕವಸ್ತುನಃ ।। ೧೬೩ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಾವಿದ್ಯಯಾ ಸರ್ವಂ ಪ್ರತೀಚಿ ಪರಿಕಲ್ಪಿತಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣಾದ್ಯನಾತ್ಮಜಾತಂ ಯದ್ರೂಪಂ ನಾಮ ಚ ಕರ್ಮ ಚ ।। ೧೬೪ ।।

ಕಲ್ಪಿತಾಕಲ್ಪಿತಂ ಸರ್ವಂ ಯದಾಽಽತ್ಮೈವಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕೋಕ್ತಿಸ್ತದೈಕ್ಯಾನ್ನೇಹ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೬೫ ।।

ನಾನ್ವಯೋ ವ್ಯತಿರೇಕೋ ವಾ ಕಲ್ಪಿತಸ್ಯಾನೃತತ್ವತಃ ।।
ಅಕಲ್ಪಿತಸ್ಯ ಚೈಕತ್ವಾನ್ನಿತರಾಂ ನ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೬೬ ।।

ಪುಂವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಪ್ರಧಾನತ್ವಾದನ್ವಯಾದೇರದೋಷತಾ ।।
ನ ತ್ವನ್ವಯಾದಿನೈವೇಹ ವಸ್ತುತತ್ತ್ವಸ್ಯ ಸಂಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೬೭ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಕಲ್ಪಿತೇಽಪ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಮಾನಭಾಕ್ ।।
ಭೋಕ್ತೇಹ ಗಮ್ಯತೇ ಲೋಕೇ ನ ತ್ವನಾತ್ಮಮಿತಿಪ್ರಮಃ ।। ೧೬೮ ।।

ಅತೋಽನೂದ್ಯ ಯಥಾಸಿದ್ಧಮನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಭೋಕ್ತೃಭೋಗ್ಯವಿವೇಕೇನ ಶ್ರುತ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೧೬೯ ।।

ಚಿದನ್ವಯೋ ಹಿ ಸರ್ವತ್ರ ತತ್ಕಾರ್ಯೇಷು ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯತಿರೇಕೋಽಪ್ಯಪಹ್ನುತ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಸ್ಯೇಹ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೭೦ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಸಿದ್ಧೌ ದೋಷಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಸಿದ್ಧಿಶ್ಚ ನ ವಾಸ್ತವೀ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣಿಕೀ ಹಿ ತತ್ಸಿದ್ಧಿರತೋ ನಾಸೌ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೧೭೧ ।।

ನ ಚಾಪಿ ಮಾನವ್ಯಾಪಾರವ್ಯಪೇಕ್ಷೈಕಾತ್ಮ್ಯನಿಶ್ಚಿತೌ ।।
ತತ್ಫಲಸ್ಯ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾದಪೇಕ್ಷಾ ನಿಷ್ಫಲಾ ಯತಃ ।। ೧೭೨ ।।

ಯಾವತ್ತ್ವಾಗಮತಃ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನ ವೇತ್ತ್ಯಾತ್ಮಾನಮದ್ವಯಮ್ ।।
ಅನ್ವಯಾದ್ಯಾತ್ಮಬೋಧಾರ್ಥಂ ತಾವತ್ತತ್ಕೇನ ವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೭೩ ।।

ಅಜ್ಞಾನಂ ಚ ತದುತ್ಥಂ ಚ ಹ್ಯಾತ್ಮೈವಾಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಕಃ ।।
ತತ್ತತ್ತ್ವಬೋಧಾತ್ತದ್ಬಾಧಃ ಸರ್ಪರಜ್ಜ್ವಾದಿಬಾಧವತ್ ।। ೧೭೪ ।।

ಕ್ಲೃಪ್ತಾನಾಮಪಿ ರಜ್ಜ್ವಾದೌ ಕಲ್ಪಿತಾಂತರಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಕ್ಲೃಪ್ತಾಂತರಾಪನುತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ಯಥಾ ತದ್ವಿದಿಹಾಽಽತ್ಮನಿ ।। ೧೭೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾನೈಕಮೇಯೋಽತೋ ಭೋಕ್ತಾ ಭೋಗ್ಯಂ ತತೋಽಪರಮ್ ।।
ಭೋಗ್ಯಾನಾಂ ವ್ಯಭಿಚಾರೇಽಪಿ ಭೋಕ್ತೈಕೋಽವ್ಯಭಿಚಾರವಾನ್ನ ।। ೧೭೬ ।।

ಬೃಹನ್ನಿತ್ಯಾದಿಭಿಃ ಪ್ರಾಣೋ ಬೋಧ್ಯಮಾನೋಽಪಿ ಯತ್ನತಃ ।।
ನೈವಾನ್ವಬುಧ್ಯತ ಯದಾ ಚಕ್ರೇ ಯತ್ನಾಂತರಂ ತದಾ ।। ೧೭೭ ।।

ಪಾಣಿನಾಽಽಪಿಫ್ಯ ವಹುಶಃ ಸುಪ್ತಂ ಕಾಶ್ಯೋಽಪ್ಯಬೋಧಯತ್ ।।
ಆಪೇಷೋದ್ಭೂತಸಂಕ್ಷೋಭಸ್ತತೋಽಸೌ ಪ್ರತ್ಯಬುಧ್ಯತ ।। ೧೭೮ ।।

ಕಾರಣಾನಾಮಿದಂ ವೃತ್ತಂ ಯನ್ನಿಮಿತ್ತಾಂತರಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಸ್ವಾತ್ಮಕಾರ್ಯಸಮುದ್ಭೂತಿರಂಬರಾದಭ್ರಭೂತಿವತ್ ।। ೧೭೯ ।।

ಆಪೇಷಾಲ್ಲೀನಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ಘಟಾಕಾಶವದುತ್ಪತ್ತಿರ್ನಾಂಜಸೈವ ಸದಾ ದೃಶೇಃ ।। ೧೮೦ ।।

ತಸ್ಮಾದಪ್ರತಿಬೋಧೇನ ಪ್ರಾಣೋಽಭೋಕ್ತೇತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।।
ಪುಂಸಸ್ತು ಪ್ರತಿಬೋಧೇನ ಭೋಕ್ತೃತೈವಾವಸೀಯತೇ ।। ೧೮೧ ।।

ಅದಾಹಕಾನಾಂ ದಗ್ಧೃತ್ವಂ ಯಥಾ ದಾಹಕಸಂಗತೇಃ ।।
ಯೋಕ್ತೃಸಂಯೋಗತಸ್ತದ್ವದ್ಭೋಕ್ತೃತ್ವಂ ದೇವತಾತ್ಮನಃ ।। ೧೮೨ ।।

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಧೀಭ್ಯೋ ವಿವಿಚ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಮೇಕಲಮ್ ।।
ಭೋಕ್ತಾರಂ ದರ್ಶಯಿತ್ವಾಽಥ ರಾಜಾ ಗಾರ್ಗ್ಯಮಪೃಚ್ಛತ ।। ೧೮೩ ।।

ಆಪೇಷಣೇನ ಬುಬುಧೇ ಯಃ ಪ್ರಾಣಾದಿವಿಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಕ್ವಾಭೂದಯಂ ಪುರಾ ಬೋಧಾತ್ಕುತಶ್ಚಾಽಽಗತವಾನ್ಪುಮಾನ್ ।। ೧೮೪ ।।

ಅಂತಃಕರಣಸಂಬಂಧೇ ವಿಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಕರ್ತರಿ ।।
ಪ್ರತ್ಯಯಃ ಕರಣಾರ್ಥಃ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ರಿಯಾಯಾಂ ಭಾವಸಾಧನಃ ।। ೧೮೫ ।।

ಪ್ರಮೇಯಾರ್ಥವಿವಕ್ಷಾಯಾಂ ಶಬ್ದಃ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಸಾಧನಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತಾನಾಮಸದ್ಭಾವಾತ್ಪ್ರಾಯಾರ್ಥಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೧೮೬ ।।

ಸ್ವಾಭಾಸವದವಿದ್ಯೋತ್ಥಬುದ್ಧ್ಯಾದಿವ್ಯಾಪ್ತಿವಿಭ್ರಮಾತ್ ।।
ತದಾತ್ಮತ್ವಾಭಿಮಾನಿತ್ವಾದ್ವಿಜ್ಞಾನಮಯತಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೧೮೭ ।।

ಸಾಕ್ಷಿತ್ವೇನೋಪಲಭ್ಯತ್ವಾತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಅಕಾರಕಫಲತ್ವೇನ ತೇನ ಪ್ರಾಯಾರ್ಥತೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೮೮ ।।

ಯತೋ ವಿಜ್ಞಾನಮಾನೀ ಸನ್ಸರ್ವಂ ವಸ್ತ್ವವಗಚ್ಛತಿ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಮಯತಾ ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತೀಚೋಽಬೋಧಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೮೯ ।।

ವಿಜ್ಞಾನೇನ ವಿಶಿಷ್ಟಂ ವಾ ಯಸ್ಮಾನ್ಮೇಯಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಯಾರ್ಥತ್ವಂ ಪ್ರತೀಚೋಽತಸ್ತದಭಿನ್ನಗ್ರಹಾದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೯೦ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪೃಥಿವ್ಯಾದಿಮಯೋಕ್ತಿತಃ ।।
ಷಡ್ವಿಕಾರನಿಷೇಧಾಚ್ಚ ಪ್ರಾಯಾರ್ಥತ್ವಂ ಸಮಂಜಸಮ್ ।। ೧೯೧ ।।

ಅನಾತ್ಮನೋ ಯತೋಽಶೇಷಾನ್ಕಲ್ಪಿತತ್ವಾದಕಲ್ಪಿತಃ ।।
ಪೂರಯನ್ಪುರುಪಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸರ್ಪಾದೀನ್ನಶನಾ ಯಥಾ ।। ೧೯೨ ।।

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿರಿಯಮೇವಾತ್ರ ತಾತ್ಪರ್ಯಸ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ ।।
ಸ ವಾ ಇತಿ ಹ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ನೈನೇನೇತ್ಯಾದಿನಿರ್ಣಯಾತ್ ।। ೧೯೩ ।।

ಇಯಂ ತಾವತ್ಪದಾರ್ಥೋಕ್ತಿಃ ಸಂಬಂಧೋಕ್ತಿರಥಾಧುನಾ ।।
ಪ್ರಶ್ನಸ್ಯ ಕ್ವೈಷ ಇತ್ಯಾದೇಃ ಕಿಮರ್ಥೋಽಯಮುಪಕ್ರಮಃ ।। ೧೯೪ ।।

ಚೋದ್ಯೈಕಮೂಲಾಂ ಪ್ರಶ್ನೋಕ್ತಿಂ ಕೇಚಿದ್ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽಪರೇ ।।
ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮುತ್ಥಿತಸ್ಯ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೧೯೫ ।।

ಪುಂಸೋಽಸ್ಯ ಜ್ಞಸ್ವಭಾವತ್ವೇ ಕಾರಣೇಷ್ವಪಿ ಸತ್ಸು ಚ ।।
ಕಾದಾಚಿತ್ಕೋಽವಬೋಧೋಽಸ್ಯ ಕುತ ಇತ್ಯುಚ್ಯತಾಂ ಯಥಾ ।। ೧೯೬ ।।

ವಿಹಾಯೈತಚ್ಛರೀರಂ ವಾ ಗತೋ ದೇಶಾಂತರಂ ಪುಮಾನ್ ।।
ವಿನಷ್ಟೋ ವಾ ಕುತೋ ಭೂಯೋ ದೇಹಮಾಗಾದಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೯೭ ।।

ಪ್ರಷ್ಟವ್ಯಮೇತದ್ಗರ್ಗ್ಯೇಣ ಶಿಷ್ಯತ್ವಾನ್ನ ತ್ವಚೂಚುದತ್ ।।
ನೈವೋದಾಸ್ತೇ ತಥಾಽಪೀನೋ ಬೋಧಾಭ್ಯುಪಗಮಾತ್ಸ್ವಯಮ್ ।। ೧೯೮ ।।

ಅರ್ಥಿನೇಽರ್ಥಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯ ನಾಸಂಪಾದ್ಯ ನಿವರ್ತತೇ ।।
ಯಥಾರ್ಥಿತಂ ಸತ್ಪುರುಷ ಇತಿ ಸತ್ಪುರುಷವ್ರತಮ್ ।। ೧೯೯ ।।

ಕೂಟಸ್ಥೋಽಸ್ಯಾವಬೋಧಶ್ಚೇತ್ಕಾದಾಚಿತ್ಕಂ ಕುತೋ ಭವೇತ್ ।।
ಮತೋಽವಬೋಧೋಽನಿತ್ಯಶ್ಚೇತ್ಕಾದಾಚಿತ್ಕಂ ತದಾಽರ್ಥವತ್ ।। ೨೦೦ ।।

ದೇಹಾದಿಷ್ವಭಿಮಾನೋಽಸ್ಯ ಕಾದಾಚಿತ್ಕಃ ಸಹೇತುಕಃ ।।
ಆಗಮಾಪಾಯಿಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ನಿತ್ಯಮೇವಾನಿಮಿತ್ತತಃ ।। ೨೦೧ ।।

ಇದಮೇವ ಯತೋ ವೃತ್ತಂ ಕಾರಣಾಪೇಕ್ಷಿಣಾಂ ಸತಾಮ್ ।।
ಅಭೂತ್ವಾ ಭವನಂ ತಸ್ಮಾತ್ಕಾದಾಚಿತ್ಕಂ ನ ದೋಷಭಾಕ್ ।। ೨೦೨ ।।

ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ಯತಶ್ಚಾಭೂದಾಗಾಚ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಪ್ರತಿಕೂಲತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತೇರ್ನೇದೃಗರ್ಥತಾ ।। ೨೦೩ ।।

ಗತ್ಯಾದಿಸಾಧನಾನಾಂ ಚ ದೇಹ ಏವ ಸ್ಥಿತೇಃ ಕುತಃ ।।
ದೇಶಾಂತರಗತಿಃ ಪುಂಸೋ ನಾಪಿ ನಾಶೋಽಸ್ಯ ಯುಕ್ತಿಮಾನ್ ।। ೨೦೪ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾವಬೋಧಸ್ಯ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಭೋಕ್ತೃಭೋಕ್ತವ್ಯಯೋಸ್ತತ್ತ್ವಂ ವಕ್ತುಂ ಯುಕ್ತಮತೋಽಂಜಸಾ ।। ೨೦೫ ।।

ಕರ್ಮಾದಿಹೇತುಜಂ ರೂಪಮತತ್ತ್ವಂ ತದನನ್ವಯಾತ್ ।।
ಅನಿಮಿತ್ತಂ ಸ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ಸರ್ವದಾಽವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ।। ೨೦೬ ।।

ಅಕಾರಕಕ್ರಿಯಾಕಾರ್ಯಂ ರೂಪಂ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರತಿಬೋಧತಃ ।।
ಬುಬೋಧಯಿಷಿತಂ ಭೋಕ್ತುರಸ್ಮದ್ಗೋಚರವರ್ತಿನಃ ।। ೨೦೭ ।।

ಯತೋಽಸ್ಯ ನ ಪುರಾ ಬೋಧಾತ್ಕರ್ಮಾದೇಃ ಕಾರ್ಯಮಣ್ವಪಿ ।।
ಪ್ರತೀಚೋ ಗೃಹ್ಯತೇ ಮಾನಾದತೋಽಯಂ ತತ್ಸ್ವಭಾವಕಃ ।। ೨೦೮ ।।

ಕಾಭೂದೇಷ ಪುರಾ ಬೋಧಾತ್ಕುತಶ್ಚಾಯಮುಪಾಗತಃ ।।
ಆಚಕ್ಷ್ವೈತದ್ವಯಂ ಗಾರ್ಗ್ಯ ಸ್ಥಿತಾವಾಗಮನೇಽವಧಿಮ್ ।। ೨೦೯ ।।

ಅಭೂತ್ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯತ್ರಾಯಮನ್ಯಸ್ಮಾಚ್ಚಾಯಮಾಗತಃ ।।
ಯದಿ ಚೇತ್ಕಾರಕತ್ವಂ ಸ್ಯಾನ್ನೋ ಚೇದ್ಧಾಂತಿರಿಯಂ ಭವೇತ್ ।। ೨೧೦ ।।

ಯತ್ರ ವಾ ಅನ್ಯದಿತ್ಯೇವಂ ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿ ಚಾಪರಮ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಾವಿದ್ಯಯೋಃ ಕಾರ್ಯಂ ತಥಾಚ ಶ್ರುತಿರಬ್ರವೀತ್ ।। ೨೧೧ ।।

ವಕ್ತುಂ ಪ್ರಷ್ಟುಂ ಚ ಬಾಲಾಕಿರ್ನ ಯತೋ ಜಜ್ಞಿವಾಂಸ್ತತಃ ।।
ಪ್ರಶ್ನಯೋಃ ಸ್ವಯಮೇವಾರ್ಥಂ ಕಾಶ್ಯೋ ವಕ್ತುಂ ಪ್ರಚಕ್ರಮೇ ।। ೨೧೨ ।।

ಪೃಷ್ಟೇನಾಪಿ ನ ವಿಜ್ಞಾತಂ ಭವತಾ ತದಿದಂ ಮಯಾ ।।
ಉಚ್ಯಮಾನಂ ಯಥಾ ತತ್ತ್ವಂ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವಂ ಶ್ರೋತುಮರ್ಹಸಿ ।। ೨೧೩ ।।

ಯತ್ರೈಷ ಏತತ್ಸುಪ್ತೋಽಭೂತ್ಸ್ವನಾಮಾಮಂತ್ರಣಧ್ವನಿಮ್ ।।
ನಾಶ್ರೌಷೀದ್ಯನ್ನಿಮಿತ್ತಂ ಜ್ಞಸ್ತನ್ನಿಮಿತ್ತಿಮಿದಂ ಶೃಣು ।। ೨೧೪ ।।

ತ್ರೈವಿಧ್ಯಂ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ಯಸ್ಮಾದ್ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಪ್ರಾಣಭೂಮಿಷು ।।
ತದೇಷಾಮಿತಿ ಷಷ್ಠೀಯಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।। ೨೧೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದವಭಾಸಶ್ಚ ಕಾರಣಾನುಗಮೋಽಪರಃ ।।
ತಥಾಚ ಕರಣಾತ್ಮಾನೋ ಬಾಹ್ಯಗೋಚರರಂಜಿತಾಃ ।। ೨೧೬ ।।

ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇಃ ಕೃತ್ಸ್ನಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಪುಂಸ್ಕರ್ಮೋದ್ಭೂತಿಹೇತುತಃ ।।
ಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ಯುತ್ಕ್ಷೇಪಸಂಹಾರೌ ತಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮನಿಬಂಧನೌ ।। ೨೧೭ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮಾವಭಾಸತೋ ಭೋಕ್ತಾ ಕರ್ತಾ ತ್ವಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ।।
ದ್ವಯಾವಿವಿಕ್ತೋ ಹಿ ಪರೋ ಭೋಕ್ತಾ ಕರ್ತೇತಿ ಚೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೧೮ ।।

ಜಾಗ್ರತ್ಫಲಪ್ರಯೋಗಸ್ಯ ಯದಾ ಕರ್ಮ ಪ್ರಹೀಯತೇ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾನಹೇತ್ವಸದ್ಭಾವಾತ್ತದಾಽಕರ್ತಾ ಸುಷುಪ್ಸತಿ ।। ೨೧೯ ।।

ಭೋಕ್ತೃಪ್ರಯುಕ್ತಂ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಕರ್ತ್ರಾ ಕರ್ಮ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಕರ್ಮಪ್ರಯುಕ್ತೋ ಭೋಗಶ್ಚ ತತಃ ಸಂಸ್ಕಾರಸಂಭವಃ ।। ೨೨೦ ।।

ಸುಖುದುಃಖಾದಿಸಂಸ್ಕಾರಸಂಸ್ಕೃತೋಽಯಂ ಜಡಃ ಪುಮಾನ್ ।।
ರಾಗದ್ವೇಷಾದಿನಾಽಽಕ್ಷಿಪ್ತಸ್ತತೋ ಭೂಯಃ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೨೨೧ ।।

ಅನ್ಯೋನ್ಯಂ ಕಾರ್ಯತಾ ಚೈಷಾಂ ಕಾರಣತ್ವಂ ತಥೈವ ಚ ।।
ತೇನಾನುಚ್ಛನ್ನಸಂಸ್ಕಾರ ಆತ್ಮಾಽಯಂ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಬೋಧತಃ ।। ೨೨೨ ।।

ಅವಿದ್ಯಾನಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ಮಿಥ್ಯಾಧೀಚಕ್ರಸಂಸ್ಥಿತಃ ।।
ಆಬ್ರಹ್ಮಾಽಽಸ್ಥಾಣ್ವಯಂ ಯೋನೀರ್ಬಂಭ್ರಮೀತ್ಯನಿಶಂ ಪರಃ ।। ೨೨೩ ।।

ಜಾಗ್ರತ್ಕರ್ಮಕ್ಷಯೇ ಸೋಽಯಮಾದಾಯಾಶೇಷಭಾವನಾಃ ।।
ಅಸಂಬುದ್ಧಾತ್ಮಕೋದ್ಭೂತಮನೋಬುದ್ಧ್ಯಾದಿರೂಪಿಣಾ ।। ೨೨೪ ।।

ಆಧಿಸ್ವಭಾವಜೇನೇತಿ ಕರ್ತಾಽಽದಾನಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದವಭಾಸಾಂತಃ ಕರ್ತಾ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೨೫ ।।

ಆದೀಯಮಾನಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ವಿಷಯೋನ್ಮುಖಮ್ ।।
ವಾಗಾದೀನಾಮಿಹ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ವಿಷಯಾಂಜನಮ್ ।। ೨೨೬ ।।

ಶಕ್ತಯಃ ಕರಣಾನ್ಯತ್ರ ಗೃಹ್ಯಂತೇ ಕಾರಣಾತ್ಮನಾ ।।
ಪರಮಾತ್ಮಾ ಗ್ರಹೀತಾಽತ್ರ ಸ್ವಾಭಾಸಾಭಿನ್ನವಿಗ್ರಹಃ ।। ೨೨೭ ।।

ತಥಾ ಸಂವರ್ಗವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಪ್ರಾಣವಾಯ್ವಾತ್ಮನಾ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ವಾಗಗ್ನ್ಯಾದ್ಯುಪಸಂಹಾರಂ ವಕ್ತಿ ನಾನ್ಯೇನ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೨೨೮ ।।

ನಾಮಾದ್ಯಾಶಾವಸಾನಂ ಚ ಪ್ರಾಣೇ ಸರ್ವಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣಬಂಧನವಾಕ್ಯಾಚ್ಚ ಸೂಕ್ತಮೇತದ್ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೨೨೯ ।।

ಆವಿರ್ಭೂತಸ್ವಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಸಂಸರ್ಗಃ ಕಾರಣಾತ್ಮನಾ।।।।
ವಾಗಾದ್ಯಾದಾನಮತ್ರ ಸ್ಯಾದ್ಬುದ್ಬುದಾನಾಂ ಯಥಾಽಂಭಸಾ ।। ೨೩೦ ।।

ಸಹಾರ್ಥೇ ವಾ ತೃತೀಯೇಯಂ ವಿಜ್ಞಾನೇನೇತಿ ಯಾ ಶ್ರುತಾ ।।
ಸಹ ಪ್ರಮಾತೃಜ್ಞಾನೇನ ವಾಗಾದೇರುಪಸಂಹೃತಿಃ ।। ೨೩೧ ।।

ಯದಿ ವಾಽಸ್ತು ತೃತೀಯೇಯಮಿತ್ಥಂಭೂತಾರ್ಥವಾಚಿನೀ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವೇನ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಹೃತಿಃ ।। ೨೩೨ ।।

ಅನನ್ಯಬೋಧಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೋ ಯ ಏಷ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯ ಸಂಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮಂತರ್ಹೃದಯಕೀರ್ತನಮ್ ।। ೨೩೩ ।।

ಪರಾಕ್ಪ್ರಮೇಯಭೂಮಿಭ್ಯೋ ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯ ಮನ ಆದರಾತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಯಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಪಶ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಂ ತ್ವಮಂಜಸಾ ।। ೨೩೪ ।।

ಆತ್ಮಬುದ್ಧಿರಿಯಂ ಪುಂಸಾಂ ಲಕ್ಷ್ಯತೇಽವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ ।।
ವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀಷ್ವನಾತ್ಮೋತ್ಥಬುದ್ಧಿಷು ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೨೩೫ ।।

ಬುದ್ಧಾತ್ಮನೋಽಪಿ ಸಾ ಬಾಹ್ಯಪದಾರ್ಥಜ್ಞಾನವಿಭ್ರಮಾತ್ ।।
ಸಂಕೀರ್ಯಮಾಣೇವಾಽಽಭಾತಿ ತಮಸೋಪಹತಾತ್ಮನಾಮ್ ।। ೨೩೬ ।।

ಜಗ್ಧೇ ಕಾರ್ಯೇ ಚ ನಿಃಶೇಷೇ ಕಾರಣೇ ಚಾಽಽತ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಅಪೂರ್ವಾದ್ಯಾತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾಽಯಮಾತ್ಮನ್ಯೇವಾವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೨೩೭ ।।

ಆದಾಯಾಕಾಶಶಬ್ದಾಭ್ಯಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೇಶ್ವರಯೋಃ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಛ್ರುತ್ಯೇಹಾಜ್ಞಾನಹಾನತಃ ।। ೨೩೮ ।।

ತಾತ್ಸ್ಥ್ಯಾದ್ಧೃದಯಶಬ್ದೇನ ಬುದ್ಧಿರತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಪರಮಾತ್ಮನೋಃ ।। ೨೩೯ ।।

ಘಟಾಕಾಶೋ ಮಹಾಕಾಶ ಇತ್ಯುಕ್ತೌ ಖೈಕಧೀರ್ಯಥಾ ।।
ತಥೇಹಾಪಿ ಕಥಂ ನಾಮ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧೀಃ ಸ್ಯಾದಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೨೪೦ ।।

ಬುದ್ಧೇರಂತಃ ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯೋ ನಾರ್ಥಃ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ತಸ್ಮಾದಾಕಾಶಶಬ್ದೇನ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾಽಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೪೧ ।।

ಪ್ರಾಣಾದೀನಾಂ ಯತೋ ಜನ್ಮ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ತಸ್ಮಾಚ್ಚಾಽಽಕಾಶಶಬ್ದೇನ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೪೨ ।।

ಅಥಾಽಽಕಾಶೋ ಹ ವೈ ನಾಮ ಸತಾ ಸೋಮ್ಯೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಕಾಶಾತ್ಪರೋ ನಾನ್ಯ ಆಕಾಶ ಇಹ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೨೪೩ ।।

ಸ್ವತೋವಗಮರೂಪೇಽಸ್ಮಿನ್ಕೂಟಸ್ಥೇ ಕಾರಣಾತ್ಮನಾ ।।
ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನಾವಸಿತಿರ್ಭೋಕ್ತುಃ ಶೇತ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೪೪ ।।

ದೃಷ್ಟಾಂತಶ್ಚ ಕುಮಾರಾದಿ ತಥಾಚ ಘಟತೇಽಂಜಸಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ರತ್ವಾನ್ನ ತು ನಿದ್ರೇಹ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೨೪೫ ।।

ದೇಹಾದ್ಯಧ್ಯಕ್ಷತಾಂ ಹಿತ್ವಾ ಯದಾಽಯಂ ವರ್ತತೇ ತದಾ ।।
ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವಾಽಽಸ್ತ ಇತ್ಯೇತತ್ಕುತಶ್ಚೇತ್ಸ್ವಪಿತೀತ್ಯತಃ ।। ೨೪೬ ।।

ಇತಶ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಸ್ಥೋ ನಾನ್ಯತ್ರಾಗಾದಯಂ ಪುಮಾನ್ ।।
ಸುಷುಪ್ತೇ ಸ್ವಪಿತೀತ್ಯುಕ್ತೇಸ್ತದೇತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೪೭ ।।

ಅನ್ಯೇ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಬುದ್ಧಿವಿಜ್ಞಾನೇನೇತಿ ವಿಸ್ಮಿತಾಃ ।।
ವಾಗಾದಿಜ್ಞಾನಮಾದಾಯ ಹೃತ್ಖೇ ಶೇತೇ ಯ ಉತ್ಥಿತಃ ।। ೨೪೮ ।।

ಸುಷುಪ್ಸುರ್ಮನಸೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಮನಸ್ಯೇವ ಸಮೂಹತಿ ।।
ಪ್ರಾಣಾನ್ಸ್ವಶಕ್ತಿಭಿಃ ಸಾಕಂ ಮನೋಽಪ್ಯಾತ್ಮನಿ ಲೀಯತೇ ।। ೨೪೯ ।।

ವಿಶೀರ್ಣಕರಣಗ್ರಾಮೋ ಬುದ್ಧಿಭಾವನಯಾ ಯುತಃ ।।
ಹೃದ್ಯಾಕಾಶಾತ್ಪ್ರಸೃತ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ನಾಡೀಭಿಃ ಸ್ವಪ್ನಮಶ್ನುತೇ ।। ೨೫೦ ।।

ಮನೋವಾಗಾದಿವಿಜ್ಞಾನವಿಗ್ರಹಃ ಕರಣಾಖ್ಯಯಾ ।।
ವಿಜಾನಾತೀತಿ ಕರ್ತೃಸ್ಥೇ ಪರಸ್ಮಿನ್ಭಾವಸಾಧನಃ ।। ೨೫೧ ।।

ಪ್ರಕಾಶವೃತ್ತಿರ್ಯಾ ಜ್ಞಸ್ಯ ಸಾ ಹೃದ್ಧರ್ಮಾನುಗಾ ಸತೀ ।।
ಉದ್ಗಚ್ಛತಿ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಧೃದ್ವಿಶೇಷೇ ಲಯಂ ವಿದುಃ ।। ೨೫೨ ।।

ಸ್ವಗೋಚರೋನ್ಮುಖಂ ಜ್ಞಾನಂ ವಾಗಾದೀನಾಮಶೇಷತಃ ।।
ಆದಾಯ ಭಾವನಾಬುದ್ಧ್ಯಾ ಶೇತೇ ಜ್ಞೋ ಹೃದಯಾಂಬರೇ ।। ೨೫೩ ।।

ಭಾವನಾರೂಪವಿಜ್ಞಾನಮಭಿವ್ಯಕ್ತಂ ಯದಾ ಹೃದಿ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಸ್ಯಾರ್ಥವದ್ಭಾತಿ ಶೇತೇ ಹೃದೀತ್ಯತೋ ವಚಃ ।। ೨೫೪ ।।

ಏವಂ ಶ್ರುತಿರಿಯಂ ಕೈಶ್ಚಿದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾಽತಿಪ್ರಯತ್ನತಃ ।।
ಪರೀಕ್ಷ್ಯೈತದ್ವಯಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಪರೀಕ್ಷಕೈಃ ।। ೨೫೫ ।।

ಸಹ ಭಾವನಯಾ ಬುದ್ಧೇಃ ಶ್ರುತತ್ವಾದುಪಸಂಹೃತೇಃ ।।
ನ ಸ್ಯಾತ್ತಥೋಪಸಂಹಾರಸ್ತೇನೇಯಂ ಕಲ್ಪನಾ ಮುಧಾ ।। ೨೫೬ ।।

ಸ್ವಗೋಚರೇಷೂತ್ಸೃಷ್ಟಾನಿ ಯದಾ ಗೃಹ್ಣಾತ್ಯಯಂ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ವಾಗಾದೀನಿ ತದೈವೈನಂ ಸ್ವಪಿತೀತಿ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೨೫೭ ।।

ಸಮಾಖ್ಯಾಸಂಶ್ರಯಾತ್ತಸ್ಮಾದಭೂತ್ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ವ್ಯಭಿಚಾರೋಽಪಿ ಚೇನ್ನಾಮ್ನಿ ತತೋ ಯುಕ್ತಿರಪೀರ್ಯತೇ ।। ೨೫೮ ।।

ವಾಗಾದಿಪ್ರಕೃತೌ ಪ್ರಾಣಶಬ್ದೋ ಘ್ರಾಣೇಽವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಮುಖ್ಯಸ್ಯಾನುಪಸಂಹಾರಾನ್ನ ತದ್ವಾಚಕ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೨೫೯ ।।

ವಾಸನಾಮಾತ್ರಹೇತುಶ್ಚ ಸ್ವಪ್ನೇ ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಶ್ರಯಃ ।।
ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಲೀನಾತ್ವದ್ವ್ಯಾಪಾರೋ ನ ಪ್ರಬೋಧವತ್ ।। ೨೬೦ ।।

ವಾಗಾದ್ಯುಪಾಧಿಸಂಬಂಧೇ ಸಂಸಾರಿತ್ವಮಿವೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತೇ ತೂಪಸಂಹೃತಾಃ ಸರ್ವೇಽಸಂಸಾರಿತ್ವಮತೋ ದೃಶೇಃ ।। ೨೬೧ ।।

ನನು ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ ಜಾಗ್ರದ್ವತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮುಪಲಭ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯವಿಯೋಗೇಽಪಿ ಸುಖಿದುಃಖಿತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ।। ೨೬೨ ।।

ಮೈವಂ ಮೃಷಾತ್ವಾತ್ಸ್ವಪ್ನೋತ್ಥಸುಖದುಃಖಾದಿಲಕ್ಷಣ -
ಸಂಸಾರಸ್ಯೇತ್ಯತೋ ವಕ್ತಿ ಶ್ರುತಿಸ್ತಸ್ಯ ಮೃಷಾರ್ಥತಾಮ್ ।। ೨೬೩ ।।

ನಾಸ್ಯ ಸ್ವಾಪಃ ಪ್ರಬೋಧೋ ವಾ ಕುತಃ ಸ್ವಪ್ನಸ್ಯ ಸಂಭವಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸ್ವಭಾವ ಏವಾಸ್ಯ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಯಃ ।। ೨೬೪ ।।

ಸುಪ್ತಃ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಇತ್ಯೇವಂ ಸ್ವಪ್ನಂ ಪಶ್ಯತಿ ಚೇತಿ ಯಃ ।।
ವಿಕಲ್ಪ ಏಷ ಭೂತಾನಾಮವಿದ್ಯಾರಾತ್ರಿಶಾಯಿನಾಮ್ ।। ೨೬೫ ।।

ಮಾಯಾಮಾತ್ರಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಜಗತ್ಸ್ಥಾವರಜಂಗಮಮ್ ।।
ಸರ್ಪಾದೇರಿವ ರಜ್ಜ್ವಾದಿಸ್ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಪರಂ ಪದಮ್ ।। ೨೬೬ ।।

ಚಿತ್ತಸಂಮೋಹಮಾತ್ರೇಸ್ಮಿಲ್ಲೋಕೋಽಯಂ ಪರಿಖಿದ್ಯತೇ ।।
ದಿಙ್ಮೋಹಾಕುಲವಿಜ್ಞಾನೋ ನಷ್ಟಮಾರ್ಗ ಇವಾಧ್ವಗಃ ।। ೨೬೭ ।।

ಅಸ್ಮಿನ್ನರ್ಥೇ ಜಗಾದೇಮೌ ಶ್ಲೋಕೌ ಯದುಕುಲೋದ್ವಹಃ ।।
ಪುರಾಣಃ ಶಾಶ್ವತೋ ವಿಷ್ಣುಃ ಪ್ರಪನ್ನಾಯ ಕಿರೀಟಿನೇ ।। ೨೬೮ ।।

ನ ಮಾಂ ದುಷ್ಕೃತಿನೋ ಮೂಢಾಃ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ನರಾಧಮಾಃ ।।
ಮಾಯಯಾಽಪಹೃತಜ್ಞಾನಾ ಆಸುರಂ ಭಾವಮಾಶ್ರಿತಾಃ ।। ೨೬೯ ।।

ದೈವೀ ಹ್ಯೇಷಾ ಗುಣಮಯೀ ಮಮ ಮಾಯಾ ದುರತ್ಯಯಾ ।।
ಮಾಮೇವ ಯೇ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ಮಾಯಾಮೇತಾಂ ತರಂತಿ ತೇ ।। ೨೭೦ ।।

ಆತ್ಮೈವೇದಂ ಜಗತ್ಸರ್ವಂ ಸತ್ಯಾಪೂರ್ವಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ವೇತ್ತಿ ಯಸ್ತತ್ತ್ವತೋ ವಾಕ್ಯಾತ್ತಸ್ಯೈವೇಹ ಕೃತಾರ್ಥತಾ ।। ೨೭೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಮೋವಸಾಯ್ಯೇವ ಪರಾಗ್ಜ್ಞಾನಮಶೇಷತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನ್ಯವಿದ್ಯೇತಿ ತ್ವವಿದ್ಯಾಪರಿಕಲ್ಪನಾ ।। ೨೭೨ ।।

ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಪ್ರತ್ಯೇವ ವಿಜ್ಞೇಯಾಃ ಸದಸತ್ತ್ವಾದಿಕಲ್ಪನಾಃ ।।
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಾವತಃ ಸಿದ್ಧೌ ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಪ್ರತ್ಯೇವ ನ ಸ್ವತಃ ।। ೨೭೩ ।।

ವಾಗಾದಿಸಾಧ್ಯಸಂದೃಷ್ಟೇಃ ಸ್ವಪ್ನೋ ಬೋಧಸಮೋ ಯದಿ ।।
ಅವಸ್ಥಾತ್ರಿತಯಸ್ಯಾಸ್ಯ ಕುತಃ ಸಿದ್ಧಿರಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೨೭೪ ।।

ಆದಾಯೇತಿ ಚ ಕ್ತ್ವಾಂತೋಕ್ತೇಃ ಪೂರ್ವಾಕಲೈಕಕರ್ಮಣಃ ।।
ಸ್ವಪ್ನ ಏವ ತು ಸಂಸಿದ್ಧಿರಾದಾವಂತೇ ಹ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।। ೨೭೫ ।।

ಇತಿ ಭೂತಾರ್ಥಸಂಬೋಧಜ್ಞಾನೋನ್ಮೀಲಿತಚಕ್ಷುಷಾಮ್ ।।
ನಾಸ್ತಿ ವ್ಯಾಧಿರ್ಜರಾ ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತಿ ದೇಶಪರಿಭ್ರಮಃ ।। ೨೭೬ ।।

ನಾಸ್ತಿ ರೋಗೋ ನ ಸಂತಾಪೋ ನಾಸ್ತಿ ಕಾಮಾದಿಸಂಪ್ಲುತಿಃ ।।
ನ ಸ್ಯುರ್ಹರ್ಷಭಯೋದ್ವೇಗಹಾನೋಪಚಯಮೃತ್ಯವಃ ।। ೨೭೭ ।।

ನ ಶೋಕೋ ನಾರತಿಃ ಕಾಚಿನ್ನ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ನ ಕಾರ್ಯತಾ ।।
ನ ಜ್ಞೇಯಂ ನಾಪಿ ಚ ಜ್ಞಾತಾ ತದಭಾವೋಽಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।। ೨೭೮ ।।

ಇತಿ ಕ್ಷರಾರ್ಥಸಂಬಂಧಜ್ಞಾನೇಽಸ್ಮಿಲ್ಲೋ़ಕಚಕ್ಷುಷಾ ।।
ವಿಕಲ್ಪಹೇತ್ವವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮನಿಷ್ಠಿತಃ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಬೋಧಾಗ್ನಿನಾ ಧ್ವಸ್ತೌ ವಿಕಲ್ಪೋ ನಾವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೭೯ ।।

ವಿಜಿಜ್ಞಾಪಯಿಷುರ್ಗಾರ್ಗ್ಯಮಿಮಮರ್ಥಮತೋ ನೃಪಃ ।।
ಸ ಯತ್ರೇತ್ಯಾದಿಕಾಮಾಹ ಪರಾಮುಕ್ತಿಪರಂಪರಾಮ್ ।। ೨೮೦ ।।

ಸ್ವಪ್ನೇ ಭವತ್ವಾತ್ಸ್ವಪ್ನೇತಿ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಾಪಾದ್ವಿವೇಚನಮ್ ।।
ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಸ್ವಪ್ನಸ್ಯ ಕ್ರಿಯತೇ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೨೮೧ ।।

ನಿಶಾಯಾಂ ಸಂಪ್ರವೃತ್ತಾಯಾಂ ಸಂಹೃತಾಕ್ಷಸ್ಯ ನಿದ್ರಯಾ ।।
ಜಾಗ್ರತ್ಕರ್ಮಣ್ಯುಪಕ್ಷೀಣೇ ಸ್ವಪ್ನಭೋಗ ಉಪಸ್ಥಿತೇ ।। ೨೮೨ ।।

ಬೋಧಾವಸ್ಥಾ ತಿರೋನೀಯ ದೇಹಾದ್ಯಾಶ್ರಯಲಕ್ಷಣಾಮ್ ।।
ಕರ್ಮೋದ್ಭಾವಿತಸಂಸ್ಕಾರಸ್ತತ್ರ ಸ್ವಪ್ನರಿರಂಸಯಾ ।। ೨೮೩ ।।

ಅವಸ್ಥಾಂ ಪ್ರಯಯಾವನ್ಯಾಂ ಮಾಯಾವೀವಾಽಽತ್ಮಮಾಯಯಾ ।।
ಉಚ್ಚಾವಚಾನ್ಬಹೂನರ್ಥಾನ್ಸೋಽಸೃಜತ್ಸೃಜತೇಽನೃತಾನ್ ।। ೨೮೪ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಕಾಮಕರ್ಮಾದಿಸಾಧನೈಃ ಸಮುಪಾರ್ಜಿತಾನ್ ।।
ಬೋಧೇ ಸಾಧಾರಣಾ ಯೇಽಸ್ಯ ಸ್ವಪ್ನೇ ತೇಽನನ್ಯದ್ರಷ್ಟೃಕಾಃ ।। ೨೮೫ ।।

ಲೋಕಾಃ ಕರ್ಮಫಲಾನೀತಿ ತೇಷಾಂ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಉತೇವೇತ್ಯಾದಿನಾ ಸ್ಪಷ್ಟಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೨೮೬ ।।

ನನು ಬೋಧೇ ಯಥಾ ಲೋಕಾಸ್ತತ್ಕಾಲಾವ್ಯಭಿಚಾರಿಣಃ ।।
ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ ಸ್ವಪ್ನಕಾಲಸ್ಥಾಸ್ತದ್ವತ್ಸಂತ್ವಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೮೭ ।।

ನನು ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ಥಲೋಕಾನಾಂ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಪಂಚಿತಮ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತುತ್ವಂ ಪಾಣಿಪೇಷಪ್ರಬೋಧನಾತ್ ।। ೨೮೮ ।।

ತಥಾಚ ಸತಿ ದೃಷ್ಟಾಂತೋ ಭವತೋ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಮಿಥ್ಯಾತ್ಮಕತ್ವಾತ್ಸರ್ವಸ್ಯ ನೈತದೇವಂ ಕುತೋ ಯತಃ ।। ೨೮೯ ।।

ವಿವೇಕಮಾತ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥೋ ಭೋಕ್ತೃಭೋಗ್ಯಪದಾರ್ಥಯೋಃ ।।
ಪಾಣಿಪೇಷಾದಿಕೋ ಗ್ರಂಥಃ ಶುದ್ಧಿಸ್ತತ್ರ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೯೦ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಕೃತಕದೃಷ್ಟಾಂತಮುಪಾದಾಯಾಽಽತ್ಮನೋಽಂಜಸಾ ।।
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಾದಿಲೇಪಾನಾಂ ವಿಶುದ್ಧಿರಿಹ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೯೧ ।।

ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಮಾನ್ಯಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಜಾಮಿತ್ವಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।।
ನ್ಯಾಯಃ ಸರ್ವೋಽಪಿ ಯೇನಾತೋ ನೈತತ್ಸಾಧು ಪ್ರಚೋದಿತಮ್ ।। ೨೯೨ ।।

ಮಹಾರಾಜಾದಯೋ ನಾಸ್ಯ ಸ್ವಪ್ನಾನುಭವಗೋಚರಾಃ ।।
ಆತ್ಮಭೂತಾ ಇತಿ ಜ್ಞೇಯಾಸ್ತದ್ಭೇದೇನೋಪಲಂಭನಾತ್ ।। ೨೯೩ ।।

ಪರ್ಯಂಕಶಯಿತಾದ್ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿಪ್ರಮಾಣಕಾತ್ ।।
ಬಹಿಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ರಾಜಾ ಸ್ವಪ್ನದೃಗ್ಭಿರ್ವನಂ ಗತಃ ।। ೨೯೪ ।।

ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯನುರೋಧೇನ ರಾಜ್ಞೋ ರಾಜಾಽಮೃಷಾ ಗೃಹೇ ।।
ಸ್ವಪ್ನೇ ಪ್ರವದ್ಧಸ್ಯ ಸತೋ ಮೃಷಾ ಸ್ಯಾದ್ವನಮಾಶ್ರಿತಃ ।। ೨೯೫ ।।

ಜಾಗ್ರದ್ದೃಷ್ಟಂ ಮೃಷಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ಸಜ್ಜಾಗರೇ ಮೃಷಾ ।।
ಅನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾತ್ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರತ್ಪದಾರ್ಥಯೋಃ ।। ೨೯೬ ।।

ಅಹಃ ಕ್ಷಪಾಯಾಂ ಚ ಕುತಃ, ಸಂಹೃತಾಕ್ಷಸ್ಯ ಚೇಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಮೃತಾನಾಂ ಜೀವನಂ ತದ್ವದ್ವೃದ್ಧಾನಾಂ ಯೌವನಂ ಕುತಃ ।। ೨೯೭ ।।

ನ ಚಕ್ಷುರಾದಿದೃಷ್ಟೀನಾಮಂತರ್ದೇಹಸಮೀಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಹಿಮವತ್ಪ್ರಭೃತೀನಾಂ ಚ ಕುತೋಽಂತಃ ಸಂಭವೋ ಹೃದಿ ।। ೨೯೮ ।।

ನಾಪಿ ದೇಹಾದ್ವಿನಿಷ್ಕ್ರಮ್ಯ ಪರ್ವತಾದೀನ್ಸಮೀಕ್ಷತೇ ।।
ದೇಹಂ ವಿನಾ ಕಥಮಗಾದ್ಗತಿಸಾಧನವರ್ಜಿತಃ ।। ೨೯೯ ।।

ಅಂತರೇಣಾಪಿ ದೇಹಾದೀಂಸ್ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ಚೇತ್ಕರೋತ್ಯಯಮ್ ।।
ವ್ಯರ್ಥಂ ದೇಹಾದ್ಯುಪಾದಾನಮಸ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ನೋತ್ಯಸಂಶಯಮ್ ।। ೩೦೦ ।।

ನನು ಪರ್ಯಂಕ ಆಸೀನೋ ಗಚ್ಛಞ್ಶಿವಿಕಯಾ ವನಮ್ ।।
ವೇಶ್ಮತೋ ಬಹಿರಾತ್ಮಾನಂ ದ್ರಕ್ಷ್ಯತೀತಿ ನ ತದ್ಯತಃ ।। ೩೦೧ ।।

ಅಮಾತ್ಯಾದೀನ್ಯಥಾಽಽದಾಯ ಸ್ವಾತ್ಮಭೋಗಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ನೃಪಃ ಸ್ವದೇಶಮಧ್ಯಸ್ಥೋ ಯಥೇಷ್ಟಂ ಪರಿವರ್ತತೇ ।। ೩೦೨ ।।

ಸ್ವದೇಹರಾಷ್ಟ್ರಸಂಸ್ಥೋಽಯಂ ಜಾಗ್ರದ್ಭಾವನಿರೂಪಿಣಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾನಾತ್ಮಾ ತಥಾಽಽದಾಯ ಸ್ವಪ್ನಾನ್ಪಶ್ಯತಿ ಕಾಮತಃ ।। ೩೦೩ ।।

ಅಸತ್ಯೋಪಾಧಿಭಿಃ ಸೋಽಯಂ ಕೂಟಸ್ಥಾಸಂಗವಿಗ್ರಹಃ ।।
ಅವಿದ್ಯಾರೋಪಿತಮಲೋ ವಿದ್ಯಯಾಽಽತ್ಮಾ ವಿಶೋಧ್ಯತೇ ।। ೩೦೪ ।।

ನಿಃಸಂಗಸ್ಯ ಸಸಂಗೇನ ಕೂಟಸ್ಥಸ್ಯ ವಿನಾಶಿನಾ ।।
ಆತ್ಮನೋಽನಾತ್ಮನಾ ಯೋಗೋ ವಾಸ್ತವೋ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೩೦೫ ।।

ಕೂಟಸ್ಥಾದತ್ತಾನುಜ್ಞಂ ಸತ್ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ಸಹಾನ್ವಯಮ್ ।।
ಕಾರಕಾದ್ಯನ್ಯತೋ ಮೋಹಾನ್ನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪ್ರತಿ ಢೌಕತೇ ।। ೩೦೬ ।।

ನನು ಕಾಮವಶಾದಸ್ಯ ತ್ವಯೋಕ್ತಂ ಪರಿವರ್ತನಮ್ ।।
ದ್ರಷ್ಟೃದೃಶ್ಯಾದಿಭಾವಶ್ಚ ಕಥಂ ಶುದ್ಧಸ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೩೦೭ ।।

ಮೈವಂ ಸ್ವತೋಽವಬುದ್ಧತ್ವಾತ್ಕುತೋಽಜ್ಞಾನೇನ ಸಂಗತಿಃ ।।
ಅಜ್ಞಾನಸಂಗತಿಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ನ ಸ್ಯಾತ್ತಜ್ಜೇನ ಸಂಗತಿಃ ।। ೩೦೮ ।।

ಏವಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಸ್ವತಃ ಶುದ್ಧೋ ದ್ವಿತೀಯಾಸಂಗತೇರಯಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾತಸ್ಮಾತ್ಸ್ವತೋ ಮುಕ್ತಃ ಕೂಟಸ್ಥಜ್ಞಾಪ್ತಿಮಾತ್ರತಃ ।। ೩೦೯ ।।

ನ ಯಥಾ ಶ್ರೋತ್ರವಿಜ್ಞಾನಂ ರೂಪೇಣೈತಿ ಸಮಾಗಮಮ್ ।।
ಸಂಸಾರೇಣ ತಥೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾನ್ನೈತಿ ಸಂಗತಿಮ್ ।। ೩೧೦ ।।

ಇತ್ಯರ್ಥಸ್ಯಾವಬೋಧಾರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।। ೩೧೧ ।।
ವಿಶುದ್ಧಿಂ ವ್ಯತಿರೇಕಂ ಚ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ ।।
ಉಕ್ತ್ವಾಽಽತ್ಮನೋಽದ್ವಯತ್ವಂ ಚ ಸುಷುಪ್ತೇ ಚಾಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೧೨ ।।

ನ ವೇದೇತ್ಯಾ ತ್ಮನಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಪ್ರತಿಷಿಧ್ಯತೇ ।।
ಪಶ್ಯನ್ನಪಿ ಯತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞೋ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾನ್ನ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ।। ೩೧೩ ।।

ಅಥ ಯೋ ವೇದೇತಿ ತಥಾ ಜ್ಞಾತೃಸಾಕ್ಷಿತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಪ್ರತೀಚೋಽಕಾರಕತ್ವಂ ನಃ ಸರ್ವತ್ರ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೩೧೪ ।।

ಕ್ವಚಿತ್ಪ್ರಮಾತೃವಿತ್ಸಾಕ್ಷೀ ಕಚಿತ್ಪ್ರತ್ಯಯವಿತ್ಪರಃ ।।
ಕ್ವಚಿದ್ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥವಿಚ್ಚಾಽಽತ್ಮಾ ತತ್ಕರ್ತೃತ್ವಂ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೩೧೫ ।।

ಪರಪ್ರಯುಕ್ತಂ ವೇತ್ತೃತ್ವಂ ಯದಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ಸಂಬಂಧಜತ್ವಾತ್ತಸ್ಯಾತಃ ಕಸ್ಯೇತ್ಯತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೩೧೬ ।।

ಕರ್ಮೋತ್ಥತ್ವಾತ್ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಸ್ತತ್ಕ್ಷಯೇ ಕ್ಷಯವತ್ತ್ವತಃ ।।
ಷಷ್ಠೀಯಂ ಕರ್ಮಣಿ ನ್ಯಾಯ್ಯಾ ದ್ವಯಾಭಾವವಿವಕ್ಷಯಾ ।। ೩೧೭ ।।

ಅಪ್ಯರ್ಥೇ ಚನಶಬ್ದೋಽಯಮಭಾವಸ್ಯಾಪಿ ವಾರಕಃ ।।
ಶೇಷಶೇಷಿತಿರೋಭಾವೇ ಸುಷುಪ್ತಿರಿಹ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೧೮ ।।

ಅಥ ಕೇನ ಕ್ರಮೇಣಾಯಂ ಸುಷುಪ್ತಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।।
ಇತಿ ಕ್ರಮವಿಧಾನಾರ್ಥಂ ಹಿತಾ ನಾಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೧೯ ।।

ಆ ನಾಭಿತಸ್ತಥಾ ಕಂಠಾದ್ಧೃದಯಂ ಮಧ್ಯತಃ ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಸನಾಲಂ ಪದ್ಮಕೋಶಾಭಂ ಪಂಚಚ್ಛಿದ್ರಮಧೋಮುಖಮ್ ।। ೩೨೦ ।।

ಸ್ವಪ್ನಾಶ್ರಯಾಣಿ ಹೃನ್ಮಧ್ಯೇ ನೀಲಾದ್ಯಾಭಾನಿ ದೇಹಿನಃ ।।
ಸ್ಥಾನಾನಿ ಸುರಮರ್ತ್ಯಾದಿಜುಷ್ಟಾನ್ಯಸ್ಯ ಭವಂತ್ಯುತ ।। ೩೨೧ ।।

ಬಿಲಾನಿ ಸುಪಯಶ್ಚೈತಾ ಜಾಗ್ರದ್ವತ್ಪ್ರತ್ಯಯೋದ್ಭವಾಃ ।।
ಏಕೋತ್ತರಂ ನಾಡಿಶತಂ ವಿಷ್ವಕ್ತಾಭ್ಯೋ ವಿನಿರ್ಗತಮ್ ।। ೩೨೨ ।।

ಪ್ರತೀಂದ್ರಿಯಂ ದಶ ದಶ ನಿರ್ಗತಾ ವಿಷಯೋನ್ಮುಖಾಃ ।।
ನಾ़ಡ್ಯಃ ಕರ್ಮಾದಿಹೇತೂತ್ಥಾಃ ಸ್ವಪ್ನಾದಿಫಲಭುಕ್ತಯೇ ।। ೩೨೩ ।।

ವಹಂತ್ಯಂಭೋ ಯಥಾ ನದ್ಯೋ ನಾಡ್ಯಃ ಕರ್ಮಫಲಂ ತಥಾ ।।
ಅನಂತೈಕೋರ್ಧ್ವಗಾ ನಾಡೀ ತಯಾ ಗಚ್ಛನ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೨೪ ।।

ಏಕೈಕಸ್ಯಾಃ ಪುನರ್ನಾಡ್ಯಾಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಭೇದಾಃ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಾಃ ।।
ದ್ವಾಸಪ್ತತಿಸಹಸ್ರೈಸ್ತೇ ಸಂಖ್ಯಾತಾ ಯೋಗಚಿಂತಕೈಃ ।। ೩೨೫ ।।

ಕದಂಬಕುಸುಮೋದ್ಭೂತಕೇಸರಾ ಇವ ಸರ್ವತಃ ।।
ಪ್ರಸೃತಾ ಹೃದಯಾನ್ನಾಡ್ಯೋ ಯಾಭಿರ್ವ್ಯಾಪ್ತಂ ಶರೀರಕಮ್ ।। ೩೨೬ ।।

ಹಿತಂ ಫಲಂ ಪ್ರಯಚ್ಛಂತಿ ಯಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಮಾದ್ಧಿತಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।।
ಹೃದಯಾತ್ತಾ ವಿನಿಪ್ಕ್ರಾಂತಾ ಯಥಾಽರ್ಕಾದ್ರಶ್ಮಯಸ್ತಥಾ ।। ೩೨೭ ।।

ಪುರೀತದಭಿಧಾನೇನ ಹೃದ್ವೇಷ್ಟನಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ತತ್ತೂಪಲಕ್ಷಣಂ ವಿದ್ಯಾದ್ದೇಹವ್ಯಾಪ್ತಿವಿವಕ್ಷಯಾ ।। ೩೨೮ ।।

ಸ್ವಪ್ನಕರ್ಮಸಮುದ್ಭೂತಾ ವಾಸನಾ ಯಾ ಹೃದಿ ಸ್ಥಿತಾಃ ।।
ನಾಡೀಭಿಸ್ತಾ ವಿತತ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ಸ್ವಪ್ನಾನ್ಪಶ್ಯತಿ ಕಾಮತಃ ।। ೩೨೯ ।।

ಸ್ವಾಪ್ನಾನ್ಭೋಗಾನಶೇಷೇಣ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸ್ವಪ್ನಕ್ರಿಯಾಕ್ಷಯೇ ।।
ತಾಭಿರೇವೋಪಸಂಹೃತ್ಯ ಪ್ರಾಜ್ಞೋ ಯಾತಿ ಸುಷುಪ್ತತಾಮ್ ।। ೩೩೦ ।।

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಕ್ರಿಯೋದ್ಭೂತಾನ್ಭುಕ್ತ್ವಾ ಭೋಗಾನಶೇಷತಃ ।।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯುಪಸಂಹೃತ್ಯ ಶೇತೇ ನಾಡೀಭಿರಾತ್ಮನಿ ।। ೩೩೧ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಪ್ರಜ್ಞಯಾ ದೇಹಂ ಸಂವ್ಯಾಪ್ಯಾಂತರ್ಬಹಿಃ ಶ್ರಮಾತ್ ।।
ಶ್ಯೇನವತ್ಪರಮಂ ಸ್ಥಾನಮಾತ್ಮಾಽಭ್ಯೇತಿ ಸುಷುಪ್ತತಾಮ್ ।। ೩೩೨ ।।

ಧಿಯೋಽಂತಃಕರಣಸ್ಯೇಹ ಸ್ಥಾನಂ ಹೃದಯಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ತತ್ರೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಬುದ್ಧಿತಂತ್ರಾಣಿ ಸರ್ವದಾ ।। ೩೩೩ ।।

ಯತ ಏವಮತಸ್ತಾನಿ ನಾಡೀಭಿಃ ಕರ್ಮಣೋ ವಶಾತ್ ।। ೩೩೪ ।।
ಪ್ರಸಾರಯತಿ ಧೀರ್ವೃತ್ತೀರ್ಮತ್ಸ್ಯಜಾಲಕವದ್ಬಹಿಃ ।।
ಪ್ರಸಾರ್ಯಾಽಽಯತನಸ್ಥಾನಿ ತಾನಿ ಧೀರಧಿತಿಷ್ಠತಿ ।। ೩೩೫ ।।

ಜಾಗ್ರತ್ಕಾಲೇ ತತೋ ಜ್ಞೋಽಯಮಭಿವ್ಯಕ್ತವಿಶೇಷಧೀಃ ।।
ವ್ಯಾಪ್ನೋತಿ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಃ ಸರ್ವಾನ್ಭಾನುರ್ದಶ ದಿಶೋ ಯಥಾ ।। ೩೩೬ ।।

ತಾ ಏವೇಂದ್ರಿಯವೃತ್ತೀಃ ಸ್ವಾಶ್ಚೈತನ್ಯಖಚಿತಾ ಯದಾ ।।
ಸಂಯಚ್ಛತಿ ಪ್ರತೀಚ್ಯಾತ್ಮಾ ಸ್ವಪಿತೀತಿ ತದೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೩೭ ।।

ಬುದ್ಧ್ಯುಪಾಧ್ಯನುರೋಧೇನ ಪ್ರತೀಚಃ ಪ್ರಭವಾಪ್ಯಯೌ ।।
ವಿಕ್ಷೇಪಲಯಹೀನಸ್ತು ಸ್ವತಃ ಕುಂಭಖವತ್ಪರಃ ।। ೩೩೮ ।।

ತಾಭಿಃ ಪ್ರತ್ಯವಸೃಪ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ವೃತ್ತೀರ್ನಾಡೀಭಿರಾನಯನ್ ।।
ತಪ್ತಾಯೋವಚ್ಛರೀರಂ ಸ್ವಂ ವ್ಯಾಪ್ಯ ಶೇತೇ ಸ್ವ ಆತ್ಮನಿ ।। ೩೩೯ ।।

ಸ್ವಹೇತುಮಾತ್ರಯಾ ಸ್ಥಾನಮಿಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ನ ಕಾರ್ಯತಃ ।।
ಯತೋಽತಶ್ಚಿನ್ನಿಭೇನೈವ ವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಾರಣಾತ್ಮನಾ ।। ೩೪೦ ।।

ಸುಷುಪ್ತೌ ನ ಶರೀರೇಣ ಸಂಗತಿಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ನಾಪಿ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಭಿಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತತ್ಸ್ಥಾನಾಸಂಗತೇರ್ಭವೇತ್ ।। ೩೪೧ ।।

ತೀರ್ಣೋ ಹೀತಿ ತಥಾಚೈತದುತ್ತರತ್ರಾಭಿಧಾಸ್ಯತೇ ।।
ಸುಷುಪ್ತೇಽತ್ರ ಪಿತಾ ಚೇತಿ ಸರ್ವಸಂಬಂಧವಾರಣಮ್ ।। ೩೪೨ ।।

ಸರ್ವಸಂಸಾರದುಃಖೌಘವ್ಯತೀತೇಯಂ ಪರಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಅವಸ್ಥೇತ್ಯತ್ರ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಸ ಯಥೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೩೪೩ ।।

ಸ್ತನಂಧಯೋ ಯಥಾ ವಾಲೋ ರಾಗದ್ವೇಷವಿವರ್ಜಿತಃ ।।
ತದಭಾವಾದ್ವಿಕುರ್ವಂತಿ ಚೇತೋ ನ ವಿಶಯಾಃ ಸದಾ ।। ೩೪೪ ।।

ಅಪ್ರರೂಢೇಂದ್ರಿಯತ್ವಾಚ್ಚ ರಾಗದ್ವೇಷಾದ್ಯಸಂಪ್ಲುತಿಃ ।।
ಮೃದುಕಂಟಕವತ್ತದ್ಧೀರ್ನಾಲಂ ವೇದ್ಧಂ ಸ್ವಗೋಚರಾನ್ ।। ೩೪೫ ।।

ಸರ್ವತ್ರಾವ್ಯಾಹತಾಜ್ಞಶ್ಚ ವಿಧೇಯಪ್ರಕೃತಿತ್ವತಃ ।।
ರಾಜಾ ವಾಽತಿಸುಖೀ ಲೋಕೇ ಪ್ರರೂಢೇಂದ್ರಿಯವಾನಪಿ ।। ೩೪೬ ।।

ವಿಜ್ಞಾತಾಶೇಷತತ್ತ್ವೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕೃತಕೃತ್ಯತಃ ।।
ಆನಂದಸ್ಯ ಪರಾಂ ಕಾಷ್ಠಾಮತಿಘ್ನೀಮೇತ್ಯ ನಿರ್ವೃತಃ ।। ೩೪೭ ।।

ಬಾಲಾದಿತ್ರಯಮಪ್ಯೇತದೇಕೋ ದೃಷ್ಟಾಂತ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಬಾಲಮೌಢ್ಯಮದಾಂಧತ್ವನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ತಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೪೮ ।।

ಬಾಲಸ್ಯ ನಿರ್ವಿವೇಕತ್ವಾತ್ಸವಿವೇಕಃ ಕ್ಷಿತೀಶ್ವರಃ ।।
ತನ್ಮದಾಂಧ್ಯನಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಮಹಾಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೩೪೯ ।।

ಅತೀತ್ಯ ದುಃಖಹೇತೂನ್ಯಾ ಹಂತಿ ದುಃಖಾನ್ಯಶೇಷತಃ ।।
ಆನಂದಸ್ಯ ಪರಾ ನಿಷ್ಠಾ ತೇನಾತಿಘ್ನೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೫೦ ।।

ನಿರ್ವಿಕಾರಾತ್ಮನಾಂ ಯಸ್ಮಾದ್ಬಾಲಾದೀನಾಂ ಸ್ವ ಆತ್ಮನಿ ।।
ಅತೀವ ಜಾಯತೇ ಹ್ರಾದೋ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಸ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೩೫೧ ।।

ಪರಸಂಬಂಧಮೇತ್ಯಾತ್ಮಾ ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಿಭಿಃ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಲಕ್ಷಣಂ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಛೇತ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೩೫೨ ।।

ಅತ್ಯಂತಸಂನಿಕೃಷ್ಟಾನಾಮಪಿ ಭಿನ್ನಾತ್ಮನಾಂ ಮಿತೇಃ ।।
ಲೋಚನಸ್ಥಾಂಜನಾದೀನಾಂ ನ ದೃಷ್ಟಿಪಥತೇಷ್ಯತೇ ।। ೩೫೩ ।।

ಕಿಮು ಪ್ರಧ್ವಸ್ತನಿಃಶೇಷಭೇದಹೇತಾವಿಹಾಽಽತ್ಮನಿ ।।
ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕಸಂಬಂಧಃ ಸರ್ವಭೇದಾಪನೋದಿನಿ ।। ೩೫೪ ।।

ಸ್ವಸ್ಥಾವಸ್ಥೈವ ಯೈತೇಷಾಂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ದೃಷ್ಟಾಂತತ್ವೇನ ಸ್ವಾಪಸ್ಯ ಸೈವ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೫೫ ।।

ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕತ್ವೇನ ಯತಃ ಸುಷುಪ್ತೋಽತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ನಾಪಿ ಬಾಲಾದಿಸ್ವಾಪಸ್ಯ ವಿಶೇಷಃ ಕಶ್ಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೫೬ ।।

ಅವ್ಯಾಹತಮತಿರ್ಬಾಲಃ ಸರ್ವಾತಿಶಯವರ್ಜಿತಾಮ್ ।।
ಆನಂದಸ್ಯ ಪರಾಂ ನಿಷ್ಠಾಮತಿಘ್ನೀಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೩೫೭ ।।

ಯಾವದ್ಯಾವತ್ಪ್ರರೂಢತ್ವಂ ರಾಗಾದೇರ್ಜಾಯತೇ ಶಿಶೋಃ ।।
ತಾವತ್ತಾವತ್ಪ್ರರೂಢತ್ವಂ ದುಃಖಸ್ಯಾಪ್ಯಭಿಜಾಯತೇ ।। ೩೫೮ ।।

ಯಥೈವ ತತ್ತನುತ್ವಂ ಚ ಯಾವದ್ಯಾವದಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ದುಃಖಸ್ಯಾಪಿ ತನುತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ತಾವತ್ತಾವತ್ಸುಖಾತ್ಮನಃ ।। ೩೫೯ ।।

ಉತ್ತರೋತ್ತರವೃದ್ಧ್ಯಾಽತೋ ದುಃಖಹೇತುಕ್ಷಯಾಚ್ಛ್ರುತೌ ।।
ಸಹಸ್ರದಶಭಾಗೇನ ನಿಷ್ಠಾಽಽನಂದಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೬೦ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾತ್ರಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।।
ಭೂಮ್ನ್ಯೇವ ತು ಪರಾ ನಿಷ್ಠಾಽಽನಂದಸ್ಯೇತಿ ಶ್ರುತೇರ್ವಚಃ ।। ೩೬೧ ।।

ಆನಂದಃ ಸ್ವಯಮೇವಾಽಽತ್ಮಾ ಭೇದಸಂಸರ್ಗವರ್ಜಿತಃ ।।
ದುಃಖಹೇತುವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಾವತಿಘ್ನೀಮೇತ್ಯತಃ ಸ್ವತಃ ।। ೩೬೨ ।।

ಗಾರ್ಗ್ಯಂ ಕಾಶ್ಯೋ ಯದಪ್ರಾಕ್ಷೀತ್ಕಾಭೂದೇಷ ತದೇತಿ ತತ್ ।।
ಸಪ್ರಪಂಚಂ ಯಥಾವಚ್ಚ ಸರ್ವಮುಕ್ತಮಶೇಷತಃ ।। ೩೬೩ ।।

ಅನೇನ ಚ ಯಥೋಕ್ತೇನ ಪಾಣಿಪೇಷೋತ್ಥಿತಸ್ಯ ಹಿ ।।
ಮೋಹೋತ್ಥಾಶೇಷಕಾರ್ಯೇಭ್ಯೋ ವಿಶುದ್ಧಿಂ ಶ್ರುತಿರಬ್ರವೀತ್ ।। ೩೬೪ ।।

ಕುತ ಆಗಾದಿತಿ ತ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಾವಿಶ್ಚಿಕೀರ್ಷಯಾ ।।
ಸುಷುಪ್ತಾಜ್ಜಾಗ್ರದಾಪತ್ತಿರ್ಯಥಾ ತದಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೬೫ ।।

ನನ್ವಸ್ಥಾದ್ಯೋ ಹಿ ಯತ್ರೇಹ ಸ ತಸ್ಮಾದನ್ಯತೋ ವ್ರಜನ್ ।।
ವೇಶ್ಮತೋ ಗ್ರಾಮತೋ ವಾಽಸೌ ತತ ಏವ ವ್ರಜೇದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೩೬೬ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಸಾಮರ್ಥ್ಯತಃ ಸಿದ್ಧ ಉತ್ತರಪ್ರಶ್ನನಿರ್ಣಯಃ ।।
ತನ್ನಿರ್ಣಯಾರ್ಥಮಾರಂಭೋ ನ ಕಾರ್ಯೋ ಜಾಮಿದೋಷತಃ ।। ೩೬೭ ।।

ನ ನಿಮಿತ್ತಾದ್ಯರ್ಥತಾಽಪಿ ಪಂಚಮ್ಯಾ ಉಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಊರ್ಣನಾಭ್ಯಗ್ನಿದೃಷ್ಟಾಂತೇ ನ ನಿಮಿತ್ತಾದಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೩೬೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತೌ ನ ನಿಮಿತ್ತಾದಿ ಯದಿ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅಪಾದಾನಾರ್ಥತೈವಾಸ್ತು ದೋಷಸ್ಯಾನ್ಯತ್ರ ದರ್ಶನಾತ್ ।। ೩೬೯ ।।

ನನ್ವತ್ರಾಪಿ ಸಮೋ ದೋಷೋ ವಾಕ್ಯಸ್ಯ ಪುನರುಕ್ತತಾ ।।
ನೈವಂ ಯತೋಽಖಿಲಧ್ವಾಂತಕಾರ್ಯಧ್ವಂಸೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೩೭೦ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ಪೂರ್ಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ನ ದೋಷೋ ಜಾಮಿತಾ ತತಃ ।। ೩೭೧ ।।

ವಿಷಯೌ ದ್ವಾವುಪನ್ಯಸ್ತೌ ವಿದ್ಯಾವಿದ್ಯಾತ್ಮನೋರಿಹ ।।
ಆತ್ಮೇತ್ಯೇವೇತಿ ವಿದ್ಯಾಯಾ ವಿಷಯಃ ಪ್ರಾಗುದಾಹೃತಃ ।। ೩೭೨ ।।

ಅವಿದ್ಯಾವಿಷಯಸ್ತಾವತ್ಸಂಸಾರಾನರ್ಥ ಈರಿತಃ ।।
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಭೇದೇನ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕಃ ।। ೩೭೩ ।।

ತತ್ರಾವಿದ್ಯೋದ್ಭವಂ ಕಾರ್ಯಂ ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿದ್ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ತತ್ಪ್ರತ್ಯಪಾದಿ ನಿಖಿಲಂ ಪೂರ್ವಂ ಶ್ರುತ್ಯೈವ ಯತ್ನತಃ ।। ೩೭೪ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಪ್ರತಿಪಕ್ಷಾಯಾ ವಿದ್ಯಾಯಾ ವಿಷಯೋಽಧುನಾ ।।
ಪ್ರವಕ್ತವ್ಯೋಽತಸ್ತದ್ಯೋಗ್ಯೌ ಪ್ರಶ್ನೌ ದ್ವೌ ಸಮುದಾಹೃತೌ ।। ೩೭೫ ।।

ಹೇತುಸ್ವರೂಪಕಾರ್ಯಾಣಿ ವಿರೋಧೀನಿ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಾವಿದ್ಯಯೋರ್ಯಸ್ಮಾತ್ತದ್ಯೋಗ್ಯಪ್ರಶ್ನಗೀರತಃ ।। ೩೭೬ ।।

ಕಾರಕವ್ಯವಹಾರೋಽಯಮವಿದ್ಯಾವಿಷಯಃ ಸದಾ ।।
ಆಧಾರಾಧೇಯಯೋರ್ಭಿತ್ತೌ ತಯೋಃ ಕಾರಕತೇಷ್ಯತೇ ।। ೩೭೭ ।।

ತದ್ವದ್ಗಚ್ಛತಿ ಯೋ ಯಸ್ಮಾದ್ಭೇದೇ ಸತ್ಯೇವ ಯಾತಿ ಸಃ ।।
ಇತ್ಯವಿದ್ಯಾವ್ಯವಸ್ಥೇಯಂ ವಿದ್ಯಾಯಾಸ್ತದ್ವಿಪರ್ಯಯಃ ।। ೩೭೮ ।।

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಭೇದಾದ್ಯಾ ಲೋಕತಃ ಶೇಮುಷೀ ತ್ವಭೂತ್ ।।
ಯಥಾಸ್ಥಿತಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇನ ಬಾಧ್ಯತೇ ।। ೩೭೯ ।।

ನಾನ್ಯೋಽಯಮಾತ್ಮಾಽನ್ಯತ್ರಾಭೂನ್ನಾನ್ಯೋಽನ್ಯಸ್ಮಾತ್ತಥೈತಿ ಚ ।।
ಇತಿ ನಿಃಶೇಷತನ್ಮೋಹಕಾರ್ಯಧ್ವಂಸೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೩೮೦ ।।

ಅಭೇದವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ವಸ್ತ್ವಂತರಮಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಾ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಭೇದಹೇತೋರ್ನಿಷೇಧತಃ ।। ೩೮೧ ।।

ನನು ಪ್ರಾಣಾದಿಭಿಃ ಸದ್ಭಿಃ ಕಥಂ ನಿರ್ಭೇದತಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ನಾಽಽತ್ಮನ್ಯೇವ ತದಧ್ಯಾಸಾಚ್ಛುಕ್ತಿಕಾರಜತಾದಿವತ್ ।। ೩೮೨ ।।

ಕಥಂ ತದಿತಿ ದೃಷ್ಟಾಂತ ಊರ್ಣನಾಭ್ಯಾದಿರುಚ್ಯತೇ ।।
ವಾಸ್ತವಂ ವೃತ್ತಮಾಪೇಕ್ಷ್ಯ ನ ತ್ವಿಯಂ ಸೃಷ್ಟಿರಾತ್ಮನಃ ।। ೩೮೩ ।।

ನಾಸತೋ ಜನ್ಮನಾ ಯೋಗಃ ಸತಃ ಸತ್ತ್ವಾನ್ನ ಚೇಷ್ಯತೇ ।।
ಕೂಟಸ್ಥೇ ವಿಕ್ರಿಯಾ ನಾಸ್ತಿ ತಸ್ಮಾದಜ್ಞಾನತೋ ಜನಿಃ ।। ೩೮೪ ।।

ಪುಂಸ್ಪ್ರಬೋಧಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಸೃಷ್ಟಿವ್ಯಾಜೋಽಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾತ್ತ್ವಾತ್ಮನಃ ಸೃಷ್ಟಿರ್ನ ಕಥಂಚನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೩೮೫ ।।

ನಿಃಶೇಷವೇದಸಿದ್ಧಾಂತವಿದ್ವದ್ಭಿರಪಿ ಭಾಷಿತಮ್ ।।
ಗೌಡಾಚಾರ್ಯೈರಿದಂ ವಸ್ತು ಯಥಾಽಸ್ಮಾಭಿಃ ಪ್ರಪಂಚಿತಮ್ ।। ೩೮೬ ।।

ಮೃಲ್ಲೋಹವಿಸ್ಫುಲ್ಲಿಂಗಾದ್ಯೈಃ ಸೃಷ್ಟಿರ್ಯಾ ಚೋದಿತಾಽನ್ಯಥಾ ।।
ಉಪಾಯಃ ಸೋಽವತಾರಾಯ ನಾಸ್ತಿ ಭೇದಃ ಕಥಂಚನ ।। ೩೮೭ ।।

ಸೃಷ್ಟಾವನ್ಯಪರಾಯಾಂ ತು ನ ಚೋದ್ಯಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಸಂಭವಃ ।।
ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಕಥಮುತ್ಪತ್ತಿರಚಿತ್ಕಂ ಚೇತನಾತ್ಕಥಮ್ ।। ೩೮೮ ।।

ನಿಃಸಾಧನಂ ಚ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಕಥಂ ಕುರ್ಯಾದನೇಕಧಾ ।।
ವಿಶ್ವರೂಪಸಮುತ್ಪತ್ತಿರೇಕರೂಪಾತ್ಕಥಂ ಭೇವತ್ ।। ೩೮೯ ।।

ಇತ್ಯೇವಮಾದಿಚೋದ್ಯಾನಾಂ ಪುಂಸ್ವಭಾವಾನುರೋಧತಃ ।।
ಪರಿಹಾರವಚ ಶ್ರೌತಂ ನ ಚ ವಸ್ತ್ವನುರೋಧತಃ ।। ೩೯೦ ।।

ಊರ್ಣನಾಭಿಃ ಸ್ವಯಂ ಕರ್ತಾ ಪ್ರಯುಙ್ತ್ಕೇ ಕರ್ಮ ಚಾಽಽತ್ಮನಾ ।।
ತಂತೂನ್ಸ್ವತಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧೇನ ಕರಣೇನ ಚ ತಂತುನಾ ।।
ಗಮಿಕ್ರಿಯಾಂ ಸಾಧಯತಿ ತಥೈಕತ್ರಾಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಿ ।। ೩೯೧ ।।

ಅಚೇತನೋ ಯಥಾ ಜಾಲ ಊರ್ಣನಾಭೇಃ ಸಚೇತನಾತ್ ।।
ಆಕಾಶಾದಿಜಗತ್ಕಾರ್ಯಮಾತ್ಮನಶ್ಚೇತನಾತ್ತಥಾ ।। ೩೯೨ ।।

ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಾ ಯಥಾ ಚಾಗ್ನೇರ್ಜಾಯಂತೇಽಗ್ನಿಸ್ವಭಾವಕಾಃ ।।
ಸುಷುಪ್ತಾದಾತ್ಮನಸ್ತದ್ವತ್ಪ್ರಾಣಾದೀನಾಂ ಸಮುದ್ಭವಃ ।। ೩೯೩ ।।

ಸುಷುಪ್ತೋದಾಹೃತಿರ್ಯೇಯಂ ತಯಾ ಸಮುಪಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವಿಶ್ವಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿತಃ ಪೂರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾನಾಮರೂಪಕಮ್ ।। ೩೯೪ ।।

ಸರ್ವಾಸೂಪನಿಷತ್ಸ್ವೇವಂ ಕಾರಣಂ ನಾನ್ಯದಾತ್ಮನಃ ।।
ಶ್ರೂಯತೇಽತಃ ಪರಾತ್ಮೈವ ಜಗತಃ ಕಾರಣಂ ಪರಮ್ ।। ೩೯೫ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಸ್ತಮಿತೇಽತ್ಯರ್ಥಂ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಶೇಷತಃ ।।
ಜಗತ್ಪ್ರಸೂತೌ ಕೋ ಹೇತುಸ್ತದನ್ಯಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೩೯೬ ।।

ಅಸ್ತೀಶೋ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಶ್ಚೇತ್ಸೋಽಪಿ ಕೇನ ಪ್ರವರ್ತಿತಃ ।।
ಜಗನ್ನಿರ್ಮಿನುಯಾದೇತತ್ಸ್ವತಶ್ಚೇತ್ಸರ್ವದಾ ನ ಕಿಮ್ ।। ೩೯೭ ।।

ಐಶ್ವರ್ಯಂ ಪಾರತಂತ್ರಯಂ ಚ ನಾಪಿ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಮಿತೇಃ ।।
ನಾಪಿ ಕಾರ್ಯಂ ವಿಲೀನತ್ವಾತ್ಸ್ವಾತ್ಮೋತ್ಪತ್ತೌ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೩೯೮ ।।

ಭಿನ್ನಂ ಚೇತ್ಕಾರಣಾತ್ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾ ತಯೋಃ ।।
ಪೃಥಕ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಯೋಃ ಕೇಯಂ ಹಿಮವದ್ವಿಂಧ್ಯಯೋರಿವ।।।। ೩೯೯ ।।

ಅಥಾಭಿನ್ನಂ ತದೈಕತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾ ಕುತಃ ।।
ನಾಪಿ ನಿಷ್ಪ್ರಿಯರೂಪಂ ಸತ್ಕಾರಣತ್ವಂ ಸಮಶ್ನುತೇ ।। ೪೦೦ ।।

ತಥಾಚಾಕ್ರಿಯಮಾಣಂ ಸತ್ಕಥಂ ಕಾರ್ಯಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಕ್ರಿಯಾಶೂನ್ಯಂ ಚ ಯದ್ವಸ್ತು ತಚ್ಚಾಕಾರಕಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೪೦೧ ।।

ಲಯೇನೈವ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾತ್ಕಾಲಕರ್ಮಾದಿಕಾರಣಮ್ ।।
ಸ್ವಾತ್ಮೋತ್ಪತ್ತಾವಶಕ್ತಂ ತದ್ವ್ಯಕ್ತಂ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಭಾಗ್ಯತಃ ।। ೪೦೨ ।।

ನಿತ್ಯಶಕ್ತಿತ್ವಪಕ್ಷೇಽಪಿ ಯುಗಪತ್ಪ್ರಭವಾದಿಕಮ್ ।।
ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಸರ್ವಕಾರ್ಯಸ್ಯ ನ ಚ ತದ್ವರ್ತತೇ ತಥಾ ।। ೪೦೩ ।।

ಶಕ್ತ್ಯುತ್ಪತ್ತ್ಯಭ್ಯುಪೇತೌ ಚ ಕಾರಣಂ ಸ್ಯಾದಶಕ್ತಿಮತ್ ।।
ಅಥ ಶಕ್ತ್ಯಂತರಾಚ್ಛಕ್ತಿರನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೪೦೪ ।।

ಕಿಮಪೇಕ್ಷ್ಯ ವ್ಯಪೇತತ್ವಂ ಕಾಲೋಽಯಂ ವಾರ್ತಮಾನಿಕಃ ।।
ಯಾಯಾದನಾಗತತ್ವಂ ಚ ತಸ್ಯೈಕ್ಯಾಭಾಗವತ್ತ್ವತಃ ।। ೪೦೫ ।।

ನಿತ್ಯಮೇಕಂ ವಿಭು ದ್ರವ್ಯಂ ಯದಿ ಕಾಲೋಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಅತೀತಾನಾಗತತ್ವಾದಿಭೇದಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಿಂನಿಬಂಧನಃ ।। ೪೦೬ ।।

ಆದಿತ್ಯಾದಿಗತಿಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಕಾಲೋಽವ್ಯಕ್ತಸಮುತ್ಥಿತೌ ।।
ಆದಿತ್ಯಾದೇರ್ವಿಲೀನತ್ವಾನ್ನ ತದಾ ತತ್ಕ್ರಿಯೇಷ್ಯತೇ ।। ೪೦೭ ।।

ನ ಚಾವಯವಿನೋ ವೃತ್ತಿರ್ನಿರಂಶೈಕತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ಭಾಗೇಷು ನಿಷ್ಕಲತ್ವೈಕ್ಯನಿಃಸಾಮಾನ್ಯತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೪೦೮ ।।

ಆಧಾರೇಷು ನಿರಂಶೇಷು ಯದ್ಯಾದ್ಯೇಯಸ್ತಥಾವಿಧಃ ।।
ಭಿನ್ನದೇಶೇಷು ತೇಷ್ವೇಕಸ್ತಥಾಚಾವಯವೀ ಕಥಮ್ ।। ೪೦೯ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ನ ದೇಶಕಾಲಾದಿಭೇದೋ ವಸ್ತ್ವಾಶ್ರಯೋ ಮಿತೇಃ ।।
ದಿಗ್ಭೇದಕ್ಲೃಪ್ತಿವದ್ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಭೇದೋಽಯಂ ತದ್ವದಾತ್ಮನಿ ।। ೪೧೦ ।।

ಜಗದುತ್ಪತ್ತಿಸಂಹಾರಾಸ್ತದ್ವದಾತ್ಮನಿ ಕಲ್ಪಿತಾಃ ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತಂ ಸಮಾಲೋಕ್ಯ ಕುತಃ ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದಿಸಂಭವಃ ।। ೪೧೧ ।।

ಕಾರಕಾದಿರ್ಯಥಾ ಭ್ರಾಂತಿಸ್ತಥಾ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।।
ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ನೇತೀತಿ ತಥಾ ಸತ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೪೧೨ ।।

ಉದ್ಭೂತಿಸ್ಥಿತಿನಾಶಾಃ ಸ್ಯುರ್ಜಗತೋಽತಃ ಪ್ರತಿಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತುತ್ವಾನ್ನಾಮೀಷಾಂ ವಿದ್ಯತೇ ಕ್ರಮಃ ।। ೪೧೩ ।।

ಪ್ರಾಣಾಃ ಶ್ರೋತ್ರಾದಯೋಽತ್ರ ಸ್ಯುರ್ದಶ ಸಪ್ತ ಚ ಯೇ ಮತಾಃ ।।
ಲೋಕಾವಚ್ಛೇದತೋಽಮೀಷಾಂ ಭೇದೋಽಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ।। ೪೧೪ ।।

ಜರಾಯುಜಾದಿಸಂಭೇದಭಿನ್ನಾ ಲೋಕಾಃ ಪೃಥಗ್ವಿಧಾಃ ।।
ತಥಾಽಧಿದೇವತಾತ್ಮಾನೋ ದೇವಾಃ ಸ್ಯುರ್ಬಹುಭೇದಕಾಃ ।। ೪೧೫ ।।

ತೇಽಪಿ ಸಾಧಾರಣಾಃ ಪ್ರಾಣಾ ದೇಹೇಽಸಾಧಾರಣಾಸ್ತು ತೇ ।।
ಭೂತಾನಾಂ ಪರಿಣಾಮೋಽಯಂ ಯಥಾಕರ್ಮ ಯಥಾಶ್ರುತಮ್ ।। ೪೧೬ ।।

ಪ್ರಾಣಾದಿಜನ್ಮನಾ ಜಜ್ಞೇ ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗೈರ್ಯಥಾ ಶಿಖೀ ।।
ಪರಮಾತ್ಮಾಽಪಿ ಜಜ್ಞೇ ಖಂ ಯಥಾ ಕುಂಭಾದಿಜನ್ಮಭಿಃ ।। ೪೧೭ ।।

ಪ್ರಾಣಾದ್ಯುದ್ಭೂತಿತೋ ನಾನ್ಯಾ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೋದ್ಭೂತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ಶ್ರುತೇರೇತೇಭ್ಯ ಇತಿ ಹಿ ತಥಾ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ವಚಃ ಶ್ರುತಮ್ ।। ೪೧೮ ।।

ಯಸ್ಮಾದವಿದ್ಯಯೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಪ್ರಾಣಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞರೂಪಭಾಕ್ ।।
ಸ್ವತೋಽತಃ ಸ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಯೋಪನಿಷದುಚ್ಯತೇ ।। ೪೧೯ ।।

ಉಪಾಸನಾರ್ಥಂ ಯದ್ಗುಹ್ಯಂ ನಾಮೋಪನಿಷದುಚ್ಯತೇ ।।
ತದಸ್ಯ ಪರಮಂ ಗುಹ್ಯಂ ತೇನೋಪಾಸೀತ ತತ್ತ್ವತಃ ।। ೪೨೦ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಧಿಕಾರೇಽಸ್ಮಿನ್ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿದುಪಾಸನಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೋತ್ಥಿತಿಫಲಂ ತತ್ಸರ್ವಮಿತಿ ನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।। ೪೨೧ ।।

ಗೋದೋಹನಾದಿವದ್ವಿದ್ಯಾದೇವಂ ಸರ್ವಮುಪಾಸನಮ್ ।।
ವಿದ್ಯಾಧಿಕಾರಜೀವಿತ್ವಾನ್ನ ಸ್ವತಂತ್ರಫಲಂ ಭವೇತ್ ।। ೪೨೨ ।।

ಸತ್ಯಸ್ಯ ಸತ್ಯಮಿತಿ ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮೋಪನಿಷದುಚ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಣಾ ವೈ ಸತ್ಯಮಿತ್ಯಸ್ಯಾ ವ್ಯಾಖ್ಯೋಪನಿಷದಃ ಕೃತಾ ।। ೪೨೩ ।।

ನಾಮರೂಪಾತ್ಮಕಾಃ ಪ್ರಾಣಾಃ ಪರಸತ್ಯಾಭಿಸಂಗತೇಃ ।।
ಸತ್ಯಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯಂತೇ ತೇಷಾಂ ಸತ್ಯಂ ಪರಂ ಪದಮ್ ।। ೪೨೪ ।।

ಉಕ್ತೋಪನಿಷದರ್ಥಸ್ಯ ಸಮ್ಯಗಾವಿಷ್ಕೃದುತ್ತರಮ್ ।।
ಯೋ ಹ ವೈ ಶಿಶುಮಿತ್ಯಾದಿ ಭವಿತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದ್ವಯಮ್ ।। ೪೨೫ ।।

ಕಾಮಂ ಹ್ಯುಪನಿಷದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಭವತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣದ್ವಯಮ್ ।।
ಸಂಸಾರಿಬ್ರಹ್ಮಣೋಃ ಕಸ್ಯ ನಾಮೈತದಿತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।। ೪೨೬ ।।

ಪಾಣಿಪೇಷಪ್ರಬುದ್ಧಸ್ಯ ನಾಮ ಸಂಸಾರಿಣೋ ಯದಿ ।।
ತದಾ ಸ ಏವ ವಿಜ್ಞೇಯಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಾದೇವ ಮುಕ್ತತಾ ।। ೪೨೭ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದಾಭಿಧೇಯಶ್ಚ ಸಂಸಾರ್ಯೇವ ತದಾ ಭವೇತ್ ।।
ತದ್ವಿದ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೇತಿ ಪ್ರತಿಪದ್ಯಾಮಹೇ ತದಾ ।। ೪೨೮ ।।

ಅಥಾಸಂಸಾರಿಣೋ ನಾಮ ನ್ಯಾಯತೋಽಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।।
ಸಂಸಾರಿಣಿ ಯದುಕ್ತಂ ತತ್ತದಾ ತತ್ರ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೪೨೯ ।।

ಭಿನ್ನಾತ್ಮನೋಸ್ತಯೋರ್ದೋಷೋ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಪ್ರತಿಪಾದಿಕಾಃ ।।
ಕುಪ್ಯೇರಞ್ಶ್ರುತಯಃ ಸರ್ವಾ ನಾನ್ಯದನ್ಯದ್ಭವೇದ್ಯತಃ ।। ೪೩೦ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽವ್ಯತಿರೇಕೇ ಚ ತದ್ವಚ್ಚಾಸತಿ ದುಃಖಿನಿ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೋಪದೇಶಸ್ಯ ಕೈಮರ್ಥಕ್ಯಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೪೩೧ ।।

ಇತಿ ಸಂದೇಹಹೇತುಶ್ಚ ವಿಚಾರಸ್ಯ ಪ್ರಯೋಜಕಃ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ವಿಚಾರಃ ಕರ್ತವ್ಯ ಉಕ್ತಸಂದೇಹಹಾನಿಕೃತ್ ।। ೪೩೨ ।।

ನಾಸಂಸಾರೀ ಪರೋಽನ್ಯೋಽಸ್ತಿ ಪಾಣಿಪೇಷಪ್ರಬೋಧಿತಾತ್ ।।
ಪ್ರಾಜ್ಞಾವಸ್ಥಾತ್ಮಕಾದ್ಯಸ್ಮಾದುತ್ಪತ್ತಿಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಶ್ರುತೌ ।। ೪೩೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ತೇಽಹಂ ಬ್ರವಾಣೀತಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯ ತತೋ ನೃಪಃ ।।
ಸುಪ್ತಂ ಪುರುಷಮಭ್ಯೇತ್ಯ ಪಾಣಿನಾ ಬೋಧಯನ್ಸ್ವಯಮ್ ।। ೪೩೪ ।।

ತಮವಸ್ಥಾಂತರಂ ನೀತ್ವಾ ಸ್ವಪ್ನದರ್ಶನವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಸುಷುಪ್ತಾಖ್ಯಂ ತತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣಾದ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಮಬ್ರವೀತ್ ।। ೪೩೫ ।।

ಸಂಸಾರೀ ಪ್ರಕ್ರಮಾಚ್ಚೇಹ ನಾನ್ಯಃ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ತತಃ ।।
ಅನೂದ್ಯ ಚ ಪ್ರಿಯಾತ್ಮಾನಂ ಸ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯ ಇತೀರ್ಯತೇ ।। ೪೩೬ ।।

ವೇದಾಂತೇಷು ಚ ಸರ್ವೇಷು ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈವ ಚೋದ್ಯತೇ ।।
ವೇದ್ಯತ್ವೇನ ನ ತದ್ಭಿನ್ನಂ ಪಶ್ಯೇದಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೪೩೭ ।।

ಅವಸ್ಥಾಂತರಸಂಬಂಧಾದಸಂಸಾರೀ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।।
ಸಂಸಾರ್ಯಪಿ ಸ್ವತೋಽಯಂ ಚೇನ್ನೇದೃಗ್ದೃಷ್ಟೇರಸಂಭವಾತ್ ।। ೪೩೮ ।।

ನಾನ್ಯಜಾತಿವಿಶಿಷ್ಟೋಽರ್ಥಃ ಸ್ವತೋ ಜಾತ್ಯಂತರಂ ತತಃ ।।
ಕಶ್ಚಿದೇತಿ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನನ್ಯತ್ರೇಶ್ವರಹೇತುತಃ ।। ೪೩೯ ।।

ಸ್ವಭಾವಮಪಿ ಜಹ್ಯಾಚ್ಚೇದಗ್ನಿಃ ಶೀತೋ ಭವೇದ್ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಸರ್ವಪ್ರಮಾಣಕೋಪಶ್ಚ ಸರ್ವಂ ಸ್ಯಾದಧರೋತ್ತರಮ್ ।। ೪೪೦ ।।

ಸಾಂಖ್ಯಾದಯಸ್ತಥೇಶಸ್ಯ ಹ್ಯಭಾವಂ ಬಹುಯುಕ್ತಿಭಿಃ ।।
ಆಪಾದಯಂತಿ ಯತ್ನೇನ ತೇಭ್ಯೋಽನ್ಯಃ ಕೋಽಧಿಕೋ ಧಿಯಾ ।। ೪೪೧ ।।

ಸಂಸಾರಿಣೋಽಪ್ಯಸಾಮರ್ಥ್ಯಾಜ್ಜಗಜ್ಜನ್ಮಾದಿಕರ್ಮಸು ।।
ಜಗದ್ಧೇತುತ್ವಮನ್ಯಾಯ್ಯಮಿತಿ ಚೇನ್ನ ಶ್ರುತೇರ್ಬಲಾತ್ ।। ೪೪೨ ।।

ಅಕ್ಷಾದ್ಯಗೋಚರೋ ಯದ್ವಚ್ಛಾಸ್ತ್ರಾದಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।।
ತದ್ವತ್ಸಂಸಾರಿಕಾರಿತ್ವಂ ಜಗತೋ ಗಮ್ಯತಾಂ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೪೪೩ ।।

ಏವಂ ತಾವದಯಂ ಪಕ್ಷೋ ನ್ಯಾಯತಃ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ ।।
ಶಾಸ್ತ್ರನ್ಯಾಯಾದಿತೋಽನ್ಯೋಽಪಿ ಪಕ್ಷೋಽಥ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೪೪೪ ।।

ಯಃ ಸರ್ವಜ್ಞಃ ಸರ್ವವಿದ್ಯೋಽಶನಾಯಾದಿವಿವರ್ಜಿತಃ ।।
ಯಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಮಿತಿ ತಥಾ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಚಾಽಽಗಮಃ ।। ೪೪೫ ।।

ಅಸ್ಥೂಲಾದ್ಯಕ್ಷರೋಕ್ತೇಶ್ಚ ತಥಾಽಪೂರ್ವಾದಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಅಸಂಸಾರೀ ಪರೋಽಸ್ತೀಶೋ ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಮಿದಂ ವಶೇ ।। ೪೪೬ ।।

ಸ ಏವ ಚ ಜಗತ್ಕಾರೀ ಸತ್ಯಜ್ಞಾನಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ।।
ತಸ್ಮಾದಿತ್ಯಾತ್ಮನಶ್ಚೇತಿ ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯತಃ ।। ೪೪೭ ।।

ಸಂಸಾರಿಣೋ ನನೂತ್ಪತ್ತಿರೇವಮೇವೇತಿ ಕೀರ್ತಿತಾ ।।
ನೈವಂ ಮಹೇಶ್ವರಸ್ಯೈವ ತತ್ರಾಽಽಕಾಶತ್ವಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೪೪೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ತೇಽಹಂ ಬ್ರವಾಣೀತಿ ಪ್ರಕೃತ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಬೋಧನಮ್ ।।
ಅಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ರಕೃತಂ ಬ್ರೂಯಾತ್ಕಥಂ ರಾಜಾಽತಿಪಂಡಿತಃ ।। ೪೪೯ ।।

ಶ್ರುತ್ಯಂತರವಿರೋಧಶ್ಚ ಸಂಸಾರೀ ಚೇದಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಸತಾ ಸೋಮ್ಯೇತಿ ಸನ್ನಾಮ್ನಾ ಬ್ರಹ್ಮ ತತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೪೫೦ ।।

ಆಕಾಶೋ ಹ ವೈ ನಾಮೇತಿ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾನಾಮರೂಪಕಮ್ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಂತರೇ ಶ್ರುತಂ ಸಾಕ್ಷಾದಾಕಾಶಾಹ್ವಾನವತ್ಪರಮ್ ।। ೪೫೧ ।।

ತಥಾಚಾಹರಹಃ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಪರ ಆತ್ಮನಿ ಚೇತಿ ಯತ್ ।।
ಸುಷುಪ್ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯಸ್ಯ ನಾವಕಾಶೋಽಸ್ತಿ ದುಃಖಿನಃ ।। ೪೫೨ ।।

ಅತದ್ವಿಕಾರತೋ ಜನ್ಮ ಪ್ರಲಯಶ್ಚ ತಥಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಭೌತಿಕಾಕಾಶವಿಷಯೋ ನ ಕಥಂಚನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೪೫೩ ।।

ಜಗಜ್ಜನ್ಮಾದಿಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಸಾಮಗ್ರ್ಯಾದಿ ಚ ದುಃಖಿನಃ ।।
ಸಂಸಾರಿಣೋ ನ ಸಂಭಾವ್ಯಮಸ್ಮದಾದೇರ್ಯಥಾ ತಥಾ ।। ೪೫೪ ।।

ನ ಶಕ್ತ್ಯಾಧಾನಕೃಚ್ಛಾಸ್ರಂ ತಸ್ಯಾಭಿವ್ಯಂಜಕತ್ವತಃ ।।
ಮಾನಾಂತರವಿರೋಧೇನ ನ ಹಿ ಮಾನಂ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೪೫೫ ।।

ಪರಸ್ಪರಾನಪೇಕ್ಷೌ ಚೇತ್ಸಂಸಾರೀಶೌ ಸ್ವತಃ ಸ್ಥಿತೌ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಂ ನ ತಯೋರ್ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರಕಾಶತಮಸೋರಿವ ।। ೪೫೬ ।।

ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯತೋಽಯುಕ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾಽಂಜಸಾ ।।
ಗ್ರಹೀತುಂ ದುಃಖಿನೋಽನ್ಯತ್ವಾದ್ದೋಷಭಾಕ್ಸ್ಯಾದತೋಽನ್ಯಥಾ ।। ೪೫೭ ।।

ಸತ್ಕರ್ಮಭಿಸ್ತು ತಂ ದೇವಂ ಜಗತಃ ಕಾರಣಂ ಪರಮ್ ।।
ಆರಾಧ್ಯ ಪರಮೋತ್ಕರ್ಷಂ ತತ್ಪ್ರಸಾದಾತ್ಸಮಶ್ನುತೇ ।। ೪೫೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮೈಕತ್ವಶಂಸೀನಿ ವಾಕ್ಯಾನ್ಯಪಿ ತಥಾ ಸತಿ ।।
ಅರ್ಥವಾದೀ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ವಿರೋಧಃ ಸ್ಯಾದಿತೋಽನ್ಯಥಾ ।। ೪೫೯ ।।

ತರ್ಕಶಾಸ್ತ್ರೈಸ್ತಥಾ ಲೋಕನ್ಯಾಯೈರಪ್ಯವಿರುದ್ಧತಾ ।।
ತಥಾ ಸತೀತಿ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾವತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ ।। ೪೬೦ ।।

ನೈತದೇವಂ ಯತೋಽಸ್ಯೈವ ಮಂತ್ರಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಾನತಃ ।।
ಪ್ರವೇಶಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪರಮೇಶಸ್ಯ ಸರ್ವತಃ ।। ೪೬೧ ।।

ಪುರಶ್ಚಕ್ರೇ ದ್ವಿಪದಃ ಪುರಃ ಪುರುಷ ಆವಿಶತ್ ।।
ರೂಪಂ ರೂಪಂ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ತ್ವಂ ಸ್ತ್ರೀಂ ತ್ವಂ ಚ ಪುಮಾನಸಿ ।। ೪೬೨ ।।

ಇತಿ ಸಂತ್ರಸಮಾಮ್ನಾಯಸ್ತಥಾಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ಯಪಿ ।।
ಇಹ ಪ್ರವಿಷ್ಟ ಇತ್ಯುಕ್ತಿಃ ಪುರಸ್ತಾದ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋದಿತಾ ।। ೪೬೩ ।।

ತತ್ಸೃಷ್ಟ್ವೇತಿ ತಥಾ ವಾಕ್ಯಂ ತೈತ್ತಿರೀಯಶ್ರುತೌ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ಸೇಯಮಿತ್ಯಾದಿಕಂ ವಾಕ್ಯಂ ಛಾಂದೋಗ್ಯೋಪನಿಷದ್ಯಪಿ ।। ೪೬೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಶಬ್ದಯೋಸ್ತದ್ವದೇಕಾಧಿಕರಣಶ್ರುತೇಃ ।।
ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯವಸಿತುಂ ಯುಕ್ತಮೇವ ಭವೇದತಃ ।। ೪೬೫ ।।

ಯದಾ ಚೈವಂ ಸ್ಥಿತಃ ಪಕ್ಷಸ್ತದಾ ದೋಷೋಽಯಮಾಗಮತ್ ।।
ಸಂಸಾರಿತ್ವಂ ಪರಸ್ಯೇತಿ ತದನನ್ಯತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೪೬೬ ।।

ಅಥಾಸಂಸಾರಿತೈತಸ್ಯ ಕಥಂಚಿದುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ತದೋಪದೇಶಾನರ್ಥಕ್ಯಂ ತಮೃತೇಽಪ್ಯಸ್ಯ ಮುಕ್ತತಃ ।। ೪೬೭ ।।

ಏವಂ ಪ್ರಚೋದಿತೇ ಕೇಚಿತ್ಪರಿಹಾರಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಸೃಷ್ಟೇಷು ನ ಪರಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರಾವಿಶತ್ಪರಮೇಶ್ವರಃ ।। ೪೬೮ ।।

ವಿಕಾರರೂಪಾಪನ್ನಃ ಸನ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮತ್ವಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾದಿಸ್ಥಾವರಾಂತೇಷು ಭೂತೇಷು ಪ್ರಾವಿಶತ್ಪರಃ ।। ೪೬೯ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾಽಪಿ ಮಹತಃ ಪರಮಾತ್ಮಸ್ವಭಾವಕಾತ್ ।।
ಅನ್ಯೋಽನನ್ಯಶ್ಚ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಸ್ವಾಭಾವ್ಯಾತ್ಸರ್ವವಸ್ತುನಃ ।। ೪೭೦ ।।

ಯೇನಾನ್ಯಸ್ತೇನ ಸಂಸಾರೀ ಕರ್ಮಾಧಿಕೃತ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಅನನ್ಯಪಕ್ಷೇಽಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯುಕ್ತೇರ್ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರಪತ್ಸ್ಯತೇ ।। ೪೭೧ ।।

ಯಥೋಕ್ತದೋಷಸಂಬಂಧೋ ನೈವಂ ಸತಿ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।।
ಇತೋಽನ್ಯಥಾ ಕಲ್ಪನಾಯಾಂ ಯತೋ ದೋಷೇಣ ಸಂಗತಿಃ ।। ೪೭೨ ।।

ದೇಹಾದ್ಯುಪಾಧಿಸ್ರಂಬಂಧಂ ಸಿದ್ಧಂ ಮಾಂತರಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಅನೂದ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ವಾಕ್ಯಾನ್ನ ಪ್ರವಿಷ್ಟಾದ್ಯತಃ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೪೭೩ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನ ಏತಾಃ ಸ್ಯುರ್ಗತಯೋ ವಿಕ್ರಿಯಾಂ ಪ್ರತಿ ।।
ನಾನಾದ್ರವ್ಯಸಮಾಹಾರಃ ಪೃಥಿವೀವತ್ಪರೋ ಭವೇತ್ ।। ೪೭೪ ।।

ತಸ್ಯ ಸಾವಯವಸ್ಯ ಸ್ಯಾದೇಕದೇಶಸ್ಯ ವಿಕ್ರಿಯಾ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೇತಿ ಯಂ ಪ್ರಾಹುಃ ಪರಿಣಾಮಃ ಸ ಆತ್ಮನಃ ।। ೪೭೫ ।।

ಘಟಾದಿವತ್ಕ್ಷಿತೇರಸ್ಯ ಹ್ಯೇಕದೇಶಸ್ಯ ವಿಕ್ರಿಯಾ ।।
ಸಂಸ್ಥಾನಾನುಪಮರ್ದೇನ ಯದ್ವಾ ಕೇಶೋಷರಾದಿವತ್ ।। ೪೭೬ ।।

ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯॆನ ವಾ ಪರಿಣಮೇತ್ಕ್ಷೀರದ್ರವ್ಯಾದಿವತ್ಪರಃ ।।
ಇಯಂತ ಏವ ಪಕ್ಷಾಃ ಸ್ಯುರ್ವಿಕಾರೇ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।। ೪೭೭ ।।

ಭಿನ್ನದ್ರವ್ಯಸಮೂಹಸ್ಯ ಮುಖ್ಯೈಕತ್ವಂ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಏಕಜಾತ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಾದೇಕತ್ವಂ ಗುಣತೋ ಯತಃ ।। ೪೭೮ ।।

ತಥಾಚ ಸತಿ ಸಿದ್ಧಾಂತಹಾನಿರ್ವಃ ಸಂಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ನಿತ್ಯಂ ಚಾಯುತಸಿದ್ಧಾಂಶಾನುಗತೋಽವಯವೀ ಯದಿ ।। ೪೭೯ ।।

ತದವಸ್ಥಸ್ಯ ತಸ್ಯೈಕದೇಶಃ ಸಂಸಾರಿತಾಮಗಾತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಂಶಾವಸಿತೇಸ್ತಸ್ಯ ತದಾಽಪಿ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।। ೪೮೦ ।।

ಸ್ವಭಾಗಾನುಗತೋ ದೋಷೋ ಗುಣೋ ವಾಽಸ್ಯ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಸಂಸಾರಿತಾ ಪರಸ್ಯೈವಂ ದೋಷಃ ಸ್ಯಾದ್ದುರ್ನಿವಾರಣಃ ।। ೪೮೧ ।।

ನಿಃಶೇಷಪರಿಣಾಮೇಽಪಿ ಪಯೋವತ್ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತ್ಯುಕ್ತಿಕೋಪಃ ಸ್ಯಾತ್ಸ ಚಾನಿಷ್ಟಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೪೮೨ ।।

ನ ಜಾಯತೇ ಮ್ರಿಯತೇ ವಾ ಇತಿ ಷಡ್ಭಾವಿಕ್ರಿಯಾ -
ನಿಷೇಧಕೃದ್ವೇದವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿಕೃತಿವಾರಣಮ್ ।। ೪೮೩ ।।

ದಿವ್ಯೋ ಹ್ಯಮೂರ್ತಃ ಪುರುಷಃ ಸಬಾಹ್ಯಾಭ್ಯಂತರೋ ಹ್ಯಜಃ ।।
ನಿಷ್ಕಲಂ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಂ ಶಾಂತಂ ವಿಮಲಂ ವ್ಯೋಮವತ್ಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೪೮೪ ।।

ಇತ್ಯಾದಿಶತಶೋ ವಾಕ್ಯೈಃ ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತ್ಯುದಿತೈರಮೀ ।।
ಸರ್ವೇ ಪಕ್ಷಾ ವಿರುಧ್ಯಂತೇ ತ್ಯಾಜ್ಯಾಸ್ತೇಽತಃ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೪೮೫ ।।

ಸಂಸಾರಾನುಪಪತ್ತಿಶ್ಚ ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಮೈಕದೇಶತಃ ।।
ಸ್ವಕರ್ಮಫಲದೇಶೇಷು ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಸ್ಯ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೪೮೬ ।।

ವಿಯುಕ್ತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾದ್ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಾದಿವದ್ಗತಿಃ ।।
ತಥಾಽಪಿ ಕ್ಷತಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿರವ್ರಣಸ್ಯ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೪೮೭ ।।

ವಾರಿಣೋ ಮತ್ಸ್ಯಸಂಚಾರೇ ಛಿದ್ರಸಂಗ್ರಥನೇ ಯಥಾ ।।
ಭ್ರಮತ್ಸು ತದ್ವಜ್ಜೀವೇಷು ಪ್ರಾಪ್ನುತಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।। ೪೮೮ ।।

ತಥಾಚಾವ್ರಣವಾಕ್ಯೇನ ವಿರೋಧೋಽಪಿ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವಕಾರಣಾತಿರೇಕೇಣ ವೃತ್ತಿಃ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ನಾನ್ಯತಃ ।। ೪೮೯ ।।

ಪರಮಾತ್ಮೈಕವೃತ್ತಿತ್ವಾತ್ಕುತೋ ಜೀವಸ್ಯ ಸಂಸೃತಿಃ ।।
ಸ್ವಪ್ನಸಂಚಾರವತ್ತಸ್ಮಾಜ್ಜೀವಸಂಸಾರ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೪೯೦ ।।

ಸ್ಥಾಸ್ನುಷ್ವಪಿ ಮಹದ್ದುಃಖಂ ಕಂಟಕಾದಿಷು ದೇಹಿನಾಮ್ ।।
ಪರಾತ್ಮನೋ ಮಹದ್ದುಃಖಂ ಜೀವಸಂಚರಣೇಽಪ್ಯತಃ ।। ೪೯೧ ।।

ಅದೋಷೋ ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಾದಿದೃಷ್ಟಾಂತಾದಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ನೈವಂ ಯಥಾಸ್ಥಿತಾರ್ಥಾನಾಂ ಶಾಸ್ತ್ರಸ್ಯ ಜ್ಞಾಪಕತ್ವತಃ ।। ೪೯೨ ।।

ಅಜ್ಞಾತಜ್ಞಾಪಕಂ ಶಾಸ್ತ್ರಮೇವಂಸ್ವಾಭಾವ್ಯತೋ ಮಿತೇಃ ।।
ಪದಾರ್ಥಾನ್ನಾನ್ಯಥಾ ಕರ್ತುಂ ಪ್ರವೃತ್ತಂ ಮಾನನಿಶ್ಚಿತಾನ್ ।। ೪೯೩ ।।

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದಯೋ ಯದ್ವತ್ಪದಾರ್ಥಾ ಮಾನನಿಶ್ಚಿತಾಃ ।।
ಯಥಾದೃಷ್ಟಾನುರೋಧ್ಯೇವ ದೃಷ್ಟಾಂತೈರ್ವಸ್ತು ಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೪೯೪ ।।

ಏವಂ ಪ್ರವೃತ್ತಂ ಸರ್ವತ್ರ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ದೃಷ್ಟಾಂತಪೂರ್ವಕಮ್ ।।
ನ ಪ್ರಮಾಂತರಸಂಸಿದ್ಧವಿಪರೀತಾತ್ಮಬೋಧನಮ್ ।। ೪೯೫ ।।

ಅತಿಶೀತೋಽಗ್ನಿರಿತ್ಯತ್ರ ದೃಷ್ಟಾಂತಾನಾಂ ಶತೈರಪಿ ।।
ಪ್ರಮಾಂತರವಿರುದ್ಧತ್ವಾನ್ನೇಂದ್ರೇಣಾಪ್ಯಧಿಗಮ್ಯತೇ ।। ೪೯೬ ।।

ಮಾನಾಂತರವಿರುದ್ಧಂ ಚ ನ ಚ ಮಾನಂ ಸದಿಷ್ಯತೇ ।।
ಮಾನಾಂತರೇಣಾಸಂವ್ಯಾಪ್ತೇ ಮೇಯೇ ಸ್ಯಾನ್ಮಾನತಾ ಯತಃ ।। ೪೯೭ ।।

ತಥಾ ಪದತದರ್ಥಾಂಶ್ಚ ಲಿಂಗಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗೋಚರಾನ್ ।।
ನಾನಾದೃತ್ಯಾಽಽಗಮೇನಾರ್ಥಮಜ್ಞಾತಂ ವೇತ್ತಿ ಕಶ್ಚನ ।। ೪೯೮ ।।

ಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧನ್ಯಾಯಾರ್ಥೈರಂಶಾಂಶಿತ್ವಾದಿಕಲ್ಪನಾ ।।
ಪರಾತ್ಮನಃ ಕಲ್ಪಯಿತುಂ ನಾತೋ ಯುಕ್ತಾ ಕಥಂಚನ ।। ೪೯೯ ।।

ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಾದ್ಯುಪನ್ಯಾಸಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಪರಮಾತ್ಮನೋಃ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಸ್ತಸ್ಮಾದತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೫೦೦ ।।

ಉಪಕ್ರಮೋಪಸಂಹಾರಾದ್ಯಥೋಕ್ತೋಽರ್ಥೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾದಿ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯ ಶ್ರುತಿರ್ಯಥಾ ।। ೫೦೧ ।।

ದುಂದುಭ್ಯಾದ್ಯೈಶ್ಚ ದೃಷ್ಟಾಂತೈರ್ಹೇತುಭಿಶ್ಚ ಸಮರ್ಥ್ಯತೇ ।।
ಅಪೂರ್ವಾದ್ಯಾದಿಭಿರ್ವಾಕ್ಯೈಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।। ೫೦೨ ।।

ಸರ್ವವೇದಾಂತವಾಕ್ಯೇಷು ಬ್ರಹ್ಮೈಕತ್ವಂ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ಇತ್ಯವಿಪ್ರತಿಪತ್ತಿರ್ಹಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೃಣಾಮಶೇಷತಃ ।। ೫೦೩ ।।

ತದ್ವಿಧ್ಯೇಕೋಕ್ತಿಯೋಗಸ್ಯ ಹ್ಯಕ್ಲೇಶಾತ್ಸಂಭವೇ ಸತಿ ।।
ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದಿವಚಸಾಂ ನೈವ ಯುಕ್ತಾಽರ್ಥಾಂತರಕಲ್ಪನಾ ।। ೫೦೪ ।।

ನ ಚ ಪ್ರಮಾಣಂ ತತ್ರಾಸ್ತಿ ಕಲ್ಪ್ಯಂ ಚ ಸ್ಯಾತ್ಫಲಾಂತರಮ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಪರತೈವಾತಃ ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದಿವಚಸಾಂ ಭವೇತ್ ।। ೫೦೫ ।।

ಆಚಕ್ಷತೇ ತಥಾಚಾತ್ರ ಕೇಚಿದಾಖ್ಯಾಯಿಕಾಂ ಶುಭಾಮ್ ।।
ಯಥಾಭಿಲಷಿತಾರ್ಥೋಽಯಂ ಯಥಾ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಸ್ಫುಟಃ ।। ೫೦೬ ।।

ಯಥಾ ಹಿ ಕಶ್ಚಿತ್ಪ್ರಾಗಾಸೀಚ್ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಸುತೋ ಯುವಾ ।।
ವ್ಯಾಧಿಯೋಗೋಪಘಾತಾದೇರುನ್ಮತ್ತಃ ಸಮಪದ್ಯತ ।। ೫೦೭ ।।

ಧ್ವಸ್ತರಾಜಾಭಿಮಾನಃ ಸನ್ಮುಗ್ಧೋ ವನಮುಪೇಯಿವಾನ್ ।।
ವ್ಯಾಧೈಃ ಪರಿಗೃಹೀತಶ್ಚ ವ್ಯಾಧೋಽಸ್ಮೀತ್ಯಭಿಮನ್ಯತೇ ।। ೫೦೮ ।।

ತತ್ಕರ್ಮಾ ತದಹಂಕಾರಃ ಕಾಲೇನ ಮಹತಾಽಭವತ್ ।।
ಧ್ವಸ್ತರಾಜತ್ವಸಂಸ್ಕಾರೋ ವಸಞ್ಶಬರಸದ್ಮನಿ ।। ೫೦೯ ।।

ಶುಭೌಷಧ್ಯುಪಯೋಗಾಚ್ಚ ಸ್ವಸ್ಥಧೀಃ ಸಮಜಾಯತ ।।
ಸ್ವಸ್ವಭಾವಾನುರೋಧಾಚ್ಚ ವ್ಯಾಧೇಭ್ಯೋ ವ್ಯುತ್ಥಿತಾತ್ಮಧೀಃ ।। ೫೧೦ ।।

ತಚ್ಛೀಲರೂಪಕರ್ಮಭ್ಯೋ ವ್ಯಾವೃತ್ತಧಿಷಣಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಕೇವಲಸ್ಮೃತ್ಯಭಾವಾಚ್ಚ ನ ವ್ಯಾಧತ್ವಂ ಜಹಾತ್ಯಸೌ ।। ೫೧೧ ।।

ಕುತಶ್ಚಿದಾಗಮಾಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ತಮುಪೇತ್ಯಾಪ್ರತಾರಕಃ ।।
ತಜ್ಜಾತಿಕರ್ಮಸಂಬಂಧತತ್ತ್ವವಿತ್ತತ್ಪಿತುಃ ಸಖಾ ।। ೫೧೨ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಾ ಕರ್ಮಣಾ ಜಾತ್ಯಾ ಚಕ್ರವರ್ತ್ಯುಚಿತೈಸ್ತಥಾ ।।
ಲಕ್ಷಣೈ ರಾಜಪುತ್ರತ್ವಂ ಯಥಾ ಕಶ್ಚಿತ್ಪ್ರಬೋಧಯೇತ್ ।। ೫೧೩ ।।

ಲಬ್ಧಮಾತ್ರಸ್ಮೃತಿಃ ಸೋಽಥ ರಾಜಾಽಸ್ಮೀತ್ಯವಬೋಧತಃ ।।
ಬಾಧಿತ್ವಾ ಸ್ವಮಸಂಬೋಧಂ ಹಿತ್ವಾ ವ್ಯಾಧತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ।। ೫೧೪ ।।

ರಾಜ್ಯಾಭಿಷೇಕಮಾಪ್ನೋತಿ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಸಿಂಹಾಸನಂ ಪಿತುಃ ।।
ಅವಾಪ್ತರಾಜಸೂನುತ್ವಾತ್ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತೌ ನಾಪಿ ಚೇಷ್ಟತೇ ।। ೫೧೫ ।।

ಮೋಹಾಧ್ಯಸ್ತಾತ್ಮವ್ಯಾಧತ್ವಾನ್ಮೋಹಧ್ವಂಸಾತಿರೇಕತಃ ।।
ರಾಜಪುತ್ರತ್ವಸಂಪ್ರಾಪ್ತೌ ನಾನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿದಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೫೧೬ ।।

ಯಥಾ ತಥಾಽಯಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಬ್ರಹ್ಮಾಸಂಬೋಧಮಾತ್ರತಃ ।।
ಬುದ್ಧೀಂದ್ರಿಯಶರೀರಾದಾವಾತ್ಮತ್ವಂ ಪ್ರತಿಪೇದಿವಾನ್ ।। ೫೧೭ ।।

ಸೋಽಯಂ ಸಾಂಸಾರಿಕೈರರ್ಥೈಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಾಪ್ರಬೋಧತಃ ।।
ವಿಶಿನಷ್ಟಿ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರತೀಚೀನಮನಾತ್ಮಭಿಃ ।। ೫೧೮ ।।

ಸಂಸಾರಭೂಮಾವಾಸೀನಂ ಸಂಸಾರ್ಯಸ್ಮೀತ್ಯವಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಮುಮುಕ್ಷುಂ ತತ್ತ್ವವಿತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಂಸಾರವ್ಯುತ್ಥಿತೈಷಣಮ್ ।। ೫೧೯ ।।

ಯ ಆತ್ಮೇತ್ಯಾದಿಭಿರ್ವಾಕ್ಯೈರನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನ ಗುರುಃ ಸಂಬೋಧಯೇನ್ನರಮ್ ।। ೫೨೦ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾಗ್ನಿಸಂಪ್ಲುಷ್ಟಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಮಹಾತಮಾಃ ।।
ಹಿತ್ವಾ ಮೋಹೋತ್ಥಮಖಿಲಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಬ್ರಹ್ಮ ಯಾತ್ಯಥ ।। ೫೨೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವತಮೋಧ್ವಂಸವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಮುಕ್ತಯೇ ।।
ಅಪೇಕ್ಷತೇ ಯತೋ ನಾನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಧನಮಣ್ವಪಿ ।। ೫೨೨ ।।

ಜನ್ಮಾದ್ಯಸಂಭವಾತ್ತಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಬೋಧಾತಿರೇಕತಃ ।।
ಕಾರ್ಯಾಂತರಂ ನ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ವ್ಯರ್ಥಂ ಚಾಪಿ ಭವೇದ್ವಚಃ ।। ೫೨೩ ।।

ಅಂಶಾಂಶಿತ್ವಾದಿ ಚೇತ್ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನೇ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಸಮುದ್ರಾದೇರಿವ, ತದಾ ನಾವಕ್ಷ್ಯಚ್ಛ್ರುತಿರಾದರಾತ್ ।। ೫೨೪ ।।

ಯದನಭ್ಯುದಿತಂ ವಾಚಾ ಮನುತೇ ಮನಸಾ ನ ಯತ್ ।।
ಅಪೂರ್ವಾದಿ ತಥಾ ವಾಕ್ಯಮಪಿ ಸೈಂಧವಖಿಲ್ಯವತ್ ।। ೫೨೫ ।।

ನಾನಾತ್ವದೃಷ್ಟಿನಿಂದಾಂ ಚ ಮೃತ್ಯೋರಿತಿ ತಥಾ ವಚಃ ।।
ಅಂಶಾಂಶಿತ್ವವಿವಕ್ಷಾಯಾಂ ನ ಪ್ರಾಯೋಕ್ಷ್ಯತ್ತದೇದೃಶಮ್ ।। ೫೨೬ ।।

ಏಕೈಕರೂಪೈಕಾತ್ಮ್ಯಾರ್ಥಧಿಯೋ ದಾರ್ಢ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಸೃಷ್ಟ್ಯಾದಿಶ್ರುತಯಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ತು ತತ್ಪ್ರತ್ಯಯಾಯ ತಾಃ ।। ೫೨೭ ।।

ನ ಚಾಽಽತ್ಮನೋ ನಿರಂಶಸ್ಯ ತಥಾಽಸಂಸಾರಿಣಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಅಂಶಿಸಂಸಾರಿಭಾವತ್ವಂ ನ್ಯಾಯೇನಾಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೫೨೮ ।।

ಕಲ್ಪಿತೋಪಾಧಿಹೇತುಶ್ಚೇದಂಶಿಸಂಸಾರಿಕಲ್ಪನಾ ।।
ಕಾಮಮಸ್ತು ನ ತಾದೃಕ್ಷು ಧೀರಾಣಾಂ ಸತ್ಯಧೀರ್ಭವೇತ್ ।। ೫೨೯ ।।

ವಿವಕ್ಷಿತಂ ಚೇದೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಸರ್ವೋಪನಿಷದಾಂ ಭವೇತ್ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾದಿಸಂಭೇದಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧಃ ಕಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೫೩೦ ।।

ಕರ್ಮಕಾಂಡಪ್ರಮಾಣತ್ವವಿರೋಧಧ್ವಸ್ತಯೇ ಕಿಲ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾದಿಸಂಭೇದ ಇತಿ ಕೇಚಿತ್ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೫೩೧ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರೇ ಜಗತಿ ಸಮಾಪ್ತಪುರುಷಾರ್ಥಕೇ ।।
ಚೋದನಾಪ್ರತಿಷೇಧೌ ವಃ ಸ್ಯಾತಾಂ ನಿರ್ವಿಷಯೌ ತದಾ ।। ೫೩೨ ।।

ಸ್ವತ ಏವ ವಿಮುಕ್ತತ್ವಾದ್ಬಂಧಾಭಾವಾತ್ಸ್ವತಸ್ತಥಾ ।।
ವೇದಾಂತಾನಾಂ ತಥಾಽಽರಂಭೋ ನಿಷ್ಫಲಃ ಸಂಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೫೩೩ ।।

ಇತ್ಯೇವಮಾದಿಚೋದ್ಯಾನಿ ಪರಿಹಾರಾಶ್ಚ ವರ್ಣಿತಾಃ ।।
ಸಂಬಂಧ ಏವ ಬಹುಶೋ ವಿಚಾರೇಷು ಚ ಕೀರ್ತಿತಾಃ ।। ೫೩೪ ।।

ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧಾಚ್ಚ ಪ್ರಕಾಶತಮಸೋರಿವ ।।
ಕರ್ಮಕಾಂಡೋಪನಿಷದೋರ್ನಿಪ್ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ದ್ವಯೋರಪಿ ।। ೫೩೫ ।।

ಸತಿ ಯಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಣತ್ವೇ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ವಯೋರಪಿ ।।
ತಸ್ಯೈವ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೫೩೬ ।।

ಕರ್ಮಕಾಂಡಪ್ರಮಾಣತ್ವೇ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಚೇದ್ವಯೋರಪಿ ।।
ಸರ್ವಗ್ರಾಸಿ ತದೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಾಗಾದಿಹ ಪುನರ್ಬಲಾತ್ ।। ೫೩೭ ।।

ಯದ್ಯೇವಮಪ್ರಮಾಣತ್ವಮಸ್ತೂಪನಿಷದಾಂ ತದಾ ।।
ಮಾನಾಂತರವಿರೋಧಾಚ್ಚ ನೈತಾಸಾಂ ಮಾನತೇಷ್ಯತೇ ।। ೫೩೮ ।।

ಅಪಿ ಸ್ವಾರ್ಥವಿಘಾತಂ ಚ ಕರೋತ್ಯುಪನಿಷದ್ಯತಃ ।।
ಅಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮತಸ್ತಸ್ಯಾಃ, ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ಮಾನತಾ ।। ೫೩೯ ।।

ನೋಕ್ತೋತ್ತರತ್ವಾತ್ಸಾಧ್ವೇತದ್ಭವತಾ ಪರಿಚೋದ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯರ್ಥತಾನ್ಯಾರ್ಥತೇ ನೇಹ ಯಥಾ ತತ್ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಪಂಚಿತಮ್ ।। ೫೪೦ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ಧಿಯೋ ಜನ್ಮಸಮಕಾಲಾ ವಿಮುಕ್ತತಾ ।।
ಯತೋಽನುಭೂಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಾನರ್ಥಕ್ಯಂ ಭವೇತ್ತತಃ ।। ೫೪೧ ।।

ವಸ್ತುಮಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವಂ ಸಂಬಂಧೇ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಪಾಂಚಿತಮ್ ।।
ಯತೋಽತೋ ನೋಪನಿಷದಾಮನ್ಯಾರ್ಥತ್ವಂ ಕಥಂಚನ ।। ೫೪೨ ।।

ಸ್ವಪ್ರಮೇಯಪ್ರಮೋತ್ಪತ್ತ್ಯನುತ್ಪತ್ತ್ಯೇಕಹೇತುಕೇ ।।
ಪ್ರಮಾಣತ್ವಾಪ್ರಮಾಣತ್ವೇ ನಾನ್ಯಥಾ ತೇ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಃ ।। ೫೪೩ ।।

ಕಿಂಚಾತೋ ಯದಿ ನಾಮೈವಂ ಪ್ರಕೃತಾರ್ಥೋಪಯೋಗಿ ಯತ್ ।।
ಶೃಣ್ವೇಕಾಗ್ರಮನಾಃ ಸರ್ವಂ ಯದೇವಂ ಸತಿ ವಸ್ತು ತತ್ ।। ೫೪೪ ।।

ಸ್ವಪ್ರಮೇಯೇ ಪ್ರಮಾಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರೋತ್ಯುಪನಿಷದ್ಯದಿ ।।
ಅಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಕಥಂ ತಸ್ಯಾಃ ಕುತೋಽತೋ ಮಾನತಾಽನ್ಯಥಾ ।। ೫೪೫ ।।

ನ ಚೇತ್ಕರೋತ್ಯುಪನಿಷತ್ಪ್ರಮಾಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಂ ತ್ವದೀಯಂ ವಚನಂ ಭವೇತ್ ।। ೫೪೬ ।।

ನಾಗ್ನಿರ್ದಹತಿ ಕಾಷ್ಠಾನಿ ನ ತಾಪಯತಿ ಭಾಸ್ಕರಃ ।।
ಇತಿ ಯದ್ವತ್ತಥೋಕ್ತಿಸ್ತೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೫೪೭ ।।

ಅಗ್ನಿದಾಹಾದಿವತ್ಸಾಕ್ಷಾದ್ವೇದಾಂತಜ್ಞಾನಜಂ ಫಲಮ್ ।।
ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಹಾನಾಖ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮನುಭೂಯತೇ ।। ೫೪೮ ।।

ವಿಘ್ನಂತಿ ಸ್ವಾರ್ಥಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಯಚ್ಚ ತಚ್ಚಾಪಿ ಪೇಲವಮ್ ।।
ಯಥಾ ತದುಚ್ಯಮಾನಂ ತ್ವಂ ಯಥಾವಚ್ಛ್ರೋತುಮರ್ಹಸಿ ।। ೫೪೯ ।।

ಸ್ವಪ್ರಮೇಯಾವಬೋಧೋ ಹಿ ಮಾನಾನಾಂ ಸ್ವಾರ್ಥ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ತಂ ಚೇತ್ಕುರ್ವಂತಿ ವೇದಾಂತಾಃ ಕುತಸ್ತೇಷಾಮಮಾನತಾ ।। ೫೫೦ ।।

ನ ಚ ವೇದಾಂತವಾಕ್ಯೋತ್ಥಜ್ಞಾನಸ್ಯೇಹಾಸ್ತಿ ಬಾಧಕಮ್ ।।
ಬಾಧಕಾನಾಮಪಿ ಸತಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯರೂಪತಃ ।। ೫೫೧ ।।

ಪ್ರಮಾಣಮಪ್ರಮಾಣಂ ಚ ಪ್ರಮಾಭಾಸಸ್ತಥೈವ ಚ ।।
ಕುರ್ವಂತ್ಯೇವ ಪ್ರಮಾಂ ಯತ್ರ ತದಸಂಭಾವನಾ ಕುತಃ ।। ೫೫೨ ।।

ಕಿಮೇಕವಿಷಯತ್ವೇನ ಕಿಂವಾ ವಿಷಯಭೇದತಃ ।।
ವಿರೋಧಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮಾಣಾನಾಮಿತ್ಯೇತದಭಿಧೀಯತಾಮ್ ।। ೫೫೩ ।।

ಮಾನಾಂತರೇಣ ಸಂವಾದೋ ಯದಿ ಚೇದನುವಾದಿತಾ ।।
ವಿರೋಧೋ ನ ತು ಮಾನಾನಾಂ ಸದೈಕಾರ್ಥಸಮಾಗಮೇ ।। ೫೫೪ ।।

ಭಿನ್ನಪ್ರಮೇಯತಾಯಾಂ ಚ ಶ್ರೋತ್ರಾದೀನಾಂ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಪರಸ್ಪರಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಾನ್ನಿತರಾಮವಿರುದ್ಧತಾ ।। ೫೫೫ ।।

ನ ಚೈಕಮೇವ ಸದ್ವಾಕ್ಯಂ ಕರೋತಿ ನ ಕರೋತಿ ಚ
ಪ್ರಮಾಂ ತತ್ಪ್ರತಿಷೇಧಂ ಚ ಕುರ್ವತ್ಕ್ವಚಿದಿಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೫೫೬ ।।

ಅಗ್ನಿಃ ಶೀತಸ್ತಥೋಷ್ಣಶ್ಚೇತ್ಯೇವಮಾದ್ಯುಕ್ತಿತೋ ನನು ।।
ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಾವಭಾಸೋಽಯಂ ಜಾಯಮಾನಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೫೭ ।।

ನೈಕಸ್ಮಾನ್ನಾಪಿ ಚ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥೋಽವಸೀಯತೇ ।।
ಅನೂದ್ಯೋಕ್ತ್ಯೇಕದೇಶೇನ ಶೀತೋಽಗ್ನಿರಿತಿ ಯೋಧ್ಯತೇ ।। ೫೫೮ ।।

ಸಂಭವತ್ಯೇವ ಶೀತೋಽಗ್ನಿಃ ಪ್ರಮಾಣಾಂತರಗೋಚರಃ ।।
ಮಾನಾಂತರವಿರೋಧೋಽಪಿ ತಥಾಚ ಸತಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।। ೫೫೯ ।।

ಶೀತವದ್ವಾ ಭವೇಚ್ಛೀತಃ ಶೈತ್ಯಸ್ಯಾನಪಹಾರತಃ ।।
ಏವಮಪ್ಯವಿರೋಧಃ ಸ್ಯಾದಸ್ಯ ಮಾನಾಂತರೈರಪಿ ।। ೫೬೦ ।।

ಶೈಶಿರೋಽಗ್ನಿರ್ಭವೇಚ್ಛೀತಸ್ತಥೋಷ್ಣಃ ಪಾರ್ಥಿವೋ ಭವೇತ್ ।।
ಭಿನ್ನಾರ್ಥತ್ವಾವಬೋಧಿತ್ವಾದ್ವಾಕ್ಯಯೋರ್ನ ವಿರುದ್ಧತಾ ।। ೫೬೧ ।।

ಐಕಾರ್ಥ್ಯೇ ನ ವಿರೋಧೋಽಸ್ತಿ ದ್ವ್ಯರ್ಥತ್ವೇಽಪಿ ನ ಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಮಾನಾಂತರಾಚ್ಚ ನೈವಾಸ್ತಿ ಮಾಂತರಾವಿಷಯತ್ವತಃ ।। ೫೬೨ ।।

ಅಭ್ಯುಪೇತ್ಯೈತದುದಿತಂ ನ ತು ವಾಕ್ಯವಿದಾಂ ನಯಃ ।।
ಯದನೇಕಾರ್ಥಬೋಧಿತ್ವಮೇಕಸ್ಯ ವಚಸಃ ಸತಃ ।। ೫೬೩ ।।

ಅರ್ಥೈಕತ್ವಾದಿತಿ ತಥಾ ವಾಕ್ಯಲಕ್ಷಣಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಅನೇಕಾರ್ಥಾವಬೋಧಿತ್ವೇ ನ ಸ್ಯಾಲ್ಲಕ್ಷಣವದ್ವಚಃ ।। ೫೬೪ ।।

ಏಕಮೇವ ಯದಾ ವಾಕ್ಯಂ ಕೃತ್ಸ್ನೋ ವೇದೋಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ವಾಕ್ಯಾಂತರಾಸಂಭವತಸ್ತದಾ ಕೇನ ವಿರುದ್ಧತಾ ।। ೫೬೫ ।।

ವಾಕ್ಯದ್ವಯಂ ಚೇದಥವಾ ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯಾರ್ಥಭೇದತಃ ।।
ತದಾಽಪಿ ನ ವಿರೋಧೋಽತ್ರ ವಿಭಿನ್ನಾರ್ಥಾವಬೋಧಿನೋಃ ೫೬೬ ।।

ನಾಪಿ ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಪರಾರ್ಥಂ ವಾ ವಿಹಂತ್ಯುಪನಿಷತ್ಕಚಿತ್ ।।
ಕಥಂ ಚೇದುಚ್ಯಮಾನಂ ತಚ್ಛೃಣ್ವೇಕಾಗ್ರಮನಾ ಯಥಾ ।। ೫೬೭ ।।

ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ಚೇತ್ಕುರ್ಯಾತ್ಪ್ರಮೇಯವಿಷಯಾಂ ಪ್ರಮಾಮ್ ।।
ವಿಹಂತ್ಯುಪನಿಷತ್ಸ್ವಾರ್ಥಮಿತಿ ನಿರ್ಲಜ್ಜಗೀರಿಯಮ್ ।। ೫೬೮ ।।

ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾಪ್ತಿಃ ಸರ್ವಾನರ್ಥಾತ್ಯಯಃ ಸದಾ ।।
ವೇದಾಂತಜ್ಞಾನತಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಾರ್ಥೋಽತೋಽನ್ಯಃ ಕ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೫೬೯ ।।

ನಿಷೇಧತಿ ವಿಧತ್ತೇ ವಾ ನ ಚಾಪ್ಯುಪನಿಷತ್ಕ್ರಿಯಾಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ವೈಕಸಂಬೋಧೇ ತದ್ವಾಕ್ಯೋಪಕ್ಷಯತ್ವತಃ ।। ೫೭೦ ।।

ನ ಚಾಪಿ ಕರ್ಮಕಾಂಡೋಕ್ತಿಃ ಸ್ವಾರ್ಥೇ ನ ಕುರುತೇ ಪ್ರಮಾಮ್ ।।
ಸ್ವಾರ್ಥೇ ಚ ಸಾ ಪ್ರಮಾಂ ಕುರ್ವತ್ಯಮಾನಂ ಕಥಮುಚ್ಯತೇ ।। ೫೭೧ ।।

ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾಚ್ಚ ಪ್ರಮೋತ್ಪತ್ತೇರ್ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಾದಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಪ್ರಮೈವೋತ್ಪದ್ಯತೇ ನೇತಿ ವಕ್ತುಮೇತನ್ನ ಶಕ್ಯತೇ ।। ೫೭೨ ।।

ವಿಷಯಾಪಹೃತೇರ್ನೋ ಚೇದ್ವೇದಾಂತೋಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಮೋತ್ಥಿತಿಃ ।।
ನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಬಲೀಯಸ್ತ್ವಾದನುಮಾನಪ್ರಬೋಧತಃ ।। ೫೭೩ ।।

ಯಥಾಸಿದ್ಧಾನ್ಯುಪಾದಾಯ ಕಾಮದ್ವೇಷವಶಾನುಗಃ ।।
ಇಷ್ಟಮೇವ ಸದಾ ಮೇ ಸ್ಯಾನ್ಮಾ ಭೂಚ್ಚಾನಿಷ್ಟಮಣ್ವಪಿ ।। ೫೭೪ ।।

ಸಾಧನಾನೀಷ್ಟಲಾಭಾರ್ಥಮನಿಷ್ಟಾರ್ಥಾಪನುತ್ತಯೇ ।।
ಆಚಕ್ಷಾಣಾ ಶ್ರುತಿಃ ಪುಂಸೋ ನಾನ್ಯಾರ್ಥಂ ವಕ್ತಿ ಕಂಚನ ।। ೫೭೫ ।।

ಯಥಾ ಕಾಮ್ಯಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದೌ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಗತಿಮ್ ।।
ವಿದಧನ್ನಾನೃತತ್ವಾದಿ ಕಾಮಾನಾಂ ವಕ್ತಿ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।। ೫೭೬ ।।

ನ ಚಾಪಿ ನ ಪ್ರವರ್ತಂತೇ ಪುರುಷಾಃ ಕಾಮ್ಯಕರ್ಮಸು ।।
ಯತೋಽತತ್ತ್ವವಿದಾಂ ಕಾಮೋ ನ ಕದಾಚಿನ್ನಿವರ್ತತೇ ।। ೫೭೭ ।।

ಅಕಾಮತಃ ಕ್ರಿಯಾ ಕಾಚಿದೃಶ್ಯತೇ ನೇಹ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।।
ಯದ್ಯದ್ಧಿ ಕುರುತೇ ಕಿಂಚಿತ್ತತ್ತತ್ಕಾಮಸ್ಯ ಚೇಷ್ಟಿತಮ್ ।। ೫೭೮ ।।

ಸ ಯಥಾಕಾಮ ಇತ್ಯಾದಿರೇಷೋಽರ್ಥಶ್ಚ ಸವಿಸ್ತರಃ ।।
ವಕ್ಷ್ಯತೇಽಕಾಮಯಮಾನಶ್ಚ ತಥಾಽಕುರ್ವನ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೫೭೯ ।।

ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಪ್ರಧ್ವಂಸಾನ್ನ ಕೃತ್ಸ್ನಾತ್ಮಾವಬೋಧಿನಃ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತೌ ವಾ ನಿವೃತ್ತೌ ವಾ ಗುಣಭಾವಃ ಸದೇಷ್ಯತೇ ।। ೫೮೦ ।।

ಅತೋ ನಿರ್ವಿಷಯತ್ವಾದಿ ಬ್ರಹ್ಮೈಕತ್ವಾದ್ಯದೀರಿತಮ್ ।।
ತತ್ಸರ್ವಂ ಪರಿಹೃತಂ ಹೇಯಂ ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೫೮೧ ।।

ನ ನಿವರ್ತಯಿತುಂ ಶಕ್ತಂ ರಾಗಾದ್ಯಾಕೃಷ್ಟಚೇತಸಃ ।।
ಶಾಸ್ತ್ರಂ ವಿರಕ್ತಚಿತ್ತಾನ್ವಾ ನ ಪ್ರವರ್ತಯಿತುಂ ಕ್ಷಮಮ್ ।। ೫೮೨ ।।

ಇಷ್ಟಾನಿಷ್ಟಕಲಾನೀತಿ ಸಾಧನಾನಿ ಪ್ರಕಾಶಯೇತ್ ।।
ನ ನಿವೃತ್ತಿಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ವಾ ಪುಂಸಃ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಕರೋತಿ ತತ್ ।। ೫೮೩ ।।

ಅಪಿ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಸಮುಲ್ಲಂಘ್ಯ ರಾಗಾದಿಬಲವತ್ತಯಾ ।।
ಪ್ರವರ್ತಮಾನಾಃ ಪುರುಷಾ ದೃಶ್ಯಂತೇಽದ್ಯಾಪಿ ಕಾಮಿನಃ ।। ೫೮೪ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಬಂಧಾನಿಷ್ಟಾನಿಷ್ಟಫಲೋದಯಾನ್ ।।
ಶಾಸ್ತ್ರಂ ತ್ವಾದಿತ್ಯವತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ತಾನ್ಸದಾ ।। ೫೮೫ ।।

ತೇಷು ಶಾಸ್ತ್ರೈಕದೀಪೇಷು ಸಾಧ್ಯಸಾಧನವರ್ತ್ಮಸು ।।
ಯಥಾರುಚಿ ಪ್ರವರ್ತಂತೇ ಪುರುಷಾ ನ ತು ಶಾಸ್ತ್ರತಃ ।। ೫೮೬ ।।

ವಿಧಿಶಾಸ್ತ್ರಸ್ಯ ನೈವಾತೋ ವೇದಾಂತಾ ಬಾಧಕಾಃ ಸದಾ ।।
ನ ಚ ನಿರ್ವಿಷಯಂ ತತ್ಸ್ಯಾನ್ಮೇಯಭೇದಾತ್ತ್ವಗಾದಿವತ್ ।। ೫೮೭ ।।

ಕೇಚಿತ್ತು ಪಂಡಿತಂಮನ್ಯಾ ವಿರೋಧೀನಿ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಸಂಭಾವಯಂತಿ ಮಾನಾನಿ ಸರ್ವಾಣ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುನಿ ।। ೫೮೮ ।।

ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಭಿರ್ಯತೋ ಭಿನ್ನಾ ಮಿಥಃ ಶಬ್ದಾದಯಸ್ತ್ವಮೀ ।।
ಮೀಯಂತೇ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೫೮೯ ।।

ಶಬ್ದಾದ್ಯರ್ಥೋಪಲಬ್ಧಾರಃ ಕರ್ತಾರಶ್ಚ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್ ।।
ಯಸ್ಮಾದಿಹಾನುಮೀಯಂತೇ ತಸ್ಮಾಲ್ಲಿಂಗವಿರೋಧಿತಾ ।। ೫೯೦ ।।

ತಥಾಽಽಗಮವಿರೋಧಂ ಚ ಗ್ರಾಮಕಾಮಾದಿಭೇದತಃ ।।
ಉದ್ಭಾಸಯಂತಿ ಸಂಹೃಷ್ಟಾ ಬ್ರಹ್ಮೈಕತ್ವಪ್ರದೂಷಕಾಃ ।। ೫೯೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈಕತ್ವವಿರೋಧೋ ವಃ ಕಥಂ ಭಿನ್ನಾರ್ಥಬುದ್ಧಿಭಿಃ ।।
ಇತಿ ಬ್ರಹ್ಮವಿದೋಪೇತ್ಯ ಪ್ರಷ್ಟವ್ಯಾ ಭೇದವಾದಿನಃ ।। ೫೯೨ ।।

ಕಿಂ ಭೋಃ ಶಬ್ದಾದಿಭೇದೇನ ಖಸ್ಯೈಕತ್ವಂ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ನ ಚೇದ್ವಿರುಧ್ಯತೇಽಥೋಚ್ಚೈರ್ವಿರೋಧಃ ಕಿಮೀತೀರ್ಯತೇ ।। ೫೯೩ ।।

ಸತ್ಪರಿಚ್ಛೇದಕೈರ್ನಾಪಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯೈರ್ಗ್ರಹೋ ಭವೇತ್ ।।
ವ್ಯಾವೃತ್ತೇರನ್ಯತೋಭಾವಮಾತ್ರಾಯಾಃ ಕೇನಚಿತ್ಕಚಿತ್ ।। ೫೯೪ ।।

ದ್ವೈತಗ್ರಾಹಿ ಯಥಾ ಮಾನಂ ನ ಕಿಂಚಿದಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ತಥೋದರ್ಕೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ನಾತೋ ಮಾನವಿರೋಧಿತಾ ।। ೫೯೫ ।।

ಯಚ್ಚೋಕ್ತಮನುಮೀಯಂತೇ ಪ್ರತಿದೇಹಂ ಪೃಥಗ್ವಿಧಾಃ ।।
ಶಬ್ದಾದ್ಯರ್ಥೋಪಲಬ್ಧಾರಃ ಕರ್ತಾರಶ್ಚಾಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೫೯೬ ।।

ಭಿನ್ನಾಃ ಕೈರನುಮೀಯಂತ ಇತಿ ಪೃಷ್ಟೋ ವದೇದ್ಯದಿ ।।
ಅಸ್ಮಾಭಿರ್ಲಿಂಗಕುಶಲೈರಿತ್ಯೇತಚ್ಚ ನ ಯುಕ್ತಿಮತ್ ।। ೫೯೭ ।।

ಅನನ್ಯಮಾನಮೇಯೇಽರ್ಥೇ ನ ಭೇದಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ಪರಾಙ್ಭಾನಪ್ರಮೇಯಾಶ್ಚ ನಾಽಽತ್ಮಾನಃ ಸ್ತಂಭಕುಂಭವತ್ ।। ೫೯೮ ।।
ಅನುಮಾಕುಶಲಾ ಯೂಯಂ ಕ ಇತ್ಯೇತದ್ವಿಭಾಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೫೯೯ ।।

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೇಷು ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್ ।।
ನಾನುಮಾಕೌಶಲಂ ತಾವತ್ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ತೇಷು ವಿದ್ಯತೇ ।। ೬೦೦ ।।

ದೇಹಾದಿಸಾಧನಾಸ್ತಸ್ಮಾದ್ವಯಮಾತ್ಮಾನ ಏವ ಹಿ ।।
ಭೂರಿಸಾಧನಸಾಧ್ಯತ್ವಾತ್ಕ್ರಿಯಾಣಾಂ ನೋ ವಿಭಿನ್ನತಾ ।। ೬೦೧ ।।

ಭೂರಿಸಾಧನಸಾಧ್ಯತ್ವಾತ್ಕ್ರಿಯಾಣಾಮಿತಿ ಚೇದ್ಭವೇತ್ ।।
ಹೇತುಸ್ತವಾಪ್ಯನೇಕತ್ವಮೇಕಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೬೦೨ ।।

ಆತ್ಮಾದೀನಾಂ ಕ್ರಿಯಾಸ್ತಿತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ಕಾರಕತ್ವತಃ ।।
ಅಗ್ನ್ಯಾದೀನಾಮಿವ ತತ ಆತ್ಮಾನೇಕತ್ವಮಾಪತೇತ್ ।। ೬೦೩ ।।

ಅನುಮಾಽಪಿ ಕ್ರಿಯಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಭವತೈವಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಶರೀರೇಂದ್ರಿಯಬುದ್ಧ್ಯಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ಸ್ಯಾದನೇಕತಾ ।। ೬೦೪ ।।

ಬಹುಸಾಧನಸಾಧ್ಯತ್ವಾತ್ಕ್ರಿಯಾಣಾಮಿತಿಹೇತುತಃ ।।
ಏವಂಲಕ್ಷಣಹೇತೂಕ್ತಿರ್ಮೌರ್ಖ್ಯಲಿಂಗಂ ಭವೇದತಃ ।। ೬೦೫ ।।

ಗುಣಕ್ರಿಯಾಣಾಂ ಸರ್ವಾಸಾಂ ಕರ್ತೃಮಾತ್ರವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಅನೈಕಾಂತಿಕತಾ ಹೇತೋಸ್ತಥಾ ವಃ ಸಂಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೬೦೬ ।।

ಅಪಕ್ಷಧರ್ಮತಾ ಹೇತೋರ್ನಾಮರೂಪಾಶ್ರಯತ್ವತಃ ।।
ಧರ್ಮಾಭಾವಾತ್ಪ್ರತೀಚಶ್ಚ ತದ್ಭೇದೇ ಹೇತುತಾ ಕುತಃ ।। ೬೦೭ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಂತೋ ದೇಹಾಃ ಸ್ಯುರ್ವಿವಾದೋ ಯೇಷು ವರ್ತತೇ ।।
ಶರೀರತ್ವಾವಿಶೇಷತ್ವಾತ್ಪ್ರತಿವಾದಿಶರೀರವತ್ ।। ೬೦೮ ।।

ತಥೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿವಿಷಯೇಪ್ವಪಿ ಯೋಜಯೇತ್ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾಚ್ಚಾಽಽತ್ಮನಸ್ತಥಾ ।। ೬೦೯ ।।

ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯ ಏಕಾತ್ಮಾ ಸರ್ವದೇಹೇಷು ಸರ್ವದಾ ।।
ನಾನಾತ್ಮವದನೇಕತ್ವಂ ಕಶ್ಚಿದಾತ್ಮನಿ ವೀಕ್ಷತೇ ।। ೬೧೦ ।।

ಅನುಮಾನಾದನೇಕತ್ವಮಾತ್ಮನೋ ಯೇ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ತೇಷಾಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನೇನ ಬಾಧೋ ಲಿಂಗಧಿಯೋ ಭವೇತ್ ।। ೬೧೧ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಮಶ್ವಮೇಧಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಜಗಜ್ಜನಿಸ್ಥಿತಿಧ್ವಂಸಾ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಿಧ್ಯಂತಿ ತತ್ಪರಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯ ಯಥಾವದುಪದರ್ಶಿತಮ್ ।। ೧ ।।

ತಸ್ಯೋಪನಿಷದಿತ್ಯುಕ್ತಂ ತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾಽತ್ರಾಧುನೋಚ್ಯತೇ ।।
ಆ ಮೈತ್ರೇಯ್ಯಾಃ ಪರಬ್ರಹ್ಮಸತ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೨ ।।

ಸೃಷ್ಟಿಪ್ರಸ್ತಾವ ಏತಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಾಣಾದೇರ್ಜನ್ಮ ಸೂತ್ರಿತಮ್ ।।
ಯತೋಽತಃ ಪ್ರಾಣಸಂಬಂಧಾತ್ಪೂರ್ವಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಪ್ರಪಂಚ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ತತಃ ಪರೇಣ ಲೋಕಾದೇರಪಿ ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿದೈವಂ ಚ ದೇವತಾಕರಣಾಶ್ರಯಮ್ ।। ೪ ।।

ಪ್ರಾಣಾದಿ ಸರ್ವಮೇವೇದಂ ಪಂಚಭೂತಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ।।
ನ ಹಿ ಭೂತಾತಿರೇಕೇಣ ಪ್ರತೀಚಃ ಕಿಂಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।। ೫ ।।

ಪ್ರಾಣಾ ವೈ ಸತ್ಯಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಕೇ ಪ್ರಾಣಾ ಇತಿ ಯತ್ನತಃ ।।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಂತೇಽಥ ತೇ ಪ್ರಾಣಾಸ್ತಥೋಪನಿಷದಶ್ಚ ಯಾಃ ।। ೬ ।।

ಪ್ರಾಣೇನ ಮಧ್ಯಮೇನಾನ್ನಂ ಜಗ್ಧಂ ವಾಗಾದಿತರ್ಪಣಮ್ ।।
ಯಥಾ ಕರೋತಿ ತದ್ವಾಚ್ಯಂ ಪ್ರಾಣೋಪನಿಷದಶ್ಚ ಯಾಃ ।। ೭ ।।

ಯೋ ಹ ವಾ ಇತಿ ಪ್ರಶ್ನೋಕ್ತಿಸ್ತಸ್ಯಾಯಮಿತಿ ನಿರ್ಣಯಃ ।।
ಶರೀರೇಽಭ್ಯಾಹಿತಃ ಪ್ರಾಣೋ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಪ್ರತ್ಯಾಹಿತಸ್ತಥಾ ।। ೮ ।।

ವಿಷಯೇಷ್ವನಭಿಷ್ವಂಗಾಚ್ಛಿಶುಃ ಪ್ರಾಣೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ವಾಗಾದೇರಿವ ನಾಽಽಸಂಗೋ ಯತಃ ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೯ ।।

ಶೀರ್ಷಣ್ಯಪ್ರಾಣಸಂಸ್ಥಾ ಯೇ ಶಬ್ದಾದ್ಯಾಸಂಗಲಕ್ಷಣಾಃ ।।
ಭ್ರಾತೃವ್ಯಾಸ್ತೇ ಸಹೋತ್ಪತ್ತೇಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಪಹಾರತಃ ।। ೧೦ ।।

ಶರೀರಮಸ್ಯಾಽಽಧಾನಂ ಸ್ಯಾಚ್ಛರೀರೇಽವಸ್ಥಿತೋ ಯತಃ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯವೃತ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಾಣೋಽಯಂ ತಸ್ಮಾದಾಧಾನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೧ ।।

ಶರೀರಾಶ್ರಯಿಣಂ ಪ್ರಾಣಂ ಯತೋ ವಾಗಾದಯಃ ಶ್ರಿತಾಃ ।।
ಅಲಂ ಸ್ವಕಾರ್ಯನಿಷ್ಪತ್ತೌ ನ ತು ಪ್ರಾಣೈಕಸಂಶ್ರಿತಾಃ ।। ೧೨ ।।

ಪ್ರತಿ ಪ್ರತ್ಯಾಹಿತತ್ವಾಚ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಾಧಾನಂ ಶಿರೋ ವಿದುಃ ।।
ಶಿರೋದೇಶವಿಶೇಷೇಷು ಪ್ರತಿ ಪ್ರತಿ ಸ ಆಹಿತಃ ।। ೧೩ ।।

ಅನ್ನಪಾನಸಮುತ್ಥಾ ಹಿ ಶಕ್ತಿಃ ಪ್ರಾಣೋ ಬಲಂ ತಥಾ ।।
ಬಲಾವಷ್ಟಂಭ ಏತಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಾಣೋ ದೇಹೇಽವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೧೪ ।।

ಅಬಲ್ಯಂ ನೀತ್ವೇತಿ ತಥಾ ಪ್ರಾಣೋತ್ಕ್ರಾಂತಿಃ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಉಚ್ಛ್ಟ್ವಾಸಾದಿಕ್ರಿಯಂ ಕೇಚಿದ್ವಾಯುಂ ಸ್ಥೂಣಾಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೧೫ ।।

ಜಾಠರಾಗ್ನ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಾಜ್ಜಗ್ಧಮನ್ನಂ ತ್ರಿಧಾ ಕ್ರಮಾತ್ ।।
ಪರಿಣಾಮಂ ವ್ರಜತ್ಯತತ್ಸ್ಥೂಲಮಧ್ಯಮಸೂಕ್ಷ್ಮತಃ ।। ೧೬ ।।

ಸ್ಥೂಲಾಂಶಃ ಪೃಥಿವೀಮೇತಿ ಪುರೀಷಂ ಮೂತ್ರಮೇವ ಚ ।।
ಸ್ಥೂಲದೇಹೋಪಚಿತ್ಯರ್ಥೋ ಮಧ್ಯಮೋಂಽಶಃ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಃ ।। ೧೭ ।।

ಯಸ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮೋ ರಸೋಽನ್ನಸ್ಯ ಭಾಗೋಽಮೃತಮಿತೀರ್ಯತೇ ।।
ಸ ಹೃದ್ದೇಶಂ ಸಮಾಗಮ್ಯ ನಾಡೀಮಧ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಃ ।। ೧೮ ।।

ಹೃದಯಾದ್ವಿಪ್ರಕೀರ್ಣಾಭಿರ್ನಾಡೀಭಿರ್ಲಿಂಗದೇವತಾಃ ।।
ಪ್ರೀಣಯನ್ನುಪಚಿನ್ವಶ್ಚ ದಾಮಾನ್ನಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೯ ।।

ದೇಹಂ ರಸಾದಿನಾ ಬದ್ಧ್ವಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಂಶೇನ ಶಿಶುಂ ತಥಾ ।।
ಪಾಶದ್ವಯಾಭಿಸಂಬಂಧಾದನ್ನಂ ದಾಮೇತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೨೦ ।।

ದಾಮ ಪ್ರತನುತಾಂ ಯಾತಿ ಯದಾ ಕರ್ಮಕ್ಷಯಾತ್ತದಾ ।।
ಯಥಾಸ್ವಂ ಯಾಂತ್ಯಥ ಪ್ರಾಣಾ ದೇಹಾದುಚ್ಛಿನ್ನಬಂಧನಾಃ ।। ೨೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಾಧಾನಸಮೂಢಸ್ಯ ಶಿಶೋಸ್ತಸ್ಯೈವ ಕಾಶ್ಚನ ।।
ಅಕ್ಷ್ಣ್ಯುಪನಿಷದೋ ವಾಚ್ಯಾಸ್ತಮೇತಾ ಇತ್ಯತಃ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೨ ।।

ಉಪಾಸತೇಽಕ್ಷಣಿ ಪ್ರಾಣಂ ರುದ್ರಾದ್ಯಾಃ ಸಪ್ತ ದೇವತಾಃ ।।
ಅಕ್ಷೀಣಾ ಇತಿ ತಾ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ನಾನ್ನಕ್ಷಯಮುಪಾಶ್ನುತೇ ।। ೨೩ ।।

ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಪ್ರತ್ಯಾಹಿತಂ ಪ್ರಾಣಮೃಷಯಃ ಪ್ರಾಣಸಂಜ್ಞಕಾಃ ।।
ರುದ್ರಾದ್ಯ ಮಧ್ಯಮೇ ಯತ್ನಾತ್ಸತತಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।। ೨೪ ।।

ಅಕ್ಷಣ್ಯೇವ ಯತಃ ಪೂರ್ವಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೋ ದೇವತಾಗಣಃ ।।
ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಕಾರಣಾರ್ಥೋಽಥಂ ಶ್ಲೋಕಸ್ತಸ್ಮಾದುದಾಹೃತಃ ।। ೨೫ ।।

ವಿಶ್ವರೂಪಂ ಯಶೋ ಜ್ಞೇಯಂ ಶಬ್ದಾದ್ಯರ್ಥಾವಭಾಸಕಮ್ ।।
ತೇಜಸ್ತಚ್ಚಾಪ್ಯನೇಕಾತ್ಮವಿಭಿನ್ನಾರ್ಥಾವಭಾಸನಾತ್ ।। ೨೬ ।।

ತೀರೇ ತಸ್ಯಾಽಽಸತೇ ಸಪ್ತ ವಾಯವಃ ಕರಣಾಶ್ರಯಾಃ ।।
ಋಷಯಶ್ಚ ಯಶಶ್ಚೇತಿ ಪ್ರಾಣಾ ಉಕ್ತೇನ ಹೇತುನಾ ।। ೨೭ ।।

ವಕ್ತೃತ್ವಾತ್ತೃತ್ವಭೇದೇನ ವಾಗ್ದ್ವಿಧೈಕೈವ ಭಿದ್ಯತೇ ।।
ಸಪ್ತಮೀ ಚಾಷ್ಟಮೀ ಚೇತಿ ಸೈವೈಕಾ ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ತತಃ ।। ೨೮ ।।

ವರ್ಣನಿಷ್ಪಾದನಂ ವಾಚಾ ತಥಾಽಽದ್ಯರಸವೇದನಮ್ ।।
ಭವೇದ್ದ್ವಿಕರ್ಮಸಂಯೋಗಾತ್ಸಪ್ತಮೀ ಚಾಷ್ಟಮೀ ಚ ವಾಕ್ ।। ೨೯ ।।

ವಿಶಿಷ್ಟಾಹ್ವಾನಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮೃಷೀಣಾಮುತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಇಮಾವೇವೇತಿ ಚ ತಥಾ ಫಲವತ್ಸ್ಯಾದುಪಾಸನಮ್ ।। ೩೦ ।।

ಸರ್ವಸ್ಯೇತಿ ಫಲೋಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದುಕ್ತೋಪಾಸನಕರ್ಮಣಃ ।।
ಅನ್ನಾತ್ತೃತ್ವನಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಸರ್ವಮಸ್ಯೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೧ ।।

॥ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಪ್ರಾಣೋಪನಿಷದಶ್ಚೋಕ್ತಾಃ ಪ್ರಾಣಾಶ್ಚಾಪಿ ಸಮಾಸತಃ ।।
ಯತ್ತು ತೇಷಾಂ ಪರಂ ಸತ್ಯಂ ತದಿದಾನೀಂ ನಿರೂುಪ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ಪ್ರಾಣಾಃ ಕಿಮಾತ್ಮಕಾಸ್ತೇಷಾಂ ಕಥಂ ಸತ್ಯತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಇತ್ಯೇವಮಾದಿ ವಕ್ತವ್ಯಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ಪರ ಆಗಮಃ ।। ೨ ।।

ಪಂಚಭೂತಸತತ್ತ್ವಾನಾಂ ಶರೀರಕರಣಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ಸ್ವರೂಪನಿಶ್ಚಯಾರ್ಥಾಯ ಪ್ರಾರಬ್ಧಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಪರಮ್ ।। ೩ ।।

ಯದುಪಾಧಿನಿಷೇಧೋಕ್ತ್ಯಾ ನೇತೀತಿ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಆವಿಶ್ಚಿಕೀರ್ಷಿತಂ ತತ್ತ್ವಂ ತದೇತದಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೪ ।।

ಸ್ವತೋಽರೂಪಂ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತದವಿದ್ಯಾದಿಹೇತುತಃ ।।
ದ್ವಿರೂಪಮಿತಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಂ ವಿಯದ್ವತ್ಕುಂಭಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೫ ।।

ರೂಪೇ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ವಿದ್ಯಾನ್ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತೇ ಸವಾಸನೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈವ ರೂಪ್ಯತೇ ತಾಭ್ಯಾಂ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ನ ಹಿ ರೂಪವತ್ ।। ೬ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರೋಪಾಧ್ಯೇತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ।।
ತದೇವ ಜ್ಞಾತೃತಾಮೇತಿ ಬುದ್ಧ್ಯುಪಾಧಿಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೭ ।।

ತದ್ವೃತ್ತ್ಯುಪಾಧಿಸಂಸ್ಥಂ ಸತ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ದೇವತೇಂದ್ರಿಯಸಂಬಂಧಂ ತತ್ತತ್ತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೮ ।।

ತಥಾ ದೇಹಾದಿಸಂಬಂಧಂ ದುಃಖಜಾತ್ಯಾದಿಮದ್ಭವೇತ್ ।।
ಗೋಧನಾದ್ಯಭಿಮಾನ್ಯೇವಂ ಧನೀ ಗೋಮಾನಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೯ ।।

ಅಂತರ್ಯಾಮೀ ತಥಾ ಸಾಕ್ಷೀ ಸರ್ವಜ್ಞಶ್ಚೇತ್ಯವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಧ್ಯಾಸೈಶ್ಚ ತತ್ಕಾರ್ಯೈರಪ್ರಮೇಯಂ ಪ್ರಮೀಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ಏಕಂ ತಾವದಿದಂ ರೂಪಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಮೋಹಹೇತುಜಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಧೀಗಮ್ಯಂ ರೂಪಂ ವಾಸ್ತವಮಾತ್ಮನಃ ।। ೧೧ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ದ್ವಿತೀಯಾಸಂಭವಾದಜಮ್ ।।
ನ ವಾಕ್ಯಪದಯೋರರ್ಥೋ ಭೇದಸಾಮಾನ್ಯವರ್ಜನಾತ್ ।। ೧೨ ।।

ನ ಪ್ರಮಾಣಾಂತರೈರ್ಗಮ್ಯಂ ಪರಾಗ್ಘೇತ್ವಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ಅನಪೇಕ್ಷಿತಮಾತ್ರಾದಿ ತದವಿದ್ಯಾಸಮನ್ವಯಾತ್ ।। ೧೩ ।।

ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ದ್ವಿತೀಯಸ್ತ್ವಾತ್ಮನೋ ಭವೇತ್ ।।
ಅನಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯೋಽತೋಽಹಂ ಸ್ವತ ಏಕೋಽಸ್ಮಿ ಕೇವಲಃ ।। ೧೪ ।।

ಯನ್ನಿಷೇಧಮುಖೇನೇದಂ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಮವಧಿಂ ಕೃತ್ವಾ ದ್ವೇ ರೂಪೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಸ್ತ್ವಿಮೇ ।। ೧೫ ।।

ಅವಧಾರಣಾಯ ವಾವೇತಿ ದ್ವೇ ಏವೇತಿ ವಿನಿಶ್ಚಿತೌ ।।
ಸಮುಚ್ಚಿತೇ ಸಜಾತೀಯೈರುತ್ತರೈಸ್ತೇ ವಿಶೇಷಣೈಃ ।। ೧೬ ।।

ವಾವಶಬ್ದಂ ಚಶಬ್ದೇನ ಪ್ರತ್ಯಾಹೃತ್ಯಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಮೂರ್ತಮೇವ ಚ ತದ್ರೂಪಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಮೂರ್ತಮೇವ ಚ ।। ೧೭ ।।

ಅವಿದ್ಯಾವತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದಿಲಕ್ಷಣೈಃ ।।
ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ನ ಧರ್ಮಾಣಾಂ ಮಿಥಃ ಸಂಗತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೮ ।।

ವಿಶೇಷ್ಯಾರ್ಥೈಕತಂತ್ರತ್ವಾದ್ಧರ್ಮಾಣಾಂ ನ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ತಥಾಽನಪೇಕ್ಷತಸ್ತೇಷಾಂ ಸಂಗತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕದಾಚನ ।। ೧೯ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಪುರುಷಾಂತಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ತಮಸ್ವಿನೋಽಥ ದ್ವೇ ರೂಪೇ ತದನ್ಯಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೨೦ ।।

ಕ್ಲೃಪ್ತಸರ್ಪಾದಿಭಿರ್ಯದ್ವದಜ್ಞಾತಾಯಾಃ ಸ್ರಜಃ ಸದಾ ।।
ವಾಸ್ತವೋಽವಾಸ್ತವೋ ವಾ ನ ವ್ಯತಿರೇಕೋ ನ ಚಾನ್ವಯಃ ।। ೨೧ ।।

ತದ್ವನ್ನ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ದ್ವೇ ಸ್ವತಃ ಸದಾ ।।
ನಾಪಿ ಚಾವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತೇ ತು ಬ್ರಹ್ಮೈವ ನಿರ್ದ್ವಯಮ್ ।। ೨೨ ।।

ಅಣ್ವಾದ್ಯವಯವಂ ಮೂರ್ತಂ ಪೀನಂ ಸಂಸ್ಥಾನವದೃಢಮ್ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧಮಮೂರ್ತಂ ಸ್ಯಾನ್ನಿರಂಶಂ ದೇಶವನ್ನ ಚ ।। ೨೩ ।।

ಮರ್ತ್ಯಂ ಮರಣಧರ್ಮಿ ಸ್ಯಾದ್ಯದ್ವಿನಶ್ವರಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಅಮೃತಂ ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ಚ ಧ್ರುವಂ ಯನ್ನ ವಿಪದ್ಯತೇ ।। ೨೪ ।।

ಆಶ್ರಿತಂ ಸ್ಥಿತಮತ್ರ ಸ್ಯಾದ್ಗತ್ವಾಽವ್ಯಾಪ್ಯ ಚ ತಿಷ್ಠತಿ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ತಥಾ ಯತ್ಸ್ಯಾದೇತ್ಯೇವ ನ ತು ತಿಷ್ಠತಿ ।। ೨೫ ।।

ಸದಿತಿ ವ್ಯಕ್ತರೂಪಂ ಯದ್ಗೃಹ್ಯಮಾಣವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ತ್ಯದಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ತಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೬ ।।

ಕ್ಷಿತಿರ್ಜಲಂ ತಥಾ ವಹ್ನಿರಿತ್ಯೇತನ್ಮೂರ್ತಮು್ಚ್ಯತೇ ।।
ಭೂತದ್ವಯಮಮೂರ್ತಂ ಚ ವಾಯುಶ್ಚಾಽಽಕಾಶಮೇವ ಚ ।। ೨೭ ।।

ಮೂರ್ತಂ ಮರ್ತ್ಯಂ ಸ್ಥಿತಂ ಸಚ್ಚ ಕ್ಷಿತ್ಯಬಗ್ನಿತ್ರಯಂ ವಿದುಃ ।।
ಅಮೂರ್ತಾಮೃತಯತ್ತ್ಯತ್ತು ವಾಯ್ವಾಕಾಶದ್ವಯಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ।। ೨೮ ।।

ಮೂರ್ತತ್ವಾದೇವ ಮರ್ತ್ಯಂ ತನ್ಮರ್ತ್ಯತ್ವಾದೇವ ತತ್ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಸ್ಥಿತತ್ವಾದಿಂದ್ರಿಯಗ್ರಾಹ್ಯಂ ನಿರ್ಧಾರ್ಯೇದಂತಯಾ ಪೃಥಕ್ ।। ೨೯ ।।

ಸೋಪಾಖ್ಯತ್ವಾನ್ನ ತದ್ವ್ಯಾಪಿ ಕ್ವಚಿದೇಕಾಂಶವತ್ಸ್ಥಿತೇಃ ।।
ಸ್ಥಿತತ್ವಾಚ್ಚಾಪಿ ತನ್ಮರ್ತ್ಯಂ ಮರ್ತ್ಯತ್ವಾನ್ಮೂರ್ತಮೇವ ಚ ।। ೩೦ ।।

ಅಮೂರ್ತತ್ವಾದಮರ್ತ್ಯಂ ತದ್ಯದ್ವ್ಯಾಪಿ ತ್ಯದತೀಂದ್ರಿಯಮ್ ।।
ಅತೀಂದ್ರಿಯತ್ವಾತ್ತದ್ವ್ಯಾಪಿ ವ್ಯಾಪಿತ್ವಾಚ್ಚಾಮೃತಂ ತತಃ ।। ೩೧ ।।

ಅಸ್ಥಿತತ್ವಾದಮೂರ್ತಂ ತದಾಕಾರವ್ಯಕ್ತಿವರ್ಜಿತಮ್ ।।
ಹೇತುತತ್ಫಲರೂಪೇಣ ಮೂರ್ತಾದೇಃ ಸಂಗತಿರ್ಮಿಥಃ ।। ೩೨ ।।

ಅಕ್ಷಸೂತ್ರವದನ್ಯೋನ್ಯಂ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಸ್ಯಾಪ್ರಹಾಣತಃ ।।
ಹೇತುತದ್ವತ್ತಯಾ ಜ್ಞೇಯಾಽಮೂರ್ತಾದೇರಪಿ ಸಂಗತಿಃ ।। ೩೩ ।।

ಸಂಭವೇಽನ್ಯತಮಸ್ಯಾಪಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸಂಭವೋ ಯತಃ ।।
ಅತೋಽವಧಾರಣಾರ್ಥಾಯ ತತ್ರೈವಗ್ರಹಣಂ ಕೃತಮ್ ।। ೩೪ ।।

ತಯೋರುದ್ದಿಷ್ಟಯೋರ್ಮೂರ್ತಂ ಪ್ರಥಮಂ ತಾವದುಚ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ಯದ್ವಾಯ್ವಂತರಿಕ್ಷಾಭ್ಯಾಂ ಭೂತತ್ರಯಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೫ ।।

ಮೂರ್ತಂ ಸಂಸ್ಥಾನವದ್ಧ್ಯೇತತ್ತಥಾ ಮರ್ತ್ಯಂ ವಿನಾಶವತ್ ।।
ಏತತ್ಸ್ಥಿತಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಮೇತತ್ಸತ್ಸವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೩೬ ।।

ಚತುರ್ವಿಶೇಷಣಸ್ಯಾಸ್ಯ ಕ್ಷಿತ್ಯವಗ್ನ್ಯಾತ್ಮಕಸ್ಯ ಹಿ ।।
ಚತುಷ್ಟಯರಸತ್ವಾರ್ಥಂ ಪುನರುಚ್ಚಾರಣಂ ಕೃತಮ್ ।। ೩೭ ।।

ಸರ್ವವ್ಯಾಪೀ ರಸೋ ಹ್ಯೇಷ ಶಶ್ವತ್ತಪತಿ ಯೋ ರವಿಃ ।।
ಚತುಷ್ಟಯಾನ್ವಯಾದೇಷ ಭೂತತ್ರಯರಸಃ ಸ್ಮೃತಃ ।। ೩೮ ।।

ಯ ಏಷ ತಪತೀತ್ಯತ್ರ ಮಂಡಲಂ ಪರಿಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಚತುಷ್ಟಯಂ ಹಿ ಮೂರ್ತಾದಿ ಮಂಡಲೇ ಗೃಹ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೩೯ ।।

ಚತುರ್ಣಾಮನ್ವಯೋ ಹೀತಿ ಹೇತುನಾಽತ್ರ ವಿಭಾವ್ಯತೇ ।।
ಸತಶ್ಚ ಗ್ರಹಣಂ ವಿದ್ಯಾಚ್ಚತುರ್ಣಾಮುಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೪೦ ।।

ಕೃಷ್ಣಸಾರಂ ಯಥಾ ಸ್ಥಾನಂ ಚಕ್ಷುಷಃ ಕರಣಾತ್ಮನಃ ।।
ತಥಾ ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಸ್ಯ ಮಂಡಲಂ ಕರಣಾತ್ಮನಃ ।। ೪೧ ।।

ಉತ್ಸರ್ಗಾದ್ರೂಪನಿರ್ಮಾಣೇ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಂ ತೇಜಸೋ ಯತಃ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ರಸತ್ವನಿರ್ದೇಶಃ ಕ್ರಿಯತೇ ಮಂಡಲಾತ್ಮನಿ ।। ೪೨ ।।

ಅಷ್ಕ್ಲಿನ್ನಃ ಪಾರ್ಥಿವೋ ಧಾತುಸ್ತೇಜಸಾ ಪರಿಪಚ್ಯತೇ ।।
ಅಂಕುರಾದ್ಯಭಿನಿಷ್ಪತ್ತೌ ಮುಖ್ಯತೈವಂ ಹಿ ತೇಜಸಃ ।। ೪೩ ।।

ಸಾರಸ್ತ್ರಯಾಣಾಂ ಭೂತಾನಾಂ ರಸೋ ಮಂಡಲಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಏತತ್ಸಾರಾಣಿ ಹಿ ತ್ರೀಣಿ ಭೂತಾನ್ಯಾಹುರ್ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।। ೪೪ ।।

ಮಂಡಲಾಯತನೇ ಯತ್ತು ಕಾರಣಂ ಸಂಶ್ರಿತಂ ವಿಭೋಃ ।।
ವಿರಾಜೋ ದೇವದೇವಸ್ಯ ತದಿದಾನೀಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೪೫ ।।

ಆದಿತ್ಯಾಂತರ್ಗತಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಣಾತ್ಮಾಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ವಾಯ್ವಾಕಾಶರಸತ್ವೇನ ತತ್ರಾಮೂರ್ತಾನ್ವಯೋ ಯತಃ ।। ೪೬ ।।

ಕಲಿಂಗಾರಂಭಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ವಾಯ್ವಾಕಾಶಸಮುದ್ಭವಃ ।।
ಈಶ್ವರಾತ್ಕಾರಣಾದ್ಯಸ್ಮಾಲ್ಲಿಂಗಂ ತೇನ ರಸಸ್ತಯೋಃ ।। ೪೭ ।।

ವಾಯ್ವಾಕಾಶರಸೋ ಹ್ಯೇಷ ಇತಿ ಹೇತುಃ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।।
ತ್ಯಸ್ಯ ಹ್ಯೇಷ ರಸ ಇತಿ ಯಥೋಕ್ತೋ ಮಂಡಲಾತ್ಮನಿ ।। ೪೮ ।।

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ರಸಂ ಕೇಚಿತ್ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಕಾರಣಂ ರಸಶಬ್ದೇನ ಯಸ್ಮಾದತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೪೯ ।।

ಯಸ್ಮಾದ್ಧಿರಣ್ಯಗರ್ಭಸ್ಯ ಕರ್ಮ ವಾಯ್ವಂತರಿಕ್ಷಯೋಃ ।।
ಪ್ರಯೋಕ್ತ್ರವ್ಯಕ್ತಯೋಸ್ತಸ್ಮಾದ್ರಸಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೫೦ ।।

ಭೂತದ್ವಯರಸೋ ಜ್ಞೇಯೋ ಮಂಡಲೇ ಚೇತನಃ ಪುಮಾನ್ ।।
ತ್ಯಸ್ಯ ಹ್ಯೇಷ ರಸ ಇತಿ ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ಕಾರಣಾಭಿಧಾ ।। ೫೧ ।।

ನ್ಯಾಯೋಕ್ತೇರೇವ ಸಂಸಿದ್ಧೇಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಃ ಕಾರಣಂ ಕಸ್ಮಾದಿತ್ಯತ್ರ ನ್ಯಾಯ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೫೨ ।।

ಏತಸ್ಮಿನ್ಮಂಡಲೇ ಯೋಽಂತರ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮತ್ವಮಾಗತಃ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಭಾವನಾಕರ್ಮಹೇತುತೋ ನಾನ್ಯಕಾರಣಾತ್ ।। ೫೩ ।।

ತಸ್ಯ ಯತ್ಕರ್ಮರೂಪಂ ತದ್ವಿಯದ್ವಾಯುಪ್ರಯೋಜಕಮ್ ।।
ಖಸ್ಥಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಸ್ತಸ್ಯ ಮರುತ್ಪ್ರಸ್ಪಂದರೂಪಿಣಃ ।। ೫೪ ।।

ವಾಯ್ವಾಕಾಶಪ್ರನಾಡ್ಯೈವಂ ತೇಜಸಃ ಸಂಭವಸ್ತತಃ ।।
ಜಜ್ಞಾತೇ ತೇಜಸೋ ಭೂತೇ ಜಲಂ ಚ ಪೃಥಿವೀ ತಥಾ ।। ೫೫ ।।

ಕರ್ಮಣಾ ಪೌರುಷೇಣೈವಂ ರಸಭೂತೇನ ಸಂಭವಃ ।।
ವಾಯ್ವಂತರಿಕ್ಷಯೋರ್ಯಸ್ಮಾದ್ರಸಸ್ತೇನ ಪುಮಾಂಸ್ತಯೋಃ ।। ೫೬ ।।

ಮೇಧಯಾ ತಪಸೇತ್ಯಾದಿ ತಥಾಚ ಪ್ರಾಗುದಾಹೃತಮ್ ।।
ನ್ಯಾಯೇನಾನೇನ ಪುರುಷೋ ರಸಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೫೭ ।।

ತ್ಯಸ್ಯ ಹ್ಮೇಷ ಇತಿ ಹ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನ್ಯಾಯಃ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ನೈತದೇವಂ ಭವೇನ್ಮೂರ್ತರಸೇನಾಸ್ಯಾಸಮತ್ವತಃ ।। ೫೮ ।।

ಭೂತತ್ರಯಸ್ಯ ಮೂರ್ತಸ್ಯ ರಸೋ ಮಂಡಲಮಭ್ಯಧಾಃ ।।
ಧರ್ಮೈಶ್ಚತುರ್ಭಿರ್ಮೂರ್ತಾದ್ಯೈರ್ಭೂತತ್ರಯವದನ್ವಿತಮ್ ।। ೫೯ ।।

ಅಮೂರ್ತಯೋರಪಿ ರಸೋ ಲಿಂಗಾತ್ಮಾ ಗೃಹ್ಯತಾಂ ತಥಾ ।। ೬೦ ।।
ವಾಕ್ಯಪ್ರವೃತ್ತೇಸ್ತುಲ್ಯತ್ವಾನ್ನ ಯುಕ್ತೋಽತ್ರಾನ್ಯಥಾ ಗ್ರಹಃ ।।
ವೈರೂಪ್ಯಲಕ್ಷಣೋ ದೋಷಃ ಸತ್ಯೇವಂ ವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೬೧ ।।

ಅಥ ಮೂರ್ತರಸೋಕ್ತ್ಯಾಽಪಿ ಚೇತನಸ್ಯೈವ ಚೇದ್ಗ್ರಹಃ ।।
ಅತ್ಯಲ್ಪಂ ಭವತಾಽಭಾಣಿ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೈವ ನೋ ಯತಃ ।। ೬೨ ।।

ನ ಹ್ಯಾತ್ಮವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಕಿಂಚಿತ್ಕಾರಣಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ತೇನ ತೇನ ಸ್ವರೂಪೇಣ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈವ ಕಾರಣಮ್ ।। ೬೩ ।।

ಮಂಡಲಾತ್ಮನಿ ಚಾಽಽಧಾರೇ ಲಿಂಗಾತ್ಮೈವಾವಸೀಯತಾಮ್ ।।
ಕರಣಸ್ಯೈವ ತತ್ಸ್ಥತ್ವಾದ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ಹಿ ಲಿಂಗಗಃ ।। ೬೪ ।।

ಅಜ್ಞಾತಃ ಪುರುಷೋ ಯಸ್ಮಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣಶಬ್ದಭಾಕ್ ।।
ಅಜ್ಞಾತಮಿಥ್ಯಾವಿಜ್ಞಾನರೂಪತ್ವಾನ್ನ ತು ತತ್ತ್ವತಃ ।। ೬೫ ।।

ಅಚೇತನೇಷು ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ನ ದೃಷ್ಟಾ ಪುರುಷಾಭಿಧಾ ।।
ಇತಿ ಚೇನ್ನೈತದೇವಂ ಸ್ಯಾದಚಿತ್ಕೇಷ್ವಪಿ ದರ್ಶನಾತ್ ।। ೬೬ ।।

ತ ಏತಾನ್ಸಪ್ತ ಪುರುಷಾನಿತ್ಯಾದಿಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಅಸಂವಿತ್ಕೇಽಪಿ ಪಕ್ಷಾದೌ ದೃಶ್ಯತೇ ಪುರುಷಾಭಿಧಾ ।। ೬೭ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮೋಕ್ತ್ಯವಧಿಜ್ಞಪ್ತ್ಯಾ ಅಧಿದೈವತಕೀರ್ತನಮ್ ।।
ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತವಿಭಾಗೋಽಯಮಧ್ಯಾತ್ಮಮಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೬೮ ।।

ಭೂತತ್ರಯಂ ಪೃಥಿವ್ಯಾದಿ ದೇಹೇಽಪಿ ಪರಿಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಮೂರ್ತಶಬ್ದೇನ ಯತ್ಪ್ರಾಣಾದ್ಧೃದ್ವ್ಯೋಮ್ನಶ್ಚಾಪರಂ ಚ ಯತ್ ।। ೬೯ ।।

ಚಕ್ಷೂ ರಸಸ್ತ್ರಯಾಣಾಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷೇಣಾತ್ರ ನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ತೇಜಃ ಸರ್ವಶರೀರಸ್ಯ ನಿರ್ಮಾತೃ ಸ್ಯಾದಸಂಶಯಃ ।। ೭೦ ।।

ಪ್ರಥಣಾ ಸಂಸ್ಕೃತಿರಿತಿ ಮಂತ್ರವರ್ಣೋಽಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ಶಶ್ವದ್ವೈ ರೇತಸ ಇತಿ ತಥಾಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ।। ೭೧ ।।

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತವಿಭಾಗೋಽಯಂ ಯದಿ ನಾಮೇಹ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅಧಿದೈವಂ ತಥಾಽಧ್ಯಾತ್ಮಂ ತಥಾಽಪೀಯಾನ್ನ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೭೨ ।।

ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ರೂಪೇ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತೇ ವಿವಕ್ಷಿತೇ ।।
ಯತೋಽತೋ ನೇಯತಾ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇ ದೇವತಾಧ್ಯಾತ್ಮಯೋರ್ಭವೇತ್ ।। ೭೩ ।।

ಆರಬ್ಧಕಾರ್ಯಭೂತಾನಾಂ ಗೃಹೀತೌ ನ ಚ ಸಂಭವಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತಲಕ್ಷಣಸ್ಯೇಹ ಮುಖ್ಯವೃತ್ತ್ಯೋಕ್ತಭೂಮಿಷು ।। ೭೪ ।।

ವ್ಯಾಪ್ಯೇವ ಲಕ್ಷಣಂ ಯುಕ್ತಮನ್ಯಥಾ ತದಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ನಿರ್ದೇಶಸ್ತು ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನವಿಷಯೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೭೫ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಯತ್ರ ಸ್ಯಾನ್ಮೂರ್ತಾದ್ಯುಕ್ತಂ ಚತುಷ್ಟಯಮ್ ।।
ಲಕ್ಷಣಂ ತತ್ರ ಸಂಪೂರ್ಣಮಂತ್ಯಕಾರಣಕಾರ್ಯಯೋಃ ।। ೭೬ ।।

ಆಕಾಶಶಬ್ದವಾಚ್ಯೋ ಯಃ ಸರ್ವಕಾರಣಕಾರಣಃ ।।
ಮುಖ್ಯವೃತ್ತ್ಯಾ ಸಮರ್ಥಂ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರೈವಾಮೂರ್ತಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೭೭ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಚಾಪಿ ತನ್ಮುಖ್ಯಂ ಯದುಕ್ತಂ ಮೂರ್ತಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಉಭಯೋರಂತರಾಲಸ್ಥಾ ಮಿಥಃಸಂಕೀರ್ಣಲಕ್ಷಣಾಃ ।। ೭೮ ।।

ಲಕ್ಷಣಂ ಗೌಣಮೇವ ಸ್ಯಾದಂತ್ಯಯೋರ್ಮಧ್ಯಭೂಮಿಷು ।।
ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತವ್ಯವಹೃತಿಸ್ತಥಾ ತತ್ರಾಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।। ೭೯ ।।

ಮುಖ್ಯವೃತ್ತಿಗ್ರಹಾಯಾತೋ ವ್ಯಾಪಿಲಕ್ಷಣಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಕ್ಷಿತ್ಯಾದಿವಿಯದಂತಂ ಸ್ಯಾನ್ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೮೦ ।।

ಯೋಽಯಂ ದಕ್ಷಿಣೇಽಕ್ಷನ್ನಿತಿ ಶಾಸ್ತ್ರದೃಷ್ಟತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ದಕ್ಷಿಣೇಽಣಿ ಲಿಂಗಸ್ಯ ವಿಶೇಷಃ ಕಶ್ಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।। ೮೧ ।।

ವೀರ್ಯವದ್ದಕ್ಷಿಣಂ ಲೋಕೇಽಪ್ಯಂಗಂ ದೃಷ್ಟಂ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ದಕ್ಷಿಣೇಽಕ್ಷನ್ನಿತಿ ವಚಃ ಶ್ರುತೇರ್ಯತ್ನಾದಿಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೮೨ ।।

ಪಿಂಡಪ್ರಾಣವಿಭಾಗೇನ ಹ್ಯಧ್ಯಾತ್ಮೇ ಚಾಧಿದೈವತೇ ।।
ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾತ್ಮನೋರುಕ್ತೋ ವಿಭಾಗೋ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಯೋಃ ।। ೮೩ ।।

ಅಥಾಧುನಾ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯ ತಸ್ಯೈವ ಕರಣಾತ್ಮನಃ ।।
ಲಿಂಗಸ್ಯ ರೂಪಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮೋ ವಾಸನಾಮಯಮಾತ್ಮನಃ ।। ೮೪ ।।

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದಿಸಂಬಂಧಾದ್ವಾಸನಾ ಲಿಂಗಮಾಶ್ರಿತಾಃ ।।
ಸ್ವಾಭಾಸಭ್ರಮದೋಷೇಣ ತನ್ಮಯಃ ಪುರುಷೋ ಮತಃ ।। ೮೫ ।।

ಅನೇಕವಾಸನಾಚಿತ್ರ ತಲ್ಲಿಂಗಂ ಪಟಭಿತ್ತಿವತ್ ।।
ಮಾಯೇಂದ್ರಜಾಲಸದೃಶಂ ವ್ಯಾಮೋಹಾಸ್ಪದಮಾತ್ಮನಃ ।। ೮೬ ।।

ಏತಾವನ್ಮಾತ್ರಮೇವೇತಿ ಯತ್ರ ಭ್ರಾಂತಾ ನಿರಾಗಮಾಃ ।।
ವಿಜ್ಞಾನವಾದಿನೋ ಬೌದ್ಧಾಸ್ತಥಾ ನೈಯಾಯಿಕಾದಯಃ ।। ೮೭ ।।

ಆತ್ಮನೋ ದ್ರವ್ಯಭೂತಸ್ಯ ಯದೇತದ್ವಾಸನಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ರೂಪಂ ಗುಣೋಽಸ್ಯ ಸಂಸಾರ ಇತಿ ವೈಶೇಷಿಕಾದಯಃ ।। ೮೮ ।।

ತ್ರಿಗುಣಂ ಸತ್ಪ್ರಧಾನಸ್ಥಂ ಪುರುಷಾರ್ಥೇನ ಹೇತುನಾ ।।
ಪ್ರವರ್ತತೇ ಸ್ವತಂತ್ರಂ ಸದಿದಮಿತ್ಯಪಿ ಕಾಪಿಲಾಃ ।। ೮೯ ।।

ಅಪ್ಯೌಪನಿಷದಂಮನ್ಯಾಃ ಕೇಚಿದತ್ಯಂತನೈಪುಣಾತ್ ।।
ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಂ ರಚಯಿತ್ವಾಽಽಹುರ್ವೇದಾಂತಾರ್ಥಾವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।। ೯೦ ।।

ಯಾವಾನ್ಬಾಹ್ಯೋ ವಿಕಾರಃ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಪರಿವೇಷ್ಟನಃ ।।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಚಾಧಿದೈವಂ ವಾ ನಾಮರೂಪವಿಭಾಗತಃ ।। ೯೧ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತಾದ್ವ್ಯಾಕೃತಃ ಸ್ಯಾದೇತಾವಾನೇವ ಸೋಽತ್ರ ತು ।।
ಮೂರ್ತೋ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಮೂರ್ತಃ ಸಚ್ಚ ತ್ಯಚ್ಚೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೯೨ ।।

ಪ್ರಾಣಾನಾಮಪಿ ಸತ್ಯತ್ವಂ ಭೂತಸತ್ಯಾಭಿಸಂಗತೇಃ ।।
ಕಥಂ ಯತಸ್ತ್ವಮೀ ಸರ್ವೇ ಪ್ರಾಣಾಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಲಕ್ಷಣಾಃ ।। ೯೩ ।।

ಅನಾಮರೂಪಕಾಃ ಸಂತಃ ಸತ್ಯಸಂಯೋಗಹೇತುತಃ ।।
ದೇಹಿನಃ ಪ್ರಾಣವತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಂವೃತ್ತಾ ನಾಮರೂಪಿಣಃ ।। ೯೪ ।।

ನಿದೇಶಾಯ ಚ ಕಲ್ಪಂತೇ ಪ್ರಾಣಾ ವಾ ಇತಿ ನಾನ್ಯಥಾ ।।
ತದತ್ರ ನಿಖಿಲಂ ಸತ್ಯಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸಂಶೋಧಿತಂ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೯೫ ।।

ವ್ಯಾವಿದ್ಧಸತ್ಯರಾಶೇಃ ಸ್ಯಾದ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನ ಏವ ತು ।।
ಸ್ವರೂಪಂ ಯತ್ತದಧುನಾ ವಕ್ತವ್ಯಮವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೯೬ ।।

ತತ್ರೈತಸ್ಯಾಮವಸ್ಥಾಯಾಂ ವಿಭಾಗಾ ವಿನಿವರ್ತನೇ ।।
ಅಯಂ ಭೋಕ್ತಾ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ತಥಾ ದೈವತಿಕಾಸ್ತ್ವಮೀ ।। ೯೭ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾನ ಇತ್ಯೇಷ ಭೇದಹೇತುನಿವರ್ತನಾತ್ ।।
ಯತ ಆಧಾರಗೋ ಹ್ಯೇಷ ನಾಮರೂಪಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ।। ೯೮ ।।

ವಿಶೇಷೋ ನ ಸ್ವತಸ್ತಚ್ಚ ನಾಮರೂಪಾದಿ ಶೋಧಿತಮ್ ।।
ಸಂಶೋಧ್ಯ ತದಿದಂ ಸರ್ವಂ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।। ೯೯ ।।

ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ತೇನೇದಂ ಸಮಾನಂ ಲಕ್ಷಣಂ ಭವೇತ್ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಾನಾಂ ವಿಶೇಷೋಽತ್ರ ಯತೋ ನೈವೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೦೦ ।।

ಏತಸ್ಯ ಪುರುಷಸ್ಯೇತಿ ರೂಪಂ ನಿರ್ದಿಶ್ಯತೇಽಧುನಾ ।।
ಪುಂಸೋ ರೂಪಮುಪಕ್ಷೀಣಂ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಸಮಾಶ್ರಯಮ್ ।। ೧೦೧ ।।

ಯೇನ ತ್ವಸ್ಯ ವಿಶೇಷೇಣ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ವಿಭಜ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಸತಃ ಪರಸ್ಮಾದಾತ್ಮನೋಽದ್ವಯಾತ್ ।। ೧೦೨ ।।

ಅಪಾಂಚಭೌತಿಕಂ ರೂಪಮಿಹ ತನ್ನಿರ್ದಿದಿಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಯಥೇತಿ ಮಾಹಾರಜನಂ ವಾಸನೋಪಚಯಾತ್ಮಕಮ್ ।। ೧೦೩ ।।

ತಸ್ಯ ಹೈತಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಮೇವಂ ಕೇಚಿತ್ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ತದಯುಕ್ತಂ ಯಥಾಽನ್ಯಾಯಸ್ತಥಾಽಯಮಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೦೪ ।।

ಪುಷ್ಪಾದಿವಾಸನಾನಾಂ ಹಿ ವಸ್ತ್ರಾದಿಷ್ವೇವ ಸಂಗತಿಃ ।।
ಸಜಾತೀಯೇಷು ನಿಯತಾ ದೃಶ್ಯತೇ ನಾನ್ಯಜಾತಿಷು ।। ೧೦೫ ।।

ದ್ರವ್ಯೇಽಪಿ ನ ಖಲು ವ್ಯೋಮ್ನಿ ವಾಸನಾ ಕಾಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅದ್ರವ್ಯೇ ಚಾಸಜಾತೀಯೇ ಚೈತನ್ಯೇ ವಾಸನಾ ಕುತಃ ।। ೧೦೬ ।।

ವಾಸನಾಕಾರತಾಂ ಗಚ್ಛೇಚ್ಚೈತನ್ಯಂ ಚೇತ್ಕಪಾಲವತ್ ।।
ವಾಸನಾನಿಷ್ಫಲತ್ವಂ ಸ್ಯಾಚ್ಚೈತನ್ಯಾದಪೃಥಕ್ಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೧೦೭ ।।

ನ ಹಿ ಶ್ರೋತ್ರೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನಂ ರೂಪವಾಸನಯಾಽಂಚ್ಯತೇ ।।
ವಿಷಯತ್ವಾವಿಶೇಷೇಽಪಿ ಕುತೋಽಸಂಗತ್ವತಶ್ಚಿತೇಃ ।। ೧೦೮ ।।

ಷಡ್ಭಾವವಿಕ್ರಿಯಾಣಾಂ ಚ ನಿಷೇಧಶ್ಚೇತನಾತ್ಮನಃ ।।
ಅಸಂಗ ಇತಿ ಚಾಪ್ಯುಕ್ತಿರಸಕೃತ್ಛ್ರೂಯತೇ ಶ್ರುತೌ ।। ೧೦೯ ।।

ಭೂತಸಂಯೋಗತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ನ ಚ ತತ್ಪಾಂಚಭೌತಿಕಮ್ ।।
ಇತಿ ಬ್ರುವಾಣೋ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಹಸ್ಯತೇ ಬಾಲಕೈರಪಿ ।। ೧೧೦ ।।

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತವಿಭಾಗೇಽಸ್ಯ ವಿಭಾಗೋ ವಿನಿವರ್ತತೇ ।।
ಇತಿ ಸ್ವೋಕ್ತಮವಿಸ್ಮೃತ್ಯ ವಾಸನಾಭೇದಗೀಃ ಕಥಮ್ ।। ೧೧೧ ।।

ರಚಯಂತಿ ತಥಾಽಸಾಧ್ವೀಂ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಂ ನ್ಯಾಯವರ್ಜಿತಾಮ್ ।।
ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾತ್ಮಕೋ ರಾಶಿರೇಕೋ ಬಾಹ್ಯಃ ಕಿಲೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೧೨ ।।

ಉತ್ತಮಃ ಪರಮಾತ್ಮಾಖ್ಯೋ ರಾಶಿರತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಮಧ್ಯಮೋಽಯಂ ತೃತೀಯಸ್ತು ತಾಭ್ಯಾಂ ರಾಶಿಃ ಪ್ರಯೋಜಕಃ ।। ೧೧೩ ।।

ಪಾಣಿಪೇಷೋತ್ಥಿತೇನಾಯಂ ಕರ್ತ್ರಾ ಭೋಕ್ತ್ರಾ ಸಹಾಽಽತ್ಮನಾ ।।
ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾದಿಸಮುದಾಯಃ ಪ್ರಯೋಜಕಃ ।। ೧೧೪ ।।

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದಿರಾಶಿಸ್ತು ಪ್ರಯೋಜ್ಯಃ ಸಾಧನಂ ತಥಾ ।।
ತಾರ್ಕಿಕೈಃ ಸಹ ಸಂಧಿಂ ಚ ಚಿಕೀರ್ಷಂಂತಿ ಯಥಾಬಲಮ್ ।। ೧೧೫ ।।

ಅಯಂ ಪ್ರಯೋಜಕೋ ರಾಶಿರ್ಲಿಂಗಮೇವ ಕಿಲಾಽಽಶ್ರಿತಃ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಾಂಖ್ಯತ್ವಭಯಾತ್ಕಲ್ಪಯಂತಿ ತತೋಽನ್ಯಥಾ ।। ೧೧೬ ।।

ಗಂಧಃ ಪುಷ್ಪಾಶ್ರಯೋ ಯದ್ವತ್ಪುಟಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ತಿಷ್ಠತಿ ।।
ಕುಸುಮಾಪಗಮೇಽಪ್ಯೇವಂ ಲಿಂಗಸ್ಥಾ ವಾಸನಾಽಽತ್ಮನಿ ।। ೧೧೭ ।।

ವಾಸನಾಕಾಮಕರ್ಮಾಣಿ ಲಿಂಗಸ್ಥಾನ್ಯೇವ ನಾಽಽತ್ಮನಿ ।।
ಲಿಂಗಾದಾತ್ಮಾನಮಾಯಾಂತಿ ಗಂಧೋ ಗಂಧಪುಟಂ ಯಥಾ ।। ೧೧೮ ।।

ನಿರ್ಗುಣೋಽಪಿ ಪರೈಕಾಂಶೋ ಬಹಿರಭ್ಯಾಗತೇನ ಸಃ ।।
ಕರ್ಮಣಾ ಸಗುಣಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಭವತೀತಿ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೧೧೯ ।।

ತತಶ್ಚ ಕರ್ತಾ ಭೋಕ್ತಾ ಚ ಬಧ್ಯತೇ ಮುಚ್ಯತೇ ತಥಾ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೇತಿ ಕಣಭುಕ್ವಿತ್ತಮೇವಂ ಸಮಾಶ್ರಿತಾಃ ।। ೧೨೦ ।।

ಭೂತರಾಶೇರಗಾಲ್ಲಿಂಗಂ ಕರ್ಮರಾಶಿಃ ಸಕಾಶತಃ ।।
ಲಿಂಗಾದಾತ್ಮಾನಮಾಗಾತ್ಸ ಲಿಂಗಸಂಬಂಧಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೨೧ ।।

ಕೃಷ್ಣಶಕ್ತಿರವಿದ್ಯಾಽಪಿ ಪರಸ್ಮಾದೇವ ಸೋತ್ಥಿತಾ ।।
ವಿಕೃತ್ಯ ಪರಮಾತ್ಮಾಂಶಂ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನಿ ತಿಷ್ಠತಿ ।। ೧೨೨ ।।

ಯಥೋಷರಾತ್ಮಕೋ ದೋಷಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾ ಏವ ಜಜ್ಞಿವಾನ್ ।।
ಕ್ಷ್ಮೈಕದೇಶಂ ವಿಕೃತ್ಯಾಽಽಸ್ತೇಽವಿದ್ಯಾ ತದ್ವತ್ಪರಾತ್ಮನಃ ।। ೧೨೩ ।।

ಅನಾತ್ಮಧರ್ಮೋಽವಿದ್ಯೇತಿ ವದಂತಶ್ಚೋಷರಾದಿವತ್ ।।
ಇತ್ಯೇವಂ ಸಾಂಖ್ಯಸಿದ್ಧಾಂತಮನುವರ್ತಂತಿ ಸಂಭ್ರಮಾತ್ ।। ೧೨೪ ।।

ನೈವಂ ಕಲ್ಪಯಿತುಂ ಯುಕ್ತಂ ವೇದಸಿದ್ಧಾಂತಬಾಧನಾತ್ ।।
ಪುರಾಽಪಿ ಚೈತದುದಿತಂ ಯಥಾ ವೇದಾಂತಬಾಧನಮ್ ।। ೧೨೫ ।।

ಸಕಲತ್ವೇ ಪರಸ್ಯೋಕ್ತಾಃ ಸಂಸಾರಿತ್ವಾದಿಲಕ್ಷಣಾಃ ।।
ದೋಷಾಃ ಸರ್ವೇಽಪಿ ಚಾಽಽಯಾಂತಿ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾನಮೇಕಲಮ್ ।। ೧೨೬ ।।

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಸ್ಯ ಚ ಸಂಭಿತ್ತೌ ಪರಸ್ಮಾದಾತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಏಕತ್ವಾಸಂಭವೋಽತ್ಯಂತಂ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಪರಮಾತ್ಮನೋಃ ।। ೧೨೭ ।।

ಅಥೋಪಚಾರತೋ ದೇಶೋ ಲಿಂಗಮೇವಾಽಽತ್ಮನೋ ಮತಃ ।।
ನ ತದಾ ಲಿಂಗವಿಧ್ವಸ್ತೌ ವಾಸನಾಽಽತ್ಮನಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೨೮ ।।

ನ್ಯಾಯಃ ಪುರೋದಿತೋ ಯೋಽತ್ರ ವಾಸನಾಸಂಶ್ರಯಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಸ ಸರ್ವೋಽತ್ರಾನುಸಂಧೇಯಃ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಾಪನುತ್ತಯೇ ।। ೧೨೯ ।।

ಉತ್ಥಾನಂ ಚಾಪ್ಯವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪರಸ್ಮಾದಾತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಊಷರಾದಿವದಿತ್ಯಾದಿಕಲ್ಪನಾ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೩೦ ।।

ಅನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪ್ರಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ಯವಿದ್ಯಾ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ನಿರಾತ್ಮವಾದಸಕ್ತಿಶ್ಚ ಮೋಹೋಚ್ಛೇದೇ ಭವೇದಿಹ ।। ೧೩೧ ।।

ವಾಸ್ಯದೇಶಾತಿರೇಕೇಣ ವಾಸನಾಯಾ ನ ಚೇಷ್ಯತೇ ।।
ದೇಶಾಂತರೋಪಗಮನಂ ಗುಣವದ್ದ್ರವ್ಯವರ್ಜನಾತ್ ।। ೧೩೨ ।।

ಸಾಮಂಜಸ್ಯೇನ ಗಚ್ಛಂತಿ ನ ಚ ಶ್ರುತ್ಯಕ್ಷರಾಣ್ಯಪಿ ।।
ಯಥೋಕ್ತಕಲ್ಪನಾಯಾಂ ಹಿ ನ ಯುಕ್ತಾ ತೇನ ಕಲ್ಪನಾ ।। ೧೩೩ ।।

ಕಾಮಃ ಸಂಕಲ್ಪ ಇತ್ಯಾದ್ಯಾ ಮನಸೋ ಧರ್ಮಿಣಃ ಶ್ರುತಾಃ ।।
ಧರ್ಮಾ ನ ತ್ವಾತ್ಮನಃ ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಹ್ಯಸಂಗೋ ಹೀತಿವಾರಣಾತ್ ।। ೧೩೪ ।।

ಹೃದಯೇ ಹ್ಯೇವ ರೂಪಾಣಿ ಧ್ಯಾಯತೀವೇತಿ ಚಾಪರಮ್ ।।
ಕಾಮಾ ಯೇಽಸ್ಯ ಹೃದೀತ್ಯಾದಿ ತೀರ್ಣೋ ಹೀತಿ ತಥಾ ವಚಃ ।। ೧೩೫ ।।

ಶ್ರುತಾದರ್ಥಾನ್ನ ಚಾನ್ಯೋಽರ್ಥೋ ಯಥೋಕ್ತವಚಸಾಂ ಯತಃ ।।
ಸಮ್ಯಕ್ಕಲ್ಪಯಿತುಂ ಶಕ್ಯಃ ಕಲ್ಪನಾಽತೋ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೩೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಾ ಸರ್ವೈವೋಪನಿಷತ್ತ್ವಿಯಮ್ ।।
ತಾವನ್ಮಾತ್ರಪರತ್ವೇನ ವೇದಾಂತಾನಾಮುಪಕ್ಷಯಾತ್ ।। ೧೩೭ ।।

ರಾಶಿತ್ರಿತಯಪಕ್ಷೇ ಚ ನಾಪ್ಯರ್ಥೋಽತ್ರ ಸಮಂಜಸಃ ।।
ಕ್ರಿಯತೇ ಕಲ್ಪನಾ ಯೇನ ಸರ್ವನ್ಯಾಯವಿರೋಧಿನೀ ।। ೧೩೮ ।।

ದ್ವೇ ಏವ ತು ಯದಾ ರೂಪೇ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತೇ ಸವಾಸನೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ರೂಪಿ ತೃತೀಯಂ ಚ ತದಾ ವಾವೇತಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೩೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈಕದೇಶಭೂತಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನ ಏವ ತೇ ।।
ರೂಪೇ ಇತಿ ತದಾ ಯುಕ್ತಂ ಕಲ್ಪನಾನುಗುಣಂ ವಚಃ ।। ೧೪೦ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಮುಖೇನಾಥ ಯದಿ ವಾ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ರೂಪೇ ಇತಿ ತದಾಽವಕ್ಷ್ಯಚ್ಛ್ರೌತೀ ಚೇತ್ಕಲ್ಪನಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೪೧ ।।

ದ್ವಿವಚಶ್ಚ ತಥಾಽಯುಕ್ತಂ ತ್ರೈರೂಪ್ಯಸ್ಯೇಹ ಸಂಭವಾತ್ ।।
ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತೇ ಚ ದ್ವೇ ರೂಪೇ ತೃತೀಯಂ ವಾಸನಾ ಯತಃ ।। ೧೪೨ ।।

ಮತಂ ಮೂರ್ತೇತರೇ ರೂಪೇ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಭಿಮತೇ ಸದಾ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಸ್ಯ ತು ನೈವೈತೇ ವಾಸನಾಮಾತ್ರರೂಪಿತಃ ।। ೧೪೩ ।।

ತದಾಽಪಿ ಜೀವದ್ವಾರೇಣ ವಿಕ್ರಿಯಾಂ ವ್ರಜತೋ ವಿಭೋಃ ।।
ವಾಸನಾದ್ಯಭಿಸಂಬಂಧ ಇತೀಯಂ ಗೀರನರ್ಥಿಕಾ ।। ೧೪೪ ।।

ವಾಸನಾನಾಮಪಿ ಯತೋ ನ ವಿಶೇಷೋ ಮನಾಗಪಿ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞದ್ವಾರತಾಯಾಃ ಸ್ಯಾದಸತ್ತಸ್ಮಾದ್ವಿಕಲ್ಪಿತಮ್ ।। ೧೪೫ ।।

ವಸ್ತು ವಸ್ತ್ವಂತರತ್ವೇನ ನ ಚ ವಿಕ್ರಿಯತೇಽಂಜಸಾ ।।
ವೃತ್ತ್ಯೇಹ ಮುಖ್ಯಯೇತ್ಯೇವಂ ಶಕ್ಯೋ ವಕ್ತುಂ ಜಗತ್ಯಪಿ ।। ೧೪೬ ।।

ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ನ ಚ ಮತಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಸಿದ್ಧಾಂತಹಾನಿರೇವಂ ಚ ಕಲ್ಪನಾಯಾಂ ಧ್ರುವಂ ಭವೇತ್ ।। ೧೪೭ ।।

ಆವಿಶ್ಚಿಕೀರ್ಷುಭಿಸ್ತಸ್ಮಾದ್ವೇದಾಂತಾರ್ಥಂ ಮಹಾತ್ಮಭಿಃ ।।
ಈದೃಶೀ ಕಲ್ಪನಾಽಯುಕ್ತಾ ಕರ್ತುಂ ಪರಹಿತಾರ್ಥಿಭಿಃ ।। ೧೪೮ ।।

ದಕ್ಷಿಣೇಽಕ್ಷನ್ಪುಮಾನಿತಿ ಲಿಂಗಾತ್ಮಾ ಪರಿಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮೇಽಥಾಧಿದೈವೇ ಚ ತಸ್ಯೈವ ಪ್ರಕೃತತ್ವತಃ ।। ೧೪೯ ।।

ಜೀವಗ್ರಹೋಽತ್ರ ನನ್ವಸ್ತು ಪ್ರಕೃತತ್ವಾವಿಶೇಷತಃ ।।
ತಸ್ಯೈವೈತಾನಿ ರೂಪಾಣಿ ಕಸ್ಮಾನ್ನೇತ್ಯಭಿಧೀಯತಾಮ್ ।। ೧೫೦ ।।

ನೈವಂರೂಪಿತಯಾ ಯಸ್ಮಾದಿಹ ಶ್ರುತ್ಯಾ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಃ ಕರಣಾತ್ಮೈವ ತಸ್ಮಾದಿಹ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೧೫೧ ।।

ವಾಸನಾನುಗತಂ ಲಿಂಗಂ ಮೃದ್ವನ್ಮೃದ್ವಿಕ್ರಿಯಾತ್ಮಸು ।।
ಚೇತ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಿಣಾ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾತಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞರೂಪಿತಾ ।। ೧೫೨ ।।

ಮಾಹಾರಜನಮಿತ್ಯಾದಿ ರೂಪಂ ಚೇತ್ಸಾಕ್ಷಿಣೋ ಭವೇತ್ ।।
ನೇತಿ ನೇತೀತ್ಯಥಾಽಽದೇಶಂ ನಾಕರಿಷ್ಯತ್ತದಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೧೫೩ ।।

ಅನ್ಯಸ್ಯಾಸೌ ನ ಚಾಽಽದೇಶಃ ಶಕ್ಯೋ ವಕ್ತುಂ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।।
ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ತಸ್ಯೈವ ಷಷ್ಠಾಂತ ಉಪಸಂಹೃತೇಃ ।। ೧೫೪ ।।

ವ್ಯೇವ ತ್ವೇತಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯಾ ಅರ್ಥವತ್ತ್ವಂ ತಥಾ ಭವೇತ್ ।।
ಪಾಣಿಪೇಷೋತ್ಥಿತಸ್ಯೈವ ಯದ್ಯಾದೇಶೋ ಭವೇದಯಮ್ ।। ೧೫೫ ।।

ಪಾಣಿಪೇಷೋತ್ಥಿತೋಽನ್ಯಶ್ಚೇನ್ನೇತೀತಿ ಚ ತತೋಽಪರಃ ।।
ಅನ್ಯೋಽಸಾವಿತಿ ಮಿಥ್ಯಾ ಧೀಸ್ತದಾ ಸ್ಯಾನ್ಮೋಹಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೫೬ ।।

ನ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮಾನಮೇವಾವೇದಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿಮಾನಜಾ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಧೀರ್ನಿಖಿಲಧ್ವಾಂತಘಾತಿನೀ ಮುಕ್ತಿದಾಯಿನೀ ।। ೧೫೭ ।।

ಕರಣಾತ್ಮನ ಏವಾತಸ್ತಸ್ಯ ಹೇತಿಗ್ರಹೋ ಭವೇತ್ ।।
ನ ತು ತತ್ಸಾಕ್ಷಿಣೋ ಯುಕ್ತಸ್ತಸ್ಯ ರೂಪನಿಷೇಧತಃ ।। ೧೫೮ ।।

ವಾಸನಾ ಭೂರಿರೂಪಾಸ್ತಾ ಲಿಂಗಸ್ಥಾ ಲಿಂಗಸಾಕ್ಷಿಣಃ ।।
ಕುರ್ವಂತಿ ಬಹುರೂಪತ್ವಂ ಮಣೇರಾಸ್ತರಣಂ ಯಥಾ ।। ೧೫೯ ।।

ಮಾಹಾರಜನಮಿತ್ಯತ್ರ ಹಾರಿದ್ರಂ ರೂಪಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಇಂದ್ರಗೋಪೋಪಮಾನೇನ ಕೌಸುಂಭಸ್ಯ ಗತತ್ವತಃ ।। ೧೬೦ ।।

ಪೀತಂ ವಸ್ತ್ರಂ ಯಥಾ ತದ್ವಲ್ಲಿಂಗಮಾಭಾತಿ ಸಾಕ್ಷಿಣಃ ।।
ಆರುಯಾದಿವಿಷಯೋದ್ಭೂತವಾಸನಾವಾಸಿತಂ ದೃಶೇಃ ।। ೧೬೧ ।।

ಈಷತ್ಪಾಣ್ದು ಯಥೋರ್ಣಾದಿ ತದ್ವಲ್ಲಿಂಗಂ ಪ್ರಕಾಶತೇ ।।
ಇಂದ್ರಗೋಪೋಽತಿರಕ್ತಶ್ಚ ಭೃಶಂ ರಕ್ತಂ ಮನಸ್ತಥಾ ।। ೧೬೨ ।।

ರಜಸಃ ಕಚಿದುದ್ರೇಕಸ್ತಮಸಃ ಕ್ವಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।।
ಸತ್ತ್ವಸ್ಯಾಪಿ ತಥೋತ್ಕರ್ಷಃ ಕುತಶ್ಚಿದುಪಜಾಯತೇ ।। ೧೬೩ ।।

ಕ್ವಚಿದೇಕಪ್ರಧಾನತ್ವಂ ಕಸ್ಮಿಂಶ್ಚಿದ್ವಿಷಯೇ ದ್ವಯೋಃ ।।
ತ್ರಯಾಣಾಮಪಿ ಚಾನ್ಯತ್ರ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾದಿಚಿತ್ರತಃ ।। ೧೬೪ ।।

ಅಗ್ನೇರರ್ಚಿರ್ಯಥಾ ಭಾಸ್ವತ್ಸತ್ತ್ವೋತ್ಕರ್ಷಾತ್ತಥಾ ಮನಃ ।।
ಪುಂಡರೀಕಂ ಯಥಾ ಶುಕ್ಲಂ ಸೌಮ್ಯಮಾಹ್ಲಾದಕೃತ್ತಥಾ ।। ೧೬೫ ।।

ಸಕೃದ್ವಿದ್ಯುದ್ಯಥಾಽತ್ಯಂತಂ ಘನಧ್ವಾಂತಾಪನೋದಕೃತ್ ।।
ಅತೀವ ಭಾಸ್ವರಾಽಸ್ಮಾಕಂ ಚಕ್ಷುರ್ಮುಟ್ಸಕೃದುದ್ಗತಾ ।। ೧೬೬ ।।

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭತತ್ತ್ವಸ್ಯ ಜಾಯಮಾನಸ್ಯ ಕೇಶವಾತ್ ।।
ವಿದ್ಯುದ್ವತ್ಪ್ರಥತೇ ರೂಪಂ ಕಿಲ ತಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।। ೧೬೭ ।।

ಅತೋಽನೇನೈವ ರೂಪೇಣ ಯ ಉಪಾಸ್ತೇ ದಿವಾನಿಶಮ್ ।।
ಸರ್ವಾಂಧಕಾರಹಂತ್ರೀವ ವಿದ್ಯುತ್ತಂ ಶ್ರೀಃ ಸದಾಽಽಶ್ರಯೇತ್ ।। ೧೬೮ ।।

ನಾಽಽದಿರ್ನ ಮಧ್ಯಂ ನೈವಾಂತೋ ನೇಯತ್ತಾ ವಿದ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ಅನಂತಕಲ್ಪೋಪಚಯಾದ್ವಾಸನಾನಾಮುದಾಹೃತಿಃ ।। ೧೬೯ ।।

ಮಾಹಾರಜನಮಿತ್ಯಾದಿರ್ನ ತ್ವಿಯತ್ತಾ ವಿವಕ್ಷಿತಾ ।।
ಪ್ರಕಾರದರ್ಶನಾಯೈವ ತೇನೋದಾಹೃತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೦ ।।

ನಿಃಶೇಷಮೇವಂ ಸತ್ಯಸ್ಯ ರೂಪಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯ ಸಾಂಪ್ರತಮ್ ।।
ಪರಮಾರ್ಥಸತ್ಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯನಿರ್ದೇಶಾಯ ಪ್ರಯತ್ಯತೇ ।। ೧೭೧ ।।

ಯತೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಮಖಿಲಂ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದಿ ವಸ್ತ್ವತಃ ।।
ಆದೇಶೋಽನಂತರಂ ತಸ್ಯ ಕ್ರಿಯತೇಽನನ್ಯಮಾನಿನಃ ।। ೧೭೨ ।।

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾಸ್ವಭಾವಸ್ಯ ಸತ್ಯಸ್ಯಾಽಽವಿಷ್ಕೃತೇರಥ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾತಿರೇಕತೋ ನಾನ್ಯದ್ಯತೋ ವಸ್ತ್ವವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೩ ।।

ಆದೇಶೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽತೋಽಯಂ ನಿರಾದೇಶಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅತಿಮಾನಾಭಿಧಾನಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಾದ್ವಯಾತ್ಮನಃ ।। ೧೭೪ ।।

ಕರ್ಮಣ್ಯಾದೇಶಶಬ್ದೋಽಯಂ ಯದಿ ವಾ ಕರಣೇ ಭವೇತ್ ।।
ಆದಿಷ್ಟಿರಥವಾಽಽದೇಶೋ ನೇತಿ ನೇತ್ಯದ್ವಯಾತ್ಮನಃ ।। ೧೭೫ ।।

ನೇತಿ ನೇತೀತಿಶಬ್ದಾಭ್ಯಾಂ ಸತ್ಯಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಕಥಮ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಗೋಚರಾತೀತಂ ತತ್ತ್ವಂ ಸ್ಯಾನ್ನಿರ್ದಿದಿಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೧೭೬ ।।

ಶುಣು ಸರ್ವಂ ತದಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಥಸ್ಯ ನಿಷೇಧತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕರೂಪೇಣ ತದಬೋಧನಿರಾಕೃತೇಃ ।। ೧೭೭ ।।

ಅಮೂರ್ತಸ್ಯ ಪರಾ ನಿಷ್ಠಾ ಕಾರಣಾತ್ಮಾ ಪುರೋದಿತಃ ।।
ಮೂರ್ತಸ್ಯ ಚ ತಥಾ ಪೃಥ್ವೀ ಮಧ್ಯೇ ಸಂಕೀರ್ಣತಾ ತಯೋಃ ।। ೧೭೮ ।।

ಮಾನಾಭಿಧಾನಯೋರ್ಯಾವಾನ್ಕಶ್ಚಿದ್ವಿಷಯ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಉಕ್ತಯೋರ್ಮಧ್ಯವರ್ತ್ಯೇವ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋರಸೌ ।। ೧೭೯ ।।

ನಾಮರೂಪೇ ತಥಾ ಕರ್ಮ ಪ್ರಾಣಾ ಲೋಕಾದಯಸ್ತಥಾ ।।
ಕಾರಕಂ ವಾ ಕ್ರಿಯಾಽನ್ಯದ್ವಾ ಕಾರಣಂ ಕಾರ್ಯಮೇವ ಚ ।। ೧೮೦ ।।

ಜಾತಿರ್ಗುಣಃ ಕ್ರಿಯಾ ದ್ರವ್ಯಂ ಸಂಬಂಧೋ ಭಾವ ಏವ ಚ ।।
ಸದಸತ್ಸದಸಚ್ಚೇತಿ ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತಮೇವ ಚ ।। ೧೮೧ ।।

ಪ್ರಮಾತಾ ಚ ಪ್ರಮಾಣಂ ಚ ಪ್ರಮೇಯೋಽಥ ಕ್ರಿಯಾಫಲೇ ।।
ಇತ್ಯಾದೇಃ ಪ್ರತಿಷೇಧೇನ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಾತ್ಮಾವಲಂಬಿನಾ ।। ೧೮೨ ।।

ಉಪಪ್ರದರ್ಶಕೋಽಶೇಷನಾಮಾದೇರಿತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯೋಪದರ್ಶಿತಸ್ಯಾಥ ನಿಷೇಧಃ ಕ್ರಿಯತೇ ನಞಾ ।। ೧೮೩ ।।

ಆಕೃಷ್ಟಂ ರೂಪಿಣೋ ರೂಪಂ ನ ಪೃಥಗ್ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ।।
ಜಗತ್ಯಕಲ್ಪಿತಮಪಿ ಕಿಮು ಮೋಹಾದಿಕಲ್ಪಿತಮ್ ।। ೧೮೪ ।।

ಘಟೇ ಪಟೋ ನಿಷಿದ್ಧೋಽಪಿ ಘಟಾದನ್ಯತ್ರ ತಿಷ್ಠತಿ ।।
ತದನ್ಯತ್ರಾಪಿ ಸದ್ಭಾವಾದನಿಷಿದ್ಧಸ್ಯ ಧರ್ಮಿಣಃ ।। ೧೮೫ ।।

ಪರಮಾರ್ಥಾನ್ನಿಷಿದ್ಧಸ್ಯ ತನ್ಮೋಹೋತ್ಥಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ಹಿರುಕ್ಸ್ಥಿತಿಃ ಕಥಂ ತಸ್ಯ ಪರಮಾರ್ಥಾತ್ಮನಾಽಥವಾ ।। ೧೮೬ ।।

ನಿಷೇಧ್ಯಾನಾಮಶೇಷಾಣಾಮನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ।।
ಪ್ರತೀಚೋಽವ್ಯಭಿಚಾರೋಽತಸ್ತತ್ರಾಧ್ಯಸ್ತಂ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೧೮೭ ।।

ಇತಿಶಬ್ದೋಪದಿಷ್ಟಾನಾಂ ನಿಷೇಧೋಽನುಭವಾತ್ಮನಿ ।।
ಅನಂತೇಽಂತವತಾಂ ಯತ್ರ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೧೮೮ ।।

ಸದ್ಭಾವಶ್ಚೋಪಲಬ್ಧಿಶ್ಚ ಸ್ವಾರ್ಥಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಮೂರ್ತಾದೀನಾಮನಿರ್ದೇಶ್ಯಾದಿತಿರ್ಮತ್ತೋ ನಿವರ್ತತೇ ।। ೧೮೯ ।।

ನಿಷೇಧತಿ ನಿಷೇಧ್ಯಾರ್ಥಂ ಯದ್ವಲಾನ್ನಂಚಿದಾತ್ಮನಃ ।।
ವಿಜ್ಞಾನೇನೈವ ಹತ್ವಾಽನ್ಯತ್ಪೂರ್ಣತ್ವೇನೈತಿ ಚಿತ್ಸ್ವತಃ ।। ೧೯೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾತ್ರದೃಶಿ ಹ್ಯಸ್ಮಿಂಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿಷು ।।
ತದನ್ಯದ್ಯತ್ತದಾಭಾಸಂ ತನ್ನಞಾ ಪ್ರತಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೧೯೧ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿಪ್ರತ್ಯಙ್ಮೋಹಹತೌ ಸದಾ ।।
ವಿಸ್ಫಾರಿತಾಕ್ಷಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧೀರ್ಮಾನಾನ್ನಿರ್ವಾತ್ಯಥಾಽಽತ್ಮನಿ ।। ೧೯೨ ।।

ಅಪೇಕ್ಷಾಜ್ಞಾನಹೇತೂತ್ಥಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತ್ವತಃ ।।
ವಿಚಾರ್ಯಮಾಣಂ ತನ್ನಾಸ್ತಿ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಕಾರ್ಪ್ಣ್ಯಮಿವಾಽಽತ್ಮನಿ ।। ೧೯೩ ।।

ಶಬ್ದಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತೂನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಗೋಚರಾಣಾಂ ಚ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ನ ನಿಹೃತಿಃ ।। ೧೯೪ ।।

ಮಾನಾಭಿಧಾನವಿಷಯೋ ಯಾವನ್ನಾಽಽತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಿ ।।
ಲಭತೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾನಂ ನ ನಞ್ತಾವನ್ನಿವರ್ತತೇ ।। ೧೯೫ ।।

ನಿರಸ್ತಾಜ್ಞಾನತತ್ಕಾರ್ಯೇ ಲಬ್ಧ ಆತ್ಮನ್ಯಥಾಽಽತ್ಮನಾ ।।
ನಿಷೇಧ್ಯಹೇತೌ ಪ್ರಧ್ವಸ್ತೇ ನಿಷೇಧೋಽಪಿ ನಿವರ್ತತೇ ।। ೧೯೬ ।।

ಪ್ರಮಾತೃತ್ವಾದಿನಾ ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿದತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ತದಭಾವಶ್ಚ ತತ್ಸರ್ವಂ ನೇತೀತಿ ಪ್ರತಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೧೯೭ ।।

ನಿಷೇಧ್ಯಂ ಸರ್ವಮೇವೈತದನಿಷೇಧ್ಯಾತ್ಮವಸ್ತುಗಮ್ ।।
ಅತೋ ನಾಭಾವನಿಷ್ಠಃ ಸ್ಯಾದಭಾವಸ್ಯಾಪಿ ನಿಹ್ನವಾತ್ ।। ೧೯೮ ।।

ನೇತಿ ನೇತೀತ್ಯತೋ ವೀಪ್ಸಾ ಜಿಘೃಕ್ಷಿತನಿಷೇಧತಃ ।।
ಬುಭುತ್ಸಿತಸ್ಯ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ವೀಪ್ಸೈವಾತೋ ನಿಷೇಧನೀ ।। ೧೯೯ ।।

ಜ್ಞಾನಕ್ರಿಯಾಭ್ಯಾಂ ವ್ಯಾಪ್ಯೋಽಯಮಿತ್ಯಾಕಾಂಕ್ಷಾ ನಿವರ್ತತೇ ।।
ಅಪ್ರಮಿತ್ಸಿತ ಏಕಸ್ಮಿನ್ನಿಷ್ಠಾಂ ಯಾತ್ಯಚಿಕೀರ್ಷಿತೇ ।। ೨೦೦ ।।

ರಜ್ಜುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಸರ್ಪವತ್ಕರಣಾತ್ಮನಃ ।।
ನಿಷೇಧೋ ನಾನ್ಯತಃ ಶಕ್ಯಃ ಕರ್ತುಂ ವರ್ಷಶತೈರಪಿ ।। ೨೦೧ ।।

ಯದ್ಯತ್ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿಂಸ್ತತ್ತತ್ಸರ್ವಂ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।।
ಏವಂ ಚ ಸತ್ಯನಿರ್ದಿಷ್ಟಾಶಂಕಾಽಪಿ ವಿನಿವರ್ತತೇ ।। ೨೦೨ ।।

ನ ಚೇದ್ವೀಪ್ಸಾ ತದಾ ವಾಕ್ಯದ್ವಯಮೇತದ್ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಉಕ್ತದ್ವಯನಿಷೇಧೇನ ತಸ್ಯ ಚೋಪಕ್ಷಯಾದ್ಭವೇತ್ ।। ೨೦೩ ।।

ಅನುಕ್ತವಿಷಯಾಶಂಕಾ ಸರ್ವಸ್ಯಾಪ್ರತಿಷೇಧತಃ ।।
ಯದಿ ವಾಽಭಾವವಿಷಯಾ ನ ಹ್ಯಭಾವೋ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೨೦೪ ।।

ಸಾಕ್ಷಾನ್ಮಾನಪ್ರಸಿದ್ಧೇಷು ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧೇತರಗ್ರಹಃ ।।
ಅಪ್ರಸಿದ್ಧೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾನಾಂ ನಿಷೇಧಾಚ್ಛೂನ್ಯತಾಗ್ರಹಃ ।। ೨೦೫ ।।

ಆದೇಶ ಇತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ಪ್ರತಿಷೇಧೋಽಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದಾದಿಶ್ಯತೇ ಯೇನ ತಾದೃಗಾದೇಶ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೦೬ ।।

ನಿಷೇಧವರ್ತ್ಮನಾ ತಸ್ಮಾದನಿಷೇಧ್ಯಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಣಾ ।।
ಜ್ಞಾತಾಜ್ಞಾತಂ ನಿಷಿಧ್ಯಾಥ ಸದಾ ದೃಷ್ಟೌ ಪ್ರತಿಷ್ಠತಿ ।। ೨೦೭ ।।

ಯಥಾ ಶ್ರೋತ್ರಧಿಯಾ ರೂಪಂ ರೂಪಹೇತ್ವಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ನಾಗ್ರಹೀನ್ನ ಚ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ನ ಗ್ರಹೀಷ್ಯತಿ ಶಬ್ದವತ್ ।। ೨೦೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವೇ ವಿನಿರ್ಜ್ಞಾತೇ ನೇತಿ ನೇತೀತಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ತದ್ವತ್ಸಕಾರಣೋಽನಾತ್ಮಾ ನಾಭೂದಸ್ತಿ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।। ೨೦೯ ।।

ನಾನ್ಯದಜ್ಞಾನತೋಽಸ್ತಿತ್ವಂ ದ್ವಿತೀಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಯಥಾ ।।
ನಿವೃತ್ತಿಸ್ತದ್ವದೇವಾಸ್ಯ ನಾವಗತ್ಯಾತ್ಮನೋಽಪರಾ ।। ೨೧೦ ।।

ಅನನ್ಯಾಯತ್ತಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಯದಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವ್ಯವಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ವ್ಯೇವ ತ್ವೇತಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞೇಯಂ ತದಾ ಸ್ಯಾತ್ಸಫಲೋದಿತಾ ।। ೨೧೧ ।।

ನೇತಿ ನೇತೀತ್ಯತೋ ವೀಪ್ಸಾಸಂಭವಾದುಕ್ತವಸ್ತುನಃ ।।
ಕೃತಾರ್ಥತಾ ತಥಾಚ ಸ್ಯಾದನ್ಯಥಾ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೨೧೨ ।।

ಪರಾಗರ್ಥೇಷು ಸಕ್ತಾ ಧೀಃ ಪ್ರತ್ಯಗರ್ಥಾನುರಂಜನಾತ್ ।।
ನಿಷಿದ್ಧಾಽತಃ ಪರಾಗರ್ಥಾತ್ಪ್ರತೀಚಿ ಲಭತೇ ಸ್ಥಿತಿಮ್ ।। ೨೧೩ ।।

ವ್ಯತಿರೇಕಸ್ಯ ಸಿದ್ಧತ್ವಾದಾದೇಶೋಕ್ತೇಃ ಪುರೈವ ಹಿ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯಾರ್ಥಮಾದೇಶೋಽಯಮಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೧೪ ।।

ನ ನಿಷೇಧೋ ನಿಷೇಧ್ಯಾರ್ಥೋ ಲಕ್ಷಣಾರ್ಥಪರತ್ವತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಮಾಂತರಾಸಿದ್ಧೇಃ ಶೂನ್ಯತೈವ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೨೧೫ ।।

ಷಷ್ಠ್ಯುಕ್ತೇರೇವ ಸಂಸಿದ್ಧಾ ಮೂರ್ತಾದೇರ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯತಾ ।।
ತತಶ್ಚ ಜಾಮಿತಾಸಕ್ತಿರ್ನಾತಃ ಸ್ಯಾತ್ಪಾರಿಶೇಷ್ಯಗೀಃ ।। ೨೧೬ ।।

ಶಕ್ಯತೇ ನ ನಿಷೇದ್ಧುಂ ಚ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯಾಶ್ರಿತತ್ವತಃ ।।
ನಿಷೇಧಾನ್ನ ಪುಮರ್ಥೋಽಪಿ ಕಶ್ಚಿತ್ಸಿಧ್ಯೇತ್ಸಮೀಹಿತಃ ।। ೨೧೭ ।।

ನಿಷೇಧಮಾತ್ರನಿಷ್ಠತ್ವೇ ನ ಚಾಽಽದೇಶೋ ಭವೇತ್ಪ್ರಭೋಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ಮೂರ್ತಾದಿ ನೇತ್ಯುಕ್ತೌ ಮೂರ್ತಾದೇರ್ನ ನಿಷೇಧಗೀಃ ।। ೨೧೮ ।।

ತತಶ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮತಾಸಿದ್ಧಿರ್ದ್ವಿತೀಯೇ ಸತಿ ವಸ್ತುನಿ ।।
ವ್ಯೇವ ತ್ವೇತಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥೋ ನಾಪಿ ಚಾಽಽವಿಷ್ಕೃತೋ ಭವೇತ್ ।। ೨೧೯ ।।

ಪಾರಿಶೇಷ್ಯಾದತೋಽಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾದ್ವಿವಕ್ಷಿತವಸ್ತುನಃ ।।
ಯಥಾ ಸಿದ್ಧಿಸ್ತಥಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಕಾರ್ಯೇಹೋಕ್ತೇರತೋಽಂಜಸಾ ।। ೨೨೦ ।।

ಸಿದ್ಧೋ ನಿಷೇಧಃ ಪ್ರಾಗೇವ ಸರ್ವಸ್ಯಾನಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾದನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ।। ೨೨೧ ।।

ಅನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರೋಽಸ್ಯ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇಽನಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।।
ಸ್ವರೂಪವ್ಯಭಿಚಾರೋಽಪಿ ಸುಷುಪ್ತಾದೌ ಸ್ವಸಾಕ್ಷಿಗಃ ।। ೨೨೨ ।।

ಯಥಾ ಮಾತ್ರಾದಿಸಚೇಯಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಂವಿತ್ತಿಸಿದ್ಧಿಕಾ ।।
ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇರಭಾವೋಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧಾಶ್ರಯಾತ್ತಥಾ ।। ೨೨೩ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿರಾತ್ಮಾವಿದ್ಯೈಕರೂಪತಃ ।।
ಸಿದ್ಧಾಯತೇಽಖಿಲೋಽನಾತ್ಮಾ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಾತ್ಮಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೨೨೪ ।।

ಅತಿರೋಹಿತಸಂವಿತ್ಕೋ ವ್ಯಪಾಸ್ತಾಶೇಷವಿಕ್ರಿಯಃ ।।
ಅನನ್ಯಮಾತೃಮಾನಾದಿರ್ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ।। ೨೨೫ ।।

ಭಾವಾಭಾವಾತ್ಮಿಕಾ ಸಿದ್ಧಿರ್ಯೇಯಂ ಸರ್ವಾಽಪ್ಯನಾತ್ಮನಃ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧಾತ್ಮಕಾನ್ಮತ್ತೋ ಮಯ್ಯೇವಾಸೌ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೨೨೬ ।।

ಅನನ್ಯಾನುಭವೇನೈವ ಭಾವಾಭಾವಾತ್ಮಭೂಮಿಷು ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕೂಟಸ್ಥ ಆತ್ಮಾನಂ ಪಶ್ಯನ್ನಾಸ್ತೇ ಫಲಾತ್ಮನಾ ।। ೨೨೭ ।।

ಅತೋ ಮಾತ್ರಾದಿಸಂಭೇದೋ ಯತ್ರ ಯತ್ರ ನಿವರ್ತತೇ ।।
ತತ್ರ ತತ್ರೈಕಲಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೨೨೮ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇರಭಾವೋಽತೋ ಯಃ ಸಿದ್ಧಃ ಸ್ವಾತ್ಮಬೋಧತಃ ।।
ನಞ್ವೃತ್ತಿಸ್ತಂ ಸದಾಬುದ್ಧಂ ಲಕ್ಷಯತ್ಯಪೃಥಕ್ಪ್ರಮಮ್ ।। ೨೨೯ ।।

ವೈವಿಕ್ತ್ಯಾನ್ನ ಚ ಮಾನಾದೇರನನ್ಯಾನುಭವಾತ್ಮನಿ ।।
ಸಹೇತುಕಸ್ಯ ವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಬೋಧಾವಬॊಧಿನಿ ।। ೨೩೦ ।।

ಅವಿದ್ಯಾದ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಕಾರಣಾದಿವಿಧರ್ಮಕಮ್ ।।
ಲಬ್ಧಮಾತ್ಮಾತ್ಮಕಂ ವಸ್ತು ಪ್ರತೀಚೋಽನನ್ಯಮಾನತಃ ।। ೨೩೧ ।।

ಏತದ್ವಸ್ತು ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಂ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯನಪೇಕ್ಷತಃ ।।
ಸರ್ವಸ್ಯೈವ ತತಃ ಸಿದ್ಧೇಃ ಕಥಂ ಸಿಧ್ಯೇತ್ತದನ್ಯತಃ ।। ೨೩೨ ।।

ಉಕ್ತಾ ಪ್ರಮೇಯಸಂಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ನಞ್ಶ್ರುತೇಃ ।।
ತಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಬೋಧಾಯ ನೇತಿ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿನೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೩೩ ।।

ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಮಾಮೇಯೋ ಲಕ್ಷಿತೋ ಯೋ ನಞಾಽಂಜಸಾ ।।
ಅವಿದ್ಯಾದೇಸ್ತದಾತ್ಮತ್ವಾದಿತಿ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೨೩೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮೋಹತದುತ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧತಃ ।।
ಬಾಧಿತತ್ವಾದತೋಽವೋಚದಿತಿ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಮೋಹನುತ್ ।। ೨೩೫ ।।

ಆದೇಶಂ ಪ್ರತ್ಯತಿಮಹಾನಥಾತ ಇತಿ ಸಂಭ್ರಮಃ ।।
ತೇನಾಸದೃಶ ಆದೇಶೋ ನನ್ವಯುಕ್ತೋಽಯಮೀರ್ಯತೇ ।। ೨೩೬ ।।

ಯುಕ್ತ ಏವಾಯಮಾದೇಶೋ ನ ಯತೋ ವಿದ್ಯತೇ ಪರಃ ।।
ಆದೇಶೋಽತೋಽಯಮೇವಾತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಾದೇಶ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೨೩೭ ।।

ಆದಿದಿಕ್ಷಿತಮೇತಸ್ಯ ತತ್ತ್ವಂ ಯದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮ್ ।।
ಯಾವಂತಸ್ತತ್ರ ನಿರ್ದೇಶ್ಯಾಸ್ತೇಽರ್ಥಾಃ ಸರ್ವೇ ನಿವರ್ತಿತಾಃ ।। ೨೩೮ ।।

ನಿವೃತ್ತಿಶ್ಚ ಯಥೋಕ್ತೈವ ತೇಷಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಲಕ್ಷಣಾ ।।
ಭಿನ್ನದೇಶಸ್ಥಿತಿಸ್ತ್ವತ್ರ ವಾಸ್ತವೀ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೨೩೯ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದಾರ್ಥ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಮುಖ್ಯೋಽನ್ಯಸ್ಮಿನ್ಸತಿ ಯತೋ ಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಥೋ ನಾವಸೀಯತೇ ।। ೨೪೦ ।।

ಶಬ್ದಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತೂನಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯೇನ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।।
ತಥಾ ತದಭಿಧೇಯಾನಾಮಾದೇಶೋಽಯಂ ಮತಃ ಪರಃ ।। ೨೪೧ ।।

ಅಭಿಧಾಭಿಧೇಯಸಂಬಂಧಮಂಗೀಕೃತ್ಯ ಯತೋಽಕ್ಷರೇ ।।
ನ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ಶಬ್ದೋಽತ್ರ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ವರ್ತತೇ ।। ೨೪೨ ।।

ಆದೇಶೋ ನೇತಿ ನೇತ್ಯೇವ ತೇನೇಹ ಘಟತೇಽಂಜಸಾ ।।
ತದಬॊಧಪ್ರಸೂತಾನಾಮಾಕಾಂಕ್ಷಾಣಾಂ ನಿಷೇಧತಃ ।। ೨೪೩ ।।

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಂ ಹಿ ಸತ್ಯಾಹ್ವಂ ಪ್ರಾಣಾಃ ಸತ್ಯಾಸ್ತದಾತ್ಮತಃ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಸ್ತದುಪಾಧಿತ್ವಾತ್ಸತ್ಯ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೪೪ ।।

ಅನಿರ್ದೇಶ್ಯಸ್ಯ ನಿರ್ದೇಶ್ಯಾ ಯೇ ಭೇದಾಃ ಕಾರ್ಯಲಕ್ಷಣಾಃ ।।
ತೇಷು ಲಬ್ಧಾಸ್ಪದಂ ನಾಮ ಪರಸ್ಮಿನ್ನುಪಚರ್ಯತೇ ।। ೨೪೫ ।।

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾತ್ಮಕಂ ಸತ್ಯಂ ಪ್ರಾಣಾದೇಃ ಕಾರ್ಯರೂಪಿಣಃ ।।
ತಸ್ಯಾಪ್ಯೇತತ್ಪರಂ ಸತ್ಯಂ ಯನ್ನೇತೀತ್ಯವಧಾರಿತಮ್ ।। ೨೪೬ ।।

ಉಕ್ತವಸ್ತ್ವತಿರೇಕೇಣ ನಾಮೀಷಾಂ ಸತ್ಯತಾ ಯತಃ ।।
ನ ಚಾಪ್ಯಸತ್ಯತಾ ತಸ್ಮಾತ್ತೇಷಾಂ ಸತ್ಯಂ ಪರಂ ಪದಮ್ ।। ೨೪೭ ।।

ಆತ್ಮವಂತೋ ಯಥಾ ರಜ್ಜ್ವಾ ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಯಸ್ತಥಾ ।।
ಆತ್ಮವಂತೋ ನಿರಾತ್ಮಾನಃ ಪ್ರಾಣಾದ್ಯಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಾ ।। ೨೪೮ ।।

ಯತ ಏವ ಮತೋಽನ್ವೀಕ್ಷ್ಯ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದಿವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಸತ್ಯಶಬ್ದಾಭಿಧೇಯಾರ್ಥಂ ತಯಾ ದ್ವಾರಾ ಪರಂ ಪದಮ್ ।। ೨೪೯ ।।

ವ್ಯಪದಿಶ್ಯಮಾನಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಸತ್ಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಮದ್ವಯಮ್ ।।
ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮಾತ್ಮನೈವೈನಂ ಸತ್ಯಂ ಪಶ್ಯೇದ್ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೨೫೦ ।।

ಅತೋಽವ್ಯಾಕೃತಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ವ್ಯಾಕೃತೇನೋಪದಿಶ್ಯತೇ ।।
ಸತ್ಯಸ್ಯ ಸತ್ಯಮಿತಿ ತನ್ನಾನ್ಯಥಾ ವ್ಯಪದೇಶಭಾಕ್ ।। ೨೫೧ ।।

ವ್ಯಪದೇಶಾಯ ನಾಮೈತನ್ನ ಸ್ವಂ ನಾಮಾಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ನನು ಬ್ರಹ್ಮಾಕ್ಷರಮಿತಿ ವ್ಯಪದೇಶೋಽತ್ರ ನಾಮಭಿಃ ।। ೨೫೨ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಗೇ ತತ್ತ್ವೇ ನಾಮ ಲಬ್ಧಾಸ್ಪದಂ ಯತಃ ।।
ರೂಪಾಭಿಧೇಯಸಂಬಂಧಮರೂಪಾಶಬ್ದಮಕ್ಷರಮ್ ।। ೨೫೩ ।।

ಲಕ್ಷಯೇನ್ನಾಂಜಸಾ ವಕ್ತಿ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕಥಂಚನ ।।
ಶಬ್ದಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತೂನಾಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।। ೨೫೪ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಆತ್ಮೇತ್ಯೇವೇತಿ ಸೂತ್ರಸ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಂ ಪ್ರಸ್ತುತಾ ಸ್ಫುಟಾ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ತೇಽಹಂ ಬ್ರವಾಣೀತಿ ಪ್ರಾರಭ್ಯಾಽಽಪೂರ್ಣವಾಕ್ಯತಃ ।। ೧ ।।

ನಿತ್ಯಕರ್ಮಾದ್ಯನುಷ್ಠಾನಸಂಶುದ್ಧಧಿಷಣಃ ಪುಮಾನ್ ।।
ನಿಃಶೇಷಕರ್ಮಹೇತೂತ್ಥಫಲಸಾವದ್ಯಧೀಸ್ತತಃ ।। ೨ ।।

ವಿರಕ್ತ ಆಗ್ರಜಾತ್ಸೋಽಯಂ ತತ್ಸಾವದ್ಯಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ ।।
ಸಂಸಾರದುಃಖಸಂಸ್ಕಾರಸ್ಮೃತಿಭಿಃ ಪ್ರೇರ್ಯಮಾಣಧೀಃ ।। ೩ ।।

ಉದ್ಭೂತತಜ್ಜಿಹಾಸಃ ಸಂಸ್ತದ್ಧಾನೇ ಸಾಧನಸ್ಪೃಹಃ ।।
ತ್ಯಕ್ತಾಶೇಷೈಷಣಃ ಸೋಽಥ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೪ ।।

ವಸ್ತುವೃತ್ತಾತ್ಮಸಂಬೋಧಧ್ವಸ್ತಸಂಸಾರಕಾರಣಃ ।।
ವ್ಯಾವಿದ್ಧಾಶೇಷಸಂಸಾರೋ ವಿಮುಕ್ತೋ ನಾ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೫ ।।

ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿದವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಕಾರ್ಯಂ ವೈರಾಗ್ಯಕಾರಣಮ್ ।।
ತತ್ಸಂನ್ಯಾಸೋ ವಿರಕ್ತತ್ವಾತ್ಸ್ವತ ಏವ ನ ಶಾಸ್ತ್ರತಃ ।। ೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಸಾಧನತ್ವಂ ವಿನಾಽಽಗಮಾತ್ ।।
ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯ ನ ವಿಜ್ಞಾತಂ ತಚ್ಛಾಸ್ತ್ರೇಣೇಹ ಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೭ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾವಿದ್ಯಸಮುತ್ಥಾನಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣಲಕ್ಷಣಾತ್ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರದರ್ಶಿತಮ್ ।। ೮ ।।

ತತ್ರೈತಚ್ಛಂಕ್ಯತೇ ಚೋದ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಸಿದ್ಧಿದೋಷಕೃತ್ ।।
ನಿಷಿದ್ಧಂ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದಿ ವಸ್ತು ಯತ್ ।। ೯ ।।

ಕಿಂ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮಾನುಗಂ ಸರ್ವಂ ಕಿಂ ವಾ ತಸ್ಮಾದ್ವಿವಿಚ್ಯತೇ ।।
ಯದಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನುಗಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸ್ಯಾದನರ್ಥಾತ್ಮಕಂ ತದಾ ।। ೧೦ ।।

ಅಭಾವನಿಷ್ಟಂ ತಚ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ಮುಖ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಅಭಾವಸ್ಯ ತತೋಽನ್ಯತ್ವಾದನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೧೧ ।।

ನೇತೀತ್ಯಪಿ ನಿಷೇಧೋಕ್ತಿಸ್ತಥಾ ಸತಿ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ವೈದಿಕಶ್ಚ ಪ್ರಯಾಸೋಽಯಂ ಸರ್ವಃ ಸ್ಯಾತ್ತುಷಕಂಡನಮ್ ।। ೧೨ ।।

ವಿವಿಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚೇನ್ಮೈವಂ ದೋಷಸ್ತಥಾಽಪಿ ಹಿ ।।
ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನ ಸ್ಯಾದ್ವಿತೀಯೇ ಸತಿ ವಸ್ತುನಿ ।। ೧೩ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ವಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಮಶ್ನುತೇ ।।
ಏತಚ್ಚ ದುರ್ಲಭಂ ತಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯೇ ಸತಿ ಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೪ ।।

ಅಥಾಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಕಂ ವಸ್ತು ಜಗ್ಧ್ವಾ ಚೇದ್ಬ್ರಹ್ಮ ತದ್ಭವೇತ್ ।।
ಪ್ರತೀಚೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಾಽತ್ತತ್ವಾನ್ನ ಮೋಕ್ಷೋ ನಾಪಿ ಸಂಸೃತಿಃ ।। ೧೫ ।।

ಸಂಸಾರಿಣೋ ನ ಚೇದತ್ತಿ ಸಂಸಾರ್ಯೇವ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ನಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮತಾಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸತ್ಸು ಸಂಸಾರಿವಸ್ತುಷು ।। ೧೬ ।।

ಸಂಸಾರೇ ಚಾಪಿ ಜಗ್ಧೇಽಸ್ಮಿನ್ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ನಿಖಿಲೇ ಸತಿ ।।
ಋತೇಽಪಿ ಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಸರ್ವೇ ಸ್ಯುರ್ಮುಕ್ತಬಂಧನಾಃ ।। ೧೭ ।।

ಅನ್ವಯಾದಿನಿಷೇಧಾಯ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಮೈತ್ರೇಯಾೀತ್ಯಾದಿಕೋ ಗ್ರಂಥಸ್ತಸ್ಮಾದಾರಭ್ಯತೇ ಪರಃ ।। ೧೮ ।।

ಸರ್ವಾಬ್ರಹ್ಮನಿಷೇಧೇನ ತದರ್ಥೋ ವೇಹ ನಿಶ್ಚಿತಃ ।।
ತಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧಿವಿಷಯಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಧುನೋತ್ಯತೇ ।। ೧೯ ।।

ನೇತೀತಿ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯತ್ರ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ।।
ಪ್ರಸಕ್ತೇ ಸಾಂಖ್ಯಸಿದ್ಧಾಂತೇ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ವೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೦ ।।

ಸತ್ಯಪಿ ಬ್ರಹ್ಮವೇದಿತ್ವೇ ನಾಸಂತ್ಯಕ್ತೈಷಣೋ ಯತಿಃ ।।
ಮುಕ್ತಿಭಾಗಿತಿ ಚೇಹೋಕ್ತಃ ಸಂನ್ಯಾಸೇನ ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೨೧ ।।

ನಿರಸ್ತಾತಿಶಯಜ್ಞಾನೋ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯॊ ಯತೋ ಗೃಹೀ ।।
ಕೈವಲ್ಯಾಶ್ರಮಮಾಸ್ಥಾಯ ಪ್ರಾಪ ತದ್ವೈಷ್ಣವಂ ಪದಮ್ ।। ೨೨ ।।

ತ್ಯಾಗ ಏವ ಹಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಮೋಕ್ಷಸಾಧನಮುತ್ತಮಮ್ ।।
ತ್ಯಜತೈವ ಹಿ ತಜ್ಜ್ಞೇಯಂ ತ್ಯಕ್ತುಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪರಂ ಪದಮ್ ।। ೨೩ ।।

ಮುಕ್ತೇಶ್ಚ ಬಿಭ್ಯತೋ ದೇವಾ ಮೋಹೇನಾಪಿದಧುರ್ನರಾನ್ ।।
ತತಸ್ತೇ ಕರ್ಮಸೂದ್ಯುಕ್ತಾಃ ಪ್ರಾವರ್ತಂತಾವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।। ೨೪ ।।

ಮೋಹಮಾತ್ರೈಕಹೇತೂನಿ ತಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮಾಣ್ಯಶೇಷತಃ ।।
ಸಂನ್ಯಸ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಂಬೋಧಾದ್ಭಿತ್ತ್ವಾ ಮೋಹಂ ವಿಶುದ್ಧಧೀಃ ।।
ಜ್ಞಾನಮೇವಾಽಽತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಮುಪಾಸೀನೋಽಮೃತೋ ಭವೇತ್ ।। ೨೫ ।।

ಇತಿ ಪ್ರಮಾಣಮತ್ರಾರ್ಥೇ ವಚನಂ ಭಾಲ್ಲವಿಶ್ರುತೌ ।।
ಸರ್ವಃ ಸಂನ್ಯಸ್ತಕರ್ಮೈವ ಜ್ಞಾನಾತ್ಕೈವಲ್ಯಮಶ್ನುತೇ ।। ೨೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾದ್ಗೃಹಾಚ್ಚೈವ ವನಾಚ್ಚಾಪಿ ಬಿಧೀಯತೇ ।।
ನಿಃಶೇಷಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸೋ ಯತೋಽತೋ ನರ್ಣಬದ್ಧತಾ ।। ೨೭ ।।

ಶ್ರುತ್ಯಾ ಜಾವಾಲಶಾಖಾಯಾಂ ತಥಾಚಾನಧಿಕಾರಿಣಾಮ್ ।।
ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯ ವಿಧಾನಾಚ್ಚ ಕಾರ್ಯೋಽತೋಽಸೌ ಮುಮುಕ್ಷುಭಿಃ ।। ೨೮ ।।

ನರಲೋಕಾದಿಕಾಮಾನಾಂ ಸುತೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿ ಸಾಧನಮ್ ।।
ತೇಭ್ಯೋ ವ್ಯುತ್ಥಿತಚಿತ್ತಾನಾಂ ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ತ್ವಾತ್ಮಕಾಮಿನಾಮ್ ।। ೨೯ ।।

ಇಮಮರ್ಥಂ ಶ್ರುತಿರ್ವಕ್ತಿ ಸರ್ವಕರ್ಮಾನಪೇಕ್ಷಿಣೀ।।।।
ಪ್ರಜಾದಿನಾ ಕರಿಷ್ಯಾಮಃ ಕಿಂ ತತ್ಫಲವಿತೃಷ್ಣತಃ ।। ೩೦ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವಿರುದ್ಧೋಽಯಂ ಲೋಕೋ ಯೇಷಾಮಕರ್ಮಜಃ ।।
ಮೋಹಮಾತ್ರಾಂತರಾಯಾತ್ವಾಜ್ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೩೧ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಿಲಕ್ಷಣೋ ಯೋಗೋ ಜ್ಞಾನಂ ಸಂನ್ಯಾಸಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ತಸ್ಮಾಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಸಂನ್ಯಸೇದಿಹ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ ।। ೩೨ ।।

ಭಾವಿತೈಃ ಕರಣೈಶ್ಚಾಯಂ ಬಹುಸಂಸಾರಯೋನಿಷು ।।
ಆಸಾದಯತಿ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಮೋಕ್ಷಂ ವೈ ಪ್ರಥಮಾಶ್ರಮೇ ।। ೩೩ ।।

ತಮಾಸಾದ್ಯ ತು ಮುಕ್ತಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥಸ್ಯ ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।।
ತ್ರಿಷ್ವಾಶ್ರಮೇಷು ಕೋ ನ್ವರ್ಥೋ ಭವೇತ್ಪರಮಭೀಪ್ಸತಃ ।। ೩೪ ।।

ಶ್ರುತಯಃ ಸ್ಮೃತಯಶ್ಚೈವಮಸ್ಮಿನ್ನರ್ಥೇ ಸಹಸ್ರಶಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾ ಏವ ವಿದ್ಯಂತೇ ಸಂನ್ಯಾಸಪ್ರತಿಪಾದಿಕಾಃ ।। ೩೫ ।।

ಮುಖ್ಯಾರ್ಥತಾ ವಾ ಪ್ರಾಗುಕ್ತಾ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಸ್ಯ ಸದಾದೃಶಿ ।।
ಪ್ರತೀಚ್ಯಥಾಽಽತ್ಮಶಬ್ದಸ್ಯ ಮುಖ್ಯಾರ್ಥೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೀರ್ಯತೇ ।। ೩೬ ।।

ತತಸ್ತದೇತದಿತಿ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಪದವಾಚ್ಯಯೋಃ ।।
ಮಧುಕಾಂಡಾರ್ಥಸರ್ವಸ್ವಂ ವಾಕ್ಯೇನ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೩೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇಽತಃ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ವಿಧಿತ್ಸಂತೀಹ ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಮೈತ್ರೇಯೀತಿ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೩೮ ।।

ಭಾರ್ಯಾದ್ಯನುಜ್ಞಾಪೂರ್ವೋ ಹಿ ಸಂನ್ಯಾಸೋ ವಿಹಿತಃ ಶ್ರುತೌ ।।
ಅತೋಽನುಜ್ಞಾರ್ಥಮೇವಾಽಽಹ ಮೈತ್ರೇಯೀಮೃಷಿರಾತ್ಮನಃ ।। ೩೯ ।।

ಉದ್ಯಾಸ್ಯನ್ವಾ ಅರೇ ಸ್ಥಾನಾದಸ್ಮಾದ್ಗಾರ್ಹಸ್ಥ್ಯಲಕ್ಷಣಾತ್ ।।
ಚಿಕೀರ್ಷವೇ ಮೇ ಸಂನ್ಯಾಸಮನುಜ್ಞಾಂ ದಾತುಮರ್ಹಸಿ ।। ೪೦ ।।

ಯುಕ್ತಮಾಹ ಭವಾನಸ್ಮಾನನುರೂಪಂ ಚಿಕೀರ್ಷತಿ ।।
ಯದೇವಂ ಸತಿ ಕರ್ತವ್ಯಂ ತತ್ಕ್ಷಿಪ್ರಮನುಶಾಧಿ ಮಾಮ್ ।। ೪೧ ।।

ಅನುಜ್ಞಾತೋಽಥ ತಾಮಾಹ ಹಂತೇತ್ಯಾದಿ ಪರಂ ವಚಃ ।।
ಕಾತ್ಯಾಯನ್ಯಾ ಸಪತ್ನ್ಯಾ ತೇ ವಿಭಾಗಂ ಕರವಾಣ್ಯಹಮ್ ।। ೪೨ ।।

ನಿಃಸ್ವಾ ಸ್ತ್ರೀ ಸ್ವವತಾ ಪುಂಸಾ ನಿಯುಕ್ತಾ ಕರ್ಮಸಂಪದಿ ।।
ಮಯಿ ಪ್ರವ್ರಜಿತೇ ತಸ್ಮಾದ್ಯುವಯೋರ್ನಾರ್ಥಸಂಗತಿಃ ।। ೪೩ ।।

ಸ್ವವಾನೇವ ಪುರಾ ನ್ಯಾಸಾದ್ಯುವಯೋಃ ಸ್ವೇನ ಸಾಂಪ್ರತಮ್ ।।
ವಿಭಾಗಂ ಕರವಾಣೀತಿ ಭಾರ್ಯಾ ತೇನಾಭ್ಯಚೋದಯತ್ ।। ೪೪ ।।

ವೃತ್ತಿಭಿಃ ಸಂವಿಭಜ್ಯ ಸ್ವಾನ್ಸಂನ್ಯಸೇದಿತಿ ಚೋದ್ಯತೇ ।।
ಯತಃ ಶಾಸ್ತ್ರೇಣ ತೇನಾಯಂ ವಿಭಾಗಃ ಕ್ರಿಯತೇ ಮಯಾ ।। ೪೫ ।।

ಯುಕ್ತಮೇತದ್ವ್ಯವಸಿತಂ ಯದ್ವಿತ್ತಂ ನ ಪ್ರದಿತ್ಸತಿ ।।
ಭವತ್ಸಂನ್ಯಾಸವನ್ನೂನಮಸ್ಮದ್ಧಿತಕರಂ ಧನಮ್ ।। ೪೬ ।।

ಮಹಾನುಭಾವಸಂಪರ್ಕಃ ಕಸ್ಯ ನೋನ್ನತಿಕಾರಣಮ್ ।।
ಅಶುಚ್ಯಪಿ ಪಯಃ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಗಂಗಾಂ ಯಾತಿ ಪವಿತ್ರತಾಮ್ ।। ೪೭ ।।

ಭಗವತ್ಸಂಗತೇರ್ನಾನ್ಯಃ ಪುರುಷಾರ್ಥೋಽಮೃತತ್ವತಃ ।।
ಪೃಚ್ಛಾಮ್ಯತೋಽಮೃತತ್ವಸ್ಯ ಸಾಧನಂ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ಧನಮ್ ।। ೪೮ ।।

ಸಾರೇಣ ಯದಿ ನಾಮೇಯಂ ಪೂರ್ಣಾ ಸ್ಯಾದ್ವಸುನಾ ಮಹೀ ।।
ತಾವತಾಽಪ್ಯಮೃತಾಽಹಂ ಸ್ಯಾಂ ಕಿಂವಾ ನೇತ್ಯುಚ್ಯತಾಂ ಯಥಾ ।। ೪೯ ।।

ಸತ್ತಾಮಾತ್ರೋಪಕಾರಿಣಿ ಧನಾನಿ ಧನಿನಾಂ ನ ಹಿ ।।
ಕ್ರಿಯಾದ್ವಾರೋಪಕಾರೀಣಿ ಯತೋಽತಃ ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ಕ್ರಿಯಾ ।। ೫೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಾಹ ಪೃಷ್ಟಃ ಸ್ವಾಂ ಜಾಯಾಂ ನಾಮೃತತ್ವಂ ಧನಾದಿತಿ ।। ೫೧ ।।
ವಿತ್ತಂ ಚೇನ್ನಾಮೃತತ್ವಾಯ ಕಸ್ಮಾದ್ದಿತ್ಸತಿ ತದ್ಭವಾನ್ ।।
ಇತಿ ಪೃಷ್ಟೋಽಬ್ರವೀದ್ವಿತ್ತಸಾಧನಸ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।। ೫೨ ।।

ಕ್ಷಯಿಷ್ಣುಸಾಧನಾಧೀನಂ ಜೀವಿತಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಥಾ ನೃಣಾಮ್ ।।
ತಥೈವ ತವ ವಿತ್ತೇನ ಜೀವಿತಂ ನಾಮೃತಾತ್ಮತಾ ।। ೫೩ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರವಿಧ್ವಂಸಾಜ್ಜ್ಞಾನಾದೇವಾಮೃತಂ ಯತಃ ।।
ಅಮೃತತ್ವಸ್ಯ ನಾಽಽಶಾಽಪಿ ವಿತ್ತಸಾಧ್ಯೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।। ೫೪ ।।

ಕುತೋಽಮೃತತ್ವಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೈಕಹೇತುನಾ ।।
ನ ಕರ್ಮ ಕಾರಣಂ ಮುಕ್ತೇರ್ನಾಗ್ನಿಸ್ತಾಪಸ್ಯ ಭೇಷಜಮ್ ।।
ಕರ್ಮಭ್ಯೋ ಜನ್ಮ ನಿಯತಂ ಜನ್ಮ ಚೇನ್ನಿರ್ವೃತಿಃ ಕುತಃ ।। ೫೫ ।।

ಸ್ವಭಾವಾದೇವ ಸಾಧೂನಾಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿರುಪಕಾರಿಣೀ ।।
ಅಪಕಾರಿಣ್ಯಪಿ ಜನೇ ಕಿಮು ಭಕ್ತಜನಂ ಪ್ರತಿ ।। ೫೬ ।।

ನೂನಂ ಮಮಾಪರಾಧೋಽಯಂ ಯದ್ಭವಂತೋಽಪಿ ಮಾಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಪ್ರತಿಲೋಮಂ ಚಿಕೀರ್ಷಂತಿ ಕೋಽನ್ಯಃ ಸ್ಯಾದ್ಧಿತಕೃನ್ಮಮ ।। ೫೭ ।।

ಅನುರಕ್ತಾಂ ಪ್ರಿಯಾಂ ಸಾಧ್ವೀಂ ಬದ್ಧ್ವಾ ವಿತ್ತೇನ ಮಾಂ ಕಥಮ್ ।।
ಕಾಮೋಚ್ಛಿತ್ತಿಮಕೃತ್ವಾ ಚ ಸಂನ್ಯಸಂತಿ ಭವದ್ವಿಧಾಃ ।। ೫೮ ।।

ವಿತ್ತಾಚ್ಚೇದಮೃತತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ತಿತ್ಯಕ್ಷಾ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ವಿತ್ತಾಚ್ಚೇನ್ನಾಮೃತತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ವದ ತೇನ ಮಮಾಪಿ ಕಿಮ್ ।। ೫೯ ।।

ಯದ್ಯಸ್ತ್ಯನುಜಿಘೃಕ್ಷೈವಂ ಕರುಣಾ ವಾ ಮಯೀಷ್ಯತೇ ।।
ಯದೇವ ಭಗವಾನ್ವೇದ ತೇನ ಸಂವಿಭಜಸ್ವ ಮಾಮ್ ।। ೬೦ ।।

ಯದ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ನಿಃಶೇಷಂ ವಿತ್ತಸಾಧನಮ್ ।।
ಸ್ವಾರಾಜ್ಯಮೀಪ್ಸತಿ ಭವಾಂಸ್ತದೇವ ವಸು ದೇಹಿ ಮೇ ।। ೬೧ ।।

ನಾಽಽದಿರ್ನಾಂತೋ ನ ಮಧ್ಯಂ ವಾ ಯಸ್ಯ ವಿತ್ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಭೋಗೇ ನ ಚ ಕ್ಷಯಂ ಯಾತಿ ತದೇವ ವಸು ದೀಯತಾಮ್ ।। ೬೨ ।।

ಅನಂತವಿತ್ತೋ ಹಿ ಭವಾನಂತವದ್ದೀಯತೇ ಕುತಃ ।।
ಅಸತಃ ಕೀದೃಶಂ ದಾನಂ ಸದೇವಾತಃ ಪ್ರದೀಯತಾಮ್ ।। ೬೩ ।।

ಸಂಸಾರಪುರುಷಾರ್ಥೇಭ್ಯೋ ಯತೋ ನಾವ್ಯುತ್ಥಿತಾತ್ಮನೇ ।।
ಮುಕ್ತ್ಯೇಕಸಾಧನಂ ಜ್ಞಾನಂ ದಾತುಂ ಶಕ್ಯಮಿದಂ ಮಯಾ ।। ೬೪ ।।

ಅಮುಮುಕ್ಷುತ್ವಮಾಶಂಕ್ಯ ಭವತ್ಯೈ ತತ್ಪ್ರದಿತ್ಸಿತಮ್ ।।
ಸಂಸಾರಾಚ್ಚೇದ್ವಿರಕ್ತಾಽಸಿ ಗೃಹಾಣಾನುತ್ತಮಾಮೃತಮ್ ।। ೬೫ ।।

ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಯದುಚಿತಂ ವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರತಿಲೋಮಂ ನ ಭಾಷಸೇ ।।
ಪೂರ್ವವತ್ತ್ವನುಕೂಲಂ ತ್ವಮಿದಾನೀಮಪಿ ಭಾಷಸೇ ।। ೬೬ ।।

ಮೋಕ್ಷಂ ಯಾಂತಂ ನರಂ ಸರ್ವೇ ಮುಂಚಂತಿ ಸಹಜಾ ಅಪಿ ।।
ಅತಿಭಕ್ತಿತಯಾ ಮಾಂ ತ್ವಂ ಮೋಕ್ಷೇಽಪಿ ನ ಜಿಹಾಸಸಿ ।। ೬೭ ।।

ವಿಭಾಗಮಸಹಂತೀವ ಮದತಿಸ್ನೇಹಕಾರಣಾತ್ ।।
ಮುಕ್ತಾವನುಯಿಯಾಸಿ ತ್ವಂ ಮದೈಕಾತ್ಮ್ಯಪರೀಪ್ಸಯಾ ।। ೬೮ ।।

ಅತಿಸ್ನೇಹಾಽಪಕೃಷ್ಟೋಮಾ ದೇಹಾರ್ಧಂ ಶೂಲಿನಃ ಶ್ರಿತಾ ।।
ತ್ವಂ ತು ಸರ್ವಾತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಮಾಮಾಪ್ತುಮಿಚ್ಛಸಿ ।। ೬೯ ।।

ಯತ ಏವಮತಸ್ತುಭ್ಯಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮ್ಯಮೃತಸಾಧನಮ್ ।।
ನಿದಿಧ್ಯಾಸಸ್ವ ಚೇತೋಽತೋ ವ್ಯಾಚಕ್ಷಾಣಸ್ಯ ತನ್ಮಮ ।। ೭೦ ।।

ಆ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಸ್ಮಾತ್ಸಂಸಾರಾಚ್ಛುದ್ಧಧೀರ್ನ ವಿರಜ್ಯತೇ ।।
ಯಾವತ್ತಾವನ್ನ ವಿದ್ಯಾಯಾ ಅಧಿಕಾರೀ ಭವೇನ್ನರಃ ।। ೭೧ ।।

ವೈರಾಗ್ಯಹೇತಾವಪ್ಯಸ್ಮಿನ್ರಕ್ತೋ ಧರ್ಮಾದಿಹೇತುತಃ ।।
ಯತೋಽತಃ ಕರ್ಮಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಭವಾದಸ್ಮಾದ್ವಿರಜ್ಯತೇ ।। ೭೨ ।।

ವೈರಾಗ್ಯಹೇತೂನ್ಸಂಸಾರೇ ತಸ್ಮಾದ್ಯತ್ನಾದಿಯಂ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ನ ವಾ ಅರ ಇತಿ ಹ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ವಕ್ತುಂ ಸಮುಪಚಕ್ರಮೇ ।। ೭೩ ।।

ಯಸ್ಮಿನ್ನೇವ ಪರಾ ಸಕ್ತಿಸ್ತಸ್ಮಿನ್ನೇವ ನಿರಾದರಮ್ ।।
ಕರ್ಮ ಕೃತ್ವಾ ಪರಂ ಯತ್ನಾದನ್ಯಸ್ಯಾರ್ಥಯತೇ ಫಲಮ್ ।। ೭೪ ।।

ಕಿಮಿಕ್ಷೋ ರಸಮಾಪ್ನೋತಿ ಯತ್ನಾನ್ನಿಷ್ಪೀಡಯನ್ನ ನಾ ।। ೭೫ ।।
ತೀವ್ರದುಃಖೋದ್ಭವೋ ಬುದ್ಧೌ ಸಂಸ್ಕಾರೋ ಯಾವದೇವ ತು ।।
ತದ್ವಿಪಕ್ಷಃ ಸುಖಂ ತಾವದಲ್ಪಂ ತತ್ಸಂಕ್ಷಯೇ ಕ್ಷಯಃ ।। ೭೬ ।।

ಶೀತಮಲ್ಪಂ ಸುಖಂ ಗ್ರೀಷ್ಮೇ ತಾಪೋಽಲ್ಪಃ ಶಿಶಿರೇ ಸುಖಮ್ ।।
ತದೇವ ದುಃಖಕೃದ್ಭೂರಿ ತದ್ಧೇತ್ವೋರನವಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೭೭ ।।

ಶಬ್ದೋಽಸ್ತಿ ನ ಪ್ರಿಯಃ ಕಶ್ಚಿದಪ್ರಿಯೋ ವಾ ಸ್ವತಸ್ತಥಾ ।।
ರಕ್ತದ್ವಿಷ್ಟಮನೋ ಹೇತುಃ ಶಬ್ದಾದ್ಯರ್ಥೇ ಪ್ರಿಯಾಪ್ರಿಯೇ ।। ೭೮ ।।

ಸ್ವತೋಽಖಿಲೋಽಪ್ರಿಯೋಽನಾತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮೋಹೈಕಹೇತುತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಾಹ್ಲಾದಕಾರಿತ್ವಾದಪ್ರಿಯೋಽಪಿ ಪ್ರಿಯೋ ಮತಃ ।। ೭೯ ।।

ಜಾಯಾದಿರಪ್ರಿಯಃ ಸರ್ವಃ ಸ್ವತ ಆದ್ಯಂತದುಃಖಕೃತ್ ।।
ತದ್ಧೇತೋರಾತ್ಮನಃ ಪ್ರೀತೇರ್ಜಾಯಾದಿಃ ಪ್ರಿಯ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೮೦ ।।

ನ ಕಸ್ಯಾಂಚಿದವಸ್ಥಾಯಾಮಾತ್ಮಾ ಲೋಕೇಽಪ್ರಿಯೋ ಮತಃ ।।
ಪ್ರಿಯೋಽಪ್ರಿಯಶ್ಚ ಜಾಯಾದಿರ್ಯಥಾಽನಾತ್ಮಾ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ ।। ೮೧ ।।

ಸ್ವತ ಏವಾಪ್ರಿಯೋಽನಾತ್ಮಾ ಹ್ಯಾತ್ಮಪ್ರೀತ್ಯರ್ಥಸಾಧನಾತ್ ।।
ಜಾಯಾದಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಿಯೋ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಬಂಧಕ್ಯಾಃ ಕಾಮುಕೋ ಯಥಾ ।। ೮೨ ।।

ನಿರ್ಹೈತುಕೀ ಸ್ವತಃ ಪ್ರೀತಿರಾತ್ಮನ್ಯೇವ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ಭಾಕ್ತಂ ಪ್ರಿಯಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಮುಖ್ಯಂ ಪ್ರಿಯಮುಪಾಶ್ರಯೇತ್ ।। ೮೩ ।।

ಕ್ಷಯಾಂತಾ ನಿಚಯಾಃ ಸರ್ವೇ ಪತನಾಂತಾಃ ಸಮುಚ್ಛ್ರಯಾಃ ।।
ಸಂಯೋಗಾ ವಿಪ್ರಯೋಗಾಂತಾ ಮರಣಾಂತಂ ಚ ಜೀವಿತಮ್ ।। ೮೪ ।।

ನ ತದಸ್ತಿ ಸುಖಂ ಲೋಕೇ ಯನ್ನ ದುಃಖಕರಂ ಭವೇತ್ ।।
ತದಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿವಿಚ್ಛೇದಕ್ಷಯೇಷ್ವಸುಖಕೃದ್ಯತಃ ।। ೮೫ ।।

ಏವಂ ಚೇತ್ಸಾಧನೋದ್ಭೂತಂ ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿತ್ಸುಖಂ ಮತಮ್ ।।
ತನ್ನಿಃಶೇಷಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಸುಖಮಾತ್ಯಂತಿಕಂ ಶ್ರಯೇತ್ ।। ೮೬ ।।

ಸಾಂಸಾರಿಕಸುಖಸ್ಯಾಸ್ಯ ದುಃಖತ್ವಾದುಕ್ತಹೇತುತಃ ।।
ನಿಷ್ಕೃಷ್ಯಾತಸ್ತತಃ ಪ್ರೀತಿಂ ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ನಿವೇಶಯೇತ್ ।। ೮೭ ।।

ಸ್ರಜಿ ದಂಡಾದಯೋ ಯದ್ವತ್ಸ್ರಗಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುಕಾಃ ।।
ಪತಿಜಾಯಾಸುತಾದ್ಯೇವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಜಮ್ ।। ೮೮ ।।

ಸರ್ವಾನರ್ಥನಿವೃತ್ತಿಶ್ಚ ಸರ್ವಾಹ್ಲಾದಾಪ್ತಿರೇವ ಚ ।।
ಪ್ರತೀಚಿ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಾಚ್ಚೇತ್ತದನ್ಯತ್ಪ್ರಾರ್ಥ್ಯತೇ ಕಥಮ್ ।। ೮೯ ।।

ಯಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಹ್ಯಪ್ರಿಯೋಽಪಿ ಪ್ರಿಯಾಯತೇ ।।
ಪ್ರಿಯೋಽಪ್ಯಪ್ರಿಯತಾಂ ಯಾತಿ ಯಸ್ಯ ಸಂಗತಿಕಾರಣಾತ್ ।। ೯೦ ।।

ದೃಷ್ಟ್ವಾಽನುಭವತಸ್ತತ್ತ್ವಮಾತ್ಮಾನಾತ್ಮಪದಾರ್ಥಯೋಃ ।।
ಉಪಾದಿತ್ಸಾ ಜಿಹಾಸಾ ಚ ತತ್ಕೃತೈವಾನುಪಾಲ್ಯತಾಮ್ ।। ೯೧ ।।

ನಾನಾಪ್ರಾಕಾರ ಆಸಂಗೋ ವಿಷಕ್ತೋ ಯೋಽಸ್ಯ ಬಾಹ್ಯತಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತಕಾರಣಾತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ನಿವೇಶಯೇತ್ ।। ೯೨ ।।

ನರಕಾದಿವ ನಿರ್ವಿಣ್ಣೋ ಯಾವನ್ನಾಽಽ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನರಃ ।।
ನ ತಾವದಧಿಕಾರೋಽಸ್ತಿ ಕೈವಲ್ಯಜ್ಞಾನವರ್ತ್ಮನಿ ।। ೯೩ ।।

ಸರ್ವಾಸಂಗವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಮೋಕ್ಷಮಾತ್ರಪ್ರಯೋಜನಃ ।।
ಅತೋಽಧಿಕ್ರಿಯತೇ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತೌ ನ ರಾಗವಾನ್ ।। ೯೪ ।।

ಆತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರಸಿದ್ಧೇಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರೈವಾಽಽತ್ಮಾನುಭೂತಿತಃ ।।
ಇತಿ ಪ್ರಮೇಯನಿರ್ದೇಶೋ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯ ಇತಿ ತತ್ಪ್ರಮಾ ।। ೯೫ ।।

ಆತ್ಮಬುದ್ಧಿರಿಯಂ ತಾವತ್ಸರ್ವೇಷಾಂ ಜಾಯತೇ ಸ್ವತಃ ।।
ಅಪ್ರಾಪ್ತಾ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ಸೈವಾತೋ ಧೀರ್ವಿಧೀಯತೇ ।। ೯೬ ।।

ದ್ರಷ್ಟೃದ್ರಷ್ಟವ್ಯಯೋರ್ಭೇದೇ ಸತ್ಯೇವಂ ಧೀರ್ವಿಧೀಯತೇ ।।
ನಿಯೋಜ್ಯವಿಷಯಾಭೇದೇ ಘಟತೇ ನ ವಿಧಿರ್ಯತಃ ।। ೯೭ ।।

ಉತ್ತರೋತ್ತರಭೂಯಾಂಸಿ ನಾಮಾದೀನಿ ಯಥಾಕ್ರಮಮ್ ।।
ಉಪನ್ಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ತತ್ತತ್ವಂ ಪ್ರಾಬ್ರವೀಚ್ಛ್ರುತಿಃ ।। ೯೮ ।।

ಭೂಮ್ನಶ್ಚ ಲಕ್ಷಣಂ ಚಕ್ರೇ ಯತ್ರ ನಾನ್ಯದಿತಿ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಅಥ ಯತ್ರೇತಿ ಚಾಲ್ಪಸ್ಯ ಪ್ರಾಣಾಂತಸ್ಯ ಚ ಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೯೯ ।।

ಅಥಾತ ಇತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಹ್ಯಹಮೇವೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತೇಃ ।।
ನಿಷಿಧ್ಯಾನಾತ್ಮರೂಪಂ ಯತ್ತತೋಽಹಂಕಾರನಿಹ್ನುತಿಃ ।। ೧೦೦ ।।

ಆತ್ಮೈವೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನ ಪೂರ್ಣಬ್ರಹ್ಮಾವಬೋಧಿನಾ ।।
ನಾವಿಧ್ವಸ್ತಂ ತಮೋಽತೋಽಸ್ತಿ ನ ಚ ಜ್ಞಾನಮನುತ್ಥಿತಮ್ ।। ೧೦೧ ।।

ನಾನಿವೃತ್ತಸ್ತಥಾಽನರ್ಥೋ ನಾನವಾಪ್ತಂ ಸುಖಂ ತಥಾ ।।
ಕಾರ್ಯಜ್ಞೇಯಸಮಾಪ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧತಃ ।। ೧೦೨ ।।

ಸರ್ವಾಸೂಪನಿಷತ್ಸ್ವೇವಂ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇರನಾತ್ಮನಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಸೋಪಪತ್ತಿಕಮ್ ।। ೧೦೩ ।।

ಇಹಾಪಿ ನೇತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಪ್ರತೀಚೋಽತತ್ಸ್ವಭಾವಕಮ್ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾಪಿತಮನೂದ್ಯಾಽಽಹ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ನಃ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೦೪ ।।

ಭಾವಾಭಾವಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಾನಂ ನ ನಿಷೇಧ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ಯತೋಽತಃ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೈವ ಪ್ರಾಬ್ರವೀಚ್ಛ್ರುತಿರಂಜಸಾ ।। ೧೦೫ ।।

ನಾವ್ಯುತ್ಥಿತಮನಾಃ ಕಶ್ಚಿತ್ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯತ್ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಿತಾತ್ಮಾಽಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾನ್ಯದೀಕ್ಷತೇ ।। ೧೦೬ ।।

ಸ್ವಾತನ್ರ್ಯಂ ಯತ್ರ ಕರ್ತುಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರ ಕರ್ತಾ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಮಾತ್ಮಾನಾತ್ಮವಿವೇಚನೇ ।। ೧೦೭ ।।

ವಚೋರ್ಥಪ್ರತಿಬೋಧಸ್ಯ ಪದಾರ್ಥಾಜ್ಞಾನಮೇವ ತು ।।
ಯತೋಽಂತರಾಯಸ್ತದ್ಧಾನೌ ತೇನ ತತ್ರ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೮ ।।

ಏವಂ ಜ್ಞಾತಪದಾರ್ಥಃ ಸನ್ಯಥಾ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯತ್ರ ನ್ಯಾಯೇನೈಕಾತ್ಮ್ಯಯಾಯಿನಾ ।। ೧೦೯ ।।

ನಿರಂತರಾಯೋ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಂ ವಾಕ್ಯಾದೇವಾವಗಚ್ಛತಿ ।।
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೧೧೦ ।।

ನಿತ್ಯಮುಕ್ತತ್ವವಿಜ್ಞಾನಂ ವಾಕ್ಯಾದೇವಾಂಜಸಾ ಭವೇತ್ ।।
ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಸ್ಯ ಚ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪದಾರ್ಥಸ್ಮೃತಿಪೂರ್ವಕಮ್ ।। ೧೧೧ ।।

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಪದಾರ್ಥಃ ಸ್ಮರ್ಯತೇ ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಏವಂ ನಿರ್ದುಃಖಮಾತ್ಮಾನಮಕ್ರಿಯಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೧೧೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮೋಹೋದ್ಭವಾನಾತ್ಮಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನ ತಮೋನ್ವಯಾತ್ ।।
ಆತ್ಮಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪುರಾಽಜ್ಞಾಸೀದ್ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಜ್ಞಾನಜನ್ಮತಃ ।। ೧೧೩ ।।

ಅನಾತ್ಮನೋಽತ ಆತ್ಮಾನಮನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ನಿಷ್ಕೃಷ್ಯಾಽಽತ್ಮನ್ಯಥಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ಪಶ್ಯತಿ ।। ೧೧೪ ।।

ಅಜ್ಞಾತಜ್ಞಾಪನಂ ಚಾತೋ ವಿಧಿರತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಅಪ್ರವೃತ್ತಪ್ರವೃತ್ತಿಶ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಭಾವಾನ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೧೫ ।।

ನಿತ್ಯಂ ನ ಭವನಂ ಯಸ್ಯ ಯಸ್ಯ ವಾ ನಿತ್ಯಭೂತತಾ ।।
ನ ತಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಮಾಣತ್ವಂ ಖಪುಪ್ಪಾಕಾಶಯೋರಿವ ।। ೧೧೬ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿ ಸ್ವತೋ ಯಸ್ಯ ಯಸ್ಯ ಚಾತ್ಯಂತಮೇವ ನ ।।
ಕ್ರಿಯಾನಪೇಕ್ಷಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಂ ತದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೧೭ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದೌ ತು ಯಚ್ಛಕ್ತಂ ಹೇತುಮಾತ್ರಮಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಸಾಫಲ್ಯಂ ಕರ್ಮಣಸ್ತತ್ರ ತದಭಿವ್ಯಕ್ತಿಕೃದ್ಧಿ ತತ್ ।। ೧೧೮ ।।

ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣತಂತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ತಾತಸ್ತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಲಾಭತಃ ।।
ಅನ್ಯಕಾರ್ಯಮಕಾರ್ಯಂ ಚ ನಾನ್ಯತ್ಕಾರಣಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೧೯ ।।

ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ಯಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಾ ಪ್ರಮೇಯಬಲಾದ್ಭವೇತ್ ।।
ಪ್ರಮಾತೃತಂತ್ರಾ ಸಾ ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಲೋಕಾಗ್ನಿಬುದ್ಧಿವತ್ ।। ೧೨೦ ।।

ಅತೋಽಪುರುಷತಂತ್ರತ್ವಾನ್ನಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನೇ ವಿಧಿರ್ಭವೇತ್ ।।
ಅನ್ವಯಾದಿಕ್ರಿಯಾ ತ್ವಸ್ಯ ತತ್ತಂತ್ರತ್ವಾದ್ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೨೧ ।।

ಶ್ರವಣಂ ಮನನಂ ತದ್ವತ್ತಥಾ ಶಮದಮಾದಿ ಯತ್ ।।
ಪುಮಾಞ್ಶಕ್ನೋತಿ ತತ್ಕರ್ತುಂ ತಸ್ಮಾದೇತದ್ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೨೨ ।।

ವಿಶಿಷ್ಟೇಹಾನುಭೂತಿಶ್ಚ ಸರ್ವಮಾನಫಲಂ ಯತಃ ।।
ಫಲಂ ಚ ನ ವಿಧೇಯಂ ಸ್ಯಾದತೋ ನೇದಂ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೨೩ ।।

ಪ್ರಮಾಣಮಪ್ರಮಾಣಂ ಚ ಪ್ರಮಾಭಾಸಂ ಚ ಯದ್ಭವೇತ್ ।।
ಚೈತನ್ಯಾಕಾರಮೇವೈತತ್ಪ್ರಥತೇ ಸರ್ವಮೇವ ತತ್ ।। ೧೨೪ ।।

ನಾನಾಕಾರಾನುಪಾದತ್ತೇ ಚೈತನ್ಯಾಕಾರಮೇವ ಸತ್ ।।
ಪ್ರತೀಚ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರ್ಯೇಕಂ ತದನ್ಯೇ ವ್ಯಭಿಚಾರಿಣಃ ।। ೧೨೫ ।।

ಮಾತ್ರಾದಿವ್ಯಭಿಚಾರೇಽಪಿ ಸಂವಿದವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ ।।
ಮಿಥಃ ಕೃತ್ಸ್ನೇಽಪಿ ಜಗತಿ ತದನ್ಯದ್ವ್ಯಭಿಚಾರಿ ತು ।। ೧೨೬ ।।

ಉತ್ಪನ್ನಮಪಿ ಸಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಮಾತೃತ್ವಾದ್ಯುಪಗ್ರಹಾತ್ ।।
ತದನುತ್ಪನ್ನವದ್ಭಾತಿ ತದ್ವ್ಯುತ್ಪತ್ತೇಃ ಪುರಾ ನೃಣಾಮ್ ।। ೧೨೭ ।।

ವ್ಯುತ್ಪಾದ್ಯತೇ ಯದಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಉತ್ಪನ್ನಮೇವ ವಿಜ್ಞಾನಂ ತದಾ ಪ್ರಾಗಪಿ ಮನ್ಯತೇ ।। ೧೨೮ ।।

ಸ್ವಸಾಕ್ಷಿಕೈವ ಸರ್ವಸ್ಯ ನ ವೇದ್ಮೀತ್ಯಪಿ ಯಾ ಮತಿಃ ।।
ಕಿಮು ವದ್ಮೀತಿ ಬುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾಚ್ಚಿದತೋಽವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ ।। ೧೨೯ ।।

ಆತ್ಮೇತಿ ಮೇಯನಿರ್ದೇಶೋ ವೈಶಬ್ದಸ್ತತ್ಸ್ಮೃತಾವಿಹ ।।
ಪ್ರಮಾತೃಕ್ರಿಯಯಾ ವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ದ್ರಷ್ಟವ್ಯ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೩೦ ।।

ಶಬ್ದಾನುರೋಧತಸ್ತಾವದೀದೃಗತ್ರೋಪಜಾಯತೇ ।।
ಶ್ರುತೇರನುಭವಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯಥಾವಸ್ತು ನ ವೇತಿ ವಾ ।। ೧೩೧ ।।

ವಿಚಾರ್ಯಮಾಣೋಽನುಭವೋ ರೂಪ್ಯಶುಕ್ತ್ಯನುಭೂತಿವತ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಮಪ್ರಮಾಣಂ ವಾ ಮೇಯಸಂಗತ್ಯಸಂಗತೇಃ ।। ೧೩೨ ।।

ಪ್ರಮಾತೃಮೇಯಭೇದೋಽತ್ರ ನ ತಾವದ್ಗಮ್ಯತೇ ಮಿತೇಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧೀಮಾತ್ರಗಮ್ಯೋಽರ್ಥೋ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಃ ।। ೧೩೩ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧೀಗೋಚರೋ ನೋ ಚೇದನಾತ್ಮಾಽಸೌ ಘಟಾದಿವತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾದಿಮಧ್ಯಪಾತಿತ್ವಂ ತತಶ್ಚಾಸ್ಯ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೩೪ ।।

ವಿಭಿನ್ನದ್ರಷ್ಟೃದೃಷ್ಟ್ಯಾಪ್ತಿರ್ಘಟಾದೇರಿವ ನಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ನ ಚಾಭೇದೇಽಸ್ತಿ ಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿರೈಕಾತ್ಮ್ಯಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೩೫ ।।

ನ ಚ ದ್ರಷ್ಟಾಽಽತ್ಮನೋಽನ್ಯೋಽಸ್ತಿ ದ್ರಷ್ಟ್ರಂತರನಿಷೇಧನಾತ್ ।।
ನ ಚ ದ್ರಷ್ಟ್ರೋರ್ದ್ವಯೋರ್ಲೋಕೇ ದ್ರಷ್ಟೃದೃಶ್ಯತ್ವಸಂಗತಿಃ ।। ೧೩೬ ।।

ಕ್ರಿಯಾವಿರೋಧಃ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ದ್ರಷ್ಟುಃ ಸ್ವಾತ್ಮಸಮೀಕ್ಷಣೇ ।।
ತದ್ದೃಷ್ಟೇರ್ನಿತ್ಯಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇರ್ವಿಧ್ಯಾನರ್ಥಕ್ಯಸಂಗತಿಃ ।। ೧೩೭ ।।

ಸಂಸಾರ್ಯಾನ್ಮನಿ ದೃಷ್ಟೇಽಪಿ ನ ಚ ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।।
ಅಯಮೇವ ಚ ನೋಽನರ್ಥೋ ಯತ್ಸಂಸಾರ್ಯಾತ್ಮದರ್ಶನಮ್ ।। ೧೩೮ ।।

ತದನ್ಯಸ್ಯಾಪ್ರಸಿದ್ಧೇಶ್ಚ ಕಥಂ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಸಮೀಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಅಥ ಪ್ರಸಿದ್ಧೋಽಸಾವಾತ್ಮಾ ತದ್ದೃಷ್ಟಿಃ ಕಿಂ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೩೯ ।।

ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾನ್ನಾಽಽಗಮೇಕ್ಷಣಮ್ ।।
ದ್ರಷ್ಟುರಾತ್ಮಾ ಪೃಥಕ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ಪೃಥಗಾತ್ಮೇತಿ ದುರ್ವಚಃ ।। ೧೪೦ ।।

ನ ಚಾಽಽತ್ಮನ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧೇ ಸ್ಯಾತ್ಸಂಸಾರಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧತಾ ।।
ನ ಹ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧಸಂಬಂಧೀ ಸಂಬಂಧಃ ಕಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೧ ।।

ನ ಚೇದಾತ್ಮಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಸಂಸಾರೋಽಯಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತನ್ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವಮಾಯಾತಂ ಕುತೋ ಹೇತೋರಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೪೨ ।।

ಅನೃತಂತ್ರೇ ವಿಧಿರ್ನೇಷ್ಟೋ ವಂಧ್ಯಾಪುತ್ರೋದ್ಭವೇ ಯಥಾ ।।
ಮಾತೃತಂತ್ರೇ ತಥೈವಾಯಂ ನ ವಿಧಿಃ ಪ್ರತ್ಯಗೀಕ್ಷಣೇ ।। ೧೪೩ ।।

ನಾನಾದ್ರವ್ಯಸಮಾಯೋಗೇ ವಿಯೋಗೇ ಚ ಘಟಾತ್ಮನಃ ।।
ವಿಯತ್ಸಂಪೂರ್ಣತಾ ನಿತ್ಯಾ ವಿಯತ್ಸಕ್ತೇರವರ್ಜನಾತ್ ।। ೧೪೪ ।।

ಶಬ್ದಾದಿಬಾಹ್ಯಸಂಬಂಧೇ ವಿಭಾಗೇ ಚ ತಥಾ ಧಿಯಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೈತನ್ಯಸಂಬಂಧೋ ನಿತ್ಯೋ ನಿತ್ಯಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಃ ।। ೧೪೫ ।।

ಯತೋಽತಃ ಪಾಕ್ಷಿಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ನೇಹಾಸ್ತ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯದರ್ಶನೇ ।।
ನಿಯಮಃ ಪರಿಸಂಖ್ಯಾ ವಾ ನ ತೇನೇಹೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೪೬ ।।

ಕರ್ಮಕಾಂಡೇ ಯಥಾ ಮಾನಂ ತಥೈವೋಪನಿಷತ್ಸ್ವಪಿ ।।
ವಿಧಿರೇವಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಾತ್ಸಾಪೇಕ್ಷ್ಯಾನ್ನಾಭಿಧಾಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೪೭ ।।

ಮೈವಂ ಮಾನಾಂತಾಪ್ರಾಪ್ತಸಮ್ಯಗೈಕಾತ್ಮ್ಯಬೋಧತಃ ।।
ಅಭಿಧಾಶ್ರುತೇಃ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಸುಪ್ತೋತ್ಥಾಪಕವಾಕ್ಯವತ್ ।। ೧೪೮ ।।

ಅಕಾರಕೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರಂ ಮೇಯಂ ವಸ್ತ್ವಿಷ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ತದನ್ಯಸ್ಯ ಯತೋ ಮಾನಾದ್ವ್ಯತಿರೇಕೋ ನ ಲಭ್ಯತೇ ।। ೧೪೯ ।।

ಮುಕ್ತ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ಯ ಚಾಜ್ಞಾನಂ ನಾಂತರಾಯಾಂತರಂ ಯತಃ ।।
ವಿಧಿತಂತ್ರಸ್ಯ ಕಾರ್ಯತ್ವಾನ್ನಾಜ್ಞಾನೇ ಪ್ರಭವಿಷ್ಣುತಾ ।। ೧೫೦ ।।

ಯಥಾಸ್ಥಿತಾತ್ಮವಸ್ತೂತ್ಥಜ್ಞಾನಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ತಮೋಹ್ನುತೌ ।।
ನಾನ್ಯೋ ಹೇತುರ್ಯತಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ತ್ರಯ್ಯಂತೇ ವಿಧಿಃ ಪ್ರಮಾಃ ।। ೧೫೧ ।।

ನಿಯೋಜ್ಯಸ್ಯ ಚ ನೈಶ್ವರ್ಯಂ ಧೀಸಮ್ಯಕ್ತ್ವಂ ಪ್ರತೀಪ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯ ಮೇಯೈಕಹೇತುತ್ವಾನ್ನೈವ ಸ್ಯಾನ್ಮಾತೃತಂತ್ರತಾ ।। ೧೫೨ ।।

ವಿಧೇರಿವಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ವೇದಾಂತೇಷ್ವಭಿಧಾಶ್ರುತೇಃ ।।
ಅನೃತಂತ್ರತ್ವಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ತಥಾಽತೀಂದ್ರಿಯಬೋಧತಃ ।। ೧೫೩ ।।

ಅಕ್ಷಾದ್ಯವಿಷಯಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರಸಾಧನಮ್ ।।
ಅಭಿಧಾ ಬೋಧಯಂತೀಯಂ ನಾನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿದಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೧೫೪ ।।

ತಸ್ಮಾದ್ವಿಧೇಃ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಬೋಧನೇ ।।
ಅತೀಂದ್ರಿಯೇ ತದನ್ಯೇನ ಜ್ಞಾತುಂ ಶಕ್ಯಂ ನ ತದ್ಯತಃ ।। ೧೫೫ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಬಂಧೋ ನ ಶಕ್ಯೋಽಭಿಧಯಾ ಯಥಾ ।।
ಪ್ರತಿಪತ್ತುಂ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೋಽಶಕ್ಯೋ ವಿಧಿಗಿರಾ ತಥಾ ।। ೧೫೬ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ನ ಕ್ರಿಯಾಽಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ತತಶ್ಚ ಭಾವನಾಭಾವೋ ಭಾವನಾಯಾಃ ಕ್ರಿಯಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೫೭ ।।

ವಿರಹೇ ಭಾವನಾಯಾಶ್ಚ ನ ವಿಧೇಸ್ತತ್ರ ಮಾನತಾ ।।
ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಾರ್ಥಬೋಧಿತ್ವಾದಭಿಧಾಯಾಸ್ತು ಮಾನತಾ ।। ೧೫೮ ।।

ಸಾಪೇಕ್ಷತ್ವಾದಮಾನಂ ಚೇದಭಿಧಾ ಲೋಕವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಅಭಿಧಾ ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿ ಸರಿತ್ತೀರಫಲೋಕ್ತಿವತ್ ।। ೧೫೯ ।।

ಸಂಹತ್ಯನುಪಪತ್ತಿಶ್ಚ ಪದಾನಾಮಭಿಧಾಶ್ರುತೌ ।।
ಆಖ್ಯಾತಪದಹೇತುತ್ವಾತ್ಸರ್ವತ್ರ ಪದಸಂಹತೇಃ ।। ೧೬೦ ।।

ನಾಽಽಖ್ಯಾತಪದಸದ್ಭಾವಾತ್ಸ್ಯಾದೇವ ಪದಸಂಹತಿಃ ।।
ಅಸ್ಯಸ್ಮ್ಯಾದ್ಯಾಖ್ಯಾತಪದಮಸ್ತ್ಯೇವೇಹಾಭಿಧಾಶ್ರುತೌ ।। ೧೬೧ ।।

ಸರಿತ್ತೀರೇ ಫಲಾನೀತಿ ಯುಕ್ತಾಽಪೇಕ್ಷಾಽಭಿಧಾಶ್ರುತೇಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾಪ್ನಗ್ರಾಹ್ಯತ್ವಾತ್ಫಲತೀರಾರ್ಥಸಂಗತೇಃ ।। ೧೬೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗ್ರಾಹ್ಯ ಏಷೋಽರ್ಥೋ ನ ತದನ್ಯಪ್ರಮಾಣಕಃ ।।
ಯತೋಽತೋ ನಾಽಽಗಮಾದೇವ ತಾದೃಶೇಽರ್ಥೇ ವಿನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೧೬೩ ।।

ಅಪೂರ್ವಾದಿವಚೋಽರ್ಥೇ ತು ನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯಪ್ರಮೇಯತ್ವಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಾಖ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।। ೧೬೪ ।।

ಅಪೌರುಷೇಯವಾಕ್ಯತ್ವಂ ಸಮಾನಮಭಿಧಾಶ್ರುತೇಃ ।।
ಅತೀಂದ್ರಿಯಾರ್ಥಬೋಧಿತ್ವಂ ಸಮಾನಂ ಚೋದನೋಕ್ತಿಭಿಃ ।। ೧೬೫ ।।

ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯಪ್ರಮೇಯತ್ವಭೇದೋ ಯದಿ ಪರಂ ತಯೋಃ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯೇ ತ್ವತಿಶೀತಿಸ್ತು ನ ಕಾಚಿದಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।। ೧೬೬ ।।

ಪ್ರಮೋಪಜಾಯತೇ ತಾವದಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಲೌಕಿಕೀ ।।
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇಭ್ಯಃ ಶ್ರವಣಾತ್ಸಮನಂತರಮ್ ।। ೧೬೭ ।।

ಏವಂ ಚೇದಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಕಿಮಿವೇಹಾಭಿಧಾಶ್ರುತೇಃ ।।
ವಿಧೇರಪೀಹ ಮಾನತ್ವಂ ನೋಕ್ತನ್ಯಾಯಾತಿರೇಕತಃ ।। ೧೬೮ ।।

ಸ್ವಶಕ್ತಿಃ ಸರ್ವಮಾನಾನಾಂ ಯಥಾ ವಸ್ತ್ವವಬೋಧನೇ ।।
ಅಭಿಧಾಯಾಶ್ಚ ಸಾಽಸ್ತ್ಯೇವ ಕಿಮಿತಿ ಸ್ಯಾದಮಾನತಾ ।। ೧೬೯ ।।

ನಾಪ್ಯರ್ಥೇಽತೀಂದ್ರಿಯೇ ಸಿದ್ಧೇ ಮಾನಂ ಲಿಂಗಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಯೋಗಿಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನಂ ವಾ ತಯೋರವಿಷಯತ್ವತಃ ।। ೧೭೦ ।।

ನೇತೀತ್ಯಸ್ಥೂಲಮಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾದ್ಯೋಽರ್ಥೋಽವಗಮ್ಯತೇ ।।
ಯೋಗಿಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗಮ್ಯೋಽಯಂ ನ ತತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಹೇತುತಃ ।। ೧೭೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾನವತಾರಾಚ್ಚ ನಾನುಮಾನೇನ ಮೀಯತೇ ।।
ಧರ್ಮಧರ್ಮ್ಯಭಿಸಂಬಂಧೇ ನಾಗೃಹೀತೇಽನುಮಾ ಯತಃ ।। ೧೭೨ ।।

ಯಜ್ಜಾತೀಯೈಃ ಪ್ರಮಾಣೈಸ್ತು ಯಜ್ಜಾತೀಯಾರ್ಥದರ್ಶನಮ್ ।।
ಭವೇದಿದಾನೀಂ ಲೋಕಸ್ಯ ತಥಾ ಕಾಲಾಂತರೇಽಪ್ಯಭೂತ್ ।। ೧೭೩ ।।

ಯತ್ರಾಪ್ಯತಿಶಯೋ ದೃಷ್ಟಃ ಸ ಸ್ವಾರ್ಥಾನತಿಲಂಘನಾತ್ ।।
ದೂರಸೂಕ್ಷ್ಮಾದಿದೃಷ್ಟೌ ಸ್ಯಾನ್ನ ರೂಪೇ ಶ್ರೋತ್ರವೃತ್ತಿತಾ ।। ೧೭೪ ।।

ಯೋಗಿಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನಾದೇರ್ನ ಚೇದೈಕಾತ್ಮ್ಯಮೇಯತಾ ।।
ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಮಪಿ ಕಿಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಸ್ವಾತ್ಮಾಽಯೋಗ್ಯಾಸು ಭೂಮಿಷು ।। ೧೭೫ ।।

ಅಕ್ಷಾದಿಮೇಯಾಸಾರೂಪ್ಯಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ತತ್ಪ್ರಮಮ್ ।।
ಯಥಾ ವಿಧೇಯಾಸಾರೂಪ್ಯಾನ್ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಧೇಸ್ತಥಾ ।। ೧೭೬ ।।

ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಚೇದಕ್ಷಾದಿ ಹ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಾರ್ಥೇ ಫಲಾದಿವತ್ ।।
ನ ತದ್ವಾರಯಿತುಂ ಶಕ್ಯಂ ಲೋಕೇ ವಿಧಿಶತೈರಪಿ ।। ೧೭೭ ।।

ನಾಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಸ್ವಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಪುಮಾನ್ವಿಧಿಶತೈರಪಿ ।।
ಪ್ರವರ್ತತೇಽನಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ಕುತೋ ವಿಧಿವಚಃಸ್ವತಃ ।। ೧೭೮ ।।

ಅಪಾಕ್ಯೇಷು ನಿಯುಕ್ತೋಽಪಿ ಕೃಷ್ಣಲಾಞ್ಶ್ರಪಯೇದಿತಿ ।।
ನ ತಚ್ಛಕ್ತಿಂ ವಿನಾ ಕಶ್ಚಿತ್ಪುಮಾಂಸ್ತತ್ರ ಚಿಕೀರ್ಷತಿ ।। ೧೭೯ ।।

ಏವಂ ಚೇದನಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ವಿಧೇಃ ಕಿಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ನ ಭಾವನಾನಪೇಕ್ಷೋಽಸೌ ವಿಧಿರ್ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೧೮೦ ।।

ನ ಭಾವನಾಂತರಮಿಯಂ ನ ಚ ಮಾನಾಂತರಂ ತಥಾ ।।
ಅಪೇಕ್ಷ್ಯಾಭಿಧಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಮವಬೋಧಯತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೮೧ ।।

ಅತೋಽನಪೇಕ್ಷತಾ ಯುಕ್ತಾ ಸರ್ವದೈವಾಭಿಧಾಶ್ರುತೇಃ ।।
ಅಭಿಧಾನಾಭಿಧೇಯಾರ್ಥಜ್ಞಾನಮೇವ ವ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೧೮೨ ।।

ಜ್ಞಾನಕ್ರಿಯಾ ಪ್ರಮಾತೃಸ್ಥಾ ನ ಯಥಾವಸ್ತುಬೋಧಕೃತ್ ।।
ಪ್ರಮೇಯಕರ್ತೃಕೈವಾಸೌ ಯಥಾವಸ್ತ್ವವಬೋಧಿನೀ ।। ೧೮೩ ।।

ನ ಚಾನ್ಯದೀಯವ್ಯಾಪಾರೇ ಹ್ಯನ್ಯೋಽಶಕ್ತೇರ್ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।।
ನ ಹ್ಯಗ್ನಿಸಾಧ್ಯೇ ಶೋಷಾದೌ ನಿಯೋಗೋ ಘಟತೇಽಂಭಸಃ ।। ೧೮೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽವಿದ್ಯಯಾ ಯೋಽಪಿ ಸ್ಯಾದಚ್ಛೇದ ಆತ್ಮನಃ ।।
ತದವಚ್ಛೇದವಿಧ್ವಸ್ತೌ ನ ಸಾಧನಮಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೧೮೫ ।।

ಅನವಚ್ಛಿನ್ನಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಅವಚ್ಛಿನ್ನವದಾಭಾತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೋ ರಜ್ಜುಸರ್ಪವತ್ ।। ೧೮೬ ।।

ನ ಚಾವಿದ್ಯಾನಿರಾಸ್ಯತ್ರ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧತಃ ।।
ಸಾಧನಂ ಕಿಂಚಿದಾಪೇಕ್ಷ್ಯಂ ಸ್ವರ್ಗೇ ಯಾಗಾದಿವತ್ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೧೮೭ ।।

ನ ಚಾಪಿ ಮುಖ್ಯಯಾ ವೃತ್ತ್ಯಾ ಸಾಧ್ಯೇಽಸತಿ ಜಗತ್ಯಪಿ ।।
ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಧನಮಿತ್ಯೇವಂ ಭಣ್ಯತೇ ಲೋಕವೇದಯೋಃ ।। ೧೮೮ ।।

ಸಾಧ್ಯಂ ಚ ಲೋಕತಃ ಸಿದ್ಧಮುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಚತುಷ್ಟಯಮ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಸ್ಯ ನ ತನ್ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಸಿದ್ಧಾರ್ಥವ್ಯಂಜಕತ್ವತಃ ।। ೧೮೯ ।।

ನಾಽಽತ್ಮಲಾಭಾತಿರೇಕೇಣ ವ್ಯಂಜಕಸ್ಯ ಮನಾಗಪಿ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽಪರಂ ರೂಪಮಜ್ಞಾತತ್ವಾಪನೋದಕೃತ್ ।। ೧೯೦ ।।

ಆತ್ಮಾಸಾಮಾನ್ಯರೂಪೋತ್ಥಂ ನ ಚಾಭೂತ್ವೋಪಜಾಯತೇ ।।
ಘಟಾದಿಜ್ಞಾನವಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಭಿನ್ನಹೇತ್ವನಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೧೯೧ ।।

ಸ್ಥಾಸ್ನ್ವನುಭವಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ।।
ಅಭೂತಭೂತಿರ್ನೈವಾತೋ ಯುಜ್ಯತೇಽನುಭವಾತ್ಮನಿ ।। ೧೯೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತೂತ್ಥಾ ಭಾವನೇಯಂ ನ ತು ಸ್ವತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜಿಜ್ಞಾಸೋಃ ಕಥಂ ಸಾ ವಿಷಯೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೯೩ ।।

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಭೇದೋಽಯಮಜ್ಞಾತೈಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುನಃ ।।
ತಜ್ಜ್ಞಾನೇಽಸಾವಸಂಭಾವ್ಯಸ್ತದ್ಧೇತೂಚ್ಛಿತ್ತಿಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೯೪ ।।

ನ ಚಾವಿದ್ಯಾಸಮುಚ್ಛಿತ್ತಿರ್ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಸಂಸಾರನಾಶೋಽವಿದ್ಯಾಯಾ ನಾಶಾನ್ನ ವ್ಯತಿರಿಚ್ಯತೇ ।। ೧೯೫ ।।

ನ ಚಾಪ್ಯವಿದ್ಯಾನಾಶೋಽತ್ರ ಸಂಸರ್ಗಃ ಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ।।
ತದ್ಧ್ವಾಸ್ತೇರ್ವಸ್ತುವೃತ್ತತ್ವಾನ್ಮೃದಿ ಲೋಷ್ಟಾದಿನಾಶವತ್ ।। ೧೯೬ ।।

ಆದಾಯ ವಾಸ್ತವಂ ವೃತ್ತಂ ಜ್ಞಾನಮಜ್ಞಾನನಾಶಕೃತ್ ।।
ವಸ್ತುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವೃತ್ತೇನ ತಮೋಽಪಹ್ನೂಯತೇ ಸದಾ ।। ೧೯೭ ।।

ಅಜ್ಞಾತಜ್ಞಾಪನಂ ತಸ್ಮಾದ್ವಿಧಿರತ್ರೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಅಕೃತಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾ ತ್ವತ್ರ ವಿಧಿರ್ನೈವೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೯೮ ।।

ದ್ವೈವಿಧ್ಯಂ ಚಾಪ್ಯವಿದ್ಯಾಯಾ ನ ಚ ಯುಕ್ತ್ಯಾಽವಸೀಯತೇ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರವಸ್ತುತ್ವಾದವಿದ್ಯೈಕೈವ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೯೯ ।।

ಪ್ರಮೇಯಭೇದಭಿನ್ನತ್ವಂ ಜ್ಞಾನಾನಾಮಿವ ಭೇದಕಮ್ ।।
ನಾವಿದ್ಯಾಯಾ ಯತೋಽಸ್ತೀಹ ದ್ವೈವಿಧ್ಯಂ ತೇನ ದುರ್ಘಟಮ್ ।। ೨೦೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಮೇವೇಹ ತದನ್ಯದ್ವಸ್ತುಕಾರಣಮ್ ।।
ತದನ್ಯಕಾರಣಾಸತ್ತ್ವಾದ್ದೈೂವಿಧ್ಯಂ ತಮಸಃ ಕುತಃ ।। ೨೦೧ ।।

ನ ಚಾಭ್ಯಾಸಾದ್ಯಪೇಕ್ಷಾಽಪಿ ಸ್ವತೋಮುಕ್ತತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ನ ಘಟಾದೇರ್ಘಟತ್ವಾದಿ ಘಟಾದ್ಯಭ್ಯಾಸಸಂಶ್ರಯಮ್ ।। ೨೦೨ ।।

ನ ಚಾವಿಷಯವಿಜ್ಞಾನಮನಾಕಾರಂ ಚ ಭಾವ್ಯತೇ ।।
ಭಾವಕಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮತ್ವಾದಾಕೃತೇಶ್ಚ ನಿಷೇಧತಃ ।। ೨೦೩ ।।

ನೇಂದ್ರಿಯೇಣ ಗ್ರಹೋಽಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಶಬ್ದಾದ್ಯರ್ಥಾನುಪಾತಿನಾ ।।
ದುಃಖಾದಿವಚ್ಚ ನೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಚಿತೇಃ ಸ್ವಾರ್ಥೈಕರೂಪತಃ ।। ೨೦೪ ।।

ಭಾವನೋಪಚಿತಂ ಚೇತೋ ನ ಚ ಕೈವಲ್ಯಕಾರಣಮ್ ।।
ತಸ್ಯೇಹೈವ ಸಮುಚ್ಛೇದಾತ್ತದ್ಧೇತ್ವಜ್ಞಾನಹಾನತಃ ।। ೨೦೫ ।।

ಸ್ವಕಾರ್ಯರ್ಥಾನುಗಾಮಿತ್ವಂ ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಅಕಾರ್ಯಕಾರಣಾತ್ಮತ್ವಾತ್ಕೈವಲ್ಯೇಽನುಗತಿಃ ಕುತಃ ।। ೨೦೬ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮಪ್ರಸಿದ್ಧೌ ಚ ನಾಭ್ಯಾಸಸ್ತತ್ಫಲಸ್ಥಿತೇಃ ।।
ಜ್ಞಾನಾಭಾವಾದಸಿದ್ಧೌ ಚ ಕ್ವ ನ್ವಭ್ಯಾಸವ್ಯಪೇಕ್ಷಣಮ್ ।। ೨೦೭ ।।

ಆತ್ಮಾಸಾಮಾನ್ಯರೂಪೋತ್ಥಂ ಜ್ಞಾನಮಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಿ ।।
ಸಕೃಜ್ಜಾತಂ ನ ಚೇದ್ಧಂತಿ ಜ್ಞಾನಮೇವ ನ ತದ್ಭವೇತ್ ।। ೨೦೮ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಂ ಯದಾಶ್ರಿತ್ಯ ತನ್ಮೋಹೋಽಪಿ ತದಾಶ್ರಯಃ ।।
ಅಬಾಧಿತಂ ತಮೋಽತ್ರಾಽಽಸ್ತ ಇತ್ಯುಕ್ತಿರ್ಜಡವಕ್ತೃಕಾ ।। ೨೦೯ ।।

ಇತ್ಯೇವಮಾದಿ ಯಚ್ಚೋಕ್ತಂ ಪೂರ್ವಮೇವಾತಿವಿಸ್ತರಾತ್ ।।
ತತ್ಕೃತ್ಸ್ನಮನುಸಂಧೇಯಂ ಸರ್ವಾವಕರಹನಿಕೃತ್ ।। ೨೧೦ ।।

ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತ್ಯತಃ ಪಶ್ಯೇದಾತ್ಮಾನಾತ್ಮವಿಭಾಗವಿತ್ ।।
ಆತ್ಮಾ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಹ್ಯೇಷೋಽರ್ಥೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೧೧ ।।

ಸರ್ವಮಾನಪ್ರಸಕ್ತೌ ಚ ಸರ್ವಮಾನಫಲಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಶ್ರೋತವ್ಯ ಇತ್ಯತಃ ಪ್ರಾಹ ವೇದಾಂತಾವರುರುತ್ಸಯಾ ।। ೨೧೨ ।।

ದರ್ಶನಸ್ಯಾವಿಧೇಯತ್ವಾತ್ತದುಪಾಯೋ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ವೇದಾಂತಶ್ರವಣಂ ಯತ್ನಾದುಪಾಯಸ್ತರ್ಕ ಏವ ಚ ।। ೨೧೩ ।।

ಶ್ರುತಿಲಿಂಗಾದಿಕೋ ನ್ಯಾಯಃ ಶಬ್ದಶಕ್ತಿವಿವೇಕಕೃತ್ ।।
ಆಗಮಾರ್ಥವಿನಿಶ್ಚಿತ್ಯೈ ಮಂತವ್ಯ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೧೪ ।।

ವಸ್ತುತತ್ತ್ವವಿವಕ್ಷೇಹ ಮಂತವ್ಯ ಇತಿಶಾಸನಾತ್ ।।
ಯೋಷಿದಗ್ನ್ಯಾದಿದೃಷ್ಟೌ ಹಿ ನೈವ ಮಂತವ್ಯತಾವಿಧಿಃ ।। ೨೧೫ ।।

ವೇದಶಬ್ದಾನುರೋಧ್ಯತ್ರ ತರ್ಕೋಽಪಿ ವಿನಿಯುಜ್ಯತೇ ।।
ವಾಚ್ಯವಾಚಕಸಂಬಂಧನಿಯಮೇ ತಸ್ಯ ಹೇತುತಾ ।। ೨೧೬ ।।

ಅಪರಾಯತ್ತಬೋಧೋಽತ್ರ ನಿದಿಧ್ಯಾಸನಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಪೂರ್ವಯೋರವಧಿತ್ವೇನ ತದುಪನ್ಯಾಸ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೨೧೭ ।।

ಶ್ರವಣಾದಿಕ್ರಿಯಾ ತಾವತ್ಕರ್ತವ್ಯೇಹ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।।
ಯಾವದ್ಯಥೋಕ್ತಂ ವಿಜ್ಞಾನಮಾವಿರ್ಭವತಿ ಭಾಸ್ವರಮ್ ।। ೨೧೮ ।।

ಆಗಮಾದ್ದರ್ಶನಂ ಪೂರ್ವಮಾಗಮಾಚಾರ್ಯತೋ ಮತಿಃ ।।
ತ್ರಯಾಣಾಮಪಿ ಸಂಗಾನಾಚ್ಛಾಸ್ತ್ರಾಚಾರ್ಯಾತ್ಮನಾಂ ಸ್ಥಿರಮ್ ।। ೨೧೯ ।।

ಪ್ರತಿಪತ್ತಿಃ ಪುರಾ ಶಾಬ್ದೀ ಯಾವನ್ನ ಮನುತೇ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ಶ್ರುತ್ವಾ ಮತ್ವಾಽಥ ತಂ ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೨೨೦ ।।

ಅನನ್ಯಾಯತ್ತವಿಜ್ಞಾನೇ ಶ್ರವಣಾದೇರುಪಾಯತಃ ।।
ಜಾತೇ ನಾಪೇಕ್ಷತೇ ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರತೀಚೋಽನುಭವಾತ್ಪರಮ್ ।। ೨೨೧ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಬಂಧೇ ಶಾಸ್ತ್ರಾಪೇಕ್ಷೈವ ನಾಪರಾ ।।
ಲಿಂಗಾಪೇಕ್ಷಾಽನುಮೇಯೇಽರ್ಥೇ ನರಾಪೇಕ್ಷಾ ನರೋಚಿತೇ ।। ೨೨೨ ।।

ಭಿನ್ನಮಾತ್ರಾದಿವಿಜ್ಞಾನೇ ಸಾಪೇಕ್ಷೈವ ವಿನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।।
ಏಕಮಾತ್ರಾದಿಕೇ ತ್ವಸ್ಮಿನ್ಕಃ ಕಿಂ ಕಸ್ಮಾದಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೨೨೩ ।।

ಪ್ರಮಾಣರೂಪಾವಷ್ಟಂಭಾತ್ಪ್ರಮಾ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರಜಾಯತೇ ।।
ಪಶ್ಚಾತ್ಪ್ರಮೇಯನಿಷ್ಠೈವ ಪ್ರಮೇಯಾರ್ಥಾನುರೋಧಿನೀ ।। ೨೨೪ ।।

ಆತ್ಮಾಽಽತ್ಮಾನಂ ವಿಜಾನಾತಿ ಯತ್ರ ವಾಕ್ಯಾದಿಮಾನತಃ ।।
ತತ್ರ ಮಾತ್ರಾದಿಸಂಭೇದೋ ನ ಮನಾಗಪಿ ಲಭ್ಯತೇ ।। ೨೨೫ ।।

ಪದಾರ್ಥವಿಷಯಸ್ತರ್ಕಸ್ತಥೈವಾನುಮಿತಿರ್ಭವೇತ್ ।।
ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತಿಸ್ತು ವಾಕ್ಯಾದೇವಾಭಿಜಾಯತೇ ।। ೨೨೬ ।।

ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮತ್ವಮಾತ್ರಂ ಹಿ ಲಿಂಗಾದ್ವಸ್ತುಷು ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಮಾನಾತಿವರ್ತ್ಯಾತ್ಮಾ ವಾಕ್ಯಾದೇವಾವಗಮ್ಯತೇ ।। ೨೨೭ ।।

ನನ್ವಕೃತ್ಸ್ನಂ ಭವೇಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಯದ್ಯಾತ್ಮೈವ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಕೇವಲೋಽನಾತ್ಮನೋಽದೃಷ್ಟೇಃ ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।। ೨೨೮ ।।

ನಾಯಮನ್ಯೋಽಥವಾಽನನ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಜತ್ವತಃ ।।
ದಂಡಸರ್ಪಾದಿವದ್ರಜ್ಜ್ವಾಂ ಸ್ವತೋಽಪೂರ್ವಾದಿಮಾನ್ಯತಃ ।। ೨೨೯ ।।

ಯತೋಽತೋ ದೃಷ್ಟ ಏತಸ್ಮಿನ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ಕೇವಲೇ ।।
ನಾಸ್ತಿ ಜ್ಞಾನಮನುತ್ಪನ್ನಂ ನಾಪ್ಯಧ್ವಸ್ತಂ ತಥಾ ತಮಃ ।। ೨೩೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ।।
ತಜಜ್ಞಾನಾತ್ಕಿಂ ತಮೋಽಧ್ವಸ್ತಂ ಕಿಂವಾಽಜ್ಞಾನಂ ವದಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೨೩೧ ।।

ಅನುವಾದೇ ಯಥೋಕ್ತಾನಾಂ ಪ್ರಕ್ರಾಂತೇ ದರ್ಶನಾದಿಷು ।।
ವಿಜ್ಞಾನೇನೇತ್ಯಥ ಕಥಂ ನಿದಿಧ್ಯಾಸನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೩೨ ।।

ಧ್ಯಾನಾಶಂಕಾನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ವಿಜ್ಞಾನೇನೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ನಿದಿಧ್ಯಾಸನಶಬ್ದೇನ ಧ್ಯಾನಮಾಶಂಕ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೨೩೩ ।।

ವಿಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತಿಹೇತುತ್ವಂ ಧ್ಯಾನಾದೇಃ ಪ್ರಾಗವಾದಿಷಮ್ ।।
ಸ್ವಾರ್ಥಮೇವ ತು ವಿಜ್ಞಾನಂ ಮುಕ್ತಿಮಾತ್ರಫಲಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ।। ೨೩೪ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಾಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಂಸವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ತಮೇವ ಹಿ ತತ್ಸ್ವತಃ ।। ೨೩೫ ।।

ಯತೋಽನವಯವೇನೈವ ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವತ್ತಥಾ ।।
ಆತ್ಮಾಽಯಂ ಸಂಗತಿಂ ಯಾತಿ ತನ್ಮೋಹಾಧ್ಯಸ್ತರೂಪಿಣಾ ।। ೨೩೬ ।।

ಆತ್ಮಾ ತತ್ತ್ವಂ ವಿಭಕ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇರನಾತ್ಮನಃ ।।
ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧಸ್ತದಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಥಸ್ಯ ಮೃಷಾತ್ಮನಃ ।। ೨೩೭ ।।

ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಪ್ರಮೇಯಾಚ್ಚ ನಾನ್ಯಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಕೃದ್ಯತಃ ।।
ಅನನ್ಯಮಾತೃಮಾನೋಽತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾ ತಮೋಪನುತ್ ।। ೨೩೮ ।।

ಅಜ್ಞಾನೋತ್ಥಮನೂದ್ಯಾತೋ ಮಿಥ್ಯಾಕ್ಲೃಪ್ತಮಶೇಷತಃ ।।
ಇದಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ವಚಸಾ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ನೋಽವದತ್ ।। ೨೩೯ ।।

ಆತ್ಮಧೀಮಾತ್ರಗಮ್ಯಾರ್ಥಾದ್ಯಸ್ತದನ್ಯೋಽವಭಾಸತೇ ।।
ತದ್ದರ್ಶನನಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಾಹ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೪೦ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾ ತಸ್ಮಾನ್ನೈವೇಹ ಶ್ರುತಿಮಾನತಃ ।।
ಅನಾತ್ಮಬುದ್ಧಿವಿಷಯಂ ಯತೋ ಯತ್ನಾನ್ನಿಷೇಧತಿ ।। ೨೪೧ ।।

ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಾ ಕಾರಣಾತ್ಮಾ ಚ ದ್ವಾವಾತ್ಮಾನೌ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮೋಹೋತ್ಥೌ ತನ್ನಾಶೇ ನಶ್ಯತಸ್ತತಃ ।। ೨೪೨ ।।

ಅಪೂರ್ವಾನಪರೋಕ್ತೇರ್ಹಿ ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಕುತಃ ಪ್ರಮಾಣಾತ್ಸಂಭಾವ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಘಸ್ಮರೇ ।। ೨೪೩ ।।

ನೈತಸ್ಮಾಜ್ಜಾಯತೇ ಕಿಂಚಿನ್ನಾಯಂ ಜಾತಃ ಕುತಶ್ಚನ ।।
ಆತ್ಮೇತ್ಯೇವಂ ಶ್ರುತಿರ್ವಕ್ತಿ ಕಾರಣಾದಿನಿಷೇಧಕೃತ್ ।। ೨೪೪ ।।

ಜ್ಞೇಯಂ ಯತ್ತತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿಂ ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾಽಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।।
ಅನಾದಿಮತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಸತ್ತನ್ನಾಸದುಚ್ಯತೇ ।। ೨೪೫ ।।

ಯಸ್ಮಾತ್ಕ್ಷರಮತೀತೋಽಹಮಕ್ಷರಾದಪಿ ಚೋತ್ತಮಃ ।।
ಅತೋಽಸ್ಮಿ ಲೋಕೇ ವೇದೇ ಚ ಪ್ರಥಿತಃ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।। ೨೪೬ ।।

ಯೋ ಮಾಮೇವಮಸಂಮೂಢೋ ಜಾನಾತಿ ಪುರುಷೋತ್ತಮಮ್ ।।
ಸ ಸರ್ವವಿದ್ಭಜತಿ ಮಾಂ ಸರ್ವಭಾವೇನ ಭಾರತ ।। ೨೪೭ ।।

ಇತಿ ವೇದಾತ್ಮನಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತಿಸಂಮತಮ್ ।।
ಸರ್ವಾಂತರ್ಯಾಮಿಣಃ ಶೌರೇರ್ನೋಪೇಕ್ಷ್ಯಂ ತದ್ಭವಾದೃಶೈಃ ।। ೨೪೮ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಯೋ ಮೂಢಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣದರ್ಶನಃ ।।
ಪರಾಙ್ಮುಖಂ ನಿದಧ್ಯಾತ್ತಮಾತ್ಮಾಕೃತ್ಸ್ನತ್ವದರ್ಶಿನಮ್ ।। ೨೪೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಜಾತಿನಿರ್ದೇಶಃ ಕ್ಷತ್ರ್ರಸಂನಿಧಿಕಾರಣಾತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಜಾತಿಃ ಪರಾದಧ್ಯಾದಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶಿನಂ ನರಮ್ ।। ೨೫೦ ।।

ಯದಸ್ತಿ ತನ್ನ ಜಾನಾತಿ ಯನ್ನೇಹಾಸ್ತಿ ತದೀಕ್ಷತೇ ।।
ಇತ್ಯೇವಮಪರಾಧೋತ್ಥಕೋಪಾವಿಷ್ಟೇವ ಬಾಲಿಶಮ್ ।। ೨೫೧ ।।

ಕೈವಲ್ಯಾತ್ತಂ ಪರಾಕುರ್ಯಾದ್ವಿಪ್ರಜಾತಿಃ ಪರಾಙ್ಮುಖಮ್ ।।
ಅಜಾತಿಬ್ರಹ್ಮತತ್ತ್ವಂ ಮಾಂ ಯೋಽಯಂ ಜಾತ್ಯಾತ್ಮನೇಕ್ಷತೇ ।। ೨೫೨ ।।

ಕಿಂ ತೇನ ನ ಕೃತಂ ಪಾಪಂ ಚೋರೇಣಾಽಽತ್ಮಾಪಹಾರಿಣಾ ।।
ಯೋಽನ್ಯಥಾ ಸಂತಮಾತ್ಮಾನಮನ್ಯಥಾ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೨೫೩ ।।

ಯೋ ನ ವೇದಾಽಽತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ವೇದ ಜಾತ್ಯಾದಿಮತ್ತಯಾ ।।
ಸ ಯದ್ಯತೋಽತೋ ಜಾತಿಸ್ತಂ ಪರಾದಧ್ಯಾಜ್ಜಡಂ ನರಮ್ ।। ೨೫೪ ।।

ಸರ್ವದಾಽವ್ಯಭಿಚಾರ್ಯೇಕಂ ವ್ಯಭಿಚಾರ್ಯರ್ಥಬುದ್ಧಿಷು ।।
ಯತ್ತತ್ತ್ವಂ ಗಮ್ಯತೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತದೇವಾನಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।। ೨೫೫ ।।

ಅಂತರ್ಮೇಯಬಲಾಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮೋಹಜಸಂಶ್ರಯಮ್ ।।
ಬಾಧತೇಽವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾದ್ವ್ಯಭಿಚಾರಿ ತಮೋನ್ವಯಮ್ ।। ೨೫೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಮೋಜಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರಾಭಿಜನಹೇತುತಃ ।।
ಕಾಲಾದೌ ತದಭಾವೋಽತೋ ನ ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಪವಾದಕೃತ್ ।। ೨೫೭ ।।

ನ ಬಾಧ್ಯಜವ್ಯಪೇಕ್ಷಂ ಹಿ ಜ್ಞಾನಂ ಬಾಧಕಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ತಯೋರ್ಮಿಥೋ ವಿರೋಧಿತ್ವಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಂ ತಮೋಪನುತ್ ।। ೨೫೮ ।।

ಆತ್ಮಾನಂ ಯೋ ಯಥಾ ವೇತ್ತಿ ಸಮ್ಯಗ್ವಾ ಯದಿ ವಾಽನ್ಯಥಾ ।।
ಯಥಾದರ್ಶನಮೇವಾಸೌ ಫಲಮಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನವಃ ।। ೨೫೯ ।।

ಇತಿ ಬ್ರಹ್ಮ ತಮಿತ್ಯಾದೇಃ ಸಂಕ್ಷೇಪಾರ್ಥಃ ಸಮೀರಿತಃ ।।
ಸಂಸರತ್ಯನ್ಯಥಾಜ್ಞಾನಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾದ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೬೦ ।।

ಅಪೋದಿತತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾದಿದರ್ಶನಸ್ಯೇತಿ ಕಿಂ ಪುನಃ ।।
ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮಿತ್ಯತೋ ವಕ್ತಿ ತ್ವಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ನಃ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೬೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವೇನ ಯ ಆಭಾತಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬುದ್ಧಿಪ್ರಮಾಣಕಃ ।।
ತಾವನ್ಮಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೨೬೨ ।।

ಏವಂ ಶ್ರೋತವ್ಯ ಆತ್ಮಾಽಯಂ ಸಮಾಪ್ತಃ ಶ್ರವಣೇ ವಿಧಿಃ ।।
ಅಥ ಮಂತವ್ಯ ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರಪಂಚಃ ಪರ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೬೩ ।।

ನಾಮರೂಪಾದಿಸಂಭಿನ್ನಂ ಜಗದೇತತ್ಕಥಂ ಪುನಃ ।।
ಆತ್ಮೈವ ಸರ್ವಮಿತ್ಯೇವಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಶಕ್ಯಮಿಹಾಂಜಸಾ ।। ೨೬೪ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತವಿಸಂವಾದಿಪ್ರತ್ಯಗ್ಧೀವ್ಯಾಪ್ತಿಕಾರಣಾತ್ ।।
ಏತದ್ವಿರುದ್ಧಬುದ್ಧೀನಾಮೇವಮೇವ ಹಿ ಶಕ್ಯತೇ ।। ೨೬೫ ।।

ವ್ಯಭಿಚಾರಿಷು ಬೋಧೇಷು ಯೋ ಬೋಧೋಽವ್ಯಭಿಚಾರವಾನ್ ।।
ತತ್ಪ್ರಮಾಣಾರ್ಪಿತೋ ಮೇಯೋ ಗ್ರಹೀತುಂ ಶಕ್ಯತೇಽಂಜಸಾ ।। ೨೬೬ ।।

ಯಥಾ ದುಂದುಭಿಶಬ್ದತ್ವಸಾಮಾನ್ಯಾದುತ್ಥಿತಾನ್ಪೃಥಕ್ ।।
ನಾಽಽದಾತುಂ ಶಕ್ನುಯಾತ್ಕಶ್ಚಿದ್ವಿಶೇಷಾನಸಿಕೋಶವತ್ ।। ೨೬೭ ।।

ತದ್ವದಾತ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ನಾಽಽತ್ಮೀಯಾರ್ಥೋ ಮನಾಗಪಿ ।।
ಯತಃ ಸಮೀಕ್ಷಿತುಂ ಶಕ್ಯಸ್ತೇನಾಸೌ ರಜ್ಜುಸರ್ಪವತ್ ।। ೨೬೮ ।।

ವಿಶೇಷೈರನ್ವಯೋ ನಾಪಿ ಸಾಮಾನ್ಯಾನ್ವಯವತ್ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಸ್ಯಾವಿಶೇಷತ್ವಾನ್ನಾತಃ ಸಾಮಾನ್ಯಧೀಗ್ರಹಃ ।। ೨೬೯ ।।

ವಿಶೇಷೈರನ್ವಯೋ ನೋ ಚೇದಿಭಾಖುವ್ಯಕ್ತಿವನ್ಮಿಥಃ ।।
ಖಂಡವತ್ಸ್ವಾದ್ವಿಶೇಷಾದೌ ಯತ್ಸಾಮಾನ್ಯಮಿತೀರಿತಮ್ ।। ೨೭೦ ।।

ದ್ವಿಷ್ಠತ್ವಾದನ್ವಯಸ್ಯೌಪಿ ವ್ಯಾಪ್ಯವ್ಯಾಪಕಯೋರ್ಮಿಥಃ ।।
ವ್ಯತಿರೇಕಮತೋ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಮಿಥೋ ವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೨೭೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧಾನಿರಸ್ತೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವನ್ನ ಹಿ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ನ ಚಾಭಾವಮುಖೋಽನಾತ್ಮಾ ನಾನ್ವಯೇನಾಪ್ಯತೋ ದೃಶಿ ।। ೨೭೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕರೂಪತ್ವಾದಾತ್ಮಾ ನಾನಾತ್ಮತಾಂ ಸ್ವತಃ ।।
ಸಹತೇ ನಾಪಿ ಚಾನಾತ್ಮಾ ಸ್ವಾರ್ಥಾದನ್ಯತ್ರ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೨೭೩ ।।

ಅನಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಾನ್ನಾತಿರಿಚ್ಯತೇ ।।
ಪರಾಙ್ನಾನ್ವೇತಿ ಚಾಽಽತ್ಮಾನಂ ವ್ಯತಿರೇಕಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ।। ೨೭೪ ।।

ದುಂದುಭ್ಯನ್ವಿತಶಬ್ದಸ್ಯ ಸರ್ವತ್ರಾವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ।।
ಪುಂಸ್ಪ್ರಯತ್ನಾದಿಲಬ್ಧಾತ್ಮವ್ಯಭಿಚಾರಿರವಾತ್ಮಸು ।। ೨೭೫ ।।

ಉಚ್ಚನೀಚಾದಿಭೇದೇಷು ಮಿಥಃ ಸ ವ್ಯಭಿಚಾರಿಷು ।।
ದುಂದುಭಿಧ್ವನಿರೇವೈಕಃ ಸರ್ವತ್ರಾವ್ಯಭಿಚಾರವಾನ್ ।। ೨೭೬ ।।

ದುಂದುಭಿಧ್ವನಿಸಾಮಾನ್ಯವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತೇನ ತೇ ।।
ನಿರಾತ್ಮಕಾ ನ ಶಕ್ಯಂತೇ ತದ್ವಿಶೇಷಾಃ ಸಮೀಕ್ಷಿತುಮ್ ।। ೨೭೭ ।।

ದುಂದುಭಿಧ್ವನಿರಿತ್ಯೇತತ್ಕುತೋ ಲಬ್ಧಂ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ದುಂದುಬೇರ್ಗಹಣೇನೇತಿ ಲಬ್ಧಮೇತದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೨೭೮ ।।

ದುಂದುಭೇಸ್ತು ರವಾ ಏತ ಇತ್ಯೇವಂ ಗ್ರಹಣೇ ಸತಿ ।।
ಗೃಹೀತಾಸ್ತದ್ವಿಶೇಷಾಃ ಸ್ಯುಸ್ತೇಷಾಂ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಕಾರಣಾತ್ ।। ೨೭೯ ।।

ಭೇರ್ಯಾಘಾತಗ್ರಹಾದ್ವಾಽಪಿ ತದ್ವಿಶೇಷಗ್ರಹೋ ಭವೇತ್ ।।
ವೀರಾದಿರಸಸಂಯುಕ್ತೋ ದುಂದುಭ್ಯಾಘಾತ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೮೦ ।।

ಉಪಲಬ್ಧೋಽಸ್ತಿ ಸನ್ಕುಂಭೋ ಲಂಬೋಷ್ಠೋ ದೇಶಕಾಲವಾನ್ ।।
ಪೂರ್ವಪೂರ್ವಾತಿರೇಕೇಣ ನೋತ್ತರೋಽರ್ಥೋಽನುಭೂಯತೇ ।। ೨೮೧ ।।

ಏವಂ ಚಿದನ್ವಯಾತ್ಸರ್ವಸ್ತದಧ್ಯಸ್ತಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಂ ವಾ ವಿಶೇಷೋ ವಾ ಚಿದಸಂಬೋಧಹೇತುತಃ ।। ೨೮೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧೌ ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯನ್ನ ಕಾರಣಮ್ ।।
ಅನಾತ್ಮವತ್ತದಪ್ಯಾತ್ಮವಿಶೇಷಣತಯಾ ಭವೇತ್ ।। ೨೮೩ ।।

ಕರ್ತೃತ್ವಕಂಚುಕೋ ಯದ್ವದಾತ್ಮಾಽನಾತ್ಮಾನಮೀಕ್ಷತೇ ।।
ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರತ್ವಾನ್ನ ತಥಾಽಽತ್ಮಾನಮೀಕ್ಷತೇ ।। ೨೮೪ ।।

ಸಂಹತೋ ಗಮ್ಯತೇಽನಾತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ಯಥಾ ಸದಾ ।।
ಗಮ್ಯತೇಽಸಂಹತಸ್ತದ್ವದಾತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧಿಯಾಽಽತ್ಮನಾ ।। ೨೮೫ ।।

ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕಾರ್ಥಾಸಂಭಿತ್ತೇರೇಕೇನೈವ ಕೃತಾರ್ಥತಃ ।।
ದೃಷ್ಟಾಂತೇನ ಬಹೂನಾಂ ತು ಕಿಮರ್ಥೋಕ್ತಿರಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೨೮೬ ।।

ಮಹಾಸಾಮಾನ್ಯ ಏಕಸ್ಮಿನ್ವಿಶೇಷಾಣಾಮಶೇಷತಃ ।।
ವಿಲಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ನಾಮ ವ್ಯಾವೃತ್ತಾನ್ವಯರೂಪಿಣಾಮ್ ।। ೨೮೭ ।।

ಮಹಾಸಾಮಾನ್ಯದೃಷ್ಟಾಂತೋ ದೌಂದುಭೋ ರವ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯೇತರರೂಪಸ್ಯ ದುಂದುಭ್ಯಾಘಾತ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೨೮೮ ।।

ಬಾಹ್ಯಾನಿತಿ ತಥಾಚೋಕ್ತಿರ್ವಿಶೇಷಾಣಾಂ ತು ಕೇವಲಮ್ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಿತ್ಯುದಾಹರಣತ್ರಯಮ್ ।। ೨೮೯ ।।

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಮಭಾವವಪುಷಾಽಥವಾ ।।
ಸದ್ಧೀಗಮ್ಯಾದ್ಧಿರುಗ್ವಸ್ತು ನ ಮಾನೇನಾವಸೀಯತೇ ।। ೨೯೦ ।।

ಷಷ್ಠ್ಯರ್ಥಾಸಂಭವೋಽತಃ ಸ್ಯಾದ್ವಿತೀಯಾಸಂಭವಾತ್ಸತಃ ।।
ಯಥಾ ಸತಿ ತಥಾ ವಿದ್ಯಾತ್ಪ್ರತೀಚ್ಯನನ್ಯಮಾನಕೇ ।। ೨೯೧ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಭೇದರೂಪಾಣಾಂ ವಿಶೇಷಾಣಾಮಶೇಷತಃ ।।
ಮಹಾಸಾಮಾನ್ಯ ಏಕತ್ರ ಭೂಯಸಾಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಥಾ ತಥಾ ।। ೨೯೨ ।।

ಮಿಥೋಭಿನ್ನಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮಭಿಃ ।।
ಸ್ಥೂಲಾದ್ಯನಭಿಸಂಬಂಧೇ ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಿಣಾಮ್ ।। ೨೯೩ ।।

ಸೂಕ್ಷ್ಮತಾವ್ಯಾಪಿತೇ ಜ್ಞೇಯೇ ಭೂಮ್ಯಾದೇರುತ್ತರೋತ್ತಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾವಸಾನೇಷು ಪೂರ್ವಪೂರ್ವಪ್ರಹಾಣತಃ ।। ೨೯೪ ।।

ನಾಮಾದೀನಿ ಚ ತತ್ತ್ವಾನಿ ಪ್ರಾಣಾಂತಾನಿ ತಥಾಽಽತ್ಮನಿ ।।
ಪೂರ್ವಪೂರ್ವಪ್ರಹಾಣೇನ ಯಾಂತ್ಯಸ್ತಂ ಕೇವಲಾದ್ವಯೇ ।। ೨೯೫ ।।

ದೃಷ್ಟಾಂತತ್ರಿತಯಂ ತಾವತ್ಸ್ಥಿತಿಕಾಲ ಉದಾಹೃತಮ್ ।।
ಮಹಾಸಾಮಾನ್ಯವತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸರ್ವಾನಾತ್ಮಾಪ್ಯಯಃ ಸ್ವತಃ ।। ೨೯೬ ।।

ಸ್ಥಿತಿಕಾಲೇ ಯಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಶಕ್ಯತೇ ಜ್ಞಾತುಮಂಜಸಾ ।।
ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯತಸ್ತದ್ವದುತ್ಪತ್ತಾವಪಿ ಶಕ್ಯತೇ ।। ೨೯೭ ।।

ಧೂಮಾರ್ಚಿರ್ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಾದಿ ಯಥಾಪೂರ್ವೇ ವಿಭಾಗತಃ ।।
ಅಗ್ನಿರೇವ ನ ಧೂಮಾದಿಭೇದಃ ಕಶ್ಚನ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೯೮ ।।

ಪ್ರಾಣಲೋಕಾದಿರಪ್ಯೇವಮನಾತ್ಮಾ ಪ್ರಾಗ್ವಿಭಾಗತಃ ।।
ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾಂತಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈವ ಕೇವಲಃ ।। ೨೯೯ ।।

ಏಕಜಾತೌ ಹಿ ಭಿನ್ನಾನಾಂ ಶಬ್ದಾನಾಂ ಶಬ್ದ ಏವ ತು ।।
ದೃಷ್ಟಮೈಕ್ಯಂ ನ ಭಿನ್ನಾನಾಂ ಭಿನ್ನಜಾತೌ ತಥೇತಿ ಚೇತ್ ।। ೩೦೦ ।।

ಧೂಮಾದಿಭೇದಭಿನ್ನಾನಾಂ ಯಥೈಕತ್ವಂ ವಿಭಾವಸೌ ।।
ನಾಮರೂಪಾದಿಭಿನ್ನಾನಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ತದ್ವದಾತ್ಮನಿ ।। ೩೦೧ ।।

ಬೋಧಾವಿಶೇಷಾದಥವಾ ಭೇದ ಏವ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋಸ್ತತ್ತ್ವಮುಭಯೋರವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೩೦೨ ।।

ಸ್ವಾರ್ಥಸಾಧನಯತ್ನಾದೀನನಪೇಕ್ಷ್ಯೋತ್ಸೃಜೇ್ದ್ಯಥಾ ।।
ಧೂಮಾದೀನ್ಹುತಭುಕ್ತದ್ವತ್ಪ್ರಾಣಾದೀನ್ಪ್ರತ್ಯಗೀಶ್ವರಃ ।। ೩೦೩ ।।

ಶ್ರೋತವ್ಯಃ ಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯೇಭ್ಯ ಇತ್ಯತ್ರಾಽಽಶಂಕ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ಪ್ರಯತ್ನಾನಂತರಃ ಶಬ್ದೋಽನಿತ್ಯಃ ಕುಂಭಾದಿವದ್ಭವೇತ್ ।। ೩೦೪ ।।

ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹಾರಾರ್ಥಂ ನಿಃಶ್ವಾಸೋದಾಹೃತಿಸ್ತ್ವಿಯಮ್ ।।
ಅಪ್ರಯತ್ನೋತ್ಥಿತೋ ವೇದೋ ನಿತ್ಯಃ ಸ್ಯಾದ್ವ್ಯೋಮವತ್ಸ್ವತಃ ।। ೩೦೫ ।।

ಅಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕತ್ವಾಚ್ಚ ಯಥಾವಸ್ತ್ವನುರೋಧ್ಯಪಿ ।।
ಬುದ್ಧಿವನ್ನಾಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ವೇದಸ್ಯೇಹೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೩೦೬ ।।

ಸರ್ವಥಾ ಯದನೇನೋಕ್ತಂ ತಚ್ಛ್ರದ್ಧೇಯಂ ಬುಭೂಷತಾ ।।
ಭಾನುಪ್ರಕಾಶವಚ್ಛಬ್ದೋ ನಿತ್ಯೋಽಯಂ ನ ತು ಕೃತ್ರಿಮಃ ।। ೩೦೭ ।।

ಪರ ಏವಾಽಽತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯ ನರಂ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣವತ್ಪೀತ್ವಾ ಸ್ವಾತ್ಮನೈವಾವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೩೦೮ ।।

ವೇದಾಮಾತ್ವಪ್ರಸಕ್ತೌ ವಾ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ವೇದಾಮಾತ್ವಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಸ ಯಥೇತ್ಯಾಗಮಃ ಪರಃ ।। ೩೦೯ ।।

ತದಯುಕ್ತಂ ಪುಮರ್ಥಸ್ಯ ತದುಕ್ತ್ಯೈವ ಸಮಾಪ್ತತಃ ।।
ಸರ್ವೋಪಾಯೋಽನುಪಾಯಃ ಸ್ಯಾದುಪೇಯಾವಸಿತೌ ಯತಃ ।। ೩೧೦ ।।

ಸ್ವೋಪೇಯಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧೌ ಚ ನೋಪಾಯಾನಾಮುಪಾಯತಾ ।।
ನ ಚೋತ್ಸರ್ಗಾಪವಾದೋಽಪಿ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವೇದಗ್ರಹಶ್ರವಾತ್ ।। ೩೧೧ ।।

ಬಾಲೋನ್ಮತ್ತೋಕ್ತಿವಚ್ಚಾಹಂ ವಕ್ತುಂ ದೂಷಣಮಾದರಾತ್ ।।
ಜಿಹ್ರೇಮಿ ಬಹುಶೋಽತ್ರೋಕ್ತೌ ತಸ್ಮಾದೇವೋಪರಮ್ಯತೇ ।। ೩೧೨ ।।

ಋಗ್ವೇದಾದಿಗಿರೋಚ್ಯಂತೇ ಋಗ್ಯಜುಃಸಾಮಲಕ್ಷಣಾಃ ।।
ಅಥರ್ವಾಂಗಿರಸಸ್ತದ್ವನ್ಮನ್ರಾಃ ಸ್ಯುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋದ್ಧೃತಾಃ ।। ೩೧೩ ।।

ಇತಿಹಾಸಾದಿಸಂಭೇದಭಿನ್ನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮೇವ ತು ।।
ಗ್ರಾಹ್ಯಮತ್ರ ಪ್ರಸಿದ್ಧಸ್ತು ನೇತಿಹಾಸಾದಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೩೧೪ ।।

ಅಭಿಧೇಯಾರ್ಥಜನ್ಮಾಪಿ ಹ್ಯಭಿಧಾಸಂಭವೋಕ್ತಿತಃ ।।
ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ನಾಭಿಧಾನಂ ಸ್ಯಾದಭಿಧೇಯಮೃತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೩೧೫ ।।

ಮತ್ರಬ್ರಾಹ್ಮಣಯೋರ್ವೇದನಾಮಧೇಯತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಋಗ್ವೇದಾದಿಗಿರಾ ತಸ್ಮಾನ್ಮಂತ್ರಬ್ರಾಹ್ಮಣಯೋರ್ಗ್ರಹಃ ।। ೩೧೬ ।।

ಯಥಾಸಿದ್ಧಮಿತಿಹಾಸಪುರಾಣಾದ್ಯಪಿ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧಿಮುಲ್ಲಂಘ್ಯ ಯತೋಽನ್ಯಾಯ್ಯೋಽನ್ಯಥಾಗ್ರಹಃ ।। ೩೧೭ ।।

ಇತಿಹಾಸಪುರಾಣಾಭ್ಯಾಂ ವೇದಂ ಸಮುಪಬೃಂಹಯೇತ್ ।।
ಇತ್ಯಾದಿಮನುನಾಽಪ್ಯುಕ್ತಂ ಕಥಂ ತತ್ತ್ಯಾಗಮರ್ಹತಿ ।। ೩೧೮ ।।

ಇತಿಹಾಸಪುರಾಣಾದೇರ್ವೇದಮೂಲತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ನಾನ್ಯಥಾ ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೩೧೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವೇದವಚನವಿರುದ್ಧಂ ತೇಷು ಯದ್ವಚಃ ।।
ಬುದ್ಧವಾಕ್ಯಾದಿವತ್ತಾದೃಕ್ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ಶ್ರುತಿವಿರೋಧತಃ ।। ೩೨೦ ।।

ನ ಚೇಶ್ವರಾತಿರೇಕೇಣ ಕಶ್ಚಿತ್ಸ್ರಷ್ಟಾಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಇತಿಹಾಸಪುರಾಣಾದೇಸ್ತದನ್ಯಸ್ಯೇಹ ಕಾರ್ಯತಃ ।। ೩೨೧ ।।

ಕಾರಣತ್ವಂ ಪ್ರಮಾಣೇನ ಯಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿನಿಶ್ಚಿತಮ್ ।।
ಅಪಿ ತತ್ಕಾರ್ಯಕರ್ತೃತ್ವೇ ತದೇವಾಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।। ೩೨೨ ।।

ಬೀಜಮೇವಾಂಕುರಾದೀನಾಂ ಯಥಾ ಕಾರಣಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅಂಕುರಾದ್ಯಾತ್ಮನಾ ತದ್ವದ್ಬೀಜಮೇವ ತು ಕಾರಣಮ್ ।। ೩೨೩ ।।

ಆದ್ಯಂತಯೋರ್ಯತೋ ಬೀಜಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣಾವಸೀಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ತನ್ಮಧ್ಯಕಾರ್ಯೇಷು ಬೀಜಮೇವಾಸ್ತು ಕಾರಣಮ್ ।। ೩೨೪ ।।

ನ ಚ ವೇದೋಕ್ತಿತೋ ವೇದಃ ಶ್ರದ್ಧೇಯಾರ್ಥ ಇಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ಕಿಂತ್ವಮಾನತ್ವಹೇತೂನಾಂ ವೇದವಾಕ್ಯೇಷ್ವಸಂಭವಾತ್ ।। ೩೨೫ ।।

ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ವೇದವಾಕ್ಯಾನಾಂ ನ ಚ ಮಾನಾಂತರಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಅಕ್ಷಾದೇರಪಿ ಮಾನತ್ವಂ ಯಥೋಕ್ತಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೩೨೬ ।।

ಪ್ರಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಯಥೈವ ಸ್ಥಿತಿಸರ್ಗಯೋಃ ।।
ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ನ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ಪ್ರಲಯೇಽಪಿ ತಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೨೭ ।।

ವಿಭಿನ್ನನಾಮರೂಪಾಣಾಂ ಸರಿತಾಂ ಸಾಗರೋ ಯಥಾ ।।
ಅಭಿನ್ನನಾಮರೂಪೈಕಃ ಪ್ರಲಯೋಽಯನಮೇಕತಾ ।। ೩೨೮ ।।

ಸ್ಪರ್ಶಾದಿಜ್ಞಾನಭೇದಾನಾಂ ತ್ವಗಾದ್ಯೇಕಾಯನಂ ತಥಾ ।।
ಸ್ವಾಂತೇ ತ್ವಗಾದಯಸ್ತದ್ವದ್ಬುದ್ಧೌ ಚ ಮನಸಸ್ತಥಾ ।। ೩೨೯ ।।

ಕರ್ಮಕ್ಷಯಾತ್ತಥಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಕಾರಣತ್ವೇನ ತಿಷ್ಠತಿ ।।
ಏಷ ಸಾಧಾರಣಸ್ತಾವತ್ಪ್ರಲಯೋಽಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕಃ ।। ೩೩೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾದ್ವಸ್ತುವೃತ್ತಾನುರೋಧತಃ ।।
ಪ್ರಲಯೋಽಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಂಸಾದ್ಯಸ್ತ್ವಸೌ ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಕಃ ।। ೩೩೧ ।।

ಅಬ್ಧಿರೇಕಾಯನಂ ಯದ್ವತ್ಸರ್ವಾಸಾಂ ಸರಿತಾಂ ತಥಾ ।।
ತ್ವಗಗೋಚರಾಣಾಂ ಸ್ಪರ್ಶಾನಾಂ ತ್ವಗೇವೈಕಾಯನಂ ಪರಮ್ ।। ೩೩೨ ।।

ಸ್ಪರ್ಶಶಬ್ದೇನ ವಿಷಯಸ್ತ್ವಗ್ಗ್ರಾಹ್ಯೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ತಥಾ ಗಂಧಾದಿಶಬ್ದೇನ ಘ್ರಾಣಾದಿವಿಷಯೋ ಮತಃ ।। ೩೩೩ ।।

ಗಂಧಾದಿಸಂಹತಿಃ ಪೃಥ್ವೀ ರಸಾಂತಾನಾಂ ತಥಾ ಜಲಮ್ ।।
ತೇಜಸ್ತ್ರಯಾಣಾಂ ವಾಯುಸ್ತು ದ್ವಯೋರೇಕಾತ್ಮಕಂ ನಭಃ ।। ೩೩೪ ।।

ಏವಂ ಲಕ್ಷಣತಃ ಪಂಚ ಭೂತಾನ್ಯೇತಾನಿ ನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।।
ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾವಿಷ್ಕರಣಂ ಗುಣಾವಿಷ್ಕೃತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೩೩೫ ।।

ಸಂಹತೋಕ್ತವಿಶೇಷಾಣಾಂ ಭೂತಾನಾಂ ಕಾರಣಾತ್ಮತಾ ।।
ತತ್ರ ಸ್ಪರ್ಶಗ್ರಹೇಣೈವ ವಾಯೋರಂಶೋಽತ್ರ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೩೩೬ ।।

ತೇಜಸಸ್ತು ತೃತೀಯಾಂಶಶ್ಚತುರ್ಥೋಽಪಾಂ ತಥಾ ಭುವಃ ।।
ಪಂಚಮಸ್ತದ್ಗುಣೈರ್ಭೇದಸ್ತಥಾ ಸ್ಪರ್ಶೇ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೩೩೭ ।।

ಗಂಧಾದಿಷು ತಥಾ ಯೋಜ್ಯೋ ಭೇದೋಽಯಂ ಗುಣಭೇದತಃ ।।
ಪೃಥಿವ್ಯಂಶಸ್ಯ ಬಾಹುಲ್ಯಾತ್ಕರ್ಕಶಃ ಸ್ಪರ್ಶ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೩೩೮ ।।

ಶೀತಶ್ಚ ಪಿಚ್ಛಿಲಶ್ಚಾಪಾಂ ಬಾಹುಲ್ಯಾತ್ಸ್ಪರ್ಶ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಭೂಯಸ್ತ್ವಾತ್ತೇಜಸಶ್ಚೋಷ್ಣಃ ಸುಕುಮಾರಸ್ತಥಾ ಮರುತ್ ।। ೩೩೯ ।।

ಬಾಹುಲ್ಯಾದಿತಿ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಯಥೋಕ್ತಗುಣಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಧ್ವಸ್ತಾಶೇಷವಿಕಾರಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽವಿದ್ಯಯಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೩೪೦ ।।

ಸ ಏಷ ಪರಿಣಾಮಃ ಸ್ಯಾತ್ತೇಜೋಬನ್ನಾದ್ಯುಪಕ್ರಮಃ ।।
ಸ್ವರ್ಶನಾದ್ಯಾತ್ಮನಾಽತ್ಯಂತಂ ಪರಂ ಕಾಠಿನ್ಯಮಾಗತಃ ।। ೩೪೧ ।।

ಉದ್ಭೂತಸ್ಪರ್ಶವಿಜ್ಞಾನಸ್ತ್ವಚಾ ತಸ್ಯ ಸಮಾಗಮಾತ್ ।।
ಸ್ಪರ್ಶಭೇದಪರಿಜ್ಞಾನಂ ತತೋಽಭಿವ್ಯಜ್ಯತೇ ದೃಶೇಃ ।। ೩೪೨ ।।

ಸ್ಪರ್ಶಾದಿಭೇದವಿಜ್ಞಾನಂ ಸ್ಯಾದಚೇತನಮೇವ ತು ।।
ಸ್ಪರ್ಶಾದಿವತ್ಪರಾರ್ಥತ್ವಾತ್ಸ್ವಾರ್ಥಂ ತನ್ನ ತು ಸಾಕ್ಷಿವತ್ ।। ೩೪೩ ।।

ಅತೀವ ಕಠಿನಂ ಜ್ಞಾನಂ ತ್ವಚಾತೋಽಸ್ಯ ಸಮಾಗಮಾತ್ ।।
ಮನಸಾ ತಸ್ಯ ಸಂಯೋಗೇ ತತಃ ಸ್ವಚ್ಛೈವ ಧೀರ್ಭವೇತ್ ।। ೩೪೪ ।।

ತತೋಽಪಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಬುದ್ಧಿಸಂಯೋಗಜಂ ಭವೇತ್ ।।
ಯಾವದ್ರುಧಿರಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಶರೀರೇ ತಾವದೇವ ತು ।। ೩೪೫ ।।

ಬುದ್ಧೇಃ ಸಾಮಾನ್ಯವೃತ್ತ್ಯೇಹ ವ್ಯಾಪ್ತಿರಾದೇಹಸಂಕ್ಷಯಾತ್ ।।
ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸವತ್ಪ್ರಣಸ್ತಾಂ ವೃತ್ತಿಂ ವ್ಯಾಪ್ಯ ತಿಷ್ಠತಿ ।। ೩೪೬ ।।

ಅಕಾರ್ಯಕಾರಣಸ್ತ್ವಾತ್ಮಾ ತಮಪಹ್ನುತ್ಯ ತಿಷ್ಠತಿ ।।
ಕಂಟಕಾದಿಸಮಾಯೋಗೇ ಶರೀರೇ ವಿಕ್ರಿಯಾ ಯದಾ ।। ೩೪೭ ।।

ತದಾಽಧರ್ಮಾದಿತೋ ದುಃಖಂ ವಿಕ್ರಿಯಾತೋಽಭಿಜಾಯತೇ ।।
ದೇಹೈಕದೇಶಗಂ ದುಃಖಂ ವಿಶಿನಷ್ಟಿ ಸ್ವದೇಶಗಾಮ್ ।। ೩೪೮ ।।

ಧಿಯಂ ತದ್ದೇಶದುಃಖಿತ್ವಾದ್ದುಃಖಿತ್ವಂ ಜಾಯತೇ ಧಿಯಃ ।।
ತಸ್ಯಾವಚ್ಛಿತ್ತಯೇ ವೃತ್ತಿರ್ದುಃಖಭೂತ್ಯೈವ ಜಾಯತೇ ।। ೩೪೯ ।।

ಭೋಕ್ತೃಭೋಗ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧಸ್ತನ್ನಿಮಿತ್ತೋಽಯಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಬುದ್ಧೇಃ ಸೇಯಮಹಂವೃತ್ತಿರ್ದುಃಖಾವಚ್ಛೇದಿನೀ ಸತೀ ।। ೩೫೦ ।।

ಪರಿಚ್ಛಿನತ್ತಿ ಬೋದ್ಧಾರಂ ಬೋದ್ಧಾಽಪ್ಯಾಭಾಸಮಾತ್ಮನಃ ।।
ನ ಬಹಿರ್ವಿಕ್ರಿಯಾಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ದೇಹೇಽಹಂವೃತ್ತಿಸಂಭವಃ ।। ೩೫೧ ।।

ಸ್ವಸ್ಥೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧೇರ್ನೈವಾಹಮಿತಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪುತ್ರಾಭಿಮಾನಜೇ ತ್ವಸ್ಮಿನ್ನ ದೇಹಾಂಶವಿಶಿಷ್ಟತಾ ।। ೩೫೨ ।।

ತತ್ತದ್ವಸ್ತು ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ದುಃಖಿತ್ವಂ ತತ್ರ ಮಾನಿನಃ ।।
ಅಜ್ಞಾನಾದಭಿಮಾನೋಽಯಂ ಬುದ್ಧ್ಯಾದೌ ವಿಷಯಾವಧೌ ।। ೩೫೩ ।।

ನ ತು ನಿಃಸಂಗಕೂಟಸ್ಥಪ್ರತೀಚಃ ಸ್ಯಾದಹಂಮತಿಃ ।।
ನ ಕಾರ್ಯಪ್ರಲಯೋ ದೃಷ್ಟೋ ಯಸ್ಮಾದನ್ಯತ್ರ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೩೫೪ ।।

ತ್ವಗಾರಂಭಕಸಾಮಾನ್ಯಂ ತ್ವಗ್ಗಿರಾಽತೋಽತ್ರ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ಯತ್ವಾನ್ನೇಂದ್ರಿಯೇಷ್ವೇವ ವಿಷಯಪ್ರಲಯೋ ಭವೇತ್ ।। ೩೫೫ ।।

ನ ಮೃದೋಽನ್ಯತ್ರ ಕುಂಭಾದೇಃ ಶರಾವೇ ಪ್ರಲಯೋ ಯತಃ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವಗಾದಯಃ ಶಬ್ದಾಸ್ತ್ವಗಾದ್ಯಾರಂಭಕಾಭಿಧಾಃ ।। ೩೫೬ ।।

ಸರ್ವತ್ರ ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಾ ನಾನ್ಯತ್ರ ಪ್ರಲಯೋ ಯತಃ ।।
ಗಂಧಶಬ್ದೇನ ಕೃತ್ಸ್ನಾಽಪಿ ಪೃಥಿವೀ ಪರಿಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೩೫೭ ।।

ಯದಿ ವಾ ಪರಭಾಗೋಽಸ್ಯಾ ಗಂಧಸ್ಯಾನೇಕಭೇದತಃ ।।
ಗಂಧೋ ಗುರುಃ ಕ್ಷಿತಿಪ್ರಾಯೋ ಹ್ಲಾದೀ ಶೀತೋಽಪ್ಪ್ರಧಾನತಃ ।। ೩೫೮ ।।

ತೇಜೋಭೂಯಸ್ತಯಾ ತೀಕ್ಷ್ಣೋ ಲಘುರ್ವಾಯುಪ್ರಧಾನತಃ ।।
ಶಾಂತೋಽಥ ವಿಶದೋ ವ್ಯಾಪೀ ಸ್ಯಾದ್ವ್ಯೋಮ್ನೋಽಥ ಪ್ರಧಾನತಃ ।। ೩೫೯ ।।

ಪಾರ್ಥಿವಾಪ್ಯಾಂಶಯೋಸ್ತೇಜಃ ಪರಿಕ್ಲೇದಾತ್ತಥಾಽಧಮಃ ।।
ದುರ್ಗಂಧೋ ಜಾಯತೇ ಗಂಧಃ ಪಾಪಕರ್ಮಪ್ರಬೋಧತಃ ।। ೩೬೦ ।।

ಸಮಾಂಶಪರಿಣಾಮೇ ತು ಸುರಭಿರ್ಜಾಯತೇ ಶುಭಃ ।।
ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಸಂಜಂತೋರಾಸಂಗಕೃತ್ತಥಾ ।। ೩೬೧ ।।

ರಸರೂಪರವೇಷ್ವೇವಂ ಯಥೋಕ್ತಂ ಪ್ರತಿಪಾದಯೇತ್ ।।
ಪ್ರಧಾನಗುಣಭಾವೇನ ಗುಣಾನಾಂ ಭೂರಿರೂಪತಾ ।। ೩೬೨ ।।

ಅಸಾಧಾರಣಗಂಧಾದಿಗ್ರಾಹಕತ್ವಾನುಮಾನತಃ ।।
ಗ್ರಾಹ್ಯಭೂತಪ್ರಧಾನತ್ವಂ ಘ್ರಾಣಾದಿಷ್ವಪಿ ನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।। ೩೬೩ ।।

ಸ್ವಗ್ರಾಹ್ಯಾರ್ಥಸಜಾತೀಯಮಿಂದ್ರಿಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರದೀಪವತ್ ।।
ರೂಪಸ್ಯೈವಾವಭಾಸಿತ್ವಾನ್ನ ಚೇತ್ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರೋತ್ರರೂಪವತ್ ।। ೩೬೪ ।।

ನ ಚೇದರ್ಥಸಜಾತೀಯಂ ಸರ್ವಾರ್ಥಗ್ರಹಣಂ ಭವೇತ್ ।।
ಏಕೈಕಸ್ಯೇಂದ್ರಿಯಸ್ತೇಹ, ಮನೋಬುದ್ಧ್ಯೋರ್ಯಥಾ ತಥಾ ।। ೩೬೫ ।।

ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮಕತ್ವಾತ್ತು ಸರ್ವಾರ್ಥಗ್ರಹಣಂ ತಯೋಃ ।।
ಮನೋಬುದ್ಧ್ಯೋರಿತಿ ಜ್ಞೇಯಮನ್ಯಥಾ ತದಸಂಭವಾತ್ ।। ೩೬೬ ।।

ತ್ವಗಾದಿಜ್ಞಾನಶಕ್ತೀನಾಂ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಾಮಾನ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಣ ಏವ ಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತಿಸಾಮಾನ್ಯಂ ತದ್ವದುಚ್ಯತೇ ।। ೩೬೭ ।।

ಶಬ್ದಾದಿಭೋಗಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥೇ ಶ್ರೋತ್ರಾದ್ಯಾ ಜ್ಞಾನಶಕ್ತಯಃ ।।
ತದ್ವತ್ಕರ್ಮೋಪಭೋಗಾರ್ಥಂ ವಾಗಾದ್ಯಾಃ ಕರ್ಮಶಕ್ತಯಃ ।। ೩೬೮ ।।

ಯಥೋಕ್ತಶಕ್ತಿವಿಕ್ಷೇಪೋ ಮನೋಬುದ್ಧಿಪುರಃಸರಃ ।।
ಸಂಕಲ್ಪಾಧ್ಯವಸಾಯಾಭ್ಯಾಂ ತಯೋರ್ಭೇದೋಽಪಿ ಚ ದ್ವಿಧಾ ।। ೩೬೯ ।।

ಯೋಗ್ಯೋಂದ್ರಿಯಸ್ಯ ಯಾ ಯಸ್ಯ ತತೋಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ಲಕ್ಷಿತಾ ।।
ವೃತ್ತಿಸ್ತಸ್ಯೈವ ಸಾ ಜ್ಞೇಯಾ ನ ಸ್ವಭಾವವಿಪರ್ಯಯಃ ।। ೩೭೦ ।।

ಏವಂ ಜ್ಞಾನಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತಿವಿಕ್ಷೇಪಾಜ್ಜಗದಾತ್ಮನಃ ।।
ಕರಣಾಯತನತ್ವಾಯ ದೇಹಾವಿರ್ಭೂತಿರಾತ್ಮನಃ ।। ೩೭೧ ।।

ಏವಂ ಚ ಸತಿ ಯದ್ಯಸ್ಮಾತ್ಕಾರ್ಯಮಾವಿರಭೂತ್ಪುರಾ ।।
ತತ್ತು ತತ್ರೈವ ವಿಲಯಂ ಕಾರ್ಯಮೇತಿ ಸ್ವಕಾರಣೇ ।। ೩೭೨ ।।

ಮೂಲಕಾರಣ ಏವೈಷಾಂ ವಿಲಯೋ ಭವೇತ್ ।।
ತತ್ಕಾರಣತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ನ ತು ಕಾರ್ಯಾಂತರೇ ಲಯಃ ।। ೩೭೩ ।।

ಪಿಂಡಾದಿಷ್ವೇವ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾದ್ದಟಾದೀನಾಂ ಲಯಾದಿಯಮ್ ।।
ಭ್ರಾಂತಿಃ ಪೂರ್ವೇಷು ಕಾರ್ಯೇಷು ಲಯೋಽಯಮಿತಿ ಮೋಹತಃ ।। ೩೭೪ ।।

ಏವಂ ತ್ವಗಾದಿವಾಚ್ಯಾಸು ಸ್ಪರ್ಶಾದೀನಾಂ ಯಥಾಯಥಮ್ ।।
ಸ್ಪರ್ಶಾದಿಮಾತ್ರಾಸು ಲಯಸ್ತಾಸಾಮಪಿ ಲಯಸ್ತಥಾ ।। ೩೭೫ ।।

ಮನೋವಿಷಯಸಾಮಾನ್ಯೇ ತಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಲಯೋ ಧಿಯಃ ।।
ಸ್ವಗೋಚರೈಕಸಾಮಾನ್ಯೇ ಸರಿತಾಂ ಸಾಗರೇ ಯಥಾ ।। ೩೭೬ ।।

ಬುದ್ಧೇರ್ವಿಷಯವಿಜ್ಞಾನಸಾಮಾನ್ಯಮಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಿ ।।
ಪರಸ್ಮಿಲ್ಲ़ಯವಿಕ್ಷೇಪರಹಿತೇಽಪರಿಣಾಮಿನಿ ।। ೩೭೭ ।।

ವದನಾದಿಸ್ವಸಾಮಾನ್ಯವಿಷಯೇಷು ತಥಾ ಲಯಃ ।।
ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ತತ್ಸಾಮಾನ್ಯೇಷು ಪಂಚಸು ।। ೩೭೮ ।।

ಪರಿಸ್ಪಂದಃ ಪ್ರಕಾಶಶ್ಚ ಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿಷು ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಕೇವಲಸ್ತು ಪರಿಸ್ಪಂದಃ ಕರ್ಮಶಕ್ತಿಷು ನಿಷ್ಪ್ರಭಃ ।। ೩೭೯ ।।

ಸರ್ವೋಽಪ್ಯೇಷ ಪರಿಸ್ಪಂದೋ ಬುದ್ಧೀಂದ್ರಿಯಸಮಾಶ್ರಯಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾತ್ಮಕ ಇತಿ ಜ್ಞೇಯೋ ಹಂತಾಸ್ಯೈವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೩೮೦ ।।

ಪಡ್ವೀಶಶಂಕುದೃಷ್ಟಾಂತಾತ್ಪ್ರಾಣಸ್ಯೈವ ತು ಶಕ್ತಯಃ ।।
ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸರ್ವಾಣಿ ತಥಾ ಬುದ್ಧೀಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯಪಿ ।। ೩೮೧ ।।

ಆಪೀತಕರಣಗ್ರಾಮೇ ಪುಂಸಿ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯವಸ್ಥಿತೇ ।।
ತಥಾ ಪ್ರಾಣಾಗ್ನಯಃ ಶುದ್ಧಾ ಜಾಗ್ರತೀತಿ ಶ್ರುತೇರ್ವಚಃ ।। ೩೮೨ ।।

ಸಹೈವ ಕರ್ಮಶಕ್ತ್ಯಾಽತೋ ಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿರ್ವಿಲೀಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಣಾತ್ಮನಿ ಶ್ರುತಿಶ್ಚಾಽಽಹ ಕಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ಚ ಸಾದರಾ ।। ೩೮೩ ।।

ಸಾಧಾರಣೋಽಯಂ ವಿಲಯಃ ಸಮಾನಾಂತೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸ್ವಹೇತುಮಾತ್ರಸಂಸರ್ಗಾನ್ನಾಯಮಾತ್ಯಂತಿಕೋ ಲಯಃ ।। ೩೮೪ ।।

ಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತಿವಿಭುತ್ವಾತ್ಪರಮಕ್ಷರಮ್ ।।
ವ್ಯುಹ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಜಗತ್ತ್ವೇನ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವ ಸಮೂಹತಿ ।। ೩೮೫ ।।

ನಿರುಹ್ಯೇತಿ ತಥಾ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಕಾರಣಾತ್ಮಾಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಅತ್ಯಕ್ರಾಮದಿತಿ ತ್ವಸ್ಯ ನಿರ್ಬೀಜಾವಸ್ಥತೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೮೬ ।।

ಯತ ಏವಮತೋಽಶೇಷಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿಲಯಾತ್ಪರಮ್ ।।
ಸರ್ವಕಾರ್ಯೋಪಸಂಹಾರೀ ಪ್ರಾಣ ಏಕೋಽವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೩೮೭ ।।

ಪ್ರಾಣೋಽಪಾನೇ ತಥಾಽಪಾನೋ ವ್ಯಾನಾತ್ಮನಿ ವಿಲೀಯತೇ ।।
ವ್ಯಾನೋಽಪ್ಯುದಾನಮಪ್ಯೇತಿ ಹ್ಯುದಾನೋಽಪಿ ಸಮಾನಗಃ ।। ೩೮೮ ।।

ಕಾರಣಾತ್ಮೈವ ಜಗತಃ ಸಮಾನೋಕ್ತ್ಯಾಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸರ್ವಸಾಧಾರಣಃ ಸೋಽಯಂ ಪ್ರಾಕೃತಃ ಪ್ರಲಯೋ ಮತಃ ।। ೩೮೯ ।।

ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನತಾಽಪ್ಯಸ್ಯ ನ ಬುದ್ಧಿಪ್ರಜ್ಞಯೋಚ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರಜ್ಞೋತ್ಥಿತಾಭಾಸಸಂಬಂಧಾತ್ಪ್ರಾಜ್ಞ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೩೯೦ ।।

ಯನ್ನಿಮಿತ್ತಂ ಪ್ರಮಾಣಾನಿ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಮಿಹ ಬಿಭ್ರತಿ ।।
ತದವಿಜ್ಞಾತಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮೇತತ್ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೯೧ ।।

ಯಸ್ಮಿಂಜ್ಞಾತೇ ಭವೇಜ್ಜ್ಞಾತಂ ಜಗದೇತಚ್ಚರಾಚರಮ್ ।।
ಅಜ್ಞಾತೇ ಚ ತಥಾಽಜ್ಞಾತಮೇತದೇವ ತದುಚ್ಯತೇ ।। ೩೯೨ ।।

ನನ್ವಿಹ ಪ್ರಲಯಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ವಿಷಯಸ್ಯೈವ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಕರಣಸ್ಯ ತು ನೈವೋಕ್ತಸ್ತತ್ಕಸ್ಮಾದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೯೩ ।।

ಸ್ವಗೋಚರಸಜಾತೀಯಂ ಕರಣಂ ಮನ್ಯತೇ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ವಿಷಯಸ್ಯ ಲಯೋಕ್ತ್ಯಾಽಂತಃಕರಣಪ್ರಲಯೋಕ್ತತಾ ।। ೩೯೪ ।।

ಏವಂ ಮಂತವ್ಯ ಆತ್ಮಾಽಯಂ ತರ್ಕತಃ ಪ್ರಾಗ್ಯಥೋದಿತಃ ।।
ದುಂದುಭ್ಯಾದ್ಯುಕ್ತದೃಷ್ಟಾಂತನ್ಯಾಯಮರ್ಗೇಣ ಯತ್ನತಃ ।। ೩೯೫ ।।

ಆತ್ಮಸಾಮಾನ್ಯಸಂಭೂತಿಲಯಹೇತುಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಆತ್ಮೈವ ಸರ್ವಮಿತ್ಯೇಷ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥಃ ಸಮರ್ಥಿತಃ ।। ೩೯೬ ।।

ಸ್ವಾಭಾವಿಕೋಽಯಂ ಪ್ರಲಯ ಇತಿ ಪೌರಾಣಿಕಾ ಜಗುಃ ।।
ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಸ್ತು ವಿಲಯಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೈಕಪೂರ್ವಕಃ ।। ೩೯೭ ।।

ಶಕ್ತಿಮಾತ್ರಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಾನಂ ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಯತ್ಸ್ವಕಾರಣೇ ।।
ಇತ್ಯನಾತ್ಯಂತಿಕಲಯೋ ಭೂಯೋಜನ್ಮಕೃತಕ್ಷಣಃ ।। ೩೯೮ ।।

ಅತೀತಾನಾಗತೇಹತ್ಯಜನ್ಮನಾಶಾದಿಹೇತುನುತ್ ।।
ಯಸ್ತು ಧೀಪೂರ್ವಕೋ ಧ್ವಂಸಸ್ತದರ್ಥೇಯಂ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೯೯ ।।

ಯಥೋಕ್ತವಸ್ತುಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽಯಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಯಥಾ ಸೈಂಧವಖಿಲ್ಯೋಽಸ್ತಃ ಸ್ವಯೋನಾವುದಧಾವಿಹ ।। ೪೦೦ ।।

ಕಠಿನೋದಕವಿಲಯಮನು ಖಿಲ್ಯೋ ವಿಲೀಯತೇ ।।
ವಿಲೀನಸ್ಯಾದ್ಭ್ಯ ಉದ್ಧತ್ಯ ಗ್ರಹಣಾಯ ನ ಕಶ್ಚನ ।। ೪೦೧ ।।

ನಿಪುಣೋಽಪಿ ನರಃ ಶಕ್ತಃ ಖಿಲ್ಯರೂಪೇಣ ಪೂರ್ವವತ್ ।।
ಸಾಮದ್ರರೂಪಾನ್ನಾನ್ಯೇನ ಗ್ರಹೀತುಂ ಕಶ್ಚನ ಕ್ಷಮಃ ।। ೪೦೨ ।।

ಆದದೀತ ಸಮುದ್ರಾಂಭಸ್ತಂ ಜಿಘೃಕ್ಷುರ್ಯತೋ ಯತಃ ।।
ತತಸ್ತತಸ್ತಲ್ಲವಣಂ ವೇತ್ತಿ ಖಿಲ್ಯಂ ನ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।। ೪೦೩ ।।

ಸಾಮುದ್ರಮಂಭಃ ಖಿಲ್ಯತ್ವಂ ಯಾತಿ ಭಾನುವಿಪಾಕತಃ ।।
ಸಿಂಧೋರಾಯಾತಃ ಸ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಸೈಂಧವ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೪೦೪ ।।

ಅಸಂಭಿನ್ನಸ್ವಾವಯವಃ ಖಿಲ್ಯಃ ಸೋಽಥ ನಿಗದ್ಯತೇ ।।
ಸೋಽಯಂ ಸೈಂಧವಖಿಲ್ಯೋಽಸ್ತೋ ಯಥೈವೇಹ ಮಹೋದಧೌ ।। ೪೦೫ ।।

ತೇಜೋ ವಿರೋಧಿನೀಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಪ್ರಕೃತಿಂ ವಿಜಹಾತ್ಯಥ ।।
ತೇಜೋವಿಯೋಗಾತ್ಕಾಠಿನ್ಯಂ ಧ್ವಸ್ತೀ ಭವತಿ ತದ್ಧನಮ್ ।। ೪೦೬ ।।

ಕಾಠಿನ್ಯಕಾರಣಧ್ವಸ್ತೌ ಖಿಲ್ಯಸ್ಯೇಹ ಮಹೋದಧೌ ।।
ಕಠಿನೋದಕವಿಧ್ವಂಸಮನು ಖಿಲ್ಯೋ ವಿಲೀಯತೇ ।। ೪೦೭ ।।

ಯದೇವಾಕೃತ್ರಿಮಂ ರೂಪಂ ತದೇವಾಸ್ಯಾವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ತೇಜೋವಯವಸಂಬಂಧಸಮುತ್ಥಂ ವಿನಿವರ್ತತೇ ।। ೪೦೮ ।।

ತೇಜಆದ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಃ ಕಾರಣಂ ಖಿಲ್ಯರೂಪಿಣಃ ।।
ತದ್ಭಾವಭಾವತಸ್ತಸ್ಯ ತದ್ಧ್ವಸ್ತೌ ಧ್ವಂಸತಸ್ತಥಾ ।। ೪೦೯ ।।

ಏವಂ ವಾ ಅರ ಇತ್ಯಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪತಃ ।।
ಪ್ರತೀಚೋ ವಾಸ್ತವಂ ವೃತ್ತಂ ವಿರುದ್ಧಮಭಿಧೀಯತೇ ।। ೪೧೦ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಬ್ರಹ್ಮತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಮಹದಿತ್ಯಭಿಧಾನಂ ಸ್ಯಾತ್ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾರ್ಥಂ ಚ ಭೂತಗೀಃ ।। ೪೧೧ ।।

ವಾಸ್ತವಂ ವೃತ್ತಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪ್ರತೀಚಃ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಬೋಧತಃ ।।
ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಪ್ತ್ಯೈ ಮಹದಿತ್ಯಾದಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೪೧೨ ।।

ಕಾರಣಸ್ಯ ನಿಷೇಧೋಕ್ತಿರನಂತಮಿತಿ ಯದ್ವಚಃ ।।
ಅಪಾರಮಿತಿ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ, ಪಾರಃ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ ।। ೪೧೩ ।।

ಕಾರಣಸ್ಯ ತಥಾ ಕಾರ್ಯಮಂತೋಽನಾದೇಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ಜಾತ್ಯಂತರನಿಷೇಧಾಯ ವಿಜ್ಞಾನಘನಗೀರಪಿ ।। ೪೧೪ ।।

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಾಕಾಶಯೋರೇವಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಗತಿಃ ।।
ಅಬ್ಧಿಸ್ಥಾನೀಯಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯೋಕ್ತೇರ್ವಿನಿವರ್ತತೇ ।। ೪೧೫ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಿಧ್ವಸ್ತೌ ಬ್ರಹ್ಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರಬೋಧತಃ ।।
ನ ವಿಶೇಷಾತ್ಮಲಾಭೋಽಸ್ತಿ ಖಿಲ್ಯಸ್ಯೇವ ಮಹೋದಧೌ ।। ೪೧೬ ।।

ತೇಜಃಸಂಬಂಧಮಾಸಾದ್ಯ ಯಥಾಽಂಭಃ ಖಿಲ್ಯತಾಮಗಾತ್ ।।
ತಥೈವಾಜ್ಞಾನಭೂತೇಭ್ಯಃ ಪರಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞತಾಂ ಯಯೌ ।। ೪೧೭ ।।

ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಾಽಪಚಯಂ ಗಚ್ಛನ್ಯತ್ರ ನಿಷ್ಠಾಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।।
ತಾನಿ ಭೂತಾನ್ಯವಿದ್ಯೇತೇ ಪ್ರಾಹುಸ್ತ್ರಯ್ಯಂತನಿಷ್ಠಿತಾಃ ।। ೪೧೮ ।।

ಪರಃ ಕಾರಣಕಾರ್ಯೇಭ್ಯ ಆತ್ಮಾ ಪೂರ್ಣತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಏತೇಭ್ಯೋಽವಿದ್ಯಾಭೂತೇಭ್ಯಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾಮಗಾತ್ ।। ೪೧೯ ।।

ಯತೋಽವಿದ್ಯೈವ ತದ್ಧೇತುಸ್ತದುಚ್ಛಿತ್ತಾವತೋ ನ ಸನ್ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಭೇದೋಽಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿಪ್ರಬೋಧತಃ ।। ೪೨೦ ।।

ತಸ್ಮಿಂಧ್ವಸ್ತೇಽಥ ಸಂಬೋಧಾತ್ಕೇವಲೈಕಾತ್ಮ್ಯಶೇಷತಃ ।।
ವಿೇಶೇಷಸಂಜ್ಞಾ ನಾಸ್ತ್ಯಸ್ಯ ಪೂರ್ಣಪ್ರಜ್ಞಪ್ತಿಮಾತ್ರತಃ ।। ೪೨೧ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಿದ್ಧೀನಿ ಯಾನ್ಯವಿದ್ಯೇತ್ಯವಾದಿಷಮ್ ।।
ಏತೇಭ್ಯೋ ಹೇತುಭೂತೇಭ್ಯೋ ಭೂತೇಭ್ಯೋಽಕಾರ್ಯಕಾರಣಃ ।। ೪೨೨ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣವದ್ರೂಪಂ ಸಮುತ್ಥಾಯೇತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಸಂಗತೇರಸ್ಯ ಜಾಯತೇಽನೇಕರೂಪವಾನ್ ।। ೪೨೩ ।।

ಚೇತನಾಚೇತನಾಭಾಸ ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮತ್ವಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪೇಣ ಮಿಥೋಪೇಕ್ಷಾಶ್ರಯಂ ತಮಃ ।। ೪೨೪ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾಂ ಯಾತ ಆತ್ಮಾಽಪ್ಯೇವಂ ತಮೋವಶಾತ್ ।।
ಸ್ವಾಭಾಸೈರ್ಬಹುತಾಮೇತಿ ಮನೋಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ಯುಪಾಧಿಭಿಃ ।। ೪೨೫ ।।

ತಮೋಹೇತು ಸಮುತ್ಥಾನಂ ನ ವೇದ್ಮೀತ್ಯಗ್ರಹಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಂ ತಮಃ ಕುರ್ವದೀದೃಗೇವ ಕರೋತಿ ತತ್ ।। ೪೨೬ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯಬುದ್ಧಿಸ್ಥಪ್ರತ್ಯಗಾಭಾಸರೂಪವತ್ ।।
ಬೋದ್ಧೇತ್ಯಾದಿಸಮುತ್ಥಾನಂ ಭಣ್ಯತೇ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।। ೪೨೭ ।।

ಶ್ರೋತಾ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟೇತಿರೂಪಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥೈವೇಂದ್ರಿಯವೃತ್ತಿಭಿಃ ।।
ದುಃಖೀ ಗೌರೋ ದ್ವಿಜಶ್ಚೇತಿ ಶರೀರೋತ್ಥಾನತಃ ಪರಃ ।। ೪೨೮ ।।

ಧನೀ ಗೋಮಾಂದರಿದ್ರೋ ವಾ ಧನಾದ್ಯರ್ಥಾತ್ಮಸಂಗತೇಃ ।।
ಅತದ್ವಾನಪಿ ಸಂಮೋಹಾದ್ಯಥೋಕ್ತಾತ್ಮಕತಾಮಗಾತ್ ।। ೪೨೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮೋಹೋತ್ಥಾ ವಿರಿಂಚೋಪಕ್ರಮಾ ಮೃಷಾ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಭೇದೇನ ಹ್ಯಾ ಸ್ಥಾಣೋರುತ್ಥಿತಿರ್ದೃಶೇಃ ।। ೪೩೦ ।।

ಯಥಾವಸ್ತು ಯದಾ ಬೋಧೋ ವೇದಾಂತೋಕ್ತಿಶ್ರುತೇರ್ಭವೇತ್ ।।
ತದಾ ನಶ್ಯಂತಿ ಭೂತಾನಿ ಯೇಭ್ಯಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞತಾಂ ಗತಃ ।। ೪೩೧ ।।

ಸ್ವರೂಪಲಾಭಮಾತ್ರೇಣ ಸಮ್ಯಗ್ಬೋಧೋಽಖಿಲಂ ತಮಃ ।।
ಯತೋ ಹಂತಿ ತತೋ ನಾಸಾವಭ್ಯಾಸಂ ಪ್ರತಿ ವೀಕ್ಷತೇ ।। ೪೩೨ ।।

ವ್ಯಂಗ್ಯೇಷ್ವರ್ಥೇಷು ನಾಽಽವೃತ್ತ್ಯಾ ವ್ಯಂಜಕೋ ಹಂತಿ ತತ್ತಮಃ ।।
ವ್ಯಂಜಕಸ್ಯ ಸ್ವಭಾವೋಽಯಂ ನ ಪ್ರಯೋಗಮಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೪೩೩ ।।

ಮೋಹತತ್ಕಾರ್ಯನೀಡೋ ಯಸ್ತಸ್ಯಾಜ್ಞಾನಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾಽಪಿ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಪರೋಕ್ಷಮಭವನ್ಮೃಪಾ ।। ೪೩೪ ।।

ತದ್ವದದ್ವಯತತ್ತ್ವೋಽಪಿ ತದಸಂಬೋಧಹೇತುತಃ ।।
ಆತ್ಮಾ ಸಂಸಾರಿತಾಂ ಯಾತೋ ಯಥಾ ಕಾರ್ಪ್ಣ್ಯಂ ವಿಯತ್ತಥಾ ।। ೪೩೫ ।।

ಆತ್ಮನೋ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಯಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಪ್ಯಾತ್ಮತಾ ಸ್ವತಃ ।।
ತಮೋಮಾತ್ರಾಂತರಾಯತ್ವಾತ್ತದ್ಧ್ವಸ್ತ್ರಾವೇವ ಸಾಽಽಪ್ಯತೇ ।। ೪೩೬ ।।

ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿಸಮ್ಯಗ್ಧೀಜನ್ಮನೈವಾಖಿಲಂ ತಮಃ ।।
ಧ್ವಂಸಮೇತಿ ತತಃ ಸಂಜ್ಞಾ ನಾವಿದ್ಯೋತ್ಥಾಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೪೩೭ ।।

ಸದೋತ್ಪನ್ನಾಽಽತ್ಮನಿ ಮಿತಿರುತ್ಪಾದ್ಯಾಽಕಾರಣಾದಿಧೀಃ ।।
ಕಾರಣಾದಿಧಿಯಃ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರತೀಚಿ ಬ್ರಹ್ಮಧೀಸ್ತತಃ ।। ೪೩೮ ।।

ಅಪಾಸ್ತಾಶೇಷಭೇದಸ್ಯ ಯದ್ರೂಪಂ ಭೇದವದ್ಗತಮ್ ।।
ತಜ್ಜ್ಞಾನೇನೈವ ತಜ್ಜ್ಞಾತಂ ತದನ್ಯಾನವಶೇಷತಃ ।। ೪೩೯ ।।

ಅಹೇತುಫಲರೂಪೇಣ ಪ್ರತೀಚಾ ತದ್ವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಜ್ಜಗ್ಧ್ವಾ ದ್ರಷ್ಟೈವೈಕೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೪೪೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೇಕ್ಷಣಾದಾತ್ಮಮೋಹತಜ್ಜನಿರಾಕೃತೇಃ ।।
ಅಸಂಭವಾದ್ದ್ವಿತೀಯಸ್ಯ ಸ್ಯಾಮಪೂರ್ವಾದಿಮಾನಹಮ್ ।। ೪೪೧ ।।

ವ್ಯಪೇತತಮಸಸ್ತತ್ತ್ವಮಾಗಮಾಪಾಯಸಾಕ್ಷಿಣಃ ।।
ಜ್ಞಾನೇನ ಗಮ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತಾವನ್ಮಾತ್ರಾನುರೋಧಿನಾ ।। ೪೪೨ ।।

ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ।।
ನಾಜ್ಞಾತಂ ಕಿಂಚಿದಪ್ಯಸ್ತಿ ನಾನಪಾಸ್ತ್ರಂ ತಮೋಽಪ್ಯತಃ ।। ೪೪೩ ।।

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೇಶ್ವರಭೇದೇನ ಸಂಜ್ಞಾ ನೈವೇಹ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ತದ್ಧೇತೌ ತಮಸಿ ಧ್ವಸ್ತೇ ಕುತಃ ಸಂಜ್ಞಾಽನಿಮಿತ್ತತಃ ।। ೪೪೪ ।।

ಸಂಜ್ಞಾ ಪ್ರೇತ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ನಾಸ್ತೀತ್ಯೇತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ತ್ವಚೂಚುದತ್ ।।
ಶಂಕಮಾನಾಽಽತ್ಮನೋ ನಾಶಂ ಮೈತ್ರೇಯೀ ಪತಿಮಾದರಾತ್ ।। ೪೪೫ ।।

ವಿಜ್ಞಾನೈಕಘನೋಕ್ತ್ಯಾ ಚ ನಿಃಸಂಜ್ಞವಚಸಾ ತಥಾ ।।
ಉಕ್ತ್ಯೋರ್ಮಿಥೋವಿರುದ್ಧತ್ವಾದಾತ್ಮಾ ಮೋಮುಹ್ಯತೇ ಮಮ ।। ೪೪೬ ।।

ಅವಿರುದ್ಧಂ ಸುವಿಸ್ಪಷ್ಟಂ ಮಯಾ ತುಭ್ಯಂ ಪ್ರಭಾಷಿತಮ್ ।।
ಸ್ವಾಪರಾಧಾತ್ತು ಮದ್ವಾಕ್ಯಂ ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಂ ತ್ವಮೀಕ್ಷಸೇ ।। ೪೪೭ ।।

ವಿಜ್ಞಾನೈಕಘನೋಕ್ತ್ಯಾಽಹಂ ಕೃತ್ಸ್ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ತವಾಬ್ರುವಮ್ ।।
ಸಂಜ್ಞಾನಾಶೇನ ಚಾವಿದ್ಯಾಹೇತೂತ್ಥಾಪಹ್ನುತಿಂ ತಥಾ ।। ೪೪೮

ವಿಶೇಷಸಂಜ್ಞಾ ಯಾಽಸ್ಯಾಭೂದ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾದಿಲಕ್ಷಣಾ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಧೀಧ್ವಸ್ತಮೋಹಸ್ಯ ಸಾ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ವಿನಿವರ್ತತೇ ।। ೪೪೯ ।।

ಯತ್ತ್ವಪಾರಮನಂತಂ ಚ ವಾಸ್ತವಂ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಕೂಟಸ್ಥಂ ತತ್ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇಸ್ತತ್ಕಸ್ಮಾದ್ವಿನಿವರ್ತತೇ ।। ೪೫೦ ।।

ಇತೀಮಮರ್ಥಂ ಭಾರ್ಯಾಯೈ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಭ್ಯಭಾಷತ ।। ೪೫೧ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣನಾಶೇಽಪಿ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಮನನ್ಯಮಮ್ ।।
ಯದ್ವಸ್ತು ತದಲಂ ಸ್ವಾತ್ಮಸಂವಿತ್ತ್ಯೈ ನಿರಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೪೫೨ ।।

ಯತ್ರಾಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಾತ್ಮಾಽವಿದ್ಯಾಸಂವೀತಶೇಮುಷಿಃ ।।
ತತ್ರ ಮಿಥ್ಯಾಗ್ರಹಗ್ರಸ್ತೋ ದ್ರಷ್ಟೃದೃಶ್ಯಾದಿಭೇದಧೀಃ ।। ೪೫೩ ।।

ಯತ್ರಾಜ್ಞಾತಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸ್ತತ್ತಮೋಪಿಹಿತೇಕ್ಷಣಃ ।।
ತತ್ರಾವಿದ್ಯೋತ್ಥಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಗುಣಭೂತಾತ್ಮವಿನ್ನರಃ ।। ೪೫೪ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಶೇಷತ್ವಂ ಜಗತಃ ಪ್ರಾಗವಾದಿಪಮ್ ।।
ನರ್ತೇಽವಿದ್ಯಾಂ ಕಾರ್ಯಮಿದಂ ಹೀತಿ ಹೇತಾವತಃ ಪದಮ್ ।। ೪೫೫ ।।

ಸತೋಽಭಿವ್ಯಂಜಕಂ ಮಾನಂ ಸ್ವಭಾವೋಽಯಂ ಮಿತೇರ್ಭವೇತ್ ।।
ಅವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸ್ವಾಭಾವೋಽಯಂ ಯದಸತ್ಕರಣಂ ಮೃಷಾ ।। ೪೫೬ ।।

ಉಕ್ತಹೇತ್ವರ್ಥದೀಪ್ಯೇತದ್ಧೀತಿ ತಸ್ಯ ನಿಪಾತತಃ ।।
ದ್ವೀತಂ ದ್ವಿಧೇತಮೇಕಂ ಸತ್ತದ್ಭಾವೋ ದ್ವೈತಮುಚ್ಯತೇ ।। ೪೫೭ ।।

ಉಪಮಾರ್ಥ ಇವೇತ್ಯೇತದ್ಭವತೀತಿ ಕ್ರಿಯಾಪದಮ್ ।।
ತತ್ರೈವಾವಿದ್ಯಾವಸ್ಥಾಯಾಂ ಸಂಜ್ಞೇಯಂ ಯುಜ್ಯತೇ ಮೃಷಾ ।। ೪೫೮ ।।

ನನು ದ್ವೈತಮಿವೇತ್ಯೇತದುಪಮಾನಂ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ।।
ದ್ವೈತಂ ವಸ್ತು ನ ಚೇದಸ್ತಿ ಸರ್ವಸ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರತಃ ।। ೪೫೯ ।।

ನೈಷ ದೋಷೋ ಯತೋ ದೃಷ್ಟ ಏಕಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ವಸ್ತುನಿ ।।
ಉಪಮೇಯೋಪಮಾಭಾವೋ ದಿಗ್ಧೀರಿವ ವಿಹಾಯಸಿ ।। ೪೬೦ ।।

ರಾಮರಾವಣಯೋರ್ಯುದ್ಧಂ ರಾಮರಾವಣಯೋರಿವ ।।
ಯಥಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧೋ ಜಗತಿ ತಥೈವೇಹಾಪಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೪೬೧ ।।

ಅದ್ವೈತಾತ್ಪರಮಾರ್ಥಾದ್ವಾ ಮಾಯಾದ್ವೈತಮಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ತೇನೋಪಮಾರ್ಥಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ಯಥಾ ಸ್ವಪ್ನೇಂದ್ರಜಾಲಯೋಃ ।। ೪೬೨ ।।

ಮಿಥ್ಯೇವ ಭಾತಿ ಸತ್ಯೋಽಪೀತ್ಯಪಿ ಲೋಕೇಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಭಾವೋ ನ ನಾಸ್ತೀತಿ ವಕ್ತುಂ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ಕ್ಷಮಃ ।। ೪೬೩ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾರೂಪಂ ಯೋ ವಕ್ತೀಹಾಽಽತ್ಮನಃ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ತತ್ಪಕ್ಷಸ್ಯ ನಿಷೇಧೋಽಯಂ ಯತ್ರ ಹೀತ್ಯಾದಿನೋಚ್ಯತೇ ।। ೪೬೪ ।।

ತಸ್ಯಾಮವಿದ್ಯಾವಸ್ಥಾಯಾಂ ಸ್ವಪ್ನಾವಸ್ಥಾಂ ಗತೋ ಯಥಾ ।।
ಘ್ರಾತೇತರಃ ಸನ್ನಿತರಂ ಗಂಧಂ ಘ್ರಾಣೇನ ಜಿಘ್ರತಿ ।। ೪೬೫ ।।

ಘ್ರಾತೃಘ್ರೇಯಾಭಿಸಂಬಂಧಾದ್ಧ್ರಾಣಾದ್ಯಾಹೃತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ಜಿಘ್ರತೀತ್ಯಪಿ ನಿರ್ದೇಶಃ ಕ್ರಿಯಾತತ್ಫಲಯೋರ್ಭವೇತ್ ।। ೪೬೬ ।।

ಉತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ವಾಕ್ಯೇಷು ಯೋಜನೇಯಂ ಯಥೋದಿತಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೋತ್ಯಂ ಗ್ರಾಹಕಾದ್ಯತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೪೬೭ ।।

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಸಂಜ್ಞಾಯಾ ವಿಷಯೋಽಯಂ ಸಮೀರಿತಃ ।।
ಅತೋಽವಿದ್ಯಾಸಮುಚ್ಛಿತ್ತಾವಿಯಂ ಸಂಜ್ಞಾ ನಿವರ್ತತೇ ।। ೪೬೮ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಘನ ಇತ್ಯುಕ್ತೇರ್ವಿಷಯೋಽಯಮಥೋಚ್ಯತೇ ।।
ಯತ್ರ ವಾ ಇತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಧ್ವಸ್ತಾವಿದ್ಯೇ ವಿಪಶ್ಚಿತಿ ।। ೪೬೯ ।।
ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋಽಜ್ಞಸ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಾರ್ಯಪ್ರಸಾದತಃ ।। ೪೭೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಯಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಭಾಸ್ವದ್ಭಾಸ್ಕರದೀಘಿತಿ -
ಸಂಪ್ಲುಷ್ಟನಿಖಿಲಾವಿದ್ಯೇ ತತ್ರ ಕಃ ಕೇನ ಕಿಂ ವದ ।।
ಜಿಘ್ರೇದೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರೇಣ ಸರ್ವಸ್ಯಾಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಮಾತ್ರತಃ ।। ೪೭೧ ।।

ಷಷ್ಠಗೋಚರವತ್ಸರ್ವಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಜ್ಜಗತ್ ।।
ಧ್ವಸ್ತಾತ್ಮಾಂಧ್ಯಸ್ಯ ವಿದುಷಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೋದಯೇ ಭವೇತ್ ।। ೪೭೨ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಮತಿಹೇತು ಸದೈಕಲಮ್ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಘನಮಾನಂದಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೪೭೩ ।।

ಗ್ರಾಹಕಾದಿವಿಭಾಗೋಽತ್ರ ನಾಸ್ತಿ ತದ್ಧೇತ್ವಸಂಭವಾತ್ ।।
ಚಿನ್ಮಾತ್ರಸ್ಯ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ವಿಜ್ಞಾನಘನಗೀರತಃ ।। ೪೭೪ ।।

ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಮನಾಶ್ರಿತ್ಯ ಕಾರಕತ್ವಂ ನ ಲಭ್ಯತೇ ।।
ಕಾರಕಂ ಚಾನಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ನ ಕ್ರಿಯೇಹ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೪೭೫ ।।

ಅಂತರೇಣ ಕ್ರಿಯಾಂ ತದ್ವತ್ಪಲಂ ನೈವ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಕಾರಕಾದ್ಯಾತ್ಮನಾ ಸೇಯಮವಿಧೈವ ಪ್ರಕಾಶತೇ ।। ೪೭೬ ।।

ಯತ ಏವಮತೋಽವಿದ್ಯಾಸಮುಚ್ಛಿತ್ತಾವಿದಂ ಜಗತ್ ।।
ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತಂ ಕೃತ್ಸ್ನಮಾತ್ಮತಾಮೇತಿ ಬೋಧತಃ ।। ೪೭೭ ।।

ಭೂಯೋಽಪಿ ಲಭತೇ ಸಂಜ್ಞಾಂ ಲೀನಂ ಸತ್ಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ।।
ಜಗದೇತದ್ಯಥಾ ತದ್ವನ್ನಾವಿದ್ಯಾವಿಲಯೇ ಭವೇತ್ ।। ೪೭೮ ।।

ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತೌ ನ ಸಂಜ್ಞಾಽಸ್ತೀತ್ಯಾಸ್ತಾಂ ತಾವದಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಅಪಿ ಸತ್ಯಾಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ನ ಸಂಜ್ಞಾಽಸ್ತ್ಯಾತ್ಮನೀದೃಶೀ ।। ೪೭೯ ।।

ಗ್ರಾಹಕಾದಿ ಜಗತ್ಸರ್ವಂ ಯೇನ ಕೂಟಸ್ಥಸಾಕ್ಷಿಣಾ ।।
ಲೋಕಃ ಸರ್ವೋ ವಿಜಾನಾತಿ ಜಾನೀಯಾತ್ಕೇನ ತಂ ವದ ।। ೪೮೦ ।।

ಅಚೇತನೇ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ಸಾಕ್ಷ್ಯೇವೈಕೋಽತ್ರ ಚೇತನಃ ।।
ಗ್ರಾಹಕಾದಿರ್ನ ತತ್ರಾಪಿ ಸಾಕ್ಷಿಸಿದ್ಧಾವಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೮೧ ।।

ಸಂಜ್ಞೇಯಂ ಕಿಮು ವಿಧ್ವಸ್ತಸಂಸಾರಾನರ್ಥಕಾರಣೇ ।।
ಉದಿತೈಕಾತ್ಮ್ಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನದಿವಾಕರೇ ।। ೪೮೨ ।।

ಬೋದ್ಧಾರಮಪಿ ಚಾಪೇಕ್ಷ್ಯ ನ ಸಂಜ್ಞಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ಬೋದ್ಧೃತಜ್ಜ್ಞಾನವಿಪಯೈರ್ನ ಬೋದ್ಧಾ ಗೃಹ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೪೮೩ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿಃ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಸ್ವಲಕ್ಷಣಾ ।।
ಸಂಜ್ಞೇಯಂ ಪ್ರಥತೇ ಮೋಹಾನ್ನತ್ವಸೌ ವಸ್ತುನಿಶ್ಚಿತೌ ।। ೪೮೪ ।।

ಯತ ಏವಮತಃ ಸಿದ್ಧಂ ದರ್ಶನಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಾದಿಸಾಧನಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತ್ಯುದೀರಿತಮ್ ।। ೪೮೫ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ನಮೋಽಸಾಧಾರಣಜ್ಞಾತೃಜ್ಞಾನಜ್ಞೇಯಾತ್ಮಬೋಧಿನೇ ।।
ಜಗ್ಧಾಶೇಷಮಹಾವಿದ್ಯಾತಜ್ಜಾನಾರ್ಥಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ ।। ೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ವಾಂತಸಮುಚ್ಛೇದಿ ಜ್ಞಾನಮೈಕಾತ್ಮ್ಯನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಸಂನ್ಯಾಸಸಾಧನಂ ಪ್ರೋಕ್ತಮಮೃತತ್ವೈಕಸಾಧನಮ್ ।। ೨ ।।

ಹೇತವೋಽಪಿ ಚ ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ಶ್ರವಣಾದಿಪುರಃಸರಾಃ ।।
ಉಕ್ತಾ ಯಥಾವತ್ತತ್ರೈವ ಶ್ರೋತವ್ಯಃ ಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯತಃ ।। ೩ ।।

ಮಂತವ್ಯೋ ಹೇತುಭಿಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮೈರುಕ್ತದೃಷ್ಟಾಂತಬೋಧಿತೈಃ ।।
ಚಿತ್ಸಾಮಾನ್ಯಚಿದುತ್ಪತ್ತಿಚಿದೇಕಪ್ರಲಯಾತ್ಮಭಿಃ ।। ೪ ।।

ಆಶಂಕ್ಯ ಹೇತ್ವಸಿದ್ಧತ್ವಂ ಮಧುಬ್ರಾಹ್ಮಣಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಕುತೋಽಸಿದ್ಧತ್ವಮಿತಿ ಚೇಚ್ಛುಣು ತದ್ಗದತೋ ಮಮ ।। ೫ ।।

ನಿಃಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷತ್ವಾಚ್ಚಿತ್ಸಾಮಾನ್ಯಂ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ।।
ಚಿದುತ್ಪತ್ತಿಲಯಾಸಿದ್ಧಿಃ ಸಾಂಖ್ಯಾದೀನ್ಪ್ರತಿ ವಾದಿನಃ ।। ೬ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಹೇತ್ವಾದಿಚ್ಛದ್ಮನೋಚ್ಯತೇ ।।
ವೇದೇ ಯತೋ ನ ಹೇತ್ವಾದಿ ಲೋಕವತ್ಸ್ಯಾದ್ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೭ ।।

ಚಿತ್ತತ್ತ್ವಂ ಸದವಿದ್ಯಾವತ್ಕಾರಣತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।।
ಚಿತ್ಸಾಮಾನ್ಯಾದ್ಯತಃ ಸಿದ್ಧಂ ಪ್ರಾಗಪ್ಯೇತತ್ಪ್ರಸಾಧಿತಮ್ ।। ೮ ।।

ಅಭ್ಯುಪೇತ್ಯಾಪ್ಯಸಿದ್ಧತ್ವಂ ತತ್ಸಿದ್ಧತ್ವಾಭಿಧಿತ್ಸಯಾ ।।
ಮಧುಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಾರಬ್ಧಮಿಯಮಿತ್ಯಾದ್ಯಥೋತ್ತರಮ್ ।। ೯ ।।

ಪ್ರತಿದೇಹಂ ಲಯೋತ್ಪತ್ತಿಶ್ರುತೇರ್ಹ್ಯಾತ್ಮನಿ ಶಂಕ್ಯತೇ ।।
ಭೇದೋಽತಸ್ತನ್ನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಮಧುತ್ವೇನೈಕತೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ಉಪಕಾರ್ಯೋಪಕಾರಿತ್ವಭಿನ್ನಂ ಯಜ್ಜಗದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಉಪಕಾರ್ಯೋಪಕಾರಿತ್ವಾತ್ತತ್ಸ್ಯಾದೇಕಾತ್ಮತತ್ತ್ವಕಮ್ ।। ೧೧ ।।

ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯಾಥವೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಹೇತೂನುಕ್ತ್ವೋಕ್ತಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ನಿಗಮಾಯೋತ್ತರೋ ಗ್ರಂಥಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯಾ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೧೨ ।।

ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಹೇತೂನುಕ್ತ್ವಾ ಪೃಥಗ್ವಿಧಾನ್ ।।
ಹೇತೋರ್ನಿಗಮನಂ ಪಶ್ಚಾತ್ಕ್ರಿಯತೇಽಥೋತ್ತರೋಕ್ತಿಭಿಃ ।। ೧೩ ।।

ನಿದಿಧ್ಯಾಸನಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕೇಚಿದ್ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಪರಮ್ ।।
ಮಧುಬ್ರಾಹ್ಮಣಮೇತತ್ತು ನ ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರತಿಭಾತಿ ನಃ ।। ೧೪ ।।

ಶ್ರುತ ಆಗಮತೋ ಯೋಽರ್ಥಸ್ತರ್ಕೇಣಾಪಿ ಸಮರ್ಥಿತಃ ।।
ಸ ಏವಾರ್ಥಸ್ತು ನಿಷ್ಣಾತೋ ನಿದಿಧ್ಯಾಸನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೫ ।।

ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಾರ್ಯಾನುಭವನೈರ್ಹೇತುಭಿಶ್ಚ ಸಮರ್ಥಿತಃ ।।
ಈದೃಗೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಂಬೋಧೋ ನಿದಿಧ್ಯಾಸನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೬ ।।

ನಿದಿಧ್ಯಾಸನಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥೋ ಯತ್ನೋಽತೋಽಯಮನರ್ಥಕಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಬೋಧಮಾತ್ರತ್ವಾದೇವ ಹೇತುತಃ ।। ೧೭ ।।

ಕ್ರಿಯಾಫಲೋಪಭೋಗಾರ್ಥಂ ಸರ್ವೈರೇವ ಸ್ವಕರ್ಮಭಿಃ ।।
ಜಂತುಭಿಃ ಪೃಥಿವೀ ಸೃಷ್ಟಾ ಮಧು ತೇಷಾಂ ತತೋ ಮಹೀ ।। ೧೮ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯಾಽಪ್ಯಾತ್ಮಭೋಗಾರ್ಥಂ ಸೃಷ್ಟಾಃ ಸರ್ವೇಽಪಿ ಜಂತವಃ ।।
ಪೃಥಿವ್ಯಾ ಅಪಿ ಕಾರ್ಯತ್ವಾನ್ಮಧು ತೇಽಪಿ ಭವಂತ್ಯತಃ ।। ೧೯ ।।

ಪಾರ್ಥಿವಾನಿ ಶರೀರಾಣಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ದೇಹಿನಾಂ ಯತಃ ।।
ಪೃಥಿವ್ಯಾ ತಾನಿ ಸೃಷ್ಟಾನಿ ಪೃಥಿವ್ಯನ್ವಯದರ್ಶನಾತ್ ।। ೨೦ ।।

ಭೂತಾನಾಂ ಚ ಪೃಥಿವ್ಯಾಶ್ಚ ಮಿಥಃಕಾರ್ಯತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ಯೋಗ್ಯಭೋಕ್ತೃತ್ವಸಂಬಂಧಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಸಿದ್ಧಃ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।। ೨೧ ।।

ಭೋಗ್ಯತಾ ಪ್ರಥಮಾಂತೇನ ಪೃಥಿವ್ಯಾದೇರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಕರ್ತೃತಾ ಭೋಕ್ತೃತಾ ಚೈಷಾಂ ಷಷ್ಠ್ಯಂತೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೨೨ ।।

ಅಚೇತನಾಂಶಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣತೋಚ್ಯತೇ ।।
ಭೋಕ್ತೃಭೋಗ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧಶ್ಚೇತನಾಚೇತನಾತ್ಮನೋಃ ।। ೨೩ ।।

ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಭೂತಾನಾಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಗತೇಃ ।।
ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮಕತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಥಾ ಸರ್ವಾತ್ಮನಸ್ತಥಾ ।। ೨೪ ।।

ಸಂಹೃತ್ಯ ಸ್ಥೂಲಮಾಧಾರಂ ಭೂತಾನಾಂ ಚ ಕ್ಷಿತೇಸ್ತಥಾ ।।
ತದಾಧೇಯೋಪಸಂಹೃತ್ಯೈ ಯಶ್ಚಾಯಮಿತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೨೫ ।।

ಅಸ್ಯಾಂ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಯಶ್ಚಾಸೌ ಭಾಸ್ವದ್ವಿಜ್ಞಾನವಿಗ್ರಹಃ ।।
ಅಮೃತೋ ನಿತ್ಯ ಏವಾತೋ ನ ನಾಶೀ ಸ್ಥೂಲದೇಹವತ್ ।। ೨೬ ।।

ಸ ಚಾಪಿ ಮಧು ಸರ್ವೇಷಾಂ ಭೂತಾನಾಂ ತಾನಿ ತಸ್ಯ ಚ ।।
ಮಧು ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಯಥಾ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।। ೨೭ ।।

ಸಹಾಧ್ಯಾತ್ಮಾಧಿದೈವಂ ಹಿ ಸಾಧಿಭೂತಮಿದಂ ಜಗತ್ ।।
ಏಕೈಕಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಭೋಗ್ಯತ್ವೇನಾವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೨೮ ।।

ಸರ್ವಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಭೋಜಕಃ ।।
ಏವಂ ಸತಿ ಭವೇತ್ಸಿದ್ಧಂ ಯಥಾ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರಪಂಚಿತಮ್ ।। ೨೯ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಯಶ್ಚ ಶಾರೀರಃ ಪಾರ್ಥಿವಾಂಶಸಮಾಶ್ರಯಃ ।।
ಸ ಚಾಪಿ ಮಧು ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ತಸ್ಯ ಚ ।। ೩೦ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪೇಣ ಭೋಜ್ಯಭೋಕ್ತೃತಯೋದಿತಮ್ ।।
ಚತುಷ್ಟಯಂ ಪೃಥಿವ್ಯಾದಿ ತಸ್ಯ ತತ್ತ್ವಮಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೧ ।।

ಚತುಷ್ಟಯವಿಭಾಗೇನ ಸ್ವಾರ್ಥೋಽಪ್ಯಾತ್ಮಾ ವಿಭಜ್ಯತೇ ।।
ಅವಿಭಾಗೋಽಪಿ ತಾದರ್ಥ್ಯಾದ್ಭೋಕ್ತಾಽತಃ ಸೋಽತ್ರ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೩೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾ ಯಃ ಪ್ರಥತೇ ಚತುಷ್ಟಯವಿಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾತ್ಸೋಽಯಮಿತ್ಯೇವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೩೩ ।।

ಅಯಮೇವ ಸ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಚತುರ್ಧೋಕ್ತಸ್ಯ ಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೩೪ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯಾದಿಷು ಯಃ ಪೂರ್ವಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೋಽಂತರಬಾಹ್ಯತಃ ।।
ಆತ್ಮೈವ ಸ ಇತಿ ಜ್ಞೇಯಸ್ತದಬೋಧಪ್ರಸೂತಿತಃ ।। ೩೫ ।।

ಅಯಮಿತ್ಯಸ್ಯ ಶೇಷಃ ಸ್ಯಾದ್ಯೋಽಯಮಿತ್ಯಾದಿಕಃ ಪರಃ ।।
ಏವೇತ್ಯವಧೃತೋವೇತತ್ಸಂಸರ್ಗಪ್ರತಿಷೇಧಕೃತ್ ।। ೩೬ ।।

ತತ್ತ್ವಂ ಚತುಷ್ಟಯಸ್ಯಾಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈವ ಕೇವಲಃ ।।
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಧ್ವಸ್ತಾವಿದ್ಯಾತದುದ್ಭವಃ ।। ೩೭ ।।

ಪ್ರಕೃತಾತ್ಮಾಭಿಧಾನಂ ವಾ ಸ ಇತ್ಯೇತತ್ಪದಂ ಭವೇತ್ ।।
ಅಯಮಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಂನಿಕರ್ಷಾಚ್ಚತುಷ್ಟಯಮ್ ।। ೩೮ ।।

ಸ ಏವಾಯಮಿತಿ ಜ್ಞೇಯೋ ಯೋ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯತಯೋದಿತಃ ।।
ಯಚ್ಚಾಮೃತಂ ಸ್ವಭಾರ್ಯಾಯೈ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೇನ ಭಾಷಿತಮ್ ।। ೩೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಧ್ವಸ್ತಸಂಭೇದಂ ಯನ್ನೇತೀತಿ ಪುರೋದಿತಮ್ ।।
ಸರ್ವಂ ಸಮಭವತ್ಕೃಸ್ನಂ ಯದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾವಬೋಧತಃ ।। ೪೦ ।।

ಪೃಥಿವೀಂ ಪಾರ್ಥಿವಂ ಚಾಂಶಂ ಶರೀರಂ ಸಾಧಿದೈವತಮ್ ।।
ಜಾನೀಯಾತ್ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ನೇತಿ ನೇತ್ಯುಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೪೧ ।।

ಉತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ವಾಕ್ಯೇಷು ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಇಮಮೇವ ತು ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಂ ವ್ಯಾಚಕ್ಷೀತಾವಿಚಾರಯನ್ ।। ೪೨ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯಾದೀನಿ ಭೂತಾನಿ ತದಂಶಾಶ್ಚ ಸಮೀರಿತಾಃ ।।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಲಿಂಗಾಂಶಾಸ್ತಥಾ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಮೂರ್ತಯಃ ।। ೪೩ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾ ಯೇನ ಸರ್ವೇಽಪಿ ಪ್ರಯುಕ್ತಾಃ ಸ್ವಾತ್ಮಕರ್ಮಭಿಃ ।।
ಉಪಕುರ್ವಂತಿ ನಃ ಸರ್ವಾನ್ಸ ಧರ್ಮ ಇತಿ ಸಂಜ್ಞಿತಃ ।। ೪೪ ।।

ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ದ್ವಿಧೇಹೋಕ್ತಂ ಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಮವಿಶೇಷತಃ ।।
ಪೃಥಿವ್ಯಾದೀಹ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ವಿಶೇಷಃ ಪಿಂಡಮಾತ್ರಕಮ್ ।। ೪೫ ।।

ತತ್ಕಾರ್ಯಸ್ಯೇಹ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾತ್ತದಭೇದೋಪಚಾರತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವದಯಂ ಧರ್ಮಸ್ತಸ್ಮಾದೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೪೬ ।।

ಸಾಧಾರಣಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾದಿಕಾರೀ ಧರ್ಮೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಯಶ್ಚಾಯಮಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ತಥಾಽಸಾಧಾರಣಾಭಿಧಾ ।। ೪೭ ।।

ಯಶ್ಚಾಯಮಧ್ಯಾತ್ಮಮಿತಿ ಯೋಽಯಂ ಸದ್ದೇಹಕೃನ್ಮತಃ ।।
ಸಾಧಾರಣವಿಶೇಷಾತ್ಮಾ ಯದಪೂರ್ವಂ ತದುಚ್ಯತೇ ।। ೪೮ ।।

ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಮಪೂರ್ವಂ ಯತ್ಸರ್ವಭೂತಪ್ರಯೋಜಕಮ್ ।।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಪಿಂಡಕೃದ್ಯಚ್ಚ ಸೋಽಯಂ ಧರ್ಮಾಭಿಧೋದಿತಃ ।। ೪೯ ।।

ತಥೈವಾಽಽಚಾರರೂಪೇಣ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ಯದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸ ಏವ ಧರ್ಮಃ ಸತ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ಯದ್ವ್ಯವಸ್ಥಾಪ್ರಯೋಜಕಮ್ ।। ೫೦ ।।

ಸಾಧಾರಣವಿಶೇಷಾಭ್ಯಾಂ ಧರ್ಮವತ್ತದಪಿ ದ್ವಿಧಾ ।।
ಸಾಧಾರಣವಿಶೇಷಾರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥಾಕಾರಣತ್ವತಃ ।। ೫೧ ।।

ಧರ್ಮಸತ್ಯಪ್ರಯುಕ್ತೋಽಯಂ ಲಿಂಗಪಿಂಡಸ್ವಲಕ್ಷಣಃ ।।
ವಿರಾಡ್ಢಿರಣ್ಯಗರ್ಭಶ್ಚ ಸರ್ವಜಾತಿಸಮನ್ವಿತಃ ।। ೫೨ ।।

ಮನುಷ್ಯಜಾತೇರ್ಗ್ರಹಣಂ ಸರ್ವಜಾತ್ಯುಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಇದಂ ಮಾನುಷಮಿತ್ಯೇವಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ತಸ್ಯಾಸ್ತು ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೫೩ ।।

ಪೃಥಿವೀ ಶಾರೀರ ಇತ್ಯೇವಂ ಖಂಡಶೋ ಯಃ ಪುರೋದಿತಃ ।।
ವಿರಾಡ್ಢಿರಣ್ಯಗರ್ಭಶ್ಚೇತ್ಯಯಮಾತ್ಮೇತಿ ತದ್ವಚಃ ।। ೫೪ ।।

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಭೇದಾನಾಂ ಭೂತಾನಾಂ ಚ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್ ।।
ಉಕ್ತಂ ಮಧುತ್ವಂ ಯೇನಾತಸ್ತತ್ಸಾಮಸ್ತ್ಯಮಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೫೫ ।।

ಅಯಮಾತ್ಮೇತಿ ನಿರ್ದೇಶೋ ವಿರಾಜಃ ಪ್ರಥಮೋ ಮತಃ ।।
ಸಪ್ತಮ್ಯಂತೇನ ತತ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ಲಿಂಗಾತ್ಮಾಽತೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।। ೫೬ ।।

ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಾ ಕಾರಣಾತ್ಮಾ ಚ ಯದರ್ಥೌ ಭವತಃ ಸದಾ ।।
ಯಶ್ಚಾಯಮಾತ್ಮೇತ್ಯತ್ರೋಕ್ತೋ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೇತಿ ಯಂ ವಿದುಃ ।। ೫೭ ।।

ಯಸ್ಮಿನ್ನಾತ್ಮನಿ ವಿಧ್ವಸ್ತವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತಾತ್ಮಕೇ ।।
ಖಿಲ್ಯದೃಷ್ಟಾಂತವಚಸಾ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ಪ್ರವೇಶಿತಃ ।। ೫೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಹತಧ್ವಾಂತೇ ತಸ್ಮಿನ್ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ನಿಷ್ಠಿತೇ ।।
ತಮಸ್ತದುತ್ಥಕಾರ್ಯಾಣಾಮತ್ಯಂತಾಸಂಭವಾದತಃ ।। ೫೯ ।।

ಯೋಽಸಾವವಿದ್ಯಯಾ ದೇಹೀ ಸಂಸಾರೀವಾಪ್ಯಭೂತ್ಪುರಾ ।।
ಸೋಽಯಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಯಯಾ ವರ್ತತೇಽಧುನಾ ।। ೬೦ ।।

ಧ್ವಸ್ತಾಜ್ಞಾನತದುತ್ಥೋತ್ಯಂ ಸಂವಿನ್ಮಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಕಃ ।।
ಅನಂತಾಪಾರ ಆತ್ಮೈವ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।। ೬೧ ।।

ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾಮಧ್ಯಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿತ್ತಯೇ ।।
ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿಕೋ ಗ್ರಂಥಃ ಸದೃಷ್ಟಾಂತೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।। ೬೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿಪರಿಜ್ಞಾನಧ್ವಸ್ತಧ್ವಾಂತತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ರಾಜೇತಿ ರಾಜನಾದ್ಭಾಸ್ವದವಿಲುಪ್ತಾತ್ಮದರ್ಶನಾತ್ ।। ೬೩ ।।

ತಥಾಽಧಿಪತಿಶಬ್ದೇನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಮಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸ್ವಾರ್ಥಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತದರ್ಥತ್ವಾತ್ಸಹೇತೋರ್ಜಗದಾತ್ಮನಃ ।। ೬೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿಜ್ಞಪ್ತಿಮಾತ್ರೇಣ ಸಮಾಪ್ತಿಂ ಜಗದಾತ್ಮನಃ ।।
ಆವಿಶ್ಚಿಕೀರ್ಷುಃ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಸ್ತದ್ಯಥೇತಿ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೬೫ ।।

ಚಕ್ರನಾಭೌ ಯಥಾ ಪ್ರೋತಾಶ್ಚಕ್ರನೇಮೌ ಚ ಬಾಹ್ಯತಃ ।।
ಅರಾಃ ಪ್ರಾಣಾದಯಸ್ತದ್ವದೋತಾಃ ಪ್ರೋತಾಃ ಪರಾತ್ಮನಿ ।। ೬೬ ।।

ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽನ್ಯಥೈವೇಮಂ ದೃಷ್ಟಾಂತಂ ಕೇಚಿದಾತ್ಮನಃ ।।
ಸಮಸ್ತಾದಿಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನಃ ।। ೬೭ ।।

ಏಕೀಕೃತ್ಯ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಮಕ್ಷರೇ ಪರಮಾತ್ಮನಿ ।।
ಚಕ್ರನಾಭಿವದಾತ್ಮಾನಂ ಕಲ್ಪಯಿತ್ವಾ ವಿಚಕ್ಷಣಃ ।। ೬೮ ।।

ಶರೀರಂ ನೇಮಿವಚ್ಚೈತದ್ದೇವತಾದ್ಯರವಜ್ಜಗತ್ ।।
ಕಲ್ಪಯಿತ್ವಾ ನಿದಿಧ್ಯಾಸೇತ್ತದ್ಭಾವಾವಿಷ್ಟಧೀಃ ಸದಾ ।। ೬೯ ।।

ಅನೇನ ಧ್ಯಾನಮಾರ್ಗೇಣ ಧ್ಯಾಯಮಾನಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ ।।
ತಪ್ತಲೋಹವದೇಕತ್ವಂ ಭವತ್ಯಾವೃತ್ತಿದುರ್ಲಭಮ್ ।। ೭೦ ।।

ಏತಾಮವಸ್ಥಾಮಾಪನ್ನೋ ಧ್ಯಾತೃತ್ವಾದ್ವಿನಿವರ್ತತೇ ।।
ಅವಿದ್ಯಾತಿಮಿರಾಂಧಾನಾಂ ಧ್ಯೇಯತ್ವಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ।। ೭೧ ।।

ನಿಶ್ಚಿತ್ಯಾಚಿಂತ್ಯಮೇತದ್ಯೋ ಯೋಗಿನಾಂ ನಿಲಯಂ ಪರಮ್ ।।
ಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನ ನಿವರ್ತಂತೇ ನಿರ್ವಾಣಂ ಪರಮಂ ಗತಾಃ ।। ೭೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ಹ್ಯೇತದ್ಬ್ರಹ್ಮಚಕ್ರಮವಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಅಸಂವೋಧಾತ್ತು ತೈಃ ಸರ್ವೈಃ ಪ್ರಾಣಿಭಿರ್ನಾನುಭೂಯತೇ ।। ೭೩ ।।

ವೈಶ್ವಾನರವರಾತ್ಕೇಚಿದೇವಂ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಅಕ್ಷರಾನನ್ವಯಾತ್ತ್ಯಾಜ್ಯಾ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಂ ಸಾಧ್ವಪೀದೃಶೀ ।। ೭೪ ।।

ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದಪಿ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೋ ನ ಚೇದಕ್ಷರಪೂರ್ವಕಃ ।।
ತಾದೃಙ್ನೋಪಾಸ್ಯ ಏವೇತಿ ಪ್ರಾಹುರಾಗಮವೇದಿನಃ ।। ೭೫ ।।

ಪ್ರಮಾಣವಂತ್ಯದೃಷ್ಟಾನಿ ಕಲ್ಪ್ಯಾನಿ ಸುಬಹೂನ್ಯಪಿ ।।
ಅದೃಷ್ಟಶತಭಾಗೋಽಪಿ ನ ಕಲ್ಪ್ಯೋ ನಿಪ್ಪ್ರಮಾಣಕಃ ।। ೭೬ ।।

ಯಥೋಕ್ತಚಕ್ರವಿನ್ಯಾಸೋ ನ ಶ್ರುತೋಽಕ್ಷರಪೂರ್ವಕಃ ।।
ನ ಚಾಪ್ಯುಪಾಸನಪದಂ ಕೃತ್ಸ್ನೇಽಪಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಶ್ರುತಮ್ ।। ೭೭ ।।

ನಾಭಿನೇಮಿದ್ವಯಸ್ಥಾನೇ ದೃಷ್ಟಾಂತತ್ವೇನ ಸಂಮತೇ ।।
ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕೋಕ್ತಾವಾತ್ಮೈವ ಯತಃ ಸಾಕ್ಷಾದಿಹ ಶ್ರುತಃ ।। ೭೮ ।।

ಸಮರ್ಪಿತತ್ವಂ ಪ್ರಾಣಾದೇಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ಭೂತೇಷು ದೇವತಾದೇಸ್ತದಶ್ರುತಂ ಗೃಹ್ಯತೇ ಕಥಮ್ ।। ೭೯ ।।

ಬಹಿರಂತರ್ವಿಭಾಗೋಽಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾ ತಥಾ ।।
ತದೇತದಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಪ್ರತೀಚೋಽತ್ರೈವ ವಾರ್ಯತೇ ।। ೮೦ ।।

ಅಥ ಯೋಽನ್ಯಾಮಿತಿ ತಥಾ ಭೇದದೃಷ್ಟಿನಿರಾಕೃತೇಃ ।।
ಉಪಾಸ್ಯೋಪಾಸನವಿಧಿರ್ನ ಸಮ್ಯಗಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ।। ೮೧ ।।

ಅಜ್ಞಾನಮಾತ್ರವ್ಯವಧೇರ್ಬ್ರಹ್ಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಫಲಸ್ಯ ಚ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾತಿರೇಕೇಣ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತೌ ನಾಪರಾ ಕ್ರಿಯಾ ।। ೮೨ ।।

ಯದ್ವಾಚಾಽನಭ್ಯುದಿತಂ ಮನುತೇ ಮನಸಾ ನ ಯತ್ ।।
ತದೇವ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಧಿ ತ್ವಂ ನ ತ್ವಿದಂ ಯದುಪಾಸತೇ ।। ೮೩ ।।

ಉಪಾಸಿಕ್ರಿಯಯಾ ವ್ಯಾಪ್ತಿರಬ್ರಹ್ಮತ್ವಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಾಽಕಾರಿ ಯತಸ್ತಾದೃಕ್ಕಥಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯುಪಾಸ್ಯತೇ ।। ೮೪ ।।

ದೃಶ್ಯತೇ ತ್ವಗ್ಯಯಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಮನಸೈವೇತಿ ಯದ್ವಚಃ ।।
ತದಾತ್ಮವಿದ್ಯಾವಿಧ್ಯರ್ಥಂ ನೋಪಾಸನವಿಧಾಯಕಮ್ ।। ೮೫ ।।

ರಜಸ್ತಮೋನುವಿದ್ಧೇನ ಯತೋ ನ ಬ್ರಹ್ಮ ರಾಮ್ಯತೇ ।।
ಶುದ್ಧಚೇತಸ್ತಯಾ ತಸ್ಮಾದ್ವಿದ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಂತರಾತ್ಮನಿ ।। ೮೬ ।।

ಯದ್ವಾಽನಾತ್ಮಾಭಿಸಂಬಂಧಾತ್ಪೂರ್ವಮೈಕಾತ್ಮ್ಯನಿಷ್ಠಿತಾ ।।
ಸರ್ವಪ್ರಾಣಭೃತಾಂ ಬುದ್ಧಿರಿತ್ಯರ್ಥೋ ವಚಸೋ ಭವೇತ್ ।। ೮೭ ।।

ಏಷೋಽರ್ಥೋ ವಚಸಸ್ತಸ್ಯ ನ ತೂಪಾಸಾವಿಧಿರ್ಭವೇತ್ ।।
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತಭೇದ ಐಕಾತ್ಮ್ಯೇ ನೋಪಾಸನವಿಧಿರ್ಯತಃ ।। ೮೮ ।।

ಚಕ್ರಕ್ಲೃಪ್ತಿರತೋಽಸಾಧ್ವೀ ಶ್ರುತ್ಯಾದಿಮಿತಿಬಾಹ್ಯತಃ ।।
ತದೇತದಿತಿವಾಕ್ಯಾರ್ಥೋ ಗ್ರಾಹ್ಯೋಽತಃ ಸಂಭವಾನ್ಮಿತೇಃ ।। ೮೯ ।।

ತದಾಹುರಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।।
ಸಾಕ್ಷೇಪಂ ಪ್ರಾಗುಪನ್ಯಸ್ತಂ ತಸ್ಯಾಯಂ ನಿರ್ಣಯಃ ಕೃತಃ ।। ೯೦ ।।

ಆತ್ಮೇತ್ಯೇವೇತಿ ಸೂತ್ರಸ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಂ ಸಮ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ।।
ಪಂಚಭಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಣೈಃ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಕಾರಿ ಕೃತ್ಸ್ನಾತ್ಮಬುದ್ಧಯೇ ।। ೯೧ ।।

ಸಮಾಪ್ತಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೇಯಂ ಕೈವಲ್ಯಾವಾಪ್ತಯೇಽಖಿಲಾ ।।
ಯಾಮವೋಚತ್ಸ್ವಭಾರ್ಯಾಯೈ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽತಿವಿಸ್ತರಾತ್ ।। ೯೨ ।।

ಯಥೋಕ್ತಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾ ಇತ ಆರಭ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಆಖ್ಯಾಯಿಕೇಯಂ ಸ್ತುತ್ಯರ್ಥಾ ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಂಗತಯಾ ಪರಾ ।। ೯೩ ।।

ಆಖ್ಯಾಯಿಕಾರ್ಥಂ ಮಂತ್ರಾಭ್ಯಾಂ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಶ್ರುತಿರಾದರಾತ್ ।।
ಶ್ರುತಿಮಂತ್ರಸ್ತುತೋ ಹ್ಯರ್ಥ ಆದೇಯತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।। ೯೪ ।।

ಅವಾಪ್ತಪುರುಷಾರ್ಥೋಽಪಿ ಯಾಮರಕ್ಷಚ್ಛಚೀಪತಿಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿದ್ಯೈವ ತೇನ ಸ್ಯಾದುದಾರಫಲಸಾಧನಮ್ ।। ೯೫ ।।

ಮಹತಾ ಚ ಯತೋಽಶ್ವಿಭ್ಯಾಮಾಯಾಸೇನಾರ್ಜಿತಾ ಪುರಾ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ತತೋ ನಾಸ್ಯ ಮುಕ್ತೌ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಧನಂ ಪರಮ್ ।। ೯೬ ।।

ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾನಾಂ ಕೈವಲ್ಯೋತ್ತಮತಾ ಯಥಾ ।।
ಸಾಧನಾನಾಮಪಿ ತಥಾ ತದ್ವಿದ್ಯೋತ್ತಮಸಾಧನಮ್ ।। ೯೭ ।।

ಅಶ್ವ್ಯಾಥರ್ವಣಯೋರ್ವೃತ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಪ್ತಿಕಾರಣಾತ್ ।।
ಯತ್ಪ್ರಾಗಾವಿಷ್ಕೃತಿಸ್ತಸ್ಯ ಮಂತ್ರಾಭ್ಯಾಂ ಕ್ರಿಯತೇಽಂಜಸಾ ।। ೯೮ ।।

ಅಶ್ವಿಮ್ಯಾಂ ಪ್ರಾರ್ಥಿತೋಽಥರ್ವಾ ಮಧುವಿದ್ಯಾಮಿಮಾಂ ಕಿಲ ।।
ತಾವಥರ್ವಾಽಬ್ರವೀದಿಂದ್ರಶ್ಛಿಂದ್ಯಾನ್ಮೇ ಬ್ರುವತಃ ಶಿರಃ ।। ೯೯ ।।

ಅತೋ ಭಯಾದಿಮಾಂ ವಿದ್ಯಾಂ ಯುವಾಭ್ಯಾಂ ನ ಬ್ರವೀಮ್ಯಹಮ್ ।।
ತಮೂಚತುಃ ಪುರೈವಾಽಽವಾಮಿಂದ್ರಚ್ಛೇದನತಃ ಶಿರಃ ।। ೧೦೦ ।।

ಛಿತ್ತ್ವಾ ತವಾಶ್ವ್ಯಂ ಸಂಧಾಯ ಶಿರಃ ಶ್ರೋಷ್ಯಾವಹೇ ತತಃ ।।
ಬ್ರೂಹ್ಯತೋಽಶ್ವ್ಯೇನ ಶಿರಸಾ ಮಧುವಿದ್ಯಾಂ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ।। ೧೦೧ ।।

ಏವಮಸ್ತ್ವಿತ್ಯನುಜ್ಞಾತೇ ಛಿತ್ವಾ ತಸ್ಯಾಥ ತಚ್ಛಿರಃ ।।
ಸಮಧತ್ತಾಂ ಶಿರೋಽಶ್ವಸ್ಯ ತೇನ ವಿದ್ಯಾಮುವಾಚ ಸಃ ।। ೧೦೨ ।।

ಪುನಶ್ಛಿನ್ನೇಽಥ ಶಿರಸಿ ತೇನೇಂದ್ರೇಣಾಶ್ವಿನಾವಪಿ ।।
ಸಮಧತ್ತಾಂ ಶಿರಸ್ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯಾಂ ಸ್ವಶಿರಸಾಽಥ ಸಃ ।। ೧೦೩ ।।

ಶೇಷಾಮವೋಚದಶ್ವಿಭ್ಯಾಮೃತಾಯನ್ನಾತ್ಮನೋ ವಚಃ ।।
ಯತ ಏವಮತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಸತ್ಯಂ ರಕ್ಷ್ಯಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೧೦೪ ।।

ಇದಂ ವೈ ತನ್ಮಧು ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಯತ್ತತ್ಪ್ರಕರಣಾಂತರೇ ।।
ದಧ್ಯಙ್ ಹ ವಾ ಆಭ್ಯಾಮಿತಿ ಶ್ರೂಯತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತಿತಃ ।। ೧೦೫ ।।

ಮಧುಬ್ರಾಹ್ಮಣಮೇತತ್ತದ್ಯತ್ಪ್ರಾಗುಕ್ತಮಭೂತ್ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ದಧ್ಯಙ್ಙಾಥರ್ವಣೋಽಶ್ವಿಭ್ಯಾಂ ಯದುವಾಚಾಽಽತ್ಮಬೋಧನಮ್ ।। ೧೦೬ ।।

ಅಶ್ವ್ಯಾಥರ್ವಣಯೋರೇತತ್ಕರ್ಮ ಪಶ್ಯನ್ನೃಚಾಽಬ್ರವೀತ್ ।।
ಋಪಿರಾರ್ಷೇಯದೃಷ್ಟ್ಯೈವ ತದೇತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೦೭ ।।

ಆವಿಪ್ಕರೋಮಿ ತತ್ಕರ್ಮ ಯುವಯೋರದ್ಯ ಹೇ ನರೌ ।।
ಲಾಭಾಯ ಸನಯೇ ಕ್ರೂರೇ ಚಕ್ರಥುರ್ಯದ್ರಹಸ್ಯಗೌ ।। ೧೦೮ ।।

ವೃಷ್ಟೇರಾಗಮನಂ ಯದ್ವತ್ಸ್ತನಯಿತ್ನುಃ ಪ್ರಬೋಧಯೇತ್ ।।
ರಹಸ್ಯಂ ಯುವಯೋಃ ಕರ್ಮ ತದ್ವದಾವಿಪ್ಕರೋಮ್ಯಹಮ್ ।। ೧೦೯ ।।

ಅಶ್ವಸ್ಯ ಶಿರಸಾ ವಾಂ ಯದವೋಚನ್ಮಧ್ವಸಾವೃಷಿಃ ।।
ದಧೀಚೋಽಶವ್ಯಂ ಶಿರಶ್ಛಿತ್ವಾ ನಿಕೃತ್ಯಾಸ್ಯ ಶಿರೋಽಶ್ವಿನೌ ।। ೧೧೦ ।।

ಸಂಧತ್ತಾಂ ಸೋಽಶ್ವಶಿರಸಾ ಯುವಾಭ್ಯಾಂ ಮಧ್ವಥಾಬ್ರವೀತ್ ।।
ಋತಾಯನ್ಸತ್ಯಮಾತ್ಮಾನಂ ಕರ್ತುಮಿಚ್ಛನ್ನಸಾವೃಷಿಃ ।। ೧೧೧ ।।

ಪ್ರಾಣಸಂಶಯಮಾಪನ್ನಸ್ತಸ್ಮಾಚ್ಚೈವಾವಸೀಯತೇ ।।
ಆತ್ಮನೋ ಮರಣೇನಾಪಿ ಸತ್ಯಂ ರಕ್ಷ್ಯಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೧೧೨ ।।

ಆದಿತ್ಯವಿಷಯಂ ತ್ವಾಷ್ಟ್ರಂ ಮಧ್ವವೋಚದಥರ್ವಣಃ ।।
ಹೇ ದಸ್ರಾವಪಿ ಕಕ್ಷ್ಯಂ ಯತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯದರ್ಶನಮ್ ।। ೧೧೩ ।।

ಉಪಕ್ಷಯಕರೌ ವ್ಯಾಧೇರ್ದಸ್ರೌ ಸ್ಯಾತಾಮತೋಽಶ್ವಿನೌ ।।
ನ ಕೇವಲಂ ತ್ವಾಷ್ಟ್ರಮೇವ ಕಕ್ಷ್ಯಮಪ್ಯಬ್ರವೀನ್ಮಧು ।। ೧೧೪ ।।

ಪ್ರವರ್ಗ್ಯಾಧ್ಯಾಯೋರೇವಂ ತ್ವಾಷ್ಟ್ರಜ್ಞಾನೋಪಸಂಹೃತಿಮ್ ।।
ಮಂತ್ರದ್ವಯೇನ ಕೃತ್ವಾಽಥ ಕಕ್ಷ್ಯಜ್ಞಾನೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।। ೧೧೫ ।।

ಕ್ರಿಯತೇಽಧ್ಯಾಯಯೋರೇವಂ ಮಧುಕಾಂಡಂ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।।
ಶ್ರುತಿಮತ್ರೋಪದಿಷ್ಟೋಽರ್ಥೋ ಯಸ್ಮಾದಾದ್ರಿಯತೇ ತತಃ ।। ೧೧೬ ।।

ಪುರಶ್ಚಕ್ರೇ ಶರೀರಾಣಿ ದ್ವಿಪದಃ ಪಕ್ಷಿಮಾನುಷಾನ್ ।।
ಚತುಷ್ಪದೋಽಥ ಪಶಯಃ ಪುರಶ್ಚಕ್ರೇ ಸ್ವಮಾಯಯಾ ।। ೧೧೭ ।।

ಪುರೋ ಭುಕ್ತಶರೀರಾತ್ಸ ಪಕ್ಷೀ ಲಿಂಗಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಪುರೋ ನವಶರೀರಾಣಿ ಪ್ರಾವಿಶಜ್ಜಲಚಂದ್ರವತ್ ।। ೧೧೮ ।।

ಕಸ್ಮಾತ್ಪುರುಷ ಇತಿ ಚೇತ್ಪುರುಷಾರ್ಥಂ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿನಾಽಽಚಷ್ಟೇ ಸರ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಾವಬುದ್ಧಯೇ ।। ೧೧೯ ।।

ಪುರುಷೋಽಯಂ ಭವೇದಾತ್ಮಾ ಯತಃ ಶೇತೇ ಸ ಪೂರುಷು ।।
ಸರ್ವಾಸು ತೇನ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಪುರುಷೋಽಯಮಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೧೨೦ ।।

ಪರಿಚ್ಛೇದಪ್ರಸಂಗಶ್ಚೇನ್ಮೈವಂ ಯಸ್ಮಾದಿದಂ ಜಗತ್ ।।
ನೈನೇನಾನಾವೃತಂ ಕಿಂಚಿನ್ನಾವ್ಯಾಪ್ತಂ ಹ್ಯೋತತಂತುವತ್ ।। ೧೨೧ ।।

ನಾಸಂವೃತಂ ತಥಾ ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರೋತತಂತುವದಾತ್ಮನಾ ।।
ಪೂರ್ಣತ್ವಾತ್ಪುರುಪಃ ಸೋಽಯಂ ಬ್ರಹ್ಮೈಕಂ ಪುರುಷಸ್ತತಃ ।। ೧೨೨ ।।

ಯಸ್ಮಾತ್ಪರಂ ನಾಪರಮಸ್ತಿ ಕಿಂಚಿದ್ಯಸ್ಮಾನ್ನಾಣೀಯೋ ನ ಜ್ಯಾಯೋಽಸ್ತಿ ಕಶ್ಚಿತ್ ।।
ವೃಕ್ಷ ಇವ ಸ್ತಬ್ಧೋ ದಿವಿ ತಿಷ್ಠತ್ಯೇಕ-ಸ್ತೇನೇದಂ ಪೂರ್ಣಂ ಪುರುಷೇಣ ಸರ್ವಮ್ ।। ೧೨೩ ।।

ಆವೃತಂ ಜ್ಞಪ್ತಿಮಾತ್ರೇಣ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೀಕೃತಂ ಜಗತ್ ।।
ಸಂವೃತಂ ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಂ ತದ್ಯದನಾತ್ಮೇವ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೨೪ ।।

ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಕಾರಣಂ ಕಾರ್ಯಂ ಯನ್ನಾನೇನಾಽಽತ್ಮಸಾತ್ಕೃತಮ್ ।।
ತನ್ನಾಸ್ತಿ ಕಾರಣಂ ಕಾರ್ಯಂ ಯನ್ನಾನೇನಾಽಽತ್ಮನಾ ಹ್ನುತಮ್ ।। ೧೨೫ ।।

ರೂಪಂ ರೂಪಂ ಪ್ರತಿ ಹ್ಯೇಷ ಪ್ರತಿರೂಪೋ ಬಭೂವ ಹ ।।
ದೇಹಂ ದೇಹಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ಸಂಸ್ತದ್ದೇಹಾಕಾರತಾಮಗಾತ್ ।। ೧೨೬ ।।

ಮಾಯಾಭಿಃ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನೈರ್ಯದಿ ವಾಽನೃತಬುದ್ಧಿಭಿಃ ।।
ಗಮ್ಯತೇ ಪುರುರೂಪೋಽಜ್ಞೈರೇಕೋಽಪಿ ಜಲಸೂರ್ಯವತ್ ।। ೧೨೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧಾರ್ಥಂ ರೂಪಂ ಮಾಯಾಮಯಂ ವಿಭೋಃ ।।
ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಾರ್ಯಾದಿನಾ ನರ್ತೇ ಜ್ಞಾತುಂ ವಸ್ತ್ವಿಹ ಶಕ್ಯತೇ ।। ೧೨೮ ।।

ಕುತೋಽಸ್ಯ ಬಹುರೂಪತ್ವಮಿತಿ ಹೇತುರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಯುಕ್ತಾ ಹ್ಯಸ್ಯೇತಿ ವಚಸಾ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುತಃ ।। ೧೨೯ ।।

ಸ್ರಜಸ್ತತ್ತ್ವಾಪರಿಜ್ಞಾನಾದ್ಯುಕ್ತಾ ದಂಡಾದಯೋ ಯಥಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಾಪರಿಜ್ಞಾನಾದಾತ್ಮನೋ ಹರಯಸ್ತಥಾ ।। ೧೩೦ ।।

ಇಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯೇವ ಹರಯೋ ಹರಣಾದ್ವಿಷಯಾನ್ಪ್ರತಿ ।।
ದಶ ತಾನಿ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಶತಾನಿ ಪ್ರಾಣಿಭೇದತಃ ।। ೧೩೧ ।।

ನಾನ್ಯೋ ಹೇತುರವಿಜ್ಞಾನಾದಿಂದ್ರಿಯಾದೇರಿಹಾಽಽತ್ಮನಿ ।।
ಯತೋಽಯಮೇವ ಹರಯೋ ಯಾವತ್ಸಂಖ್ಯಾ ತದಾಶ್ರಯಾ ।। ೧೩೨ ।।

ಅಯಮೇವೇಂದ್ರಿಯತ್ವೇನ ದೇಹತ್ವೇನ ಚ ಕಲ್ಪಿತಃ ।।
ತಥಾ ಶತಸಹಸ್ರಾದಿಸಂಖ್ಯಾಭೇದೇನ ಚಾಪ್ಯಯಮ್ ।। ೧೩೩ ।।

ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾಭೇದೈರ್ಯಥಾ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।।
ಅಯಮೇವ ತಥಾಽರೂಪಃ ಕಲ್ಪಿತೋಽವಿದ್ಯಯಾಽದ್ವಯಃ ।। ೧೩೪ ।।

ತದೇತತ್ಕಲ್ಪಿತಂ ಸರ್ವಂ ಸಹೇತು ಫಲವಜ್ಜಗತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾತ್ಮಕಂ ಭಾಸ್ವತ್ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನತತ್ತ್ವಕಮ್ ।। ೧೩೫ ।।

ನಿಃಶೇಷೋಪನಿಷತ್ಸಾರಸ್ತದೇತದಿತಿ ಸಾಂಪ್ರತಮ್ ।।
ಉಕ್ತ್ಯಾಽಽವಿಷ್ಕ್ರಿಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರವಿನ್ಯಸ್ತಬಿಲ್ವವತ್ ।। ೧೩೬ ।।

ಅಜ್ಞಾತಂ ಸಂಶಯಜ್ಞಾತಂ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾತಮಿದಂ ಜಗತ್ ।।
ತದೇತದಿತ್ಯನೂದ್ಯೈತತ್ತತ್ತತ್ತ್ವಮವಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೧೩೭ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ವಾಸ್ತವಂ ವೃತ್ತಂ ತಾವದಸ್ಯಾವಬೋಧ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾನಾತ್ಪುರಾಽಪಿ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ನಾತೋ ಜ್ಞಾನಫಲಂ ಭವೇತ್ ।। ೧೩೮ ।।

ಅಪೂರ್ವಮಿತಿ ಕಾರ್ಯತ್ವನಿಷೇಧಾಯಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಕಾರಣತ್ವನಿಷೇಧಾಯ ತಥಾಽನಪರಗೀರಿಯಮ್ ।। ೧೩೯ ।।

ಅನಂತರಮಿತಿ ತಯೋರಂಧ್ರಸ್ಯ ಪ್ರತಿಷೇಧನಮ್ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋರ್ಬಾಹ್ಯಮಬಾಹ್ಯಮಿತಿ ವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೪೦ ।।

ಸತ್ತಾ ವಾಽನಂತರಗಿರಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪ್ರತಿಷಿಧ್ಯತೇ ।।
ವಿಶೇಷೋಽಬಾಹ್ಯಶಬ್ದೇನ ತತೋ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥರೂಪಕಮ್ ।। ೧೪೧ ।।

ನಾಽಽತ್ಮನೋಽನ್ಯತ್ರ ಸಂಭಾವ್ಯಮಪೂರ್ವಾದಿ ಯದೀರಿತಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽತ್ಮೈವೇತ್ಯತೋ ವಕ್ತಿ ಶ್ರುತಿರೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೪೨ ।।

ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯಪ್ರತಿಷೇಧಾರ್ಥ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽತ್ಮೈವೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಽಽತ್ಮೇತಿ ಚ ತಥಾ ಸಂಸಾರಿತ್ವನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೧೪೩ ।।

ಭಿನ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಪರಿಜ್ಞಾನಾತ್ಸಂಸಾರಿತ್ವಂ ತಥಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಾತ್ತಮೋಧ್ವಸ್ತೌ ನೇತೀತ್ಯಾತ್ಮಾಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೪ ।।

ಸರ್ವೋಽನುಭವ ಏವಾಯಮತಃ ಸರ್ವಾನುಭೂಃ ಪರಃ ।।
ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಾತ್ಸರ್ವೋ ಭವೇದೇಷ ಚಿನ್ಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ತಥಾಽನುಭೂಃ ।। ೧೪೫ ।।

ಇತೀತ್ಯುಕ್ತಪರಾಮರ್ಶೋ ವೇದಾಜ್ಞಾ ಚಾನುಶಾಸನಮ್ ।।
ಕರ್ತವ್ಯಮೇತದ್ವಿಜ್ಞಾನಮಿತಿ ವೇದಾನುಶಾಸನಮ್ ।। ೧೪೬ ।।

ಅಸ್ಯಾತಿಲಂಘನೇ ದೋಷಃ ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಸಂಗತಿಃ ।।
ಕುರ್ವತಶ್ಚ ಮಹಾಲ್ಲಾ़ಭ ಆತ್ಮನಃ ಕೃತಕೃತ್ಯತಾ ।। ೧೪೭ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷಷ್ಠಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಸ್ತುತ್ಯರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ವಂಶ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಜಪೋಽಯಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ಚೋದ್ಯತೇ ಶ್ರುತೌ ।। ೧ ।।

ಪುಂಮತ್ಯೂಹೋತ್ಥಿತಾಶಂಕಾನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಯಥೋದಿತಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಸ್ಯ ವಾ ವಂಶೋ ಯತ್ನಾಚ್ಛ್ರುತ್ಯಾಽಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ಯಸ್ಯಾನುಶಾಸನಂ ತಸ್ಯ ಸ್ವಯಂಭೋಃ ಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಪೌತಿಮಾಷ್ಯಾದಿಕೋ ಗ್ರಂಥಃ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಥ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಅಗ್ರಾತ್ಪ್ರಭೃತಿ ವಂಶೋಽಯಮಾವೇದಬ್ರಹ್ಮಮೂಲತಃ ।।
ಭಿನ್ನಹೇತುನಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಸ್ವಯಂಭು ಬ್ರಹ್ಮ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೪ ।।

ಯಸ್ಮಾದಪರತಂತ್ರೋಽಯಂ ವೇದಾತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಮನೋವಾಕ್ಕರ್ಮಭಿಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಭಕ್ತ್ಯಾ ತಸ್ಮೈ ನಮಃ ಸದಾ ।। ೫ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ದ್ವಿತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷಷ್ಠಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

ಶತಾನಿ ದಶ ಪಂಚೈವ ಶ್ಲೋಕಾಃ ಸಪ್ತದಶಾಪರೇ ।।
ಶ್ಲೋಕಸಂಖ್ಯಾಽತ್ರ ವಿಜ್ಞೇಯಾ ಚತುರ್ಥಾಧ್ಯಾಯವಾರ್ತಿಕೇ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ಪರಮಹಂಸಪರಿವ್ರಾಜಕಾಚಾರ್ಯ ಶ್ರೀಸುರೇಶ್ವರಾಚಾರ್ಯವಿರಚಿತೇ ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ದ್ವಿತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ

॥ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಪ್ತಮಾಪ್ತೋ ಮಧುಕಾಂಡಾರ್ಥೋ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕೀಯಕಾಂಡಗಃ ।।
ಅತಃ ಪರಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಶ್ರುತ್ಯಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೧ ।।

ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕೀಯಮೇತಸ್ಮಾನ್ಮಧುಕಾಂಡಾದನಂತರಮ್ ।।
ಕಾಂಡಂ ವಿಚಾರಭೂಯಿಷ್ಠಮಧುನಾಽಽರಭ್ಯತೇ ಪರಮ್ ।। ೨ ।।

ನನು ಪೂರ್ವಂ ಯ ಉಕ್ತೋಽರ್ಥಃ ಸ ಏವೇಹಾಪಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅನುರುಕ್ತಂ ನ ಚ ನ್ಯಾಯ್ಯಮೇಕಪ್ರವಚನಸ್ಥಯೋಃ ।। ೩ ।।

ಏಕಾರ್ಥತ್ವೇಽಪಿ ಚ ಸತಿ ನೈವಾಸ್ಯ ಪುನರುಕ್ತತಾ ।।
ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕೀಯಕಾಂಡಸ್ಯ ಹ್ಯುಪಪತ್ತಿಪ್ರಧಾನತಃ ।। ೪ ।।

ಆಗಮೋಕ್ತಿಪ್ರ ನಿತ್ವಂ ಮಧುಕಾಂಡಸ್ಯ ವರ್ಣಿತಮ್ ।।
ಆಗಮಾರ್ಥವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಯುಕ್ತೀರತ್ರ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತಿ ।। ೫ ।।

ನ ಚಾಽಽಗಮಸ್ಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರಯಂ ಯುಕ್ತ್ಯುಕ್ತೇರಪನುದ್ಯತೇ ।।
ಅರ್ಥಾಂತರತ್ವಾದ್ಯುಕ್ತೀನಾಂ ಪ್ರಮಾಣೇಭ್ಯೋ ಯತಸ್ತತಃ ।। ೬ ।।

ಸರ್ವಪ್ರಮಾಣಶೇಷತ್ವಂ ಯುಕ್ತೀನಾಮುಪವರ್ಣಿತಮ್ ।।
ಶಾಸ್ರಾಂತರೇಷ್ವಪಿ ತಥಾ ನಾತಃ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಖಂಡನಮ್ ।। ೭ ।।

ಪದಾರ್ಥವಿಪಯಾ ಚೇಯಂ ಯುಕ್ತಿಸ್ತರ್ಕೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಸ್ತ್ವಾಗಮಾದೇವ ನಿರಪೇಕ್ಷಮತೋ ವಚಃ ।। ೮ ।।

ಪೌರುಷೇಯವಚಃಸ್ವೇವ ಯುಕ್ತೇಃ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅನರೋಕ್ತೌ ತು ತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಯುಕ್ತೇರರ್ಥೋ ನ ಯುಕ್ತಿತಃ ।। ೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯತಿವರ್ತಿತ್ವಾದ್ಯುಕ್ತ್ಯಪೇಕ್ಷಾ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಆಗಮಾರ್ಥೇ, ಯಥೈವಂ ಸ್ಯಾದ್ಯುಕ್ತ್ಯರ್ಥೇ ನಾಽಽಗಮೇಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೦ ।।

ಪುಂಸ್ವಭಾವಾನುರೋಧೇನ ಯುಕ್ತಿರ್ವೇದೇಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಆಗಮಸ್ಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಸ್ತು ಮೇಯವೃತ್ತವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।। ೧೧ ।।

ನನೂಕ್ತಾ ಮಧುಕಾಂಡೇಽಪಿ ದುಂದುಭ್ಯಾದ್ಯುಪಪತ್ತಯಃ ।।
ಆಗಮೈಕಪ್ರಧಾನತ್ವಂ ಕಥಂ ತಸ್ಯೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೨ ।।

ನೈಷ ದೋಷೋ ಯತಸ್ತತ್ರ ಯುಕ್ತೀನಾಮಪ್ರಧಾನತಾ ।।
ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಂ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕೀಯೇ ಯುಕ್ತೀನಾಮಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೩ ।।

ಯುಕ್ತ್ಯಾಗಮೌ ಹಿ ಸಂಭೂಯ ಕರಸ್ಥಾಮಲಕಾದಿವತ್ ।।
ಸುಸೂಕ್ಷ್ಮಮಪಿ ಸದ್ವಸ್ತು ಶಕ್ತೌ ಜ್ಞಾಪಯಿತುಂ ಯತಃ ।। ೧೪ ।।

ಯುಕ್ತಯೋಽತೋಽಭಿಧೀಯಂತೇ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಾದಿಸಂಶ್ರಯಾಃ ।।
ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕೀಯ ಏತಸ್ಮಿನ್ಕಾಂಡೇ ಜಲ್ಪೋಕ್ತಿವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೧೫ ।।

ಉದ್ಗೀಥಪ್ರಮುಖಾ ಯೇಽರ್ಥಾ ಮಧುಕಾಂಡೇ ಪುರೋದಿತಾಃ ।।
ತೇಷಾಮೇವ ವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ವಿಚಾರಃ ಕ್ರಿಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧೬ ।।

ದರ್ಶನಸ್ಯಾಸ್ಯ ತೇನಾತ ಏಕಾವಾಕ್ಯತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ತಥೈವಾನ್ಯಪದಾರ್ಥೇಷು ತದ್ದ್ವಯೋರಪಿ ಕಾಂಡಯೋಃ ।। ೧೭ ।।

ಯದಿದಂ ಕರ್ಮಣೋಽಶೇಪಸಾಧನಂ ಮೃತ್ಯುನಾಽಽಪ್ಲುತಮ್ ।।
ಸ್ವಾಮಿಮನ್ರರ್ತ್ವಿಗಗ್ನ್ಯಾದಿ ತ್ವಭಿಪನ್ನಂ ವಶೀಕೃತಮ್ ।। ೧೮ ।।

ಪರಿಚ್ಛೇದಕೃದಜ್ಞಾನಂ ಸಾಸಂಗಂ ಮೃತ್ಯುಸಂಜ್ಞಿತಮ್ ।।
ಕೇನಾಯಂ ಯಜಮಾನೋಽತೋ ಮೃತ್ಯೋರಾಪ್ತೇರ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೯ ।।

ಯನ್ಮರ್ತ್ಯಸಾಧನಂ ಸಾಧ್ಯಂ ಮರ್ತ್ಯಂ ತದಪಿ ಜಾಯತೇ ।।
ಸಾಧನಾನುಮಿತಂ ಸಾಧ್ಯಂ ಮುಕ್ತಿಃ ಕೇನಾತ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೦ ।।

ಹೋತ್ರರ್ತ್ವಿಜಾಽಗ್ನಿನಾ ವಾಚಾ ಮೃತ್ಯೋರಾಪ್ತೇರ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಇತಿ ಪ್ರಶ್ನಪ್ರತಿವಚೋ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪ್ಯುವಾಚ ತಮ್ ।। ೨೧ ।।

ಪ್ರವಕ್ತ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽತ್ರ ತಂ ಪೃಚ್ಛಂತ್ಯಶ್ವಲಾದಯಃ ।।
ಸರಾಜಕೇ ಸಮಾಜೇಽಯಂ ವಿಚಾರಃ ಕ್ರಿಯತೇ ಮಹಾನ್ ।। ೨೨ ।।

ಯಜಮಾನಸ್ಯ ಯೇಯಂ ವಾಗ್ಘೋತಾ ಚೈತದ್ದೂಯಂ ಯದಾ ।।
ಅಧಿದೈವಾತ್ಮನಾ ವೇತ್ತಿ ಸ ಹೋತೈವಂವಿಧೋ ಭವೇತ್ ।। ೩೩ ।।

ಅನಂತವಿಗ್ರಹಃ ಸೋಽಗ್ನಿರ್ಹೋತಾ ಮೃತ್ಯೋರ್ಯಥೋದಿತಾತ್ ।।
ಯಜಮಾನಸ್ಯ ಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದತಿಮುಕ್ತಿಸ್ತಥೈವ ಚ ।। ೨೪ ।।

ಆಸುರಾತ್ಸಾಧನಾದ್ದೈವಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ಮುಕ್ತಿರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಸಾಧ್ಯಾದಪ್ಯಾಸುರಾದ್ದೈವಸಾಧ್ಯಾಪ್ತಿರತಿಮುಕ್ತಿತಾ ।। ೨೫ ।।

ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಾದೇವ ಕೈವಲ್ಯಂ ಚೇದ್ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ಕಿಮರ್ಥೇಯಂ ನಾನ್ಯನ್ಮುಕ್ತೇಃ ಫಲಂ ತತಃ ।। ೨೬ ।।

ಆಸುರಾತ್ಕರ್ಮಣೋ ಮೃತ್ಯೋರತಿಮುಕ್ತಿರಿಹೋದಿತಾ ।।
ಕಾಲಾತ್ಕರ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ಮೃತ್ಯೋಮುಕ್ತಿರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೭ ।।

ಪ್ರಯೋಗಸಮವಾಯ್ಯೇವ ದ್ರವ್ಯಕರ್ತ್ರಾದಿಸಾಧನಮ್ ।।
ತತ್ಪ್ರಯೋಗಾವಸಾನೇ ಚ ಸರ್ವಂ ತದಪವೃಜ್ಯತೇ ।। ೨೮ ।।

ಪ್ರಯೋಗಾವಸಿತೇಸ್ತೂರ್ಧ್ವಂ ಕಾಲಃ ಪ್ರಾಕ್ಚ ಪ್ರಯೋಗತಃ ।।
ಕ್ಷಪಯನ್ವರ್ತತೇಜಸ್ರಂ ಸರ್ವಂ ತತ್ಕರ್ಮಸಾಧನಮ್ ।। ೨೯ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ಕಾಲೋ ಮೃತ್ಯುಃ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।।
ತತೋಽಪಿ ಮುಕ್ತಿರ್ವಕ್ತವ್ಯೇತ್ಯತ ಆರಭ್ಯತೇ ಪರಃ ।। ೩೦ ।।

ಕಾಲಶ್ಚ ದ್ವಿವಿಧಃ ಪ್ರೋಕ್ತ ಏಕೋಽಹೋರಾತ್ರಲಕ್ಷಣಃ ।।
ತಿಥ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಶ್ಚಾನ್ಯಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಮುಕ್ತಿರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೧ ।।

ಉಪಸ್ಥಾಪಯತಃ ಕರ್ಮ ತಥಾ ಕ್ಷಪಯತೋ ಯತಃ ।।
ಅಹೋರಾತ್ರೇ ತತೋ ಮೃತ್ಯುಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಮುಕ್ತಿಃ ಕುತೋ ಭವೇತ್ ।। ೩೨ ।।

ಅವ್ಯಾತ್ಮಂ ಚಕ್ಷುರಧ್ವರ್ಯುರಧಿಯಜ್ಞಂ ದ್ವಯಂ ರವಿಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದನಂತದೇಹೋಽಯಮಿತಿ ಧ್ಯಾಯನ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೩ ।।

ಆತ್ಮಾವಯವ ಏವಾಯಂ ಸೂರ್ಯಶ್ಚಕ್ಷುರ್ಮಮಾಂಶುಮಾನ್ ।।
ಅಧ್ವರ್ಯುರಹಮೇವೇತಿ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕೃತ್ವಾ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೪ ।।

ಕಲಾವೃದ್ಧಿಕ್ಷಯಾಭ್ಯಾಂ ತು ಪಕ್ಷಯೋರುಭಯೋಸ್ತಥಾ ।।
ಚಂದ್ರಃ ಕರ್ತೇಹ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಾ ಪಕ್ಷಾಭ್ಯಾಂ ವಿಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೫ ।।

ಹ್ರಾಸವೃದ್ಧ್ಯೋರ್ಯತಃ ಕರ್ತಾ ವಾಯುಶ್ಚಂದ್ರಮಸಸ್ತತಃ ।।
ವಾಯುನೈವೋಪಸಂಹಾರಃ ಪ್ರಾಣೋದ್ಗಾತ್ರೋರಯಂ ಕೃತಃ ।। ೩೬ ।।

ಮನೋಽಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಯದಸ್ಯಾಭೂದ್ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚೈವಾಧಿಯಜ್ಞಗಃ ।।
ತಸ್ಯಾಧಿದೇವತಾ ಚಂದ್ರ ಇತಿ ಮಾಧ್ಯಂದಿನಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೭ ।।

ಕರ್ಮತಃ ಕಾಲತೋ ಮೃತ್ಯೋರ್ಮುಕ್ತೋಽಯಂ ಸ್ವರ್ಗಮೇಷ್ಯತಿ ।।
ತಂ ಪ್ರಯಾಸ್ಯತಿ ಕೇನಾಯಮಾಕ್ರಮೇಣೇತಿ ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ।। ೩೮ ।।

ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಗತಾವತ್ರ ಸಾಧನಂ ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ಅಂತರಿಕ್ಷಮನಾಧಾರಂ ಗತೌ ಹೇತುನಿಷೇಧನಮ್ ।। ೩೯ ।।

ನ ತು ದೇಹಗ್ರಹೇ ಪ್ರಶ್ನಃ ಸತಿ ಗಂತರಿ ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ।।
ಅಗ್ನ್ಯಾದಿದೃಷ್ಟಿಭಿಶ್ಚಾಸ್ಯ ದೇಹಃ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ ।। ೪೦।।

ಮನೋಽಧಿಯಜ್ಞಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚಂದ್ರೋಽಧಿದೈವತಮ್ ।।
ಚಂದ್ರೇಣ ಮನಸಾ ಲೋಕಮವಷ್ಟಂಭೇನ ಯಾಸ್ಯತಿ ।। ೪೧ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಪ್ರಾಣ ಏವ ಸ್ಯಾದುದ್ಗಾತಾ ಯೋಽಧಿಯಜ್ಞಗಃ ।।
ಸ ವಾಯುರಿತಿ ಪಾಠೇ ಸ್ಯಾದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಮಾಧ್ಯಂದಿನೇ ತ್ವಿಯಮ್ ।। ೪೨ ।।

ಯಜಮಾನಶ್ರುತೇರತ್ರ ಪೂರ್ವೋದ್ಗೀಥೈಕವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಯಜಮಾನೋ ಜಪಸ್ತತ್ರ ಜ್ಞಾನಂ ನೇತ್ಯವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೪೩ ।।

ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ನ ಯತ್ತತ್ರ ಯಜಮಾನಸ್ಯ ಮಾನತಃ ।।
ಅಸ್ತು ಕಾಮಂ ತದುದ್ಗಾತುರ್ನತು ತದ್ಯಜಮಾನಗಮ್ ।। ೪೪ ।।

ಇತೀತ್ಯುಕ್ತಪರಾಮರ್ಶೋ ಹ್ಯತಿದೇಶಾರ್ಥ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಇತೋಽನ್ಯತ್ರಾತಿಮೋಕ್ಷಾ ಯೇ ತೇಽಪ್ಯೇವಮಿತಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೪೫ ।।

ಅಧಿದೈವಾತ್ಮನಾ ತೇಷಾಂ ದೃಷ್ಟಯಃ ಸಾಧನಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ಅತಿಮೋಕ್ಷಾಃ ಸ್ಯುಃ ಸರ್ವತ್ರ ಯಥೋಕ್ತಾದೇವ ಲಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೪೬ ।।

ಫಲವತ್ಕರ್ಮಣಾಂ ಕ್ವಾಪಿ ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಮಾನ್ಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಸಂಪತ್ತಿಮರ್ಹತಾಂ ಸಂಪದಲ್ಪೀಯಃಕರ್ಮಸೂಚ್ಯತೇ ।। ೪೭ ।।

ಯದಿ ವಾ ತತ್ಫಲಸ್ಯೈವ ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಮಾನ್ಯವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಸಂಪಾದನಂ ಭವೇತ್ಸಂಪದಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿಕರ್ಮಣಿ ।। ೪೮ ।।

ಸಂಪದಾ ಚೇತ್ಫಲಪ್ರಾಪ್ತಿರಶ್ವಮೇಧಾದಿಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ತ್ರಯಾಣಾಮಪಿ ವರ್ಣಾನಾಂ ತತ್ಪಾಠಃ ಫಲವಾನ್ಭವೇತ್ ।। ೪೯ ।।

ನಾತಿಭಾರೋಽಸ್ತಿ ನೋ ಬುದ್ಧೇಃ ಶಾಸ್ರಂ ಚೇತ್ತತ್ಪರಂ ಭವೇತ್ ।।
ವಿದುಷಾಂ ಶ್ರೇಯಸೇಽತೋಽಧ್ವಾ ನ ಕ್ವಚಿತ್ಪ್ರತಿಹನ್ಯತೇ ।। ೫೦ ।।

ತಿಸೃಭಿರಿತಿ ಸಂಖ್ಯಾರ್ಥಪ್ರಶ್ನನಿರ್ಣಯಮಬ್ರವೀತ್ ।।
ಪುರೋನುವಾಕ್ಯಾದ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ತು ಸಂಖ್ಯೇಯಾರ್ಥವಿನಿರ್ಣಯಮ್ ।। ೫೧ ।।

ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಸಂಖ್ಯಾಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಪ್ರಾಣಭೃಜ್ಜಭಃ ।।
ಸರ್ವಪ್ರಾಣಭೃತಾಂ ಯಸ್ಮಾತ್ರ್ರಿಷ್ವೇವೈತೇಷು ಸಂಭವಃ ।। ೫೨ ।।

ಉಜ್ಜ್ವಲತ್ವಾದಿಸಾಮಾನ್ಯಾದ್ದೇವಲೋಕಾದಿಸಂಪದಃ ।।
ಫಲಸಂಪದ ಏವೈತಾ ನಾತ್ರ ಕರ್ಮ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೩ ।।

ದೀಪ್ತಿರ್ನಾದೋಽಧಃಶಯನಮಾಜ್ಯಮಾಂಸಪಯೋಂಭಸಾಮ್ ।।
ದೇವಲೋಕಾದಿಸಂಪತ್ಸ್ಯಾದ್ದೀಪ್ತಿಮತ್ತ್ವಾದಿಸಂಭವಾತ್ ।। ೫೪ ।।

ವೃತ್ತ್ಯಾನಂತ್ಯಾನ್ಮನೋಽನಂತಂ ಶಬ್ದಾದೀನಾಮನಂತತಃ ।।
ವಿಶ್ವೇದೇವಾನ್ಮನೋವೃತ್ತೀಃ ಸಂಪಾದ್ಯಾಽಽನಂತ್ಯಸಾಮ್ಯತಃ ।। ೫೫ ।।

ಅನಂತಮೇವ ತೇನಾಸೌ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇನ ವಿಂದತಿ ।।
ಲೋಕಂ ಯಥೋಕ್ತದೃಷ್ಟಿಃ ಸನ್ಯಜಮಾನಃ ಫಲಂ ಸ್ವಯಮ್ ।। ೫೩ ।।

ತಿಸ್ರಃ ಪುರೋನುವಾಕ್ಯಾದ್ಯಾ ಋಚಃ ಪೂರ್ವಮುದೀರಿತಾಃ ।।
ಯಾಸ್ತಾ ಏವಾತ್ರ ವಿಜ್ಞೇಯಾಃ ಸ್ತೋತ್ರಿಯಾ ಅಪಿ ನಾಪರಾಃ ।। ೫೭ ।।

ಗೀತಯಸ್ತ್ವಧಿಯಜ್ಞಂ ತಾ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಕಾಸ್ತು ತಾ ಇತಿ ।।
ಪ್ರಾಣಾಪಾನವ್ಯಾನರೂಪಾ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ತಾಃ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೫೮ ।।

ಜಯೋ ಭೂರಾದಿಲೋಕಾನಾಂ ಸಂಖ್ಯಾದಿತ್ವಾದಿಸಾಮ್ಯತಃ ।।
ಅಶ್ವಲೋಽಪ್ಯುಪರೇಮೇಽಥ ಸ್ವೋಕ್ತಪ್ರಶ್ನವಿನಿರ್ಣಯಾತ್ ।। ೫೯ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಮಶ್ವಲಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮ್ ॥

ಮೃತ್ಯೋರ್ಮುಕ್ತ್ಯತಿಮುಕ್ತೀ ದ್ವೇ ಪೂರ್ವಸ್ಮಿನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಗತೇ ।।
ಮೃತ್ಯುರೂಪಾವಧೃತಯೇ ಪರಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ಕಿಂಲಕ್ಷಣೇನ ಗ್ರಸ್ತೋಽಯಂ ಮೃತ್ಯುನೇತಿ ಪ್ರಚೋದಿತೇ ।।
ಗ್ರಹಾತಿಗ್ರಹರೂಪೇಣ ಗ್ರಸ್ತೋಽಯಮಿತಿ ಕಥ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ಅಧಿಭೂತಾಧಿಯಜ್ಞಾದಿಪರಿಚ್ಛೇದಫಲಾತ್ಮಕಃ ।।
ಮೋಹಾಸಂಗಾಸ್ಪದೋ ಮೃತ್ಯುರ್ಗ್ರಹಾತಿಗ್ರಹಲಕ್ಷಣಃ ।। ೩ ।।

ಇತೋ ಮುಕ್ತಸ್ಯ ರೂಪಾಣಿ ತ್ವಗ್ನ್ಯಾದೀನಿ ಪುರಾಽಬ್ರವಮ್ ।।
ಉದ್ಗೀಥಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಪೂರ್ವಮಶ್ವಲಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ತಥಾ ।। ೪ ।।

ಫಲಂ ಚ ಜ್ಞಾನಯುಕ್ತಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಮೇತದಿಷ್ಯತೇ ।।
ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದ್ಯನ್ವಯಾತ್ತಸ್ಮಾದನಿತ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ಘಟಾದಿವತ್ ।। ೫ ।।

ಅತೋ ಯಥೋಕ್ತಾದೇತಸ್ಮಾತ್ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಲಕ್ಷಣಾತ್ ।।
ಸಂಸಾರದ್ಬಂಧನಾನ್ಮೋಕ್ಷಃ ಕರ್ತವ್ಯೋ ಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ।। ೬ ।।

ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಫಲಂ ದಿವ್ಯಂ ಯದಿ ನಾಮ ಪುರೋದಿತಮ್ ।।
ಗ್ರಹಾತಿಗ್ರಹಬಂಧೇನ ತಥಾಽಪಿ ಸಿತಮೇವ ತತ್ ।। ೭ ।।

ವಾಙ್ಭನಃಪ್ರಾಣರೂಪಾಣಾಂ ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮನ್ಯಪಿ ಸಂಭವಾತ್ ।।
ಗ್ರಹಾತಿಗ್ರಹರೂಪಾಣಾಂ ನಾತೋ ಮುಕ್ತಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।। ೮ ।।

ವಾಗಾದಯೋ ಗ್ರಹಾ ಜ್ಞಾತಾಶ್ಚತುಷ್ಟ್ವಂ ಚಾವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಅತಿಮೋಕ್ಷಾತಿದೇಶೋಕ್ತೇಸ್ತದ್ವಿಶೇಷೋಽಥ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೯ ।।

ಗ್ರಹಾ ಘ್ರಾಣಾದಯೋ ಜ್ಞೇಯಾ ಗಂಧಾದ್ಯಾಸ್ತದತಿಗ್ರಹಾಃ ।।
ಗ್ರಹೈರ್ಗಂಧಾದಯೋ ಗ್ರಸ್ತಾ ಗ್ರಹಾಶ್ಚಾಽಽತ್ಮಾ ಚ ಗೋಚರೈಃ ।। ೧೦ ।।

ಅಪಾನೇನಾಽಽಹೃತೋ ಗಂಧೋ ಘ್ರಾಣಸ್ಯೈತಿ ವಶಂ ಯಥಾ ।।
ಚಕ್ಷುರಾದಿಗ್ರಹಾಸ್ತದ್ವತ್ಪ್ರಾಣಾದಿಸಚಿವೈರಿಹ ।। ೧೧ ।।

ಗಂಧಾದಿವಿಷಯಾ ಧೀಸ್ಥಾಃ ಕರ್ಮಸಂಬೋಧಿತಾ ಯತಃ ।।
ಪ್ರಯುಂಜತೇ ಹಿ ಘ್ರಾಣಾದೀಂಸ್ತತಸ್ತೇ ಸ್ಯುರತಿಗ್ರಹಾಃ ।। ೧೨ ।।

ಯೋಽಯಂ ಮೃತ್ಯುರಿಹ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ಮೃತ್ಯುಸ್ತಸ್ಯಾಪಿ ಚಾಪರಃ ।।
ಅಸ್ತಿ ನಾಸ್ತೀತಿ ವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯ ಯಥಾತಥಮ್ ।। ೧೩ ।।

ಅಸ್ತಿ ಚೇದನವಸ್ಥಾ ಸ್ಯಾದನಿರ್ಮೋಕ್ಷೋ ನ ಚೇದ್ಭವೇತ್ ।।
ಇತಿ ಪ್ರತಿವಚಃ ಕಷ್ಟಂ ಮತ್ವೈನಂ ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛತ ।। ೧೪ ।।

ನ ಕಶ್ಚಿನ್ನಿಯತೋ ಭಾವೋ ಮೃತ್ಯುರಿತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।।
ವಿನಾಶಕೋ ಯತೋ ಮೃತ್ಯುರ್ವಿನಾಶ್ಯಾನ್ಪ್ರತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೫ ।।

ಮೃತ್ಯೋರಪಿ ಸತೋ ಮೃತ್ಯುರಸ್ತ್ಯೇವೇತಿ ಮಯೋಚ್ಯತೇ ।।
ನ ಚಾನವಸ್ಥೇಹಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಸರ್ವಮೃತ್ಯುತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೬ ।।

ಸರ್ವಾನ್ನಭಕ್ಷಣಾದಗ್ನಿರ್ಮೃತ್ಯುಸ್ತಾವದಸಾವಪಿ ।।
ಅಪಾಮನ್ನಂ ಭವಂದೃಷ್ಟೋ ಬಹ್ವೀನಾಂ ತನುವಿಗ್ರಹಃ ।। ೧೭ ।।

ಅಗ್ನಿರ್ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭೋ ವಾ ಹ್ಯಾಪಸ್ತತ್ಕಾರಣಂ ಮತಾಃ ।।
ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಮಾರಣಾನ್ಮೃತ್ಯುಃ ಕಾರಣಂ ಪ್ರಥಿತಂ ಭುವಿ ।। ೧೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಂ ಮೃತ್ಯುರಜ್ಞಾನರೂಪಿಣಃ ।।
ಸಂಸಾರಹೇತೋರ್ಮೃತ್ಯೋಃ ಸ್ಯಾನ್ನಾಪೀಹಾಸ್ತ್ಯನವಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೯ ।।

ನಿರುಣದ್ಧಿ ಯಥಾ ಜನ್ಮ ತನ್ನಾಶಮಪಿ ತತ್ತಥಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಂ ನಾನವಸ್ಥಾಽಪ್ಯತೋ ಭವೇತ್ ।। ೨೦ ।।

ಅನ್ಯೇಽತೋ ಮೃತ್ಯವೋ ಗೌಣಾಸ್ತೈರ್ಮೃತೌ ಸ್ಯಾತ್ಪುನರ್ಜನಿಃ ।।
ಪ್ರಾಕ್ತನಾನ್ಯಪಿ ಜನ್ಮಾನಿ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಂ ತು ಹಂತಿ ನಃ ।। ೨೧ ।।

ಯಥೋಕ್ತ ಏವ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನೇ ಯುಕ್ತೇಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಫಲಶ್ರುತಿಃ ।।
ನ ತು ನಿಃಶೇಷಸಂಸಾರವಿಧ್ವಂಸಿನ್ಯಾತ್ಮಬೋಧನೇ ।। ೨೨ ।।

ಸಮಸ್ತಮೃತ್ಯೋಸ್ತಮಸಃ ಸಮ್ಯಗಾತ್ಮಾವಬೋಧನಮ್ ।।
ಮೃತ್ಯುಸ್ತತ್ಫಲವಿಜ್ಞಪ್ತ್ಯೈ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।। ೨೩ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾತಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯೋ ಯದಾಽಯಂ ಮ್ರಿಯತೇ ಪುಮಾನ್ ।।
ಕಿಮುತ್ಕ್ರಾಮಂತ್ಯತಃ ಪ್ರಾಣಾ ಉತಾಹೋ ನೇತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।। ೨೪ ।।

ಉತ್ಕ್ರಾಂತೌ ಸ್ಯಾದನಿರ್ಮೋಕ್ಷೋ ಜನ್ಮಾರ್ಥಂ ಮರಣಂ ಯತಃ ।।
ಅಮೃತಿಶ್ಚಾಪ್ಯನುತ್ಕ್ರಾಂತೌ ಸತ್ಸು ಪ್ರಾಣೇಷು ಕಾ ಮೃತಿಃ ।। ೨೫ ।।

ದುಃಶಕೋತ್ತರಮಿತ್ಯೇವಂ ಪ್ರಶ್ನಂ ಮತ್ವಾಽನ್ವಪೃಚ್ಛತ ।।
ಆರ್ತಭಾಗೋ ಮುನಿರ್ವಿದ್ವಾನ್ಸ ಚ ನೇತಿ ತಮಬ್ರವೀತ್ ।। ೨೬ ।।

ಅಕರ್ತ್ರಾತ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನಾದ್ಧ್ವಸ್ತಾವಿದ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವತಃ ।।
ದೇಹಾಂತರಗ್ರಹಾಭಾವಾತ್ಪ್ರಾಣೋತ್ಕ್ರಾಂತೇರಸಂಭವಃ ।। ೨೭ ।।

ಯದೈವ ಸಮ್ಯಗ್ವಿಜ್ಞಾನಂ ಜಾತಮಸ್ಯಾಽಽಗಮೋಕ್ತಿತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾಃ ಸಹೇತವಃ ಸರ್ವೇ ತದೈವಾಸ್ತಾ ನಿರನ್ವಯಾಃ ।। ೨೮ ।।

ನಾನ್ವಯಂ ಸಹತೇ ಪ್ರತ್ಯಙ್ನ ಚಾಪಿ ವ್ಯತಿರೇಕತಾಮ್ ।।
ಕೌಟಸ್ಥ್ಯೈಕತ್ವಹೇತುಭ್ಯಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುನಃ ।। ೨೯ ।।

ಧ್ವಸ್ತಧ್ವಾಂತಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಾದತೋ ಹೇತುಫಲಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ದೃಶೌ ಸ್ಯಾತ್ಸಮವನಯಃ ಸರ್ಪಾದೀನಾಂ ಯಥಾ ಸ್ರಜಿ ।। ೩೦ ।।

ನ ಸ್ವಕಾರಣಸಂಸರ್ಗಸ್ತಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಾದಪಹ್ನುತೇಃ ।।
ನಿಷ್ಫಲಂ ಚ ಭವೇಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಯದಿ ಕಾರಣಸಂಗತಿಃ ।। ೩೧ ।।

ಉತ್ಕ್ರಾಮಂತಿ ನ ಚೇತ್ಪ್ರಾಣಾ ನಾಯಂ ತರ್ಹಿ ಮೃತೋ ಭವೇತ್ ।।
ದೇಹಸ್ಯೈವ ಮೃತೇರ್ನೈವಂ ಜೀವೋ ನ ಮ್ರಿಯತೇ ಸದಾ ।। ೩೨ ।।

ಜೀವಾಪೇತಮಿತಿ ಹ್ಯುಕ್ತೇರ್ಜನ್ಮಾದೇಶ್ಚ ನಿಷೇಧತಃ ।।
ಯತ್ಸಂಬಂಧಾದಚಿತ್ಕೋಽಪಿ ಜೀವತೀತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೩೩ ।।

ದೇಹಸ್ತಸ್ಯ ಕಥಂ ಮೃತ್ಯುರ್ಜೀವಸ್ಯೇಹೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಯತೋಽತೋ ದೇಹಮರಣಂ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾದುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೩೪ ।।

ಪ್ರಾಣಾ ಏವ ವಿಲೀಯಂತೇ ಕಿಂವಾಽನ್ಯದಪಿ ಕೃತ್ಸ್ನತಃ ।।
ಪ್ರಯೋಜಕಾದಿ ನಿಃಶೇಷಂ ಮ್ರಿಯಮಾಣಾದ್ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।। ೩೫ ।।

ಪ್ರಾಣಮಾತ್ರವಿನಾಶೇ ಸ್ಯಾದ್ಭೂಯೋ ಜನ್ಮ ಪ್ರಯೋಜಕಾತ್ ।।
ಸಪ್ರಯೋಜಕತನ್ನಾಶೇ ಮುಕ್ತಿರಸ್ಯೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೩೬ ।।

ಕಿಮೇನಂ ನ ಜಹಾತೀತಿ ಪೃಷ್ಟೋ ನಾಮೇತ್ಯಥಾಬ್ರವೀತ್ ।।
ನ ಕಿಂಚಿನ್ನ ಜಹಾತೀತಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧೇರಿದಮುಚ್ಯತೇ ।। ೩೭ ।।

ನಾಮಮಾತ್ರಾವಶೇಷಂ ತದಿತ್ಯುಕ್ತೌ ಗಮ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ನ ಕಿಂಚಿದವಶಿಷ್ಟಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಯದ್ವತ್ತಥೇಹ ತತ್ ।। ೩೮ ।।

ಶಬ್ದಾರ್ಥಶ್ಚಾಽಽಕೃತಿರ್ಯಸ್ಮಾನ್ನಾತೋ ನಾಮ ವಿನಶ್ಯತಿ ।।
ಆನಂತ್ಯಂ ನಿತ್ಯತೈವಾಸ್ಯ ನಾಮ್ನೋ ನ ವ್ಯಕ್ತಿಭೂರಿತಾ ।। ೩೯ ।।

ಮೃತ್ಯೋಃ ಪ್ರಯೋಜಕಂ ಯತ್ಸ್ಯಾದ್ಗ್ರಹಾತಿಗ್ರಹರೂಪಿಣಃ ।।
ತತ್ಸ್ವರೂಪಾವಧೃತಯೇ ಪ್ರಾರಬ್ಧೈಷೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೪೦ ।।

ವೈಶ್ವಾನರವರಾದತ್ರ ಕೇಚಿದಾಹುರ್ಮಹಾಧಿಯಃ ।।
ದೇಹದ್ವಯವಿಮೋಕೇಽಪಿ ನೈವ ಮುಕ್ತಃ ಪುಮಾನಿತಿ ।। ೪೧ ।।

ನಾಮಮಾತ್ರಾವಶೇಷೋಽಸಾವಂತರಾಲೇಽವತಿಷ್ಠತೇ ।।
ಪರಾತ್ಮನಃ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋಽವಿದ್ಯಯೋಷರರೂಪಯಾ ।। ೪೨ ।।

ಉಚ್ಛಿನ್ನಕಾಮಕರ್ಮಾಽಸೌ ಕೃತ್ಸ್ನತತ್ಫಲಭೋಗತಃ ।।
ಉಚ್ಛಿನ್ನಾಶೇಷಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸ್ತತ್ಕಾರಣಪರಿಕ್ಷಯಾತ್ ।। ೪೩ ।।

ಅದ್ವೈತದರ್ಶನೇನಾಸ್ಯ ದ್ವೈತದೃಷ್ಟ್ಯಪನುತ್ತಯೇ ।।
ಪರ ಆರಭ್ಯತೇ ಗ್ರಂಥೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾವಬುದ್ಧಯೇ ।। ೪೪ ।।

ಅತ್ರ ಯತ್ಪ್ರತಿವಕ್ತವ್ಯಂ ತದುಕ್ತಮಸಕೃತ್ಪುರಾ ।।
ಜಿಹ್ರೇಮ್ಯತ್ರ ಪುನರ್ವಕ್ತುಂ ಪುನರುಕ್ತಗಿರಾ ಭೃಶಮ್ ।। ೪೫ ।।

ಭಾಷ್ಯೋಪಾತ್ತಮತೋ ಬ್ರೂಮೋ ನಾನುಪಾತ್ತಂ ಕಥಂಚನ ।।
ಪಿಷ್ಟಪೇಷಣವತ್ಸರ್ವಂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷೋಕ್ತಿದೂಷಣಮ್ ।। ೪೬ ।।

ದ್ವೈತದೃಷ್ಟ್ಯೈವ ನಿಃಶೇಷದ್ವೈತಕಾರ್ಯಪರಿಕ್ಷಯಾತ್ ।।
ನ ಭೂತಮಾತ್ರೋಪಾದಾನೇ ಬೀಜಮಸ್ತಿ ಮನಾಗಪಿ ।। ೪೭ ।।

ಪುಮರ್ಥಾವಸಿತೇಃ ಶಾಸ್ರಂ ಕೃತಾರ್ಥಂ ವಿನಿವರ್ತತೇ ।।
ಅದ್ವೈತದರ್ಶನೇನಾತೋ ನಾಸ್ತಿ ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರಯೋಜನಮ್ ।। ೪೮ ।।

ಅದ್ವೈತದರ್ಶನಾರ್ಥಾಯ ಶಾಸ್ರಾರಂಭೋಽತ ಏವ ಚ ।।
ನೈವೋಪಪದ್ಯತೇ ಕೃತ್ಸ್ನಪುರುಷಾರ್ಥಾವಸಾನತಃ ।। ೪೯ ।।

ಉಪಪನ್ನಸ್ತದಾರಂಭೋ ಮಿಥಃಕಾರ್ಯಪೃಥಕ್ತ್ವತಃ ।।
ದ್ವೈತಾದ್ವೈತಾತ್ಮಸಂದೃಷ್ಟ್ಯೋರ್ದಂತೋಲೂಖಲಯೋರಿವ ।। ೫೦ ।।

ಆಸಂಗಕಾರ್ಯಮುಚ್ಛಿನ್ನಂ ದ್ವೈತದೃಷ್ಟ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಯತಃ ।।
ಆಸಂಗ ಏವ ಭೂತಾನಾಮುಪಾದಾನಮಿಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೫೧ ।।

ಸ ಏಷ ದ್ವೈತದೃಷ್ಟ್ಯಾಽತ್ರ ಕರ್ಮಪಕ್ಷೋ ನಿರಾಕೃತಃ ।।
ಕಾಮಶ್ಚ ವಾಸನಾಃ ಸರ್ವಾ ಮಾಹಾರಜನಪೂರ್ವಿಕಾಃ ।। ೫೨ ।।

ಸರ್ವಂ ಚೇದ್ವಿನಿವೃತ್ತಂ ಸ್ಯಾತ್ಕಿಮನ್ಯದವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ತತ್ಪರಿಚ್ಛೇದಿ ವಿಜ್ಞಾನಮವಿದ್ಯೈವಾವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೫೩ ।।

ಕರ್ಮಾಽಽರಂಭೇ ವಿಕರ್ತ್ರೇವ ಸ್ವಾಶ್ರಯಸ್ಯ ಸದೇಷ್ಯತೇ ।।
ಇಯತ್ತಾ ಕಾರಕಾವಸ್ಥಾ ಪರಿಚ್ಛಿಜ್ಜ್ಞಾನಮೇವ ತು ।। ೫೪ ।।

ಸೈಷಾಽವಿದ್ಯಾ ಪರಿಚ್ಛೇತ್ರೀ ಯಯಾಽಯಂ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಸಂಸಾರಿತ್ವಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮತ್ವಮಶ್ನುತೇ ।। ೫೫ ।।

ನಿವೃತ್ತೋ ದ್ವೈತವಿಷಯಾದ್ಯದ್ಯಪ್ಯೇಷ ತಥಾಽಪಿ ತು ।।
ಸಂಸಾರಾವಸ್ಥ ಏವಾಥಂ ದ್ವೈತತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಭೇದತಃ ।। ೫೬ ।।

ಯತೋಽನವಸಿತಂ ವಾಕ್ಯಂ ಪುಮರ್ಥಾನವಸಾನತಃ ।।
ಪ್ರವರ್ತತೇ ಪುರೇವಾತೋ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಪ್ಯಯಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೫೭ ।।

ಏಕವಾಕ್ಯತ್ವಮೇತಸ್ಮಾದ್ದೂೈತಾದ್ವೈತಾರ್ಥವಾಕ್ಯಯೋಃ ।।
ಮೋಹಾಧ್ವಸ್ತೇರ್ನ ಚಾಶೇಷಃ ಪುರುಷಾರ್ಥಃ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।। ೫೮ ।।

ಪರಿಚ್ಛೇದಂ ಹಿ ಯತ್ಕಾರ್ಯಂ ತದೇವ ವಿನಿವರ್ತತೇ ।।
ಧ್ವಾಂತೋಚ್ಛಿತ್ತೌ ವಿಕರ್ತುತ್ವಂ ಕರ್ಮಣಸ್ತ್ವನುವರ್ತತೇ ।। ೫೯ ।।

ಆಸಂಗಶ್ಚ ತಥೈವಾಽಽಸ್ತೇ ತೇ ಏತೇ ಸಂಗಕರ್ಮಣೀ ।।
ಅನಿವೃತ್ತೇ ಸತೀ ಭೂಯೋಽವಿದ್ಯಾಂ ಜನಯಿತುಂ ಕ್ಷಮೇ ।। ೬೦ ।।

ಅವಿನಿರ್ಭಾಗವೃತ್ತಿತ್ವಾತ್ಸರ್ವದೈವ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ನ ಚಾವಿಶುದ್ಧೇ ದ್ವೈತಾರ್ಥೇ ಶಕ್ಯಮದ್ವೈತಮೀಕ್ಷಿತುಮ್ ।। ೬೧ ।।

ಇತ್ಯಾದಿಪೂರ್ವಪಕ್ಷೋಕ್ತಿದೂಷಣೇಷ್ವಾಭಿಧಾಸ್ಯತೇ ।।
ಗ್ರಂಥಭೂಯಸ್ತ್ವಸಂತ್ರಾಸಾನ್ನೇಹ ಕೃತ್ಸ್ನೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।। ೬೨ ।।

ಭೂರಿ ದೂಷಣಮತ್ರೋಕ್ತಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಚ ಸ್ವಯಮೇವ ಚ ।।
ಪುರುಷೋ ವಾ ಇತಿ ಹ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ತಥಾಽಸ್ಮಾದಿತಿ ವಾಕ್ಯತಃ ।। ೬೩ ।।

ಕಾರಣಾದಕ್ಷರಾದನ್ನಂ ಪುರುಷೇಣೇಹ ಕರ್ಮಣಾ ।।
ಅವ್ಯಾಕೃತಾದಿಭಾವೇನ ವ್ರೀಹ್ಯಾದಿತ್ವಾಯ ಜನ್ಯತೇ ।। ೬೪ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಯದ್ಯೇತದ್ಯೇತೈವ ಹಿ ಕೇವಲಮ್ ।।
ನ ಜನ್ಯತೇಽತಃ ಕ್ಷೀಯೇತ ನ ತ್ವೇತನ್ನೇಹ ಜನ್ಯತೇ ।। ೬೫ ।।

ನಿತ್ಯಂ ಭುಂಕ್ತೇ ಯಥೈವಾನ್ನಮಾತ್ಮಾ ವಾಗ್ದೇಹಬುದ್ಧಿಭಿಃ ।।
ಅಕ್ಷೀಣೈಃ ಕರ್ಮಸಂತಾನೈಸ್ತಥೈವ ಜನಯತ್ಯಪಿ ।। ೬೬ ।।

ಭೂತಾನಿ ಕ್ಷೀಯಮಾಣಾನಿ ಕರ್ಮಣಾ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಪುರುಷೇಣೇಹ ಜನ್ಯಂತೇ ತಸ್ಮಾತ್ಸ ಪುರುಷೋಽಕ್ಷಿತಿಃ ।। ೬೭ ।।

ಪೂರ್ವಕರ್ಮೋಪಭೋಗೋ ಯಃ ಪುರುಷಾಣಾಂ ಶುಭಾಶುಭಃ ।।
ತಸ್ಮಾದಾಸಂಗವೈಶೇಷ್ಯಾದನ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ಪುನಃ ।। ೬೮ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಸಾಸಂಗಾಃ ಪ್ರಾಯೇಣ ಪ್ರಾಣಿನೋ ಯತಃ ।।
ಅತಃ ಕಾಮಾಶಯವಶಾತ್ಸೃಜ್ಯತೇಽನ್ನಂ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ ।। ೬೯ ।।

ಕ್ಷೀಯಂತೇಽನ್ಯಾಶ್ಚ ಭೋಗೇನ ಚೀಯಂತೇಽನ್ಯಾಶ್ಚ ಕರ್ಮಣಾ ।।
ಭೂತಮಾತ್ರಾಃ ಪ್ರದೀಪಸ್ಯ ಸಂತಾನೇನಾರ್ಚಿಷೋ ಯಥಾ ।। ೭೦ ।।

ಪರಸ್ಪರಾತ್ತೃಭೋಜ್ಯತ್ವಸಂಸ್ಕಾರೋಪನಿಬಂಧನಮ್ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಭಿರಾರಬ್ಧಂ ಬಂಭ್ರಮೀತ್ಯಖಿಲಂ ಜಗತ್ ।। ೭೧ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ಹಿ ಯಃ ಕಶ್ಚಿತ್ಕರ್ಮಣಾ ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ।।
ಸಾಧಿಯೂತಾಧಿದೈವಸ್ಯ ಜಗತಃ ಸರ್ಗಕಾರಣಮ್ ।। ೭೨ ।।

ಶ್ರುತ್ಯೈತತ್ಸ್ವಯಮೇವೋಕ್ತಂ ಕರ್ಮ ನ ಕ್ಷೀಯತೇ ಯಥಾ ।।
ದೈವವಾಗಾದಿಸಂಪತ್ತಿಸ್ತಥಾ ತ್ರ್ಯನ್ನಾತ್ಮದರ್ಶಿನಃ ।। ೭೩ ।।

ಇದಂ ತತ್ತದಿದಂ ಚೇತಿ ತ್ರಿಷು ಕಾಲೇಷು ನಿತ್ಯತಾಮ್ ।।
ಪ್ರಾಹಾಸ್ಯ ವಿದ್ಯಮಾನಸ್ಯ ವಿಕ್ರಿಯಾಮಾತ್ರಮೇವ ತು ।। ೭೪ ।।

ಯದ್ಯತ್ಕಾಮಯತೇ ಚಾಸ್ಮಾದವಿದ್ಯಾಕಾಮಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯವಸ್ಥಿತಸ್ಯಾಪಿ ತ್ವಕ್ಷಯತ್ವಂ ಶ್ರುತಿರ್ಜಗೌ ।। ೭೫ ।।

ಕೃತ್ಸ್ನಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಾ ಕ್ಷಯೋ ನಾತೋ ವಿದ್ಯತೇ ಕಾಮಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾಸಂಭವಾತ್ತಸ್ಮಾದಸಮೀಚೀನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೭೬ ।।

ವ್ಯಕ್ತತಾಯಾಃ ಕ್ಷಯೋ ಯಸ್ತು ಕಾರಣಾತ್ಮತಯಾ ಶ್ರುತಃ ।।
ತಾದೃಕ್ಕ್ಷಯಃ ಸುಷುಪ್ತೇಽಪಿ ನೈವಾಸ್ಮಾಭಿರ್ನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೭೭ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಪರಿಜ್ಞಾನಜನ್ಮೈವ ಧ್ವಂಸಹೇತುತಾಮ್ ।।
ದ್ವೈತಸ್ಯೈತಿ ಪುಮರ್ಥಶ್ಚ ನಾತೋಽನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।। ೭೮ ।।

ತಮೇತಮಿತಿ ಚ ತಥಾ ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ವಿನಿಯೋಗಃ ಪ್ರದರ್ಶಿತಃ ।। ೭೯ ।।

ಭಿದ್ಯತೇ ಹೃದಯಗ್ರಂಥಿಶ್ಛಿದ್ಯಂತೇ ಸರ್ವಸಂಶಯಾಃ ।।
ಕ್ಷೀಯಂತೇ ಚಾಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ತಸ್ಮಿಂದೃಷ್ಟೇ ಪರಾವರೇ ।। ೮೦ ।।

ಭೋಗಕ್ಷಯೇಣ ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ನಿಷಿದ್ಧಾನಾಂ ಚ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಕ್ಷಯ ಆರಬ್ಧಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಜ್ಞಾನಿನೋಽಪಿ, ನ ಬೋಧತಃ ।। ೮೧ ।।

ಆಭವಾದರ್ಜಿತಾನಾಂ ತು ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಕ್ಷಯೋಽನಾರಬ್ಧಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಪ್ರಸೂತಿತಃ ।। ೮೨ ।।

ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತೌ ಕ್ಷಯೇ ಮಾನಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ವಿದ್ಯತೇ ಯಥಾ ।।
ಕೃತ್ಸ್ರಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಾ ಕ್ಷಯೇ ಮಾನಂ ನ ತಥಾ ಕಿಂಚಿದಿಷ್ಯತೇ ।। ೮೩ ।।

ಪರಿಚ್ಛೇತ್ರೀ ನ ಚಾವಿದ್ಯಾ ತಮೋರೂಪಾ ಹಿ ಸಾ ಯತಃ ।।
ಆಚ್ಛಾದಿಕಾಽತಃ ಸಾ ಯುಕ್ತಾ ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತರೂಪಿಣಃ ।। ೮೪ ।।

ನ ಚಾಪಿ ಮಿಥ್ಯಾವಿಜ್ಞಾನಂ ಪರಿಚ್ಛೇದಕಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಪರಿಚ್ಛಿನತ್ತಿ ಕಿಂ ವ್ಯೋಮ ನೀಲಜ್ಞಾನಂ ಮನಾಗಪಿ ।। ೮೫ ।।

ಸತೋ ಹಿ ವ್ಯಂಜಕಂ ಮಾನಂ, ನ ತು ತತ್ಕುಂಭಕಾರವತ್ ।।
ಮೇಯವಸ್ತ್ವನುರೋಧಿತ್ವಾತ್ಪರಿಚ್ಛೇದಕತಾ ಧಿಯಃ ।। ೮೬ ।।

ಯಥಾವಸ್ತ್ವನುರೋಧಿತ್ವಮಜ್ಞನಸ್ಯಾಪಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।।
ಮುಕ್ತೇ ಮೇಯೇ ಸದಾ ಮುಕ್ತಿರ್ಬಂಧೋ ವಾ ಸ್ಯಾದ್ವಿಪರ್ಯಯೇ ।। ೮೭ ।।

ನಾಽಽತ್ಮಾಽನಾನ್ಮೀಯಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಯಾದುಪಾದಾನಕಾರಣಮ್ ।।
ಅತಾದಾತ್ಮ್ಯಾನ್ನ ಹಿ ಘಟಂ ಜನಯಂತೀಹ ತಂತವಃ ।। ೮೮ ।।

ಪರಾತ್ಮನಃ ಸ್ವತೋಽವಿದ್ಯಾ ಬಹಿಷ್ಠೇ ಕಾಮಕರ್ಮಣೀ ।।
ಆಗತೇ ನತ್ವವಿದ್ಯಾಯಾ ಭವತೈವೈತದುಚ್ಯತೇ ।। ೮೯ ।।

ನ ಚಾಪ್ಯವಿದ್ಯಾಮಸತೀಂ ಶಕ್ನುತಃ ಕಾಮಕರ್ಮಣೀ ।।
ತದಕಾರಣತಃ ಕರ್ತುಂ ಮೃತ್ಸ್ನೇಭಾಶ್ವಾದಿಕಂ ಯಥಾ ।। ೯೦ ।।

ನ ಚಾತ್ಯಂತಾಸತೋ ಜನ್ಮ ಕುರ್ಯಾಲ್ಲೋಕೇಽಪು ಕಾರಣಮ್ ।।
ನರ್ತೇ ಧರಾಂ ಸುವೃಷ್ಟ್ಯಾಽಪಿ ಪದ್ಮಿನೀಸಂಭವೋಽಂಬರಾತ್ ।। ೯೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಚೇದವಿದ್ಯಾಯಾ ಜನ್ಮನಃ ಕಾರಣಂ ಮತಮ್ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ಸತಿ ಸಮುಚ್ಛಿತ್ತಿರವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ।। ೯೨ ।।

ಆತ್ಯಂತಿಕೀ ಸಮುಚ್ಛಿತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾಚ್ಚೇನ್ಮೋಹಸ್ಯ ಕಾರಣೇ ।।
ಸತ್ಯೇವ ನಶ್ವರಸ್ಯಾಸ್ಯ ಸ್ವತಃ ಕಿಂ ಸಾಧನೈರ್ವದ ।। ೯೩ ।।

ನ ಚೇತ್ತೇ ಶಕ್ನುತೋಽವಿದ್ಯಾಂ ರಕ್ಷಿತುಂ ಕಾಮಕರ್ಮಣೀ ।।
ವಿದ್ಯಮಾನಾಂ ವಿನಷ್ಟಾಂ ತು ಕರ್ತುಂ ತೇ ಶಕ್ನುತಃ ಕಥಮ್ ।। ೯೪ ।।

ಕಾಮಕರ್ಮಾದಿಹಾನೇಽಪಿ ಯದ್ಯವಿದ್ಯಾಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ನೇತೀತಿ ವಚಸೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ತಥಾ ಸತಿ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೯೫ ।।

ನೇತೀತಿ ಪ್ರಥಮಃ ಶಬ್ದೋ ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತನಿಷೇಧಕೃತ್ ।।
ದ್ವಿತೀಯೋ ನೇತಿ ಯಃ ಸೋಽಥ ಭಾವನಾಪ್ರತಿಷೇಧಕೃತ್ ।। ೯೬ ।।

ಭಾವನಾದಿವಿಶೇಷೇಷು ಯಚ್ಛಾಂತೇಷ್ವವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ನಿಷ್ಕಲಂ ತತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನೇತಿ ನೇತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೯೭ ।।

ಜ್ಞಾತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಯಥಾವಚ್ಚ ನ ಚಾಪಾಗಾತ್ತತಸ್ತಮಃ ।।
ಇತ್ಯೇತದವಿರುದ್ಧಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಸಾದಾಜ್ಜಾತವೇದಸಃ ।। ೯೮ ।।

ದ್ವೈತಾರ್ಥಸ್ಯ ವಿಶುದ್ಧಿಶ್ಚ ಕೀದೃಶ್ಯತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಾ ।।
ಅದ್ವೈತಾನಭಿಸಂಬಂಧೋ ನಾಶೋ ವಾ ಮಲಶುದ್ಧಿವತ್ ।। ೯೯ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತಸಂದೃಷ್ಟೌ ನಾದ್ವೈತಾದ್ವೈೂತತಾ ಪೃಥಕ್ ।। ೧೦೦ ।।
ತಯೋರೈಕಾತ್ಮ್ಯತೋ ಯುಕ್ತಾ ನಾಪಿ ತನ್ನಾಶ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ನಷ್ಟೇ ದ್ವೈತೇಽಖಿಲೇ ನ ಸ್ಯಾತ್ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತದರ್ಶನಮ್ ।। ೧೦೧ ।।

ಶೀತೋಷ್ಣಯೋರಿವ ಕಥಂ ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧಿನೋಃ ।।
ಏಕತ್ರ ಸಮವಾಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತಧರ್ಮಯೋಃ ।। ೧೦೨ ।।

ಅಪೂರ್ವಾದಿಷು ಜೀವತ್ಸು ಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯೇಷು ಶಕ್ಯತೇ ।।
ನೇಶ್ವರೇಣಾಪಿ ನಿರ್ವಕ್ತುಂ ಸಮಾಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೧೦೩ ।।

ನ ಚ ಕುಂಭಾದಿವದೃಷ್ಟಿರಾತ್ಮನೋಽವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಅನಾತ್ಮತ್ವಪ್ರಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ರಷ್ಟೃದೃಶ್ಯಪ್ರಭೇದತಃ ।। ೧೦೪ ।।

ನೋ ಚೇತ್ಸಮಸ್ತದೃಷ್ಟ್ಯೌವ ವ್ಯಸ್ತದೃಷ್ಟಿಃ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।।
ಆತ್ಮನೀತಿ ಶ್ರುತೇರ್ವಾಕ್ಯಪ್ರಮಾಣಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೫ ।।

ಯೇನಾಶ್ರುತಂ ಶ್ರುತಮಿತಿ ಕಸ್ಮಿನ್ನ್ವಿತಿ ತಥಾ ವಚಃ ।।
ಇತ್ಯಾದಿ ಸುವಿರುದ್ಧಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚಾಪೀಹಾಪರಾ ಮಿತಿಃ ।। ೧೦೬ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತಸಂದೃಷ್ಟೌ ನ ಕಿಂಚಿದಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ಪೂರ್ಣಾಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುತ್ವಾದ್ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿದೃಷ್ಟಿವತ್ ।। ೧೦೭ ।।

ಅಣೂನ್ಪ್ರತ್ಯೇಕಶಃ ಸರ್ವಾನ್ಸ ಗೃಹ್ಣೀಯಾದಯತ್ನತಃ ।।
ದ್ವೈತಭೇದಾನಿಮಾನ್ಸರ್ವಾನೇಕೈಕಸ್ಯ ನ ವೇತ್ತಿ ಯಃ ।। ೧೦೮ ।।

ಸರ್ವೇಷ್ವಪಿ ಚ ದೃಷ್ಟೇಷು ದ್ವೇತಭೇದೇಷು ಕೇನಚಿತ್ ।।
ಆನಂತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಚಾಸ್ಯ ದುರ್ಘಟಾ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೧೦೯ ।।

ದ್ರವ್ಯದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯಂತೇ ಧರ್ಮಾ ನೀಲಾದಯೋ ಯಥಾ ।।
ಆತ್ಮದೃಷ್ಟ್ಯಾ ತಥೇಕ್ಷ್ಯಂತೇ ನಾನಾತ್ಮಾನೋ ವಿರೋಧತಃ ।। ೧೧೦ ।।

ತಥಾಚೇಹಾಽಽಗಮವಚಃ ಪರಾಂಚೀತಿ ವಿರುದ್ಧತಾಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮಾರ್ಥಸಂದೃಷ್ಟ್ಯೋಃ ಸ್ಫುಟಂ ನಃ ಪ್ರತ್ಯಪೀಪದತ್ ।। ೧೧೧ ।।

ಆತ್ಮಾ ವಾ ಅರ ಇತ್ಯುಕ್ತೌ ನೈವಾನಾತ್ಮೇಕ್ಷಣೇ ವಿಧಿಃ ।।
ಅನೂದ್ಯೈವ ಯಥಾಪ್ರಾಪ್ತಮಾತ್ಮದೃಷ್ಟಿರ್ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೧೨ ।।

ಯತ್ರ ಯತ್ರ ವಿಧಿರ್ದೃಷ್ಟಸ್ತತ್ರ ತತ್ರಾಽಽತ್ಮಕರ್ಮಕಃ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಾನಾತ್ಮಾನುವಾದೇನ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿರ್ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೧೩ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಬಂಧವಿಜ್ಞಾನಂ ನಾನ್ಯತಃ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ತದನ್ಯೇಷು ಪದಾರ್ಥೇಷು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೧೧೪ ।।

ಸರ್ವಮಾನಾತಿವರ್ತ್ಯಾತ್ಮಪ್ರತಿಪತ್ತೌ ತತಃ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ನಿಮಿತ್ತತ್ವೇನ ಸನ್ಮಾನಂ ಸುಷುಪ್ತೋತ್ಥಾಪಕೋಕ್ತಿವತ್ ।। ೧೧೫ ।।

ಮಂತ್ರಾಮ್ನಾಯೋಽಪ್ಯುಪನ್ಯಸ್ತೋ ಯಥೇಹ ನ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ತಥೋದರ್ಕೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಃ ಸರ್ವಂ ಭದ್ರಂ ತತೋಽಸ್ತ್ವಿದಮ್ ।। ೧೧೬ ।।

ಪರಾಪರತ್ವಭೇದೇನ ದ್ವೇ ವಿದ್ಯೇ ಸಮುದೀರಿತೇ ।।
ವಿದ್ಯಾವಿದ್ಯೇ ಇಹೋಚ್ಯೇತೇ ತಮೋವಸ್ತ್ವವಸಾನತಃ ।। ೧೧೭ ।।

ತಪೋ ವಿದ್ಯಾ ಚ ವಿಪ್ರಸ್ಯ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಕರಂ ಪರಮ್ ।।
ತಪಸಾ ಕಲ್ಮಷಂ ಹಂತಿ ವಿದ್ಯಯಾಽಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।। ೧೧೮ ।।

ಧ್ವಸ್ತಾಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಸಂಭೇದಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹೈಕಮಾತ್ರಭಾಕ್ ।।
ದ್ರಷ್ಟವ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿವಿಧೌ ಪ್ರವರ್ತೇತ ಜಡಃ ಕಥಮ್ ।। ೧೧೯ ।।

ಇತ್ಯಾದಿ ಪೂರ್ವಮೇವೋಕ್ತಂ ದೂಷಣಂ ದೂಷಿತಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ಆತ್ಮಾನಮೇವೇತ್ಯತ್ರೈವ ನ ಭೂಯೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೨೦ ।।

ಸುವಿಸ್ಪಷ್ಟಾರ್ಥತೋ ಭಾಷ್ಯಂ ಟೀಕಾಂ ನೈವ ವ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ಭಾಷ್ಯಾಕ್ಷರೈರೇವ ಶೇಷೋಽರ್ಥೋಽತ್ರ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೧೨೧ ।।

ಗ್ರಹಾತಿಗ್ರಹರೂಪಂ ತತ್ಪ್ರಯುಕ್ತಂ ಕೇನ ಬಂಧನಮ್ ।।
ಪ್ರಯೋಜಕಾವಧೃತಯೇ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೇತ್ಯುವಾಚ ಹ ।। ೧೨೨ ।।

ಕರ್ಮಾಶ್ರಯತ್ವತೋ ಲಿಂಗಾದವಿದ್ವಾನಿಹ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಕೃತಾಯಾ ವಿಭಕ್ತೇಶ್ಚ ವಿಭಕ್ತ್ಯಂತರಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೨೩ ।।

ಯತ್ರಾಸ್ಯಾವಿದುಷಃ ಪುಂಸೋ ಮೃತಸ್ಯಾಽಽಯುಷ್ಪರಿಕ್ಷಯಾತ್ ।।
ಸ್ವಯೋನಿಂ ವಾಕ್ಸಮಪ್ಯೇತಿ ವಾತಂ ಪ್ರಾಣೋಽನುಗಚ್ಛತಿ ।। ೧೨೪ ।।

ಅಗ್ನ್ಯಾದಿದೇವತಾಂಶಾ ಯೇ ಭೋಗಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮಣಾಽರ್ಜಿತಾಃ ।।
ವಾಗಾದಿಶಬ್ದೈರುಚ್ಯಂತೇ ತ ಏವಾತ್ರ ನ ಪೌರುಷಾಃ ।। ೧೨೫ ।।

ಪುಂಸಃ ಕರ್ಮಕ್ಷಯೇ ಸ್ವಾಂಶಾನ್ಸಂಹರಂತಿ ಯಥಾಯಥಮ್ ।।
ಅಗ್ನ್ಯಾದಿದೇವತಾಃ ಸೋಽಯಮುಪಸಂಹಾರ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೧೨೬ ।।

ಪುಂಸೋ ದೇಹಗ್ರಹೇ ಭೂಯೋ ದೇಹಸ್ಥಾನೇಷು ದೇವತಾಃ ।।
ಅಂಶಂ ನಿದಧತಿ ಸ್ವಂ ಸ್ವಂ ಕರ್ಮಭೋಗಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೨೭ ।।

ಹೃದ್ಯಾಕಾಶ ಇಹಾಽಽಮೇತಿ ಸ್ಯಾದಾಕಾಶಾಪ್ಯಯತ್ವತಃ ।।
ಪ್ರಶ್ನಸ್ಯ ವಿಷಯತ್ವೇನ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೋಪಯೋಗತಃ ।। ೧೨೮ ।।

ಅಧಿಷ್ಠಾತೃವಿಯುಕ್ತಾನಿ ನ್ಯಸ್ತದಾತ್ರೋಪಮಾನಿ ಹಿ ।।
ವಾಗಾದಿಕರಣಾನೀತಿ ನಾಲಂ ಪುಂಭೋಗಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೨೯ ।।

ವಿದೇಹದೇವತಃ ಕಾಯಂ ಭವತ್ಯೇಷ ಪುಮಾನಿತಿ ।।
ಆಶ್ರಯಂ ಕೇತಿ ಪುಂಸೋಽಸಾವಪ್ರಾಕ್ಷೀನ್ಮುನಿಸತ್ತಮಮ್ ।। ೧೩೦ ।।

ಕಿಂ ಕಾರಣಾತ್ಮತಾಮೇತಿ ಕಿಂವಾ ಕೇನಚಿದಾತ್ಮನಾ ।।
ಅವತಿಷ್ಠತ ಏವಾಯಂ ಕಿವಾ ಕರ್ಮೈವ ಸಂಶ್ರಿತಃ ।। ೧೩೧ ।।

ಗುಣಾನ್ವಾ ಯದಿ ವೇಶಾನಂ ಕಾಲಂ ವಾ ದೈವಮೇವ ವಾ ।।
ಯದೃಚ್ಛಾಂ ಸಂತತಿಂ ಶೂನ್ಯಂ ವಿನಾಶಂ ವೇತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೩೨ ।।

ಪ್ರಶ್ನೇನ ಭಾವಿತಸ್ತುಷ್ಟಃ ಪಾಣಿಮಸ್ಯಾಗ್ರಹೀದೃಷಿಃ ।।
ಅನ್ಯಾಸಾಧಾರಣಂ ಪ್ರಶ್ನಮಪ್ರಾಕ್ಷೀದಿತಿ ವಿಸ್ಮಿತಃ ।। ೧೩೩ ।।

ಅಸಾಧಾರಣ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಾವಾಮೇವೇತ್ಯತೋಽವದತ್ ।।
ವಿದ್ಯಾಗುಪ್ತಿಶ್ಚ ಬಹುಶಃ ಶ್ರುತಾವಪಿ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೪ ।।

ಆವಯೋರೇವ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಯಥೇದಂ ಪ್ರಾಗಭೂದಿತಃ ।।
ಆವಾಮೇವ ತಥೈವೋರ್ಧ್ವಂ ವೇದಿಷ್ಯಾವೋ ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೧೩೫ ।।

ಸಜನೇ ಪ್ರಶ್ನ ಏತಸ್ಮಿನ್ಖ್ಯಾಪ್ಯಮಾನೇ ತ್ವಯೋದಿತೇ ।।
ನ ಸಿಧ್ಯೇದಾವಯೋರುಕ್ತಂ ಪ್ರಯೋಜನಮಿದಂ ಧ್ರುವಮ್ ।। ೧೩೬ ।।

ನ ತ್ವನ್ಯೋಕ್ತಿಪರಿತ್ರಾಸಾದ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಬ್ರವೀದಿದಮ್ ।।
ಜಲ್ಪೇ ವಾದ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯೋ ವಕ್ತಿ ಯತಸ್ತತಃ ।। ೧೩೭ ।।

ಪರಿಶಿಷ್ಟಾನಪಿ ಪ್ರಶ್ನಾನುತ್ಕ್ರಮ್ಯ ವ್ಯಾಕರೋದಸೌ ।।
ಸಜನಾದಿತಿ ನಾತಃ ಸ್ಯಾದನ್ಯೋಕ್ತಿಭಯಕಾರಣಮ್ ।। ೧೩೮ ।।

ಸಾಧ್ವೇತದಿತಿ ಸಂಭಾವ್ಯ ಸಜನಾದುತ್ಸಸರ್ಪತುಃ ।।
ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಾರ್ತಭಾಗೌ ತಾವುತ್ಕ್ರಮ್ಯ ಚ ಜಜಲ್ಪತುಃ ।। ೧೩೯ ।।

ಸಜನಾತ್ತಾವಥೋತ್ಕ್ರಮ್ಯ ಮಿಥಸ್ತತ್ರ ಯದೂಚತುಃ ।।
ತತ್ಸರ್ವಂ ಶ್ರುತಿರಾಚಖ್ಯಾವಸ್ಮತ್ಪ್ರಿಯಚಿಕೀರ್ಷಯಾ ।। ೧೪೦ ।।

ಕರ್ಮಾದಿಪರತಂತ್ರತ್ವಾತ್ಸ್ವಾಶ್ರಯೋ ನಾಯಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಸಂಸಾರಭೂಮಿವರ್ತಿತ್ವಾನ್ನ ಚಾಽಽತ್ಮಾ ಕಾರಣಾಶ್ರಯಃ ।। ೧೪೧ ।।

ಅಚಿತ್ಕತ್ವಾತ್ಪ್ರಧಾನಾದಿ ಪುಂಸೋ ನ ಸ್ಥಾನಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಕರ್ಮ ತತ್ಫಲಂ ವೇತ್ತಿ ನ ಚ ಕಸ್ಯೈತಿ ಸಂಗತಿಮ್ ।। ೧೪೨ ।।

ನ ಚೇಶ್ವರೇ ಸ್ಥಿತಿಸ್ತಸ್ಯ ಶಾಸ್ರಾನಾರಂಭಸಕ್ತಿತಃ ।।
ಕೃತನಾಶಾಕೃತಪ್ರಾಪ್ತೀ ಪ್ರಾಪ್ನುತೋ ನುಸ್ತಥಾ ಸತಿ ।। ೧೪೩ ।।

ದೈವಾಧಿಷ್ಠಿತ ಏವಾಯಂ ಕರ್ಮಕಾಲವಶಾನುಗಃ ।।
ಪ್ರವರ್ತತಾಂ ಚೇತ್ಪುರುಷೋ ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಜಡತ್ವಾದಿತಿ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೋ ದೋಷೋಽತ್ರಾಪಿ ಚ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೧೪೪ ।।

ಸದೇವತಾಕಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಂ ಸಮರ್ಥಮಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।। ೧೪೫ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಿರಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ವಾ ದೇವತೈಶ್ವರ್ಯತಃ ಸದಾ ।।
ನಿಯಮೇ ಹೇತ್ವಸದ್ಭಾವಾನ್ನ ಸ್ಯಾನ್ನೈಯಮಿಕೀ ಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೪೬ ।।

ನ ಚಾಪಿ ಕೇವಲಂ ಕರ್ಮ ಪುಂಸಃ ಸ್ಯಾದಾಶ್ರಯೋ ಯತಃ ।।
ಅಚೇತನತ್ವಾನಿತ್ಯತ್ವದೋಷದುಷ್ಟಂ ಪುರೋದಿತಮ್ ।। ೧೪೭ ।।

ಮಯಾಽಯಮನುಯಾತವ್ಯಃ ಕರ್ತಾ ಚಾಯಂ ಮಮಾಭವತ್ ।।
ಕಾಲಾದಿವಿಷಯಂ ಜ್ಞಾನಂ ಧ್ವಂಸಿನಃ ಕರ್ಮಣಃ ಕುತಃ ।। ೧೪೮ ।।

ಯತ ಏವಮತಃ ಸರ್ವೇ ಕಾಲದೈವೇಶ್ವರಾದಯಃ ।।
ಕರ್ಮಪ್ರಧಾನಾಃ ಪುಂಸಃ ಸ್ಯಾದಾಶ್ರಯೋಽಯಮನುತ್ತಮಃ ।। ೧೪೯ ।।

ಇಠೋ ಯದೃಚ್ಛಾ ನಿಯತಿಃ ಕಾರಣತ್ವೇನ ನಾಽಽಶ್ರಿತಾಃ ।।
ಸಂತತೌ ಚಾನವಸ್ಥಾನಾನ್ನಾಽಽಶ್ರಯತ್ವಂ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೧೫೦ ।।

ನ ಕರ್ಮ ಪೂರ್ವಸ್ಕಂಧೇಷು ನಷ್ಟನ್ವಾದುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ನ ಚೇಹ ಪರಿಣಾಮಃ ಸ್ಯಾದುತ್ತರಸ್ಕಂಧಸಂಗತೌ ।। ೧೫೧ ।।

ಅನಿಷ್ಠಿತಂ ನ ಕರ್ಮಾಪಿ ಫಲಾಯಾಲಂ ಭವೇತ್ಕಚಿತ್ ।।
ನ ಚೈಕತ್ರೈಕದಾ ಸ್ಥಾನಂ ವಿರೋಧಾಜ್ಜನ್ಮನಾಶಯೋಃ ।। ೧೫೨ ।।

ನ ಚ ಸ್ಕಂಧಾತಿರೇಕೇಣ ಸ್ಥಿರಃ ಕಶ್ಚಿದಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ಭೋಗಮೋಕ್ಷಾಭಿಸಂಬಂಧೀ ಯಂ ಪ್ರತ್ಯೇತತ್ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೧೫೩ ।।

ಅನಾರಂಭಶ್ಚ ಶೂನ್ಯೇಽಪಿ ಯಥಾಽಯಮುಪಲಭ್ಯತೇ ।।
ಮಿತೇಶ್ಚಾಸಂಭವಾಚ್ಛೂನ್ಯಂ ಸರ್ವಥಾ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೫೪ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಕರ್ಮೈವಾಸ್ಯ ಸಮಾಶ್ರಯಃ ।।
ಸಂಸಾರಭೂಮೌ ಪುಂಸಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಾಲಾದೇಸ್ತತ್ಪ್ರಧಾನತಃ ।। ೧೫೫ ।।

ಕರ್ಮಪ್ರಾಧಾನ್ಯಮೇವಾತಃ ಸ್ವಯಮೇವಾಬ್ರವೀಚ್ಛ್ರುತಿಃ ।।
ಕಾಲದೈವೇಶ್ವರಾದಿಭ್ಯಃ ಕಾಲಾದೇಸ್ತತ್ಪ್ರಯುಕ್ತಿತಃ ।। ೧೫೬ ।।

ಸತಿ ಕರ್ಮಣಿ ವೈಚಿತ್ರ್ಯಂ ಭೂತಾನಾಮುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಕರ್ಮಶಬ್ದೇನ ವಿದ್ಯಾ ಚ ಭಾವನಾ ಕರ್ಮ ಚೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೫೭ ।।

ದೇಹಾರಂಭೇ ನ ಶುದ್ಧಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಶಕ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ರ್ರಿತಯಮಪ್ಯೇತತ್ಕರ್ಮಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೫೮ ।।

ಕಾರಣಾನಾಂ ಯಥೋಕ್ತಾನಾಂ ಯಚ್ಚ ತೌ ಪ್ರಶಶಂಸತುಃ ।।
ಕರ್ಮೈವೋಕ್ತೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಪ್ರಶಶಂಸತುರಾದರಾತ್ ।। ೧೬೦ ।।

ಕಾರಣತ್ವಾವಿಶೇಷೇಽಪಿ ಕಿಂ ಪ್ರಧಾನಮಿತೀಕ್ಷಣೇ ।।
ಕರ್ಮಣಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಶಂಸೈವಂ ತತ್ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೋಪಪತ್ತಿತಃ ।। ೧೬೧ ।।

ವಶೀಕೃತ್ಯೇಶ್ವರಾದೀನಿ ಕಾರಣಾನಿ ಸ್ವತಂತ್ರವತ್ ।।
ಕರ್ಮ ಸಿಧ್ಯದ್ಯತೋ ದೃಷ್ಟಂ ಪ್ರಧಾನಂ ಕರ್ಮ ತೇನ ತತ್ ।। ೧೬೨ ।।

ಕ್ರಿಯಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗುಣೀಭೂತಂ ನೇಶ್ವರಾದ್ಯಪಿ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಕರ್ಮಾತಸ್ತೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಪ್ರಧಾನಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೬೩ ।।

ಯಸ್ಮಾದೇವತಃ ಪ್ರೇತೋ ದೇವತಾವಿರಹೇಽಪಿ ನಾ ।।
ದೇಹಾದಸ್ಮಾತ್ಪರಿಭ್ರಷ್ಟಃ ಕರ್ಮಪ್ರಾಧಾನ್ಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೬೪ ।।

ಪುಣ್ಯಃ ಪುಣ್ಯೇನ ಭವತಿ ಪಾಪಃ ಪಾಪೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।।
ಇತಿ ಶ್ರೌತಂ ವಚೋ ಜ್ಞೇಯಮಾಗಮೈಕಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೧೬೫ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಮಾರ್ತಭಾಗಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಸಂಸಾರಾನ್ಮುಚ್ಯಮಾನಾನಾಂ ತಥಾ ಸಂಸರತಾಮಿಹ ।।
ದೇಹಾದಿನಾಶೇ ತುಲ್ಯೇಽಪಿ ತತ್ರೈಕೇಷಾಂ ಪುನರ್ಭವಃ ।। ೧ ।।

ದೇಹಾದ್ಯಾತ್ಯಂತಿಕೀ ಹಾನಿರನ್ಯೇಷಾಂ ಯತ್ರ ಕಾರಣೇ ।।
ಸತಿ ಚಾಸತಿ ಚೈವಂ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಪ್ರಯೋಜಕಮೀರಿತಮ್ ।। ೨ ।।

ಗ್ರಹಾತಿಗ್ರಹರೂಪಸ್ಯ ಮೃತ್ಯೋಃ ಕರ್ಮೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಮ್ ।।
ಕೀಯತೀ ಕರ್ಮಣಸ್ತಸ್ಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಸಾಧಾರಣ್ಯವಿಶೇಷಾಭ್ಯಾಂ ಕರ್ಮಣಶ್ಚ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ವಿಶೇಷಾವಸ್ಥಾ ಪ್ರಾಗುಕ್ತಾ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ತ್ವಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೪ ।।

ಸಂಸಾರೇ ಕಿಯತೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿರಭಿವ್ಯಕ್ತಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಮವಿಶೇಷಾಭ್ಯಾಮಿತ್ಯೇತದ್ಭುಜ್ಯುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮೋಹಸ್ಯ ಕಾಯೇಯತ್ತೇಹ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಏತಸ್ಯಾಂ ಸಮ್ಯಗುಕ್ತಾಯಾಂ ನಾನುಕ್ತಮವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೬ ।।

ಭ್ರೂಣಹತ್ಯಾಶ್ವಮೇಧಾಭ್ಯಾಂ ನ ಪರಂ ಪಾಪಪುಣ್ಯಯೋಃ ।।
ಇತ್ಯೇವಂ ಧರ್ಮಕಾರಾಣಾಮಪಿ ವಾಕ್ಯಾನಿ ಕೋಟಿಶಃ ।। ೭ ।।

ಪಾಪಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಕಾರ್ಯಮನ್ಯತ್ರಾಪಿ ಮಿತಂ ಯತಃ ।।
ನೇಹಾತೋ ಭಣ್ಯತೇ ಭೂಯೋಽನರ್ಥತ್ವಾಚ್ಚಾಪ್ಯನಾದರಃ ।। ೮ ।।

ಸ್ವತಶ್ಚ ತಜ್ಜಿಹಾಸಾಯಾಃ ಸಿದ್ಧತ್ವಾನ್ನೇಹ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ।।
ಪರಮೋದಾರಫಲತಾ ತ್ವಶ್ವಮೇಧಾಖ್ಯಕರ್ಮಣಃ ।। ೯ ।।

ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾನಾಂ ಪುಣ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಹಿ ಸಾಧನಮ್ ।।
ಇತ್ಯಾಹುಃ ಶ್ರುತಯಃ ಸರ್ವಾಃ ಸ್ಮೃತಯಶ್ಚಾಪ್ಯನೇಕಶಃ ।। ೧೦ ।।

ಪುರುಷಾರ್ಥತ್ವಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಸ್ವರ್ಗಾದಿಪುರುಷಾರ್ಥವತ್ ।।
ಮುಣ್ಯಸಾಧನತಾಶಂಕಾ ಮುಕ್ತೇರಪಿ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ತದಾಶಂಕಾನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಾರಬ್ಧೈಷೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೧ ।।

ಜ್ಞಾನೋಪಬೃಂಹಿತಸ್ಯಾಪಿ ಕ್ರತುರಾಜಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ಸಂಸಾರವಿಷಯೈವಾಽಽಪ್ತಿರ್ಮಕ್ತೌ ಸಾ ನ ಮನಾಗಪಿ ।। ೧೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಮೋಹಃ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪವಾನ್ ।।
ಪ್ರಥತೇಽಪಾಸ್ತನಿಃಶೇಷಕ್ರಿಯಾಕಾರಕವಸ್ತುನಿ ।। ೧೩ ।।

ಅನಿರ್ಜ್ಞಾತಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯೈರ್ಯತ್ತು ಕೈಶ್ಚಿದಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಫಲಾಭಿಸಂಧಿರಹಿತಂ ವಿದ್ಯೇತಂ ಕರ್ಮ ಮುಕ್ತಯೇ ।। ೧೪ ।।

ಬಂಧಹೇತ್ವಪಿ ಮೋಕ್ಷಾಯ ವಿರುದ್ಧಫಲಕೃದ್ಯಥಾ ।।
ವಿಷದಧ್ಯಾದಿವದಿತಿ ತಥೋದಾಹೃತಿರುಚ್ಯತೇ ।। ೧೫ ।।

ಇತ್ಯುಕ್ತಪರಿಹಾರಾರ್ಥಂ ನೈತತ್ಸಮ್ಯಗಿತೀರ್ಯತೇ ।।
ಅನಾರಭ್ಯತ್ವವಚನಂ ತದ್ಧೇತುಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೧೬ ।।

ಆರಭ್ಯತ್ವಾಭ್ಯುಪಗಮೇ ಮುಕ್ತೇಸ್ತತ್ಸ್ಯಾದ್ಯಥೋದಿತಮ್ ।।
ಅನಾರಭ್ಯಾ ತ್ವಿಯಂ ಮುಕ್ತಿಸ್ತತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ।। ೧೭ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯುಕ್ತೇಃ ಪ್ರಾಗಪಿ ಜ್ಞಾನಜನ್ಮತಃ ।।
ಜಗದ್ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ನಾತೋ ಮುಕ್ತಿಃ ಕ್ರಿಯೋದ್ಭವಾ ।। ೧೮ ।।

ಯದಿ ವಸ್ತು ಸ್ವತೋ ಮುಕ್ತಂ ಪರತೋ ಬದ್ಧಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಮೋಕ್ಷಾಯ ಯತ್ನಃ ಫಲವಾಂಸ್ತದಾ ಸ್ಯಾನ್ನ ವಿಪರ್ಯಯೇ ।। ೧೯ ।।

ವಿದ್ಯಾಽಭಿವ್ಯಂಜಿಕೈವೇಯಂ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ಆರಂಭಕತ್ವಂ ಜಗತಿ ತಸ್ಯಾ ನೈವೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೨೦ ।।

ಅಜ್ಞಾನಮಾತ್ರವ್ಯವಧೌ ವಸ್ತುನಿ ವ್ಯಾಪೃತಿರ್ಮಿತೇಃ ।।
ಆರಭ್ಯೇಽರ್ಥೇಽಫಲಂ ಜ್ಞಾನಂ ವ್ಯಂಜಕತ್ವಾತ್ಪ್ರದೀಪವತ್ ।। ೨೧ ।।

ನ ಚಾವಿದ್ಯಾತಿರೇಕೇಣ ಮುಕ್ತೇರ್ಬಂಧೋಽನ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ನಿವೃತ್ತಿಃ ಕ್ರಿಯತೇ ಯಸ್ಯ ವಿದ್ಯೇತೇನೇಹ ಕರ್ಮಣಾ ।। ೨೨ ।।

ಅವಿದ್ಯಾನಾಶಮಾತ್ರಶ್ವ ಮೋಕ್ಷ ಆತ್ಮನ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಯತಸ್ತತೋಽತಿರೇಕೇಣ ಮೋಕ್ಷೋಽನಿತ್ಯೋ ಭವೇದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೨೩ ।।

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕೇಣ ನ ಚಾನ್ಯೇನಾಸ್ತಿ ನಿಹ್ನುತಿಃ ।।
ಪ್ರಯಙ್ಭೋಹಸ್ಯ ನಾತಃ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೨೪ ।।

ನಿರ್ಜ್ಞಾತವಿಷಯತ್ವಾಚ್ಚ ಕರ್ಮಶಕ್ತೇರ್ಜಗತ್ಯಪಿ ।।
ದೃಷ್ಟಂ ಹಿ ಕರ್ಮಣಃ ಕಾರ್ಯಮುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಚತುಷ್ಟಯಮ್ ।। ೨೫ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾಪ್ತಿವಿಕಾರಾ ಹಿ ಸಂಸ್ಕಾರಶ್ಚ ಕ್ರಿಯಾಫಲಮ್ ।।
ನಾತೋಽನ್ಯತ್ಕರ್ಮಣಃ ಕಾಂರ್ಯ ನಾತೋ ಮುಕ್ತೌ ತದಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೬ ।।

ನ ಚಾನ್ಯತಮ ಏತೇಷಾಂ ಮೋಕ್ಷೋ ಯುಕ್ತ್ಯೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಪ್ರಕಾರಾಣಾಮನಿತ್ಯತ್ವಸಮನ್ವಯಾತ್ ।। ೨೭ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರವ್ಯವಧಿರ್ಯತೋ ಮೋಕ್ಷೋಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ತದನ್ಯವ್ಯವಧಾನೇ ಹಿ ಪ್ರಮಾಣಂ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೨೮ ।।

ವಿನಾಶಿಫಲವತ್ತ್ವಂ ಚೇತ್ಕೇವಲಸ್ಯೈವ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ವಿದ್ಯೇತಸ್ಯ ತು ತಸ್ಯೈವ ಫಲಂ ಧ್ರೌವ್ಯಂ ಭವೇದಿತಿ ।। ೨೯ ।।

ಪೂರ್ವಶಕ್ತಿನಿರಾಸೇನ ಶಕ್ತ್ಯಂತರಸಮುದ್ಭವಃ ।। ೩೦ ।।
ವಸ್ತ್ವಂತರಸಮಾಯೋಗಾದ್ವಿಷಾದೇರ್ದೃಶ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾಸಂಭವಾನ್ಮೈವಂ ವೋಚೋ ಲೋಕಿಕವಸ್ತುವತ್ ।। ೩೧ ।।

ನಾಽಽಗಮಾದಪರಂ ಮಾನಂ ಮುಕ್ತಾವಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।।
ವಿಷದಧ್ಯಾದಿವತ್ತಸ್ಮಾನ್ನೈತತ್ಸೂಕ್ತಂ ಭವೇದ್ವಚಃ ।। ೩೨ ।।

ಉಕ್ತಕಾರ್ಯಾತಿರೇಕೇಣ ವಿಷದಧ್ಯಾದಿವನ್ಮಿತಿಃ ।।
ಕಾರ್ಯಾಂತರಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ಕರ್ಮಣೋಽಪಿ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೩೩ ।।

ಸಾಧ್ಯಾವೃತ್ತ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮೈವಾವಸ್ತುತಂತ್ರತಃ ।।
ಜ್ಞಾನಂ ಹಿ ವಸ್ತುತಂತ್ರಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ತು ತತ್ಕಾರಕಾಶ್ರಿತಮ್ ।। ೩೪ ।।

ಕರ್ಮೇತಂ ಕರ್ಮ ತೇನೇದೃಗ್ವಿದ್ಯೇತಂ ನ ಕಥಂಚನ ।।
ಕ್ರಿಯಾಸಮುಚ್ಚಯೋಽತೋಽಯಂ ನ ತು ವಿದ್ಯಾಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೩೫ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಬಂಧ ಆಗಮೈಕಪ್ರಮಾಣಕಃ ।।
ಮುಕ್ತೇಶ್ಚ ಸಾಧನತ್ವೇನ ಕರ್ಮ ನೈವ ಶ್ರುತಂ ಶ್ರುತೌ ।। ೩೬ ।।

ಅಜ್ಞಾನಹಾನಂ ನೋ ಮುಕ್ತಿಸ್ತಸ್ಯಾಃ ಕರ್ಮ ನ ಸಾಧನಮ್ ।।
ನ ಹಿ ಕರ್ಮ ತಮೋ ಹಂತಿ ತಮಸೀವೋತ್ಥಿತಂ ತಮಃ ।। ೩೭ ।।

ಅವಿದ್ಯೈಕೋದ್ಭವತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ಯದ್ಯಪಿ ಜ್ಞಾನಕರ್ಣಣೋಃ ।।
ಮೇಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಾನುರೋಧಿತ್ವಂ ತಥಾಽಪ್ಯತಿಶಯೋ ಧಿಯಃ ।। ೩೮ ।।

ನಾಽಽತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಮತಿಕ್ರಮ್ಯ ಕರ್ಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಾನುರೋಧಿ ಹಿ ।।
ತಮೋಮಾತ್ರಾಭಿಜನತೋ ನಾತೋಽವಿದ್ಯಾಂ ನಿಹಂತಿ ತತ್ ।। ೩೯ ।।

ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಾತ್ಮವಸ್ತ್ವೇಕಮಾತ್ರೋತ್ಥಾನತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಜ್ಞಾನಂ ಹಂತಿ ತಮೋಽಶೇಷಂ ನ ತು ಕರ್ಮ ತಮೋನ್ವಯಾತ್ ।। ೪೦ ।।

ಅಜ್ಞಾನಾದಿತ್ರಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾಭಾಸಂ ಯದ್ಯಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾನವಜ್ಜ್ಞಾನಸಂಭೂತೇರ್ನೈವ ಪ್ರಾಗಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।। ೪೧ ।।

ಕರ್ಮಾತಃ ಕಾರಣಂ ಮುಕ್ತೇರ್ನ ಕಥಂಚನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದವಿದ್ಯಾಪ್ರಧ್ವಸ್ತೌ ಪಾರಂಪರ್ಯಾತ್ತು ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೪೨ ।।

ಮುಕ್ತೌ ಚ ಕರ್ಮಸಾಧ್ಯಾಯಾಂ ಕಿಮೇಕೈಕಂ ವಿಮುಕ್ತಿದಮ್ ।।
ಕಿಂವಾ ಸಂಭೂಯ ಸರ್ವಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಘ್ನಂತಿ ಸಂಸೃತಿಮ್ ।। ೪೩ ।।

ಸಕೃದ್ಭೂಯಃಪ್ರಯೋಗಾದ್ವಾ ಯಾವಜ್ಜೀವಪ್ರಯೋಗತಃ ।।
ಏಕಾದಿದಕ್ಷಿಣಾಸ್ವೇವಂ ವಿಕ್ಲಪಸ್ತುಲ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೪೪ ।।

ಕಾಮ್ಯೈರ್ವಾ ಯದಿ ವಾ ನಿತ್ಯೈಃ ಸರ್ವೈರ್ವಾ ಮುಕ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ಶ್ರೌತೈರ್ವಾ ಯದಿ ವಾ ಸ್ಮಾರ್ತೈರ್ಯದಿ ವೋಭಯಕರ್ಮಭಿಃ ।। ೪೫ ।।

ತೇಷಾಂ ಚ ಜ್ಞಾನಸಂಯೋಗೇ ಪ್ರಧಾನಗುಣಭೇದತಃ ।।
ತ್ರಿಧಾ ವಿಕಲ್ಪೋ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ವಿಮುಕ್ತಿಫಲಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೪೬ ।।

ಏಕೈಕಂ ಮುಕ್ತಿಕೃಚ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾದ್ಯವವ್ರೀಹ್ಯಾದಿಹೋಮವತ್ ।।
ಏಕೇನೈವ ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾನ್ನಾನುತಿಷ್ಠೇತ್ತತೋಽಪರಮ್ ।। ೪೭ ।।

ಪ್ರಯೋಗೇ ದಕ್ಷಿಣಾಯಾಂ ಚ ಸಮಾನೋಽಯಂ ಪರಿಕ್ರಮಃ ।।
ಅಥ ಸಂಭೂಯ ಸರ್ವಣಿ ಮುಕ್ತಿಂ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವತೇ ।। ೪೮ ।।

ಐಕಕರ್ಮ್ಯಂ ಧ್ರುವಂ ಪ್ರಾಪತ್ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ದರ್ಶಾದಿವತ್ಫಲೈಕತ್ವಾತ್ತಚ್ಚಾನಿಷ್ಟಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೪೯ ।।

ಅನ್ಯದ್ಧಿ ಮುಕ್ತಿಫಲತಃ ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಫಲಮ್ ।।
ತೇಷಾಂ ಮುಕ್ತಿಫಲತ್ವಂ ತು ನ ಶ್ರುತೇರ್ನಾಪಿ ಚಾನ್ಯತಃ ।। ೫೦ ।।

ನ ಚ ಗೋದೋಹನನ್ಯಾಯಃ ಕಾಮ್ಯಕರ್ಮಸು ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ತೇಷಾಂ ಮುಕ್ತಿಫಲತ್ವೇ ಹಿ ನ ಮಾನಂ ವಿದ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೫೧ ।।

ಸರ್ವಂ ಚಾಪ್ಯಪ್ರಮಾಣಂ ಸ್ಯಾದ್ಯದುಕ್ತಂ ಭೇದಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಮುಕ್ತಿಂ ಸರ್ವಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಯದಿ ಸಂಭೂಯ ಕುರ್ವತೇ ।। ೫೨ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಬುದ್ಧಿರ್ನೋ ವಚನಾತ್ಪಾರಲೌಕಿಕೀ ।।
ನ ಚಾಶ್ರೌಷಂ ಶ್ರುತೇರ್ವಾಕ್ಯಾತ್ಕರ್ಮ ಮೋಕ್ಷಫಲಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೫೩ ।।

ನ ತತ್ರ ದಕ್ಷಿಣಾ ಯಂತಿ ವಿದ್ಯಯೈವ ತದಾಪ್ಯತೇ ।।
ವೇದಾಹಮಿತಿ ಮಂತ್ರಶ್ಚ ಜ್ಞಾನಾನ್ಮಾರ್ಗಾಂತರಾಪನುತ್ ।। ೫೪ ।।

ನ ಕರ್ಮಣಾ ಕನೀಯಸ್ತಾ ವೃದ್ಧಿರ್ವಾ ನಾಂತರಾತ್ಮನಃ ।।
ನಿತ್ಯೋಽಸ್ಯ ಮಹಿಮೇತ್ಯೇವಮುದರ್ಕೇಽಪಿ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೫ ।।

ಕ್ಷಯೀ ಕರ್ಮಾರ್ಜಿತೋ ಲೋಕೋ ನಿತ್ಯೋ ಜ್ಞಾನಜಿತಸ್ತು ಯಃ ।।
ಇತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಶ್ರುತೇರ್ವಾಕ್ಯಂ ಕಸ್ಮಾನ್ನಾಽಽದ್ರಿಯತೇ ತ್ವಯಾ ।। ೫೬ ।।

ಸಮುಚ್ಚಯಶ್ಚಾಪ್ಯಸಕೃತ್ಪುರೈವ ಸುನಿರಾಕೃತಃ ।।
ಭೂಯೋಽಪೀಹ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಃ ಪ್ರಸಂಗಾನ್ನಾತಿವಿಸ್ತರಾತ್ ।। ೫೭ ।।

ಸಂನಿಪತ್ಯ ನ ಚ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮಾಜ್ಞಾನಂ ನಿರಸ್ಯತಿ ।।
ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವತ್ವೋದೇಕಕಾಲಾನವಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೫೮ ।।

ಬಾಧ್ಯಬಾಧಕಭಾವಾಚ್ಚ ಪಂಚಾಸ್ಯೋರಣಯೋರಿವ ।।
ಏಕದೇಶಾನವಸ್ಥಾನಾನ್ನ ಸಮುಚ್ಚಯತಾ ತಯೋಃ ।। ೫೯ ।।

ಬಾಧ್ಯಬಾಧಕಭಾವೇನ ಕಾಮಮಸ್ತು ಸಮುಚ್ಚಿತಿಃ ।।
ಸ್ವಶಕ್ತ್ಯನಪಹಾರೇಣ ದಾಹ್ಯದಾಹಕಯೋರಿವ ।। ೬೦ ।।

ಅಯಥಾವಸ್ತ್ವವಿದ್ಯಾ ಸ್ಯಾದ್ವಿದ್ಯೈತಸ್ಯಾ ವಿರೋಧಿನೀ ।।
ಸಮುಚ್ಚಯಸ್ತಯೋರೇವಂ ರವಿಶಾರ್ವರಯೋರಿವಃ ।। ೬೧ ।।

ವಸ್ತ್ವಧೀನಾ ಭವೇದ್ವಿದ್ಯಾ ಕರ್ತ್ರಧೀನಾ ಕ್ರಿಯಾ ತಥಾ ।।
ಕರ್ತ್ರಾದಿ ಚಾಽಽತ್ಮಮೋಹೋತ್ಥಂ ಸ್ವತೋಽಕಾರಕತಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೬೨ ।।

ಬೃಹಸ್ಪತಿಸವೇ ಯದ್ವತ್ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯೋ ನ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣತ್ವಾನಹಂಮಾನೀ ವಿಪ್ರೋ ವಾ ಕ್ಷತ್ರ್ರಕರ್ಮಣಿ ।। ೬೩ ।।

ವಿದೇಹೋ ವೀತಸಂದೇಹೋ ನೇತಿ ನೇತ್ಯೇವ ಬೋಧಿತಃ ।।
ದೇಹಾದ್ಯನಾತ್ಮದೃಕ್ತದ್ವತ್ತಕ್ರಿಯಾಂ ವೀಕ್ಷತೇಽಪಿ ನ ।। ೬೪ ।।

ಮೃತ್ಸ್ನೇಭಕೇ ಯಥೇಭತ್ವಂ ಶಿಶುರಧ್ಯಸ್ಯ ವಲ್ಗತಿ ।।
ಅಧ್ಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಿ ದೇಹಾದೀನ್ಮೂಢಸ್ತದ್ವದ್ವಿಚೇಷ್ಟತೇ ।। ೬೫ ।।

ಸ್ಥಾಣುಂ ಚೋರಧಿಯಾಽಽಲಾಯ ಭೀತೋ ಯದ್ವತ್ಪಲಾಯತೇ ।।
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಭಿಸ್ತಥಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಭ್ರಾಂತೋಽಧ್ಯಾರೋಪ್ಯ ಚೇಷ್ಟತೇ ।। ೬೬ ।।

ಸ್ಥಾಣೋಃ ಸತತ್ತ್ವವಿಜ್ಞಾನಂ ಯಥಾ ನಾಂಗಂ ಪಲಾಯನೇ ।।
ಆತ್ಮನಸ್ತತ್ತ್ವವಿಜ್ಞಾನಂ ತದ್ವನ್ನಾಂಗಂ ಕ್ರಿಯಾವಿಧೌ ।। ೬೭ ।।

ಯದ್ಧಿ ಯಸ್ಯಾವಿರೋಧೇನ ಸ್ವಭಾವಮನುವರ್ತತೇ ।।
ತತ್ತಸ್ಯ ಗುಣಭೂತಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಪ್ರಧಾನಾದ್ಗುಣೋ ಯತಃ ।। ೬೮ ।।

ಅಜ್ಞಾನಮನಿರಾಕುರ್ವಜ್ಜ್ಞಾನಮೇವ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ವಿಪನ್ನಕಾರಕಗ್ರಾಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮ ನ ಢೌಕತೇ ।। ೬೯ ।।

ಹೇತುಸ್ವರೂಪಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಪ್ರಕಾಶತಮಸೋರಿವ ।।
ಮಿಥೋ ವಿರೋಧತೋ ನಾತಃ ಸಂಗತಿರ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।। ೭೦ ।।

ಸಕೃತ್ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಾ ಮೃದ್ರಾತಿ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪಭೃತ್ ।।
ಅಜ್ಞಾನಮಾಗಮಜ್ಞಾನಂ ಸಾಂಗತ್ಯಂ ನಾಸ್ತ್ಯತೋಽನಯೋಃ ।। ೭೧ ।।

ಸರ್ವಥಾ ನೈವ ಘಟತೇ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ವಿದ್ಯಯೈವ ತಮೋಹಾನಾದಕಾರ್ಯೇ ಕರ್ಮ ಕಿಂಫಲಮ್ ।। ೭೨ ।।

ನ ಮಾನಂ ಕಿಂಚಿದಪ್ಯಸ್ತಿ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸಮುಚ್ಚಿತೇಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕೈವಲ್ಯಸಂಸಿದ್ಧೌ ಜ್ಞಾನಾದೇವ ತಮೋಹತೇಃ ।। ೭೩ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಸಂಸಾರವಿನಿವೃತ್ತಯೇ ।।
ಕರ್ಮಣೋಽಪಿ ತಥಾ ಮಾನಂ ನ ಕಿಂಚಿದುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೭೪ ।।

ಅಸ್ತಿ ಮಾನಂ ಯತೋ ನಿತ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಸರ್ವತ್ರ ಚೋದ್ಯತೇ ।।
ನ ಚೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಮತ್ಕಿಂಚಿತ್ತತ್ರ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಫಲಂ ಶ್ರುತಮ್ ।। ೭೫ ।।

ವಿಶ್ವಜಿದ್ವನ್ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ತತ್ರ ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽಣ್ವಪಿ ।।
ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಫಲೋದ್ಭೂತೌ ಮುಕ್ತಿರಸ್ತು ತತಃ ಫಲಮ್ ।। ೭೬ ।।

ಪುರುಷಾರ್ಥೇಽಸತಿ ಫಲೇ ವಿಧಾನಂ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ನಿತ್ಯಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ತಸ್ಮಿನ್ಸತ್ಯೇವ ಘಟತೇ ಯತಃ ।। ೭೭ ।।

ದುಃಖಾತ್ಮಕೇಷು ನಿತ್ಯೇಷು ಸಮೀಕ್ಷಾಪೂರ್ವಕಾರಿಣಃ ।।
ಪುರುಷಾ ನ ಪ್ರವರ್ತೇರನ್ನ ಚೇತ್ತೇಭ್ಯಃ ಫಲಂ ಭವೇತ್ ।। ೭೮ ।।

ನೈವಂ ವಾಕ್ಯಾತ್ಫಲಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನ ಕಿಂಚಿದಪಿ ಲಭ್ಯತೇ ।।
ತತ್ಸಾಮರ್ಥ್ಯಶ್ರವಾಭಾವಾತ್ಫಲೇ ನಾತೋ ಮಿತಿಶ್ಚ ನಃ ।। ೭೯ ।।

ಪ್ರಮಾಣಬಲತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಮಪಿ ಭೂರಿ ನ ವಾರ್ಯತೇ ।।
ಅಣುಮಾತ್ರಂ ನ ತದ್ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ವಸ್ತು ಯನ್ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣಕಮ್ ।। ೮೦ ।।

ಪುಮಾಶಯವಶಾಚ್ಚೇಯಂ ಫಲಕ್ಲೃಪ್ತಿಸ್ತ್ವಯೋಚ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಂ ಸನ್ಮಾನಂ ಪ್ರಮೇಯಾರ್ಥಸಮರ್ಪಕಮ್ ।। ೮೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯವಾಯಾದ್ಯಭಾವಶ್ಚ ಫಲಂ ನಿತ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ಕ್ಲೃಪ್ತಂ ಸತ್ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ಕಸ್ಮಾದ್ವಿಮುಕ್ತಿರ್ನಿತ್ಯಕರ್ಮಣಃ ।। ೮೨ ।।

ತಾವತೈವ ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾದ್ವಿಧೇರ್ನಿತ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ವಿಮುಕ್ತಿಫಲಸಂಬಂಧೇ ನ ಮಾನಂ ವಿದ್ಯತೇ ತತಃ ।। ೮೩ ।।

ಅನ್ಯಥಾಽನುಪಪತ್ತ್ಯಾ ಚೇದ್ವಿಶ್ವಜಿದ್ವತ್ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।।
ಫಲಂ ಕಥಂ ನು ನ ಭವೇದ್ವಿಶ್ವಜಿನ್ನ್ಯಾಯ ಈರ್ಯತಾಮ್ ।। ೮೪ ।।

ಕಾಮ್ಯಾಗ್ನಿಹೋತ್ರವನ್ನಿತ್ಯಂ ಕಾಮ್ಯಂ ಚಾಪಿ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಫಲೇನಾಸ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ನಿಷ್ಕಾಮಂ ನಿತ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೮೫ ।।

ಮತಂ ಚೇನ್ನ ಫಲತ್ವೇನ ಮೋಕ್ಷೋ ನಿತ್ಯೋಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಹಾನಾಪ್ತೇರ್ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೮೬ ।।

ಆರಭ್ಯಮಾಣತಾ ಮುಕ್ತೇಃ ಪ್ರತ್ಯಜ್ಞಾಯಿ ತ್ವಯೈವ ಸಾ ।।
ವಿರುಧ್ಯತೇಽಫಲೋಕ್ತ್ಯೈವಮಾರಭ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ಯತಃ ಫಲಮ್ ।। ೮೭ ।।

ಮುಕ್ತೇಶ್ಚ ಕರ್ಮಕಾರ್ಯತ್ವೇ ವಿಶೇಷೋ ಭವತೋಚ್ಯತಾಮ್ ।।
ಸ್ವರ್ಗಾದಿಭ್ಯೋ ವಿನಾಶಾದೌ ಮೋಕ್ಷೇ ತೇಽನಿರ್ವೃತಿರ್ಯತಃ ।। ೮೮ ।।

ಅಥೋಪಚಾರತೋ ಮೋಕ್ಷಃ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಕರ್ಮಣಃ ।।
ಜ್ಞಾನಕಾರ್ಯವದಿತ್ಯೇವಂ ಮತಂ ಚೇನ್ನೈವಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೮೯ ।।

ಅಜ್ಞಾನಧ್ವಂಸಕಾರಿತ್ವಾನ್ಮೋಕ್ಷೋ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಉಪಚಾರಾತ್ಕಾರ್ಯಮಿತಿ ತದಸತ್ತ್ವಾನ್ನ ಕರ್ಮಣಃ ।। ೯೦ ।।

ವ್ಯವಧಾನಾಪನುಜ್ಜ್ಞಾನಂ ನ ಕರ್ಮಾಜ್ಞಾನಹಾನಿಕೃತ್ ।।
ಯತೋಽತೋ ನೋಪಚಾರೇಣ ಕರ್ಮಣೋ ಮುಕ್ತಿಕಾರ್ಯತಾ ।। ೯೧ ।।

ನ ಚಾಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕೇಣ ವ್ಯವಧಾನಾಂತರಂ ಮತಮ್ ।।
ವಿವರ್ತ್ಯತ್ವೇನ ಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಾ ಯನ್ನಿವರ್ತ್ಯತೇ ।। ೯೨ ।।

ವಿರೋಧ್ಯಂತರವಿಧ್ವಂಸೋ ದೃಷ್ಟೋ ಲೋಕೇ ವಿರೋಧಿನಾ ।।
ತಮಃಪ್ರಕಾಶವತ್ಕರ್ಮ ನಾಜ್ಞಾನೇನ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೯೩ ।।

ಮತಮಜ್ಞಾನಮೇವೈತತ್ಕರ್ಮ ನಾಶಯತೀತಿ ಚೇತ್ ।।
ನಾವಿರೋಧಾತ್ತಮೋ ಹಂತಿ ಕರ್ಮ ಕಿಂಚಿತ್ಕದಾಚನ ।। ೯೪ ।।

ಅಜ್ಞಾನಮನಭಿವ್ಯಕ್ತಿರ್ಬೋಧೋಽಭಿವ್ಯಕ್ತಿರಾತ್ಮನಃ ।।
ಬಾಧ್ಯಬಾಧಕಭಾವೋಽಯಂ ವಿರೋಧಾದ್ಧಟತೇ ತಯೋಃ ।। ೯೫ ।।

ವಿರುದ್ಧಧರ್ಮಕತ್ವಂ ತು ಮಿಥೋ ನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋಃ ।।
ಬಾಧ್ಯಬಾಧಕಭಾವೋಽಯಂ ನ ತಯೋರ್ಯುಜ್ಯತೇ ತತಃ ।। ೯೬ ।।

ಕರ್ಮಣೋಽದೃಷ್ಟಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಯದ್ಯಜ್ಞಾನಾಪನುನ್ಮತಮ್ ।।
ಜ್ಞಾನೇನಾಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಸ್ತೇಃ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾತ್ತದಸದ್ವಚಃ ।। ೯೭ ।।

ತುಷತಂಡುಲನಿರ್ಮೋಕೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇ ಹ್ಯವಘಾತಜೇ ।। ೯೮ ।।
ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾತ್ತದ್ವಿನಿಷ್ಪತ್ತಿರ್ನಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿಕರ್ಮಣಃ ।।
ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ತದ್ವದೇವೇಹ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣಾವಬೋಧತಃ ।। ೯೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಂಸೇ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಕರ್ಣಣಃ ।।
ನ ಯುಕ್ತೋಽಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಂಸೋ ಬಲಾತ್ಕಲ್ಪಯಿತುಂ ತ್ವಯಾ ।। ೧೦೦ ।।

ಕರ್ಮಭಿಶ್ಚಾವಿರುದ್ಧಂ ಯದ್ದೇವತಾದ್ರವ್ಯತತ್ತ್ವಗಮ್ ।।
ಸಮುಚ್ಚೀಯೇತ ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ನ ತು ಕರ್ಮವಿರೋಧಿ ಯತ್ ।। ೧೦೧ ।।

ಕಲ್ಪ್ಯೇ ಚಾದೃಷ್ಟಸಾಮರ್ಥ್ಯೇ ನಿತ್ಯಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ತ್ವಯಾ ।।
ವಿರುದ್ಧಂ ಕರ್ಮಭಿಃ ಕಿಂವಾ ಯದುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವರ್ಜಿತಮ್ ।। ೧೦೨ ।।

ನ ಜನ್ಯಂ ಜನಕಂ ವಸ್ತು ನ ದ್ರವ್ಯಗುಣಕರ್ಮಭಿಃ ।।
ಅನ್ಯತೇ ಯತ್ಫಲಂ ತಾದೃಕ್ಕಲ್ಪ್ಯತಾಂ ನಿತ್ಯಕರ್ಮಣಃ ।। ೧೦೩ ।।

ಕಿಂವೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಮತ್ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಯತ್ರ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ತಾದೃಕ್ಫಲಂ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಥಾ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ತಥಾಽಸ್ತ್ವಿಹ ।। ೧೦೪ ।।

ಅವಶ್ಯಂ ಚೇತ್ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಪುಸ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಪ್ರಯೋಜಕಮ್ ।।
ತದುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಮತ್ಸ್ವೇವ ಯುಕ್ತಂ ಕಲ್ಪಯಿತುಂ ಫಲಮ್ ।। ೧೦೫ ।।

ಅರ್ಥಾಪತ್ತೇಶ್ಚ ತತ್ರೈವ ಕ್ಷೀಣತ್ವಾನ್ಮೋಕ್ಷಕಲ್ಪನೇ ।।
ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ಯುಕ್ತಾ ಮುಕ್ತಿಕಲ್ಪನಾ ।। ೧೦೬ ।।

ನಿತ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಕಾರ್ಯಂ ಪಾರಿಶೇಷ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಯುಕ್ತಾ ಕಲ್ಪಯಿತುಂ ಮುಕ್ತಿರನ್ಯಸ್ಯಾಸಂಭವೋ ಯತಃ ।। ೧೦೭ ।।

ಮೋಕ್ಷಾತ್ಫಲಾಂತರೈರ್ಯೋಗಃ ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರುತತ್ವತಃ ।।
ನಿತ್ಯಕರ್ಮಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ಮುಕ್ತೇಃ ಸ್ಯಾತ್ಪಾರಿಶೇಷ್ಯತಃ ।। ೧೦೮ ।।

ಮೈವಂ ಕರ್ಮಫಲವ್ಯಕ್ತೇರಾನಂತ್ಯಾದುಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಪಾರಿಶೇಷ್ಯನಯದ್ವಾರಾ ಮುಕ್ತೇಃ ಕರ್ಮಫಲಾತ್ಮತಾ ।। ೧೦೯ ।।

ಪುಂಸ್ಕಾಮವಿಷಯಾಣಾಂ ತು ನೇಯತ್ತೇಹೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಕಾಮ್ಯಕರ್ಮಫಲಾನಾಂ ಹಿ ತಥಾ ತತ್ಸಾಧನಸ್ಯ ಚ ।। ೧೧೦ ।।

ದೇಶಕಾಲಾದ್ಯನಿಯಮಾತ್ಪುಮಿಚ್ಛಾನಾಮನಂತತಾ ।।
ತಥಾ ತತ್ಸಾಧನಾನಾಂ ಚ ಕಾಮ್ಯೇಷ್ಟರ್ಥಪ್ರಯುಕ್ತಿತಃ ।। ೧೧೧ ।।

ಪ್ರತಿಪ್ರಾಣಿ ಚ ವೈಚಿತ್ರ್ಯಾದ್ದೇಶಕಾಲಾದಿಹೇತುತಃ ।।
ಇಚ್ಛಾತತ್ಸಾಧನಾನಾಂ ಚ ಸ್ಯಾದಾನಂತ್ಯಂ ತಥಾ ಸತಿ ।। ೧೧೨ ।।

ಪಾರಿಶೇಷ್ಯನಯೋ ನ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಜ್ಞಸ್ಯಾಪ್ಯನಂತತಃ ।।
ನ ಚ ಕರ್ಮಫಲತ್ವೇನ ಪಾರಿಶೇಷ್ಯಂ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೧೩ ।।

ನಿತ್ಯಕರ್ಮಫಲತ್ವೇನ ಮುಕ್ತೇರಪಿ ಪರಿಗ್ರಹಾತ್ ।।
ನ ಪಾರಿಶೇಷ್ಯಸಂಸಿದ್ಧಿಸ್ತಥಾಽಪೀಹೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೧೪ ।।

ನಿತ್ಯಕರ್ಮಫಲತ್ವಂ ಚೇನ್ಮುಕ್ತೇರಪ್ಯಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಸಜಾತಿತ್ವಾತ್ಪಾರಿಶೇಷ್ಯನಯಃ ಕುತಃ ।। ೧೧೫ ।।

ಅರ್ಥಾಪತ್ತಿಕ್ಷಯೋಽತಃ ಸ್ಯಾದನ್ಯಥಾಽಪ್ಯುಪಪತ್ತಿತಃ ।।
ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದೇರನ್ಯತಮೋ ನ ಚ ಮೋಕ್ಷ ಇಹೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೧೬ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವಿರುದ್ಧಾತ್ವಾನ್ಮೋಕ್ಷರೂಪಸ್ಯ ನಿತ್ಯತಃ ।।
ನೋತ್ಪದ್ಯೋ ವಾ ವಿಕಾರ್ಯೋ ವಾ ವಿಕಾರಪ್ರತಿಷೇಧತಃ ।। ೧೧೭ ।।

ವ್ರೀಹಿಪಾತ್ರಾದಿವನ್ನಾಪಿ ಮೋಕ್ಷಃ ಸಂಸ್ಕಾರ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಅಸಾಧನತ್ವಾನ್ನಾಪ್ಯಾಪ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಸ್ವಭಾವತಃ ।। ೧೧೮ ।।

ನಿತ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಕರ್ಮಭ್ಯೋ ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಾಚ್ಚ ಕಾರಣಾತ್ ।।
ಕಾರಣಾನುವಿಧಾಯಿತ್ವಾತ್ಫಮಪ್ಯಸ್ತು ಚೇತಥಾ ।। ೧೧೯ ।।

ನೈವಂ ಕರ್ಮತ್ವಸಾರೂಪ್ಯಾತ್ಸಾಲಕ್ಷಣ್ಯಂ ಭವೇನ್ನ ಕಿಮ್ ।।
ಕಾಮ್ಯಕರ್ಮಫಲೈರ್ನಿತ್ಯಫಲಸ್ಯೇತ್ಯಭಿಧೀಯತಾಮ್ ।। ೧೨೦ ।।

ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಂ ನಿಮಿತ್ತಾಚ್ಚೇನ್ನ ನೈಮಿತ್ತಿಕತುಲ್ಯತಃ ।।
ಕ್ಷಾಮವತ್ಯಾದಿವನ್ನಿತ್ಯಂ ಕಸ್ಮಾನ್ನ ಸ್ಯಾತ್ಸಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೨೧ ।।

ನ ಹಿ ಲೌಕಿಕಚಕ್ಷುರ್ಭಿರ್ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಾತ್ಸಮರ್ಥ್ಯತೇ ।।
ಉಲೂಕಚಕ್ಷುಷೋಽರೂಪಾದ್ರಸಾದಿಗ್ರಹಣಂ ಕಚಿತ್ ।। ೧೨೨ ।।

ರಸಾದಿಗ್ರಹಣೇ ಶಕ್ತಿರ್ಲೋಕೇ ದೃಷ್ಟಾ ನ ಚಕ್ಷುಷಃ ।।
ಸಾಮರ್ಥ್ಯಸ್ಯಾಗ್ರಹಾತ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ವಿರುದ್ದಾ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।। ೧೨೩ ।।

ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಯಸ್ಯ ಯತ್ರೈವ ದೃಷ್ಟಂ ತತ್ರೈವ ತಸ್ಯ ತತ್ ।।
ಸುದೂರಮಪಿ ಗತ್ವೇಹ ಹ್ಯತಿಶೀತಿರಪೀಷ್ಯತೇ ।। ೧೨೪ ।।

ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಾಂತರಂ ನಿತ್ಯಂ ವಿಷದಧ್ಯಾದಿವದ್ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಯದಾರಭತ ಇತ್ಯುಕ್ತಂ ತಚ್ಚಾಪ್ಯಸ್ತು ಸ್ವಗೋಚರೇ ।। ೧೨೫ ।।

ಯದೇವ ವಿದ್ಯಯೇತ್ಯಾದಿ ಶ್ರುತೇರಪಿ ವಚಸ್ತಥಾ ।। ೧೨೬ ।।
ದೇವಯಾಜಿಸಕಾಶಾಚ್ಚ ವಿಶೇಷಶ್ಚಾಽಽತ್ಮಯಾಜಿನಃ ।।
ತದಾಹುರಿತಿ ವಿಸ್ಪಷ್ಟಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯತಃ ।। ೧೨೭ ।।

ಮನುನಾಽಪ್ಯಾತ್ಮಯಾಜೀತಿ ಯದುಕ್ತಂ ಪರದರ್ಶನೇ ।।
ತತ್ರಾಪಿ ಚ ಸಮಂ ಪಶ್ಯನ್ನಾತ್ಮಯಾಜೀ ಭವತ್ಯಮ್ ।।
ಸಮದೃಷ್ಟಿಪ್ರಶಂಸೈಷಾ ಯದಿ ವಾ ಭೂತಪೂರ್ವತಃ ।। ೧೨೮ ।।

ಆತ್ಮಸಂಸ್ಕೃತಯೇ ಕರ್ಮ ಯಃ ಕರೋತಿ ಯಥಾವಿಧಿ।।
ಆತ್ಮಯಾಜೀತಿ ಮನುನಾ ಸ ಏವೇಹಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೨೯ ।।

ಸುಸಂಸ್ಕೃತಧಿಯಃ ಪುಂಸೋ ಯಥೋಕ್ತೈಃ ಕರ್ಮಭಿಃ ಸಮಮ್ ।।
ಇಹ ವಾಽಮುತ್ರ ವಾ ಜ್ಞಾನಂ ಜಾಯತೇ ಮೋಕ್ಷಕೃದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೧೩೦ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಶ್ವಸೃಜೋವಾಕ್ಯಾದ್ದೇವಸಾರ್ಷ್ಟ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಭೂತಾಪೀತಿಂ ಮನುಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ದರ್ಶಯತ್ಯವಿನಶ್ವರೀಮ್ ।। ೧೩೧ ।।

ಅತ್ಯೇತೀತಿ ತು ಯೇ ಪಾಠಂ ಕುರ್ವತೇ ತೇಽವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತದೋಷದುಷ್ಟತ್ವಾನ್ನಾತ್ಯಯೋ ಬೋಧತೋಽನ್ಯತಃ ।। ೧೩೨ ।।

ಸ್ಪಷ್ಟಾರ್ಥಮುತ್ತರಂ ಭಾಷ್ಯಂ ನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮಪೇಕ್ಷತೇ ।।
ಯತೋಽತ ಉತ್ತರೋ ಗ್ರಂಥಃ ಸಮ್ಯಗವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧೩೩ ।।

ಪ್ರಯೋಜ್ಯಸ್ಯ ಹಿ ಬಂಧಸ್ಯ ಪ್ರಯೋಜಕಮಿಹೋದಿತಮ್ ।।
ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನೇಹ ಕರ್ಮೈವ ತದನ್ಯತ್ತೂಪಸರ್ಜನಮ್ ।। ೧೩೪ ।।

ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಾಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಂ ತಚ್ಚ ಕರ್ಮ ಸ್ವಭಾವತಃ ।। ೧೩೫ ।।
ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಸ್ಯ ಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾ ಪೂರ್ವಮೇವ ತು ।।
ಅಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ಭುಜ್ಯುಪ್ರಶ್ನೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೩೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಾದ್ಬಹಿರಂತಶ್ಚ ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿರೂಪಿಣಃ ।।
ವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ಹಿರಣ್ಯರಾರ್ಭಸ್ಯ ಬಂಧಜ್ಞಾನಾಯ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೩೭ ।।

ವೈಷಮ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಶ್ನಸ್ಯ ಚ್ರಾಸಜನ್ಮನೇ ।।
ಪ್ರತಿವಾದಿಧಿಯೋ ಯತ್ನಾದ್ಭುಜ್ಯುನಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾಚ್ಯತೇ ।। ೧೩೮ ।।

ಲೋಕಾನಾಮವಸಾನಾನಿ ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛಾಮ ತಂ ಯದಾ ।।
ಗಂಧರ್ವಂ ತತ್ರ ಕಾಲೇ ತಮಥಾಬ್ರೂಮ ಕ್ವ ತೇಽಭವನ್ ।। ೧೩೯ ।।

ಅಪ್ರಸಿದ್ಧಾಭಿಧಾನೋಕ್ತ್ಯಾ ವಾದಿವ್ಯಾಮೋಹಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಅಶ್ವಮೇಧಕೃತೋ ವಕ್ತಿ ಭುಜ್ಯುಃ ಪಾರಿಕ್ಷಿತಾ ಇತಿ ।। ೧೪೧ ।।

ಪಾರಿಕ್ಷಿತಾಃ ಕ ತೇಽಭೂವನ್ನಿತ್ಯುಕ್ತಿಸ್ರಿರಿಹೋದಿತಾ ।।
ತ್ರಿರುಕ್ತೇರುಪಯೋಗೋಽಯಂ ವಿಭಾಗೇನೋಪವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೧೪೧ ।।

ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಾ ಪ್ರಥಮೋಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತ್ಯರ್ಥಾ ತಥಾ ಪರಾ ।।
ತೃತೀಯ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಾರ್ಥಂ ತಿಸ್ರೋಽಪ್ಯುಕ್ತೀರಿತೀರಯೇತ್ ।। ೧೪೨ ।।

ಭಾನುಸ್ಯಂದನಗತ್ಯಾಽಧ್ವಾ ಮಿತೋ ಯಾವಾನಹರ್ನಿಶಮ್ ।।
ದ್ವಾತ್ರಿಂಶದ್ಗುಣಿತಸ್ತಾವಾನ್ವ್ಯಾಪ್ತೋ ಭಾನುಗಭಸ್ತಿಭಿಃ ।। ೧೪೩ ।।

ದ್ವಾತ್ರಿಂಶದ್ಭಿರಹೋರಾತ್ರೈರ್ಯಾವಂತಂ ದೇಶಮುದ್ವ್ರಜನ್ ।।
ಮಂಡಲೀ ಕುರುತೇ ಭಾನುಸ್ತಾವಾಁಲ್ಲೋಕರವೇರಿತಃ ।।
ಶರೀರಮೇತದ್ವೈರಾಜಂ ದೇವತಾಕರಣಂ ಮಹತ್ ।। ೧೪೪ ।।

ಇಯಾನೇವ ತು ದೇಶೋಽಯಂ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ಭೋಗಸಿದ್ಧಿಕೃತ್ ।।
ಅಗ್ನ್ಯಾದಿದೇವತಾನಾಂ ಚ ವ್ಯಾಪ್ತಿರೇತಾವತೀ ಮತಾ ।। ೧೪೫ ।।

ಲೋಕಾತ್ಪರಂ ನಿರಾಲೋಕಃ ಸರ್ವಪ್ರಾಣಿವಿವರ್ಜಿತಃ ।।
ಪರ್ಯೇತಿ ಲೋಕಂ ದ್ವಿಸ್ತಾವತ್ಪೃಥಿವೀ ಪೂರ್ವಮಾನತಃ ।। ೧೪೬ ।।

ಲೋಕಾಲೋಕಗಿರೇರ್ಭಾಗಃ ಸರ್ವಪ್ರಾಣಿವಿವರ್ಜಿತಃ ।।
ಸಮುದ್ರೋ ದ್ವಿಗುಣೋ ಭೂಮೇಃ ಪರಸ್ತಾದವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೧೪೭ ।।

ಯಂ ಘನೋದಮಿತಿ ಪ್ರಾಹುಃ ಪುರಾಣಜ್ಞಾ ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಸಂಪುಟಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪರೇಣಾಭ್ಯೇತಿ ಸರ್ವತಃ ।। ೧೪೮ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯನಂತರಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಮುದ್ರಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಶ್ರುತೌ ।।
ಅಂಡಾದ್ವಹಿಃ ಪುರಾಣೇ ತು ವಿರೋಧೇ ಸ್ಮೃತಿಬಾಧನಮ್ ।। ೧೪೯ ।।

ವ್ಯಾಖ್ಯೇಹ ಸಂಪ್ರವೃತ್ತೇಯಮಶ್ವಮೇಧಕೃಕತಾಂ ಪಥಃ ।।
ಸ ಚೈವಂ ಶಕ್ಯತೇ ವಕ್ತುಂ ಲೋಕಾಲೋಕಾದಿಮಾನತಃ ।। ೧೫೦ ।।

ಯಥೋಕ್ತಪರಿಮಾಣೇನ ಧ್ಯಾನಕರ್ಮವಿವಕ್ಷಯಾ ।।
ಲೋಕಾಲೋಕಾದಿಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಪರಿಮಾಣವಚಸ್ತತಃ ।। ೧೫೧ ।।

ಅಸ್ತಿ ತಾವದಯಂ ಲೋಕೋ ಯಥೋಕ್ತಪರಿಮಾಣವಾನ್ ।।
ಭಾನುಪ್ರಕಾಶಸಂವ್ಯಾಪ್ತೋ ವಿರಾಜೋ ವಿಸ್ತೃತಿಸ್ತ್ವಿಯಮ್ ।। ೧೫೨ ।।

ತತೋ ಲೋಕಾದ್ವಿನಿಷ್ಕ್ರಮ್ಯ ದ್ವಿಗುಣಾ ಪೃಥಿವೀ ಸ್ಥಿತಾ ।।
ಸಮಂತಾದ್ದೂಿಗುಣೋಽಬ್ಧಿಶ್ಚ ಸಂವೇಷ್ಟ್ಯ ಪೃಥಿವೀಂ ಸ್ಥಿತಃ ।। ೧೫೩ ।।

ತಂ ಸಮುದ್ರಂ ಸಮುತ್ತೀರ್ಯ ಯದನ್ಯತ್ಪರತಸ್ತತಃ ।।
ಗಂತವ್ಯಮುಪಮಾನೋಕ್ತಿಃ ಕ್ರಿಯತೇ ತಸ್ಯ ಸಾಂಪ್ರತಮ್ ।। ೧೫೪ ।।

ಕಪಾಲಸಂಧಿಗಂ ವ್ಯೋಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾತ್ಪರಿಮಾಣತಃ ।।
ಯಾವತೀತ್ಯುಪಮೋಕ್ತೇಹ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಽವಿಷ್ಕ್ರಿಯತೇಽನಯಾ ।। ೧೫೫ ।।

ತೇನ ಪಾರಿಕ್ಷಿತಾನ್ಖೇನ ಚಿತ್ಯಾತ್ಮತ್ವಮುಪಾಗತಾನ್ ।।
ಅಂತಃ ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯ ನಯತಿ ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿತಾಮಸುಃ ।। ೧೫೬ ।।

ಚಿತ್ಯಾತ್ಮಾಽತ್ರ ಸುಪರ್ಣಃ ಸ್ಯಾದಾದಿತ್ಯಾತ್ಮಾಽಥವೋಚ್ಯತೇ ।।
ಇಮಂ ದೇಶಂ ಯತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಾನಾದಿತ್ಯಾದ್ಯುಕ್ತವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೧೫೭ ।।

ಏವಂ ಪಾರಿಕ್ಷಿತಾನ್ಸರ್ವಾನಗ್ನಿರಿಂದ್ರೋ ವಿಯತ್ಪಥಾ ।।
ನಿರ್ಗಮಯ್ಯಾಂಡತಃ ಪ್ರಾದಾದ್ವಾಯವೇ ಸೂಕ್ಷ್ಮರೂಪಿಣೇ ।। ೧೫೮ ।।

ಅಶ್ವಮೇಧಮಖಾಪೂರ್ವಂ ದೇವತಾಽಗ್ನಿರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ವಾಯುವೇಷ್ಟನಮೇತಚ್ಚ ಯದಪೂರ್ವಮಿಹೋದಿತಮ್ ।। ೧೫೯ ।।

ವಾಯುರೇವ ತತೋಽಪೂರ್ವಮಭಿವ್ಯಕ್ತತನುರ್ಮತಃ ।।
ಅನಂತರಮಪೂರ್ವಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ನಿರ್ದಿಶ್ಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧೬೦ ।।

ಪಾರಿಕ್ಷಿತಾನಥಾಽಽದಾಯ ವಾಯುಃ ಸ್ವಾತ್ಮಸಮಾಶ್ರಯಾನ್ ।।
ಆಪಾದ್ಯ ಗಮಯಾಮಾಸ ತತ್ರ ಪ್ರಾಣೈಕರೂಪಿಣಃ ।। ೧೬೧ ।।

ಅಶ್ವಮೇಧಕೃತೋ ಯತ್ರ ಪೂರ್ವೇ ತಸ್ಥುರಿತೋ ಗತಾಃ ।।
ವಾಯ್ವಾತ್ಮಾ ಗಮಯಾಮಾಸ ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿತಾಪ್ತಯೇ ।। ೧೬೨ ।।

ಅಶ್ವಮೇಧಮಖಾಪೂರ್ವಫಲಪ್ರಕಥನೇನ ಯಾ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾ ಸೇಯಂ ಸಮಾಪ್ತಾಽನವಶೇಷತಃ ।। ೧೬೩ ।।

ಪ್ರಶ್ನಶೇಷಮಥೇದಾನೀಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಶ್ರುತಿರ್ಜಗೌ ।।
ಯದಿ ವಾ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಕ್ತಿರೇವಮೇವೇತಿ ಯದ್ವಚಃ ।। ೧೬೪ ।।

ತಸ್ಮಾದಿತ್ಯಾದಿಕಂ ವಾಕ್ಯಂ ಶ್ರುತೇರಿತಿ ಚ ನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।।
ವಾಯುಮೇವ ಸ ಗಂಧರ್ವಃ ಪ್ರಶಶಂಸಾತಿವಿಸ್ಮಿತಃ ।। ೧೬೫ ।।

ವಾಯುಂ ಮುಕತ್ವಾ ಬಹಿರ್ಯಸ್ಮಾನ್ನಾನ್ಯಸ್ಯಾ ವಿದ್ಯತೇಽಬಹಿಃ ।।
ದೇವತಾಯಾ ಗತಿಸ್ತಸ್ಮಾದ್ವಾಯುರ್ಜ್ಯಾಯಾನಿಹೈಕಲಃ ।। ೧೬೬ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ಜ್ಞೇಯೋ ವಾಯುರೇವ ನ ಚಾಪರಃ ।।
ವ್ಯಷ್ಟಿಃ ಸಮಷ್ಟಿರಿತ್ಯೇವಮಂಡಾದಂತರ್ಬಹಿಶ್ಚ ಸಃ ।। ೧೬೭ ।।

ವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ವಿಶೇಷರೂಪೇಣ ವ್ಯಷ್ಟಿರಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯೇನ ಸಮಷ್ಟಿಶ್ಚ ವಾಯುರೇವ ದ್ವಿಧಾ ಸ್ಥಿತಃ ।। ೧೬೮ ।।

ವಸ್ತು ಯಲ್ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ಕಿಂಚಿಜ್ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿಂಶ್ಚರಾಚರೇ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯೇನ ವಿಶೇಷೇಣ ವಾಯುರೇವ ತದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೬೯ ।।

ನ ಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷಾಭ್ಯಾಂ ವಾಯೋರನ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ಸಂಬಂಧೋ ವಾಯುರೇವೇತಿ ಸಾವಧಾರಣವಾಕ್ಯತಃ ।। ೧೭೦ ।।

ಅನ್ಯಯೋಗವ್ಯವಚ್ಛೇದೇ ಪ್ರಶಂಸೇಯಮಸೋರ್ಭವೇತ್ ।।
ನ ತ್ವಯೋಗವ್ಯವಚ್ಛೇದ ಉತ್ಕರ್ಷಸ್ತಾದೃಗಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೧ ।।

ಅಶ್ವಮೇಧಕ್ರತೋರೇಷ ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಮಹಿಮಾಽಽವಿಷ್ಕೃತಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ವಿದ್ಯಾಯುಕ್ತಸ್ಯ ಸಂಭ್ರಮಾತ್ ।। ೧೭೨ ।।

ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿರೂಪಂ ಯೋ ವಾಯುಮಾತ್ಮೇತಿ ಸಂಶ್ರಿತಃ ।।
ಸೋಽಪಹಂತಿ ಪುನರ್ಮೃತ್ಯುಂ ಮೃತ್ಯುಮಾತ್ಮಾನಮೇತ್ಯಸೌ ।। ೧೭೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಭುಜ್ಯುಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಾನವಬೋಧಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಮುಕ್ತಮಶೇಷತಃ ।।
ತನ್ಮೂಲಧ್ವಸ್ತಯೇಽಥೋರ್ಧ್ವಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ಪುಣ್ಯಾಪುಣ್ಯಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಸನ್ಗ್ರಹಾತಿಗ್ರಹಬಂಧನಃ ।।
ಆಬ್ರಹ್ಮಾಽಽಸ್ಥಾಣು ಚಾಜಸ್ರಂ ಯಃ ಸಂಸರತಿ ಮೂಢಧೀಃ ।। ೨ ।।

ಸೋಽಯಮುಕ್ತಸ್ತಥೋತ್ಕರ್ಷಃ ಪರಃ ಪುಣ್ಯಸ್ಯ ಚೋದಿತಃ ।।
ಮುಮುಕ್ಷುರಸ್ತಿ ನಾಸ್ತೀತಿ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿವೇದನಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಅಸ್ತಿತ್ವೇ ತಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧೇ ತನ್ಮುಕ್ತ್ಯೈ ಯತ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೪ ।।

ಭವಿಷ್ಯಲ್ಲೋಕಸಂಬಂಧೀ ಯೇಷಾಮಾಗಮತೋ ಮತಃ ।।
ನ ತಾನ್ಪ್ರತಿ ಸಮಾರಂಭಃ ಸಿದ್ಧ ಏವ ಹಿ ತಾನ್ಪ್ರತಿ ।। ೫ ।।

ಕರ್ತ್ರಾತ್ಮನಃ ಪುರಾ ಸಿದ್ಧೇರ್ಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ಕರ್ತ್ರಾದೇರಿಹ ಸಾಕ್ಷ್ಯಾತ್ಮಾ ದೃಷ್ಟೇರ್ದ್ರಷ್ಟೋಚ್ಯತೇಽಧುನಾ ।। ೬ ।।

ವಿಷಯೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾ ಯೋಗ್ಯಃ ಕ ಇತಿ ಚಿಂತ್ಯತೇ ।।
ವಿಷಯೇಽವಧೃತೇ ಯಸ್ಮಾದುಪದೇಶೋಽರ್ಥವಾನ್ಭವೇತ್ ।। ೭ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ವೋಪದೇಶಃ ಸ್ಯಾದಥವಾಽಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಭವೇತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಸ್ಯ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಯಾದನರ್ಥಕಃ ।। ೮ ।।

ಉಪದೇಶಶತೇನಾಪಿ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ನ ಕಥಂಚನ ।।
ಸ್ವತೋಽಬ್ರಹ್ಮತ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ನಾತೋಽಬ್ರಹ್ಮಣ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೯ ।।

ಸರ್ವಸ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾನ್ನ ಚಾಬ್ರಹ್ಮೇಹ ಲಭ್ಯತೇ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೇಶ್ವರಸಂಭೇದಶಂಕಾನುತ್ತ್ಯರ್ಥಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ಯದಿತ್ಯನೇನ ನಿರ್ದೇಶೋ ವಿಶೇಷ್ಯಸ್ಯ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರವಿಜ್ಞಾನಾದ್ವಿಶೇಷಸ್ಯಾಪ್ರತೀತಿತಃ ।। ೧೧ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಕಂ ಸರ್ವಂ ತದ್ವಿಶೇಷಣಮುಚ್ಯತೇ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟಾರ್ಥಾವಬೋಧಿತ್ವಾನ್ನೀಲರಕ್ತೋತ್ಪಲಾದಿವತ್ ।। ೧೨ ।।

ಯದಿತ್ಯಾದಿಪದಾನಾಂ ಚ ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯತಃ ।।
ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತ್ವಂ ಶ್ರುತ್ಯೈವೇಹಾವಸೀಯತೇ ।। ೧೩ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಭಿಧಾನೇನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೋಽರ್ಥೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಮನಸೋಽಗ್ರಹಣಂ ತಸ್ಯ ನ ದೃಷ್ಟೇರಿತಿ ವಾರಣಾತ್ ।। ೧೪ ।।

ಯದಿ ವಾ ದ್ರಷ್ಟರಿ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ ವಿಶೇಷಣಾತ್ ।।
ತತ್ಪ್ರಸಂಗನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮಪರೋಕ್ಷಾದಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೧೫ ।।

ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾರ್ಥಪ್ರಾಪ್ತಾವಾದ್ಯವಿಶೇಷಣಾತ್ ।।
ಲೋಕವತ್ತನ್ನಿಷೇಧಾರ್ಥಮಪರೋಕ್ಷಾದಿತೀರ್ಯತೇ ।। ೧೬ ।।

ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾರ್ಥಸಂಭೇದವಿಷಯಸ್ಯ ಹಿ ।।
ನಿಷೇಧಾಯಾಪರೋಕ್ಷಾದ್ಗೀರಭಿನ್ನಾರ್ಥಗ್ರಹಾಯ ತು ।। ೧೭ ।।

ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾರ್ಥಸಂಭೇದಸ್ಯ ನಿಷೇಧತಃ ।।
ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರಂ ಸ್ವಪ್ತಃ ಸಿದ್ಧಂ ವಿಶೇಷಣಫಲಂ ಭವೇತ್ ।। ೧೮ ।।

ಏऴಂ ಸದೇಕರೂಪಂ ಚ ಯದಿ ನಾಮೋಕ್ತಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ನಿರ್ದ್ವಯಂ ಸದ್ವಯಂ ವೇತಿ ನೋಕ್ತಹೇತೋಸ್ತದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೯ ।।

ಯತೋಽತೋಽದ್ವಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯೇತದ್ವಿಶೇಷ್ಯತೇ ।।
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ವಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೦ ।।

ಅಪುಮರ್ಥಮಿದಂ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ನ ಚೇದಾತ್ಮೈವ ತದ್ಭವೇತ್ ।।
ಯತೋಽತ ಆತ್ಮರೂಪಾರ್ಥಮಾತ್ಮೇತ್ಯೇವಂ ವಿಶೇಷ್ಯತೇ ।। ೨೧ ।।

ಸಜಾತೀಯಾಸಜಾತೀಯದ್ವಿತೀಯಾರ್ಥಾನಭಿಪ್ಲುತಮ್ ।।
ಸಾಂಖ್ಯರಾದ್ಧಾಂತಪುಂವತ್ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಂ ನಾನಾತ್ವದರ್ಶನಾತ್ ।। ೨೨ ।।

ಯತೋಽತಸ್ತನ್ನಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಸರ್ವಾಂತರ ಇತಿರಣಮ್ ।।
ಸರ್ವೇಷಾಮಾಂತರೋ ಯೋಽರ್ಥೋ ನಾನಾ ಸ ಕಥಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೩ ।।

ಸ್ರಗ್ವತ್ಸರ್ಪಾದಿಕ್ಲೃಪ್ತಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕರೂಪತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತೂಪರೋಧೇನ ನಾನಾರ್ಥೋ ನಾವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪಾವಬೋಧಸ್ಯ ಭಾವಾಭಾವಾತ್ಮವಸ್ತುಷು ।।
ಸರ್ವತ್ರಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾದಾತ್ಮಾ ಸರ್ವಾಂತರೋ ಭವೇತ್ ।। ೨೫ ।।

ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾದಪರೋಕ್ಷಾದ್ಭ್ಯಾಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವೇಹ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಾಂತರಗೃಹೀತ್ಯಾ ಚ ಪ್ರತ್ಯಗರ್ಥಸ್ಯ ಸಂಗತಿಃ ।। ೨೬ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯವ್ಯವಹಿತಮಗೌಣಮಪರೋಕ್ಷತಃ ।।
ಇತಿ ದ್ವಯಂ ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೀರಿತಮ್ ।। ೨೭ ।।

ತಥಾ ಸರ್ವಾಂತರತ್ವಸ್ಯ ಸಭೇದವೃತ್ತಿವಿರೋಧತಃ ।।
ಸಂಭಾವನಾಽದ್ವಿತೀಯತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯೇವಾಽಽತ್ಮಸಂಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೨೮ ।।

ಯತೋಽತ ಏಕವಾಕ್ಯತ್ವೇ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಾಖ್ಯಾಪದಾರ್ಥಯೋಃ ।।
ದ್ವೈತಸಂಸರ್ಗಬಾಧೇನ ಪೂರ್ಣಂ ವಸ್ತು ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೨೯ ।।

ಯದಿ ವೈಕವಿಶೇಷ್ಯೇಣ ವಿಶೇಷಣತಯಾ ಯುತಿಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಕಾನಾಂ ಸ್ಯಾನ್ಮಿಥೋಽನ್ಯೋನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೩೦ ।।

ಏಕವಸ್ತ್ವವಸಾಯಿತ್ವಾದನ್ಯೋನ್ಯಾರ್ಥಾನುರೋಧತಃ ।।
ವಿಶೇಷಣಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ವಿಶಿಂಷಂತ್ಯುತ್ಪಲಾದಿವತ್ ।। ೩೧ ।।

ಉಪಾತ್ತಸ್ವವಿಶೇಷ್ಯಾಣಿ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಕಾನಿ ಹಿ ।।
ಪರಸ್ಪರೋಪರೋಧೇನ ಸ್ವವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಹಾನತಃ ।। ೩೨ ।।

ಸ್ವಾರ್ಥಾಸಂತ್ಯಾಗಮರ್ಗೇಣ ನಾನಾಸಂಸರ್ಗಬಾಧನಾತ್ ।।
ಭೇದಹೇತುತಮೋಘಾತಿಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಶೇಮುಷೀ -
ಜನ್ಮನೈವಾಽಽಪ್ತಮಾಂಪ್ನೋತಿ ಸ್ವತೋಽಮೇಯಂ ವಚಃಶ್ರವಾತ್ ।। ೩೩ ।।

ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯೋಕ್ತೇರ್ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತಃ ।।
ಲಕ್ಷ್ಯಲಕ್ಷಣಗತ್ಯಾಽತೋ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೩೪ ।।

ಸರ್ವಾರ್ಥಂ ಯದಿ ವಾಽಽದ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಅಪರೋಕ್ಷಾಂತಮಥವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಂತಂ ವೋತ್ತರಸ್ಯ ತು ।। ೩೫ ।।

ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಚಾಪರೋಕ್ಷಾಚ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಃ ಸ್ತೋ ವಿಶೇಷಣೇ ।।
ವಾಕ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧಾತ್ತದನ್ಯಸ್ಯ ತಥಾಽಶ್ರವಾತ್ ।। ೩೬ ।।

ಯದವ್ಯವಹಿತಂ ದ್ರಷ್ಟುರ್ವ್ಯವಧಾನೇನ ಕೇನಚಿತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಸ್ವಭಾವತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽವ್ಯವಧಾನತಾ ।। ೩೭ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಗೌಣಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಅಪರೋಕ್ಷಾದ್ಭವೇತ್ತಾದೃಙ್ನಾತೋಽನ್ಯಾದೃಕ್ಕಥಂಚನ ।। ೩೮ ।।

ಸರ್ವಾನಾತ್ಮನಿಷೇಧೇನ ಬೋಧ ಆತ್ಮನ್ಯಥೈಕಲೇ ।।
ಪರಮಾರ್ಥಂ ತ್ವಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ನಿಷೇಧೋ ನೇಷ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೩೯ ।।

ವ್ಯತಿರೇಕಾನ್ವಯಾಭಾವೈಃ ಕಾರ್ಯಂ ವಸ್ತ್ವಭಿಲಪ್ಯತೇ ।।
ಕಾರಣತ್ವನಿಷೇಧೇನ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೪೦ ।।

ಏತಾವನ್ಮಾತ್ರಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ।।
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽತ್ಮೈವ ತತೋ ಭವೇತ್ ।। ೪೧ ।।

ಯಶ್ಚಾಽಽತ್ಮೈವ ಭವೇತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸರ್ವಾಂತರತಮಸ್ತಥಾ ।।
ತಮೇವಂಲಕ್ಷಣಂ ಮಹ್ಯಂ ಯಥಾವದ್ವಕ್ತುಮರ್ಹಸಿ ।। ೪೨ ।।

ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯೋಕ್ತೇರ್ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಾರ್ಥಾಭಿಧಾಯಿನೋಃ ।।
ಐಕಾರ್ಥ್ಯಮೇತಯೋರ್ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಮಿಥೋರ್ಥಾವಸಿತೇಸ್ತಥಾ ।। ೪೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽತ್ಮೈಕಸ್ವಭಾವೇನ ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ ವಿಶೇಷ್ಯತೇ ।।
ಅಸಂಭವಾತ್ತದನ್ಯತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಸ್ಯ ಯತಸ್ತತಃ ।। ೪೪ ।।

ಆತ್ಮಾಽಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯತ್ರ ನೈವ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯೋಕ್ತಿಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಶಬ್ದಯೋಃ ।। ೪೫ ।।

ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತ್ವೇ ಮಿಥೋ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನೋರತಃ ।।
ಅಬ್ರಹ್ಮಾನಾತ್ಮಾಪಹ್ನುತ್ಯಾಽಸಂಸರ್ಗೈಕಾತ್ಮ್ಯಧೀರ್ಭವೇತ್ ।। ೪೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಪ್ಯಾತ್ಮನೋ ಮೋಹಾದಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ನ ವಸ್ತುತಃ ।।
ಆತ್ಮನೋಽಪಿ ಪರೋಕ್ಷತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಪಿ ತಮೋನ್ವಯಾತ್ ।। ೪೭ ।।

ತಮಸೋ ಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಸ್ತಾವಬ್ರಹ್ಮಾನಾತ್ಮತಾಹತೇಃ ।।
ಅಪೂರ್ವಾದ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿಃಸಂಸರ್ಗಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೪೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾತ್ತತ್ತಮೋನಾತ್ಮಬಾಧತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಾವಶೇಷತ್ವಾತ್ಸ್ಯಾಮಪೂರ್ವಾದಿಮಾನಹಮ್ ।। ೪೯ ।।

ಪ್ರಣಿಧಾಯಾಽಽತ್ಮನಿ ದೃಷ್ಟಿಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧೈಕರಂಜಿತಾಮ್ ।।
ಪ್ರತಿವಕ್ತ್ಯೇಷ ಇತಿ ತಂ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪ್ಯುದಾರಧೀಃ ।। ೫೦ ।।

ಆತ್ಮಪ್ರಮಾತೃಮಾನಾದೇರನೇಕಸ್ಯೇಹ ಸಂಭವಾತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾರ್ಥಸ್ಯೈಷ ಇತಿ ನ ವಿದ್ಮಃ ಕೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೫೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾರ್ಥವಿಜ್ಞಪ್ತ್ಯೈ ತ ಆತ್ಮೇತಿ ತತೋಽವದತ್ ।।
ಸರ್ವಾಂತರಗೃಹೀತಿಸ್ತು ತತ್ಪೂರ್ವೋಕ್ತೋಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೫೨ ।।

ಕ್ಷೋಣ್ಯುಪಕ್ರಮಮಾಕಾಶಾತ್ಷಷ್ಠ್ಯಂತೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಆತ್ಮೇತಿ ಚ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇರಾಗಮಾಪಾಯಸಾಕ್ಷ್ಯಪಿ ।। ೫೩ ।।

ಮಾತೃಮಾನಪ್ರಭೇದೇಽಪಿ ಪ್ರತಿದೇಹಂ ನ ಭಿದ್ಯತೇ ।।
ಸಾಕ್ಷೀ ವಾಹ್ಯಾರ್ಥವದ್ಯಸ್ಮಾತ ಞ ಆತ್ಮೇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತತಃ ।। ೫೪ ।।

ವ್ಯಭಿಚಾರೋ ಮಿಥೋ ಯದ್ವತ್ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಃ ಸ್ವಸಾಕ್ಷಿಕಃ ।।
ಸರ್ವಮಾತ್ರಾದ್ಯಭಾವಾರ್ಥಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾನ್ನ ತಥಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೫೫ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಭಿಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಯದೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತ್ವತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯದಾತ್ಮಾ ತದೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೬ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾತದುತ್ಥಯೋಃ ।।
ತಾವನ್ಮಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವಂ ಸಮ್ಯಗ್ಬೋಧಾದತಸ್ತಯೋಃ ।। ೫೭ ।।

ಆತ್ಮನೋಽನವಶೇಷೇಣ ತದನ್ಯಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಂಗತೇಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಕಂ ಸರ್ವಂ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೫೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯೈವಾವಸಿತೇಃ ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।।
ವ್ಯತಿರೇಕೈಕರುಪಸ್ಯ ವ್ಯತಿರೇಕೋ ನ ಲಭ್ಯತೇ ।। ೫೯ ।।

ವಿರೋಧಾದನ್ವಯೋ ನಾಸ್ಯ ಖಂಡಾದೌ ಗೋತ್ವವತ್ತಥಾ ।।
ವ್ಯತಿರೇಕೋಽಪಿ ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೬೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರತಯೈವಾತೋಽನಾತ್ಮಾಽಽತ್ಮನಿ ವಿಲೀಯತೇ ।।
ತವಾಽಽತ್ಮೇತ್ಯಪಿ ನಿರ್ಣೀತೌ ನೈವ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಶ್ನನಿರ್ಣಯಃ ।। ೬೧ ।।

ಮಮಾಽಽತ್ಮನಾಮನೇಕೇಷಾಂ ಸಂಭವಾದಪ್ರಬೋಧತಃ ।। ೬೨ ।।
ಪಿಂಡಾಂತಸ್ತಾವದಾತ್ಮೈಕೋ ಲಿಂಗಾಂತಸ್ತು ತಥಾ ಪರಃ ।।
ಬು್ಧಿಸಾಕ್ಷೀ ತೃತೀಯಃ ಸ್ಯಾದ್ಯೋಽಯಂ ಸಂದಿಹ್ಯತೇ ತಥಾ ।। ೬೩ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ಬ್ರೂಹಿ ಕತಮೋಽತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಮಾನಾತ್ಮಾ ನಿರ್ಧಾರ್ಯೇದಂತಯಾಽನ್ಯತಃ ।। ೬೪ ।।

ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪಿ ತಂ ಪ್ರಾಹ ಯಃ ಪ್ರಾಣೇನೇತಿ ಲಿಂಗತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾನಂ ಬುಬೋಧಯಿಷುರಂಜಸಾ ।। ೬೫ ।।

ಪ್ರಾಣನಾದ್ಯನುಮಾನೇನ ಗ್ರಾಹಯಿತ್ವಾ ಧಿಯಃ ಪರಮ್ ।।
ತತೋಽವಬೋಧಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಯಥೋಪಾತ್ತವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೬೬ ।।

ಇತ್ಯೇತದ್ಧೃದಯೇ ಕೃತ್ವಾ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋ ನಿರಾಹ ತಮ್ ।।
ಯಃ ಪ್ರಾಣೇನೇತಿ ವಚಸಾ ನ ಲಿಂಗದುಕ್ತಬೋಧನಮ್ ।। ೬೭ ।।

ಮುಖಸಂಚಾರಿಣಾಽಪ್ರಾಣೋ ಯಃ ಪ್ರಾಣೋನಾನಿತೀಕ್ಷಿತಾ ।।
ಸರ್ವಪ್ರತ್ಯಕ್ತಮಃ ಸೋಽಯಮಾತ್ಮಾ ಸರ್ವಾಂತರಾವಧಿಃ ।। ೬೮ ।।

ಸುಪ್ತೇಽಸ್ಮಿನ್ಕರಣಗ್ರಾಮೇ ಯೋಽಸುಪ್ತೋಽಲುಪ್ತದೃಷ್ಟಿತಃ ।।
ವಾಸನಾರೂಪಕಾನ್ಪಶ್ಯನ್ಪ್ರಾಣಾನ್ಪ್ರಾಣಿತಿ ವಾಯುನಾ ।। ೬೯ ।।

ಅನಾತ್ಮತ್ವಮತಃ ಸಿದ್ಧಂ ಪ್ರಾಣಾದೇಃ ಕರಣೋಕ್ತಿತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾತ್ಮತ್ವಾಚ್ಚ ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇಃ ಪಿಂಡಾಂತಸ್ಯಾಪ್ಯನಾತ್ಮತಾ ।। ೭೦ ।।

ದೃಶ್ಯತ್ವಾದ್ಧಟವದ್ದೇಹಃ ಪ್ರಾಣಾದೇಃ ಕರಣತ್ವತಃ ।।
ಅನಾತ್ಮತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾಲ್ಲಿಂಗಪಿಂಡಾತ್ಮನೋರತಃ ।। ೭೧ ।।

ಪ್ರಾಣಾದಿಕಾರ್ಯಕರಣೈಃ ಸ್ವತೋಽಸಂಹತ ಏಕಲಃ ।।
ತಚ್ಚೇಷ್ಟಾಂ ಕುರುತೇಽಕುರ್ವನ್ನಯಸ್ಕಾಂತೋ ಮಣಿರ್ಯಥಾ ।। ೭೨ ।।

ಲೋಕೇಽನಧಿಷ್ಠಿತಸ್ಯೇಹ ಕೇನಚಿಚ್ಚೇತನಾವತಾ ।।
ನ ದೃಷ್ಟಾ ನಿಯತಾ ಚೇಷ್ಟಾ ರಥಾದೇರ್ಜಡರೂಪಿಣಃ ।। ೭೩ ।।

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿಪ್ರಾಣಾದೇರ್ನಿಯತೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಯೇನ ತೇನೈಭ್ಯೋ ಜ್ಞಾತ್ಮಾಽನ್ಯೋಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೭೪ ।।

ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯ ಪುರಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಗಾಮಹಂ ದರ್ಶಯಾಮಿ ತೇ ।।
ಅಶಕ್ನುವಂಸ್ತಥಾ ಕರ್ತುಂ ಲಿಂಗೇನ ಪ್ರತಿಬೋಧಯೇತ್ ।। ೭೫ ।।

ಯಥಾ ಕಶ್ಚಿತ್ತಥೈವ ತ್ವಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯ ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾತ್ತ್ವಂ ತದಸಂಪಾದ್ಯ ಲಿಂಗೇನಾಽಽವೇದಯಸ್ಯಮುಮ್ ।। ೭೬ ।।

ಯಥಾಪ್ರತಿಜ್ಞಮೇವಾತೋ ಯಥಾ ಪೃಷ್ಟಂ ತಥೈವ ತತ್ ।।
ಮಹ್ಯಂ ಪ್ರತಿವಚೋ ವಾಚ್ಯಂ ದೋಷಸ್ತು ಸ್ಯಾತ್ತತೋಽನ್ಯಥಾ ।। ೭೭ ।।

ಯಥಾಪ್ರತಿಜ್ಞಂ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿಮವೋಚಾಮಾಸಕೃತ್ತವ ।।
ತತೋಽಪ್ಯಪರಿತುಷ್ಟಸ್ತ್ವಮನ್ಯಥೈವ ಬುಭುತ್ಸಸೇ ।। ೭೮ ।।

ಉಕ್ತವರ್ತ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ನಾಽಽತ್ಮವಸ್ತು ಘಟಾದಿವತ್ ।।
ಶಕ್ಯತೇ ಪ್ರತಿನಿರ್ದೇಷ್ಟುಂ ಪ್ರಮಾಣಾಗೋಚರತ್ವತಃ ।। ೭೯ ।।

ವಿದ್ಮೀತಿ ಯದ್ವಲಾದಾತ್ಥ ನ ವೇದ್ಮೀತ್ಯಪಿ ಯದ್ವಲಾತ್ ।।
ತದ್ದೃಷ್ಟ್ಯೈವೇಹ ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಬ್ರೂಹ್ಯವದ್ಯಂ ಯದೀಕ್ಷತೇ ।। ೮೦ ।।

ಅಪ್ರಮೇಯಂ ಹಿ ಯದ್ವಸ್ತು ನ ತಚ್ಛಕ್ಯಂ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।।
ಕುಂಭವತ್ಪ್ರತಿನಿರ್ದೇಷ್ಟುಂ ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೮೧ ।।

ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾನಾಂ ಸಂಹತಾನಾಂ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಮಾತ್ಮನೋ ನಿತ್ಯಂ ವಸ್ತುಸ್ವಾಭಾವ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೮೨ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಪ್ರವೃತ್ತೇಃ ಪ್ರಾಕ್ಸದಾನಸ್ತಮಿತೋದಿತಾ ।।
ಅಕಾರಕಾತ್ಮನಾ ತಸ್ಥೌ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿರಸಂಗತಃ ।। ೮೩ ।।

ಅಕಾರ್ಯಕಾರಣಾತ್ಮೈತದ್ವಾಸ್ತವಂ ರೂಪಮಾತ್ಮನಃ ।।
ಸಕೃದ್ವಿಭಾತಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ವಿತಮಸ್ಕಮಭೇದಕಮ್ ।। ೮೪ ।।

ಏತತ್ತಮೋಭಿಸಂಬಂಧಾತ್ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।।
ತಮೋಮಾತ್ರೈಕಹೇತುಶ್ಚ ಮೋಹಸಂಗತಿರಾತ್ಮನಃ ।। ೮೫ ।।

ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಿತನ್ಮೋಹೌ ದೃಷ್ಟ್ಯಾಭಾಸಶ್ಚ ತತ್ರ್ರಯಮ್ ।।
ಕಾರಣಂ ಜಗತಃ ಸಾಕ್ಷೀ ನಿಯಂತೇತಿ ಚ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೮೬ ।।

ಕಾರಣತ್ವಂ ನ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾತ್ತನ್ಮೋಹವಿರಹಾದ್ಭವೇತ್ ।।
ಜಾಡ್ಯಾನ್ವಯಾಚ್ಚ ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇರ್ಯುಕ್ತಾ ತತ್ಕಾರಣಾನುಮಾ ।। ೮೭ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯತಿರೇಕೋಽಪಿ ವಸ್ತುನೋ ಬೋಧರೂಪಿಣಃ ।।
ಅಜ್ಞಾತಸ್ಯ ಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ಯುಕ್ತಃ ಸ್ವಧ್ವಾಂತಸಾಕ್ಷಿಣಃ ।। ೮೮ ।।

ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟೇಃ ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ಜಡಸ್ಯೇವ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಸಾಕ್ಷ್ಯಾರ್ಥಾನಭಿಸಂಬಂಧಾತ್ತಸ್ಮಿನ್ಸತ್ಯಪಿ ನಾಚಿತೇಃ ।। ೮೯ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಪರಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ಸ್ವಮೋಹಾಭಾಸವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಬಂಧೇ ಚಿದಾಭಾಸಸ್ಯ ಸಂಗತೇಃ ।। ೯೦ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯಭಿಸಂಬಂಧೋ ಯಥಾಽನುಭವಸಿದ್ಧಿಕಃ ।।
ತಥೈವ ತದಭಾವೋಽಪಿ ಸಿದ್ಧೋಽನುಭವಮಾತ್ರತಃ ।। ೯೧ ।।

ಅನನ್ಯಹೇತುಕಂ ತಾವತ್ರ್ರಯಮೇತದ್ಯಥೋದಿತಮ್ ।।
ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಪದಾರ್ಥಸ್ತು ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದಿಹೇತುಕಃ ।। ೯೨ ।।

ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇರಭಿಸಂಬಂಧೋ ಜನ್ಮನೈವ ಚಿದಾತ್ಮನಾ ।।
ಘಟಾದ್ಯರ್ಥಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದಿಕಾರಣಃ ।। ೯೩ ।।

ಪ್ರಮಾತೃದೃಷ್ಟಿರೇಕಾಽತ್ರ ಶಬ್ದಾದ್ಯರ್ಥಾವಲೇಹಿನೀ ।।
ಭೂರಿಸಾಧನಸಾಪೇಕ್ಷಾ ಸುಖದುಃಖಫಲಪ್ರದಾ ।। ೯೪ ।।

ಕ್ಷಣಪ್ರಧ್ವಂಸಿನೀ ಚೇಯಂ ತದ್ಧೇತೋರ್ಭಂಗುರತ್ವತಃ ।।
ಪ್ರತಿದೇಹಂ ವಿಭಿನ್ನ ಚ ತ್ವಸಾಧಾರಣಕಾರಣಾತ್ ।। ೯೫ ।।

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪೇಯಮಕ್ರಿಯಾಽಕಾರಕಾತ್ಮನಾ ।।
ತಾವನ್ಮಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ತಯಾ ವ್ಯಾಪ್ತೈವ ಜಯಾತೇ ।। ೯೬ ।।

ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನ ಯತ್ರ ವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ವ್ಯಾಪ್ಯವ್ಯಾಪಕವಸ್ತುನೋಃ ।।
ವ್ಯಾಪ್ತಿಸ್ತತ್ರೈವ ಮುಖ್ಯಾ ಸ್ಯಾದ್ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವಸ್ತುವತ್ ।। ೯೭ ।।

ದೇಶಕಾಲಾದಿಸಂಭೇದಾದಸಾಧಾರಣತತ್ತ್ವಯೋಃ ।।
ವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ನ ಘಟತೇ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಧಿಮವದ್ವಿಂಧ್ಯಯೋರಿವ ।। ೯೮ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿವ್ಯಪೇಕ್ಷೇಯಂ ಲೌಕಿಕೀ ದೃಷ್ಟಿರಾತ್ಮನಃ ।।
ತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮದೃಷ್ಟಿಸ್ತು ವಿಜ್ಞೇಯಾ ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕೀ ।। ೯೯ ।।

ಪರಮಾರ್ಥಾತ್ಮದೃಷ್ಟ್ಯೇಯಂ ಲೌಕಿಕೀ ದೃಷ್ಟಿರಾತ್ಮನಃ ।।
ಷಡ್ಭಾವವಿಕ್ರಿಯಾಮೇತಿ ವ್ಯಾಪ್ತೈವಾಽಽಕಾಶಕುಂಭವತ್ ।। ೧೦೦ ।।

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಾಚ್ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸತಾಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಘಟಾದ್ಯಾಭಾಸವತ್ತಸ್ಮಾನ್ನಾಽಽತ್ಮಾಭಾಸೋ ವಿನಶ್ವರಃ ।। ೧೦೧ ।।

ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಶ್ಚೇತನಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಸಕ್ರಿಯೋಽಚೇತನಃ ಪರಾಙ್ ।।
ವ್ಯಾವೃತ್ತಶ್ಚ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಃ ಸಿದ್ಧಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಸುಷುಪ್ತಗಃ ।। ೧೦೨ ।।

ನ ಚೇದನುಭವವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಸುಷಉಪ್ತಸ್ಯಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ನಾವೇದಿಷಂ ಸುಷುಪ್ತೇಽಹಮಿತಿ ಧೀಃ ಕಿಂಬಲಾದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೦೩ ।।

ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇಃ ಪ್ರವಿಲೀನತ್ವಾದ್ದೇಹಾದೇಶ್ಚ ಜಡತ್ವತಃ ।।
ಲೋಷ್ಟಾದೇರಿವ, ನೈವ ಸ್ಯಾನ್ನಾಜ್ಞಾಸಿಷಮಿತೀಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೦೪ ।।

ಚಿದಾಭಾಸೈಕಮಾತ್ರೇಣ ತಮಃಸಿದ್ಧಿರ್ನ ಮಾತೃತಃ ।।
ಸಂವಿತ್ತನ್ಮೋಹಚಿದ್ವಿಂಬೈಃ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಂ ಕರ್ತೃರೂಪಿಣಃ ।। ೧೦೫ ।।

ಸ್ಮೃತಿನಿಶ್ಚಿತಿಸಂಶೀತಿರಾಗಾದಿಹಿರುಗಾತ್ಮಸು ।।
ಅಹರೂಪೇಣ ಯೋಽನ್ವೇತಿ ಸ ಪ್ರಮಾತಾ ಪರೋ ಮತಃ ।। ೧೦೬ ।।

ಸ್ಮರಣಾದಿವಿಭಾಗೇನ ಜ್ಞಾತರ್ಯೇಕತ್ರ ಯತ್ಪೃಥಕ್ ।।
ಪ್ರಥತೇಽನೇಕರೂಪಾಭಂ ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾತೃಕರ್ತೃಕಮ್ ।। ೧೦೭ ।।

ವಿಭಿನ್ನೋ ಬಹಿರಾಭಾತಿ ಜಾತಿರೂಪಕ್ರಿಯಾದಿಮಾನ್ ।।
ವಿಭಿನ್ನೋಽನುಭವಾದೇವ ಜ್ಞಾತುರ್ಜ್ಞಾನಾತ್ಸ ಗೋಚರಃ ।। ೧೦೮ ।।

ಸಂವಿತ್ತನ್ಮೋಹಧೀವೃತ್ತಿಶರೀರಾದಿವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಭೋಕ್ತರೀಹ ಯದಾಭಾತಿ ತತ್ಪ್ರಮಾಣಫಲಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ।। ೧೦೯ ।।

ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಕರಣತ್ವಂ ಚ ಕರ್ಮತ್ವಂ ಚಾಽಽತ್ಮಸಾಕ್ಷಿತಃ ।।
ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಕರ್ತ್ರಾದೇಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ನಾಽಽತ್ಮತ್ವಮಸ್ತ್ಯತಃ ।। ೧೧೦ ।।

ಸಾಕ್ಷಿತ್ವೇನಾಽಽತ್ಮನಃ ಸಿದ್ಧಿರ್ಮಾತ್ರಾದಿವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।।
ನ ಕರ್ತೃತಾ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಃ ಸಾಕ್ಷ್ಯತ್ವೇನೈವ ತತ್ಕ್ಷಯಾತ್ ।। ೧೧೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಜಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಜಡರೂಪಪ್ರಧಾನತಃ ।।
ಕರ್ತೃತ್ವಮಾತ್ಮನೋ ಯುಕ್ತಂ ಚಿತ್ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾಚ್ಚ ಭೋಕ್ತೃತಾ ।। ೧೧೨ ।।

ಅವ್ಯಾಕೃತವ್ಯಾಕರಣೇ ಯದುಕ್ತಂ ಸರ್ವಮೇವ ತತ್ ।।
ಅನುಸಂಧೇಯಮತ್ರಾಪಿ ವಸ್ತುತತ್ತ್ವವಿಶುದ್ಧಯೇ ।। ೧೧೩ ।।

ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಾ ನ ಸಂಸಿಧ್ಯೇತ್ಸ್ವತೋಽನವಗಮಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ಭಾವಾಭಾವೌ ನ ವಸ್ತ್ವೇತಿ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ಯದಾತ್ಮನಾ ।। ೧೧೪ ।।

ತಸ್ಮಾದಜಾಯಮಾನೈವ ಜಾಯಮಾನೇವ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸಂವಿತ್ತಿಸ್ತದಶಂಬೋಧಹೇತೂತ್ಥಾನಾತ್ಮಜನ್ಮನಾ ।। ೧೧೫ ।।

ತದ್ವಿನಾಶೇಽಪಿ ತತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಾದ್ವಿನಶ್ಯಂತೀವ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಯತೋಽತಃ ಕಾರ್ಯತಾಂ ತಸ್ಯಾ ನೇಶ್ವರೋಽಪಿ ಪ್ರಸಾಧಯೇತ್ ।। ೧೧೬ ।।

ಅಜ್ಞಾನಭೂಮಿಗಂ ವಸ್ತು ಮಾನಸಂಗತಿಮಾಪ್ನುವತ್ ।।
ಮೇಯತ್ವಂ ಲಭತೇ ನಾನ್ಯದ್ಯಚ್ಚ ತ್ಯಕ್ತಕ್ಷಿತಿದ್ವಯಮ್ ।। ೧೧೭ ।।

ಹೇತೋಃ ಕರ್ಯಾಸಮುತ್ಪತ್ತೇಃ ಸಿದ್ಧೇಃ ಪ್ರಾಗಾಪಿ ಸಂವಿದಃ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾಹೀನಾ ತಸ್ಮಾತ್ಸಂವಿತ್ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೧೧೮ ।।

ಶೂನ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಹಿ ಶೂನ್ಯತ್ವಂ ತತ್ಸಾಕ್ಷಿಣಿ ಸತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅಸಾಕ್ಷಿಕಂ ಚೇಚ್ಛೂನ್ಯತ್ವಂ ಸಾಕ್ಷಿವತ್ಸ್ಯಾದಸಾಕ್ಷಿಕಮ್ ।। ೧೧೯ ।।

ಸಾಕ್ಷ್ಯಸಾಕ್ಷ್ಯಪಿ ಸಂಸಿಧ್ಯೇತ್ಸ್ವಾಯತ್ವಾನ್ನ ತು ಶೂನ್ಯತಾ ।।
ಪಾರಾರ್ಥ್ಯಾತ್ಸ್ವಾರ್ಥವಿರಹೇ ಷಷ್ಠಗೋಚರವದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೨೦ ।।

ದೇಹಾಂತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾಽಯಂ ಪಂಚಧಾ ಗಮ್ಯತೇ ಮಿತೇಃ ।।
ಏಕಕಾರಣಸಾಕ್ಷಿತ್ವಕರ್ತೃದುಃಖಿತ್ವರೂಪತಃ ।। ೧೨೧ ।।

ಶ್ರುತಿತೋ ಲಿಂಗತಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಗತಿಃ ।।
ಯತೋಽನುಭೂय़ತೇ ತಸ್ಮಾತ್ಕಾರಣತ್ವಂ ಪರಾತ್ಮನಃ ।। ೧೨೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಾಕ್ಷ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನಾಭಾವೋಽಪಿ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಕಿಮು ಭಾವೋ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ಸಾಕ್ಷೀ ಚಾನನ್ಯಸಿದ್ಧಿಕಃ ।। ೧೨೩ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾನುಭವಾರೂಢೋ ಬುದ್ಧ್ಯಂತೋಽಪಿ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।।
ಮಾತಾ ಮಾತರಿ ಮಾನಂ ಚ ಮಾನಾನ್ಮೇಯಂ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೨೪ ।।

ಸುಖೀ ಗೌರೋ ಧನೀ ಗೋಮಾನ್ವಾಹ್ಯಮೇಯಸಾಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಭೂಮೌ ಸ್ಥಿತ್ವೈತದುಕ್ತಂ ಸರ್ವಂ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೧೨೫ ।।

ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಸಂಭೂತೇರ್ಯತ್ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಕಾರಣಮ್ ।।
ಅನನ್ಯಾನುಭವಾತ್ಮಾಭಂ ತತ್ಪ್ರಮಾಣಂ ಸದಾದೃಶೇಃ ।। ೧೨೬ ।।

ಮೇಯಮಾನಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿವಿಭಾಗಸ್ತತ್ರ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುಮಾತ್ರೋಪರೋಧತಃ ।। ೧೨೭ ।।

ಈದೃಗೇವ ಫಲಂ ಚಾತ್ರ ಮಾನಮೇಯಾದಿಕಂ ತಥಾ ।।
ಕುತಾ ಭೇದಾವಕಾಶಃ ಸ್ಯಾದದ್ವಯೈಕಪ್ರಮಾತ್ಮನಿ ।। ೧೨೮ ।।

ಪ್ರಮಾಣವರ್ತ್ಮನಾಽಽಯಾತಮಿದಂ ಮೋಹಾಪನುತ್ತಯೇ ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತೇನ ನೈವಾಲಂ ಶಾಸ್ರಾನಾರಂಭಸಕ್ತಿತಃ ।। ೧೨೯ ।।

ಉಕ್ತಾರ್ಥಾಪರಿಹಾರೇಣ ತದಜ್ಞಾನಜಭೂಮಿಷು ।।
ವ್ಯವಹಾರಃ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಃ ಸ್ವಪ್ನಮಾಯೇಂದ್ರಜಾಲವತ್ ।। ೧೩೦ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿತಮೋವತ್ಸ್ಯಾತ್ತದುದ್ಭವಮ್ ।।
ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಗದತೋ ಮೋಹಧ್ವಸ್ತೌ ಧ್ವಸ್ತಂ ಭವೇಚ್ಚಿತಿಃ ।। ೧೩೧ ।।

ಭಿನ್ನಮಾನಪ್ರಮಾತ್ರಾದೌ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಿ ।।
ಅಭಿನ್ನಮಾತೃಮಾನಾದಿರಾತ್ಮೈವೈಕೋಽದ್ವಯಃ ಸ್ವತಃ ।। ೧೩೨ ।।

ನ ದೇಶಕಾಲಾವಸ್ಥಾದಾವಪೇಕ್ಷಾಽಸ್ತ್ಯಾತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಅನನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ದೇಶಾದೇಸ್ತದಪೇಕ್ಷತಃ ।। ೧೩೩ ।।

ದೇಶಕಾಲನಿಮಿತ್ತಾದಿವ್ಯಪೇಕ್ಷಂ ವಸ್ತು ಯದ್ಭವೇತ್ ।।
ತದೇವ ತದಪೇಕ್ಷಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ತು ದೇಶಾದಿಸಿದ್ಧಿದಮ್ ।। ೧೩೪ ।।

ಕಾರಕಾದಿವಶಾದ್ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿದ್ವಸ್ತೂಪಲಭ್ಯತೇ ।।
ಕ್ರಿಯಾಫಲಂ ತದ್ವಿಜ್ಞೇಯಮನಪೇಕ್ಷಿತತತ್ತ್ವಕಮ್ ।। ೧೩೫ ।।

ವಸ್ತ್ವಧೀನಾ ಯತೋ ವಿದ್ಯಾ ಕರ್ತ್ರಧೀನಾ ಕ್ರಿಯಾಽಖಿಲಾ ।।
ಕರ್ತ್ರಾದಿ ಚಾಽಽತ್ಮಮೋಹೋತ್ಥಂ ವಸ್ತು ಸಿದ್ಧಂ ಸ್ವತೋಽದ್ವಯಮ್ ।। ೧೩೬ ।।

ಕಾರಕಾಣ್ಯುಪಮೃದ್ಗಾತಿ ವಿದ್ಯಾ ಬೀಜಮಿವೋಷರಮ್ ।।
ತತ್ಕಾರಣೋಪಮರ್ದಿತ್ವಾಜ್ಜನ್ಮನೈವ ನ ಕಾರಕಮ್ ।। ೧೩೭ ।।

ಪ್ರಮಾತೃಪರಿಣಾಮತ್ವಾತ್ಪ್ರಮಾಸಿದ್ಧಿಃ ಪ್ರಮಾತರಿ ।।
ಪ್ರಮಾತ್ರವ್ಯವಧಾನೇನ ಸಂವಿದೈವ ನ ವೃತ್ತಿಭಿಃ ।। ೧೩೮ ।।

ಮಾತ್ರಂತರೇ ವ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಾಂ ಮಾತುರ್ಮಾನಾಂತರೇ ಮಿತೇಃ ।।
ದುರ್ವಾರತ್ವಾತ್ಪ್ರಸಂಗಸ್ಯ ಹ್ಯನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೩೯ ।।

ಪ್ರಮಾತ್ರತಿಶಯೇನೈವ ಕಾರಣಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮಾತ್ರಪಿ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಾತಿಶಯಂ ಸಿಧ್ಯೇನ್ಮಾನಂ ನಿಶ್ಚಯವತ್ತಥಾ ।। ೧೪೦ ।।

ಮೇಯಾಸಾಧಾರಣಾತ್ಮೋತ್ಥರೂಪವಾನ್ನಿಶ್ಚಯೋ ಯಥಾ ।।
ಬಾಹ್ಯಮೇಯಪ್ರಧಾನತ್ವೇ ಸತ್ಯಸಾಧಾರಣಾರ್ಥಧೀಃ ।। ೧೪೧ ।।

ಮಾನವ್ಯಾಪಾರಕಾಲೇ ಸ್ಯಾದ್ವಾಹ್ಯಮೇಯೋಪಸರ್ಜನಮ್ ।।
ಆಭಾಸಾದಿಪ್ರಮಾಣಾಂತಂ ತದ್ವಿಶಿಷ್ಟಫಲೋತ್ಥಿತೇಃ ।। ೧೪೨ ।।

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯಾಪೃತೇಸ್ತೂರ್ಧ್ವಂ ವಾಸನಾಧಾನಕಾರಣಾತ್ ।।
ಮೇಯೋಪಸರ್ಜನಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಸ್ಮೃತ್ಯಾ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರತೀಯತೇ ।। ೧೪೩ ।।

ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕುರ್ವತ್ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ಯದಾಲಂಬನತಾಂ ವ್ರಜೇತ್ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಸ್ಯ ತದೇವಾಽಽಲಂಬನಂ ಮತಮ್ ।। ೧೪೪ ।।

ಪೂರ್ವೋಪಲಂಭಸಂಸ್ಕಾರಸಮುತ್ಥಸ್ಮೃತಿವಿಭ್ರಮಾತ್ ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತಾತಿವರ್ತ್ಯೇಷ ವ್ಯಾಪಾರಃ ಸಾರ್ವಲೌಕಿಕಃ ।। ೧೪೫ ।।

ಮೋಯಾಭಿಸಂಗತೇಃ ಪೂರ್ವಂ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾತೃಸಮಾಶ್ರಯಮ್ ।।
ಜ್ಞಾತೃತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾತೃತ್ವಂ ತತ್ಕೃತಂ ಯತಃ ।। ೧೪೬ ।।

ವಾಸನಾಬಲತಃ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಬಹಿರ್ವದ್ಯನ್ಮತೌ ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಭಾವನಾಗೋಚರಂ ಜ್ಞಾನಂ ಬಾಹ್ಯವಸ್ತ್ವವಲಂಬನಮ್ ।। ೧೪೭ ।।

ಅಪೇಕ್ಷಾವೃತ್ತವದ್ವಸ್ತು ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿದಿೇಹೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಮಾತೃಮಾತ್ರಾಶ್ರಯಂ ತತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಿನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೧೪೮ ।।

ಅಂತಃಕರಣವೃತ್ತಿರ್ಯಾ ಚಕ್ಷುರಾದಿಸಮಾಶ್ರಯಾ ।।
ರೂಪಾದಿವಿಷಯಾಭಾಸಾ ಲೌಕಿಕೀ ದೃಷ್ಟಿರೂಚ್ಯತೇ ।। ೧೪೯ ।।

ತಸ್ಯಾಶ್ಚ ಕ್ರಿಯಮಾಣತ್ವಾಜ್ಜನ್ಮನಾಶಾಭಿಸಂಗತಿಃ ।।
ಆತ್ಮದೃಷ್ಟಿಸ್ತ್ವಿಯಂ ನಿತ್ಯ ಜನ್ಮನಾಶಾದಿವರ್ಜಿತಾ ।। ೧೫೦ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋಸ್ತತ್ತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾ ಚಿತಿರ್ಯತಃ ।।
ತಸ್ಮಾನ್ನಿತ್ಯಶ್ಚಿದಾಭಾಸೋ ಬುದ್ಧೌ ತತ್ಪ್ರತ್ಯಯೇಷು ಚ ।। ೧೫೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದುಪರಕ್ತಾಯಾಂ ಬುದ್ಧೌ ಧರ್ಮಾದಿಹೇತುಕಃ ।।
ಆಕಾರೋ ಜಾಯತೇಽನಿತ್ಯೋ ದುಃಖಶಬ್ದಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ।। ೧೫೨ ।।

ಸ್ಯಾಸ್ನೌ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದಾಕಾರೇ ಬಾಹ್ಯಹೇತುನಿಬಂಧನಃ ।।
ಆಕಾರೋ ಜಾಯತೇ ಬುದ್ಧೇರಾಗಮಾಪಾಯಧರ್ಮವಾನ್ ।। ೧೫೩ ।।

ಉಪಾಧಿಭೂತಯಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಹಾನೋಪಾದಾನರೂಪಯಾ ।।
ಏಕಾಶ್ರಯತ್ವತಃ ಸ್ಥಾಸ್ನ್ವೀ ಸಂಸೃಷ್ಟೇವೋಪಜಾಯತೇ ।। ೧೫೪ ।।

ಬುದ್ಧಿತದ್ವೃತ್ತಿಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾದ್ಬುದ್ಧಿತತ್ಪ್ರತ್ಯಯೈರಜಃ ।।
ಗೃಹ್ಯತೇಽವಿದ್ಯಯಾಽಭಿನ್ನೋ ಮಣಿರ್ಯದ್ವದುಪಾಶ್ರಯೈಃ ।। ೧೫೫ ।।

ಕರ್ತೃಕಾರ್ಯಾವಭಾಸಿತ್ವಾತ್ಕರ್ತೃಕಾರ್ಯಾಭಿಧಾಯಿಭಿಃ ।।
ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ನಾಮಭಿಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನ ತ್ವಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೫೬ ।।

ತಜ್ಜನ್ಮನಾಶಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾದಜೋಽನಾಶೀ ಸ್ವಯಂಪ್ರಭಃ ।।
ಜಾಯತೇ ನಶ್ಯತೀತ್ಯೇವಂ ತತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೫೭ ।।

ದೃಷ್ಟೇರ್ಜಡಸ್ವಭಾವಾಯಾಃ ಪರಾರ್ಥಾಯಾಃ ಸ್ವತಶ್ಚಿತಿಮ್ ।।
ನ ಪಶ್ಯೇಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾನಂ ದ್ರಷ್ಟಾರಂ ದೃಶ್ಯಯಾಽನಯಾ ।। ೧೫೮ ।।

ದಿದೃಕ್ಷಿತಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಪರಾಗ್ರಪಾದ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ಕಥಂ ಪಶ್ಯೇರ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ತತ್ಕರ್ಮಭೂತಯಾ ।। ೧೫೯ ।।

ದ್ರಷ್ಟುರ್ಹಿ ವ್ಯಾಪೃತಿರ್ದೃಷ್ಟೌ ದೃಷ್ಟೇ ರೂಪಾದಿಕರ್ಮಾಣಿ ।।
ತಾಭ್ಯಾಂ ತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾನಂ ಕಥಂ ಪಶ್ಯೇಶ್ಚಿತಿಂ ಸ್ವತಃ ।। ೧೬೦ ।।

ನಾಕಾರಕಂ ಸಮೀಕ್ಷೇತ ದ್ರಷ್ಟುದರ್ಶನಗೋಚರಾನ್ ।।
ಕಾರಕತ್ವಮೃತೇಽವಿದ್ಯಾಂ ಕೂಟಸ್ಥಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಃ ಕುತಃ ।। ೧೬೧ ।।

ಕಾರಕಂ ಸತ್ತಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ನ ಕಥಂಚನ ವೀಕ್ಷತೇ ।।
ಅವಿದ್ಯಾನನ್ವಯಾದ್ಭಾಸ್ವತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಯೋತಿಃ ಸತತ್ತ್ವತಃ ।। ೧೬೨ ।।

ಯೇನ ಚಕ್ಷುರಿದಂ ದೃಷ್ಟಂ ಚಕ್ಷುಷಾ ಯನ್ನ ಪಶ್ಯತಿ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಧಿ ತದೇವ ತ್ವಂ ನ ತು ತದ್ಯದುಪಾಸತೇ ।। ೧೬೩ ।।

ಮನಸಾ ಮನುತೇ ಯನ್ನ ಯೇನ ಚಾಽಽಹುರ್ಮನೋ ಮತಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಧಿ ತದೇವ ತ್ವಂ ನ ತ್ವಿದಂ ಯದುಪಾಸತೇ ।। ೧೬೪ ।।

ಇತ್ಯೇವಮಾದಿವಾಕ್ಯಾನಿ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಸಮರ್ಥನೇ ।।
ಶ್ರೌತಾನಿ ಶತಶಃ ಸಂತಿ ದೃಗಮೇಯತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೬೫ ।।

ಏತನ್ಮೋಹಸಮುತ್ಥತ್ವಾಲ್ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇರ್ಮನಾಗಪಿ ।।
ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಶಕ್ಯತೇ ವಕ್ತುಂ ಕ್ಲೃಪ್ತಹೇತೋರಬಾಧಯಾ ।। ೧೬೬ ।।

ದೃಷ್ಟಿಭೇದಮಕೃತ್ವೈವ ದೃಷ್ಟೇರಿತ್ಯಾದಿಕಾಂ ಶ್ರುತಿಮ್ ।।
ಕೇಚಿದ್ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಧೀರಾಃ ಪ್ರಸಾದಾಜ್ಜಾತವೇದಸಃ ।। ೧೬೭ ।।

ದೃಷ್ಟೇಃ ಕರ್ತಾರಮಾತ್ಮಾನಂ ನ ಪಶ್ಯೇಃ ಕ್ರಿಯಮಾಣಯಾ ।।
ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ರೂಪಾನುಪಾತಿನ್ಯಾ ನ ಕ್ರಿಯಾ ಕರ್ತೃಕರ್ಮಿಕಾ ।। ೧೬೮ ।।

ದೃಷ್ಟೇರಿತಿ ಚ ಷಷ್ಠೀಯಂ ಕ್ರಿಯಮಾಣತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ಕರ್ಮಣ್ಯೇವ ತು ವಿಜ್ಞೇಯಾ ನಾಸಾವರ್ಥಾಂತರೇ ಯತಃ ।। ೧೬೯ ।।

ದೃಷ್ಟಿಕರ್ತೃತ್ವಮಾಚಷ್ಟೇ ತೃಜಂತೇನ ತಥಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಯತೋಽತಃ ಕರ್ಮದೃಷ್ಟ್ಯಾ ತಂ ದ್ರಷ್ಠಾರಂ ನಾನುಪಶ್ಯತಿ ।। ೧೭೦ ।।

ಕರ್ಮೇಪ್ಸಿತತಮಂ ರೂಪಂ ದೃಷ್ಟೇಃ ಕಾರ್ಯತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ಚಕ್ಷುರ್ಮನೋ ವಾ ಬುದ್ಧಿರ್ವಾ ಕರ್ತುಃ ಕರಣಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೧ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ತು ಕರ್ತಾಽತ್ರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾತ್ಸರ್ವಕರ್ಮಸು ।।
ಫಲಂ ರೂಪೋಪಲಬ್ಧಿಶ್ಚ ಕರ್ತುರ್ದೃಷ್ಟ್ಯವಸಾನಜಮ್ ।। ೧೭೨ ।।

ಸಾಧನತ್ವೇನ ಕರ್ತಾಽತ್ರ ದೃಷ್ಟಾವವಸಿತಿಂ ಗತಃ ।।
ಕ್ರಿಯಾಸಿದ್ಧ್ಯುತ್ತರೇ ಕಾಲೇ ಫಲಂ ಕಸ್ಯಾಪಿ ಚೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೭೩ ।।

ಸ್ವಾಮಿನೋ ಯದಿ ವಾಽನ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮ ಪ್ರತ್ಯೇವ ಚ ಕ್ರಿಯಾ ।।
ಕರ್ಮ ದರ್ಶಯಿತವ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ದ್ರಷ್ಟಾ ನ ದೃಶ್ಯತೇ ।। ೧೭೪ ।।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ತಂ ದೃಷ್ಟೇರ್ದ್ರಷ್ಟಾರಂ ಕರ್ಮಭೂತಯಾ ।।
ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಪಶ್ಯೇಃ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ನ ಕಥಂಚನ ಕರ್ತೃತಃ ।। ೧೭೫ ।।

ವ್य़ಾಖ್ಯಾನಮೇತನ್ಮಹತಾಂ ನ ಸಾಧು ಪ್ರತಿಭಾತಿ ನಃ ।।
ನ್ಯಾಯಾಕ್ಷರಾನುಪಾತ್ತತ್ವಾದ್ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೭೬ ।।

ಯಥಾಪ್ರಶ್ನಮಿಯಂ ತಾವತ್ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿರ್ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ಯತೋ ದ್ರ್ಷ್ಟರ್ಯಸಂಭಾವ್ಯಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಪ್ರಶ್ನವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೧೭೭ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಕಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನ ಮನಾಗಪಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ವಿಶೇಷಣಂ ಯಥೋಕ್ತಂ ತತ್ಕಾರಕೇ ದೃಷ್ಟಿಕಾರಿಣಿ ।। ೧೭೮ ।।

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಪರಮಾತ್ಮಾನೌ ನಾಪಿ ಪ್ರಶ್ನೇ ವಿವಕ್ಷಿತೌ ।।
ಏಕಾರ್ಥಯೋಗಾದ್ವಾಕ್ಯಸ್ಯ ನೈಕೋಕ್ತೌ ಸ್ಯಾದ್ದೂಯಾರ್ಥತಾ ।। ೧೭೯ ।।

ನ ಚೇಪ್ಸಿತತಮತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟೇರಸಂಭವಾತ್ ।।
ದೃಷ್ಟ್ಯಂತರಸ್ಯ ದೃಷ್ಟುಶ್ಚ ನ ಚ ದ್ರಷ್ಟ್ರಂತರಂ ತಥಾ ।। ೧೮೦ ।।

ತದಭ್ಯುಪಗಮೇ ವಃ ಸ್ಯಾಗದನವಸ್ಥಾಽನಿವಾರಣಾ ।।
ದೃಷ್ಟ್ಯಂತರೇಣ ಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ನಾತೋ ದೃಷ್ಟೇಃ ಕಥಂಚನ ।। ೧೮೧ ।।

ತಥಾ ದ್ರಷ್ಟೃಗೃಹೀತ್ಯೈವ ಕಾಮಿತಾರ್ಥಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।।
ನಿರರ್ಥಕಮಿದಂ ಚ ಸ್ಯಾದ್ದೃಷ್ಟೇರಿತಿ ಯದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೮೨ ।।

ಸದೈವಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾದೃಷ್ಟಿದ್ರಷ್ಟ್ರೋಃ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತ್ವಂ ವ್ಯಭಿಚಾರೇ ಸತೀಷ್ಯತೇ ।। ೧೮೩ ।।

ನ ಚ ಪ್ರಮಾದಪಾಠೋಽಯಂ ಸರ್ವೇಷಾಮವಿಗಾನತಃ ।।
ವಿಧ್ಯಶೇಷತ್ವತೋ ನಾಪಿ ಚಾರ್ಥವಾದತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೮೪ ।।

ಅಹಂದೃಷ್ಟ್ಯಧಿಗಮ್ಯತ್ವಮಪಿ ದ್ರಷ್ಟುರಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾವಿರೂದ್ಧತ್ವಂ ತಥಾಚೋಕ್ತೇಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೧೮೫ ।।

ಮೇಯಮಾನಪ್ರಮಾತೃಣಾಂ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಂ ಪ್ರಾಗಪೀರಿತಮ್ ।।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ವ್ಯರೋಧಿ ತೇನೇಯಂ ದೃಷ್ಟೇರಿತ್ಯತ್ರ ಯಾ ಕೃತಾ ।। ೧೮೬ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾದಾತ್ಮನೋಽನ್ಯದ್ಯತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಕಮ್ ।।
ಆರ್ತಂ ವಿನಾಶಿ ತತ್ತುಚ್ಛಂ ಶುಕ್ತಿಕಾರಜತಾದಿವತ್ ।। ೧೮೭ ।।

ಏತದೇವಮನಾರ್ತಂ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಸದೈಕಾನುದಿತಾಲುಪ್ತಪ್ರತ್ಯಗದೃಷ್ಟಿಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ।। ೧೮೮ ।।

ಹೇತೂಕ್ತಿರಥವಾಽತಃ ಸ್ಯಾವುಕ್ತವಸ್ತುಸ್ವಭಾವತಃ ।।
ತದನ್ಯಭಾವಾಸಂಸಿದ್ಧೇರಾರ್ತತ್ವಂ ಹೇತುಮದ್ಭವೇತ್ ।। ೧೮೯ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಮುಷಸ್ತಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಆದಾವಭಿಹಿತಂ ಸರ್ವಂ ಬಂಧನಂ ಸಪ್ರಯೋಜಕಮ್ ।।
ಅಸ್ತಿತ್ವವ್ಯತಿರಿಕ್ತತ್ವೇ ಬದ್ಧಸ್ಯ ಚ ವಿನಿಶ್ಚಿತೇ ।। ೧ ।।

ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಹೇತೋರ್ವಿಧ್ವಸ್ತಥೇಽಧುನಾ ।।
ಸಂನ್ಯಾಸೈಕಸಾಹಾಯಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ಉತ್ಪನ್ನಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸಂನ್ಯಾಸೋ ಲಕ್ಷಣಂ ಯತಃ ।।
ಸಾಧನಂ ಚ ತದುತ್ಪತ್ತೌ ಸಂನ್ಯಾಸೋಽತೋಽತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಿಲಕ್ಷಣೋ ಯೋಗೋ ಜ್ಞಾನಂ ಸಂನ್ಯಾಸಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ತಸ್ಮಾಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪುರುಸ್ಕೃತ್ಯ ಸಂನ್ಯಸೇದಿಹ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ ।। ೪ ।।

ಉಷಸ್ತಪ್ರಶ್ನ ಏವಾಯಂ ಕಹೋಲೇನಾಪಿ ಪೃಚ್ಛಯತೇ ।।
ತತ್ಕಿಮರ್ಥಂ ಪುನಃ ಪ್ರಶ್ನಃ ಸ ಏವ ಕೃತನಿರ್ಣಯಃ ।। ೫ ।।

ಪ್ರಷ್ಟೃಭೇದಾದದೋಷಶ್ಚೇನ್ಮೈವಂ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿಭೇದತಃ ।।
ಏಕಾರ್ಥಪ್ರಶ್ನವಾಕ್ಯಸ್ಯ ಹ್ಯೇಕಾ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೬ ।।

ಪುನರೂಕ್ತಂ ನ ಚ ನ್ಯಾಯ್ಯಮೇಕಪ್ರವಚನೇ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ನ ಚೇಹ ಲೌಕಿಕೋ ಜಲ್ಪಃ ಪ್ರಷ್ಟ್ವಭೇದೋ ಯತೋ ಭವೇತ್ ।। ೭ ।।

ಸಮಾನಶಬ್ದೌ ತೇನೇಮೌ ಸ್ಯಾತಾಂ ಭಿನ್ನಾರ್ಥವಾಚಕೌ ।।
ಕಹೋಲೋಷಸ್ತವಕ್ತ್ರೋಕ್ತೌ ಪ್ರಶ್ನಾವಿತಿ ವಿನಿರ್ಣಯಃ ।। ೮ ।।

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಾತ್ಮಾನಮಪ್ರಾಕ್ಷೀದುಷಸ್ತೋ ನ ಪರಂ ಪದಮ್ ।।
ಅಪ್ರಾಕ್ಷೀತ್ಪರಮಾತ್ಮಾನಂ ಕಹೋಲೋಽಪಿ ನ ದುಃಖಿನಮ್ ।। ೯ ।।

ಏಕದೇಶ ಉಪನ್ಯಾಸಾದೈಕಾರ್ಥ್ಯಸವಸೀಯತೇ ।।
ಮಿಥಃಸಂಕೀರ್ಣಧರ್ಮೋಕ್ತೌ ಯಥಾಯೋಗಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೦ ।।

ಯದ್ವಂತರತಮತ್ವಂ ಪ್ರಾಗುಕ್ತಂ ತತ್ಪರಮಾತ್ಮನಿ ।।
ತದೇಕದೇಶಾಭಿಹಿತೇರ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾನಮೇಷ್ಯತಿ ।। ೧೧ ।।

ಶೋಕಮೋಹಾದ್ಯತೀತತ್ವಂ ಪ್ರಾಕಾಶಾತ್ಮಕತಾ ತಥಾ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನಿ ಚೋಕಾಽಪಿ ಪರಮಾತ್ಮಾನಮೇಷ್ಯತಿ ।। ೧೨ ।।

ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಶೇಷೇಣ ಪರಮಾತ್ಮವಿನಿರ್ಣಯಃ ।।
ಷಷ್ಠೇ ತು ವಕ್ಷ್ಯತೇಽಧ್ಯಾಯೇ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮವಿನಿರ್ಣಯಃ ।। ೧೩ ।।

ಉಪನ್ಯಾಸೋ ದ್ವಯೋರತ್ರ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಪರಾತ್ಮನೋಃ ।।
ವ್ಯಜ್ಞಾಯ್ಯಪುನರುಕ್ತತ್ವಂ ನ್ಯಾಯಮಾರ್ಗಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೪ ।।

ಇತಿ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಕೇಚಿತ್ಪ್ರಶ್ನಾವೇತೌ ಯಥೋದಿತೌ ।।
ನ ಸಮ್ಯಗೇತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತೇರೇಷ ತ ಇತಿ ಪ್ರಶ್ನಯೋರುಭಯೋರಪಿ ।।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಪರಮಾತ್ಮಾನೌ ನಾತ್ರಾಽಽತ್ಮಾನೌ ವಿವಕ್ಷಿತೌ ।। ೧೬ ।।

ಪ್ರಶ್ನೋಕ್ತಿರೇಕರೂಪಾ ಚ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಯತೇಽಂಜಸಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿಶ್ಚ ತವಾಽಽತ್ಮೇತಿ ಭಿನ್ನಾರ್ಥೇ ವಚಸೀ ಕಥಮ್ ।। ೧೭ ।।

ಏಕತ್ರ ಚ ನ ಸಂಭಾವ್ಯಾವಾತ್ಮಾನೌ ದ್ವೌ ಶರೀರಕೇ .।
ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯ ಏಕಾರ್ಥಸ್ತಥಾ ಶ್ರುತಿವಚಾಂಸ್ಯಪಿ ।। ೧೮ ।।

ಏಕಾತ್ಮಕಾಃ ಸರ್ವದೇಹಾ ವಿವಾದೋ ಯೇಷು ವರ್ತತೇ ।।
ಶರೀರತ್ವಾವಿಶೇಷತ್ವಾತ್ಪ್ರತಿವಾದಿಶರೀರವತ್ ।। ೧೯ ।।

ಸರ್ವಾಂತರಾವಸಾನಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಕಸ್ಯ ಚ ।।
ಐಕಾರ್ಥ್ಯಾತ್ಪ್ರಶ್ನವಾಕ್ಯಸ್ಯ ನಾಽಽತ್ಮಾನೌ ದ್ವೌ ವಿವಕ್ಷಿತೌ ।। ೨೦ ।।

ಅಗೌಣಾವ್ಯವಧಾನಾದಿವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತಾ ।।
ನಾನೇಕಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ನ್ಯಾಯ್ಯಾ ತದಸಂಭವಹೇತುತಃ ।। ೨೧ ।।

ವ್ಯರ್ಥೋಪನಿಷದಾರಬ್ಧಿರ್ಯದಿ ಭೇದೋ ಭವೇತ್ತಯೋಃ ।।
ಅನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪ್ರಸಕ್ತಿಶ್ಚ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಪರಮಾತ್ಮನೋಃ ।। ೨೨ ।।

ಅಕೃತ್ಸ್ನದೃಷ್ಟಿವಿಷಯೋ ನಿಷೇಧೋಽಪಿ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರವಿಷ್ಟಸ್ಯ ನ ಚೇತ್ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಂ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೨೩ ।।

ವಸ್ತುವೃತ್ತಾನುರೋಧೇನ ನಾತೋ ಭೇದೋಽಸ್ತಿ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತಾನಭಿಜ್ಞಾನಾದ್ಭೇದಃ ಸ್ವಪ್ನೇಂದ್ರಜಾಲವತ್ ।। ೨೪ ।।

ಏಕ ಏವ ತತಃ ಪ್ರಶ್ನೋ ನ ಪ್ರಶ್ನದ್ವಯಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ಕಂಚಿದ್ವಿಶೇಷಮಾಪೇಕ್ಷ್ಯ ಪೃಷ್ಟೋ ಭೂಯೋಽಪಿ ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ।। ೨೫ ।।

ಉಪದೇಶಸ್ಯ ವಿಷಯಃ ಪ್ರಶ್ನಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿವಾಕ್ಯಯೋಃ ।।
ನಿರಧಾರಿ ಪುರಾ ತಸ್ಯ ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ತ್ವತ್ರ ಪೃಚ್ಛಯತೇ ।। ೨೬ ।।

ಬುದ್ಧ್ಯಂತಾದ್ವ್ಯತಿರಿಕ್ತೋಽಸ್ತಿ ಸಾಕ್ಷೀ ಪ್ರಶ್ನಸ್ಯ ಗೋಚರಃ ।।
ಯೋಗ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಿತಿ ಜ್ಞೇಯಃ ಪೂರ್ವಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಸಂಗ್ರಹಃ ।। ೨೭ ।।

ಅಶನಾಯಾದ್ಯತೀತತ್ವಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಸ್ಯೈವ ವಸ್ತುನಃ ।।
ದ್ವಿತೀಯೇನೋಚ್ಯತೇ ತತ್ತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹನಿವೃತ್ತಯೇ ।। ೨೮ ।।

ಯಥಾಪ್ರಶ್ನಂ ಪ್ರತಿವಚೋ ನ ಸಮ್ಯಗುದಿತಂ ಪುರಾ ।।
ಇತಿ ಮತ್ವಾಽಥವಾಽಪ್ರಾಕ್ಷೀತ್ಪೃಷ್ಟಮರ್ಥಂ ಪುನರ್ಋಷಿಮ್ ।। ೨೯ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿನಾ ಪೃಷ್ಟಂ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಯಥಾ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ನೇದೃಕ್ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತೌ ಕಿಂಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೦ ।।

ಅಸಂತೋಷಾತ್ಕಹೋಲೋಽತ ಉಷಸ್ತಪ್ರಶ್ನಮೇವ ತು ।।
ಭೂಯೋಽಪ್ರಾಕ್ಷೀನ್ಮುನಿಂ ವಿದ್ವಾನ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯರ್ಥಾವಬುದ್ಧಯೇ ।। ೩೧ ।।

ಏಷ ಆತ್ಮೇತಿ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿರ್ಯಃ ಪ್ರಾಣೇನೇತಿ ಚಾಪರಾ ।।
ತಾವನ್ಭಾತ್ರೋಕ್ತಿತೋ ನಾಸೌ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥೋಽವಧೃತೋ ಭವೇತ್ ।। ೩೨ ।।

ನನೂರ್ಮಿಷಟ್ಕಾತೀತತ್ವಂ ದುಃಖಿತ್ವಂ ಚಾದ್ವಯಾತ್ಮನಿ ।।
ಏಕದೈಕತ್ರ ನ ಸ್ಯಾತಾಂ ಪ್ರಕಾಶತಮಸೀ ಯಥಾ ।। ೩೩ ।।

ನೈಷ ದೋಷಸ್ತದಜ್ಞಾನಮಿಥ್ಯಾಧೀಭ್ರಮಹೇತುತಃ ।।
ಸಂಸಾರಿತಾಽಽತ್ಮನಃ ಕ್ಲೃಪ್ತಾ ಕೃಷ್ಣಿಮೇವ ನಭಸ್ತಲೇ ।। ೩೪ ।।

ಬೃಹದ್ವಿಚಾರೇ ಸಮ್ಯಕ್ಚ ಪ್ರಾಗಪ್ಯೇತದ್ವಿಚಾರಿತಮ್ ।।
ವಿರುದ್ಧಾಗಮವಿಷಯಪ್ರವಿವೇಕಪ್ರಸಂಗತಃ ।। ೩೫ ।।

ರಜ್ಜುತ್ವಾಹಿತ್ವಯೋರ್ಯದ್ವದೇಕಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ವಸ್ತುನಿ ।।
ಸ್ವತಸ್ತನ್ಮೋಹತಶ್ಚೈವ ಸಂಭವಸ್ತದ್ವದಾತ್ಮನಿ ।। ೩೬ ।।

ಮುಕ್ತತ್ವಂ ಚ ಸಿತತ್ವಂ ಚ ಪರಸ್ಪರವಿರುದ್ಧಯೋಃ ।।
ಧರ್ಮಯೋಃ ಸಮವಾಯಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ತು ನೀಲೋತ್ಪಲಾದಿವತ್ ।। ೩೭ ।।

ಏವಂ ವಿರುದ್ಧಧರ್ಮತ್ವೇ ನ ಚ ದೋಷೋಽಸ್ತಿ ಕಶ್ಚನ ।।
ನಾಮರೂಪಾದಿಸದ್ಭಾವೋ ದೋಷಶ್ಚೇದಿಹ ಚೋದ್ಯತೇ ।। ೩೮ ।।

ನೇಹ ನಾನೇತಿ ವಚನಾದೇಕಮೇವೇತಿ ಚೋಕ್ತಿತಃ ।।
ನೈವಂ ಪರಿಹೃತೇಸ್ತಸ್ಯ ಮೃದ್ದೃಷ್ಟಾಂತಾದಿಯುಕ್ತಿಭಿಃ ।। ೩೯ ।।

ಅಗೃಹ್ಯಮಾಣಂ ಸತ್ತತ್ತ್ವಂ ವಿಪರೀತಮಿವೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।
ಯಥಾವಸ್ತ್ವೀಕ್ಷ್ಯಮಾಣಂ ತು ಯಥಾವಸ್ತ್ವೇವ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೦ ।।

ಯದತ್ರ ಚೋದ್ಯೇ ವಕ್ತವ್ಯಂ ತತ್ಪುರೈವಾಸಕೃದ್ಬಹು ।।
ಸಮ್ಯಗುಕ್ತಂ ತದಖಿಲಮಿಹ ಸ್ಮರ್ತವ್ಯಮಾದೃತೈಃ ।। ೪೧ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿಮೋಹೋಪಹತಚೇತಸಾಮ್ ।।
ಅಪ್ಯದ್ವಯಂ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ದ್ವಯವತ್ಪ್ರಥತೇ ಮೃಷಾ ।। ೪೨ ।।

ಯಥಾ ವಿಶುದ್ಧಮಾಕಾಶಂ ತಿಮಿರೋಪಪ್ಲುತೋ ಜನಃ ।।
ಸಂಕೀರ್ಣಮಿವ ಮಾತ್ರಾಭಿಶ್ಚಿತ್ರಾಭಿರೂಪಲಕ್ಷಯೇತ್ ।। ೪೩ ।।

ತಥೇದಮಮಲಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿರ್ವಿಕಾರಮವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಕಲುಷತ್ವಮಿವಾಽಽಪನ್ನಂ ಭೇದರೂಪಂ ಪ್ರಕಾಶತೇ ।। ೪೪ ।।

ತಸ್ಯೈಕಮಪಿ ಚೈತನ್ಯಂ ಬಹುಧಾ ಪ್ರವಿಭಜ್ಯತೇ ।।
ಅಂಗಾರಾಂಕಿತಮುತ್ಪಾತೇ ವಾರಿರಾಶೇರಿವೋದಕಮ್ ।। ೪೫ ।।

ಬಾಧ್ಯ ಏವಾಽಽತ್ಮಸಂಮೋಹೋ ನ ತ್ವಸೌ ಬಾಧಕೋ ಯತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಂ ನ ಬಾಧ್ಯಂ ಬಾಧಕಂ ಯತಃ ।। ೪೬ ।।

ಸ್ವಭಾವಾನಪಹಾರೇಣ ಸಂಗತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತತಸ್ತಯೋಃ ।।
ಇತಿ ಚೇತಸಿ ಸಂಧಾಯ ಸರ್ವಯೋಗೇಶ್ವರೇಶ್ವರಃ ।। ೪೭ ।।

ಮೋಹಾಪನುತ್ತಯೇ ಪ್ರಾಹ ಪ್ರಪನ್ನಾಯ ಕಿರೀಟಿನೇ ।।
ಬಾಧ್ಯಬಾಧಕರೂಪಂ ಚ ನ ವ್ಯೇತೀತಿ ಪ್ರಕಾಶಯನ್ ।। ೪೮ ।।

ಯಾ ನಿಶಾ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ತಸ್ಯಾಂ ಜಾಗರ್ತಿ ಸಂಯಮೀ ।।
ಯಸ್ಯಾಂ ಜಾಗ್ರತಿ ಭೂತಾನಿ ಸಾ ನಿಶಾ ಪಶ್ಯತೋ ಮುನೇಃ ।। ೪೯ ।।

ಜ್ಞಾನಾಜ್ಞಾನೇ ತತೋಽಪೇಕ್ಷ್ಯ ವ್ಯವಹಾರೋಽಯಮಾತ್ಮನಿ ।।
ಶಾಸ್ರೀಯೋ ಲೌಕಿಕಶ್ಚಾತೋ ವಿರೋಧೋಽತ್ರ ನ ಶಂಕ್ಯತೇ ।। ೫೦ ।।

ಉತ್ಪನ್ನಾತ್ಮಪ್ರಬೋಧಾನಾಮಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾತದುದ್ಭವಮ್ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾಗ್ನಿನಾ ನಿತ್ಯಂ ದಹ್ಯಮಾನಂ ಪ್ರಜಾಯತೇ ।। ೫೧ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮಭಿಪ್ರೇತ್ಯಾತ ಉತ್ತರಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಕಃ ಪ್ರಶ್ನೋ ಯದೇವೇತಿಪುರಃ ಸರಃ ।। ೫೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಾಹೈಷ ತ ಆತ್ಮೇತಿ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪಿ ಪೂರ್ವವತ್ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಯತೋಽತ್ರೈವ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೫೩ ।।

ನಿಃಶೇಷನಿರ್ಣಯೋಕ್ತೀಚ್ಛುಃ ಕಹೋಲೋಽಪ್ಯಾಹ ಪೂರ್ವವತ್ ।।
ಕತಮೋ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೇತಿ ಸ ತಂ ಪ್ರತ್ಯಾಹ ಶುದ್ಧಧೀಃ ।। ೫೪ ।।

ಯೋಽಶನಾಯಾಪಿಪಾಸಾದೀಂಧರ್ಮಾನ್ಸರ್ವಾನ್ವಿರೋಧತಃ ।।
ಅತೀತ್ಯ ವಸ್ತುವೃತ್ತೇನ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।। ೫೫ ।।

ಅಶನಾಯಾಪಿಪಾಸೇ ಯಸ್ತದ್ಧೇತೋರತ್ಯಯಾತ್ಸದಾ ।।
ಅತ್ಯೇತಿ ವಸ್ತುವೃತ್ತೇನ ಸ ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ ಗೃಹ್ಯತಾಮ್ ।। ೫೬ ।।

ಶೋಕಾದಾಸಂಗಬೀಜಾದ್ಧಿ ಜಜ್ಞಾತೇ ತೇ ಯಥೋದಿತೇ ।।
ಇಚ್ಛಾವಿಶೇಷಾಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಚ ಜಜ್ಞಿರೇಽನ್ಯೇ ಸಹಸ್ರಶಃ ।। ೫೭ ।।

ಆತ್ಮಾಽತ್ಯೇತೀತಿ ಸಂಬಂಧೋ ಯೋಽಶನಾಯಾದಿಲಕ್ಷಣಾನ್ ।।
ಕ್ರಿಯಾರ್ಥೋಽತ್ಯೇತಿಶಬ್ದಶ್ಚೇನ್ನ ಕ್ರಿಯಾರ್ಥೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ।। ೫೮ ।।

ಔಷ್ಣ್ಯಂ ಶೈತ್ಯಂ ಯಥಾಽತ್ಯೇತಿ ವಸ್ತುವೃತ್ತೇನ ಸರ್ವದಾ ।।
ಗಾರ್ತಾದ್ಯತ್ಯಯವತ್ತ್ವತ್ರ ನ ಮಾನಾದುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೫೯ ।।

ಅಶನಾಯಾಪಿಪಾಸೇ ದ್ವೇ ಏವ ನಾತ್ಯೇತಿ ಕೇವಲೇ ।।
ಶೋಕಶ್ಚ ಯಸ್ತಯೋರ್ಬೀಜಂ ತಮಪ್ಯೇಷೋಽತಿವರ್ತತೇ ।। ೬೦ ।।

ಶೋಕೋಽತ್ರಾರತಿಮಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾಚ್ಚೇತಸೋ ಯಾಽನವಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ಮೋಹಂ ಚಾತ್ಯೇತಿ ವೈಚಿತ್ಯಂ ವಿಷಯಾಪಹೃತಿಂ ಧಿಯಃ ।। ೬೧ ।।

ಸ್ವತೋಽನಾನಾತ್ಮಕೇಽಜ್ಞಾನಾದ್ಯನ್ನಾನಾತ್ಮಸಮೀಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಮನಾತ್ಮಾಭಂ ಮೋಹ ಇತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೬೨ ।।

ಸರ್ವಗ್ರಃಪ್ರಾಣಧರ್ಮತ್ವಾದಶನಾಯಾಪಿಪಾಸಯೋಃ ।।
ಸಮಾಸೇನಾಭಿಧಾನಂ ಸ್ಯಾದ್ಯದಿ ವಾ ಶೋಕಕಾರ್ಯತಃ ।। ೬೩ ।।

ಅಸಮಾಸೇನ ನಿರ್ದೇಶೋ ಭಿನ್ನಕಾರ್ಯತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಿರರತೇಃ ಕಾರ್ಯಂ ಮೋಹಸ್ಯಾನರ್ಥಸಂಪ್ಲುತಿಃ ।। ೬೪ ।।

ಜರೇತಿ ಪರಿಣಾಮಃ ಸ್ಯಾದ್ವಲೀಪಲಿತಲಕ್ಷಣಃ ।।
ದೇಹಸ್ಯ ಮೃತ್ಯುರ್ವಿಚ್ಛೇದೋ ವಿಯೋಗೋ ದೇಹಲಿಂಗಯೋಃ ।। ೬೫ ।।

ಪ್ರಾಣಾಧಿಕರಣೇ ಪೂರ್ವೇ ಶೋಕಮೋಹೌ ಮನೋಗತೀ ।
ಜರಾಮೃತ್ಯೂ ತು ದೇಹಸ್ಯ ಧರ್ಮಾವಿತಿ ವಿನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೬೬ ।।

ಅಶನಾಯಾದಿಸಂಬಂಧೋ ನಾಽಽತ್ಮನೋ ವಾಸ್ತವೋ ಮತಃ ।।
ಅನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪ್ರಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಯ ಚಾಸಂಗರೂಪತಃ ।। ೬೭ ।।

ಯತ ಏವಮತಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾನವಬೋಧತಃ ।।
ಅಶನಾಯಾದಿಸಂಬಂಧಃ ಸಮ್ಯಗ್ಬೋಧಾದತೋ ಹನುತಿಃ ।। ೬೮ ।।

ಯಃ ಸ್ವಕಾರಣಸಂಸರ್ಗಃ ಕಾರ್ಯಾಣಾಮತ್ಯಯೋ ಭವೇತ್ ।।
ಅನಾತ್ಯಂತಿಕರೂಪತ್ವಾದತ್ಯಯೋಽಸೌ ನ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೬೯ ।।

ತತ್ಕಾರಣನಿಷೇಧೋ ಯಃ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ವಸ್ತುನಃ ।।
ತಮತ್ಯಯಂ ಮೋಕ್ಷವಿಧೌ ತದ್ವಿದ್ವಾಂಸಃ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೭೦ ।।

ಅಶನಾಯಾಪಿಪಾಸಾಭ್ಯಾಂ ತಸ್ಮಾತ್ತತ್ಕಾರಣಗ್ರಹಃ ।।
ಸಂವರ್ಗಾತ್ಮಾತಿವರ್ತಿತ್ವಾತ್ತತ್ಕಾರ್ಯಾತಿಗತಿಸ್ತತಃ ।। ೭೧ ।।

ಮೃತ್ಯುನೈವೇತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ತಥಾಚ ಶ್ರುತಿರಬ್ರವೀತ್ ।।
ಲಕ್ಷಣಂ ಹ್ಯಶನಾಯೇತಿ ಪ್ರಾಣಮೃತ್ಯುಪ್ರಬುದ್ಧಯೇ ।। ೭೨ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಅಶನಾಯಾಪಿಪಾಸಾದಿಧರ್ಮಿಣಂ ಪ್ರಾಹುರೀಶ್ವರಮ್ ।। ೭೩ ।।

ತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಭಾಸ್ವಜ್ಜ್ಞಾನೋದಯಾತ್ತಮಃ ।।
ಪ್ರಧ್ವಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಾಽಯಮತ್ಯೇತಿ ತದುತ್ಥಂ ವಸ್ತುವೃತ್ತತಃ ।। ೭೪ ।।

ಆತ್ಮಾಽಸಾಮಾನ್ಯಚೈತನ್ಯರೂಪೋತ್ಥೇನಾಽಽತ್ಮಗಂ ತಮಃ ।।
ಜಗ್ಧ್ವಾ ಮಾನೇನ ನಿಃಶೇಷಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ ಪೂರ್ಣೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೭೫ ।।

ಯಸ್ಮಾದೇಷ ಸ್ವತೋ ಬುದ್ಧೋ ನಿರವಿದ್ಯಃ ಸ್ವತಸ್ತತಃ ।।
ಶುದ್ಧಶ್ಚಾತೋಽದ್ವಿತೀಯತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭುಕ್ತಃ ಸ್ವತಸ್ತತಃ ।। ೭೬ ।।

ಏವಂ ಧ್ವಸ್ತಾತ್ಮಮೋಹಸ್ಯ ಕುತೋಽವಿದ್ಯೋತ್ಥವಸ್ತುಭಿಃ ।।
ಪ್ರತೀಚೋಽಸ್ತ್ಯಭಿಸಂಬಂಧೋ ಹ್ಯಶನಾಯಾದಿಲಕ್ಷಣೈಃ ।। ೭೭ ।।

ಯಥಾ ವಿಶುದ್ಧಮಾಕಾಶಂ ಸತಿ ವಾಽಸತಿ ವಾ ಮಲೇ ।।
ನೀಹಾರಾದೌ ತಥೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಿ ।। ೭೮ ।।

ಪ್ರತ್ಯಾಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯದೃಷ್ಟ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ಕಾರಣಂ ಸ್ವತಮೋವಧಿ ।।
ಬಾಧಿತ್ವಾಽಜ್ಞಾನಸಂಸಾರೌ ಯಾತ್ಯಪೂರ್ವಾದಿರೂಪತಾಮ್ ।। ೭೯ ।।

ಶೋಕಮೋಹಾವತಃ ಸ್ಯಾತಾಂ ಸೂತ್ರಕಾರ್ಯೋಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಜರಾಮೃತ್ಯೂ ವಿರಾಜಶ್ಚ ಸರ್ವಕಾರ್ಯೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।। ೮೦ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದ್ಯಧಿಯಜ್ಞಾದೇರಾಧಿದೈವತರೂಪತಾ ।।
ಪುರುಕ್ತೋಽರ್ಥವತೀ ಚೈವಂ ಸತಿ ಸರ್ವಾ ಭವೇದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೮೧ ।।

ಸರ್ವಾಣ್ಯುಪಾಸನಾನ್ಯೇವಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಭಿಸಂಗತೇಃ ।।
ವಿದ್ಯಾಧಿಕಾರ ಉಕ್ತತ್ವಾದರ್ಥವಂತೀತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೮೨ ।।

ಪ್ರತೀಚೋಽಸಂಗಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾನ್ಮೋಹಾದೇಶ್ಚಾಪ್ಯವಸ್ತುತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಾವಶೇಷತ್ವಾತ್ಕುತಃ ಷಷ್ಠ್ಯರ್ಥಸಂಭವಃ ।। ೮೩ ।।

ಹೇತುಹೇತುಮದುಕ್ತ್ಯೈತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಂ ತ್ರಯಮಾತ್ಮನಿ ।।
ಆನಂದವದ್ವಾ ಶಂಕ್ಯೋಕ್ತಿರ್ಯೋಽಶನಾಯೇತಿಪೂರ್ವಿಕಾ ।। ೮೪ ।।

ಸ್ವಾಭಾವಿಕತ್ವಂ ಮಾ ಪ್ರಾಪಚ್ಛೋಕಾದೇರಾತ್ಮಸೌಖ್ಯವತ್ ।।
ಯಸ್ಮಿನ್ಸತ್ಯೇವ ಯತ್ಸತ್ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಮಿಂಸ್ತ್ವಸತಿ ತನ್ನ ಸತ್ ।। ೮೫ ।।

ಅಶನಾಯಾದಿಕಾಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣಲಕ್ಷಣಾನ್ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಾದ್ ಧ್ವಂಸಿತ್ವಾಽಽತ್ಮೈಕಲೋ ಭವೇತ್ ।। ೮೬ ।।

ಪರಮಾತ್ಮಸ್ವಭಾವೋಽಯಂ ಸ್ವಯಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪ್ರಪಂಚಿತಃ ।।
ಏತಮೇವ ತಮಾತ್ಮಾನಂ ವಿದಿತ್ವೋಕ್ತೇೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಯತ್ನಾದ್ಭಿಕ್ಷಾಚರ್ಯಂ ಚರಂತಿ ಹಿ ।। ೮೭ ।।

ಅಧಿಕಾರಿವಿಶೇಷಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಾಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗ್ರಹಃ ।।
ನ ಸಂನ್ಯಾಸವಿಧಿರ್ಯಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರುತೌ ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯವೈಶ್ಯಯೋಃ ।। ೮೮ ।।

ತ್ರಯಾಣಾಮವಿಶೇಷೇಣ ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಶ್ರೂತೌ ।।
ಯದೋಪಲಕ್ಷಣಾರ್ಥಂ ಸ್ಯಾದ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗ್ರಹಣಂ ತದಾ ।। ೮೯ ।।

ಕರ್ಮಾಧಿಕಾರವಿಚ್ಛೇದಿ ಜ್ಞಾನಂ ಚೇದಭ್ಯುಪೇಯತೇ ।।
ಕುತೋಽಧಿಕಾರನಿಯಮೋ ವ್ಯುತ್ಥಾನೇ ಕ್ರಿಯತೇ ಬಲಾತ್ ।। ೯೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಶ್ಚೇತ್ಸಮರ್ಥ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾನಂ ಯಸ್ಯ ಯಸ್ಯ ಸ್ಯಾತ್ಸ ಸ ವ್ಯುತ್ಥಾತುಮರ್ಹತಿ ।। ೯೧ ।।

ಏವಂ ಚೇದ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ಧ್ವಸ್ತಾವಿದ್ಯಗೃಹೀತಯೇ ।।
ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಇತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಶ್ರುತಿರಂತೇ ಚ ವಕ್ಷ್ಯತಿ ।। ೯೨ ।।

ಪ್ರಾಣಸ್ವಾಂತತನೂಧರ್ಮಾ ಅಶನಾಯಾದಿಲಕ್ಷಣಾಃ ।।
ಯ ಏತೇ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ವರ್ತಂತೇಽಂಭಃಪ್ರವಾಹವತ್ ।। ೯೩ ।।

ಸಂಸಾರೋಽನರ್ಥ ಇತ್ಯೇಷ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹೈಕಹೇತುಕಃ ।।
ಯತೋ ಬಿಭ್ಯತಿ ಭೂತಾನಿ ಪರೋತ್ಕರ್ಷಗತಾನ್ಯಪಿ ।। ೯೪ ।।

ಕಾರಣಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸಂಸಾರ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧಾತ್ಮಕಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಬ್ರಹ್ಯಾಪೂರ್ವಾದಿವಾಕ್ಯತಃ ।। ೯೫ ।।

ಏತಂ ತಮಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ದೃಷ್ಟ್ಯಾದೇಃ ಸಾಕ್ಷಿಣಂ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಅನೂದ್ಯಾಪೇತದುಃಖೇನ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಂಗತಿಮಬ್ರವೀತ್ ।। ೯೬ ।।

ತಂ ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿದೃಶಂ ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮಾನಂ ಕಲ್ಪಿತಾತ್ಮನಾಮ್ ।।
ತಮೇತಮಿತಿ ವಿಜ್ಞಾಯ ಯಥಾವ್ಯಾಖ್ಯಾತಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೯೭ ।।

ಉಷಸ್ತೋಕ್ತೋ ವಿಶೇಷ್ಯೋಽತ್ರ ಕಹೋಲೋಕ್ತೋ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಏವಂ ಸಂಸಾರವಿಧ್ವಸ್ತಿಸ್ತದ್ಧೇತೋರ್ಜ್ಞಾನಹಾನಿತಃ ।। ೯೮ ।।

ಘಟಾಕಾಶೋ ಮಹಾಕಾಶ ಇತ್ಯುಕ್ತೇಃ ಕೇವಲಂ ವಿಯತ್ ।।
ಯಥಾಽಧಿಗಮ್ಯತೇ ತದ್ವತ್ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ।। ೯೯ ।।

ಭೇದಸಂಸರ್ಗಹೀನೋಽರ್ಥಸ್ತದ್ಧೇತುಧ್ವಂಸವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಏತಸ್ಮಾದೇವ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ವಾಕ್ಯಾನ್ನಾನ್ಯಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೧೦೦ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಕಂ ಸರ್ವಮುಷಸ್ತಪ್ರಶ್ನಗೋಚರಃ ।।
ಯೋಽಶನಾಯೇತಿ ಚಾತ್ರೋಕ್ತೌ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ತದಶೇಷತಃ ।। ೧೦೧ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರಪತ್ಯುಕ್ತೇರ್ನ ಯಥಾಪೃಷ್ಟವಸ್ತುಧೀಃ ।।
ಪೂರ್ವತ್ರಾಭೂದ್ಯಥಾ ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿತೋ ಮತಿಃ ।। ೧೦೨ ।।

ಪೌೈರ್ವಾಪರ್ಯಂ ಯಥಾಯೋಗಂ ಕತ್ವಾಂತಯೋಃ ಪದಯೋರ್ದ್ವಯೋಃ ।।
ಪೂರ್ವಂ ಯದಿ ವಿದಿತ್ವೇತಿ ತದಾ ದ್ವೇಧಾ ಪ್ರಕಲ್ಪನಮ್ ।। ೧೦೩ ।।

ಜ್ಞಾನಸ್ವಭಾವಾದ್ವ್ಯುತ್ಥಾನಂ ಜ್ಞೇಯವಸ್ತೂಪರೋಧತಃ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾನೇ ಚೋದನಾಪೇಕ್ಷಾ ನಾಧಿಕಾರೋಪಮರ್ದತಃ ।। ೧೦೪ ।।

ಶಾಬ್ದೀ ವಾ ಪ್ರತಿಪತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ ವ್ಯುತ್ಥಾನಾದೇಃ ಪ್ರಯೋಜಿಕಾ ।।
ವಿಧ್ಯರ್ಥೋ ಹ್ಯಪಿ ಬಾಲ್ಯಾದಿಸ್ತಥೋರ್ಧ್ವಮಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।। ೧೦೫ ।।

ವ್ಯುತ್ಥಾಯಾಥ ವಿದಿತ್ವೇತಿ ಪೌರ್ವಾಪರ್ಯಂ ಯದೇಷ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾನಸಾಧನಾ ವಿದ್ಯೇತ್ಯಯಮರ್ಥೋ ಭವೇತ್ತದಾ ।। ೧೦೬ ।।

ವಿದಿತ್ವಾ ಕಥಮಿತ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತ್ಯರ್ಥಾ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ತಸ್ಮಾದಿತ್ಯಾದಿಕಾ ಯೋಜ್ಯಾ ನ್ಯಾಸಹೇತುತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೦೭ ।।

ತಸ್ಮಾದೇವಂವಿದಿತ್ಯೇವಂ ತಥಾಚೋರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತಿ ।।
ನಿಃಶೇಷಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಂ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಾಧನಂ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೦೮ ।।

ಸಂನ್ಯಾಸಸಾಧನಂ ಜ್ಞಾನಂ ನಿರ್ವಕ್ತ್ಯತ್ರಾಪಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಯಥಾ ತಥಾ ಪರಾಶ್ಚಾತ್ರ ಶ್ರುತಯಃ ಸಂತಿ ಕೋಟಿಶಃ ।। ೧೦೯ ।।

ಜ್ಞಾನಾನುರೋಧಿನೀ ಯದ್ವತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಪ್ರಾಣಿನಾಮಿಹ ।।
ತಥೇಹಾಪಿ ಶ್ರುತಿರ್ವಕ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವೇದಿನಾಮ್ ।। ೧೧೦ ।।

ಪುತ್ರೋತ್ಪತ್ತಿಂ ಸಮುದ್ಧಿಶ್ಯ ದಾರಾನ್ಪರಿಜಿಘೃಕ್ಷತಿ ।।
ಯತೋ ದಾರಾರ್ಥ ಉದ್ಯೋಗಸ್ತತಃ ಪುತ್ರೈಷಣೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೧೧ ।।

ಪುರುಷಾರ್ಥಾಯ ಯನ್ನಾಲಂ ಲಬ್ಧಾತ್ಮಾಽಪಿ ಕುಠಾರವತ್ ।।
ಅಪ್ರವಿಶ್ಯ ಪ್ರಯೋಗಂ ತದ್ವಿತ್ತಮಿತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೧೧೨ ।।

ಯತ್ತ್ವಾತ್ಮಲಾಭಮಾತ್ರೇಣ ಪುರುಷಾರ್ಥಸಮಾಪ್ತಿಕೃತ್ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾನಂ ತದ್ಬಲಾದೇವ ನ ತು ಯತ್ಸ್ಯಾದ್ಗವಾದಿವತ್ ।। ೧೧೩ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಸಂಭೂತಕಾಮೋತ್ಥಂ ಸಾಧನಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ದೇವತಾದಿಪರಿಜ್ಞಾನಂ ಮಂತ್ರವದ್ವಿತ್ತಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೧೪ ।।

ನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಲಭತೇ ಕರ್ಮ ಯತೋ ವಿತ್ತಮೃತೇ ತತಃ ।।
ವಿತ್ತೈಷಣೇಯಂ ಕರ್ಮಾರ್ಥಾ ನ ಲೋಕಾರ್ಥೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೧೧೫ ।।

ನಿತ್ಯಕರ್ಮಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮತೋ ವಿತ್ತಮಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಚೇಜ್ಜಾಮಿ ಭವೇದ್ವಾಕ್ಯಂ ಪೃಥಗ್ಲೋಕೈಷಣಾಗ್ರಹಾತ್ ।। ೧೧೬ ।।

ಲೋಕಾನುದ್ದಿಶ್ಯ ಯಃ ಕಾಮಸ್ತತ್ಸಾಧನಸಮಾಶ್ರಯಃ ।।
ಲೋಕೈಷಣೇತಿ ತಾಮಾಹುಃ ಕಾಮ್ಯಕರ್ಮಾರ್ಥುಮುದ್ಯಮಮ್ ।। ೧೧೭ ।।

ಯತೋಽಸಾಧನಸಾಧ್ಯಂ ತಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿನಾಽಜ್ಞಾಸೀದ್ವಿರುದ್ಧಂ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನೈಃ ।। ೧೧೮ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನರೂಪಾಭ್ಯಸ್ತಸ್ಮಾದುಕ್ತಾರ್ಥವೇದಿನಃ ।।
ವ್ಯುತ್ತಿಷ್ಠಂತ್ಯೇಷಣಾಭ್ಯಸ್ತೇ ತದ್ವಿರುದ್ಧಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ।। ೧೧೯ ।।

ಅಜ್ಞಾನಕಾಮಜನ್ಯತ್ವಂ ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಕರ್ಮಣಾಮ್ ।।
ಸೋಽಕಾಮಯತ ಇತ್ಯೇವಂ ಪುರಾಽಪ್ಯುಕ್ತಂ ತಮಸ್ವಿನಃ ।। ೧೨೦ ।।

ಯದಜ್ಞಾನಾತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಯಾ ತಜ್ಜ್ಞಾನಾತ್ಸಾ ಕುತೋ ಭವೇತ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೋದಯೇಽತಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿವೃತ್ತಿಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೧೨೧ ।।

ಜಿಜ್ಞಾಸುರಪಿ ಚೈತಸ್ಯ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।।
ಸರ್ವೈಷಣಾನಿವೃತ್ತ್ಯೈವ ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಸಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।। ೧೨೨ ।।

ಯಸ್ತು ತ್ಯಕ್ತುಂ ನ ಶಕ್ನೋತಿ ರಾಗಾದಿಪ್ರಬಲತ್ವತಃ ।।
ರಾಗಾದಿಹೇತುನಾಶಾರ್ಥಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕರ್ಮೈವ ತೇನ ತು ।। ೧೨೩ ।।

ಆರುರುಕ್ಷೋರ್ಮುನೇರ್ಯೋಗಂ ಕರ್ಮ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಯೋಗಾರೂಢಸ್ಯ ತಸ್ಯೈವ ಶಮಃ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೨೪ ।।

ನ್ಯಾಯ್ಯಾಂ ವೃತ್ತಿಂ ಸಮುಲ್ಲಂಘ್ಯ ತದ್ವಿರುದ್ಧತಯಾ ಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾನಮಿತಿ ತಾಮಾಹುರ್ವ್ಯುತ್ಥಾನಜ್ಞಾ ಮಹಾಧಿಯಃ ।। ೧೨೫ ।।

ಸಾಮಂತೋ ವ್ಯುತ್ಥಿತೋ ರಾಜ್ಞಾ ವಿರೋಧೇನ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ।।
ವ್ಯುತ್ಥಾನಶಬ್ದೋ ಲೋಕೇಽಪಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧೋಽತ್ರ ತಥೈವ ಸಃ ।। ೧೨೬ ।।

ಭಿಕ್ಷಯಾ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ಚರ್ಯಾ ಹ್ಯಾಕಿಂಚನ್ಯೈಕಸಂಶ್ರಯಾ ।।
ಅಮಮಾಪರಿಗ್ರಹೋಕ್ತೇರ್ನಿಷ್ಕರ್ಮಾ ಮುನಿರೂಚ್ಯತೇ ।। ೧೨೭ ।।

ಏಷಣಾ ಕಾಮಪರ್ಯಾಯಃ ಕಾಮಶ್ಚಾಪ್ರಾಪ್ತಗೋಚರಃ ।।
ಅವಾಪ್ತಾಶೇಷಕಾಮೇಽಸೌ ಭವಂಸ್ತನ್ಮೋಹತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೨೮ ।।

ಆನಂದೈಕಸ್ವಭಾವತ್ವಾನ್ನಾಽಽತ್ಮನಃ ಸುಖಕಾಮಿತಾ ।।
ವಿರೋಧಾತ್ಸುಖರೂಪಸ್ಯ ನ ದುಃಖೇನ ಸಮಾಗಮಃ ।। ೧೨೯ ।।

ಬುಭುಕ್ಷಾದಿನಿಷೇಧೋಽಯಂ ತಥಾಽಪ್ಯಾತ್ಮನ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಾನರ್ಥೈಕಮೂಲಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಸ್ಯ ಹಾನಯೇ ।। ೧೩೦ ।।

ನಿರೇಷಣೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯೇ ನ ಯಥಾವಸ್ತುಕಾಮಧೀಃ ।।
ನಿರೇಷಣಾತ್ಮಸಂಬೋಧಾದ್ಬಾಧ್ಯೈವೇಯಮತೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೩೧ ।।

ಫಲಾರ್ಥೈಷಣಯೈಕತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮತಃ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಪ್ರವಕ್ತುಮುಪಚಕ್ರಾಮ ಪುತ್ರವಿತ್ತೈಷಣೈಕತಾಮ್ ।। ೧೩೨ ।।

ಯತೋ ಧನಾಭಿಲಾಷೋಽಯಂ ಕೃತದಾರಸ್ಯ ಸಾರ್ಥಕಃ ।।
ಪುತ್ರೈಷಣಾಽತೋಽಭಿನ್ನೈವ ಜ್ಞೇಯಾ ವಿತ್ತೈಷಣಾತ್ಮನಃ ।। ೧೩೩ ।।

ಸಾಧನತ್ವಾವಿಶೇಷತ್ವಾತ್ಪುತ್ರವಿತ್ತೈಷಣಾತ್ಮನೋಃ ।।
ಏವಂ ಚೈಕತ್ವಮನಯೋರಿಹ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಮಾದೃತೈಃ ।। ೧೩೪ ।।

ಸಾಧ್ಯೈಷಣಾಪ್ರಯುಕ್ತತ್ವಾತ್ಪುತ್ರವಿತ್ತೈಷಣಾತ್ಮನಃ ।।
ಏಕಾ ಲೋಕೈಷಣೈವೇಯಂ ತ್ರಿಧಾಽತೋ ವ್ಯಪದಿಶ್ಯತೇ ।। ೧೩೫ ।।

ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ನಿಷ್ಪತ್ತಿರ್ನ ವಿನಾ ಸಾಧನಂ ಯತಃ ।।
ಸಾಧ್ಯಸ್ಯ ಸಾಧನಾದಾನಮತಃ ಸಾಧ್ಯಾನುರೋಧತಃ ।। ೧೩೬ ।।

ಅಪಾಸ್ತಾಶೇಷಾನರ್ಥಾಪ್ತಪುರುಷಾರ್ಥತ್ವತಃ ಸ್ವತಃ ।।
ತನ್ಮೋಹಮಾತ್ರಜೇ ತಸ್ಮಾದೇಷಣೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೧೩೭ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾಜ್ಞಾನಂ ಯತೋ ಹೇತುರೇಷಣಾನಾಂ ನ ವಸ್ತುತಃ ।।
ಪರಮಾರ್ಥವಿದಾಂ ನ ಸ್ಯುರೇಷಣಾ ಯಾ ಯಥೋದಿತಾಃ ।। ೧೩೮ ।।

ಆಪ್ತಾಶೇಷಪುಮರ್ಥತ್ವಾನ್ನಾಪೇಕ್ಷ ಸಾಧನಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಸಾಧ್ಯತ್ವೇಽಪಿ ಹಿ ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ಕಿಂತ್ವಸಾಧ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ।। ೧೩೯ ।।

ಸರ್ವೋಪಾಯಾ ನಿವರ್ತಂತ ಉಪೇಯಾವಸಿತೌ ಯತಃ ।।
ಚರಿತಾರ್ಥತ್ವತೋಽಮೀಷಾಂ ನಾಪೇಕ್ಷಾ ಸಿದ್ಧವಸ್ತುನಃ ।। ೧೪೦ ।।

ಅಪ್ಯಜ್ಞಾತಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯೋ ಜಿಜ್ಞಾಸುರ್ಯೋಽತ್ರ ವಸ್ತುನಿ ।।
ಸರ್ವಕರ್ಮಪರಿತ್ಯಾಗೋ ಜ್ಞಾನಾಪ್ತ್ಯೈ ತಸ್ಯ ಸಾಧನಮ್ ।। ೧೪೧ ।।

ತಸ್ಮಾದೇವಂವಿದಿತ್ಯತ್ರ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಯಥೋದಿತಮ್ ।।
ನಿಃಶೇಷಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತಿ ।। ೧೪೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಸಾಧನತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಂತರೇಷು ತದ್ವಚ್ಚ ಸಂತಿ ವಾಕ್ಯಾನ್ಯನೇಕಶಃ ।। ೧೪೩ ।।

ಮುಕ್ತೇಶ್ಚ ಬಿಭ್ಯತೋ ದೇವಾ ಮೋಹೇನಾಪಿದಧುರ್ನರಾನ್ ।।
ಪ್ರಾವರ್ತಂತ ತತೋ ಭೀತಾಃ ಕರ್ಮಸ್ವಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಕಾಃ ।। ೧೪೪ ।।

ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣ್ಯತಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಬುದ್ಧಯಃ ।।
ಮೋಹಂ ಭಿತ್ತ್ವಾಽಽತ್ಮಸಂಬೋಧಾದ್ಯಯುಃ ಕೈವಲ್ಯಮುತ್ತಮಮ್ ।। ೧೪೫ ।।

ಇತಿ ಭಾಲ್ಲವಿಶ್ರುತಿವಚಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನೇ ।।
ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಸಾಧನಂ ವಕ್ತಿ ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೧೪೬ ।।

ಪರಾಂಚಿ ಖಾನೀತಿ ತಥಾ ಪರಾಕ್ಪ್ರವಣಸಾಧನಮ್ ।।
ನಿಷೇಧತ್ಯಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನೇ ಮಂತ್ರವರ್ಣೋಽಪಿ ಕಾಠಕೇ ।। ೧೪೭ ।।

ವೇದಾಂತವಿಜ್ಞಾನಸುನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥಾಃ ಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗಾದ್ಯತಯಃ ಶುದ್ಧಸತ್ತ್ವಾಃ ।।
ಮಂತ್ರೋಽಪಿ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯವಿನಿಶ್ಚಯಾಯ ನಿಃಶೇಷಕರ್ಮೋಜ್ಝಿತಿಮಾಹ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ।। ೧೪೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಸಮಾಪಯ್ಯ ಗೃಹೀ ತಸ್ಮಾದ್ಭವೇದ್ದ್ವಿಜಃ ।।
ಗೃಹಾಶ್ರಮಂ ಸಮಾಪ್ಯಾಥ ವಾನಪ್ರಸ್ಥಂ ಸಮಾಪಯೇತ್ ।। ೧೪೯ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾಶ್ರಮವಾಸಾರ್ಥಂ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾನ್ನಿಯಮೋ ಭವೇತ್ ।।
ಏವಂ ಸತಿ ಸಮರ್ಥಃ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಾಶ್ರಮಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೧೫೦ ।।

ವಾನಪ್ರಸ್ಥಾಶ್ರಮಾದೂರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರವ್ರಜೇದವಿಚಾರಯನ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಶ್ರುತಿಮೂಲೋಽಯಂ ಸರ್ವಾಶ್ರಮಸಮುಚ್ಚಯಃ ।। ೧೫೧ ।।

ಕಷಾಯಂ ಪಾಚಯಿತ್ವಾ ಚ ಶ್ರೇಣೀಸ್ಥಾನೇಷು ಚ ತ್ರಿಷು ।।
ಪ್ರವ್ರಜೇಚ್ಚ ಪರಂ ಸ್ಥಾನಂ ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯಮನುತ್ತಮಮ್ ।। ೧೫೨ ।।

ಇತಿ ವ್ಯಾಸಸ್ಮೃತೌ ವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಶ್ರುತಿಬಂಧನಮ್ ।।
ತಥಾಽನ್ಯಾನ್ಯಪಿ ವಿದ್ಯಂತೇ ವಾಕ್ಯಾನ್ಯತ್ರ ಸಹಸ್ರಶಃ ।। ೧೫೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾಶ್ರಮಾದೇವ ಯದಿ ವಾ ಪ್ರವ್ರಜೇದ್ದೂಿಜಃ ।।
ಗೃಹಾಚ್ಚ ಪ್ರವ್ರಜೇತ್ತದ್ವತ್ಪ್ರವ್ರಜೇಚ್ಚ ವನಾತ್ತಥಾ ।। ೧೫೪ ।।

ವಿಕಲ್ಪೇನೈವ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತ ಏಕದ್ವಿತ್ರಿಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ಕಷಾಯಪಕ್ತಿಮಾಪೇಕ್ಷ್ಯ ವಿಕಲ್ಪೋಽಯಂ ತ್ರಿಧೋದಿತಃ ।। ೧೫೫ ।।

ಪರೀಕ್ಷ್ಯ ಲೋಕಾನಿತ್ಯಾದಿ ತಥಾಚಾಽಽಥರ್ವಣೇ ವಚಃ ।।
ವಿರಕ್ತಃ ಕರ್ಮಭೂಮಿಭ್ಯೋ ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತಿ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೫೬ ।।

ಸರ್ವಕರ್ಮಪರಿತ್ಯಾಗಾತ್ಸಂತ್ಯಕ್ತಾಶೇಷಸಾಧನಃ ।।
ಶ್ರುತ್ಯುಕ್ತೋಽತ್ರ ಪರಿವ್ರಾಟ್ ಸ್ಯಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ।। ೧೫೭ ।।

ಮುಂಡೋಽಪರಿಗ್ರಹಶ್ಚೇತಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ಸ್ಮೃತೇರ್ವಾಕ್ಯಂ ನಾಪೇಕ್ಷ್ಯಂ ದುರ್ಬಲತ್ವತಃ ।। ೧೫೮ ।।

ವಿಗೀತಾ ಚ ವಿರುದ್ಧಾ ಚ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥಾ ದೃಷ್ಟಕಾರಣಾ ।।
ಇತಿ ವೇದವಿದಾಽಪ್ಯುಕ್ತಂ ತದಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಕಾರಣಮ್ ।। ೧೫೯ ।।

ಕ್ರಿಯಮಾಣಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಯಥಾ ಸ್ಯುಃ ಫಲಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ತದಕ್ರಿಯೋಕ್ತಾ ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ತಥಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ।। ೧೬೦ ।।

ಸತ್ಯಾನೃತೇ ಸುಖದುಃಖೇ ವೇದಾಲ್ಲೋಁಕದೂಯಂ ತಥಾ ।।
ಸಂನ್ಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಮನ್ವಿಚ್ಛೇದಿತ್ಯದುಷ್ಟಂ ಸ್ಮೃತೇರ್ವಚಃ ।। ೧೬೧ ।।

ತ್ಯಜ ಧರ್ಮಮಧರ್ಮಂ ಚ ತಥಾ ಸತ್ಯಾನೃತೇ ತ್ಯಜ ।।
ಉಭೇ ಸತ್ಯಾನೃತೇ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಯೇನ ತ್ಯಜಸಿ ತಂ ತ್ಯಜ ।। ೧೬೨ ।।

ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಸಾಧನೇಷ್ವೇವಂ ಶ್ರುತಯಃ ಸ್ಮೃತಿಭಿಃ ಸಹ ।।
ಮುಮುಕ್ಷುಂ ವಿನಿಯುಂಜಂತಿ ಸದಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ।। ೧೬೩ ।।

ತಥಾಽನಧಿಕೃತಾನಾಂ ಚ ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯ ವಿಧಾನತಃ ।।
ಕಾಣಕುಬ್ಜಾದಿವಿಷಯಾ ನ್ಯಾಸಕ್ಲೃಪ್ತಿರತೋಽಶುಭಾ ।। ೧೬೪ ।।

ಸತ್ಸು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಿಧಿಷು ಯಥೋಕ್ತೇಷ್ವಫಲಃ ಶ್ರಮಃ ।।
ಭಿಕ್ಷಾಚರ್ಯಂ ಚರಂತೀತಿವಿಧ್ಯರ್ಥಃ ಕ್ರಿಯತೇ ಮಹಾನ್ ।। ೧೬೫ ।।

ತಿಷ್ಠಾಸೇದಿತಿ ಚಾತ್ರಾಪಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಃ ಶ್ರೂಯತೇ ವಿಧಿಃ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ಸತಿ ವೃಥಾ ಕಸ್ಮಾಜ್ಜನೋಽಯಂ ಪರಿಖಿದ್ಯತೇ ।। ೧೬೬ ।।

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ವಿರುದ್ಧಂ ಪ್ರತ್ಯಗೀಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಯತೋ ಯಥೋಕ್ತಂ ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ತಸ್ಮಾದೇತದ್ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೬೭ ।।

ವ್ಯುತ್ಥಾಯಾತೋ ಯಥೋಕ್ತಾಭ್ಯ ಏಷಣಾಭ್ಯೋ ನಿರೇಷಣಃ ।।
ಪಾಂಡಿತ್ಯಮಥ ನಿರ್ವಿದ್ಯ ಬಾಲ್ಯಂ ಪರಿಸಮಾಪೇಯತ್ ।। ೧೬೮ ।।

ಪದಾರ್ಯಾಧಿಗತಿಃ ಪೂರ್ವಂ ತತಸ್ತದಭಿಸಂಗತಿಃ ।।
ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಹ್ನುತಿಃ ಪಶ್ಚಾತ್ತತೋ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಬೋಧನಮ್ ।। ೧೬೯ ।।

ಏಕೈಕಶ್ಯೇನ ನೀತ್ವಾಽಥ ನಿಷ್ಠಾಂ ಪಾಂಡಿತ್ಯಲಕ್ಷಣಾಮ್ ।।
ಬಾಲ್ಯಂ ಚೈವ ಯಥಾಯೋಗಮನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೧೭೦ ।।

ಅದ್ವಿತೀಯಾರ್ಥನಿಷ್ಠತ್ವಮಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಶಬ್ದಯೋಃ ।।
ತಥಾಚಾಽಽತ್ಮೈಕನಿಷ್ಠತ್ವಮದ್ವಿತೀಯಸ್ಯ ಮಾನಸಃ ।। ೧೭೧ ।।

ಐಕಾರ್ಥ್ಯಾನ್ನೇಹ ಸಂಸರ್ಗಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಯೋರಿವ ।।
ಅಶನಾಯಾದ್ಯತಿಕ್ರಾಂತದೃಷ್ಟಿದ್ರಷ್ಟೃಪದಾರ್ಥಯೋಃ ।। ೧೭೨ ।।

ಪಂಡೇತಿ ಬುದ್ಧಿನಾಮೈತತ್ಸಾ ಜಾತಾ ಯಸ್ಯ ಮಾನತಃ ।।
ತಂ ಪಂಡಿತಮಿತಿ ಪ್ರಾಹುಃ ಸೋಽತ್ರ ಶ್ರುತ್ಯಾ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೭೩ ।।

ಯತ್ಪಂಡಿತಸ್ಯ ಕರ್ಮ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಪಾಂಡಿತ್ಯಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಅಪ್ರಾಪ್ತತತ್ತ್ವನಿಷ್ಠೋಽತಃ ಪಾಂಡಿತ್ಯೇ ವಿನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೭೪ ।।

ಶಾಸ್ರಾಚಾರ್ಯಾತ್ಮತೋ ನಿಷ್ಠಾಂ ನೀತ್ವಾಽಽತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಂ ಯತಿಃ ।।
ತಿಷ್ಠಾಸೇದಥಂ ಬಾಲ್ಯೇನ, ಕೃತ್ಸ್ನಾನಾತ್ಮಧಿಯೋ ಹ್ನುತಿಃ ।। ೧೭೫ ।।

ಬಾಲ್ಯಶಬ್ದಾಭಿಧೇಯಾ ಸ್ಯಾತ್ತಾಂ ಸಮಾಪಯ್ಯ ಶುದ್ಧಧೀಃ ।।
ಮುನಿಭಾವಂ ತತೋ ತ್ಗವಾ ಬ್ರಹ್ಮವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭವೇತ್ ।। ೧೭೬ ।।

ನಿಃಶೇಷಮಾತ್ಮಸಂಬೋಧಂ ಕುರ್ಯಾದಿತಿ ವಿಧೀಯತೇ ।।
ತಿಷ್ಠಾಸೇದಿತಿ ಸಂಬಂಧಃ ಸರ್ವತ್ರ ವಿಧಿನಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೭೭ ।।

ಪ್ರಾಣೇನ ಪ್ರಾಣಿತೀತ್ಯುಕ್ತೋ ದೃಷ್ಟೇರ್ದ್ರಷ್ಟೇತಿ ಚೋದಿತಃ ।।
ಸ ಆತ್ಮಾಽನುಭವಾತ್ಸಿದ್ಧ ಆ ದೇಹಾದಾ ಪರಾತ್ಮನಃ ।। ೧೭೮ ।।

ಅಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪದಾರ್ಥಸ್ಯ ಹ್ಯಾ ಸಮಾಪ್ತೇರ್ವಿಧೀಯತೇ ।।
ಧೀಃ ಪಾಂಡಿತ್ಯಗಿರಾ ಸಾಕ್ಷಾದನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೧೭೯ ।।

ತಥೈವ ಯೋಽಶನಾಯೇತಿ ಪರಮಾತ್ಮಾಽಪಿ ಶಬ್ದಿತಃ ।।
ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಠಾವಿಧಾನಾರ್ಥಂ ಬಾಲ್ಯೇನೇತಿ ಪರಂ ವಚಃ ।। ೧೮೦ ।।

ನಾನ್ಯತ್ರೇಹಾದ್ವಿತೀಯಾರ್ಥಾತ್ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮಾರ್ಥಸಂಭವಃ ।।
ಇತ್ಯರ್ಥೋಽತ್ರ ವಿಧೇಯಃ ಸ್ಯಾದನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ।। ೧೮೧ ।।

ಅದ್ವಿತೀಯಪದಾರ್ಥಸ್ಯ ತಥಾ ನೈವಾಽಽತ್ಮನೋಽನ್ಯತಃ ।।
ಸಂಭವೋಽಸ್ತೀತಿವಿಧ್ಯರ್ಥಸ್ತಿಷ್ಟಾಸೇದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೮೨ ।।

ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತ್ವಸಂಬಂಧೋಽಥ ಪದಾರ್ಥಯೋಃ ।।
ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥನಿವೃತ್ತ್ಯಾಽತ್ರ ಮುನಿರಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೮೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನೋರಸಂಸರ್ಗಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಯೋರಿವ ।।
ಪದಾರ್ಥೈಕತ್ವತೋ ಭೇದೋ ಧ್ವಾಂತಧ್ವಸ್ತೌ ನಿವರ್ತತೇ ।। ೧೮೪ ।।

ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಂ ಚ ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತಾ ।।
ಲಕ್ಷ್ಯಲಕ್ಷಣಸಂಬಂಧಃ ಪದಾರ್ಥಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಾಮ್ ।। ೧೮೫ ।।

ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಾದೇರ್ಘಟೇತರಖಯೋರಿವ ।।
ವ್ಯಾವೃತ್ತೇಃ ಸ್ಯಾದವಾಕ್ಯಾರ್ಥಃ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಸ್ತತ್ತ್ವಮರ್ಥಯೋಃ ।। ೧೮೬ ।।

ಚಿದಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುತ್ವಾದ್ಧಾತವ್ಯಾನಾಂ ಚಿದಾತ್ಮನಿ ।।
ಮೋಹಧ್ವಸ್ತೌ ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯೋ ನಾತೋಽರ್ಥೋಽತ್ರಾವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೮೭ ।।

ಆತ್ಮಧೀವಿಷಯಂ ನೈತಿ ತದಜ್ಞಾನೈಕಕಾರಣಃ ।।
ಅನಾತ್ಮಮಾನಮೇಯೋಽರ್ಥೋ ಯತೋಽತಃ ಕೇವಲಾತ್ಮತಾ ।। ೧೮೮ ।।

ಸಮಾಪ್ಯಾಮೌನಮಖಿಲಂ ಬಾಲ್ಯಪಾಂಡಿತ್ಯಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ನಿರ್ವಿದ್ಯ ಚ ತಥಾ ಮೌನಂ ಪದಾರ್ಥದ್ವಯಸಂಗತಿಮ್ ।। ೧೮೯ ।।

ಅಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಫಲಾವಸ್ಥಾಽಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಭೇದಸಂಸರ್ಗಹೀನೋಽರ್ಥಃ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿರೂಪೋಽಥ ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೧೯೦ ।।

ಇಮಾಮವಸ್ಥಾಂ ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ಸರ್ವೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಂ ಗೌಣಮನ್ಯತ್ರ ಪೂರ್ವಭೂಮಿಷು ನಾಂಜಸಾ ।। ೧೯೧ ।।

ಕೇನಾಥ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಪ್ರಶ್ನಮಪೃಚ್ಛತ ।।
ಉಕ್ತೋಪಾಯಾತಿರೇಕೇಣ ಪೃಚ್ಛಯತೇ ಸಾಧನಾಂತರಮ್ ।। ೧೯೨ ।।

ಯಜ್ಞಾದಿಲಕ್ಷಣಂ ತಾವತ್ಪಾರಂಪರ್ಯೇಣ ಸಾಧನಮ್ ।।
ನಿರ್ಜ್ಞಾತಮಾಗಮಾತ್ತಸ್ಮಾತ್ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ಸಾಧನಾಂತರಮ್ ।। ೧೯೩ ।।

ಚತುರ್ಣಾಂ ಕತಮೇನೇತಿ ನ ತು ಪ್ರಶ್ನೋಽತ್ರ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಕೈವಲ್ಯಾಶ್ರಮಮಾದಾಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಸ್ಯ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೧೯೪ ।।

ನ ಚಾಽಽಶ್ರಮಾಂತರಂ ಯುಕ್ತಂ ಮುರ್ನರ್ವ್ಯುತ್ಥಾಯಿನಃ ಸತಃ ।।
ಕೃತಾರ್ಥಸ್ಯಾಕೃತಾರ್ಥಸ್ಯ ತಸ್ಯ ನೈವಾಽಽಶ್ರಮಾಂತರಮ್ ।। ೧೯೫ ।।

ಪ್ರಶ್ನೋಽಯಂ ಸಾಧನಜ್ಞಪ್ತ್ಯೈ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯೇಹ ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ।
ಕಿಂಸಾಧನೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಸಾಧನಮುಚ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೯೬ ।।

ಪ್ರಶ್ನಪ್ರತಿವಚಸ್ತೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೋದಿತಃ ।।
ಯೇನಾನವಾಪ್ತಜ್ಞಾನೋಽಪಿ ಭವೇದೀದೃಶ ಏವ ನಾ ।। ೧೯೭ ।।

ಉಕ್ತಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಾದೃಶ್ಯಂ ಸರ್ವಕರ್ಮನಿರಾಸತಃ ।।
ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಸಾಧನೇನೈವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೋದಿತಃ ।। ೧೯೮ ।।

ಇತ್ಯೇಷೋಽರ್ಥೋ ವಿಧೇಯೋಽತ್ರ ಯೇನೇತಿ ವಚಸಾ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಸ್ಮೃತಯೋಽಪೀಮಮೇವಾರ್ಥಂ ತತ್ರ ತತ್ರ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೧೯೯ ।।

ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿಂದ್ವಿವಿಧಾ ನಿಷ್ಠಾ ಪುರಾ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಮಯಾಽನಘ ।।
ಜ್ಞಾನಯೋಗೇನ ಸಾಂಖ್ಯಾನಾಂ ಕರ್ಮಯೋಗೇನ ಯೋಗಿನಾಮ್ ।। ೨೦೦ ।।

ಇಮೌ ದ್ವಾವೇವ ಪಾಂಥಾನೌ ಕರ್ಮತತ್ತ್ಯಾಗಲಕ್ಷಣೌ ।।
ಸಜಾತೀಯಾದ್ವಿನಿಷ್ಕ್ರಾಂತಾವನುಕ್ರಾಂತತರಾವಿಮೌ ।। ೨೦೧ ।।

ಸಂನ್ಯಾಸ ಏವ ತಾಭ್ಯಾಂ ಚ ವಿಶೇಷೇಣಾತಿವರ್ತತೇ ।।
ತಥಾ ಕಿಂ ಪ್ರಜಯೇತ್ಯಾದಿಃ ಪಂಥಾಃ ಕರ್ಮತ್ಯಜಾಂ ಶ್ರುತಃ ।। ೨೦೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾಶ್ರಮಾದೇವ ಪ್ರವ್ರಜೇದಿತಿ ಭೂರಿಶಃ ।।
ಸಂನ್ಯಾಸಮೇವ ಬ್ರುವತೇ ಮುಕ್ತಯೇ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಮ್ ।। ೨೦೩ ।।

ಶ್ರುತಯಃ ಸ್ಮೃತಯಶ್ಚೋಚ್ಚೈಃ ಶುದ್ಧನ್ಯಾಯಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಸರ್ವಕರ್ಮನಿರಾಸೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಂ ಲಭತೇ ತತಃ ।। ೨೦೪ ।।

ಕೇನೇತಿ ಯದಿ ವಾಽಽಕ್ಷೇಪ ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದೇರಸಂಭವಾತ್ ।।
ಸಾಧನಾನಾಮಿಹೈಕಾತ್ಮ್ಯೇ ತಥಾಚ ಪ್ರಾಗವಾದಿಷಮ್ ।। ೨೦೫ ।।

ಸಾಧನೇನೈತದೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಯೇನ ಯೇನ ಚಿಕೀರ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತೇನ ತೇನೇದೃಗೇವಾಽಽತ್ಮಾ ನಾತಿಶೀತಿರ್ಮನಾಗಪಿ ।। ೨೦೬ ।।

ಅಥವಾ ಲಕ್ಷಣೋಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೋಕ್ತಬ್ರಹ್ಮವೇದಿನಃ ।।
ಯೇನೇದೃಗೇವ ಚಿಹ್ನೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತೇನ ಲಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೨೦೭ ।।

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿಧರ್ಮಾನೇಷೋಽತ್ಯವರ್ತತ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಂಬೋಧಾತ್ತದ್ಧರ್ಮೈರ್ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ಕಥಮ್ ।। ೨೦೮ ।।

ಸರ್ವಸಂಸಾರಭಾವೋಽಸ್ಯ ನ ಯಥಾ ಲಕ್ಷಣಂ ತಥಾ ।।
ಸರ್ವಾಭಾವೋಽಪಿ ನೈವ ಸ್ಯಾಲ್ಲಕ್ಷಣಂ ಬ್ರಹ್ಮವೇದಿನಃ ।। ೨೦೯ ।।

ವೇದ್ಯಾನುರೋಧತೋ ಯಸ್ಮಾತ್ತದ್ವಿದೋ ನ್ಯಾಯಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಭಾವಾಭಾವದ್ವಯಧ್ವಂಸಿ ಬ್ರಹ್ಮ ವೇದ್ಯಂ ಚ ತದ್ವಿದಃ ।। ೨೧೦ ।।

ಯೇನೇದೃಗೇವ ತೇನೇತಿ ತಸ್ಮಾದಾಹ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಮುಮುಕ್ಷೋರ್ಲಕ್ಷಣಂ ತಾದೃಕ್ಶ್ರದ್ದಧಾನಾ ಯದಬ್ರುವನ್ ।। ೨೧೧ ।।

ಸುಷುಪ್ತೇಽಪ್ಯತಿಮೂಢಸ್ಯ ಸರ್ವಸಂಸಾರನಿಹನುತಿಃ ।।
ಗಮ್ಯತೇ ಲಕ್ಷಣಂ ತಾದೃಙ್ನ ಚಾಸೌ ಬ್ರಹ್ಮವಿನ್ಮತಃ ।। ೨೧೨ ।।

ಆತ್ಮನೋ ಬ್ರಹ್ಮತೇಹೋಕ್ತಾ ನ ತ್ವನಾತ್ಮನ ಈರಿತಾ ।।
ಯಥೋಕ್ತಜ್ಞಾನತೋ ಧ್ವಸ್ತಿರಾರ್ತಶ್ರುತ್ಯಾಽತಂ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೧೩ ।।

ಅತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯತೋಽನ್ಯದ್ಯತ್ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಆರ್ತಂ ವಿನಾಶಿ ತಜ್ಜ್ಞೇಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾನಾರ್ತಂ ಯತಸ್ತತಃ ।। ೨೧೪ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಕಹೋಲಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷಷ್ಠಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಯಃ ಸರ್ವಾಂತರ ಇತ್ಯುಕ್ತಸ್ತನ್ನಿರ್ಣಯವಿವಕ್ಷಯಾ ।।
ಆ ಶಾಕಲ್ಯಾತ್ಪರೋ ಗ್ರಂಥ ಇತೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧ ।।

ವಿಶೇಷಣಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಕಸ್ಯ ಚ ।।
ಸರ್ವೋಂತರವಿನಿರ್ಣೀತೌ ನಿರ್ಣಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ನ್ವಿತಿ ।। ೨ ।।

ಅಶನಾಯಾದ್ಯತಿಕ್ರಾಂತ್ಯಾ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಾವಿಷ್ಕೃತಿಃ ಕೃತಾ ।।
ನ ಸಮ್ಯಗಿತಿ ಮನ್ವಾನಾ ಗಾರ್ಗ್ಯಪೃಚ್ಛದತಃ ಪುನಃ ।। ೩ ।।

ಕ್ಷಿತ್ಯಾದೇರ್ವಿಯದಂತಸ್ಯ ಯಾವನ್ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ನಿರ್ಣೀತಾರ್ಥೋ ನ ತಾವತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಶ್ನಃ ಸಾಕ್ಷಾದಿತೀರಿತಃ ।। ೪ ।।

ಬುಭುಕ್ಷಾದ್ಯೇಕದೇಹಸ್ಥನಿಷೇಧಾದನಿಷೇಧತಃ ।।
ಕ್ಷಿತ್ಯಾದೇರ್ವಿಯದಂತಸ್ಯ ನಾತಃ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥನಿರ್ಣಯಃ ।। ೫ ।।

ಯ ಏತೇ ಪಾರ್ಥಿವಾ ಭಾವಾ ಲೋಷ್ಟಕುಂಭಾದಯೋ ಮತಾಃ ।।
ತೇಷಾಮಂತರ್ಬಹಿರ್ವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಪೃಥಿವ್ಯೈವೇಹ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೬ ।।

ಯಥೈವ ಪಾರ್ಥಿವಾ ಭಾವಾಃ ಪೃಥಿವ್ಯೈವಂ ಧರಿತ್ರ್ಯಪಿ ।।
ಅದ್ಭಿರಂತರ್ಬಹಿಶ್ಚೇಯಂ ವ್ಯಾಪ್ತೈವೇಹ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೭ ।।

ಏವಂ ದೃಷ್ಟಂ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಗಾರ್ಗೀ ಪಪ್ರಚ್ಛ ಲಿಂಗತಃ ।।
ಪ್ರಶ್ನಂ ಯದಿದಮಿತ್ಯೇವಂ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಂ ಮಹಾಧಿಯಮ್ ।। ೮ ।।

ಓತಪ್ರೋತಾತ್ಮನಾ ಕಾರ್ಯಂ ಯೇನ ಯೇನ ಸಮಾಪ್ಲುತಮ್ ।।
ತಸ್ಯ ತಸ್ಯಾನ್ಯಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ದೃಷ್ಟಾ ಲೋಕೇ ಕ್ಷಿತೇರ್ಯಥಾ ।। ೯ ।।

ಅದ್ಭಿಶ್ಚೇಯಂ ಕ್ಷಿತಿರ್ವ್ಯಾಪ್ತಾ ತಸ್ಮಾತ್ತಸಾಮಪೀಷ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ಯೇನ ಕೇನಚಿದ್ವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ವ್ಯಾಪಕತ್ವಾದ್ಯಥಾ ಭುವಃ ।। ೧೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿರ್ಗಾರ್ಗಿ ವಾಯಾವಿತ್ಯೇವಮೇವೋತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ।।
ವಾಕ್ಯೇಷು ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿಪ್ರಶ್ನಯೋರ್ಗತಿಃ ।। ೧೧ ।।

ಪಾರ್ಥಿವಾಪ್ಯೌ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ತೇಜೋಽಭಿವ್ಯಜ್ಯತೇ ಯತಃ ।।
ಧಾತೂ ನ ತು ಸ್ವತಂತ್ರಂ ಸನ್ನಾವದತ್ತೇಜಸೀತ್ಯತಃ ।। ೧೨ ।।

ಸೂಕ್ಷ್ಮತಾವ್ಯಾಪಿತೇ ಜ್ಞೇಯೇ ಭೂಮ್ಯಾದೇರುತ್ತರೋತ್ತರಮ್ ।।
ಅಕ್ಷರಾತ್ಮಾವಸಾನಾನಾಂ ಪೂರ್ವಪೂರ್ವಪ್ರಹಾಣತಃ ।। ೧೩ ।।

ಆರಂಭಕಬಹುತ್ವಾಚ್ಚ ಬಹೂಕ್ತಿರಿಹ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಆತ್ಮನೋಽನ್ಯದ್ಯತಃ ಸರ್ವಂ ಪಂಚಭೂತಾತ್ಮಕಂ ವಿದುಃ ।। ೧೪ ।।

ದ್ವಾತ್ರಿಂಶದ್ಗುಣಿತೋ ಮಾರ್ಗೋ ರಥಗತ್ಯಾ ವಿವಸ್ವತಃ ।।
ಯ ಉಕ್ತಸ್ತಸ್ಯ ಸಂಸ್ಥಿತ್ಯಾ ತಸ್ಥುರಿಂದ್ರಾಂತದೇವತಾಃ ।। ೧೫ ।।

ಸ್ಥೂಲಸೂಕ್ಷ್ಮಾತ್ಮನಾ ಸರ್ವಾಸ್ತಾರತಮ್ಯೇನ ಸಂಸ್ಥಿತಾಃ ।।
ವ್ಯಾಪ್ಯವ್ಯಾಪಿತಯಾಽನ್ಯೋನ್ಯಂ ಸರ್ವತಃಪರಿಮಂಡಲಾಃ ।। ೧೬ ।।

ಪ್ರಜಾಪತಿರ್ವಿರಾಡತ್ರ ಯೋಽಂಡಸ್ಯಾಂತರ್ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಓತಪ್ರೋತಾನಿ ತತ್ತ್ವಾನಿ ತೇನ ಪೂರ್ವಾಣಿ ಸರ್ವಶಃ ।। ೧೭ ।।

ತಸ್ಯೋತಪ್ರೋತಭಾವೋಽಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇಷು ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅಂಡಾರಂಭಕಭೂತಾನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾಭಿಧೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೮ ।।

ತದೇತಲ್ಲೋಕನಿರ್ಮಾಣಮೋತಪ್ರೋತಾತ್ಮನೋದಿತಮ್ ।।
ಅಂಡಾಂತಮೇವ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ಕಿಮನ್ಯದವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೯ ।।

ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿಭಾವೇನ ವಾಯುಃ ಸರ್ವಾಶ್ರಯಃ ಪುರಾ ।।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೋ ಯಃ ಸ ವಕ್ತವ್ಯಸ್ತದರ್ಥಃ ಪ್ರಶ್ನ ಉತ್ತರಃ ।। ೨೦ ।।

ಓತೋಃ ಪ್ರೋತಾಶ್ಚ ಕಸ್ಮಿನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ಇತೀರ್ಯತಾಮ್ ।।
ಇತಿ ಪೃಷ್ಟೋಽಬ್ರವೀದ್ರಾರ್ಗಿ ಮಾಽತಿಪ್ರಾಕ್ಷೀಃ ಕಥಂಚನ ।। ೨೧ ।।

ಮಾಽತೀತ್ಯ ಪ್ರಶ್ನವಿಷಯಂ ಗಾರ್ಗಿ ಪ್ರಾಕ್ಷೀಃ ಕಥಂಚನ ।।
ಮಾ ತೇ ಮೂರ್ಧಾ ವ್ಯಪಪ್ತೇತಿ ತ್ವಾಮಹಂ ವಾರಯಾಮ್ಯತಃ ।। ೨೨ ।।

ಉಚಿತೋಽಸ್ಯಾ ಭವೇತ್ಪ್ರಶ್ನೋ ದೇವತಾ ಯೇನ ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ।।
ವರ್ತತೇ ಯಸ್ತಮುಲ್ಲಂಘ್ಯ ಸೋಽತಿಪ್ರಶ್ನೋಽನುಮೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೩ ।।

ಯಾ ತಮರ್ಹತಿ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾ ಸಾಽತಿಪ್ರಶ್ನ್ಯೇಹ ದೇವತಾ ।।
ತದನ್ಯತ್ವಾದಿಮಾಂ ತ್ವಾಹುರನತಿಪ್ರಶ್ನ್ಯನಾಮಿಕಾಮ್ ।। ೨೪ ।।

ತಾಮೇತಾಮನತಿಪ್ರಾಶನ್ಯಾಮತಿಪ್ರಶ್ನೇನ ಸಾಹಸಾತ್ ।।
ಪೃಚ್ಛಂತ್ಯಾ ಮೂರ್ಧಪಾತಸ್ತೇ ಸ್ಯಾದೇವ ಸ್ವಾಪರಾಧತಃ ।। ೨೫ ।।

ಸ್ಥೂಲಾನ್ಯನುಮಯಾ ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರಷ್ಟುಂ ತತ್ತ್ವಾನಿ ಕಾಮತಃ ।।
ಇಯಂ ತು ನ ತಥಾ ಸ್ಥೂಲಾ ಯಾಂ ತ್ವಂ ಪೃಚ್ಛಸಿ ದೇವತಾಮ್ ।। ೨೬ ।।

ಅಚಿಂತ್ಯಾ ಚಾಪ್ರತರ್ಕ್ಯಾ ಚ ಪ್ರಾಣಭಾವೇನ ಚ ಸ್ಥಿತಾ ।।
ನಾತೋಽನ್ಯೇನ ಪ್ರಮಾಣೇನ ಪ್ರಷ್ಟವ್ಯಾ ದೇವತಾಽಽಗಮಾತ್ ।। ೨೭ ।।

ಏತಸ್ಮಾದೇವ ಹೇತೋಸ್ತಾಂ ತರ್ಕಶಾಸ್ತ್ರೇಷು ತಾರ್ಕಿಕಾ ।।
ನೈವಾನುಮಿನ್ವತೇ ತ್ರಾಸಾತ್ಪೃಥಿವ್ಯಾದೀನ್ಯಥಾ ತಥಾ ।। ೨೮ ।।

ಪ್ರಾಣೋಽಯಮನಿರುಕ್ತೋ ಹಿ ಕಸ್ತಂ ನಿರ್ವಕ್ತುಮರ್ಹತಿ ।।
ಮಾನಾಂತರೇಣಾಽಽಗಮತೋ ಮಾ ಪ್ರಾಕ್ಷೀರಿತ್ಯತೋ ವಚಃ ।। ೨೯ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷಷ್ಠಂ ಗಾರ್ಗಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಸಪ್ತಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಯತ್ಪಿಪೃಚ್ಛಿಷಿತಂ ಗಾರ್ಗ್ಯಾ ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಲಿಂಗೇನೋದ್ದಾಲಕಃ ಸೂತ್ರಂ ತದಪೃಚ್ಛದಥಾಽಽಗಮಾತ್ ।। ೧ ।।

ತಥಾ ಚ ತನ್ನಿಯಂತಾರಂ ಜಗಜ್ಜನ್ಮಾದಿಕಾರಣಮ್ ।।
ಆಗಮಾದ್ಗೌತಮೋಽಪ್ರಾಕ್ಷೀದ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಮುದಾರಧೀಃ ।। ೨ ।।

ಸೂತ್ರಾದ್ಯಾಗಮಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಂ ಸೋಽಥಾಽಽಖ್ಯಾನೈಕವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ವ್ಯಾಚಖ್ಯೌ ಗೌತಮಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಗಂಧರ್ವಾಲ್ಲಬ್ಧವಾನಿತಿ ।। ೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇಹ ಪರಮಾತ್ಮೋಕ್ತೋ ಲೋಕಾ ಭೂರಾದಯಸ್ತಥಾ ।।
ದೇವಾಸ್ತ್ವಗ್ನ್ಯಾದಯೋ ಜ್ಞೇಯಾ ವೇದಾಶ್ಚೈವ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೪ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾದೀನಿ ಚ ಭೂತಾನಿ ಗ್ರಥಿತಾನ್ಯಕ್ಷಸೂತ್ರವತ್ ।।
ಸೂತ್ರೇಣ ಧಿಯಮಾಣಾನಿ ಸದೈವೇಶಯತಾನಿ ಚ ।। ೫ ।।

ಸೂತ್ರೇಣ ವಿಧೃತಂ ಚಾಂತರ್ಯಾಮಿಣಾ ಸಂಯತಂ ತಥಾ ।।
ಆತ್ಮಾನಂ ವೇದ ಭೋಕ್ತಾರಂ, ವೇದ ಸರ್ವಂ ಜಗತ್ತಥಾ ।। ೬ ।।

ಸೂತ್ರಾಂತರ್ಯಾಮಿರೂಪೇಣ ಯೋ ವೇದೈತಾನ್ಪುರೋದಿತಾನ್ ।।
ಸ ಏವ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾಂತಾನ್ವೇದೇತ್ಯೇಷೋಽಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಃ ।। ೭ ।।

ಅಭ್ಯಂತರತಮಂ ಸೂತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾವಧೇರಪಿ ।।
ಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ಹಿ ತದತೀವೋಕ್ತಂ ಸರ್ವಸತ್ತ್ವಸಮಾಶ್ರಯಮ್ ।। ೮ ।।

ಸರ್ವಸಾಧಾರಣಂ ಕರ್ಮ ಯದಭಿವ್य़ಕ್ತಮಿಷ್ಯತೇ ।।
ವಾಯ್ವಾತ್ಮನಾ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಂ ತದಾಸ್ತೇ ಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ।। ೯ ।।

ನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಲಭತೇ ಕರ್ಮ ಯತೋಽಸಂಶ್ರಿತ್ಯ ಸಾಧನಮ್ ।।
ವಾಯ್ವಾಶ್ರಿತಮತಃ ಕರ್ಮ ಸ್ವರೂಪಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ಸಾಧಾರಣಸ್ಯ ಯೋ ವಾಯುರ್ವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ಚ ಧಾರಕಃ ।।
ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿಭಾವೇನ ಕರ್ಮಣಃ ಸರ್ವದೇಷ್ಯತೇ ।। ೧೧ ।।

ತಂ ವಾಯುಂ ತಚ್ಚ ಕರ್ಮೇಹ ಯ ಉಪೇತ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ವಾಯುಕರ್ಮಾಭಿಮಾನೀ ಸನ್ಪುಮಾನ್ವಾಯುಃ ಸ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೧೨ ।।

ಸ ಏಷ ವಾಯುಃ ಸೂತ್ರಾತ್ಮಾ ದೇವಾಃ ಸರ್ವಾಶ್ರಯಃ ಪ್ರಭುಃ ।।
ದೇವತಾಲಿಂಗಕರ್ಮಾದಿ ಸರ್ವಮತ್ರೈವ ಸಂಶ್ರಿತಮ್ ।। ೧೩ ।।

ಅನೇನ ವಿಧೃತಂ ಜನ್ಮ ವಾಯುನೇದಂ ಶರೀರಕಮ್ ।।
ಯಚ್ಚೋತ್ಪಿತ್ಸು ಪರಂ ಜನ್ಮ ಧೃತಂ ತದಪಿ ವಾಯುನಾ ।। ೧೪ ।।

ವಿಷ್ಟಂಭಕಂ ಪೃಥಿವ್ಯಾದೇಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಮಾಕಾಶವತ್ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಯದಾತ್ಮಕಮಿದಂ ಲಿಂಗಂ ಯತ್ಸಪ್ತದಶಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೫ ।।

ಯಸ್ಯಾಽಽವಹಾದಯೋ ಭೇದಾಃ ಸಾಗರಸ್ಯೋರ್ಮಯೋ ಯಥಾ ।।
ವಾಸನಾನಾಂ ಚ ಸರ್ವಾಸಾಮಾಶ್ರಯೋ ಯಸ್ತು ಕಥ್ಯತೇ ।। ೧೬ ।।

ಯತ ಏವಮಯಂ ಲೋಕಃ ಪರಶ್ಚಾಯಂ ಚ ಸರ್ವತಃ ।।
ಭೂತಾನಿ ಚೈವ ಸರ್ವಾಣಿ ವಾಯುನಾ ಗ್ರಥಿತಾನ್ಯತಃ ।। ೧೭ ।।

ತಸ್ಯಾಪಸರ್ಪಣೇಽಂಗಾನಿ ನಾಲಂ ಸ್ಯುಃ ಕರ್ಮಣೇ ಮೃತೌ ।।
ಇತ್ಯರ್ಥೇ ಲೋಕಸಂಸಿದ್ಧಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಂ ಶ್ರುತಿರಬ್ರವೀತ್ ।। ೧೮ ।।

ವಾಯುನೈವ ಧೃತಾಂಗಾನೀತ್ಯತ್ರ ಲೋಕೇಽಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಸಿದ್ಧಿರಿತಿ ತಾಮಾಹ ತಸ್ಮಾದಿತ್ಯೇವಮಾದಿನಾ ।। ೧೯ ।।

ವಾಯುನೈವ ಧೃತಂ ಯಸ್ಮಾಲ್ಲಿಂಗದೇಹಾದಿಕಂ ತತಃ ।।
ಜ್ಞಾತಯಃ ಪುರುಷಂ ಪ್ರೇತಮಾಹುಃ ಕಾರ್ಯಂ ಮೃತೇರಿದಮ್ ।। ೨೦ ।।

ಯಥಾಽಸ್ಯಾಂಗಾನಿ ಲಕ್ಷ್ಯಂತೇ ವಿಸ್ರಸ್ತಾನಿ ನ ಪೂರ್ವವತ್ ।।
ಮೃತಮೇನಂ ತಥಾ ಮನ್ಯೇ ನೇದೃಕ್ಚಿಹ್ನಂ ಮೃತಿಂ ವಿನಾ ।। ೨೧ ।।

ವಾಯುನೈವ ಯಥಾಽಂಗಾನಿ ಸಂದೃಬ್ಧಾನಿ ಯದಾ ತದಾ ।।
ಕರ್ಮಣ್ಯಾನಿ ಭವಂತ್ಯಸ್ಯ ನ ತು ತಾನಿ ತಥಾ ಯತಃ ।। ೨೨ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರವಸಿತಪ್ರಾಣೋ ಮೃತೋಽಯಂ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ।।
ಯಥೋಕ್ತಸೂತ್ರಸದ್ಭಾವೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿರ್ಗೌತಮೇದೃಶೀ ।। ೨೩ ।।

ಸಮ್ಯಗುಕ್ತಮಿದಂ ಸೂತ್ರಂ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ತದಂತರ್ಗತಮಾತ್ಮಾನಂ ಬ್ರೂಹ್ಯಂತರ್ಯಾಮಿಣಂ ಮಮ ।। ೨೪ ।।

ಸೂತ್ರಾದಪ್ಯಂತರತಮಸ್ತ್ವಂತರ್ಯಾಮ್ಯಧುನೋಚ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಭಾವೋಽಯಂ ಯಸ್ಮಿನ್ನುಕ್ತೇ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।। ೨೫ ।।

ತಿಷ್ಠನ್ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಯೋಽತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ಸೋಽಂತರ್ಯಾಮೀತಿ ಗೃಹ್ಯತಾಮ್ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತಾವತಿಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿಪ್ರಸಕ್ತಾವುತ್ತರಂ ವಚಃ ।। ೨೬ ।।

ಅಂತರೋ ಯಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಃ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ಷಿತೇರಭ್ಯಂತರೋ ಹಿ ಯಃ ।। ೨೭ ।।
ಪೃಥಿವೀ ದೇವತಾ ತರ್ಹಿ ತ್ವದುಕ್ತಾರ್ಥಸಮನ್ವಯಾತ್ ।।
ಇತಿದೋಷಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಯಂ ನ ವೇದೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೮ ।।

ಸೂತ್ರೇಣ ಧ್ರಿಯಮಾಣೇಯಂ ಮಹಾಭೂತಶರೀರಿಣೀ ।।
ಅಹಮಸ್ಮಿ ಪೃಥಿವ್ಯೇಕಾ ಬಿಭರ್ಮಿ ಜಗದವ್ಯಯಮ್ ।।
ಇತ್ಯೇವಮಭಿಮಾನಾ ಯಾ ನಾಂತರ್ಯಾಮೀತಿ ಸೋಚ್ಯತೇ ।। ೨೯ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯಪಿ ಚ ಯಂ ದೇವಂ ನ ವೇದ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಸ್ತಿತಮ್ ।।
ಸೋಽಂತರ್ಯಾಮೀತಿ ಮಂತವ್ಯೋ ನ ತ್ವಿಯಂ ದೇವತಾ ಕ್ಷಿತಿಃ ।। ೩೦ ।।

ಕ್ಷಿತೌ ಕರಣವತ್ಯಾಂ ಕಿಮನ್ಯೋಽಪಿ ಕರಣಾದಿಮಾನ್ ।।
ನೈವಂ ಯತಃ ಪೃಥಿವ್ಯೇವ ಶರೀರಂ ಯಸ್ಯ ನಾಪರಮ್ ।। ೩೧ ।।

ಕ್ಷ್ಮಾಕಾರ್ಯಕರಣೇನೈವ ಕಾರ್ಯವಾನ್ಕರಣೀ ಚ ಯಃ ।।
ನ ಕಾರ್ಯಂ ಕರಣಂ ಚಾಸ್ಯ ಕಿಂಚಿದಾತ್ಮೀಯಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೩೨ ।।

ಅಂತರ್ಯಾಮೀ ಪರಃ ಸಾಕ್ಷಾದಶರೀರೋಽಗುಣೋಽದ್ವಯಃ ।।
ವಿಲಕ್ಷಣೋಽತೋ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಪೃಥಿವೀದೇವತಾತ್ಮನಃ ।। ೩೩ ।।

ಸ್ವಕಾರ್ಯಭೂತಾಂ ತಾಮೇವ ಪೃಥಿವೀಂ ಮೋಹವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ತತ್ರ ಲಬ್ಧವಿಶೇಷಃ ಸಂಸ್ತಾಮೇವಾಯಂ ನಿಯಚ್ಛತಿ ।। ೩೪ ।।

ಅದಾಹಕೋಽಪಿ ವಹ್ನಿಃ ಸಂದಾಹ್ಯದ್ರವ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ತತ್ರ ಲಬ್ಧಾತ್ಮಕಸ್ತಸ್ಯ ದಗ್ಧಾ ದಾಹ್ಯಸ್ಯ ನ ಸ್ವತಃ ।। ೩೫ ।।

ಯಥಾ ಜ್ಞಾತೈವಮೇವಾಽಽತ್ಮಾ ದೇವತಾದ್ಯಾತ್ಮಕಾರ್ಯಗಃ ।।
ದೇವತಾದಿಶರೀರಾದ್ಯೈರ್ದೇವತಾದೀನ್ನಿಯಚ್ಛತಿ ।। ೩೬ ।।

ಸ್ವತಸ್ತ್ವಕರಣೋಽದೇಹೋ ನಿರ್ಗುಣೋಽಭೇದ ಏವ ಚ ।।
ಚಿದಾಭಾಸಸ್ವಮೋಹೋತ್ಥಕಾರ್ಯೈಸ್ತದ್ವಾನಿವೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೩೭ ।।

ಚತುರ್ಧಾ ಪ್ರವಿಭಜ್ಯೈನಂ ಸಾತ್ವತಾಃ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।।
ತಥಾ ಹೈರಣ್ಯಗರ್ಭೀಯಾಸ್ತಥಾ ಪಾಶುಪತಾದಯಃ ।। ೩೮ ।।

ಕೃಷ್ಣದ್ವೈಯಪನೋ ವ್ಯಾಸೋ ವೇದಾತ್ಮಾ ಧ್ವಾಂತಹಾನಿಕೃತ್ ।।
ಪ್ರಾಹೇಮಮೇವ ಬಹುಶಃ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ಹಿತಕಾಮ್ಯಯಾ ।। ೩೯ ।।

ನಾರೀಯಣಃ ಪರೋಽವ್ಯಕ್ತಾದಂಡಮವ್ಯಕ್ತಸಂಭವಮ್ ।।
ಅಂಡಸ್ಯಾಂತಸ್ತ್ವಿಮೇ ಲೋಕಾಃ ಸಪ್ತದ್ವೀಪಾ ಚ ಮೇದಿನೀ ।। ೪೦ ।।

ತಸ್ಮೈ ನಮೋಽಸ್ತು ದೇವಾಯ ನಿರ್ಗುಣಾಯ ಗುಣಾತ್ಮನೇ ।।
ನಾರಾಯಣಾಯ ವಿಶ್ವಾಯ ದೇವಾನಾಂ ಪರಮಾತ್ಮನೇ ।। ೪೧ ।।

ಏತಮೇವ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಮಂತ್ರೋ ನಾರಾಯಣಸ್ತಥಾ ।।
ವೇದವಿದ್ಭಿರ್ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞೈಃ ಪುರುಷೈರ್ವಿನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೪೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ವಾಂತಂ ಚಿದಾಭಾಸಂ ಸ್ವಕಾರ್ಯನಿಯಮಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ತದುಪಾಧಿರ್ನಿಯಂತೈಷ ಪರಃ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ನ ತು ಸ್ವತಃ ।। ೪೩ ।।

ಸರ್ವಜ್ಞಃ ಸರ್ವಶಕ್ತಿಶ್ಚ ಸರ್ವಾತ್ಮಾ ಸರ್ವಗೋ ಧ್ರುವಃ ।।
ಜಗಜ್ಜನಿಸ್ಥಿತಿಧ್ವಂಸಹೇತುರೇಷ ಸದೇಶ್ವರಃ ।। ೪೪ ।।

ಸ ಏಷೋಽಭ್ಯಂತರೋ ದೇವಃ ಸರ್ವಕಾರಣಕಾರಣಃ ।।
ನಿಯಚ್ಛತಿ ಕ್ಷಿತಿಂ ದೇವೀಂ ಸರ್ವಾವಸ್ಥಾಸು ಸರ್ವದಾ ।। ೪೫ ।।

ತೇಜಃ ಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ತದಾಧಿಷ್ಠಾತೃದೇವತಾ ।।
ಏವಂ ತಮಸ್ಯಪಿ ಜ್ಞೇಯಂ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಶ್ಚಾಽಽತ್ಮಸಂಜ್ಞಿತಃ ।। ೪೬ ।।

ದೇವತಾಸ್ಥಾನಕರಣತ್ರಯಂ ಪ್ರಾಣಗಿರೋಚ್ಯತೇ ।।
ನಿಯಚ್ಛತಿ ಯತೋ ಗಂಧೇ ತ್ರಯಮಪ್ಯೇತದೀಶ್ವರಃ ।। ೪೭ ।।

ಪೃಥಿವೀ ಯಂ ನ ವೇದೇತಿ ಯದುಕ್ತಂ ತಸ್ಯ ನಿರ್ಣಯಃ ।।
ಅದೃಷ್ಟೋಽಶ್ರುತ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಕ್ರಿಯತೇ ಜ್ಞಾನಶುದ್ಧಯೇ ।। ೪೮ ।।

ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟಿಸಮೀಕ್ಷಣೇ ।।
ಜಾಡ್ಯಪಾರಾರ್ಥ್ಯಹೇತುಭ್ಯಾಂ ಶಕ್ತಿರ್ನಾಸ್ತಿ ಮನಾಗಪಿ ।। ೪೯ ।।

ನ ದ್ರ್ಷ್ಟ್ರೋರ್ದೃಶ್ಯಯೋರ್ನಾಪಿ ತಥಾ ದರ್ಶನಯೋರ್ಮಿಥಃ ।।
ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕಸಂಬಂಧಸ್ತತ್ಸಾಕ್ಷೀ ನ ಚ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೫೦ ।।

ರೂಪಾದಿದರ್ಶನಾಂತಸ್ಥ ಆಗಮಾಪಾಯಸಾಕ್ಷ್ಯಸೌ ।।
ನಿತ್ಯಾತ್ಮದೃಷ್ಟಿಶ್ಚಿನ್ಮಾತ್ರಃ ಪಶ್ಯೇತ್ತಂ ಪೃಥಿವೀ ಕಥಮ್ ।। ೫೧ ।।

ಮಾಗೋಚರಾತಿವರ್ತಿತ್ವಾದಸಾಧಾರಣದೃಷ್ಟಿತಃ ।।
ದ್ರಷ್ಟುರನ್ಯಸ್ಯ ಚಾಭಾವಾನ್ನ ತಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ದೇವತಾಃ ।। ೫೨ ।।

ದೃಷ್ಟೇರ್ದ್ರಷ್ಟಾರಮಿತ್ಯತ್ರ ಯಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಪ್ರಾಗುದಾಹೃತಃ ।।
ಅಂತರ್ಯಾಮೀತಿ ಸೋಽತ್ರಾಪಿ ನಾತೋಽನ್ಯೋಽಸ್ತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೫೩ ।।

ಬುದ್ಧ್ಯಂತಃ ಪರ ಏವಾಽಽತ್ಮಾ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಬುದ್ಧ್ಯಾಗಮಾಪಾಯಸಾಕ್ಷೀ ನಿಯಂತೈವೋಚ್ಯತೇ ಪರಃ ।। ೫೪ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಃ ಪೂರ್ಣಃ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಸಂಸಾರಹೇತ್ವಸಂಬಂಧಃ ಸರ್ವೋ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೫೫ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಸ್ಯ ಸಂಸಾರಸ್ಯ ಮೃಷಾತ್ಮನಃ ।।
ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾನಂತತತ್ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ವಾಕ್ಯತಃ ।। ೫೬ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯಾದೇಶ್ಚ ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಂ ತಥಾಽಂತರ್ಯಾಮಿಣಃ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ದೃಷ್ಟ್ವಭೇದಃ ಪ್ರಸಕ್ತೋಽತೋ ನಾನ್ಯೋಽತೋಽಸ್ತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೫೭ ।।

ಏಷ ಏವೈಕಲೋ ದ್ರಷ್ಟಾ ಕಾರಕಾದಿವಿವರ್ಜಿತಃ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ತದಜ್ಞಾನಕಾರ್ಯಮಾತ್ರಸ್ತಮಸ್ವಿಭಿಃ ।। ೫೮ ।।

ಮಾಂ ಪ್ರತ್ಯೇವೈತೀಹ ಯಥಾಽಸಾಧಾರಣ್ಯೇನ ಭಾಸ್ಕರಮ್ ।।
ಸಂಭಾವಯಂತಿ ದ್ರಷ್ಟಾರಸ್ತಥಾಽಜ್ಞಾಸ್ತದಬೋಧಜೈಃ ।। ೫೯ ।।

ದೃಷ್ಟಿರೇಕೈವ ಸರ್ವತ್ರ ಸರ್ವಾನಾತ್ಮವಿಲಕ್ಷಣಾ ।।
ಆಭಾತಿ ಬಹುಧೈವೇಯಂ ತದವಿದ್ಯೋತ್ಥಹೇತುಭಿಃ ।। ೬೦ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಸಪ್ತಮಮಂತರ್ಯಾಮಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಅಷ್ಟಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಅಶನಾಯಾದಿನಿರ್ಮುಕ್ತಂ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಅತೋಽಕ್ಷರಂ ಪ್ರವಕ್ತವ್ಯಂ ನಿರುಷಾಧ್ಯಾತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೧ ।।

ಯದುದ್ದಿಶ್ಯ ಪ್ರವೃತ್ತೈಪಾ ವ್ಯಾಖ್ಯ ಸರ್ವಾಂತರಂ ಪ್ರತಿ ।।
ತದಕ್ಷರಂ ಪ್ರವಕ್ತವ್ಯಮಿತ್ಯರ್ಥೈಷೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨ ।।

ಗೌತಮೇನ ಪುರಾ ಪೃಷ್ಟೇ ಸೂತ್ರಾಂತರ್ಯಾಮಿವಸ್ತುನೀ ।।
ಓತಪ್ರೋತಾತ್ಮತಾಂ ಗಾರ್ಗೀ ತಯೋರೇವಾನ್ವಪೃಚ್ಛತ ।। ೩ ।।

ದಿವೋ ಯದೂರ್ಧ್ವಂ ವಸ್ತು ಸ್ಯಾತ್ಸದ್ವಾಽಸದ್ವಾ ವಿಶೇಷಿತಮ್ ।।
ಅರ್ವಾಗ್ಯಚ್ಚ ಕಪಾಲಾತ್ಸ್ಯಾನ್ಮಧ್ಯೇ ಯಚ್ಚ ಕಪಾಲಯೋಃ ।। ೪ ।।

ಊರ್ಧ್ವಂ ದಿವಃ ಕಪಾಲಾದ್ಯದಧೋ ಯಚ್ಚಾಧರಾತ್ಪುಟಾತ್ ।।
ಯಸ್ಯ ಮಧ್ಯೇ ಕಪಾಲೇ ತೇ ಯಚ್ಚ ಭೂತಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೫ ।।

ಪದಾರ್ಥಗತಿಮೇವಂ ವಾ ವ್ಯಾಚಕ್ಷೀತಾವಿರೋಧತಃ ।।
ಭೂತಂ ಯತ್ಸಮತಿಕ್ರಾಂತಂ ಭವದ್ಯದಧುನಾತನಮ್ ।। ೬ ।।

ಭವಿಷ್ಯಚ್ಚ ಯದಾಗಾಮಿ ನಾತೀತಂ ನಾಪಿ ವರ್ತತೇ ।।
ಇತ್ಯಾಚಕ್ಷತ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾಽನುಮಾದೋಷೋಽಪನುದ್ಯತೇ ।। ೭ ।।

ಏತದೇವಂವಿಧಂ ಸೂತ್ರಮಾಗಮಜ್ಞಾಃ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಓತಂ ಪ್ರೋತಂ ಚ ತತ್ಕಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ಪೃಷ್ಟೋ ಬ್ರವೀಹಿ ಮೇ ।। ೮ ।।

ಸೂತ್ರೇ ತಾವದಿದಂ ಸರ್ವಮೋತಂ ಚ ಪ್ರೋತಮೇವ ಚ ।।
ವರ್ತಮಾನೇ ಜಗತ್ಕಾಲ ಇತಿ ತಾವತ್ಸುನಿಶ್ಚಿತಮ್ ।। ೯ ।।

ಜಗಚ್ಚಾಪ್ಯನಭಿವ್ಯಕ್ತಮಾವಿರ್ಭವತಿ ಸಾಂಪ್ರತಮ್ ।।
ವ್ಯಕ್ತಿಶ್ಚೇಯಂ ಸತೋ ಯುಕ್ತಾ ನಾಸತೋ ಘಟತೇ ಯತಃ ।। ೧೦ ।।

ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಂ ಚ ಸದಿದಂ ಪುನರವ್ಯಕ್ತತಾಮಿತಮ್ ।।
ವಾಯುನಾ ವಿಧೃತಂ ತಸ್ಯ ರೂಪಂ ಯದ್ವಾರ್ತಮಾನಿಕಮ್ ।। ೧೧ ।।

ಅತೀತಾನಾಗತಯೋಸ್ತು ಕಾಲಯೋರ್ಜಗದಾತ್ಮನಃ ।।
ಸತ್ತಾ ಯೇನಾಽಽತ್ಮನಾ ಕಸ್ಮಿನ್ನೋತಾ ಪ್ರೋತೇತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೨ ।।

ಪ್ರಾತ್ಯುಚ್ಚಾರ್ಯಾಥ ಗಾರ್ಗ್ಯೋಕ್ತಮಾಕಾಶೇ ಪ್ರಾಬ್ರವೀದೃಷಿಃ ।।
ಓತಪ್ರೋತಕತಾಂ ವಾಯೋರ್ಜಗತೋಽಸೌ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೧೩ ।।

ಕ್ಷ್ಮಾದ್ಯೇತತ್ಸೂತ್ರಪರ್ಯಂತಂ ನಾಶಾದೂರ್ಧ್ವಂ ಜನೇಃ ಪುರಾ ।।
ಆಕಾಶೇ ತದವಿಜ್ಞಾತಂ ಸತ್ತಾಮಾತ್ರೇಣ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೧೪ ।।

ಯಾವದ್ಧಿ ಜನಿಮತ್ಕಿಂಚಿನ್ನಾಮಾದಿಪ್ರವಿಭಾಗವತ್ ।।
ಆಕಶಸ್ತಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ತತ್ತ್ವಮತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೧೫ ।।

ತ್ರ್ಯತಿರೇಕಂ ಸತೋ ನೇದಂ ಲಭತೇಽನಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ।।
ನಾಪ್ಯನ್ವಯಂ ತದವ್ಯಾಪ್ತೇರ್ನಾಪ್ಯಭಾವಃ ಸತೀಷ್ಯತೇ ।। ೧೬ ।।

ಸದತೋ ಜನಿಮತ್ತತ್ತ್ವಂ ಸರ್ಪಾದೇ ರಶನಾ ಯಥಾ ।।
ಸತ್ತತ್ತ್ವವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯಾ ಜನಿಮತೋ ಗತಿಃ ।। ೧೭ ।।

ಸದೇವೇದಮತಃ ಸರ್ವಮುದ್ಭೂತಿಸ್ಥಿತಿಹಾನಿಷು ।।
ಸದೇವೇತಿ ತಥಾ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಛಾಂದೋಗ್ಯೋಪನಿಷದ್ವಚಃ ।। ೧೮ ।।

ಅರ್ವಾಗೇವಾಕ್ಷರಾಜ್ಜ್ಞೇಯಾ ಸತ್ತೇಯಂ ಜಗತೋ ನಿಧಿಃ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣನಿರ್ಮುಕ್ತಮಕ್ಷರಂ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ಯತಃ ।। ೧೯ ।।

ಸರ್ವಶಕ್ತಿರಿಯಂ ಶಕ್ತಿರ್ಯಾ ಸದಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ನ ಚ ಸತ್ತೇತಿ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಯಾರ್ಥಾಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೨೦ ।।

ನ ಸತೋ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಸತೋಽನ್ಯೋ ಭಾವ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅಪ್ಯಭಾವೋ ನ ಲಭತೇ ಕಿಮು ಭಾವೋಽತಿರೇಕತಾಮ್ ।। ೨೧ ।।

ಸದನ್ಯಬುದ್ಧಿಗಮ್ಯಸ್ಯ ಶ್ರುತಿಸ್ತಸ್ಮಾದನೇಕಶಃ ।।
ಅಬ್ರವೀದ್ವಾಂತಿಮಾತ್ರತ್ವಂ ಮೃತ್ತಿಕಾದಿನಿದರ್ಶನೈಃ ।। ೨೨ ।।

ಆಕಾಶವಚಸಾಽಽತ್ಮೈವ ಜ್ಞೇಯೋ ನಾನ್ಯೋಽತ್ರ ಕಶ್ಚನ ।।
ಸರ್ವಾಂತರತ್ವಂ ನಾನ್ಯಸ್ಯ ಯುಜ್ಯತೇಽನಾತ್ಮನೋ ಯತಃ ।। ೨೩ ।।

ಆಕಾಶೋ ವಾ ಇತಿ ತಥಾ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಶ್ರುತಿರಬ್ರವೀತ್ ।।
ಕಾರಣಂ ಚಾಽಽತ್ಮನೋ ನಾನ್ಯತ್ರ್ರಯ್ಯಂತೇಷೂಪಲಭ್ಯತೇ ।। ೨೪ ।।

ಜಗಜ್ಜನಿಸ್ಥಿತಿಧ್ವಸ್ತಿನಿಯಮಾದ್ಯರ್ಥಕಾರ್ಯಪಿ ।।
ನಾಽಽತ್ಮನಃ ಕಾರಣಾದನ್ಯಃ ಕಶ್ಚಿತ್ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೨೫ ।।

ಏಷೋಽಂತರ್ಯಾಮ್ಯೇಷ ಯೋನಿಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಭವಾಪ್ಯಯೌ ।।
ಮಾಂಡೂಕೇಯಶ್ರುತಿವಚ ಇತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಮಧೀಯತೇ ।। ೨೬ ।।

ನಾತೋಽಂತರ್ಯಾಮಿಣಃ ಕಲ್ಪ್ಯಮನ್ಯದವ್ಯಾಕೃತಂ ಬುಧೈಃ ।।
ಅಕ್ಷರಾಂತೇಷು ತತ್ತ್ವೇಷು ನಾವ್ಯಾಕೃತವಚೋ ಯತಃ ।। ೨೭ ।।

ತದ್ಧೇದಮಿತಿ ಚಾತ್ರಾಪಿ ಜಗದೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಅನ್ಯಾಕೃತಗಿರಾ ತಸ್ಯ ವ್ಯಾಕೃತಾವ್ಯಾಕೃತತ್ವತಃ ।। ೨೮ ।।

ಸರ್ವಸ್ಯೈಷ ವಶೀತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಯತಸ್ತಸ್ಯೈವ ವೇದ್ಯತಾಮ್ ।।
ಯತ್ನಾತ್ಪ್ರಾಹ ಶ್ರುತಿಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಯಂತಾಽವ್ಯಾಕೃತಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೯ ।।

ವಿದ್ಯಾ ಕರ್ಮ ಚ ಸಂಸ್ಕಾರಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನತತ್ತ್ವಕಾಃ ।।
ದೇಹಗ್ರಹಣಹೇತುತ್ವಂ ಯೇಷಾಂ ನಃ ಶ್ರುತಿರಬ್ರವೀತ್ ।। ೩೦ ।।

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಸಂಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ತ್ರಯಮೇತತ್ಸದಾ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ನ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣಂ ವಿನಾ ।। ೩೧ ।।

ಕರ್ಮೈವೈತತ್ರ್ರಯಂ ತಚ್ಚ ನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಲಭತೇ ಯತಃ ।।
ಕಾರಕಾಣಿ ವಿನೋತ್ಪತ್ತೌ ಪ್ರಯೋಗಮನುರುಧ್ಯತೇ ।। ೩೨ ।।

ಪ್ರಯೋಗರೂಪೇಣೈವಾತೋ ವೇಷ್ಟಿತಂ ಕರ್ಮ ತಿಷ್ಠತಿ ।।
ಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ಸಂಸೃಷ್ಟಂ ನಾನ್ಯಥಾಽತೋಽಸ್ಯ ಸಂಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೩೩ ।।

ಸಪ್ರಯೋಗಗಣಃ ಸರ್ವಃ ಸೌಕ್ಷ್ಮ್ಯೇಣ ಪರಮೇಣ ತು ।।
ಪ್ರಾಕ್ಫಲೋದ್ಭವತೋ ನಷ್ಟ್ವಾ ಪ್ರತೀಚಿ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೩೪ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಂವಿತ್ತಿವಸ್ತುಸ್ಥಃ ಪ್ರಮಾಣವಿರಹಾದಯಮ್ ।।
ನ ಜ್ಞಾತಃ ಕುಂಭವನ್ನಾಪಿ ಚಿತ್ಸ್ಥತ್ವಾತ್ಖರಶೃಂಗವತ್ ।। ೩೫ ।।

ನ ಚಾಯಂ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಕಾರಣತ್ವಾದಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ವಿಶೇಷಸ್ಯಾಗ್ರಹಾತ್ತದ್ವದ್ಗೃಹ್ಯತೇ ನೇದಮಿತ್ಯಪಿ ।। ೩೬ ।।

ಕ್ಷಿತ್ಯಾದಿಸೂತ್ರಪರ್ಯಂತಂ ನಿಯಮ್ಯಾಪೇಕ್ಷಯೋಚ್ಯತೇ ।।
ನಿಯಂತಾ ಕಾರಣಂ ಚೇತಿ ನ ತು ಸೂತ್ರಾಂತಿಕೇಽಸತಿ ।। ೩೭ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮಾನುಭವತಂತ್ರತ್ವತ್ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತುಂ ನ ಶಕ್ಯತೇ ।।
ವ್ಯಾವೃತ್ತಿವಿಧಿರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ಸುಷುಪ್ತಿರನುಭೂಯತೇ ।। ೩೮ ।।

ವ್ಯಾವೃತ್ತಃ ಶುಕ್ಲಪೀತಾದೇರಂಧಕಾರೋಽನುಭೂಯತೇ ।।
ತಥಾ ವಿಧಿಮುಖೇನಾಪಿ ದ್ವಿರೇಫೋದರವತ್ತಮಃ ।। ೩೯ ।।

ಸ್ವಪ್ನಬೋಧಾತ್ತದಾ ತದ್ವದಿವಿಕ್ತೋಽರ್ಥೋಽನುಭೂಯತೇ ।।
ಮೂಢೋಽಸ್ಮೀತ್ಯಪಿ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಚ ಮೋಹೋಽಯಮನುಭೂಯತೇ ।। ೪೦ ।।

ಮೂಢೋತ್ಪತ್ತೇಃ ಪುರಾ ಮೋಹಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತ್ವನುರೋಧ್ಯಭೂತ್ ।।
ತದುತ್ಪತ್ತೌ ಸಸಂವಿತ್ಕೋ ಮೋಹೋ ಮೂಢಪ್ರಧಾನಕಃ ।। ೪೧ ।।

ಸೋಽಯಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಗರ್ಭಃ ಸನ್ಮೋಹಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕಾರಕಃ ।।
ಧರ್ಮೀ ಚ ಸರ್ವಧರ್ಮಾಣಾಂ ನ ಪರೋಕ್ಷಸ್ತತೋಽಶ್ವವತ್ ।। ೪೨ ।।

ಯಂತೃತ್ವಹೇತುವಿಧ್ವಸ್ತಾವೇಷ ಸಂಪದ್ಯತೇಽಕ್ಷರಮ್ ।।
ಕೂಟಸ್ಥಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯೇನ ಸಂಬಂಧೋಽಬೋಧಕಾರಿತಃ ।। ೪೩ ।।

ಪ್ರಶ್ನೋಽಯಂ ನ ತೃತೀಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತತ್ವತೋ ದ್ವಯೋಃ ।।
ಪೂರ್ವೋಕ್ತಸ್ಯೈವ ದಾರ್ಢ್ಯಾರ್ಥಂ ಪ್ರಶ್ನೋಽಯಂ ಪೃಚ್ಛಯತೇ ಪುನಃ ।। ೪೪ ।।

ಪೃಷ್ಟಂ ಭೂಯೋಽಪಿ ಚಾಪೃಚ್ಛದುಕ್ತಧೀದೃಢನಿಶ್ಚಿತೌ ।।
ಪರಾಯತ್ತಪ್ರಬೋಧೋಽಪಿ ಶಕ್ತೋ ವಕ್ತುಂ ಯತಸ್ತತಃ ।। ೪೫ ।।

ಏವೇತ್ಯವಧೃತೇರ್ಯದ್ವಾ ಪೂರ್ವಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಶೇಷತಾ ।। ೪೬ ।।
ಕಿಮನೇಕತ್ರ ಲೀನಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸೂತ್ರಸ್ಯಾಪಿ ಕ್ಷಿತೇರಿವ ।।
ಆಕಾಶ ಏವ ಕಿಂವಾ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯೇವಂ ಪೂರ್ವಶೇಷತಾ ।। ೪೭ ।।

ಮೋಹೋಚ್ಛಿತ್ತಿರ್ಯಥಾವಸ್ತುಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಪ್ರಸೂತಿತಃ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮತಃ ಪ್ರಶ್ನೋಽಯಮುತ್ತರಃ ।। ೪೮ ।।

ಸೂತ್ರಾದಿಕ್ಷಿತಿಪರ್ಯಂತಮರ್ವಾಗ್ಯಂತುರಚೇತನಮ್ ।।
ನಿಷ್ಣಮಾಣಂ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ಸಪ್ರಮಾಣಕಮ್ ।। ೪೯ ।।

ಸೂತ್ರಂ ತಾವತ್ಸುದುರ್ಜ್ಞಾನಮಾಕಾಶಸ್ತು ತತೋಽಪ್ಯತಿ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ಪರತರಂ ತತ್ತ್ವಂ ದುರ್ವಚೋಽಪಿ ಬೃಹಸ್ಪತೇಃ ।। ೫೦ ।।

ಸೂತ್ರಾಂತಂ ವಸ್ತು ನಿರ್ದೇಶ್ಯಮನಿರ್ದೇಶ್ಯೇ ಪ್ರವೇಶಿತಮ್ ।।
ಯಂತರಿ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ತದಪಿ ದುರ್ವಾಚ್ಯಮತಿಸೂಕ್ಷ್ಮತಃ ।। ೫೧ ।।

ಸರ್ವಮಾನಾತಿವರ್ತ್ಯೇಕಮುಕ್ತಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ಅವ್ಯಾವೃ್ತ್ತಾನನುಗತಂ ತತೋಽಪ್ಯಕ್ಷರಸಂಜ್ಞಿತಮ್ ।। ೫೨ ।।

ಅಜ್ಞಾತಜ್ಞಾತತೋಽನ್ಯತ್ವಾನ್ನಿರ್ದೇಶ್ಯಂ ನ ತದಕ್ಷರಮ್ ।।
ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿರೂಪತ್ವಾನ್ನಾಪಿ ಸ್ಯಾತ್ತದಪಹನುತಿಃ ।। ೫೩ ।।

ಅಪಿ ಚೇದ್ವಕ್ತ್ಯನಿರ್ದೇಶ್ಯಂ ಕಥಂಚಿನ್ಮೋಹವಿಭ್ರಮಾತ್ ।।
ತಥಾ ವಿಪ್ರತಿಪತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದನುಕ್ತೌ ಚ ಪರಾಜಿತಃ ।। ೫೪ ।।

ಇತಿ ಚೇತಸಿ ಸಂಧಾಯ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಮಪೃಚ್ಛತ ।।
ಗಾರ್ಗ್ಯಕ್ಷರಮನಿರ್ದೇಶ್ಯಂ ತಾಂ ಚಾಸಾವಬ್ರವೀದಿದಮ್ ।। ೫೫ ।।

ಏತದ್ವೈ ತದಿತಿ ಪ್ರಾಹ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಾಕ್ಷಿಕಮಕ್ಷರಮ್ ।।
ಅಪಾಸ್ತಾಶೇಷನಿರ್ದೇಶಂ ಯದನನ್ಯಪ್ರಮಾಣಕಮ್ ।। ೫೬ ।।

ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಚಾಪರೋಕ್ಷಾಚ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮೇತಿ ವಿಶೇಷಿತಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾ ತದೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೫೭ ।।

ನ ವ್ಯಾವೃತ್ತಂ ವಿಶೇಷೇಭ್ಯೋ ನಾನುವೃತ್ತಂ ಚ ಗೋತ್ವವತ್ ।।
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ಚೈತನ್ಯಂ ಸಂವಿದೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೫೮ ।।

ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ನಾಸ್ತ್ಯನ್ಯತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ಯನ್ನ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ।।
ಅನನ್ಯಮಮಷಷ್ಠ್ಯರ್ಥಂ ವೈಶಬ್ದಸ್ತತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೫೯ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನ ಯೋಽಶನಾಯಾದಿನಾ ತಥಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಭಿಹಿತೋ ಯತ್ನಾತ್ತದ್ಗಿರಾ ಸೋಽತ್ರ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೬೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಸನ್ನನಿಷ್ಠತ್ವಾದೇತಚ್ಛಬ್ದಸ್ಯ ಕುಂಭವತ್ ।।
ಯದೇತದಿತಿ ತತ್ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯಥಾವತ್ಪ್ರತಿಪದ್ಯತಾಮ್ ।। ೬೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೈಕಪ್ರಮಾಣೋಽರ್ಥೋ ಲೌಕಿಕೋಽಪಿ ನ ಶಕ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವದ್ಬೋಧಯಿತುಂ ಕಿಮು ಪ್ರತ್ಯಙ್ನಿರಂಜನಮ್ ।। ೬೨ ।।

ಕ್ಷರಾದ್ವಿರುದ್ಧಧರ್ಮತ್ವಾದಕ್ಷರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣವದ್ವಸ್ತು ಕ್ಷರಮತ್ರ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೬೩ ।।

ಹಾನಿವೃದ್ಧಿಸ್ವಭಾವೇನ ಕಾರಣಾತ್ಮೈವ ವರ್ತತೇ ।।
ತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾ ತದ್ಧೀನಃ ಕೂಟಸ್ಥೋಽನನ್ಯಮಾನಗಃ ।। ೬೪ ।।

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸ್ತದ್ವದಂತೀತಿ ಸ್ವಾಪರಾಧನಿಷೇಧಗೀಃ ।।
ನಾಽಽತ್ಮಾಜ್ಞಾನಾಯ ಸಾ ಯುಕ್ತಾ ಸ ಹಿ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತದೀಕ್ಷತೇ ।। ೬೫ ।।

ನಿರ್ದೇಶ್ಯತ್ವಾನುಮಾದೋಷಪ್ರಸಂಗವಿನಿವೃತ್ತಯೇ ।।
ಆಗಮೈಕಪ್ರಮಾಣತ್ವೇ ವದಂತೀತ್ಯಭಿಶಬ್ದನಮ್ ।। ೬೬ ।।

ಏತಾವದೇವ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಸರ್ವಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವೇದಿನಾಮ್ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಮತೋ ಯುಕ್ತಂ ಫಲಪರ್ಯವಸಾಯಿನಮ್ ।। ೬೭ ।।

ಧ್ವಸ್ತಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನತತ್ಕಾರ್ಯಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧತಃ ।।
ವದಂತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸ್ತೇಽತಸ್ತ್ಯಕ್ತಸರ್ವೈಷಣಾಸ್ಪದಮ್ ।। ೬೮ ।।

ಏತದೇವ ತು ವಿಜ್ಞಾಯ ವ್ಯುತ್ತಿಷ್ಠಂತ್ಯೇಷಣಾತ್ರಯಾತ್ ।।
ಯತೋಽತಸ್ತತ್ಸ್ವಸಂವೇದ್ಯಂ ಗಾರ್ಗ್ಯಕ್ಷರಾಮೇದಂ ಧ್ರುವಮ್ ।। ೬೯ ।।

ತೇಷಾಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಸಂವೇದ್ಯಂ ನಿರ್ದೇಶ್ಯಂ ತದ್ಧಟಾದಿವತ್ ।।
ಅಸ್ಥೂಲತ್ವಾನ್ನ ತಚ್ಛಕ್ಯಂ ನಿರ್ದೇಷ್ಟುಮಿತಿ ಸೋಽಬ್ರವೀತ್ ।। ೭೦ ।।

ಅಕ್ಷರಂ ಯದಿ ನ ಸ್ಥೂಲಮಣು ತರ್ಹಿ ತದಿಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ಯತಸ್ತತ್ಪ್ರತಿಷೇಧಾರ್ಥಮನಣ್ವಿತಿ ಜಗಾದ ತಾಮ್ ।। ೭೧ ।।

ಪರಿಮಾಣಮಹಾಭೂತಪ್ರಾಣನಾಮಾನ್ವಯಾದಯಃ ।।
ಕಾರಣಾದ್ಯಾ ನಿಷಿಧ್ಯಂತೇ ಕ್ರಮೇऩ ಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।। ೭೨ ।।

ಪ್ರಸಜ್ಯಪರ್ಯುದಾಸಾಭ್ಯಾಂ ನಞರ್ಥಃ ಕೋಽತ್ರ ಗೃಹ್ಯತೇ ।।
ಸ್ಥೂಲಾಪಹ್ನುತಿರೇಕತ್ರ ಪರ್ಯುದಾಸೇ ತದನ್ಯತಾ ।। ೭೩ ।।

ಸ್ಥೂಲಾಪಹನುತಿರತ್ರ ಸ್ಯಾದ್ವಸ್ತು ಯತ್ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕಮ್ ।।
ನಾಭಾವಾನಿಷ್ಠೋಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ನಿಷೇಧಃ ಕಿಮುತಾಕ್ಷರೇ ।। ೭೪ ।।

ಪರ್ಯುದಾಸೇಽಪಿ ಕ್ಲೃಪ್ತಾನಾಂ ನ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ಸಂಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವತ್ತಸ್ಮಾನ್ನೋಭಯತ್ರಾಪಿ ದೋಷತಾ ।। ೭೫ ।।

ದೃಷ್ಟೋಽಪವಾದೋ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ನುತ್ಸರ್ಗವಿಷಯೇ ಸತಿ ।।
ಸ್ಥೂಲಾದೇರಪವಾದೋಽಯಂ ನಿರ್ದ್ವಯೇ ಘಟತೇ ಕಥಮ್ ।। ೭೬ ।।

ಉತ್ಸರ್ಗಸ್ಯಾಸ್ತಿ ವಿಷಯೋ ಯೋನನಿರ್ಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಕಃ ।।
ಅಪವಾದಸ್ಯ ವಿಷಯೇ ಜ್ಞಾತಾತ್ಮೈಕಸತತ್ತ್ವಕಃ ।। ೭೭ ।।

ಅಧ್ಯಸ್ತದಿಙ್ನಿಷೇಧಶ್ಚ ವ್ಯೋಮ್ನ್ಯೇಕಸ್ಮಿನ್ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ಉತ್ಸರ್ಗಾಪವಾದವಿಧಿನಿಷೇಧಾ ಏಕಲಾತ್ಮನಿ ।। ೭೮ ।।

ಯದಿ ವಾಽಕ್ಷರಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಸ್ಥೂಲಾದೇರಿಹ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಸ್ರಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮಹೇರ್ಯದ್ವತ್ತಥಾಽಸ್ಯಾಕ್ಷರಮಾತ್ರತಃ ।। ೭೯ ।।

ಸ್ಥೂಲಾದಿಹೇತೋರ್ದಾಹೋ ವಾ ಧ್ವಾಂತಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।।
ಅಸ್ಥೂಲೋಕ್ತಿಸಮುತ್ಥಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನವಹ್ನಿನಾ ।। ೮೦ ।।

ಕ್ಷಿತ್ಯಾದೌ ವಿಯದಂತೇಽಸ್ಮಿನ್ಸ್ಥೂಲಾದೇಃ ಸಂಭವೋ ನೇನು ।।
ತದೋತಪ್ರೋತವಾಕ್ಯೇನ ತಚ್ಚ ಸರ್ವಂ ನಿರಾಕೃತಮ್ ।। ೮೧ ।।

ತಸ್ಯಾಕ್ಷರೇ ಕಃ ಪ್ರಸಂಗೋ ಯತಸ್ತತ್ಪ್ರತಿಷಿಧ್ಯತೇ ।।
ಅಪಿ ಖೇ ತದಸಂಭಾವ್ಯಂ ಕಿಮು ತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೮೨ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾಂ ಕೇಚಿದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪ್ರತಿಜಾನತೇ ।।
ಯತೋಽತಸ್ತನ್ನಿಷೇಧಾರ್ಥಂಂ ನಿಷಿದ್ಧಂ ಸನ್ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೮೩ ।।

ವ್ಯಕ್ತಾವಸ್ಥಾಽಥವೈತೇಷಾಂ ನಿಷಿದ್ಧಾ ಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ।।
ಶಕ್ತ್ಯವಸ್ಥಾನಿಷೇಧೋಽಯಂ ಕ್ರಿಯತೇ ತ್ವಕ್ಷರಾತ್ಮನಿ ।। ೮೪ ।।

ಏವಂ ಚ ಸತಿ ತತ್ಪೂರ್ಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೃಸ್ನಂ ಚ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ಯಥಾಽಕೃಸ್ನಮೇವ ಸ್ಯಾದನಿರ್ಮೋಕ್ಷಶ್ಚ ಸಜ್ಯತೇ ।। ೮೫ ।।

ನ ವಾ ನಿಷೇಧಃ ಸ್ಥೂಲಾದೇಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಗೇವ ಸಿದ್ಧಿತಃ ।।
ತನ್ನಿಷೇಧಾನುವಾದೇನ ಪ್ರತೀಚಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೮೬ ।।

ಸ್ಥೂಲಾದಿಮೇಯಮಾಮಾತೃನಿಷೇಧಫಲಗಂ ಸ್ವಭಮ್ ।।
ವಿದ್ಧಿ ಸರ್ವಾಂತರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೮೭ ।।

ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಚೋದ್ಯಾನಾಮೇವಂ ಸತಿ ನ ಸಂಭವಃ ।।
ನೇತಿ ನೇತೀತಿವದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಸರ್ವಾಽಪೀಹ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೮೮ ।।

ಸ್ಥೂಲಾದಿಪರಿಮಾಣಂ ಹಿ ದ್ರವ್ಯಮಾತ್ರವ್ಯಪಾಶ್ರಯಮ್ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ದ್ರವ್ಯನಿಷೇಧೋಽಯಂ ಪರಿಮಾಣನಿಷೇಧತಃ ।। ೮೯ ।।

ಸರ್ವಥಾಽಪಿ ತು ಯತ್ಕಿಂಚಿದ್ವಾಚೋ ಗೋಚರತಾ ಗತಮ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಸ್ಯ ಚ ತತ್ಸರ್ವಮಕ್ಷರೇ ಪ್ರತಿಷಿಧ್ಯತೇ ।। ೯೦ ।।

ವಿಶೇಷಪ್ರತಿಷೇಧೇ ಚ ಕ್ರಮ ಆಶ್ರೀಯತೇ ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದೇವ ನಾನ್ಯಸ್ಮಾತ್ಕಾರಣಾದಿತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ।। ೯೧ ।।

ಪೂರ್ವೋತ್ತರನಿಷೇಧ್ಯಾನಾಂ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದೇವ ಚ ಕ್ರಮಃ ।।
ಪೂರ್ವಸ್ಮಿನ್ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧೇಽನ್ಯಃ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದೇವ ಢೌಕತೇ ।। ೯೨ ।।

ಅಸ್ಥೈಲ್ಯಾದಣು ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಂ ತನ್ನಾನಣು ಯತೋಽಕ್ಷರಮ್ ।।
ಹ್ರಸ್ವಂ ನೈವ ಯತೋಽಹ್ನಸ್ವಂ ನಾಪಿ ದೀರ್ಘಂ ಯತೋಽಕ್ಷರಮ್ ।।
ಅದೀರ್ಘಮಿತ್ಯಾತೋ ದ್ರವ್ಯಂ ನ ಸ್ಯಾದಕ್ಷರಮವ್ಯಯಮ್ ।। ೯೩ ।।

ಆದಿತ್ಯವರ್ಣವಚನಾದಸ್ತು ತದ್ರೋಹಿತಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ನೈವಂ ಯತೋಽಲೋಹಿತಂ ತತ್ಸರ್ವರೂಪಾದಿವರ್ಜಿತಮ್ ।। ೯೪ ।।

ಅಪಾಂ ಗುಣೋಽತ್ರ ಸ್ನೇಹಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛಾಯಾಽದೀಪ್ತಿರಿಹೇಷ್ಯತೇ ।
ತಮೋ ಧ್ವಾಂತಮಿತಿ ಜ್ಞೇಯಮತಮೋಽಕ್ಷರಮುಚ್ಯತೇ ।। ೯೫ ।।

ನ ಭೂತಂ ತತ್ಪೃಥಿವ್ಯಾದಿ ನಾಪಿ ಭೂತಗುಣಾಸ್ತಥಾ ।।
ಸರ್ವಾಂತರಾಧಿಕಾರಾದ್ಧಿ ತಥೋಭಯನಿಷೇಧತಃ ।। ೯೬ ।।

ಅಸ್ತು ಸಂಗಾತ್ಮಕಂ ತರ್ಹಿ ವಾಸನಾಸಂಗದರ್ಶನಾತ್ ।।
ನೈತದ್ಯತೋಽಸಂಗಮಿದಮಸಂಗೋ ಹೀತಿ ವಕ್ಷ್ಯತಿ ।। ೯೭ ।।

ನಾಪೀಂದ್ರಿಯಮಿದಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಯತೋಽಚಕ್ಷುಷ್ಕಮಕ್ಷರಮ್ ।।
ನೇಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯಸ್ಯ ವಿದ್ಯಂತೇ ನಾಪಿ ತತ್ಸ್ವಯಮಿಂದ್ರಿಯಮ್ ।। ೯೮ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಲಕ್ಷಣಂ ತೇಜೋಽತೇಜಸ್ಕಮಿತಿ ವಾರ್ಯತೇ ।।
ಕಸ್ಮಾದೇತನ್ನ ತತ್ಸರ್ವಂ ಯತೋಽಪ್ರಾಣಂ ತದಕ್ಷರಣ್ ।। ೯೯ ।।

ಕಾರಣಪ್ರತಿಷೇಧೇನ ಕೃತ್ಸ್ನಕಾರ್ಯನಿಷೇಧತಃ ।।
ಪೂರ್ಣಂ ತದಕ್ಷರಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಾಣಮ್ ।। ೧೦೦ ।।

ಅಕ್ಷರಂ ಯೇನ ರೂಪೇಣ ಸ್ಥೂಲಂ ವಸ್ತು ನಿಷೇಧತಿ ।।
ತೇನೈವಾಣ್ವಾದಿ ನಿಃಶೇಷಂ ತಸ್ಯ ಸರ್ವವಿರೋಧತಃ ।। ೧೦೧ ।।

ಅನ್ಯೇನಾನ್ಯೇನ ರೂಪೇಣ ವಿರುದ್ಧಾನ್ಹಂತಿ ಪಾವಕಃ ।।
ವಿರೋಧಿನಾ ಯಥಾ ತದ್ವನ್ನೇಹ ಸ್ಥೂಲಾದ್ಯಪಾಕ್ರಿಯಾ ।। ೧೦೨ ।।

ಮಾನಿತ್ವಾದಿನಿಷೇಧಃ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೈಕಾಕ್ರಿಯರೂಪತಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕೂಟಸ್ಥರೂಪೇಣ ತಥಾ ಸರ್ವನಿಷೇಧಕೃತ್ ।। ೧೦೩ ।।

ಕೂಟಸ್ಥಬೋಧಪೂರ್ಣತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಂ ವಸ್ತುನಃ ಸ್ವತಃ ।।
ಏತದಸ್ಯ ವಿರೋಧಿತ್ವಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುಭಿಃ ।। ೧೦೪ ।।

ದ್ವಾರಂ ಮುಖಂ ಪ್ರತೀಕಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಲಿಂಗಮುಚ್ಯತೇ ।।
ನಿಷೇಧೋಽಮುಖಮಿತ್ಯೇವಂ ತ್ರಯಸ್ಯಾಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೦೫ ।।

ಮಾತ್ರೇತಿ ಮಾನಮಿಚ್ಛಂತಿ ಮೇಯಾಽರ್ಥಸ್ತೇನ ಮೀಯತೇ ।।
ಅಕ್ಷರೇ ತದಸಂಭಾವ್ಯಮಮಾತ್ರಂ ತದ್ಯತಸ್ತತಃ ।। ೧೦೬ ।।

ಮಾತ್ರಾದಿಲಕ್ಷಣಾ ಯತ್ರ ಸಾಮಗ್ರೀ ವಸ್ತುನೀಷ್ಯತೇ ।।
ತತ್ಪ್ರಮೇಯಮಿತಿ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ನ ತು ವಸ್ತ್ವದ್ವಯಂ ಸ್ವತಃ ।। ೧೦೭ ।।

ವ್ಯಾಪ್ಯವ್ಯಾಪಕಸಂಬಂಧೋ ನ ಚಾಪ್ಯಕ್ಷರವಸ್ತುನಿ ।।
ನ ತದಶ್ನಾತಿವಾಕ್ಯೇನ ಯತಸ್ತದ್ವಾರ್ಯತೇ ದ್ವಯಮ್ ।। ೧೦೮ ।।

ನಿಷಿದ್ಧಮಖಿಲಂ ವಸ್ತು ಯತ್ಕಿಂಚಿಜ್ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅವಶಿಷ್ಟಂ ಚ ಯತ್ತಚ್ಚ ನ ಪ್ರಮಾಣೋಪಪಾದಿತಮ್ ।। ೧೦೯ ।।

ಏವಂ ಚೇದಕ್ಷರಂ ತಾದೃಕ್ಕಥಮಸ್ತೀತಿ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ನ ಹಿ ಪ್ರಮಾಣವಿರಹಾದಸ್ತಿ ವಸ್ತ್ವಿತಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೧೦ ।।

ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯತ್ವತೋ ನೈವಂ ತಥಾಚೋಕ್ತೋತ್ತರತ್ವತಃ ।।
ಭಾವಾಭಾವಾತಿರೇಕಿತ್ವಾದಭ್ಯುಪೇತಂ ತ್ವಯೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೧೧ ।।

ಮಾನಾಭಾವೇ ತ ತನ್ನೇತಿ ವ್ಯತಿರೇಕಃ ಕುತೋಽನ್ವಯಮ್ ।।
ಮಾನಾಭಾವಂ ಕಿಮದ್ರಾಕ್ಷೀರ್ಯೇನೈವಮಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೧೨ ।।

ಸರ್ವ ಹಿ ಮಾನಂ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ವಸ್ತ್ವಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಾಧನಮ್ ।।
ತದಭಾವೇಽನಭಿವ್ಯಕ್ತಂ ವಸ್ತು ನಾಸ್ತೀತಿ ದುರ್ವಚಃ ।। ೧೧೩ ।।

ಸ್ಥೂಲಾದ್ಯನೇಕಧರ್ಮಾಣಾಂ ನಿಷಧಾಯಾಸಕಾರಣಾತ್ ।।
ಅಸ್ತಿತ್ವಮಕ್ಷರಸ್ಯೇಹ ಸಿದ್ಧಂ ತಾವದೃಗಾತ್ಮನಃ ।। ೧೧೪ ।।

ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಾ ತ್ವಭಾವೋಽಪಿ ಸೇದ್ಧುಂ ನೈವಾಽಽತ್ಮವತ್ಕ್ಷಮಃ ।।
ತತ್ಪಾರಾರ್ಥ್ಯಜಡತ್ವಾಭ್ಯಾಂ, ಮಿತ್ಯಭಾವಸ್ತಥಾ ಸಮಃ ।। ೧೧೫ ।।

ಮಾಮೇಯಮಾತ್ರಸದ್ಭಾವಾತ್ತೇಭ್ಯೋಽತ್ಯಂತನಿವೃತ್ತಿತಃ ।।
ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧೇಶ್ಚ ಕುತೋಽಭಾವಸ್ಯ ಸಂಭವಃ ।। ೧೧೬ ।।

ಸ್ವತೋ ಮಾಫಲರೂಪತ್ವಾನ್ನ ಮಾಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರಮಾಣತಃ ।।
ನಾಸ್ತೀತಿ ತು ವಿನಾ ಮಾನಂ ನ ಸಿಧ್ಯೇತ್ಕುಂಭವತ್ಸ್ವತಃ ।। ೧೧೭ ।।

ಕುಂಭ ಆರೋಪ್ಯತೇ ಯದ್ವತ್ಪ್ರಕಾಶೋ ಭಾನುಸಂಗತೇಃ ।।
ಭಾನುಪ್ರಕಾಶಸಂಬಂಧೇ ಭಾನೋರ್ನಾನ್ಯದಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೧೧೮ ।।

ಸ್ವತೋಽವಗತಿಸಂವಂಧಾತ್ತಥಾಽಭಾವೋಽವಗಮ್ಯತೇ ।।
ತಥಾಽವಗತಿಸಂಬಂಧೇ ನಾಪೇಕ್ಷಾಽವಗತೇಃ ಸ್ವತಃ ।। ೧೧೯ ।।

ಅತೋಽವಗತ್ಯಭಾವೋಽಪಿ ನ ಸ್ವತೋಽವಗತಿಂ ವಿನಾ ।।
ಸಿಧ್ಯತೀಹ ತತೋಽಸ್ತಿತ್ವಂ ಸ್ವತ ಏವಾಕ್ಷರಾತ್ಮನಃ ।। ೧೨೦ ।।

ಉಕ್ತೋ ನಿರನ್ವಯೋಽಭಾವೋ ನ ಬೌದ್ಧಾದಿಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನವಿರಹಾತ್ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೧೨೧ ।।

ನಾನ್ಯದಜ್ಞಾನತೋಽಸ್ತಿತ್ವಂ ದ್ವಿತೀಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಯಥಾ ।
ನಿವೃತ್ತಿಸ್ತದ್ವದೇವಾಸ್ಯ ನಾವಗತ್ಯಾತ್ಮನೋಽಪರಾ ।। ೧೨೨ ।।

ಅಕಾರ್ಯಕಾರಣಂ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಗುಣಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಕೂಟಸ್ಥಮಕ್ಷರಂ ಧ್ವಾಂತಧ್ವಸ್ತೌ ಸ್ಯಾನ್ನೌ ನಿರನ್ವಯಮ್ ।। ೧೨೩ ।।

ನಾಸ್ಯಾಸ್ತಿತ್ವೇ ಯಥಾ ಮಾನಮೇಕತ್ವಾದಕ್ಷರಾತ್ಮನಃ ।।
ತನ್ನಾಸ್ತಿತ್ವೇಽಪಿ ಚ ತಥಾ ತಯೋಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೧೨೪ ।।

ಸತ್ತ್ವಂ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಸತ್ತ್ವಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ।।
ಅತದ್ವದ್ಬೋಧ ಏವೈತತ್ಸಿಧ್ಯತೀವ ನ ತು ಸ್ವತಃ ।। ೧೨೫ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ನೇಹ ಕಶ್ಚಿದ್ವಿಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।।
ಅಕ್ಷರಾತ್ಮನಿ ನಾಸ್ತಿತ್ವೇ ತಸ್ಮಾದ್ಧೇತೂಕ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೨೬ ।।

ಯತೋ ವಿಪ್ರತಿಪದ್ಯಂತೇ ತ್ವಂತರ್ಯಮಿಣಿ ವಾದಿನಃ ।।
ತತ್ಸಿದ್ಧಯೇಽನುಮಾಯತ್ನಃ ಕ್ರಿಯತೇಽತಃ ಪರೋಕ್ತಿಭಿಃ ।। ೧೨೭ ।।

ಈಶಿತವ್ಯಾರ್ಥಸಂಬಂಧಾದಂತರ್ಯಾಮ್ಯೇತದಕ್ಷರಮ್ ।।
ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸಮೋಹಾಖ್ಯವರ್ತ್ಮನೈವ ನ ತು ಸ್ವತಃ ।। ೧೨೮ ।।

ಅನುಮಾನಶ್ರುತಿಸ್ತಸ್ಮಾದಾಗಾತ್ತಸ್ಯೈವ ಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ಸಂಸಿದ್ಧೇ ಸರ್ವಂ ಸಿದ್ಧಂ ಭವೇದ್ಯತಃ ।। ೧೨೯ ।।

ಏತಸ್ಯ ವಾ ಅಕ್ಷರಸ್ಯ ಪ್ರಶಾಸನವಿಧೌ ಸತಿ ।।
ಸರ್ವತಃಸ್ಥಿರಮರ್ಯಾದಂ ಜಗದೇತದ್ವಿವರ್ತತೇ ।। ೧೩೦ ।।

ಪ್ರಶಾಸನೇ ಯಥಾ ರಾಜ್ಞೋಽಭಿನ್ನಮರ್ಯಾದಿಕಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ।।
ಪೃಥಿವ್ಯಾದ್ಯಾಸ್ತಥೈವೇಮಾ ಅಕ್ಷರಸ್ಯ ಪ್ರಶಾಸನೇ ।। ೧೩೧ ।।

ವಿವಾದಗೋಚರಾಪನ್ನಾ ಯಂತೃಪೂರ್ವಾ ಜಗತ್ಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ವ್ಯವಸ್ಥಿತತ್ವಾಲ್ಲೋಕಸ್ಯ ರಾಜಪೂರ್ವಾ ಸ್ಥಿತಿರ್ಯಥಾ ।। ೧೩೨ ।।

ಸೂರ್ಯಾಚಂದ್ರಮಸೌ ತಜ್ಜಕಾರ್ಯಾಭಿಜ್ಞಪುರಃಸರೌ ।।
ಸರ್ವಪ್ರಾಣ್ಯುಪಕಾರಿತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಸಾದಸ್ಥಪ್ರದೀಪವತ್ ।। ೧೩೩ ।।

ಸೂರ್ಯಾಚಂದ್ರಮಸಾವೀಶೌ ಮರ್ಯಾದಾಂ ನಾತಿಗಚ್ಛತಃ ।।
ಯೇನೇಹ ವಿಧೃತೌ ನಿತ್ಯಂ ಸೋಽಂತರ್ಯಾಮೀತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೩೪ ।।

ಕುಸೂಲವನ್ನ ಭಿದ್ಯೇತೇ ಸಾಂಶತ್ವಾತ್ಪತತೋಽಪಿ ನ ।।
ಗುರುತ್ವಾಲ್ಲೋಹವತ್ಪೃಥ್ವೀ ದ್ಯೌರಪೀತ್ಯತಿವಿಸ್ಮಯಃ ।। ೧೩೫ ।।

ಚೇತನಾವತ್ಸ್ವತಂತ್ರತ್ವಾದ್ದೇವತಾತ್ಮತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ನಾಂತರೇಣ ನಿಯಂತಾರಂ ತಯೋರೇಷಾ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ।। ೧೩೬ ।।

ಸಂಯುಕ್ತಯೋರ್ವಿಯೋಗೋಽಪಿ ನ ತಯೋರೀಕ್ಷ್ಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಪ್ರಶಾಸನಮೃತೇ ಶಾಸ್ತುರ್ನ ವ್ಯವಸ್ಥೇದೃಶೀ ಭವೇತ್ ।। ೧೩೭ ।।

ದ್ಯಾವಾಪೃಥಿವ್ಯೋರ್ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ನಾನ್ಯಥೇಯಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವಭಾವಮತಿಲಂಘ್ಯೈತೇ ತಿಷ್ಠತಃ ಶಾಸ್ತೃಶಾಸನೇ ।। ೧೩೮ ।।

ನಿಮೇಷಾದಿವಿಭಕ್ತಾನಾಂ ಕಾಲಾಂಶಾನಾಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ಯಾ ಸ್ವಲಿಂಗಾಜಹದ್ವೃತ್ತ್ಯಾ ತದೀಶಸ್ಯ ಪ್ರಶಾಸನಮ್ ।। ೧೩೯ ।।

ನಿಯತೈವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಶ್ಚ ಸ್ರೋತಸಾಂ ಮಹತಾಮಪಿ ।।
ನಾಂತರೇಣ ನಿಯಂತಾರಂ ಸಂಭಾವ್ಯೇತ್ಯವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೧೪೦ ।।

ದುಃಖಾರ್ಜಿತಧನತ್ಯಾಗಿನುತಿಶ್ಚ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ನೇಯಂ ಯುಕ್ತಾಽಪ್ರಸಿದ್ಧೇಶೇ ತತ್ಕರ್ಮಫಲದಾಯಿನಿ ।। ೧೪೧ ।।

ದಾತೃಪ್ರತಿಗ್ರಹೀತ್ರೋಶ್ಚ ಕ್ರಿಯಾತ್ಯಕ್ತವ್ಯಯೋಸ್ತಥಾ ।।
ಅನ್ವಕ್ಷಮೇವ ವಿಲಯೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಸಾರ್ವಲೌಕಿಕೈಃ ।। ೧೪೨ ।।

ತಥಾಽಪಿ ತಾನ್ಪ್ರಶಂಸಂತಿ ದುಃಖಾರ್ಜಿತಧನತ್ಯಜಃ ।।
ಅಪಿ ಸಮ್ಯಕ್ಪ್ರಮಾಣಜ್ಞಾಸ್ತಚ್ಚ ನರ್ತೇ ಮಹೇಶ್ವರಮ್ ।। ೧೪೩ ।।

ದಾನಾದಿಕರ್ಮಣಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪಶ್ಯಂತಃ ಫಲಸಂಗತಿಮ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಜ್ಞಾಃ ಪ್ರಶಂಸಂತಿ ಯಚ್ಚ ತಚ್ಚ ಸತೀಶ್ವರೇ ।। ೧೪೪ ।।

ಶಾಸ್ತರ್ಯಸತಿ ತತ್ಕರ್ಮಫಲವೈಚಿತ್ರ್ಯವೇದಿನಿ ।।
ಸರ್ವಜ್ಞೇಽನುಪಪನ್ನಂ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಜ್ಞಾನಫಲಪ್ರದೇ ।। ೧೪೫ ।।

ನಾಪ್ಯನೀಶಮಪೂರ್ವಂ ಚ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯಂ ಫಲಸಂಗತೌ ।।
ಯತೋಽಪೂರ್ವಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧೌ ಪ್ರಮಾಣಂ ನಾೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೪೬ ।।

ನಿಯಂತುರಪಿ ಚೇನ್ಮೈವಂ ಶ್ರುತೇರ್ವಸ್ತುನ್ಯಪಿ ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಸ್ಯ ಪುರೋಕ್ತತ್ವಾತ್ತತ್ಸಿದ್ಧೇಶ್ಚಾನುಮಾನತಃ ।। ೧೪೭ ।।

ಅರ್ಥಾಪತ್ತೇರಪೂರ್ವಸ್ಯ ಕಲ್ಪನಾಽಪಿ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ಯಥಾಽಪ್ಯುಪಪನ್ನತ್ವಾದರ್ಥಾಪತ್ತೇಃ ಕ್ಷಯೋ ಯತಃ ।। ೧೪೮ ।।

ಸೇವ್ಯಾತ್ಸೇವಾಫಲಪ್ರಾಪ್ತಿದರ್ಶನಾನ್ನ ತ್ವಪೂರ್ವತಃ ।।
ಸೇವಾಯಾಶ್ಚ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮತ್ವಾದ್ದಾನಯಾಗಾದಿ ಚ ಕ್ರಿಯಾ ।। ೧೪೯ ।।

ದಾನಾದಿಫಲಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಸೇವ್ಯಾದ್ಭವಿತುಮರ್ಹತಿ ।।
ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕತ್ವಾದ್ದಾನಾದೇ ರಾಜಸೇವಾಫಲಾಪ್ತಿವತ್ ।। ೧೫೦ ।।

ಸರ್ವಕರ್ಮಫಲಪ್ರಾಪ್ತಿರೀಶ್ವರಾದೇವ ನಾನ್ಯತಃ ।।
ಇತ್ಯಾಹ ಭಗವಾನ್ವ್ಯಾಸಃ ಸರ್ವಜ್ಞೋಽಪಿ ಮಹಾಮತಿಃ ।। ೧೫೧ ।।

ಯತಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಭೂತಾನಾಂ ಯೇನ ಸರ್ವಮಿದಂ ತತಮ್ ।।
ಸ್ವಕರ್ಮಣಾ ತಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಸಿದ್ಧಿಂ ವಿಂದತಿ ಮಾನವಃ ।। ೧೫೨ ।।

ಅಪಿಂ ದೃಷ್ಟಕ್ರಿಯಾಧರ್ಮಸಾಮರ್ಥ್ಯಮನಿರಸ್ಯ ತು ।।
ಫಲಾಪ್ತಿಕಲ್ಪನಾಸಿದ್ಧಾವಪನ್ಯಾಯೋಽನ್ಯಥಾ ಭವೇತ್ ।। ೧೫೩ ।।

ಲೋಕದೃಷ್ಟಕ್ರಿಯಾಧರ್ಮಸಾಮರ್ಥ್ಯತ್ಯಾಗಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಅಪನ್ಯಾಯೋ ನ ಯುಕ್ತೋಽತೋ ನ್ಯಾಯವರ್ತ್ಮಾಸಮನ್ವಯಾತ್ ।। ೧೫೪ ।।

ಕಲ್ಪನಾಧಿಕ್ಯತಶ್ಚೈತದಪೂರ್ವಂ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।
ಕಲ್ಪ್ಯ ಈಶೋಽಥವಾಽಪೂರ್ವಂ ಕಿಂ ಕಲ್ಪ್ಯಮುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೫೫ ।।

ಸೇವ್ಯಾತ್ಕ್ರಿಯಾಫಲಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ದೃಷ್ಟೇಯಂ ನ ತ್ವಪೂರ್ವತಃ ।।
ನಾಪ್ಯಪೂರ್ವಂ ಕ್ವಚಿದ್ದೃಷ್ಟಂ ತನ್ಮಾನಾಸಂಭವಾದಿಹ ।। ೧೫೬ ।।

ಅಪೂರ್ವಂ ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣಂ ಚ ದಾತುಂ ಶಕ್ತಿರಥಾಸ್ಯ ಚ ।।
ಫಲದಾತೃತ್ವಸಾಮರ್ಥ್ಯೇ ದಾನಂ ಚಾಭ್ಯಧಿಕಂ ತಥಾ ।। ೧೫೭ ।।

ಇಹ ತ್ವೀಶಾತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।।
ಪರಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ಕಲ್ಪ್य़ಸ್ಯ ಸೇವ್ಯೇ ದೃಷ್ಟತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೫೮ ।।

ದೇವಾಶ್ಚ ಪಿತರಶ್ಚೈವ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಮಧೀನತಾಮ್ ।।
ನಾಽಽಪ್ನುಯುರ್ಹವ್ಯಕವ್ಯಾರ್ಥಂ ಯದಿ ನಾಭೂತ್ಪ್ರಶಾಸಿತಾ ।। ೧೫೯ ।।

ಯದಜ್ಞಾನಾಜ್ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿಂಸ್ತೀವ್ರಾನರ್ಥಪರಂಪರಾ ।।
ಜ್ಞಾನಾಚ್ಚ ಮುಕ್ತಿಃ ಸಂಸಾರಾತ್ಕಥಂ ನಾಸ್ತಿ ಪ್ರಶಾಸ್ತೃ ತತ್ ।। ೧೬೦ ।।

ನನು ಕ್ರಿಯಾತ ಏವೇಯಂ ಸಂಸಾರೋಚ್ಛಿತ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ನೈವಂ ಯತೋ ನ ಕರ್ಮಭ್ಯೋ ಮುಕ್ತಿಃ ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽಶ್ರುತೇಃ ।। ೧೬೧ ।।

ಯಥಾಚ ಕರ್ಮಣಾ ಮುಕ್ತಿರ್ನ ಕಥಂಚನ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ತಥೋಕ್ತತ್ವಾತ್ಪುರಾ ನೇಹ ಭೂಯೋ ವಕ್ತವ್ಯಮಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೬೨ ।।

ಅಸಂಭವೋ ಯಥಾ ಮುಕ್ತೇಃ ಕ್ರಿಯಾಸಾಧನಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ತಥೇಯಂ ಶ್ರುತಿರಪ್ಯಾಹ ಯೋ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯತಃ ।। ೧೬೩ ।।

ಉದಾರಫಲದಾಯೀನಿ ಬಹುಶೋಽನುಷ್ಠಿತಾನ್ಯಪಿ ।।
ಕ್ಷಯಿಷ್ಣುಫಲವಂತ್ಯೇವ ಕರ್ಮಾಣಿ ಯದಬೋಧತಃ ।। ೧೬೪ ।।

ತಥಾಚ ಯತ್ಪರಿಜ್ಞಾನಾತ್ಕೃತ್ಸ್ನಕಾರ್ಪಣ್ಯನಿಃಸೃತಿಃ ।।
ಕಥಮೇವಂವಿಧಂ ಗಾರ್ಗಿ ನಾಸ್ತೀತ್ಯಕ್ಷರಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೬೫ ।।

ಸರ್ವೇ ಕಾರ್ಪಣ್ಯಯುಕ್ತಾಃ ಸ್ಯುರ್ಯದಿ ನ ಸ್ಯಾತ್ತದಕ್ಷರಮ್ ।।
ಈಕ್ಷ್ಯಂತೇ ಚಾಪ್ಯಕೃಪಣಾಸ್ತಚ್ಚ ಸತ್ಯೇವ ಯಂತರಿ ।। ೧೬೬ ।।

ಯೋ ವಾ ಏತದಿತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಶ್ರುತಿರಪ್ಯಾಹ ಯತ್ನತಃ ।।
ಅಕ್ಷರಾಜ್ಞಾನತಃ ಪುಂಸಾಂ ಕಾರ್ಪಣ್ಯೇನಾವಿಯುಕ್ತತಾಮ್ ।। ೧೬೭ ।।

ಅಕ್ಷರಂ ಯೋ ವಿದಿತ್ವಾಽಸ್ಮಾಲ್ಲೋಕಾದ್ಗಾರ್ಗಿ ಪ್ರಮೀಯತೇ ।।
ನಿವರ್ತತೇ ಸ ಕಾರ್ಪಣ್ಯಾತ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಾದ್ಧ್ವಾಂತಬಾಧತಃ ।। ೧೬೮ ।।

ಯಸ್ತ್ವಕ್ಷರಪರಿಜ್ಞಾನಾನ್ಮೃತ್ಯುಮೃತ್ಯುಃ ಪ್ರಮೀಯತೇ ।।
ಸ ಏವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ನಾನ್ಯೋ ಜಗತ್ಯಧ್ಯವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೧೬೯ ।।

ಸರ್ವಜ್ಞಃ ಸರ್ವಕೃಚ್ಚಾಸೌ ನಿರಸ್ತಾಶೇಷಸಂಸೃತಿಃ ।।
ಪ್ರಾಪ್ತಾಶೇಷಪುಮರ್ಥಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೭೦ ।।

ಜ್ಞೇಯತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ಪ್ರಾಹ ಯಥೋಕ್ತೇಶ್ವರವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಅಕ್ಷರಸ್ಯ ಶ್ರುತಿಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತದ್ವಾ ಇತ್ಯೇವಮಾದಿನಾ ।। ೧೭೧ ।।

ಏತದಸ್ಯ ಪ್ರಶಾಸ್ತೃತ್ವಂ ಸ್ವಮೋಹಾಭಾಸಹೇತುಕಮ್ ।।
ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇಭ್ಯೋ ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ।। ೧೭೨ ।।

ಇತ್ಯೇತತ್ಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ತದ್ವಾ ಏತದಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಮಾಗೋಚರಾತಿವರ್ತಿತ್ವಾದದೃಷ್ಟಂ ಸ್ಯಾತ್ತದಕ್ಷರಮ್ ।। ೧೭೩ ।।

ಅಭಾವತ್ವನಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ದ್ರಷ್ಟ್ರಕ್ಷರಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರತ್ವಾನ್ನ ತು ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೭೪ ।।

ಓತಪ್ರೋತಗಿರಾಽಶೇಷದೃಶ್ಯವಸ್ತುನಿರಾಕೃತೇಃ ।।
ಅಕಾರಕಾದ್ವಯತ್ವಾಭ್ಯಾಂ ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಂ ನಾಕ್ಷರಾತ್ಮನಃ ।। ೧೭೫ ।।

ಬಹುದ್ರಷ್ಟೃನಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ನಾನ್ಯದಿತ್ಯಾದ್ಯುದೀರಣಮ್ ।।
ವಿಜಾತೀಯಸಜಾತೀಯವಸ್ತ್ವಂತರನಿಷೇಧತಃ ।।
ಕೂಟಸ್ಥಮೇಕಂ ಚೈತನ್ಯಂ ಸಿದ್ಧಂ ಶ್ರುತ್ಯನುಸಾರತಃ ।। ೧೭೬ ।।

ಏತಸ್ಮಿನ್ನಕ್ಷರೇ ಗಾರ್ಗಿ ಸ್ರಜಿ ಕ್ಲೃಪ್ತಫಣೀಂದ್ರವತ್ ।।
ಓತಃ ಪ್ರೋತಶ್ಚ ನಿಃಶೇಷ ಆಕಾಶೋಽಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ।। ೧೭೭ ।।

ಅಕ್ಷರಂ ಸ್ವಾತ್ಮಸಂಮೋಹಾತ್ಕಾರಣತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।।
ತಥಾ ಕಾರ್ಯತ್ವಮಪ್ಯೇತನ್ನಿರವದ್ಯಂ ತದೇಕಲಮ್ ।। ೧೭೮ ।।

ಸರ್ವಸ್ಯಾಕ್ಷರಮಾತ್ರತ್ವಾನ್ನ ಕಿಂಚಿನ್ನೋಪಸಂಹೃತಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿರೋಧತಸ್ತದ್ವನ್ನ ಕಿಂಚಿನ್ನಾಪಿ ನಿಹ್ನುತಮ್ ।। ೧೭೯ ।।

ತಥಾ ಜ್ಞೇಯಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಜ್ಞಾತಾಜ್ಞಾತವಿಭಾಗಿನಃ ।।
ಉಕ್ತಾಕ್ಷರಾತ್ಮಾವಸಿತೇರ್ನ ಕಿಂಚಿದವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೮೦ ।।

ನಾನುತ್ಪನ್ನಮಿತೋ ಜ್ಞಾನಾತ್ಕಿಂಚಿದಪ್ಯವಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ನಾಪ್ಯಧ್ವಸ್ತಂ ತಥಾಽಜ್ಞಾನಂ ಕೃತ್ಸ್ನಜ್ಞೇಯಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೧೮೧ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯಾಷ್ಟಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ನವಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಸೂತ್ರಾದಿಕಾರ್ಯಮಾರ್ಗೇಣ ಯಂತೃತ್ವಂ ಕಾರಣಾತ್ಮನಃ ।।
ಯದಭ್ಯಧಾಯಿ ಪ್ರಾಕ್ಶ್ರುತ್ಯಾ ತದೇವಾನೂದ್ಯ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೧ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿ ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಭೂಯೋಽಪ್ಯಾತ್ಮನ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ನಿಯಮ್ಯದೇವತಾಭೇದವ್ಯಾಸಸಂಕ್ಷೇಪವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೨ ।।

ಚಿದಾಭಾಸಂ ಸ್ವಮಜ್ಞಾನಂ ಸಂನಿಪತ್ಯ ತದಕ್ಷರಣ್ ।।
ಕಾರಣಂ ಸತ್ಸ್ವಕಾರ್ಯೇಷು ನಿಯಂತೃತ್ವಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಸುಷುಪ್ತಪ್ರಲಯಾವಸ್ಥಪ್ರಾಣಾತ್ಮಾಽಕ್ಷರಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಸ ಬ್ರಹ್ಮ ತ್ಯದಿತಿ ತಥಾ ಶ್ರುತಿರಪ್ಯಾಹ ತತ್ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೪ ।।

ಇತ್ಯಂತರ್ಯಾಮ್ಯವಸ್ಥಾಯಾಂ ಸ್ಥಿತ್ವೈಕಾಂ ಪ್ರಾಣದೇವತಾಮ್ ।।
ಸೂತ್ರಾದ್ಯವಚ್ಛೇದವಶಾತ್ಸರ್ವಮೇತನ್ನಿಯಚ್ಛತಿ ।। ೫ ।।

ನಾನಾತ್ವೈಕತ್ವರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ಸಾ ಪುನಃ ಪ್ರಾಣದೇವತಾ ।।
ಸ್ಥಿತಾ ಜಗದಿತಂ ವ್ಯಾಪ್ಯ ಪ್ರಾಣಿಕರ್ಮವಶಾದಿಯಮ್ ।। ೬ ।।

ತಸ್ಯಾ ವಿಕ್ಷೇಪಸಂಹಾರೌ ಶಾಕಲ್ಯಃ ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛತ ।।
ನಿಯಂತವ್ಯನಿಯಂತೃತ್ವಸಂಬಂಧಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೭ ।।

ದೇವಸಂಖ್ಯಾಂ ಸ ಸಂಪೃಷ್ಟೋ ನಿವಿದೈವ ಪ್ರಪೇದಿವಾನ್ ।।
ದೇವಾ ನಿವಿದಿ ಯಾವಂತೋ ವೈಶ್ವದೇವಸ್ಯ ಸಂಶ್ರಿತಾಃ ।। ೮ ।।

ತಾವಂತ ಏವ ಸೋಽಸುಃ ಸ್ಯಾಜ್ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿಂಶ್ಚರಾಚರೇ ।।
ಆಂತ್ಯಂ ಬಹುಶಬ್ದೇನ ದೇವಾನಾಂ ಪ್ರಾಬ್ರವೀನ್ಮುನಿಃ ।। ೯ ।।

ತ್ರಯಸ್ರಿಶತ್ಪ್ರಭೃತ್ಯೇಷಾಂ ಷಡಾದಿಷು ಯಥಾಕ್ರಮಮ್ ।।
ಸಂಹೃತಿಃ ಪ್ರಾತಿಲೋಮ್ಯೇನ ವ್ಯೂಹಸ್ತ್ವಾಗಣನಾಕ್ಷಯಾತ್ ।। ೧೦ ।।

ಕತಮ ಇತಿ ಪೃಷ್ಟೋಽಥ ವಸ್ವಾದೀನ್ಪ್ರತ್ಯಪದ್ಯತ ।।
ವಸೂನಪ್ಯಥ ಸಂಪೃಷ್ಟಃ ಸೋಽಗ್ನ್ಯಾದೀನ್ಪ್ರಾಬ್ರವೀದ್ವಸೂನ್ ।। ೧೧ ।।

ಸಂಹೃತಾತ್ಮಪ್ರಭೇದಾ ಹಿ ಸೈವೈಕಾ ಪ್ರಾಣದೇವತಾ ।।
ವಸುತ್ವಮಷ್ಟಧಾ ಭಿನ್ನಾ ವಿಭಾರ್ತಿ ಜನಿಮತ್ಸ್ಥಿತೌ ।। ೧೨ ।।

ವಸು ಕರ್ಮಫಲಂ ಚಾಽಽಹುಃ ಕರ್ಮಣಃ ಸಾಧನಂ ವಸು ।।
ಯಸ್ಮಾತ್ತದೇಷು ನಿಹಿತಂ ತಸ್ಮಾತ್ತೇ ವಸವಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।। ೧೩ ।।

ಪುರುಷೇ ಯೇ ದಶ ಪ್ರಾಣಾ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸಹಾಽಽತ್ಮನಾ ।।
ಮನಸೈಕಾದಶಾತ್ರೈತಾನ್ನುದ್ರಾನಿತ್ಯಾಚಚಕ್ಷಿರೇ ।। ೧೪ ।।

ರೋದಯಂತೋ ದ್ರವಂತ್ಯೇತೇ ರುದಂತಿ ಚ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ರುದ್ರಾ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯಂತೇ ಪ್ರಾಣಾ ಏಕಾದಶೋದಿತಾಃ ।। ೧೫ ।।

ಆದದಾನಾ ಯತೋ ಯಂತಿ ಮರ್ತ್ಯಾನಾಂ ಸ್ಥಿತಿಕಾರಣಮ್ ।।
ಮಾಸಾಭಿಮಾನಿನೋ ದೇವಾ ಆದಿತ್ಯಾಸ್ತೇನ ತೇ ಸ್ಮೃತಾಃ ।। ೧೬ ।।

ಆಯುರ್ವೀರ್ಯಂ ಸ್ಮೃತಿಂ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಸೌಕುಮಾರ್ಯಂ ವಪುಃಶ್ರಿಯಮ್ ।।
ಆದದಾನಾ ಯತೋ ಯಂತಿ ತೇನಾಽಽದಿತ್ಯಾ ಅಮೀ ಸ್ಮೃತಾಃ ।। ೧೭ ।।

ಇಂದ್ರಶ್ಚ ದೇವತಾ ಜ್ಞೇಯಾ ಮೇಘನಾದಾಭಿಮಾನಿನೀ ।।
ಸ್ತನಯಿತ್ನುರಿಹ ಜ್ಞೇಯಸ್ತಥಾ ಯಜ್ಞಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।। ೧೮ ।।

ವೀರ್ಯಂ ವಜ್ರೋಽಶನಿರಿತಿ ಸ್ತನಯಿತ್ನುರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಪಶುಸಾಧನಕೋ ಯಸ್ಮಾದ್ಯಜ್ಞಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪಶುಃ ಸ್ಮೃತಃ ।। ೧೯ ।।

ಅಗ್ನ್ಯಾದಿಷು ಯತಃ ಷಟ್ಸು ಯಥೋಕ್ತಾಃ ಸರ್ವದೇವತಾಃ ।।
ಷಟ್ಸಂಖ್ಯಾಮೇವ ಸಂಯಾಂತಿ ಷಡಗ್ನ್ಯಾದ್ಯಾಸ್ತತಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।। ೨೦ ।।

ಆಧಾರಾಧೇಯಯೋರೈಕ್ಯಾತ್ಪೃಥಿವ್ಯಗ್ನ್ಯಾದಿಷು ತ್ರಿಷು ।।
ತ್ರಯೋ ದೇವಾಸ್ತತೋಽಗ್ನ್ಯಾದ್ಯಾಃ ಕೃತ್ಸ್ನಾಂತರ್ಭಾವಕಾರಣಾತ್ ।। ೨೧ ।।

ಅನ್ನಂ ಪ್ರಾಣಶ್ಚ ದೇವೌ ದ್ವೌ ದ್ವಯೋರೇಷ ವಿನಿರ್ಣಯಃ ।।
ಏತಾವನ್ಮಾತ್ರಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಜಗತಸ್ತತಃ ।। ೨೨ ।।

ಯೋಽಯಂ ಪವತ ಇ್ತ್ಯುಕ್ತಿರಧ್ಯರ್ಧಸ್ಯ ವಿನಿರ್ಣಯೇ ।।
ಏಕತ್ವಾತ್ಪವಮಾನಸ್ಯ ತದಾಹುರಿತಿ ಚೋದನಾ ।। ೨೩ ।।

ಏಕಸಂಕ್ಯೈವ ನಾನ್ಯಾಽಸ್ತಿ ದ್ವಿಸಂಖ್ಯಾಯಾ ಯತಸ್ತಾತಃ ।।
ಪೃಷ್ಟೋಽಧ್ಯರ್ಧ ಇತಿ ಪ್ರಾಹ ಸೋಪಹಾಸಮೃಷಿಃ ಸುಧೀಃ ।। ೨೪ ।।

ವಾಯುರ್ವಾ ದೇವತಾ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ತದನ್ಯಸ್ಯ ತದಾತ್ಮನಃ ।।
ಅರ್ಧತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ಕನೀಯಸ್ತ್ವಾದ್ವ್ಯಾಪ್ಯಸ್ಯಾಗ್ನ್ಯಾದಿರೂಪಿಣಃ ।। ೨೫ ।।

ಋದ್ಧಿಂ ಪ್ರಾಪದ್ಯತಃ ಸರ್ವಂ ವಾಯೌ ಸತಿ ಚರಾಚರಮ್ ।।
ತಸ್ಮಾದಧ್ಯರ್ಧ ಇತ್ಯೇವಂ ವಾಯುಮಾಚಕ್ಷತೇ ಬುಧಾಃ ।। ೨೬ ।।

ಸಂಖ್ಯಾಪ್ರಾಧಾನ್ಯಮಧ್ಯರ್ಧೇ ವಿದಗ್ಧೇನ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಸರ್ವಮೃಧ್ನೋತಿ ಯತ್ಪ್ರಾಣೋ ತೇನೇತಿ ಶ್ರುತಿಹೃದ್ಗತಮ್ ।। ೨೭ ।।

ಅನ್ನಾಶಿತೃತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಯಥಾ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿರುಚ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ನೇನಾಶ್ನುತ ಇತ್ಯೇವಮಧ್ಯರ್ಧಸ್ಯಾಪಿ ಯೋಜನಾಾ ।। ೨೮ ।।

ಜನಿಮತ್ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಪ್ರಾಣೋಽಂತರ್ಭಾವಹೇತುತಃ ।।
ಪ್ರಾಣೋ ದೇವೋಽತ ಏವೈಕಸ್ತಸ್ಯೈವ ಮಹಿಮಾ ಪರಃ ।। ೨೯ ।।

ಭರಣಾತ್ಸರ್ವಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಪ್ರಾಣೋ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ತ್ಯದಿತ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರೋಕ್ಷತಃ ।। ೩೦ ।।

ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಿರ್ದೇಶನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಕಾರಣತ್ವಾವಬುದ್ಧಯೇ ।।
ಪ್ರಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತ್ಯದಿತ್ಯಾದ್ದುಃ ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯೇಣ ಮಹಾಧಿಯಃ ।। ೩೧ ।।

ಕರಣೇಷ್ವೇಷು ಸರ್ವೇಷು ತಥಾ ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕೇಷು ಚ ।।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಷು ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನ ತೇಷು ತೇಷ್ವವತಿಷ್ಠತೇ ।। ೩೨ ।।

ಅಷ್ಟಧಾಽತಃ ಪುನಸ್ತಸ್ಯ ಭೇದೋಽಯಮುಪವರ್ಣ್ಯತೇ ।।
ಅಧಿಕಾರವಿಶೇಷೇಣ ಪೃಥಿವೀತ್ಯಾದಿನಾಽಧುऩಾ ।। ೩೩ ।।

ಅನಂತಭೇದಭಿನ್ನಸ್ಯ ಪುನರಪ್ಯಷ್ಟಧೋಚ್ಯತೇ ।।
ದೇವತಾಸಮುದಾಯಸ್ಯ ಭೇದಃ ಸಂಕ್ಷೇಪಲಕ್ಷಣಃ ।। ೩೪ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯಾಯತನಂ ಯಸ್ಯ ತತ್ಸ್ಥೋಽಗ್ನಿರ್ಲೋಕ ಏವ ಚ ।।
ತಸ್ಯಾಽಽಲೋಕನಹೇತುಃ ಸ್ಯಾದಗ್ನಿರ್ದೇವಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ ।। ೩೫ ।।

ಮನಶ್ಚ ಜ್ಯೋತಿರ್ವಿಜ್ಞಾನಂ ಸಂಕಲ್ಪಾದಿಸ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಸ್ವರೂಪಂ ವಾ ಮನೋಜ್ಯೋತಿರ್ಯಸ್ಯ ದೇವಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೬ ।।

ಕ್ಷಿತಿದೇಹೋಽಗ್ನಿನಯನೋ ಮನಃಸಂಕಲ್ಪಸಾಧನಃ ।।
ಯಃ ಪೃಥಿವ್ಯಭಿಮಾನ್ಯತ್ರ ಸರ್ವಸ್ಯೈವ ಪರಾಯಣಮ್ ।। ೩೭ ।।

ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಕರಣಸ್ಯ ಚ ।।
ಪರಾಯಣಮವಷ್ಟಂಭ ಆತ್ಮನಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾವಿಧಮ್ ।। ೩೮ ।।

ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೇಹ ಯೋ ವಿದ್ಯಾದ್ವೇದಿತಿಾ ಸ್ಯಾತ್ಸ ಏವ ತು ।।
ಪಂಡಿತೋ ನ ತ್ವನೇವಂವಿದ್ಯಥಾ ತ್ವಂ ಪಂಡಿತಾಯಸೇ ।। ೩೯ ।।

ಇಯತಾ ಯದಿ ಪಾಂಡಿತ್ಯಂ ಲಭ್ಯತೇ ವೇದ ತರ್ಹಿ ತಮ್ ।।
ಶಾರೀರಃ ಪಾರ್ಥಿವೇಂಽಶೇಽತ್ರ ದೇವೋಽಧ್ಯಾತ್ಮಾಭಿಮಾನವಾನ್ ।। ೪೦ ।।

ಪೃಥಿವ್ಯೇವಾಹಮಿತ್ಯೇವಂ ಯೋಽಭಿಮಾನೀ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಲೋಮತ್ವಙ್ಭಾಂಸಸಂಘಾತಃ ಕಾರ್ಯಂ ತಸ್ಯಾಯಮೇವ ತು ।। ೪೧ ।।

ಸ ಏಷ ದೇವೋ ಯಃ ಪೃಷ್ಟೋ ವದ ಭೂಯೋಽಪ್ಯಹಲ್ಲಿಕ ।।
ಯತೋಽಸಮಾಪ್ತಮೇವೇದಂ ದರ್ಶನಂ ತೇ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೪೨ ।।

ತಸ್ಯ ಕಾ ದೇವತೇತ್ಯೇನಮಪ್ರಾಕ್ಷೀತ್ಕ್ಷೋಭಿತೋ ರೂಷಾ ।।
ತಂ ಪ್ರತ್ಯಾಹಾಮೃತಮಿತಿ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪಿ ದೇವತಾಮ್ ।। ೪೩ ।।

ಯತೋ ಯೋ ಲಭತೇ ಸಿದ್ಧಿಂ ತಸ್ಯಾಸಾವೇವ ದೇವತಾ ।।
ವಿವಕ್ಷಿತೇಹ ವಿಜ್ಞೇಯಾಽಮೃತಮಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಾ ।। ೪೪ ।।

ಯೋಷಿಜ್ಜಾಗ್ಧಸ್ಯ ಯೋನ್ನಸ್ಯ ರಸಃ ಸ್ಯಾತ್ಪರಿಣಾಮಜಃ ।।
ಮಾತೃಜಸ್ಯಾಸೃಜೋ ಹೇತುರಮೃತಂ ಸೋಽತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೪೫ ।।

ರಸಾಚ್ಛೋಣಿತನಿಷ್ಪತ್ತಿಃ ಶೋಣಿತಾದ್ಬೀಜಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಶರೀರಂ ಜಾಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯೇನ ಶಾರೀರ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೪೬ ।।

ಅನ್ಯೇಽಮೃತಮಿದಂ ಪ್ರಾಹುರ್ದಿವ್ಯಂ ಚಾಂದ್ರಮಸಂ ಪಯಃ ।।
ತತ್ಪರ್ಜನ್ಯಾದಿನಾ ಜಾತಂ ದಾರ್ಢ್ಯಕೃತ್ಕ್ಷಿತಿದೇಹಯೋಃ ।। ೪೭ ।।

ಉತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ವಾಕ್ಯೇಷು ಯಥೋಕ್ತಮುಪಪಾದಯೇತ್ ।।
ನ್ಯಾಯಃ ಸಾಧಾರಣಂ ಸರ್ವಂ ವಿಶೇಷಸ್ತು ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೪೮ ।।

ಯೋಷಿತ್ಸಮಾಗಮೇಚ್ಛೇಹ ಕಾಮ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಹೃದಯಂ ಬುದ್ಧಿರಾಲೋಕಃ ಸರ್ವಂ ತೇನ ಹಿ ಪಶ್ಯತಿ ।। ೪೯ ।।

ಸ ಚ ಕಾಮಮಯೋ ದೇವಃ ಕಾಮಭಾವನಯಾಽಂಜಿತಃ ।।
ದೇವತಾಽಸ್ಯ ಸ್ರಿಯೋ ಜ್ಞೇಯಾಃ ಕಾಮಃ ಸ್ರೀತೋ ಹಿ ಜಾಯತೇ ।। ೫೦ ।।

ಶುಕ್ಲಾದೀನ್ಯತ್ರ ರೂಪಾಣಿ ಭಾಸ್ವರಾಣ್ಯುತ್ತರತ್ರ ತು ।।
ಸಾವಿತ್ರಃ ಪುರುಷಸ್ತಸ್ಯ ಚಕ್ಷುಃ ಸತ್ಯಂ ಚ ದೇವತಾ ।। ೫೧ ।।

ರೂಪಭಾಸ್ಕರಸತ್ಯೇಷು ತ್ರಿಧೈಷೋಽಪಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।।
ಪೂರ್ವವಚ್ಚೋತ್ತರತ್ರಾಪಿ ಸರ್ವತ್ರೈವ ತ್ರಿಧಾ ತ್ರಿಧಾ ।। ೫೨ ।।

ಪ್ರತಿಶ್ರವಣವೇಲಾಯಾಂ ಶ್ರೋತ್ರೇ ಯಃ ಸಂನಿಧೀಯತೇ ।।
ಸ ತ್ವಯೇಹಾಭಿನಿರ್ದಿಷ್ಟೋ ದಿಶಸ್ತಸ್ಯಾಪಿ ದೇವತಾ ।। ೫೩ ।।

ಅಂಧಕಾರಸ್ತಮೋ ಜ್ಞೇಯಂ ತಥಾ ಛಾಯಾಮಯಃ ಪುಮಾನ್ ।।
ಮೃತ್ಯುಶ್ಚ ದೇವತಾ ತಸ್ಯ ತಮಸೈವ ಮೃತಿರ್ಯತಃ ।। ೫೪ ।।

ರೂಪಾಯತನದೇವಸ್ಯ ಪ್ರತಿಬಿಂಬೋದಯಾಶ್ರಯಃ ।।
ವಿಶೇಷಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರಾಣೋಽಸುಸ್ತಸ್ಯಾಪೀಹಾಧಿದೇವತಾ ।। ೫೫ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಾಮ್ಮಯದೇಹಸ್ಯ ವಿಶಿಷ್ಟಾಃ ಕಾರ್ಯಮಸ್ಯ ತಾಃ ।।
ವರುಣೋ ದೇವತಾ ತಸ್ಯ ವರುಣಾದ್ವಿ ಸ ಜಾಯತೇ ।। ೫೬ ।।

ಶುಕ್ರಸ್ನಾಯ್ವಸ್ಥಿಮಜ್ಜಾನೋ ಭವಂತಿ ಪಿತೃತೋ ಯತಃ ।।
ಪ್ರಜಾಪತಿತ್ವಂ ಪಿತರಿ ತಸ್ಮಾದೇತದಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೫೭ ।।

ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿದ್ವಿಜಾನಾತಿ ಶಾಕಲ್ಯಃ ಸರ್ವಮೇವ ತತ್ ।।
ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛದ್ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಮುಕ್ತ್ವಾ ದಿಗ್ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಕಮ್ ।। ೫೮ ।।

ಅವಶಿಷ್ಟಂ ಯದಪ್ಯಸ್ಯ ತನ್ಮಾಂ ಪೃಚ್ಛತು ಕಾಮತಃ ।।
ಇತಿ ಚೇತಸಿ ಸಂಧಾಯ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಭ್ಯಭಾಷತ ।। ೫೯ ।।

ಅತಿನಿರ್ಬಂಧತೋ ವಾಽಪಿ ನಿಷೇಧ್ಯೋಽಯಂ ಪ್ರಮಾದವಾನ್ ।।
ಇತ್ಯೇತದ್ಧೃದಯೇ ಕೃತ್ವಾ ಕಾರುಣ್ಯಾತ್ತಮಥಾಬ್ರವೀತ್ ।। ೬೦ ।।

ಮಯ್ಯಗ್ನೌ ಶಿಶುವನ್ಮೋಹಾತ್ಪ್ರವಿಶಂತಂ ನ ಕಶ್ಚನ ।।
ತ್ವಾಂ ವಾರಯತಿ ಯತ್ನೇನ ಸಾಧುಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಂಸದಿ ।। ೬೧ ।।

ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ನೂನಂ ತ್ವಂ ಹಂತವ್ಯತ್ವೇನ ಸಂಮತಃ ।।
ಅಕ್ರತ ತ್ವಾಂ ಯತೋ ವಿಪ್ರಾಃ ಸಂದಂಶಂ ಮಯಿ ಪಾವಕೇ ।। ೬೨ ।।

ತಸ್ಮಾದ್ಬುಧ್ಯಸ್ವ ಶಾಕ್ಲ್ಯ ಮಹದ್ಭಯಮುಪಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಅತಿನಿರ್ಮಥನಾದಗ್ನಿಶ್ಚಂದನಾದಪಿ ಜಾಯತೇ ।। ೬೩ ।।

ವಿಷಾಯತೇಽಮೃತಮಪಿ ಯಥಾ ಪಥ್ಯಂ ಮುಮೂರ್ಷತಃ ।।
ತಥೈವ ನಾಗ್ರಹೀತ್ಸೂಕ್ತಂ ಶಾಕಲ್ಯಃ ಕಾಲಚೋದಿತಃ ।। ೬೪ ।।

ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈರ್ಘಾತಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಾಂ ಜಿಘಾಂಸಂತಮಾಶ್ವಿಮಮ್ ।।
ಇತ್ಯುರ್ಥಂ ಕೋಪಕೃದ್ವಾಕ್ಯಂ ಶಾಕಲ್ಯೋ ಮುನಿರಬ್ರವೀತ್ ।। ೬೫ ।।

ಅಂಗಾರಾವಕ್ಷಯಣೋಕ್ತ್ಯಾ ವಿದ್ವಾನ್ಕಿಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಶ್ರೇಯಸಃ ।।
ಅತ್ಯವಾದೀಸ್ತ್ವಮಜ್ಞಃ ಸನ್ಕಾ ವಿದ್ಯಾ ಫಲಿನೀ ತವ ।। ೬೬ ।।

ದಿಗ್ವಿಭಾಗಾಧಿಕಾರೇಣ ಯಥೋಕ್ತಾ ಏವ ದೇವತಾಃ ।।
ಪಂಚಧೇಹೋಪದಿಶ್ಯಂತೇ ತದೇತದನುವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೩೭ ।।

ಕಾ ವಿದ್ಯಾ ಸಫಲಾ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತವೇತಿಪ್ರಶ್ನವಾದಿನಮ್ ।।
ಸದೇವಾಃ ಸಪ್ರತಿಷ್ಠಾಶ್ಚ ದಿಶೋ ವೇದೇತ್ಯಥಾಬ್ರವೀತ್ ।। ೬೮ ।।

ಸದೇವಸಪ್ರತಿಷ್ಠಾದಿಶರೀರಂ ಪ್ರತಿಜಜ್ಞಿವಾನ್ ।।
ಆತ್ಮಾನಂ ಸ ಮುನಿಃ ಪೃಷ್ಟೋ ಯತಸ್ತಂ ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛತ ।। ೬೯ ।।

ಸದೇವಾಃ ಸಪ್ರತಿಷ್ಠೈತಾ ದಿಶೋಽಹಮಿತಿವಾದಿನಮ್ ।।
ಪ್ರಾಚ್ಯಾಂ ಕಿಂದೇವತೋಽಸೀತಿ ವಿದಗ್ಧಸ್ತಮಪೃಚ್ಛತ ।। ೭೦ ।।

ಪೂರ್ವದಿಗಾತ್ಮಭೂತಂ ಮಾಂ ತ್ವಂ ವಿದ್ಧ್ಯಾದಿತ್ಯಾದೇವತಮ್ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ತಮೃಷಿಂ ಭೂಯಃ ಸ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಮಪೃಚ್ಛತ ।। ೭೧ ।।

ಸರ್ವರೂಪಾತ್ಮಕಃ ಸೂರ್ಯಶ್ಚಕ್ಷುಷ್ಯೇವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಃ ।।
ಸರ್ವರೂಪೇಷು ಚಕ್ಷುಶ್ಚ ರೂಪಾಣಿ ಹೃದಯೇ ತಥಾ ।। ೭೨ ।।

ರೂಪಾರಬ್ಧಮಿದಂ ಚಕ್ಷೂ ರೂಪಾಣಾಮೇವ ತದ್ಗಹಾತ್ ।।
ಅಭಿವ್ಯಂಗ್ಯಸಜಾತೀಯೋ ವ್ಯಂಜಕೋ ರೂಪದೀಪವತ್ ।। ೭೩ ।।

ಅಶೇಷವಿಷಯಾತ್ಮತ್ವಂ ಮನೋಬುದ್ಧ್ಯೋರ್ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।।
ಸರ್ವಗೋಚರಭಾಸಿತ್ವಾತ್ತಾದಾತ್ಮ್ಯೇ ತಚ್ಚ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೭೪ ।।

ಏಷ ಏವಾನುಸಂಧೇಯೋ ನ್ಯಾಯೋ ಯೋಽಯಮಿಹೋದಿತಃ ।।
ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣಾಸು ಸರ್ವಾಸು ದಿಕ್ಷು ಪ್ರತ್ಯೇಕಶಃ ಕ್ರಮಾತ್ ।। ೭೫ ।।

ಪ್ರಾಚ್ಯಾಂ ರೂಪೋಪಸಂಹಾರೋ ದಿಕ್ತ್ರ್ಯೇ ಕರ್ಮಸಂಹೃತಿಃ ।।
ಧ್ರುವಾಯಾಂ ಸಂಹೃತಿರ್ನಾಮ್ನೋ ಹೃದ್ಯೇವಂ ಸರ್ವಸಂಹೃತಿಃ ।। ೭೬ ।।

ಕೇವಲಂ ಕರ್ಮ ಯಾಮ್ಯಾಯಾಂ ಪ್ರತೀಚ್ಯಾಂ ಪುತ್ರಜನ್ಮ ಚ ।।
ಜ್ಞಾನಯುಕ್ತಮುದೀಚ್ಯಾಂ ಚ ಕರ್ಮೈವಮುಪಸಂಹೃತಮ್ ।। ೭೭ ।।

ನಾಮ್ನಶ್ಚಾಪ್ಯುಪಸಂಹಾರೋ ಧ್ರುವಾಯಾಂ ಹೃದಿ ವರ್ಣಿತಃ ।।
ಏವಂ ಕ್ರಮೇಣ ನಿಃಶೇಷಂ ಜಗದ್ಧೃದ್ಯುಪಸಂಹೃತಮ್ ।। ೭೮ ।।

ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾಚ್ಚ ಮನೋಽಪ್ಯತ್ರ ವಿಜ್ಞೇಯಮುಪಸಂಹೃತಮ್ ।।
ರೂಪಾದಿಪಂಚಕಂ ಯಸ್ಮಾತ್ತದ್ದ್ವಾರೇಣಾಽಽಶ್ರಿತಂ ಹೃದಿ ।। ೭೯ ।।

ನಿಃಶೇಷಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾಂತಂ ಸಂಹೃತ್ಯ ಹೃದಯಾತ್ಮನಾ ।।
ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಂ ಸ್ಥಿತಂ ಭೂಯೋ ವಿದಗ್ಧಃ ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛತ ।। ೮೦ ।।

ಸರ್ವೋಪಸಂಹೃದ್ಧೃದಯಂ ಬ್ರೂಹಿ ಕ್ವೇೈತತ್ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತೋಽಹಁಲ್ಲಿಕೇತ್ಯೇವಂ ಸಂಬೋಧ್ಯೋತ್ತರಮಬ್ರವೀತ್ ।। ೮೧ ।।

ಅಹಁಲ್ಲಿಕೇತಿ ವಚಸಾ ನಾಽಽಧಾರಾಂತರಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಆದ್ಯುದಾತ್ತತ್ವಲಿಂಗೇನ ಹ್ಯಭಿಧಾನಂ ವಿದಗ್ಧವತ್ ।। ೮೨ ।।

ಪ್ರೇತೀಭೂತೋಽಸಿ ನೂನಂ ತ್ವಂ ಪ್ರೇತವದ್ಭಾಷಸೇ ಯತಃ ।।
ಲೀಯತೇಽಹನಿ ರಾತ್ರೌ ಚ ವ್ಯಜ್ಯತೇಽಹಁಲ್ಲಿಕಸ್ತತಃ ।। ೮೩ ।।

ಮತ್ತಃ ಶರೀರಾತ್ಕ್ವಾನ್ಯತ್ರ ಮಥ್ಯೇಘಾತಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಅಸ್ಮದನ್ಯತ್ರ ಮನ್ವೀಥಾ ಯತ್ರೇದಂ ಹೃದಯಂ ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೮೪ ।।

ಯದ್ಯೇತದ್ದೇಹತೋಽನ್ಯತ್ರ ಹೃದಯಂ ಸ್ಯಾದವಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಹೃದ್ವಿಯುಕ್ತಂ ತದಾ ದೇಹಮದ್ಯುಃ ಶ್ವಾನೋ ಮೃತಂ ಧ್ರುವಮ್ ।। ೮೫ ।।

ನ ತ್ವಯಂ ಮೃತ ಇತ್ಯಸ್ಮಾತ್ಕಾರಣಾದವಸೀಯತಾಮ್ ।।
ವನಸಿಂಹವದೇವೈತದ್ದ್ವಯಮನ್ಯೋನ್ಯಸಂಶ್ರಯಮ್ ।। ೮೬ ।।

ನರ್ತೇ ಲಿಂಗಂ ಶರೀರಸ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಃ ಕಾಚಿದಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ನ ಶರೀರಂ ವಿನಾ ಲಿಂಗಂ ಕಸ್ಮೈಚಿತ್ಕರ್ಮಣೇ ಕ್ಷಮಮ್ ।। ೮೭ ।।

ನ ಹ್ಯನ್ಯೋನ್ಯಾತಿರೇಕೇಣ ಸಂಹತಾನಾಂ ಕ್ವಚಿತ್ಥಿತಿಃ ।।
ಸಂಹತಂ ಚ ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯಜ್ಜಗದೇತಚ್ಚರಾಚರಮ್ ।। ೮೮ ।।

ಕಾರ್ಯತ್ವಾದ್ದೂಯಮಪ್ಯೇತದ್ಯತೋ ನ ಸ್ವಾಶ್ರಯಂ ತತಃ ।।
ತತ್ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಮಥಾಪ್ರಾಕ್ಷೀಚ್ಛಾಕಲ್ಯೋ ನಿರ್ಣಯೇಚ್ಛಯಾ ।। ೮೯ ।।

ದ್ವಾವಪ್ಯೇತೌ ಮಮಾಽಽತ್ಮಾನೌ ಪ್ರಾಣ ಏವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತೌ ।।
ಪ್ರಾಣೋಽಪಾನೇ ಸ ಚ ವ್ಯಾನ ಉದಾನೇ ವ್ಯಾನ ಆಶ್ರಿತಃ ।। ೯೦ ।।

ಸಮಾನೇ ಚ ತಥೋದಾನಃ ಸೂತ್ರಾತ್ಮನಿ ಸಮಾಶ್ರಿತಃ ।।
ಏವಮೇಪ ಸಮಾನಾಂತಃ ಶಾಕಲ್ಯಪ್ರಶ್ನನಿರ್ಣಯಃ ।। ೯೧ ।।

ದೇಹಹೃದ್ವಾಯವೋಽನ್ಯೋನ್ಯಪ್ರತಿಷ್ಠಾಃ ಸಂಹತತ್ವತಃ ।।
ಪ್ರಯುಕ್ತಾಃ ಕರ್ಮಣಾ ಪುಂಸಾಂ ವರ್ತಂತೇ ಭೋಗಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೯೨ ।।

ಸಕಾರಣಮಿದಂ ಸರ್ವಮಾಕಾಶಾಂತಂ ಯಥೋದಿತಮ್ ।।
ಓತಂ ಪ್ರೋತಂ ಚ ಯತ್ರೇದಂ ತದಕ್ಷರಮಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೯೩ ।।

ವಿಹಾಯಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾರೂಪಂ ಸ್ವೇನೈವ ವಚಸಾ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಪುರುಷಾರ್ಥಂ ಸಮಾಪಿತ್ಸುಃ ಸ ಏಷ ಇತಿ ಚಾವದತ್ ।। ೯೪ ।।

ಪ್ರಶಾಸನ ಇದಂ ತಸ್ಥೌ ಯಸ್ಯಾಂತರ್ಯಾಮಿರೂಪಿಣಃ ।।
ಸ ಏಷ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಮಧುಕಾಂಡೇಽಪಿ ವರ್ಣಿತಃ ।। ೯೫ ।।

ನನು ಬ್ರಹ್ಮಾಧಿಕಾರತ್ವಾತ್ಕಥಮಾತ್ಮೇತ್ಯುನೂದ್ಯತೇ ।।
ನೈಷ ದೋಷೋಽತಿರೇಕೇಣ ನಾಽಽತ್ಮನೋ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಯತಃ ।। ೯೬ ।।

ಗ್ರಾಹ್ಯತ್ವಂ ಶರಣಂ ಸಂಗೋ ಭಯಂ ಚಾಜ್ಞಾನಕಾರಣಮ್ ।।
ತದತ್ಯಯಾದ್ಭಯಾಂತಾನಿ ನ ಸಂತಿ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ।। ೯೭ ।।

ನಿರವಿದ್ಯೋಽಸಿತೋ ಭಾಸ್ವದವಿಲುಪ್ತಚಿದಾತ್ಮಕಃ ।।
ಯತ ಏವಮತೋ ನಾಸ್ಯ ನಾಶಾಂತಾ ವಿಕ್ರಿಯಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೯೮ ।।

ಕಾರ್ಯಧರ್ಮಾನತೀತ್ಯೈತಾಂಸ್ತದ್ಧೇತೋರಪ್ಯತಿಕ್ರಮಾತ್ ।।
ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾದ್ಯೇಕಃ ಪೂರ್ಣಃ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ।। ೯೯ ।।

ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ವೇನೈವ ವಚಸಾ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಸಮಾಪಯ್ಯಾಽಽತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಂ ಭೂಯೋಽಪ್ಯಾಖ್ಯಾನರೂಪಕಮ್ ।। ೧೦೦ ।।

ಗೃಹೀತ್ವಾ ಪರಿಪಪ್ರಚ್ಛ ಶಾಕಲ್ಯಮಭಿಮಾನಿನಮ್ ।।
ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಾತ್ಮಿಕಾ ಭೂತ್ವಾ ಹ್ಯತಿನಿರ್ಬಂಧಕಾರಿಣಮ್ ।। ೧೦೧ ।।

ಧನಂ ನಿಸೃಷ್ಟಂ ರಾಜ್ಞೇಹ ಬ್ರಹ್ಮಿಷ್ಠೋದ್ದೇಶತೋ ಯತಃ ।।
ಪ್ರಷ್ಟುಂ ನೈವಾಧಿಕಾರೋಽತೋಽಬ್ರಹ್ಮಿಷ್ಠಸ್ಯೇಹ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೧೦೨ ।।

ಅಬ್ರಹ್ಮಿಷ್ಠತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮತೋಽಪ್ರಾಕ್ಷೀದ್ರುಷಾಽನ್ವಿತಃ ।।
ಸ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಃ ಶಾಕಲ್ಯಂ ಸಾಪರಾಧತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೦೩ ।।

ಸ ಏಷ ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾದ್ಯಃ ಪ್ರಶ್ನೋ ವಾಽಯಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ಮಧ್ಯೇ ವಾಕ್ಯಚ್ಛಿದೋಽಭಾವಾದಿತಿಶಬ್ದಸ್ಯ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೧೦೪ ।।

ಸಮಾಸವ್ಯಾಸರೂಪೇಣ ಶಾಕಲ್ಯೋ ಯದಪೃಚ್ಛತ ।।
ತತಃ ಪರಸ್ತಾಚ್ಛಾಕಲ್ಯಂ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪ್ಯಪೃಚ್ಛತ ।। ೧೦೫ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯೇ ಸರ್ವಮೇವೇದಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಸಮಾಪನೀಯಂ ನಿಃಶೇಷಂ ಸಮಾಸವ್ಯಾಸವರ್ಜಿತೇ ।। ೧೦೬ ।।

ಅಪಿ ಶಾಸ್ರಾರ್ಥಸಂಬಂಧ ಉತ್ತರಸ್ಯಾಃ ಶ್ರುತೇರಯಮ್ ।।
ತದನುಕ್ತೌ ಯತಃ ಪೂರ್ವಂ ಸರ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ತುಷಕಂಡನಮ್ ।। ೧೦೭ ।।

ಅಷ್ಟಾವಾಯತನಾನ್ಯತ್ರ ಪೃಥಿವ್ಯಾದೀನಿ ನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।।
ಅಗ್ನ್ಯೋದಯಸ್ತಥಾ ಲೋಕಾ ಅಮೃತಾದ್ಯಾಶ್ಚ ದೇವತಾಃ ।। ೧೦೮ ।।

ಶಾರೀರಪ್ರಮುಖಾಸ್ತದ್ವದಷ್ಟೌ ಜ್ಞೇಯಾ ಯಥೋದಿತಾಃ ।।
ಪುರುಷಾಃ ಸರ್ವ ಏವಾಮೀ ಪುನರ್ದಿಕ್ಷೂಪಸಂಹೃತಾಃ ।। ೧೦೯ ।।

ದಿಶಶ್ಚ ಹೃದಯೇ ಸರ್ವಾಃ ಸಮಾನೇ ಹೃದಯಾದಿಕಮ್ ।।
ಏವಂ ಸಮಾನೇ ಸಂಕ್ಷೇಪೋ ವಿಕಾಸೋಽನಂತದೇವತಾಃ ।। ೧೧೦ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮೋಹಸ್ಯ ಮಹಿಮೈಷ ತ್ವಯೋದಿತಃ ।।
ಯತೋಽವಿದ್ಯೈವ ಪ್ರಥತೇ ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಿಣೀ ।। ೧೧೧ ।।

ಸ್ವಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾನುರೋಧ್ಯೇವ ಸಮಾಸವ್ಯಾಸತಾಮಗಾತ್ ।।
ಆತ್ಮಾ ಸ್ವತಸ್ತು ಭಾಸ್ವಚ್ಚಿನ್ಮಾತ್ರಃ ಪೂರ್ಣೋ ನಿರಂಜನಃ ।। ೧೧೨ ।।

ಯಃ ಸ ಏತಾಂಸ್ತ್ವಯಾ ಪೃಷ್ಟಾಂಶ್ಚತುರೋಽಪ್ಯಷ್ಟಕಾನಿಹ ।।
ನಿರುಹ್ಯ ಕಾರ್ಯತಾಂ ನೀತ್ವಾ ಪ್ರತ್ಯುಹ್ಯಾಥಾಽಽತ್ಮಕಾರಣೇ ।। ೧೧೩ ।।

ವಿಭಜ್ಯಕಾರಣಾದುಚ್ಚೈರ್ನೀತ್ವಾ ಕಾರ್ಯಾತ್ಮತಾಂ ಮುಹುಃ ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತೇನ ನಿಃಶೇಷಾನ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣಲಕ್ಷಣಾನ್ ।। ೧೧೪ ।।

ಯೋಽತ್ಯಕ್ರಾಮದನಾನಾತ್ವೋ ಭೇದಸಂಸರ್ಗವರ್ಜಿತಃ ।।
ತಂ ತ್ವೌಪನಿಷದಂ ದೇವ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೧೫ ।।

ಆಸ್ವೇವೋಪನಿಷತ್ಸ್ವೇನಂ ಯತೋ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಬುಧಾಃ ।।
ಕರ್ಮಕಾಂಡೇ ವಿರೋಧಿತ್ವಾನ್ನೈವೈನಂ ವ್ಯಾಚಚಕ್ಷಿರೇ ।। ೧೧೬ ।।

ತಂ ತ್ವೌಪನಿಷದಂ ಧೀರಾ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ತಂ ತ್ವಾ ಪೃಚ್ಛಾಮಿ ಶಾಕಲ್ಯ ತಂ ಮಹ್ಯಂ ಬ್ರೂಹಿ ತತ್ತ್ವತಃ ।। ೧೧೭ ।।

ನ ಚೇದ್ವಕ್ಷ್ಯಸಿ ತಂ ಮೇ ತ್ವಂ ಮೂರ್ಧಾ ತೇ ವಿಪತಿಷ್ಯತಿ ।।
ನ ವಿಜಜ್ಞೌ ಚ ಶಾಕಲ್ಯಸ್ತಮಾತ್ಮಾನಂ ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೧೧೮ ।।

ತತಃ ಸ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋತ್ಥಶಾಪವಾಕ್ಯಾಖ್ಯವಹ್ನಿನಾ ।।
ದಗ್ಧಃ ಸದ್ಯೋ ಮಮಾರೈವ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ವಿಡ್ಜ್ವರಾನ್ವಿತಃ ।। ೧೧೯ ।।

ಕರ್ಮಪ್ರಕರಣೇ ನಾಯಂ ಶ್ರುತಃ ಪೂರ್ವಂ ಕದಾಚನ ।।
ಮಿತ್ಯಂ ಹ್ಯುಪನಿಷತ್ಸ್ವೇವ ಶ್ರೂಯತೇ ವೈದಿಕೀಷ್ವಯಮ್ ।। ೧೨೦ ।।

ಕರ್ಮಕಾಂಡಾದಪಚ್ಛಿದ್ಯ ತೇನಾತ್ರೈವೈಷ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅಪಿ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಕರ್ಮಕಾಂಡೇ ತದ್ವಿರೋಧಾತ್ತು ನಾಬ್ರವೀತ್ ।। ೧೨೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ನೈವಾತಃ ಕರ್ಮಣಾ ಸ್ಯಾತ್ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುವಿಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮಭಿರ್ಹಿ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೧೨೨ ।।

ಅಪರೇ ಪಂಡಿತಂಮನ್ಯಾಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಕಾಃ ।।
ಕರ್ಮವ್ಯಧ್ವೇಷು ಕುರ್ವಂತಿ ಯಥಾವಸ್ತ್ವಾತ್ಮಬೋಧನಮ್ ।। ೧೨೩ ।।

ವಸ್ತುತಂತ್ರಂ, ನ ಹಿ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ತೃತಂತ್ರಂ ಕ್ರಿಯಾ ಯಥಾ ।।
ಕರ್ಮವ್ಯಧ್ವೋಪರೋಧೇನ ಹ್ಯನ್ಯಥಾತ್ವಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೧೨೪ ।।

ಯತ್ಕರ್ತುಮನ್ಯಥಾ ಕರ್ತುಮಕರ್ತುಂ ವಾಽಪಿ ಶಕ್ಯತೇ ।।
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾತ್ತತ್ರ ಭವತಾ ಕ್ರಿಯತಾಂ ತದ್ಯಥೇಷ್ಟಕಮ್ ।। ೧೨೫ ।।

ವಸ್ತುವೃತ್ತಾನುರೋಧ್ಯೇವ ಯತ್ತು ಜ್ಞಾನಂ ಭವೇದಿಹ ।।
ವ್ಯಭಿಚಾರಂ ನ ತದ್ಯಾತಿ ಪುರುಷೇಚ್ಛಾವಶಾತ್ಕ್ವಚಿತ್ ।। ೧೨೬ ।।

ಉಪವಾದಿನೇಹ ವಿದುಷೋ ನ ಭಾವ್ಯಂ ಕಸ್ಯಚಿತ್ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಏವಂವಿದಪಿ ಸಞ್ಶತ್ರುರುಪವಾದಾದಭೂದ್ಯತಃ ।। ೧೨೭ ।।

ದಗ್ಧಕ್ರೋಧನಿದಾನಃ ಸನ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪಿ ಶತ್ರುತಾಮ್ ।।
ಶಾಕಲ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಸಂಯಾಚ ಉಪವಾದೈಕದೋಷತಃ ।। ೧೨೮ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ನೈವೋಪವಾದೀ ಸ್ಯಾದ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪಿ ಶತ್ರುತಾಮ್ ।।
ಯಸ್ಮಾದಗಾತ್ಕಷ್ಟತರಂ ನೋಪವಾದಾದತಃ ಪರಮ್ ।। ೧೨೯ ।।

ಪರಲೋಕವಿನಾಶೋಽಪಿ ವಿದ್ವದ್ವಿದ್ವೇಷಕಾರಣಾತ್ ।।
ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಾಗ್ನಿಸಂಸ್ಕಾರಂ ಯತೋ ನಾವಾಪ ಶಾಪತಃ ।। ೧೩೦ ।।

ಪರಿಮೋಷಿಣೋ ಯತೋಽಸ್ಥೀನಿ ಧನಶಂಕಾಪ್ರಚೋದಿತಾಃ ।।
ತಾನ್ಯಪ್ಯಸ್ಯಾರಪಜಙ್ರುಸ್ತೇ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ವೇಷಹೇತುತಃ ।। ೧೩೧ ।।

ಅನಾತ್ಮಾರ್ಥನಿಷೇಧೇನ ಯೋ ನೇತೀತಿ ಪುರೋದಿತಃ ।।
ವಿಧಿದ್ವಾರೇಣ ತಸ್ಯೈವ ನಿರ್ದೇಶಾರ್ಥಂ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೩೨ ।।

ಮೂಲಂ ಚ ಜಗತೋ ವಾಚ್ಯಮತ ಆಖ್ಯಾನತೋಽಪಿ ಚ ।।
ಜಿತ್ವಾ ದೇಯಾ ದ್ವಿಜಾನ್ಗಾವ ಇತ್ಯರ್ಥಂ ಚೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೩೩ ।।

ಸಾಧರ್ಮ್ಯೇ ಸತಿ ವೈಧರ್ಮ್ಯಂ ಶಕ್ಯಂ ಪ್ರಷ್ಟುಂ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ಸಾಧರ್ಮ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ತದ್ವನಸ್ಪತಿಮರ್ತ್ಯಯೋಃ ।। ೧೩೪ ।।

ಬೀಜಾದ್ವನಸ್ಪತೇರ್ಜನ್ಮ ಮೂಲಾಚ್ಚೇಹೋಪಲಭ್ಯತೇ ।।
ಮರ್ತ್ಯಸ್ಯ ಜನ್ಮಮೂಲಂ ಯತ್ತದ್ಬ್ರೂತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಮಮ ।। ೧೩೫ ।।

ರೇತೋ ಮೂಲಂ ನ ವೋ ವಾಚ್ಯಂ ಜೀವತಸ್ತದ್ಧಿ ಜಾಯತೇ ।।
ನ ಮೃತಸ್ಯೇಹ ರೇತೋಽಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ಕಸ್ಯಚಿತ್ಕಚಿತ್ ।। ೧೩೬ ।।

ಅಪಿ ಧಾನಾರುಹೋ ವೃಕ್ಷೋ ಬೀಜಾತ್ತಜ್ಜನ್ಮದರ್ಶನಾತ್ ।।
ಮೃತಸ್ಯ ಬೀಜಸ್ಥಾನೀಯಂ ನ ಚ ಕಿಂಚಿದಿಹೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೩೭ ।।

ಧಾನಾರುಹೋ ಯಥಾ ವೃಕ್ಷಃ ಸಾಕ್ಷಾದವ್ಯವಧಾನತಃ ।।
ಮರ್ತ್ಯಜನ್ಮ ತಥಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯತಸ್ತದಭಿಧೀಯತಾಮ್ ।। ೧೩೮ ।।

ಯಥಾಽನುಭೂತಶಕ್ತೀಹ ಬೀಜಂ ವೃಕ್ಷಸ್ಯ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ನ ಚ ತಾದೃಙ್ಮೃತಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಯಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಯ ಪುನರ್ಭವಃ ।। ೧೩೯ ।।

ದೃಷ್ಟಃ ಕಾಂಡರುಹೋಽಪೀಹ ವೃಕ್ಷಸ್ತದ್ವಚ್ಚನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಹಸ್ತಪಾದಾದಿತಶ್ಛಿನ್ನಾನ್ನ ಮೃತಸ್ಯ ಪುನರ್ಭವಃ ।। ೧೪೦ ।।

ಮೂಲಾದ್ಬೀಜಾಚ್ಚ ವೃಕ್ಷಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯದೂತ್ಸಮುದ್ಭವಃ ।।
ತದ್ವನ್ಮೃತಸ್ಯ ವಕ್ತವ್ಯಂ ನ ತು ಪುತ್ರಾಪ್ರಪೌತ್ರವತ್ ।। ೧೪೧ ।।

ಸಮೂಲಬೀಜಂ ಚೇದ್ವೃಕ್ಷಮಾವೃಹೇಯುಸ್ತದೋಭಯಮ್ ।।
ಮರ್ತ್ಯಃ ಸ್ವಿನ್ಮೃತ್ಯುನಾ ವೃಕ್ಣಃ ಕಸ್ಮಾನ್ಮೂಲಾತ್ಪ್ರರೋಹತಿ ।। ೧೪೨ ।।

ಮತಂ ನ ಜಾಯಮಾನೋಽಸ್ತಿ ಜಾತತ್ವಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।।
ಪುಮಾಂಜನಿಪ್ಯಮಾಣೋ ವಾ ಸಂಸಾರಸ್ಯ ಪ್ರವಾಹತಃ ।। ೧೪೩ ।।

ಪ್ರವಾಹರೂಪೀ ಸಂಸಾರೋ ದೀಪಾರ್ಚಿರ್ವದವಸ್ಥಿತಃ ।।
ನ ಜಾಯತೇ ಜನಿಷ್ಯನ್ವಾ ತಸ್ಮಾದಸ್ತೀಹ ಕಶ್ಚನ ।। ೧೪೪ ।।

ಜಾತ ಏವೇತ್ಯತೋಽಸಾಧು ಯದುಕ್ತಂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಿಣಾ ।।
ಜನಿತ್ವಾ ಮ್ರಿಯತೇ ಸರ್ವೋ ಮೃತ್ವಾ ಭೂಯಶ್ಚ ಜಾಯತೇ ।। ೧೪೫ ।।

ನಿರ್ಬೀಜಸ್ಯ ಚ ಜನ್ಮೇಹ ನಾಽಽಗಮಾನ್ನ ಚ ಯುಕ್ತಿತಃ ।।
ಬ್ರೂತಾತೋ ಜಗತೋ ಮೂಲಂ ಯತೋ ಭೂಯೋಽಭಿಜಾಯತೇ ।। ೧೪೬ ।।

ತತ್ಪೃಷ್ಟಂ ಜಗತೋ ಮೂಲಂ ನ ವಿದುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಯತಃ ।।
ಅತೋ ಜಿತಾ ಹೃತಾ ಗಾವೋ ಯಾತಾಃ ಸರ್ವೇ ಯಥಾಯಥಮ್ ।। ೧೪೭ ।।

ಪೃಷ್ಟಂ ಯದ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೇನ ನ ವಿದುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಶ್ಚ ಯತ್ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸ್ವತಂತ್ರಯಾ ತನ್ನೋ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽವಿಷ್ಕ್ರಿಯತೇ ಪರಮ್ ।। ೧೪೮ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿನಾ ಪ್ರೋಕ್ತಸ್ತಥಾ ಸರ್ವಾಂತರಶ್ಚ ಯಃ ।।
ಅಸ್ಥೂಲೋಽನಣುರಿತ್ಯೇವಮಕ್ಷರಾತ್ಮಾಽವಧಾರಿತಃ ।। ೧೪೯ ।।

ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಯಶ್ಚೋಕ್ತ ಇಹೌಪನಿಷದಃ ಪುಮಾನ್ ।।
ತಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾದಯಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ನಿರ್ದೇಶಃ ಕ್ರಿಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧೫೦ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಚೈತನ್ಯಂ ಕೂಟಸ್ಥಮಭಿಧೀಯತೇ ।।
ನ ಕಾರಕಂ ನ ಧಾತ್ವರ್ಥೋ ನಾಪಿ ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ಕ್ರಿಯಾಫಲಮ್ ।। ೧೫೧ ।।

ನ ಚಾಪಿ ತದಭಾವಶ್ಚ ನೇತ್ಯಸ್ಥೂಲಾದಿಶಾಸ್ರತಃ ।।
ಅಭಾವಸ್ಯಾಪಿ ತತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಾತ್ತದಭಾವಃ ಕುತೋ ಮಿತೇಃ ।। ೧೫೨ ।।

ಏತಾವನ್ಮಾತ್ರಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ।।
ಅತಸ್ತತ್ತ್ವಮಸೀತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೧೫೩ ।।

ನಿರ್ಧೂತಾಶೇಷದುಃಖೌಘಹೇತುತ್ವಾತ್ಸುಖಮೇವ ತತ್ ।।
ಅಥೈಷ ಏವ ಪರಮೋ ಯೋ ವೈ ಭೂಮೇತಿಶಾಸ್ರತಃ ।। ೧೫೪ ।।

ವಿಷಯೇಂದ್ರಿಯಸಂವಂಧಾದ್ಯತ್ತು ದುಃಖಂ ಸುಖಾಯತೇ ।।
ಆದ್ಯಂತವತ್ತ್ವಾತ್ತುದ್ದುಃಖಂ ದುಃಖಸಂಸ್ಕಾರಜಂ ತಥಾ ।। ೧೫೫ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಭಾಸ್ವದ್ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರತಃ ।।
ನಿರವಿದ್ಯಾದ್ವಯತ್ವಾತ್ತತ್ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೧೫೬ ।।

ಸಾವಿದ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾ ಯೋ ವಿಯದ್ಯೋನಿರುದಾಹೃತಃ ।।
ಅಂತರ್ಯಾಮ್ಯಾದಿರೂಪೇಣ ಸ ಏವ ಪ್ರಥತೇ ಮೃಷಾ ।। ೧೫೭ ।।

ಅದೃಷ್ಟಫಲಸಂಪ್ರೇಪ್ಸೋರ್ದೃಷ್ಟಕರ್ಮಫಲತ್ಯಜಃ ।।
ರಾತೇರ್ಧನಸ್ಯ ದಾತುಸ್ತದ್ಬ್ರಹ್ಮೇದಂ ಸ್ಯಾತ್ಪರಾಯಣಮ್ ।। ೧೫೮ ।।

ಅಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಶಾಸ್ತರಿ ಸತಿ ಕ್ರಿಯಾತತ್ಫಲಸಂಗತೇಃ ।।
ನಿಯಮೋ ಯುಕ್ತಿಮಾನೇಷ ಕರ್ಮಿಣಾಮುಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೫೯ ।।

ಏವಂ ಸಂಸರತಸ್ತಾವತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಾಯಣಮ್ ।।
ಜಗತಶ್ಚಾಪ್ಯುಪಾದಾನಂ ಸ್ವಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಸಮನ್ವಯಾತ್ ।। ೧೬೦ ।।

ನಿವಿವೃತ್ಸೋಸ್ತು ಸಂಸಾರಾನ್ಮುನೇಸ್ತ್ಯಕ್ತೈಷಣಸ್ಯ ಚ ।।
ತದ್ವಿದಸ್ತಿಷ್ಠಮಾನಸ್ಯ ಸಮಾಪ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪರಾಯಣಮ್ ।। ೧೬೧ ।।

ದಗ್ಧಮೋಹಾಂಧಕಾರಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧಾಗ್ನಿನಾ ಮುನೇಃ ।।
ಐಕಾತ್ಮ್ಯೇ ವರ್ತಮಾನಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಾಽಸ್ಯ ಪರಾಯಣಮ್ ।। ೧೬೨ ।।

ತದ್ವಿದೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚೇಹ ಭೇದಹೇತೋರಸಂಭವಾತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸಾಕ್ಷಾದುಪಚಾರಾತ್ಪರಾಯಣಮ್ ।। ೧೬೩ ।।

ಯತ್ರ ವಾ ಅನ್ಯದಿತ್ಯೇವಂ ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿವಾಕ್ಯತಃ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯರ್ಥೋಪರೋಧೇನ ವ್ಯಾಚಕ್ಷೀತ ಪರಾಯಣಮ್ ।। ೧೬೪ ।।

ತಸ್ಮಾತ್ತಮಸ್ವಿನೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಭೇದೇನೈವಪ ಪರಾಯಣಮ್ ।।
ಧ್ವಸ್ತಾವಿದ್ಯಸ್ಯ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಕೈವಲ್ಯೇನ ಪರಾಯಣಮ್ ।। ೧೬೫ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಾನಂದಶಬ್ದೋಽಯಂ ಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಸುಖವಾಚಕಃ ।।
ಸಂವೇದ್ಯೇ ಚ ಸುಖೇ ಲೋಕ ಆನಂದಾಖ್ಯಾ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೬೬ ।।

ವಿಶೇಷಣತಯಾಽಽನಂದಶಬ್ದೋಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ವೇದಾಂತೇಷ್ವತ ಆನಂದೋ ವಿಚಾರ್ಯೋಽಯಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೧೬೭ ।।

ಆನಂದೋ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ತಥಾ ತೈತ್ತಿರೀಯಶ್ರುತೌ ಶ್ರುತಮ್ ।।
ಅಥೈಷ ಏವ ಇತಿ ಚ ತಥೋದರ್ಕೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೬೮ ।।

ಭೂಮಾ ತತ್ಸುಖಮಿತ್ಯೇವಂ ಛಾಂದೋಗ್ಯೋಪನಿಷದ್ವಚಃ ।।
ಸಂವೇದ್ಯೋಽಯಂ ಕಿಮಾನಂದಃ ಕಿಂವಾ ನೇತಿ ವಿಚಾರ್ಯತೇ ।। ೧೬೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಾನಂದಃ ಸಂವೇದ್ಯೋ ಲೌಕಿಕಾನಂದವದ್ಯದಿ ।।
ಯುಕ್ತಾಃ ಶಬ್ದಾಸ್ತದೈತೇ ಸ್ಯುರ್ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಾನಂದವಾಚಕಾಃ ।। ೧೭೦ ।।

ಸಂವೇದ್ಯಾನಂದರೂಪಂ ತದ್ವಾಕ್ಯಾಚ್ಚೇತ್ಪರಿನಿಶ್ಚಿತಮ್ ।।
ಪ್ರಮಾಣಾವಗತೇಸ್ತತ್ರ ಕಿಂ ಚಿಂತ್ಯಮಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ।। ೧೭೧ ।।

ನಾನ್ಯೋನ್ಯಾತಿವಿರುದ್ಧಾರ್ಥವಾಕ್ಯಾನಾಂ ತತ್ರ ದರ್ಶನಾತ್ ।।
ಅತಿಪ್ರಮಾಣವಿಷಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸರ್ವತ್ರ ವಿಶ್ರುತಮ್ ।। ೧೭೨ ।।

ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿ ವಚನಂ ನ ದೃಷ್ಟೇರಿತಿ ಚಾಪರಮ್ ।।
ವಿದಿತಾವಿದಿತಾಭ್ಯಾಂ ತದನ್ಯದೇವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೭೩ ।।

ನಿರಾನಂದಂ ತಥಾ ಕೇಚಿತ್ಕೈವಲ್ಯಂ ಪ್ರತಿಜಾನತೇ ।।
ತೇಷಾಮಪಿ ನಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಕರ್ತವ್ಯಾಽತೋ ವಿಚಾರಣಾ ।। ೧೭೪ ।।

ವಿಕಲ್ಪಾಸಂಭವಶ್ಚಾತ್ರ ವಸ್ತುವೃತ್ತತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಕ್ರಿಯಾಯಾಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಕಲ್ಪೋಽಯಂ ನ ತು ವಸ್ತುನ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।। ೧೭೫ ।।

ವಾದಿವಿಪ್ರತಿಪತ್ತೇಶ್ಚ, ಕೇಚೇದಿಚ್ಛಂತಿ ವಾದಿನಃ ।।
ಅಸಂವೇದ್ಯಂ ಸುಖಂ ಮೋಕ್ಷೇ, ಕೇಚಿನ್ನೇತಿ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೧೭೬ ।।

ಕರ್ತವ್ಯೋಽತೋ ವಿಚಾರೋಽತ್ರ ಯುಕ್ತಿಮಾರ್ಗೇಣ ಯತ್ನತಃ ।।
ಸಮ್ಯಙ್ನಿಶ್ಚಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪಕ್ಷಯೋರುಭಯೋರಪಿ ।। ೧೭೭ ।।

ಸಂವೇದ್ಯಾನಂದಕಂ ತಾವದ್ಬ್ರಹ್ಮೇತೀಹಾವಸೀಯತಾಮ್ ।।
ಜಕ್ಷತ್ಕ್ರೀಡನ್ನಮಮಾಣ ಇತ್ಯಾದಿಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯತಃ ।। ೧೭೮ ।।

ನನ್ವೇಕತ್ವೇ ವಿಭಾಗೋಽತ್ರ ನಾಸ್ತಿ ಕಾರಕಸಂಶ್ರಯಃ ।।
ಭೂರಿಕಾರಕಸಾಧ್ಯಾ ಚ ಕ್ರಿಯಾ ಲೋಕೇಽಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ ।। ೧೭೯ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾತ್ವಾಚ್ಚ ನ ಸಿದ್ಧಿಃ ಕಾರಕೈರ್ವಿನಾ ।।
ನಾತಃ ಸಂವೇದ್ಯ ಆನಂದೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೀಹೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೧೮೦ ।।

ನೈಷ ದೋಷೋಽಸ್ತಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಸ್ಯಾದೇವಾಽಽನಂದಗೋಚರಮ್ ।।
ವಿಜ್ಞಾನಮಾನಂದಮಿತಿಶಬ್ದಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೮೧ ।।

ನನು ಸತ್ಸ್ವಪಿ ವಾಕ್ಯೇಷು ನೈತದಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯರ್ಥಿನಿ ಶ್ರುತೇರ್ವಾಕ್ಯೇ ಸತ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಾವಬೋಧಿನಿ ।। ೧೮೨ ।।

ಮಾನಾಂತರವಿರೋಧೇನ ನ ಹಿ ಲೋಕೇಽಪಿ ಕಿಂಚನ ।।
ಮಾನಂ ಪ್ರವರ್ತತೇ ತಸ್ಮಾನ್ನೈತದಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।। ೧೮೩ ।।

ವ್ಯಂಜಕತ್ವಾಚ್ಚ ಮಾನಾನಾಂ ಸಿದ್ಧವಸ್ತುಪ್ರಯೋಜ್ಯತಾ ।।
ಕಾರಕತ್ವೇಽಪ್ಯಕಾರ್ಯತ್ವಾದ್ದುಃಸಂಭಾವ್ಯಂ ತ್ವಯೋದಿತಮ್ ।। ೧೮೪ ।।

ನನು ಸುಖ್ಯಹಮಸ್ಮೀತಿ ವಿಜ್ಞಾನಮನುಭೂಯತೇ ।।
ಪ್ರತೀಚ್ಯಾನಂದವಿಷಯಂ ನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ವಿರೋಧ್ಯತಃ ।। ೧೮೫ ।।

ನೈತೇದೇವಂ ಯತೋ ಮೋಕ್ಷೇ ವಿಜ್ಞಾನಂ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।।
ದೇಹಾಭಾವೋ ಹಿ ಮೋಕ್ಷೋಽಯಂ ಕರಣಾನಿ ನ ಸಂತ್ಯತಃ ।। ೧೮೬ ।।

ಕರಣಾದ್ಯನಪೇಕ್ಷಃ ಸನ್ನ ಚ ವಿಜ್ಞಾನಸಂಭವಃ ।।
ತಥಾ ಸತಿ ಶರೀರಾದೇರುಪಾದಾನಮನರ್ಥಕಮ್ ।।
ತಥೈಕತ್ವವಿರೋಧಾನ್ನ ಸಂವೇದ್ಯಾನಂದಕಂ ಪರಮ್ ।। ೧೮೭ ।।

ಯದ್ಯಾನಂದಾತ್ಮಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿತ್ಯಮಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ।।
ತದ್ವಿಜ್ಞಾನಸ್ಯ ನಿತ್ಯತ್ವಾಜ್ಜಾನೀಯಾನ್ನಿತ್ಯಮೇವ ತತ್ ।। ೧೮೮ ।।

ಜಲೇ ಜಲಂ ಯಥಾ ತಸ್ಮಿನ್ಸಂಸಾರ್ಯಪ್ಯೇಕತಾಂ ಗತಃ ।।
ಸರ್ವ ಏಕೀ ಭವಂತೀತಿ ನ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ಸಂಸ್ಥಿತಃ ।। ೧೮೯ ।।

ತದಾನಂದಾತ್ಮಕಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಾಯ ಮನಾಗಪಿ ।।
ನ ತದೇಕತ್ವತೋ ವೇತ್ತಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽನಂದಂ ಸ್ವಕಂ ತಥಾ ।। ೧೯೦ ।।

ಮುಕ್ತೋಽಪಿ ನ ಚ ಸಂಸಾರೀ, ತಯೋರೇಕತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ಮುಕ್ತೋ ವೇತ್ತಿ ಪರಾನಂದಮಿತಿ ತಸ್ಮಾದ್ವಚೋ ಮೃಷಾ ।। ೧೯೧ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದಮಥಾನ್ಯಃ ಸನ್ವೇದ ಮುಕ್ತೋ ಘಟಾದಿವತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಮನ್ಯೋ ವೇದೇತಿ ತದೈಕತ್ವಂ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।। ೧೯೨ ।।

ಪ್ರೇತ್ಯ ಸಂಜ್ಞೇಹ ನಾಸ್ತೀತಿ ಶ್ರುತಿರೇವ ನಿಷೇಧತಿ ।।
ಮುಕ್ತೌ ವಿಭಾಗವಿಜ್ಞಾನಮೇಕತ್ವಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೯೩ ।।

ಸ್ರೀಪುಂದೃಷ್ಟಾಂತವಚನಂ ಯದ್ವೈ ತದಿತಿ ಚಾಪರಮ್ ।।
ಜ್ಞಾತ್ರಾದ್ಯಸಂಭವಂ ವಕ್ತಿ ಕೂಟಸ್ಥೈಕತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೯೪ ।।

ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾದಿಭೂಯಾಂಸಿ ವಿರುಧ್ಯಂತೇ ವಚಾಂಸ್ಯಪಿ ।।
ಕಾರಕಾದ್ಯಭ್ಯುಪಗತೌ ಮುಕ್ತೌ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಕೇವಲೇ ।। ೧೯೫ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಾಂದಯೋಶ್ಚೈಕ್ಯಾದಸಂಯೋಗವಿಭಾಗತಃ ।।
ಆನಂದಜ್ಞಾನವಿಷಯಾ ಕಲ್ಪನೇಯಂ ವೃಥಾ ಶ್ರಮಃ ।। ೧೯೬ ।।

ಅಜ್ಞಾನಾನ್ಯಾರ್ಥವಿಜ್ಞಾನಪ್ರಸಕ್ತಾವೇವ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ವೇತ್ತಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಸುಖಮಿತಿ ನ ತು ಜ್ಞಾನಘನಾತ್ಮನಿ ।। ೧೯೭ ।।

ಅಜ್ಞಾನಾನ್ಯಾರ್ಥವಿಜ್ಞಾನಪ್ರಸಂಗಾಂಗೀಕೃತಾವಪಿ ।।
ಜಾಡ್ಯಂ ಜನ್ಮಾದಿಬದ್ಧತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾದ್ಧ್ರುವಮ್ ।। ೧೯೮ ।।

ತಸ್ಮಾದ್ವಿಜ್ಞಾನಮಿತ್ಯಾದಿ ಯಥಾವಸ್ಥಿತವಸ್ತುನಃ ।।
ವಚೋಽನ್ವಾಖ್ಯಾಯಕಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ, ನ ಜ್ಞಾನಾದಿವಿಧಾಯಕಮ್ ।। ೧೯೯ ।।

ಜಕ್ಷದಿತ್ಯಾದಿ ಯಚ್ಚೋಕ್ತಂ ತಚ್ಚಾಪಿ ನ ವಿರುಧ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಾತ್ಮಕತ್ವಾದ್ವಿದುಷಃ ಸರ್ವತಃಪಾಣಿಪಾದವತ್ ।। ೨೦೦ ।।

ಯೋಗಿದೇವಾದಿದೇಹೇಷು ಜಕ್ಷಣಾದ್ಯುಪಪತ್ಸ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಾತ್ಮಕತ್ವಾದ್ವಿದುಷಃ ಸ್ಯಾದ್ವಿಮುಕ್ತಿಸ್ತುತೀರಣಮ್ ।। ೨೦೧ ।।

ಮತಂ ಜಕ್ಷಣವನ್ಮುಕ್ತೌ ಸರ್ವಾತ್ಮತ್ವಾತ್ಪರಾತ್ಮನಃ ।।
ದುಃಖಿತ್ವಮಪಿ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಂ ಕುಂಭೀಪಾಕಾದಿದೇಹಿಷು ।। ೨೦೨ ।।

ನೈವಂ ನಾಮಾದಿಸಂಭೂತಿಪಿಂಡಪ್ರಾಣಾದಿಸಂಶ್ರಯ -
ಸಂಪರ್ಕಜನಿತಭ್ರಾಂತಿದುಃಖಿತ್ವಾಧ್ಯಸ್ತಿಹೇತುತಃ ।। ೨೦೩ ।।

ವಿಷಯಪ್ರವಿಭಾಗಶ್ಚ ವಿರುದ್ಧವಚಸಾಂ ಮಿಥಃ ।।
ಪ್ರಾಗೇವಾಸ್ಮಾಭಿರುಕ್ತೋಽಸೌ ಯಥಾವದುಪಪತ್ತಿಭಿಃ ।। ೨೦೪ ।।

ಆನಂದಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಪದಾರ್ಥೈಕತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ನೀಲೋತ್ಪಲಾದಿವನ್ನಾತಃ ಸಂಸರ್ಗೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೀಷ್ಯತೇ ।। ೨೦೫ ।।

ಮರ್ತ್ಯಾಚ್ಛತಗುಣೇನಾತ ಉತ್ತರೋತ್ತರವೃದ್ಧಿತಃ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಸ್ಯ ನಿಷ್ಠಾಽಽನಂದಃ ಪರೋ ಮತಃ ।। ೨೦೬ ।।

ಸಾಧನಾದಿವ್ಯಪೇಕ್ಷೈವ ಸುಖಸಂವಿತ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ಲೌಕಿಕೀ ನಶ್ವರೀ ಸಾಽಪಿ ದುಃಖಸಂಸ್ಕಾರಜಾ ತಥಾ ।। ೨೦೭ ।।

ಕೈವಲ್ಯೇ ನ ತು ಸಾಪೇಕ್ಷಾ ಸರ್ವಸಾಧನಾನಿಃಸ್ಪೃಹಾ ।।
ಆತ್ಮೈವಾಽಽನಂದಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ನಾತೋ ಜ್ಞಾನಾದಿಸಾಧನಮ್ ।। ೨೦೮ ।।

ನ ಜಡಂ ಜ್ಞಾನರೂಪತ್ವಾದಾನಂದತ್ವಾನ್ನ ನಿಃಸುಖಮ್ ।।
ನಾಂತವದ್ಬ್ರಹ್ಮರೂಪತ್ವಾದಿತಿ ವಾಕ್ಯಪ್ರಮಾಣತಃ ।। ೨೦೯ ।।

ಆನಂದೈಕಸ್ವಭಾವೋಽಸ್ಯ ಸುಷುಪ್ತೇಽಧ್ಯವಸೀಯತೇ ।।
ವ್ಯಾವೃತ್ತಾಶೇಷಮಾತ್ರಾದೇರನನ್ಯಾನುಭವಾತ್ಮನಾ ।। ೨೧೦ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ನವಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

ತ್ರಯೋದಶೈವ ಜ್ಞೇಯಾನಿ ಪಂಚಮೇಽಸ್ಮಿನ್ಸಮಾಸತಃ ।।
ಶತಾನಿ ವಾರ್ತಿಕಗ್ರಂಥೇ ಷಷ್ಠೇ ವಕ್ಷ್ಯಾಮ್ಯತಃ ಪರಮ್ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ಪರಮಹಂಸಪರಿವ್ರಾಜಕಾಚಾರ್ಯ ಶ್ರೀಸುರೇಶ್ವರಾಚಾರ್ಯವಿರಚಿತೇ ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ

॥ ಚತುರ್ಥಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಆನಂದಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಪಂಚಮಾಂತೇ ವಿನಿರ್ಣೀತಂ ಜಲ್ಪನ್ಯಾಯೇನ ಸಾಂಪ್ರತಮ್ ।। ೧ ।।

ವಾಗಾದಿದೇವತಾದ್ವಾರಾ ಭೂಯಸ್ತಸ್ಯೈವ ವಿತ್ತಯೇ ।।
ಷಷ್ಠ ಆರಭ್ಯತೇಽಧ್ಯಾಯೋ ವಾದನ್ಯಾಯೇನ ಯತ್ನತಃ ।। ೨ ।।

ಯೋಗ್ಯಕಾಲಾವಬೋಧಾರ್ಥಮಾಸಾಂಚಕ್ರ ಇತೀರಣಮ್ ।।
ಕಲ್ಪಂ ಬುದ್ಧ್ವಾಽಥ ತಮೃಷಿರಾಜಗಾಮ ಮಹೀಪತಿಮ್ ।। ೩ ।।

ಪಶೂನಿಚ್ಛನ್ಕಿಮಾಗಾಸ್ತ್ವಂ ಪ್ರಶ್ನಾನ್ವಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮನಿರ್ಮಯಾನ್ ।।
ವಕ್ತುಂ ಕಿಮಾಗತೋಽಸೀತಿ ನೃಪಃ ಪಪ್ರಚ್ಛ ತಂ ಮುನಿಮ್ ।। ೪ ।।

ಧನಾರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಯಾಂತಿ ರಾಜಾನಮಿತಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ನ ತ್ವನಾಪದಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಂ ತಂ ಯಾಂತೀಹ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।। ೫ ।।

ನಾನ್ಯತ್ರ ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯಾದ್ವಿದ್ಯಾ ಯತ್ರ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಉಪಸೀದಂತಿ ತತ್ರೈವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯಾನ್ಸದಾ ।। ೬ ।।

ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಸ್ಯ ಶಿಷ್ಯತ್ವೇ ಗ್ರಂಥಚ್ಛಾಯಾಽಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಜನಕಸ್ಯೈವ ಶಿಷ್ಯತ್ವೇ ಗ್ರಂಥಚ್ಛಾಯೋಪಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೭ ।।

ಅಣ್ವಂತಾನಿತಿ ಶಬ್ದೋಽಯಂ ನ ಸ್ಯಾತ್ಪಶುವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಉಭಯಂ ತ್ವಿತ್ಯತಃ ಶೇಷಾದ್ದೂಯಂ ಪೃಷ್ಟಮತೋ ಭವೇತ್ ।। ೮ ।।

ತದ್ಧೇತುಹೇತುಮತ್ತ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಥಾವದತ್ ।।
ಇಚ್ಛಾಮ್ಯುಭಯಮಪ್ಯೇತದಿತ್ಯೇವಂ ಹ್ಯನ್ಯಥಾ ವದೇತ್ ।। ೯ ।।

ವಾಗ್ದೇವತಾಽಗ್ನಿರತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾಽಽಯತನಮಿಂದ್ರಿಯಮ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽಕಾಶಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಚ ನಾಮೋಪನಿಷದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ಕರಣಾಯತನಾಂದೇವಾನ್ಸ್ವಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ್ವ್ರಜೇತ್ತು ಸಃ ।।
ಪ್ರಜ್ಞಾದ್ಯುಪನಿಷತ್ಕಾನ್ಯೋ ಧ್ಯಾನಾದ್ದೇವೋ ಭವೇದಿಹ ।। ೧೧ ।।

ದೇವತಾಯತನೇ ಚೈವ ಪ್ರತಿಷ್ಠೋಪನಿಷತ್ತಥಾ ।।
ಷಟ್ಸ್ವಪ್ಯೇತೇಷು ವಿಜ್ಞೇಯಮೇತದೇವ ಚತುಷ್ಟಯಮ್ ।। ೧೨ ।।

ಮಾತೃಮಾನಿತಿ ಹೇತೂಕ್ತಿಃ ಸಮ್ಯಗ್ಬಕ್ತೃತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ತಥೈವ ಸ್ಯಾತ್ಪರಂ ವಚಃ ।। ೧೩ ।।

ಯಸ್ಮಾದವದತೋ ಲೋಕೇ ಪುರುಷಾರ್ಥೋ ನ ಕಶ್ಚನ ।।
ದೃಷ್ಟೋ ವಾ ಯದಿ ವಾಽದೃಷ್ಟೋ ವಾಗ್ಬ್ರಹ್ಮಾತಃ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೧೪ ।।

ನ ಚೇದಾಯತನಾದ್ಯುಕ್ತಮೇಕಪಾದ್ಬ್ರಹ್ಮ ತರ್ಹಿ ತತ್ ।।
ಅಸಮಸ್ತಮಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಯುಕ್ತಂ ಸಮುಪಾಸಿತುಮ್ ।। ೧೫ ।।

ಸ ತ್ವಂ ಜಾನಂಶ್ಚತುಷ್ಪಾನ್ಮೇ ಬ್ರಹ್ಮ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತುಮರ್ಹಸಿ ।।
ವಾಗೇವಾಽಽಯತನಮಿತಿ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪ್ಯುವಾಚ ತಮ್ ।। ೧೬ ।।

ವಾಗೇವಾಽಽಯತನಂ ತಸ್ಯ ವಾಗೇವ ಕರಣಂ ಭವೇತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽಕಾಶಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಜ್ಞಾಽಸ್ಯೋಪನಿಷತ್ತಥಾ ।। ೧೭ ।।

ಪ್ರಜ್ಞೇಯಂ ಕಿಂ ತತೋ ಭಿನ್ನಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಯತನೇ ಯಥಾ ।।
ಕಿಂವಾಽಭಿನ್ನೇತಿ ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಪ್ರಜ್ಞೋಪನಿಷದಂ ಸ್ಫುಟಮ್ ।। ೧೮ ।।

ಸ್ವಯಮೇವ ತು ವಾಕ್ಪ್ರಜ್ಞಾ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನ ತು ಭಿದ್ಯತೇ ।।
ಕುತಃ ಪ್ರಜ್ಞಾತ್ವಸಂಸಿದ್ಧಿರ್ವಾಚ ಇತ್ಯೇತದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೯ ।।

ಯತ ಏವಮತೋ ವಾಚಂ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಚಿಂತಯೇತ್ ।।
ವಿರಾಂಗೃಹೀತಿರತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಧಾರಕರಣಗ್ರಹಾತ್ ।। ೨೦ ।।

ತಥಾ ದೇವತಯಾ ಸೂತ್ರಂ ನಿಯಂತಾಽಪಿ ವಿಯದ್ಗಿರಾ ।।
ಕಾರಣಾದ್ಯಖಿಲಂ ವಿಶ್ವಂ ದೇವತಾವಧಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೧ ।।

ಯತೋ ವಾಗಾದ್ಯುಪಾಸ್ತ್ಯತ್ರ ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಏನಂ ಭೂತಾನಿ ಸರ್ವಾಣೀತ್ಯುಪಾಸನಫಲಾಭಿಧಾ ।। ೨೨ ।।

ದೇವೋ ಭೂತ್ವೇತಿ ದೇವಾನ್ಹಿ ಪ್ರಧಾನಫಲಕೀರ್ತನಮ್ ।।
ವಿದ್ವಾನ್ಯ ಏವಮಿತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಗತಿಃ ।। ೨೩ ।।

ದೇವೋ ಭೂತ್ವೇತಿ ಜೀವನ್ಸನ್ಭಾವನೋಪಚಯಾನ್ನರಃ ।।
ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಮುಪಾಸ್ತೀನಾಂ ಭಣ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಬೋಧತಃ ।। ೨೪ ।।

ತಥೈವ ವಚಸೋಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ದೇವೋ ಭೂತ್ವೇತಿ ಸಂಭವಾತ್ ।।
ಪ್ರತಿವಾಕ್ಯಂ ಬಹೂಕ್ತಿಶ್ಚ ಷಣ್ಣಾಮೇಕತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೨೫ ।।

ಪ್ರಾಗಪಿ ಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಾದ್ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಭೂದ್ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ದೇವೋಪಾಸನತಃ ಪೂರ್ವಂ ನಾಭೂದ್ದೇವ ಉಪಾಸಕಃ ।। ೨೬ ।।

ಭಾವನೋಪಚಯಾದ್ದೇವೋ ಭೂತ್ವಾ ವಿದ್ವಾನಿಹೈವ ತು ।।
ದೇವಾನಪ್ಯೇತಿ ಸೋಽಗ್ನ್ಯಾದೀಞ್ಶರೀರತ್ಯಾಗತಃ ಪರಮ್ ।। ೨೭ ।।

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸಾಧ್ಯಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ಉಪಾಸನಂ ಚ ಕರ್ಮೈವ ಯುಕ್ತಮುಕ್ತಮಿದಂ ತತಃ ।। ೨೮ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯೇವಂ ತಥಾ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ನಿತಿ ।।
ಪ್ರಾಗಪಿ ಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಸಿದ್ಧಂ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೯ ।।

ಹಸ್ತ್ಯೃಷಭಮಿತಿ ಚೋಕ್ತ್ಯಾ ಭಣ್ಯತೇ ಗುರುದಕ್ಷಿಣಾ ।।
ಸ ಚ ತಾಂ ನಾಗ್ರಹೀದ್ದತ್ತಾಂ ಪಿತಾ ಮ ಇತಿ ಹೇತುಗೀಃ ।। ೩೦ ।।

ನನ್ವನುಶಿಷ್ಟ ಏವಾಯಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೈರನುಶಾಸನೈಃ ।।
ಪಿತೃವ್ರತೋಪರೋಧೋಽತ್ರ ನಾತಃ ಕಶ್ಚನ ವಿದ್ಯತೇ ।। ೩೧ ।।

ನಾಽಽತ್ಮವಿದ್ಯಾತಿರೇಕೇಣ ಪಿತುರ್ವಸ್ತ್ವಂತರೇ ಯತಃ ।।
ಅಸಮಾಪ್ತೇಃ ಪುಮರ್ಥಸ್ಯ ಮತಂ ನಾಸ್ಯಾನುಶಾಸನಮ್ ।। ೩೨ ।।

ಯಸ್ಮಿಂಜ್ಞಾತೇಽಖಿಲಂ ಜ್ಞಾತಂ ಕೃತಮಾಪ್ತಂ ಚ ಕಾಮಿತಮ್ ।।
ತಿತ್ಯಕ್ಷಿತಂ ಚ ಸಂತ್ಯಕ್ತಂ ಪಿತುಸ್ತದನುಶಾಸನಮ್ ।। ೩೩ ।।

ಯತೋ ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ನಾನ್ಯದಾತ್ಮನೋ ವಿದ್ಯತೇ ಪರಮ್ ।।
ಸಮ್ಯಕ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಮೇವಾತಸ್ತದನ್ಯತ್ರ ಮೃಷಾ ಮತಿಃ ।। ೩೪ ।।

ಆತ್ಮಜ್ಞಾನೋದಯಾಯೈವ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪ್ಯತೋಽವದತ್ ।।
ಉಪಾಸನಾನ್ಯಶೇಷಾಣಿ ತಥಾ ಕರ್ಮಾಣ್ಯಶೇಷತಃ ।। ೩೫ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಚತುರ್ಥಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಂ ಷಡಾಚಾರ್ಯಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಚತುರ್ಥಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮ್॥

ಅನುಶಿಷ್ಯಾಪಿ ಸ ನೃಪಂ ಯದಾ ನೈಚ್ಛದ್ಧನಂ ನೃಪಾತ್ ।।
ಅನನುಶಿಷ್ಟಹೇತೂಕ್ತ್ಯಾ ಮತೀ ರಾಜ್ಞಸ್ತದಾಽಭವತ್ ।। ೧ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾ ನಾನುಶಿಷ್ಟಿಶ್ಚೇತ್ಕೀದೃಕ್ತದನುಶಾಸನಮ್ ।।
ಸಂಭಾವಿತಾನುಶಿಷ್ಟ್ಯರ್ಥಂ ತಂ ರಾಜೋಪಸಸಾದ ಹ ।। ೨ ।।

ಉಪಾಸನಾನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನನಿಷ್ಠತಾ ।।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಧಿಕಾರತ್ವಾದಿತ್ಯೇತದಧುನೋತ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಕೂರ್ಚಾದುತ್ಥಾಯ ವಿಧಿನಾ ತಂ ರಾಜೋಪಸಸಾದ ಹ ।।
ಭಗವನ್ನನುಶಾಧೀತಿ ಯಥೇಹಾಭಿಮತಂ ತವ ।। ೪ ।।

ಯಥಾ ಜಿಗಮಿಷುಃ ಪಾಂಥೋ ರಥಂಂ ವಾ ನಾವಮೇವ ವಾ ।।
ಆದದೀತಾಽಽಪ್ತಿಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಗಂತವ್ಯಸ್ಯ ತಥೈವ ಚ ।। ೫ ।।

ಯಥೋಕ್ತೋಪನಿಷದ್ಭಿಸ್ತ್ವಂ ಸಂಸ್ಕೃತಾತ್ಮಾಽಸಿ ಭಾವಿತಃ ।।
ಏವಂ ವೃಂದಾರಕಃ ಪೂಜ್ಯ ಆಢ್ಯೋ ಮಾನುಷವಿತ್ತವಾನ್ ।। ೬ ।।

ತಥೈವಾಧೀತವೇದಶ್ಚ ಯುಕ್ತಃ ಸಾಧನಸಂಪದಾ ।।
ಗತಿಸಾಧನವತ್ತ್ವಾಚ್ಚ ಗಂತವ್ಯಮನುಮೀಯತೇ ।। ೭ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿವ್ಯವಚ್ಛೇದಾನ್ಮುಚ್ಯಮಾನ ಉಪಾಸನೈಃ ।।
ಆವಿರಿಂಚಾದಿತೋ ಭೂಪ ಯಾಸ್ಯಸಿ ಕ್ವೇತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।। ೮ ।।

ಪಪ್ರಚ್ಛ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽತ ಇತಸ್ತ್ವಂ ಕ ಗಮಿಷ್ಯಸಿ ।।
ಸರ್ವಸ್ಯೈವಾಽಽತ್ಮಭೂತತ್ವಾದ್ಗಂತವ್ಯಂ ನ ಸ ಪಶ್ಯತಿ ।। ೯ ।।

ನನೂಕ್ತೋಪನಿಷದ್ಭಿರ್ಹಿ ಗಂತವ್ಯಂ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಬೋಧಿತಮ್ ।।
ದೇವೋ ಭೂತ್ವೇತಿ ವಚಸಾ ತತ್ಕಸ್ಮಾದಿಹ ಪೃಚ್ಛಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ನಾಹಂ ವೇದೇತಿ ಚ ನೃಪೋ ಜಾನನ್ನಪ್ಯಬ್ರವೀತ್ಕಥಮ್ ।।
ನೈಷ ದೋಷೋ ಯತೋಽಪ್ರಾಕ್ಷೀದ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋ ನರಾಧಿಪಮ್ ।। ೧೧ ।।

ಪೂರ್ವಭೂಮೇರ್ಮುಚ್ಯಮಾನ ಉತ್ತರಾಂ ಕಾಂ ಗಮಿಷ್ಯಸಿ ।।
ದೇವತೋಪಾಸನಾದ್ಯೇತಜ್ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತ್ಯೈ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।। ೧೨ ।।

ಉಪಾಸನಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಪರವಿದ್ಯಾಧಿಕಾರತಃ ।।
ಕ್ರಮಮುಕ್ತಿಫಲಾನೀತಿ ಕ್ವ ಗಮಿಷ್ಯಸಿಗೀರತಃ ।। ೧೩ ।।

ರಾಜ್ಞಸ್ತು ತದವಿಜ್ಞಾನಾನ್ನಾಹಂ ವೇದೇತಿ ಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ಯೇ ಗತಿವಿವಕ್ಷಾರ್ಥಂ ಮುನೇಃ ಪ್ರಶ್ನಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೧೪ ।।

ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮವಿದಪ್ಯೇಷ ನಾಽಽತ್ಮಾಪ್ತೌ ಗತಿವಿನ್ನೃಪಃ ।।
ಪರಮಾತ್ಮೈವ ಗಂತವ್ಯಃ ಪರಮಾತ್ಮವಿದಾ ನನು ।।
ಅಥ ಕಃ ಸಂಶಯೋ ಯೇನ ಸ ತೇನೈವಂ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೫ ।।

ಗತಿರ್ನ ವಿದಿತಾ ತಸ್ಯ ತಾಂ ಸ ತಸ್ಮೈ ವಿವಕ್ಷತಿ ।।
ಏವಮರ್ಥಮುಪೋದ್ಧಾತಮೇವಂ ಸ ಕೃತವಾನ್ಮುನಿಃ ।। ೧೬ ।।

ಶ್ರುತೌ ಯದ್ಯಪಿ ನೈತಸ್ಯಾಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಗತಿಚೋದನಾ ।।
ತಥಾಽಪಿ ಗತಿರೇವೇಯಮುತ್ತರತ್ರ ಸ್ಫುಟಂ ಹಿ ತತ್ ।। ೧೭ ।।

ಗತಿವಿಜ್ಞಾನವೈಕಲ್ಯಾತ್ಪರಮಾತ್ಮವಿದಪ್ಯಸೌ ।।
ನ ಜಾನೇ ಕ್ವ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ಕಥಂ ವೇತ್ಯಬ್ರವೀನ್ನೃಪಃ ।। ೧೮ ।।

ಇತಿ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಕೇಚಿಂದ್ರಂಥಮೇತಂ ಮಹಾಧಿಯಃ ।।
ಶ್ರುತ್ಯಕ್ಷರಾನುಸಾರೇಣ ನಾಯಮರ್ಥೋಽತ್ರ ಲಭ್ಯತೇ ।। ೧೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತ್ವೇ ತು ರಾಜ್ಞೋಽಸ್ಯ ಮಿತಿಂ ನೋಪಲಭಾಮಹೇ ।।
ಗ್ರಂಥೇ ನಾನಂತರೇ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ಸಮೀರಿತಮ್ ।। ೨೦ ।।

ಗತ್ಯರ್ಥೋ ನಾಪಿ ಚ ಪ್ರಶ್ನಃ ಕ್ವ ಗಮಿಷ್ಯಸಿಲಕ್ಷಣಃ ।।
ಗಂತವ್ಯಂ ಪೃಚ್ಛ್ಯತೇ ಯಸ್ಮಾನ್ನ ಪಿಪೃಚ್ಛಿಷಿತಾ ಗತಿಃ ।। ೨೧ ।।

ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾದಿತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ಯ ಆತ್ಮೇತ್ಯುಪಸಂಹೃತೇಃ ।।
ತದನ್ಯಸ್ಯ ತದಾತ್ಮತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ಗತಿಃ ।। ೨೨ ।।

ಗತಿಗಂತವ್ಯಗಂತ್ರಾದೇರೋತಪ್ರೋತಾತ್ಮವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನಿ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾದ್ಗತಿಃ ಕಾ ಪರಮಾತ್ಮನಿ ।। ೨೩ ।।

ಅಬ್ದೇಶಾ ಪೃಥಿವೀ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ತೇಜೋದೇಶಂ ತಥಾ ಜಲಮ್ ।।
ವಾಯುದೇಶಂ ತಥಾ ತೇಜೋ ವಿಯದ್ದೇಶೋಽನಿಲೋಽಖಿಲಃ ।। ೨೪ ।।

ಸ್ವಾರ್ಥದೇಶಃ ಪರಾರ್ಥೋಽರ್ಥಃ ಸ್ವಪ್ನದರ್ಶನವದ್ಯತಃ ।।
ಆತ್ಮಮಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾನ್ನ ಮುಕ್ತೌ ಸ್ಯಾದ್ಗತಿಸ್ತತಃ ।। ೨೫ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ನವಾಪ್ನೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮೋತಿ ವಚನಂ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಗಂತೃಗಂತವ್ಯಯೋರ್ಭೇದೇ ವಿರುಧ್ಯೇತ ನ ಸಂಶಯಃ ।। ೨೬ ।।

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಭೇದೇ ಹಿ ಗತಿಃ ಸರ್ವತ್ರ ದೃಶ್ಯತೇ ।।
ಗಂತವ್ಯ ಆತ್ಮನಿ ಕುತಃ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಸಂಭವಃ ।। ೨೭ ।।

ನೈವಾತ್ರ ಗತಿರಸ್ತೀತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಮಾಗಮಶಾಸನಮ್ ।।
ಸರ್ವಮಾತ್ಮೈವ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತಥಾಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ।। ೨೮ ।।

ತಮೋಮಾತ್ರಾತಿರೇಕೇಣ ವ್ಯವಧಾನಾಂತರಂ ನ ಚ ।।
ಯಸ್ಮಾದಸ್ತಿ ತತೋ ಮುಕ್ತೌ ನಾಽಽತ್ಮನೋ ಗತಿರಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೯ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಪರಿಚ್ಛೇದಾದ್ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ವಿಮುಚ್य़ಮಾನಃ ಕೇತಸ್ತ್ವಂ ಗಮಿಷ್ಯಸಿ ವದಾಽಽಶು ಮೇ ।। ೩೦ ।।

ನಾಹಂ ತದ್ಭಗವನ್ವೇದ ಯತ್ರ ಯಾಸ್ಯಾಮ್ಯತಃ ಪರಮ್ ।।
ದೇವತಾವರ್ತ್ಮನಾ ನಾಹಂ ಗಂತವ್ಯಂ ವೇದ್ಮಿ ಕಿಂಚನ ।। ೩೧ ।।

ದೇವತಾವಾಪ್ತಿಮಾತ್ರಂ ಹಿ ತ್ವತ್ತಃ ಪ್ರಾಕ್ಶ್ರುತವಾನಹಮ್ ।।
ಉಕ್ತೋಪಾಸಾಫಲಂ ನಾತೋ ಗಂತವ್ಯಂ ವೇದ್ಮಿ ಕಿಂಚನ ।। ೩೨ ।।

ಇತ್ಯುಕ್ತವಂತಂ ಪ್ರತ್ಯಾಹ ತದ್ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತವಾಧುನಾ ।।
ಮುಚ್ಯಮಾನೋಽಥ ಯತ್ರ ತ್ವಂ ಗಮಿಷ್ಯಸಿ ನರಾಧಿಪ ।। ೩೩ ।।

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರವಿಧ್ವಸ್ತೌ ಯತೋಽನಾಪ್ತವದಾಪ್ಯತೇ ।।
ಗಮಿಷ್ಯಸೀತ್ಯತೋ ವಕ್ತಿ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ಯಾತೋ ಯಥಾ ತಥಾ ।। ೩೪ ।।

ಅತೋಽವಗತಿರೇವಾತ್ರ ಗತಿತ್ವೇನ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಪ್ತೋಽಸೀತಿ ಯತೋ ಜ್ಞಾನಜನ್ಮಮಾತ್ರಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತಿ ।। ೩೫ ।।

ಇಂಧೋ ನಾಮೈಷ ಪುರುಷೋ ದಕ್ಷಿಣೇಽಕ್ಷಣಿ ಯಃ ಸ್ಥಿತಃ ।।
ಆದಿತ್ಯಾಂತರ್ಗತೋ ದೇವೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾಯತನಾದಿಕಃ ।। ೩೬ ।।

ಇಧ್ಯತೇಽಹರ್ನಿಶಂ ಯಸ್ಮಾದಿಂಧನಾಮಾ ತತಃ ಪುಮಾನ್ ।।
ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ದೃಷ್ಟೋಽತಿಶಯಃ ಕಶ್ಚಿತ್ಸ್ಯಾದ್ದಕ್ಷಿಣೋಽಕ್ಷಣಿ ।। ೩೭ ।।

ಅಂಗಂ ವಾ ವೀರ್ಯವದೃಷ್ಟಂ ಪುಂಸಾಂ ಪ್ರಾಯೇಣ ದಕ್ಷಿಣಮ್ ।।
ದಕ್ಷಿಣಾಕ್ಷಿಗ್ರಹಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಭೋಕ್ತೃತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೩೮ ।।

ದಕ್ಷಿಣೇಽಕ್ಷ್ಣೀಂಧನಾಮಾಽಯಂಂ ಪುಮಾನ್ಭೋಕ್ತೇತಿ ಯಂ ವಿದುಃ ।।
ಇಂಧಂ ಸಂತಂ ತಮಾತ್ಮಾನಮಿಂದ್ರನಾಮ್ನಾ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।। ೩೯ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾಮಗ್ರಹಣಂ ಪರಿಹೃತ್ಯ ಪರೋಕ್ಷತಃ ।।
ಪರೋಕ್ಷನಾಮಗ್ರಹಣಪ್ರಿಯಾ ದೇವಾ य़ತಸ್ತತಃ ।। ೪೦ ।।

ಪರೋಕ್ಷನಾಮಗ್ರಹಣೇ ಪ್ರೀಯಂತೇ ದೇವತಾ ಯತಃ ।।
ತಸ್ಮಾದಾಚಕ್ಷತೇ ನಾಮ ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯೇಣೈವ ಮಾನವಾಃ ।। ೪೧ ।।

ಮಾ ಜ್ಞಾಸಿಷ್ಟ ಕಥಂ ನಾಮ ನಾಮತತ್ತ್ವಂ ಬಹಿರ್ಜನಃ ।।
ಪರೋಕ್ಷನಾಮಗ್ರಹಣಂ ತೇನ ದೇವಸ್ಯ ರೋಚತೇ ।। ೪೨ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾಮಗ್ರಹಣಂ ಪ್ರದ್ವಿಷಂತಿ ಜಗತ್ಯಪಿ ।।
ಶ್ರೇಯಾಂಸೋಽಮುಕಮಿಶ್ರಾಸ್ತ ಇತ್ಯುಕ್ತಿಂ ಕಾಮಯಂತಿ ಚ ।। ೪೩ ।।

ತಸ್ಯೈವಾನ್ನಪತೇರ್ಜಾಯಾ ಯೇಯಂ ಸವ್ಯೇಽಕ್ಷ್ಣಿ ಸಂಸ್ಥಿತಾ ।।
ಭೋಗ್ಯತ್ವಾತ್ಸಾ ವಿರಾಡುಕ್ತಾ ತದ್ಭೋಕ್ತಾ ದಕ್ಷಿಣಾಕ್ಷಿಗಃ ।। ೪೪ ।।

ಏಕಸ್ಯೈವ ಹಿ ದೇವಸ್ಯ ವಿಭಾಗಃ ಸ್ಥಾನದೇವತಃ ।।
ಅಗ್ನೀಷೋಮಾತ್ಮನಾ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಧ್ಯಾನಾರ್ಥಮಿಹ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೪೫ ।।

ನಾನಯೋರ್ವ್ಯತಿರೇಕೋಽಸ್ತಿ ಭೋಕ್ತೃಭೋಗ್ಯಾತ್ಮನೋಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।।
ಪ್ರಧಾನಗುಣಭಾವೇನ ಸರ್ವತ್ರೈತೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೇ ।। ೪೬ ।।

ತಯೋಃ ಸಮಾಗಮಶ್ಚಾಸ್ಮಿನ್ಹೃದ್ಯಂತಸ್ಥೇ ಸುಷೌ ಮಿಥಃ ।।
ಸಂಸ್ತುತೋಽತ್ರೇತಿ ಸಂಸ್ತಾವೋ ಹೃದ್ಯಾಕಾಶ ಇಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೪೭ ।।

ಊರ್ಗ್ರಸೋ ಲೋಹಿತಸ್ಯಾತ್ರ ಪಿಂಡೋ ಯಃ ಸೋಽನ್ನಮೇತಯೋಃ ।।
ಅನ್ನಂ ದಾಮೇತಿ ಯತ್ಪೂರ್ವಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ಶಿಶುಬಂಧನಮ್ ।। ೪೮ ।।

ಮಿಥೋ ನಾಡೀಶತಾನದ್ಧಂ ತಯೋಃ ಪ್ರಾವರಣಂ ತಥಾ ।।
ತಜ್ಜಾಲಕಮಿವಾಽಽಭಾತಿ ಬಹುಚ್ಛಿದ್ರತ್ವಸಾಮ್ಯತಃ ।। ೪೯ ।।

ತಯೋಃ ಸಂಚರತೋರ್ಮಾರ್ಗೋ ಯೈಷೋರ್ಧ್ವಾ ಹೃದಯಾದ್ಗತಾ ।।
ಜಾಗ್ರದ್ದೇಶಾಪ್ತಯೇ ಜ್ಞೇಯಾ ನಾಡೀ ಸ್ವಪ್ನಾಖ್ಯಭೂಮಿತಃ ।। ೫೦ ।।

ಅನ್ನಸ್ಯ ಪ್ರವಿವೇಕಾರ್ಥಂ ಭೋಕ್ತುಃ ಸೌಕ್ಷ್ಮ್ಯಾರ್ಥಮೇವ ಚ ।।
ನಾಡೀನಾಂ ಪರಿಣಾಹೋಽಥ ಸಮ್ಯಕ್ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೫೧ ।।

ನಾಡ್ಯೋಽತಿಸೂಕ್ಷ್ಮಾಃ ಪುಸೋಽಸ್ಯ ವ್ಯವಹಾರಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಸಹಸ್ರಭೇದಸಂಭಿನ್ನಕೇಶೈಕಾಶಸಮಾ ಹಿತಾಃ ।। ೫೨ ।।

ನೋಪಮೇಹ ಯತಸ್ತಾಸಾಂ ಸೌಕ್ಷ್ಮ್ಯೇ ಜಗತಿ ವಿದ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ಕೇಶವಿಭಾಗೋಽಯಂ ನಾಡೀಸೌಕ್ಷ್ಮ್ಯಾರ್ಥಮುಚ್ಯತೇ ।। ೫೩ ।।

ಯಥಾ ಸಂಚರಣೀ ನಾಡೀ ಪ್ರೋಕ್ತೇಯಂ ದೇವತಾತ್ಮನೋಃ ।।
ದೇವತಾನಾಂ ತಥಾಽನ್ಯಾಸಾಂ ನಾಡ್ಯೋ ಜ್ಞೇಯಾಃ ಸಹಸ್ರಶಃ ।। ೫೪ ।।

ಶಬ್ದಾದ್ಯನ್ನವಹಾಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಃ ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಕರಣಾಶ್ರಯಾಃ ।।
ದೇವತಾ ದೇವತಾತ್ಮಾನಂ ತರ್ಪಯಂತೀದ್ದ ತಾಃ ಸದಾ ।। ೫೫ ।।

ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮಾಭಿರೇತಾಭಿರ್ಜಗ್ಧಮನ್ನ ಸಮಾಸ್ರವತ್ ।।
ದೇವತಾ ಆಸ್ರವತ್ಯೇತದ್ವ್ಯಾಪ್ನೋತ್ಯೇತದ್ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೫೬ ।।

ಸರ್ವಾಸ್ವೇವ ಹಿತಾಸ್ವಾಸು ಸರ್ವಾ ಅಧ್ಯಾತ್ಮದೇವತಾಃ ।।
ಚರಂತ್ಯೂರ್ಗ್ರಸಪೂರ್ಣಾಸು ಭೋಗಾರ್ಥೇ ಪುರುಷಸ್ಯ ತು ।। ೫೭ ।।

ಸ್ವಚಿದಾಭಾಸಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಪುಂಭೋಗಃ ಸುಖದುಃಖಯೋಃ ।।
ಸೋಽಪ್ಯಸ್ಯ ದೇವತಾತಂತ್ರೋ ದೇವತಾಶ್ಚಾನ್ನಸಂಶ್ರಯಾಃ ।। ೫೮ ।।

ಅನ್ನಂ ನಾಡ್ಯಾಶ್ರಯಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ತಚ್ಛ್ರುತ್ಯೇಹೋಪವರ್ಣ್ಯತೇ ।।
ಏತಾಭಿರಿತ್ಯತೋ ಯಾವಚ್ಛಾರೀರಾದಿತಿ ಚೋದನಾ ।। ೫೯ ।।

ಪ್ರವಿವಿಕ್ತತರೋಽನ್ನಂಶಸ್ತರ್ಪಯನ್ಪ್ರಾಣದೇವತಾಃ ।।
ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಲಿಂಗಮಾಹಾರಃ ಸ ತಸ್ಯೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।। ೬೦ ।।

ಚೀಯಮಾನಾದಿತೋ ದೇಹಾದ್ರಸಾದ್ಯನ್ನೇನ ಭೌತಿಕಾತ್ ।।
ಪ್ರವಿವಿಕ್ತತರಾಹಾರೋ ಲಿಂಗಾತ್ಮಾಽಯಂ ಪುರೋದಿತಾತ್ ।। ೬೧ ।।

ರಸಾದಿಃ ಪ್ರವಿವಿಕ್ತಃ ಸ್ಯಾತ್ಪುರೀಷದಿವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ।।
ರಸಾದೇರಪಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮೋಽಯಮಾಹಾರೋ ಲಿಂಗತೃಪ್ತಿಕೃತ್ ।। ೬೨ ।।

ಯತ ಏವಮತಃ ಪ್ರಾಹ ತಲ್ಲಿಂಗಂ ಸ್ಥೂಲದೇಹತಃ ।।
ಪ್ರವಿವಿಕ್ತತರಾಹಾರಂ ಶ್ರುತಿಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾನ್ನಸಂಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೬೩ ।।

ಯತೋಽತಿಸೂಕ್ಷ್ಮೋ ಲಿಂಗಾತ್ಮಾ ನಾತೋಽಯಂ ಸ್ಥೂಲದೇಹವತ್ ।।
ದೇಹಾದ್ದೇಹಾಂತರಂ ಗಚ್ಛನ್ಕೇನಚಿತ್ಪ್ರತಿಹನ್ಯತೇ ।। ೬೪ ।।

ಇವೇತ್ಯನರ್ಥಕಂ ಕೇಚಿದೇವಾರ್ಥೇನ ವಿರೋಧತಃ ।।
ಏವಾರ್ಥಸ್ಯೋಪಮಾಮನ್ಯ ಇವಾರ್ಥೇ ಚಾವಧಾರಣಮ್ ।। ೬೫ ।।

ಲಿಂಗಾಹಾರಾದಪ್ಯಣೀಯಾನ್ಯತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞಾತ್ಮನಸ್ತತಃ ।।
ಉಪಮಾರ್ಥಮಿವೇತ್ಯೇತತ್ಪದಮತ್ರ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।। ೬೬ ।।

ಕದಂಬಪುಷ್ಪವತ್ಸೈಷಾ ದೇವತಾ ಹೃದಯಾಶ್ರಯಾ ।।
ಬಹಿರ್ಗತಾಸು ನಾಡೀಷು ವಿಷಕ್ತಾ ಹೃದಯಾದಧಿ ।। ೬೭ ।।

ಯಥೇಯಂ ದೇವತಾ ಸರ್ವಾಸ್ತಥಾಽನ್ಯಾ ಅಪಿ ದೇವತಾಃ ।।
ಸಾಧಾರಣತ್ವಾತ್ಸರ್ವಾಸಾಂ ಕಾರಪ್ಯಸ್ಯ ಕರಣಸ್ಯ ಚ ।। ೬೮ ।।

ತತ್ರೈಕಸ್ಯಾ ಯದಾ ಕಾರ್ಯಂ ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿ ಸ್ಯಾದುಪಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಗುಣಭಾವಂ ತದಾ ಯಾಂತಿ ಸರ್ವಾಸ್ತಾಂ ಪ್ರತಿ ದೇವತಾಃ ।। ೬೯ ।।

ನಾಡ್ಯಂತರೇಷ್ವಪಿ ತಥಾ ಸರ್ವಾಸಾಂ ಸಂಹತತ್ವತಃ ।।
ಏಷ ಏವ ಕ್ರಮೋ ಜ್ಞೇಯಃ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಗುಣಭಾವಯೋಃ ।। ೭೦ ।।

ಏವಂ ಚ ಸತಿ ಯಾವತ್ಯೋ ನಾಡ್ಯೋ ಹೃದಯಬಂಧನಾಃ ।।
ಸಂವತ್ಸರಾಶ್ಚ ತಾವಂತಸ್ತೇ ಪ್ರಜಾಪತಯೋಽಗ್ನಯಃ ।। ೭೧ ।।

ಪ್ರತಿಭಾಗಂ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾತ್ಪೂರ್ವೋಕ್ತಸ್ಯೇಹ ವಸ್ತುನಃ ।।
ದೇವತಾಽತೋ ಯಥಾಽಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿಭೂತಂ ತಥೈವ ಸಾ ।। ೭೨ ।।

ಅಧಿದೈವಂ ಚ ವಿಭ್ವೀಯಂ ದ್ವೈತೈಕತ್ವೇನ ವಿಷ್ಠಿತಾ ।।
ಯಥಾಽಸ್ಯ ನಾಡ್ಯಃ ಪುಂಸಃ ಸ್ಯುರಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಸರ್ವತೋ ಗತಾಃ ।। ೭೩ ।।

ಅಧಿಭೂತಃ ತಥಾಽಸ್ಯೈವ ವಾಯುಮಯ್ಯಃ ಸಮಂತಗಾಃ ।।
ಏತಸ್ಮಾದೇವ ನಿಃಸೃತ್ಯ ಶರೀರಾತ್ಸರ್ವತೋ ಗತಾಃ ।। ೭೪ ।।

ಅಧಿಭೂತಾತ್ಮನೈವಾಯಂ ನಾಡೀಲಕ್ಷಣವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಆಪೂರ್ಯೇದಂ ಜಗತ್ಸರ್ವಂ ಸ್ಥಿತ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಃ ಪುಮಾನ್ ।। ೭೫ ।।

ನಾಡ್ಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಸ್ಯೇವ ಹ್ಯಧಿದೈವಾತ್ಮನಸ್ತಥಾ ।।
ವಿರಾಜೋ ರಶ್ಮಯೋ ಜ್ಞೇಯಾಃ ಪ್ರತ್ಯಂಶಾವಸಿತಾಸ್ತಥಾ ।। ೭೬ ।।

ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಸ್ಯೇವ ಪುಂಸಃ ಕೃತ್ಸ್ನಾಽಧ್ಯಾತ್ಮಾಧಿಭೂತय़ೋಃ ।।
ಅನಂತಭಿನ್ನಕಾರ್ಯೇಷು ಸಮಾಪ್ತಿರ್ದೇವತಾತ್ಮನಃ ।। ೭೭ ।।

ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಂ ಪರಿಚ್ಛೇದಮುಕ್ತದರ್ಶನವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ದೇವತಾಸೂಪಸಂಹೃತ್ಯ ವಿರಾಜ್ಯಪಿ ಚ ದೇವತಾಃ ।। ೭೮ ।।

ವಿರಾಜಂ ಚೋಪಸಂಹೃತ್ಯ ಪ್ರಾಣವಿಜ್ಞಾನವಿಗ್ರಹೇ ।।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭೇ ತಂ ಚಾಪಿ ಸರ್ವಕಾರಣ ಆತ್ಮನಿ ।। ೭೯ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮದೇವತಾಃ ಸರ್ವಾ ಹೃದಿ ನೀತ್ವಾಽಽತ್ಮನಸ್ತತಃ ।।
ಹೃದಯಾದುಕ್ತನಾಡೀಭಿಃ ಸಂದಧ್ಯಾತ್ಸೂರ್ಯರಶ್ಮಿಭಿಃ ।। ೮೦ ।।

ರವಿಹೃನ್ಮಧ್ಯಗಂ ಯಾಯಾತ್ತತೋ ರಶ್ಮಿಭಿರಾವೃತಃ ।।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಮಾತ್ಮಾನಂ ತತಸ್ತತ್ಕಾರಣಂ ಬುಧಃ ।। ೮೧ ।।

ವೈಶ್ವಾನರಾತ್ತದಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಾಪ್ತಸ್ಯ ಹೃದಿ ತೈಜಸಮ್ ।।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಂ ತಂ ಚಾಪಿ ಪ್ರಾಣಾತ್ಮನ್ಯುಪಸಂಹರೇತು ।। ೮೨ ।।

ಪ್ರಾಣಶಬ್ದೇನ ಚಾಪ್ಯತ್ರ ಕಾರಣಾತ್ಮಾಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಬೀಜಂ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಾಜ್ಞಶ್ಚೇತಿ ನಿರುಚ್ಯತೇ ।। ೮೩ ।।

ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಕಾರಣಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ನಾನ್ಯತ್ರಾಸ್ತ್ಯಪ್ಯಯೋ ಯತಃ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ಕಾರಣಸಂಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಾ ಯಾಯಾನ್ನೇತೀತ್ಯಕಾರಣಮ್ ।। ೮೪ ।।

ಸಾಶ್ರಯೈಃ ಕರಣೈರ್ಹೀನೋ ಗ್ರಸ್ತಾಧ್ಯಾತ್ಮಾಧಿದೈವತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾತ್ಮಾ ಏಕ ಏವಾಽಽಸ್ತೇ ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನವಿಗ್ರಹಃ ।। ೮೫ ।।

ನಿರ್ವಿಭಾಗಾತ್ಮನಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಂಚಃ ಪ್ರಾಣಾಃ ಪುರಾಽಸ್ಯ ಯೇ ।।
ಪ್ರಾಚೀ ದಿಗೇವ ಸಂವೃತ್ತಾಸ್ತದವಚ್ಛೇದಹಾನತಃ ।। ೮೬ ।।

ದಕ್ಷಿಣಾ ದಕ್ಷಿಣೇ ಪ್ರಾಣಾಃ ಪ್ರತ್ಯಂಚಶ್ಚಾಪಿ ಪಶ್ಚಿಮಾಃ ।।
ಉದೀಚೀ ದಿಗುದಂಚಶ್ಚ ಸರ್ವೇ ಸರ್ವಾ ದಿಶಸ್ತಥಾ ।। ೮೭ ।।

ಯತ್ಸಾಕ್ಷಿಕೀ ತಮಃಸಿದ್ಧಿಸ್ತತ್ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಚ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತದ್ಭಾವಾಭಾವಯೋರಾತ್ಮಾ ನ ಕಾರ್ಯಂ ನಾಪಿ ಕಾರಣಮ್ ।। ೮೮ ।।

ತೇನೈವ ಜ್ಞಾತ್ಮನಾಽಶೇಷಂ ತದ್ಧ್ವಾಂತಂ ಧ್ವಾಂತಜಂ ತಥಾ ।।
ಜಗ್ಧ್ವಾ ನಿತ್ಯಾತ್ಮನಾ ವಿದ್ವಾನ್ಪೂರ್ಣದೃಷ್ಟ್ಯಾಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೮೯ ।।

ಏಷ ಮಾರ್ಗ ಉಪನ್ಯಸ್ತ ಐಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ।।
ನ ತ್ವರ್ಚಿರಾದಿವತ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಯೇ ಗತಿಕಲ್ಪನಾ ।। ೯೦ ।।

ಆತ್ಮತ್ವಾದಾಪ್ತತತ್ತ್ವೋಽಯಂ ನ ದೇಶಾದ್ಯಂತರಾಯವಾನ್ ।।
ಜ್ಞಾನಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ತತಃ ಪ್ರಾಪ್ತೌ ನಾನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿದಪೇಕ್ಷತೇ ।। ೯೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಾಯ್ಯೈವಂ ಪರಾತ್ಮಾನಂ ಮುನಿರಾಹ ನರಾಧಿಪಮ್ ।।
ಪ್ರಾಪ್ತೋಽಸ್ಯಭಯಮಿತ್ಯೇವಂ ಭಯಹೇತುವಿನಾಶತಃ ।। ೯೨ ।।

ಭಯಹೇತುರವಿದ್ಯೈವ ಸಾ ಚ ದುಃಸ್ಥಿತಸಿದ್ಧಿಕಾ ।।
ಪ್ರಾಗಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾದವಿಚಾರಿತಸಿದ್ಧಿಕಾ ।। ೯೩ ।।

ಯತೋಽತಃ ಪ್ರತ್ಯಾಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಭಾಸ್ವದ್ವಿಜ್ಞಾನಭಾಸ್ಕರ -
ಪ್ರಸತಿಮಾತ್ರಾದೇವಾಸ್ಯಾ ಧ್ವಸ್ತಿರಾತ್ಯಂತಿಕೀ ಭವೇತ್ ।। ೯೪ ।।

ಪ್ರಾಪ್ತೋಽಸೀತಿ ಚ ನಿರ್ದೇಶಾಜ್ಜ್ಞಾನಮೇವಾಽಽತ್ಮನೋ ಗತಿಃ ।।
ಜ್ಞಾನಾದನ್ಯಾ ಗತಿಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಸೀತ್ಯೇವ ತಂ ವದೇತ್ ।। ೯೫ ।।

ಜ್ಞಾನತುಲ್ಯಾಮಮನ್ವಾನೋ ದಕ್ಷಿಣಾಂ ಗುರವೇ ನೃಪಃ ।।
ಅಭಯಂ ತ್ವಾಮಿತಿ ಪ್ರಾಹ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಂ ಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ ।। ೯೬ ।।

ಉಚಿತಾ ದಕ್ಷಿಣೈಷೈವ ಯೋಕ್ತೇಹಾಭಯಲಕ್ಷಣಾ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾಖ್ಯದಾನಸ್ಯ ತದನ್ಯಾ ಸಂಸೃತಿರ್ಯತಃ ।। ೯೭ ।।

ಯಚ್ಚಾಭಯಂ ವೇದಯಸ ಇತಿ ಪ್ರತ್ಯೂಚಿವಾನ್ನೃಪಃ ।।
ತತ್ತಮೋಧ್ವಸ್ತಿತಃ ಕಾರ್ಯಂ ನಾನ್ಯದಸ್ತೀತಿ ಲಿಂಗ್ಯತೇ ।। ೯೮ ।।

ಅಭಯಸ್ಯ ಪ್ರದಾತೃತ್ವಾನ್ನನ್ವವಾಪ್ತಾಭಯೋ ಗುರುಃ ।।
ಅಭಯಂ ತ್ವಾಮಿತಿ ಕಥಂ ರಾಜ್ಞಾಽಽಶೀಸ್ತಂ ಪ್ರತೀರ್ಯತೇ ।। ೯೯ ।।

ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹಾರೋಕ್ತಿಂ ಕೇಚಿದಾಚಕ್ಷತೇ ಬುಧಾಃ ।।
ಶಬ್ದಾದವಾಪ್ತಮಭಯಂ ನ ತು ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಚಕಾರ ತತ್ ।। ೧೦೦ ।।

ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಣಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮತೋ ರಾಜಾಽಬ್ರವೀನ್ಮುನಿಮ್ ।।
ಅಭಯಂ ತ್ವಾಮಿತಿ ವಚಸ್ತದ್ಧ್ಯಸ್ಯಾಪ್ರಾಪ್ತಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೦೧ ।।

ಯದಿ ವಾ ದ್ವಿವಿಧೋ ಮೋಕ್ಷೋ ಜೀವತ್ಯೇವ ಶರೀರಕೇ ।।
ಏಕಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕೃತಬ್ರಹ್ಮಾ ಮೃತೇರೂರ್ಧ್ವಂ ಚ ತಲ್ಲಯಃ ।। ೧೦೨ ।।

ಏವಂ ಪರಿಜಿಹೀರ್ಷಂತಿ ನ ತು ನ್ಯಾಯೋಕ್ತಿರೀದೃಶೀ ।।
ಪ್ರಾಪ್ತೋಽಸೀತಿ ಮುನೇರುಕ್ತೇಃ ಪರಿಹಾರೋ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೩ ।।

ತಜ್ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮೇವೋಕತ್ವಾ ಪ್ರಾಪ್ತೋಽಸೀತಿ ಯತೋಽವದತ್ ।।
ತತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಣಾನ್ನಾನ್ಯಸ್ತಲ್ಲಯೋ ವಾಽತ ಇಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೪ ।।

ಶಾಬ್ದವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೇಣ ನಾಽಽಚಾರ್ಯತ್ವೇ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಶ್ರೋತ್ರಿಯಂ ಬ್ರಹ್ಮನಿಷ್ಠಂ ಚ ಗುರುಂ ಯಾಯಾದಿತಿ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೧೦೫ ।।

ಅಭಯಂ ವೇದಯಸೀತ್ಯೇತನ್ನ ಚಾಸಾಶ್ರಾತ್ಕೃತೇ ಪರೇ ।।
ಶಾಬ್ದಮಾತ್ರಪರಿಜ್ಞಾನೇ ರಾಜ್ಞೋೇ ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರಭಾಷಿತುಮ್ ।। ೧೦೬ ।।

ಅಸಾಧಾರಣಧರ್ಮೋತ್ಥಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ ವಸ್ತುನಿ ಪ್ರಮಾ ।।
ಶಬ್ದಮಾತ್ರಪ್ರಮೋತ್ಥಂ ತು ನ ಮಾನಂ ವಸ್ತ್ವಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೧೦೭ ।।

ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕೃತೈಕತತ್ತ್ವಸ್ಯಾಪ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರಲಯಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಕಿಂ ಸಮಾಶಂಕ್ಯತೇ ಯೇನ ತದಾಶೀಃ ಸಂಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।। ೧೦೮ ।।

ಜ್ಞಾನಾನುರೂಪಾಮೇವಾತೋ ದಕ್ಷಿಣಾಂ ದಿತ್ಸುರಬ್ರವೀತ್ ।।
ಅಭಯಂ ತ್ವಾಮಿತಿ ನೃಪೋ ಯಥೋಕ್ತಜ್ಞಾನಲಿಂಗನಮ್ ।। ೧೦೯ ।।

ಸಾಕ್ಷಾಜ್ಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕೇಣ ನಾಲಮನ್ಯದ್ವಿಮುಕ್ತಯೇ ।।
ಯಥಾ ತಥಾಽಸಕೃತ್ಪೂರ್ವಮವೋಚಾಮ ಪದೇ ಪದೇ ।। ೧೧೦ ।।

ಭವಾನಪ್ಯಹಮೇವೇತಿ ಯದಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿನಿಶ್ಚಯಃ ।।
ವಿದೇಹಾದಿ ತದಾ ವಿಶ್ವಂ ತ್ವತ್ತಃ ಕಸ್ಯೇತಿ ಕಥ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೧೧ ।।

ಮಮೇವ ಭವತೋಽಪೀದಂ ನ ಚ ಕಿಂಚಿದಸಂಗತಮ್ ।।
ಅಭಾವಾಚ್ಚ ತ್ವದನ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ಶಾಸನಾತ್ । ೧೧೨ ।।

ಅಹಂ ಮಮೇತ್ಯವಿದ್ಯಾಧೀಃ ಸಹೇತುರ್ನಾಶಿತಾ ಯದಾ ।।
ಪೂರ್ಣಾತ್ಮನಿ ತದಾ ದೃಷ್ಟೇ ಕಃ ಕಸ್ಮೈ ಕಿಂ ಪ್ರದಿತ್ಸತಿ ।। ೧೧೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಚತುರ್ಥಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತಾಯಂ ಕೂರ್ಚಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಚತುರ್ಥಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ನಾಮರೂಪಾದಿಮತ್ಕಾರ್ಯಂ ಯಃ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ಸ್ವಮೋಹಜಮ್ |
ಜಲಾರ್ಕವದಕೃತ್ಸ್ನತ್ವಮಾಪೇದೇಽವಿದ್ಯಯಾ ಪರಃ || ೧ ||

ತದವಿದ್ಯಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಗಾರ್ಗ್ಯಕಾಶ್ಯಾದಿಚ್ಛದ್ಮನಾ |
ಅಪೂರ್ವಾದಿಸ್ವಭಾವೋಽಯಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟಂಃ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ || ೨ ||

ಆಗಮಾದೇಮಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯಾಥ ತರ್ಕತಃ|
ಸ ಏವ ಪಂಚಮೇಽಪ್ಯುಕ್ತಃ ಸಾಕ್ಷಾಜ್ಜಲ್ಪೈಕವರ್ತ್ಮನಾ || ೩ ||

ವಾದನ್ಯಾಯೇನ ತಸ್ಯೈವ ಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರಥೇಮಂಜಸಾ |
ಷಷ್ಠೇ ಕ್ರಮಾದುಪನ್ಯಸ್ತಂ ಜಾಗ್ರದಾದಿಚತುಷ್ಟಯಮ್ || ೪ ||

ಇಂಧತೈಜಸಸೌಷುಪ್ತತುರೀಯಾಣ್ಯೇವ ಮಾಂಪ್ರತಮ್ |
ಸಂಶ್ರಿತ್ಯ ಪೂರ್ವ ಏವಾರ್ಥ ಇಹ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿಭಾವ್ಯತೇ || ೫ ||

ವಿಸಂವಾದನಿರಾಸೇನ ಸದ್ಭಾವಶ್ಚಾಽಽತ್ಮನಃ ಪುನಃ |
ವ್ಯತಿರಿಕ್ತತ್ವಶುದ್ಧತ್ವಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವನಿತ್ಯತಾ || ೬ ||

ಸ್ವತೋನತಿಶಯಾನಂದಸ್ವಾಭಾವ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯನಿತ್ಯತಾ |
ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರಾದ್ವಯತ್ವಂ ಚ ತರ್ಕೇಣ ಮಹತಾಽಽತ್ಮನಃ || ೭ ||

ವಿಭಾವ್ಯತೇ ಸುವಿಸ್ಪಷ್ಟಂ ವಾದನ್ಯಾಯೇನ ಯತ್ನತಃ |
ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಂಪ್ರದಾನಾದಿವಿಧ್ಯರ್ಥಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾಽತ್ರ ಚ || ೮ ||

ಯಾಜ್ಞವಸಲ್ಕ್ಯೋಽಥ ಜನಕಂ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಾರ್ಥಮಭ್ಯಗಾತ್ |
ನ ವದಿಷ್ಯೇ ನೃಪೇಣಾಹಮಿತಿ ಬದ್ಧ್ವಾ ವ್ರತಂ ಕಿಲ || ೯ ||

ಸಂವದಿಷ್ಯೇ ನೃಪೇಣಾಹಮಿತಿ ವಾ ತಂ ಜಗಾಮ ಸಃ |
ಸಮಿತ್ಯಸ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧಾದೇನೇನೇತ್ಯೇವಮುಚ್ಯತೇ || ೧೦ ||

ಅವಿವಕ್ಷುರಪಿ ಪ್ರಾಹ ಯತ್ಪೃಷ್ಟಂ ಜನಕೇನ ಸಃ |
ತತ್ರ ಹೇತ್ವಭಿಧಾನಾರ್ಥಂ ವರದಾನಂ ಶ್ರುತಿರ್ಜಗೌ || ೧೧ ||

ಏನೇನ ಸಂವದಿಷ್ಯೇಽಹಮಿತಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇ ಯದಾ|
ತದಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಯಾ ಹೇತುಸ್ತಯೋಃ ಸಂವಾದ ಇಷ್ಯತೇ || ೧೨ ||

ರಾಜೈವ ಪೂರ್ವಂ ಪಪ್ರಚ್ಛೇತ್ಯೇತಸ್ಮಾದ್ನಮ್ಯತೇ ಶುಭಾ |
ಲಿಂಗಾದ್ವ್ಯಾಖ್ಯೋತ್ತರಾ ಪೂರ್ವಾ ನ ಸಾಧ್ವೀತ್ಯಪ್ರಮಾಣತಃ || ೧೩ ||

ನ ವದಿಷ್ಯೇಽಹಮಿತ್ಯತ್ರ ವ್ರತೇ ಹೇತುರ್ನ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಯತೋಽಸಂತೋಷತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಕೃತಾ ವ್ಯಾಖ್ಯೋತ್ತರಾ ಶುಭಾ || ೧೪ ||

ನಾಪ್ರಾಕ್ಷೀತ್ತತ್ರ ಯದ್ರಾಜಾ ವರದಾನಾದನಂತರಮ್‍|
ಪ್ರಶ್ನಾನುಕ್ತಿರ್ವಿರುದ್ಧತ್ವಾದ್ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಕರ್ಮಭಿಃ ಸಹ || ೧೫ ||

ಸ್ವೋತ್ಪತ್ತಾವೇವ ವಿದ್ಯೇವಂ ಹೇತ್ವಂತರಮಪೇಕ್ಷತೇ |
ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮತಮೋಧ್ವಸ್ತೌ ನಾಸಾವನ್ಯದಪೇಕ್ಷತೇ || ೧೬ ||

ಸ್ವರೂಪಲಾಭಮಾತ್ರೇಣ ಯತೋಽವಿದ್ಯಾಂ ನಿಹಂತ್ಯತಃ|
ಪ್ರಯೋಗಮಪಿ ವಿದ್ಯೇಯಂ ನೋಪರುಧ್ಯತಿ ದಾತ್ರವತ್ || ೧೭ ||

ವ್ಯವಹರ್ತುಮಶಕ್ತೋಽಯಂ ದೇಹೋ ಮೃತ್ಪಿಂಡಂವತ್ಸ್ವಯಮ್‍|
ಪರತಂತ್ರವ್ಯವಹೃತಿಃ ಸ್ವತೋಜಾಡ್ಯಸ್ವಭಾವತಃ || ೧೮ ||

ಪೃಥಿವ್ಯಾದ್ಯಾಧ್ಯವಸ್ಯಾಯಂ ಸ್ವಯಜ್ಯೋತಿರನುಗ್ರಹಾನ್ |
ಕರ್ಮಾಽಽಸನಾದಿ ಕುರುತೇ ತಸ್ಮಾಚ್ಚ ಫ़ಲಸಂಗತಿಃ || ೧೯ ||

ತ ಏವಮತೋಽಪ್ರಾಕ್ಷೀದ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಂ ನರಾಧಿಪಃ |
ಕಿಂಜ್ಯೋತಿರಯಮಿತ್ಯೇವಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಯೋತಿರ್ಬುಭುತ್ಸಯಾ || ೨೦ ||

ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯ ಕಿಂಜ್ಯೋತಿರಯಂ ಪುರುಷ ಇತಿ || ಆದಿತ್ಯಜ್ಯೋತಿಃ ಸಮ್ರಾಡಿತಿ ಹೋವಾಚಾದಿತ್ಯೇನೈವಾಯಂ ಜ್ಯೋತಿಷಾಸ್ತೇ ಪಲ್ಯಯತೇ ಕರ್ಮ ಕುರುತೇ ವಿಪಲ್ಯೇತೀತ್ಯೇವಮೇವೈತದ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯ || ೨ ||

ಕರಣಾನಿ ಚ ದೇಹಶ್ಚ ಪುರುಷೋಽತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಃ |
ಆಸನಾದಿಕ್ರಿಯಾಕಾರೀ ಪೀಠಕ್ಷೇತ್ರಾದಿ ಕರ್ಮ ಚ || ೨೧ ||

ಕಿಂ ಸ್ವಾವಯವಸಂಘಾತಭಿನ್ನಜಾತ್ಯತಿರೇಕಿಣಾ |
ಜ್ಯೋತಿಷಾ ವ್ಯವಹಾರ್ಯೇಷೋಽಸಂಹತೇನ ಪುಮಾನಿತಿ || ೨೨ ||

ಕಿಂವಾ ತಾದ್ವಿಪರೀತೇನ ಜ್ಯೋತಿಷೇತ್ಯಭಿಧೀಯತಾಮ್ |
ಕಿಂಚಾತೋ ಯದಿ ನಾಮೈವಂ ಶೃಣ್ವತೋ ಯತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೨೩ ||

ತಯೋಃ ಪೂರ್ವೋಕ್ತರೂಪೇಣ ಜ್ಯೋತಿಷಾಽನುಗ್ರಹೋ ಯದಿ |
ಅಪ್ರವ್ಯಕ್ಷೇಽಪಿ ತಸ್ಮಿಂಸ್ತತ್ಪುಂಸ್ಕ್ರಿಯಾಲಿಂಗದರ್ಶನಾತ್ || ೨೪ ||

ಅನುಮಾಸ್ಯಾಮಹೇ ಜ್ಯೋತಿಸ್ತಾದೃಗೇವ ತದಾ ವಯಮ್ |
ಅಥ ತದ್ವಿಪರೀತೇನ ಸಂಗತಿರ್ಜ್ಯೋತಿಷೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೨೫ ||

ತಥಾಭೂತಂ ತದಾ ಜ್ಯೋತಿರನುಮಾಸ್ಯಮಾಹೇ ವಯಮ್‍|
ಅಥೋಭಯಾತ್ಮತಾಽದೃಷ್ಟಾ ತದಾಽಪಿ ಸ್ಯಾದನಿಶ್ಚಿತಿಃ || ೨೬ ||

ಇತ್ಯೇತದಭಿಸಂಧಾಯ ಪಪ್ರಚ್ಛ ಜನಕೋ ಮುನಿಮ್ |
ಸ ಚ ಪೃಷ್ಟೋ ಯಥಾಪ್ರಶ್ನಂ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರಮಭಾಷತ || ೨೭ ||

ನನ್ವೇವಂ ಕೌಶಲೇ ರಾಜ್ಞಃ ಕಿಮರ್ಥಂ ಪೃಷ್ಟವಾನ್ಮುತಿಮ್ |
ಸ್ವಯಮೇವಾನುಮಾಯೇದೃಗ್ಜ್ಯೋತಿಃ ಕಿಂ ನ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೨೮ ||

ಸತ್ಯಮೇವಂ ತಥಾಽಪ್ಯೇಷ ನೃಪಃ ಪಪ್ರಚ್ಛ ತಂ ಮುನಿಮ್‍|
ಲಿಂಗಲಿಂಗ್ಯಭಿಸಂಬಂಧದುರ್ಜ್ಞೇಯತ್ವಾತ್ಸುಸೂಕ್ಷ್ಮತಃ || ೨೯ ||

ಬಹೂನಾಮಪಿ ಸಂಮೋಹೋ ಲಿಂಗಾದಿಷು ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಕಿಮುತೈಕಸ್ಯ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛದತೋ ನೃಪಃ || ೩೦ ||

ಸೂಕ್ಷ್ಮಧರ್ಮವಿವೇಕಾರ್ಥಮತ ಏವಾಬ್ರವೀನ್ಮನುಃ |
ದಶಾವರಾ ಪರ್ಷದಿತಿ ಹ್ಯಪೇಕ್ಷಂತೇ ಚ ಸದ್ಧಿಯಃ || ೩೧ ||

ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಾದಿರೂಪೇಣ ಶ್ರುತಿರೇವಾಥವಾ ಸ್ವಯಮ್ |
ಅನುಮಾವರ್ತ್ಮನಾ ಜ್ಯೋತಿಃ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಃ ಪ್ರತ್ಯಪೀಪದತ್ || ೩೨ ||

ನೃಪಾಭಿಪ್ರಾಯವಿತ್ಪ್ರಾಹ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪಿ ತಂ ನೃಪಮ್ |
ಯಥೋಕ್ತಜ್ಯೋತಿಷಃ ಸಿದ್ಧಾವಾದಿತ್ಯಾಜ್ಯೋತಿರಿತ್ಯಯಮ್ || ೩೩ ||

ದೇಹಾವಯವಸಂಘಾತಜಾತಿಸಂಸ್ಥಾನತಾತ್ಕ್ರಿಯಾ -
ದೇಶಾದ್ಯತ್ಯಂತಸಂಭಿನ್ನತದ್ವಿಲಕ್ಷಣಭಾಸ್ವರ -
ಸ್ವಪ್ರತಿಷ್ಠೈಕಭಾನ್ವಾಖ್ಯಜ್ಯೋತಿಷೈವ ಪುಮಾನಯಮ್ |
ಆಸ್ತೇ ಪಲ್ಯಯತೇ ಕರ್ಮ ಕೃತ್ವಾ ಭೂಯೋ ನಿವರ್ತತೇ || ೩೪ || ೩೫ ||

ಮಧ್ಯೇ ಜಡಸ್ವಭಾವೋಽಯಂ ಜ್ಯೋತಿಷೋರ್ವರ್ತತೇ ಪುಮಾನ್ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿವಿಷಯಾಂತೋ ಹಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೈತನ್ಯಬಿಂಬಿತಃ || ೩೬ ||

ಪ್ರತ್ಯಗೇಕಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃಸ್ಥಿರಾಸಂಹತನಿಷ್ಕ್ರಿಯ-
ತದ್ವಿರುದ್ಧರವೀಂದ್ವಾದಿಜ್ಯೋತಿಷೋರ್ಮೋಹಹೇತುಕಃ || ೩೭ ||

ಮಾತೃಮಾನಪ್ರಮೇಯಾತ್ಮಾ ಕರ್ತೃಸಾಧನಕಾರ್ಯವಾನ್ |
ಅಶನಾಯಾದಿಸಂಸಾರಧರ್ಮಾಪಾಯಾಗಮಾತ್ಮಕಃ || ೩೮ ||

ತದ್ವಿರುದ್ಧಾತ್ಮಕೇನೈವ ಜ್ಯೋತಿಷೋದ್ದೀಪಿತೇಕ್ಷಣಃ |
ಆದಿತ್ಯೇನ ಸ ದೈವಾಽಸ್ತೇ ಯಾತ್ಯಾಯಾತಿಕರೋತಿ ಚ || ೩೯ ||

ಆದಿತ್ಯಾತ್ಪರಮೇವೇತಿ ನಾಽಽದಿತ್ಯಸ್ಯಾವಧಾರಣೇ |
ಪಿಂಡಪ್ರಾಣಾದಿಧರ್ಮೇಭ್ಯೋ ವೈಧರ್ಮ್ಯಾವಧೃತೌ ಯತಃ || ೪೦ ||

ಆದಿತ್ತ್ಯಾವಧೃತಿಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ನೇನ್ಗದ್ವಾದೇಃ ಸ್ಯಾದನುಗ್ರಹಃ |
ತಸ್ಮಾತ್ಪಿಂಡಾದಿವೈಧರ್ಮ್ಯಮೇವೇತೀಹಾವಘಾರ್ಯತೇ || ೪೧ ||

ನೃಪಸ್ತ್ವೇವೇತಿಸಂಶ್ಲೇಷಾದಾದಿತ್ಯಸ್ಯಾವಧಾರಣಮ್ | ಮತ್ವಾಽಸ್ತಮಿತ ಇತ್ಯೇವಂ ಮುಹುರ್ವಿಪ್ರಚೂಚುವದತ್ || ೪೨ ||

ಆತ್ಮೈವ ಜ್ಯೋತಿರಥವಾ ರವಿಸೋಮಾಗ್ನ್ಯುಪಾಧಿಗಮ್ |
ಅವಧ್ರಿಯತ ಏವೇತಿ ತಮೇವ ಇತಿ ಚ ಶ್ರುತೇಃ || ೪೩ ||

ರವೀಂದ್ವಾದಿಪದಾರ್ಥೇಭ್ಯೋ ಹ್ಯನುಮಾನೈಕವರ್ತ್ಮನಾ |
ಸ್ವಾರ್ಥಂ ವಿಜ್ಞಾಪಯಿಷ್ಯಾಮಿ ವಿಭಜ್ಯಾತಃ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೪೪ ||

ಜ್ಯೋತಿಷೋಽತ್ಯಂತವೈಧರ್ಮ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ವಿಶೇಷಣಮ್ |
ಆಸ್ತ ಇತ್ಯಾದಿ ಸುಬಹು ಶ್ರುತ್ಯೋಪನ್ಯಸ್ತಮಾದರಾತ್ || ೪೫ ||

ಭೂಯಸಾಂ ಚಾಪ್ಯುಪನ್ಯಾಸೋ ಬಾಹ್ಯಾನಾಂ ಜ್ಯೋತಿಷಾಮಿಹ |
ಲಿಂಗಸ್ಯಾವ್ಯಭಿಚಾರಾರ್ಥಂ ಬುದ್ಧಿವಾಕ್ಕಾಯಕರ್ಮಣಃ || ೪೬ ||

ಆದಿತ್ಯೇನೈವ ಚೇತ್ಪುಂಸೋಽನುಗ್ರಹೋ ಭವತೋಚ್ಯತೇ |
ತಸ್ಮಿನ್ನಸ್ತಂಗತೇ ಪುಂಸ ಆಸನಾದಿಃ ಕುತೋ ಭವೇತ್ || ೪೭ ||

ಚಂದ್ರಮಾ ಏವ ಪುಂಸೋಽಸ್ಯ ತದಾ ಜ್ಯೋತಿರನುಗ್ರಹೇ |
ತಸ್ಯಾಪ್ಯಸ್ತಮಯೇಽಗ್ನಿಃ ಸ್ಯಾದಾಸನಾದಿಪ್ರವೃತ್ತಯೇ || ೪೮ ||

ಆದಿತ್ಯಾದಿತ್ರಯಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಜ್ಯೋತಿಷಾಮುಪಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಮಣ್ಯಾದೀನಾಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಹಿ ಪುಂಸಾಂ ತೈರಪಿ ದೃಶ್ಯತೇ || ೪೯ ||

ತೇಷ್ವಪ್ಯಸ್ತಮಿತೇಷ್ವಸ್ಯ ಪುಂಸೋ ವಾಗ್ಜ್ಯೋತಿರಿಷ್ಯತಾಮ್ |
ವಾಕ್ಚ ಶಬ್ದೋಽತ್ರ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಕಾರ್ಯಸಮನ್ವಯಾತ್ || ೫೦ ||

ಸ್ಪರ್ಶಾದಿವಿಷಯಾಣಾಂ ವಾಗಿಹ ಸ್ಯಾದುಪಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಯತಃ ಸ್ಪರ್ಶಾದಿನಾಽಪ್ಯೇಷಾಂ ಪ್ರವೃತಿರ್ದೃಶ್ಯತೇ ನೃಣಾಮ್ || ೫೧ ||

ಬಾಹ್ಯಾದಿತ್ಯಾದಿಜ್ಯೋತಿರ್ಭಿಃ ಪುಮಾನ್ಸಂದೀಪಿತೇಂದ್ರಿಯಃ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೈತನ್ಯಸಂದೀಪ್ತಃ ಸರ್ವಾಶ್ಚೇಷ್ಟಾಃ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೫೨ ||

ಸರ್ವೇಷ್ವೇತೇಷು ಶಾಂತೇಷು ಜ್ಯೋತಿಃಷೂಕ್ತೇಷು ಕರ್ಮಣೇ |
ಪುಮಾನ್ಕಿಂಜ್ಯೋತಿರೇವಾಯಂ ತಮಸ್ಯಂಧೇಽಭಿಧೀಯತಾಮ್ || ೫೩ ||

ಸರ್ವಚೇಷ್ಟಾನಿರೋಧೋಽಸ್ಯ ಪುಂಸಃ ಪ್ರಾಪ್ತಸ್ತದಾಽಸತಿ |
ಯಥೋಕ್ತಜ್ಯೋತಿಷಿ ತತೋ ನ ಸ್ಯುಶ್ಚೇಷ್ಟಾ ಯಥೋದಿತಾಃ || ೫೪ ||

ಸ್ಮೃತಿಸ್ವಪ್ನಸಮಾಧಾನೇ ಪುರುಷಸ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಚೇಷ್ಟಾಽತಃ ಪೂರ್ವವತ್ತಸ್ಯ ಜ್ಯೋತಿಸ್ತತ್ರಾನುಮೀಯತೇ || ೫೫ ||

ಬೋದ್ಧುಃ ಕರ್ತುಶ್ಚ ಪುಂಸೋಽಸ್ಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಯೇಹ ಕಾಚನ |
ಯಥೋಕ್ತಜ್ಯೋತಿರ್ವಿರಹೇ ನಾಸೌ ದೃಷ್ಟಾ ಕದಾಚನ || ೫೬ ||

ಭಾನ್ವಾದ್ಯುದ್ದೀಪಿತಾಕ್ಷಃ ಸನ್ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ |
ತತಃ ಕರ್ತ್ರಾದಿಸಂಸಿದ್ಧಿಃ ಪ್ರಮಾಕರ್ಮಫ़ಲಂ ತತಃ || ೫೭ ||

ಕೂಟಸ್ಥಾನಿತ್ಯಯೋರ್ಭಾಸೋರ್ಮಧ್ಯವರ್ತೀ ಪುಮಾನಯಮ್ |
ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಕರ್ಮಾಣಿ ಸರ್ವದೈವ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೫೮ ||

ಧ್ವಾಂತಾದಿವಿಷಯಾಂತೋಽರ್ಥೋ ಜಡತ್ವಾನ್ನಾಽಽತ್ಮಸಿದ್ಧಿಕೃತ್ |
ಆತ್ಮಜ್ಯೋತಿರಭಾವೇಽತೋ ನಾಭಾವಮಪಿ ವಿಂದತಿ || ೫೯ ||

ಆಗಮಾಪಾಯಿಜ್ಯೋತಿರ್ಭಿರ್ಧರ್ಮಾಧರ್ಮನಿಬಂಧನಾ |
ಸಂಗತಿಃ ಪುರುಷಸ್ಯಾಸ್ಯ ನಿರ್ಹೇತುಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಾ || ೬೦ ||

ಕುಂಭಸ್ಯ ವಿಯತಾ ಯದ್ವನ್ನಿರ್ಹೇತುಃ ಸಂಗತಿಃ ಸದಾ || |
ವಿನಶ್ವರೀ ಸಹೇತುಶ್ಚ ಜಲಕ್ಷೀರಾದಿಸಂಗತಿಃ || ೬೧ ||

ಯಥೋಹಾಸಂಹತಾನ್ಯೇವ ಭಾನ್ವಾದೀನಿ ಪ್ರಕುರ್ವತೇ |
ಅನುಗ್ರಾಹ್ಯೇಣ ಪುಂಸೇಹ ಸರ್ವದಾಽನುಗ್ರಹಂ ಮುಹುಃ || ೬೨ ||

ಅಕಾರಕಾತ್ಮಕಾನ್ಯೇವ ಪುಂಸಃ ಕಾರಕರೂಪಿಣಃ |
ನಾಕೃತ್ವಾ ತಾನಿ ಕುರ್ವಂತಿ ಪ್ರಕಾಶಂ ಗತಿವದ್ಯತಃ || ೬೩ ||

ವ್ಯಂಜಕಾನಾಂ ಹಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ನ ಸ್ವರೂಪಾತಿರೇಕತಃ |
ವ್ಯಂಗ್ಯೇಷ್ವತಿಶಯೋ ದೃಷ್ಟಸ್ತಿಷ್ಠತೋ ನು ಗತಿರ್ಯಥಾ || ೬೪ ||

ಆತ್ಮಜ್ಯೋತಿಸ್ತಥೈವೇದಂ ಸದಾನಸ್ತಮಿತೋದಿತಮ್ |
ಭಾನ್ವಾದಿಷ್ವಪಿ ಸರ್ವೇಷು ತದೇವ ಪ್ರಾಗ್ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ || ೬೫ ||

ಪುಂಸ್ಪ್ರವೃತ್ತಿರಿಯಂ ಲಿಂಗಂ ಯಥೋಕ್ತಜ್ಯೋತಿಷೋ ಭವೇತ್ |
ಸರ್ವತ್ರಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾತ್ತಥಾ ಸ್ವಪ್ನಾದಿಭೂಗ್ನಿಷು || ೬೬ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಕಾಲೇ ನಾರಸ್ಯಾಸ್ಯ ಭಾನ್ವಾದಿಜ್ಯೋತಿಷಾ ಯದಾ |
ಚಕ್ಷುರಾದ್ಯನುಗೃಹ್ಯೇತ ಸ್ಫ़ುಟಾ ವ್ಯವಹೃತಿಸ್ತದಾ || ೬೭ ||

ವಿಭಿನ್ನಾಸಂಹತಜ್ಯೋತಿರನುಗ್ರಹಪುರಃ ಸರಃ |
ಪುಂವ್ಯಾಪಾರಃ ಸದಕ್ಷೇತ್ಥಪ್ರಮಾಣಪ್ರಮಿತಃ ಸ್ಫ़ುಟಃ || ೬೮ ||

ಲಿಂಗಲಿಂಗ್ಯಭಿಸಂಬಂಧೋ ಯಸ್ಮಾದೇವಂ ಮಿತಸ್ತತಃ || |
ಸರ್ವಜ್ಯೋತಿರಭಾವೇಽಪಿ ತಾದೃಗೇವಾನುಮೀಯತೇ || ೬೯ ||

ಜ್ಯೋತಿರ್ಜಾಗರಿತೇ ಯದ್ವದ್ರವೀಂದ್ವಾದಿ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ನರವ್ಯಾಪಾರಲಿಂಗೇನ ಧೂಮಾಗ್ನಿವದಸಂಶಯಮ್ || ೭೦ ||

ಲಿಂಗಾತ್ಸಾಮಾನ್ಯತೋ ಜ್ಞಾತೇ ವಿಶೇಷೇಣಾಪ್ಯನೀಕ್ಷಿತೇ |
ಭಾನ್ವಾದಿವದತೋ ರಾಜಾ ಭೂಯಃ ಪಪ್ರಚ್ಛ ತಂ ಗುರುಮ್ || ೭೧ ||

ಶಾಂತೇಷು ಸರ್ವಜ್ಯೋತಿಃಷು ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇಷ್ವಸ್ಯ ದೇಹಿನಃ |
ಕ್ರಿಜ್ಯೋತಿರಿತಿ ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಪುಂವ್ಯಾಪಾರಾನುಭೂತಿತಃ || ೭೨ ||

ಸರ್ವಜ್ಯೋತಿರುಪರತೌ ಭೂರಿವ್ಯಾಪಾರಕಾರಣಮ್ |
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಕಮಪಿ ತಂ ರಾಜಾ ಪಪ್ರಚ್ಛ ಮೋಹತಃ || ೭೩ ||

ಯತ್ಪ್ರಸಾದಾದವಿದ್ಯಾದಿ ಸಿಧ್ಯತೀವ ದಿವಾನಿಶಮ್ |
ತಮಪ್ಯಪಹ್ನುತೇಽವಿದ್ಯಾ ನಾಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಸ್ತಿ ದುಷ್ಕರಮ್ || ೭೪ ||

ಸ್ವತೋ ಬುದ್ಧಂ ಸ್ವತಃ ಶುದ್ಧಂ ಸ್ವತೋ ಮುಕ್ತಂ ನಿರಾತ್ಮಿಕಾ |
ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿರವಿದ್ಯಾ ಲಿಂಗತೇ ಕಥಮ್ || ೭೫ ||

ನಿಃಸಂಗಸ್ಯ ಸಸಂಗೇನ ಕೂಟಸ್ಥಸ್ಯ ವಿಕಾರಿಣಾ |
ಪೂರ್ಣಸ್ಯಾನಾತ್ಮನಾ ಯೋಗೋ ವಾಸ್ತವೋ ನೋಪಪದ್ಯತೇ || ೭೬ ||

ಸರ್ವಜ್ಯೋತಿರುಪರಮೇ ಕಿಂಜ್ಯೋತಿರಿತಿ ಚೋದಿತೇ |
ಆತ್ಮೈವಾಸ್ಯೇತಿ ಜನಕಂ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪ್ಯುವಾಚ ಹ || ೭೭ ||

ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯ ಆತ್ಮೈಕೋ ದ್ವೀತೀಯಃ ಪುನರಾತ್ಮನಃ |
ಅನಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯೋಽತೋಽಹಂ ಸ್ವತ ಏವಾಸ್ಮಿ ಕೇವಲಃ || ೭೮ ||

ನ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ವಿಶೇಷಂ ವಾ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧೀರವಗಾಹತೇ |
ತದ್ಯಾಯಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಪ್ರತೀಚೋಽತಃ ಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ನ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೭೯ ||

ನಾವಿದ್ಯಾಘಸ್ಮರೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಮ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯಾ ತದುತ್ಥೋ ವಾ ಬಾಧ್ಯತ್ವಾದ್ರಜ್ಜುಸರ್ಪವತ್ || ೮೦ ||

ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಸ್ಯ ನೇತ್ರಾದೇರ್ಬಾಹ್ಯಜ್ಯೋತಿರಸಂಗತೌ |
ತದ್ದೂರೇಣ ಪ್ರಕಾಶೋಽಯಂ ನ ಮನಸ್ಯುಪಜಾಯತೇ || ೮೧ ||

ಭಾನ್ವಾದ್ಯನುಗ್ರಹಾಭಾವೇ ತಸ್ಮಾದೇಷ ಪುಮಾನಿಹ |
ಪ್ರಾಪ್ತೋಽದ್ರಷ್ಟಾ ತಥಾಽಶ್ರೋತಾ ಸ್ಮೃತಿಸ್ವಪ್ನಾದಿಭೂಮಿಷು || ೮೨ ||

ಮನಸೈವೇಕ್ಷತೇ ಯಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಾನಿಂದ್ರಿಯಗೋಚರಾನ್ |
ತದಭಾವೇ ಪುಮಾನೇಷ ಕಿಂಜ್ಯೋತಿರಿತಿ ಕಥ್ಯತಾಮ್ || ೮೩ ||

ಆತ್ಮೈವಾಸ್ಯ ತದಾ ಜ್ಯೋತಿರ್ಭವತೀತ್ಯಭ್ಯಧಾದೃಷಿಃ |
ಆತ್ಮನೈವ ತದಾ ಚೇಷ್ಟಾಂ ಜ್ಯೋತಿಷಾ ಸಂಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೮೪ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯುಪಲಬ್ಧೌ ಯೋ ಬುದ್ಧೌ ಸಂಸ್ಕಾರ ಆಹಿತಃ |
ಕರ್ಮಣೋದ್ಭಾವಿತಃ ಸೋಽಯಂ ಸ್ಮೃತಿರೂಪೇಣ ಜಾಯತೇ || ೮೫ ||

ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಾಭಾಸಸಚಿವೋ ಧಿಯಮಿಚ್ಛಾದಿರೂಪಿಣೀಮ್ |
ಅನುಗೃಹ್ಣಾತಿ ಕರ್ಮೋತ್ಥಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಕಾರಣಾತ್ || ೮೬ ||

ಯಥಾ ಪ್ರಕಾಶಯತ್ಯೇಕಃ ಕೃತ್ಸ್ರಂ ಲೋಕಮಿಮಂ ರವಿಃ |
ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಕ್ಷೇತ್ರೀ ತಥಾ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ವ್ಯನಕ್ತೀತಿ ತಥಾ ಸ್ಮೃತಿಃ || ೮೭ ||

ನಾನಾಸಂಸ್ಕಾರಸಂಸರ್ಗಿಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಮೇವ ತತ್ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸ್ಮೃತಿರೂಪೇಣ ಪ್ರಥತೇ ಕರ್ಮಣೋ ವಶಾತ || ೮೮ ||

ಭಾನ್ವಾದಿವದತೋ ಬುದ್ಧಿಂ ಸ್ವಾಭಾಸೈಕಸಹಾಯವಾನ್ |
ಅನುಗೃಹ್ಣಾತಿ ಕೂಟಸ್ಥಃ ಸ್ವಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾನುರೋಧತಃ || ೮೯ ||

ಅನುಗ್ರಾಹ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧ ಏಕಜಾತಿಸಮನ್ವಯಾತ್ |
ಆದಿತ್ಯಾದೇರಿಹಾವಾಪ್ತಿರಾತ್ಮನೋಽಜ್ಞನವರ್ತ್ಮನಾ || ೯೦ ||

ಚಿದಾಭಾವಿದ್ಯಯೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಕೂಟಸ್ಥೋಽಪ್ಯೇತಿ ಸಾಕ್ಷಿತಾಮ್ |
ಆಗಮಾಪಾಯಿರೂಪೇಷು ಸ್ಥಿತೋಽನೇಕೇಷು ಚೈಕಲಃ || ೯೧ ||

ದೃಶ್ಯಾರ್ಥವದಭಿನ್ನೋಽಯಂ ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನಸಾಕ್ಷ್ಯಪಿ |
ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನಭೇದೇಽಪಿ ನ ಭೇದೋಽಸ್ಯ ಮನಾಗಪಿ || ೯೨ ||

ಕಾರಣಾನ್ವಯವದ್ಬುದ್ಧೇಶ್ಚಿದಾಭಾಸೋಽಪಿ ಸರ್ವದಾ |
ಚಿದಾಭಾಸಾತಿರೇಕೇಣ ಬುದ್ಧೇಃ ಪರಿಣತಿರ್ವೃಥಾ || ೯೩ ||

ವಿಷಯಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾ ಚ ಸ್ವಾಭಾಸೇನ ವಿಶೇದ್ಧಿಯಮ್ |
ಸ್ವಾಭಾಸವತ್ಸ್ವಯಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿಯತ್ಕುಂಭಾದಿಗಂ ಯಥಾ || ೯೪ ||

ಯೋಽಪ್ಯವಿದ್ಯಾದಿಸಂಬಂಧಃ ಸೋಽಪ್ಯವಿದ್ಯಾಪ್ರಕಲ್ಪಿತಃ |
ವಾಸ್ತವಸ್ತ್ವಭಿಸಂಬಂಧೋ ನೋಪಪತ್ತ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಯತಃ || ೯೫ ||

ಯಥಾ ಜ್ಞಾನಪ್ರಕಾಶಾಭ್ಯಾಂ ಸಂಪ್ಲುತಾವೇವ ನಾನ್ಯಥಾ |
ಕುಂಭಾದೇಃ ಕರ್ಮಯೋಗ್ಯತ್ವಂ ಸ್ಯಾದೇವಂ ಧಿಷಣಾದಿಷು || ೯೬ ||

ಚಿದ್ಬಾಹ್ಯಾಕೃತಿಸಂಬಂಧೇ ಕರ್ಮಣೇಽಲಂ ಭವೇನ್ಮತಿಃ |
ತಯೋರ್ಭಿನ್ನಾಶ್ರಯತ್ವೇ ತು ದುಃಖ್ಯಸ್ಮೀತಿ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ || ೯೭ ||

ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾದ್ವಿಕ್ರಿಯಾಭಾವಾನ್ನಿಶ್ಚಿತ್ಕತ್ವಾದ್ವಿಕಾರಿಣಃ |
ಆತ್ಮನಃ ಸ್ಯಾದಿದಂ ವಿಶ್ವಮಂಧಕಾರಪ್ರನೃತ್ತವತ್ || ೯೮ ||

ಘಟಾದ್ಯಾಭಾಸವತ್ತಸ್ಮಾನ್ಮೋಹಾದೇರಭ್ಯುಪೇಯತಾಮ್ |
ಚಿದಾಭಾಸೋಽಪಿ ಸರ್ವತ್ರ ನ ವೇದ್ಮೀತ್ಯುನುಭೂತಿತಃ || ೯೯ ||

ಏಷೋಽಸ್ಯಾನುಗ್ರಹಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪ್ರತೀಚೋಽತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಃ |
ಭಾನ್ವನುಗ್ರಹವತ್ಪುಂಸ ಆಸನಾದಿಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೦೦ ||

ಆತ್ಮೇತಿ ಪ್ರಾಣಪಿಂಡಾದಿತದಂಶಸಮುದಾಯತಃ |
ತಜ್ಜಾತ್ಯಾಕೃತಿಸಂಬಂಧಗುಣಕರ್ಮವಿಲಕ್ಷಣಃ || ೧೦೧ ||

ತತ್ಸತತ್ತ್ವಂ ತದಾತ್ಮತ್ವಾದಜ್ಞಾನಾದ್ಯವಭಾಸಯತ್ |
ಜ್ಯೋತಿರೇಕಾತ್ಮಕಂ ನಿತ್ಯಮಸಾಧಾರಣಮಾನಗಮ್ || ೧೦೨ ||

ತದನ್ಯಸ್ಯ ಜಡತ್ವಾಚ್ಚ ನಾನ್ಯಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಿಷ್ಯತೇ |
ತಥಾಽನತಿಶಯತ್ವಾತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ಪುಮಂತರಗೋಚರಃ || ೧೦೩ ||

ಶಬ್ದಾದಿಗುಣಹೀನತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಾಸಂಹತತ್ವತಃ |
ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರಸ್ವಭಾವಾಚ್ಚ ನಾಽಽತ್ಮಾ ದರ್ಶನಮರ್ಹತಿ || ೧೦೪ ||

ದೇಶಾಂತರಾದ್ಯಸಂಬಂಧಾನ್ಮೋಹಾದ್ಯಾವ್ಯವಧಾನತಃ |
ನ ಚ ಮೋಹಾದಿವತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಥಾ ದರ್ಶನಮರ್ಹತಿ || ೧೦೫ ||

ನಾಽಽದಿತ್ಯಾದಿಸಜಾತೀಯಮಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿರಿತೀಷ್ಯತಾಮ್ |
ತನ್ಮಾನಾನವಗಮ್ಯತ್ವಾದಾದಿತ್ಯಾದೇಶ್ಚ ತದ್ಗಹಾತ್ || ೧೦೬ ||

ಅನುಗ್ರಾಹ್ಯಸಜಾತೀಯಂ ಯಚ್ಚ ಜ್ಯೋತಿರಿಹೇಷ್ಯತೇ |
ತಚ್ಚಕ್ಷುರಾದಿಕರಣಗ್ರಾಹ್ಯಂ ದೃಷ್ಟಂ ಘಟಾದಿವತ್ || ೧೦೭ ||

ನ ಚಾಪ್ರಮೇಯಮಿತಿ ತಚ್ಛಶಶೃಂಗಾದಿವನ್ಮತಮ್ |
ತದನನ್ಯಮಿತಿ ವ್ಯಾಪ್ತೇಃ ಪ್ರತ್ಯಕತ್ವಾದ್ದಿನಕೃದ್ಯಥಾ || ೧೦೮ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನಗಮ್ಯತ್ವಂ ವಿಷಾಣಸ್ಯಾವಧಾರಿತಮ್ |
ಸ್ವಭಾವಸ್ತಮೃತೇ ಶೃಂಗಂ ಸ್ವಭಾವಮತಿವರ್ತತೇ || ೧೦೯ ||

ಮಾನಪಾದೋಪಜೀವಿತ್ವಂ ಸ್ವಭಾವೋಽನಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ |
ಮಾತ್ರಾದಿಸಿದ್ಧಿದಸ್ಯೈಷ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧೇರ್ನ ಸರ್ವದಾ || ೧೧೦ ||

ಅಸ್ತಂ ಯಾತೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಜ್ಯೋತಿಃಷೂಕ್ತೇಷು ವಾಸನಾಃ |
ಜ್ಯೋತಿಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸ್ವಯಂ ದೃಷ್ಟಮಾಸನಾದ್ಯಾಃ ಪ್ರಕಾಶಯೇತ್ || ೧೧೧ ||

ಏಷ ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತೀ ರವಿಸೋಮಾಗ್ನಿವಾಕ್ಷು ಯಃ |
ಯಾತೇಷ್ವಸ್ತಂ ದೃಶೈವಾಽಽಸ್ತೇ ಭಾಸಯಂಶ್ಚಿತ್ತಚೇಷ್ಟಿತಮ್ || ೧೧೨ ||

ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಮಾಮೇಯಃ ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ದೇಹೇನಾಮ್ |
ಯತೋಽತೋಽನಾತ್ಮಯೋಗೋಽಸ್ಯ ನ ಮಾನಾದವಸೀಯತೇ || ೧೧೩ ||

ನ ಚೇದಾತ್ಮೇತಿಧೀಮಾನಾತ್ಪ್ರತೀಚೋನ್ಯೋಽರ್ಥ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಪ್ರಮಾಂತರಾವಿರೋಧೇನ ಯ ಆತ್ಮೇತ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ || ೧೧೪ ||

ಆತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ವಾಕ್ಯೇಭ್ಯಸ್ತಥಾಚೇದಂಲ ಪ್ರತೀಯತೇ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯಾನವಷ್ಟಬ್ಧಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಬಾಧವರ್ಜಿತಮ್ || ೧೧೫ ||

ನನು ದೇಹಾದ್ಯಭಿನ್ನತ್ವಾದಾತ್ಮನೋ ಮುಕ್ತತಾ ಕುತಃ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ವಿರುದ್ಧತ್ವಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಚಾಪಿ ನ ಶ್ರುತೇಃ || ೧೧೬ ||

ತಥಾ ಹಿ ಕ್ಷಿತಿತೋಯಾಗ್ನಿಮರುತಾಂ ಯೋಗಜಂ ಮತಮ್ |
ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ಶಕ್ತ್ಯಭಾವೇಽಪಿ ಚೈತನ್ಯಂ ಮದಶಕ್ತಿವತ್ || ೧೧೭ ||

ಅಹಂ ಮನುಷ್ಯ ಇತ್ಯೇವಂ ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯತಃ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಬುದ್ಧಿರ್ದೇಹೇಽಸ್ಮಿಂಜಾಯತೇ ಕೃಷ್ಣಸರ್ಪವತ್ || ೧೧೮ ||

ನ ಚಾಹಂಬುದ್ಧಿಗಮ್ಯೋಽರ್ಥೋ ದೃಷ್ಟೋ ದೇಹಾತಿರೇಕತಃ |
ಸರ್ಪಾದೇರಿವ ಕಾರ್ಷ್ಣ್ಯಾದಿರ್ದೇಹಧರ್ಮಸ್ತತಶ್ಚಿತಿಃ || ೧೧೯ ||

ನನು ಯುಕ್ತಾ ಪರಾಗ್ಭೂತೇ ಪ್ರಮಾತುರ್ವ್ಯತಿರೇಕತಃ |
ಸರ್ಪಾದೌ ಧರ್ಮಸಂಬಂಧಪ್ರಮಾ ನಾಽಽತ್ಮನ್ಯಭೇದತಃ || ೧೨೦ ||

ಜಡಸ್ವಭಾವತಶ್ಚಾಪಿ ಕಾರ್ಷ್ಣ್ಯಾದೇರ್ಧರ್ಮತೇಷ್ಯತೇ |
ಸ್ವಸಂವಿದಿತಮಾತ್ರತ್ವಾನ್ನ ತ್ವೇವಂರೂಪತಾ ಚಿತೇಃ || ೧೨೧ ||

ಯಥೈಕಬುದ್ಧಿನಿರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ದ್ರವ್ಯೇಣೇಹ ವಿಶೇಷಣಮ್ |
ನೈವಂ ಚಿತ್ಕಾಯಯೋಃ ಸಿದ್ಧಿಶ್ಚಿಚ್ಛಕ್ತ್ಯವಿಷಯತ್ವತಃ || ೧೨೨ ||

ನೈವಂ ಯೇನೈವ ಮಾನೇನ ಸತ್ತಾ ಸಂವಿದ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ |
ತೇನೈವ ಧರ್ಮತಾ ತಸ್ಯಾಃ ಕಾರ್ಷ್ಣ್ಯಾದೇರಿವ ಮೀಯತೇ || ೧೨೩ ||

ನನು ದೇಹ ಇದಂಬುದ್ಧಿರ್ಘಟಾದಾವಿವ ಜಾಯತೇ |
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬುದ್ಧಿಸ್ತ್ವಹಂಭಾಗೇ ನಾನಯೋರ್ಧರ್ಮಧರ್ಮಿತಾ || ೧೨೪ ||

ಯಥೈವ ಪಾರಿಹಾರ್ಯಾದಿ ಹೇಮೈಕದ್ರವ್ಯನಿಷ್ಠಿತಮ್ |
ಅಲಬ್ಧಾತ್ಮಕಮನ್ಯತ್ರ ಲಬ್ಧಾತ್ಮಕಮಿವೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೨೫ ||

ತಥೈವ ವಸ್ತುಸ್ವಾಭಾವ್ಯಾಚ್ಚಿಚ್ಛಕ್ತಿರ್ಭೂತನಿಷ್ಠಿತಾ |
ಅಹಮಿತ್ಯಾದಿಬುದ್ಧೀನಾಂ ವ್ಯವಹಾರಾಯ ಕಲ್ಪತೇ || ೧೨೬ ||

ಚೈತನ್ಯಂ ದೇಹಧರ್ಮಶ್ಚೇನ್ಮೃತಾವವಿಕಲಸ್ಯ ತತ್ |
ಕಸ್ಮಾನ್ನ ಗಮ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾಜ್ಜೀವದ್ದೇಹಗತಂ ಯಥಾ || ೧೨೭ ||

ನೈಷ ದೋಷಶ್ಚತುರ್ಣಾಂ ಹಿ ಭೂತಾನಾಂ ಸಂಹತಿಸ್ತನುಃ |
ತತೋ ವಾಯಾವಪಕ್ರಾಂತೇ ಚೈತನ್ಯಮಪಿ ನಶ್ಯತಿ || ೧೨೮ ||

ಸ್ವಪ್ನದೇಹಾದಿಸಂಬಂಧಿಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಬಲಾನ್ನನು |
ವ್ಯತಿರೇಕಶ್ಚಿತೇಃ ಸಿದ್ಧೋ ಭೂತೇಭ್ಯೋ ಜಾಗ್ರತೋಽಪ್ಯತಃ || ೧೨೯ ||

ದೇಹಾಂತರವಿನಿರ್ಮಾಣಂ ಜಾಗ್ರಚ್ಚೈತನ್ಯವದ್ಧ್ರುವಮ್ |
ಕರೋತಿ ಭೂತಸಂಧಾತಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಬಾಲಯುವಾದಿವತ್ || ೧೩೦ ||

ನ ಚಾತ್ರ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಽಸ್ತಿ ಮಿಥ್ಯಾಪರಿಣತೇಸ್ತವ |
ನೈವ ಬಾಲ್ಯಾದಿವದ್ಯಸ್ಮಾತ್ ಸ್ವಪ್ನೇ ದೇಹಃ ಪ್ರತೀಯತೇ || ೧೩೧ ||

ಜಾತಿಸ್ಮರಣದೃಷ್ಟಾಂತಾದಾತ್ಮಾ ನಿತ್ಯೋ ಮತೋ ಯದಿ |
ವ್ರಣಂ ಪೂರ್ವಕೃತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ದೇಹಃ ಕಿಂ ನೋಚ್ಯತೇ ಧ್ರುವಃ || ೧೩೨ ||

ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾನತಸ್ತತ್ರ ಧ್ರೌವ್ಯಂ ಚೇದಾತ್ಮನೋ ಮತಮ್ |
ಸ್ವಪ್ನಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞೇಯಂ ಮೃಷಾರ್ಥಾ ಸಾಽಪಿ ಪೂರ್ವವತ್ || ೧೩೩ ||

ಸಶಲ್ಯದೇಹಶಾಯೀನಿ ಭೂತಾನ್ಯೇವ ತಥಾವಿಧಮ್ |
ದೇಹಾಂತರಂ ಕರಿಷ್ಯಂತಿ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾ ಯದೀಷ್ಯತೇ || ೧೩೪ ||

ತಾನ್ಯೇವೈತಾನಿ ಭೂತಾನೀತ್ಯೇವಂ ಯದ್ವತ್ಪ್ರಜಾಯತೇ |
ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾ ಸ ಏವಾಹಮಿತಿ ಯದ್ವದ್ಭವೇನ್ನ ಕಿಮ್ || ೧೩೫ ||

ಯಚ್ಚೈತದಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಂ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತತಯೋದಿತಮ್ |
ಆದಿತ್ಯಾದಿಲಯೇನೇಹ ಭೌತಿಕಂ ತ್ವೇವ ತದ್ಭವೇತ್ || ೧೩೬ ||

ಉಪಕಾರಿ ಸಜಾತೀಯಮುಪಕಾರ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ |
ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ಯತೋ ದೃಷ್ಟಮಾದಿತ್ಯಶ್ಚಕ್ಷುಷೋರ್ಯಥಾ || ೧೩೭ ||

ಶಬ್ದಾದಿಭಿರ್ಹಿ ಘ್ರಾಣಾದೇರ್ನೋಪಕಾರಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ವಿಜಾತೀಯೈರತೋ ಜ್ಯೋತಿರ್ಭೂತಜಾತೀಯಮಿಷ್ಯತಾಮ್ || ೧೩೮ ||

ಭೌತಿಕಸ್ಯೈವ ಕುಂಭಾದೇರ್ಭೌತಿಕೈರೇವ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಉಪಕಾರೋ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಾದಿತ್ಯಾದ್ಯೈರ್ಯಥಾ ತಥಾ || ೧೩೯ ||

ದೇಹಾದೇರ್ಯದಿ ನಾಮೇದಂ ಜ್ಯೋತಿರರ್ಥಾಂತರಂ ಮತಮ್ |
ತಥಾಽಪಿ ನಾಸಜಾತೀಯಂ ವ್ಯಂಜಕತ್ವಾತ್ಪ್ರದೀಪವತ್ || ೧೪೦ ||

ನನು ದೇಹಾಸಜಾತೀಯಮಂತಸ್ಥಾತೀಂದ್ರಿಯತ್ವತಃ |
ಯದ್ಯದ್ದೇಹಸಜಾತೀಯಂ ಜ್ಯೋತಿರ್ದೃಷ್ಟಂ ತದಿಂದ್ರಿಯೈಃ || ೧೪೧ ||

ಮೈವಂ ನೈಕಾಂತಿಕೋ ಹೇತುಶ್ಚಕ್ಷುರಾದೀಂದ್ರಿಯೈಃ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ |
ಅಂತಸ್ಥಾನಿ ಯತೋಽಕ್ಷಾಣಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಣಿ ನ ಚಾಽಽತ್ಮವತ್ || ೧೪೨ ||

ಆದಿತ್ಯಾದಿಸಜಾತೀಯಮಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿರತೀಂದ್ರಿಯಮ್ |
ಅಂತಸ್ಥಾತೀಂದ್ರಿಯತ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಚಕ್ಷುರಾದೀಂದ್ರಿಯಂ ಯಥಾ || ೧೪೩ ||

ವಿಶೇಷೇಽನುಗಮಾಭಾವಃ ಸಾಮಾನ್ಯೇ ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯತಾ |
ಇತ್ಯಾದಿದೋಷದುಷ್ಟತ್ವಾನ್ನ ಚ ನೋಽನುಮಿತಿಃ ಪ್ರಮಾ || ೧೪೪ ||

ಅನುಮಾನಬಲೇನೈವ ದೇಹಾದಿವ್ಯತಿರೇಕತಃ |
ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಸಾಧ್ಯತೇ ತಚ್ಚ ನಾನುಮಾ || ೧೪೫ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೈಕಪ್ರಮಾಣೇನ ದೇಹೇ ಚಿದ್ಧರ್ಮಕೇಽಂಜಸಾ |
ಗೃಹ್ಯಮಾಣೇಽನುಮಾನೇನ ನ ತಚ್ಛಕ್ಯಂ ಪ್ರಬಾಧಿತುಮ್ || ೧೪೬ ||

ದರ್ಶನಾದಿಕ್ರಿಯಾಂ ಕುರ್ವನ್ಸರ್ವದಾಽವ್ಯಭಿಚಾರತಃ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೈವ ದೃಷ್ಟೋಽಯಂ ದೇಹೋ ನಾತಸ್ತತೋಽಪರಃ || ೧೪೭ ||

ದರ್ಶನಾದಿಕ್ರಿಯಾಕಾರೀ ದೇಹಶ್ಚೇದಭ್ಯುಪೇಯತೇ |
ಕಸ್ಮಾದವಿಕಲಸ್ಯೈವ ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿರ್ನ ತಥೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೪೮ ||

ನೈಷ ದೋಷೋ ಭವೇದತ್ರ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಪ್ರಮಿತತ್ವತಃ |
ನ ಹಿ ದೃಷ್ಟಂ ಸಮುಲ್ಲಂಘ್ಯ ತತೋಽನ್ಯದ್ವಲವನ್ಮತಮ್ || ೧೪೯ ||

ಭಾಸ್ವರಾಭಾಸ್ವರತ್ವಂ ಚ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೈವ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಖದ್ಯೋತಸ್ಯಾನುಮಾನೇನ ನ ಹೇತ್ವಂತರಕಲ್ಪನಮ್ || ೧೫೦ ||

ಹೇತ್ವಂತರೇಽನುಮೇಯೇ ಚ ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಮಾನ್ಯಗಂಧತಃ |
ಸರ್ವಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಲಿಂಗಂ ಸ್ಯಾತ್ತಚ್ಚಾನಿಷ್ಟಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೧೫೧ ||

ನ ಚ ನಾಸ್ತಿ ಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ಲೋಕೇಽಸಾಧಾರಣಃ ಕಚಿತ್ |
ಸ್ವಭಾವೋಽಗ್ನ್ಯಾದಿಕಾನಾಂ ಹಿ ನೋಷ್ಣತ್ವಾದ್ಯನ್ವಹೇತುತಃ || ೧೫೨ ||

ಪ್ರಾಣಿಧರ್ಮಾದ್ಯಪೇಕ್ಷಂ ಚೇದುಷ್ಣತ್ವಾದಿ ಹವಿರ್ಭುಜಃ |
ನೈವಂ ತತ್ರಾಪಿ ದೋಷಸ್ಯ ಪ್ರಸಕ್ತೇರನಿವೃತ್ತಿತಃ || ೧೫೩ ||

ತದಪ್ಯಸ್ತ್ವಿತಿ ಚೇನ್ಮೈವಂ ಧರ್ಮಾದೇರಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ |
ಧರ್ಮಾಭ್ಯುಪಗಮೇ ದೋಷೋ ಹ್ಯನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೧೫೪ ||

ನ ಚಾನವಸ್ಥಯಾ ಸಿದ್ಧಿರಭಿಪ್ರೇತಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ |
ತದಲಂ ಕ್ಷಿತಿತೋಯಾಗ್ನಿಮರುತಾಂ ಪರಿಣಾಮಜೇ |
ಚೇತೋವತ್ಯಕ್ಷಸಂವೇದ್ಯೇ ಕಷ್ಟಕಲ್ಪನಯಾಽನಯಾ || ೧೫೫ ||

ಸರ್ವತೀರ್ಥದೃಶಾಂ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ವಾಭಿಪ್ರೇತಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ |
ಯದಭ್ಯುಪಗಮಾದೇವ ತತ್ಸಿದ್ಧಿರ್ವಾರ್ಯತೇ ಕುತಃ || ೧೫೬ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ವಿರುದ್ಧತ್ವಂ ನ ತಾವದುಪಪದ್ಯತೇ |
ವಿಷಯಾಭಾವತಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ದುರ್ಲಭಂ ಯತಃ || ೧೫೭ ||

ಸರ್ವತೀರ್ಥದೃಶಾಂ ತಾವತ್ಸಾಮಾನ್ಯಂ ಮಾನಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಅಜ್ಞಾತಾರ್ಥಾಧಿಗಮನಂ ತ್ವದುಕ್ತೇ ತನ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೧೫೮ ||

ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಮಾಣಸಮುತ್ಪತ್ತೇರ್ದೇಹಾದೇರ್ವಿಷಯಸ್ಯ ತೇ |
ಪ್ರಮಾಣಹೇತೋಃ ಕೇನ ಸ್ಯಾದಜ್ಞಾತತ್ವಮಿತೀರ್ಯತಾಮ್ || ೧೫೯ ||

ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೋಽಥವಾಽಸಿದ್ಧೋ ದೇಹಾದಿಸ್ತೇ ಭವನ್ಭವೇತ್ |
ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ನೋಭಯತ್ರಾಪಿ ಲಭ್ಯತೇ || ೧೬೦ ||

ಪ್ರಮಾಣಾನ್ಯಂತರೇಣಾಪಿ ದೇಹಾದಿಶ್ಚೇತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ |
ವದ ಪ್ರಮಾಣೈಃ ಕೋ ನ್ವರ್ಥೋ ನ ಹಿ ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ಸಾಧನಮ್ || ೧೬೧ ||

ಸ್ವತೋಽಸಿದ್ಧೇಽಪ್ರಮೇಯೇ ಚ ನಾಸತೋ ವ್ಯಂಜಿಕಾ ಪ್ರಮಾ |
ನಾಭಿವ್ಯನಕ್ತಿ ಸವಿತಾ ಖರಶೃಂಗಂ ಸ್ಫ़ುರನ್ನಪಿ || ೧೬೨ ||

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನಾಪ್ಯಸತ್ತ್ವಂ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ |
ಸತ್ತ್ವವನ್ನಾಪಿ ಚಾಭೇದೇ ಮಾನಮೇಯೌ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಃ || ೧೬೩ ||

ಯದಿ ಮಾನಾತಿರಿಕ್ತಾರ್ಥೋಽಮಿತಃ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ತದಾ |
ತಂ ಬೋಧಯದ್ಭವೇನ್ಮಾನಂ ನ ತು ತತ್ಕುರ್ವದಿಷ್ಯತೇ || ೧೬೪ ||

ಅಬುದ್ಧಬೋಧನಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ನಾನ್ಯತ್ಕಾರ್ಯಂ ಕ್ವಚಿದ್ಯತಃ |
ಸತ್ತ್ವಂ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಸತ್ತ್ವಂ ನಾತೋ ಮೇಯೇ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೧೬೫ ||

ಮಾನವ್ಯಾಪಾರತಃ ಪೂರ್ವಂ ಸಿದ್ಧಾಮೇವಾವಬೋಧಯತ್ |
ಶುಕ್ತಿಕಾಂ ಮಾನತಾಂ ಯಾತಿ, ನಾಸಿದ್ಧಂ ರಜತಾದಿಕಮ್ || ೧೬೬ ||

ಶುಕ್ತೌ ರಜತವಿಜ್ಞಾನಾಚ್ಛುಕ್ತಿವನ್ನಾಮಿತಂ ಯತಃ |
ರಜತಂ ವಿದ್ಯತೇ ಕಿಂಚಿದ್ವಿಜ್ಞಾತಂ ಚಾಽಽತ್ಮವಸ್ತುವತ್ || ೧೬೭ ||

ನಾತಿರೇಕಾನ್ವಯಾಭ್ಯಾಂ ಯದ್ವಸ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಕಥಮ್ |
ತತ್ಪ್ರತಿ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಶುಕ್ತಿಕಾರಜತೇ ಯಥಾ || ೧೬೮ ||

ಕಿಂ ಮಾನಸಂಗತೇರರ್ಥೇ ಜಾತೇಯಮವಬುದ್ಧತಾ |
ಕಿಂವಾ ಪ್ರಾಗಪಿ ಸಂಬಂಧಾದ್ಬುದ್ಧೋಽರ್ಥೋಽಭೂನ್ನ ಮಾನತಃ || ೧೬೯ ||

ಬೋಧಾತ್ಮಕತ್ವಂ ಚ ಮಿತೇಃ ಕಿಮಾಸೀನ್ಮೇಯಸಂಗತೇಃ |
ಪ್ರಾಗ್ವಾ ಮೇಯಾಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ಮಿತೇರ್ಬೋಧಾತ್ಮತಾ ಭವೇತ್ || ೧೭೦ ||

ನಾರ್ಥಾನಧಿಗತತ್ವಂ ಚ ಪ್ರಮಾಣೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ |
ರೂಪಾನಧಿಗತತ್ವಂ ನೋ ನ ಶ್ರೋತ್ರಾದೇಃ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೧೭೧ ||

ಮಾನವ್ಯಾಪಾರತಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ಮೇಯಾನಧಿಗಾತಿಸ್ತದಾ |
ತದ್ವ್ಯಾಪಾರಾತ್ಪುರಾ ಮೇಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವತೋಧಿಗತಾತ್ಮಕಃ || ೧೭೨ ||

ಯತ ಏವಮತೋಽವಶ್ಯಂ ಪ್ರಮಾಣವ್ಯಾಪೃತೇಃ ಪುರಾ |
ಮೇಯೋಽನಧಿಗತಃ ಸಿದ್ಧೋ ಹ್ಯಭ್ಯುಪೇಯೋಽವಬುದ್ಧವತ್ || ೧೭೩ ||

ನ ಚಾನಾಹಿತಸನ್ಮಾನಸ್ವತಶ್ಚಿನ್ಮಾತ್ರವಿಗ್ರಹಾತ್ |
ಪ್ರತ್ವಗೈಕಾತ್ಮ್ಯತೋಽನ್ಯತ್ರ ಯಥೋಕ್ತಾಂ ಧುರಮುದ್ವಹೇತ್ || ೧೭೪ ||

ನ ಹ್ಯಜ್ಞಾತೇ ಯಥಾ ಜ್ಞಾತೇ ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತಾ |
ತತಶ್ಚ ನೈತತ್ಸಂಸಿಧ್ಯೇದಜ್ಞಾನಾದಿ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೧೭೫ ||

ಪ್ರಮಾಣಾಚ್ಚಾನಧಿಗತೌ ತನ್ನಿವೃತ್ತಿಃ ಕುತೋ ಭವೇತ್ |
ನ ದಾಹಜ್ವರನುತ್ತ್ಯರ್ಥಮಗ್ನಿನಾ ಸ್ಯಾದ್ಭಿಷಕ್ಕ್ರಿಯಾ || ೧೭೬ ||

ಸಾಕ್ಷ್ಯಮಾತೃಪ್ರಮಾರೂಪಂ ಮಾನಭೂಮೌ ಯಥೇಕ್ಷ್ಯತೇ |
ನಾಜ್ಞಾತೇಽನುಭವಾದೇಷಾಂ ಕಶ್ಚಿದನ್ಯಸ್ತಥೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೭೭ ||

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯಾಪೃತೇರೂರ್ಧ್ವಂ ಜ್ಞಾತಾಜ್ಞಾತಟೂಯಂ ಮಿಥಃ |
ಸಂಧತ್ತೇಽನುಭವೇನೈವ ನ ತದನ್ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ || ೧೭೮ ||

ಯದಿ ನಾಮ ನ ಮಾನಾನಿ ವ್ಯಾಪ್ರಿಯಂತೇ ವಿನಿಶ್ಚಿತೇಃ |
ಪ್ರಾಕ್ತಥಾಽಪ್ಯಪಲಾಪೋಽಸ್ಯಾ ನಾನುಭೂತೇರ್ಘಟಾದಿವತ್ || ೧೭೯ ||

ಏವಂ ಸಿದ್ಧೇಽಪ್ಯನುಭವೇ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಾ ಪುರಾ ಮಿತೇಃ |
ಪ್ರಮಾಣೋತ್ಪತ್ತಿರನ್ವೇಷ್ಯೈ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ವಾಂತಾಪನುತ್ತಯೇ || ೧೮೦ ||

ಅವಬುದ್ಧಸ್ವಭಾವೋಽಪಿ ಸಹತೇಽನವಬುದ್ಧತಾಮ್ |
ವಸ್ತುತ್ವಾನ್ನ ತಮೋ ಹಂತಿ ತಥಾಽಪಿ ಪ್ರಮಿತಿಂ ವಿನಾ || ೧೮೧ ||

ಪ್ರಮಾಣಫ़ಲಕಾರೂಢಂ ಸ್ವತಮೋ ಹಂತಿ ನಾನ್ಯಥಾ |
ವಸ್ತು ಮೇಯಾಭಿಸಂಬದ್ಧಂ ಮಾನಂ ತದ್ವತ್ತಮೋಪನುತ್ || ೧೮೨ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾದಿನಾ |
ಪ್ರಾಙ್ಭಾನಾದಭ್ಯುಪೇಯೋಽರ್ಥೋ ಥೋಽಜ್ಞಾತತ್ವಾದಿಸಿದ್ಧಿಕೃತ್ || ೧೮೩ ||

ವಾಗಾದಿವ್ಯಾಪೃತೇಃ ಕರ್ತಾ ಶಬ್ದಾದಿಗುಣಲಾಂಛಿತಃ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೋ ಗಮ್ಯತೇ ಮಾತ್ರಾ ಪ್ರತೀಚೋಽತ್ಯಂತಭೇದತಃ || ೧೮೪ ||

ಶ್ರೋತ್ರಾದಿವ್ಯಾಪೃತೋ ಮಾತಾ ದುಃಖಾದಿಗುಣವಾನ್ಪರಾಙ್ |
ಕರ್ತೇವಾನುಭವೇನೈವ ಪ್ರತೀಚಾ ಗಮ್ಯತೇಽಂಜಸಾ || ೧೮೫ ||

ಅನನ್ಯಾನುಭವಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ನ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಗೋಚರಃ |
ಯತೋಽಪಹತಪಾಪ್ಮಾದಿ ಯುಕ್ತಂ ಸ್ಯಾತ್ತದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ || ೧೮೬ ||

ಲೋಕಾಯತಸ್ಯ ಬೋದ್ಧಸ್ಯ ಕಣಭೋಜ್ಯಾಕ್ಷಪಾದಯೋಃ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೈವ ಮಾನೇನ ವಿಮುಖೀಕರಣಂ ಕೃತಮ್ || ೧೮೭ ||

ಪ್ರಮಾಣಫ़ಲಯೋರ್ಭೇದಸ್ತಥಾ ಮಾನಪ್ರಮೇಯಯೋಃ |
ಸ್ವತಃಕೂಟಸ್ಥಚಿತ್ಸಿದ್ಧಿರೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಚಾನುಭೂತಿತಃ || ೧೮೮ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಮಾನಮೇವೇದಮಿತಿ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷದೃಕ್ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಸ್ತದಾತ್ಮೇತ್ಯಭ್ಯುಪೇಯತಾಮ್ || ೧೮೯ ||

ಮೇಯಾದೀಂಸ್ತಭಾವಂ ಚ ಸಂಶಯಾನೃತನಿಶ್ಚಯಾನ್ |
ವಿವಿಚ್ಯ ಯೋಽನುಗೃಹ್ಣಾತಿ ಶಬ್ದದೀಂಶ್ಚ ಜಡಾನ್ಪೃಥಕ್ || ೧೯೦ ||

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧೀಃ ಸುಖಾದೀಂಶ್ಚ ಘಟಾದಿವತ್ |
ತಮೇಕಮಂತರಾತ್ಮಾನಮಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಪ್ರಪಶ್ಯ ಭೋಃ || ೧೯೧ ||

ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾಂಶ್ಚ ಯಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷತೇ |
ತದಭಾವಂ ಸುಷುಪ್ತೇ ಚ ಸ ಆತ್ಮೇತ್ಯಭ್ಯುಪೇಯತಾಮ್ || ೧೯೨ ||

ಚಕ್ಷುರಾದೀಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಚ ನ ಚ ಸ್ವಪ್ನೇಽಸ್ತಿ ಸಂಭವಃ |
ಸುಷುಪ್ತೇ ಚಾನುಭೂತಿಸ್ತು ತಯೋರವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ || ೧೯೩ ||

ಪ್ರಮಾಣಂ ಮೇಯವಿಷಯಂ ತತ್ಫ़ಲಂ ಮಾತೃಸಂಶ್ರಯಮ್ |
ಯತ್ಸಾಕ್ಷಿಕಂ ದ್ವಯಂ ಸಿಧ್ಯೇತ್ಸ ಆತ್ಮೇತ್ಯಭ್ಯುಪೇಯತಾಮ್ || ೧೯೪ ||

ಮಾನಸ್ಯ ಹಿ ಫ़ಲಂ ಯತ್ರ ನ ತನ್ಮಾನಸ್ಯ ಗೋಚರಃ |
ತಸ್ಯ ಮೇಯೈಕನಿಷ್ಠತ್ವಾತ್ಫ़ಲಂ ತು ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮಾತರಿ || ೧೯೫ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ವರ್ತತೇ ಯತ್ರ ತತ್ಫ़ಲಂ ತತ್ರ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ |
ತತ್ಫ़ಲಂ ವರ್ತತೇ ಯತ್ರ ಮಾನಂ ತತ್ರ ನ ವರ್ತತೇ || ೧೯೬ ||

ಏವಂ ಸತಿ ಪ್ರಮಾಮಾತೃಫ़ಲಮೇಯಾತ್ಮನಾಂ ತವ |
ಕುತಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತಾಸಿದ್ಧಿರ್ಯದಿ ನಾಽಽತ್ಮಾಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ || ೧೯೭ ||

ವ್ಯಭಿಚಾರಿಷು ಸರ್ವೇಷು ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈಕಸಾಕ್ಷಿಷು |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರತ್ಯಯ ಏವೈಕಃ ಸರ್ವತ್ರಾವ್ಯಭಿಚಾರವಾನ್ || ೧೯೮ ||

ಏವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತಸ್ತಾವದ್ದೇಹಾದಿವ್ಯತಿರೇಕತಃ |
ತಥಾಽನುಭವತಃ ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮಾಽಯಂ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ || ೧೯೯ ||

ಯಚ್ಚೈತತ್ಕೃಷ್ಣಸರ್ಪಾದಿದೃಷ್ಟಾಂತಾದ್ಭವತೋದಿತಮ್ | ಅಹಂ ಮನುಷ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿ ತತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ || ೨೦೦ ||

ಚೈತನ್ಯಂ ಕಾಯಧರ್ಮಶ್ಚೇನ್ಮನುಷ್ಯೋಽಸಾವಿತಿ ಪ್ರಮಾ |
ಅಸಾಧಾರಣತೋ ನ ಸ್ಯಾದಹಂ ವೇದ್ಮೀತಿವತ್ತದಾ || ೨೦೧ ||

ಸಮವೇತಂ ಹಿ ಯದ್ಯತ್ರ ಚೈತನ್ಯಂ ಸ್ಯಾಚ್ಛರೀರಕೇ |
ತಸ್ಯೈವ ತದ್ಭವೇತ್ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಾನ್ಯದೇಹಾಶ್ರಿತಸ್ಯ ತತ್ || ೨೦೨ ||

ಕರಣವ್ಯಾಪೃತಿಂ ಚರ್ತೇ ಮನುಷ್ಯೋಽಸ್ಮೀತಿ ಧೀರ್ಭವೇತ್ |
ಪೂರ್ವವನ್ನ ತು ತತ್ತಾದೃಗ್ದೇಹಾದ್ಭಿನ್ನಾ ತತಶ್ಚಿತಿಃ || ೨೦೩ ||

ನ ಚಾಹಂಬುದ್ಧಿನಿರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಮಿದಂಧೀಗ್ರಾಹ್ಯಗೋಚರಃ ||
ವಿರೋಧಾನ್ನ ಹಿ ಶೀತತ್ವಮುಷ್ಣಸ್ಯಾಗ್ನೇರ್ವಿಶೇಷಣಮ್ || ೨೦೪ ||

ಕಾಯಸ್ಯಾಪಿ ನ ಚೈತನ್ಯಮೇವಮೇವ ವಿಶೇಷಣಮ್ |
ವಿರೋಧಿನಾ ಜಡತ್ವೇನ ವ್ಯಾಪ್ತೇಃ ಕಿಮು ಪರಸ್ಯ ತತ್ || ೨೦೫ ||

ವಿಶೇಷ್ಯಮಪಿ ನಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಧರ್ಮಾಂತರವಿಶೇಷಿತಮ್ |
ವಿಶೇಷ್ಯಮಾತ್ರನಿಷ್ಠತ್ವಾದನ್ಯತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ನು ತತ್ || ೨೦೬ ||

ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತ್ವೇ ಸಂಗತಿಶ್ಚೇದ್ಭವೇತ್ತಯೋಃ |
ಏಕಪ್ರತ್ಯಯಗಮ್ಯತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ತದಾ ಕೃಷ್ಣಸರ್ಪವತ್ || ೨೦೭ ||

ಆವಿದ್ವದಂಗನಾವಾಲಂ ದೇಹಾದೌ ಘಟವನ್ಮತಿಃ |
ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ಭವಂತೀಯಂ ಕಥಂ ಸ್ಯಾಚ್ಚಿದ್ವಿಶೇಷಿತಾ || ೨೦೮ ||

ಮಾತಾರಮಪಿ ನಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಯತ್ಪ್ರಮೇಯೈಕನಿಷ್ಠಿತಮ್ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ತಸ್ಯ ಕಾ ಶಕ್ತಿಃ ಸ್ವಾರ್ಥಾಯಾಂ ಚಿತಿ ವರ್ತಿತುಮ್ || ೨೦೯ ||

ಅಸಾಧಾರಣರೂಪೋತ್ಥಾಜ್ಞಾನೇನೈವ ಪ್ರಮೀಯತೇ |
ಯಥಾ ಘಟಸ್ತಥೈವಾಽಽತ್ಮಾ ನಾನತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಪ್ರಮಃ || ೨೧೦ ||

ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಸನ್ನ ಪರಾರ್ಥಸ್ಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾತ್ಸ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ |
ನ ಚ ಚೈತನ್ಯಮಿತ್ಕಿಂಚಿಚ್ಚೈತನ್ಯಾಲ್ಲಭ್ಯತೇ ಪೃಥಕ್ || ೨೧೧ ||

ಗ್ರಹೀತ್ರೇವ ಹಿ ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ಮನೋಽನಾತ್ಮನಸ್ತಥಾ |
ಗ್ರಹೀತುರ್ಗ್ರಾಹ್ಯತಾ ಲೋಕೇ ನ ನ್ಯಾಯೇನೋಪಪದ್ಯತೇ || ೨೧೨ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ಯಾ ವಿಭಿನ್ನಸ್ಯ ಚೈತನ್ಯಸ್ಯ ವಿಶೇಷಣಮ್ |
ಪರಾಕತ್ವಾನ್ನಾಪಿ ಕಾಯಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛೀತತೇವ ವಿಭಾವಸೋಃ || ೨೧೩ ||

ಪಾರಿಹಾರ್ಯಾದಿಗಂ ಹೇಮ್ನಿ ಪ್ರಮಾಣಂ ಮೇಯನಿಷ್ಠಿತಮ್ |
ಕಥಮಾತ್ಮಚಿತೌ ತತ್ಸ್ಯಾತ್ತದ್ವಿರುಗದ್ಧಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ || ೨೧೪ ||

ಭೂತೇಭ್ಯಶ್ಚ ಚಿದುತ್ಪತ್ತಿರ್ನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಪ್ರಮಾಣಿಕಾ |
ಭೂತಾನ್ವಯಸ್ಯ ಚಾಸತ್ತ್ವಾನ್ನಾಪಿ ಲಿಂಗಾತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯತಿ || ೨೧೫ ||

ಮೃತೋಽಸ್ಮೀತ್ಯಪಿ ಸಂವಿತ್ತಿಶ್ಚೈತನ್ಯಾಪಗಮೇ ಕುತಃ |
ಜಾಡ್ಯಾತ್ಸ್ಯಾನ್ನಾಪಿ ಕಾಯಸ್ಯ ಚಿದಭಾವಶ್ಚಿತೇಃ ಕುತಃ || ೨೧೬ ||

ನಾಪಿ ಸ್ವಪ್ನಾನುಭೂತೇಶ್ಚ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ಸ್ವಪ್ನವನ್ಮತಮ್ |
ಬೋಧಾನುಭವವತ್ತಸ್ಯಾ ಬಾಧಕೋ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ಯತಃ || ೨೧೭ ||

ವಾಯೋರಪಿ ಸಮುತ್ಕ್ರಾಂತಿಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾನ್ನಾವಸೀಯತೇ |
ಚಿತೇಸ್ತದ್ಭಾವಭಾವಿತ್ವಾದ್ವಾಯುರೇವಾಸ್ತು ಚೇತನಃ || ೨೧೮ ||

ಚೈತನ್ಯಂ ಭೂತಕಾರ್ಯಂ ಚೇತ್ಕಾಯವತ್ತಿಷ್ಠತಾಂ ಚಿತಿಃ |
ಚಿತಿವನ್ನಶ್ಯತಾಂ ಯದ್ವಾ ಕಾಯೋಽಯಂ ಹೇತುನಾಶತಃ || ೨೧೯ ||

ಜಾಗ್ರಚ್ಛರೀರವಚ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಪ್ನಕಾಯೋಽಪಿ ಭೂತತಃ ||
ಸತ್ಯಭೂತೈಕಹೇತುತ್ವಾನ್ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂಂ ತಸ್ಯ ಕಿಂಕೃತಮ್ || ೨೨೦ ||

ಸತ್ಯೋ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಮಿಥ್ಯಾಂ ಸ್ವಪ್ನದೇಹೋಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ |
ಚಿತೇರವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾತ್ತಥಾಽಪೀಷ್ಟಂ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೨೨೧ ||

ತಸ್ಮಾನ್ನೃಹಸ್ತಿದೇಹಾದೌ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಾದಿಭೂಮಿಷು |
ಭಿನ್ನಃ ಶರೀರತಃ ಸಿದ್ಧಃ ಪ್ರಮಾತಾ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಯಾ || ೨೨೨ ||

ದೇಶಕಾಲವಯೋಜಾತಿರೂಪಶಕ್ತ್ಯಾದಿಭೇದತಃ |
ದೇಹೇ ನ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾ ಸ್ಯಾಜ್ಜಾತೇ ಸ್ಮರ್ತರಿ ಯುಜ್ಯತೇ || ೨೨೩ ||

ಅನುಗ್ರಾಹ್ಯಸಜಾತೀಯಂ ನ ಚ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನಿನಃ |
ಜ್ಯೋತಿಃ ಸಾಧಯಿತುಂ ಯುಕ್ತಮನುಮಾನದ್ವಿಷಃ ಸತಃ || ೨೨೪ ||

ಸಜಾತೀಯಗಿರಾ ಚಾತ್ರ ಭವತಾ ಕಿಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ |
ಸಾಮಾನ್ಯಮಥವಾ ವ್ಯಕ್ತಿರ್ಯದಿ ಸಾಮಾನ್ಯಮುಚ್ಯತೇ || ೨೨೫ ||

ಸಜಾತಿ ನಾಸ್ತಿ ಸಾಮಾನ್ಯಮನವಸ್ಥಾ ತಥಾ ಸತಿ |
ನಿಃಸಾಮಾನ್ಯಾನಿ ತೇನಾಽಽಹುಃ ಸಾಮಾನ್ಯಾನೀತಿ ವಾದಿನಃ || ೨೨೬ ||

ಭೌತಿಕತ್ವೇನ ಚೇಜ್ಜ್ಯೋತಿರ್ದೇಹಾನುಗ್ರಾಹಕಂ ಮತಮ್ |
ದೇಹೇಽಪಿ ತಸ್ಯ ಸದ್ಭಾವಾನ್ನಾಪೇಕ್ಷ ಸ್ಯಾತ್ತದಾ ರವೌ || ೨೨೭ ||

ವಿಶೇಷಶ್ಚೇದಪೇಕ್ಷ್ಯಃ ಸ್ಯಾದ್ಯೋ ದೇಹೇಽಸ್ಮಿನ್ನ ವಿದ್ಯತೇ |
ನಾನುಗ್ರಾಹ್ಯಸಜಾತಿತ್ವಂ ತಸ್ಯಾನುಗ್ರಾಹಕತ್ವತಃ || ೨೨೮ ||

ದೇಹಾತ್ಸ್ಯಾದ್ಭಿನ್ನಜಾತೀಯಂ ವಸ್ತು ದೇಹಾವಭಾಸಿ ಯತ್ |
ವಿವಾದಗೋಚರಾಪನ್ನಂ ಭಾಸ್ವರತ್ವಾದ್ರವೀಂದುವತ್ || ೨೨೯ ||

ನಾನುಗ್ರಾಹ್ಯಸಜಾತೀಯಂ ನಾಪ್ಯನುಗ್ರಾಹಕಂ ತಥಾ |
ಘಟೋ ಘಟಂ ರವಿರ್ವೇಂದುಂ ನಾನುಗೃಹ್ಣಾತಿ ಕುತ್ರಚಿತ್ || ೨೩೦ ||

ಸಜಾತೀಯಾಸಜಾತೀಯೈರ್ದೇಹೋಪಕೃತಿರಿಷ್ಯತೇ |
ಕ್ಷ್ಮಾಬಗ್ನಿವಾಯುಭಿಃ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಾತೋ ನಿಯಮ ಇಷ್ಯತೇ || ೨೩೧ ||

ವಿಜಾತೀಯೋಪಕಾರಶ್ಚೇದ್ಭವತಾ ನಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ |
ಚತುರ್ಭೂತಾತ್ಮಕೋ ದೇಹ ಇತ್ಯೇತತ್ಕಥಮುಚ್ಯತೇ || ೨೩೨ ||

ಅಭಾವೋಽಪ್ಯುಪಕುರುತೇ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಭಾವವದ್ಯತಃ ||
ನಾತೋಽನುಗ್ರಾಹಕತ್ವಾದಿನಿಯಮೋಽಯಂ ಸಮಂಜಸಃ || ೨೩೩ ||

ಪಾರ್ಥಿವೈಃ ಪಾರ್ಥಿವಸ್ಯಾಗ್ನೇರುಪಕಾರೋ ಯಥೇಂಧನೈಃ |
ವೈದ್ಯುತಸ್ಯ ತಥೈವಾದ್ಭಿರುಪಕಾರಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೨೩೪ ||

ಅದ್ಭಿಃ ಕಾಷ್ಠೈಶ್ಚೋಪಕಾರಃ ಪಾವಕಸ್ಯೈವ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಅಗ್ನ್ಯಂಬುಭಿಶ್ಚ ಶಮನಂ ತಥಾಽಗ್ನೇರೇವ ದೃಶ್ಯತೇ || ೨೩೫ ||

ಸಜಾತೀಯಾಸಜಾತೀಯನಿಯಮೋಽತೋ ನ ಯುಜ್ಯತೇ |
ಉಪಕಾರಾಪಕಾರತ್ವೇ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ || ೨೩೬ ||

ಯಚ್ಚಾಪ್ಯಕ್ಷೈರನೈಕಾಂತ್ಯಂ ಹೇತೋರಭಿಹಿತಂ ಪುರಾ |
ತಚ್ಚಾಪ್ಯಸತ್ತ್ವಯಾಽಭಾಣಿ ಧರ್ಮಿತ್ವೇನ ಪರಿಗ್ರಹಾತ್ || ೨೩೭ ||

ಸೇಂದ್ರಿಯಸ್ಯಾಸ್ಯ ದೇಹಸ್ಯ ಪುರುಷೋಕ್ತ್ಯಾ ಪರಿಗ್ರಹಾತ್ |
ನ ಹ್ಯೇಕದೇಶಃ ಸಾಧ್ಯಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಾಂತತ್ವಾಯ ಕಲ್ಪತೇ || ೨೩೮ ||

ಲಿಂಗಸ್ಯ ಮಾತ್ವಸಂಸಿದ್ಧೌ ದೂಷಣಂ ದೂಷಣಂ ಭವೇತ್ |
ವಿಶೇಷೇಽನುಗಮಾಭಾವ ಇತ್ಯಾದಿ ಯದುದೀರಿತಮ್ || ೨೩೯ ||

ಸಾಮಾನ್ಯೇತರರೂಪತ್ವಾತ್ಸಾಧ್ಯಸ್ಯಾಗ್ನ್ಯಾದಿರೂಪಿಣಃ |
ಅಪಿ ದೋಷದ್ವಯಂ ನ ಸ್ಯಾದೇಕರೂಪೇ ಹಿ ಶಂಕ್ಯತೇ || ೨೪೦ ||

ನ ಚೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ತೇ ಸಂತಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೈಕಪ್ರಮಾಣಿನಃ |
ಅನುಮಾನಾದೃತೇ ತೇಷಾಂ ಸಂಸಿದ್ಧಿರ್ನೇಷ್ಯತೇ ಯತಃ || ೨೪೧ ||

ಗ್ರಾಹಕಗ್ರಹಣಗ್ರಾಹ್ಯಭಾವಾಭಾವವಿಭಾಗವಿತ್ |
ಸ್ವಾರ್ಥಮನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಂ ಸಚ್ಚೈತನ್ಯಂ ನಾಕ್ಷಮಾನಗಮ್ || ೨೪೨ ||

ನ ಚ ತದ್ಭಾವಭಾವಿತ್ವಂ ವ್ಯತಿರೇಕಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ |
ದೇಹಾಭಾವೇ ಹ್ಯಭಾವೋಽಸ್ಯಾಶ್ಚಿತೇಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಿಂಪ್ರಮಾಣಕಃ || ೨೪೩ ||

ಅನುಮಾನಾಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ಸಾಧ್ಯತೇ |
ಲಿಂಗೇನಾಪಿ ಚ ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ತ್ವದುಕ್ತ್ಯೈವ ವಿರುದ್ಧತಾ || ೨೪೪ ||

ತ್ವದಶೇಷಪ್ರವೃತ್ತೀನಾಂ ನಿರೋಧಶ್ಚ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ |
ಲಿಂಗಸ್ಯೇಹಾಪ್ರಮಾಣತ್ವೇ ನಿಶ್ಚೇಷ್ಟಂ ಸ್ಯಾಜ್ಜಗತ್ತಥಾ || ೨೪೫ ||

ವಾಗಾಭಿವ್ಯಾಹೃತಿಶ್ಚೇಯಮಪಿ ತೇ ನ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ನೈವಾಽಽತ್ಮಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಭಾರತ್ಯುಚ್ಚಾರ್ಯತೇ ತ್ವಾಯಾ || ೨೪೬ ||

ವಿವಾದಗೋಚರಾಪನ್ನಾ ಪ್ರಮಾಣಮನುಮೇಷ್ಯತಾಮ್ |
ಅನುಮಾನತ್ವತೋ ಲಿಂಗಾದ್ದೂಷಣಾನುಮಿತಿರ್ಯಥಾ || ೨೪೭ ||

ಖದ್ಯೋತಾದಿಪ್ರಕಾಶಸ್ಯ ಯಚ್ಚಾನಿತ್ಯತ್ವಮುಚ್ಯತೇ ||
ಪಕ್ಷಾದಿವ್ಯವಧಾನತ್ವಾತ್ತಚ್ಚಾಸ್ಮಾಕಂ ನ ತಾನ್ಪ್ತತಿ || ೨೪೮ ||

ಭಾವಾಭಾವಗ್ರಹೋ ನಾಪಿ ಸಿಧ್ಯೇತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನತಃ |
ವಿದ್ಯಮಾನಾರ್ಥಸಂಬಂಧಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸ್ಯೇಹ ಸರ್ವತಃ || ೨೪೯ ||

ಅಥಾಭಾವೋಽಪಿ ತದ್ಗಾಹ್ಯ ಇತಿ ಚೇದಭಿಧೀಯತೇ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಭಾವಸಂಸಿದ್ಧೌ ಕಿಂ ಪ್ರಮಾಣಮಿತೀರ್ಯತಾಮ್ || ೨೫೦ ||

ಪ್ರಮಾತೃಮಾನಾಭಾವೋಽಪಿ ಭವತಾ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ |
ಯದ್ಭಾವೇಽಪಿ ನ ಯನ್ಮಾನಂ ತದಭಾವೇಽಪಿ ತತ್ಕಥಮ್ || ೨೫೧ ||

ವ್ಯಾವರ್ತತೇ ಸ್ವಭಾವಶ್ಚೇದಿತ್ಯೇತದತಿದುರ್ಘಟಮ್ |
ಸ್ವಭಾವೋ ವಸ್ತುನಸ್ತತ್ತ್ವಂ ತತ್ತ್ವಾತ್ತತ್ತ್ವಂ ನ ಹೀಯತೇ || ೨೫೨ ||

ಧರ್ಮಾದೇಃ ಫ़ಲದಾತೃತ್ವಂ ಸ್ವಭಾವೋಽವಶ್ಯಮೇವ ತತ್ |
ಅಭ್ಯುಪೇಯಸ್ತ್ವಯಾಽಪೀಹ ಯಥಾ ತದಪಿ ಮೇ ಶೃಣು || ೨೫೩ ||

ಕ್ರಿಯಾತಃ ಸ್ತುತಿನಿಂದಾದೇಃ ಸುಖದುಃಖಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಫ़ಲಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣಾನುಭೂಯತೇ || ೨೫೪ ||

ಆಗಮೈಕಪ್ರಮಾಣತ್ವಾತ್ಕಥಂ ಧರ್ಮಾದ್ಯುದಾಹೃತಿಃ |
ಅಥಾಭ್ಯುಪಗಮಾದ್ಯುಕ್ತಂ ವೇದಾಭ್ಯುಪಗತಿಸ್ತಥಾ || ೨೫೫ ||

ಮಾನಾಂತರಾಭ್ಯುಪಗಮಾದ್ಭವತಶ್ಚ ತಥಾ ಸತಿ |
ಸ್ವಸಿದ್ಧಾಂತವಿರೋಧೋಽಯಂ ಬಲಾದಾಯಾತ್ಯನೀಪ್ಸಿತಃ || ೨೫೬ ||

ದಗ್ಧೃತ್ವಾದಿಸ್ವಭಾವೋಽಗ್ನೇಃ ಶಕ್ತಿಶ್ಚೇದ್ಭವತೋಚ್ಯತೇ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾತ್ತದಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ವಿರೋಧಸ್ತೇಽನುಮಾಶ್ರಿತೇಃ || ೨೫೭ ||

ಮದಭ್ಯುಪಗಮೋ ಯದ್ವದ್ಭವತೋಽಪಿ ತಥಾ ಯದಿ || ||
ಸರ್ವಮಾನಾಭ್ಯುಪಗಮಾನ್ನ ಕಿಂಚಿನ್ನೋಽಸ್ತಿ ದುಃಸ್ಥಿತಮ್ || ೨೫೮ ||

ತ್ವದಭ್ಯುಪಗಮಾರ್ಥಾಯ ಯತ್ನೋಽಯಂ ಕ್ರಿಯತೇ ಮಯಾ |
ಅಭ್ಯುಪೇತೋ ಮದುಕ್ತಶ್ಚೇತ್ಸಿದ್ಧಂ ನಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಯೋಜನಮ್ || ೨೫೯ ||

ಅನವಸ್ಥೇತಿ ಯೋಽಪ್ಯುಕ್ತಃ ಸೋಽಪಿ ದೋಷೋ ನಿರಾಕೃತಃ |
ಸರ್ವಮಾನಾಭ್ಯುಪಗಮಾನ್ನಾನವಸ್ಥಾ ತತೋ ಬಲಾತ್ || ೨೬೦ ||

ದೇಹಾದಿವ್ಯತಿರಿಕ್ತೋಽತ ಆತ್ಮಾ ಸಿದ್ಧೋ ಯಥೋದಿತಃ |
ಆದಿತ್ಯಾದ್ಯಸಜಾತೀಯಃ ಪೂರ್ವಾಕ್ತಾದನುಮಾನತಃ || ೨೬೧ ||

ದರ್ಶನಾದಿಕ್ರಿಯಾವಾಂಶ್ಚೇದ್ದೇಹ ಏವಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ |
ದೃಷ್ಟಸ್ಯೈವ ಸ್ಮೃತೌ ನ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಪ್ನೇ ಚಾರ್ಥಸ್ಯ ದರ್ಶನಮ್ || ೨೬೨ ||

ಬಾಹ್ಯಾದಿತ್ಯಾದಿವಿರಹೇ ಕರಣವ್ಯಾಪೃತಿಂ ವಿನಾ ||
ಜಾಗ್ರದ್ವದ್ವೀಕ್ಷತೇ ಸ್ವಪ್ನೇ ದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಂ ಯತೋ ನರಃ || ೨೬೩ ||

ಸಾಮಗ್ರ್ಯಾ ಸ ಯಯಾ ಪೂರ್ವಮದ್ರಾಕ್ಷೀಚ್ಛಿಖರಂ ಗಿರೇಃ |
ತಯಾ ವಿನೈವ ಸ್ವಪ್ನೇ ತದಾತ್ಮಾ ಪೂರ್ವವದೀಕ್ಷತೇ || ೨೬೪ ||

ಉತ್ಖಾತನಯನಶ್ಚಾಯಮನುತ್ಖಾತಾಕ್ಷವದ್ಧಟಮ್ |
ಸ್ವಪ್ನೇ ಸಮೀಕ್ಷತೇ ನಾತ ಆತ್ಮನೋಽನ್ಯಃ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೨೬೫ ||

ತತಶ್ಚೈತದ್ಭವೇತ್ಸಿದ್ಧಂ ಯಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಕುಮ್ಯಮೀಕ್ಷತೇ |
ವಿಚಕ್ಷುಃ ಪ್ರಾಗಪಿ ಘಟಂ ಸ ಏವೈಕ್ಷಿಷ್ಟ ಚಕ್ಷುಷಾ || ೨೬೬ ||

ಮೃತೌ ಚಾವಿಕಲಸ್ಯೈವ ದರ್ಶನಾದೇರಸಂಭವಾತ್ |
ನ ಸ್ಯಾದ್ದೇಹಸ್ಯ ತಚ್ಚಾಪಿ ದೇಹೋ ದ್ರಷ್ಟಾ ಭವೇದ್ಯದಿ || ೨೬೭ ||

ನೇಕ್ಷಿತೃತ್ವೇಽಕ್ಷಬುದ್ಧ್ಯಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞೋಪಪದ್ಯತೇ |
ನ ಭಿನ್ನದ್ರಷ್ಟೃಕಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತಿಸಂಧಾನಮರ್ಹತಿ || ೨೬೮ ||

ಯಮದ್ರಾಕ್ಷಂ ಪುರಾ ಕುಂಭಂ ತಮೇವಾದ್ಯ ಸ್ಪೃಶಾಮ್ಯಹಮ್ |
ಇತ್ಯೇತತ್ಪ್ರತಿಸಂಧಾನಂ ನ ಭಿನ್ನದ್ರಷ್ಟೃಕಂ ಭವೇತ್ || ೨೬೯ ||

ಪ್ರತಿಸಂಧಾನಕೃತ್ತರ್ಹಿ ಮನಃ ಸಂಸ್ಕಾರಸಂಶ್ರಯಾತ್ ||
ನೈವಂ ತಸ್ಯಾಪಿ ಮನಸೋ ವಿಷಯತ್ವೇನ ದರ್ಶನಾತ್ || ೨೭೦ ||

ಶಬ್ದಾದಿಖಚಿತಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸ್ಮೃತಿಸ್ವಪ್ನಗತಂ ಮನಃ |
ಕುಂಭವದ್ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾತ ಆತ್ಮಾ ಮನೋಽಪಿ ನಃ || ೨೭೧ ||

ಭಾವಾಭಾವೌ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಸ್ತದ್ವಿಲಕ್ಷಣರೂಪಭೃತ್ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಮೀಕ್ಷತೇ ನಿತ್ಯಂ ನಾತೋ ದ್ರಷ್ಟೃ ಭವೇನ್ಮನಃ || ೨೭೨ ||

ಯೋಗ್ಯತ್ವಂ ಚಾಸ್ಯ ದೇಹಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೈಕಪ್ರಮಾಣಕಮ್ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಪ್ರಮಿತಂ ಕಸ್ಮಾದ್ಭೋಕ್ತೃತ್ವಂ ತಸ್ಯ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ || ೨೭೩ ||

ಅಯಂರೂಪೇಣ ಭೋಗ್ಯೋಽರ್ಥೋ ಹ್ಯಹಂರೂಪೇಣ ಭೋಜಕಃ |
ವಿರುದ್ಧರೂಪೌ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ನಮ್ಯೇತೇ ಭೋಜ್ಯಭೋಜಕೌ || ೨೭೪ ||

ಇತ್ಯಲಂ ಶುಷ್ಕತರ್ಕೋತ್ಥವಾಙ್ಭಾತ್ರಾಕ್ಷೇಪದೂಷಣೈಃ |
ಪುಂಸಾಂ ಪುಮರ್ಥಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಕ್ರಾಂತಮಭಿಧೀಯತೇ || ೨೭೫ ||

ಆತ್ಮೈವಾಸ್ಯೇತ್ಯುಪಶ್ರುತ್ಯ ಪೂರ್ವಾತ್ತರವಿರುದ್ಧತಾಮ್ |
ಆಶಂಕ್ಯ ಜನಕೋಽಪ್ರಾಕ್ಷೀದಾತ್ಮಾಽಯಂ ಕತಮೋ ನ್ವಿತಿ || ೨೭೬ ||

ದೇಹಾದಿಸಂಹತಾವಸ್ಯಾಮಾತ್ಮೇತಿ ಹ್ಯಭಿಧಾಧಿಯೌ |
ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧೇ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಾಯೋಷಿದ್ವಾಲಪಂಡಿತಮ್ || ೨೭೭ ||

ಪಂವ್ಯಾಪಾರಸ್ಯ ಸಂಬಂಧೋ ದೇಹಾದಿವ್ಯತಿರೇಕಿಣ ||
ಜ್ಯೋತಿಷಾಽನಾತ್ಮನಾ ಪೂರ್ವಂ ಲಿಂಗೇನ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ || ೨೭೮ ||

ಆತ್ಮೈವಾಸ್ಯೇತಿ ವಚನಾತ್ಪೂರ್ವೋತ್ತರವಿರೋಧತಃ |
ಸಂಜಾತಸಂಶಯೋ ರಾಜಾ ಯಾಜ್ಞಬಲ್ಕ್ಯಮಪೃಚ್ಛತ || ೨೭೯ ||

ಅರ್ಥಾಂತರಂ ಚೇದ್ದೇಹಾದೇರಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿರ್ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ |
ಪೂರ್ವೋತ್ತರವಿರೋಧೋಽಯಂ ತದಾ ನೈವೇಹ ಢೌಕತೇ || ೨೮೦ ||

ಆತ್ಮಶಬ್ದಶ್ಚ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಸಿದ್ಧೋಽನೇಕವಸ್ತುಷು |
ಸಾಕ್ಷಿಬುದ್ಧಿಶರೀರಾಂತೇಷ್ವಾತ್ಮಬುದ್ಧಿಸಮನ್ವಯಾತ್ || ೨೮೧ ||

ಡತಚ್ಪ್ರತ್ಯಯಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಬಹ್ವರ್ಥಸ್ಯಾತ್ರ ಸಂಭವಾತ್ |
ಕತಮೋ ಭವತಾಽಽತ್ಮೇತಿ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವೇನ ವಿವಕ್ಷಿತಃ || ೨೮೨ ||

ಇತಿ ಪೃಷ್ಟೋಽನುಮಾನೇನಾವಿರುದ್ಧಂ ಪ್ರತ್ಯಪೀಪದತ್ |
ಆತ್ಮಜ್ಯೋತಿಃ ಸುವಿಸ್ಪಷ್ಟಂ ರಾಜಾನಂ ಯೋಽಯಮಿತ್ಯತಃ || ೨೮೩ ||

ಭಾನ್ವಾದಿಜ್ಯೋತಿಷಾ ತಾವದ್ವ್ಯವಹರ್ತುರನುಗ್ರಹಃ |
ಕುಷ್ಣಸಾರಾದಿದೇಶೇಷು ಸ್ವಾಂತಸ್ಯಾನುಗ್ರಹಸ್ತತಃ || ೨೮೪ ||

ಮನಃಪ್ರಧಾನಃ ಸಂಘಾತ ಆತ್ಮಚೈತನ್ಯಬಿಂಬಿತಃ |
ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಸ್ಮೃತಿಃ ಸೋಽಥ ಬಾಹ್ಯಾಂ ಚೇಷ್ಟಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೨೮೫ ||

ಪಿಂಡಸ್ತವದಿಹಾಽಽತ್ಮೈಕೋ ದ್ವಿತೀಯೋ ಲಿಂಗಸಂಜ್ಞಿತಃ |
ಚಿದ್ವಿಂಬಿತಾವಧಿಶ್ಚಾನ್ಯಶ್ಚತುರ್ಥೋ ನೇತಿ ನೇತಿ ಯಃ || ೨೮೬ ||

ಬಾಹ್ಯಾಂತರ್ಜ್ಯೋತಿಷೋರ್ಮಧ್ಯೇ ದೇಹೋ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸಂಹತಃ |
ವರ್ತತೇ ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಕ್ರಿಯಾಕಾರೀ ಸುಖಾದಿಮಾನ್ || ೨೮೭ ||

ಭಾನ್ವಾದಿಜ್ಯೋತಿಷಾ ಸೋಽಯಂ ಸಮ್ಯಕ್ಸಂದೀಪಿತೇಕ್ಷಣಃ |
ತದ್ದೂರೇದ್ಧಮನಾಃ ಸ್ಮೃತ್ವಾ ಬಾಹ್ಯಾಂಚೇಷ್ಟಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೨೮೮ ||

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಸಮುತ್ಥೋಽಸ್ಥ ಬಾಹ್ಯಜ್ಯೋತಿರನುಗ್ರಹಃ |
ಹೇತ್ವಂತರಾನಪೇಕ್ಷಸ್ತು ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಯೋತಿರನುಗ್ರಹಃ || ೨೮೯ ||

ದೇಹೈಕದೇಶ ಏವಾಸ್ಯ ದೇವತಾನುಗ್ರಹಸ್ತತಃ |
ಕೃತ್ಸ್ನಾಧ್ಯಾತ್ಮಾಧಿದೈವಾದಾವಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿರನುಗ್ರಹಃ || ೨೯೦ ||

ನ ತತ್ರ ಸೂರ್ಯೋ ಭಾತೀತಿ ತಥಾಚಾಽಽರ್ಥರ್ವಣೇ ವಚಃ |
ಯಥಾ ಪ್ರಕಾಶಯತ್ಯೇಕ ಇತಿ ಚಾಪ್ಯೈಶ್ವರೀ ಸ್ಮೃತಿಃ || ೨೯೧ ||

ಅಸ್ಥಾಸ್ನುತ್ವಾಚ್ಚ ಧರ್ಮಾದೇಃ ಪ್ರಯೋಜ್ಯಂ ಸಾಧಿದೈವತಮ್ ||
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಧಿಭೂತಂ ಚ ತೇನಾಸ್ಥಾಸ್ನ್ವಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಮ್ || ೨೯೨ ||

ಬಾಹ್ಯಜ್ಯೋತಿರಭಾವೇಽತೋ ವಾಙ್ಭಾನಃಕಾಯಹೇತುಕೇ |
ಸ್ವಪ್ನಾದಿವ್ಯವಹಾರೇಽಸ್ಮಿಂಜ್ಯೋತಿರಾತ್ಮೈವ ನಾಪರಮ್ || ೨೯೩ ||

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿವ್ಯತಿರೇಕಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ |
ಯೋಽಯಮಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಯೋತಿಷೋ ಭಾನುವದ್ವಚಃ || ೨೯೪ ||

ಸ್ವಯಂಪ್ರಮಾಣಕಸ್ತಾವತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಂತೋಽರ್ಥೋ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ |
ಭಾವಾಭಾವೌ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಸ್ತತ್ಪ್ರಸಾದಾತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಃ || ೨೯೫ ||

ತದಾಭಾಸಾನುವಿದ್ಧೇನ ಪ್ರಮಾತ್ರಾಽಹಂವಪುರ್ಭುತಾ |
ಪ್ರಮಾಣಾದೇಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾನ್ಮೇಯಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೨೯೬ ||

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯಾಪೃತಿಫ़ಲಪ್ರಸಿದ್ಧಿಶ್ಚ ಪ್ರಮಾತರಿ |
ಅವಗತ್ಯವಸಾನಾ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮಾತುಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ || ೨೯೭ ||

ಯತೋಽವಗತಿರೇವಾತ್ರ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿವಿಶೇಷಣಾ |
ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರಮಾಫ़ಲಂ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈಕಸಾಕ್ಷಿಕಮ್ || ೨೯೮ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದಾಕೃತಿರ್ಬುದ್ಧೌ ಮೇಯಾರ್ಥಾಕೃತಿವತ್ಸ್ಥಿತಾ |
ಬುದ್ಧಿಃ ಕಾರಣಸಂಸ್ಥೈವ ಕೃತ್ಸ್ನವ್ಯವಹೃತಿಕ್ಷಮಾ || ೨೯೯ ||

ಯಃ ಪೃಷ್ಟಃ ಸ ಪರಾಗ್ವೃತ್ತಿಪ್ರಮಾಮೇಯಾತಿಲಂಘಿತಃ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೈವ ಮಾನೇನ ತ್ವಯಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೩೦೦ ||

ಪರಾಂಚೀತಿ ಚ ಮಂತ್ರೋಕ್ತಿಃ ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ |
ಪರಾಙ್ಭಾನಾಪ್ರಮೇಯತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ಪ್ರತ್ಯಬೂಬುಧತ್ || ೩೦೧ ||

ಕುಂಭಾಕಾರೇಣ ಕುಂಭಾರ್ಥೋ ಯಥಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ |
ವಿಜ್ಞಾನೇನ ತಥಾ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಾತ್ಮಾಕಾರೇಣ ಗೃಹ್ಯತೇ || ೩೦೨ ||

ಘಟಾಸಾಮಾನ್ಯರೂಪೋತ್ಥಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೈಕಪ್ರಮಾಣಕಃ |
ಘಟಾರ್ಥೋಽವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾತ್ತಯೋರ್ಮಾನಪ್ರಮೇಯಯೋಃ || ೩೦೩ ||

ಆತ್ಮಾಸಾಧಾರಣಾತ್ಮೋತ್ಥಭಾಸ್ವಚೈತನ್ಯರೂಪಿಣಾ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೇಕ್ಷ್ಯತೇ ನಿತ್ಯಮಾತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾ ತ್ವಕಾರಕಃ || ೩೦೪ ||

ಅನಾತ್ಮಾಕಾರಮಾನೇಷು ಹ್ಯನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರಿಷು |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರತ್ಯಯ ಏವೈಕಃ ಸರ್ವತ್ರಾವ್ಯಭಿಚಾರವಾನ್ || ೩೦೫ ||

ಯತ ಏವಮತಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರತ್ಯಯೇನೋಪದಿಶ್ಯತೇ |
ತದನ್ಯಧೀಗೃಹೀತೌ ಸ್ಯಾದ್ಯತೋಽನಾತ್ಮತ್ವಮಾತ್ಮನಃ || ೩೦೬ ||

ಅಪಾಸ್ತಾನ್ಯವ್ಯಪೇಕ್ಷಂ ಚೇದಾತ್ಮದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಸಮೀಕ್ಷಿತಮ್ |
ಜಗದಾತ್ಮೈವ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಹ್ಯಜ್ಞಾತೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ || ೩೦೭ ||

ಅಯಮಿತ್ಯಭಿಧಾಯೋಗ್ಯಬಹೋರರ್ಥಸ್ಯ ಸಂನಿಧಿಃ |
ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಇತ್ಯುಕ್ತಿಸ್ತದವಚ್ಛಿತ್ತಯೇ ಯೇತಃ || ೩೦೮ ||

ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಇತ್ಯಸ್ಮಾದ್ವ್ಯಪದೇಶಾನ್ನಿವರ್ತತೇ |
ಜ್ಯೋತಿರಾತ್ಮಾ ಜಡಾದ್ದೇಹಾತ್ತಸ್ಯಾಚೈತನ್ಯರೂಪತಃ || ೩೦೯ ||

ವಿಜ್ಞಾನಮಿತ್ಯನೇನಾತ್ರ ಬುದ್ಧಿರೇವಾಭಿಧೀಯತೇ |
ಬುದ್ಧ್ಯುಪಾಧ್ಯವಿವಿಕ್ತಶ್ಚ ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಉಚ್ಯತೇ || ೩೧೦ ||

ಬುದ್ಧಿವಿಜ್ಞಾನಸಂಪೃಕ್ತೋ ಯಸ್ಮಾದೇಷ ಪ್ರಮೀಯತೇ |
ರಾಹುವಚ್ಚಂದ್ರಸಂಪೃಕ್ತಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಮಯಸ್ತತಃ || ೩೧೧ ||

ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಾದ್ಯಭಿಸಂಬಂಧೋಽಕಾರಕಸ್ಯಾಪಿ ಸರ್ವದಾ |
ಬುದ್ಧಿಯೋಗಕೃತೋಽತೋಽಯಂ ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಉಚ್ಯತೇ || ೩೧೨ ||

ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮಾವಬೋಧಾಯ ಯತೋ ಧೀರೇವ ಕಾರಣಮ್ |
ಸರ್ವಾರ್ಥಕರಣಂ ಸಾಽತೋ ದೀಪೋ ಧ್ವಾಂತೇ ಯಥಾ ತಥಾ || ೩೧೩ ||

ವಿಜ್ಞಾನಾಲೋಕಸಂಪೃಕ್ತಂ ಮೇಯಂ ವಸ್ತ್ವಖಿಲಂ ಯತಃ |
ವಿಜಾನಾತಿ ಮಯಟ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಯಾರ್ಥೋಽತ್ರಾವಸೀಯತೇ || ೩೧೪ ||

ಯಾವಾಲ್ಲ್ಯುಡರ್ಥಸ್ತೇನಾಯಂ ತದವಿದ್ಯೈಕಹೇತುತಃ |
ಅವಿಶಿಷ್ಟೋ ಮತೋ ಯಸ್ಮಾತ್ತದಾಭಾಸೈಕವರ್ತ್ಮನಾ || ೩೧೫ ||

ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಇತ್ಯೇವಂ ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾಽಭಿಧೀಯತೇ |
ಸರ್ವಧೀವೃತ್ತಿಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ತಾದಾತ್ಮ್ಯಾಚ್ಚಾಪ್ಯನಾತ್ಮನಃ || ೩೧೬ ||

ಸರ್ವಾರ್ಥಗ್ರಹಣಂ ತಸ್ಮಾತ್ಪುರೋವಸ್ಥಿತದೀಪವತ್ |
ಪ್ರಧಾನಂ ಕರಣಂ ಬುದ್ಧಿರ್ದ್ವಾರಮಾತ್ರಂ ತತೋಽಪರಮ್ || ೩೧೭ ||

ವ್ಯಾಚಖ್ಯುರ್ಮಯಟಂ ಯೇ ತು ವಿಕಾರಾರ್ಥೇ ಮಹಾಧಿಯಃ ||
ಸ್ವವ್ಯಾಖ್ಯಾನವಿರೋಧಃ ಸ್ಯಾತ್ತೇಷಾಂ ಚಾನರ್ಥಸಂಗತಿಃ || ೩೧೮ ||

ಆತ್ಮನಶ್ಚಾಪಿ ನಿಃಶೇಷವಿಕಾರಪ್ರತಿಷೇಧತಃ |
ನ ಜಾಯತ ಇತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಶ್ರುತಿಮಂತ್ರೋಕ್ತಿಸಂಶ್ರಯಾತ್ || ೩೧೯ ||

ಅನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪ್ರಸಕ್ತಿಶ್ಚ ವಿಕಾರಶ್ಚೇತ್ಪರಾತ್ಮನಃ |
ಮಯಣ್ನಾತೋ ವಿಕಾರೇ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಯಾರ್ಥಸ್ತ್ವತ್ರ ಯುಜ್ಯತೇ || ೩೨೦ ||

ಯದಿ ವಾಽಜ್ಞಾನತಸ್ತಸ್ಯ ವಿಕಾರೋ ಜಗದಿಷ್ಯತೇ |
ರಜ್ಜ್ವಾಃ ಸರ್ಪಾದಿಕೋ ಯದ್ವನ್ನ ತಥಾ ದೋಷ ಇಷ್ಯತೇ || ೩೨೧ ||

ವಿಜ್ಞಾನಮಯ ಇತ್ಯತ್ರ ವಾಕ್ಯೇ ಪ್ರಾಯಾರ್ಥತೇಷ್ಯತೇ |
ಪೃಥಿವ್ಯಾದಿಮಯೋಽಪ್ಯಾತ್ಮಾ ಯಸ್ಮಾದೂರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ || ೩೨೨ ||

ಸಂದಿಹ್ಯಮಾನಃ ಸರ್ವತ್ರ ಪದಾರ್ಥೋಽನ್ಯತ್ರ ನಿಶ್ಚಿತಾತ್ ||
ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಸುವಿನಿಶ್ಚೇಯೋ ನ್ಯಾಯಾದ್ವಾಽತ್ಯಂತನಿಶ್ಚಿತಾತ್ || ೩೨೩ ||

ದೇಹಾದಿವೇಂದ್ರಿಯೇಭ್ಯೋಽಪಿ ವ್ಯುತ್ಥಾಪನಚಿಕೀರ್ಷಯಾ |
ಪ್ರಾಣೇಷ್ವಿತಿ ಶ್ರುತಿರ್ವಕ್ತಿ ಪ್ರಾಣಾಃ ಪಂಚದಶೋದಿತಾಃ || ೩೨೪ ||

ತೇಭ್ಯೋನಿರ್ಧಾರಣಾರ್ಥಾಯ ಸಪ್ತಮೀಯಂ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಾಣೇಷು ಯೋಽರ್ಥೋಽನುಗತಃ ಸ ಆತ್ಮೇತ್ಯವಧಾರ್ಯತಾಮ್ || ೩೨೫ ||

ಪ್ರಾಣೇಷ್ವಾತ್ಮೀಯರೂಪೇಷು ಪ್ರತ್ಯಕತ್ವೇನಾವಭಾತಿ ಯಃ |
ಸ ಏವಾಽಽತ್ಮೇತಿ ವಿಜ್ಞೇಯಸ್ತೇಷು ಸರ್ವೇಷ್ವನಾತ್ಮಸು || ೩೨೬ ||

ಮತಂ ಪ್ರಾಣಸಜಾತೀಯಾ ಧೀರೇವಾಽಽತ್ಮೇತಿ ಚೇನ್ನ ತತ್ |
ಯತೋ ಧೀವ್ಯತಿರೇಕಾರ್ಥಂ ಹೃದೀತಿ ಶ್ರುತಿರಭ್ಯಧಾತ್ || ೩೨೭ ||

ಹೃಚ್ಛಬ್ದೇನ ಚ ಧೀರೇವ ತಾತ್ಸ್ಥ್ಯಾದತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ |
ಸ್ವಾರ್ಥಸ್ತಸ್ಯಾಂ ಯ ಆಭಾತಿ ಸ ಆತ್ಮಾ ಬುದ್ಧಿವೃತ್ತಿದೃಕ್ || ೩೨೮ ||

ಹೃದೀತ್ಯಾಧಾರನಿರ್ದೇಶಾದ್ಧೀಸ್ಥಾ ಆತ್ಮೇತಿ ಶಂಕ್ಯತೇ |
ವೃತ್ತಯೋಽತೋ ನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮಂತಿರಿತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ || ೩೨೯ ||

ದೇವತಾವಿಷಯಪ್ರಾಣಬುದ್ಧಿತದ್ವೃತ್ತಿತಃ ಪರಃ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾ ಯಃ ಪ್ರಥತೇ ಜ್ಯೋತಿರಾತ್ಮಾ ಸ ಈಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ || ೩೩೦ ||

ಗ್ರಾಹಕಗ್ರಹಣಗ್ರಾಹ್ಯರೂಪೋಽನಾತ್ಮಾ ಪ್ರವಾಹವಾನ್ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿರ್ವಿಷಯಾಂತೋಽರ್ಥೋ ಯತ್ಸಾಕ್ಷಿಕ ಇವೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೩೩೧ ||

ಭೂತ್ವಾಽಭವಂಸ್ತಥಾಽಭೂತ್ವಾ ಭವಂಶ್ಚೇಹಾತಥಾತ್ಮನಾ |
ಅಜ್ಞಾತೋಽಲುಪ್ತದೃಷ್ಟಿರ್ಯಃ ಸ ಆತ್ಮಾ ಜ್ಯೋತಿರುಚ್ಯತೇ || ೩೩೨ ||

ಆಗಮಾಪಾಯಿತಾಮಿದ್ಧಿರ್ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇರ್ಯತ್ಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮೇತಿ ತಂ ಪಶ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯೈಕಮಾತ್ಮನಿ || ೩೩೩ ||

ಪರಾಗರ್ಥಾನುಸಾರಿಣ್ಯೋ ಯತೋ ಧೀವೃತ್ತಯಸ್ತತಃ |
ವಿಶೇಷಣಾದಂತರಿತಿ ವ್ಯಾವರ್ತ್ಯಂತೇ ಪರಾಕ್ತ್ವತಃ || ೩೩೪ ||

ಕಾರಣಂ ತರ್ಹಿ ಬುದ್ಧಧ್ಯಾದೇರಾತ್ಮೇತ್ಯತ್ರ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ |
ಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಂತರ್ಯತೋ ದೃಷ್ಟಂ ಸರ್ವತ್ರೈವ ಚ ಕಾರಣಮ್ || ೩೩೫ ||

ಜಾಡ್ಯಂ ಚಾಽಽತ್ಮನ ಇಚ್ಛಂತಿ ಕಣಭುಙ್ಭತಜೀವಿನಃ |
ತೇಷಾಂ ವಿಪ್ರತಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಜ್ಯೋತಿರಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೩೩೬ ||

ಯೋಽಯಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ಯದ್ವಾ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮವಸ್ತುನಃ |
ಪ್ರಕೃತಜ್ಯೋತಿಃಸಂವಂಧೋ ಜ್ಯೋತಿರಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೩೩೭ ||

ಉಪಾದಾನಂ ಹಿ ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇರಾತ್ಮಾವಿದ್ಯೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ |
ಸಕೃದ್ವಿಭಾತಂ ಚಿನ್ಮಾತ್ರಂ ಜ್ಯೋತಿರಿತ್ಯುಪದಿಶ್ಯತೇ || ೩೩೮ ||

ವಸ್ತುವೃತ್ತೇನ ಪ್ರಧ್ವಸ್ತನಿಃ ಶೇಷಾಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಃ |
ಜ್ಯೋತೀ ರೂಪಮಿದಂ ಭಾಸ್ವತ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಕಮ್ || ೩೩೯ ||

ಜ್ಯೋತಿಃ ಸಂವಿಚ್ಚಿತಿಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಾತ್ಮೇತಿ ವ್ಯಪದಿಶ್ಯತೇ |
ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಯತ್ಪ್ರಥತೇ ನಿತ್ಯಂ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವರಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿಷು || ೩೪೦ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಷು ಪಾರರ್ಥೇಷಉ ಹ್ಯಾಗಮಾಪಾಯಿವಸ್ತುಷು |
ಸ್ವಯಂ ರೂಪೇಣ ಯೋ ಭಾತಿ ಸ್ಥಾಸ್ರುಃ ಸ್ವಾರ್ಥಃ ಸ ಭಣ್ಯತೇ || ೩೪೧ ||

ಜ್ಯೋತಿರಿತ್ಯಸ್ಯ ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇರಾಗಮಾಪಾಯಸಿದ್ಧಿದಃ |
ಸ್ವಯಂಮಾತೃಕ ಏವಾಯಮಾತ್ಮತ್ವಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ || ೩೪೨ ||

ಅನೇನೈವ ಯಥೋಕ್ತೇನ ಜ್ಯೋತಿಷಾ ಸಕಲಂ ಜಗತ್ |
ಷಡ್ಭಾವವಿಕ್ರಿಯಾಮೇತಿ ನಿರ್ವಿಕಾರೇಣ ಭಾಸ್ವತಾ || ೩೪೩ ||

ಅಚೇತನೋಽಪಿ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಶ್ಚೇತನಾವಾನಿವೇಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿಸಂಘಾತೋ ವಾಯುಭಿಃ ಸಹ || ೩೪೪ ||

ಯಥಾ ಪ್ರಕಾಶಯತ್ಯೇಕಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಲೋಕಮಿಮಂ ರವಿಃ |
ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಕ್ಷೇತ್ರೀ ತಥಾ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ವ್ಯನಕ್ತೀತಿ ಸ್ಮೃತೇರ್ವಚಃ || ೩೪೫ ||

ಆತ್ಮಚ್ಛಾಯಂ ಪಯೋಽಶೇಷಂ ಯಥಾ ಮಾರಕತೋ ಮಣಿಃ |
ಪರೀಕ್ಷಣಾಯ ಪ್ರಕ್ಷಿಪ್ತಃ ಕುರ್ಯಾದಾತ್ಮಾಲ ತಥೈವ ಚ || ೩೪೬ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿದೇಹಪರ್ಯಂತಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಕಮ್ |
ಜಡಸ್ವಭಾವಕಂ ನಿತ್ಯಮವಭಾಸಯತಿ ಸ್ವಯಮ್ || ೩೪೭ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಷ್ವಪಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮೇಷು ಯತ್ಸೂಕ್ಷ್ಮತಮಮುಚ್ಯತೇ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕಾರಣಂ ನಿತ್ಯಮಾತ್ಮಾವಿದ್ಯೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೩೪೮ ||

ಅಪಿ ಕೂಟಸ್ಥವಪುಷಃ ಪ್ರತೀಚಃ ಸಂಗಕಾರಕಮ್ |
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥಜ್ಞಾನಬಾಧ್ಯಂ ಚ ಯದ್ವಿದುಃ || ೩೪೯ ||

ಯನ್ನಿಮಿತ್ತಂ ಚ ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ಕಾರಣತ್ವಂ ತಥಾಽಽತ್ಮನಃ |
ಸರ್ವಕಾರ್ಯವಿನಾಶೇಽಪಿ ಯದ್ಬೀಜಮವಶಿಷ್ಯತೇ || ೩೫೦ ||

ತದಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿಷೇದ್ಧಂ ಸನ್ನಿತ್ಯಮೇವಾವತಿಷ್ಠತೇ |
ಉತ್ಪತ್ತಿಸ್ಥಿತಿಭಂಗಾನಾಂ ನ ವೇದ್ಮೀತಿ ಚ ಸಾಕ್ಷಿತಃ || ೩೫೧ ||

ಕೂಟಸ್ಥ ಏವ ಸಾಕ್ಷ್ಯತ್ರ ಸ್ವಮೋಹಾಭಾಸಹೇತುತಃ |
ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿ ತಮೋಽನುಭವಸಂಶ್ರಯಾತ್ || ೩೫೨ ||

ನಿಃಸಾಕ್ಷಿಕೇ ನ ವೇದ್ಮೀತಿ ನ ಕಥಂಚಿತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ |
ತಥಾ ಕೂಟಸ್ಥಸಂವಿತ್ಕೇ ನಿತರಾಂ ನೈತದಿಷ್ಯತೇ || ೩೫೩ ||

ಐಶ್ವರ್ಯಂ ಕಾರಣತ್ವಂ ಚ ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಮಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ |
ಸದೇಶಿತವ್ಯಕಾರ್ಯಾರ್ಥಸಾಕ್ಷ್ಯಾರ್ಥೇನಾಸ್ಯ ಸಂಗತೇಃ || ೩೫೪ ||

ಆತ್ಮಾಜ್ಞಾನಮತಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸವತ್ಸದಾ |
ಆತ್ಮನಃ ಕಾರಣತ್ವಾದೇಃ ಪ್ರಯೋದಜಕಮಿಹೇಷ್ಯತೇ || ೩೫೫ ||

ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸವತ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಾಂತಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇರ್ವಿಷಯಾಂತಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಕ್ಷಿಣಸ್ತತಃ || ೩೫೬ ||

ಸ್ವಕಾರಣಾಭಿಸಂಬಂಧಾಚ್ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸತಾ ಧಿಯಃ |
ಜಾಯತೇಽತೋಽಭಿಮಾನೋಽಸ್ಯಾಂ ಜಾಯತೇ ಮಹತಾಮಪಿ || ೩೫೭ ||

ಕಾರಣಾನಂತರತ್ವಾಚ್ಚ ತಥಾ ಸ್ವಚ್ಛಸ್ವಭಾವತಃ |
ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸವತ್ಯೇಷಾ ಧೀಃ ಪೂರ್ವಮಭಿಜಾಯತೇ || ೩೫೮ ||

ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾಭಿಮಾನೋ ಹಿ ಬುದ್ಧೌ ಜನಿಮತಾಂ ಸದಾ |
ಜಾಯತೇ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಮಪಿ ಸರ್ವವಿದಾಮಿಹ || ೩೫೯ ||

ಚಿದಾಭಾಸೋಽಥ ಮನಸಿ ಬುದ್ಧ್ಯಾನಂತರ್ಯಕಾರಣಾತ್ |
ಮನಃಸಂಬಂಧತಶ್ಚೈವಮಿಂದ್ರಿಯಷ್ವಭಿಜಾಯತೇ || ೩೬೦ ||

ಮನಃಕರಣಸಂಬಂಧಾದ್ದೇಹೇಽಪ್ಯಸ್ಯೋಪಜಾಯತೇ |
ಏವಮಾಭಾಸಯತ್ಯಾತ್ಮಾ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸಕಾರಣಮ್ || ೩೬೧ ||

ಸೌಕ್ಷ್ಮ್ಯಸ್ಯ ತಾರತಮ್ಯೇನ ಸ್ಥಿತಸ್ಯ ವಿಷಯಾವಧಿ |
ಆತ್ಮಾಭಿಮಾನಧೀಃ ಪುಂಸಾಂ ಜಾಯತೇ ನಿಯತಾ ತತಃ, || ೩೬೨ ||

ನಿತ್ಯೋಽನಿತ್ಯಾನಾಮಿತಿ ಚ ಯೇನ ಸೂರ್ಯಸ್ತಥಾ ಪರಃ |
ನತತ್ರ ಸೂರ್ಯೋ ಭಾತೀತಿಮಂತ್ರಾಮ್ನಾಯೋ ಹ್ಯನೇಕಶಃ || ೩೬೩ ||

ಆತ್ಮನ್ಯೇವಂ ಪ್ರಬುದ್ಧೇಽಸ್ಮಿಂಜ್ಯೋತಿಷಿ ಧ್ವಾಂತನಾಶತಃ |
ಸರ್ವಸ್ಯೈವಾಽಽತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದಾತ್ಮಾ ಪುರುಷ ಉಚ್ಯತೇ || ೩೬೪ ||

ಆತ್ಮಾಜ್ಞಾನಸಮುಚ್ಛಿತ್ತೌ ತಜ್ಜಸ್ಯ ನ ಹಿ ವಸ್ತುನಃ |
ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪಾತ್ಪೃಥಗ್ರೂಪಂ ಸಂಭಾವ್ಯಂ ಕೇನಚಿತ್ಕಚಿತ್ || ೩೬೫ ||

ಸ್ರಗಜ್ಞಾನಸಮುಚ್ಛಿತೌ ನ ತಜ್ಜಸ್ಯಾನ್ಯತಃ ಸ್ರಜಃ |
ರೂಪಂ ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽಹ್ಯಾದೇರೇವಮಾತ್ಮಸ್ವರೂಪತಃ || ೩೬೬ ||

ನ ಕಾರ್ಯೇ ಕಾರಣೇ ವಾಽಪಿ ತದಭಾವೇಽಥವಾಽನ್ಯತಃ |
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದ್ರೂಪಂ ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽಣ್ವಪಿ || ೩೬೭ ||

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಾವಶೇಷತಃ |
ಪೂರ್ಣತ್ವಾತ್ಪುರುಷೋ ಜ್ಯೋತಿರಾತ್ಮೈವೈಕೋಽಭಿಧೀಯತೇ || ೩೬೮ ||

ಸದ್ಭಾವೇಽಪಿ ಚ ಭಾನ್ವಾದೇಃ ಪಾರಾರ್ಥ್ಯಾದ್ದೇಹವನ್ನ ತತ್ |
ಸ್ವಾರ್ಥಸ್ಯ ಜ್ಯೋತಿಷೋಽಭಾವೇ ಭಾವತ್ವಾಯಾಪಿ ಚ ಕ್ಷಮಮ್ || ೩೬೯ ||

ದೇಹಾದೇರ್ವ್ಯಾಪೃತಿಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾಜ್ಜಡಾದಿತ್ಯಾದಿಹೇತುತಃ |
ಭವೇನ್ನಿಃಸಾಕ್ಷಿಕೈವೇಯಮಂಧಕಾರಪ್ರನೃತ್ತವತ್ || ೩೭೦ ||

ಸ್ವಾರ್ಥಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿಷೈವಾತೋ ಭಾವಾಭಾವಾತ್ಮತಾಂ ಜಗತ್ |
ಲಭತೇ ತಮೃತೇ ಯಸ್ಮಾನ್ನೇಯಾತ್ಸಂಭಾವನಾಮಪಿ || ೩೭೧ ||

ಯದೇತದ್ಧೃದಯಮಿತಿ ತಥಾಚಾಽಽಗಮಶಾಸನಮ್ |
ಪ್ರಾಣಿವ್ಯವಹೃತಿಃ ಸರ್ವಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾಭಿಮಾನತಃ || ೩೭೨ ||

ಸರ್ವಾಭಿಮಾನಹೇತುಂ ಚ ಚಿದಾಭಾಸಂ ಪುರಾಽಬ್ರವಮ್ |
ಸಮ್ಯಙ್ಭಾರಕತದೃಷ್ಟಾಂತದರ್ಶನೇನಾಽಽತ್ಮವಸ್ತುನಃ || ೩೭೩ ||

ಯದ್ಯಪ್ಯೇಮಿದಂ ವಸ್ತು ಯಥೋಕ್ತಮಹಿಮಂ ಪರಮ್ | ತಥಾಽಪಿ ತಜ್ಜಾಗರಿತೇ ಶಕ್ಯಂ ದರ್ಶಯಿತುಂನ ತು || ೩೭೪ ||

ಆತ್ಮಬುದ್ಧಿಮನಶ್ಚಕ್ಷುರ್ವಿಷಯಾಲೋಕಸಂಕರಾತ್ |
ಜಾಗ್ರದ್ಭೂಮೌ ನ ತಚ್ಛಕ್ಯಂ ಜ್ಯೋತಿರ್ದರ್ಶಯಿತುಂ ತತಃ || ೩೭೫ ||

ಸ್ವಪ್ನೇ ಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ಯುಪರತೌ ವಾಸನಾಮಾತ್ರಶೇಷತಃ |
ಜ್ಯೋತಿರ್ದರ್ಶಯಿತುಂ ಶಕ್ಯಂ ಸ ಸಮಾನ ಇತೀರ್ಯತೇ || ೩೭೬ ||

ಕಛಂ ಚೈವಂಸ್ವಭಾವಸ್ಯ ತದಜ್ಞಾನಜಭೂಮಿಷು |
ವ್ಯವಹಾರಃ ಪ್ರತೀಚೋಽಸ್ಯ ಸ ಸಮಾನಾದ್ಯತೋ ವಚಃ || ೩೭೭ ||

ಜ್ಯೋತಿರ್ಭ್ಯೋ ದೇಹತೋ ಲಿಂಗಾದ್ಬುದ್ಧ್ಯಂತಾಚ್ಚಾತಿರೇಕತಃ |
ಯೋಽಂಜಸಾ ದರ್ಶಿತಸ್ತಸ್ಯ ವಿಶುದ್ಧ್ಯೈ ವೋತ್ತರಂ ವಚಃ || ೩೭೮ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಶರೀರಾದೇರ್ಬುದ್ಧ್ಯಂತಾದನುಮಾನತಃ |
ನಿಷ್ಕೃಷ್ಯಾಭಿಹಿತೋ ಯೋಽತ್ರ ಸ ಸಮಾನಃ ಸ್ವಮೋಹತಃ || ೩೭೯ ||

ಸಮಾನ ಏಕಃ ಸನ್ನಾತ್ಮಾ ಸ್ವಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾತದುದ್ಭವೈಃ |
ಅಜ್ಞಾನಮಿಥ್ಯಾವಿಜ್ಞಾತಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ || ೩೮೦ ||

ಕೇನೈಕ ಇತ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಾಂ ಹೃದಯೇನೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ |
ಸಧೀರಿತಿ ಶ್ರುತೇರತ್ರ ಹೃದೀತಿ ಪ್ರಕೃತತ್ವತಃ || ೩೮೧ ||

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿ ಯತ್ತು ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕಾರಣಮ್ |
ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಮೈಕಚೈತನ್ಯಬಿಂಬಿತಂ ಸತ್ಸ್ವದೋಷತಃ || ೩೮೨ ||

ಸ್ವಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾವಧಿಃ ಸೋಽಯಂ ಪರಃ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ |
ಸಾಕ್ಷೀ ಚೇತಾ ಜಗದ್ಬೀಜಮಂತರ್ಯಾಮೀತಿ ಚ ಶ್ರುತೌ || ೩೮೩ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕಾರ್ಯಸಂಸ್ಥಸ್ಯ ಕೂಟರಥಾಸಂಗರೂಪಿಣಃ |
ಸರ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ಕಾರಣತ್ವಾದಿ ತದಾಭಾಸೈಕವರ್ತ್ಮನಾ || ೩೮೪ ||

ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸವಪುಷಾ ಕೂಟಸ್ಥೈಕತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ |
ಕಾರಣಸ್ಯ ಸ್ವಕಾರ್ಯೈಶ್ಚ ತದಬೋಧಸಮನ್ವಯಾತ್ || ೩೮೫ ||

ಪ್ರತೀಚೋಽನವಶೇಷೇಣ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಗತಿಃ |
ತಯೋಸ್ತು ಸಾವಶೇಷೇಣ ಪ್ರತೀಚಾ ಸಂಗತಿಸ್ತ್ವಿಯಮ್ || ೩೮೬ ||

ನಾಽಽತ್ಮತ್ವಾದ್ವ್ಯತಿರೇಕೋಽಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಭೂಮಿತಃ |
ನ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ವಿಶೇಷೋ ವಾ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಾದಾತ್ಮಾ ತತೋ ಭವೇತ್ || ೩೮೭ ||

ಅನಾತ್ಮನಸ್ತು ಯಾ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸಾ ಸರ್ವಾಽವ್ಯತಿರೇಕತಃ |
ಜಾಡ್ಯಾತ್ಸಾಪೇಕ್ಷತಃ ಸಾಽತೋ ಮೃಷಾಸಿದ್ಧಿರುದಾಹೃತಾ || ೩೮೮ ||

ಕಿಂ ಪುನಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಮಾನತ್ವಮಾತ್ಮಬುದ್ಧ್ಯಾದಿವಸ್ತುನೋಃ |
ವಿವೇಕತೋಽನನುಭವೋ ವರಾಹೋರಗವತ್ತಯೋಃ || ೩೮೯ ||

ಯತ್ತತ್ತಯೋಃ ಸಮಾನತ್ವಂ ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವನ್ಮತಮ್ |
ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯೈವ ಸಂಬಂಧಸ್ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮನ ಇಷ್ಯತೇ || ೩೯೦ ||

ಅಕಾರಕಸ್ವಭಾವಸ್ಯ ಪರಮಾರ್ಥಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ |
ಅವಿದ್ಯಾಕಲ್ಪಿತೈವ ಸ್ಯಾತ್ಸಂಗತಿಃ ಖೇಽಸಿತಾದಿವತ್ || ೩೯೧ ||

ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಮಚಿದಾಭೇದಽಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ವಾಂತೇ ಹಿ ತದ್ಭವೈಃ |
ವಿಷಯಾಂತೈರ್ಭವೇದ್ಭಾಂತಿಃ ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯತಃ || ೩೯೨ ||

ವಿಕಾರಿಣಃ ಪ್ರಕಾಶಸ್ಯ ನೀಲರಕ್ತಾದಿಸಂಗತೇಃ |
ನೀಲಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾ ಯುಕ್ತಾ ಪರಿಣಾಮಸ್ಯ ನ ತ್ವಸೌ || ೩೯೩ ||

ಪರಿಣಾಮೋ ಹಿ ಮೋಹಾದೇಶ್ಚಿದಾಭಾಸಃ ಸದೇಷ್ಯತೇ |
ಪರಿಣಾಮಾಂತರಪ್ರಾಪ್ತಿಸ್ತಸ್ಯಾಪೀತಿ ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೩೯೪ ||

ಸುಖಿದುಃಖಿತ್ವಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ದುಃಸ್ಥಿತಂ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಸತಿ |
ಸುಖಾದ್ಯನುಗಮಾತ್ತಸ್ಯ ವ್ಯತಿರೇಕಃ ಸುದುರ್ಲಭಃ || ೩೯೫ ||

ನರ್ತೇ ಸ್ಯಾದ್ವಿಕ್ರಿಯಾಂ ದುಃಖೀ ಸಾಕ್ಷಿತಾ ಕಾ ವಿಕಾರಿಣಃ |
ಧೀವಿಕ್ರಿಯಾಸಹಸ್ರಾಣಾಂ ಸಾಕ್ಷ್ಯತೋಽಹಮವಿಕ್ರಿಯಃ || ೩೯೬ ||

ಪರಿಣಾಮ್ಯಾತ್ಮನೋಽಪ್ಯೇವಂ ಕೂಟಸ್ಥಾವಗತೇರಿವ |
ನ ಯುಕ್ತಃ ಪರಿಣಾಮೋಽಯಂ ಲೌಕಿಕಸ್ಯಾಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ || ೩೯೭ ||

ಧೀಸ್ವಾಂತೇಂದ್ರಿಯಸಂಘಾತೇ ಚಿದಾಭಾಸೈಕವರ್ತ್ಮನಾ |
ಸರ್ವಾತ್ಮಕತ್ವಂ ಸಂಯಾತ ಆತ್ಮಾಽವಿದ್ಯಾವಶಾದತಃ || ೩೯೮ ||

ಸಮಾನಃ ಕಾರಣಾತ್ಮಾ ವಾ ಯತ್ರ ಸರ್ವೋಪಸಂಹೃತಿಃ |
ಕಾರಣಾತ್ಮಾ ಹಿ ಸಂವರ್ತ್ಯ ಕಾರ್ಯಾತ್ಮತ್ವಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೩೯೯ ||

ಅಪೇಕ್ಷಾಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೈಕಹೇತೂತ್ಥಾನತ್ವಕಾರಣಾತ್ |
ನ ಕಾರ್ಯೇ ಕಾರಣೇ ವಾಽತೋ ವಸ್ತುತತ್ತ್ವಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೪೦೦ ||

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ನಾತೋ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಬೋಧನಮ್ |
ವಸ್ತುತತ್ತ್ವಾವಸಾಯೋಽತೋ ವಾಕ್ಯಾದೇವ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೪೦೧ ||

ಅತಃ ಸರ್ವವಿಕಲ್ಪಾನಾಮವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತುತಃ |
ವಿಷಯತ್ವಂ ಸಮಾಪೇದೇಽವಿಕಲ್ಪೋಽಪಿ ಸ್ವತಃ ಪರಃ || ೪೦೨ ||

ಸಮಾನ ಏವ ಸಲ್ಲೋಕೌ ಪ್ರಾಪ್ತಪ್ರಾಪ್ತವ್ಯಲಕ್ಷಣೌ |
ಅನುಕ್ರಮೇಣಾವಿದ್ಯಾವಾನ್ಸದಾ ಸಂಚರತೀಶ್ವರಃ || ೪೦೩ ||

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಾದ್ಯುಪಾದಾನತ್ಯಾಗಸಂತಾನಲಕ್ಷಣಃ |
ಪ್ರಬಂಧಶತಸಂಪಾತೈಃ ಸಂಚರತ್ಯೇಷ ನ ಸ್ವತಃ || ೪೦೪ ||

ಕಾರ್ಯೈಕನೀಡಮೇವಾಸ್ಯ ಚಿದಾಭಾಸೈಕಹೇತುತಃ |
ಸಂಸಾರಿತ್ವಂ ಯತೋ ನಾತಃ ಸ್ವತಃ ಸಂಸಾರಿತಾಽಽತ್ಮನಃ || ೪೦೫ ||

ಅಕಾರ್ಯಕರಣೋಽಪ್ಯಾತ್ಮಾ ಬುದ್ಧಿಪ್ರಾಣಾದಿಹೇತುಗಃ |
ಅವಿದ್ಯಯಾ ಚಿದಾಭಾಸಃ ಸಂಸಾರೀವಾವಭಾಸತೇ || ೪೦೬ ||

ಅಸಂಭವಃ ಸ್ವತೋ ಯಸ್ಮಾತ್ತದಬೋಧಾಚ್ಚ ಸಂಭವಃ |
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪಸ್ಯ ತಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರುತ್ಯಾಽಭಿಧೀಯತೇ || ೪೦೭ ||

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪಸ್ಯ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ |
ಧ್ಯಾಯತೀತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕೌಟಸ್ಥ್ಯವಿತ್ತಯೇ || ೪೦೮ ||

ಧ್ಯಾಯತೀವ ಸ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾತ್ತಥಾ ಲೇಲಾಯತೀವ ಚ |
ಧ್ಯಾನಾದಿಕಾರಿಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾನ್ನಾಽಽತ್ಮಾ ಧ್ಯಾನಾದಿಕಾರ್ಯವಾನ್ || ೪೦೯ ||

ನಿಃಶೇಷಬುದ್ಧಿವೃತ್ತೀನಾಂ ಧ್ಯಾನಂ ಸ್ಯಾದುಪಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಲೇಲಾಯನಂ ಕ್ರಿಯಾಣಾಂ ಚ ಸರ್ವಾಸಾಮುಪಲಕ್ಷಣಮ್ || ೪೧೦ ||

ಧ್ಯಾತಾ ಧ್ಯಾನಂ ತಥಾ ಧ್ಯೇಯಂ ತ್ರಯಂ ಸ್ವಾತ್ಮೈಕಸಾಕ್ಷಿಕಮ್ |
ಕರಣಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತಾ ಚ ನಾತೋ ಧ್ಯಾತ್ರಾದಿಸಾಕ್ಷಿಣಿ || ೪೧೧ ||

ಬೋದ್ಧುಃ ಕರ್ತುಶ್ಚ ಸಂಬಂಧೋ ಜ್ಞಾನೇನ ಕ್ರಿಯಯಾ ಯಥಾ |
ಕೂಟಸ್ಥಸಾಕ್ಷಿಸಂಬಂಧೋ ಬೋದ್ಘೃಕರ್ತ್ರೋಸ್ತಥೈವ ಚ || ೪೧೨ ||

ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮತ್ವಾತ್ಕೂಟಸ್ಥೈಕಚಿದಾತ್ಮನಃ |
ಅತೋಽಸ್ಯಾನಭಿಸಂಬಂಧಃ ಸರ್ವಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಹೇತುತಃ || ೪೧೩ ||

ಏಕನೀಡತ್ವಹೇತೂತ್ಥಾ ಸಾಕ್ಷಿಣಃ ಸಾಕ್ಷ್ಯಸಂಗತಿಃ |
ನ ತು ಮೋಹೋಂಥಚಿದ್ಬಿಂಬಹೇತುವೃತ್ತವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ || ೪೧೪ ||

ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಮೈಕಹೇತೂತ್ಥಚಿದ್ವಿಂಬೋ ಮೋಹಗಸ್ತು ಯಃ |
ಸ್ವೋಪಾದಾನಾನುರೋಧಿತ್ವಾತ್ಕೇನಚಿನ್ನಾಸ್ಯ ಸಂಗತಿಃ || ೪೧೫ ||

ಚಿದಾಭಾಸಾಶ್ರಯಾಜ್ಞಾನಾತ್ಕಾರ್ಯಸಂಗತಿಹೇತುತಃ |
ಸ್ವಾಭಾಸಾಂತಃ ಪರೋಽಪ್ಯಾತ್ಮಾ ಧ್ಯಾಯತೀವೇತಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೪೧೬ ||

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹೈಕಮಾತ್ರೋತ್ಥಂ ಧ್ಯಾನಲೇಲಾಯನಾದಿಕಮ್ |
ತನ್ಮಿಥ್ಯಾಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮಿವೋತಿ ವ್ಯಪದಿಶ್ಯತೇ || ೪೧೭ ||

ಅಭ್ರಯಾನಂ ಯಥಾಽಜ್ಞಾನಾಚ್ಛಶಭೃತ್ಯಧ್ಯವಸ್ಯತಿ |
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕವದ್ಬುದ್ಧಿಂ ತಥಾ ತತ್ಸಾಕ್ಷಿಣೀಕ್ಷತೇ || ೪೧೮ ||

ಧರ್ಮಧರ್ಮ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ಯಥಾ ಮೋಹೈಕಸಂಶ್ರಯಾತ್ |
ಅಸ್ಪೃಶನ್ನಪಿ ನೀಲಂ ಖಮಿತಿ ಸಂಭಾವಯೇತ್ತಥಾ || ೪೧೯ ||

ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಗಮ್ಯೇಽರ್ಥೇ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯೇಽಕಾರಕೇಽಫ़ಲೇ |
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕವದ್ವಸ್ತು ಸಂಭಾವಯತಿ ತಜ್ಜಡಃ || ೪೨೦ ||

ತಸ್ಮಾತ್ಸಂಭಾವನಾಮಾತ್ರಃ ಸಂಸಾರಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ |
ಉಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ಸಂಶಯಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ || ೪೨೧ ||

ಆತ್ಮಮಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವಾನ್ನಾನಾತ್ಮಾರ್ಥಸ್ಪೃಗೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಆತ್ಮಧೀರಾತ್ಮಸಂಬಂಧೋ ನಾತೋಽನಾತ್ಮನ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ || ೪೨೨ ||

ಸಸಮಾನೋಕ್ತಿಸಂಬಂಧಮನ್ಯಥಾಽನ್ಯೇ ಪ್ರಕುರ್ವತೇ |
ಧೀಮನಶ್ಚಕ್ಷುರಾದೀನಿ ಭಿನ್ನರೂಪಾಣಿ ಸರ್ವಥಾ || ೪೨೩ ||

ನಾನಾಜ್ಯೋತೀಂಷಿ ಸಿದ್ಧಾನಿ ಸಂಹತಾನಿ ಮಿಥಸ್ತಥಾ |
ವಿಲಕ್ಷಣಾನಾಮಪಿ ಸತಾಂ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ಸಂಹತಾತ್ಮನಾಮ್ || ೪೨೪ ||

ಸಾಲಕ್ಷ್ಣ್ಯೇಽಪಿ ಚ ಸತಿ ಬುದ್ಧೇರೇವ ವಿಲಕ್ಷಣಃ |
ಭೋಕ್ತೃತ್ವಂ ನಾಮ ಧರ್ಮಃ ಸ್ಯಾಚ್ಚಕ್ಷುಷೋ ದರ್ಶನಂ ಯಥಾ || ೪೨೫ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿವ್ಯತಿರೇಕೋಽಯಂ ನೈವಂ ಸತ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ |
ಪ್ರತೀಚ ಉಪಪನ್ನಸ್ತು ಸ ಸಮಾನ ಇತೀರ್ಯತೇ || ೪೨೬ ||

ಸಮಾನಃ ಸನ್ನುಭೌ ಲೋಕೌ ಸ್ವಪ್ನಬುದ್ಧಾಂತಸಂಜ್ಞಿತೌ |
ಜನ್ಮೇದಂ ಚ ಪರಂ ಚೈವ ಸಂಸರತ್ಯೇಷ ನ ಸ್ವತಃ || ೪೨೭ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿವ್ಯತಿರಿಕ್ತೋಽಯಂ ನ ಚೇದಾತ್ಮಾ ಭವೇತ್ತದಾ |
ಭೂತಮಾತ್ರಾವಿಶೇಷತ್ವಾದುಭಯೋರಪಿ ಲೋಕಯೋಃ || ೪೨೮ ||

ಉಭಯತ್ರಾಪಿ ಯುಗಪದ್ಭೋಗಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ತು ದೃಶ್ಯತೇ |
ತದ್ಭಾವಭಾವತಸ್ತಸ್ಮಾದನ್ಯಜ್ಜ್ಯೋತಿರಿತೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ || ೪೨೯ ||

ಪರ್ಯಾಯೇಣ ಸಮಾನಃ ಸಲ್ಲೋಕೌ ಯಸ್ಮಾದ್ವ್ರಜತ್ಯಯಮ್ |
ಆತ್ಮಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ವ್ಯತಿರಿಕ್ತೋಽವಸೀಯತಾಮ್ || ೪೩೦ ||

ದೇವತಾಭೋಗಶಂಕಾ ಚ ವಿದ್ಯತೇ ನೇಹ ಕಾಚನ |
ಉತ್ಕ್ರಾಂತಿಸ್ವಪ್ನಕಾಲೇಷು ತಾಃ ಪ್ರಯಾಂತಿ ಯಥಾಗತಮ್ || ೪೩೧ ||

ಈಶ್ವರಾಣಾಂ ನ ಚ ನ್ಯಾವ್ಯೋ ಭೋಗಃ ಪ್ರತ್ಯವರಸ್ತಥಾ |
ದೇವತಾಭ್ಯೋಽನ್ಯದೇವಾತೋ ಜ್ಯೋತಿರಾತ್ಮೇತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ || ೪೩೨ ||

ವಿಭುತ್ವಾದ್ದೇವತಾನಾಂ ಚ ಭೋಗಃ ಸ್ಯಾದೈಕಕಾಲಿಕಃ |
ನ ಚಾಸಾವಸ್ತಿ ತೇನಾನ್ಯದಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿಃ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ || ೪೩೩ ||

ಸ್ವಾರ್ಥಚಿನ್ಮಾತ್ರಭೋಕ್ತುಶ್ಚ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾತ್ತದ್ವಿರೋಧಿನಃ |
ನ ಭೋಕ್ತೃತ್ವಂ ವಿನಾ ಮಾನಾದಾಶಂಕಾ ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣಿಕಾ || ೪೩೪ ||

ಅಭಿವ್ಯಂಜಕಧರ್ಮಾ ವಾ ಪರಿಸ್ಪಂದಾತ್ಮಕಾಸ್ತಥಾ |
ನಾಽಽತ್ಮನೋಽಸ್ಯ ಸ್ವತಃ ಸಂತಿ ತತ್ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ತು ತೇ ಮೃಷಾ || ೪೩೫ ||

ಬುದ್ಧಿಸ್ಥಶ್ಚಲತೀವಾಽಽತ್ಮಾ ಧ್ಯಾಯತೀವ ಚ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ |
ನೌಗತಸ್ಯ ಯಥಾ ವೃಕ್ಷಾಸ್ತದ್ವತ್ಸಂಸಾರವಿಭ್ರಮಃ || ೪೩೬ ||

ತಟಸ್ಥನರವನ್ನಾವೋ ನೌಸ್ಥೋ ನೈವೇಕ್ಷತೇ ಗತಿಮ್ |
ನೌಗತ್ಯೇಕಪ್ರಯುಕ್ತತ್ವಾನ್ನಾವ್ಯೇಕಾಗ್ರೇಕ್ಷಣೋಽಪಿ ಸನ್ || ೪೩೭ ||

ಯಥೈವಂ ಧಿಷಣೈಕತ್ವ ಧ್ಯಾನಲೇಲಾಯನೇ ಧಿಯಃ |
ಸಾಕ್ಷೀ ಸ್ವಾತ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ನ ಪಶ್ಯೇನ್ನೌಸ್ಥವತ್ಪೃಥಕ್ || ೪೩೮ ||

ತಟಸ್ಥನರವದ್ಯಸ್ಮಾದ್ಧ್ಯಾನಕಂಪಾದಿಧರ್ಮಿಕಾಮ್ |
ಧಿಯಂ ಸಾಕ್ಷೀಕ್ಷತೇ ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ಯಾನಾದಿವರ್ಜಿತಃ || ೪೩೯ ||

ನೌಪ್ರಯುಕ್ತಾತಿರೇಕೇಣ ನ ನೌಸ್ಥಸ್ಯ ಗತಿಸ್ಥಿತೀ |
ಯತೋಽಸ್ತೋ ನ ಜಾನಾತಿ ನಾವೋ ನೌಸ್ಥಸ್ತಟಸ್ಥವತ್ || ೪೪೦ ||

ನೌಸತತ್ತ್ವಾಪರಿಜ್ಞಾನಾದ್ವಿಪರೀತಪ್ರಕಲ್ಪನಾ |
ನೌಃ ಸ್ಥಿತಾ, ತೀರಜಾ ವೃಕ್ಷಾ ದ್ರುತಂ ಯಾಂತೀತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ || ೪೪೧ ||

ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸಪರ್ಯಂತಂ ಸಾಕ್ಷಿಣಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ಯವ್ಯತಿರೇಕೇ ಹಿ ನ ಸ್ಯಾದ್ಧೀವೃತ್ತಿಸಾಕ್ಷಿತಾ || ೪೪೨ ||

ನಿಃಶೇಷಧೀವಿಕಾರಾಣಾಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಮಾತ್ಮನಃ |
ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಮತಃ ಸಿದ್ಧಂ ವಿಕಾರಿಭ್ಯೋಽಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಿಣಃ || ೪೪೩ ||

ಸಾಕ್ಷಿತತ್ತ್ವಾಪರಿಜ್ಞಾನಾತ್ತದ್ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥಕಲ್ಪನಮ್ |
ಸಾಕ್ಷಿಸಾಕ್ಷ್ಯಾದಿಮಿಥ್ಯಾಧೀಸ್ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಾನ್ನಿವರ್ತತೇ || ೪೪೪ ||

ಕುತಃ ಪುನರಿದಂ ಜ್ಞಾನಂ ಧೀಸಮಾನಾಶ್ರಯತ್ವತಃ |
ಲೋಕಸಂಚರಣಾದ್ಯಸ್ಯ ತತ್ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾನ್ನ ತು ಸ್ವತಃ || ೪೪೫ ||

ಸ ಹೀತಿಹೇತುನಿರ್ದೇಶ ಉಕ್ತಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಿಷ್ಯತೇ |
ಸ ಆತ್ಮಾ ಯಃ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರನುಮಾನೇನ ದರ್ಶಿತಃ || ೪೪೬ ||

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙವಿದ್ಯಯಾ ಯಾಂ ಯಾಮವಸ್ಥಾಮಭಿಮನ್ಯತೇ |
ತತ್ತನ್ನಾಮಾಪ್ಯುಪಾದತ್ತೇ ಸ್ವಪ್ನೋ ಭೂತ್ವೇತ್ಯತೋ ವಚಃ || ೪೪೭ ||

ಬುದ್ಧಿಜಾಗರಣೇ ಯದ್ವಜ್ಜಾಗರ್ಮೀತ್ಯಭಿಮನ್ಯತೇ |
ಬುದ್ಧಿಸ್ವಾಪೇಽಪಿ ತತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯಾತ್ಸ್ವಪ್ನೋ ಭೂತ್ವೇತಿ ಮೋಹಧೀಃ || ೪೪೮ ||

ಇಮಂ ಲೋಕಮಿದಂ ಜನ್ಮ ಸ್ವಪ್ನೋ ಭೂತ್ವಾಽತಿವರ್ತತೇ |
ಸ್ವಾಪ್ನಾನ್ಭೋಗಾಂಸ್ತತೋ ಭುಂಕೇ ಜಾಗ್ರದ್ಭಾವನಯಾಽಂಜಿತಃ || ೪೪೯ ||

ಧರ್ಮಾದಿಕಾರಣೋದ್ಭೂತವಾಸನಾರಾಶಿಸಾಕ್ಷಿತಾ |
ಆತ್ಮನೋಽಕಾರಕಸ್ಯೈವ ಭೋಗ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೪೫೦ ||

ಜಾಗ್ರಲ್ಲೋಕಂ ಯತೋ ಹಿತ್ವಾ ಸ್ವಪ್ನಲೋಕಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ |
ತಸ್ಮಾದಸಂಗೋಽಕರ್ತಾ ಚ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರಿತೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ || ೪೫೧ ||

ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯೈವ ಮೃತ್ಯುಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಮೃತೇಸ್ತತಃ |
ಮೃತ್ಯುರ್ವೈ ತಮ ಇತ್ಯಾಹ ಶ್ರುತಿರಪ್ಯಾತ್ಮನಿಹ್ನವಾತ್ || ೪೫೨ ||

ಸ್ವತೋಮೃತಸ್ಯ ಮರಣಂ ನಾವಿದ್ಯಾತೋ ಯತೋಽನ್ಯತಃ |
ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ಮನೋ ಮೃತ್ಯುಂ ತಸ್ಮಾದಾಹುರ್ವಿಪಶ್ಚಿತಃ || ೪೫೩ ||

ಪ್ರಾಣೋತ್ಕ್ರಾಂತಿನಿಷೇಧೋಕ್ತಿರ್ಯತ ಆತ್ಮಾವಬೋಧತಃ |
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಬಾಧ್ಯೋಽರ್ಥಸ್ತಸ್ಮಾನ್ಮೃತ್ಯುರಿತೀರ್ಯತೇ || ೪೫೪ ||

ರೂಪ್ಯತೇ ಯೈರಸೌ ಮೃತ್ಯುಃ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಕರಣಾನಿ ಚ |
ತಾನಿ ರೂಪಾಣಿ ಭಣ್ಯಂತೇ ಮೃತ್ಯೋಸ್ತಸ್ಯ ಪರಾತ್ಮನಃ || ೪೫೫ ||

ವಿಷಮಸ್ಥಂ ಯತಃ ಸರ್ವಂ ಪ್ರಾಣವ್ಯಾಪತ್ತಿಕಾರಣಮ್ |
ತುಷಾಗ್ರಾಮಾತ್ರಮಪಿ ಹಿ ಮೃತ್ಯುಃ ಸರ್ವಮಿದಂ ತತಃ || ೪೫೬ ||

ಮೌಢ್ಯಂ ಜಾಡ್ಯಮವಿದ್ಯಾ ಸ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಬುದ್ಧಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ |
ಅನಾತ್ಮನಿ ಚ ತದೃಷ್ಟಂ ತೇನ ಮೃತ್ಯುರಿದಂ ಜಗತ್ || ೪೫೭ ||

ನ ಹಿ ಪ್ರಮಾಣತೋ ಮೃತ್ಯುಃ ಶಕ್ಯೋ ದರ್ಶಯಿತುಂ ತತಃ |
ರೂಪಾಣಿ ಮೃತ್ಯೋಸ್ತೇನ ಸ್ಯುಃ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಕರಣಾನಿ ಚ || ೪೫೮ ||

ಅತಿಕ್ರಾಮತಿ ತಾನ್ಯಾತ್ಮಾ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ಥಾನಾಶ್ರಯಾಣ್ಯತಃ |
ಕ್ರಿಯಾಫ़ಲಾಶ್ರಯಾಣ್ಯೇಷ ತಸ್ಮಾಚ್ಛುದ್ಧೋ ಧ್ರುವಶ್ಚ ಸಃ || ೪೫೯ ||

ಅಸ್ತಿ ಶುದ್ಧೋ ಧ್ರುವಶ್ಚಾಽಽತ್ಮಾ ಸ ಚೈಕ ಇತಿ ಯತ್ಸ್ಥಿತಮ್ |
ಅಸ್ಯೈವಾರ್ಥಸ್ಯ ದಾರ್ಢ್ಯಾರ್ಥಂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷ ಉದೀರ್ಯತೇ || ೪೬೦ ||

ನನು ಧೀವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಧೀಸಾಕ್ಷೀ ನಾಧಿಗಮ್ಯತೇ |
ಧಿಯಾ ಸಮಾನ ಇತ್ಯೇವಂ ಯಃ ಪ್ರಾಗಾತ್ಮೋಪಪಾದಿತಃ || ೪೬೧ ||

ತತ್ಸದ್ಭಾವೇ ನ ನೋ ಮಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾನುಮಯೋರ್ಯತಃ |
ಕಿಂಚಿದಪ್ಯಸ್ತಿ ತತ್ಸಿದ್ಧಿರತಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣಿಕಾ || ೪೬೨ ||

ಪೂರ್ವಧೀವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತತ್ಕಾಲೀನಾ ಪರಾ ಯಥಾ |
ನ ಧೀಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗಮ್ಯೈವಂ ನಾಽಽತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಾಕ್ಷಗೋಚರಃ || ೪೬೩ ||

ನ ಚಾನುಮಾನತಸ್ತಸ್ಯ ಸದ್ಭಾವೋಽಪ್ಯವಧಾರ್ಯತೇ |
ಸತಿ ಧರ್ಮಿಣಿ ಧರ್ಮಾಣಾಂ ಚಿಂತೇಯಮುಪಪದ್ಯತೇ || ೪೬೪ ||

ವ್ಯಂಗ್ಯವ್ಯಂಜಕಯೋರ್ಯತ್ತು ಸಾದೃಶ್ಯಭ್ರಮಕಾರಣಾತ್ |
ತದ್ವಿವೇಕಾಪರಿಜ್ಞಾನಾದ್ಯುಕ್ತಂ ತಚ್ಚಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ || ೪೬೫ ||

ವ್ಯಂಗ್ಯವ್ಯಂಜಕಯೋರ್ಭೇದಸ್ತತ್ಸಂಬಂಧಾತ್ಪುರಾ ಯತಃ |
ಪ್ರಮಾಂತರೋಪಲಬ್ಧೋಽತಃ ಕಾಮಮಸ್ತು ತಯೋರ್ಭಿದಾ || ೪೬೬ ||

ಸಾದೃಶ್ಯತಸ್ತ್ವಭಿನ್ನೋಽಯಮಿತಿ ಭ್ರಾಂತಿರಿಯಂ ಮತಾ |
ತದ್ಭೇದಸ್ಯೋಪಲಬ್ಧತ್ವಾತ್ತದ್ಯೋಗಾತ್ಪ್ರಕ್ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೪೬೭ ||

ಧೀರೇವ ಚಿತ್ಸ್ವರೂಪೇಯಂ ಪ್ರಥತೇ ಗ್ರಾಹಕಾತ್ಮನಾ |
ತಥಾ ವಿಷಯರೂಪೇಣ ಸೈವೈಕಾ ಪ್ರಥತೇ ದ್ವಿಧಾ || ೪೬೮ ||

ನಾತೋ ಧೀವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೋಪಲಭ್ಯತೇ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತೋಽನುಮಾನಾದ್ವಾ ಯೋ ಧೀಸಕ್ಷೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೪೬೯ ||

ಯಶ್ಚ ಪೂರ್ವಮುಪನ್ಯಸ್ತೋ ದೃಷ್ಟಾಂತೋ ಭೇದಸಿದ್ಧಯೇ |
ವ್ಯಂಗ್ಯವ್ಯಂಜಕವದ್ಭೇದಃ ಸಾಕ್ಷಿಸಾಕ್ಷ್ಯಾರ್ಥಯೋರಿತಿ || ೪೭೦ ||

ತ್ವದಭ್ಯುಪಗಮಾದೇವ ತದಭ್ಯುಪಗತಂ ಮಯಾ |
ಪರಮಾರ್ಥೇನ ತತ್ರಾಪಿ ನೈವ ಭೇದೋಽಸ್ತಿ ಕಶ್ಚನ || ೪೭೧ ||

ಅವಭಾಸಾತ್ಮಕಃ ಕುಂಭಃ ಕ್ಷಣಮಾತ್ರಸ್ಥಿತಿರ್ಯತಃ |
ಅನ್ಯೋಽನ್ಯಶ್ಚ ಪ್ರಬಂಧೇನ ಯತಸ್ತವಾಪಿ ಜಾಯತೇ || ೪೭೨ ||

ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮಥವಾ ವಸ್ತು ಸ್ಯಾತ್ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕಮ್ |
ಕ್ಷಣಭಂಗಿ ಘಟಾಭಾಸಂ ಕ್ಲೃಪ್ತಾನೇಕವಿಶೇಷಣಮ್ || ೪೭೩ ||

ಏವಂ ಚ ಸತಿ ದೃಷ್ಟಾಂತೋ ಭವತೋ ನೋಪಪದ್ಯತೇ |
ಸರ್ವಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ತದನ್ಯಾಸಂಭವತ್ವತಃ || ೪೭೪ ||

ತಸ್ಯೈವ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಸ್ಯ ಗ್ರಾಹಗ್ರಾಹಕಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಮಲಂ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯ ತತ್ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ಶುದ್ಧಿ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽಪರೇ || ೪೭೫ ||

ಅಭಿನ್ನೋಽಪಿ ಹಿ ಬುದ್ಧ್ಯಾತ್ಮಾ ವಿಪರ್ಯಾಸಿತಬುದ್ಧಿಭಿಃ |
ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕಸಂವಿತ್ತಿಭೇದವಾನಿವ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ || ೪೭೬ ||

ತಸ್ಯಾಪಿ ಶುದ್ಧರೂಪಸ್ಯ ಶಾಂತಿಮನ್ಯೇ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ |
ಮಲವತ್ಸಂವೃತಂ ರೂಪಂ ಯಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಯಾಪಿ ಕಲ್ಪಿತಮ್ || ೪೭೭ ||

ಆತ್ಮಾದ್ಯರ್ಥೇ ಚ ಸಂವಾದಾಭಾವಾದ್ವಾಕ್ಯಸ್ಯ ನೇಷ್ಯತೇ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವತ್ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ನಾಪಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತೋ ಗತಿಃ || ೪೭೮ ||

ಅನುಮಾನವಿರೋಧಾಚ್ಚ ನ ನಿತ್ಯಾತ್ಮಾದಿಸಂಭವಃ |
ಪ್ರಮಾಂತರವಿರೋಧೇನ ನ ಪ್ರಮೇಹಾಸ್ತಿ ಕಾಚನ || ೪೭೯ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸ್ಯಾರ್ಥಸಂವಾದಾದನುಮಿತ್ಯವಿರೋಧತಃ |
ಸೌಗತಂ ದರ್ಶನಂ ಪಥ್ಯಂ ದೋಷವತ್ತ್ವನ್ಯದರ್ಶನಮ್ || ೪೮೦ ||

ಕಲ್ಪನೇತರತಃ ಸರ್ವಂ ಸಮ್ಯಙ್ಭಿಥ್ಯೇತಿ ಮಾನತಃ |
ಸರ್ವಶೂನ್ಯಸ್ಯ ಮೋಕ್ಷತ್ವಾದನಾವೃತ್ತಿಶ್ಚ ಸೇತ್ಸ್ಯತಿ || ೪೮೧ ||

ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕಯೋರ್ಭೇದೋ ನನು ಭೇದಾನುಭೂತಿತಃ |
ಭೇದಸ್ಯೈವಂ ಚ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣಂ ವಿರುಧ್ಯತೇ || ೪೮೨ ||

ಗ್ರಾಹ್ಯಾದಿಭೇದವದ್ರೂಪಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಲಿಂಗಸಂಮತಮ್ |
ಏಕಸ್ಯೋಭಯರೂಪತ್ವಂ ಪಂಡಿತೈಃ ಸುನಿರಾಕೃತಮ್ || ೪೮೩ ||

ಜ್ಞಾನಾಭೇದಾತ್ತು ತತ್ಸಿದ್ಧಿಸ್ತದಧ್ಯಾಸಾತ್ತಥಾ ಪರಮ್ |
ಪ್ರಥತೇ ಭೇದವಜ್ಜ್ಞಾನಂ ನ ಕ್ವಚಿದ್ವಸ್ತುಸಂಶ್ರಯಾತ್ || ೪೮೪ ||

ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕಮಿತ್ಯೇವಂ ನೈವ ತತ್ಪ್ರಥತೇ ಯತಃ |
ನೀಲಪೀತಾದಿವಿಜ್ಞಾನಂ ನೀಲಮಿತ್ಯೇವ ತದ್ಯತಃ || ೪೮೫ ||

ಅತಸ್ಮಿಂಸ್ತದ್ಗ್ರಹಾತ್ಸರ್ವಂ ಮಿಥ್ಯಾ ಸ್ಯಾತ್ಸವಿಕಲ್ಪಕಮ್ |
ಅಸಂಪೃಕ್ತಸ್ಯ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವಂ ಸ್ವರೂಪೇಣಾವಭಾಸತೇ || ೪೮೬ ||

ನನು ನಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರೇಽಸ್ಮಿನ್ಸಮ್ಯಙ್ಭಿಥ್ಯಾತ್ವಧೀಗತಿಃ |
ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪೇ ಕಥಂ ತೇ ಸ್ಯಾದ್ವದ ಭೇದೋಽತ್ರ ಕಿಂಕೃತಃ || ೪೮೭ ||

ಜ್ಞಾನರೂಪಂ ಯಥಾ ಶುದ್ಧಂ ಕ್ಷಣಂ ಚೈವಾವಭಾಸತೇ |
ವಿಕಲ್ಪಕಂ ತಥೈವ ಸ್ಯಾದ್ವಿಭಾಗಸ್ತೇನ ದುಷ್ಕರಃ || ೪೮೮ ||

ಇದಂ ಮಿಥ್ಯೇತಿ ಚೈತಸ್ಮಾನ್ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಸ್ಯ ಕಥಂ ಗ್ರಹಃ |
ವಿಕಲ್ಪಶ್ಚೇನ್ನ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಾನ್ನ ಚಾನ್ಯಾ ಗತಿರಸ್ತಿ ವಃ || ೪೮೯ ||

ಮಿಥ್ಯಾಮಿಥ್ಯಾವಿಕಲ್ಪೋ ಹಿ ಸ್ಥಾಯಿತ್ವೇ ವಸ್ತುನೋ ಭವೇತ್ |
ಕ್ಷಣವಾದೇ ವಿನಷ್ಟಾನಾಂ ಕಸ್ಯ ಕಿಂ ಕೇನ ಗೃಹ್ಯತೇ || ೪೯೦ ||

ಮೈವಂ ಬಾಧಾತ್ತು ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾನ್ಮೃಗತೋಯವತ್ |
ಬಾಹ್ಯಸ್ಯಾಪ್ಯಗ್ರಹೋ ಬಾಧಾನ್ನ ತು ಸ್ಥಿರತಯಾ ಮತಃ || ೪೯೧ ||

ನನು ಧ್ವಸ್ತಸ್ಯ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಸಿದ್ಧಿಃ ಕಥಮಿಹೇಷ್ಯತೇ |
ನೈವಂ ದೃಷ್ಟತ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ದೃಷ್ಟೇ ನಾನುಪಪನ್ನತಾ || ೪೯೨ ||

ಬಾಹ್ಯವಾದೇಽಪಿ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ಜ್ಞಾನಬಾಧೇನ ಜಾಯತೇ |
ಸ್ಥಿರಸ್ಯೈವ ಹಿ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ನ ಚೇದಂ ರಾಜಶಾಸನಮ್ || ೪೯೩ ||

ಇತ್ಯಾದಿಕಲ್ಪನಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗೈಕಾತ್ಮ್ಯಾಜ್ಞಾನಹೇತುಜಾಃ |
ವಿಭೀಷಿಕಾ ಇಮಾಃ ಸರ್ವಾ ವೇದವರ್ತ್ಮಾನುಗಾಮಿನಾಮ್ || ೪೯೪ ||

ವಿಭೀಷಿಕಾನಿಷೇಧಾರ್ಥಮತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ |
ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥವಾದಿದೋಷೋಕ್ತಿಸ್ತತ್ರ ತಾವದಿಹೋಚ್ಯತೇ || ೪೯೫ ||

ಸ್ವಾತ್ಮಾವಭಾಸ್ಯಃ ಕುಂಭಾದಿರ್ದೀಪಾದಿಶ್ಚಾಪಿ ನಾನ್ಯತಃ |
ಇತ್ಯಾದೇರ್ನ್ಯಾಯಬಾಹ್ಯತ್ವಂ ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ || ೪೯೬ ||

ಸ್ವಾತ್ಮಾವಭಾಸ್ಯೋ ಬಾಹ್ಯೋಽರ್ಥ ಇತ್ಯೇತದಸಮಂಜಸಮ್ |
ನಾನನ್ಯವ್ಯಂಜಕತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಸ್ಮಾತ್ಕುಂಭಾದಿವಸ್ತುನಃ || ೪೯೭ ||

ತಮಸ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ಕುಂಭಃ ಸ್ವಾತ್ಮನಾ ನಾವಭಾಸತೇ |
ತದನ್ಯದೀಪಯೋಗೇ ತು ನಿಯಮೇನಾವಭಾಸತೇ || ೪೯೮ ||

ಸಂಶ್ಲಿಷ್ಟಯೋರಪಿ ತಯೋರನ್ಯತ್ವಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ |
ಸಂಯೋಗೇ ಚ ವಿಯೋಗೇ ಚ ವಿಶೇಷಸ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ || ೪೯೯ ||

ಅನ್ಯತ್ವಮೇವ ವಿಜ್ಞೇಯಮಾಲೋಕಘಟಯೋಸ್ತತಃ |
ರಜ್ಜುಕುಂಭಾದಿವನ್ನೈಕ್ಯಂ ವಿಶೇಷಸ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ || ೫೦೦ ||

ನನು ದೀಪಃ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ಸ್ವಾತ್ಮನೈವಾವಭಾಸಯನ್ |
ದೃಷ್ಟೋ ದೀಪಪ್ರಕಾಶಾರ್ಥಂ ನ ಹಿ ದೀಪಾಂತರಾಹೃತಿಃ || ೫೦೧ ||

ನಾವಭಾಸ್ಯತ್ವತುಲ್ಯತ್ವಾದ್ದೀಪಸ್ಯಾಪಿ ಘಟಾದಿಭಿಃ |
ಘಟವನ್ನಾಽಽತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ದೀಪಕಃ || ೫೦೨ ||

ಘಟಪ್ರದೀಪಯೋಸ್ತಾವದ್ವ್ಯಂಗ್ಯವ್ಯಂಜಕಸಂಗತಿಃ |
ತದನ್ಯಾತ್ಮೈಕನಿರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣಾನುಭೂಯತೇ || ೫೦೩ ||

ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನವ್ಯಂಗ್ಯತ್ವಂ ಘಟವನ್ನ ಸಃ |
ದೀಪೋ ವ್ಯಭಿಚರತ್ಯತ್ರ ತಚ್ಚಾಪ್ಯನುಭವಾಶ್ರಯಾತ್ || ೫೦೪ ||

ಏವಂ ಚ ಸತಿ ದೀಪಾದೇರ್ಭಿನ್ನಜಾತೀಯಚೇತನ -
ವ್ಯಂಗ್ಯತ್ವಂ ಘಟವತ್ತಾವದವಶ್ಯಂಭಾವಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ || ೫೦೫ ||

ನನು ಕುಂಭಾದಿವೈಧರ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರದೀಪಸ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ನಾಽಽತ್ಮಾಭಿವ್ಯಕ್ತಯೇ ದೀಪೋ ಹ್ಯನ್ಯಮಾಪೇಕ್ಷತೇ ಸ್ವತಃ || ೫೦೬ ||

ವ್ಯನಕ್ತಿ ನಾಽಽತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪ್ರದೀಪೋ ಘಟವತ್ಸದಾ |
ಸ್ವತೋ ವಾ ಪರತೋ ವಾಽಸ್ಯ ವಿಶೇಷಾಭಾವಹೇತುತಃ |
ವಿಶೇಷೇಽಸತ್ಯಸಾಧ್ವೇತದ್ಭವತೋದಾಹೃತಂ ವಚಃ || ೫೦೭ ||

ದೀಪಸ್ಯ ಘಟವದ್ಯಸ್ಮಾದ್ಭಿನ್ನವಿಜ್ಞಾನಗಮ್ಯತಾ |
ಘಟಾದ್ಯರ್ಥಾವಿಶಿಷ್ಟೈವ ಯತ್ತ್ವೇತದಭಿಧೀಯತೇ || ೫೦೮ ||

ದೀಪೋಽಯಮಾತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ವ್ಯನಕ್ತೀತಿ ನ ತಚ್ಛುಭಮ್ |
ಪ್ರಾಗೂರ್ಧ್ವಂ ತದಭಿವ್ಯಕ್ತೇರ್ವಿಶೇಷಸ್ಯಾಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ || ೫೦೯ ||

ಪ್ರದೀಪಾಸಂನಿಧೌ ಯದ್ವತ್ಕುಂಭಸ್ಯ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಸಂನಿಧೌ ಚ ವಿಶೇಷೋ ನ ಪ್ರದೀಪೇ ತದ್ವದೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೫೧೦ ||

ಆತ್ಮತ್ವಾನ್ನ ಹಿ ದೀಪಸ್ಯ ಕುಂಭದೇರಿವ ಸಂನಿಧಿಃ |
ಅಸಂನಿಧಿರ್ವಾ ನ್ಯಾಯ್ಯೋಽಯಂ ಭೇದೇಽಸೌ ದ್ರವ್ಯಯೋರ್ಯತಃ || ೫೧೧ ||

ಏಕಾಗ್ನಿವ್ಯಕ್ತೇರ್ನ ಯಥಾ ದಾಹ್ಯದಗ್ಧೃತ್ವಸಂಗತಿಃ |
ದ್ವಯೋರಪಿ ಸಮಾನತ್ವಾದ್ವ್ಯಾಂಗ್ಯವ್ಯಂಜಕತಾ ತಥಾ || ೫೧೨ ||

ಯತ ಏವಮತೋಽಸಾಧು ಭವತೈತದುದಾಹೃತಮ್ |
ಅಭಿವ್ಯನಕ್ತಿ ದೀಪೋಽಯಮಾತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಮಸ್ವವತ್ || ೫೧೩ ||

ವಿಜ್ಞಾನಮಪಿ ತದ್ಭಿನ್ನಜಾತಿಚಿದ್ಗ್ರಾಹ್ಯಮಿಷ್ಯತಾಮ್ |
ವ್ಯಂಜಕತ್ವಾವಿಶೇಷತ್ವಾದ್ರವಿಚಂದ್ರಪ್ರದೀಪವತ್ || ೫೧೪ ||

ಸಚೇತ್ಯತೇ ಯಥಾ ದೀಪೋ ವಿಜ್ಞಾನಮಪಿ ತತ್ತಥಾ |
ಸಂಶಯೋ ನಿಶ್ಚಯಶ್ಚಾಯಮಿತ್ಯೇತಚ್ಚಾನುಭೂತಿತಃ || ೫೧೫ ||

ಚಿದ್ವ್ಯಂಗ್ಯತ್ವೇ ಚ ಬೋಧಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾದವಧೃತೇ ಸತಿ |
ಕಿಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಜ್ಞಾನಗಮ್ಯತ್ವಂ ಕಿಂವಾ ಗ್ರಾಹಕಗಮ್ಯತಾ || ೫೧೬ ||

ತತ್ರ ಸಂದಿಹ್ಯಮಾನೇಽರ್ಥೇ ಯಥಾಲೋಕಂ ವಿನಿಶ್ಚಿತಿಃ |
ಲೋಕೇ ಸಿದ್ಧಾ ಚ ದೀಪಾದೇರ್ಭಿನ್ನಗ್ರಾಹಕಗಮ್ಯತಾ || ೫೧೭ ||

ಗ್ರಾಹಕಗ್ರಹಣಗ್ರಾಹ್ಯಭಾವಾಭಾವವಿಭಾಗವಿತ್ |
ಗ್ರಹಣಾದೇಶ್ಚ ಯೋ ಭಿನ್ನಃ ಸ ಆತ್ಮೇತ್ಯವಗಮ್ಯತಾಮ್ || ೫೧೮ ||

ನನು ಜ್ಞಾನಾದಿಗಮ್ಯತ್ವೇ ಜ್ಞಾನಾದ್ಯಂತರಸಂಶ್ರಯಾತ್ |
ಅನವಸ್ಥೇತಿ ದುರ್ವಾರಾ ನೈಷ ದೋಷಃ ಕುತೋ ಯತಃ || ೫೧೯ ||

ಸ್ವತೋ ಹಿ ಗ್ರಾಹಕಾದೀನಾಂ ಗ್ರಾಹಕತ್ವಾದಿಸಿದ್ಧಿತಃ ||
ಗ್ರಾಹಕಾದ್ಯಂತರಾಪೇಕ್ಷಾ ನೈವ ಸ್ಯಾದವಿಶೇಷತಃ || ೫೨೦ ||

ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ಚೇನ್ನ ಸ್ಯಾಹ್ರಾಹಕಾದಿ ತತೋಽನ್ಯತಃ |
ನ ಸ್ಯಾದತಿಶಯಾಭಾವಾದ್ಗ್ರಾಹಕಾದ್ಯಂತರಾದಪಿ || ೫೨೧ ||

ನನು ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ತದ್ಭಿನ್ನಗ್ರಾಹಕಗ್ರಹಣೇ ಸತಿ |
ಕರಣಾಂತರವ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಾಮನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೫೨೨ ||

ನಿಯಮಾಭಾವತೋ ನಾಸಾವನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ |
ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕಸಂಬಂಧೇ ನಿಯಮೋ ನ ಹಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೫೨೩ ||

ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕಸಂಭಿನ್ನಂ ದೀಪವತ್ಕರಣಾಂತರಮ್ |
ಯಥಾ ಸರ್ವತ್ರ ನೈವಂ ಸ್ಯಾದ್ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕಸಂಗತೌ || ೫೨೪ ||

ಘಟಸ್ಯ ದರ್ಶನಂ ತಾವತ್ಪ್ರದೀಪಾದಿಪುರಃಸರಮ್ ||
ಪ್ರದೀಪವೀಕ್ಷಣೇ ನೈವ ಪ್ರದೀಪಾಂತರಮಾರ್ಗಣಮ್ || ೫೨೫ ||

ತಸ್ಮಾನ್ನೈವಾನವಸ್ಥೇಹ ಕಥಂಚಿದಪಿ ಶಂಕ್ಯತೇ |
ಕರಣದ್ವಾರಿಕಾ ನಾಪಿ ಗ್ರಾಹಕದ್ವಾರಿಕಾ ತಥಾ || ೫೨೬ ||

ಗ್ರಾಹಕಾದ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತದ್ವಿರುದ್ಧಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ||
ಸದ್ಭಾವಂ ಪ್ರಾಗವೋಚಾಮ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೈಕಪ್ರಮಾಣತಃ || ೫೨೭ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದನುಮಾನಾಚ್ಚ ತಥಾ ಚೈವಾಽಽಗಮಾದಪಿ |
ಗ್ರಾಹಕಾದ್ಯತಿರಿಕ್ತಶ್ಚಿತ್ಸಿದ್ಧಸ್ತತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯತಃ ಪರಃ || ೫೨೮ ||

ಲೋಕಾಯತವಿಚಾರೇಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೈಕಪ್ರಮಾಣತಃ |
ಸ್ವತೋಽಲುಪ್ತದೃಶೋಽಸ್ತಿತ್ವಂ ಪ್ರಾಕ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ || ೫೨೯ ||

ಅಂತರೇಣಾಪಿ ಮಾನಾನಿ ಪ್ರಮಾತೃತ್ವಾದಿಸಾಕ್ಷಿತಃ |
ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟೇರಸ್ತಿತ್ವಂ ಪ್ರಾಗಪಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ || ೫೩೦ ||

ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥವಾದಿನಿ ಧ್ವಸ್ತೇ ತದ್ವದ್ವಿಜ್ಞಾನವಾದ್ಯಥ |
ನನು ನಾಸ್ತ್ಯೇವ ಬಾಹ್ಯೋಽರ್ಥ ಇತಿ ಪ್ರತ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ || ೫೩೧ ||

ನನು ನಾಸ್ತ್ಯೇವ ಬಾಹ್ಯೋಽರ್ಥೋ ಘಟದೀಪಾದಿಲಕ್ಷಣಃ |
ವಿಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತಸ್ಯಾ ಮಾನಾಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ || ೫೩೨ ||

ಯದ್ಧಿ ಯದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ವಸ್ತು ನೇಹೋಪಲಭ್ಯತೇ |
ತಾವದೇವಾಸ್ತು ತದ್ವಸ್ತು ಸ್ವಪ್ನಭೂಮಿಗವಸ್ತುವತ್ || ೫೩೩ ||

ಸ್ವಪ್ನವಿಜ್ಞಾನನಿರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಸ್ವಪ್ನಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕತಃ |
ನಾಸ್ತಿ ವಸ್ತು ಯಥಾ ತದ್ಬಜ್ಜಾಗ್ರದ್ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥವಸ್ತ್ವಪಿ || ೫೩೪ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಕುಂಭಾದಿಕಂ ವಸ್ತು ಜಾಗ್ರಜ್ಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕತಃ |
ನ ಸತ್ಯಂ ಗ್ರಾಹ್ಯತಃ ಸ್ವಪ್ನಜ್ಞಾನಗ್ರಾಹ್ಯಘಟಾದಿವತ್ || ೫೩೫ ||

ಏವಂ ಚ ಸತಿ ವಿಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಕುಂಭವತ್ |
ಅಪಿ ಪ್ರತೀಚೋಽಸತ್ತ್ವಂ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಯೋತಿಷಃ ಸ್ಥಾಸ್ರುರೂಪಿಣಃ || ೫೩೬ ||

ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥೇಽಪಹೃತೇ ಚೈವಂ ಪ್ರದೀಪಾದೇರಸಂಭವಾತ್ ||
ದೃಷ್ಟಾಂತೋ ಭವತಃ ಕಃ ಸ್ಯಾತ್ ಕಾಮಿತಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೫೩೭ ||

ವಸ್ತ್ವಂತರಾಭ್ಯುಪಗಮಾಜ್ಜ್ಞಾನತೋ ಜ್ಞಾನವತ್ತ್ವಯಾ |
ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽಸ್ತ್ಯೇವ ನೋ ಭೂಯಾನ್ನ ಚೇನ್ನ ಭವತೋಽಪ್ಯಸೌ || ೫೩೮ ||

ಧೀಮಾನಾಜ್ಜ್ಞಾನಮೇವೇದಮಭ್ಯುಪೇತ್ಯ ತತೋಽಪರಮ್ |
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಾದಿಕಂ ವಸ್ತು ತನ್ಮಿಥ್ಯೇತಿ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೫೩೯ ||

ಭಾವೋ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಭಾವೋ ಜ್ಞಾನವನ್ಮಾನನಿಶ್ಚಿತಃ |
ನಾಸ್ತೀತಿ ಬ್ರುವತೋ ಲಜ್ಜಾ ಧಾರ್ಷ್ಟ್ಯಾದೇವ ನ ಜಾಯತೇ || ೫೪೦ ||

ಅಪಿ ಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕೇಣ ಬಾಹ್ಯೋಽರ್ಥೋಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ |
ದೀಪಕುಂಭಾದಿಕೋ ಬುದ್ಧೈರ್ಬ್ಯವಹಾರಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೫೪೧ ||

ಸರ್ವಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರತ್ವಾನ್ನನು ನಾಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ |
ಮಯಾ ಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕೇಣ ತನ್ಮಾನಾಸಂಭವಾದಿಹ || ೫೪೨ ||

ಜ್ಞಾನಂ ಘಟೋ ದೀಪ ಇತಿ ಶಬ್ದಾರ್ಥಜ್ಞಾನಭಿತ್ತಯೇ |
ಅವಶ್ಯಮಭ್ಯುಪೇಯೋಽತ್ರ ಭೇದೋ ಮಾನಪ್ರಮೇಯಯೋಃ || ೫೪೩ ||

ಪ್ರಮಾಣಂ ಭವತಾ ವಾಚ್ಯಂ ಭೇದಾಭೇದತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ |
ನಾಽಽವಯೋರ್ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣೋಕ್ತಂ ಯತಃ ಸಂಗಚ್ಛತೇ ಸುಧೀಃ || ೫೪೪ ||

ಮಾಮೇಯಸಂಗತಿಫ़ಲಭಿತ್ತ್ಯಭ್ಯುಪಗಮಸ್ತ್ವಯಾ |
ಕಾರ್ಯ ಐಕ್ಯೇ ಯತೋಽಮೀಷಾಂ ವ್ಯವಹಾರೋ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ || ೫೪೫ ||

ಉಪಾದಿತ್ಸಂತಿ ಮಾನಾನಿ ಹ್ಯಜ್ಞಾತಾರ್ಥೋಪಲಬ್ಧಯೇ |
ಅತೋಽಭ್ಯುಪೇಯೋಽಜ್ಞಾತೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೫೪೬ ||

ನ ಚ ಪ್ರಮಾಣತಃ ಸಿದ್ಧಿರಜ್ಞಾತತ್ವಸ್ಯ ಶಕ್ಯತೇ |
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯತಾದೋಷಃ ಸತ್ಯೇವಂ ಪ್ರಸಜೇದ್ಯತಃ || ೫೪೭ ||

ಪ್ರಮಾಣಾಚ್ಚ ನ ತತ್ಸಿದ್ಧಿಸ್ತಸ್ಯ ಮಾನವಿರೋಧತಃ |
ಮಾನೈಶ್ಚೇದವಿರೋಧಃ ಸ್ಯಾತ್ಕುತೋಽಜ್ಞಾತತ್ವನಿಹ್ನುತಿಃ || ೫೪೮ ||

ನ ಸ್ವರೂಪೇಽಥವಾ ಸ್ವಾಂಶೇ ಮಾನಮೇಯತ್ವಸಂಭವಃ |
ಸರ್ವದಾಽತಿಶಯಾಭಾವಾದ್ಬೋಧಾಚ್ಚಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ || ೫೪೯ ||

ಪ್ರಮಾಣಂ ಯದಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಮೇಯಾ ನೀಲಾದಿರೂಪತಾ |
ಮಿಥಸ್ತಯೋರಪೇಕ್ಷಾ ಕಾ ಯತ ಉಕ್ತಂ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೫೫೦ ||

ಆಕಾರತದ್ವತೋರ್ಭೇದೋ ಯದಿ ನಾಮಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ ||
ಅಸ್ತು ಕಾಮಂ ಪ್ರಮಾಮೇಯಸಂಗತಿರ್ಗಮ್ಯತೇ ಕುತಃ || ೫೫೧ ||

ಕಾರ್ಯಾಂಶಾದ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ಮಾನಮೇಯತ್ವಸಂಗತಿಃ |
ಅನ್ಯೈವ ತು ವಿಭಿನ್ನಾತ್ಮಾ ವಸ್ತುನೋರ್ಮಾನಮೇಯಯೋಃ || ೫೫೨ ||

ಮಾನಾಂಶೋ ಯಸ್ಯ ಮೇಯಃ ಸ್ಯಾನ್ಮೇಯಾಂಶೋ ವಾ ಭವೇತ್ಪ್ರಮಾ |
ಸಂಬಂಧಾಭಾವತಸ್ತಸ್ಯ ಮಾನಮೇಯೌ ನ ಸಿಧ್ಯತಃ || ೫೫೩ ||

ಮಾನಮೇಯತ್ವಯೋ ರೂಪಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನೈವೇಹ ಗಮ್ಯತೇ |
ಮಾನಮೇಯತ್ವಸಂಸಿದ್ಧಿರ್ನಾತಸ್ತತ್ರೋಪಪದ್ಯತೇ || ೫೫೪ ||

ಏಕಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ಚೇನ್ಮಾನಮೇಯತ್ವಾದಿಪ್ರಕಲ್ಪನಾ |
ಸಾಧ್ಯಾನಾಂ ಸಾಧನೈಕತ್ವಾದಸಾಧ್ಯಾಸಾಧನಾತ್ಮನಾ || ೫೫೫ ||

ಫ़ಲಾನಾ ಸಾಧನಾನಾಂಂ ಚಂ ಭೇದಾಭಾವೇ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ |
ಶಾಸ್ರೋಪದೇಶಾನರ್ಥಕ್ಯಂ ತತ್ಕರ್ತುಶ್ಚಾಪಿ ಮೂಢತಾ || ೫೫೬ ||

ವಿಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಪ್ರತಿವಾದ್ಯಾದಿವಸ್ತುನಃ |
ತ್ವದಭ್ಯುಪಗತೇರ್ಭದಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮಾಣಪ್ರಮೇಯಯೋಃ || ೫೫೭ ||

ನ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮೇವೇದಂ ಭವತಾಽಪ್ಯಭ್ಯುಪೇಯತೇ |
ಪ್ರತಿವಾದ್ಯಾದಿಕಂ ವಸ್ತು ತಸ್ಯ ದೂಷ್ಯತ್ವಕಾರಣಾತ್ || ೫೫೮ ||

ಪ್ರತಿವಾದ್ಯಾದಿದೂಷ್ಯಸ್ಯ ನ ಸ್ವಾಂಶಾಂಶಿತ್ವಸಂಗತೌ |
ನಿರಾಕರ್ತುಮಭಿಪ್ರಾಯಃ ಸುಮೂಢಸ್ಯಾಪಿ ಜಾಯತೇ || ೫೫೯ ||

ಭಿನ್ನಗ್ರಾಹಕಸಂವೇದ್ಯಂ ಘಟದೀಪಾದಿ ಸದ್ಧ್ರುವಮ್ |
ಜಾಗ್ರದ್ಭೂಮಿಷ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ಥಪ್ರತಿವಾದಿವತ್ || ೫೬೦ ||

ಸಂತತ್ಯಂತರವದ್ಯದ್ವಾ ವಿಜ್ಞಾನಾಂತರವತ್ತಥಾ |
ಇತ್ಯೇವಮಾದಿ ಸೌಲಭ್ಯಂ ದೃಷ್ಟಾಂತಾನಾಮಿಹೇಷ್ಯತೇ || ೫೬೧ ||

ವಿಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನಾತೋ ವಿಜ್ಞಾನವಾದಿನಾ |
ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಿರಾತ್ಮೈಕೋ ನಿಷೇದ್ಧುಂ ಶಕ್ಯತೇ ಪರಃ || ೫೬೨ ||

ನನು ಸ್ವಪ್ನೇ ನ ವಸ್ತ್ವಸ್ತಿ ವಿಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕತಃ |
ನ ಜಾಗ್ರದ್ವಸ್ತುವತ್ತತ್ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಸ್ವರೂಪತಃ || ೫೬೩ ||

ವಿಭಾಗಂ ಲಭತೇ ಜ್ಞಾನಾಜ್ಜ್ಞಾನವತ್ಸ್ವಪ್ನವಸ್ತು ಚೇತ್ |
ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃ ಕಥಂ ನಾಸ್ತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೫೬೪ ||

ಜ್ಞಾನಸ್ಯೈವಾರ್ಥರೂಪಂ ತದ್ಬೋಧವಚ್ಚೇತ್ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯತೇ |
ಪರಮಾರ್ಥಸತೋಽಸತ್ತ್ವಂ ಕಿಂಮಾನಮಿತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ || ೫೬೫ ||

ವಿಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನೀಲಾದಿವಿಷಯೋ ಯದಿ |
ಭಾವೋ ವಾ ಸ್ಯಾದಭಾವೋ ವಾ ಸೋಽಸ್ತ್ಯೇವೇತಿ ವಿನಿಶ್ಚಿತಿಃ || ೫೬೬ ||

ಸ್ವಪ್ನಾದೌ ಭವತೈವಾಯಂ ಜಾಗ್ರದ್ವದನುಭೂಯತೇ |
ಘಟಾದಿಜ್ಞಾನವಿಷಯಃ ಸ ಕಥಂ ನೇಷ್ಯತೇ ತ್ವಯಾ || ೫೬೭ ||

ಯದ್ವಸ್ತ್ವನುಭವಪ್ರಾಪ್ತಂ ತಚ್ಚೇನ್ನಾಸ್ತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ |
ಜ್ಞಾನೇಽಪಿ ಸ್ಯಾದನಾಶ್ವಾಸಸ್ತಸ್ಯಾನುಭವಸಿದ್ಧಿತಃ || ೫೬೮ ||

ಜ್ಞಾನಾದತಿಶಯೋ ಯದ್ವನ್ನಾಸ್ತೀತೀಹ ತಥೈವ ಸನ್ |
ಘಟೋಽನ್ಯೋ ಹ್ಯನುಭೂತೇಃ ಸನ್ನಾಸ್ತೀತಿ ಕಥಮುಚ್ಯತೇ || ೫೬೯ ||

ತದನ್ಯಕಾಲಾಸಂದೃಷ್ಟೇರಿತಿ ಚೇದಸದುಚ್ಯತೇ |
ಕ್ಷಣಾಂತರೇ ಕ್ಷಣಾದೃಷ್ಟೇರಸತ್ತ್ವಂ ವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೫೭೦ ||

ಹೇಮಂತೇಽನುಪಲಬ್ಧತ್ವಾದ್ಗೀಷ್ಮಧರ್ಮಾಪನಿಹನುತಿಃ |
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತುಮಶಕ್ಯಾ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಶೂನ್ಯತ್ವಮಾಪತೇತ್ || ೫೭೧ ||

ದೇಶಕಾಲಾದಿಗಾವಸ್ಥಾಭೇದೇನೈವಾಖಿಲಂ ಯತಃ |
ವಸ್ತು ಸಿದ್ಧಂ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿಂಸ್ತದಪಹನೂಯತೇ ಕಥಮ್ || ೫೭೨ ||

ವಿಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಘಟೋ ನಾಸ್ತೀತಿ ಜಲ್ಪತಃ |
ನಾಸ್ತ್ಯರ್ಥೋಽಪಿ ಕಥಂ ಜೀವೇದಸ್ತ್ಯರ್ಥವಿರಹಾದಿಹ || ೫೭೩ ||

ಅಸ್ತ್ಯರ್ಥವತ್ಸ್ವಮಾತ್ರೇಣ ನಾಭಾವೋಽಸ್ತಿ ವಿನಾ ಸತಾ |
ಯಥಾಽಸ್ತಿ ತವ ವಿಜ್ಞಾನಮೇವಂ ಕುಂಭಾದ್ಯಪೀಷ್ಯತಾಮ್ || ೫೭೪ ||

ಅಸ್ತ್ಯರ್ಥವ್ಯತಿರೇಕೇ ಹಿ ನ ಕಿಂಚಿದಪಿ ಸಿಧ್ಯತಿ || ೫೭೫ ||
ಅಸ್ತ್ಯರ್ಥವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ವಿಜ್ಞಾನಾದಿ ಯದೀಷ್ಯತೇ |
ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಿವತ್ತತ್ಸ್ಯಾದಸದೇವೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ || ೫೭೬ ||

ಪ್ರತಿಕ್ಷಣವಿನಾಶೀನಿ ದ್ರವ್ಯಾಣೀತ್ಯವಗಮ್ಯತಾಮ್ |
ತೇಷಾಮಂತೇ ವಿನಾಶಿತ್ವಾತ್ಪ್ರದೀಪಾದಿವಿನಾಶಿವತ್ || ೫೭೭ ||

ವೈಧರ್ಮ್ಯೇಣ ಚ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ |
ಪ್ರತಿಸಂಖ್ಯಾನಿರೋಧೋಽತ್ರ ಸರ್ವಂ ಸುಸ್ಥಂ ಭವೇತ್ತತಃ || ೫೭೮ ||

ಅನುಮಾನಪ್ರಯೋಗೇಽಸ್ಮಿನ್ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥಃ ಸುದುರ್ಲಭಃ |
ಆವೃತ್ತಿವೀಪ್ಸಾಸದ್ಭಾವಾತ್ಕ್ಷಣಿಕೋಕ್ತೇಃ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೫೭೯ ||

ಅನೇಕವ್ಯಾಪೃತಿಮತೀ ಹ್ಯಾವೃತ್ತಿರ್ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಏಕಸ್ಮಿಂದೇವದತ್ತಾದೌ ಸಾ ಚ ಬೌದ್ಧಸ್ಯ ನೇಷ್ಯತೇ || ೫೮೦ ||

ನಿರ್ವ್ಯಾಪಾರಾಃ ಸರ್ವಭಾವಾಃ ಕ್ಷಣಿಕಾಶ್ಚೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತೇಃ |
ಗತಃ ಪ್ರತ್ಯಾಗತಶ್ಚೇತಿ ಸಾಽಽವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸುದುರ್ಲಭಾ || ೫೮೧ ||

ನಾನಾರ್ಥವಾಚಿನಾಂ ಲೋಕ ಆಶ್ರಯಾಶ್ರಯಿಣಾಮಿಹ |
ವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಕ್ರಿಯಾಗುಣಾಭ್ಯಾಂ ಯಾ ಸಾ ವೀಪ್ಸೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೫೮೨ ||

ಯುಗಪತ್ಸಾಽಪಿ ಬೌದ್ಧಸ್ಯ ನ ಕಥಂಚನ ಯುಜ್ಯತೇ ||
ಕರ್ತೃಕ್ರಿಯಾದಿಸಾದೃಶ್ಯಾತ್ಸಾಽನ್ಯತ್ವೇಽಪೀತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ || ೫೮೩ ||

ಭೂಯೋಽಪಿ ಭುಂಜತೇ ಗೇಹೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಇತಿ ದರ್ಶನಾತ್ |
ಏತಚ್ಚಾನುಪಪನ್ನಂ ಸ್ಯಾದುಪಚಾರಪರಿಗ್ರಹಾತ್ || ೫೮೪ ||

ಮುಖ್ಯಸ್ಯಾಸಂಭವೇ ಯಸ್ಮಾದುಪಚಾರೋ ನ ಯುಜ್ಯತೇ |
ಅಭ್ಯುಪೇತಾರ್ಥಹಾನಂ ಚ ತದಭ್ಯುಪಗಮೇ ಸತಿ || ೫೮೫ ||

ಕ್ಷಣಿಕಾಃ ಸರ್ವಸಂಸ್ಕಾರಾ ಇತ್ಯಾದ್ಯಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ |
ಕ್ಷಣಿಕಾಃ ಸರ್ವಸಂಸ್ಕಾರಾ ಇತ್ಯಾದಿವಚನೈರಿಯಮ್ |
ವೀಪ್ಸಾ ವ್ಯಾಹನ್ಯತೇಽತಶ್ಚ ಕ್ಷಣಿಕೋಕ್ತಿರ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೫೮೬ ||

ಅಥಾಪಿ ಕ್ಷಣಿಕಾನೀತಿ ಮತ್ವರ್ಥೋಽತ್ರ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯತ್ವಮೇವಂ ಸ್ಯಾದಿಷ್ಟೈವ ಕ್ಷಣಸಂಗತಿಃ || ೫೮೭ ||

ಸ್ಥಿರಸ್ಯ ವಸ್ತುನೋಽವಶ್ಯಂ ನಿಮೇಷಕ್ಷಣಲಕ್ಷಣೈಃ |
ಕಾಲಭಾಗೈರ್ಭವೇದ್ಯೋಗ ಇತಿ ನಃ ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯತಾ || ೫೮೮ ||

ಕ್ಷಣಿಕಾರ್ಥಸ್ತಿರೋಭಾವ ಇತಿ ಚೇದಭಿಧೀಯತೇ |
ಅಭ್ಯುಪೇತಾರ್ಥಹಾನಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾಽಪೀಷ್ಟಂ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ || ೫೮೯ ||

ವ್ಯಕ್ತಧರ್ಮನಿವೃತ್ತಿರ್ಯಾ ಕಾರಣಾತ್ಮತಯೇಷ್ಯತೇ |
ಸ್ಥಿರಸ್ಯ ಧರ್ಮಿಣಃ ಸೇಹ ತಿರೋಭಾವಗಿರೋಚ್ಯತೇ || ೫೯೦ ||

ಯದ್ಯುತ್ಪನ್ನಾನಿ ನಶ್ಯಂತಿ ಸ್ಯಾತ್ತದಾ ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯತಾ |
ಯಸ್ಮಾದಾದಿಮತಾಂ ನಾಶಃ ಸರ್ವೈರೇವಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ || ೫೯೧ ||

ಯತೋ ಜನಿಮತಾಽವಶ್ಯಂ ವಿನಂಷ್ಟವ್ಯಂ ತದಂತತಃ |
ತಥಾಽಭ್ಯುಪಗತಾರ್ಥಸ್ಯ ಹಾನಿಃ ಸ್ಯಾದ್ವೋ ನ ಸಂಶಯಃ || ೫೯೨ ||

ಅಥೋತ್ಪತ್ತಿಕ್ಷಣೇ ನಾಶೋ ಭವತಾಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ |
ಸರ್ಗನಾಶೌ ತದೈಕಸ್ಮಿನ್ಕಾಲೇ ಪ್ರಸಜತೋ ಧ್ರುವಮ್ || ೫೯೩ ||

ತತಶ್ಚ ಕಾರ್ಯಾನುತ್ಪತ್ತಿರ್ಯದಿ ವಾ ಸರ್ವದಾಽಸ್ತಿತಾ |
ತದ್ವಿರೋಧಾವಿರೋಧಾಭ್ಯಾಂ ಧ್ರುವಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತ್ಯನೀಪ್ಸಿಕತಮ್ || ೫೯೪ ||

ವಿರುದ್ಧಯೋಶ್ಚ ಕ್ರಿಯಯೋರಿಷ್ಟತ್ವಾದೇಕಕರ್ತರಿ |
ಏಕಕಾಲೇ ವಿರುದ್ಧತ್ವಾತ್ಸರ್ವಲೋಕೋ ವಿರುಧ್ಯತೇ || ೫೯೫ ||

ಅಥಾಜ್ಞಾತಾನಿ ನಶ್ಯಂತಿ ಜಾಯಮಾನಾನಿ ವೇತಿ ಚೇತ್ |
ತಥಾಽಪ್ಯಸನ್ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥೋ ನ ಹ್ಯಭಾವಸ್ಯ ನಾಶಿತಾ || ೫೯೬ ||

ಕಾಽತಿಶೀತಿರಜಾತಸ್ಯ ವಿನಾಶಾಗಮನೇ ಸತಿ ||
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಪದಯೋಶ್ಚಾತ್ರ ವಿರೋಧಃ ಸ್ಯಾತ್ಪರಸ್ಪರಮ್ || ೫೯೭ ||

ನಶ್ಯತ್ಯುತ್ಪದ್ಯಮಾನೋಽರ್ಥ ಇತ್ಯೇತನ್ಮುಗ್ಧಭಾಷಿತಮ್ |
ಸರ್ವಲೋಕವಿರುದ್ಧತ್ವಾತ್ ಮಾನೈಶ್ಚಾಪಿ ವಿರುಧ್ಯತೇ || ೫೯೮ ||

ಅಥೋತ್ಪನ್ನಸ್ಯ ನಾಶೋಽಯಂ ದ್ವಿತೀಯೇ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ಷಣೇ ಯದಿ |
ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಮೃತೇ ನಾಯಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೫೯೯ ||

ಯ ಏವ ಜಾಯತೇ ಕರ್ತಾ ಸ ಏವಾಯಂ ವಿನಶ್ಯತಿ |
ಕ್ಷಣದ್ವಯೇ ಯಥಾ ಸ್ಥಾಯೀ ತದ್ವದಸ್ತು ಕ್ಷಣಾಂತರೇ || ೬೦೦ ||

ಮತಮುತ್ಪದ್ಯತೇ ನಾಸೌ ನಾಪಿ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿನಶ್ಯತಿ ||
ಆದಿಮಧ್ಯಾಂತಹೇತೂತ್ಥವಿಕಲ್ಪರಹಿತೋಽಪಿ ವಾ || ೬೦೧ ||

ಹೇತುಪ್ರತಿಜ್ಞಯೋಃ ಸ್ಪಷ್ಟೋ ವಿರೋಧಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಸತಿ || ೬೦೨ ||
ಮತಮಂತೇ ವಿನಾಶಶ್ಚೇತ್ಕೋಽಯಮಂತಸ್ತ್ವಯೋಚ್ಯತೇ |
ಕ್ಷಣಸ್ಯಾಂತರ್ಬಹಿರ್ವೇತಿ ನ ತಥಾಽಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ || ೬೦೩ ||

ಕ್ಷಣಾಂತಶ್ಚೇದ್ಭವೇನ್ನಾಶಃ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಂ ಬಿಹನ್ಯತೇ |
ಕ್ಷಣಾಂತರೇಽಪಿ ನಾಶೋಽಯಂ ಪೂರ್ವಾಭಾವಾನ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೬೦೪ ||

ಉತ್ತರಕ್ಷಣ್ಮಬಿಧ್ಬಸ್ತೌ ನ ಹಿ ಪೂರ್ವೋ ನಿಯುಜ್ಯತೇ |
ತಸ್ಮೋತ್ತರತ್ರಾಸದ್ಭಾಬಾದ್ಭೌವ್ಯಂ ಚ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಸತಿ || ೬೦೫ ||

ಆದಿಮಧ್ಯಾಂತಭಾಗತ್ವೇ ನಿರಂಶತ್ವಂ ಚ ದುರ್ಘಟಮ್ |
ಕ್ಷಣಸ್ಯ ಸಂತತೌ ಚಾಪಿ ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯತ್ವಮುಚ್ಯತೇ || ೬೦೬ ||

ಅಸತಶ್ಚ ಸಮುತ್ಪತ್ತಾವಂತೇ ಚ ಕ್ಷಯಸಂಗತೇಃ |
ದ್ವಿರ್ವಿನಾಶಪ್ರಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಂ ಚ ಹೀಯತೇ || ೬೦೭ ||

ನ ಚೇದುತ್ಪತ್ತಿರಸತೋ ನ ವಿನಾಶಃ ಸತಸ್ತಥಾ |
ಕೂಟಸ್ಥವಾದಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಮಿಥ್ಯಾಸಂಗತಿತಸ್ತಯೋಃ || ೬೦೮ ||

ಅಂತ್ಯೋ ನಾಶೋ ಮಹಾಂಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾನ್ನಾಶಃ ಸಾತಿಶಯೋ ಯತಃ |
ವಿಶೇಪಾಭಾವತೋ ನೈವಂ ತಸ್ಯಾನತಿಶಯತ್ವತಃ || ೬೦೯ ||

ಮತ್ವರ್ಥಾನುಪಪತ್ತೇಶ್ಚ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಾದ್ಯಸಂಭವಃ |
ದ್ರವ್ಯತನ್ನಾಶಯೋರ್ಯಸ್ಮಾನ್ನೈವೇಹಾಸ್ತ್ಯೇಕಕಾಲತಾ || ೬೧೦ ||

ನ ಚ ನಾಶಸ್ಯ ಕಾಲೋಽಸ್ತಿ ಕ್ಷಣಮಧ್ಯೇ ತಥಾ ಬಹಿಃ |
ಕ್ಷಣಾಂತರಂ ಬಹಿರ್ಯಸ್ಮಾತ್ಕ್ಷಣಮಧ್ಯೇ ಧ್ರುವತ್ವತಃ || ೬೧೧ ||

ಧನ್ಯಾಸೀದಿತಿ ದೃಷ್ಟಶ್ಚೇನ್ನ ಲಕ್ಷಣವಿರೋಧತಃ |
ಲಕ್ಷಣೇ ವರ್ತಮಾನಸ್ಯ ಕಾಲಸ್ಯ ಶ್ರವಣಂ ಯತಃ || ೬೧೨ ||

ತ್ರಿಕಾಲಲಕ್ಷಣಾರ್ಥಂ ಚೇದಸ್ತೀತಿ ಯದಿ ಭಣ್ಯತೇ |
ತಾದರ್ಥ್ಯೇ ಕಾರಣಾಭಾವಾನ್ನೈತದಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ || ೬೧೩ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ವಿರೋಧಾಚ್ಚ ನ ಕ್ಷಣಸ್ಯ ವಿನಾಶಿತಾ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾನುಮಯೋರ್ನಾಪಿ ವಿರುದ್ಧಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತಾ || ೬೧೪ ||

ಸಿದ್ಧಸಾಧ್ಯತ್ವಮಥವಾ ನಂಕ್ಷ್ಯತೀತಿ ಮತಂ ಯದಿ |
ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಸ್ಯ ಹಾನಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಕಿಂ ನಶ್ಛಿನ್ನಂ ತಥಾ ಸತಿ || ೬೧೫ ||

ಅರ್ಥಕ್ರಿಯಾದಿಲಿಂಗೇನ ವಿರೋಧಿತ್ವಾಚ್ಚ ನೇಷ್ಯತೇ |
ಕ್ಷಣಿಕಾಃ ಸರ್ವಭಾವಾಃ ಸ್ಯುರಿತಿ ಯತ್ಪ್ರಾಕ್ಸಮೀರಿತಮ್ || ೬೧೬ ||

ಶಾಲ್ಯಾದ್ಯುದೂಹನಾದಿ ಸ್ಯಾದುತ್ಪಿತ್ಸೋರ್ವಾ ಜನಿಸ್ತಥಾ |
ಅರ್ಥಕ್ರಿಯಾ ನ ಮಾನಂ ವಸ್ತೇನ ಚೈವ ವಿರೋಧತಃ || ೬೧೭ ||

ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಂ ನ ಭಾವಾನಾಂ ಕಥಂಚಿದಪಿ ಯುಜ್ಯತೇ |
ನಷ್ಟೇನ ನಶ್ಯತಾ ವಾಽಪಿ ನ ಶಾಲ್ಯಾದ್ಯಾಹೃತಿಕ್ರಿಯಾ || ೬೧೮ ||

ಸಂತ್ಯೋತ್ಪದ್ಯಮಾನೈಶ್ಚೇತ್ಫ़ಲಹೇಕತ್ವಾತ್ಮಭಿರ್ಭವೇತ್ |
ಭಾವೈರರ್ಥಕ್ರಿಯಾ ಸರ್ವಾ ಯಥಾ ದೀಪಾದಿಭಿಸ್ತಥಾ || ೬೧೯ ||

ಉತ್ಪಿತ್ಸ್ವಜಾತಂ ಸಜ್ಜಾತಮನಷ್ಟಂ ವಾಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ |
ನಿನಂಕ್ಷು ನಶ್ಯನ್ನಷ್ಟಂ ಚ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಮೃತೇ ಕಥಮ್ || ೬೨೦ ||

ಪ್ರಬಂಧೇನಾರ್ಚಿಷೋ ಧರ್ಮಾ ಧರ್ಮಿಣ್ಯಗ್ನೌ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೇ |
ಅರ್ಥಕ್ರಿಯಾಂ ವರ್ತಮಾನಾಃ ಕುರ್ಯುರ್ಗ್ರಾಮಾದ್ಯವಾಪ್ತಿವತ್ || ೬೨೧ ||

ದೀಪಾದಿವದಸಂಭಾವ್ಯಾ ಭವತೋಽರ್ಥಕ್ರಿಯಾ ಯತಃ |
ಕ್ಷಣಿಕತ್ವೇ ನ ಸಾ ಯುಕ್ತಾ ತದ್ಧೇತುವಿರಹಾತ್ಸದಾ || ೬೨೨ ||

ನಾನುತ್ಪನ್ನಸ್ಯ ಹೇತುತ್ವಮುದಕಾದ್ಯಾಹೃತೌ ಭವೇತ್ |
ಉತ್ಪಿತ್ಸೂತ್ಪದ್ಯಮಾನಾಭ್ಯಾಮಸತ್ತ್ವಾತ್ತದ್ವದೇವ ನ || ೬೨೩ ||

ಕೂರ್ಮಲೋಮಾದಿವತ್ತದ್ವನ್ನಾಪಿ ತತ್ಸ್ಯಾದ್ವಿನಶ್ಯತಾ |
ಮ್ರಿಯಮಾಣೋ ನ ಶಕ್ನೋತಿ ಪುತ್ರಂ ಜನಯಿತುಂ ಕ್ವಚಿತ್ || ೬೨೪ ||

ಹೇತುತ್ವಂ ಲಭತೇ ನಾಪಿ ತಥೈವಾವಸ್ಥಿತಃ ಕಚಿತ್ |
ಆ ಕಾರ್ಯಾವಸಿತೇಃ ಸ್ಥಾನೇ ಸಿದ್ಧಾಂತಸ್ತೇ ವಿನಶ್ಯತಿ || ೬೨೫ ||

ವಿನಾಶಕ್ರಿಯಯಾ ವ್ಯಾಪ್ತಮುತ್ಪನ್ನಂ ಚೇದ್ವಿನಶ್ಯತಿ |
ಫ़ಲಹೇತುಪ್ರಬಂಧೇನೇತ್ಯೇವಂ ಸುಸ್ಥಮಿದಂ ಭವೇತ್ || ೬೨೬ ||

ಸಂತಾನಾನುಪಪತ್ತೇಶ್ಚ ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ |
ಸಂತನೋತೀತಿ ಸಂತಾನಃ ಕರ್ತಾ ಚೇದಭಿಧೀಯತೇ || ೬೨೭ ||

ತಸ್ಯ ಚೈಕತ್ವನಾಶಿತ್ವಾತ್ಸಂತಾನೋ ನೋಪಪದ್ಯತೇ |
ನಾಪ್ಯಪಾದಾನತಃ ಮಧ್ಯೇನ್ನ ವಾಽಧಿಕರಣಾಶ್ರಯತ್ || ೬೨೮ ||

ನ ಚಾನ್ಯಸ್ಮಿನ್ ವಿಭಕ್ತ್ಯರ್ಥೇ ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ಹೇತುನಾ ||
ಸಂತಾನೋ ಯದಿ ಧಾತ್ವರ್ಥೋ ಭಾವಶ್ಚೇದಭಿಧೀಯತೇ || ೬೨೯ ||

ಭವಿತಾರಮಪೇಕ್ಷ್ಯೈವ ಭಾವಃ ಸಿಧ್ಯೇನ್ನ ಸೋಽನ್ಯಥಾ |
ನ ಚಾಸೌ ಲಭ್ಯತೇ ತಾದೃಗ್ಭವಿತಾ ಹಿ ವಿನಶ್ವರಃ || ೬೩೦ ||

ನಿತ್ಯಂ ಭವಿತೃತಂತ್ರತ್ವಾತ್ಸಂತಾನಸ್ಯಾಪ್ಯನಿತ್ಯತಾ |
ಧಾತೂಪಸರ್ಗಯೋರರ್ಥಸ್ತ್ವತ್ಪಕ್ಷೇ ನ ಚ ಲಭ್ಯತೇ || ೬೩೧ ||

ನೈಕೀಭಾವೋ ನ ವಿಸ್ತಾರಃ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವೇಽಸ್ತಿ ಯುಕ್ತಿಮಾನ್ |
ಅತೀತಾನಾಗತಾನಾಂ ಚ ಮಿಥಃ ಕಾಲಾಸಮಾಗಮಾತ್ || ೬೩೨ ||

ವರ್ತಮಾನಸ್ಯ ಚೈಕತ್ವಾತ್ಸಂತಾನೋ ನೋಪಪದ್ಯತೇ |
ಸಂತಾನಿಭ್ಯಶ್ಚ ಸಂತಾನೋಽಭಿನ್ನೋ ಭಿನ್ನೋಽಥವಾ ದ್ವಿಧಾ || ೬೩೩ ||

ಅಭೇದೇಽನಿತ್ಯತಾಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಥಾಸ್ನುರ್ಭೇದೇ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ||
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಭಾವಶ್ಚ ನ ಚ ವಃ ಸ್ಯಾದಭೀಪ್ಸಿತಃ || ೬೩೪ ||

ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಪಕ್ಷೋಽಪಿ ವಿರೋಧಾನ್ನ ಚ ಯುಜ್ಯತೇ |
ಸ್ವಸಿದ್ಧಾಂತಸ್ಯ ಚ ಧ್ವಸ್ತಿರ್ನ ಚ ಸಂಗಚ್ಛತೇ ಜನಃ || ೬೩೫ ||

ಸಂತಾನಿನಾಂ ಸ್ವಸಂತಾನಾದ್ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಕಲ್ಪನೇ |
ವಾಚ್ಯಾ ದೋಷಾ ಯಥಾಯೋಗಂ ಸಂತಾನಾರ್ಥಾನುರೋಧತಃ || ೬೩೬ ||

ಅವಾಚ್ಯಮಿತಿ ಪಕ್ಷಶ್ಚೇನ್ಮೈವಂ ತಸ್ಯಾಪ್ಯಸಂಭವಾತ್ |
ಅನ್ಯಾನನ್ಯೋಭಯಾತ್ಮತ್ವಕಲ್ಪನೇ ಹ್ಯಸದೇವ ತತ್ || ೬೩೭ ||

ಅವಾಚ್ಯಂ ಯದ್ಯನನ್ಯತ್ವೇ ಹ್ಯನ್ಯತ್ವೇ ವಾಚ್ಯಮೇವ ತತ್ |
ಅಥಾವಾಚ್ಯಂ ತದನ್ಯತ್ವ ಇತರತ್ರಾಸ್ತು ವಾಚ್ಯತಾ || ೬೩೮ ||

ಅನ್ಯಾನನ್ಯತ್ವಯೋಶ್ಚಾತ್ರ ವಾಚ್ಯಾವಾಚ್ಯತ್ವಯೋಸ್ತಥಾ |
ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧಿತ್ವಾನ್ನ ಸ್ಯಾದೇಕತ್ರ ಸಂಗತಿಃ || ೬೩೯ ||

ವಾಚ್ಯಂ ವಾ ಯದಿ ವಾಽವಾಚ್ಯಂ ಕಸ್ಮಾದಿತ್ಯಭಿಧೀಯತಾಮ್ |
ಪರಬುದ್ಧೌ ಸಮಾರೋಪ್ಯಮವಶ್ಯಂ ವಸ್ತು ಚೇದ್ಭವೇತ್ || ೬೪೦ ||

ನ ಚಾವಾಚ್ಯಂ ಭವತ್ಪಕ್ಷೇ ಕಿಂಚಿದ್ವಸ್ತ್ವಭ್ಯುಪೇಯತೇ |
ವಕ್ತ್ಯಭಾವಂ ಭವಾನ್‍ಯತ್ರ ತತ್ರ ವಸ್ತುನಿ ಕಾ ಕಥಾ || ೬೪೧ ||

ತದ್ರೂಪಂ ಚೇದವಾಚ್ಯತ್ವಂ ಭವತಾಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ |
ನೈವಂ ಸಾಧಾರಣತ್ವಾತ್ ಸ್ಯತ್ ಪುದ್ಗಲಾದೇರಪೀಷ್ಯತೇ || ೬೪೨ ||

ಅತೋಽಸಾಧಾರಣಂ ವಾಚ್ಯಂ ರೂಪಂ ಸಂತಾನವಸ್ತುನಃ |
ಅಥಾವಾಚ್ಯತ್ವಮೇವಾಸ್ಯ ರೂಪಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೬೪೩ ||

ಉಕ್ತಂ ತರ್ಹಿ ತ್ವಯಾ ರೂಪಂ ಸಂತತೇರ್ಘಟರೂಪವತ್ |
ಯದಸಾಧಾರಣಂ ಯಸ್ಯ ರೂಪಂ ತತ್ತಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ || ೬೪೪ ||

ತತಶ್ಚಾವಾಚ್ಯಮಿತಿ ತೇ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಸ್ವೋಕ್ತಿವಿರುದ್ಧತಾ |
ತಥಾ ಸಂತಾನವಿಚ್ಛಿನ್ನಕಲ್ಪನಾಽಪಿ ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೬೪೫ ||

ಸಂತಾನಸ್ಯಾವ್ಯವಚ್ಚಿತ್ತೌ ಸರ್ವದೈವ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ |
ಸಭಾಗಸಂತತಿಃ ಸಾ ಹಿ ನಾವಿಚ್ಛೇದಮೃತೇ ಯತಃ || ೬೪೬ ||

ಅನಿತ್ಯತ್ವಪ್ರಸಂಗಾಚ್ಚ ನ ಸತೀ ಸಂತತಿರ್ಭವೇತ್ |
ಇತ್ಯುಕ್ತೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣ ಸಂತಾನಾಸಂಭವೋ ಧ್ರುವಃ || ೬೪೭ ||

ಫ़ಲಹೇತುನಿಷೇಧಾಚ್ಚನ ಯುಕ್ತಂ ಸರ್ವಥಾ ವಚಃ |
ಸಂತತ್ಯಾ ಜಾಯಮಾನೈಸ್ತೈರಿತಿ ಯದವ್ಯಹೃತಂ ಪುರಾ || ೬೪೮ ||

ಯಚ್ಚ ದೀಪಪ್ರಕಾಶಾದಿಕ್ರಿಯಾವದಿತಿ ಚೋದಿತಮ್ |
ಸಾಧ್ಯಾರ್ಥೇನ ಸಮಾನತ್ವಾತ್ತದಪ್ಯುಕ್ತಮಶೋಭನಮ್ || ೬೪೯ ||

ಅರ್ಥಕ್ರಿಯಾ ಯಥಾ ನಾಸ್ತಿ ರಥಾದೇರುಕ್ತಹೇತುತಃ |
ದೀಪಾದೇರಪಿ ನೈವಾಸಾವಸ್ತಿ ತೇನೈವ ಹೇತುನಾ || ೬೫೦ ||

ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಾಂ ಯಥಾ ನಾಸ್ತಿ ರಥಾದೇರ್ಯೇನ ಹೇತುನಾ |
ದೀಪಾದೇರಪಿ ತೇನೈವ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಾದ್ಯಸಂಭವಃ ಸ || ೬೫೧ ||

ಏಕಕಾಲೌ ಮತೌ ಯಚ್ಚ ನಾಶೋತ್ಪಾದೌ ತುಲಾಂತವತ್ |
ಅಹೇತುಫ़ಲತಾಸಕ್ತೇರ್ನ ಚೈತದುಪಪದ್ಯತೇ || ೬೫೨ ||

ಜನಕವ್ಯಾಪೃತೇಃ ಪಶ್ಚಾಜ್ಜಾನ್ಯೋ ನಿಷ್ಪದ್ಯತೇಽಂಕುರಃ |
ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾಭೇದಸ್ತಯೋಃ ಸ್ಯಾದ್ಭಿನ್ನಕಾಲತಃ || ೬೫೩ ||

ನ ಚೇತ್ಕಾರಕಭೇದೋಽತ್ರ ಕಾಲಭೇದೋಽಥವೇಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಕುತೋ ಹೇತುಫ़ಲತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ಸವ್ಯೇತರವಿಷಾಣವತ್ || ೬೫೪ ||

ನ ಚ ಹೇತುಫ़ಲತ್ವಂ ಸ್ಯಾದೇಕಕಾಲೀನಯೋಸ್ತಯೋಃ |
ವೈನಾಶಿಕೇನ ಸತ್ತ್ವೇನ ತ್ವಯಾಽಭ್ಯುಪಗಮಾತ್ತಯೋಃ || ೬೫೫ ||

ನ ವಿಕಾರೋ ನ ಚಾಽಽರಭ್ಯಂ ಬೌದ್ಧ ಕಾರ್ಯಮಸಂಭವಾತ್ |
ವಿಕಾರೇ ಸಾಂಖ್ಯಸಿದ್ಧಾಂತ ಆರಂಭೇಽತ್ಯಂತಭಿನ್ನತಾ || ೬೫೬ ||

ಸತ್ತ್ವಾದ್ವಿನಿಷ್ಠಿತಾರ್ಥಶ್ಚ ಸತ್ಸ್ರೋತೋಂತರನಿಷ್ಠಿತಃ |
ಘಟಸ್ತಂಭಾದಿವನ್ನಾಪಿ ಮೃದ್ವತ್ಪರಿಣಮೇತ್ಸ್ವಯಮ್ || ೬೫೭ ||

ನಾಪಿ ಚಾಽಽರಭತೇ ಕಾರ್ಯಂ ಪುರತಃ ಕುಂಭಕಾರವತ್ |
ಅಸತ್ತ್ವಾನ್ನ ದ್ವಯಂ ತೇಽಸ್ತಿ ಸಾಖ್ಯಕಾರಣಾದಪಕ್ಷವತ್ || ೬೫೮ ||

ಇತ್ಯಾದಿದೂಷಣಾನ್ಯತ್ರ ವಕ್ತವ್ಯಾನಿ ಸಹಸ್ರಶಃ |
ನ ಚ ಪ್ರಮಾಣಸದ್ಭಾವಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರತಃ || ೬೫೯ ||

ಶೂನ್ಯತ್ವಮಪಿ ನೈವ ಸ್ಯಾದೇತಸ್ಮಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ |
ಅಹಂಪ್ರತ್ಯಯಗಮ್ಯತ್ವಮೇಕತ್ವಾದಾತ್ಮನೋ ನ ಚ || ೬೬೦ ||

ಅಂಶಾಶಿತ್ವೇಽಪಿ ನೈವ ಸ್ಯಾತ್ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ |
ಕ್ಷಣಭಂಗೇ ಚ ಭಾವಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾದ್ಯಸಂಭವಃ || ೬೬೧ ||

ಪೂರ್ವದೃಷ್ಟೇ ಪುನಃ ಸೋಽಯಮಿತಿ ಬುದ್ಧಿರ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೬೬೨ |
ಭೇದಃ ಸ ಏವಾಯಮಿತಿ ಕಾಲರೂಪಾದಿಭೇದತಃ |
ಯದಿ ನಾಮ ತಥಾಽಪ್ಯೈಕ್ಯಂ ತಯೋರನುಭವಾಶ್ರಯಾತ್ || ೬೬೩ ||

ಸಾದೃಶ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾನಂ ಕೃತ್ತಕೇಶನಖಾದಿವತ್ |
ಇತಿ ಚೇನ್ನೈತದೇವಂ ಸ್ಯಾತ್ಸಾದೃಶ್ಯಾಸಂಭವಾತ್ತವ || ೬೬೪ ||

ಸಾದೃಶ್ಯಾಸಂಭವಶ್ಚಾಪಿ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವತಃ |
ನಾಪ್ಯನೇಕಾರ್ಥದರ್ಶ್ಯಸ್ತಿ ಸಾದೃಶ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ಯತಸ್ತವ || ೬೬೫ ||

ಸಾದೃಶ್ಯಾನ್ನ ಚ ಕೇಶಾದೌ ಸ ಏವಾಯಮಿತೀಕ್ಷಣಮ್ |
ಕೇಶಾದಿಜಾತೇರೇಕತ್ವಾದ್ಧೀರಿಯಂ ತನ್ನಿಬಂಧನಾ || ೬೬೬ ||

ನ ಹಿ ಲೂನೋತ್ಥಿತೇಷ್ವೇಷು ವಿನಾ ಜಾತಿಸಮಾಶ್ರಯಮ್ |
ತ ಏವಾಮೀ ಇತಿ ಮತಿಃ ಕಸ್ಯಾಚಿದ್ವ್ಯಕ್ತಿಹೇತುಜಾ || ೬೬೭ ||

ಅಭ್ರಾಂತಸ್ಯ ಹಿ ಕೇಶಾದೌ ಯದಾ ಸದೃಶಧೀಸ್ತದಾ |
ಪೂರ್ವವಾಲೈರಿಮೇ ವಾಲಾಃ ಸದೃಶಾ ಇತಿ ಜಾಯತೇ || ೬೬೮ ||

ತ ಏವಾಮೀ ಇತಿ ಮತಿರ್ಜಾಯತೇ ನ ತು ಕಸ್ಯಚಿತ್ |
ಏಕಜಾತಿನಿಮಿತ್ತಾಽತಃ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞೇಯಮಿಷ್ಯತೇ || ೬೬೯ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಚ ತದೇವೇದಮಿತ್ಯೇತದ್ವಸ್ತುಕರ್ಮಕಮ್ |
ಉಲ್ಲಿಖಜ್ಜಾಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾದತೀತೇಽಹನ್ಯಧರ್ಮಕಮ್ || ೬೭೦ ||

ಇದಮೇವ ತದೇವೇದಮಿತ್ಯೇಷೋಽನುಭವೋ ದೃಢಃ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೋ ಬಾಧ್ಯತೇ ನಾಯಮನುಮಾನೇನ ಕೇನಚಿತ್ || ೬೭೧ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ವಿರೋಧೇ ಹಿ ಲಿಂಗಮಾಭಾಸತಾಂ ವ್ರಜೇತ್ |
ಯತೋಽತೋ ನಾನುಮಾನೇನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಬಾಧನಮ್ || ೬೭೨ ||

ವಿಜ್ಞಾತಪೂರ್ವಕುಂಭಸ್ಯ ಪುನಃ ಕುಂಭಾಂತರೇಕ್ಷಣೇ |
ಸಾದೃಶ್ಯಪ್ರತ್ಯಯೋ ಯುಕ್ತೋ ನ ತ್ವಸೌ ಕ್ಷಣಿಕಾತ್ಮಸು || ೬೭೩ ||

ಪೂರ್ವಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಪಿ ಚೇತ್ತಿಷ್ಠೇದ್ಯಾವದಾಗಾಮಿದರ್ಶನಮ್ |
ಸಾದೃಶ್ಯಧೀಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಿತ್ಯಭ್ಯುಪಗಮೇಽಪಿ ಚ || ೬೭೪ ||

ಸಿದ್ಧಾ ಸಾದೃಶ್ಯಧೀರೇವಂ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಂ ತು ನಸ್ಯತಿ |
ಸ್ವರೂಪಮಾತ್ರಸಂಬೋಧಿ ನಾಽಽತ್ಮನೋಽಪಿ ಕ್ಷಯೋದಯೌ || ೬೭೫ ||

ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜಾನಾತಿ ಧ್ವಂಸಿತ್ವಾನ್ನಾಪಿ ತಾಪರಮ್ |
ಸಾದೃಶ್ಯಕ್ಷಣಿಕತ್ವೇ ದ್ವೇ ತ್ವದಿಷ್ಟೇ ನ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಃ || ೬೭೬ ||

ನ ಚ ಸ್ಮೃತಿಸ್ತದೇವೇದಮಿತ್ಯೇವಮನುಭೂತಿತಃ |
ವಸ್ತೂಲ್ಲೇಖೀ ಹ್ಯನುಭವೋ ನೀಲರಕ್ತೋತ್ಪಲಾದಿವತ್ || ೬೭೭ ||

ನೀಲೋತ್ಪಲಾನುಭವವತ್ತದೇವೇದಮಿತೀಕ್ಷಣಮ್ |
ಅಪೂರ್ವಾರ್ಥಪರಿಚ್ಛೇದಾತ್ಸ್ಮೃತಿರ್ನಾತೋ ಭವೇದಿಯಮ್ || ೬೭೮ ||

ಮಿಥೋವಿಭಿನ್ನರೂಪತ್ವಾತ್ಸಾದೃಶ್ಯಂ ಚೇಹ ದುರ್ಘಟಮ್ |
ತದೇವೇದಮಿತಿ ಮತೌ ವಿಯನ್ನಕುಲಯೋರಿವ || ೬೭೯ ||

ಅಸಾಧಾರಣರೂಪೇಣ ವಿಭಿನ್ನಾನಾಂ ಪರಸ್ಪರಮ್ |
ಕ್ಷಣಾನಾಂ ಕ್ಷಣಿಕಾನಾಂ ವಃ ಸಾದೃಶ್ಯಂ ಕೇನ ಹೇತುನಾ || ೬೮೦ ||

ತೇನೇದಂ ಸದೃಶಂ ವಸ್ತು ತ್ವಿತಿ ಚಾಪಿ ನ ಯುಕ್ತಿಮಾನ್ |
ವ್ಯಪದೇಶಃ ಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಾತ್ಸ್ವಭಾವತಃ || ೬೮೧ ||

ಇದಂ ದೃಷ್ಟಮದೋಽದ್ರಾಕ್ಷಣಿತಿ ದೈವೋಪಪದ್ಯತೇ |
ವ್ಯಪದೇಶಃ ಸ್ವಭಾವೇನ ವ್ಯಪದೇಷ್ಟುರ್ವಿನಷ್ಟತಃ || ೬೮೨ ||

ವ್ಯಪದೇಶಕ್ಷಣಾಭಾವಾತ್ಪೂರ್ವದೃಷ್ಟೈವ ಸಂಕ್ಷಯಾತ್ |
ಉತ್ತರಾನಭಿಸಂಬಂಧಾದ್ವ್ಯಪದೇಷ್ಟುಃ ಕುತೋ ಭವೇತ್ || ೬೮೩ ||

ವ್ಯಪದೇಶೋ ವಿನಾ ಯೋಗಮತೀತಾನಾಗತಾರ್ಥಯೋಃ |
ತತ್ಸ್ಥಾಸ್ನುತ್ವಾಭ್ಯುಪಗತೌ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಂ ವಿನಶ್ಯತಿ || ೬೮೪ ||

ಜಾತ್ಯಂಧವನ್ನ ಚಾದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕಶ್ಚಿದ್ವ್ಯಪದಿಶೇದಿಹ |
ಸಾದೃಶ್ಯಧಿಷಣಾಂ ಚೇಹ ನ ಕಶ್ಚಿತ್ಕರ್ತುಮರ್ಹತಿ || ೬೮೫ ||

ಪ್ರಮಾಣವಿರಹಾತ್ಸಿದ್ಧಾ ಸೇಯಮಂಧಪರಂಪರಾ |
ರಕ್ತಾಮ್ವರಾಣಾಂ ಸಿದ್ಧಾಂತಸ್ತಥಾಽಭ್ಯುಪಗಮಾತ್ಸ್ವಯಮ್ || ೬೮೬ ||

ನಿರೋಧಕಾಲೇ ಚಿತ್ತಸ್ಯ ವಾಸಕತ್ವಂ ನ ಯುಜ್ಯತೇ |
ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಾದಸಂಬಂಧಾತ್ಸಂತಾನಾಂತರಬುದ್ಧಿವತ್ || ೬೮೭ ||

ಅಕೃತಾಭ್ಯಾಗಮೋ ದೋಷಃ ಕೃತನಾಶಶ್ಚ ತೇ ಭವೇತ್ |
ತಸ್ಮಾದ್ಯಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಕರ್ತಾ ಸ ಭುಂಕೇ ಕರ್ಮಣಃ ಫ़ಲಮ್ || ೬೮೮ ||

ಯಸ್ಮಿನ್ನೇವ ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಆಹಿತಾ ಕರ್ಮವಾಸನಾ |
ಫ़ಲಂ ತತ್ರೈವ ಸಂತಾನೇ ಕಾರ್ಪಾಸೇ ರಕ್ತತಾ ಯಥಾ || ೬೮೯ ||

ಇತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ಸಿದ್ಧಾಂತೇ ಪ್ರಸಂಗೋ ನ ನಿವರ್ತತೇ |
ಸಂತಾನಿವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಯಸ್ಮಾನ್ನೈವ ಸ ವಿದ್ಯತೇ || ೬೯೦ ||

ಸಂತಾನಿನಸ್ತು ಸಂಸ್ಕಾರಾ ವಿದ್ಯಂತೇ ಪರಮಾರ್ಥತಃ |
ಮಿಥಶ್ಚಾಸಂಗತೇಸ್ತೇಷಾಮತೋ ದೋಷಾನ್ನ ಮುಚ್ಯತೇ || ೬೯೧ ||

ಮಾನಾಭಾವಾನ್ನ ಚೇದಿಷ್ಟಾ ಸಂತತಿರ್ಯೇಹ ಕಲ್ಪಿತಾ |
ದೋಷೋಕ್ತಿಮಾತ್ರತಸ್ತರ್ಹಿ ನ ಪಕ್ಷಃ ಸಿದ್ಧಿಮಶ್ನುತೇ || ೬೯೨ ||

ಕಾರ್ಪಾಸಬೀಜಸಂಸ್ಥೈವ ಯೋಕ್ತಾ ರಕ್ತಾದಿವಾಸನಾ |
ಸ್ವಾಕಾರಕಾರ್ಯಕೃತ್ಸೈವ ನ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಕೃನ್ಮತಮ್ || ೬೯೩ ||

ಮಿಥಃ ಕ್ಷಣಾನಾಂ ಸಂಬಂಧಃ ಶೃಂಗಲಾಕಟಕಾದಿವತ್ |
ಸಾದೃಶ್ಯವ್ಯಪದೇಶಾದಿ ಸರ್ವಂ ಸುಸ್ಥಂ ಭವೇತ್ತತಃ || ೬೯೪ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಚೇನ್ನ ತದ್ಯುಕ್ತಂ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಸ್ಯ ಹಾನಿತಃ |
ಕ್ಷಣತ್ರಯಸ್ಯ ಸಂವ್ಯಾಪ್ತೇಃ ಶೃಂಗಲಾಕಟಕಾದಿವತ್ || ೬೯೫ ||

ಮಮ ತವೇತ್ಯವಚ್ಛೇದವ್ಯವಹಾರಶ್ಚ ತ್ರುಟ್ಯಾತಿ |
ಸಂಬಂಧಾಭಾವತಸ್ತೇಷಾಂ ಕ್ಷಣಾನಾಮಪರಸ್ಪರಮ್ || ೬೯೬ ||

ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಚ ವಿಶುದ್ಧಸ್ಯ ಸ್ವಸಂವಿನ್ಮಾತ್ರರೂಪಿಣಃ |
ಅನ್ಯಸ್ಯ ತಾದೃಶೋಽಭಾವಾತ್ಕುತೋ ದುಃಖಾದಿಸಪ್ಲುತಿಃ || ೬೯೭ ||

ನ ಚಾನೇಕಸ್ವಭಾವಾಂಶವತ್ತ್ವಂ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸಂಮತಮ್ |
ಸ್ವಚ್ಛೈಕರೂಪತಸ್ತಸ್ಯ ದಾಡಿಮಾದಿಫ़ಲಂ ಯಥಾ || ೬೯೮ ||

ಪ್ರಮೇಯತ್ವಾನುಭೂತೇಶ್ಚ ನ ವಿಜ್ಞಾನಾಂಶತಾ ತಥಾ |
ಅನಿತ್ಯದುಃಖಶೂನ್ಯಾದೇಃ ಪೃಥುಬುಧ್ನಾದಿರೂಪವತ್ || ೬೯೯ ||

ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ನ ಜ್ಞೇಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ಪೃಥಕ್ |
ಸ್ವಪ್ನಾದಿಜ್ಞಾನದೃಷ್ಟಾಂತಾತ್ಪ್ರತ್ಯಯತ್ವಾದಿಹೇತುತಃ || ೭೦೦ ||

ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಹೇತುದೃಷ್ಟಾಂತಭೇದಸ್ತಾವತ್ಪರಸ್ಪರಮ್ |
ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಸ್ವಭಾವತ್ವಾದ್ಭವತಾ ನಾಭ್ಯುಪೇಯತೇ || ೭೦೧ ||

ಪಕ್ಷಶ್ಚಾಯಂ ಪ್ರಮಾಣೇನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ವಿರುಧ್ಯತೇ |
ಶರೀರಾದ್ದೇಶಭೇದೇನ ಭಾಸಂತೇಽರ್ಥಾ ಘಟಾದಯಃ || ೭೦೨ ||

ಅಭ್ರಾಂತಂ ಚೇಂದ್ರಿಯಜ್ಞಾನಂ ತೇಷು ಚೈವೋಪಜಾಯತೇ |
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನವಿಕಲ್ಪಾರ್ಹಂ ತ್ವತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಚ ನೇಷ್ಯತೇ || ೭೦೩ ||

ದೂರೇ ಸ್ಥಿತಂ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಿ ಯನ್ನ ದೃಷ್ಟಮಿದಂ ತಥಾ |
ಏವಂಪ್ರಕಾರಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಸ್ವಸಂವೇದ್ಯಂ ನ ಬಾಧ್ಯತೇ || ೭೦೪ ||

ದುಃಖಾದ್ಯಾತ್ಮಕಮೇವೇದಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಚೇತ್ತ್ವಯೋಚ್ಯತೇ |
ತದ್ವಿಯೋಗಾದ್ವಿಶುದ್ಧಂ ತದಿತಿ ವಃ ಕಲ್ಪನಾ ಕಥಮ್ || ೭೦೫ ||

ಯತಃ ಸಂಯೋನಿನಿರ್ಮುಕ್ತೌ ವಸ್ತು ಶುದ್ಧಮಿಹೇಷ್ಯತೇ |
ಸ್ವರೂಪಸ್ಯ ತು ನಿರ್ಮುಕ್ತೌ ಕಿಮನ್ಯದವಶಿಷ್ಯತೇ || ೭೦೬ ||

ಸ್ವಾಭಾವಿಕಗುಣಧ್ವಸ್ತೌ ರಾಗಾದ್ಯಾಗಂತುಕಾತ್ಮತಾ |
ದೃಷ್ಟಾ ಪುಷ್ಪೇಷ್ವಿತಿ ವಚೋ ಯಚ್ಚಾಪಿ ಸಮುದಾಹೃತಮ್ || ೭೦೭ ||

ಸಮ್ಯಙ್ನಿರಸ್ತಂ ತತ್ಪೂರ್ವಂ ವಿಯೋಗಾಚ್ಚಾಪಿ ಲಿಂಗತಃ |
ಸಂಯೋಗಪೂರ್ವತಾ ತಸ್ಯ ಲಿಂಗಯತೇ ಮೇಷಯೋರಿವ || ೭೦೮ ||

ದ್ರವ್ಯಾಂತರಾಚ್ಛಾದನಾದ್ವಾ ಸಹಜಸ್ಯಾಪ್ಯನೀಕ್ಷಣಮ್ |
ತದ್ದ್ರವ್ಯಸಂಕ್ಷಯೇ ಯಸ್ಮಾತ್ಪೂರ್ವವತ್ಸಹಜೇಕ್ಷಣಮ್ || ೭೦೯ ||

ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕರೂಪೇಣ ಯಚ್ಚಾಪಿ ಮಲಕಲ್ಪನಮ್ |
ಅನ್ಯಸಂಸರ್ಗ್ಯಭಾವಾತ್ತತ್ತುಷಕಂಡನವದ್ವೃಥಾ || ೭೧೦ ||

ಫ़ಲಾಶ್ರಯಸ್ವ ಚಾಭಾವಾನ್ನಿರ್ವಾಣಾದಿ ಸ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಫ़ಲಂ ಚ ಘಟತೇ ನೇಹ ಯುಕ್ತಿಭಿಃ ಶಾಕ್ಯಪುಂಗವೇ || ೭೧೧ ||

ಶಲ್ಯವಿದ್ಧಸ್ಯ ತಚ್ಛಲ್ಯನಿಷ್ಕರ್ಷೋತ್ಥಂ ಸುಖಂ ಫ़ಲಮ್ |
ಶಲ್ಯವಿದ್ಧಮೃತೌ ಕಸ್ಯ ಫ़ಲಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಕಥ್ಯತಾಮ್ || ೭೧೨ ||

ನ ಸಂಯೋಗೋ ವಿಯೋಗೋ ವಾ ಯಸ್ಯ ಕೇನಚಿದಿಷ್ಯತೇ |
ವಿನಾಶತಃ ಸ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ಕೀದೃಶೀ ಫ़ಲಸಂಗತಿಃ || ೭೧೩ ||

ಭವತ್ಪಕ್ಷೇಽಪಿ ತುಲ್ಯಂ ಚೇನ್ನಾವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತುತಃ |
ಕಾರಕಾದಿವಿಭಾಗಸ್ಯ ವಸ್ತು ಪೂರ್ಣಂ ಸ್ವತೋ ಯತಃ || ೭೧೪ ||

ಪುರುಷಾರ್ಥಾತ್ಮಕಂ ವಸ್ತು ಕೂಟಸ್ಥಂ ತತ್ಸ್ವತೋ ಯತಃ |
ಅವಿದ್ಯಯಾ ತಥಾಭೂತಂ ತದ್ಧ್ವಸ್ತೌ ಕಿಮಪೇಕ್ಷತೇ || ೭೧೫ ||

ಅನುಮಾನೇನ ತಾದೃಕ್ಷಂ ವಸ್ತು ಪ್ರಾಕಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ |
ನ ಚಾನುಮಾನೇ ದೋಷೋಽಪಿ ತತ್ರ ಕಶ್ಚಿದ್ವಿಭಾವ್ಯತೇ || ೭೧೬ ||

ಸಹೋಪಲಂಭಸಂಸ್ಕಾರಾತ್ಪುನರ್ಧೀರ್ಯೈಕದರ್ಶನಾತ್ |
ಸಾಽನುಮಾ ಸಂಭವಸ್ತತ್ರ ವ್ಯಭಿಚಾರಸ್ಯ ಚೇನ್ನ ಹಿ || ೭೧೭ ||

ನನು ಚಾವ್ಯಭಿಚಾರ್ಯೇವ ಸಂಬಂಧೋ ಗಮಕೋ ಭವೇತ್ |
ಸಹೋಪಲಂಭಮಾತ್ರೇಣ ನ ಯತಃ ಪಿತೃಸೂನುವತ್ || ೭೧೮ ||

ಅಸ್ತ್ವೇವಂ ಶಂಕ್ಯತೇ ನೋ ಚೇದ್ವ್ಯಭಿಚಾರಃ ಸ್ವಗೋಚರೇ |
ಪ್ರಾರ್ಥ್ಯತೇ ವ್ಯಭಿಚಾರೋ ಹಿ ಜಾತಾಶಂಕೇ ನ ಗೋಚರೇ || ೭೧೯ ||

ಸಹೋಪಲಂಭಮಾತ್ರೇಣ ಸಾ ತು ಸರ್ವತ್ರ ಜಾಯತೇ |
ಧಿಯೋ ನೋ ವಿಷಯೇ ಶಂಕಾ ವ್ಯಭಿಚಾರಾನುಸಾರಿಣೀ || ೭೨೦ ||

ತದಾಶಂಕಾನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮತಃ ಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ |
ಸಾಧ್ಯಾಭಾವೇನ ತದ್ಧೇತೋರಭಾವಪರಿಮಾರ್ಗಣಮ್ || ೭೨೧ ||

ಸಾಧ್ಯಾಭಾವೇ ಕಥಂ ಹೇತೋರಭಾವ ಇತಿ ಕಥ್ಯತಾಮ್ |
ಜ್ಞಾನಲಕ್ಷಣಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾವಥವಾಽಪ್ಯವಿಶೇಷತಃ || ೭೨೨ ||

ಯದಿ ಮಾಲಕ್ಷಣಾಪ್ತಸ್ಯ ಸಾಧ್ಯಾಭಾವಾದಿ ಭಣ್ಯತೇ |
ತದಾ ಭ್ರಾಷ್ಟ್ರಾದ್ಯದೂರಸ್ಥೇ ಸಾಧ್ಯಾಭಾವಾದಿ ಸಜ್ಜತೇ || ೭೨೩ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗೋಚರೇ ಸಾಧ್ಯಭಾವಶ್ಚೇತ್ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೈವ ಸಿದ್ಧತ್ವಾದನುಮೈವಂ ವೃಥಾ ಭವೇತ್ || ೭೨೪ ||

ಅಧಿತ್ಯಕಾದೌ ದೇಶೇ ತು ಹ್ಯುಪಲಬ್ಧೇರಸಂಭವಾತ್ |
ಮಾ ಭೂದಗ್ನ್ಯಾದ್ಯಭಾವೇಽಪಿ ಕದಾಚಿದ್ಧೂಮಸಂಭವಃ || ೭೨೫ ||

ಯದ್ಯೇವಮನ್ವಯೋಽಪ್ಯತ್ರ ನೈವ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ತತ್ಕಥಮ್ |
ಅನ್ಯತ್ರ ಯದಿ ನಾಮ ಸ್ಯಾದ್ಧೂಮಭಾವೇಽಗ್ನಿಭಾವತಾ || ೭೨೬ ||

ದರ್ಶನಾದಸ್ತು ಸಾ ಕಾಮಂ ದರ್ಶನಾಧೀನಸಿದ್ಧಿತಃ |
ಅಧಿತ್ಯಕಾದೌ ದೇಶೇ ತು ಯಾವತ್ಸಾಕ್ಷಾನ್ನ ದರ್ಶನಾಮ್ || ೭೨೭ ||

ತಾವನ್ನಾವಸಿತುಂ ಶಕ್ಯಂ ಭವಿತವ್ಯಮಿಹಾಗ್ನಿನಾ |
ಇತಿ ಧೂಮೋಪಲಂಭತ್ವಾದ್ಧಾಷ್ಟ್ರಧೂಮೋಪಲಂಭವತ್ || ೭೨೮ ||

ಇದಂ ತಾವದ್ವದತ್ವತ್ರ ಲಿಂಗಲಕ್ಷಣತತ್ತ್ವವಿತ್ |
ಧೂಮಾದಿಲಿಂಗೇನೇಹಾರ್ಥೋ ಭವತಾ ಕೋಽನುಮೀಯತೇ || ೭೨೯ ||

ನಾಗ್ನಿಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾನ್ನಾಪಿ ದೇಶಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ |
ನ ಚ ಸಂಬಂಧಮಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೋಕ್ತಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ || ೭೩೦ ||

ತಸ್ಮಾನ್ನೈವಾನುಮಾ ನಾಮ ಮಾನಂ ಯುಕ್ತಿಮದಿಷ್ಯತೇ |
ಮೇಯಾಭಾವಾದಿತಿ ಪ್ರಾಪ್ತಾವತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ || ೭೩೧ ||

ಸಹೋಪಲಬ್ಧಿಸಂಸ್ಕಾರವಶಾದ್ಧೂಮಾದಿದರ್ಶನಾತ್ |
ಅಗ್ನ್ಯಾದೌ ವಿಪ್ರಕೃಷ್ಟೇಽರ್ಥೇ ನಿಶ್ತಿತಾ ಜಾಯತೇ ಮತಿಃ || ೭೩೨ ||

ಲಿಂಗಾತ್ತಾವದಿದಂ ಜ್ಞಾನಂ ಜಾತಂ ಬಾಧಕವರ್ಜಿತಮ್ |
ಉತ್ಪನ್ನತ್ವಾತ್ತದುತ್ಪನ್ನಂ ನಾನುತ್ಪನ್ನಂ ಕಥಂಚನ || ೭೩೩ ||

ಜಾತಂ ಕಿಮವಿನಾಭಾವಸಂಬಂಧೇನೇದಮೀದೃಶಮ್ |
ಕಿಂವಾ ನೇತಿ ಪರೀಕ್ಷೇಯಂ ಜಾತತ್ವಾತ್ಸ್ಯಾದಪಾರ್ಥಿಕಾ || ೭೩೪ ||

ಸರ್ವಥಾ ಫ़ಲವಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಜಾತತ್ವಾನ್ನ ತದನ್ಯಥಾ |
ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವತ್ಕಿಂಚಿದ್ವ್ಯಭಿಚಾರಕೃದಂಜಸಾ || ೭೩೫ ||

ಯಾವನ್ನೇಕ್ಷಾಮಹೇ ತಾವನ್ನಾಪ್ರಮಾಣಮಿತೀರ್ಯತೇ |
ತದಪಹ್ನವಮಾನಸ್ಯ ತವಾತ್ಯಂತಮಸಂಭವಾತ್ || ೭೩೬ ||

ಅತ್ರಾಽಽಹ ಯದಿ ವಿಜ್ಞಾನಜನ್ಮಮಾತ್ರಾತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ |
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಮಾತ್ರತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ವೃಥಾ ಸ್ಯಾದ್ಧೇತುಕೀರ್ತನಮ್ || ೭೩೭ ||

ಬಾಢಮೇವಂ ಭವೇದೇತದಾಶಂಕಾಕಾರಣಂ ನ ಚೇತ್ |
ಕಿಂಚಿತ್ತತ್ರೋಪಲಭ್ಯೇತ ಹ್ಯನವದ್ಯಂ ಭವೇದ್ವಚಃ || ೭೩೮ ||

ಪುರುಷಾದಿನಿಮಿತ್ತಸ್ತು ಜಾಯತೇ ಯತ್ರ ಸಂಶಯಃ |
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಹೇತೋಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರ ನಿಶ್ಚಯಃ || ೭೩೯ ||

ಉತ್ಪನ್ನ ಏವ ಜ್ಞಾನೇಽತಸ್ತತ್ಸಂದೇಹನಿವೃತ್ತಯೇ |
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕೌ ಸ್ತೋ ನ ತಾಭ್ಯಾಮನುಮೇಯಧೀಃ || ೭೪೦ ||

ಸಂದೇಹನಿರ್ಣಯಾದನ್ಯತ್ಸ್ವಭಾವಾದಿ ಯದುಚ್ಯತೇ |
ತಸ್ಯಾನುಮಿತ್ಯನಂಗತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಪ್ತಂ ತತ್ತುಷಕಂಡನಮ್ || ೭೪೧ ||

ಅವಿನಾಭಾವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ನನ್ವಿದಂ ವರ್ಣ್ಯತೇ ತ್ರಯಮ್ |
ತ್ರಿಷ್ವೇವ ತ್ವವಿನಾಭಾವಾದ್ಭದ್ರಂ ತೈರಪಿ ಕೀರ್ತಿತಮ್ || ೭೪೨ ||

ಸ್ವಭಾವಾದವಿನಾಭಾವೇ ಸ್ಯಾದೌಷ್ಣ್ಯಸ್ಯಾಗ್ನಿಲಿಂಗತಾ |
ಸ್ವಭಾವೋಽಥಾವಿನಾಭಾವಾತ್ಕಾರ್ಯೇ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಸ್ವಭಾವತಾ || ೭೪೩ ||

ಔಷ್ಣ್ಯಸ್ವಭಾವೋ ದೃಷ್ಟೋಽಗ್ನಿಸ್ತಸ್ಯಾನ್ಯತ್ರಾಽಪಿ ದರ್ಶನಾತ್ |
ಕ್ಷಿತಿತೋಯಾಗ್ನಿಮರುತಾಂ ದೃಷ್ಟಾ ಸ್ಪರ್ಶಸ್ವಭಾವತಾ || ೭೪೪ ||

ಮತಂ ಚೇದಸ್ವಭಾವೋಽಸೌ ಯೋ ನೈಕಾರ್ಥಪ್ರವೃತ್ತಿಮಾನ್ |
ಧವಾದಾವಪಿ ತದ್ವೃತ್ತೇರ್ವೃಕ್ಷಾತ್ಮಾ ಶಿಂಶಪಾ ನ ಹಿ || ೭೪೫ ||

ಶಿಂಶಪಾ ವೃಕ್ಷ ಏವೇತಿ ಹ್ಯವಿನಾಭಾವಕಾರಣಾತ್ |
ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಂ ನ ಭಾವಾನಾಂ ಸ್ವಭಾವಃ ಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಸತಿ || ೭೪೬ ||

ತಸ್ಯಾನೇಕಾರ್ಥಶಾಯಿತ್ವಾದಹೇತುತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೭೪೭ |
ಕ್ಷಣಿಕತ್ವಂ ಯದೈಕಸ್ಯ ತದಾಽಸಾಧಾರಣಾತ್ಮತಾ |
ಹೇತೋಃ ಸಾಧಾರಣಾತ್ಮತ್ವಂ ಯದಾಽನೇಕಸ್ಯ ತನ್ಮತಮ್ || ೭೪೮ ||

ಅಗ್ನೇರ್ಧೂಮಾಚ್ಚ ಧೂಮಸ್ಯ ಕಾರ್ಯತ್ವಸ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ |
ಅನೈಕಾಂತಿಕತಾ ಹೇತೋಃ ಕಾರ್ಯತ್ವಸ್ಯೇಹ ಸಜ್ಜತೇ || ೭೪೯ ||

ಯದಿ ನಾಮ ಸದಾ ಸ್ಪರ್ಶೋ ವಾಯ್ವಾದಾವಪಿ ವರ್ತತೇ || ೭೫೦ ||
ನೈತಾವತಾ ಭವೇಲ್ಲೋಕೇ ಗೌರಸ್ಪರ್ಶಸ್ವಭಾವಿಕಾ |
ಭುವೋ ಹಿ ಸ್ಪರ್ಶವತ್ತ್ವಸ್ಯ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ || ೭೫೧ ||

ಕಿಂಚಾಪ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರೇಣ ಸ್ವಭಾವತ್ವಂ ವಿವಕ್ಷತಃ |
ಸ್ವಭಾವಾನ್ನೈವ ಸಂಸಿಧ್ಯೇದ್ವಸ್ತುನೋಽವ್ಯಭಿಚಾರಿತಾ || ೭೫೨ ||

ತ್ರಿಷ್ವೇವ ತ್ವವಿನಾಭಾವಾದಿತಿ ಯದ್ಧರ್ಮಕೀರ್ತಿನಾ |
ಪ್ರತ್ಯಜ್ಞಾಯಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞೇಯಂ ಹೀಯೇತಾಸೌ ನ ಸಂಶಯಃ || ೭೫೩ ||

ತಥೈವಾವ್ಯಭಿಚಾರೇಣ ಸ್ವಭಾವತ್ವಂ ವಿವಕ್ಷತಃ |
ಪುರೈವಾವ್ಯಭಿಚಾರಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧೇಃ ಕಿಂ ತತೋಽಪರಮ್ |
ಸ್ವಭಾವಹೇತುನಾ ಸಾಧ್ಯಂ ವದಂ ಯತ್ತೇ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ || ೭೫೪ ||

ಅಗ್ನೇಶ್ಚಾವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಸ್ವಭಾವತಾ |
ಧೂಮಸ್ಯಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಭೇದೋ ವಾ ದ್ವಯೋರ್ಹೇತ್ವೋರ್ನಿವರ್ತತೇ || ೭೫೫ ||

ಕಾರ್ಯತ್ವೇಽಪಿ ಚ ಧೂಮಾದೇರ್ನ ಸೋಂಽಶೋಽನುಮಿತೌ ಮತಃ |
ವ್ಯಭಿಚಾರಾಚ್ಛರಾಚ್ಛೃಂಗಾಚ್ಛರಸ್ಯೋತ್ಪತ್ತಿರೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೭೫೬ ||

ಕಾರ್ಯತ್ವಾನ್ನೈವ ಧೂಮಾದಿರೇತಿ ನಿಶ್ಚಯಹೇತುತಾಮ್ |
ವ್ಯಭಿಚಾರಹೇತ್ವಸದ್ಭಾವಾದಗ್ನೇರ್ಹೇತುತ್ವಮೇತ್ಯಸೌ || ೭೫೭ ||

ಅನೇಕಕಾರಣಂ ಕಾರ್ಯಂ ಯಸ್ಮಾದ್ದೃಷ್ಟಂ ಶರಾದಿಕಮ್ |
ತಸ್ಮಾದವ್ಯಭಿಚಾರೇಣ ಕಾರ್ಯಮಪ್ಯೇತಿ ಹೇತುತಾಮ್ || ೭೫೮ ||

ಅಪೇಕ್ಷಾಽಪ್ಯತ್ರ ಲಿಂಗೋಕ್ತೇಃ ಕಾರ್ಯಾದೌ ನೈವ ಜಾಯತೇ |
ಅಕಾರ್ಯಶ್ಚಾಸ್ವಭಾವಶ್ಚ ನಾಲಿಂಗಂ ಕೃತ್ತಿಕೋದಯಃ || ೭೫೯ ||

ಕೃತ್ತಿಕಾತ್ವಾದಿತಿ ಹ್ಯುಕ್ತೇರ್ನೈವ ಕಾರ್ಯಸ್ವಭಾವಯೋಃ |
ಅಪೇಕ್ಷಾ ಜಾಯತೇ ಕಿಂತು ಹ್ಯನ್ವಯೇತರಮಾತ್ರತಃ || ೭೬೦ ||

ಅಕಾರ್ಯತ್ವಾಸ್ವಭಾವತ್ವಾದವಿನಾಭಾವಮಾತ್ರತಃ |
ಉದಯಃ ಕಾರ್ತಿಕೋ ಲಿಂಗಂ ಪ್ರತ್ಯಾಸತ್ತೇರ್ಭವೇದ್ಧ್ರುವಮ್ || ೭೬೧ ||

ರೌಹಿಣಸ್ಯೋದಯಸ್ಯಾತೋ ನ ಸ್ವಭಾವಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ |
ಯತೋಽತೋ ನ ಸ್ವಭಾವಾದೇರ್ಹೇತುತ್ವಮುಪಪದ್ಯತೇ || ೭೬೨ ||

ನಾಽಽತ್ಮನಿ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಶಬ್ದೋಽತ್ರ ವಿರುದ್ಧಾ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಕ್ರಿಯಾ |
ಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಸ್ವಭಾವತ್ವಂ ಭವೇದಾತ್ಮೀಯವಾಚಕೇ || ೭೬೩ ||

ಕಿಮಾತ್ಮೈವ ಸ್ವಶಬ್ದೇನ ಕಿಂ ವೇಹಾಽಽತ್ಮೀಯ ಉಚ್ಯತೇ |
ಸ್ವಭಾವ ಆತ್ಮನೋ ಭಾವ ಇತಿ ಚೇದ್ಭವತೋ ಮತಮ್ || ೭೬೪ ||

ಸ್ವ ಏವಾಽಽತ್ಮಾ ಸ್ವಭಾವಶ್ಚೇತ್ತದಾಽನ್ಯಸ್ಯ ಹ್ಯಸಂಭವಾತ್ |
ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಸ್ಯ ಮೇಯಸ್ಯ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮೈವಾಽಽತ್ಮನೋಽನುಮಾ |
ತಥಾಚ ಪಕ್ಷಹೇತ್ವಾದೇರನನ್ಯತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೭೬೫ ||

ಅಥ ಸ್ವಸ್ಯ ಸ್ವಭಾವಶ್ಚೇದಾತ್ಮೀಯೋಽರ್ಥೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ |
ಆತ್ಮೀಯಃ ಶಿಖಿನೋ ಧೂಮಸ್ತಸ್ಯಾಪಿ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಭಾವತಾ || ೭೬೬ ||

ಸಂವಿತ್ತಿಭಾವಯೋರ್ಭೇದೋ ಯಥೈವಂ ತದಭಾವಯೋಃ |
ನ ಭೇದೋಽನುಪಲಬ್ಧಿರ್ವೋ ನಾತೋ ಲಿಂಗಂ ಕಥಂಚನ || ೭೬೭ ||

ಏವಂ ಲೌಕಿಕತಾದಾತ್ಮ್ಯತದುತ್ಪತ್ತೀ ಪ್ರತೀರಿತಮ್ |
ಅಥ ಸ್ವಪ್ರಕ್ರಿಯಾಕ್ಲೃಪ್ತಂ ಸ್ವಭಾವಾದಿ ಪರೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೭೬೮ ||

ಅನ್ಯಾಪೋಹನಪಕ್ಷೇಽಪಿ ಶಬ್ದವ್ಯಾವೃತ್ತಿಭೇದತಃ |
ನ ಹೇತೋಃ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಭಾವತ್ವಂ ಕ್ರಿಯಾತ್ವಂ ಚ ನ ವಿದ್ಯತೇ || ೭೬೯ ||

ವೃಕ್ಷೋಽಯಂ ಶಿಂಶಪೇತ್ಯತ್ರ ತ್ವತೃಕ್ಷಾರ್ಥವಿವಿಕ್ತಕಮ್ |
ವೃಕ್ಷವ್ಯಕ್ತಿಷು ಸರ್ವತ್ರ ರೂಪಮಸ್ತಿ ಕಿಲೇದೃಶಮ್ |
ಅಶಿಂಶಪಾವಿವಿಕ್ತಂ ಚ ತದ್ವದೇವಾಭಿಧೀಯತೇ || ೭೭೦ ||

ತತ್ರಾವೃಕ್ಷವಿವಿಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ಸಂಕೇತೋ ವೃಕ್ಷಸಂಜ್ಞಯಾ |
ಅಶಿಂಶಪಾವಿವಿಕ್ತೇ ಚ ಸಂಕೇತಃ ಶಿಂಶಪೇತಿ ಚ || ೭೭೧ ||

ವೃಕ್ಷೋಽಯಂ ಶಿಂಶಪೇಯಂ ಚ ಭವೇದ್ವ್ಯವಹೃತಿಸ್ತತಃ ||
ಶಬ್ದಾರ್ಥಾರೋಪಣೇನೈವ ಸವಿಕಲ್ಪಧಿಯೋ ಜನಿಃ || ೭೭೨ ||

ಶಬ್ದಾರ್ಥಾಪೋಹಯೋರ್ಲಿಂಗೇ ಜ್ಞೇಯಾ ಗಮಕಗಮ್ಯತಾ |
ಸ್ವಭಾವಕಾರ್ಯೇ ಲಿಂಗೇ ಸ್ತಃ ಸ್ವಾಭಾವ್ಯಾದಿ ಚ ಲಿಂಗ್ಯತೇ || ೭೭೩ ||

ನ ತತ್ರ ತಾವದ್ವಿಜ್ಞಾನಂ ತದ್ಗ್ರಾಹ್ಯೇಽಸ್ತೀಹ ವಸ್ತುನಿ ||
ಸ್ವಭಾವೋ ವಾಽಥವಾ ಕಾರ್ಯಂ ವಿಕಲ್ಪೋಽಯಂ ಮತೋ ಯತಃ || ೭೭೪ ||

ನ ವಸ್ತುಸ್ಪೃಗ್ವಿಕಲ್ಪತ್ವಾಚ್ಛಬ್ದಾಲಂಬನಮಾತ್ರತಃ |
ಶಬ್ದಾಃ ಸಂತಃ ಕಥಂ ತೇಽರ್ಥಾ ಹ್ಯರ್ಹಂತಿ ಭವಿತುಂ ಕ್ವಚಿತ್ || ೭೭೫ ||

ಸ್ವಭಾವಕಾರ್ಯತಾಸಿದ್ಧಿರನುಮಾನಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ |
ತಾಭ್ಯಾಂ ಚಾಪ್ಯನುಮಾಸಿದ್ಧಿರೇವಮನ್ಯೋನ್ಯಸಂಶ್ರಯಃ || ೭೭೬ ||

ಅಶಿಂಶಪಾನಿವೃತ್ತಿರ್ಹಿ ನ ಸ್ವಭಾವೋ ಭವೇದ್ಯತಃ |
ಅವೃಕ್ಷಾಪೋಹರೂಪಸ್ಯ ತಯೋರತ್ಯಂತಭೇದತಃ || ೭೭೭ ||

ಅಪ್ಯಧೂಮನಿವೃತ್ತಿಶ್ಚಾನಗ್ನಿವ್ಯಾವೃತ್ತಿರೂಪಿಣಃ |
ನ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಭಾವೋ ವಾ ತಯೋರತ್ಯಂತಭೇದತಃ |
ತದ್ವ್ಯಕ್ತೇರಗ್ನಿಕಾರ್ಯತ್ವಾನ್ನ ಸಾ ಕಾರ್ಯಂ ಭವೇದತಃ || ೭೭೮ ||

ಅಥಾನ್ಯಾಪೋಹವದ್ವಸ್ತು ಗಮ್ಯಂ ಗಮಕಮೇವ ಚ |
ವಕ್ತವ್ಯಂ ತತ್ರ ಕಿಂ ಮಾನಮದೃಷ್ಟೌ ನ ತ್ರಿರೂಪತಾ || ೭೭೯ ||

ಅಶಿಂಶಪಾನಿವೃತ್ತ್ಯಾತ್ಮರೂಪಂ ವಸ್ತ್ವೇ ಚೇನ್ಮತಮ್ |
ಅವೃಕ್ಷಾಪೋಹರೂಪಂ ಚ ತಯೋರ್ಗಮಕಗಮ್ಯತಾ || ೭೮೦ ||

ಅಶಿಂಶಪಾನಿವೃತ್ಯಾತ್ಮ ಸ್ವಭಾವಾದ್ಗಮಕಂ ಭವೇತ್ |
ಅವೃಕ್ಷಾತ್ಮನಿವೃತ್ತ್ಯಾತ್ಮ ಗಮ್ಯಂ ಚ ಸ್ಯಾತ್ತದೇವ ತು || ೭೮೧ ||

ಸ್ವಪಕ್ಷಸಿದ್ಧಯೇಽಪ್ಯೇವಂ ಕ್ಲಿಶ್ಯತೋಽಪಿ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ||
ಪಕ್ಷೋಽಯಂ ಬುದ್ಧಭಕ್ತಸ್ಯ ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ || ೭೮೨ ||

ಅಶಿಂಶಪಾನಿವೃತ್ತಿರ್ವಃ ಕುತೋಽಜ್ಞಾಯಿ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೭೮೩ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ನ ತಾವತ್ಸಾ ತಸ್ಯ ಸದ್ವಸ್ತುಮಾನತಃ |
ಲಿಂಗಾಂತರಸ್ಯ ಚಾಭಾವಾನ್ನಾಪಿ ಲಿಂಗಾತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೭೮೪ ||

ಉಪಲಪ್ಸ್ಯಾಮಹೇ ಶಬ್ದಾದೇವೈನಾಮಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ |
ಅನಾದಿಮದ್ವ್ಯವಹೃತೇಃ ಸಂಬಂಧಸ್ಯ ಚ ಸಿದ್ಧಿತಃಸ || ೭೮೫ ||

ಕಿಂಮಾನಪೂರ್ವಕೋಽಸ್ಯಾರ್ಥಸಂಬಂಧ ಇತಿ ನೋಚ್ಯತೇ |
ಸಿಧ್ಯತ್ಯೇವಂ ಭವತ್ಪಕ್ಷೋ ದೋಷೋಽಪಿ ಸ್ಯಾದನೀಪ್ಸಿತಃ || ೭೮೬ ||

ಏವಂ ಯತೋಽಭ್ಯುಪಗತೌ ಲಿಂಗಂ ಸ್ಯಾಚ್ಛಬ್ದ ಏವ ತು |
ನ ಸ್ವಭಾವೋಽಥವಾ ಕಾರ್ಯಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾ ಚ ಮೃಷಾ ಭವೇತ್ || ೭೮೭ ||

ತ್ರಿಷ್ವೇವ ತ್ವವಿನಾಭಾವಾದಿತಿ ಯೋಕ್ತಾ ಪ್ರಯತ್ನತಃ |
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಂತ್ಯಾಗೋ ನ ಯುಕ್ತಃ ಶಾಕ್ಯಭಿಕ್ಷುಭಿಃ || ೭೮೮ ||

ನನು ಚಾಶಿಂಶಪಾದ್ಯರ್ಥವಿವಿಕ್ತೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರತೀಯತೇ |
ಶಬ್ದಾದೇವ ತು ತಜ್ಜ್ಞಾನಾದವೃಕ್ಷಾರ್ಥಮತಿರ್ಭವೇತ್ || ೭೮೯ ||

ಅಶಿಂಶಪಾನಿವೃತ್ತಿರ್ಯಾ ಕಾಽಸಾವಿಹ ಭವನ್ಮತಾ |
ನಾಭಾವೋಽಸೌ ಯತೋಽಭಾವೋ ಮತೋ ವೋಽನುಪಲಬ್ಧಿತಃ || ೭೯೦ ||

ಶಿಂಶಪಾನುಪಲಬ್ಧಿಶ್ಚೇದನ್ಯವ್ಯಾವೃತ್ತಿರೂಪತಃ |
ತತೋಽಭಾವಾತ್ತಥಾ ಸಿದ್ಧೋಽವೃಕ್ಷಾಭಾವೋಽಪಿ ಸರ್ವದಾ || ೭೯೧ ||

ಉಪಲಬ್ಧ್ಯಭಾವತೋ ನೈವಂ ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ |
ಕೋಽಭಾವಾನುಪಲಬ್ಧ್ಯೋರ್ವೋ ಭೇದಃ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಕಥ್ಯತಾಮ್ || ೭೯೨ ||

ನನೂಪಲಬ್ಧ್ಯಭಾವೋ ಯೋಽನುಪಲಬ್ಧಿಃ ಸ ಉಚ್ಯತೇ |
ಭಾವಾಭಾವಸ್ತ್ವಭಾವೋಽಪಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ಜಗತಿ ದ್ವಯಮ್ || ೭೯೩ ||

ಸತ್ಯಮೇವಂ ತಥಾಽಪ್ಯತ್ರ ಪ್ರಷ್ಟವ್ಯಮವಶಿಷ್ಟತೇ |
ಕಿಂಚೋಪಲಬ್ಧ್ಯಭಾವೇನ ಸಾ ಸಿದ್ಧಾ ಕಿಂ ತತೋಽನ್ಯತಃ || ೭೯೪ ||

ಘಟಾಭಾವಂ ಘಟೋ ಯದ್ವದ್ಧಟಾಭಾವತ್ವಕಾರಣಾತ್ |
ಮಿನೋತಿ ನಾಽಽತ್ಮನೋಽಭಾವಮುಪಲಬ್ಧಿಸ್ತಥೈವ ಚ || ೭೯೫ ||

ಮಾಭಾವಸ್ಯಾಪ್ಯಭಾವೇಽಸ್ಮಿನ್ಸಂಸಿದ್ಧೇರನುಭೂತಿತಃ |
ಸೈವಾತೋಽನುಪಲಬ್ಧ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಭವದ್ಭಿರುಪವರ್ಣ್ಯತೇ || ೭೯೬ ||

ಭಾವಾಭಾವೋಽಪಿ ಕಿಂಚಾತಃ ಶೃಣ್ವತೋ ಯದ್ಭವಿಷ್ಯತಿ || ೭೯೭ ||
ಉಪಲಬ್ಧ್ಯಾ ವಿನಾಽಭಾವಾದ್ಯದ್ಯಭಾವಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ |
ತದೋಪಲಬ್ಧ್ಯಭಾವೋಽಸೌ ಯೋ ಭಾವೋ ಭವತೋಚ್ಯತೇ || ೭೯೮ ||

ಯದಿ ತದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತದಾ ವಕ್ತವ್ಯಮೇವ ತೇ ||
ಕಿಂಭೂತಂ ತೇ ತದಾ ಚಿತ್ತಮಭಾವಪ್ರಸಮೀಕ್ಷಣೇ || ೭೯೯ ||

ಉಪಲಬ್ಧ್ಯಭಾವಂ ಮುಕ್ತ್ವೇಹ ನಾನ್ಯಾದೃಕ್ಚಿತ್ತಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಕಿಂಚೋಪಲಬ್ಧಿತಃ ಸರ್ವಸಿದ್ಧಿಮಾಪ್ನೋತಿ ನಾನ್ಯಥಾ || ೮೦೦ ||

ನ ತಾದಾತ್ಮ್ಯತದುತ್ಪತ್ತೀ ಮಿಥೋಽಯೋಗಾದಪೋಹಯೋಃ |
ನ ಸ್ವಲಕ್ಷಣಯೋಸ್ತದ್ವನ್ನಾಪ್ಯಪೋಹವತೋಸ್ತಯೋಃ || ೮೦೧ ||

ನಾಸತ್ಸದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನಾಸತಾ ಚ ಸದನ್ವಿತಮ್ ||
ಸತಿ ನಾಸದಭಾವೋಽಪಿ ಹ್ಯುಕ್ತಂ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಮಾಗಮಾತ್ || ೮೦೨ ||

ಯಥಾಽಸತ್ಸತಿ ಸಂವಿತ್ತೌ ಸದಪ್ಯೇವಂ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ |
ತದೇತದಿತಿ ಚ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಶ್ರುತಿರೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಬ್ರವೀತ್ || ೮೦೩ ||

ನ ಚ ಭೇದಮನಾಶ್ರಿತ್ಯ ಸ್ವಭಾವಾದಿ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ಯೋಗಸ್ಯ ಭೇದನಿಷ್ಠತ್ವಾನ್ನ ಚ ಭೇದಃ ಪುರೋಕ್ತಿತಃ || ೮೦೪ ||

ಸ್ರಜಿ ಸರ್ಪಾದಿಕಃ ಕ್ಲೃಪ್ತೋ ನಾಭಿನ್ನೋ ಭಿನ್ನ ಏವ ವಾ |
ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯಮಾರ್ಗೇಣ ಸ್ವಭಾವಾದಿ ತತಃ ಕುತಃ || ೮೦೫ ||

ಏವಮಾಗಮತಃ ಸಿದ್ಧ ಐಕಾತ್ಮ್ಯೇಽನುಭವಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ನಾನ್ಯಸಿದ್ಧಾಂತಸಂಸಿದ್ಧಿರ್ಲಭ್ಯುತೇ ಸರ್ವತಾರ್ಕಿಕೈಃ || ೮೦೬ ||

ಸ್ವೋಕ್ತ್ಯೈವಾಹ್ನುತೇಃ ಕೃತ್ಸ್ನವಸ್ತುನೋಽತೋ ನ ಯತ್ಯತೇ |
ನಿರಾಚಿಕೀರ್ಷಯಾ ಶೂನ್ಯವಾದಿನೋಽವಿಷಯತ್ವತಃ || ೮೦೭ ||

ನ ಮೃತ್ಯವಃ ಸ್ವಭಾವೋಽಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಕರಣಾನಿ ಚ ||
ಕುತಸ್ತದಿತಿ ಚೇದಾಹ ಸ ವಾ ಇತಿ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೮೦೮ ||

ಸ್ವಪ್ನೋ ಭೂತ್ವಾ ಯಥಾಽತ್ಯೇತಿ ಮೃತ್ಯೋ ರೂಪಾಣ್ಯಸಂಗತಃ |
ಆತ್ಮೈಕಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ತನೌ ಮ್ರಿಯಮಾಣಸ್ತಥೈವ ಸಃ || ೮೦೯ ||

ಶರೀರಮಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಜಾಯಮಾನವಿಶೇಷಣಮ್ |
ಕ್ರಿಯತೇ ನ ಸ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ಜನ್ಮಾದ್ಯೈಃ ಸಂಗತಿರ್ಯತಃ || ೮೧೦ ||

ಮೋಹಾಲ್ಲಿಂಗಾತ್ಮನೋತ್ಕ್ರಾಂತಃ ಶ್ರುತಕರ್ಮಾನುರೂಪತಃ |
ಮಿಥ್ಯಾಭಿಮಾನತೋ ದೇಹಂ ಯದಾಽಽತ್ಮೇತ್ಯಭಿಮನ್ಯತೇ || ೮೧೧ ||

ದೇಹಂ ಸಂಪದ್ಯಮಾನೋಽಜಸ್ತದಾಽಽತ್ಮಾ ಜಾಯತೇ ಖವತ್ ||
ಘಟಾದಿಜನ್ಮನಾ ತದ್ವತ್ತನ್ನಾಶೇ ಮ್ರಿಯತೇಽಮರಃ || ೮೧೨ ||

ಸಂಪದ್ಯಮಾನ ಏವಾಽಽತ್ಮಾ ಜಾಯತೇ ಮ್ರಿಯತೇ ಯತಃ ||
ನ ತತ್ಪೂರ್ವಂ ತದೂರ್ಧ್ವಂ ವಾ ತೇನ ವಾ ಅವಧಾರಣಮ್ || ೮೧೩ ||

ಪಾಪ್ಮೇತಿ ದೇಹಸಂಬಂಧಹೇತುಮಾತ್ರಮಿಹೋಚ್ಯತೇ |
ಆ ವಿರಿಂಚಾತ್ತಥಾಽಽಸ್ಥಾಣೋಃ ಸರ್ವಂ ಕರ್ಮಾತ ಉಚ್ಯತೇ || ೮೧೪ ||

ಬ್ರಹ್ಮಾದೀನಾಂ ಶರೀರಾಣಿ ಶ್ವಸೂಕರಶರೀರವತ್ |
ಯತೋ ಜಿಹಾಸಿತಾನ್ಯೇವ ತಸ್ಮಾದ್ಧರ್ಮೇಽಪಿ ಪಾಪ್ಮಗೀಃ || ೮೧೫ ||

ದುಃಖಾಭಾವಃ ಸದೇಹಸ್ಯ ನೈವಾಸ್ತೀತಿ ಶ್ರುತೇರ್ವಚಃ |
ತಸ್ಮಾದ್ದೈವೋಽಪ್ಯನರ್ಥಃ ಸ್ಯಾದ್ದೇಹೋ ನಾಶಾಚ್ಚ ಸರ್ವದಾ || ೮೧೬ ||

ಕರ್ಮ ನಾಽಽರಭತೇ ಯಾವದ್ದುಃಖಾದಿಫ़ಲಮಾತ್ಮನಃ |
ಅಸತ್ಸಮಂ ಭವೇತ್ತಾವತ್ತದಪೂರ್ವಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಿತಮ್ || ೮೧೭ ||

ಶರೀರಂ ಪಾಪ್ಮನಾಂ ಕಾರ್ಯಂ ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾತ್ಮನಾಮಿದಮ್ |
ತಸ್ಮಿನ್ನಾತ್ಮಾಭಿಮಾನೋ ಯಃ ಸಾ ಸಂಪತ್ತಿರವಿದ್ಯಯಾ || ೮೧೮ ||

ದೇಹಕರ್ಮಕ್ಷ್ಯೇ ದೇಹಪಾತಶ್ಚಾಸ್ಯ ಯದಾ ತದಾ ||
ಪಾಪ್ಮನಃ ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಾಣಿ ವಿಜಹಾತ್ಯಮೃತೋಽವ್ಯಯಃ || ೮೧೯ ||

ಜಹಾತಿ ಮೃತ್ಯೋ ರೂಪಾಣಿ ಮೃತಿಸ್ವಪ್ನಾದಿಭೂಮಿಷು |
ನ ತು ಮೃತ್ಯುಮೃತೇ ಜ್ಞಾನಾಜ್ಜಹಾತ್ಯಾತ್ಮಾ ನಿಜಂ ತಮಃ || ೮೨೦ ||

ಪಾಪ್ಮಾದಿಪ್ರಕೃತಾದಾನತ್ಯಾಗಾಭ್ಯಾಮನಿಶಂ ಯಥಾ |
ಧಿಯಾ ಸಮಾನಃ ಸನ್ನಾತ್ಮಾ ಸಂಸರತ್ಯಾ ವಿಮೋಕ್ಷತಃ || ೮೨೧ ||

ಪರಲೋಕೇಹಲೋಕೌ ಚ ತಥೈವಾಯಮವಿದ್ಯಯಾ |
ಮೃತಿಜನ್ಮಪ್ರಬಂಧೇನ ಸಂಸರತ್ಯಾ ವಿಮೋಕ್ಷತಃ || ೮೨೨ ||

ಯತ ಏವಮತಃ ಸಿದ್ಧಾ ದೇಹಾದಿಭ್ಯೋಽನ್ಯತಾಽಽತ್ಮನಃ |
ತತ್ಸಂಯೋಗವಿಯೋಗಾಭ್ಯಾಂ ಸ್ರಗ್ವಸ್ರಾಭರಣಾದಿವತ್ || ೮೨೩ ||

ನ ಹಿ ಚ್ಛಿನ್ನೇನ ಕರ್ಣೇನ ತದ್ವಾನಸ್ಮೀತಿ ಮನ್ಯತೇ |
ಯಥೈವಮವಶಿಷ್ಟೇನ ತದ್ವಿಶೇಷಣಹೇತುತಃ || ೮೨೪ ||

ಆಭಿಮಾನಿಕ ಏವಾಸ್ಯ ಯೇನ ಯೇನ ವಿಶೇಷ್ಯತೇ |
ಆತ್ಮಾಽವಿಶೇಷಣೋಽತಃ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ರಗಾಭರಣವಸ್ರವತ್ || ೮೨೫ ||

ನನು ನ ಸ್ತೋಽಸ್ಯ ಲೋಕೌ ದ್ವೌ ಯಾವಾತ್ಮಾ ಸಂಚರತ್ಯಯಮ್ |
ಮೃತ್ಯುಜನ್ಮಪ್ರಬಂಧೇನ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಾಖ್ಯಲೋಕವತ್ || ೮೨೬ ||

ಸ್ವಪ್ನಜಾಗರಿತೌ ಲೋಕೌ ಯಥಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾನತಃ |
ಪರಲೋಕೇಹಲೋಕೌ ತು ನ ತಥಾ ಮಾನಗೋಚರೌ || ೮೨೭ ||

ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾದಸ್ಯ ಲೋಕಸ್ಯ ನಾಸ್ತ್ಯಾಶಂಕಾಽಸ್ತಿ ತಾಂ ಪ್ರತಿ |
ಪರಲೋಕೇಽಪಿ ನಾಽಽಶಂಕಾ ತತ್ಸಿದ್ಧೇರಾಗಮಾತ್ಸದಾ || ೮೨೮ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಂವಿತ್ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಪರಲೋಕೇಹಲೋಕಯೋಃ |
ಸ್ವಪ್ನವನ್ನಾನ್ಯಮಾನತ್ವಮಿತ್ಯಸ್ತಿತ್ವಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ || ೮೨೯ ||

ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯೋತ್ತರೋ ಗ್ರಂಥಸ್ತಸ್ಯ ವಾ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ |
ಇತ್ಯೇಷ ತಾವತ್ಸಂಬಂಧಸ್ತಥಾಽನ್ಯೋಽಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೮೩೦ ||

ಆತ್ಮಾ ಜ್ಯೋತಿರಿತಿ ಹ್ಯೇಕಃ ಸಮಾನ ಇತಿ ಚಾಪರಃ |
ಪಾಪ್ಮನೋ ವಿಜಹಾತೀತಿ ಪದಾರ್ಥಾಃ ಸೂತ್ರಿತಾಸ್ರಯಃ || ೮೩೧ ||

ಸ್ವಪ್ನೇನ ನಿರ್ಣಯೋ ವಾಚ್ಯ ಏತೇಷಾಮಿತ್ಯತೋಽಧುನಾ |
ತಸ್ಯೇತಿ ವರ್ಣ್ಯತೇಽಥೇದಂ ವಿಧಿನಾ ಯೇನ ತಚ್ಛೃಣು || ೮೩೨ ||

ಅಯಂ ಚಾಪ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಸ್ತಥಾ ಚಾನ್ಯಾಽಪಿ ವರ್ಣ್ಯತೇ |
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರ್ಯ ಆತ್ಮೋಕ್ತಸ್ತಸ್ಯಾವಿದ್ಯಾಕ್ರಿಯೋದ್ಭವಾಃ || ೮೩೩ ||

ಕರ್ಮೋಪಭೋಗಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ವರ್ಣ್ಯಂತೇ ಭೂಮಯೋಽಧುನಾ |
ಇದಂ ಜನ್ಮ ಪರಂ ಚೈವ ಸ್ವಪ್ನಸ್ತನ್ಮಧ್ಯಗಸ್ತಥಾ || ೮೩೪ ||

ಭಾವಿ ಯಜ್ಜನ್ಮ ಯಚ್ಚೇದಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮನುಭೂಯತೇ |
ಏತೇ ಏವ ವಿಭೋಃ ಸ್ಥಾನೇ ದ್ವೇ ಏವೇತ್ಯವಧಾರಣಾತ್ || ೮೩೫ ||

ನನು ಸ್ವಪ್ನೋಽಪಿ ಲೋಕೋಽಸ್ಯ ಕಥಂ ಸ್ಯಾದವಧಾರಣಮ್ |
ದ್ವೇ ಏವೇತಿ, ನ ಸಂಧ್ಯತ್ವಾತ್ಸ್ವಪ್ನಸ್ಯ ಸ್ಥಾನಯೋರ್ದ್ವಯೋಃ || ೮೩೬ ||

ಸಂಧ್ಯಂ ತೃತೀಯಮಿತ್ಯುಕ್ತಿಃ ಪೂರಣಪ್ರತ್ಯಯಶ್ರುತೇಃ |
ನ ಸ್ಥಾನಾಂತರನಿದ್ದನುತ್ಯೈ ಯತ್ತೂಕ್ತಮವಧಾರಣಮ್ || ೮೩೭ ||

ತದಯೋಗವ್ಯವಚ್ಛಿತ್ತ್ಯೈ ನಾನ್ಯಯೋಗವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ |
ತಸ್ಮಿನ್ಸಂಧ್ಯ ಇತೀದಂ ಚ ತಥಾ ಸತಿ ಸಮಂಜಸಮ್ || ೮೩೮ ||

ಸ್ವಪ್ನೇಹಲೋಕಯಸ್ತಾವತ್ಸತ್ತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗೋಚರಮ್ |
ಪರಲೋಕಸ್ಯ ಸದ್ಭಾವೇ ಕಿಂ ಪ್ರಮಾಣಮಿತೀರ್ಯತಾಮ್ || ೮೩೯ ||

ಅಸ್ಮಿನ್ನೇವ ತು ಸ ಸ್ವಪ್ನೇ ಸ್ಥಾನೇ ತಿಷ್ಠನ್ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ||
ಇಮಂ ಲೋಕಂ ಪರಂ ಚಾಽಽತ್ಮಾ ಕರ್ಮಜ್ಞಾನಾದಿಸಂಸ್ಕೃತಃ || ೮೪೦ ||

ಭೂತಜನ್ಮನಿ ಯದ್ಭುಕ್ತಂ ಕರ್ಮ ತದ್ಭಾವನಾಂಜಿತಃ |
ಪೌರ್ವದೈಹಿಕಮೇವಾತೋ ವಯಸ್ಯಾದ್ಯೇಽಭಿವೀಕ್ಷತೇ || ೮೪೧ ||

ಮಧ್ಯೇ ವಯಸಿ ಕಾರ್ಕಶ್ಯಾತ್ಕಾರಣಾನಾಮಿಹಾಽಽರ್ಜಿತಾಃ |
ಪ್ರಾಯೇಣ ವೀಕ್ಷತೇ ಸ್ವಪ್ನೇ ವಾಸನಾಃ ಕರ್ಮಣೋ ವಶಾತ್ || ೮೪೨ ||

ವಿಯಾಸುಃ ಪರಲೋಕಂ ತು ಕರ್ಮಾವಿದ್ಯಾದಿಸಂವೃತಃ |
ಭಾವಿನೋ ಜನ್ಮನೋ ರೂಪಂ ಸ್ವಪ್ನೇ ಪ್ರಾಯೇಣ ಪಶ್ಯತಿ || ೮೪೩ ||

ಭುಕ್ತತ್ವಾದವಿವಕ್ಷೇಹ ವ್ಯತಿಕ್ರಾಂತಸ್ಯ ಜನ್ಮನಃ |
ಪರಲೋಕೇಹಲೋಕೌ ತು ಗೃಹ್ಯೇತೇ ಸಂಧ್ಯಸಿದ್ಧಯೇ || ೮೪೪ ||

ಸುಖೇನ ದರ್ಶನಂ ತಾವದೈಹಿಕಸ್ಯೇಹ ಜನ್ಮನಃ ||
ಯಥಾ ತು ಪರಲೋಕಸ್ಯ ತಥಾಽಥೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೮೪೫ ||

ಸ್ವಪ್ನಸ್ಥಾನಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪರಲೋಕಂ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ |
ವಿಧಿನಾ ಕೇನ ಕಿಂಚಾಽಽತ್ಮಾ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೮೪೬ ||

ಅಥೈತದುಚ್ಯತೇ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ತದ್ಯಥಾಬತ್ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ |
ಯೇನಾಽಽಕ್ರಾಮತ್ಯುಮುಂ ಲೋಕಂ ಸೋಽಸ್ಯಾಽಽಕ್ರಮ ಇಹೋಚ್ಯತೇ || ೮೪೭ ||

ಯಾದೃಕ್ಸಾಧನಮಸ್ಯೇಹ ಪರಲೋಕಾಪ್ತಯೇ ಚಿತಮ್ ||
ಆಕ್ರಮಃ ಸ ಯಥಾ ಯಸ್ಯ ಸೋಽಯಮಾತ್ಮಾ ಯಥಾಕ್ರಮಃ || ೮೪೮ ||

ಯಥಾಕ್ರಮೋ ಯಥೋಪಾಯೋ ವಿದ್ಯಾಕರ್ಮಾದಿಲಕ್ಷಣಃ |
ಪರಲೋಕೋನ್ಮುಖೀಭೂತಂ ತಮಾಶ್ರಿತ್ಯಾಽಽಕ್ರಮಂ ಸ್ವಕಮ್ || ೮೪೯ ||

ಸ್ಥಾನಂ ನಿರ್ಮಾಯ ಸಂಧ್ಯಾಖ್ಯಂ ವಿಪಾಕಾನುಭಯಾನಯಮ್ |
ಅಧರ್ಮಧರ್ಮಯೋರಾತ್ಮಾ ದುಃಖಾನಂದಾನ್ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೮೫೦ ||

ಪಾಪ್ಮನೋಽಧರ್ಮಕಾರ್ಯಾಣಿ ತಥಾಽಽನಂದಾಂಶ್ಚ ಧರ್ಮಜಾನ್ |
ಆಗಮಾದನ್ಯತಃ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನ ತು ಪಾಪಾದಿದರ್ಶನಮ್ || ೮೫೧ ||

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಪ್ರಯುಕ್ತೋ ವಾ ದೇವತಾನುಗ್ರಹಾತ್ತಥಾ |
ಆನಂದಾನ್ಪಾಪ್ಮನಶ್ಚಿತ್ರಾನ್ಸ್ವಪ್ನ ಆತ್ಮಾ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೮೫೨ ||

ಇಹ ಜನ್ಮನ್ಯಸಂಭಾವ್ಯಂ ಸ್ವಪ್ನೇ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ||
ಪರಲೋಕಾಶ್ರಯಂ ತಾದೃಕ್ತಸ್ಮಾತ್ಸ್ವಪ್ನಸಮೀಕ್ಷಣಮ್ || ೮೫೩ ||

ಸಂಧ್ಯಸ್ವಪ್ನವಿಧಿಸ್ತಾವದೇವಂ ಸಮುಪವರ್ಣಿತಃ ||
ಪರಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ತಸ್ಯ ವಾ ಇತಿ ವಾಕ್ಯತಃ || ೮೫೪ ||

ಯದುಕ್ತಂ ವಿರಹೇಽಶೇಷಸೂರ್ಯಾದಿಜ್ಯೋತಿಷಾಮಯಮ್ |
ಪುಮಾನ್ವ್ಯವಹರತ್ಯಾತ್ಮಜ್ಯೋತಿಷೈವೇತಿ ಲಿಂಗತಃ || ೮೫೫ ||

ಭಾನ್ವಾದಿಸರ್ವಜ್ಯೋತಿರ್ಭ್ಯೋ ವಿವಿಕ್ತೋಽಯಂ ಪುಮಾನಿತಿ |
ಕ ಸಿದ್ಧ ಇತಿ ವಕ್ತವ್ಯ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೮೫೬ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃಪ್ರಸಿದ್ಧಿರ್ವಾ ಪೂರ್ವಮುಕ್ತಾಽನುಮಾನತಃ |
ಸಾಕ್ಷಾದವ್ಯವಧಾನೇನ ತತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧಿರಥೋಚ್ಯತೇ || ೮೫೭ ||

ಸ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರಾತ್ಮೈವ ಬಾಹ್ಯಜ್ಯೋತಿರ್ವಿವರ್ಜಿತಃ |
ಯಥಾ ಭವತಿ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಚ ತಥೇದಮಭಿಧೀಯತೇ || ೮೫೮ ||

ಯತ್ರ ಯಸ್ಯಾಮವಸ್ಥಾಯಾಂ ಸ್ವಪಿತೀತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ |
ಪುರುಷೋಽಜಂ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ತದಾಽಪೀತೋ ಭವತ್ಯಯಮ್ || ೮೫೯ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಕರ್ಮಕ್ಷಯಾದಾತ್ಮಾ ಬಾಹ್ಯದೇಹಾಭಿಮಾನತಃ |
ವ್ಯುತ್ಥಾಯ ಸ್ವಪ್ರಧಾನಃ ಸನ್ಸ್ವಪ್ನಮಾಯಾಂ ಸಮೀಕ್ಷತೇ || ೮೬೦ ||

ಪ್ರವೃತ್ತಂ ಫ़ಲದಾನಾಯ ಯದಿದಂ ಜನ್ಮ ವರ್ತತೇ |
ಅಸ್ಯೇತಿ ಲೋಕಶಬ್ದೇನ ತದೇತದಭಿಧೀಯತೇ || ೮೬೧ ||

ಜುಹೋತ್ಯಾದಿಕ್ರಿಯಾದ್ವಾರಾ ಯಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಮವತ್ಯಯಮ್ |
ಸರ್ವಾವಾನಿತಿ ತೇನಾಯಮಾತ್ಮಾ ದೇಹಾಂತ ಉಚ್ಯತೇ || ೮೬೨ ||

ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಗದುಪಾದಾಯ ಕ್ರಿಯೈಕೈಕಸ್ಯ ಸಿಧ್ಯತಿ |
ಜುಹೋತ್ಯಾದಿರ್ಜಗದ್ಧೇತುಃ ಸರ್ವಾವಾನುಚ್ಯತೇ ತತಃ || ೮೬೩ ||

ಅದ್ಯಾತ್ಮಾದಿವಿಭಾಗೇನ ಸರ್ವಾ ವಾಽಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಯತಃ |
ಭೂತಭೌತಿಕಮಾತ್ರಾಃ ಸ್ಯುಃ ಸರ್ವಾವಾನುಚ್ಯತೇ ತತಃ || ೮೬೪ ||

ಸರ್ವಾವತೋಽಸ್ಯ ದೇಹಸ್ಯ ಸ್ವಪ್ನಭೋಗಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ |
ಆದಾಯ ವಾಸನಾಮಾತ್ರಾಂ ಸ್ವಪ್ನಮಾಯಾಂ ತನೋತ್ಯಯಮ್ || ೮೬೫ ||

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿವಿಭಾಗೇನ ಮಾತ್ರಾ ಜಾಗರಿತೇ ಯಥಾ |
ಭೋಗೇನೇಹಾಪಚೀಯಂತೇ ಪ್ರಚೀಯಂತೇ ಚ ಕರ್ಮಭಿಃ || ೮೬೬ ||

ಸ್ವಪ್ನಭೂಮಾವಪಿ ತಥಾ ಕರ್ಮಣೋತ್ಥಾಪಿತಾ ಇಮಾಃ |
ಕ್ಷಯವೃದ್ಧಿಪ್ರಬಂಧೇನ ಮಾತ್ರಾಃ ಸ್ಯುರ್ವಾಸನಾತ್ಮಿಕಾಃ || ೮೬೭ ||

ಧಿಯಾ ಧಿಯೇತಿ ಚ ತಥಾ ಪ್ರಾಗೇತದುಪಪಾದಿತಮ್ |
ಹ್ರಾಸವೃದ್ಧಿಪ್ರಬಂಧೇನ ಯಥೇದಂ ವರ್ತತೇ ಜಗತ್ || ೮೬೮ ||

ಸ್ವಯಮೇವ ವಿಹತ್ಯೇತಿ ದೇವತಾ ಪ್ರತಿಷೇಧಕೃತ್ |
ವಿಶೇಷಣಂ ಸ್ವಯ ಮಿತಿ ದೇಹಪಾತೇ ಽಸ್ಯಭಣ್ಯತೇ || ೮೨೯ ||

ಸ್ವಾತ್ಮಾಪಸರ್ಪಣಾದ್ದೇಹಂ ನಿಃಸಂಬೋಧಂ ಕರೋತಿ ಯಃ |
ಸುಷುಪ್ಸುಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಧ್ವಸ್ತೌ ವಿಹತ್ಯೇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತತಃ || ೮೭೦ ||

ಭಾನ್ವಾದ್ಯನುಗ್ರಹಾದ್ಬೋಧ ಆತ್ಮನಶ್ಚಕ್ಷುರಾದಿಷು |
ದೇಹಸ್ಯ ವ್ಯವಹಾರಾರ್ಥಂ ದೇಹವ್ಯವಹೃತಿಸ್ತಥಾ || ೮೭೧ ||

ಆತ್ಮಕರ್ಮಪ್ರಯುಕ್ತೈವ ಧರ್ಮಾದಿಫ़ಲಭುಕ್ತಯೇ |
ಕರ್ಮಣಃ ಫ़ಲಭೋಗಾಂತೇ ದೇಹೋ ಯಸ್ಮಾತ್ಪತತ್ಯಯಮ್ || ೮೭೨ ||

ನಿರ್ಮಾಯೇತಿ ಸ್ವಯಂ ತದ್ವದಾತ್ಮಕರ್ಮವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ |
ಸ್ವಪ್ನಪ್ರಪಂಚನಿಷ್ಪತ್ತಿರ್ಯಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಮಾದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ || ೮೭೩ ||

ಅಪಾಸ್ತಾಶೇಷಕರಣದೈವತಸ್ಯಾಪಿ ಚಾಽಽತ್ಸನಃ |
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಭಾವನೈವಾಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ || ೮೭೪ ||

ನಿರ್ಮಾತವ್ಯೋಽಥ ಭೋಕ್ತವ್ಯೋ ಯೋ ಲೋಕೋಽಭೂದಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ತೇನ ತೇನ ಸ್ವರೂಪೇಣ ಭಾವನಾ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ || ೮೭೫ ||

ಅಪೇತಕಾರಕತ್ವೋಽಪಿ ಕರ್ಮೋತ್ಥಾಪಿತಭಾವನಃ |
ಭಾವನಾಕಾರಕೇಕ್ಷಿತ್ವಾದಾತ್ಮೈಕಃ ಕಾರಕಾಯತೇ || ೮೭೬ ||

ಜಾಗ್ರತೋ ಯದುಪಾತ್ತಂ ಪ್ರಾಗ್ಭಾವನಾಲಕ್ಷಣಂ ಸ್ವಯಮ್ |
ಭಾಸ್ವದ್ಧೀಸಂಶ್ರಯಂ ಜ್ಞಾನಂ ಭಾಃಶಬ್ದೇನ ತದುಚ್ಯತೇ || ೮೭೭ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕರಣೋತ್ಥಾಯಾ ವ್ಯಾವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ವಿಶೇಷಣಮ್ |
ಸ್ವೇನೇತಿ ಭಾಸಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದಭಿವ್ಯಕ್ತಿಕೃತೋಽಭಿಧಾ || ೮೭೮ ||

ಸ್ವಶಬ್ದಾವಿಹ ವಿಜ್ಞೇಯಾವಾತ್ಮೀಯಾತ್ಮಾರ್ಥವಾಚಿನೌ |
ಭಾಜ್ಯೋತಿರನುರೋಧೇನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ || ೮೭೯ ||

ಪರಾರ್ಥಾ ಭಾವನಾ ಯಸ್ಮಾತ್ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಜ್ಯೋತಿಶ್ಚಿದಾತ್ಮನಃ |
ಉಕ್ತಾರ್ಥವಾಚಿನೌ ತಸ್ಮಾತ್ಸ್ವಶಬ್ದೌ ಸಮುದಾಹೃತೌ || ೮೮೦ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರಿತಿ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯೋಽಕಾರಕೋಽಫ़ಲಃ |
ಯಃ ಸ ಏವ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರ್ಜ್ಯೋತಿಃಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ || ೮೮೧ ||

ನಿಃಶೇಷಲೋಕಧೀವೃತ್ತಿಸಾಕ್ಷಿಣೈವಾವಿಕಾರಿಣಃ |
ಪ್ರತೀಚ ಈದೃಶೀ ವೃತ್ತಿಃ ಸ್ವಪೀತೀತ್ಯಭೀಧೀಯತೇ || ೮೮೨ ||

ಪೀತಾಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಕಜ್ಯೋತಿರ್ಜಾಗ್ರಚ್ಛಬ್ದಾದಿವರ್ಜಿತಃ |
ವಾಸನೋಪಾಧಿರಾತ್ಮೈಕಃ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರಿತಿರ್ಯತೇ || ೮೮೩ ||

ಮಾತೃಮಾನಪ್ರಮೇಯಾದಿಸಾಮಗ್ನೀ ವಾಸನಾತ್ಮಿಕಾ |
ಸ್ವಪ್ನೇ ಭಾಃಶಬ್ದವಾಚ್ಯಾಽಸ್ಯ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಪ ಆತ್ಮನಃ || ೮೮೪ ||

ಪ್ರಮಾತೃತ್ವಾದಿಕಾ ಸರ್ವಾ ಪ್ರಥತೇ ವಿಷಯಾತ್ಮನಾ |
ಭಾವನಾ ಸ್ವಾರ್ಥರೂಪಸ್ಯ ಪ್ರತೀಚೋಽಲುಪ್ತಚಕ್ಷುಷಃ || ೮೮೫ ||

ಮಾತಾರಂ ಮೇಯಸಂಬದ್ಧಂ ಜಾಗ್ರದ್ಭೂಮೌ ಯಥೇಕ್ಷತೇ |
ನಿಷ್ಕ್ರಿಯೋ ವಾಸನಾರಾಶಿಂ ಸ್ವಪ್ನಭೂಮೌ ತಥೇಕ್ಷತೇ || ೮೮೬ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರಯಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಸರ್ವಸಾಧನನಿಸ್ಪೃಹಃ |
ಕೂಟಸ್ಥೋ ವಾಸನಾಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಚಿದಾಭಾಸಾಃ ಕರೋತ್ಯಯಮ್ || ೮೮೭ ||

ತತ್ಸಂನಿಧೌ ಚಿದಾಭತ್ವಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ |
ಯತ್ತದಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಮೋಹಾದ್ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಮುಪಚರ್ಯತೇ || ೮೮೮ ||

ಜ್ಯೋತಿಷಾಽಕಾರಕೇಣಾಽಽತ್ಮಾ ವರ್ತತೇಽಸಂಸ್ಪೃಶನ್ಪರಮ್ |
ಚಿದಾಭಾ ವಾಸನಾಶ್ಚೈವಂ ಸಂಗತಿರ್ನ ತಯೋರ್ಮಿಥಃ || ೮೮೯ ||

ಯಥಾ ಜಾತ್ಯಮಣೇಃ ಶುದ್ಧಾ ಜ್ವಲಂತೀ ನಿಶ್ಚಲಾ ಶಿಖಾ |
ಸಂನಿಧ್ಯಸಂನಿಧಾನೇಷು ಘಟಾದೀನಾಮವಿಕ್ರಿಯಾ || ೮೯೦ ||

ನಿಃಶೇಷಬುದ್ಧಿಸಾಕ್ಷ್ಯೇವಂ ಪರಮಾತ್ಮಪ್ರದೀಪಕಃ |
ಸಂನಿಧ್ಯಸಂನಿಧಾನೇಷು ಧೀವೃತ್ತೀನಾಮವಿಕ್ರಿಯಃ || ೮೯೧ ||

ನ ಪ್ರಕಾಶಕ್ರಿಯಾ ಕಾಚಿದಸ್ಯ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ವಿದ್ಯತೇ |
ಉಪಚಾರಾತ್ಕ್ರಿಯಾ ಸಾಽಸ್ಯ ಯಃ ಪ್ರಕಾಶ್ಯಸ್ಯ ಸಂನಿಧಿಃ || ೮೯೨ ||

ಯದೇವಂ ವರ್ತನಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸ್ವಪಿತೀತಿ ತದುಚ್ಯತೇ |
ಇತ್ಥಂಭೂತೇ ತೃತೀಯಾಽತಃ ಸ್ವೇನ ಭಾಸೇತಿ ಗೃಹ್ಯತೇ || ೮೯೩ ||

ಸಾಮಗ್ರ್ಯಭಾವಾನ್ನೈವೇಹ ಕರ್ತೃತ್ವಾದಿ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಆತ್ಮನೋಽಕಾರಕತ್ವಂ ಚ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ || ೮೯೪ ||

ಭಾನ್ವಾದಿಬಾಹ್ಯಜ್ಯೋತಿರ್ಭಿಃ ಸಂಕೀರ್ಣಃ ಪ್ರಾಗಭೂದಯಮ್ |
ಅನ್ಯಸ್ಯ ಜ್ಯೋತಿಷೋಽಭಾವಾತ್ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಪುಮಾನಯಮ್ || ೮೯೫ ||

ನಾನ್ಯತ್ರ ಕಾರಣಾದ್ವೃತ್ತಿಃ ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಜಾಗರೇಽಪಿ ಹಿ |
ಕಾರಣಂ ತ ತಮಸ್ವ್ಯಾತ್ಮಾ ನಾತಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಮನಸ್ಥಿತಿಃ || ೮೯೬ ||

ನನು ಜಾಗ್ರಚ್ಛರೀರಾದೇರ್ಮಾತ್ರೋಪಾದಾನಮೀರಿತಮ್ |
ತಸ್ಮಿನ್ಸತಿ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಕಥಮಾತ್ಮಾಽಭಿಧೀಯತೇ || ೮೯೭ ||

ಸತ್ಯಮೇವಂ ತಥಾಽಪೀದಂ ಮಾತ್ರಾದಾನಂ ಪರಾತ್ಮನಃ |
ಸರ್ವದಾ ವಿಷಯೀಭೂತಂ ಗಂಧರ್ವನಗರಾದಿವತ್ || ೮೯೮ ||

ಏತಸ್ಮಿನ್ನನೃತೋಪಾಧೌ ಶಕ್ಯೋ ದರ್ಶಯಿತುಂ ಪರಃ |
ವಾಸನಾಲಕ್ಷಣೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃಸ್ವಭಾವಕಃ || ೮೯೯ ||

ಸರ್ವೋಪಾಧಿವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೌ ನೈವ ಶಕ್ಯಃ ಸ ಈಕ್ಷಿತುಮ್ |
ಸುಷುಪ್ತ ಇವ ತೇನಾಸನ್ಮಾತ್ರಾದಾನಮಿದಂ ಕೃತಮ್ || ೯೦೦ ||

ನನು ಜಾಗ್ರದ್ವದೀಕ್ಷ್ಯಂತೇ ಗ್ರಹೀತೃಗ್ರಹಣಾದಯಃ |
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಕಥಂ ತೇಷು ಸತ್ಸು ಸ್ವಪ್ನೇಽಭಿಧೀಯತೇ || ೯೦೧ ||

ನೈತದೇವಂ, ಕುತೋ ಜಾಗ್ರದ್ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಾತ್ಮಕತ್ವತಃ |
ಸ್ವಪ್ನಸ್ಯ ದೇಹಬುದ್ಧ್ಯಾದೇಃ ಸ್ವಪ್ನವೃತ್ತಾವಸಂಭವಾತ್ || ೯೦೨ ||

ಆತ್ಮಬುದ್ಧಿಮನಶ್ಚಕ್ಷುರಾಲೋಕಾರ್ಥಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಜಾಗ್ರದೇವ ನ ತು ಸ್ವಪ್ನೋ ಭಾವನಾಮಾತ್ರಶೇಷತಃ || ೯೦೩ ||

ಆವಿಶ್ಚಿಕೀರ್ಷುಃ ಸಾಕ್ಷಾದಿಮಮರ್ಥಂ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ಪರಾ |
ನ ತತ್ರೇತಿ ಪ್ರವೃತ್ತೈಷಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮವಿಶುದ್ಧಯೇ || ೯೦೪ ||

ಕರ್ಮಕೃದ್ಧಿಷಣಾಂತೋ ಯಃ ಕಾಮಾವಿದ್ಯಾಸಮನ್ವಿತಃ |
ಸ್ವಾಪಬೋಧಾವಿಮೌ ತಸ್ಯ ನ ತು ತತ್ಸಾಕ್ಷಿಣೋ ದೃಶೇಃ || ೯೦೫ ||

ಕೂಟಸ್ಥಜ್ಯೋತಿಷೈವಾಽಽಸ್ತೇ ಸ್ವಪ್ನಸ್ಥಾನೇಽಕ್ರಿಯೋಽದ್ವಯಃ |
ಚಿದಾಭಯಾ ವಾಸನಯಾ ತತ್ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ಪ್ರಕಲ್ಪತೇ || ೯೦೬ ||

ತತ್ಪ್ರಯೋಕ್ತೃಕ್ರಿಯಾಭಾವಾದ್ವುದ್ಧ್ಯಾದಿಜ್ಯೋತಿಪಾಮಿಹ |
ನ ವ್ಯಾಪೃತಿರತಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಜ್ಯೋತಿಪಾ ಸ್ವೇನ ವರ್ತನೇ || ೯೦೭ ||

ಜಾಗ್ರಾದ್ವಸ್ತೂನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಭಾವನಾಮಾತ್ರರೂಪತಾಮ್ |
ಜಾಗ್ರತ್ಕರ್ಮಕ್ಷಯೇ ಯಾಂತಿ ಸ್ವಪ್ನಕರಮೋದ್ಭವೇ ಸತಿ || ೯೦೮ ||

ತಾ ಭಾವನಾ ಉಪಾದಾಯ ಪ್ರತ್ಯಙ್ ಸ್ವಪ್ನೇ ರಿರಂಸಯಾ |
ಕರೋತ್ಯೇಷ ರಥಾದ್ಯರ್ಥಂ ಸ್ವಪ್ನಭೋಗಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೯೦೯ ||

ಕರಣಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತಾ ಚ ಕರ್ಮೈತತ್ಕಾರಕಾತ್ಮಕಮ್ |
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹೈಕನಿಷ್ಠಂ ಸಚ್ಚಿದಾಭತ್ವಾತ್ತದಾತ್ಮನಿ || ೯೧೦ ||

ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪೇಣ ಕರ್ಮೈತತ್ಪ್ರಥತೇ ಜಗತ್ |
ಆತ್ಮನ್ಯೇತತ್ಸಮಧ್ಯಸ್ತಮಾತ್ಮಾವಿದ್ಯೈಕಹೇತುತಃ || ೯೧೧ ||

ಸರ್ವಸ್ಯ ಕರ್ಮಣೋಽತ್ಯಂತಮಾತ್ಮಾಽಕರ್ತಾ ವಿಲಕ್ಷಣಃ |
ತತ್ಸಂಹತಃ ಸ್ವಯಂ ತ್ವಾತ್ಮಾಽಸಂಹತೋ ನಿರ್ಗುಣಃ ಶುಚಿಃ || ೯೧೨ ||

ಅವಿದ್ಯಯಾ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಮಶುದ್ಧಂ ಮನ್ಯತೇ ಯದಾ |
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಾನಿ ತದೈತಾನಿ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೯೧೩ ||

ರಥಾ ದಾರ್ವಾದ್ಯಸದ್ಭಾವಾನ್ನ ಸಂತಿ ಸ್ವಪ್ನದರ್ಶನೇ |
ನ ಸಂತ್ಯಶ್ವಾದಯಸ್ತದ್ವದ್ರಥಯೋಗಾಃ ಸವರ್ತ್ಮಕಾ || ೯೧೪ ||

ರಥಾದೀನ್ಸೃಜತೇಽಥಾತ್ರ ಜಾಗ್ರತ್ಕರ್ಮಾದಿಹೇತುಕಾನ್ |
ಅವಿದ್ಯಾಕಾಮಕರ್ಮಾಣಿ ಸೃಷ್ಟಿಬೀಜಮಿದಂ ದೃಶೇಃ || ೯೧೫ ||

ಕರ್ಮಣೋ ಗಮನಸ್ಯೇಹ ಸಾಧನಾಭಾವಹೇತುನಾ |
ಸ್ವಪ್ನೇ ಮೃಷಾತ್ವಮಾಹೈವಂ ಗಮನಾದೇಃ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ವಯಮ್ || ೯೧೬ ||

ನ ಕರ್ಮಫ़ಲಮಪ್ಯತ್ರ ಸ್ವಪ್ನೇ ತದ್ಧೇತ್ವಸಂಭವಾತ್ |
ನಾಽಽನಂದಾ ಅಪಿ ತತ್ರೇತಿ ಹ್ಯತಃ ಶ್ರುತಿರಭಾಷತ || ೯೧೭ ||

ಆಹ್ ಲದಾಃ ಸ್ಯುರಿಹಾಽಽನಂದಾ ಹರ್ಷಾಶ್ಚಾತ್ರ ಮುದಸ್ತಥಾ |
ಪ್ರಕರ್ಷಗುಣಸಂಬಂಧಾಃ ಪ್ರಮುದೋ ಮುದ ಏವ ತು || ೯೧೮ ||

ಪಲ್ವಲಾಸ್ತ್ವಿಹ ವೇಶಾಂತಾಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾರ್ಥಂ ತಥೋತ್ತರಮ್ |
ಇತ್ಯೇವಮಸತಾಮೇವ ಸ್ರಷ್ಟಾಽಽತ್ಮಾ ಸ್ವಾತ್ಮಮಾಯಯಾ || ೯೧೯ ||

ಚಿದಾಭಕಾರಕೋದ್ಭೂತವಾಸನಾಕರ್ಮಹೇತುಕಃ |
ಸ್ವಯಂ ನಿರ್ಮಾಯ ಸೃಜತ ಇತ್ಯಕರ್ಮಾಪಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೯೨೦ ||

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಂ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಜಾಗ್ರದ್ಭೂಮಾವಪಿ ಮತಂ ಕಿಮು ಸ್ವಪ್ನೈಕನೀಡಗಮ್ || ೯೨೧ ||

ರಥಾದಿವಾಸನಾನೀಡಚಿತ್ತವೃತ್ತಿಸಮುದ್ಭವ -
ಕರ್ಮಹೇತುತ್ವತಃ ಕರ್ತಾಽಕರ್ತಾಽಪ್ಯಾತ್ಮಾಽಭಿಧೀಯತೇ || ೯೨೨ ||

ಅಕರ್ತುರಪಿ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಸ್ವಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುತಃ |
ತದನ್ಯಸ್ಯೇಹ ಕಾರ್ಯತ್ವಾತ್ಕರ್ತಾಽಽತ್ಮೈವ ತಮೋವಧಿಃ || ೯೨೩ ||

ಸ್ವಪ್ನವೃತ್ತಾವುಪಾದಾನಂ ಸಾಧನಂ ವಾ ನ ವಿದ್ಯತೇ |
ರಥಾದೇರಸತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ದ್ರಷ್ಟೈವಾಽಽತ್ಮಾ ನ ಕಾರಕಃ || ೯೨೪ ||

ಅಸ್ತಿ ಯತ್ರಾಪ್ಯುಪಾದಾನಂ ಸಾಧನಂ ವಾಽಸ್ಯಾ ಜಾಗರೇ || |
ತತ್ರಾಪ್ಯಾತ್ಮಚಿದಾಭಾಸಮನೋಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕಾರಕೈಃ || ೯೨೫ ||

ರಥಾದಿವಾಸನಾನಾಡಧೀವೃತ್ತ್ಯುದ್ಭವಕಾರಣಮ್ |
ಕರ್ಮ ನಿರ್ವರ್ತ್ಯತೇ ತೇನ ಸ ಹಿ ಕರ್ತೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೯೨೬ ||

ಭಾನ್ವಾದೇರಿವ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಕರ್ತ್ರಾದ್ಯರ್ಥಾವಭಾಸನಾತ್ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕರ್ತೃಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ಕರ್ತೃತ್ವಾದ್ಯಾತ್ಮನೋ ಭವೇತ್ || ೯೨೭ ||

ಕ್ರಿಯಾಕರ್ತೃತ್ವಮೇವಾಸ್ಯ ಹೇತುರ್ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸಂಗತೌ |
ಯಥಾವಸ್ತ್ವಪರಿಜ್ಞಾನಾದ್ಧೀತಿ ಹೇತಾವತಃ ಪದಮ್ || ೯೨೮ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಮಸ್ಯೋಕ್ತ್ವಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇಶ್ಚಾತಿರೇಕತಾಮ್ |
ಮಂತ್ರಾಂಜಗಾದಾಥಾತ್ರಾರ್ಥೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತೇರನಂತರಮ್ || ೯೨೯ ||

ಸ್ವಪ್ನವೃತ್ತ್ಯಾ ವಿಹತ್ಯೇಮಂ ಜಾಗ್ರದ್ದೇಹಂ ಕ್ರಿಯಾಕ್ಷಯಾತ್ |
ಅಸುಪ್ತೋ ಭಾವನಾರೂಪಾನ್ಸುಪ್ತಾನ್ಪ್ರಾಣಾನ್ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೯೩೦ ||

ಅಸುಪ್ತೋಽಕರ್ಮಹೇತುತ್ವಾತ್ಸುಪ್ತಾನ್ಪ್ರಾಣಾನ್ಕ್ರಿಯೋತ್ಥಿತೇಃ |
ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಿಸ್ವಾಭಾವ್ಯತ್ಸ್ವಪ್ನ ಆತ್ಮಾ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೯೩೧ ||

ಪ್ರಾಣಾದಿಶುಕ್ರಮಾದಾಯ ಕೃತ್ವಾ ತದ್ಭಾವನಾಮಯಮ್ |
ಲೋಕಮಾತ್ಮಾಽಕ್ರಿಯಃ ಸ್ವಸ್ಥಶ್ಚಾಕಶೀತ್ಯಭಿಪಶ್ಯತಿ || ೯೩೨ ||

ಕ್ಷೀಣಸ್ವಪ್ನೋತ್ಥಸಂಭೋಗೋ ಜಾಗ್ರದ್ಭೋಗಾಶ್ರಯಂ ಪುನಃ |
ಯಾತಿ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕಂ ಸ್ಥಾನಂ ಪುಮಾನ್ಹಂಸಾಭಿಧೋ ಧ್ರುವಃ || ೯೩೩ ||

ಪರ್ಯಾಯೇಣ ಯತಶ್ಚೋಭೌ ಲೋಕೌ ಹಂತ್ಯೇಕಲಃ ಸ್ವತಃ |
ಏಕಹಂಸ ಇತಿ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಪುರಾಣಜ್ಞೈಸ್ತತಃ ಪ್ರಭುಃ || ೯೩೪ ||

ಹಿರಣ್ಯಂ ಜ್ಯೋತಿರ್ವಿಜ್ಞಾನಂ ತಾವನ್ಮಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಕಃ |
ಹಿರಣ್ಮಯಸ್ತತೋ ದೇವಃ ಸ್ವಾರ್ಥೇಽತ್ರ ಮಯಡಿಷ್ಯತೇ || ೯೩೫ ||

ಪರಸ್ಯ ಪುರುಷಸ್ಯಾಯಂ ತದಬೋಧಪ್ರಕಲ್ಪನಾತ್ |
ಸಾಕ್ಷಿಮಾತ್ರಾದಿಕಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪಾರುಷೋಽಯಮಿತೀರ್ಯತೇ || ೯೩೬ ||

ಪೂರಣಾನ್ನಿಖಿಲಸ್ಯಾಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ |
ಪುರುಷೋಽಯಂ ಭವೇದಾತ್ಮಾ ಪೂರ್ಣತ್ವಾದ್ವಾಽದ್ವಯಾತ್ಮನಃ || ೯೩೭ ||

ಹಾನೇನಾಂಗವಿಕಲ್ಪಾನಾಂ ನವಾನಾಂ ಸಂಚಯೇನ ಚ |
ಹಂಸತ್ವಮೃಷಯಃ ಪ್ರಾಹುರಾತ್ಮನಃ ಪಾರದರ್ಶಿನಃ || ೯೩೮ ||

ಪ್ರಾಣೇನ ಹ್ಯವರಂ ರಕ್ಷನ್ಮರಣಾದ್ದೇಹಕಂ ಪರಃ |
ಬಹಿರ್ದೇಹ ಚರಿತ್ವಾಽಥ ಪುನರೈತಿ ಯಥಾಗತಮ್ || ೯೩೯ ||

ನಾಡೀಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಯತಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಜಾಗ್ರದ್ಭೋಗಪ್ರದಾಃ ಪುಮಾನ್ |
ಸ್ವಪ್ನಭೋಗಪ್ರದಾ ಯಾತಿ ಬಹಿರ್ನೀಡಾದತಸ್ತದಾ || ೯೪೦ ||

ಕರ್ಮಣೋದ್ಭಾವಿತಾ ಯತ್ರ ವಾಸನಾ ಕಾಮರೂಪಿಣೀ |
ತಾಮಾದಾಯೈತಿ ದೇಹಂ ಸ್ವಂ ಹಂಸ ಆತ್ಮಾಽಮೃತೋಽವ್ಯಯಃ || ೯೪೧ ||

ಕರ್ಮಜ್ಞಾನಾನುರೂಪೇಣ ರೂಪಮುಚ್ಚಾವಚಂ ಮುಹುಃ |
ಸ್ವಪ್ನಮಾಯಾಪ್ರಪಂಚಸ್ಥ ಆತ್ಮಾಽಽಪ್ನೋತೀವ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಃ || ೯೪೨ ||

ನರ್ಮಾರ್ಥೋ ಜಕ್ಷತಿರ್ಜ್ಞೇಯೋ ಹರ್ಷಾರ್ಥೋ ಮೋದತಿಸ್ತಥಾ |
ಅವಿದ್ಯಯಾ ಭಯಂ ಚೇಹ ಸ್ವಪ್ನೇ ತದ್ಧೇತ್ವಸಂಭವಾತ್ || ೯೪೩ ||

ಆರಾಮಮೇವ ಮಾಯೋತ್ಥಂ ಸ್ವಪ್ನನಿರ್ಮಾಣಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಮಾಯಿನಸ್ತಸ್ಯ ಪಶ್ಯಂತಿ ನ ತಂ ಪಶ್ಯತಿ ಕಶ್ಚನ || ೯೪೪ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ದೇರ್ವ್ಯತಿರಿಕ್ತತ್ವಂ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಮಾಗಮಾತ್ |
ಆತ್ಮನಃ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯಾಥ ಲೋಕತೋಽಪಿ ವಿಭಾವ್ಯತೇ || ೯೪೫ ||

ಸುಪ್ತಂ ನ ಬೋಧಯೇದ್ಗಾಢಮಿತಿ ವಾದೋ ಹಿ ಲೋಕಿಕಃ |
ಕಿಮರ್ಥಮಿತಿ ಚೇತ್ತತ್ರ ಲೋಕಃ ಕಾರಣಮೀಕ್ಷತೇ || ೯೪೬ ||

ಪ್ರಬೋಧನಾಡೀಸ್ತ್ಯಕತ್ವಾಽಽತ್ಮಾ ಸ್ವಪ್ನನಾಡೀರಯಂ ಗತಃ |
ಇತಿ ಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ತಸ್ಮಿಲ್ಲೋಕೋಽನುಶಾಸ್ತಿ ತತ್ || ೯೪೭ ||

ನಾಡೀವ್ಯತ್ಯಾಸಗಮನಶಂಕಯವಾನುಶಾಸತಿ |
ಸುಪ್ತಂ ನ ಬೋಧಯೇದ್ಗಾಢಮಿತಿ ತದ್ದೇಷದರ್ಶಿನಃ || ೯೪೮ ||

ಯಥಾಯೋಗಮಯಂ ನಾಡೀರ್ಗಾಢಂ ಸುಪ್ತಃ ಪ್ರಬೋಧಿತಃ |
ನ ಪ್ರಪದ್ಯೇತ ತೇನಾಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಸುದುಃಖಭಿಷಕ್ಕ್ರಿಯಃ || ೯೪೯ ||

ದೇಹಪ್ರವೇಶನಿರ್ಯಾಣಹೇತೋರ್ದೇಹಾದ್ಗೃಹಾದಿವತ್ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿವ್ಯತಿರಿಕ್ತತ್ವಮಾತ್ಮನೋಽಸ್ಯಾವಸೀಯತಾಮ್ || ೯೫೦ ||

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಪದಾರ್ಥೇಭ್ಯೋ ವಿವಿಕ್ತಂ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತಮ್ |
ತಂ ನ ಪಶ್ಯತ್ಯಹೋ ಕಷ್ಟಂ ದೌರ್ಭಾಗ್ಯಂ ದುಷ್ಟಚೇತಸಾಮ್ || ೯೫೧ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗೋಚರಂ ದೇವಂ ಲೋಕಂ ಚಾತಿಪ್ರಮಾದಿನಮ್ |
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಶ್ರುತಿಃ ಶಿರಸ್ತಾಡಮನುಕ್ರೋಶತಿ ದುಃಖಿತಾ || ೯೫೨ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತಮಮಪ್ಯೇನಂ ವಿತಮಸ್ಕಂ ಸ್ವಯಂಸ್ಥಿತಮ್ |
ಅಹೋ ಕಷ್ಟಂ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ ಕಂ ಯಾಮ ಶರಣಂ ವಯಮ್ || ೯೫೩ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಮಾರಭ್ಯ ಯಚ್ಛ್ರುತ್ಯೋಕ್ತಮಿಹಾಽಽತ್ಮನಿ |
ಉಚ್ಯತೇ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷೋಽಯಂ ತಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತರೂಪಿಣಃ || ೯೫೪ ||

ಸ ಯತ್ರೇತಿ ಹ್ಯತಃ ಪೂರ್ವಂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷತ್ವಹೇತುತಃ |
ಅಥೋ ಖಲ್ವಾಹುರಿತ್ಯಾದಿಗ್ರಂಥಂ ಪಶ್ಯತ್ತಥಾ ಕ್ರಮಾತ್ || ೯೫೫ ||

ಸ್ವಪ್ನಸ್ಯ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ಥಾನತ್ವಮಥೋ ಖಲ್ವಿತಿವಾಕ್ಯತಃ |
ಯಾನಿ ಹ್ಯೇವೇತಿ ಹೇತೂಕ್ತಿಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ || ೯೫೬ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸಮೀಕ್ಷಣಂ ಯಾಸು ಪುಂಸೋ ನಾಡೀಷು ತಾಸ್ವಿದಮ್ |
ಸ್ವಪ್ನೇಕ್ಷಣಂ ವಿಜಾನೀಯಾನ್ನಾನ್ಯತ್ರೇತಿ ವಿನಿಶ್ಚಯಃ || ೯೫೭ ||

ಸ್ವಪ್ನೇ ತಮೇವ ಚಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಸುಪ್ತೋಽಯಮಭಿಮನ್ಯತೇ |
ಯಮನಸ್ತಪ್ರಬೋಧಸ್ಥಂ ನ ತತೋಽನ್ಯಂ ಕದಾಚನ || ೯೫೮ ||

ಜಾಗ್ರದ್ಬಂಧುಪುರಾಮಪಗ್ರಶ್ವಾರಾಮಾದಿಲಕ್ಷಣಾನ್ |
ಸ್ವಪ್ನೇ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜಾನಾತಿ ತಾನೇವ ನ ತತೋಽಪರಾನ್ || ೯೫೯ ||

ಅಪೂರ್ವಮೇವ ಸಂ ಪಶ್ಯೇತ್ಸ್ವಪ್ನದೃಗ್ಜಾಗ್ರತೋ ಯದಿ |
ಉಕ್ತಸ್ವಪ್ನೋ ಭವೇದನ್ಯೋ ಯಥಾ ಪೂರ್ವಗತಸ್ತಥಾ || ೯೬೦ ||

ಇತ್ಯೇವಮಾಹುಃ ಕೇಚಿತ್ತು ನ ತು ತದ್ಯುಕ್ತಿಮದ್ವಚಃ |
ಅಯುಕ್ತಿಮದ್ಯಥಾ ಚೈತತ್ತತ್ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ || ೯೬೧ ||

ಅತ್ರಾಯಮಿತ್ಯನೇನಾತ್ರ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷನಿರಾಕ್ರಿಯಾ |
ನ್ಯಾಯೇನೋಕ್ತೇನ ಪೂರ್ವೇಣ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣೇನ ಚ ಧ್ರುವಮ್ || ೯೬೨ ||

ನ ಜಾಗ್ರದ್ದೇಶಗಃ ಸ್ವಪ್ನೋ ಜಾಗ್ರತ್ಸಾಮಗ್ರ್ಯಭಾವತಃ |
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದ್ಯರ್ಥವಿರಹೇ ಯತಃ ಸ್ವಪ್ನಾನ್ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೯೬೩ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಮಸ್ಯೋಕ್ತಂ ಸ್ವಪ್ನೇ ಚಾಕಾರಕಾತ್ಮತಾ |
ಮೃತ್ಯುರೂಪಾತ್ಯಯಶ್ಚೈವಂ ಪ್ರತೀಚಃ ಪೂರ್ವವಾಕ್ಯತಃ || ೯೬೪ ||

ಕಾಮಾದಯಃ ಸ್ವಭಾವೋಽಸ್ಯ ಮೃತ್ಯವೋಽಥ ನ ವಾ ಭವೇತ್ |
ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ನೃಪೋ ದೋಷಂ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಮಪೃಚ್ಛತ || ೯೬೫ ||

ಪೃಷ್ಟಂ ವಸ್ತು ಸುನಿರ್ಣೀತಂ ಮಯೇತಿಪ್ರಕೃತೋಕ್ತಿತಃ |
ನಿವಿವೃತ್ಸುಂ ನೃಪೋ ವಿಪ್ರಂ ಭೂಯೋಽಪೃಚ್ಛದ್ವಿಮುಕ್ತಯೇ || ೯೬೬ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯುತಿಷ್ಟ್ವಮುದಿತಂ ಮುಕ್ತೇರಂಗಮಮನ್ಯತ || ೯೬೭ |
ನ ಚಾಂಗನಿರ್ಣಯೋಕ್ತ್ಯೈವ ನಿರ್ಣಯಂ ಮನ್ಯತೇಽಂಗಿನಃ |
ಯತೋಽತೋ ಮೋಕ್ಷಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಮಪೃಚ್ಛತ || ೯೬೮ ||

ಆಸಂಗಪ್ರವಿವೇಕಾರ್ಥಂ ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿ ಭಣ್ಯತೇ |
ಕಾಮಾದಿಪ್ರವಿವೇಕೇ ಹಿ ಮೋಕ್ಷಯೋಗ್ಯತ್ವಮಾತ್ಮನಃ || ೯೬೯ ||

ಕಾಮಾದ್ಯಾತ್ಮಗುಣಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾದನಿರ್ಮೋಕ್ಷಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ |
ನ ಹಿ ಗುಣ್ಯವಿನಾಶೇನ ತದ್ಗುಣಸ್ಯ ನಿರಾಕೃತಿಃ || ೯೭೦ ||

ರೂಪಾಣ್ಯೇವಾಯಮಾತ್ಮಾಽತ್ರ ಮೃತ್ಯೋಃ ಸ್ವಪ್ನೇಽತಿವರ್ತತೇ |
ನ ತು ಮೃತ್ಯುಂ ಯತಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಮೋದತ್ರಾಸಾದಿ ದೃಶ್ಯತೇ || ೯೭೧ ||

ಮೋದತ್ರಾಸಾದಿಕೋ ಮೃತ್ಯುಃ ಸ್ವಭಾವೋ ನ ಯಥಾಽಽತ್ಮನಃ |
ತಥಾಽತ ಊರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರಬ್ರೂಹಿ ಭಗವನ್ಮೇ ವಿಮುಕ್ತಯೇ || ೯೭೨ ||

ಸಹಸ್ರದಾನಂ ತೂಕ್ತಸ್ಯ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವವಸ್ತುನಃ |
ನಿರ್ಣಯಾಘಾಟವಿಜ್ಞಪ್ತ್ಯೈ ನಾಶೇಷಪ್ರಶ್ನನಿರ್ಣಯಾತ್ || ೯೭೩ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಸ ವಾ ಏಷ ಯಃ ಪುರಾ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ |
ಸ್ವಪ್ನಭೂಮಾವಸಂಗೋಽಸೌ ಸಂಪ್ರಸಾದೇ ಪ್ರಸೀದತಿ || ೯೭೪ ||

ಅಪಾಂ ಕತಕಸಂಪರ್ಕಾದ್ಯಥಾಽತ್ಯಂತಪ್ರಸನ್ನತಾ |
ಅಪಾಸ್ತಾಶೇಷಸಂಸಾರಭಾವನಸ್ಯವಮಾತ್ಮನಃ || ೯೭೫ ||

ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ಪ್ರಸನ್ನತೈತಸ್ಮಿನ್ಸುಷುಪ್ತೇ ಭವತೀತ್ಯತಃ |
ಸಂಪ್ರಸಾದಮಿಮಂ ಪ್ರಾಹುಃ ಸುಷುಪ್ತಂ ತದ್ವಿದೋ ಜನಾಃ || ೯೭೬ ||

ಮಾತ್ರಾದಾನಂ ಯದಕರೋದಾತ್ಮಾ ಸ್ವಪ್ನರಿರಂಸಯಾ |
ತತ್ಕ್ಷಯೇ ಸ ನಿರಾಸಂಗಃ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವ ಪ್ರಸೀದತಿ || ೯೭೭ ||

ಜಾಗ್ರದ್ವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ಕಿಂಚಿಚ್ಛೇಷಃ ಪ್ರಸೀದತಿ |
ತಸ್ಯಾಪ್ಯಸ್ತಮಯಾತ್ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ಸಮಿತಿ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ || ೯೭೮ ||

ಕೇವಲಾಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಾಧಿರಿಹ ಪ್ರತ್ಯಙ್ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ |
ಕಾರಣಾತ್ಮಾ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾಜ್ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಾಖ್ಯಕಾರ್ಯಕೃತ್ || ೯೭೯ ||

ಕಥಂ ಕೇನ ಕ್ರಮೇಣಾತ್ರ ಪ್ರತ್ಯಾಗಾತ್ಮಾ ಪ್ರಸೀದತಿ |
ಇತ್ಯೇತದಧುನಾಽಽಚಷ್ಟೇರತ್ವೇತ್ಯಾದಿಗಿರಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೯೮೦ ||

ಸ್ವಪ್ನಭೂಮಾವಯಂ ರತ್ವಾ ಕ್ರೀಡಾಂ ಕೃತ್ವಾಽಽತ್ಮಮಾಯಯಾ |
ಚರಿತ್ವಾ ಚ ವಿಹೃತ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ವಾಸನಾಮಾತ್ರಸಾಧನಃ || ೯೮೧ ||

ದೃಷ್ಟ್ವೈವೇತ್ಯೇವಶಬ್ದೇನ ಕಾರಕತ್ವಂ ನಿವಾರ್ಯತೇ |
ಪುಣ್ಯಪಾಪಫ़ಲಂ ಚೇಹ ಪುಣ್ಯಪಾಪಗಿರೋಚ್ಯತೇ || ೯೮೨ ||

ಅಸ್ಯ ಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಾಯಾಮಿಂದ್ರಿಯಾರ್ಥಾದಿಸಂಭವಾತ್ |
ಕ್ರಿಯಾ ನಿರ್ವರ್ತ್ಯತೇ ಸಾ ಚ ಸುಖಾದಿಫ़ಲದಾಽಽತ್ಮನಃ || ೯೮೩ ||

ಸ್ವಪ್ನೇ ತು ಕಾರಕಾಭಾವಾನ್ನ ಕ್ರಿಯಾಸಿದ್ಧಿರಾತ್ಮನಃ |
ಚಿದಾಭಂ ವಾಸನಾಮಾತ್ರಂ ಪ್ರಥತೇಽತೋಽವಿಕಾರಿಣಃ || ೯೮೪ ||

ಯತೋಽತ್ರ ನ ಕ್ರಿಯಾ ತಸ್ಮಾದವದಧ್ರೇ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ವಯಮ್ |
ದೃಷ್ಟ್ವೈವಾಽಽತ್ಮಾ ನ ಕೃತ್ವೇತಿ ಪ್ರತ್ಯಙ್ ತಸ್ಮಾನ್ನ ಕಾರಕಃ || ೯೮೫ ||

ಪುಣ್ಯಪಾಪಫ़ಲಂ ಚೇಹ ಪುಣ್ಯಪಾಪಾಭಿಧಂ ಮತಮ್ |
ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣವತ್ತಸ್ಮಾದುಪಚಾರಾತ್ಸಮೀರಿತಮ್ || ೯೮೬ ||

ಸ್ವಪ್ನಕರ್ಮವ್ಯುಪರಮೇ ತತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ಸ್ವಯಂಪ್ರಭಃ |
ಪ್ರಸೀದತಿ ಪರೋ ದೇವಃ ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ಪರೇ ಪದೇ || ೯೮೭ ||

ಪುರಾಽಪ್ಯಸಕೃದಾತ್ಮಾಽಯಂ ಸ್ಥಾನಾತ್ಸ್ಥಾನಾಂತರಂ ಗತಃ |
ಯತೋಽತಃ ಪುನರಿತ್ಯೇವಂ ಸಂಪ್ರಸಾದಾಪ್ತಿತೋಽಭಿಧಾ || ೯೮೮ ||

ಆನುಲೋಮ್ಯಂ ಸುಷುಪ್ತಾಪ್ತಿರೇವಮುಕ್ತೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ |
ತದ್ವ್ಯುತ್ಥಾನಂ ಪ್ರತಿಲೋಮ್ಯಂ ಸ್ವಪ್ನಾದಿಸ್ಥಾನಸಂಚರಃ || ೯೮೯ ||

ಪ್ರಾತಿಲೋಮ್ಯಾರ್ಥ ಏವಾತಃ ಪ್ರತಿಶಬ್ದೋಽಯಮಿಷ್ಯತೇ |
ವಿಪರೀತಾಽಽಗತಿಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಪ್ರತಿಸ್ಥಾನಂ ತಥೈತ್ಯಜಃ || ೯೯೦ ||

ಯಥಾರ್ಥೇ ಪ್ರತಿಶಬ್ದೋಽಯಂ ನಿಶ್ಚಯಾರ್ಥೇ ನಿರಿತ್ಯಯಮ್ |
ಅಯನಂ ಗಮನಂ ಚ ಸ್ಯಾದಾಯೋ ಧಾತೋರಿಣೋ ಘಞಿ || ೯೯೧ ||

ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಕರಣಾನ್ಯತ್ರ ಮಾತ್ರಾದಾನಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ |
ಯೋನಿಶಬ್ದಾಭಿಲಪ್ಯಂ ಸ್ಯಾಜ್ಜಾಗ್ರದ್ದೇಹಸಮಾಶ್ರಯಮ್ || ೯೯೨ ||

ಮಾತ್ರಾದಾನಸ್ಯ ಯಾ ಯಸ್ಯ ಯೋನಿರಾಸೀತ್ಪುರಾಽಽತ್ಮನಃ |
ತಾಮೇವಾಯಂ ಪುನರ್ಯೋನಿಂ ಸ್ವಪ್ನ ಆತ್ಮಾ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೯೯೩ ||

ಯಥಾಽಽದಾನಂ ಕೃತಂ ಪೂರ್ವಂ ಮಾತ್ರಾಣಾಂ ಸ್ವಪ್ನಸರ್ಜನೇ |
ಸ್ವಪ್ನ ಆದಾಯ ತಾ ಮಾತ್ರಾಃ ಸ್ವಾಪ್ನೀಂ ಯೋನಿಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೯೯೪ ||

ಪ್ರತಿನ್ಯಾಯಗಿರಾ ಚಾಸ್ಯ ಯಥಾವರ್ತ್ಮಾಭಿಧೀಯತೇ |
ಪ್ರತಿಯೋನಿರವೇಣೈವ ಯಥಾಸ್ಥಾನಮಿಹೋಚ್ಯತೇ || ೯೯೫ ||

ಯಸ್ಮಾದ್ಯಸ್ಮಾದುಪಾದಾಯ ಮಾತ್ರಾಃ ಸ್ವಪ್ನಂ ಚಕಾರ ಸಃ |
ತತ್ರ ತತ್ರೈವ ತಾ ಧತ್ತೇ ಮಾತ್ರಾಃ ಸ್ವಾತ್ಮಾಂಶುಭಿಃ ಸಹ || ೯೯೬ ||

ಯೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ಯಾತಃ ಪುನಸ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ |
ಯಾತಿ ಮಾತ್ರಾಃ ಸಮಾದಾಯ ಕರ್ಮವಾಯುಸಮೀರಿತಃ || ೯೯೭ ||

ಸ ಆತ್ಮಾ ಪುಣ್ಯಪಾಪೋತ್ಥಂ ಫ़ಲಂ ನಾನಾಪ್ರಭೇದಕಮ್ |
ತತ್ರ ಸ್ವಪ್ನವಿಧೌ ತಿಷ್ಠನ್ಪಶ್ಯತೀಹ ಸಮೀಕ್ಷತೇ || ೯೯೮ ||

ನೈನಂ ಸ್ಥಾನಾಂತರಂ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಗ್ರಾಮಾದ್ಗ್ರಾಮಾಂತರಂ ಯಥಾ |
ಶುಭಾಶುಭಂ ಯದದ್ರಾಕ್ಷೀಚತ್ಸಾಕ್ಷಾದನುಗಚ್ಛತಿ || ೯೯೯ ||

ಶುಭಾಶುಭಕ್ರಿಯೈವೇಹ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ |
ನ ತು ಯದ್ವಾಸ್ತವಂ ವೃತ್ತಂ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಃ || ೧೦೦೦ ||

ತೇನಾನನ್ವಾಗತ ಇತಿಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ |
ಅಸಂಗೋ ಹೀತಿ ಹೇತೂಕ್ತಿಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥೋಽಥವಾ ಭವೇತ್ || ೧೦೦೧ ||

ಯದೈವಂ ಪೂರ್ವಮೇವ ಸ್ಯಾತ್ತದಾ ಹೇತುವಚಃ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ |
ತೇನಾನನ್ವಾಗತ ಇತಿ ಪ್ರಾಕ್ಲೃತೇನೈವ ಕರ್ಮಣಾ || ೧೦೦೨ ||

ಸಾಸಂಗತ್ವಂ ಸಮಾಶಂಕ್ಯ ಪ್ರವೃತ್ತೈಷಾ ಯತಃ ಶ್ರುತಿಃ |
ಅನನ್ವಾಗತ ಇತ್ಯಸ್ಯ ಹೇತುತ್ವಂ ಹಿಗಿರೋಚ್ಯತೇ || ೧೦೦೩ ||

ನ ಕರ್ಮ ಕುರುತೇ ಸ್ವಪ್ನೇ ಕಾರಕಾಣಾಮಸಂಭವಾತ್ |
ಫ़ಲಮಾತ್ರಮಾಯಂ ತತ್ರ ಭುಂಕೇ ಸ್ವಾಭಾಸವರ್ತ್ಮನಾ || ೧೦೦೪ ||

ನ ಹಿ ನಿಷ್ಪದ್ಯತೇ ಸ್ವಪ್ನೇ ಕ್ರಿಯಾ ಜಾಗರಿತೇ ಯಥಾ |
ಕರ್ತ್ರಾದಿಕಾರಕಸ್ಥಾನೇ ನಾತೋಽನ್ವೇತ್ಯಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಃ || ೧೦೦೫ ||

ಯದಿ ಸ್ಥಾನಾಂತರಂ ಪ್ರಾಪ್ತಮನ್ವಿಯಾತ್ಸ್ವಪ್ನಜಾ ಕ್ರಿಯಾ |
ಶಾಸ್ರಾರಂಭೋ ವೃಥೈವ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಪ್ನೇ ಕೋ ನಾಪರಾಧ್ಯತಿ || ೧೦೦೬ ||

ಅಪೇತಸಾಧನಸ್ಯಾಪಿ ಪಶ್ಯತಃ ಸ್ವಪ್ನವಿಭ್ರಮಮ್ |
ಬಿಭರ್ತಿ ವಾಸನೈವಾಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪತಾಮ್ || ೧೦೦೭ ||

ಫ़ಲಸಂಭೋಗಮಾತ್ರಂ ಚ ಯಸ್ಮಾತ್ಸ್ವಪ್ನೇ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಫ़ಲಾಂತರಾರಂಭವಿಧಿರ್ನಾತಃ ಸ್ಯಾದಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಃ || ೧೦೦೮ ||

ನ ಕರೋತಿ ಯತಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಕ್ರಿಯಾಮಿವ ಸಮೀಕ್ಷತೇ |
ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಫ़ಲಸಂಯೋಗೋ ನಾತೋ ಬೋಧೇಽಸ್ಯ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೦೦೯ ||

ತೃಪ್ತಃ ಸ್ವಪ್ನೇಽಥ ಸಂಬುದ್ಧಃ ಕ್ಷುತ್ಪರೀತಃ ಪ್ರಬುಧ್ಯತೇ || ೧೦೧೦ ||

ಯಸ್ಮಾದನೃತಮೇವೇದಂ ಯತ್ಕಿಂಚಿದಿಹ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಕಾರಕಸ್ತಸ್ಮಾಲ್ಲಿಪ್ಯತೇ ನ ಕ್ರಿಯಾಫ़ಲೈಃ || ೧೦೧೧ ||

ಸ್ವಪ್ನಸ್ಕನ್ನನಿಮಿತ್ತಂ ತು ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ಯದುಚ್ಯತೇ |
ಸತ್ಯೇಂದ್ರಿಯವಿಕಾರತ್ವಾತ್ತಚ್ಚಾಪಿ ನ ನಿರಾಶ್ರಯಮ್ || ೧೦೧೨ ||

ಸ್ವಪ್ನಸ್ಕನ್ನಂ ಯಥಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ಯಥಾ ಬೋಧೇಽಪಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಆತ್ಮಚೈತನ್ಯವತ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ತದುದ್ಭವಮ್ || ೧೦೧೩ ||

ಏಕಾ ತಾವದಿಯಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಯಥೋಕ್ತೈಷೋಪವರ್ಣಿತಾ ||
ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽನ್ಯಥಾ ಚೇದಂ ವಾಕ್ಯೇಮತದ್ಯಥೋದಿತಮ್ || ೧೦೧೪ ||

ಅನನ್ವಾಗತವಾಕ್ಯೇನ ವಿವೇಕಃ ಕರ್ಮಣಃ ಕೃತಃ |
ಅಸಂಗವಚಸಾ ತ್ವಸ್ಯ ಕಾಮನಿರ್ಮೋಕ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೦೧೫ ||

ನನು ನೈವ ಕ್ರಿಯಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಧಾನವೃದ್ಧೀ ಪ್ರತೀಷ್ಯತೇ ||
ಅಪಿ ಜಾಗರಿತಸ್ಥಾನೇ ಕಾಮೋ ಹೇತುರ್ಯತಸ್ತಯೋಃ || ೧೦೧೬ ||

ಅಕಾಮಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾ ಯಸ್ಮಾನ್ನಿಷ್ಫ़ಲೈವ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಸ ಯಥಾಕಾಮ ಇತ್ಯಾದಿ ತಥಾ ಚೋರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹಾರಾರ್ಥಮಸಂಗೋ ಹೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೦೧೭ ||

ಯಮಾಸಂಗಮಿಹ ಸ್ವಪ್ನೇ ಕಾಮಂ ತ್ವಮನುಪಶ್ಯಸಿ |
ಸ್ವಪತೋ ನ ಭವೇತ್ಕಾಮ ಇತ್ಯೇತದಭಿಧೀಯತೇ || ೧೦೧೮ ||

ಅಸಂಗೋ ಹೀತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ತದ್ವತೋಽಸಂಭವಾದಿಹ |
ಗ್ರಸ್ತಮತ್ರ ಮನಃ ಕಾಮಿ ವಾಸನಾಮಾತ್ರಶೇಷತಃ || ೧೦೧೯ ||

ಯತೋಽತೋಽಸಂಗ ಏವಾಯಂ ಪುರುಷಃ ಸ್ವಪ್ನಭೂಮಿಗಃ |
ಬಹಿಃ ಕುಲಾಯಾದಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಪಾಪ್ಮನೋ ವಿಜಹಾತಿ ಚ || ೧೦೨೦ ||

ದೇಹಾಶ್ರಯಾದೃತೇ ಕಾಮಾಃ ಸಂತಿ ನಾನ್ಯತ್ರ ಕುತ್ರಚಿತ್ |
ಸ್ವಪ್ನಪ್ರಪಂಚಃ ಸರ್ವೋಽಪಿ ವಾಸನಾಮಾತ್ರಮೇವ ತು || ೧೦೨೧ ||

ವ್ಯಾಚಕ್ಷಾಣೋ ಯತಃ ಸ್ವಪ್ನಂ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಂ ಪ್ರಭಾಷತೇ || ೧೦೨೨ |

ಜಾನೇ ಪುತ್ರಾಯುತಂ ಜಾತಂ ಜಾನೇ ಪಿತರಮಾಗತಮ್ |
ತಥಾಚೇವಗಿರಾ ಯುಕ್ತಾನ್ಸ್ವಪ್ನಾನ್ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಜನಾಃ || ೧೦೨೩ ||

ರಥಾದೇರಸತೋ ಯದ್ವಸ್ತ್ವಪ್ನೇ ನಿರ್ಮಾಣಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಶರೀರೇಂದ್ರಿಯಕಾಮಾದೇರಸತಸ್ತದ್ವದೇವ ತು || ೧೦೨೪ ||

ರಥೇಂದ್ರಿಯಾದಿವತ್ತಸ್ಮಾತ್ಕಾಮೋಽಪ್ಯತ್ರ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ |
ಸ್ವಪ್ನೇಽತೋಽಯಂ ನಿರಾಸಂಗಃ ಪುಮಾನಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತಾಮ್ || ೧೦೨೫ ||

ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಂ ಯದಿ ವಾ ಪುಂಸೋಽಸಂಗಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ |
ಕ್ರಿಯಾಶ್ಲೇಷಮೃತೇ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾಧ್ಯಕ್ಷಫ़ಲಸಂಗತಿಃ || ೧೦೨೬ ||

ನನು ಕರ್ತಾ ಪುಮಾನೇಷ ಸ ಹಿ ಕರ್ತೇತಿವಾಕ್ಯತಃ |
ನೈವಂ ಸ್ವಪ್ನೇ ಯತಃ ಪುಂಸಃ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಭಾವನಾಕೃತಮ್ || ೧೦೨೭ ||

ಕರ್ತೃಕಾರ್ಯಾವಭಾಸಿತ್ವಾಜ್ಜಾಗ್ರತ್ಕಾಲೇಽಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ |
ಕರ್ತೃತ್ವಂ ನ ಸ್ವತಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಕಿಮು ವಕ್ತವ್ಯಮಿಷ್ಯತೇ || ೧೦೨೮ ||

ಅವಿದ್ಯಾಸ್ರೋತಸೈವಾಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕತಾಽಽತ್ಮನಃ |
ತಸ್ಥಚೈತನ್ಯಬಿಂಬೇನ ಭುಂಕೇಽಸೌ ಕರ್ಮಣಃ ಫ़ಲಮ್ || ೧೦೨೯ ||

ಕರ್ತ್ರಾದಿಸಾಕ್ಷಿಣೋಽಸ್ಯಾಭೂತ್ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಯತ್ಪುರಾಽಽತ್ಮನಃ |
ಸ ಹಿ ಕರ್ತೇತಿ ತಸ್ಯೈವ ವಚನಂ ಸ್ಯಾತ್ಪುನಃಶ್ರುತಿಃ || ೧೦೩೦ ||

ನನ್ವಸ್ಯೈವ ತು ತತ್ಕರ್ಮ ಭಾವನಾಪೇಕ್ಷಯಾಽಖಿಲಮ್ |
ಪ್ರವರ್ತತೇ ಕಥಂ ತಸ್ಯ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ವಿನಿವಾರ್ಯತೇ || ೧೦೩೧ ||

ಕಾಮಂ ಪ್ರವರ್ತತಾಂ ಕರ್ಮ ನ ಚ ದೋಷೋಽತ್ರ ಕಶ್ಚನ |
ಭಾವನೇಯಂ ಯತಃ ಕರ್ಮಗುಣ ಏವ ಸತೀ ಸದಾ |
ಸ್ವಸಾಕ್ಷಿಣಂ ಭಾವಯಂತೀ ನ ತ್ವಸಾವಾತ್ಮನೋ ಗುಣಃ || ೧೦೩೨ ||

ಪುಷ್ಣಗಂಧಃ ಪುಟಸ್ಥೋಽಪಿ ಪುಷ್ಪಸ್ಯೈವ ಯಥಾ ತಥಾ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕಾರಕಸ್ಥಸ್ಯ ಭಾವನಾ ಕರ್ಮಣೋ ಗುಣಃ |
ಆತ್ಮನಸ್ತೂಚಾರಾತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ತು ಸಾಕ್ಷಾದ್ಗುಣೋ ಭವೇತ್ || ೧೦೩೩ ||

ಉತ್ಪತ್ತೌ ಭೋಗಕಾಲೇ ಚ ಕರ್ಮಾಽಽದಾಯೈವ ಭಾವನಾಮ್ |
ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಲಭತೇ ಯಸ್ಮಾತ್ತಾಂ ವಿನಾ ತದನರ್ಥಕಮ್ || ೧೦೩೪ ||

ಕರ್ಮಣೋಽಪಿ ತಥಾಽತ್ಯಂತಂ ಪ್ರಯೋಗೈಕಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ |
ಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ಯರ್ಥಾಭಿಸಂಬಂಧಪಕ್ಷತೈವಾವಸೀಯತೇ |
ನ ತ್ವಾತ್ಮಗುಣತಾ ತಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಸ್ಯಾತ್ಕದಾಚನ || ೧೦೩೬ ||

ಪ್ರಯೋಗಾಪೇಕ್ಷಣೇವಾಽಽಸ್ತೇ ಕರ್ಮ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸಂಕ್ಷಯೇ || ೧೦೩೭ |
ಸ್ವಾತ್ಮತಃ ಪ್ರತಿಲಾಭಾಯ ನ ತ್ವಾತ್ಮಾನಮಪೇಕ್ಷತೇ |
ಸಭಾವನಮತಃ ಕರ್ಮ ಪ್ರತೀಚಃ ಪ್ರವಿವಿಚ್ಯತೇ || ೧೦೩೮ ||

ತಸ್ಮಾತ್ ಕರ್ಮಗುಣಸ್ಯೈವ ಕರ್ಮಸ್ಥಸ್ಯೈವ ಸರ್ವದಾ |
ಸಾಕ್ಷ್ಯಾತ್ಮಾ ಭಾವನಾರೂಪಕಾಮಸ್ಯ ಸ್ವಪ್ನಸದ್ಮನಿ || ೧೦೩೯ ||

ಆಸಂಗ ಆತ್ಮನಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಚೈತನ್ಯವದ್ಗುಣಃ |
ನ ಪಶ್ಯೇದಾತ್ಮವತ್ಕಾಮಂ ಕರ್ಮಸ್ಥಂ ಸ್ವಪ್ರಬೋಧಯೋಃ || ೧೦೪೦ ||

ಏವಂ ಚಾವಸ್ಥಿತೇ ಪಕ್ಷೇ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಕಾರಿ ಸಮಂಜಸಮ್ |
ಪ್ರಸಿದ್ಧವದುಪಾದಾನಮಸಂಗೋ ಹೀತಿ ಸಾದರಣ್ || ೧೦೪೧ ||

ನ ಕರ್ಮೋಪಚಯೋಽತೋಽತ್ರ ಸ್ವಪ್ನೇ ಜಾಗ್ರದ್ವದಿಷ್ಯತೇ |
ಸರ್ವಾಸಂಗವಿನಿರ್ಮೋಕಾದ್ವಾಸನಾಮಾತ್ರಶೇಷತಃ || ೧೦೪೨ ||

ನಾಯಂ ಕರ್ಮಮಯೋ ಯಸ್ಮಾನ್ನ ಚ ಕಾಮಮಯಃ ಸ್ವತಃ |
ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತನ್ಮಯತ್ವಮಿವೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೦೪೩ ||

ನಾನಾಸಾಧನಸಂಬಂಧಾತ್ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಅಯಂ ತ್ವಸಂಗೋ ಯೇನಾತೋ ನ ಕರೋತಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ || ೧೦೪೪ ||

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದ್ಯಪಹ್ನುತ್ಯಾ ಹ್ಯಾತ್ಮನಸ್ತತ್ತ್ವಮಬ್ರವೀತ್ |
ನಾತೋಽನಾತ್ಮಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಕೂಟಸ್ಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಹೇತುತಃ || ೧೦೪೫ ||

ಸುಷುಪ್ತೇ ನನ್ವಸಂಬೋಧಾದ್ರತ್ವಾದಿ ಕಥಮುಚ್ಯತೇ |
ನ ತ್ವಿತ್ಯಪಿ ತಥಾ ವಾಕ್ಯಂ ನ ಬಾಹ್ಯಂ ಚೇತಿ ವಕ್ಷ್ಯತಿ || ೧೦೪೬ ||

ಸ್ವಪ್ನೇ ರತ್ವಾದ್ಯಥ ಮತಂ ನೈವಮಪ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ |
ಅನನ್ವಾಗತಗೀಃ ಕುಪ್ಯೇತ್ಸ್ವಪ್ನೇಽನ್ವೇತ್ಯೇವ ತತ್ಕೃತಮ್ || ೧೦೪೭ ||

ಯಥಾ ಜಾಗ್ರತ್ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತಾರಮನುಗಚ್ಛತಿ |
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ಥಂ ಸ್ವಪ್ನಕರ್ಮೈವಂ ಸ್ವಪ್ನೇ ಸಮಧಿಗಚ್ಛತಿ || ೧೦೪೮ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಚೋದಿತೇ ಕೇಚಿತ್ಪರಿಹಾರಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ |
ಪದಚ್ಛೇದೇನ ಕುಶಲಾ ಅರತ್ವೇತ್ಯೇವಮಾದಿನಾ || ೧೦೪೯ ||

ಸ ಯತ್ತತ್ರೇತ್ಯಂಸಂಗೋಕ್ತೇರ್ನೇದಮಪ್ಯುತ್ತರಂ ಭವೇತ್ |
ದೃಷ್ಟಿಂ ತತ್ರಾಪಿ ಚಾಧ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹಾರಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ || ೧೦೫೦ ||

ಅಸ್ತಿ ಭೋಗಃ ಸುಷುಪ್ತೇಽಪಿ ತಥಾಚಾಽಽನಂದಭುಙ್ಭತಃ |
ಐಶ್ವರೋ ವಾಽತ್ರ ಭೋಗೋಽಸ್ತಿ ಸರ್ವಸ್ಥಾನಾಭಿಮಾನತಃ || ೧೦೫೧ ||

ಕಾರ್ಯಭೂಮಿಗತೋ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಸುಷುಪ್ತಂ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಕಾರಣವ್ಯಾಪ್ತೇರ್ನ ಸುಷುಪ್ತಪರೋಕ್ಷತಾ || ೧೦೫೨ ||

ಯದಿ ವಾ ಸ್ವಪ್ನ ಏವಾಸ್ತು ರತ್ವಾದಿ ಯದುದೀರಿತಮ್ |
ಸ್ವಪ್ನಯೋರಭಿತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞಾದನನ್ವಾಗತತಾಽಪ್ಯತಃ || ೧೦೫೩ ||

ತ್ರಿಧಾ ತ್ರಿಧಾ ವಾ ಕ್ಲೃಪ್ತೇಃ ಸ್ಯಾದೇಕೈಕಸ್ಯೇತ್ಯದೋಷತಾ |
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಾನಾಂ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತತಃ || ೧೦೫೪ ||

ಕಾರ್ಯಾಕಾರ್ಯಾದಿ ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರಮಾಣಾತ್ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷಯತೇ |
ಜಾಗ್ರಜ್ಜಾಗರಿತಂ ತಾದೃಕ್ತತ್ಸ್ವಪ್ನೋ ಯನ್ಮೃಷೇಕ್ಷಣಮ್ || ೧೦೫೫ ||

ಕಾಮಾದಿವಿಷಯಾಸಕ್ತೇರ್ನ ಕಿಂಚಿದ್ವಿವಿನಕ್ತಿ ಯತ್ |
ಜಾಗ್ರತ್ಸುಷುಪ್ತಂ ತಾದೃಕ್ಸ್ಯಾನ್ನಿರ್ವಿವೇಕಸ್ವಭಾವತಃ || ೧೦೫೬ ||

ಸುಪ್ತೋಽಪಿ ಕರ್ಮ ಕುರುತೇ ನರಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಪ್ರಬೋಧವತ್ |
ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರತ್ತಥಾರೂಪಂ ಸ್ವಪ್ನಃ ಸ್ವಪ್ನಾತ್ಮಕೋಽತ್ರ ಯಃ || ೧೦೫೭ ||

ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಪಿ ಯತ್ಸಮಾಖ್ಯಾತುಂ ಪ್ರಬುದ್ಧೋ ನೈವ ಶಕ್ನುಯಾತ್ |
ತಾದೃಕ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಂ ಸ್ಯಾತ್ಸುಷುಪ್ತಂ ಚ ತ್ರಿಧೋಚ್ಯತೇ || ೧೦೫೮ ||

ಸುಷುಪ್ತಜಾಗ್ರನ್ಮೂಢಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛಾಂತೋಽಸೌ ಸ್ವಪ್ನ ಉಚ್ಯತೇ |
ಐಕಾತ್ಮ್ಯತತ್ತ್ವಾಸಂಬೋಧಃ ಸುಷುಪ್ತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೦೫೯ ||

ತ್ರಿವಿಧತ್ವಾತ್ಸುಷುಪ್ತಸ್ವ ಸರ್ವಂ ರತ್ವಾದಿ ಯುಜ್ಯತೇ |
ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಸಂಪ್ರಸಾದೋ ವಾ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ || ೧೦೬೦ ||

ಯಥಾ ರತ್ವಾದ್ಯಸಂಭಾವ್ಯಂ ಸಂಪ್ರಸಾದೇ ತಥೈವ ಚ |
ಇತರತ್ರಾಪಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ತತ್ರ ವಸ್ತ್ವಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ || ೧೦೬೧ ||

ಯತ ಏವಮತಃ ಕರ್ಮಕಾಮದೋಷವಿವರ್ಜಿತಃ |
ಪುರುಷೋಽಯಂ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೋ ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ || ೧೦೬೨ ||

ಅಸಂಗತ್ವಾದಕರ್ತೇತಿ ನನ್ವಸಿದ್ಧೋಽಯಮುಚ್ಯತೇ |
ಸ್ವಪ್ನ ಕಾಮಸ್ಯ ದೃಷ್ಟತ್ವಾದ್ಯತ್ರ ಕಾಮಮಿತಿ ಶ್ರುತೇಃ || ೧೦೬೩ ||

ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹಾರಾರ್ಥಂ ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿಕಂ ವಚಃ |
ಪುನಃ ಸ್ವಪ್ನಸಮಾರಂಭೋ ಗತತ್ವಾತ್ಕಿಮಿತೀರ್ಯತೇ |
ಬುದ್ಧಾಂತಾದೇರ್ಯಥಾ ತದ್ವನ್ನಾತಃ ಸ್ಯಾತ್ಪುನರುಕ್ತತಾ || ೧೦೬೪ ||

ನಿಶಾಯಾಂ ಸಂಪ್ರವೃತ್ತಾಯಾಂ ಸಂಹೃತಾಕ್ಷಸ್ಯ ನಿದ್ರಯಾ |
ಅವಸ್ಥಾಂ ತೈಜಸೀಂ ಭುಕ್ತ್ವಂ ಸ್ವಾಪೋ ಭವತಿ ದೇಹಿನಃ || ೧೦೬೫ ||

ಸ ಆನಂದಃ ಪರೋ ಜ್ಞೇಯಃ ಸುಖದುಃಖವಿವರ್ಜಿತಃ |
ಸತತಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ತಿಷ್ಠತ್ಯೇಷ ಪುರೀತತಿ || ೧೦೬೬ ||

ತತ್ರ ರತ್ವಾ ಯಥಾಕಾಮಂ ಕಂಚಿತ್ಕಾಲಂ ಯದೃಚ್ಛಯಾ |
ತಾಮವಸ್ಥಾಂ ತಿರಶ್ಚಕ್ರ ಆಯಿಯಾಸುಸ್ತತೋಽಪರಾಮ್ || ೧೦೬೭ ||

ಭಾವನಾವಿಗ್ರಹೋ ಭೂತ್ವಾ ತತ್ರ ಸ್ವಪ್ನರಿರಂಸಯಾ |
ಉಚ್ಚಾವಚಾನಿ ವಸ್ತೂನಿ ಭಾವನಾತಃ ಕರೋತಿ ಸಃ || ೧೦೬೮ ||

ಗತೌ ಪ್ರಾಣವಿಯೋಗಃ ಸ್ಯಾತ್ ಯಥಾಕಾಲಸ್ಯ ಚೇಕ್ಷಣಮ್ |
ತದಸಂಭಾವ್ಯದೇಶಾದೌ ದರ್ಶನಾತ್ತನ್ಮೃಷಾತ್ಮತಾ || ೧೦೬೯ ||

ಯಾವತ್ಸ್ವಪ್ನೇಽಸ್ತಿ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಪ್ರಾಕ್ತದುಕ್ತಮಶೇಷತಃ | ತಸ್ಮಾನ್ನಾಽಽಸಚ್ಂಗಗಂಧೋಽಪಿ ಸ್ವಪ್ನೇ ಪುಂಸೋಽಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ || ೧೦೭೦ ||

ಅಸಂಗತ್ವಾದಸಂಬಂಧೋ ಯಥೇಹ ಸ್ವಪ್ನಕರ್ಮಭಿಃ |
ಜಾಗ್ರತ್ಯಪಿ ನ ಕರ್ತಾಽಯಮೇತಸ್ಮಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ || ೧೦೭೧ ||

ಅಸಜ್ಜಾಗ್ರದಸ್ಥೇಯಂ ಜಾಗ್ರದ್ರೂಪತ್ವಕಾರಣಾತ್ |
ಸ್ವಪ್ನೇ ಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಾವತ್ತಥಾಚಾಽಽದ್ಯಂತವತ್ತ್ವತಃ || ೧೦೭೨ ||

ಅಜ್ಞಾನೋತ್ಥಮಿದಂ ಜಾಗ್ರಜ್ಜಡರೂಪಸಮನ್ವಯಾತ್ |
ತಥಾಽಪೇಕ್ಷಾತ್ಮಕತ್ವಾಚ್ಚ ಮೃಗತೃಷ್ಣೋದಕಾದಿವತ್ || ೧೦೭೩ ||

ನಿರಾಸಂಗಃ ಪುಮಾನೇಷ ಸ್ವಪ್ನಬುದ್ಧಾಂತಯೋರಪಿ |
ಸಂಪ್ರಸಾದೇ ಕಿಮಂಗಾಯಂ ಯತ್ರ ಕಿಂಚಿನ್ನ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೦೭೪ ||

ನನು ಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಾಯಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವೈವೇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಕಥಮ್ |
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಕರ್ತೃತಾ ತತ್ರ ಯತ ಆತ್ಮನ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೦೭೫ ||

ನೈವಂ ಕರ್ತ್ರಾದಿಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ತಚ್ಚಿದಾಭಾಸತಸ್ತಥಾ |
ಕರ್ತೃತ್ವಮಾತ್ಮನೋ ಬೋಧ ಉಪಚಾರಾದ್ಯತಸ್ತತಃಸ || ೧೦೭೬ ||

ಆತ್ಮನೈವಾಯಮಿತಿ ಚ ಧ್ಯಾಯತೀವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತೇಃ |
ನಾಽಽತ್ಮನಃ ಕಾರಕತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಾವಸ್ಥಾತಿಲಂಘಿನಃ || ೧೦೭೭ ||

ವೇದಾತ್ಮಾಽಪಿ ತಥಾಚಾಽಽಹ ಪ್ರಪನ್ನಾಯ ಕಿರೀಟಿನೇ |
ಸಂಸಾರಹೇತುನಿಬಿಡಧ್ವಾಂತೋಚ್ಚಿಚ್ಛಿತ್ಸಯಾಽಽದರಾತ್ || ೧೦೭೮ ||

ಅನಾದಿತ್ವಾನ್ನಿರ್ಗುಣತ್ವಾತ್ಪರಮಾತ್ಮಾಽಯಮವ್ಯಯಃ |
ಶರೀರಸ್ಥೋಽಪಿ ಕೌಂತೇಯ ನ ಕರೋತಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ || ೧೦೭೯ ||

ಸ್ವಪ್ನಬೃದ್ಧಾಂತವಾಕ್ಯಾಭ್ಯಾಂ ಮೃತ್ಯೋರಾಸಂಗಲಕ್ಷಣಾತ್ |
ವಿವಿಕ್ತತೈವಂ ಯತ್ನೇನ ನಿರ್ಣೀತಾ ಪ್ರತ್ಯಾಗಾತ್ಮನಃ || ೧೦೮೦ ||

ಅನ್ಯೋನ್ಯಪರಿಹಾರೇಣ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ |
ಕಾಮಕರ್ಮಾತ್ಮಕಾಸಂಗವಿವಿಕ್ತತ್ವಮಿಹೋದಿತಮ್ || ೧೦೮೧ ||

ಯಥೋದಿತಾರ್ಥ ಏತಸ್ಮಿಂದೃಷ್ಟಾಂತೋಽಪ್ಯಧುನೋಚ್ಯತೇ |
ನಿರಾಸಂಗತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾಖ್ಯವಸ್ತುನಃ || ೧೦೮೨ ||

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಮಹಾನಿತಿ ವಿಶೇಷಣಮ್ |
ನಾದೇಯಸ್ರೋತಸಾಽಹಾರ್ಯೋ ಮತ್ಸ್ಯೋ ದೃಷ್ಟಾಂತ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೦೮೩ ||

ಯಥಾ ಸಿಂಧೋರ್ಮಹಾಮತ್ಸ್ಯ ಉಭೇ ಕೂಲೇ ಮಿಥಃ ಪೃಥಕ್ |
ಅನುಕ್ರಮೇಣ ಸಂಚರನ್ಮತ್ಸ್ಯೋಽನ್ಯಃ ಕೂಲತೋ ಮತಃ || ೧೦೮೪ ||

ಕೂಲಾಭ್ಯಾ ಕ್ರಮಸಂಬಂಧಾದ್ವ್ಯತಿರೇಕಾಚ್ಚ ಕೂಲತಃ |
ಸ್ರೋತೋಮಧ್ಯೇ ದ್ವಯಾಪ್ರಾಪ್ತೇರಸಂಗೋಽಯಂ ತಿಮಿರ್ಯಥಾ || ೧೦೮೫ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಕುಲಾಯಾಭ್ಯಾಂ ಕ್ರಮಸಂಬಂಧತಸ್ತಥಾ |
ವ್ಯತಿರೇಕೋ ದ್ವಯಾಪ್ರಾಪ್ತೇರಸಂಗೋಽಯಂ ಪುಮಾನಪಿ || ೧೦೮೬ ||

ಯುಗಪತ್ಸ್ಯಾದ್ದ್ವಯೋರ್ಭೋಗೋ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಕುಲಾಯಯೋಃ |
ಭೂತಮಾತ್ರಾವಿಶೇಷತ್ವಾತ್ತಾಭ್ಯಾಮಾತ್ಮಾ ನ ಚೇತ್ಪೃಥಕ್ || ೧೦೮೭ ||

ಸಂಬಂಧಂ ಕುರ್ವತೇ ಕೇಚಿದನ್ಯಥೈವ ಮಹಾಧಿಯಃ |
ಮಹಾಮತ್ಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಸ್ಯ ಸ ಯಥೋಕ್ತಸ್ತಥೋಚ್ಯತೇ || ೧೦೮೮ ||

ಬಾಹ್ಯಂ ಕರ್ಮಾಸ್ಯ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಪ್ರಯೋಗಾಶ್ರಿತಮೇವ ಹಿ |
ಪುಂಸಃ ಕಿಲ ತತೋಽಭ್ಯೇತ್ಯ ಭಾವನಾಽಽಪ್ನೋತಿ ದೇಹಿನಮ್ || ೧೦೮೯ ||

ತಸ್ಯಾ ವಿವೇಕಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೋ ಯಥೋಕ್ತವಚಸಾಽಽತ್ಮನಃ |
ಅವಿದ್ಯಾ ತ್ವಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಸಂಶ್ರಿತೈವ ನ ಸಾಽನ್ಯತಃ || ೧೦೯೦ ||

ಯತ್ತದ್ವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮೀಯಂ ತದ್ವಿಕೃತ್ಯಾವತಿಷ್ಠತೇ |
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಗ್ರಹಾಯಾಸಾವವಿದ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ || ೧೦೯೧ ||

ಅವಿದ್ಯಾವಿಷಸಂದಷ್ಟಂ ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪರಮಾತ್ಮನಃ |
ಪಾರಂಪರ್ಯೇಣ ಬುದ್ಧ್ಯಾದೌ ಸ್ಥೂಲೀಭಾವಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ || ೧೦೯೨ ||

ಸ್ಥೂಲೀಭೂತಾ ಬಹಿಃ ಸೇಯಂ ಪ್ರಕಾಶತ್ವಾಯ ಕಲ್ಪತೇ |
ಏವಂ ಬಹಿರವಿದ್ಯೇಯಂ ನಿಷ್ಕ್ರಾಮತ್ಯಾತ್ಮನಃ ಪೃಥಕ್ || ೧೦೯೩ ||

ಸ್ವಪ್ನೇ ವಿವೇಕೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಃ ಕರ್ಮಣೋಽಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋಽಧುನಾ |
ಅವಿದ್ಯಾಪ್ರವಿವೇಕೋಽಯಂ ವಕ್ಷ್ಯತೇಽಸ್ಯಾತ ಉತ್ತರಮ್ || ೧೦೯೪ ||

ಕರ್ಮಣಾ ನಿರ್ಮಿತಂ ಲೋಕಮಾತ್ಮಾ ಪಶ್ಯತ್ಯವಿದ್ಯಯಾ |
ತಯೋರ್ವಿವೇಕಾದುಭಯೋಃ ಸ್ವಾಭಾವ್ಯಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ || ೧೦೯೫ ||

ರೂಪಾದಿವಿಷಯಾಸಂಗ ಕರಣೈಶ್ಚಕ್ಷುರಾದಿಭಿಃ |
ಅನುಪ್ರವಿಶ್ಯ ಭೋಕ್ತಾರಂ ರಂಜಯಿತ್ವಾಽವತಿಷ್ಠತೇ || ೧೦೯೬ ||

ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪೌರುಷಂ ಶುದ್ಧಂ ತೇನಾಽಽಸಂಗೇನ ದೂಷಿತಮ್ |
ತಮೇವಾಽಽಸೃತ್ಯ ನಿರ್ಗಮ್ಯ ಬಾಹ್ಯತೋ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ || ೧೦೯೭ ||

ಆಸಂಗಾವಿದ್ಯಯೋರೇವಮನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯತೋದಿತಾ |
ಅಭಾವಾದನಯೋರಾತ್ಮಾ ಸ್ವಾತ್ಮಸ್ಥಃ ಸಂಪ್ರಸೀದತಿ || ೧೦೯೮ ||

ಪ್ರಸಿದ್ಧಮೇತಲ್ಲೋಕೇಽಪಿ ಯದಿ ರೋಗಾದಿಸಂಗತಿಃ
ನ ಭವತ್ಯಥ ಜಲ್ಪಂತಿ ಸ್ವಸ್ಥೋಽಯಮಿತಿ ಲೋಕಿಕಾಃ || ೧೦೯೯ ||

ನಿರಾಸಂಗಸ್ಯ ವಿದುಷಸ್ತಸ್ಮಾನ್ಮುಕ್ತಿಂ ಪ್ರತೀಮಹೇ |
ಸ್ಯಾದನ್ಯತರವೈಕಲ್ಯೇ ನ ವೇತ್ಯೇತದನಿಶ್ಚಿತಮ್ || ೧೧೦೦ ||

ತದ್ಯಥಾ ಶ್ಯೇನ ಇತ್ಯಸ್ಮಾದ್ಯಾವತ್ಸ್ತ್ರೀಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಿತಿ |
ಅವಿದ್ಯಾಪ್ರವಿವೇಕಾರ್ಥಮೇವಮೇತಾವದುಚ್ಯತೇ || ೧೧೦೧ ||

ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರತ್ಯಚಾರೇಽಸ್ಮಿನ್ನಾತ್ಮಾ ಶ್ಯೇನಃ ಪತನ್ನಿವ |
ಪರಿಶ್ರಾಂತಃ ಸುಷುಪ್ತಾಖ್ಯಂ ನೀಡಂ ಧಾವತ್ಯಥಾಽಽತ್ಮನಃ || ೧೧೦೨ ||

ಕರ್ಮಾವಿದ್ಯಾವಿನಿರ್ಮುಕ್ತ ಏತಸ್ಮಿನ್ನೇವ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ |
ಸರ್ವಶೋಕಾತಿಗಃ ಸ್ವಸ್ಥಃ ಸ್ತಿಮಿತಃ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತಃ || ೧೧೦೩ ||

ಇತಿ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಕೇಚಿನ್ಮಹಾಮಸ್ತ್ಯಾದಿಕಾಂ ಶ್ರುತಿಮ್ |
ತನ್ನಯಾಯ್ಯಮಥವಾಽನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಯತ್ನಾನ್ನ್ಯಾಯೈಃ ಪರೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ || ೧೧೦೪ ||

ಆತ್ಮವಸ್ತ್ವತಿರೇಕೇಣ ನಾಸ್ತಿ ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ಯದಿ |
ಬಾಹ್ಯಾಂತಃಪ್ರವಿಭಾಗೋಽಯಂ ಕಿಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯತೇ || ೧೧೦೫ ||

ವಿಷಯೇಂದ್ರಿಯಾದಿ ಯದ್ವಸ್ತು ನಾವಿದ್ಯಾವ್ಯಾತಿರೇಕಿ ತತ್ |
ವಸ್ತ್ವಂತರಸ್ಯ ಸದ್ಭಾವ ಐಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಬಾಧ್ಯತೇ ಯತಃ || ೧೧೦೬ ||

ಆಸಂಗಸ್ಯಾಽಽಗತಿರತೋ ವಿಷಯೇಂದ್ರಿಯವರ್ತ್ಮನಾ ||
ನ್ಯಾಯಾಭಾವಾದಯುಕ್ತೈವ ನಾಪ್ಯವಿದ್ಯಾ ತಮಾನಯೇತ್ || ೧೧೦೭ ||

ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಮೃತೇ ನಾನ್ಯತ್ಕಾರ್ಯಂ ಕಿಂಚಿದಪೀಷ್ಯತೇ ||
ಅವಿದ್ಯಾಯಾ ಯತೋ ನಾತ ಆಸಂಗಾದ್ಯಾಹೃತಿಃ ಸ್ವತಃ || ೧೧೦೮ ||

ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯೈವ ಹವಿದ್ಯಾಽಪ್ಯಾತ್ಮನೋ ಯತಃ ||
ನ ಸ್ವತಃ ಪರತೋ ವಾಽತೋ ವಸ್ತುತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ || ೧೧೦೯ ||

ನಿಃಶೇಷವಿಕ್ರಿಯಾವರ್ಗಪ್ರತಿಷೇಧಶ್ರುತೇಸ್ತಥಾ ||
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ವಿಕೃತ್ಯಾಽಽಸ್ತೇಽವಿದ್ಯೇತ್ಯೇತಚ್ಚ ದುರ್ಭಣಮ್ || ೧೧೧೦ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದಾಭಾವಿದ್ಯಾಽತೋ ಹ್ಯವಿಚಾರಿತಸಿದ್ಧಿಕಾ ||
ಸಿದ್ಧಾಯತೇ ಪ್ರತೀಚೀಯಂ ಪ್ರಾಕ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಜನ್ಮನಃ || ೧೧೧೧ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನವಿವೇಕೋಽತೋ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ||
ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯೈವ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನನಿಹ್ನುತಿಃ || ೧೧೧೨ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತೇಷು ಸಂಚಾರೋಽಯಂ ಪ್ರಮಾಂತರಾತ್ ||
ಸಿದ್ಧೋ ಯಸ್ಮಾದತಸ್ತಸ್ಮಿನ್ವಾಕ್ಯಂ ಸ್ಯಾದನುವಾದಕಮ್ || ೧೧೧೩ ||

ಕ್ರಮಸಂಚಾರಿಣಸ್ತಸ್ಯ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿಷು ||
ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ನಾನ್ಯತೋಽಜ್ಞಾಯಿ ವಾಕ್ಯಂ ತತ್ಪ್ರತಿಪತ್ತಿಕೃತ್ || ೧೧೧೪ ||

ಆತ್ಮನೋ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಪ್ಯಾತ್ಮತಾ ಸ್ವತಃ ||
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಸ್ವ ವಿಷಯೋಽಯಮಿಹೋದಿತಃ || ೧೧೧೫ ||

ಮಹಾಮತ್ಸ್ಯಾಖ್ಯದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ ||
ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೋಽಪ್ಯನ್ಯಥಾ ತ್ವನ್ಯೇ ದೃಷ್ಟಾಂತೇ ವ್ಯಾಚಚಕ್ಷಿರೇ || ೧೧೧೬ ||

ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಸ್ತುತಂ ತಸ್ಮಿನ್ಸಂದೇಹೋ ನಃ ಪ್ರಜಾಯತೇ ||
ಕಿಮೇತದ್ಭೌತಿಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಭೂತೇಭ್ಯೋಽನ್ಯಸ್ಯ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ || ೧೧೧೭ ||

ವಿಜ್ಞಾನಂ ಭೌತಿಕಂ ತಾವದ್ಭೂತಸಂಸರ್ಗಜನ್ಮನಃ ||
ಯಥೈವ ಬಾಹ್ಯನಯನಪ್ರಕಾಶಾರ್ಥಾಭಿಸಂಗತೇಃ || ೧೧೧೮ ||

ವಿಷಯಜ್ಞಾನಜನ್ಮೈವಮಾತ್ಮನೋ ಭೂತಸಂಗತೇಃ ||
ಬುದ್ಧೀಂದ್ರಿಯಾದಿಸಂಸರ್ಗಾದಭಿವ್ಯಕ್ತಿಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೧೧೯ ||

ಸಂವಿಜ್ಜ್ಞಾನವಿಶೇಷಸ್ಯ ತಥಾ ಸತಿ ನ ಕಿಂಚನ ||
ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾತುರ್ವಿಜ್ಞಾನೇಽಸ್ತಿ ಪ್ರಯೋಜನಮ್ || ೧೧೨೦ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಚೋದಿತೇ ಕೈಶ್ಚಿದತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ ||
ವ್ಯತಿರಿಕ್ತೋ ನ ಚೇಜ್ಜ್ಞಾತಾ ಭೂತೇಭ್ಯೋಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ || ೧೧೨೧ ||

ತುಲ್ಯತ್ವಾದ್ಭೂತಮಾತ್ರಾಣಾಂ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ ||
ವಿಜ್ಞಾನಜನ್ಮ ಯುಗಪತ್ತದಾ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ತೇ ಧ್ರುವಮ್ || ೧೧೨೨ ||

ಕ್ರಮವೃತ್ತೇಸ್ತು ಬೋಧಸ್ಯ ನ ಬೋಧೋ ಭೌತಿಕಸ್ತತಃ ||
ಅನ್ಯಸ್ಯೈವ ಹಿ ಸಂವಿತ್ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಪ್ನಬುದ್ಧಾಂತನೀಡತಃ || ೧೧೨೩ ||

ಇತ್ಯಸ್ಯಾರ್ಥಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಪ್ತ್ಯೈ ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಚರನ್ನದ್ಯಾಂ ಮಹಾಮತ್ಸ್ಯೋ ಯಥಾ ಬಲೀ || ೧೧೨೪ ||

ಮತ್ಸ್ಯಾಭಿಸಂಗತಿರ್ಯದ್ವತ್ಪರ್ಯಾಯೇಣೇಹ ಕೂಲಯೋಃ ||
ಕ್ರಮೇಣ ಜ್ಞಾತೃಸಂಬಂಧಸ್ತದ್ವತ್ಸ್ವಪ್ನಪ್ರಬೋಧಯೋಃ || ೧೧೨೫ ||

ವ್ಯಾಪಿತ್ವಾದಾತ್ಮನೋಽಪ್ಯೇವಂ ಯುಗಪಜ್ಜ್ಞಾತೃತೇತಿ ಚೇತ್ ||
ಭೂತಮಾತ್ರಾವದಿತ್ಯೇವಂ ಸಮಾನಂ ಚೋದ್ಯಮಾವಯೋಃ || ೧೧೨೬ ||

ಕಸ್ತರ್ಹಿ ಕ್ರಮಹೇತುಃ ಸ್ಯಾತ್ ದೇವತಾಹೇತುಕೋಽಸ್ತು ಸಃ ||
ಕ್ರಮೇಣ ವೃತ್ತಿಸ್ತಾಸಾ ಸ್ಯಾದಧಿಷ್ಠಾತೃತ್ವಕಾರಣಾತ್ || ೧೧೨೭ ||

ಅತ್ರಾಪಿ ಯುಗಪಜ್ಜ್ಞಾನಮುಕ್ತಯೋಃ ಪಕ್ಷಯೋರ್ಯಥಾ ||
ವ್ಯಾಪಿತ್ವಾದ್ದೇವತಾನಾಂ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ || ೧೧೨೮ ||

ಅಸಂಭವಾತ್ಪ್ರಯತ್ನಸ್ಯ ಯುಗಪದ್ದೇವತಾತ್ಮನಃ ||
ನಾತಃ ಸ್ಯಾದ್ಯುಗಪಜ್ಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಚೇನ್ನ ತಥಾಽಪಿ ತತ್ || ೧೧೨೯ ||

ಪ್ರಾಹಾಽಽತ್ಮಪಕ್ಷವಾದ್ಯತ್ರ ಸಿದ್ಧಂ ನೋ ಯತ್ಸಮೀಹಿತಮ್ ||
ಕುತಸ್ತದಿತಿ ಚೇನ್ಮತ್ತಃ ಶೃಣು ಸರ್ವಂ ಯಥೋಚ್ಯತೇ || ೧೧೩೦ ||

ಸರ್ವತ್ರ ಯೌಗಪದ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಭುತ್ವಾದ್ದೇವತಾತ್ಮನಃ ||
ಐಶ್ವರ್ಯಾಚ್ಚ ಪ್ರಯತ್ನೋತ್ಥಕಾರ್ಯೇಷ್ವಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ನ ತು || ೧೧೩೧ ||

ಅಧಿಷ್ಠೇಯೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಹಿ ಸ್ವಪ್ನಭೂಮಾವಸಂಭವಾತ್ ||
ವ್ಯಾಪಾರೋ ನಾಸ್ತ್ಯತಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ದೇವತಾನಾಂ ಮನಾಗಪಿ || ೧೧೩೨ ||

ಅತೋ ಭೋಕ್ತಾ ಸ್ವಯಂಸಿದ್ಧೋ ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ಹೇತುನಾ ||
ಪ್ರಯತ್ನಾಯೌಗಪದ್ಯೇನ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದ್ವಯಾದ್ಧಿರುಕ್ || ೧೧೩೩ ||

ಆತ್ಮನೋ ಭೋಕ್ತೃತಾಸಿದ್ಧಿರ್ಜ್ಞಾತೃತ್ವಂ ಚ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ವ್ಯಾಪಿತ್ವೇಽಪ್ಯಸ್ಯ ಯತ್ನೋ ಯ ಆತ್ಮನಃ ಕರ್ತೃತಾಂ ಪ್ರತಿ || ೧೧೩೪ ||

ನ ಸಂಭವತ್ಯಸೌ ಯತ್ನೋ ಯೌಗಪದ್ಯೇನ ನೀಡಯೋಃ ||
ದೃಷ್ಟತ್ವಾತ್ಪರಿಪಾಠ್ಯಾ ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಮಾದ್ವೃತ್ತಿರಿತಿ ಸ್ಥಿತಮ್ || ೧೧೩೫ ||

ಅಯೌಗಪದ್ಯದರ್ಶಿತ್ವಮಾತ್ಮಾಸ್ತಿತ್ವೇಽನುಮೇಷ್ಯತೇ ||
ತಥಾ ತದ್ವ್ಯರಿಕ್ತತ್ವೇ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಕುಲಾಯತಃ || ೧೧೩೬ ||

ನ ಚ ಸ್ವಪ್ನವಿನಿರ್ಮಾಣೇ ದೇವತಾವ್ಯಾಪೃತಿರ್ಭವೇತ್ ||
ಯಥಾಸ್ವಂ ಸ್ಥಾನಮಾಯಾಂತಿ ತಾ ಮೃತಿಸ್ವಾಪಯೋರ್ಯತಃ || ೧೧೩೭ ||

ಮತಂ ಯಥಾ ಮೃತೌ ದೇವಾಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಸ್ವಂ ಸ್ವಮನುಗ್ರಹಮ್ ||
ದೇಹಾರಂಭೇ ಪುನರ್ದೇವಾ ಯಥಾಸ್ವಂ ಕುರ್ವತೇ ಕ್ರಿಯಾಮ್ || ೧೧೩೮ ||

ತದ್ವತ್ಸುಷುಪ್ಸೋರುತ್ಕ್ರಮ್ಯ ದೇವತಾಃ ಸ್ವಾಧಿಕಾರತಃ ||
ಸ್ವಪ್ನಸರ್ಗೇ ಪುನಸ್ತಾಃ ಸ್ವಮಧಿಕಾರಂ ಪ್ರಕುರ್ವತೇ || ೧೧೩೯ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಚೋದಿತೇಽಥಾತ್ರ ಪರಿಹಾರೋಽಭಿಧೀಯತೇ ||
ಲಿಂಗಕಾರ್ಯಾನಭಿವ್ಯಕ್ತೇರ್ನಾಲಂ ಕಾರ್ಯಾಯ ದೇವತಾಃ || ೧೧೪೦ ||

ಕಾರಣಾನ್ಯಸಮರ್ಥಾನಿ ಯಥಾ ದೇಹಮೃತೇ ಮೃತೌ ||
ಸ್ವಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಭಿನಿಷ್ಪತ್ತೌ ತಥಾ ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ ದೇವತಾಃ || ೧೧೪೧ ||

ಕರಣಾನ್ಯನಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ನಾಲಂ ಸ್ವಾಧಿಕೃತಿಂ ಪ್ರತಿ ||
ಸ್ವಪ್ನೇ ಚ ಕರಣಾಭಾವಃ ಶ್ರುತ್ಯೈವ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ || ೧೧೪೨ ||

ಯತ ಏವಮತಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ನಾಽಽಶಂಕಾ ದೇವತಾಃ ಪ್ರತಿ || ||
ಅಧಿಕಾರೋ ಯತಸ್ತಾಸಾಮಾತ್ಮನೋ ದೇಹಸಂಗತೌ || ೧೧೪೩ ||

ಮುಕ್ತ್ವೈವ ದೇಹಸಂಬಂಧಂ ಸ್ವಪ್ನೋಽಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ಬಹಿಷ್ಕುಲಾಯಾವಚನಾದೇತಚ್ಚಾಧ್ಯವಸೀಯತೇ || ೧೧೪೪ ||

ನಾತೋ ಭೌತಿಕಮೇತತ್ಸ್ಯಾನ್ನಾಪಿ ಸ್ಯಾದ್ದೇವತಾಕೃತಮ್ ||
ಚೈತನ್ಯಂ ಸ್ವಪ್ನಗಂ ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಶರೀರದ್ವಯವರ್ಜನಾತ್ || ೧೧೪೫ ||

ನಿರನುಗ್ರಹಂ ನಿಷ್ಕರಣಂ ವಾಸನೋಪಾಧಿಮಾತ್ರಕಮ್ ||
ಸ್ವಪ್ನದರ್ಶನಮೇತತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರ್‍ತ್ಯಗ್ಧೀವಸ್ತುಸಂಶ್ರಯಮ್ || ೧೧೪೬ ||

ಪೃಥಕ್ತ್ವೇ ವಾಽಪೃಥಕ್ತ್ವೇ ವಾ ಭೂತೇಭ್ಯೋ ದೇವತಾತ್ಮನಃ ||
ಕಿಮರ್ಥಂ ದೇವತಾಶಂಕಾ ಕ್ರಿಯತೇ ಹಿರುಗಾತ್ಮನಃ || ೧೧೪೭ ||

ಮತ್ಸ್ಯದೃಷ್ಟಾಂತವಚಸ ಏತಾವತ್ಫ़ಲಮಿಷ್ಯತೇ ||
ಮೃತ್ಯುರೂಪಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಕಾರ್ಯಂ ಚ ಕರಣಾನಿ ಚ || ೧೧೪೮ ||

ತಾಭ್ಯಾಂ ವಿಲಕ್ಷಣಸ್ತ್ವಾತ್ಮಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ಯೋಽಯಂ ಪ್ರಪಶ್ಚಿತಃ ||
ಸ್ಥೂಲಸೂಕ್ಷ್ಮಶರೀರಾಭ್ಯಾಂ ಕೇವಲಶ್ಚೇತನೋಽಕ್ರಿಯಃ || ೧೧೪೯ ||

ತಥೈವ ಕಾಮಕರ್ಮಭ್ಯಾಮತ್ಯಂತಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಲಕ್ಷಣಃ ||
ಪ್ರಯೋಜಕಾಭ್ಯಾಂ ದೇಹಸ್ಯ ತಥೈವ ಕರಣಸ್ಯ ಚ || ೧೧೫೦ ||

ಅವಿದ್ಯಾಕೃತಮೇವಾತಃ ಸಂಸಾರಿತ್ವಂ ನ ತು ಸ್ವತಃ ||
ಅತೋಽವಿದ್ಯಾಸಮುಚ್ಛಿತ್ತೌ ಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪರಮಾತ್ಮನಃ || ೧೧೫೧ ||

ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಪೂರ್ವವಾಕ್ಯೇನ ಸಮುದಾಯಾರ್ಧ ಈದೃಶಃ ||
ಪೌರ್ವಾಪರ್ಯಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಃ ಕೇವಲೋಽದ್ವಯಃ || ೧೧೫೨ ||

ಅಪಾಸ್ತಕಾರ್ಯಕರಣಕರ್ಮಾಸಂಗೋ ನ ತು ಕ್ವಚಿತ್ ||
ಆತ್ಮೋಪಪಾದಿತಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಚಸ್ಯೇಕತ್ರ ಯತ್ನತಃ || ೧೧೫೩ ||

ಸಾಸಂಗಶ್ಚ ಸಮೃತ್ಯುಶ್ಚ ಸಕಾರ್ಯಕರಣಸ್ತಥಾ ||
ಅವಿದ್ಯಯಾ ಯತೋ ಬೋಧ ಆತ್ಮಾಽಯಮುಪಲಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೧೫೪ ||

ಸ್ವಪ್ನೇ ತು ವಾಸನಾಕಾಮಸಂಯುಕ್ತೋ ಮೃತ್ಯುವರ್ಜಿತಃ ||
ಸಂಪ್ರಸಾದೇ ಪ್ರಸನ್ನಶ್ಚ ತಥಾಽಸಂಗೋಽಪಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೧೫೫ ||

ತದ್ವಾ ಅಸ್ಯೈತದಿತ್ಯತ್ರ ಯಥೋಕ್ತಂ ರೂಪಮಾತ್ಮನಃ ||
ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣಮತಸ್ತಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽಯಮಿಹೋಚ್ಯತೇ || ೧೧೫೬ ||

ಸ್ವತೋ ಬುದ್ಧಂ ಚ ಶುದ್ಧಂ ಚ ಮುಕ್ತಂ ರೂಪಮಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ಏಕವಾಕ್ಯೋಪಸಂಹಾರೇ ನ ಪುಂಜೀಕೃತ್ಯ ದರ್ಶಿತಮ್ || ೧೧೫೭ ||

ತದ್ಯಥಾ ಶ್ಯೇನ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ತದ್ದೃಷ್ಟಾಂತಪ್ರದರ್ಶನಾತ್ ||
ಶುದ್ಧಬುದ್ಧಾದಿಕಂ ರೂಪಮಾತ್ಮನಃ ಸಂಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ || ೧೧೫೮ ||

ಸ್ವಪ್ನಬುದ್ಧಾಂತಯೋರ್ವೇಹ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಸಂಪ್ರದರ್ಶಿತಃ ||
ಸಂಪ್ರಸಾದಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಶ್ಯೇನೇನಾಥಾಧುನೋಚ್ಯತೇ || ೧೧೫೯ ||

ಶ್ಯೇನಃ ಶಶಾದೋ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಬೃಹತ್ಕಾಯಶ್ಚ ರೋಹಿತಃ ||
ಕ್ಷಿಪ್ರಃ ಶ್ಯೇನಃ ಸುಪರ್ಣಸ್ತು ಬಲವಾನಲ್ಪವಿಗ್ರಹಃ || ೧೧೬೦ ||

ಶ್ಯೇನಃ ಶ್ರಾಂತೋ ಯಥಾಽಽಕಾಶೇ ಭಕ್ಷ್ಯಹೇತೋಃ ಪರಿಭ್ರಮನ್ ||
ಪಕ್ಷೌ ವಿತತ್ಯ ನೀಡಂ ಸ್ವಮೇತಿ ಹಿ ಶ್ರಮಹಾನಯೇ || ೧೧೬೧ ||

ಯಥಾ ತಥಾಽಯಮಪ್ಯಾತ್ಮಾ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ೇ ಪರಿಭ್ರಮನ್ ||
ಶ್ರಾಂತಸ್ತಚ್ಛ್ರಮಹಾನಾರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮನೀಡಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೧೧೬೨ ||

ಅಂತಾಯ ಧಾವತೀತ್ಯುಕ್ತಂ ತಸ್ಯಾಂತಸ್ಯ ವಿಶೇಷಣಮ್ ||
ಯತ್ರ ಸುಪ್ತೋ ನ ಕಮಿತಿ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನನಿಷೇಧಕೃತ್ || ೧೧೬೩ ||

ಸುಪ್ತಸ್ತಿಸೃಷ್ವವಸ್ಥಾಸು ಸಾಮಾನ್ಯೇನ ಯತಸ್ತತಃ ||
ವಿಶಿನಷ್ಟ್ಯಾತ್ಮನಃ ಸ್ವಾಪಂ ಯತ್ರ ಸುಪ್ತಗಿರಾ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ || ೧೧೬೪ ||

ನ ಕಂಚನೇತಿ ಕಾಮೋ ಯಃ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ ||
ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ಸುಷುಪ್ತೇಽಸೌ ತಥಾ ಸ್ವಪ್ನೋಽಪಿ ಯಸ್ತಯೋಃ || ೧೧೬೫ ||

ಸ್ವಪ್ನೇ ವಾ ಕಾಮವಿರಹಾದ್ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಜಾಗ್ರತ್ಕಾಮನಿಷೇಧೋಽತಸ್ತತ್ರ ಕಾಮಾದಿಸಂಭವಾತ್ || ೧೧೬೬ ||

ಏಕೈಕಸ್ಯಾಮವಸ್ಥಾಯಾಂ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿಭಿಃ ||
ಯದಿ ವಾ ವಿದ್ಯತೇ ಭೇದಃ ಕಂಚನೇತಿ ಚ ಲಿಂಗತಃ || ೧೧೬೭ ||

ತ್ರಯ ಆವಸಥಾ ಇತಿ ತಥಾ ಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ||
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಾನಾಂ ತ್ರೈವಿಧ್ಯಪ್ರತಿಪಾದಕಮ್ || ೧೧೬೮ ||

ತತ್ರ ತ್ರಯಾಣಾಂ ಸ್ಥಾನಾನಾಂ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನನಿಷೇಧನಮ್ ||
ನ ಕಂಚನೇತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ತಯೋರೇವ ಗ್ರಹಃ ಶ್ರುತೇಃ || ೧೧೬೯ ||

ಸ್ವಪ್ನಂ ನ ಕಂಚನೇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಸರ್ವಸ್ವಪ್ನನಿಷೇಧನಮ್ ||
ಇತಿ ಪ್ರಬೋಧಸ್ವಪ್ನಾಭ್ಯಾಂ ವಿವಿಕ್ತಂ ಸ್ಥಾನಮುಚ್ಯತೇ || ೧೧೭೦ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಾತ್ಮಕೌ ಪಕ್ಷೌ ವಿತತ್ಯಾಽಽತ್ಮಾಽಽತ್ಮಮೋಹವಾನ್ ||
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಭೋಗಾನಥ ಶ್ರಾಂತಃ ಪಕ್ಷೌ ಸಂಹೃತ್ಯ ಚಾಽಽತ್ಮನಿ || ೧೧೭೧ ||

ಅವಿದ್ಯಾಯಾಮವಸ್ಥಾನಂ ತದುದ್ಭೂತಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ||
ಸಂಹತ್ಯಪಕ್ಷೋಪಮಯಾ ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ || ೧೧೭೨ ||

ಸಂಲಯಾಯೇತಿ ಯಚ್ಛುದ್ಧಂ ರೂಪಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದಾಭ ಆಗತ್ಯ ಧ್ರಿಯತೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನೇ || ೧೧೭೩ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಕಾರ್ಯಸಂಹಾರೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೈತನ್ಯರೂಪಿಣಃ ||
ಚಿದ್ಬಿಂಬಸ್ಯಾಪಿ ಸಂಹಾರೋ ಜಲಾರ್ಕಪ್ರವಿಲಾಪವತ್ || ೧೧೭೪ ||

ಅವಿದ್ಯಾವಾನ್ಪುರಾ ಯೋಽಭೂದವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯಗಶ್ಚಿತಿಃ ||
ಅವಿದ್ಯಯಾ ವಿಭಾಗೋಽಸ್ಯ ಚಿದ್ಬಿಂಬಸ್ಯೋಪಜಾಯತೇ || ೧೧೭೫ ||

ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತೈವ ಸಾಽವಿದ್ಯಾ ಸಕಾರ್ಯಾ ಸರ್ವದಾಽಽತ್ಮನಾ ||
ಪ್ರತ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ತು ನಾವಿದ್ಯಾ ನಿರಾತ್ಮತ್ವಾಚ್ಚಿದಾತ್ಪ್ರನಃ || ೧೧೭೬ ||

ಅವಿದ್ಯಾತಜ್ಜಕಾರ್ಯಾಭ್ಯಾಮಾತ್ಮಾಽನ್ಯಾನವಶೇಷತಃ ||
ಸಂಬಧ್ಯತೇ ಸ್ವತೋಽಸಂಗ ಆತ್ಮತ್ವಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ || ೧೧೭೭ ||

ಅವಿದ್ಯಾ ಯಚ್ಚ ತತ್ಕಾರ್ಯಮಾತ್ಮಾನಂ ಸ್ವಾತ್ಮಸಿದ್ಧಯೇ ||
ಸಂಬಿಭತ್ಸತ್ಯನಾತ್ಮತ್ವಾದಾತ್ಮಾ ತನ್ನಾನುಮನ್ಯತೇ || ೧೧೭೮ ||

ನಿಃಸಂಗಸ್ಯ ಸಸಂಗೇನ ಕೂಟಸ್ಥಸ್ಯ ನಿರಾತ್ಮನಾ ||
ಆತ್ಮನೋಽನಾತ್ಮನಾ ಯೋಗೋ ವಾಸ್ತವೋ ನೋಪಪದ್ಯತೇ || ೧೧೭೯ ||

ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತಾಽಽತ್ಮನೈವೇಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾನಮೇಕಲಮ್ ||
ಅವಿದ್ಯಾಽಽಲಿಂಗತೇ ವಹ್ನಿಂ ಘೃತಪಿಂಡ ಇವೋಲ್ಬಣಮ್ || ೧೧೮೦ ||

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಾ ಸಂಗತಿಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ||
ಅವಿದ್ಯಾತಜ್ಜಕಾರ್ಯಾಭ್ಯಾಮೇವಮೇವೇತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ || ೧೧೮೧ ||

ಏವಂ ಸತ್ಯಸ್ಯ ಬಾಧಃ ಸ್ಯಾತ್ಪರಮಾರ್ಥಾತ್ಮಸಂಶ್ರಯಾತ್ ||
ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಸಂಬಂಧಹೇತೋರಾತ್ಮಪ್ರಮಾಣತಃ || ೧೧೮೨ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧೀಮಾತ್ರತಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙದ್ವಯತ್ವವಿಶೇಷಣಃ ||
ನಿಃಸಂಬಂಧಾತ್ಮಸಂಬಂಧಾದನಾತ್ಮಾ ತ್ವಾತ್ಮವನ್ನ ಸನ್ || ೧೧೮೩ ||

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾಮೇವಂ ಸತಿ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽತ್ರ ಯೇ ||
ಕರ್ಷಂತಿ ನಾಸಿಕಾಗ್ರೇಣ ಕರ್ಣಮೂಲಂ ಸುಖೇನ ತೇ || ೧೧೮೪ ||

ಆತ್ಮವಸ್ತ್ವತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯದ್ವಸ್ತ್ವಸ್ತಿ ಮಾನತಃ ||
ತನ್ಮಾನಮಿತಿ ಚೇನ್ಮೈವಂ ಯತಸ್ತತ್ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಬೋಧತಃ || ೧೧೮೫ ||

ಅಸ್ತು ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ಚಾನ್ಯತ್ತಸ್ಯಾಪ್ಯಾತ್ಮಾಭಿಸಂಗತೌ ||
ಕೋ ಹೇತುರಿತಿ ವಕ್ತವ್ಯಂ ನಾವಿದ್ಯಾಽಕಾರಕತ್ವತಃ || ೧೧೮೬ ||

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾವ್ಯಾಖ್ಯಾ ತಸ್ಮಾದಂಧಪರಂಪರಾ ||
ವೈಶ್ವಾನರವರಾದೇವ ನ ತು ನ್ಯಾಯಾನುಸಾರತಃ || ೧೧೮೭ ||

ಅಸ್ಯ ಹಿ ದ್ವೈತವಿಷಯೇ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಭಾನುರಶ್ಮಿವತ್ ||
ವಿಕೀರ್ಣಂ ಬೋಧದೇಶೀಯಂ ಸಮಂತಾತ್ಪ್ರಥತೇ ದೃಶೇಃ || ೧೧೮೮ ||

ತತ್ರ ಕರ್ಮಪ್ರಸೂತೋಽಯಂ ಕಾಮಃ ಸರ್ವಪ್ರವೃತ್ತಿಕೃತ್ ||
ಜಾತಾ ಕರ್ಮಣ ಏವೇಯಂ ಭಾವನಾಽಸ್ಯಾಂತರಾತ್ಮನಃ || ೧೧೮೯ ||

ಯಥಾ ಲಕ್ಷಣಯಾ ಕರ್ಮ ಕೃತಂ ಭಾವನಯಾಽಽತ್ಮನಾ ||
ಫ़ಲಂ ತಾದೃಗ್ವಿಧಂ ದಾತುಮೇಕೀಭವತಿ ಸಾಽಽತ್ಮನಃ || ೧೧೯೦ ||

ತಯಾಽನುರಾಂಜಿತ ಇವ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಕಾಮಾನ್ಪರೀಪ್ಸತಿ ||
ವಾಸನಾಲಕ್ಷಣಃ ಕಾಮಃ ಸ್ವಪ್ನಸರ್ಗಾಯ ಜಾಯತೇ || ೧೧೯೧ ||

ಸುಖಾದಿಫ़ಲಭೋಗಾಯ ಸ್ವಪ್ನಃ ಕ್ಷುದ್ರಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ||
ಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ನಿರ್ಮಾತೃಜ್ಞಾನಂ ಚ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ || ೧೧೯೨ ||

ವಿಜ್ಞಾನಾನುವಿಧಾಯೀ ಹಿ ವಿಕಾರಃ ಕರ್ಮಣೋ ಯತಃ ||
ವಿಜ್ಞಾನಂ ವಿಪರೀತಾರ್ಥದರ್ಶನಂ ಚೇಹ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೧೯೩ ||

ಸಾಽವಿದ್ಯಾ ಸತಿ ಬಾಹ್ಯೇಽರ್ಥೇ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯೇಽಲಂ ನ ಚಾಸತಿ ||
ಕಾಮಃ ಸ ಏವ ಬೋಧೇಽಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನ ಇಷ್ಯತೇ || ೧೧೯೪ ||

ಪ್ರಯೋಕ್ತ್ರೀ ಭಾವನಾ ತತ್ರ ಕರ್ಮ ತ್ವಸ್ಯ ವಿಕಾರಕೃತ್ ||
ವಿಪರೀತಗ್ರಹಾಯ ಸ್ಯಾದನ್ಯಥೇತಿ ವಿನಿಶ್ಚಿತಿಃ || ೧೧೯೫ ||

ಕಾಮೇಹಾಭಾವನಾಜ್ಞಾನಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ಯಥಾಕ್ರಮಮ್ ||
ಪರಸ್ಪರವ್ಯಪೇಕ್ಷತ್ವಾದೇವಂ ಸ್ಯಾದೇಕವಾಕ್ಯತಾ || ೧೧೯೬ ||

ತತ್ರ ಭಾವನಯೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಕಾಮಾನ್ಕಾಮಯತೇ ತಥಾ ||
ವಿದ್ಯಯಾ ವೀಕ್ಷತೇ ಚಾರ್ಥಾನವಿದ್ಯೋತ್ಥಾಪಿತಾನಿಹ || ೧೧೯೭ ||

ಸಂಪ್ರಸಾದೇ ತು ಬಾಹ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನೋಽಸಂಭವಾದಿದಮ್ ||
ಕರ್ಮ ನಿಸ್ಪಂದಮೇವಾಽಽಸ್ತೇ ಭಾವನಾಽಪಿ ಚ ಶಾಮ್ಯತಿ || ೧೧೯೮ ||

ಪ್ರಯೋಜ್ಯವಿರಹಾತ್ಕರ್ಮಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಸಂಭವಾತ್ತಥಾ || ೧೧೯೯ ||

ವಿದ್ಯಾಽಪಿ ವಿಪರೀತಸ್ಯ ಪ್ರವಿಭಕ್ತಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ||
ಅಭಾವಾದವಿಶೇಷಾತ್ಮಜ್ಞಾನೋಽಯಂ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ || ೧೨೦೦ ||

ದಾಹ್ಯಾಭಾವಾದ್ಯಥಾ ವಹ್ನಿಃ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವೋಪಶಾಮ್ಯತಿ ||
ಕರ್ಮಣ್ಯಸ್ತಮಿತೇ ತದ್ವತ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಾಸ್ತೇ ಸ್ವಭಾವತಃ || ೧೨೦೧ ||

ಏವಂ ಕೃತ್ವೇದಮತ್ರಾಽಽಹ ಶ್ರುತಿಃ ಕಾಮಂ ನ ಕಂಚನ ||
ಕಾಮಕರ್ಮಾದಿನಿರ್ಮುಕ್ತಂ ಸುಷುಪ್ತೇ ರೂಪಮಾತ್ಮನಃ || ೧೨೦೨ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಶ್ಯೇನದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಕೈಶ್ಚಿದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಿ ಸಾದರೈಃ ||
ತತ್ರ ಯುಕ್ತಮಯುಕ್ತಂ ವಾ ಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯಾನುಸಾರತಃ || ೧೨೦೩ ||

ನ್ಯಾಯೈರ್ಜಗತಿ ಸಂಸಿದ್ಧೈಃ ಸ್ವಯಮೇವ ವಿಚಾರ್ಯತಾಮ್ ||
ಅಪಕ್ಷಪಾತಪತಿತೈರ್ವಿದ್ವದ್ಭಿರ್ವಸ್ತುಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೨೦೪ ||

ಏತದಸ್ಯ ಸ್ವತೋ ರೂಪಂ ಯದತ್ರೋಪಪ್ರದರ್ಶಿತಮ್ ||
ಅವಿದ್ಯಾಕಾಮಕರ್ಮಾದಿವಿವಿಕ್ತಂ ಯತ್ಸುಷುಪ್ತಗಮ್ || ೧೨೦೫ ||

ಇತೋಽನ್ಯಥಾ ತು ಯದ್ರೂಪಂ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ತದಸ್ಯ ಪರತೋ ಜ್ಞೇಯಮಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುಕಮ್ || ೧೨೦೬ ||

ಯದ್ಧೇತುಕಮಿದಂ ರೂಪಂ ಸಾಽವಿದ್ಯಾಽನರ್ಥಕಾರಿಣೀ ||
ಸಾ ಸ್ವತಃ ಪರತೋ ವಾಽಸ್ಯೇತ್ಯೇತದತ್ರಾಧುನೋಚ್ಯತೇ || ೧೨೦೭ ||

ನ ತ್ವಾಗಂತುರವಿದ್ಯೇಯಮನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪ್ರಸಂಗತಃ ||
ಆತ್ಮಸ್ವಭಾವೋಽವಿದ್ಯೇಯಂ ನ ವೇತ್ಯೇತದ್ವಿಚಾರ್ಯತೇ || ೧೨೦೮ ||

ಅವಿದ್ಯಾಕಾಮಕರ್ಮಾದಿಪ್ರವಿವಿಕ್ತಮಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ರೂಪಂ ಪೂರ್ವಮುಪನ್ಯಸ್ತಂ ತಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಚಿಕೀರ್ಷಯಾ || ೧೨೦೯ ||

ಅವಿದ್ಯಾಯಾಶ್ಚ ಯತ್ಕಾರ್ಯಂ ತಚ್ಚ ವಾಚ್ಯಮಶೇಷತಃ ||
ಇತ್ಯಾವಿಷ್ಕೃತಿಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ || ೧೨೧೦ ||

ನಾಡ್ಯಾಯತ್ತಾ ಯತೋಽವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯದೃಷ್ಟಿರತಃ ಪರಮ್ ||
ನಾಡೀನಾಂ ಸ್ಯಾದುಪನ್ಯಾಸಸ್ತಾ ವಾ ಅಸ್ಯೇತಿವಾಕ್ಯತಃ || ೧೨೧೧ ||

ಯದ್ವಾ ಮೃಷಾತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ನಾಡ್ಯುಪನ್ಯಾಸ ಇಷ್ಯತೇ ||
ಅತ್ಯಂತತನುತೋ ಹ್ಯಂತರ್ವಿಂಧ್ಯಾದೇರೀಕ್ಷಣಂ ಕುತಃ || ೧೨೧೨ ||

ಅವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯಮೇತಚ್ಚೇತ್ ಅವಿದ್ಯಾವನ್ಮೃಷೇಷ್ಯತೇ ||
ಅತೋ ಮೃಷಾತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ತನುನಾಡೀಪರಿಗ್ರಹಃ || ೧೨೧೩ ||

ತಾ ವಾ ಅಸ್ಯ ಹಿತಾ ನಾಮ ನಾಡ್ಯಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾ ಹೃದಿ ಸ್ಥಿತಾಃ ||
ಅಪಕರ್ಷೇತರೌ ಯಾಭಿಃ ಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ಸಮೀಕ್ಷತೇ || ೧೨೧೪ ||

ಸಹಸ್ರತಮಭಾಗೇನ ಕೇಶಸ್ಯ ಪರಿಣಾಹತಃ ||
ನಾಡ್ಯೋಽಣಿಮ್ನಾ ಸಮಾನಾಸ್ತಾ ನಾನಾನ್ನರಸಸಂಭೃತಾಃ || ೧೨೧೫ ||

ತಾಸ್ವನ್ನರಸಪೂರ್ಣಾಸು ಸ ಆತ್ಮಾಽವಿದ್ಯಯಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ರಕ್ತಪೀತಾದಿರೂಪತ್ವಂ ಮನ್ಯತೇ ಸ್ವಪ್ನಮಧ್ಯಗಃ || ೧೨೧೬ ||

ರಸವರ್ಣಾನುರೋಧೇನ ರಕ್ತಪೀತಾದಿರೂಪತಾಮ್ ||
ಪ್ರತೀಚೋ ಭೋಗಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ದೇವತೈತಿ ಮೃಷಾತ್ಮಿಕಾಮ್ || ೧೨೧೭ ||

ಬೌದ್ಧವಿಜ್ಞಾನವಿಕ್ಷೇಪಸಂಹಾರಕಥನಾಯ ತು ||
ಚತುರ್ಥೇ ನಾಡ್ಯುಪನ್ಯಾಸೋ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮವಿಶುದ್ಧಯೇ || ೧೨೧೮ ||

ದೇವತಾನ್ನರಸಾಣುತ್ವಜ್ಞಾನಾಯ ಚ ಪುನರ್ಗ್ರಹಃ ||
ಷಷ್ಠಾದೌ ಸೂಕ್ಷ್ಮನಾಡೀನಾಂ ತದ್ದೂರಾಽಽತ್ಮಾವಬುದ್ಧಯೇ || ೧೨೧೯ ||

ಭೋಕ್ತುಃ ಸ್ವರೂಪವಿಜ್ಞಪ್ತ್ಯಾ ಇಹ ನಾಡೀಪರಿಗ್ರಹಃ ||
ಕ್ರಿಯತೇ ಕಾಮಕರ್ಮಾದಿವಿವೇಕಸ್ಯ ವಿವಕ್ಷಯಾ || ೧೨೨೦ ||

ನ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನೋ ರೂಪಂ ಚೈತನ್ಯಾದನ್ಯದಿಷ್ಯತೇ ||
ಸ್ವಾತ್ಮಾವಿದ್ಯೈಕಹೇತ್ವೇವ ತಸ್ಯ ರೂಪಾಂತರಂ ಯತಃ || ೧೨೨೧ ||

ವಿಜ್ಞಾನಪುರುಷಾಣಾಂ ಹಿ ಸರ್ವೇಷಾಮೇಕರೂಪತಾ ||
ಚೈತನ್ಯಾತ್ಮತಯಾ ಜ್ಞೇಯಾ ತದಬೋಧಾತ್ತು ಭಿನ್ನತಾ || ೧೨೨೨ ||

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿವಿಭಾಗೋಽಯಂ ನ ಸ್ವತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ತದಬೋಧೈಕಹೇತುತ್ವಾದಪ್ರಾಪ್ತೈಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುಕಃ || ೧೨೨೩ ||

ಲಿಂಗಮೇವ ತತೋ ರೂಪಮಾತ್ಮಾವಿದ್ಯೈಕಹೇತುಕಮ್ ||
ಕರ್ಮೋತ್ಥಾ ಭಾವನಾ ಯಾಶ್ಚ ರೂಪಂ ತಾ ಅಪಿ ಲಿಂಗವತ್ || ೧೨೨೪ ||

ಲಿಂಗಂ ಚಾಪ್ಯತಿಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ತನ್ನಾಡೀಮಧ್ಯಗತಿಕ್ಷಮಮ್ ||
ಸ್ವಾಮಿಕರ್ಮವಶಾತ್ತಚ್ಚ ರೂಪಂ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ದೈವತಮ್ || ೧೨೨೫ ||

ಭೋಗಮಾತ್ರಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸಮಾತ್ರತಃ ||
ನಾನಾತ್ಮರೂಪಮಾತ್ಮಾಽಯಂ ಕಿಂಚಿದನ್ಯದಪೇಕ್ಷತೇ || ೧೨೨೬ ||

ವಿಜ್ಞಾನಪುರುಷಃ ಸೋಽಯಮಧಿದೈವಾದಿವಾಸನಃ ||
ಲಿಂಗದೇಹಾನುರೋಧೀ ಸಲ್ಲಿಂಗೇ ಕರ್ತ್ರಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾಮ್ ||
ಅವಿದ್ಯೋಪಹತಾತ್ಮಾ ಸನ್ನಾತ್ಮತ್ವೇನಾಭಿಮನ್ಯತೇ || ೧೨೨೭ ||

ಲಿಂಗಸ್ಯ ವಿಕ್ರಿಯಾ ಯಾಽಪಿ ಸಾ ರಸಾನುವಿಧಾಯಿನೀ || ೧೨೨೮ ||

ಅಧಿದೈವಾದಿದೇಹಸ್ಯ ರಸಹೇತುಃ ಸ್ಥಿತಿರ್ಯತಃ ||
ಏತಾಭಿರ್ವಾ ಇತಿ ತಥಾ ತೇನೈತಾ ಇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ || ೧೨೨೯ ||

ರಸೋಽಪಿ ಚಾಯಂ ಜಗ್ಧಾನ್ನಪರಿಣಾಮಮಪೇಕ್ಷತೇ ||
ಯತೋಽತೋ ವಾತಪಿತ್ತಾದೀಂಧಾತೂನ್ಸೋಽಪ್ಯನುರುಧ್ಯತೇ || ೧೨೩೦ ||

ಧಾತುರೂಪಾನುರೋಧೀ ಸನ್‍ರಸೋ ರಕ್ತಾದಿಮೇತ್ಯಥ ||
ತಂ ವರ್ಣಂ ದೇವತಾದೇಹೋ ಯಥೋಕ್ತಮನುರುಧ್ಯತೇ || ೧೨೩೧ ||

ಆತ್ಮನೋಽವಿಕ್ರಿಯಸ್ಯೈವ ಲಿಂಗೇ ಸ್ವಭಾಸವರ್ತ್ಮನಾ ||
ದರ್ಶನಂ ಶುಕ್ಲಪೀತಾದೇರ್ಜಾಯತೇ ಕರ್ಮಣೋ ವಶಾತ್ || ೧೨೩೨ ||

ಆತ್ಮನ್ಯೇಷ ಯತಃ ಸರ್ವಸ್ತದವಿದ್ಯೈಕಹೇತುಕಃ ||
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಪ್ರಪಂಚೋ ಹಿ ಶುಕ್ತಿಕಾರಜತಾದಿವತ್ || ೧೨೩೩ ||

ಸತ್ಯಾನೃತವಿಭಾಗೋಽಯಂ ತಥಾಽಪ್ಯನೃತವಸ್ತುನಿ ||
ಜಾಗ್ರದ್ಭೂಮೌ ಪ್ರಸಿದ್ಧೋಽಸ್ಯ ಲೋಕೇ ಸ್ವಪ್ನೇ ಯಥಾ ತಥಾ || ೧೨೩೪ ||

ಚಿತ್ಸ್ವಭಾವಾತಿರೇಕೇಣ ನಾವಿದ್ಯಾದೇಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ಸತ್ಯತ್ವಮಿವ ಮಾನೇನ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಮಪಿ ವಸ್ತುನಃ || ೧೨೩೫ ||

ಚಿನ್ಮಾತ್ರತೈವ ತೇನಾಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ||
ಶ್ರುತ್ಯೇಹೋಚ್ಚೈಃ ಪ್ರತ್ಯಪಾದಿ ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿರೂಪಯಾ || ೧೨೩೬ ||

ಮಿಥ್ಯಾಭಾವನಮಾತ್ರಾಧೇರ್ನಿರಸ್ತವಿಕೃತೇರಿಹ ||
ಪ್ರತೀಚೋ ದರ್ಶನಂ ಸ್ವಪ್ನೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಮಿಥ್ಯೇತಿ ವರ್ಣ್ಯತೇ || ೧೨೩೭ ||

ಶುಕ್ಲಂ ಸ್ಯಾತ್ಕಫ़ಭೂಯಸ್ತ್ವೇ ವಾತಪಿತ್ತಸಮಾಗಮಾತ್ ||
ನೀಲಂ ಕೃಷ್ಣಂ ಚ ವಾತಸ್ಯ ಪರಿಣಾಮಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ || ೧೨೩೮ ||

ಪಿಂಗಲಂ ಪಿತ್ತಬಾಹುಲ್ಯಾದ್ಧರಿತೋ ಮಂದಪಿತ್ತಕಃ ||
ಇತಿ ವೈಷಮ್ಯತೋ ವರ್ಣೋ ಧಾತುಸಾಮ್ಯೇಽತಿಲೋಹಿತಃ || ೧೨೩೯ ||

ಇತ್ಯೇವಮಾದಿ ಬಹುಧಾ ಪರಿಣಾಮಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ||
ಚಿಕಿತ್ಸಾಶಾಸ್ರತತ್ತ್ವಜ್ಞಾಜಗ್ಧಸ್ಯಾನ್ನಸ್ಯ ನಾಡಿಗಮ್ || ೧೨೪೦ ||

ಅಥೈತಸ್ಮಿನ್ನನ್ನರಸಪರಿಣಾಮೇ ಯಥೋದಿತೇ ||
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮೋಹಸ್ಯ ಯತ್ಕಾರ್ಯಮಧುನಾ ತತ್ಪ್ರಪಂಚ್ಯತೇ || ೧೨೪೧ ||

ಜಗದಾತ್ಮನಿ ನಿರ್ಮಾಯ ಸಾಧಿಭೂತಾಧಿದೈವತಮ್ ||
ಶುಕ್ಲಾದ್ಯಾಕೃತಿನಾಡೀಸ್ಥಮಾತ್ಮಾ ಪಶ್ಯತ್ಯವಿದ್ಯಯಾ || ೧೨೪೨ ||

ಅವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪರಾ ಕಾಷ್ಠಾಽಥೇದಾನೀಮುಚ್ಯತೇ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ ||
ತತ್ಕಾರ್ಯತಾರತಮ್ಯೇನ ಸಾಽವಿದ್ಯಾ ಭಿದ್ಯತೇ ಯತಃ || ೧೨೪೩ ||

ಲಿಂಗಾದಿಕಾರ್ಯಭೇದೇನ ಸಾಽವಿದ್ಯಾ ಭಿದ್ಯತೇ ಸದಾ ||
ಸ್ವಸ್ತ್ವವಿದ್ಯಾಭೇದೋಽತ್ರ ಮನಾಗಪಿ ನ ವಿದ್ಯತೇ || ೧೨೪೪ ||

ತಲ್ಲಿಂಗಂ ವಾಸನಾನೀಡಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮ್ಯಂ ಸ್ವಚ್ಛಸ್ವಭಾವಕಮ್ ||
ನಾಡೀಗತರಸೋಪಾಧಿಸಸಂರ್ಗಾತ್ಸ್ಫ़ಟಿಕಾದಿವತ್ || ೧೨೪೫ ||

ಧರ್ಮಾದಿಪ್ರೇರಕೋದ್ಭೂತರಥಸ್ತ್ರೀಹಸ್ತಿಲಕ್ಷಣ
ನಾನಾಕೃತಿರಸಾದ್ಯಾತ್ಮ ಹ್ಯಾತ್ಮನೋಽಲುಪ್ತಚಕ್ಷುಷಃ ||
ಪ್ರಥತೇ ಪುರತೋಽವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರತತ್ತ್ವಂ ವಿನಶ್ವರಮ್ || ೧೨೪೬ ||

ಏವಂ ತಾವದವಿದ್ಯೈಕನೀಡಾನಾಮುದಿತೋ ವಿಧಿಃ ||
ಭಾವನಾನಾಂ ವಿನಿಷ್ಪತ್ತೌ ಬೋಧೇ ಸ್ವಪ್ನೇಽಥ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೨೪೭ ||

ಅಥ ಯತ್ರಾಽಽತ್ಮಮೋಹೋತ್ಥಂ ಘ್ನಂತೀವೈನಮಿತೀಕ್ಷಣಮ್ ||
ಜಿನಂತೀವೈನಮಿತಿ ಚ ಮೃಷೈವಮಭಿಮನ್ಯತೇ || ೧೨೪೮ ||

ನಾಸ್ತ್ಯತ್ರ ಹಂತಾ ಜೇತಾ ವಾ ಕಿಂತ್ವಜ್ಞಾನೋತ್ಥಮೇವ ತತ್ ||
ವಾಸನಾವಿಷ್ಟವಿಜ್ಞಾನೋ ಹನನಾದ್ಯಭಿಮನ್ಯತೇ || ೧೨೪೯ ||

ಅಧರ್ಮಾದಿಪ್ರಕರ್ಷೋತ್ಥ ಗರ್ತಾದಿಪತನಾದಿಕಮ್ || ೧೨೫೦ ||

ಪ್ರತೀಚೋ ದರ್ಶನಂ ಸ್ವಪ್ನೇ ಮೂಢಸ್ಯೇಹೋಪಜಾಯತೇ ||
ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಕಾರಣಂ ಪ್ರಾಹ ಯದೇವೇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ವಯಮ್ || ೧೨೫೧ ||

ಜಾಗ್ರದ್ವಿಷಯ ಏವಾಯಂ ಯದೈಕ್ಷಿಷ್ಟ ಪುರಾಽಪ್ಯಸತ್ ||
ತದತ್ರ ಸ್ವಪ್ನೇಽಸಂಭಾವ್ಯಂ ಮನ್ಯತೇಽವಿದ್ಯಯೈವ ಸಃ ||
ನಾವಿದ್ಯಾ ನಾಪಿ ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮಸಮೀಕ್ಷಣೇ || ೧೨೫೨ ||

ಭಯಂ ತ್ವೇಕಾಂತತೋಽವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯಮಾಹುರ್ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ||
ಯತೋ ವಿಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಾನಾಂ ಭೀತಿರ್ನಾಸ್ತಿ ಕುತಶ್ಚನ || ೧೨೫೩ ||

ಏತದುಕ್ತಂ ಭವತ್ಯತ್ರ ಪೂರ್ವೋಪಾತ್ತಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ||
ಫ़ಲಂ ಪ್ರಬೋಧೇ ಯದ್ಭುಕ್ತಂ ತಚ್ಛೇಷೋ ಭಾವನೋಚ್ಯತೇ || ೧೨೫೪ ||

ಯದಿ ನಾಮಾವಸಿತಾರ್ಥಾ ಫ़ಲಂ ದತ್ತ್ವೇಹ ಭಾವನಾ ||
ಪುಂಭೋಗಸಮಯೇ ಕರ್ಮ ಪ್ರಯುಙ್ತೇ ಸಾ ಪುನರ್ನವಮ್ || ೧೨೫೫ ||

ಉತ್ತ್ಪತ್ತಿಭೋಗಯೋರೇವಂ ಭಾವನಾ ಕರ್ಮಣಃ ಸದಾ ||
ಪ್ರಯೋಕ್ತ್ರೀ ಭಾವನೈವಾಽಽತ್ಮಕರ್ತೃಭೋಕ್ತೃತ್ವಯೋರ್ಮೃಷಾ || ೧೨೫೬ ||

ಏವಂ ಸತಿ ಪ್ರಬೋಧೇ ಯದ್ಭುಕ್ತಂ ಪ್ರಾಕ್ಕರ್ಮಣಃ ಫ़ಲಮ್ ||
ತಸ್ಯಾನುವಾಸನಾ ಧೀಸ್ಥಾ ಭಾವನೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೨೫೭ ||

ಆತ್ಮಚೈತನ್ಯಬಿಂಬೇನ ಬಿಂಬಿತಾ ಧೀರ್ಯಥಾ ತಥಾ ||
ಕರ್ಮೋತ್ಥಫ़ಲಬಿಂಬೇನ ಬಿಂಬಿತೇಯಂ ಮತಿಃ ಸದಾ || ೧೨೫೮ ||

ಅವಿದ್ಯಾಗ್ರಥಿತಃ ಸೋಽಯಂ ಪರಮಾತ್ಮಾಽಶರೀರತಃ ||
ಕರ್ತಾ ಭೋಕ್ತೇವ ಚಾಽಽಭಾತಿ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ || ೧೨೫೯ ||

ನ ಚಾವಿದ್ಯಾತಿರೇಕೇಣ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ಹೇತುಮನ್ಯಂ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಃ ಕರ್ತೃತ್ವಾದಿಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೨೬೦ ||

ರಜೋಧೂಮತುಷಾರಾಭ್ರನೀಹಾರಾದ್ಯನ್ವಿತಂ ವಿಯತ್ ||
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಯಥಾ ಮೂಢೈರಾತ್ಮೈವಂ ಕರ್ತೃತಾದಿಭಿಃ || ೧೨೬೧ ||

ಧರ್ಮಧರ್ಮ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಾ ನೇಕ್ಷ್ಯಂತೇ ಮಾನತೋ ಯಥಾ ||
ವಿಯತ್ಯೇವಂ ನ ವೀಕ್ಷ್ಯಂತೇ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಯಥೋದಿತಾಃ || ೧೨೬೨ ||

ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸಸಂಮೋಹಂ ಭಾವನೇಯಂ ಸಮಾಶ್ರಿತಾ ||
ಸತ್ಯ ಆತ್ಮನಿ ಕೂಟಸ್ಥ ಆಶ್ರಿತಾ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೨೬೩ ||

ಸ್ವಾಮಿನ್ಯೇವ ಯತಃ ಸರ್ವಂ ಸಮವೈತಿ ಕ್ರಿಯಾಫ़ಲಮ್ ||
ಮಮಾಹಮಿತಿಹೇತೂತ್ಥಂ ಸ್ವಾಮಿತ್ವಂ ಚಾಪ್ಯಬೋಧಜಮ್ || ೧೨೬೪ ||

ದೇಶಕಾಲಾದಿಹೀನಸ್ಯ ಹ್ಯನವಚ್ಛಿನ್ನವಸ್ತುನಃ ||
ಅಹಂ ಮಮೇತ್ಯವಚ್ಛೇದೋ ನಾಽಽತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಮೃತೇ ಯತಃ || ೧೨೬೫ ||

ವಾಸನೈಕಾಧಿಕರಣಶ್ಚಿದಾಭಾಸೋಽಭಿಧೀಯತೇ ||
ಭಾವನಾರಂಜಿತಜ್ಞಾನೋ ಭವತೀತಿ ನ ನಿರ್ದ್ವಯಃ || ೧೨೬೬ ||

ಭಾವನಾರಂಜಿತಮತಿಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ||
ಭಾವನಾಶ್ರಯವದ್ಭಾತಿ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಜಡಧಿಯಾಮತಃ || ೧೨೬೭ ||

ಬಹುನಾಽತ್ರ ಕಿಮುಕ್ತೇನ ಯದೇವಾಯಂ ಸಮೀಕ್ಷತೇ || ೧೨೬೮ ||

ಬೋಧೇ ಹಸ್ತ್ಯಾದಿಕಂ ಸ್ವಪ್ನೇ ತದೇವಾವಿದ್ಯಯಾಽಽತ್ಮನಿ ||
ಸಂಭಾವಯತಿ ಮಿಥ್ಯೈವ ನಭೋ ನೀಲಂ ಯಥಾ ತಥಾ || ೧೨೬೯ ||

ಕಾರ್ಯಮೇತದವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಪ್ರೋದ್ಭೂತಾಯಾಃ ಪ್ರದರ್ಶಿತಮ್ ||
ಅಥಾಪಕೃಷ್ಯಮಾಣಾಯಾಃ ಕಾರ್ಯತಃ ಕಾರ್ಯಮುಚ್ಯತೇ || ೧೨೭೦ ||

ದೇವಾದಿವಿಷಯೋದ್ಭೂತವಾಸನಾಽಸ್ಯ ಯದಾ ತದಾ ||
ಜಾಗ್ರದ್ಭೂಮಾವಥ ಸ್ವಪ್ನೇ ಜಾಯತೇ ಸೈವ ಭಾವನಾ ||
ದೇವೋ ರಾಜೇವ ಚಾಸ್ಮೀತಿ ಸ್ವಪ್ನಕರ್ಮವಶಾದ್ವಿಭೋಃ || ೧೨೭೧ ||

ಧ್ವಸ್ತಾತ್ಮಮೋಹತತ್ಕಾರ್ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಬೋಧೇ ಯದಾ ತದಾ ||
ಸರ್ವಮಸ್ಮ್ಯಹಮೇವೇದಮಿತಿ ಸ್ವಪ್ನೇಽಭಿಮನ್ಯತೇ || ೧೨೭೨ ||

ಅಹಮೇವೇತಿ ಚಿನ್ಮಾತ್ರಮಾತ್ಮನೋಽತ್ರಾವಧಾರ್ಯತೇ ||
ಇದಂಶಬ್ದೇನ ಚಾವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯಮತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ || ೧೨೭೩ ||

ಅವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಮುಚ್ಛಿತ್ತಾವಲಮೇವಮಿದಂ ವಚಃ ||
ಸರ್ವಃ ಕೃತ್ಸ್ನೋಽಹಮಸ್ಮೀತಿ ತದೈತದುಪಪದ್ಯತೇ || ೧೨೭೪ ||

ಏಷೋಽಸ್ಯ ಪರಮಃ ಪೂರ್ಣಃ ಕೃತ್ಸ್ನೋ ಲೋಕಸ್ತು ವಿದ್ಯಯಾ ||
ಇತೋಽಪರೇ ತು ಯೇ ಲೋಕಾಸ್ತೇಽಸ್ಯಾವಿದ್ಯಾಪ್ರಕಲ್ಪಿತಾಃ || ೧೨೭೫ ||

ದೇವೋ ರಾಜೇವ ಯತ್ ಸ್ವಪ್ನೇ ದರ್ಶನಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ವಿದ್ಯಾಫ़ಲಂ ನ ತನ್ನ್ಯಾಯ್ಯ ಮಿವ ಶಬ್ದೇನ ಸಂಗತೇಃ || ೧೨೭೬ ||

ಘ್ನಂತೀವಾವಿದ್ಯಯಾ ಯದ್ವನ್ಮನ್ಯತೇ ಸ್ವಪ್ನಭೂಮಿಗಃ ||
ದೇವೋ ರಾಜೇವ ಚಾಸ್ಮೀತಿ ಮೋಹಾದೇವಂ ಕ್ರಿಯಾಫ़ಲಮ್ || ೧೨೭೭ ||

ಅಹಮೇವೇತಿ ನ ಸ್ವಪ್ನಃ ಸಾಕ್ಷಾದತ್ರಾಽಽತ್ಮವಸ್ತುನಃ ||
ಬೋಧೇಽವಿದ್ಯಾಸಹಾಯತ್ವಮಿಹ ತ್ವಾತ್ಮೈವ ನಿರ್ದ್ವಯಃ || ೧೨೭೮ ||

ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿದವಿದ್ಯೋತ್ಥಮಿದಮಾ ತದನೂದ್ಯತೇ ||
ಯಥಾವ್ಯಾಖ್ಯಾತಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಹಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೨೭೯ ||

ಶರೀರಾಂತಮಿಂದಂ ರೂಪಂ ಸಾಧಿಭೂತಾಧಿದೈವತಮ್ ||
ಪ್ರತೀಚ್ಯವಿದ್ಯಯಾಽಧ್ಯಸ್ತಮಹಮೈತದ್ವಿಶೇಷ್ಯತೇ || ೧೨೮೦ ||

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಯಥೋಕ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಪದಾರ್ಥಯೋಃ ||
ವಿಜ್ಞಾತಯೋರಿದಂ ವಾಕ್ಯಮಹಮೇವೇದಮಿತ್ಯತಃ || ೧೨೮೧ ||

ಬಾಧ್ಯಬಾಧಕಯೋರೇವಂ ಜ್ಞಾತಯೋರುಕ್ತವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಪ್ರತೀಚಿ ಜಾಯತೇ ಜ್ಞಾನಂ ವಾಕ್ಯಾದಜ್ಞಾನಹಾನಿಕೃತ್ || ೧೨೮೨ ||

ಜ್ಞಾನಾದ್ಧ್ವಸ್ತೇ ಹಿ ತಮಸಿ ಧ್ವಸ್ತೇ ದ್ವೈತೇ ಸಹೇತುಕೇ ||
ಸರ್ವಃ ಕೃತ್ಸ್ನೋ ಭವೇದಾತ್ಮಾ ಮನೋವಾಚಾಮಗೋಚರಃ || ೧೨೮೩ ||

ಸ ಏಷ ಪರ ಉತ್ಕರ್ಷೋ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಂಪ್ರದರ್ಶಿತಃ ||
ಸಂಪ್ರಸಾದ ಇದಂ ಸರ್ವಮಾತ್ಮನೈವಾವಶಿಷ್ಯತೇ || ೧೨೮೪ ||

ಏಕ ಆತ್ಮೇತಿ ತದ್ವದ್ಧೀಃ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ || ೧೨೮೫ ||

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿಸ್ತಥೈವಾನಾತ್ಮಧೀರಪಿ ||
ವ್ಯಭಿಚಾರಸ್ವಭಾವೋಕ್ತಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈಕಸಾಕ್ಷಿಕಾ || ೧೨೮೬ ||

ವ್ಯಭಿಚಾರಿಮತಿಷ್ವೇವಂ ಬುದ್ಧಿರವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ ||
ವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಸಂಸಿದ್ಧಿಹೇತುರೈಕಾತ್ಮ್ಯನಿಷ್ಠಿತಾ || ೧೨೮೭ ||

ಸತ್ಯಾಮಪಿ ತ್ವವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಪ್ರಮಾಣಾನುಗಮಾತ್ಪುರಾ ||
ವಾಸ್ತವಂ ವೃತ್ತಮೀದೃಙ್ನಃ ಸಿದ್ಧಂ ಹ್ಯನುಭವಾಶ್ರಯಮ್ || ೧೨೮೮ ||

ಅವಿದ್ಯಾವಿದ್ಯಯೋ ರೂಪಂ ಕಾರ್ಯಂ ಚಾಪಿ ಸಮಾಸತಃ ||
ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಮೇವಂ ಮಾನಾನಾಂ ಪ್ರಾಕ್ಸೂತೇರನುಭೂತಿತಃ || ೧೨೮೯ ||

ಅನಾತ್ಮವಸ್ತುಮಾನಾನಾಂ ಪ್ರಾಗನಾತ್ಮಾಭಿಸಂಗತೇಃ ||
ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧಾತ್ಮಮೇಯೋತ್ಥರೂಪತೈವ ಪ್ರತೀಯತೇ || ೧೨೯೦ ||

ಚಿದ್ರೂಪೈರೇವ ತೈಃ ಸದ್ಭಿರನಾತ್ಮಾರ್ಥೋಽಪಿ ಶಕ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಮಾತುಂ ತದೃತೇಽನಾತ್ಮಾ ಹ್ಯಂಧಕಾರಪ್ರನೃತ್ತವತ್ || ೧೨೯೧ ||

ಅನಾತ್ಮಾಽಪಿ ವಿನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ನೈವಾನಾತ್ಮಾಯತೇ ಯತಃ ||
ಅವಸ್ತುತ್ವಾನ್ನಿರಾತ್ಮತ್ವಾದ್ವಂಧ್ಯಾಸೂನುನೃಶೃಂಗವತ್ || ೧೨೯೨ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತೇಷು ತ್ವಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾ ಮೃಷಾ ಸತೀ ||
ವ್ಯವಹಾರಪಥಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಾ || ೧೨೯೩ ||

ಸರ್ವೋಽಸ್ಮೀತಿ ಹಿ ವಿದ್ಯೇಯಮವಿದ್ಯಾಽತೋಽನ್ಯದರ್ಶನಮ್ ||
ಉಭಯಂ ಸಂವಿದಾಯತ್ತಂ ದರ್ಶನಂ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಮಾಗಮಾತ್ || ೧೨೯೪ ||

ಏಷೋಽಸ್ಯ ಪರಮೋ ಲೋಕೋ ಯಃ ಸರ್ವೋಽಸ್ಮೀತಿ ದರ್ಶಿತಃ ||
ಅತಃ ಪರಂ ಪರಾವಸ್ಥಾ ನಿರವಿದ್ಯಾ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ || ೧೨೯೫ ||

ಅನಾಪ್ತಕಾಮಮಸ್ಯೋಕ್ತಮಾತ್ಮಾವಿದ್ಯೈಕಹೇತುಕಮ್ ||
ರೂಪಂ ಪೂರ್ವಮಿಹ ತ್ವಸ್ಯ ಧ್ವಸ್ತಾವಿದ್ಯಮಥೋಚ್ಯತೇ || ೧೨೯೬ ||

ಛಂದಃ ಕಾಮೋಽಧಿಕಾರಾತ್ಸ್ಯಾತ್ಸಾಹಚರ್ಯಾಚ್ಚ ಪಾಪ್ಮನಾ ||
ಅತಿಕ್ರಾಂತಂ ಯತಶ್ಛಂದಮತಿಚ್ಛಂದಮಿದಂ ತತಃ || ೧೨೯೭ ||

ವಿವೃತಿಶ್ಛಾಂದಸೀ ಜ್ಞೇಯಾ ಲಕ್ಷಣಾಸಂಭವಾದಿಹ || ೧೨೯೮ ||

ಪಾಪ್ಮಶಬ್ದೇನ ಚಾತ್ರ ಸ್ಯಾದ್ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಪರಿಗ್ರಹಃ ||
ಪಾಪ್ಮನೋ ವಿಜಹಾತೀತಿ ತಥಾಚೈವ ಪುರೋದಿತಮ್ || ೧೨೯೯ ||

ಅಪೇತಕಾರಕತ್ವಾದಹೇತೋರಜ್ಞಾನತೋ ಹತೇಃ ||
ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದಿಪಾಪ್ಮಾನೋ ರೂಪಮಾತ್ಮನ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೩೦೦ ||

ಸದಾಽಪಹತಪಾಪ್ಮೇತಿ ಭಯಹೇತೋಶ್ಚ ಲಂಘಘನಾತ್ ||
ಆತ್ಮನೋಽಸ್ಯಾ ಭಯಂ ರೂಪಂ ಸದಾಽನಸ್ತಮಿತೋದಿತಮ್ || ೧೩೦೧ ||

ವಾಸ್ತವೇನೈವ ವೃತ್ತೇನ ಜ್ಞೇಯಕಾರ್ಯಸಮಾಪ್ತಿತಃ ||
ಅತಃ ಸರ್ವಂ ಕೃತಂ ಜ್ಞಾನಂ ನಾತೋಽನ್ಯದವಶಿಷ್ಯತೇ || ೧೩೦೨ ||

ಯತ ಏವಮತೋ ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿತ್ಕಾರ್ಯಾಂತರಾಯಕಮ್ ||
ಮೋಹವ್ಯವಹಿತಂ ವಾ ಯತ್ಪ್ರಾಪ್ತಂ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮಬೋಧತಃ || ೧೩೦೩ ||

ಕಾಮಕರ್ಮಮಹಾಮೋಹರಹಿತಂ ರೂಪಮಾತ್ಮನಃ ||
ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪ್ರದರ್ಶಿತಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವಿನ್ಯಸ್ತಬಿಲ್ವವತ್ || ೧೩೦೪ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಮುಕ್ತಂ ಯದಾತ್ಮನಃ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಯತ್ನತಃ ||
ತದಪ್ಯಾತ್ಮನ ಆಗಾಮಿ ಶಂಕ್ಯತೇ ಕಾಮಕರ್ಮವತ್ || ೧೩೦೫ ||

ಯಸ್ಮಾತ್ಸುಷುಪ್ತ ಆತ್ಮಾಽಯಂ ನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ನಾಪ್ಯನಾತ್ಮನಃ ||
ಜಾಗ್ರದ್ವದ್ವೇತ್ತಿ ತೇನಾಸ್ಯ ಚೈತನ್ಯಂ ಕಾಮಕರ್ಮವತ್ || ೧೩೦೬ ||

ನೈತದೇವಂ ಯತೋ ಭೇದಜ್ಞಾನಂ ಮೋಹೋತ್ಥಕಾರಕ -
ಸಂಶ್ರಯಾದೇವ ನ ಪುನರ್ಮೋಹಾಭಾವೇ ತದಿಷ್ಯತೇ || ೧೩೦೭ ||

ಯತ್ರ ವಾ ಅನ್ಯದಿತ್ಯೇವಂ ಭೇದಜ್ಞಾನಮಭಾಷತ ||
ಸತ್ಯೇವ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನೇ ತಸ್ಯಾಜ್ಞಾನಸಮನ್ವಯಾತ್ || ೧೩೦೮ ||

ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿ ವಿಧ್ವಸ್ತ ಆತ್ಮಾಜ್ಞಾನೇ ಪ್ರಬೋಧತಃ ||
ತತ್ಕೇನ ಕಮಿತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಭೇದದೃಷ್ಟಿರ್ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೧೩೦೯ ||

ಏಕತ್ವಮೇವ ತೇನಾತ್ರ ಭೇದಾದರ್ಶನಕಾರಣಮ್ ||
ಸ್ತ್ರೀಪುಂದೃಷ್ಟಾಂತವಚಸಾ ತದೇತತ್ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ || ೧೩೧೦ ||

ಚೇತೋನುರಾಗಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಿಯಯೇತಿ ವಿಶೇಷಣಮ್ ||
ದ್ವಿಷ್ಟಾಯಾಂ ಸತ್ಯಪಿ ಸ್ತ್ರೀತ್ವೇ ಚೇತೋ ನೈವಾನುರಜ್ಯತೇ || ೧೩೧೧ ||

ಅತೀವ ಕಾಮವಶಗಃ ಸ್ತ್ರೀಗುಣೋಪೇತಯಾ ಸ್ತ್ರಿಯಾ ||
ಪ್ರಯಯಾ ಕಾಮಯಂತ್ಯಾ ಚ ಪರಿಷ್ವಕ್ತಃ ಪುಮಾನಿಹ || ೧೩೧೨ ||

ಪರಿಷ್ವಕ್ತಗಿರಾ ಚಾತ್ರ ವ್ಯಾಮಿಶ್ರೀಭಾವ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಪೃಕ್ತಾವಯವಯೋಃ ಪ್ರೀತ್ಯಾ ಸ್ತ್ರೀಪುಂಸೋರಪರಸ್ಪರಮ್ || ೧೩೧೩ ||

ಉತ್ಪನ್ನಸಂಭೋಗಫ़ಲಃ ಪುಮಾನ್ಮೈಥುನಕರ್ಮಣಿ ||
ಸ ನ ವೇತ್ತಿ ಯಥಾ ಬಾಹ್ಯಂ ಸುಖಾವಿಷ್ಟೋ ನ ಚಾಽಽಂತರಮ್ || ೧೩೧೪ ||

ಪರಿಷ್ವಂಗಾದ್ಯಥಾ ಪೂರ್ವಂ ವೇದ ಬಾಹ್ಯಾಂತರಂ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ ||
ಪರಿಷ್ವಕ್ತಸ್ತು ನೈವಂ ಸ ವೇದ ಬಾಹ್ಯಂ ನ ಚಾಽಽಂತರಮ್ || ೧೩೧೫ ||

ತಮೋವ್ಯವಹಿತೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ತಥಾಽವಿದ್ಯೋತ್ಥಕಾರ್ಯಗಃ ||
ವೇದ ಬಾಹ್ಯಂ ಜಗತ್ಸರ್ವಂ ಸ್ವಂ ಚಾಽಽತ್ಮಾನಂ ತಮಸ್ವಿನಮ್ || ೧೩೧೬ ||

ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಃ ಸಂಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧೈಕರೂಪಿಣಾ ||
ಪರಿಷ್ವಕ್ತಃ ಪುಮಾನ್ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ಪ್ರಾಜ್ಞೇನಾಽಽತ್ಮಾಽಯಮಾತ್ಮನಾ || ೧೩೧೭ ||

ತಮಸ್ವಿನಿ ನಿವೃತ್ತೇಽಸ್ಮಿಂದೇಹಾಂತೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ||
ವಿತಮಸ್ಕಾತ್ಮನಾ ಯೋಗೇ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರತ್ಕ್ರಿಯಾಕ್ಷಯೇ || ೧೩೧೮ ||

ಅವಿದ್ಯಾಽನ್ವೇತಿ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ವಂ ನ ತ್ವಾತ್ಮಾನಮಕಾರ್ಯತಃ ||
ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ವಕಾರಣಸ್ಥಂ ಚ ನ ತ್ವಾತ್ಮಸ್ಥಮಕಾರಣಾತ್ || ೧೩೧೯ ||

ಆತ್ಮಾಭಾಸೋಽಪಿ ಯೋಽಜ್ಞಾನೇ ತತ್ಕಾರ್ಯೇ ಚಾವಭಾಸತೇ ||
ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾರೂಪಸ್ತಮಪ್ಯೇಷೋಽತಿವರ್ತತೇ || ೧೩೨೦ ||

ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಮಾನುರೋಧಿತ್ವಾತ್ತಾವನ್ಮಾತ್ರಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ||
ನ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣಂ ಚಾತಃ ಕಟಾಕ್ಷೇಣಾಪಿ ವೀಕ್ಷತೇ || ೧೩೨೧ ||

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ಪರಿಷ್ವಕ್ತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞೇನೈವ ಪರಾತ್ಮನಾ ||
ಭೇದಕಾರಣವಿಧ್ವಸ್ತೌ ಭೇದಧೀರ್ವಿನಿವರ್ತತೇ || ೧೩೨೨ ||

ಯಸ್ಮಾದೇವಮತಃ ಪ್ರಾಹ ನ ಬಾಹ್ಯಮಿತಿ ನಃ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರಾವಸಿತೇರ್ನ ವೇದಾಂತರ್ಬಹಿಸ್ತಥಾ || ೧೩೨೩ ||

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಸಂಭೇದಹೇತೌ ಸತ್ಯಸತೀದೃಶಮ್ ||
ಸರ್ವದೈವಾಽಽತ್ಮನೋ ರೂಪಂ ನಿರಸ್ತಾಶೇಷಭೇದಕಮ್ || ೧೩೨೪ ||

ನಾಽಽತ್ಮವೃತ್ತಮಪೇಕ್ಷ್ಯೇದಂ ನಾಪಿ ಬಾಹ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ||
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕವದ್ವಸ್ತು ಕಿಂಚಿದೀಕ್ಷಾಮಹೇಽಮಿತೇಃ || ೧೩೨೫ ||

ಸರ್ವಮನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಂ ಸತ್ಸ್ವಾತ್ಮಮಾತ್ರತಯೇಕ್ಷಿತಮ್ ||
ಐಕಾತ್ಮ್ಯತೋ ಹಿರುಗ್ರೂಪಂ ನ ವಸ್ತೂತ್ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯತೇಽಣ್ವಪಿ || ೧೩೨೬ ||

ಆಪೇಕ್ಷಿಕಂ ತು ಯದ್ರೂಪಂ ತನ್ಮಿಥ್ಯೇತ್ಯುಪಪಾದಿತಮ್ ||
ಸ್ವತೋ ಯದ್ವಸ್ತುತೋ ನಾಸ್ತಿ ತತ್ಕುತೋಽನ್ಯವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ || ೧೩೨೭ ||

ಅತಃ ಸರ್ವಾನಪೇಕ್ಷಂ ಯತ್ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ಸಿಧ್ಯತಿ ||
ತದೇವ ಪರಮಾರ್ಥಂ ಸ್ಯಾದ್ವಸ್ತ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ || ೧೩೨೮ ||

ಯಸ್ಮಾದೇವಮತಃ ಪ್ರಾಹ ತದ್ವಾ ಅಸ್ಯೇತಿ ನಃ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಉಕ್ತಾತ್ಮವಸ್ತುನೋ ರೂಪಂ ಕಾಮಾವಿದ್ಯಾವಿವರ್ಜಿತಮ್ || ೧೩೨೯ ||

ಕಾಮಕರ್ಮಾದಿವನ್ನೇದಂ ಮೃತ್ಯೋರ್ಧರ್ಮೋ ಭವೇದತಃ ||
ಚೈತನ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈವ ಯಸ್ಮಾದುಕ್ತೇನ ಹೇತುನಾ || ೧೩೩೦ ||

ಆತ್ಮತ್ವಾನ್ನ ವಿಭಾಗೋಽತ್ರ ಜ್ಞಾತೃಜ್ಞಾನಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ||
ಅನಪಾಸ್ತತಮಸ್ಕೋಽಪಿ ಭೇದಂ ನಾಽಽತ್ಮನಿ ಪಶ್ಯತಿ || ೧೩೩೧ ||

ಅವಿದ್ಯಾವರ್ತ್ಮದೃಷ್ಟ್ಯೈವ ಹ್ಯವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯವಸ್ತುಗಮ್ ||
ದ್ವೈತಮಾಭಾಸತೇ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ನೀಲದಿಙ್ಮಂಡಲತ್ವವತ್ || ೧೩೩೨ ||

ನಿರವಿದ್ಯಂ ತು ಯದ್ರೂಪಮನನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಸಿದ್ಧಿಕಮ್ ||
ತದ್ವಾ ಅಸ್ಯೈತದಿತಿ ತಚ್ಛ್ರುತ್ಯಾ ನಿರ್ವರ್ಣ್ಯತೇಽಧುನಾ || ೧೩೩೩ ||

ಸರ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಿದಂ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮನೋ ರೂಪಮೀದೃಶಮ್ ||
ತದಾವಿಷ್ಕ್ರಿಯತೇ ತಸ್ಮಾತ್ಕರವಿನ್ಯಸ್ತಬಿಲ್ವವತ್ || ೧೩೩೪ ||

ಆತ್ಮನೋ ಯದವಿದ್ಯೋತ್ಥಂ ರೂಪಂ ಸಂಸಾರಭೂಮಿಗಮ್ ||
ಅನಾಪ್ತಕಾಮಂ ತತ್ಸರ್ವಮಪೇಕ್ಷ್ಯೇದಮಿಹೋಚ್ಯತೇ || ೧೩೩೫ ||

ಆಪ್ತಕಾಮಾದಿಕಂ ಸರ್ವಂ ವಸ್ತುವೃತ್ತವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ||
ಆಪ್ತಾಪ್ತವ್ಯಾದಿಹೀನತ್ವಾದಾನಂದೈಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುನಃ || ೧೩೩೬ ||

ಪುಮರ್ಥಃ ಕಾಮಶಬ್ದಾರ್ಥೋ ನಾನ್ಯೋಽರ್ಥಃ ಕಾಮ್ಯತೇ ಯತಃ ||
ಆಪ್ತಾಶೇಷಪುಮರ್ಥೋಽಯಂ ಸರ್ವಸಾಧನನಿಸ್ಪೃಹಃ || ೧೩೩೭ ||

ಸತ್ಯಕಾಮಾದಿಶಬ್ದೇನ ಯದಪ್ಯನ್ಯತ್ರ ಭಾಷಿತಮ್ ||
ಏತದ್ವಾಕ್ಯಾನುರೋಧೇನ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಂ ತದಪಿ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ || ೧೩೩೮ ||

ಆತ್ಮಮಾತ್ರಂ ಸಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಸತ್ಯತ್ವಂ ನಾನ್ಯತೋ ಯತಃ ||
ತತ್ರೈವ ನಿರಧಾರ್ಯೇತದ್ಯ್‍ತ್ರ ನಾನ್ಯದಿತಿ ಶ್ರುತೇಃ || ೧೩೩೯ ||

ಸುಖಸಂವಿದ್ಧಿ ಕಾಮ್ಯೋಽರ್ಥೋ ಬಾಹ್ಯಸಾಧನಸಾಧನಃ ||
ಸಂವಿದೇವ ಸುಖಂ ಯಸ್ಮಾದಾಪ್ತಕಾಮಮಿದಂ ತತಃ || ೧೩೪೦ ||

ಕಾಮಕಾಮಿಪ್ರಭೇದೇನ ಪ್ರತೀಚೋಽಸ್ಯಾಽಽಪ್ತಕಾಮತಾ ||
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭವತ್ಕಿಂವಾ ನಿರ್ಭೇದಸ್ಯೇಹ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೩೪೧ ||

ಆತ್ಮೈವ ಕಾಮಾ ನಿಃಶೇಷಾ ನಾಽಽತ್ಮರೂಪಪ್ರಭೇದತಃ ||
ಆತ್ಮೈವೇದಂ ಸರ್ವಮಿತಿ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮತ್ರಾವಶೇಷತಃ || ೧೩೪೨ ||

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾಶಂಕಾಮುಚ್ಛೇತ್ತುಂ ಚೋತ್ತರಂ ವಚಃ ||
ಅಕಾಮಮಿತ್ಯತೋ ಧ್ವಸ್ತಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತರೂಪಕಮ್ || ೧೩೪೩ ||

ಆಪ್ತಕಾಮಾತ್ಮಕಾಮತ್ವವಚಸೈವ ನಿರಾಕೃತಾಃ ||
ಕಾಮಾಃ ಸರ್ವೇಽಕಾಮಮಿತಿ ತಥಾಽಪಿ ಪುನರುಚ್ಯತೇ || ೧೩೪೪ ||

ಆತ್ಮಾಶ್ರಯತ್ವಂ ಕಾಮಾನಾಂ ಕೇಚಿದ್ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽಬುಧಾಃ ||
ಅತಸ್ತತ್ಪ್ರತಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಭೂಯೋಽಕಾಮಮಿತೀರಣಮ್ || ೧೩೪೫ ||

ಕಾಮಾದಿಹೇತುಕಃ ಶೋಕಃ ಕಾಮಾದ್ಯಜ್ಞಾನಹೇತುಕಮ್ ||
ತದಭಾವಾದಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಶೋಕಾಂತರಮಿತೀರ್ಯತೇ || ೧೩೪೬ ||

ಯದಿ ವಾ ಶೋಕವದ್ವಸ್ತು ಶೋಕಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಗುಣತ್ವಾಚ್ಛೋಕಶಬ್ದಸ್ಯ ಮತುಪೋ ಲುಪ್ತತಾ ಭವೇತ್ || ೧೩೪೭ ||

ಶೋಕಾರ್ಹವತ್ಪದಾರ್ಥೇಭ್ಯೋ ಜಾತ್ಯಂತರಮಿದಂ ಯತಃ ||
ಅಹೇತುಫ़ಲರೂಪತ್ವಾಚ್ಛೋಕಾಂತರಮತೋ ಮತಮ್ || ೧೩೪೮ ||

ಶೋಕಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾ ವಾ ಶೋಕಾಂತರಗಿರೋಚ್ಯತೇ ||
ಶೋಕಹೇತೋರಪಿ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಾತ್ಮಾ ಸ್ಯಾಚ್ಛೋಕವಾನ್ಕಥಮ್ || ೧೩೪೯ ||

ಅಶೋಕಾಂತರಮಿತಿ ವಾ ಶ್ರುತ್ಯಂತರಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ಅಶೋಕಾದಪರೋಽಶೋಕೋಽಶೋಕಾಂತರಮಿತೀರ್ಯತೇ || ೧೩೫೦ ||
ಶೋಕಾಯೋಗ್ಯಃ ಶುಚಾ ಹೀನೋಽಶೋಕಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ||

ಯದ್ವಾಽಂತರಯತೇ ಶೋಕಮಾನಂದೈಕಸ್ವಭಾವತಃ ||
ಶೈತ್ಯಂ ಹುತಾಶವತ್ತಸ್ಮಾಚ್ಛೋಕಾಂತರಮಿದಂ ಭವೇತ್ || ೧೩೫೧ ||

ಶೋಕಾದೇರ್ಜನಕಂ ಯದ್ವಾ ತಚ್ಛೋಕಾಂತಂ ಭವೇತ್ತಮಃ ||
ತಸ್ಯಾರಂ ಛಿದ್ರಮೇತತ್ಸ್ಯಾಚ್ಛಾಂದಸಿ ವರ್ಣನಿಹ್ನತಿಃ || ೧೩೫೨ ||

ಅವಿದ್ಯಾಕಾಮಕರ್ಮಾಣಿ ನಿಃಸಂಗತ್ವಸ್ವಭಾವತಃ ||
ಅತಿವರ್ತತ ಆತ್ಮಾಽಯಂ ವಸ್ತುವೃತ್ತಾನುರೋಧತಃ || ೧೩೫೩ ||

ಸ್ವತೋ ಬುದ್ಧಂ ಯತೋ ವಸ್ತು ಸ್ವತಃ ಶುದ್ಧಮತೋಽದ್ವಯಮ್ ||
ಸ್ವತೋ ಮುಕ್ತಮತಃ ಸಿದ್ಧಮವಿದ್ಯಾತಜ್ಜಹಾನತಃ || ೧೩೫೪ ||

ಯತ ಏವಮಿದಂ ವಸ್ತು ಅತಿಚ್ಛಂದಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ನಿಃಶೇಷಧ್ವಾಂತಸಂಬಂಧವ್ಯತಿಕ್ರಾಂತಮಿದಂ ತತಃ || ೧೩೫೫ ||

ಜನ್ಯಕಾರಣಸಂಬಂಧಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಗತೇಃ ||
ಜನ್ಯಹೇತ್ವತಿವೃತ್ತತ್ವಾತ್ಪಿತಾಽಪ್ಯತ್ರಾಪಿತಾ ತತಃ || ೧೩೫೬ ||

ಅವಿದ್ಯೈವ ಯತೋ ಹೇತುಃ ಕರ್ತೃತ್ವಸ್ಯ ನ ವಸ್ತುತಃ ||
ಕರ್ತೃತ್ವೇ ಸತಿ ಕರ್ಮಣಿ ನಾನ್ಯಥಾಽಕರ್ತುರಾತ್ಮನಃ || ೧೩೫೭ ||

ಅವಿದ್ಯಾಯಾಮತೋಽಸತ್ಯಾಂ ನಾಽಽತ್ಮಾನಃ ಕರ್ತೃಕರ್ಮಣೀ ||
ಪಿತೃಪುತ್ರಾದಿಸಂಬಂಧೋ ನಾತೋಽಸ್ತೀಹ ಸುಷುಪ್ತಗೇ || ೧೩೫೮ ||

ಅಸಂಗೋಽಯಂ ಸ್ವತೋ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾತಃ ಕೇನಚಿದಾತ್ಮನಃ ||
ಸರ್ವಾವಸ್ಥಾಸು ಸಂಬಂಧಃ ಸಂಬಂಧೋಽತೋಽಸ್ಯ ಮೋಹತಃ || ೧೩೫೯ ||

ಶುಭಕರ್ಮಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಕೇವಲೋ ನಾಸ್ಯ ವಾರ್ಯತೇ ||
ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ಯತೋ ಯೋಗಃ ಕುತ್ಸಿತೇನಾಪಿ ಕರ್ಮಣಾ || ೧೩೬೦ ||

ವಿಪ್ರಹಾಟಕಹಾರ್ಯತ್ರ ಸ್ತೇನಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಭ್ರೂಣಘ್ನಸಹಚಾರಿತ್ವಾಚ್ಚಾಂಡಾಲೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೀಸುತಃ || ೧೩೬೧ ||

ಶೂದ್ರೇಣ ಜಾತೋ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಪ್ರಾತಿಲೋಮ್ಯೋಪಲಕ್ಷಣಃ ||
ವರಿಷ್ಠಬ್ರಹ್ಮಹಾ ಚೇಹ ಭ್ರೂಣಹೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೩೬೨ ||

ಉತ್ಪನ್ನಃ ಕ್ಷತ್ರ್ರಿಯಾಯಾಂ ಯಃ ಶೂದ್ರೇಣೈವ ಸ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಪೈಲ್ಕಸಃ ಪುಲ್ಕಸೋ ಜ್ಞೇಯಃ ಸ್ವಾರ್ಥ ಏವ ಚ ತದ್ಧಿತಃ || ೧೩೬೩ ||

ನಿಕೃಷ್ಟದೇಹಸಂಬಂಧಪ್ರಾಪಕೈರಪಿ ಕರ್ಮಭಿಃ ||
ಅಸಂಬದ್ಧಃ ಸುಷುಪ್ತಸ್ಥಃ ಕರ್ಮಹೇತ್ವನಭಿಪ್ಲುತೇಃ || ೧೩೬೪ ||

ತಥೈವಾನಭಿಸಂಬಂಧ ಆಶ್ರಮಾಖ್ಯೈಶ್ಚ ಕರ್ಮಭಿಃ ||
ಪರಿವ್ರಾಟ್ಶ್ರಮಣೋ ಜ್ಞೇಯಸ್ತಾಪಸಾಶ್ರಮಸಂನಿಧೇಃ || ೧೩೬೫ ||

ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾದಿಹೇತೂನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ||
ಉಪಲಕ್ಷಣಕೃಜ್ಜ್ಞೇಯಃ ಪರಿವ್ರಾಟ್ತಾಪಸಗ್ರಹಃ || ೧೩೬೬ ||

ಇತ್ಯೇವಮಾದಯೋಽನಂತಾಃ ಸಂಬಂಧಾ ಮೋಹಹೇತವಃ ||
ನರೇಣ ಪರಿಸಂಖ್ಯಾತುಂ ನ ಶಕ್ಯಾಃ ಕಲ್ಪಕೋಟಿಭಿಃ || ೧೬೬೭ ||

ಪುಣ್ಯಾಪುಣ್ಯೇ ಹಿ ನಿಖಿಲಸಂಬಂಧಸ್ಯೇಹ ಕಾರಣಮ್ ||
ಪ್ರಾಜ್ಞೋಽನನ್ವಾಗತಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಕರ್ಮಹೇತ್ವಸಮನ್ವಯಾತ್ || ೧೩೬೮ ||

ಪರಂ ರೂಪಂ ಸಮಾಪನ್ನಃ ಕರ್ಮಾವಿದ್ಯಾನಿಮಿತ್ತಕಮ್ ||
ಪಿತೃಮಾತ್ರಾದಿಸಂಬಂಧಂ ಸುಷುಪ್ತೇ ಸೋಽತಿವರ್ತತೇ || ೧೩೬೯ ||

ಜೀವತ್ಯೇವ ಶರೀರೇಽಸ್ಮಿಂಸ್ತತ್ಸ್ಥ ಏವ ಕಥಂ ಪುನಃ ||
ಸರ್ವಸಂಗವ್ಯತೀತೋಽಯಂ ಭವತೀತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೩೭೦ ||

ಯತೋಽನನ್ವಾಗತಂ ರೂಪಂ ಸುಷುಪ್ತೇಽಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ ||
ಉಭಾಭ್ಯಾಂ ಪುಣ್ಯಪಾಪಾಭ್ಯಾಂ ಕುತಸ್ತದಪಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ || ೧೩೭೧ ||

ಹೃದಯಾತಿಕ್ರಮಾದ್ಯಾಸ್ಮಾತ್ತದ್ಧರ್ಮಾನತಿವರ್ತತೇ ||
ಕರ್ಮಪ್ರಯೋಜಕಾನ್ಕಾಮಾಂಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಸುಸ್ಥಂ ಯಥೋದಿತಮ್ || ೧೩೭೨ ||

ಹೃದಯಸ್ಯೈವ ಧರ್ಮಾಸ್ತೇ ಶೋಕಕಾಮಾದಯೋ ಯತಃ ||
ತೀರ್ಣಬುದ್ಧಿರ್ಹಿ ತದ್ಧರ್ಮಾಂಸ್ತಸ್ಮಾದೇಷೋಽತಿವರ್ತತೇ || ೧೩೭೩ ||

ಪುಣ್ಯಪಾಪಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ಹೃದಯಸಂಗತೇಃ ||
ವಾಸನಾಮಾತ್ರಯಾ ತ್ವತ್ರ ಸಾಽಪಿ ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ನಿವರ್ತತೇ || ೧೩೭೪ ||

ಕರಣತ್ವಂ ವಿಹಾಯೇಹ ಕೇವಲಾಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಕಮ್ ||
ಸ್ವಪ್ನ ಆಸ್ತೇ ಮನೋರೂಪಂ ವಾಸನಾಮಯವಿಗ್ರಹಮ್ || ೧೩೭೫ ||

ವಾಸನಾಮಯ ಏವಾತೋ ಭುಂಕೇ ಸ್ವಪ್ನೇ ಕ್ರಿಯಾಫ़ಲಮ್ ||
ನ ಹಿ ಸ್ವಪ್ನದೃಶೋ ಯೋಗಃ ಸ್ವಪ್ನೇಽನ್ಯೇನಾಸ್ತಿ ಕೇನಚಿತ್ || ೧೩೭೬ ||

ಸ್ವಾಭಾಸವರ್ತ್ಮನೈವಾಽಽಸ್ತೇ ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತಿಷು ||
ಅವಿದ್ಯಾಕಾಮಕರ್ಮಾದಿ ಬಿಭರ್ತೀವ ನ ತು ಸ್ವತಃ || ೧೩೭೭ ||

ಚೈತನ್ಯಮಪಿ ನೈವ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮನಃ ಕಾಮಕರ್ಮವತ್ ||
ಧರ್ಮಾನನ್ವಯತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞ ಇತ್ಯೇವಮಭಿಚೋದಿತೇ || ೧೩೭೮ ||

ಸ್ರೀಪುಂದೃಷ್ಟಾಂತವಾಕ್ಯೇನ ಪರಿಹಾರಶ್ಚ ದರ್ಶಿತಃ ||
ವಿಭಾಗಹೇತ್ವಸದ್ಭಾವಾಜ್ಜಾಗ್ರದ್ವನ್ನೋಪಲಭ್ಯತೇ || ೧೩೭೯ ||

ಅವಿಭಾಗಾತ್ಮತಾಂ ಯಾತಂ ನ ಪುನಃ ಕಾಮಕರ್ಮವತ್ ||
ಸಾಧಿತಂ ಚ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಮಾತ್ಮನಃ || ೧೩೮೦ ||

ಯದ್ಯಾತ್ಮಾಽಯಂ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಕಾಮಕರ್ಮಾದಿವತ್ಕಥಮ್ ||
ಸುಷುಪ್ತೇಽಸ್ಯ ಸ್ವಭಾವತ್ವಾಜ್ಜಹ್ಯಾಚ್ಚೈತನ್ಯಮಿತ್ಯತಃ || ೧೩೮೧ ||

ನಾಸ್ಯ ಧರ್ಮೋ ಭವೇದೇತತ್ಸುಷುಪ್ತೇ ತದದರ್ಶನಾತ್ ||
ನಾಽಽತ್ಮಧರ್ಮೋ ವಿನಷ್ಟತ್ವಾತ್ತಸ್ಮಾಚ್ಚೈತನ್ಯಮತ್ರ ತತ್ || ೧೩೮೨ ||

ಅಪಿ ವಿಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಂ ಚ ಯತ್ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರಾತ್ಮಕಮ್ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತು ನ ವೇತ್ತೀತಿ ಭವತೇಹಾಭಿಧೀಯತೇ || ೧೩೮೩ ||

ಐಕ್ಯಾದನುಪಲಬ್ಧಿಶ್ಚೇದನೈಕಾಂತಿಕತಾ ತಥಾ ||
ಯತೋಽಭಾವೇಽಪ್ಯಸಂವಿತ್ತಿಶ್ಚೈತನ್ಯಸ್ಯೇಹ ದೃಶ್ಯತೇ || ೧೩೮೪ ||

ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹಾರಾರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ ||
ಯದ್ವೈ ತದಿತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತುವಿಶುದ್ಧಯೇ || ೧೩೮೫ ||

ತಥಾ ಪರೋಽಪಿ ಸಂಬಂಧಃ ಕೈಶ್ಚಿದತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಅಶೋಕಾಂತರಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಾಗಾತ್ಮನಃ || ೧೩೮೬ ||

ಜ್ಯೋತಿರ್ಮಾತ್ರತಯೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಸುಷುಪ್ತೇ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ||
ಕುತಃ ಪುನರಿದಂ ಸಿದ್ಧಂ ವಿಶೇಷಜ್ಞಾನಸಂಕ್ಷಯೇ || ೧೩೮೭ ||

ಜ್ಯೋತೀರೂಪಮಿದಂ ತತ್ತ್ವಂ ಸುಷುಪ್ತೇ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ||
ಉಕ್ತಂ ಪ್ರಾಗ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಮಾತ್ಮನಃ || ೧೩೮೮ ||

ನನೂಕ್ತಂ ಪ್ರಾಗಿದಂ ಸರ್ವಂ ವಿಶೇಷಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಃ || ೧೩೮೯ ||

ಅವಿದ್ಯಾಪಕ್ಷಪಾತ್ಯೇವ ನ ತತ್ಸ್ಯಾಚ್ಚಿತ್ತಿವತ್ಸ್ವತಃ ||
ನೈತದೇವಂ ಯತೋಽದರ್ಶಿ ಪೂರ್ವಮೇತ್ಸ್ಫ़ುಟಂ ಮಯಾ || ೧೩೯೦ ||

ಸರ್ವಮೇವಾಹಮಸ್ಮೀತಿ ಯದ್ಯಪೀದಂ ವಿಶೇಷವತ್ ||
ವಿಜ್ಞಾನಂ ನ ತಥಾಽಪೀದಮವಿದ್ಯಾಪಕ್ಷಭಾಗಿತಿ || ೧೩೯೧ ||

ನಾನಾತ್ವದರ್ಶನಂ ಯಸ್ಮಾದ್ಭಯಾದಜ್ಞಾನಜಂ ಮತಮ್ ||
ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಮವಿದ್ಯಾಯಾ ಅಹಮೇವೇದಮಿತ್ಯತಃ || ೧೩೯೨ ||

ತದೇತನ್ಮಥ್ಯಮಾನಂ ಸದೈಕ್ಯದರ್ಶನಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ಭವತ್ಯತೀವ ಸಂಶುದ್ಧಂ ಪ್ರಸನ್ನಂ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ || ೧೩೯೩ ||

ವಿಶೇಷದರ್ಶನಾಸೂತೇರಸಂಬೋಧಸ್ತದಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ದೇದೀಪ್ಯಮಾನಾ ವಿಜ್ಞಪ್ತಿರ್ವಿಶೇಷಾತ್ಮಾಽವತಿಷ್ಠತೇ || ೧೩೯೪ ||

ಸುಷುಪ್ತಸ್ಥಾನಗಂ ರೂಪಂ ತದೇತತ್ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರದರ್ಶಿತಮ್ || ೧೩೯೫ ||

ತತ್ರೈತಚ್ಛಂಕ್ಯತೇ ಜ್ಞಾನೇಽಸಂಬೋಧಃ ಕಥಮಾತ್ಮನಃ ||
ಸತಿ ಸ್ಯಾಚ್ಚೇದನಾಶಂಕಾ ಸ್ತ್ರೀಪುಂದೃಷ್ಟಾಂತನಿರ್ಣಯಾತ್ || ೧೩೯೬ ||

ನೈತದೇವಂ ಯತಸ್ತತ್ರ ಸತ್ಸ್ವೇವ ಜ್ಞಾನಹೇತುಷು ||
ಅವಿಭಕ್ತೋ ವಿಶೇಷೇಷು ಭವತೀತಿ ಪ್ರದರ್ಶಿತಮ್ || ೧೩೯೭ ||

ಇಹ ಪುನರ್ನ ಶಕ್ಯಂತೇ ವಿಶೇಷಾಃ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷಿತುಮ್ ||
ಯತೋಽತ್ರಾಪ್ರವಿಭಕ್ತೇನ ಸ್ವೇನ ಬೋಧೇನ ತಿಷ್ಠತಿ || ೧೩೯೮ ||

ಅಸಂಬೋಧಃ ಸತಿ ಜ್ಞಾನೇ ಕಥಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಶಂಕ್ಯತೇ ||
ತಮ ಏವೇತಿ ಚೇನ್ನೈವಂ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಮಾತ್ಮನಃ || ೧೩೯೯ ||

ಮಹತೇಹ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಯತಃ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ ||
ಸಿದ್ಧಾಂತಸ್ಯ ಸ್ಥಿತತ್ವಾಚ್ಚ ಯಥಾವದುಪಪತ್ತಿಭಿಃ || ೧೪೦೦ ||

ಪ್ರದೀಪವದ್ವಿನಷ್ಟೋಽಯಮಿತಿ ಚೇದಭಿಧೀಯತೇ ||
ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾನತೋ ನೈವಂ ಪೂರ್ವದೃಷ್ಟಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ || ೧೪೦೧ ||

ಯತಃ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜಾನಾತಿ ಸುಷುಪ್ತಾದುತ್ಥಿತಸ್ತತಃ ||
ಸರ್ವಾವಸ್ಥಾಸ್ವಯಂ ನಿತ್ಯ ಆತ್ಮಾ ನೈವ ವಿನಶ್ಯತಿ || ೧೪೦೨ ||

ಸಮಸ್ತೈರಿಂದ್ರಿಯೈರ್ಹೀನಃ ಸಂಪ್ರಸನ್ನೋ ನಿರಾಕುಲಃ ||
ಸುಪ್ತಃ ಸ್ವಪ್ನಾನ್ನ ಜಾನಾತಿ ಯಃ ಸ ಆತ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೪೦೩ ||

ನಾದ್ರಾಕ್ಷಂ ಸ್ವಪ್ನಮದ್ಯೇತಿ ಪ್ರತಿಬುದ್ಧೋಽಭಿಭಾಷತೇ ||
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತೇ ಚ ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾ ಸ ಏವ ಸಃ || ೧೪೦೪ ||

ಸ್ವಪ್ನಮೇತಿ ಸುಷುಪ್ತಾಚ್ಚ ಸ್ವಪ್ನಾದ್ಬುದ್ಧಾಂತಮೇವ ಚ ||
ಇತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪುರಾಽಪ್ಯುಕ್ತಂ ತಸ್ಮಾನ್ನಾಽಽತ್ಮಾ ವಿನಶ್ಯತಿ || ೧೪೦೫ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃಸ್ವಭಾವಸ್ಥಸ್ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾ ಸುಷುಪ್ತಗಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನತತ್ಕಾರ್ಯೈರಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಃ ಸ್ವಭಾವತಃ || ೧೪೦೬ ||

ಯತ್ತು ತಚ್ಛಂಕ್ಯತೇ ಕಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾ ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ನ ಪಶ್ಯತಿ ||
ಚೈತನ್ಯಾತ್ಮಸ್ವಭಾವೋಽಪಿ ತಚ್ಚಾಪಿ ಶೃಣು ಸಾಂಪ್ರತಮ್ || ೧೪೦೭ ||

ಸ್ವಭಾವೋ ನಾಽಽತ್ಮನಃ ಕಾಮಕರ್ಮಾವಿದ್ಯಾದಿ ಬॊಧವತ್ ||
ಅಸಂಗಾನನ್ವಯೋಕ್ತಿಭ್ಯಾಂ ಕಾಮಾದೇಶ್ಚ ಮೃಷಾತ್ವತಃ || ೧೪೦೮ ||

ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ಮನಸ್ತತ್ತ್ವಂ ಕೂಟಸ್ಥಂ, ನ ತು ಕಾಮವತ್ ||
ಅನಾದ್ಯವಿದ್ಯಾಯೋಗೋಽಸ್ಯ ತತ್ಕಾರ್ಯೈರಾದಿಮಾನ್ಮತಃ || ೧೪೦೯ ||

ಅಜ್ಞಾನಮಿಥ್ಯಾವಿಜ್ಞಾನಸಂಸ್ಥಸ್ಯಾಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಃ ಕ್ವನು ||
ಉಪದೇಶಾದಿಸಂಬಂಧಃ ಇತ್ಯೇತದಿಹ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೪೧೦ ||

ನ ಪಶ್ಯತ್ಯೇಷ ಆತ್ಮಾಽತ್ರ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಶ್ಚ ಸ ಸ್ವತಃ ||
ಇತಿ ವಿಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಂ ಯತ್ತದೈಕಾತ್ಮ್ಯಾನ್ನ ದುಷ್ಯತಿ || ೧೪೧೧ ||

ಚೋದಿತಾರ್ಥಾನುವಾದೋಽಯಂ ಪರಿಹಾರವಿವಕ್ಷಯಾ ||
ಯದ್ವೈ ತದಿತಿ ಯತ್ನೇನ ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಕ್ರಿಯತೇಽಂಜಸಾ || ೧೪೧೨ ||

ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ಮನ್ವೀಥಾಃ ಸುಷುಪ್ತೇ ಯನ್ನ ತತ್ತಥಾ ||
ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾವಿಲುಪ್ತಾಕ್ಷ ಆತ್ಮಾಽಯಂ ವರ್ತತೇ ಯತಃ || ೧೪೧೩ ||

ನ ಪಶ್ಯತ್ಯೇವ ನನ್ವತ್ರ ಚಕ್ಷುರಾದೇರಸಂಭವಾತ್ ||
ಕರಣಾನ್ಯಂತರೇಣೇಹ ಜಾತ್ಯಂಧಾದಿರ್ನ ವೀಕ್ಷತೇ || ೧೪೧೪ ||

ನೈತದೇವಂ ಯತೋ ದ್ರಷ್ಟುಃ ಕಾರಕಸ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷಣೇ ||
ಕರಣಾನಿ ವ್ಯಪೇಕ್ಷ್ಯಂತೇ ನ ತ್ವಕಾರಕವೀಕ್ಷಣೇ || ೧೪೧೫ ||

ಸ್ವಪ್ನೇಽಪಿ ಚಕ್ಷುರಾದೀನಾಮಪೀತಿಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಶ್ರುತೌ ||
ಕುತಃ ಸುಷುಪ್ತೌ ತಾನಿ ಸ್ಯುರ್ಯತ್ರ ತದ್ವಾಸನಾಽಪಿ ನ || ೧೪೧೬ ||

ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ವಚನಂ ಕಾರಕಾದೇರಸಂಭವಾತ್ ||
ವಾಸ್ತವಂ ವೃತ್ತಮಾಪೇಕ್ಷ್ಯ ಪಶ್ಯನ್ವೈ ತದಿತೀರ್ಯತೇ || ೧೪೧೭ ||

ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾಯಮತ್ರಾಽಽಸ್ತ ಇತ್ಯೇತಚ್ಚೇತ್ಕುತೋ ಭವೇತ್ ||
ಇತ್ಯಸ್ಯ ಹೇತುಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ನ ಹಿ ದ್ರಷ್ಟುರಿತೀರಣಮ್ || ೧೪೧೮ ||

ಮೇಯಮಾಮಪ್ರಮಾತ್ಯಣಾಂ ವ್ಯಭಿಚಾರೇಽಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ಅನನ್ಯಾನುಭವಾದೇವ ಸಿದ್ಧಿಸ್ತದ್ಧ್ವಂಸಸಾಕ್ಷಿತಃ || ೧೪೧೯ ||

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯಾನಭಿವ್ಯಾಪ್ತಂ ವಸ್ತು ಪೂರ್ವಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಹಿ ||
ನಾದ್ರಾಕ್ಷಣಿತಿ ಸಂಧತ್ತೇ ದೃಷ್ಟವತ್ಸ್ವಚಿದಾತ್ಮನಾ || ೧೪೨೦ ||

ಯಸ್ಮಾದ್ರಪ್ಟುರ್ಹಿ ಯಾ ದೃಷ್ಟಿರ್ಯಯಾ ದ್ರಷ್ಟಾ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ತಸ್ಯಾ ವಿಪರಿಲೋಪೋಽಯಂ ಹೇತ್ವಭಾವಾನ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೧೪೨೧ ||

ನಾಶೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಯೋ ಧರ್ಮಾ ಹೇತುಮದ್ವಸ್ತುನೋ ಯತಃ ||
ನಿರ್ಹೇತುಸಾಕ್ಷಿಣೋ ನ ಸ್ಯುರಾಗಮಾಪಾಯಿಸಾಕ್ಷಿತಃ || ೧೪೨೨ ||

ನಾಶಾದಿ ನ ಸ್ವಯಂ ಸಿಧ್ಯೇದ್ವಿನಾ ನಾಶಾದಿಸಾಕ್ಷಿಣಾ ||
ನಾತೋ ವಿಪರಿಲೋಪಃ ಸ್ಯಾದ್ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟೇಃ ಕದಾಚನ || ೧೪೨೩ ||

ದ್ರಷ್ಟುರಾತ್ಮೈವ ಯಾ ದೃಷ್ಟಿಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ತಸ್ಯಾ ವಿಪರಿಲೋಪೋಽತ್ರ ನ ಕಥಂಚನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೧೪೨೪ ||

ಆತ್ಮೈವಾಽಽತ್ಮೀಯಭೂತಸ್ಯ ಯಾ ದೃಷ್ಟಿರವಿನಶ್ವರೀ ||
ದ್ರಷ್ಟುರ್ವಿನಾಶಿನಸ್ತಸ್ಯಾ ನೋಚ್ಛಿತ್ತಿರುಪಪದ್ಯತೇ || ೧೪೨೫ ||

ಆಗಮಾಪಾಯಿನೋ ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟಿಸ್ತತ್ಸಾಕ್ಷಿಣೀ ತು ಯಾ ||
ದ್ರಷ್ಟ್ರಾದಿಲೋಪಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ತಸ್ಯಾ ಲೋಪೋ ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೧೪೨೬ ||

ಸತ್ಯೇವ ಸಾಕ್ಷಿಣಿ ಯತೋ ಭಾವಾಭಾವೌ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಃ ||
ಜಗತೋಽತೋ ನ ನಾಶಃ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮದೃಷ್ಟೇಃ ಕುತಶ್ಚನ || ೧೪೨೭ ||

ನನು ವಿಪ್ರತಿಷಿದ್ಧೋಕ್ತಿರ್ಭವತೇಹಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ನ ವಿನಶ್ಯತಿ ಸಾ ದೃಷ್ಟಿರ್ದ್ರಷ್ಟುಶ್ಚೇತ್ಯತಿಸಾಹಸಮ್ || ೧೪೨೮ ||

ಕರ್ತೃಕಾರ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ದ್ರಷ್ಟುರ್ದಷ್ಟೇರಿತೀರ್ಯತೇ ||
ತತಶ್ಚಾಪರಿಲೋಪೋಽಸ್ಯಾಃ ಕಾರ್ಯತ್ವಾನ್ನೋಪಪದ್ಯತೇ || ೧೪೨೯ ||

ನನು ನ ಲುಪ್ಯತ ಇತಿ ವಚನಾನ್ನ ವಿಲೋಪ್ಸ್ಯತಿ ||
ನೈವಂ ಯತೋ ಮಿತಿಪ್ರಾಪ್ತಂ ವಚೋ ನಾಶಂ ನ ವಾರಯೇತ್ || ೧೪೩೦ ||

ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ವ್ಯಂಜಕಂ ಮಾನಂ ನ ತು ತತ್ಕಾರಕಂ ಯತಃ ||
ಉಕ್ತೇರ್ನೈತೋಽವಿನಾಶಿತ್ವಾಂ ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟೇರಿಹೇಷ್ಯತೇ || ೧೪೩೧ ||

ನೈಷ ದೋಷೋ ಯತೋ ದ್ರಷ್ಟುಃ ಶ್ರುತಿರಾಹ ವಿಶೇಪಣಮ್ ||
ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟೇರಿತಿ ತತೋ ದ್ರಷ್ಟಾ ನೈವೇಹ ಕಾರಕಮ್ || ೧೪೩೨ ||

ದೇಹಾಂತೋ ದೃಷ್ಟಿಕಾರೀ ಯೋ ದ್ರಷ್ಟಾ ಧರ್ಮಾದಿಹೇತುಮಾನ್ ||
ದೃಷ್ಟೇರ್ದ್ರಷ್ಟುಶ್ಚ ಲೋಪೋಽತ್ರ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯೇಕಸಾಕ್ಷಿಕಃ || ೧೪೩೩ ||

ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿಸಂಭೂತೇರ್ಯಾ ತು ದೃಷ್ಟಿರಕರ್ತೃಕಾ ||
ದ್ರಷ್ಟ್ರಾದಿನಾಶಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ಸಾ ದೃಷ್ಟಿರವಿನಶ್ವರೀ || ೧೪೩೪ ||

ದೃಷ್ಟಿರೇವ ತು ಸಾ ದ್ರಷ್ಟಾ ನ ತು ಕಾರಕಲಕ್ಷಣಃ ||
ದ್ರಷ್ಟುರ್ವಿಶೇಷಣತ್ವೇನ ದೃಷ್ಟೇರಿತಿ ಪರಿಗ್ರಹಾತ್ || ೧೪೩೫ ||

ಪರಿಲೋಪೋ ಹಿ ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಲೋಕೇ ಸಿದ್ಧಃ ಸ್ವಕಾರಣೇ ||
ನಾತಃ ಕಾರಣರೂಪಸ್ಯ ನಾಪ್ಯಕಾರಕವಸ್ತುನಃ || ೧೪೩೬ ||

ಅಭಾವಸ್ಯ ಚ ಭಾವತ್ವಾದ್ಭಾವಸಿದ್ಧೇಶ್ಚ ದೃಷ್ಟಿತಃ ||
ದೃಷ್ಟೌ ನಾಭಾವಶಂಕಾಽತಃ ಸರ್ವಸಿದ್ಧೇಸ್ತದನ್ವಯಾತ್ || ೧೪೩೭ ||

ನ ಸುಷುಪ್ತಪ್ರಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾದೃಷ್ಟೇರ್ಲೋಪೋ ಭವೇದ್ಯದಿ ||
ಜನ್ಮನಾಶಾದಿಹೀನೇಯಮತೋ ದೃಷ್ಟಿಃ ಪರಾತ್ಮನಃ || ೧೪೩೮ ||

ಶತೃತೃಜಂತಶ್ರವಣಾದ್ದ್‍ಷ್ಟಿಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಸಕರ್ತೃಕಾ ||
ಪಶ್ಯಂದ್ರಷ್ಟುರಿತಿ ಹ್ಯೇವಂ ನೈವಂ ಕರ್ತ್ರಾದ್ಯಸಂಭವಾತ್ || ೧೪೩೯ ||

ನೇಹ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸದ್ಭಾವಸ್ತದಾಽಪೀತಿಶ್ರುತೇರ್ಭವೇತ್ ||
ಸುಷುಪ್ತೇಽತೋ ನ ಧಾತ್ವರ್ಥಃ ಪ್ರತ್ಯಯಾರ್ಥಶ್ಚ ನೇಷ್ಯತೇ || ೧೪೪೦ ||

ಕರ್ತ್ರಾದಿಕಾರಕಂ ನೋ ಚೇತ್ಸುಷುಪ್ತೇ ವಿದ್ಯತೇ ಕಥಮ್ ||
ಪಶ್ಯಂದ್ರಷ್ಟುರಿತಿ ವಚಃ ಕೂಟಸ್ಥ ಉಪಪದ್ಯತೇ || ೧೪೪೧ ||

ಯಥಾಽವಕಾಶದಾತ್ರಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಂ ವಿಯತ್ ||
ಶತೃತೃಜಂತವಚಸಾ ತಥಾಽಽತ್ಮಾ ಭಣ್ಯತೇ ಧ್ರುವಃ || ೧೪೪೨ ||

ಸ್ವಭಾವಃ ಕಾರಕಾಣಾಂ ಚ ಯದಕೃತ್ವೇಹ ಕುರ್ವತೇ ||
ಅಕುರ್ವತ್ಕಾರಕಂ ತಸ್ಮಾತ್ಕುರ್ವತೋಽತಿಶಯಃ ಕುತಃ || ೧೪೪೩ ||

ಪ್ರಾಕ್ಕ್ರಿಯಾಯಾ ವಿನಿಷ್ಪತ್ತೇಃ ಕುರ್ವದ್ರೂಪಂ ನ ಲಭ್ಯತೇ ||
ಯತೋಽತೋಽಕುರ್ವದೇವೇಹ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವತ್ರೈವ ಕಾರಕಮ್ || ೧೪೪೪ ||

ಶಕ್ತಿಮತ್ಕಾರಕಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಸ್ಯಾತ್ಕಾರ್ಯಂ ಶಕ್ತಿವತ್ಸದಾ ||
ಶಕ್ಯಾನಾಮಪಿ ಸದ್ಭಾವಃ ಶಕ್ತಿವತ್ಸರ್ವದಾ ಯತಃ || ೧೪೪೫ ||

ನ ಮಿಥೋ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಶಕ್ತಿಶಕ್ಯೌ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಃ ||
ಪರಸ್ಪರವ್ಯಪೇಕ್ಷತ್ವಾಚ್ಛಕ್ತಿಶಕ್ಯಸ್ವರೂಪಯೋಃ || ೧೪೪೬ ||

ಶಕ್ತೀನಾಂ ನಿಯಮಃ ಶಕ್ಯಾಚ್ಛಕ್ಯಾನಾಂ ಚಾಪಿ ಶಕ್ತಿತಃ ||
ಪರಸ್ಪರಾಶ್ರಯತ್ವಂ ಚ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾಚ್ಛಕ್ತಿವಾದಿನಃ || ೧೪೪೭ ||

ಕ್ರಿಯಾಯಾಶ್ಚಾಪ್ಯಕಾರ್ಯತ್ವೇ ಕಾರಕಂ ನ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ಕಾರ್ಯತ್ವೇ ಚಾನವಸ್ಥಾ ಸ್ಯಾತ್ಕುರ್ವಚ್ಚಾಪಿ ಸುದುರ್ಲಭಮ್ || ೧೪೪೮ ||

ಕ್ರಿಯಾತತ್ಫ़ಲಯೋಶ್ಚಾಪಿ ಪೌರ್ವಾಪರ್ಯಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ||
ಕಿಂ ಸಾಧ್ಯಂ ಸಾಧನಂ ಚೇಹ ನಿಶ್ಚಯೋ ನೋಪಪದ್ಯತೇ || ೧೪೪೯ ||

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತೌ ತು ಸರ್ವಮೇತತ್ಸಮಂಜಸಮ್ ||
ತತ್ಕಾರ್ಯತ್ವಾಚ್ಚ ಸರ್ವಸ್ಯ ನ ಕಿಂಚಿದಸಮಂಜಸಮ್ || ೧೪೫೦ ||

ಯತ್ರಾಽಽತ್ಮನೋಽಸ್ಯ ಸಂಬಂಧೋಽನಾತ್ಮನೇಹ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಅವಿದ್ಯಾಹೇತುಕರ್ತ್ರಾದಿಸಂಗತಿಸ್ತತ್ರ ಮೋಹಜಾ || ೧೪೫೧ ||

ಯತ್ರ ತ್ವಾತ್ಮೇತಿ ಧೀರಸ್ಯ ಜಾಯತೇಽನಾತ್ಮಧೀರಿವ ||
ಯಥಾವಸ್ತ್ವೇವ ಧೀಸ್ತತ್ರ ನಾತ್ರಾವಿದ್ಯಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ || ೧೪೫೨ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಪ್ರಹಾಣೇಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾತ್ರಂ ನ ಹೀಯತೇ ||
ತದ್ಧಾನೇರಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ಜನ್ಮಾದಿವರ್ಜಿತಃ || ೧೪೫೩ ||

ರಜ್ಜ್ವಜ್ಞಾನಮನಾದಾಯ ನ ಸರ್ಪಾದೀಕ್ಷಣಂ ಯಥಾ ||
ಆತ್ಮಾಜ್ಞಾನಮನಾದಾಯ ನ ತಥಾಽನಾತ್ಮವೀಕ್ಷಣಮ್ || ೧೪೫೪ ||

ಕಲ್ಪನಾಬೀಜವಿರಹಾತ್ಕಲ್ಪನಾ ನ ಹಿ ಲಭ್ಯತೇ ||
ಪ್ರತೀಚಿ ಕಲ್ಪಿತೋಽನಾತ್ಮಾ ಪ್ರತೀಚಿ ವ್ಯಭಿಚಾರಿತಃ || ೧೪೫೫ ||

ಆತ್ಮನೋಽವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಂ ಸರ್ವತ್ರಾಽಽತ್ಮೈಕಸಾಕ್ಷಿಕಮ್ ||
ಯತೋಽತಸ್ತತ್ಪರಿಜ್ಞಾನೇ ನಾಽಽತ್ಮಾಽಜ್ಞಾನಮಪೇಕ್ಷತೇ || ೧೪೫೬ ||

ಪ್ರಕಾಶ್ಯಾರ್ಥಾಭಿಸಂಬಂಧೇ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಸವಿತುರ್ಯಥಾ ||
ಅಪ್ರಕಾಶಪ್ರಕಾಶಿತ್ವಾನ್ನ ತಥಾಽಽತ್ಮಪ್ರಕಾಶನೇ || ೧೪೫೭ ||

ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥಭಾಸನೇಽಪ್ಯಸ್ಯ ಸೂರ್ಯಾದೇರಿವ ಕರ್ತೃತಾ ||
ಸರ್ವದೈವೈಕರೂಪತ್ವಾದ್ಭಾನೋರ್ನಾಪೂರ್ವಕಾರಿತಾ || ೧೪೫೮ ||

ಯಥಾ ಜಾತ್ಯಮಣೇಃ ಶುಭ್ರಾ ಜ್ವಲಂತೀ ನಿಶ್ಚಲಾ ಶಿಖಾ ||
ಸಂನಿಧ್ಯಸಂನಿಧಾನೇಷು ಪ್ರಕಾಶ್ಯಾನಾಮವಿಕ್ರಿಯಾ || ೧೪೫೯ ||

ನ ಪ್ರಕಾಶಕ್ರಿಯಾ ಕಾಚಿದಸ್ಯ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ವಿದ್ಯತೇ ||
ಉಪಚಾರಾತ್ಕ್ರಿಯಾ ಸಾಽಸ್ಯ ಯಃ ಪ್ರಕಾಶ್ಯಸ್ಯ ಸಂನಿಧಿಃ || ೧೪೬೦ ||

ನ ಚೇದಂ ದರ್ಶನಂ ಗೌಣಮಗ್ನಿರ್ಮಾಣವಕೋ ಯಥಾ ||
ಇತೋಽನ್ಯಥಾಽವಬೋಧಸ್ಯ ಪ್ರತೀಚೋಽನುಪಲಬ್ಧಿತಃ || ೧೪೬೧ ||

ನನು ಭಂಗುರಧಾತ್ವರ್ಥೇ ತೃಚ್ಪ್ರಯೋಗೋ ಜಗತ್ಯಪಿ ||
ದ್ರಷ್ಟೃಶಬ್ದಾಭಿಲಪ್ಯಸ್ಯ ನಿತ್ಯಾ ದೃಷ್ಟಿಃ ಕಥಂ ಭವೇತ್ || ೧೪೬೨ ||

ನೋಕ್ತತ್ವಾತ್ಪರಿಹಾರಸ್ಯ ಸೂರ್ಯಾದಾವಪಿ ದರ್ಶನಾತ್ ||
ಪ್ರಕಾಶಯಿತಾ ಸವಿತಾ ವ್ಯಾಪ್ತ್ ವಾಽಪಿ ವಿಯತ್ತಥಾ || ೧೪೬೩ ||

ಅಸ್ತು ಪ್ರಕಾಶಕೇಷ್ವೇವಂ ನ ಪ್ರತೀಚೀತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ||
ನೈವಂ ಪ್ರಕಾಶಕತ್ವಾತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾಖ್ಯವಸ್ತುನಃ || ೧೪೬೪ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾತ್ಮನಾ ಲೋಕೇ ದ್ರಷ್ಟಾದ್ಯರ್ಥಾವಭಾಸನಮ್ ||
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಶಾಸ್ತ್ರಾಚ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾ ಪ್ರಕಾಶಕಃ || ೧೪೬೫ ||

ಅಪಯಾತ್ಮೈವೇಹ ಸರ್ವತ್ರ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಪ್ರತೀಯತೇ ||
ಜ್ಯೋತಿಷಾಮಪಿ ತಜ್ಜ್ಯೋತಿಸ್ತಮೇವೇತಿ ಚ ಶಾಸ್ತ್ರತಃ || ೧೪೬೬ ||

ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪಶ್ಯಾಮ್ಯಹಂ ಕುಂಭಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮೀತಿ ಲೋಕತಃ ||
ಅನುಭೂತೇಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾನ್ನೈವಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ || ೧೪೬೭ ||

ಮೈವಂ ಪಶ್ಯಾಮ್ಯಹಂ ಕುಂಭಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮೀತಿ ದರ್ಶನಾತ್ ||
ಸದಾಽನಶ್ವರದೃಷ್ಟಿತ್ವಂ ಪ್ರತೀಚೋ ಗಮ್ಯತೇ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ || ೧೪೬೮ ||

ಪಶ್ಯಾಮೀತ್ಯಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಂ ಪ್ರತೀಚೋ ಗಮ್ಯತೇ ಯಥಾ ||
ನ ಪಶ್ಯಾಮೀತಿ ಚಾಪ್ಯಸ್ಯ ತಥೈವೇಹಾಽಽತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಮ್ || ೧೪೬೯ ||

ಉತ್ಖಾತಚಕ್ಷುಷಾಂ ಚಾಪಿ ದೃಷ್ಟಿಃ ಸ್ವಪ್ನೇಽನುಭೂಯತೇ ||
ದ್ರಷ್ಟೃದೃಷ್ಟ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನಿತ್ಯಾ ದೃಷ್ಟಿರತೋ ಮಮ || ೧೪೭೦ ||

ಜ್ಯೋತಿಷಾಮಪಿ ತಜ್ಜ್ಯೋತಿರಸ್ಮದ್ಧೀಪರಿಮೋಷಣಾತ್ ||
ತಮೋರೂಪಮಿವಾಽಽಭಾತಿ ಭಾನುರ್ನಕ್ತಂದೃಶಾಮಿವ || ೧೪೭೧ ||

ಯತ ಏವಮತೋ ದೃಷ್ಟಿರ್ನಿತ್ಯೈವಾಽಽತ್ಮನ ಇಷ್ಯತಾಮ್ ||
ಅನಿತ್ಯತ್ವಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯೇಕಸಾಕ್ಷಿತಃ || ೧೪೭೨ ||

ತಯಾಽಸಾಧನಯಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾಽಪರಿಣಾಮಸ್ವಭಾವಯಾ ||
ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾಯಮಾತ್ಮಾಽಽಸ್ತೇ ತದ್‍ದ್ದೃಷ್ಟೇಶ್ಚೋದ್ಯಹೇತುತಃ || ೧೪೭೩ ||

ಪಶ್ಯಾಮೀತಿ ಯಥಾಽದ್ರಾಕ್ಷೀರಾತ್ಮದೃಷ್ಟ್ಯೈವ ಜಾಗರೇ ||
ನ ಪಶ್ಯಾಮೀತ್ಯಪಿ ತಥಾ ನಿತ್ಯದೃಷ್ಟ್ಯೈವ ವೀಕ್ಷಸೇ || ೧೪೭೪ ||

ಪಶ್ಯನ್ಕುಂಭಾದಿಕಂ ವಸ್ತು ದೇಹಾಂತೋ ಗ್ರಾಹಕೋ ಯಥಾ ||
ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಸಂಬಧ್ಯತೇ ದ್ರಷ್ಟಾ ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಸ್ಯ ತದಾಶ್ರಯಾತ್ || ೧೪೭೫ ||

ಅಕಾರಕಸ್ವಭಾವತ್ವಾನ್ನೈವಂ ವೃತ್ತಂ ಮಮಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ಆತ್ಮದೃಷ್ಟಿರತೋ ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾತ್ರಾನುರೋಧಿನೀ || ೧೪೭೬ ||

ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾದ್ವೈಶಬ್ದೋಽತ್ರ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ||
ತನ್ನ ಪಶ್ಯತಿಶಬ್ದೇನ ಕಾರಕತ್ವಂ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೧೪೭೭ ||

ದೃಶ್ಯಾರ್ಥಾಸಂಭವಾದ್ಯದೂತ್ಪಶ್ಯನ್ನಪಿ ನ ಪಶ್ಯತಿ ||
ನ ಪಶ್ಯಾಮೀತಿಫ़ಲತಃ ಕಾರಕಸ್ಯ ಯಥಾ ತಥಾ || ೧೪೭೮ ||

ಅಕಾರಕಾತ್ಮನೋಽದೃಷ್ಟಿರ್ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಾರ್ಥಾಪ್ರಯುಕ್ತಿತಃ ||
ವಸ್ತೂಕ್ತಂ ದೃಷ್ಟಿಶಬ್ದೇನ ನ ಕ್ರಿಯಾ ನಾಪಿ ಕಾರಕಮ್ || ೧೪೭೯ ||

ಗ್ರಾಹಕಗ್ರಹಣಗ್ರಾಹ್ಯಹೀನಂ ರೂಪಂ ಯದಾತ್ಮನಃ ||
ತದ್ದೃಷ್ಟಿರಿತಿ ವಚಸಾ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಃ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ || ೧೪೮೦ ||

ಪ್ರತೀಚ್ಯೇವ ಸಮಾಪ್ತಂ ಯದಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಾತ್ಮಕಮ್ ||
ನ ಪಶ್ಯತಿ ಗಿರಾ ರೂಪಮಾತ್ಮನಸ್ತದಿಹೋಚ್ಯತೇ || ೧೪೮೧ ||

ನನು ಚೋದ್ಯಾನುವಾದೋಽಯಂ ಪಶ್ಯತಿಗೋರೋಚ್ಯತೇ ||
ಕುತೋಽಕಾರಕವಸ್ತ್ವತ್ರ ಪ್ರಮಾಣಾದಭಿಧೀಯತೇ || ೧೪೮೨ ||

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಮೇವ ನೋ ಜ್ಞಾತಂ ಸರ್ವತ್ರೈವ ಪುರಾ ಮಿತೇಃ ||
ಅಜ್ಞಾತಮೇವ ಚ ಜ್ಞಾತಂ ನಾತಶ್ಚೋದ್ಯಸ್ಯ ಸಂಭವಃ || ೧೪೮೩ ||

ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಾನುಭೂತಿಶ್ಚ ನಾಜ್ಞಾನಾದ್ವ್ಯತಿರಿಚ್ಯತೇ ||
ಸಾಂಖ್ಯರಾದ್ಧಾಂತವನ್ನಾತಶ್ಚೋದ್ಯಂ ಮತ್ತೋಽನ್ಯತಃ ಕೃತಮ್ || ೧೪೮೪ ||

ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಾದಿನಾಽವಶ್ಯಮೇಕೌ ಮೇಯೋಽರ್ಥ ಇಷ್ಯತೇ ||
ಮೇಯಾಂತರಾಭ್ಯುಪಗಮೇ ನ ಹ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೧೪೮೫ ||

ಸಾಧನಾನಾಮಸಾಮಗ್ರ್ಯಾತ್ಸಾಮಗ್ರ್ಯಾಚ್ಚೇಹ ಕರ್ತರಿ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀಕ್ಷತ ಇತಿ ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥೋ ಯಥೋಚ್ಯತೇ || ೧೪೮೬ ||

ಪಶ್ಯನ್ನ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯತ್ರ ನ ತಥಾಽಽತ್ಮನಿ ಯುಜ್ಯತೇ ||
ದೃಙ್ಮಾತ್ರಾವಿಕ್ರಿಯಾತ್ಮತ್ವ ಏಕತ್ವಾಕಾರಕತ್ವತಃ || ೧೪೮೭ ||

ಯತ ಏವಮತಃ ಪಶ್ಯನ್ನಿತ್ಯಸ್ಯೈವೋತ್ತರಂ ವಚಃ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಕಾರಕಾದಿನಿಷೇಧನಮ್ || ೧೪೮೮ ||

ಪಶ್ಯನ್ನ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯತ್ರ ತಸ್ಮಾದೇಕೋಽರ್ಥ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಅಕಾರಕಾತ್ಮಕಂ ಜ್ಯೋತಿರದ್ವಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಕಮ್ || ೧೪೮೯ ||

ಗ್ರಹೀತೃಗ್ರಹಣಗ್ರಾಹ್ಯಂ ವಸ್ತು ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಮಾಣದೃಷ್ಟಿಯೋಗ್ಯತ್ವಾತ್ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ || ೧೪೯೦ ||

ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಂ ಚ ಯಥೈತೇಷಾಂ ತಥಾ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ||
ದ್ರಷ್ಟ್ರಾದೇರಾತ್ಮನಶ್ಚೋಕ್ತಂ ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಂ ತಥಾ ಪುರಾ || ೧೪೯೧ ||

ದರ್ಶನಾದರ್ಶನೋಕ್ತಿಭ್ಯಾಮವಿಭಾಗಾತ್ಮಕೋ ದೃಶಿಃ ||
ಇಹಾಭಿಧೀಯತೇ ಜ್ಯೋತಿರನ್ಯತ್ರ ತು ವಿಭಾಗವತ್ || ೧೪೯೨ ||

ಚಿತೇರಕಾರಕತ್ವಾಚ್ಚ ಸರ್ವಾಂತರತಮತ್ವತಃ ||
ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಾತ್ತದನ್ಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಪಶ್ಯನ್ನಪಿ ನ ಪಶ್ಯತಿ || ೧೪೯೩ ||

ನ ಪಶ್ಯತಿ ಯಥಾ ಪ್ರಾಜ್ಞ ಉಕ್ತಹೇತ್ವವಿಶೇಷತಃ ||
ತಥೈವೈತದ್ಗ್ರಹೀತವ್ಯಂ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ || ೧೪೯೪ ||

ಚಿತೇರ್ಯಥಾಽವಿನಾಶಶ್ಚ ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ ||
ತಥೈವ ಸಂಪ್ರಸಾದೇಽಸ್ಮಿನ್ನುಕ್ತಹೇತುಸಮನ್ವಯಾತ್ || ೧೪೯೫ ||

ನ ಹೀತಿಹೇತುವಚನಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಸಿದ್ಧಿಕೃತ್ ||
ದ್ವಿಪ್ರಕಾರೋ ವಿನಾಶಶ್ಚ ದ್ವಿರ್ಹೇತೂಕ್ತ್ಯಾ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೧೪೯೬ ||

ನಿರನ್ವಯೋ ವಿನಾಶೋಽಸ್ಯ ನ ಹೀತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ||
ಅವಿನಾಶೀತಿ ಚಾಪ್ಯತ್ರ ವಿಕಾರಾಪಹ್ನುತೇರ್ವಚಃ || ೧೪೯೭ ||

ಅವಿನಾಶೀತಿ ಮೈತ್ರೇಯ್ಯಾಂ ದ್ವಿಧಾನಾಶನಿಷೇಧಕೃತ್ ||
ವಚನಂ ಪ್ರಾಗುಪನ್ಯಸ್ತಂ ತದೇವಾತ್ರಾಪಿ ಹೇತವೇ || ೧೪೯೮ ||

ಸರ್ವೋಚ್ಛಿತ್ತ್ಯಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾದುಚ್ಛಿತ್ತೇಶ್ಚಾಪ್ಯಸಂಭವಾತ್ ||
ತಥಾ ಸರ್ವವಿಕಾರಾಣಾಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾತ್ರೈಕಸಾಕ್ಷಿತಾ || ೧೪೯೯ ||

ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾಯಮತ್ರಾಽಽಸ್ತೇ ಸಾನ್ವಯಾನನ್ವಯೌ ಧ್ರುವಃ ||
ನಾಶೌ ಯಸ್ಮಾದತಃ ಸಿದ್ಧ ಆತ್ಮಾ ಕೂಟಸ್ಥದರ್ಶನಃ || ೧೫೦೦ ||

ಪಶ್ಯನ್ನ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯೇತತ್ಸ್ವತಂತ್ರಂ ಚಾಽಽಗಮಂ ವಚಃ ||
ನ ಹೀತಿ ತು ಪ್ರತಿಜ್ಞೋಕ್ತಿರನುಮೋಕ್ತ್ಯನುಸಾರಿಣೀ || ೧೫೦೧ ||

ಹೇತೂಕ್ತಿರವಿನಾಶಿತ್ವಾದಿತ್ಯುಕ್ತಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ||
ವಿನಾಶಶಕ್ತ್ಯಭಾವೋಕ್ತೇರ್ನ ಪ್ರತಿಜ್ಞೈಕದೇಶತಾ || ೧೫೦೨ ||

ಪ್ರತಿಜ್ಞಾವಚಸೀ ದ್ವೇ ವಾ ಪಶ್ಯನ್ನಿತ್ಯಾದಿನೋದಿತೇ ||
ನ ಹೀತಿ ಹೇತುವಚಸೀ ದ್ವೇ ಸ್ಯಾತಾಮುತ್ತರೇ ತಯೋಃ || ೧೫೦೩ ||

ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾಽಽಸ್ತ ಇತ್ಯಸ್ಯಾಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞೋಕ್ತೇಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ||
ಹೇತುರ್ನ ಹೀತಿವಚನಮುತ್ತರಸ್ಯಾಪಿ ಚೋತ್ತರಮ್ || ೧೫೦೪ ||

ನಿರನ್ವಯವಿನಾಶಸ್ಯ ನಿಷೇಧೋಽತ್ರ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಥಮೇ ಹೇತುವಚಸಿ ಪರಿಣಾಮಸ್ತಥೋತ್ತರೇ || ೧೫೦೫ ||

ದ್ವ ವಾ ಹೇತೂ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥೌ ದ್ವಯೋರಪಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞಯೋಃ ||
ಆಭ್ಯಾಂ ಸಂಭೂಯ ಸಿದ್ಧೋಽರ್ಥ ಏವಂ ಸತಿ ಭವೇದ್ಯತಃ || ೧೫೦೬ ||

ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾಯಮತ್ರಾಽಽಸ್ತ ಇತಿ ಚೇತ್ಕಥಮುಚ್ಯತೇ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ವಚನಂ ಶೃಣು ತಚ್ಚ ಯಥಾ ತಥಾ || ೧೫೦೭ ||

ಪುರಾ ಯದಭವನ್ಮೋಹಾತ್ಸ್ವಪ್ನಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಯೋಃ ||
ಪ್ರತೀಚೋ ನ ತದತ್ರಾಸ್ತಿ ರೂಪಂ ಯತ್ಕಾರಕಾತ್ಮಕಮ್ || ೧೫೦೮ ||

ಆತ್ಮನೋಽದ್ವಯತತ್ತ್ವಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಂ ಯದವಿದ್ಯಯಾ ||
ಸುಷುಪ್ತೇ ನ ತದಸ್ತೀಹ ಪ್ರಯುಕ್ತಂ ಯತ್ಸ್ವಗೋಚರೈಃ || ೧೫೦೯ ||

ಸಜಾತೀಯಪ್ರಯುಕ್ತಂ ಯದ್ ಬುದ್ಧ್ಯಂತಂ ರೂಪಮಾತ್ಮನಃ ||
ಧರ್ಮಾದಿಹೇತುಕಂ ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ತದ್ ಧ್ವಸ್ತಂ ಕರ್ಮಣಃ ಕ್ಷಯಾತ್ || ೧೫೧೦ ||

ತಮೋಂತಾತ್ಕಾರಣಾತ್ತದ್ಧಿ ದ್ವಿತೀಯಂ ಕಾರ್ಯರೂಪತಃ ||
ತತೋಽನ್ಯದ್ಗ್ರಹಣಂ ನಾಸ್ತಿ, ವಿಭಕ್ತಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಮೇವ ಚ || ೧೫೧೧ ||

ಸ್ವಪ್ನೇಽಪ್ಯೇತತ್ರ್ರಯಂ ನಾಭೂದ್ವಾಸನಾಮಾತ್ರಶೇಷತಃ ||
ಕಿಮು ವಿಧ್ವಸ್ತನಿಃಶೇಷದ್ವೈತಹೇತೌ ಸುಷುಪ್ತಗೇ || ೧೫೧೨ ||

ಸುಷುಪ್ತೇ ಯೋಽವಶಿಷ್ಟೋಽತ್ರ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾನ್ನಾನ್ಯದರ್ಶ್ಯಸೌ ||
ಯೋಽಪ್ಯನ್ಯದರ್ಶೀ ಸೋಽಪ್ಯತ್ರ ನಾಸ್ತಿ ತದ್ಧೇತ್ವಸಂಭವಾತ್ || ೧೫೧೩ ||

ದ್ವಿತೀಯದರ್ಶನಾಯಾಲಂ ರೂಪಮಾಸೀದ್ಯದಾತ್ಮನಃ ||
ತನ್ನಾಸ್ತಿ ತದ್ದ್ವಿತೀಯಂ ವಿಭಕ್ತಂ ನಾತ ಈಕ್ಷತೇ || ೧೫೧೪ ||

ಅವಿದ್ಯಾವದ್ದೂತೀಯಂ ವಾ ನಿತ್ಯದೃಷ್ಟೇರ್ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಸದಾಹೀನಾನನುದಿತಭಾಸ್ವದೇಕದೃಗಾತ್ಮನಃ || ೧೫೧೫ ||

ತಾದಾತ್ಮ್ಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ತಮಸ್ತಜ್ಜಂ ಚ ನಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ವಿರೋಧಾದ್ದॆಶತೋಽಕಾರ್ಯಕಾರಣತ್ವಾತ್ಪರಾತ್ಮನಃ || ೧೫೧೬ ||

ವಿಭಕ್ತಂ ಯತ್ತಮೋಽಸ್ತೀವ ನಾವಿಭಕ್ತಂ ಮನಾಗಪಿ ||
ತಮೋಽನ್ವಿತತ್ವಾದ್ಬುದ್ಧ್ಯಂತೇ ನ ಪ್ರಾಜ್ಞೇಽನನ್ವಯಾತ್ತಮಃ || ೧೫೧೭ ||

ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಾವೇಕಸ್ಮಿನ್ನವಿಭಕ್ತೇ ಸಹಸ್ರಧಾ ||
ನಾಮರೂಪಾದಿಭೇದೇನ ವಿಭಕ್ತಂ ಯತ್ತಮೋ ದೃಶೇಃ || ೧೫೧೮ ||

ತತ್ತು ದ್ವಿತೀಯಂ ನೇಹಾಸ್ತಿ ತಮೋಽನರ್ಥಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ ||
ದ್ರಷ್ಟ್ರಾದಿರೂಪಸಂಭೇದಾದ್ಯತ್ಪಶ್ಯೇಜ್ಜಾಗರೇ ಯಥಾ || ೧೫೧೯ ||

ಅವಿದ್ಯಾದೇರಭಾವೋಕ್ತ್ಯಾ ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಮೈವ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಕಾರಣಾತ್ಮಾ ಯತೋಽಭಾವಃ ಕಾರ್ಯಾಖ್ಯಸ್ಯೇಹ ವಸ್ತುನಃ || ೧೫೨೦ ||

ಅಜ್ಞಾನಾನ್ನಾನ್ನಯದಸ್ತಿತ್ವಂ ಸರ್ವಸ್ಯಾನಾತ್ಮನೋ ಯಥಾ ||
ನಿವೃತ್ತಿಸ್ತದ್ವತ್ತದ್ಧೇತೋರ್ನಾವಗತ್ಯಾತ್ಮನೋಽಪರಾ || ೧೫೨೧ ||

ತತ್ತು ನೈವೇಹ ವಸ್ತ್ವಸ್ತಿ ದ್ವಿತೀಯಂ ಮೋಹಹೇತುಜಮ್ ||
ಸಾಕ್ಷಿಣೋ ವಿಷಯೀಭೂತಂ ವಿಭಕ್ತಂ ಕಾರ್ಯರೂಪತಃ || ೧೫೨೨ ||

ಸಂವಿದೈವ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾತ್ತಮೋಜಸ್ಯ ಪುರೋತ್ಥಿತೇಃ ||
ಲಭತೇ ನ ದ್ವಿತೀಯತ್ವಮನ್ಯತ್ವಾಸಂಭವಾತ್ತಮಃ || ೧೫೨೩ ||

ಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಚ ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇಸ್ತದ್ಧೇತೋರವಿಭಾಗತಃ ||
ನ ತದಸ್ತಿ ದ್ವಿತೀಯತ್ವಂ ಸಂವಿದೈವ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ || ೧೫೨೪ ||

ಯತ ಏವಮತಃ ಪ್ರಾಹ ನೇಹ ತದ್ವಸ್ತು ವಿದ್ಯತೇ ||
ಯತ್ಪಶ್ಯೇದ್ಗॊಚರಾಪನ್ನಂ ಮುಖಶಬ್ದಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ || ೧೫೨೫ ||

ಯತ್ಪಶ್ಯೇದಿತಿ ಕರ್ತ್ರುಕ್ತಿರ್ದ್ರಷ್ಟಾಽತ್ರಾಽಽಶಂಕ್ಯತೇ ಯತಃ ||
ತನ್ನಾಸ್ತಿ ವಿಷಯೋಲ್ಲೇಖಿದರ್ಶನಸ್ಯೇಹ ಕಾರಣಮ್ || ೧೫೨೬ ||

ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಕರಣೋಪೇತಂ ಯತೋಽಂತಃಕರಣಂ ದೃಶೇಃ ||
ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥದರ್ಶನೇ ಹೇತುಃ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾನ್ನ ತದಕ್ಷರಮ್ || ೧೫೨೭ ||

ತಮೋಂತಃ ಕಾರಣಂ ಬುದ್ಧೇರ್ದ್ರಷ್ಟಾಽಂತಃಕರಣಾವಧಿಃ ||
ಸುಖೀ ದುಃಖೀ ಚ ದೇಹಾಂತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ || ೧೫೨೮ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇಶ್ಚ ಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ಧರ್ಮಾದ್ಯೇವಾತ್ರ ಕಾರಣಮ್ ||
ಯತೋಽತಃ ಕಾರಣಧ್ವಸ್ತೌ ಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ಯೇತ್ಯಾತ್ಮಕಾರಣಮ್ || ೧೫೨೯ ||

ತಮೋನ್ವಯಸ್ತಮಃಕಾರ್ಯೇ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಾವೇವ ಯುಜ್ಯತೇ ||
ನ ತ್ವಕಾರಣಕಾರ್ಯೇಽಸ್ಮಿನ್ನಿತ್ಯಬುದ್ಧೇ ಪರಾತ್ಮನಿ || ೧೫೩೦ ||

ವೃತ್ತಿಂ ಚ ಲಭತೇ ಕಾರ್ಯಂ ನ ಸ್ವಕಾರಣತೋಽನ್ಯತಃ ||
ನ ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣಂ ವಾಽಸ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವೃತ್ತವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ || ೧೫೩೧ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಂತಸ್ಯಾಸ್ಯ ಮೂಢಸ್ಯ ಸುಖಶಬ್ದಾದಿದರ್ಶಿನಃ ||
ಸ್ವಕಾರಣಕ್ಷಯಾದ್ಧ್ವಸ್ತೌ ನಾಽಽತ್ಮಾ ಪಶ್ಯನ್ನಪೀಕ್ಷತೇ || ೧೫೩೨ ||

ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಾದಿವಿಭಾಗೇನ ವಿಭಕ್ತೋ ಯಸ್ತ್ವವಿದ್ಯಯಾ ||
ಸ ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಮನಾಽಪೀತೋ ರಜ್ಜ್ವಾ ಸರ್ಪೋ ಯಥಾ ತಥಾ || ೧೫೩೩ ||

ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾನಾಂ ಸಂಬಂಧೋಽತೋ ನ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ತಮಸ್ವಿನಃ ಪ್ರಲೀನತ್ವಾನ್ನಾವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯಮೀಕ್ಷತೇ || ೧೫೩೪ ||

ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾದಿಭೇದೋಽವಿದ್ಯಾಪ್ರಕಲ್ಪಿತಃ ||
ಯತೋಽತೋ ಮೋಹವಿಧ್ವಸ್ತೌ ದ್ರಷ್ಟ್ರಾದ್ಯಾತ್ಮನಿ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೫೩೫ ||

ಉತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ವಾಕ್ಯೇಷು ಯಥೋಕ್ತಮುಪಪಾದಯೇತ್ ||
ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮೇತದೇವೇತಿ ನಾತೋಽನ್ಯದವಶಿಷ್ಯತೇ || ೧೫೩೬ ||

ಅನ್ಯೇ ಪುನರಿಮಂ ಗ್ರಂಥಮನ್ಯಥೈವ ಯಥೋದಿತಾತ್ ||
ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಹಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾತ್ತಚ್ಚಾಪೀಹ ವಿಭಾವ್ಯತೇ || ೧೫೩೭ ||

ನಿರಸ್ಯ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷೋಕ್ತೀಃ ಪರಿಹಾರೋಕ್ತಿಭಿಃ ಕ್ರಮಾತ್ ||
ಜ್ಯೋತಿರ್ಮಾತ್ರತಯಾ ಸ್ಥಾನಂ ದೃಶೇಃ ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ಜಗೌ ಸುಧೀಃ || ೧೫೩೮ ||

ಸಾಧಯಿತ್ವಾ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಸುಷುಪ್ತೇ ಯುಕ್ತಿಭಿಃ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ ||
ಅಥೈವಂ ಜ್ಞಸ್ವಭಾವೋಽಪಿ ಕಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ನ ಪಶ್ಯತಿ || ೧೫೩೯ ||

ಇತ್ಯಾಶಂಕಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರಿತಃ ||
ತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಯಥಾವಚ್ಚ ಹ್ಯಕ್ಷರಾಣಾಂ ವಿಭಾವ್ಯತೇ || ೧೫೪೦ ||

ಯದ್ವೇ ನ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯೇವಮಾತ್ಮಾನಮತಿಶಂಕಸೇ ||
ತನ್ಮಾ ಶಂಕೀರ್ಯತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ಪಶ್ಯನ್ನಾತ್ಮಾಽತ್ರ ವರ್ತತೇ || ೧೫೪೧ ||

ಇತ್ಥಂ ಸ ತತ್ತ್ವಕಸ್ತಾವದ್ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಃ ಶ್ರುತಿಯುಕ್ತಿಭಿಃ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ನ ಪುನರ್ದ್ರಷ್ಟವ್ಯೋ ಹೇತ್ವಸಂಭವಾತ್ || ೧೫೪೨ ||

ವಿಶೇಷವನ್ನ ಚಾಪ್ಯಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಮಿಹ ಜಾಯತೇ ||
ಪಶ್ಯನ್ನ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯೇವಂ ಪದಾರ್ಥದ್ವಯಮೀರಿತಮ್ || ೧೫೪೩ ||

ತದಾವಿಷ್ಕರಣೇ ಗ್ರಂಥಃ ಕ್ರಮೇಣಾಽಽರಭ್ಯತೇ ಪರಃ ||
ನ ಹಿ ದ್ರಷ್ಟುರಿತೀತ್ಥಂ ಚ ಸೌಕರ್ಯೇಣಾವಗಮ್ಯತೇ || ೧೫೪೪ ||

ದ್ರಷ್ಟಾ ದೃಷ್ಟಿಕ್ರಿಯಾಕಾರೀ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ಪುಮಾನಿಹ ||
ಬುದ್ಧ್ಯುಪಾತ್ತಸ್ಯ ರೂಪಾದೇರ್ವಿಜ್ಞಾನಂ ಚ ತತಃ ಪರಮ್ || ೧೫೪೫ ||

ತತ್ರಾಪಿ ಚ ಧಿಯೋ ವೃತ್ತೇರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕರೂಪತಃ ||
ಘಟಾದಿಮೇಯವಿಷಯಾತ್ಪೂರ್ವೋತ್ಪನ್ನಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಃ || ೧೫೪೬ ||

ಕ್ರಿಯಾಂತರಸ್ಯ ನಿರ್ವೃತ್ತೌ ದ್ರಷ್ಟಾ ತತ್ರಾಪಿ ಪುರೂಷಃ ||
ದೃಕ್‍ಶಕ್ತಿಃ ಪುರುಷೇ ತತ್ರ ಯಾ ರೂಪಾದ್ಯನುರೋಧಿನೀ || ೧೫೪೭ ||

ಕ್ರಿಯಾಭಾವೋಽವಗಂತೃಸ್ಥೋ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೈಕಕರ್ತೃಕಃ ||
ತಸ್ಯಾ ದೃಷ್ಟೇಃ ಕ್ರಿಯಾಯಾ ಹಿ ದ್ರಷ್ಟೃಧರ್ಮತ್ವತಃ ಸದಾ || ೧೫೪೮ ||

ದ್ರಷ್ಟುರ್ವಿಪರಿಲೋಪೋಽತ್ರ ಮನಾಗಪಿ ನ ವಿದ್ಯತೇ ||
ಗುಣಿಸ್ಥಿತ್ಯನುರೋಧಿತ್ವಾದ್ಗುಣಾನಾಮಗ್ನಿದಾಹವತ್ || ೧೫೪೯ ||

ಯತ ಏವಮತೋ ಯಾವದಾತ್ಮಾ ದ್ರಷ್ಟಾ ನ ನಶ್ಯತಿ ||
ನ ತಾವತ್ಸ್ಯಾತ್ಸಮುಚ್ಛೇದೋ ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟೇಸ್ತದಾಶ್ರಯಾತ್ || ೧೫೫೦ ||

ಮತಂ ಗುಣಿವಿನಾಶೇನ ತದ್ಗುಣೋಽಪಿ ವಿನಂಕ್ಷ್ಯತಿ ||
ಅಗ್ನ್ಯಾದ್ಯೌಷ್ಣ್ಯಾದಿವಚ್ಚೇನ್ನ ದ್ರಷ್ಟುರಸ್ಯಾವಿನಾಶತಃ || ೧೫೫೧ ||

ಅತ ಆಹಾವಿನಾಶಿತ್ವಾದ್ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟಿಕೃತಃ ಸದಾ ||
ವಿನಂಷ್ಟುಂ ನಾಽಽತ್ಮನಃ ಶೀಲಂ ಘಟಾದೇರಿವ ಯುಜ್ಯತೇ || ೧೫೫೨ ||

ನ ವಿನಶ್ಯತ್ಯಸೌ ಕಸ್ಮಾದಿತಿ ಹೇತುರಿಹೋಚ್ಯತಾಮ್ ||
ಸರ್ವಾತ್ಮತ್ವಾತ್ತಥೈಕತ್ವಾದ್ದ್ರಷ್ಟುರ್ನಾಶೋ ನ ವಿದ್ಯತೇ || ೧೫೫೩ ||

ಯೇನಾಸ್ಯಾಽಽಶಂಕ್ಯತೇ ನಾಶಸ್ತೇನಾಸ್ಯಾಪ್ರವಿಭಾಗತಃ ||
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ನ ನಾಶೋಽಸ್ಯ ನಂಷ್ಟುರ್ನಾಶಾವಿಭಾಗತಃ || ೧೫೫೪ ||

ನ ಚ ತೇನೈವ ತಸ್ಯೈವ ವಿನಾಶ ಉಪಪದ್ಯತೇ ||
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಾದ್ದ್ವೈತವಿಷಯೇ ಯಥಾಽಗ್ನೀಂಧನಯೋಸ್ತಥಾ || ೧೫೫೫ ||

ದ್ರಷ್ಟಸ್ತತೋಽವಿನಾಶಿತ್ವಾನ್ನಿತ್ಯಾ ನಿತ್ಯಸ್ಯ ಧರ್ಮಿಣಃ ||
ಆದಿತ್ಯಾರಶ್ಮಿವದ್ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ದೃಷ್ಟಿರಪ್ಯವಿನಾಶಿನೀ || ೧೫೫೬ ||

ನಿತ್ಯೋಽತೋ ನಿತ್ಯಯಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾವಿಲುಪ್ತಯಾ ||
ದ್ರಷ್ಟಽಽಸ್ತೇ ಪ್ರಜ್ವಲಂತ್ಯಾಽತ್ರ ಸುಷುಪ್ತೇ ಯೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ || ೧೫೫೭ ||

ಏವಂ ತಾವತ್ಸ್ಥಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ಪಶ್ಯನ್ನಿತಿ ಯದೀರಿತಮ್ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ಯತ್ತೂಕ್ತಂ ತದಿದಾನೀಂ ಪ್ರಪಂಚ್ಯತೇ || ೧೫೫೮ ||

ನ ಪಶ್ಯತೀದಂ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮಿತಿ ಯತ್ಸೂತ್ರಿತಂ ಪುರಾ ||
ಪಶ್ಯನ್ನೇವ ಯದಿ ಹ್ಯಾಸ್ತೇ ಕಥಂ ತದುಪಪದ್ಯತೇ || ೧೫೫೯ ||

ಯಥೋಪಪದ್ಯತೇ ಸರ್ವಂ ಶೃಣು ತಚ್ಚಾಪಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾಯಮತ್ರಾಽಽಸ್ತೇ ಪೂರ್ವಹೇತುಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ || ೧೫೬೦ ||

ತತ್ತು ದ್ವಿತೀಯಂ ನೇಹಾಸ್ತಿ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ಯತ್ಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ವಿಶೇಷಬುದ್ಧ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತಿರ್ಜಾಗ್ರದ್ಭೂಮಾವಿವೇಷ್ಯತೇ || ೧೫೬೧ ||

ನನು ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮಸ್ತ್ಯೇವ ದ್ವೈತಾದ್ವೈತಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ||
ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಸ್ಯ ಕಥಂ ನಾಸ್ತಿ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮಿತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ||
ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಭಕ್ತಂ ತತ್ ನಾವಿಭಕ್ತಂ ಯಥೋದಿತಮ್ || ೧೫೬೨ ||

ಯದಿ ಹ್ಯನ್ಯತ್ತತೋ ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಶ್ಯಂ ತತ್ಸ್ಯಾದ್ವಿಭಾಗವತ್ ||
ತತಃ ಪಶ್ಯೇದ್ವಿಭಕ್ತಂ ಸನ್ನ ತ್ವೇವಮಿಹ ವಿದ್ಯತೇ || ೧೫೬೩ ||

ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾಯಮತ್ರಾಽಽಸ್ತೇ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಾಸಂಭವಾತ್ಸದಾ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ದ್ರಷ್ಟೋಕ್ತೋ ನ ತು ದೃಷ್ಟಿವಿನಾಶತಃ || ೧೫೬೪ ||

ಜ್ವಲನ್ನಪಿ ಯಥಾ ವಹ್ನಿರ್ನಾನಭ್ಯಾಹಿತಮಿಂಧನಮ್ ||
ದಹತೀಹ ತಥಾ ದ್ರಷ್ಟಾ ನಾಪ್ರಾಪ್ತಂ ದೃಶ್ಯಮೀಕ್ಷತೇ || ೧೫೬೫ ||

ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮೇತತ್ಸುಧಿಯಾಂ ಶ್ರದ್ದಧಾನಾ ಉಪಾಸತೇ ||
ಯುಕ್ತ್ಯಕ್ಷರಬಹಿಷ್ಠತ್ವಾನ್ನ ವಿದ್ವಾಂಸ ಉಪಾಸತೇ || ೧೫೬೬ ||

ಯಥಾ ಚೇದಮಸಂಬದ್ಧಂ ನ ಯುಕ್ತ್ಯಕ್ಷರಸಂಶ್ರಯಮ್ ||
ತಥಾಽಸಕೃತ್ಪುರಾಽಪ್ಯುಕ್ತಮಧುನಾಽಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೫೬೭ ||

ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾಯಮತ್ರಾಽಽತ್ಮಾ ಸುಷುಪ್ತೇ ವ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ||
ಏವಂ ಸ ತತ್ತ್ವ ಏವಾಯಮಿತಿ ಹೇತುರಿಹೋದಿತಃ || ೧೫೬೮ ||

ನ ಚ ಪ್ರಾದುರ್ಭವತ್ಯಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಮನ್ಯದ್ವಿಶೇಷವತ್ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ವಾಕ್ಯಸ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮಿದಮೀರಿತಮ್ || ೧೫೬೯ ||

ಪಶ್ಯನ್ನೇವೇತಿ ಚೇದೇತದ್ವಸ್ತುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ||
ಇತ್ಥಂ ಸ ತತ್ತ್ವ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಕಥಂ ದ್ರಷ್ಟೃಕ್ರಿಯೋಚ್ಯತೇ || ೧೫೭೦ ||

ದ್ರಷ್ಟ್ರಧೀನಾ ಕ್ರಿಯಾದೃಷ್ಟಿರಿತಿ ಚೇದ್ಭವತೋಚ್ಯತೇ ||
ಕಥಂ ವಿಪರಿಲೋಪೋಽಸ್ಯಾಃ ಕ್ರಿಯಾತ್ವೇ ಸತಿ ವಾರ್ಯತೇ || ೧೫೭೧ ||

ಅಭೂತದೃಷ್ಟಿಕರ್ತೃತ್ವೇ ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಂ ದ್ರಷ್ಟುರಿಷ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಾದುರ್ಭಾವೇ ತಥಾಽಸತ್ಯಾಃ ಕ್ರಿಯಾಯಾಶ್ಚ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮತಾ || ೧೫೭೨ ||

ದ್ರಷ್ಟ್ರಾ ಚ ಕ್ರಿಯತೇ ದೃಷ್ಟಿರ್ನ ಚಾಸೌ ಪರಿಲುಪ್ಯತೇ ||
ಇತಿ ಸ್ವವಚಸೈವೈತದ್ವಿರುದ್ಧಮಭಿಧೀಯತೇ || ೧೫೭೩ ||

ಕಾರ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ಚ ನಿತ್ಯತ್ವಂ ವಚನಾಚ್ಚೇತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ವಚನಸ್ಯಾಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಕಾರಕತ್ವಾತ್ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೧೫೭೪ ||

ಪ್ರಮಾಣಂ ಬೋಧಕಂ ಸರ್ವಂ ತಚ್ಚ ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ||
ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರಮಾಣಸಂಬಂಧಾದ್ವ್ಯಂಗ್ಯವ್ಯಂಜಕಸಂಗತೇಃ || ೧೫೭೫ ||

ಅನುಮಾನವಿರೋಧಸ್ಯ ವಚಸೋಽಸ್ಯ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ||
ಅವಿನಾಭಾವಿತಾ ಯಸ್ಮಾದನಿತ್ಯಕೃತಕತ್ವಯೋಃ || ೧೫೭೬ ||

ದ್ವೌ ಪದಾರ್ಥಾವುಪನ್ಯಸ್ತಾವಿತ್ಯೇತದತಿದುರ್ಘಟಮ್ ||
ಯತೋ ನ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯೇತದನೂದ್ಯಾನ್ಯದ್ವಿಭಾವ್ಯತೇ || ೧೫೭೭ ||

ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ಪ್ರಾಪ್ತತ್ವಾನ್ನಾಪೂರ್ವೋಽರ್ಥೋಽವಬೋಧ್ಯತೇ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯತೋಽನೂದ್ಯ ಪಶ್ಯನ್ನಿತಿ ವಿಧೀಯತೇ || ೧೫೭೮ ||

ಪಶ್ಯನ್ನಿತ್ಯಸ್ಯ ವಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಕಾರಕತ್ವನಿವೃತ್ತಯೇ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ವಚನಂ ನ ತ್ವರ್ಥಾಂತರಮುಚ್ಯತೇ || ೧೫೭೯ ||

ಕಿಮಯಂ ದೃಷ್ಟಿಕಾರಿತ್ವಾತ್ಪುಮಾಂದ್ರಷ್ಟೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ದೃಷ್ಟ್ಯಾತ್ಮಕಂ ವಾ ಕಿಂ ವಸ್ತು ದ್ರಷ್ಟೇತ್ಯತ್ರ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೫೮೦ ||

ನ ತಾವದ್ದೃಷ್ಟಿಕರ್ತೃತ್ವಂ ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ||
ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಸಿದ್ಧೌ ಹೇತೂಂಶ್ಚ ಪ್ರಾಗವೋಚಮನೇಕಶಃ || ೧೫೮೧ ||

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮತ್ರಸತತ್ತ್ವತಃ ||
ನಾತೋಽಸ್ಯ ಕಾರಕತ್ತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾಚ್ಚ ಕ್ರಿಯಾವತಾಮ್ || ೧೫೮೨ ||

ಬುದ್ಧ್ಯುಪಾತ್ತಸ್ಯ ರೂಪಾದೇರ್ವಿಜ್ಞಾತೃತ್ವಂ ನ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ಭೋಕ್ತೃತ್ವಮಪಿ ತಸ್ಯೇಹ ಚೈತನ್ಯಾಭಾಸವರ್ತ್ಮನಾ || ೧೫೮೩ ||

ಮಣೇರೇವ ವಿಕಾರೋಽಯಂ ಯಾಽಲಕ್ತಾದಿಸರೂಪತಾ ||
ನಾಲಕ್ತಕಾದೇರ್ವಿಕೃತಿರ್ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತ್ವಾದಿಹೇಷ್ಯತೇ || ೧೫೮೪ ||

ರಕ್ತತ್ವಾದಿಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ವಿಕ್ರಿಯಾಂ ನ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ||
ಅಲಕ್ತಕಾದಿಃ ಸರ್ವತ್ರ ಯಥೈವಂ ಹ್ಯಾತ್ಮವಸ್ತ್ವಪಿ || ೧೫೮೫ ||

ಗುಣಿಸ್ಥಿತ್ಯನುರೋಧಿತ್ವಂ ನ ಚ ಸರ್ವತ್ರ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಗುಣಾನಾಂ ಕೇಶಕೃಷ್ಣತ್ವಂ ವ್ಯೇತಿ ಕೇಶೇಷು ಸತ್ಸ್ವಪಿ || ೧೫೮೬ ||

ಅಗ್ನೇರಾತ್ಯಂತಿಕೋ ನಾಶೋ ಭವತಾಽಪಿ ನ ಮೃಷ್ಯತೇ ||
ನ ಚೋಷ್ಣತ್ವಂ ಸತೋಽಪ್ಯಗ್ೇಃ ಕಾಷ್ಠಾದಾವುಪಲಭ್ಯತೇ || ೧೫೮೭ ||

ಗುಣಿಸ್ಥಿತ್ಯನುರೋಧಿತ್ವಮಸ್ತು ನಾಮ ಗುಣಾತ್ಮನಃ ||
ದ್ರಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟೇಃ ಕಿಮಾಯಾತಂ ಕ್ರಿಯಾ ದೃಷ್ಟಿರ್ಗುಣೋ ನ ತು || ೧೫೮೮ ||

ಕಾರಕಾಣಾಂ ಸ್ವಭಾವೋಽಯಂ ಯದಕೃತ್ವಾ ಪ್ರವರ್ತನಮ್ ||
ಯಥಾಽಭೂತ್ವಾ ತಥಾ ಭಾವಃ ಕ್ರಿಯಾಯಾಸ್ತತ್ತ್ವಮುಚ್ಯತೇ || ೧೫೮೯ ||

ಯಾವದ್ದ್ರವ್ಯಾನುರೋಧಿತ್ವಂ ನಾವಶ್ಯಂ ಗುಣಕರ್ಮಣೋಃ ||
ದ್ರವ್ಯೇ ಸತ್ಯಪಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ವ್ಯಭಿವಾರಸ್ಯ ದರ್ಶನಾತ್ || ೧೫೯೦ ||

ಜಾತಿಕ್ರಿಯಾಗುಣಾದೀನಾಂ ನಿಷೇಧಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ||
ಅಸ್ಥೂಲಂ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯನ್ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೧೫೯೧ ||

ದ್ರಷ್ಟುಶ್ಚಾಪಿ ನ ನಿತ್ಯತ್ವಂ ಕ್ರಿಯೋದ್ಭೂತಿನಿಮಿತ್ತತಃ ||
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಯೋ ರೂಪಮಿತರೇತರಹೇತುಕಮ್ || ೧೫೯೨ ||

ಸ್ವಮಾತ್ರೇಣ ನ ಯತ್ಸಿದ್ಧಂ ತತ್ಸಿದ್ಧಂ ಪರತಃ ಕಥಮ್ ||
ಸ್ವಮಾತ್ರೇಣ ಚ ಯತ್ಸಿದ್ಧಂ ತಸ್ಯಾಪೇಕ್ಷಾಽನ್ಯತಃ ಕುತಃ || ೧೫೯೩ ||

ನ ಸಿದ್ಧಯೋರ್ಮಿಥೋಽಪೇಕ್ಷೋ ನ ಸ್ವತೋಽಸಿದ್ಧಯೋಸ್ತಥಾ ||
ಇತ್ಯಾದೇಃ ಪೂರ್ವಮುಕ್ತತ್ವಾನ್ನೇಹ ಭೂಯೋಽಪಿ ಯತ್ಯತೇ || ೧೫೯೪ ||

ನಾಸತೋ ವಿದ್ಯತೇಽಪೇಕ್ಷಾ ನಾಪಿ ಕೂಟಸ್ಥವಸ್ತುನಃ ||
ಶಕ್ತ್ಯವಸ್ಥಂ ಯತೋ ವಸ್ತು ಹೇತ್ವಪೇಕ್ಷ್ಯೇತಿ ವಿಕ್ರಿಯಾಮ್ || ೧೫೯೫ ||

ನಿತ್ಯಂ ನ ಭವನಂ ಯಸ್ಯ ಯಸ್ಯ ವಾ ನಿತ್ಯಭೂತತಾ ||
ನ ತಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಮಾಣತ್ವಂ ಖಪುಷ್ಪಾಕಾಶಯೋರಿವ || ೧೫೯೬ ||

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದೌ ತು ಯಚ್ಛಕ್ತಂ ಶಕ್ತಿಮಾತ್ರಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಿತಮ್ ||
ತದೇವ ಹೇತ್ವಪೇಕ್ಷಂ ಸದುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೧೫೯೭ ||

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಾವಶಕ್ತತ್ವಾತ್ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ||
ಅದ್ವಿತೀಯತ್ವತಶ್ಚಾಸ್ಯ ನೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೧೫೯೮ ||

ಶಕ್ತ್ಯವಸ್ಥಾನಿ ವಸ್ತೂನಿ ಯೋಗ್ಯಹೇತೋರಸಂಭವಾತ್ ||
ನಾಽಽರ್ತವಾನಿ ಪ್ರಸೂಯಂತೇ ಯೋಗ್ಯಹೇತೌ ಚ ತಜ್ಜನಿಃ || ೧೫೯೯ ||

ಕಾರ್ಯಂ ನಾಕ್ರಿಯಮಾಣಂ ಸನ್ನಾಕುರ್ವತ್ಕಾರಣಂ ತಥಾ ||
ಮಿಥೋ ನ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಸಿಧ್ಯೇತೇ ಕಾರ್ಯಕಾರಣೇ || ೧೬೦೦ ||

ವಸ್ತ್ವೇವ ದೃಷ್ಟಿರತ್ರಾತೋ ನ ಕ್ರಿಯಾ ನಾಪಿ ಕಾರಕಮ್ ||
ತಸ್ಮಾದೇವಾವಿನಾಶಿತ್ವಾದಿತಿ ಹೇತುರಿಹೋದಿತಃ || ೧೬೦೧ ||

ನಿರ್ಣೀತಂ ಪ್ರಥಮಂ ವಸ್ತು ಪಶ್ಯನ್ನಿತಿ ಯದೀರಿತಮ್ ||
ನ ಪಶ್ಯತೀತಿ ಯತ್ತೂಕ್ತಂ ತಸ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಽಧುನೋಚ್ಯತೇ || ೧೬೦೨ ||

ದೃಷ್ಟೇರಪರಿಲೋಪಶ್ಚೇದಥ ಕಸ್ಮಾನ್ನ ಪಶ್ಯತಿ ||
ಪ್ರಬೋಧವತ್ಸುಷುಪ್ತೇಽಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ || ೧೬೦೩ ||

ಪಶ್ಯನ್ನೇವಾಯಮಾತ್ಮೇತಿ ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ||
ನ ತು ದ್ವಿತೀಯಂ ಜಾಗ್ರದ್ವತ್ಪಶ್ಯತ್ಯಾತ್ಮಾ ಸುಷುಪ್ತಗಃ || ೧೬೦೪ ||

ದ್ವಿತೀಯಂ ನೇಕ್ಷತೇ ಕಸ್ಮಾದಿತ್ಯತ್ರೈವಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಹೇತುರ್ನ ತು ತದಸ್ತೀತಿ ಪಶ್ಯೇದ್ಯದ್ವಸ್ತು ಬೋಧವತ್ || ೧೬೦೫ ||

ವಿಶೇಷದೃಷ್ಟ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತಿರ್ಯದಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ನ ತದಸ್ತಿ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪಶ್ಯನ್ನಪಿ ನ ಪಶ್ಯತಿ || ೧೬೦೬ ||

ಇತಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ನ ಸಾಧ್ವೀಯಂ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಾಸಂಭವೇ ಯತಃ ||
ನ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಂ ದ್ರಷ್ಟೃದೃಷ್ಟ್ಯೋಃ ಸ್ಯಾತ್ಸುಷುಪ್ತಪ್ರಸಿದ್ಧಿವತ್ || ೧೬೦೭ ||

ತಮಸ್ಯವಸ್ಥಿತೋಽಪಶ್ಯಂಜ್ಞಾತೃಜ್ಞಾನತಮಾಂಸಿ ಹಿ ||
ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ವಿವೇಕೇನ ಯಥಾ ಕುಮ್ಯಾದಿವೀಕ್ಷಣೇ || ೧೬೦೮ ||

ನ ಪ್ರಾಜ್ಞೇ ತು ತತೋಽಯುಕ್ತಂ ದೃಶ್ಯಮಾತ್ರನಿಷೇಧನಮ್ ||
ಗ್ರಾಹಕಗ್ರಹಣಗ್ರಾಹ್ಯಭಾವಾಭಾವಾದ್ಯಪಹ್ನುತೇಃ || ೧೬೦೯ ||

ನನು ಚಾಸ್ತ್ಯೇವ ತದ್ದೃಶ್ಯಂ ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತರೂಪತಃ ||
ಯಥೋಕ್ತವಸ್ತುನೋ ಮೈವಂ ತಸ್ಯಾನತ್ಯಂತಭೇದತಃ || ೧೬೧೦ ||

ಬಾಢಮಸ್ತ್ವೇವ ತದ್ದೃಶ್ಯಂ ನ ತ್ವತ್ಯಂತವಿಭಾಗವತ್ ||
ಸ್ಯಾದ್ವಿಭಕ್ತಂ ತದನ್ಯಚ್ಚೇತ್ಪಶ್ಯೇದೇವ ಪ್ರಬೋಧವತ್ || ೧೬೧೧ ||

ನಾತ್ಯಂತಮೇವ ಸರ್ವತ್ರ ವಿಭಾಗೋಽಯಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ವಿಶೇಷಣಮತೋಽನ್ಯಾಯ್ಯಮತ್ಯಂತಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೬೧೨ ||

ವಿಭಕ್ತಮವಿಭಕ್ತಂ ವಾ ವಸ್ತು ವಸ್ತ್ವಂತರಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ಸರ್ವೈಕತ್ವೇ ವಿಭಾಗೋ ವಾಽವಿಭಾಗೋ ವಾ ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೧೬೧೩ ||

ಯದ್ಧಿ ಯಸ್ಮಾದ್ವಿಭಕ್ತಂ ಸ್ಯಾತ್ತದೇವ ಸ್ಯಾತ್ತತಃ ಕಥಮ್ ||
ಅವಿಭಕ್ತಂ ವಿರುದ್ಧತ್ವಾತ್ತಸ್ಮಾದುಕ್ತಮಶೋಭನಮ್ || ೧೬೧೪ ||

ಅಪಹ್ನುತಿರ್ವಿಭಾಗಸ್ಯ ಹ್ಯವಿಭಕ್ತಗಿರೋಚ್ಯತೇ ||
ವಿಭಾಗಾನ್ನಾಪರಂ ವಸ್ತು ಹ್ಯವಿಭಕ್ತಗಿರಾ ತತಃ || ೧೬೧೫ ||

ಅನ್ಯದ್ವಿಭಕ್ತಮಿತಿ ಚ ತಥಾ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮಿತ್ಯಪಿ ||
ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದೇಕ ಏವಾರ್ಥೋ ಭೂಯೋ ಭೂಯೋಽಭಿಧೀಯತೇ || ೧೬೧೬ ||

ಅಸ್ಮತ್ಪಕ್ಷೇ ತು ದೋಷೋಽತ್ರ ಮನಾಗಪಿ ನ ವಿದ್ಯತೇ ||
ದ್ರಷ್ಟವ್ಯೋ ದೃಷ್ಟಿಯೋಗ್ಯೋಽರ್ಥೋ ಹ್ಯನ್ಯೋಽನನ್ಯಶ್ಚ ಯುಜ್ಯತೇ || ೧೬೧೭ ||

ಪರಮಾರ್ಥಾತ್ಮನಸ್ತದ್ವತ್ಕಲ್ಪಿತಾಜ್ಞಾನಲಕ್ಷಣಃ ||
ಅವಿಭಕ್ತೋಽಪಿ ಚಾನ್ಯಃ ಸ್ಯಾದ್ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಾತ್ಪರಸ್ಪರಮ್ || ೧೬೧೮ ||

ಧರ್ಮಾದೀನಾಂ ವಿಭಕ್ತತ್ವಮವಿಭಕ್ತೇಽಪಿ ಧರ್ಮಿಣಿ ||
ಏವಂ ನ ಪುನರುಕ್ತತ್ವಂ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಾದೇಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೧೬೧೯ ||

ಸಾಕ್ಷ್ಯಾರ್ಥೋ ದೃಷ್ಟಿಯೋಗ್ಯಃ ಸ್ಯಾದನ್ಯೋ ಮಾತ್ರಾದಿರಾತ್ಮನಃ ||
ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾರ್ಥಾ ವಿಭಕ್ತಾಃ ಸ್ಯುಃ ಪರಸ್ಪರಮ್ || ೧೬೨೦ ||

ದ್ವೈತಾದ್ವೈತಾತ್ಮಕತ್ವಂ ಚ ಪ್ರವಾಣಾನ್ನೋಪಪದ್ಯತೇ ||
ಯಥೇಹ ವಸ್ತುನಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತಥಾ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ || ೧೬೨೧ ||

ಪೂರ್ವವಾಕ್ಯೇ ಯಥಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಕೃತಾ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ತಥೈವ ಸಾ ||
ಉತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ವಾಕ್ಯೇಷು ಕರ್ತವ್ಯಾ ಪಂಡಿತೈರತಃ || ೧೬೨೨ ||

ದರ್ಶನಾದಿಕ್ರಿಯಾಣಾಂ ಯದಸ್ತಿತ್ವಂ ತನ್ನ ವಾಸ್ತವಮ್ ||
ಸದಸತ್ತ್ವಾದಿಸಂಭೇದಶೂನ್ಯತ್ವಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ || ೧೬೨೩ ||

ವಿದಿತಾದನ್ಯದೇವೈತತ್ತಥೈವಾವಿದಿತಾದಧಿ ||
ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮವಸ್ತ್ವಿತಿ ಜ್ಞೇಯಮಿತಿ ಶ್ರೌತಂ ವಚಃ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ || ೧೬೨೪ ||

ದ್ರಷ್ಟುರಿತಿ ತೃಜಂತೇನ ಕರ್ತೃತ್ವಮಭಿಧೀಯತೇ ||
ದ್ರಷ್ಟಾ ಕಸ್ಯೇತ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಾಂ ದೃಷ್ಟೇರಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೬೨೫ ||

ದೃಷ್ಟಿರಿತ್ಯಪಿ ಭಾವಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಮಾಪ್ತಿರ್ಯಾ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಃ ||
ಫ़ಲಾಶ್ರಿತೋಽಸೌ ಭಾವೋಽತ್ರ ದೃಷ್ಟಿಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೬೨೬ ||

ಫ़ಲಂ ಪ್ರಕಾಶನಂ ಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಚ ವಸ್ತುನಃ ||
ಪ್ರತ್ಯೇಕಮುಚ್ಯತೇಽತ್ರೈತದ್ವಾಕ್ಯೇಪ್ವೇತೇಷು ವಸ್ತುನಃ || ೧೬೨೭ ||

ಇಹ ಯದ್ದೂಷಣಂ ವಾಚ್ಯಂ ತದುಕ್ತಮಿತಿ ನೋಚ್ಯತೇ ||
ಕಾರಕಾದೇರಸದ್ಭಾವಾತ್ಸುಷುಪ್ತೇ ಪರಮಾರ್ಥತಃ || ೧೬೨೮ ||

ಕಾರಕಾದಿವಿಧರ್ಮಾಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಜೈಃ ||
ಗ್ರಾಹಕಗ್ರಹಣಗ್ರಾಹ್ಯರೂಪೈರಾತ್ಮೇಕ್ಷ್ಯತೇ ತಥಾ || ೧೬೨೯ ||

ಕರ್ತೃಕಾರ್ಯಾವಭಾಸಿತ್ವಾತ್ಕರ್ತೃಕಾರ್ಯದಿಸಾಕ್ಷ್ಯಯಮ್ ||
ಕರ್ತೃಕಾರ್ಯಾದಿವದ್ಭಾತಿ ಕೂಟಸ್ಥೋಽಪ್ಯಾತ್ಮಮೋಹತಃ || ೧೬೩೦ ||

ಏಕೈವೇಯಮತೋ ದೃಷ್ಟಿರ್ಜನ್ಮಹಾನಾದಿವರ್ಜಿತಾ ||
ಬಹುತ್ವಜನ್ಮನಾಶಾದಿ ಯಾತ್ಯವಿದ್ಯೋತ್ಥಸಂಗತೇಃ || ೧೬೩೧ ||

ಯನ್ನ ರಸಯತೀತ್ಯತ್ರ ವಿಜಾನನ್ವಾ ಇತೀರ್ಯತೇ ||
ವಿರೂಪಂ ಪ್ರಸ್ತುತಾದ್ರೂಪಾದನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಭಣ್ಯತೇ ಕುತಃ || ೧೬೩೨ ||

ನೈಷ ದೋಷೋಽತ್ರ ವಿಜ್ಞಪ್ತಿಮಾತ್ರರೂಪೇ ಪರಾತ್ಮನಿ ||
ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿಶಕ್ತಿಭೇದೋಽಯಂ ಮಾ ಪ್ರಸಾಂಕ್ಷೀದಿತೀರ್ಯತೇ || ೧೬೩೩ ||

ಯತ ಏವಮತೋ ಜ್ಞಪ್ತಿಮಾತ್ರಮೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿಶಬ್ದೈಸ್ತಸ್ಮಾಚ್ಚ ಸಲಿಲಾದಿವಚೋಽರ್ಥವತ್ || ೧೬೩೪ ||

ಬಾಹ್ಯದೃಷ್ಟ್ಯಾದ್ಯುಪಾಧಿಸ್ಥಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈಕಲಕ್ಷಣಾ ||
ದೃಷ್ಟಿರ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿವಾಚ್ಯೇಹ ವಿನಾಶಾದಿನಿಷೇಧತಃ || ೧೬೩೫ ||

ಅಂತರ್ಭಾವೇಽಪಿ ದೃಷ್ಟ್ಯಾದೌ ಮತಿವಿಜ್ಞಾನಯೋರಿಹ ||
ಸ್ವಾತತ್ರ್ಯೇಣಾಪಿ ತದ್ವೃತ್ತೇಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ಭೂಯಃ ಪೃಥಗ್ಗ್ರದಹಃ || ೧೬೩೬ ||

ದಹನೌಷ್ಣ್ಯಾದಿವದ್ವಹ್ನೇರ್ವಿಭಿನ್ನಾಃ ಸ್ಯುಃ ಪರಸ್ಪರಮ್ ||
ದ್ರುಷ್ಟುರ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಯೋ ಧರ್ಮಾ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಿತಾಃ || ೧೬೩೭ ||

ಉತೈಕಸ್ಯೈವ ಧರ್ಮಸ್ಯ ತದಬೋಧೋತ್ಥಭೇದತಃ ||
ಭೇದೋಽಯಂ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ಮೋಹಾದ್ರವೇಃ ಸ್ವೋತ್ಥೈರ್ಜಲೈರಿವ || ೧೬೩೮ ||

ಇಹ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಕೇಚಿನ್ನಾನಾತ್ವೈಕತ್ವಾರೂಪತಾ ||
ಸ್ವತ ಏವಾಽಽತ್ಮನೋ ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಚೈತನ್ಯಮಿವ ಸರ್ವದಾ || ೧೬೩೯ ||

ಭೇದಾಭೇದಾತ್ಮಕಂ ಸರ್ವಂ ವಸ್ತು ದೃಷ್ಟಂ ಯತಸ್ತತಃ ||
ಪರಪಕ್ಷೇ ನ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಕಶ್ಚಿದಪ್ಯುಪಲಭ್ಯತೇ || ೧೬೪೦ ||

ಏಕೈವ ಗೋತಾ ಗೋಪಿಂಡೇ ಸಾಸ್ನಾದ್ಯರ್ಥಾನುಸಾರಿಣೀ ||
ಸಾಸ್ನಾದಯೋ ಮಿಥೋ ಭಿನ್ನಾ ನ ಚಾನ್ಯೋನ್ಯವಿರೋಧಿನಃ || ೧೬೪೧ ||

ನ ಚ ಸಾಮಾನ್ಯಬುದ್ಧ್ಯೇಹ ಭೇದಬುದ್ಧಿರ್ನಿವರ್ತತೇ ||
ನಾಪಿ ಸಾಮಾನ್ಯಧೀಬಾಧೋ ವಿಶೇಷೋತ್ಥಧಿಯೇಷ್ಯತೇ || ೧೬೪೨ ||

ಸ್ಥೂಲೇಷು ಯದ್ವತ್ಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷಾತ್ಮಕತಾ ತಥಾ ||
ಸಂಭಾವನೀಯಾ ನಿಃಶೇಷಸೂಕ್ಷ್ಮವಸ್ತುಷ್ವಪೀದೃಶೀ || ೧೬೪೩ ||

ನಾನಾತ್ವೈಕತ್ವವತ್ಸ್ಥೂಲಂ ದೃಷ್ಟಂ ವಸ್ತು ಯಥಾ ತಥಾ ||
ಆತ್ಮಾದ್ಯತೀಂದ್ರಿಯಂ ವಸ್ತು ವಸ್ತುತ್ವದಿತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ || ೧೬೪೪ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಪಂಡಿತಂಮನ್ಯಾ ಅನುಮಾನಬಲಾದಿಹ ||
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾತ್ಮಕಂ ವಸ್ತು ಸ್ಥಾಪಯಂತ್ಯವಿಶೇಷತಃ || ೧೬೪೫ ||

ಇತ್ಯುಕ್ತಪರಿಫ़ಲ್ಗುತ್ವಪ್ರಬೋಧಾಯಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ನ್ಯಾಯಃ ಶ್ರೇಯೋರ್ಥಿನಾ ಮಾ ಭೂದ್ಭ್ರಾಂತಿರ್ವೇದಾಂತವಸ್ತುನಿ || ೧೬೪೬ ||

ಭೇದಗ್ರಾಹಿ ನ ನೋ ಮಾನಂ ಕೃತ್ಸ್ನೇಽಪಿ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪಮುಜ್ಝಿತ್ವಾ ಮೇಯಂ ನಾಸ್ತ್ಯಪರಂ ಮಿತೇಃ || ೧೬೪೭ ||

ನ ಚ ಸ್ವರೂಪೇ ಭೇದೋಽಸ್ತಿ ಕಸ್ಯಚಿದ್ವಸ್ತುನಃ ಕ್ವಚಿತ್ ||
ಸ್ವರೂಪಾಚ್ಚಾನ್ಯತೋ ಭೇದಃ ಪ್ರಮಾಣಾಭಾಸಗೋಚರಃ || ೧೬೪೮ ||

ಅಸಾಧಾರಣರೂಪೇಣ ವ್ಯಾವರ್ತಂತೇ ಪರಸ್ಪರಮ್ ||
ಯಥಾ ವಿಶೇಷಾಃ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ತಥಾ ವ್ಯಾವರ್ತತೇ ತತಃ || ೧೬೪೯ ||

ತೇಽಪಿ ಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರಂ ಚೇದ್ವಿಶೇಷಾ ಭವತೋ ಮತಾಃ ||
ವಿಶೇಷವಿರಹಾತ್ತರ್ಹಿ ಸಾಮಾನ್ಯಮಪಿ ದುಃಸ್ಥಿತಮ್ || ೧೬೫೦ ||

ಭಿನ್ನಂ ವಾ ಸ್ಯಾನ್ನ ವಾ ಭಿನ್ನಂ ಸಾಮಾನ್ಯಂ ಚೇದ್ವಿಶೇಷತಃ ||
ಭೇದೇ ವಿಶೇಷ ಏವ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಮಾನ್ಯಂ ಖಂಡಮುಂಡವತ್ || ೧೬೫೧ ||

ಭೇದಭೇದವತೋರ್ಭಿತ್ತಾವನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ||
ಧರ್ಮಧರ್ಮ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧಿಶ್ಚ ತದಭೇದೇಽಪಿ ಸಜ್ಯತೇ || ೧೬೫೨ ||

ಆತ್ಮೈವ ಚೇದ್ವಿಶೇಷಾಃ ಸ್ಯುರ್ಧರ್ಮಿಣೋ ಧರ್ಮಲಕ್ಷಣಾಃ ||
ವ್ಯತಿರೇಕೋ ನ ಸಂಸಿಧ್ಯೇದಾತ್ಮತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ತದಾಽಽತ್ಮನಃ || ೧೬೫೩ ||

ಸ್ವಯಂ ರೂಪತ್ವತೋ ನಾಽಽತ್ಮಾ ಹ್ಯಾತ್ಮನೋ ವ್ಯತಿರಿಚ್ಯತೇ ||
ಅನಾತ್ಮಾಭಿಜನಾ ಹ್ಯೇಷಾ ವ್ಯಾವೃತ್ತಿರ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಭವೇತ್ || ೧೬೫೪ ||

ನ ಚ ಧರ್ಮ್ಯಂತರಾಸತ್ತ್ವೇ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾತಿರೇಕಿಣಃ ||
ಧರ್ಮಾ ಲಭಂತ ಆತ್ಮಾನಂ ಪಾರತಂತ್ರ್ಯಾತ್ಮಕತ್ವತಃ || ೧೬೫೫ ||

ಧರ್ಮ್ಯಂತರಸ್ಯ ಚಾಸ್ತಿತ್ವೇ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾರ್ಥೋ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ||
ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತಾತಾರೂಪ ಆತ್ಮೈವೈಕ ಇತೀರಿತಃ || ೧೬೫೬ ||

ವ್ಯಸ್ತಾ ಅಪಿ ತದಾತ್ಮಾನೋ ಧರ್ಮಾಃ ಸ್ಯುಶ್ಚೇತ್ಸಮಸ್ತವತ್ ||
ವಿಶೇಷ ಉಚ್ಯತಾಂ ಕೋಽತ್ರ ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತರೂಪಯೋಃ || ೧೬೫೭ ||

ಧರ್ಮ್ಯಂತರಾಶ್ರಿತೈರ್ಧರ್ಮೈರ್ನಾನ್ಯೋ ಧರ್ಮೀ ವಿಶೇಷ್ಯತೇ ||
ಧರ್ಮಿಧರ್ಮತ್ವರೂಪಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಸ್ಯಾಸಮನ್ವಯಾತ್ || ೧೬೫೮ ||

ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾನಾಂ ನೈರರ್ಥಕ್ಯಂ ಚ ಸಜ್ಯತೇ ||
ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತರೂಪತ್ವಂ ಯದಿ ಸ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಶ್ರುತೇಃ || ೧೬೫೯ ||

ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ದ್ವೈತಂ ತದನೂದ್ಯ ಶ್ರುತಿಃ ಪುನಃ ||
ಆತ್ಮೈವೇತ್ಯಬ್ರವೀತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕುತೋ ಭೇದಸ್ಯ ಸಂಭವಃ || ೧೬೬೦ ||

ವ್ಯಾವರ್ತತೇಽಸ್ವರೂಪಂ ಚೇತ್ಸ್ವರೂಪಾದ್ವಸ್ತು ಮಾನತಃ ||
ಅನವಾಪ್ತಸ್ವರೂಪಂ ಸದ್ವಸ್ತು ಸ್ಯಾಚ್ಛಶಶೃಂಗವತ್ || ೧೬೬೧ ||

ಮಾನಂ ವಿಧಿಮುಖಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ನ ವ್ಯಾವೃತ್ತ್ಯೇಕವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಲಭತೇ ಮೇಯಸಂಬಂಧಂ ತತ್ಸದ್ವಸ್ತೂಪಲಂಭತಃ || ೧೬೬೨ ||

ಅಘಟಾದಿವ್ಯುದಾಸೇನ ನ ಘಟಾದ್ಯರ್ಥಸಂಗತಿಃ ||
ಮಿತೇರನೇವಂಧರ್ಮತ್ವಾನ್ನಾಭಾವೇ ವ್ಯಾಪೃತಿರ್ಮಿತೇಃ || ೧೬೬೩ ||

ಅಪ್ರಸಿದ್ಧಘಟಾದ್ಯರ್ಥೋಽಘಟಾದ್ಯರ್ಥಾಪನೋದನಮ್ ||
ಮಾನೇನೇಹ ಕಥಂ ಕುರ್ಯಾದನ್ಯೋನ್ಯಾಶ್ರಯಕಾರಣಾತ್ || ೧೬೬೪ ||

ಘಟಬೋಧಪ್ರಯುಕ್ತೇಯಮಘಟಸ್ಯ ಹ್ಯಪಾಕ್ರಿಯಾ ||
ಅಘಟಾರ್ಥವ್ಯುದಾಸಾಚ್ಚ ಘಟಾರ್ಥಸ್ಯಾವಬೋಧನಮ್ || ೧೬೬೫ ||

ಘಟವಚ್ಚಾಘಟಸ್ಯಾಪಿ ತದನ್ಯಾಪಾಕ್ರಿಯಾಂ ವಿನಾ ||
ನೈವಾಧಿಗತಿರಿತ್ಯೇವಮನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೧೬೬೬ ||

ಮಾತೃಮಾನಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿಶ್ಚ ತದನ್ಯಾಪೋಹನಾದೃತೇ ||
ತಾಭ್ಯಾಂ ವಿನಾ ಪ್ರಮೇಯೋಽರ್ಥೋ ನಿತರಾಂ ನ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೧೬೬೭ ||

ಪೃಥಕ್ತ್ವಂ ಚಾಪೃಥಕ್ತ್ವಂ ಚ ಗುಣೋ ಯೇಷಾಂ ಚ ವಾದಿನಾಮ್ ||
ತತ್ಪ್ರಕ್ರಿಯಾನುಸಾರೇಣಾಪ್ಯತ್ರ ನೈವಾಸ್ತಿ ಭೇದಧೀಃ || ೧೬೬೮ ||

ಪೃಥಗ್ಗುಣಸ್ತತೋಽನ್ಯಭ್ಯಃ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇ ವಾ ಪೃಥಗ್ಗುಣಾತ್ ||
ಅಪೃಥಗ್ವಾ ಮಿಥಸ್ತೇ ಸ್ಯುರ್ನ ತಥಾಽಪಿ ಭಿದೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೬೬೯ ||

ಅಪೃಥಕ್ತ್ವಾಗುಣದ್ರವ್ಯಂ ಪಥಕ್ತ್ವಂ ಸಂಶ್ರಯೇತ್ಕಥಮ್ ||
ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧಿತ್ವಾಚ್ಛೈತ್ಯಂ ಯದ್ವದವಿಭಾವಸುಮ್ || ೧೬೭೦ ||

ಪಾರತಂತ್ರ್ಯಸ್ವಭಾವಾಚ್ಚ ನ ಚಾಪ್ರಾಪ್ತಸಮಾಶ್ರಯಃ ||
ಗುಣತ್ವಂ ಲಭತೇ ಲೋಕೇ ಗುಣಃ ಕಶ್ಚಿದ್ಗುಣೀ ಯಥಾ || ೧೬೭೧ ||

ಅಸಂಭಿತ್ತಿಃ ಪೃಥಕ್ತ್ವಸ್ಯ ತತೋಽನ್ಯಭ್ಯಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ||
ಪೃಥಕ್ತ್ವಸ್ಯ ನ ಚೇದನ್ಯತ್ಪೃಥಕ್ತ್ವಾಂತರಮಿಷ್ಯತೇ || ೧೬೭೨ ||

ಅನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಂ ಪೃಥಕ್ತ್ವಂ ಚ ಸ್ವಯಮೇವಾಪೃಥಗ್ಘಟಃ ||
ಬಲೀಯಾನಂತರಂಗತ್ವಾದ್ಬಹಿರಂಗಂ ಪ್ರಬಾಧತೇ || ೧೬೭೩ ||

ಪೃಥಗ್ಗುಣಾಚ್ಚ ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯ ದ್ರವ್ಯಾದೇಃ ಕಿಂ ಸ್ವಲಕ್ಷಮ್ ||
ಸ್ವತೋಽಪೃಥಕತ್ವಾತ್ಸರ್ವಸ್ಯ ಪೃಥಕ್ತ್ವಮಪಿ ದುರ್ಲಭಮ್ || ೧೬೭೪ ||

ಅಥಾನುಭವತೋಽಸ್ತೀತಿ ಪೃಥಕ್ತ್ವಂ ಭವತೋ ಮತಮ್ ||
ಮೈವಂ ಮಿಥ್ಯಾನುಭೂತಿತ್ವಾಚ್ಛುಕ್ತಿಕಾರಜತಾದಿವತ್ || ೧೬೭೫ ||

ನೈಕಾನುಭೂತಿಬಲತೋ ವಸ್ತುನೋ ಲಭ್ಯತೇ ಭಿದಾ ||
ಭಿನ್ನಾನುಭೂತಿತೋ ನಾಪಿ ಮಿಥಸ್ತಾಸಾಮಸಂಗತೇಃ || ೧೬೭೬ ||

ಏಕಸ್ಯಾಮನುಭೂತೌ ಚೇದ್ಭೇದೋ ನಾಽಽತ್ಮನ ಇಷ್ಯತೇ ||
ಮೃಷಾ ತತ್ರೈವ ಸ ಮಿಥೋ ವ್ಯಭಿಚಾರಾದಧ್ರುವಂ ಭವೇತ್ || ೧೬೭೭ ||

ನಾನುಭೂತಿಃ ಪ್ರತೀಚೀಯಮಭೇದಾದ್ಭೇದಮೀಕ್ಷತೇ ||
ಸ್ವರೂಪಾವ್ಯತಿರೇಕಾಚ್ಚ ನಾಪಿ ಚಾನಾತ್ಮನೀಕ್ಷತೇ || ೧೬೭೮ ||

ನ ಚೈಕಬುದ್ಧಿಬಾಧೇನ ದ್ವ್ಯಾದಿಧೀರುಪಜಾಯತೇ ||
ತತ್ಕಾರಣತ್ವಾತ್ತದ್ಬುದ್ಧೇರ್ಮೃತ್ಸ್ನೇವ ಘಟಜನ್ಮನಃ || ೧೬೭೯ ||

ದ್ವಿತ್ರ್ಯಾದಿಬುದ್ಧಿರೇಕಸ್ಮಿನ್ಮಿತ್ಯಾಽತದ್ರೂಪವಸ್ತುನಃ ||
ಸಮೂಹಸ್ಯೋಭಯತ್ವೇಽಪಿ ಸ್ಮೃತೇರಪ್ಯಪ್ರಮಾಣತಃ || ೧೬೮೦ ||

ನ ಚೇತ್ಸಮೂಹೋ ವಸ್ತ್ವಸ್ತಿ ಏಕೈಕತ್ವಾತ್ಸಮೂಹಿನಾಮ್ ||
ಸತ್ಯತ್ವೇಽಪಿ ತಥೈಕತ್ವಾನ್ನಾನೇಕತ್ವಂ ತಥಾಽಪಿ ಚ || ೧೬೮೧ ||

ಅದ್ವೈತವಿಷಯೈವೇಯಂ ದ್ವೌ ತ್ರಯಶ್ಚೇತಿ ಯಾ ಮತಿಃ ||
ಏಕತ್ವಾತ್ಸಮುದಾಯಸ್ಯ ನ ಪ್ರಮಾಽತೋ ಭಿದಾಂ ಪ್ರತಿ || ೧೬೮೨ ||

ಯದಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗಮ್ಯೋಽರ್ಥೋ ವ್ಯಾವೃತ್ತೇಸ್ತತ್ಪೃಥಕ್ತ್ವತಃ ||
ನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಕುಂಭಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತೋ ಭವೇತ್ || ೧೬೮೩ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗಮ್ಯಧರ್ಮಶ್ಚೇದ್ವ್ಯಾವೃತ್ತಿರ್ಭವತೋಚ್ಯತೇ ||
ಧರ್ಮಿಪ್ರತೀತಿರೇವ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಽಪಿ ಚೇಹೈಕಕರ್ಮಿಕಾ || ೧೬೮೪ ||

ಧರ್ಮಿಬುದ್ಧೇರ್ನ ಧರ್ಮೇಷು ಬುದ್ಧಿಭೇದಃ ಪ್ರಜಾಯತೇ ||
ದೇಶಕಾಲಾದ್ಯಭಿನ್ನತ್ವಾದೇಕಾತ್ಮತ್ವಾಚ್ಚ ಸಂವಿದಃ || ೧೬೮೫ ||

ಸತ್ತತ್ತ್ವಂ ಸರ್ವಭಾವಾನಾಂ ತತ್ರ ತಾವನ್ನ ಭೇದಧೀಃ ||
ಭೇದಧೀವಿಷಯೋ ಯಶ್ಚ ತಸ್ಮಾತ್ಸದ್ಧೀರ್ನಿವರ್ತತೇ || ೧೬೮೬ ||

ಸತೈವ ಸರ್ವವಸ್ತೂನಿ ಬಿಭ್ರತ್ಯಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ||
ಕಲ್ಪಿತತ್ವಾದನೇಕತ್ವಾದ್ರಜ್ಜುಸರ್ಪದ್ವಿಚಂದ್ರವತ್ || ೧೬೮೭ ||

ಪ್ರಕೃತ್ಯರ್ಥಾತಿರೇಕೇಣ ಪ್ರತ್ಯಯಾರ್ಥೋ ನ ಗಮ್ಯತೇ ||
ಸತ್ತೇತ್ಯತ್ರ ತತಃ ಸ್ವಾರ್ಥಸ್ತದ್ಧಿತೋಽತ್ರ ಭವನ್ಭವೇತ್ || ೧೬೮೮ ||

ಸತಿ ವ್ಯಭಿಚರತ್ಯೇವ ತದನ್ಯದ್ವಸ್ತು ಮೋಹಜಮ್ ||
ಸರ್ಪಾದಿವಸ್ತುವತ್ತಸ್ಮಾತ್ಸತ್ಸತ್ಯಮಿತರನ್ಮೃಷಾ || ೧೬೮೯ ||

ವ್ಯುತ್ಥಿತಾ ಹಿ ಸತೋ ಭೇದಾಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಗಮಲಿಂಗತಃ ||
ಅಭಾವಾತ್ಮಕತಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಗಮ್ಯಂತೇ ನೇಶ್ವರೈರಪಿ || ೧೬೯೦ ||

ಸದೇಕತ್ವಮಶೇಷೇಷು ವಸ್ತುಷ್ವವ್ಯಭಿಚಾರಿ ಹಿ ||
ವ್ಯಭಿಚಾರಿ ತತೋನ್ಯದ್ವತ್ ವಸ್ತ್ವತೋಽದ್ವೈತಮೇವ ಸತ್ || ೧೬೯೧ ||

ವ್ಯುತ್ಥಾಯ ನ ಸತೋ ಯಸ್ಮಾದ್ವಸ್ತು ಸಂಭಾವನಾಮಪಿ ||
ಅಭಾವಮಪಿ ನಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಕಾಽಽಸ್ಥಾ ಭೂತ್ಯೈ ವಿನಾಽಽತ್ಮನಾ || ೧೬೯೨ ||

ಸತ್ಸಿದ್ಧಿಮೇವ ಸಂಭಾವ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಃ ಸ್ಮೇತ್ಯಭಿಮನ್ವತೇ ||
ಸರ್ವೇ ಭಾವಾಃ ಸ್ರಜಾ ಯದ್ವದ್ಭೋಗೀ ಸಿದ್ಧಾಯತೇಽನ್ಯತಃ || ೧೬೯೩ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣಾಪಿ ನಾಭಾವಃ ಕ್ವಚಿಜ್ಜಗಾತಿ ಮೀಯತೇ ||
ತಸ್ಯ ಸದ್ವಸ್ತುಮೇಯತ್ವಾದಭಾವಸ್ಯಾಪ್ಯಸಂಭವಾತ್ || ೧೬೯೪ ||

ಕಾಮಂ ಘಟಾದ್ಯಭಾವೋಽಯಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದವಸೀಯತಾಮ್ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಭಾವಸಂಸಿದ್ಧೌ ಕಿಂ ಪ್ರಮಾಣಮಿತೀರ್ಯತಾಮ್ || ೧೬೯೫ ||

ಕಾರ್ಯರೂಪಾಭಿಧಾಭೇದಾದತೀತಾನಾಗತೇಷ್ವಿವ ||
ಐಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಸರ್ವಭಾವಾನಾಂ ಭಿನ್ನನಾಮಾದಿಮತ್ಸ್ವತಃ || ೧೬೯೬ ||

ಅಥ ಬ್ರವೀಷಿ ಭೇದೋಽತ್ರ ಸ್ಯಾದ್ವಯೋರ್ಧರ್ಮಧರ್ಮಿಣೋಃ ||
ವ್ಯಾವೃತ್ತೇರ್ಧರ್ಮಧರ್ಮಿತ್ವಂ ನ ತಯೋರುಷ್ಣಶೀತವತ್ || ೧೬೯೭ ||

ನ ಭಾವಯೋರಸಂಭಿತ್ತೇರ್ಧರ್ಮಧರ್ಮಿತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ||
ನಿತರಾಮಭಾವಯೋರ್ನಸ್ಯಾತ್ ನ ವಿರುದ್ಧಾವಿರುದ್ಧಯೋಃ || ೧೬೯೮ ||

ನಿರ್ಭೇದಕಸ್ಯ ಕುಂಭಸ್ಯ ಭೇದಃ ಕೇನೇತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ||
ವಸ್ತ್ವಾತ್ಮನೈವ ಚೇತ್ತರ್ಹಿ ಮತ್ಪಕ್ಷಃ ಸಾಧ್ಯತೇ ತ್ವಯಾ || ೧೬೯೯ ||

ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪಮುಜ್ಝಿತ್ವಾ ನಾನ್ಯತ್ರ ವ್ಯಾಪೃತಿರ್ಮಿತೇಃ ||
ಅಸ್ತಿ ಯಸ್ಮಾದತೋಽದ್ವೈತಂ ವಸ್ತು ವಸ್ತುನಿ ಸರ್ವದಾ || ೧೭೦೦ ||

ವ್ಯಾವೃತ್ತಿರನುವೃತ್ತಿರ್ವಾ ಸರ್ವಸ್ಯೈವಾಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ||
ಅದ್ವೈತಪಕ್ಷೋ ಭವತಾ ಮದೀಯೋಽಯಂ ಪ್ರಸಾಧ್ಯತೇ || ೧೭೦೧ ||

ವ್ಯಾವೃತ್ತೋಽಯಮಿತಿ ಜ್ಞಾನಂ ಕಿಂ ಕುಂಭೇ ಕಿಂ ತತೋಽನ್ಯತಃ ||
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಸ್ವರೂಪತ್ವಾತ್ಕುಂಭೇ ತಾವನ್ನ ಧೀರಿಯಮ್ || ೧೭೦೨ ||

ನಾಪ್ಯಕುಂಭವ್ಯುದಾಸೇನ ಕುಂಭಸ್ಯ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ ||
ನ ಹ್ಯಂಭಸ್ಥೇನ ಶೈತ್ಯೇನ ಶಿಖಿನಃ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ || ೧೭೦೩ ||

ಅಸ್ಯಾಯಮಿತಿ ಷಷ್ಠ್ಯರ್ಥಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದವಗಮ್ಯತೇ ||
ಘಟಾಭಾವಃ ಪಟೇ ಕಿಂ ನ ಕುತೋ ವಾಽಸ್ತ ಘಟೇಽಸ್ತಿತಾ || ೧೭೦೪ ||

ಭಾವಾಭಾವೌ ಸತೋ ನ ಸ್ತಃ ಸತ್ತ್ವಾದೇವಾಸತಃ ಕುತಃ ||
ನಾನಯೋರ್ಧರ್ಮಧರ್ಮಿತ್ವಂ ವಿರೋಧಾದಿತರೇತರಮ್ || ೧೭೦೫ ||

ಸರ್ವೇ ಭಾವಾಃ ಸ್ವಯಂ ಸಂತೋ ವ್ಯಾವೃತ್ತಿಃ ಕಿಂಸಮಾಶ್ರಯಾ ||
ನಿರಾಕೃತಾ ಸ್ವಯಂ ಸದ್ಭಿರ್ಯಥಾ ವಿಯತಿ ಕೃಷ್ಣಿಮಾ || ೧೭೦೬ ||

ನಭೋವತ್ಸದಿದಂ ಸರ್ವಂ ತತ್ರ ಯತ್ತತ್ಸದಾತ್ಮನಾ ||
ಸಾಧ್ಯತ್ವಂ ನಾನ್ಯಥಾ ದೃಷ್ಟಮಸತೋ ಯದಿ ವಾ ಸತಃ || ೧೭೦೭ ||

ವಸ್ತ್ವಂತರಾಚ್ಚೇದ್ವ್ಯಾವೃತ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ಹ್ಯನ್ಯವಸ್ತುನಃ ||
ವಸ್ತುತ್ವಾತ್ಸಾಸ್ತ್ವಽಭಾವಸ್ಯ ವಸ್ತು ನೋ ಚೇತ್ಕುತೋ ಭಿದಾ || ೧೭೦೮ ||

ಘಟೋ ಭಾವಾತ್ಮನಾಽಽಪ್ನೋತಿ ತ್ವತ್ಸಾಧ್ಯಂ ಚೇದಶೇಷತಃ ||
ಘಟೀಭೂತಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ದ್ವೈತಂ ತೇ ಕಿಂಪ್ರಮಂ ಮತಮ್ || ೧೭೦೯ ||

ಬೋಧಕಂ ಯತ್ಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ತತ್ಪ್ರಮಾಣಮಿಹೇಷ್ಯತೇ ||
ನ ಚ ಪ್ರಮಾಣನಾಸ್ತಿತ್ವಮೀದೃಕ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ || ೧೭೧೦ ||

ಮೇಯಾಭಾವಃ ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಯದ್ಯಭಾವೇನ ಗಮ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಮಾಣಾನಾಮಭಾವಸ್ಯ ಗಮಕಃ ಕೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ || ೧೭೧೧ ||

ಏಕಪ್ರತ್ಯಯನಿರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಮೇಕಂ ವಸ್ತ್ವಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಬಲಾದ್ವಾಽಪಿ ನಾಭಾವೇಽಸ್ತ್ಯುಭಯಂ ಹಿ ತತ್ || ೧೭೧೨ ||

ದರ್ಶನಸ್ಪರ್ಶನಾಭ್ಯಾಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೈಕಾರ್ಥಗ್ರಹಸ್ತಥಾ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾಭಾವಮಾನಾಭ್ಯಾಂ ನಾನುಭೂತಿರಿಹಾಸ್ತಿ ನಃ || ೧೭೧೩ ||

ನ ಪ್ರಮಾಣಂ ಪ್ರಮೇಯಂ ವಾ ತದಭಾವವಿಶೇಷಣಮ್ ||
ತದಾ ದ್ವಯೋರಸಂಸಿದ್ಧೇರ್ವಿರೋಧಾಚ್ಚಾಪ್ಯಸಂಗತಿಃ || ೧೭೧೪ ||

ಯದ್ಯಸನ್ನಪಿ ಧರ್ಮಃ ಸ್ಯಾನ್ನೈಪುಣ್ಯಾದ್ಭವತಃ ಕ್ವಚಿತ್ ||
ನಭೋ ಮೂರ್ತಂ ಘಟೋಽಮೂರ್ತೋ ವಿಶ್ರಬ್ಧೈಃ ಕಿಂ ನ ಸಾಧ್ಯತೇ || ೧೭೧೫ ||

ನ ಭಾವಯೋರಭಿನ್ನತ್ವಾದ್ಧರ್ಮಧರ್ಮಿತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ||
ನಿತರಾಮಭಾವಯೋರ್ನ ಸ್ಯಾದ್ದೂರತೋ ಭಾವಾಭಾವಯೋಃ || ೧೭೧೬ ||

ನಾಽಽತ್ಮನಾ ವಸ್ತುನಾ ಭೇದೋ ಭೇದಸ್ಯಾನ್ಯವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ಅನ್ಯದೀಯೋಽಪಿ ನಾನ್ಯಸ್ಯ ಭೇದಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಲ್ಪನಾಂ ವಿನಾ || ೧೭೧೭ ||

ಸ್ವತೋಽಭಿನ್ನಸ್ವಭಾವತ್ವಾನ್ನ ಭೇದೋಽನ್ಯೋನ್ಯಸಂಶ್ರಯಃ ||
ಉಭಯೋರಪ್ಯಸಂಭೇದಃ ಕಥಂ ಭಿಂದ್ಯಾದ್ವಿರೋಧಿನಮ್ || ೧೭೧೮ ||

ವಿಶೇಷಣಪ್ರಭೇದೇಽಪಿ ವಿಶೇಷ್ಯೋಽರ್ಥೋ ನ ಭಿದ್ಯತೇ ||
ಶುಕ್ಲಕೃಷ್ಣಾದಿಭೇದೇಽಪಿ ಗೋಪಿಂಡೋ ನ ಹಿ ಭಿದ್ಯತೇ || ೧೭೧೯ ||

ವಿಶೇಷಣಂ ವಿಶೇಷ್ಯಾಚ್ಚೇದ್ವಿಶೇಷ್ಯಾಂತರವತ್ಪೃಥಕ್ ||
ಭಿನ್ನತ್ವಾತ್ಸಂಗತಿರ್ನ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯಯೋಃ || ೧೭೨೦ ||

ನೈಕಧೀಗಮ್ಯತಾ ಚ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಯುಗಪಜ್ಜನೇಃ ||
ಯುಗಪನ್ನ ಹಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಜಾಯತೇ ಘಟಮೇಷಯೋಃ || ೧೭೨೧ ||

ಪ್ರಾಗೇವಾನಾತ್ಮಸಂಬಂಧಾದುತ್ಪತ್ತಾವೇವಲಬ್ಧತಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತುಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ತಾವತೈವ ಕೃತಾರ್ಥತಃ || ೧೭೨೨ ||

ಪ್ರಮಾಣಸ್ಯ ತತೋಽನ್ಯಸ್ಮಿನ್ನ ತನ್ಮಾನತ್ವಮರ್ಹತಿ ||
ವಿರೋಧಿವ್ಯಭಿಚಾರಿತ್ವಾತ್ತದನ್ಯಸ್ಯ ಚ ವಸ್ತುನಃ || ೧೭೨೩ ||

ಸರ್ವಂ ಮಿಥೋಽನಪೇಕ್ಷಂ ಸತ್ಸ್ವಾತ್ಮಮಾತ್ರವಿವಕ್ಷಯಾ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ರೂಪಾತ್ಪರಂ ರೂಪಂ ನ ವಸ್ತೂತ್ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯತೇ ಮಿತೇಃ || ೧೭೨೪ ||

ಯದ್ವಸ್ತು ಸ್ವಾತ್ಮನೈವಾಸ್ತಿ ತತ್ಪರಾರ್ಥಂ ನ ಬೋಧವತ್ ||
ಪಾರಾರ್ಥ್ಯೇನೈವ ಸದ್ಯಚ್ಚ ತತ್ಪರಸ್ಮಾದ್ಧಿರುಙ್ನ ಸತ್ || ೧೭೨೫ ||

ಅಸಾಧಾರಣರೂಪತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿನ್ಮಾತ್ರವಸ್ತುನಃ ||
ತತ್ತತ್ತ್ವಾನುವಿಧಾಯ್ಯೇವ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿರ್ಭವನ್ಭವೇತ್ || ೧೭೨೬ ||

ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಾದ್ಯನುಸಾರಿಣ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಪ್ರಸೂತಿತಃ ||
ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ವಿರುದ್ಧದಿಕ್ಸ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರತೀಚೋ ದರ್ಶನಂ ಕುತಃ || ೧೭೨೭ ||

ಶ್ರುತಿಮಾನಾರ್ಪಿತಂ ಚೈತನ್ನಾವಜ್ಞೇಯಂ ವಿಪಶ್ಚಿತಾ ||
ಪರಾಂಚೀತಿ ತಥಾ ಶಾಸ್ರಂ ನ ದೃಷ್ಟೇರಿತಿ ಚ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ || ೧೭೨೮ ||

ವಿದಿತಾವಿದಿತಾಭ್ಯಾಂ ನೋ ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯಬ್ರಹ್ಮಚಾಬ್ರವೀತ್ ||
ನಾತೋ ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ಜ್ಞೇಯಂ ತದನ್ಯಸ್ಯ ನಿಷೇಧತಃ || ೧೭೨೯ ||

ಮನುತೇ ಮನಸಾ ಯನ್ನ ಯೇನಾಽಽಹುಸ್ತನ್ಮನೋ ಮತಮ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮ ವಿದ್ಧಿ ತದೇವ ತ್ವಂ ನ ತ್ವಿದಂ ಯದುಪಾಸತೇ || ೧೭೩೦ ||

ಯತೋ ವಾಚೋ ನಿವರ್ತಂತೇ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಚಾಪರಮ್ ||
ಇತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ವಚೋ ಮಾನಂ ಕುತೋ ಹೇತೋರುಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೭೩೧ ||

ದ್ರಷ್ಟುಃ ಪ್ರತೀಚಿ ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯಾಽವಸೀಯತೇ ||
ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿಜನ್ಮನಾಶಾದಿಸಾಕ್ಷ್ಯಭೇದಾತ್ಮಕಂ ಸ್ವತಃ || ೧೭೩೨ ||

ತದೇತದಿತಿ ಮಾನೇನ ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿನಾ ತಥಾ ||
ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಬೋಧ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತತ್ತಮೋಧ್ವಸ್ತಿವರ್ತ್ಮನಾ || ೧೭೩೩ ||

ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಾಽಽತ್ಮಾನಮೇವಾವೇದಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಚ ಶ್ರುತೇಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯೈವ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ದೃಶ್ಯತೇ ನ ಪರಾಗ್ಧಿಯಾ || ೧೭೩೪ ||

ಘಟೋಽತ್ರಾಸ್ತೀತಿ ವಾಕ್ಯೇಽಸ್ಮಿನ್ಕೋ ನ್ವರ್ಥಃ ಸಂಪ್ರತೀಯತೇ ||
ಮೇಯೋಽನಧಿಗತಸ್ತಾವತ್ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯೈಕಸಿದ್ಧಿಕಃ || ೧೭೩೫ ||

ಮಾತ್ರಾದಿಜನ್ಮನಃ ಪ್ರಾಕ್ಚ ನಾನುಭೂತ್ಯತಿರೇಕತಃ ||
ದ್ರಷ್ಟೃದರ್ಶನದೃಶ್ಯಾದಿವಸ್ತ್ವನ್ಯದವಸೀಯತೇ || ೧೭೩೬ ||

ಮಾತೃಮಾನಪ್ರಮೇಯಾದೇರನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯಭಿಚಾರತಃ ||
ಅನನ್ಯಾನುಭವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಂವಿದವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ || ೧೭೩೭ ||

ಸಂವಿದೋ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ವಸ್ತು ಯದ್ಯತ್ಪ್ರಸಾಧ್ಯತೇ ||
ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವತ್ತತ್ತನ್ನೈತಿ ಸಂಭಾವನಾಮಪಿ || ೧೭೩೮ ||

ಸಂವಿದ್ದೇಶಾದಿಭೇದೇನ ವಸ್ತು ಚೇತ್ಸಾಧ್ಯತೇಽನ್ಯತಃ ||
ಘಟೋ ನಾಸ್ತೀತಿ ಚಾನ್ಯದ್ವಾ ಸಂಗತಿರ್ನಾನಯೋರ್ಮಿತೇಃ || ೧೭೩೯ ||

ಉಪಲಬ್ಧೋಽಸ್ತಿ ಸನ್ಕುಂಭೋ ಲಂಬೋಷ್ಠೋ ದೇಶಕಾಲವಾನ್ ||
ಪೂರ್ವಪೂರ್ವಾತಿರೇಕೇಣ ನೋತ್ತರೋಽರ್ಥೋಽನುಭೂಯತೇ || ೧೭೪೦ ||

ಕರ್ತ್ರಾದಿವ್ಯಾಪೃತೇಃ ಪೂರ್ವಂ ಸಂವಿತ್ಸಂವಿತ್ತಿಮಾತ್ರತಃ ||
ಅವಿಭಾಗಾದನಾಖ್ಯೇಯಂ ತದುದ್ಭೂತ್ಯಾ ಫ़ಲಾಯತೇ || ೧೭೪೧ ||

ಅಕ್ರಿಯೇಽಪಿ ಯಥಾ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಹ್ಯುದ್ಭೂತಿಸ್ಥಿತಿಹಾನಿಭಿಃ ||
ಜಗನ್ನರ್ನರ್ತಿ ಮಯ್ಯೇವಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತ್ವಿದಮ್ || ೧೭೪೨ ||

ನಞ್ಘಟಾರ್ಥಾವಪಹ್ನುತ್ಯ ಸಂವಿತ್ಸದ್ರೂಪಮಾತ್ರಯಾ ||
ಅವಗತ್ಯಾತ್ಮನಾ ಸತ್ತ್ವಮವಾಕ್ಯಾರ್ಥತ್ವಮಶ್ನುತೇ || ೧೭೪೩ ||

ದಿಗ್ವಿಭಾಗೋಽವಿಭಾಗೇಽಪಿ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಯದ್ವತ್ಪ್ರಕಲ್ಪಿತಃ ||
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತಶೇಷಭೇದೇಽಪಿ ಮಯಿ ಭಿನ್ನಧಿಯಸ್ತಥಾ || ೧೭೪೪ ||

ಸ್ವಪ್ನೇಭಬುದ್ಧಿರ್ನಷ್ಟೇಽಪಿ ಸ್ವಪ್ನ ಆಭಾತಿ ಜಾಗರೇ ||
ಯಥೈವಂ ಮೋಹಜಂ ದ್ವೈತಂ ನಷ್ಟೇ ಮೋಹೇಽಪಿ ಸಾಂಪ್ರತಮ್ || ೧೭೪೫ ||

ಆಗಮಾದನ್ಯತೋ ಮಾನಾದ್ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ||
ಯಥೋಕ್ತೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣ ನ ಮನಾಗಪಿ ಗಮ್ಯತೇ || ೧೭೪೬ ||

ಪ್ರಮಾಂತರಾನಧಿಗತೇ ಮಾನಾನಾಂ ಮಾನತೇಷ್ಯತೇ ||
ಅಗ್ನಿರ್ಹಿಮಸ್ಯ ಭೇಷಜಮಿತಿ ಚಾತೋಽನ್ಯಥಾ ಭವೇತ್ || ೧೭೪೮ ||

ಮಾನಾಂತರಾಚ್ಚ ಯತ್ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಮಾನತ್ವಂ ತತ್ರ ಚ ಶ್ರುತೇಃ ||
ನ ಕಥಂಚನ ಸಂಭಾವ್ಯಮನುವಾದತ್ವಕಾರಣಾತ್ || ೧೭೪೭ ||

ಪ್ರಮಾಂತರವಿರುದ್ಧಂ ಚ ಮಾತುಂ ನೋತ್ಸಹತೇ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಸ್ವಗೋಚರೇಶ್ವರಂ ಮಾನಂ ನ ಮಾನಾಂತರಗೋಚರೇ || ೧೭೪೯ ||

ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಕರಣಾನೀವ ನಾತೋ ಗೋಚರಸಂಕರಃ ||
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ನ ಚೇಯಂ ಶ್ರುತಿರಿಷ್ಯತೇ ||
``ಯದ್ವೈ ತದಿ"ತಿ ವಚಸ ಇತೋಽನ್ಯಾರ್ಥಪರತ್ವತಃ || ೧೭೫೦ ||

ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿಭೇದಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ನೇದಂ ವಚನಮಿಷ್ಯತೇ ||
ಭೇದಸ್ಯಾತೋಽನ್ಯತಃ ಪ್ರಾಪ್ತೇರ್ನ ಶ್ರುತ್ಯಾ ತತ್ರ ಯತ್ಯತೇ || ೧೭೫೧ ||

ಕಿಂತು ಚೈತನ್ಯಮಪ್ಯಸ್ಯ ಕಾಮಕರ್ಮಾದಿವದ್ಭವೇತ್ ||
ನ ಸ್ವತೋಽದರ್ಶನಾತ್ಪ್ರಾಜ್ಞ ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯೈತದೀರಿತಮ್ || ೧೭೫೨ ||

ಸ್ವಪ್ನಪ್ರಬೋಧಯೋರ್ಯದ್ವತ್ ದೃಷ್ಟಿರಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ ||
ಮಾತ್ರಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾಗ್ರಾಮಸಾಕ್ಷಿಣೀ ಸಾಽವಿನಶ್ವರೀ || ೧೭೫೩ ||

ಪ್ರಾಜ್ಞೇಽಪೀಯಂ ತಥೈವಾಽಽಸ್ತೇ ಕೂಟಸ್ಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಲಕ್ಷಣ ||
ಭಾವಾಭಾವೌ ತ್ವವಿದ್ಯಾದೇರ್ವಿಶೇಷಃ ಕೇವಲಸ್ತ್ವಿಹ || ೧೭೫೪ ||

ಕಾಮಾದ್ಯಶೇಷೋಪಾಧೀನಾಂ ನಿವೃತ್ತೌ ನ ನಿವರ್ತತೇ ||
ತನ್ನಿವೃತ್ತ್ಯೇಕಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ಕಾಮಾದ್ಯಸ್ತಿತ್ವಸಾಕ್ಷಿವತ್ || ೧೭೫೫ ||

ಭಾವಾಭಾವಾರ್ಥಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾದ್ಭಾವಾಭಾವಾತ್ಮಿಕೈವ ಸಾ ||
ಗೃಹ್ಯತೇಽವಿದ್ಯಯಾ ಮೂಢೈರ್ಮಣಿಃ ಶುದ್ಧೋ ಯಥಾಽಽಶ್ರಯೈಃ || ೧೭೫೬ ||

ಸತ್ಯಂ ಜ್ಞಾನಮನಂತಂ ಚ ವಿಜ್ಞಾನಘನಮಿತ್ಯಪಿ ||
ಪ್ರಜ್ಞಾನಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಚೇತ್ಯೇವಂ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಾತ್ಮತಾಽಽತ್ಮನಃ || ೧೭೫೭ ||

ದೃಷ್ಟಾಂತಶ್ಚ ನ ನೋ ನಾಸ್ತಿ ಮಣ್ಯಾದೇರಿಹ ಸಂಭವಾತ್ ||
ಮಣೇರ್ನೀಲಾದಿವದ್ಭೇದೋ ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ || ೧೭೫೮ ||

ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಹೇತುದೃಷ್ಟಾಂತಾ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವವಾದಿನಃ ||
ಮಿಥೋ ಭಿನ್ನಾ ನ ಸಂತೀಹ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಮಾತ್ರತಃ || ೧೭೫೯ ||

ದೃಷ್ಟಾಂತಮಾತ್ರನಾಸ್ತಿತ್ವಂ ದೋಷೋಽಸ್ಮಾಸ್ವಿಹ ಚೋದ್ಯತೇ ||
ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽಸ್ತ್ಯೇವ ನಃ ಸ್ಪಷ್ಟಸ್ತ್ವನ್ಮುಖೇನೈವ ತದ್ಗ್ರಹಾತ್ || ೧೭೬೦ ||

ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವವಾದೇಽಸ್ಮಿನ್ಯೋ ಭಿನ್ನೋ ಭವತೋಚ್ಯತೇ ||
ಸ ಏವ ನೋಽಸ್ತು ದೃಷ್ಟಾಂತೋ ನಾತೋಽನ್ಯಃ ಪ್ರಾರ್ಥ್ಯತೇ ಮಯಾ || ೧೭೬೧ ||

ಅವಶ್ಯಮೇವ ಭಿನ್ನಾರ್ಥೌ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನರವಾವಿಮೌ ||
ಭವತೈವಾಭ್ಯುಪೇತವ್ಯೌ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೭೬೨ ||

ಐಕಾರ್ಥ್ಯಮೇವ ಚೇದಿಷ್ಟಂ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾಭಿಧಾನಯೋಃ ||
ತವೈವ ನ ಸ್ಯಾದ್ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಸರ್ವಸ್ಯೈಕಸ್ವರೂಪತಃ || ೧೭೬೩ ||

ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವವಚಸಾ ನ ಚೈಕಾರ್ಥೋಽಪಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಭಿನ್ನಾರ್ಥಪ್ರತಿಷೇಧತ್ವಾದಭಿನ್ನವಚಸಸ್ತವ || ೧೭೬೪ ||

ಗೋಭಿಧಾನಾಭಿಧೇಯಾರ್ಥಾದ್ಯಥೇಹಾಶ್ವಗಿರೋಚ್ಯತೇ ||
ಭಿನ್ನೋಽರ್ಥೋ ಭೇದಶಬ್ದಾರ್ಥಾನ್ನ ತಥಾಽಭೇದಶಬ್ದತಃ || ೧೭೬೫ ||

ಸರ್ವಾತ್ಮಕತ್ವಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾವಸಾಧಾರಣವಸ್ತುನಃ ||
ಸರ್ವಾತ್ಮತ್ವನಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಪ್ರಮಾಭಾವಸ್ತ್ವಯಾಽಽಶ್ರಿತಃ || ೧೭೬೬ ||

ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವವಾಚೇಹ ತತ್ಕೃತಂ ಖಾತಪೂರಿತಮ್ ||
ಸರ್ವೈಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಚಾಭೇದಾದ್ವ್ಯವಹಾರೋಽಪಿ ನಶ್ಯತಿ || ೧೭೬೭ ||

ಏಕೈಕಂ ಭೇದತೋ ವಸ್ತು ನಿಃಸಂಸರ್ಗ ಪರಸ್ಪರಮ್ ||
ಏಕಮೇವ ತ್ವಭೇದೇ ಸ್ಯಾದಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷವತ್ || ೧೭೬೮ ||

ದೃಷ್ಟ್ಯಾದಿವಚಸಾಂ ಲೋಕೇ ಪ್ರವೃತ್ತೇರ್ಜ್ಞಾನ ಏವ ಚ ||
ದರ್ಶನಾಜ್ಜ್ಞಪ್ತಿಮಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದರ್ಥಸ್ತೇಷಾಂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ || ೧೭೬೯ ||

ಪಂಚ ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಭಿಃ ಸಾಕ್ಷಾಜ್ಜಾನಾಮೀತಿ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಶಬ್ದಾದೀನಿಹ ಲೋಕೇಽತೋ ದೃಷ್ಟ್ಯಾದೇರ್ಜ್ಞಾನವಾಚ್ಯತಾ || ೧೭೭೦ ||

ಯೇನ ರೂಪಂ ರಸಂ ಗಂಧಂ ಶಬ್ದಾನ್ಸ್ಪರ್ಶಾಂಶ್ಚ ಮೈಥುನಾನ್ ||
ಏತೇನೈವ ವಿಜಾನಾತೀತ್ಯಪಿ ಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ || ೧೭೭೧ ||

ಲಾವಕಃ ಪಾಚಕೋ ವೇತಿ ಕಾರಕಸ್ಯ ಸತೋ ಯತಃ ||
ಸಂಭೇದೋಽಯಂ ಕ್ರಿಯಾಭಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನಾತೋಽಕಾರಕತಾನ್ವಿತಃ || ೧೭೭೨ ||

ಗಚ್ಛತಃ ಪಠತೋ ಭೋಕ್ತೃನ್ನಾನಾಕರ್ಮಕೃತೋ ರವಿಃ ||
ಯಥಾ ಪ್ರಕಾಶಯತ್ಯೇಕರೂಪ ಏವ ತಥಾ ಧಿಯಃ || ೧೭೭೩ ||

ದೃಷ್ಯ್ಯಾದಿಭಿನ್ನಚೇಷ್ಟಾಸ್ತಾ ಭಿನ್ನದೇಶಾದಿಲಕ್ಷಣಾಃ ||
ಏಕರೂಪಂ ಪರಂ ಜ್ಯೋತಿರೇಕಂ ಸದ್ವೀಕ್ಷತೇ ಧಿಯಃ || ೧೭೭೪ ||

ಕಿಂಜ್ಯೋತಿರಿತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ಯತ್ನೇನ ಮಹತಾಽಽದರಾತ್ ||
ಅರ್ಥೋಽಯಮೇವ ನಿರ್ಣೀತಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ಕಿಮುಚ್ಯತೇ || ೧೭೭೫ ||

ಮೋಹೋತ್ಥೋಪಾಧಿಸಂಬಂಧಾದಭಿನ್ನೋಽಪಿ ಸ್ವತೋದೃಶಿಃ ||
ದ್ರಷ್ಟಾ ಶ್ರೋತೇತಿ ನಾನಾತ್ವಂ ಯಾತಿ ಯದ್ವದಲಕ್ತಕಮ್ || ೧೭೭೬ ||

ರಕ್ತಾದಿಭೇದತೋ ಭೇದಃ ಪ್ರಕಾಶಸ್ಯ ಪ್ರಕಾಶ್ಯತಃ ||
ಯಥೈವಮಾತ್ಮನೋ ಭೇದೋ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಾದ್ಭಾಸ್ಯಭೇದತಃ || ೧೭೭೭ ||

ನಿರಂಶೇಷು ನ ಚಾಪ್ಯೇವಂ ಸಭಾಗೇಷ್ವಿವ ವಸ್ತುಷು ||
ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಾತ್ಮತಾ ಶಕ್ಯಾ ಕರ್ತುಂ ಸಾಕ್ಷಾದಪೀಶ್ವರೈಃ || ೧೭೭೮ ||

ನ ಚಾಪೀಹ ನಿರಂಶೇಷು ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಕಲ್ಪನೇ ||
ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಕಶ್ಚಿದಪ್ಯಸ್ತಿ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿಂಶ್ಚರಾಚರೇ || ೧೭೭೯ ||

ದೃಗಾದಿಶಕ್ತಿಭೇದಾನಾಂ ಚಕ್ಷೂರೂಪಾದಿಭೇದತಃ ||
ವಿಕಾರಕಲ್ಪನೈತೇನ ನ್ಯಾಯೇನಾಽಽತ್ಮನ್ಯಪಾಕೃತಾ || ೧೭೮೦ ||

ಕಾರ್ಯಲಿಂಗಾದ್ಧಿ ಶಕ್ತೀನಾಮಸ್ತಿತ್ವಂ ಕಾರಣತ್ವತಃ ||
ಯತೋಽವಗಮ್ಯತೇ ನಾತೋಽಕಾರಕೇ ಶಕ್ತಿರಾತ್ಮನಿ || ೧೭೮೧ ||

ಶಕ್ತಿಶಕ್ತಿಮತೋರೈಕ್ಯಂ ತಯೋರ್ಭೇದಾನ್ನ ಯುಕ್ತಿತಃ ||
ಪ್ರತಿಪತ್ತುಂ ಕ್ವಚಿಚ್ಛಕ್ಯಂ ಪ್ರಕೃತಿಪ್ರತ್ಯಯಾರ್ಥಯೋಃ || ೧೭೮೨ ||

ಪ್ರಕೃತ್ಯರ್ಥೇಽಥವಾಽಯಂ ಸ್ಯಾನ್ಮತುಬ್ಯದ್ವಾ ತತೋಽನ್ಯತಃ ||
ಪಕ್ಷಾಸಿದ್ಧಿರ್ಹಿ ಪೂರ್ವಸ್ಮಿನ್ಭೇದಾನ್ನೈಕ್ಯಂ ತಥೋತ್ತರೇ || ೧೭೮೩ ||

ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯೈವ ನಃ ಶಕ್ತಿಃ ಸರ್ವಶಕ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ಜನೇ ||
ನಾತೋಽನ್ಯಥಾ ಶಕ್ತಿವಾದಃ ಪ್ರಮಾಣೇನಾವಸೀಯತೇ || ೧೭೮೪ ||

ಅಶಕ್ತಂ ಶಕ್ತಿಮಚ್ಛಕ್ತ್ಯಾ ಶಕ್ತಿಃ ಶಕ್ತಿಮತಾ ತಥಾ ||
ಅಶಕ್ತೈತಿ ಕಥಂ ಯೋಗಮನ್ಯೋನ್ಯಂ ಹೇತ್ವಸಂಭವಾತ್ || ೧೭೮೫ ||

ಶಕ್ತಯಃ ಸಂತಿ ಭೂಯಸ್ಯಸ್ತಯೋರಪಿ ಮತಂ ಯದಿ ||
ತತ್ರಾಪಿ ತುಲ್ಯಚೋದ್ಯತ್ವಾದನವಸ್ಥಾ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೧೭೮೬ ||

ತಸ್ಮಾದಜ್ಞಾತ ಆತ್ಮೈವ ಶಕ್ತಿರಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ||
ಆಕಾಶಾದೇಸ್ತತೋ ಜನ್ಮ ಯಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರುತ್ಯಾಽಭಿಧೀಯತೇ || ೧೭೮೭ ||

ನನ್ವೇವಂ ಚೇತ್ಸ್ವಭಾವೋಽಸ್ಯ ನಿರ್ವಿಭಾಗೈಕದೃಷ್ಟಿತಾ ||
ಅಥ ಸ್ವಭಾವಸಂತ್ಯಾಗೇ ಕೋ ಹೇತುರಿತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ || ೧೭೮೮ ||

ವಿಶೇಷಜ್ಞಾನಮೇವಾಸ್ಯ ಸ್ವಭಾವೋ ವಾಽಭ್ಯುಪೇಯತೇ ||
ಸುಷುಪ್ತೇ ತತ್ಪರಿತ್ಯಾಗಃ ಕಸ್ಮಾದಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೭೮೯ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಪ್ರಪಂಚೇಽಸ್ಮಿನ್ನಾತ್ಮಾವಿದ್ಯೈಕಹೇತುಕೇ ||
ಅನನ್ಯೋಽಪಿ ಸ್ವತೋ ಯತ್ರ ಮೋಹಾದನ್ಯ ಇವೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೭೯೦ ||

ತತ್ರಾನ್ಯಃ ಕಾರಕೋ ದ್ರಷ್ಟಾ ತಥಾಽನ್ಯೇನೈವ ಚಕ್ಷುಷಾ ||
ದೃಶ್ಯಮನ್ಯದವಿದ್ಯೋತ್ಥಂ ಪಶ್ಯೇತ್ಸ್ವಪ್ನೇ ಯಥಾ ತಥಾ || ೧೭೯೧ ||

ವಿಶೇಷದರ್ಶನೇ ಯಸ್ಮಾದವಿದ್ಯೈವಾಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ ||
ಅತಸ್ತಸ್ಯಾಂ ನಿವೃತ್ತಾಯಾಂ ಕೃತ್ನ್ಸೋ ಭೇದೋ ನಿವರ್ತತೇ || ೧೭೯೨ ||

ಛಾಂದೋಗ್ಯೋಪನಿಷದ್ವಾಕ್ಯಂ ತಥಾ ಚ ಸತಿ ಯುಕ್ತಿಮತ್ ||
ಯತ್ರ ನಾನ್ಯದಿತಿ ತಥಾಚಾಽಽತ್ಮೈವೇತ್ಯುಪಸಂಹೃತೇಃ || ೧೭೯೩ ||

ಮೈತ್ರೇಯೀಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಚೈತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ವಾಕ್ಯಮಾದರಾತ್ ||
ಯತೋ ಭೂಯೋ ನ ತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಕ್ರಿಯತೇಽತ್ರ ತತೋಽಧುನಾ || ೧೭೯೪ ||

ಯದ್ವೈ ತದಿತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ವಸ್ತು ವಿಸ್ತರಾತ್ ||
ಸಲಿಲಾದಿಗಿರಾ ತಸ್ಯ ಕ್ರಿಯತೇಽತ್ರೋಪಸಂಹೃತಿಃ || ೧೭೯೫ ||

ಅವಿದ್ಯೈವ ಯತೋ ಹೇತುಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾಂ ಪ್ರತಿ ||
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾದತಸ್ತಸ್ಯಾಂ ಧ್ವಸ್ತಾಯಾಮಾತ್ಮಮಾತ್ರತಾ || ೧೭೯೬ ||

ನಾವಿದ್ಯಾಮನುಪಾದಾಯ ಪ್ರತೀಚೋಽನಾತ್ಮಸಂಗತಿಃ ||
ಯತೋ ವಿಧ್ವಂಸನೇ ತಸ್ಯಾ ನಾಽಽತ್ಮನೋಽನ್ಯೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ || ೧೭೯೭ ||

ಸ್ವತೋಽವಬೋಧಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ಕುತೋಽವಿದ್ಯಾದಿಸಂಪ್ಲುತಿಃ ||
ತಸ್ಮಾತ್ಸಲಿಲವಚ್ಛುದ್ಧಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಹಾನತಃ || ೧೭೯೮ ||

ಅಂತರೇಣಾಪಿ ಸಂಬಂಧಂ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ||
ಸ್ವತೋಽನೇಕಾತ್ಮಕಂ ತತ್ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯೈಕ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೭೯೯ ||

ನ ಕಪಿತ್ಥಾದಿವತ್ತತ್ತ್ವಂ ಸ್ವತೋಽನೇಕಸ್ವಭಾವಕಮ್ ||
ಉಕ್ತ್ವಾ ಸಲಿಲವತ್ತಸ್ಮಾದೇಕ ಇತ್ಯಬ್ರವೀಚ್ಛ್ರುತಿಃ || ೧೮೦೦ ||

ಸಜಾತೀಯನಿಷೇಧೋ ವಾ ಹ್ಯೇಕಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಸಲಿಲೋಕ್ತ್ಯಾ ವಿಜಾತೀಯಸಂಬಂಧೋ ಹಿ ನಿವಾರಿತಃ || ೧೮೦೧ ||

ಏಕಶಬ್ದೋ ನ ಸಂಖ್ಯಾರ್ಥಃ ಸಂಖ್ಯೇಯಾಸಂಭವಾದಿಹ ||
ಅದ್ವಿತೀಯಾರ್ಥತೈವಾತೋ ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಥನಿಷೇಧತಃ || ೧೮೦೨ ||

ಸದೇವೇತ್ಯಾದಿನಾ ಚಾಸ್ಯ ತಥಾ ಸತ್ಯವಿರುದ್ಧತಾ || ೧೮೦೩ ||
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟೇರ್ಯತಸ್ತತಃ ||

ಅಕಾರಕಸ್ವಭಾವತ್ವಾ ದದ್ರಷ್ಟೇತ್ಯತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೮೦೪ ||
ಯತ್ರ ಹಿ ದ್ವೈತಮಿತ್ಯುಕ್ತೇರ್ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿ ಚೇರಣಾತ್ ||
ಸ್ವತಃ ಪೂರ್ಣಾತ್ಮಕಂ ಜ್ಯೋತಿರದ್ರಷ್ಟೇತ್ಯಭಿಧಾಯತೇ || ೧೮೦೫ ||

ಯಸ್ಮಾದೇವಮತೋಽದ್ವೈತೋಽವಿದ್ಯಾತತ್ಕಾರ್ಯಲಂಘನಾತ್ ||
ನ ಹ್ಯವಿದ್ಯಾದಿವಿರಹೇ ದ್ವೈತಧೀರುಪಪದ್ಯತೇ || ೧೮೦೬ ||

ದ್ವಿಧೇತಂ ದ್ವೀತಮಿತ್ಯಾಹುಸ್ತದ್ಭಾವೋ ದ್ವೈತಮುಚ್ಯತೇ ||
ತನ್ನಿಷೇಧೇನ ಚಾದ್ವೈತಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತ್ವಭಿಧೀಯತೇ || ೧೮೦೭ ||

ದ್ವಿಧಾ ತ್ರಿಧಾ ವಾ ಬಹುಧಾ ಕಾರಣಂ ಸದ್ಭವೇದಿಹ ||
ತಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಿ ನಿಷಿದ್ಧತ್ವಾದಾತ್ಮಾಽದ್ವೈತೋ ಭವೇತ್ತತಃ || ೧೮೦೮ ||

ಭೇದಸಂಸರ್ಗಹಾನಾರ್ಥಮೇವಂಯತ್ನಾಮಪಿ ಶ್ರುತಿಮ್ ||
ಅನಾದೃತ್ಯಾನ್ಯಥಾ ಪ್ರಾಹುರಹೋ ವಿದ್ಯಾ ಮಹೀಯಸೀ || ೧೮೦೯ ||

ಮಿಥೋ ವಿಭಾಗಸಂಸಿದ್ಧಿರ್ಧರ್ಮಾಣಾಂ ನಾಽಽತ್ಮಸಂಶ್ರಯಾತ್ ||
ಧರ್ಮಧರ್ಮ್ಯಭಿಸಂಬಂಧೋ ದೃಶ್ಯತ್ವಾದ್ದ್ರಷ್ಟ್ರಪೇಕ್ಷಯಾ || ೧೮೧೦ ||

ದ್ರಷ್ಟಾ ಸಲಿಲವಚ್ಛುದ್ಧೋ ನಿಃಸಂಗೈಕಾದ್ವಯಸ್ತಥಾ ||
ಶ್ರುತ್ಯುಕ್ತೋಽತೋ ವಿರುದ್ಧೋಽರ್ಥೋ ನಿರ್ಹ್ರೀಕೈರಿಹ ವರ್ಣ್ಯತೇ || ೧೮೧೧ ||

ತಮೋಂಶತ್ವಂ ಯಥಾ ಭಾನೋಃ ಸತಶ್ಚಾಪ್ಯಸದಂಶತಾ ||
ವಿಯತೋ ಮೂರ್ತತೈವಂ ಸ್ಯಾದ್ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಮಾತ್ಮನಃ || ೧೮೧೨ ||

ಅತ ಊರ್ಧ್ವಂ ವಿಮೋಕ್ಷಾಯೇತ್ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರಾಗ್ಯತ್ಪುನಃ ಪುನಃ ||
ತದ್ವಿಮುಕ್ತೇಃ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾದೇಷ ಇತ್ಯಭ್ಯಧಾನ್ಮುನಿಃ || ೧೮೧೩ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯವ್ಯವಹಿತೇಃ ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ||
ಏಷ ಇತ್ಯಾತ್ಮನಿರ್ದೇಶೋ ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ || ೧೮೧೪ ||

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ನಿಃಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷತಃ ||
ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಮುಖ್ಯವೃತ್ತ್ಯೇಹ ವಸ್ತು ಶ್ರುತ್ಯಾಽಭಿಧೀಯತೇ || ೧೮೧೫ ||

ತಥಾ ಲೋಕಯತೇರ್ಧಾತೋರ್ದರ್ಶನಾರ್ಥತ್ವಹೇತುತಃ ||
ಪ್ರಕೃತತ್ವಾತ್ತಥಾ ದೃಷ್ಟೇರ್ಲೋಕನಂ ಲೋಕ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೮೧೬ ||

ಕರ್ಮಧಾರಯ ಏವಾತಃ ಸಮಾಸೋಽತ್ರೋಪಪದ್ಯತೇ ||
ನ ತು ಷಷ್ಠೀಸಮಾಸೋಽತ್ರ ವಿಭಾಗಸ್ಯಾಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ || ೧೮೧೭ ||

ಶ್ರುತಂ ಚೈಕವಿಭಕ್ತಿತ್ವಂ ಯುಕ್ತಂ ನಾಶ್ರುತಕಲ್ಪನಾ ||
ಕಲ್ಪನಾಹೇತ್ವಸದ್ಭಾವೇ ನಿರಾಕಾಂಕ್ಷೇ ತಥಾ ಶ್ರುತೇ || ೧೮೧೮ ||

ಷಷ್ಠ್ಯಾದಿಕಲ್ಪನಾಽಸಾಧ್ವೀ ತಸ್ಮಾದತ್ರೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಂ ಚ ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತಾ || ೧೮೧೯ ||

ಲಕ್ಷ್ಯಲಕ್ಷಣಸಂಬಂಧೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾಶ್ರಿಧಾನಯೋಃ ||
ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಚಾಽಽತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ನಾಭಿಧೀಯತೇ || ೧೮೨೦ ||

ತಥಾ ಲೋಕಗಿರಾ ಬ್ರಹ್ಮತತ್ತ್ವಮಾತ್ಮೋಪಲಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಮುಖ್ಯಮೈಕಾರ್ಥ್ಯಮೇವಂ ಸ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಪದಾರ್ಥಯೋಃ || ೧೮೨೧ ||

ನ ಹಿ ಲೋಕಾತಿರೇಕೇಣ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಮುಪಪದ್ಯತೇ ||
ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಾ ನಾನ್ಯತಸ್ತಥಾ || ೧೮೨೨ ||

ಅನಯೋರೈಕ್ಯಸಂಮೋಹಾತ್ಪಾರೋಕ್ಷ್ಯದ್ವಯಕಲ್ಪನೇ ||
ಸಂಸಾರೋಽಯಮತೋ ಮೋಹಸಮುಚ್ಛಿತ್ತೌ ವಿಮುಕ್ತತಾ || ೧೮೨೩ ||

ಅತೋಽಶೇಷಮಹಾನರ್ಥಹೇತೋರ್ಮೋಹಸ್ಯ ಹಾನಯೇ ||
ಏಷ ಇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೋಕ್ತಿಃ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಜನ್ಮನೇ || ೧೮೨೪ ||

ಇತಿಶಬ್ದೋ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಪರಾಮರ್ಶನಕರ್ಮಣೇ ||
ಐತಿಹ್ಯಾರ್ಥಸ್ತಥಾ ಹೇತಿ ಸಮ್ರಾಡಿತ್ಯಭಿಮಂತ್ರಣಮ್ || ೧೮೨೫ ||

ಇತ್ಯುಕ್ತೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣ ಮುಮುಕ್ಷುಂ ಜನಕಂ ಮುನಿಃ ||
ಅನ್ವಶಾತ್ಸಕಲಾನರ್ಥಹೇತ್ವವಿದ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ || ೧೮೨೬ ||

ವ್ಯುತ್ಥಾಯಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಾತೋ ನಃ ಶ್ರುತಿರೇವೇದಮಬ್ರವೀತ್ ||
ಅನ್ವಶಾತ್ಸ ಕಥಂ ಧೀಮಾನ್ರಾಜಾನಮಿತಿ ಚೇಚ್ಛೃಣು || ೧೮೨೭ ||

ವಿಜ್ಞಾನ ಪುರುಷಸ್ಯಾಸ್ಯ ಯಾ ಯಥೋಕ್ತಾ ಪುರೋಕ್ತಿಭಿಃ |
ನೈಷ್ಠಿಕೀ ಗತಿ ರೇಷಾಽಸ್ಯ ಸತ್ಯಂತರಸಮಾಪ್ತಿತಃ || ೧೮೨೮ ||

ಇತೋಽನ್ಯಾ ಗತಯಃ ಸರ್ವಾಃ ಕ್ಷಯಿಸಾಧನಸಂಶ್ರಯಾತ್ ||
ಕ್ಷಯಿಣ್ಯೋಽತೋ ಹಿ ಪರಮಾ ಗತಿರೇಷೈವ ನಾಪರಾ || ೧೮೨೯ ||

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತುತ್ವಾತ್ಕಾಮಕರ್ಮಾದಿಸಾಧನಾಃ ||
ಗತಯೋಽಪರಮಾಃ ಸರ್ವಾ ಮಾಯಾ ಸ್ವಪ್ನಗತಿರ್ಯಥಾ || ೧೮೩೦ ||

ಸಂಪಚ್ಚ ಪರಮೈಷೈವ ಮೋಹೋತ್ಥಾಸ್ತ್ವನ್ಯಸಂಪದಃ ||
ಉತ್ಕರ್ಷಾತಿಶಯಃ ಸಂಪದ್ವಿಭೂತಿಶ್ಚೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೮೩೧ ||

ಏಷೋಽಸ್ಯ ಪರಮೋ ಲೋಕೋ ಲೋಕಾಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ಕ್ಷಯಿಷ್ಣವಃ ||
ಕ್ಷಯಿಷ್ಣುಸಾಧನೋತ್ಪತ್ತೇರ್ನ ತ್ವೇಷೋಽಸಾಧನಾಶ್ರಯಾತ್ || ೧೮೩೨ ||

ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ಸ್ವತೋ ಯಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ಯೇತ್ಯವಬೋಧತಃ ||
ತದವಿದ್ಯಾನಿರಾಸೇನ ಮುಕ್ತಿರ್ನಾತೋಽನ್ಯಸಾಧನಾತ್ || ೧೮೩೩ ||

ಲೋಕಶಬ್ದಸ್ಯ ಮುಖ್ಯೋಽರ್ಥ ಆತ್ಮೈವೇಹ ಯತಸ್ತತಃ ||
ಕರ್ಮಾದಿಹೇತುಸಾಧ್ಯೇಷು ಗೌಣೀ ಲೋಕಾರ್ಥತಾ ಭವೇತ್ || ೧೮೩೪ ||

ನ ಕರ್ಮಣಾ ಕನೀಯಸ್ತಾ ವೃದ್ಧಿರ್ವಾ ನಾಂತರಾತ್ಮನಃ ||
ಇತಿ ಬಾಹುಮಿವೋದ್ಧೃತ್ಯ ವೇದಾಂತೈರ್ಘೋಷಣಾ ಕೃತಾ || ೧೮೩೫ ||

ಆನಂದಃ ಪರಮೋಽಸ್ಯೈಷ ಸುಖೋತ್ಕರ್ಷಸಮಾಪ್ತಿತಃ ||
ಸರ್ವಾನಂದಾತಿಶಾಯಿತ್ವಾತ್ತಥಾಚೈವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೮೩೬ ||

ವಿಷಯಸ್ಪರ್ಶಜಾನಂದಾಃ ಸಾಧನಾನುವಿಧಾನತಃ ||
ಆದ್ಯಂತವತ್ತ್ವಸ್ವಾಭಾವ್ಯಾದ್ದುಃಖಹೇತವ ಏವ ತೇ || ೧೮೩೭ ||

ಕೂಟಸ್ಥಾತ್ಮಸ್ವಭಾವತ್ವಾತ್ಸರ್ವಸಾಧನನಿಸ್ಪೃಹಃ ||
ಸರ್ವಾನಂದಾತಿವರ್ತಿತ್ವಾದಾನಂದಃ ಪರಮೋ ಮತಃ || ೧೮೩೮ ||

ಆನಂದಃ ಪರಮೋಽಸ್ಯೈಷ ಇತ್ಯುಕ್ತಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ||
ಏತಸ್ಯೈವೇತಿ ವಚಸಾ ಸಮರ್ಥೋ ಹೇತುರುಚ್ಯತೇ || ೧೮೩೯ ||

ಏತಸ್ಯೈವ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯ ಸರ್ವಾನಂದಾತಿವರ್ತಿನಃ ||
ಉಪಜೀವಂತಿ ಭೂತಾನಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದಸ್ಯ ವಿಪ್ಲುಷಮ್ || ೧೮೪೦ ||

ಏಷ ಏವಂವಿಧೋ ಯಸ್ಮಾದಾನಂದಃ ಪರಮಸ್ತತಃ ||
ಆನಂದಾನತಿಶೇತೇಽನ್ಯಾನ್ಸರ್ವಾನಸ್ಯೈವ ಕೃತ್ಸ್ನತಃ || ೧೮೪೧ ||

ಕೃತ್ಸ್ನೋಽಪಿ ಚೈಷ ಆನಂದಸ್ತದವಿದ್ಯೈಕಹೇತುಜಃ ||
ಬುದ್ಧ್ಯಾದ್ಯುಪಾಧ್ಯವಚ್ಛೇದಾನ್ಮಾತ್ರೇತಿ ವ್ಯಪದಿಶ್ಯತೇ || ೧೮೪೨ ||

ತನ್ಮಾತ್ರಾವರ್ತ್ಮನೈವೈನಂ ಬುಬೋಧಯಿಷುರಾದರಾತ್ ||
ಲವಣಾಬ್ಧಿಂ ಯಥಾ ತದ್ವಲ್ಲವಣಾವಯವೈರಿಹ || ೧೮೪೩ ||

ಉತ್ತರೋತ್ತರವೃದ್ಧ್ಯಾಽತ ಆನಂದಾನ್ಮಾನುಷಾದಧಿ ||
ಪರಾನಂದಾವಬೋಧಾರ್ಥಂ ಪ್ರವೃತ್ತೈಷಾ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೧೮೪೪ ||

ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಸ ಯಃ ಕಶ್ಚಿತ್ಸಂಸಿದ್ಧೋಽವಯವೈರ್ದೃಢೈಃ ||
ಸಮಗ್ರಾಶೇಷಚಾರ್ವಂಗೋ ರಾದ್ಧೋ ಭೋಗಕ್ಷಮಃ ಪುಮಾನ್ || ೧೮೪೫ ||

ಕೃತ್ಸ್ನಸಾಧನಸಂಪನ್ನಃ ಸಮೃದ್ಧೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಬಾಹ್ಯೈರಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕೈರೇವಂ ಸಾಧನೈರನ್ವಿತಃ ಪುಮಾನ್ || ೧೮೪೬ ||

ತಥಾಽಧಿಪತಿರನ್ಯೇಷಾಂ ನೃಣಾಮೇವೇಹ ಯೋ ಭವೇತ್ ||
ಸ್ವತಂತ್ರೋಽಧಿಪತಿರ್ಜ್ಞೇಯೋ ಮನುಷ್ಯೈರ್ನ ವಿಹನ್ಯತೇ || ೧೮೪೭ ||

ಮಾನುಷ್ಯಕೇಣ ಭೋಗೇನ ಸಂಪನ್ನಾನಾಂ ನೃಣಾಮಿಹ ||
ಸಂಪನ್ನೋಽತಿಶಯೇನಾತಃ ಸಂಪನ್ನತಮ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೮೪೮ ||

ಸರ್ವೈರ್ಮಾನುಷ್ಯಕೈರ್ಭೋಗೈಃ ಸಂಪನ್ನೋ ನ ತು ದೈವಿಕೈಃ ||
ಆನಂದ ಏಷ ಪರಮೋ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಮಿಹೋಚ್ಯತೇ || ೧೮೪೯ ||

ಶತಕೃತ್ವೋ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಮಾನಂದೋ ಗುಣಿತಸ್ತು ಯಃ ||
ಪಿತೃಣಾಮೇಕ ಆನಂದಸ್ತೇನ ತುಲ್ಯಪ್ರಮಾಣತಃ || ೧೮೫೦ ||

ಯತ್ಸುಖಂ ಸಾಧನಾಧೀನಂ ದುಃಖಮೇವ ತದುಚ್ಯತೇ ||
ಅನನ್ಯಸಾಧನಂ ತಸ್ಮಾತ್ಸ್ವಾತ್ಮಸ್ಥಂ ಪರಮಂ ಸುಖಮ್ || ೧೮೫೧ ||

ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನಾತ್ಕಾರ್ಯಜ್ಞೇಯಸಮಾಪ್ತಿತಃ ||
ನಿರಸ್ತತಿಶಯಾನಂದೋ ಭವತೀತ್ಯಸ್ಯ ನಿರ್ಣಯಃ || ೧೮೫೨ ||

ತಾರತಮ್ಯಾದುಪಾಯಾನಾಂ ಶುದ್ಧಿಸ್ತರತಮಾ ಧಿಯಃ ||
ಶುದ್ಧೇಸ್ತರತಮತ್ವಾಚ್ಚ ಸುಖಂ ತರತಮಂ ಭವೇತ್ || ೧೮೫೩ ||

ಯಾವದ್ಯಾವನ್ಮಲೋ ವ್ಯೇತಿ ಬುದ್ಧೇರ್ಧರ್ಮಾದಿಸಂಚಯಾತ್ ||
ತಾವತ್ತಾವದ್ಧಿಯಃ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ತಾವತ್ತಾವತ್ಸುಖೋನ್ನತಿಃ || ೧೮೫೪ ||

ಯಾವದ್ಯಾವದ್ಧನೀಭಾವೋ ಬುದ್ಧೇಃ ಪಾಪಾದಿಸಂಗತೇಃ ||
ತಾವತ್ತಾವದ್ಧಿಯೋಽಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ದುಃಖೋದ್ಭೂತಿಸ್ತಥಾ ತಥಾ || ೧೮೫೫ ||

ಪಿತೃಲೋಕೋ ಜಿತೋ ಯೈಃ ಸ್ಯಾತ್ಪಿತೃಯಜ್ಞಾದಿಕರ್ಮಭಿಃ ||
ಜಿತಲೋಕಾಸ್ತ ಉಚ್ಯಂತೇ ಪಿತರೋ ದಿವ್ಯಭೋಗಿನಃ || ೧೮೫೬ ||

ಯ ಏಷ ದಕ್ಷಿಣಃ ಪಂಥಾಃ ಪಿತೃಲೋಕಃ ಸ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಮನುಷ್ಯಾನಂದತಃ ಸೋಽಯಂ ಗುಣಿತಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛತಾಧಿಕಃ || ೧೮೫೭ ||

ಉತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ವಾಕ್ಯೇಷು ಯಥೋಕ್ತಮುಪಪಾದಯೇತ್ ||
ಶತಾಧಿಕೋಽಯಮಾನಂದಃ ಪೂರ್ವಸ್ಮಾದುತ್ತರಃ ಕ್ರಮಾತ್ || ೧೮೫೮ ||

ನಕ್ಷತ್ರಲೋಕಶಬ್ದೇನ ಯೇ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಾಃ ||
ದೇವಲೋಕಗಿರಾ ತೇಽತ್ರ ಭಣ್ಯಂತೇ ಸೂಕ್ಷ್ಮಮೂರ್ತಯಃ || ೧೮೫೯ ||

ಸರ್ಗಸ್ಯ ಜನನಾದಾದೌ ದೇವತ್ವಂ ಯೇ ಪ್ರಪೇದಿರೇ ||
ಆಜಾನದೇವಾಸ್ತೇಽತ್ರ ಸ್ಯುಃ ಪೂರ್ವೇಭ್ಯಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಮೂರ್ತಯಃ || ೧೮೬೦ ||

ವ್ಯಾಪೀನಿ ತೇಷಾಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣಿ ಶರೀರಾಣಿ ಮಹಾತ್ಮನಾಮ್ ||
ಪೂರ್ವಾನಂದೇಭ್ಯ ಏತೇಷಾಮಾನಂದೋಽತೋ ಮಹಾನ್ಮತಃ || ೧೮೬೧ ||

ನಾನಾದ್ವಂದ್ವೋಪಘಾತಾರ್ಥಹೇತೂನಾಂ ಬಹುಲತ್ವತಃ ||
ಆಜಾನದೇವಾನಂದೋಽತಃ ಪೂರ್ವೇಭ್ಯಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛತಾಧಿಕಃ || ೧೮೬೨ ||

ಶ್ರೋತ್ರಿಯೋಽಧೀತವೇದಃ ಸ್ಯಾಜ್ಜ್ಞಾತವೇದಾರ್ಥ ಏವ ಯಃ ||
ಕೃತ್ಸ್ನಚೋದಿತಕಾರಿತ್ವಾತ್ಸರ್ವಪಾಪವಿವರ್ಜಿತಃ || ೧೮೬೩ ||

ಆಜಾನದೇವಾವಧಿಕಕಾಮಾನುಪಹತಾಶಯಃ ||
ತತಃ ಪರೇಷು ಭೋಗೇಷು ಜಾತತೃಷ್ಣಶ್ಚ ಯಃ ಪುಮಾನ್ || ೧೮೬೪ ||

ಆಜಾನದೇವಾನಂದೇನ ಸಮಂ ತಸ್ಯ ಚ ಯತ್ಸುಖಮ್ ||
ಅಸ್ಯಾಕಾಮಹತತ್ವೇನ ಸುಖೋತ್ಕೃಷ್ಟಿರಿಹೋಚ್ಯತೇ || ೧೮೬೫ ||

ಶ್ರೋತ್ರಿಯಾವೃಜಿನತ್ವೇ ದ್ವೇ ತುಲ್ಯೇ ಏವಾಽಽವಿರಿಂಚಿತಃ ||
ಅಕಾಮಹತತಾಹೇತೋರ್ವೃದ್ಧೌ ಹ್ಲಾದೋ ವಿವರ್ಧತೇ || ೧೮೬೬ ||

ಪೂರ್ವಪೂರ್ವೋಪಭೋಗೇಭ್ಯೋ ಯಾವದ್ಯಾವನ್ನಿವರ್ತತೇ ||
ಕಾಮೋ, ವಿವರ್ಧತೇ ಪುಂಸಸ್ತಾವತ್ತಾವತ್ಸುಖಂ ಹೃದಿ || ೧೮೬೭ ||

ಕಾಮೈಕಕ್ಷಯತಂತ್ರೈವ ಯಸ್ಮಾತ್ಪುಂಸಃ ಸುಖೋನ್ನತಿಃ ||
ಅಕಾಮಹತತೈವಾತಃ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಸಾಧನಂ ಪರಮ್ || ೧೮೬೮ ||

ಸಾಧನತ್ವಂ ಸಮಾನಂ ಸ್ಯಾತ್ರ್ರಯಾಣಾಮಿಹ ಯದ್ಯಪಿ ||
ಕಾಮಕ್ಷಯಪ್ರಕರ್ಷೋಽತ್ರ ಹ್ಯುತ್ಕೃಷ್ಟಾಹ್ಲಾದಸಾಧನಮ್ || ೧೮೬೯ ||

ಸಮುಚ್ಚಯವಿವಕ್ಷಾಽತ್ರ ನ ಮನಾಗಪಿ ಯುಜ್ಯತೇ ||
ಕರ್ತೃತ್ವಾದಿಸಮುಚ್ಛೇದಿಂಜ್ಞಾನಸ್ಯೇಹಾಽಽಶ್ರಿತತ್ವತಃ || ೧೮೭೦ ||

ಸಮುಚ್ಚಯನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ನ್ಯಾಯಶ್ಚಾಪಿ ಪುರೋದಿತಃ ||
ನಾತಃ ಸಮುಚ್ಚಯಾಶೇಹ ಕರ್ತವ್ಯಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮದರ್ಶಿಭಿಃ || ೧೮೭೧ ||

ಸಾಧನತ್ವಂ ಯತಸ್ತುಲ್ಯಂ ಶ್ರೋತ್ರಿಯಾವೃಜಿನತ್ವಯೋಃ ||
ಅವರೇಷ್ವಪಿ ಭೋಗೇಷು ನ ಚೋತ್ತಮಸುಖಂ ತತಃ || ೧೮೭೨ ||

ಅಕಾಮಹತತೈವಾತ್ರ ತಾರತಮ್ಯಾತ್ಮಕತ್ವತಃ ||
ಭೇದಾದುತ್ತಮಸೌಖ್ಯಸ್ಯ ಸಾಧನಂ ಚೋತ್ತಮಾ ಭವೇತ್ || ೧೮೭೩ ||

ಯುವಾ ಸಾಧುಯುವೇತ್ಯೇವಂ ತೈತ್ತಿರೀಯಶ್ರುತೀರಣಾತ್ ||
ಅಧರೇಷ್ವಪಿ ವಾಕ್ಯೇಷು ಶ್ರೋತ್ರಿಯಾದಿ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ || ೧೮೭೪ ||

ವಿರಾಟ್ಪ್ರಜಾಪತಿರ್ಜ್ಞೇಯಸ್ರೈಲೋಕ್ಯಾತ್ಮಕದೇಹಭೃತ್ ||
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭೋ ಬ್ರಹ್ಮಾಽತ್ರ ತಥಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಗಿರೋಚ್ಯತೇ || ೧೮೭೫ ||

ಅತಃ ಪರಮನಂತತ್ವಾದ್ಗಣಿತಂ ವಿನಿವರ್ತತೇ ||
ಯತ ಏವಮತಃ ಪ್ರಾಹಾಥೈಷ ಏವೇತಿ ನಃ ಶ್ರುತಿಃ || ೧೮೭೬ ||

ಅನೇನಾತಿಶಯವತಾ ಹ್ಯಸ್ಮದ್ಗೋಚರವರ್ತಿನಾ ||
ಅಪಾಸ್ತಾತಿಶಯಾನಂದಂ ಸುಖೇನೇಹಾನುಮೀಯತೇ || ೧೮೭೭ ||

ಧ್ವಸ್ತಾತಿಶಯನಿಷ್ಠತ್ವಾಲ್ಲೋಕೇ ಸಾತಿಶಯಾತ್ಮನಃ ||
ಯತೋಽತೋಽತಿಶಯವತಾ ಗಮ್ಯತೇಽನತಿಶಯಂ ಸುಖಮ್ || ೧೮೭೮ ||

ಯತ್ರೈತಾನಿ ಸಮಸ್ತಾನಿ ನಿಷ್ಠಾಂ ಯಾಂತಿ ಪರಾತ್ಮನಿ ||
ಪರಮೋಽಸಾವಿಹಾಽಽನಂದಃ ಸರ್ವಾನಂದಾತಿಲಂಘನಾತ್ || ೧೮೭೯ ||

ಏಷೋಽಸ್ಯೇತಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತ ಆನಂದಃ ಸೋಽನುಮಾನತಃ ||
ನಿಷ್ಠಾಂ ಪ್ರತೀಚಿಗಮಿತ ಉತ್ತರೋತ್ತರವೃದ್ಧಿತಃ || ೧೮೮೦ ||

ಅವಿಜ್ಞಾತಪರಾನಂದಾನ್ಪ್ರತ್ಯೇಷಾಽನುಮಿತಿರ್ಮತಾ ||
ಸಾಕ್ಷಾಜ್ಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಾನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತಮಮೇವ ತತ್ || ೧೮೮೧ ||

ಅಕಾಮಹತಧೀಗಮ್ಯ ಆನಂದಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ||
ಯಃ ಸ ಏವ ಯಥೋಕ್ತೇಭ್ಯಃ ಪರಮಃ ಸ್ಯಾದನಂತತಃ || ೧೮೮೨ ||

ತಥಾಚ ಭಗವಾನ್ವ್ಯಾಸಃ ಸರ್ವವೇದಾರ್ಥತತ್ತ್ವವಿತ್ ||
ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಾಹೇಮಮೇವಾರ್ಥಂ ಕಾಮಾನರ್ಥಜಿಹಾಸಯಾ || ೧೮೮೩ ||

ಯಚ್ಚ ಕಾಮಸುಖಂ ಲೋಕೇ ಯಚ್ಚ ದಿವ್ಯಂ ಮಹತ್ಸುಖಮ್ ||
ತೃಷ್ಣಾಕ್ಷಯಸುಖಸ್ಯೈತೇ ನಾರ್ಹತಃ ಷೋಡಶೀಂ ಕಲಾಮ್ || ೧೮೮೪ ||

ಯತೋ ಯತೋ ನಿವರ್ತತೇ ತತಸ್ತತೋ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ||
ನಿವರ್ತನಾದ್ಧಿ ಸರ್ವತೋ ನ ವೇತ್ತಿ ದುಃಖಮಣ್ವಪಿ || ೧೮೮೫ ||

ಸಲಿಲಾದಿಗಿರಾ ಯೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರತ್ಯಜ್ಞಾಯಿ ಪುರಾಽಖಿಲಃ ||
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾಂತವಾಕ್ಯೇನ ತಸ್ಯ ಸ್ಯಾದುಪಸಂಹೃತಿಃ || ೧೮೮೬ ||

ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥೇಽಸ್ಮಿನ್ಸಮಾಪ್ತೇಽಪಿ ಪೂರ್ವವತ್ತಂ ಮುನಿಂ ನೃಪಃ ||
ಅನ್ವಯುಂಕಾತ ಊರ್ಧ್ವಂ ತ್ವಂ ಮುಕ್ತಯೇ ಬ್ರೂಹಿ ಯತ್ಪರಮ್ || ೧೮೮೭ ||

ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೋಽಪಿ ರಾಜ್ಞೈವಂ ಪೃಷ್ಟಃ ಸನ್ಪೂರ್ವವತ್ತದಾ ||
ಅವಿಭೇದನ್ಯತೋ ಹೇತೋರ್ನ ತ್ವಸಾಮರ್ಥ್ಯಕಾರಣಾತ್ || ೧೮೮೮ ||

ಸರ್ವಜ್ಞತ್ವಾನ್ಮುನೇರ್ನಾಭೂತ್ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಾಜ್ಞಾನತೋ ಭಯಮ್ ||
ಕಾರಣಂ ತ್ವನ್ಯದೇವಾತೋ ಯತಃ ಶ್ರುತಿರಭಾಷತ || ೧೮೮೯ ||

ಅವಿವಕ್ಷುಮಯಂ ರಾಜಾ ಕಾಮಪ್ರಶ್ನಬಲಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ಕಿಂಜ್ಯೋತಿರಿತ್ಯೇವಮಾದಿಮಪ್ರಾಕ್ಷೀನ್ಮಾಂ ಪುನಃ ಪುನಃ || ೧೮೯೦ ||

ಅಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯೇಯೋ ಹ್ಯರ್ಥಶ್ಚ ಸತ್ಯಸ್ಯಾವಶ್ಯರಕ್ಷಣಾತ್ ||
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವನಿರ್ಣೀತಿಃ ಕೃತಾಽತೋಽನವಶೇಷತಃ || ೧೮೯೧ ||

ನಿರ್ಣೀತೇಽಪ್ಯಥ ಮಾಂ ರಾಜಾ ಪುನಃ ಪುನರಪೃಚ್ಛತ ||
ಅತ ಊರ್ಧ್ವಮಿತಿ ಗಿರಾ ನಿರುಣದ್ಧ್ಯೇವ ಮಾಂ ನೃಪಃ || ೧೮೯೨ ||

ಕಾಮಪ್ರಶ್ನಾಂಕುಶೇನೈವ ಮಾಂ ವಶೀಕೃತ್ಯ ಮದ್ಗತಮ್ ||
ಸಮಾದಿತ್ಸತಿ ನಿಃಶೇಷಂ ಜ್ಞಾನಂ ರಾಜಾಽತಿಪಂಡಿತಃ || ೧೮೯೩ ||

ಇತ್ಯೇಷ ಭಯಹೇತುಃ ಸ್ಯಾದ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಸ್ಯ ನಾನ್ಯತಃ ||
ಭಯಹೇತೋರವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸರ್ವಜ್ಞತ್ವಾದಸಂಭವಾತ್ || ೧೮೯೪ ||

ಅಸಕೃನ್ನಿರ್ಣಯೋಽಕಾರಿ ಪೃಷ್ಟೇ ವಸ್ತುನ್ಯಶೇಷತಃ ||
ಅರೌತ್ಸೀನ್ಮಾಂ ತಥಾಽಪ್ಯೇಷ ಸರ್ವಸ್ವಾದಿತ್ಸಯಾ ನೃಪಃ || ೧೮೯೫ ||

ಮೇಧಾವೀ ಪಂಡಿತೋಽತೋಽಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಸ್ವಾದಾನಕಾರಣಾತ್ ||
ನ ಬಿಭೇತಿ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಭೇತವ್ಯಂ ಜನಕಾದ್ಭೃಶಮ್ || ೧೮೯೬ ||

ನನು ಪ್ರಶ್ನಾ ಯಥೋಕ್ತಾಶ್ಚೇನ್ನಿರ್ಣೀತಾರ್ಥಾಃ ಪುರೋಕ್ತಿಭಿಃ ||
ಅನಿರ್ಣೀತಂ ಕಿಮುದ್ಧಿಶ್ಯ ನೃಪೋಽಪ್ರಕ್ಷೀನ್ಮುನಿಂ ಪುನಃ || ೧೮೯೭ ||

ಸ್ವಪ್ನಬುದ್ಧಾಂತಸಂಚಾರ ಆತ್ಮನೋ ಯಃ ಪುರೋದಿತಃ ||
ದೃಷ್ಟಾಂತತ್ವೇನ ರಾಜ್ಞಾಽಸೌ ಸರ್ವೋಽಪೀಹ ವಿವಕ್ಷಿತಃ || ೧೮೯೮ ||

ತಸ್ಯ ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕೋ ಯೋಽರ್ಥೋ ಯಾವತ್ಸಾಕ್ಷಾನ್ನ ಕಥ್ಯತೇ ||
ಮುಮುಕ್ಷತಿ ನ ತಾವತ್ತಂ ರಾಜಾ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಶೇಷತಃ || ೧೮೯೯ ||

ದೃಷ್ಟಾಂತಸ್ಯ ಸುಷುಪ್ತೇಶ್ಚ ನಾರ್ಥಂ ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕಂ ಜಗೌ ||
ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತ್ಯಾಗಮಾದ್ಬೋಧಃ ಸುಷುಪ್ತೋದಾಹೃತೇರ್ಮತಃ ||
ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರಾಜ್ಞಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಾಂತಸ್ಯಾವಶೇಷತಃ || ೧೯೦೦ ||

ಉಕ್ತೇ ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕೇಽರ್ಥೇಽಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ ||
ಸರ್ವಮುಕ್ತಂ ಭವೇದ್ಯಸ್ಮಾದತಃ ಸೋಽರ್ಥೋಽಧುನೋಚ್ಯತೇ || ೧೯೦೧ ||

ಅಸಂಗೋ ಮತ್ಸ್ಯವತ್ಪ್ರತ್ಯಂಕಾಮಕರ್ಮಾದಿಭಿಃ ಕ್ರಮಾತ್ ||
ಸಮೇತಿ ಸ್ವಪ್ನಬುದ್ಧಾಂತೌ ಯಥಾಽಯಂ ಸ್ವವಶಸ್ತಥಾ || ೧೯೦೨ ||

ಸಹೇತುರಸ್ಯ ಸಂಸಾರಃ ಪರಲೋಕೇಹಲೋಕಯೋಃ ||
ಸವಿಸ್ತರಃ ಸ ವಕ್ತವ್ಯ ಇತ್ಯರ್ಥೇಯಂ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೧೯೦೩ ||

ಬಂಧೋ ಬಂಧನಹೇತುಶ್ಚ ಮೋಕ್ಷಸ್ತದ್ಧೇತುರೇವ ಚ ||
ಸವಿಸ್ತರಃ ಪ್ರವಕ್ತವ್ಯಸ್ತದುಕ್ತ್ಯರ್ಥಾ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೧೯೦೪ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ಥಾನಾತ್ತತಃ ಪೂರ್ವಂ ಸ್ವಪ್ನಮಾತ್ಮಾ ಪ್ರವೇಶಿತಃ ||
ಜಾಗ್ರದ್ಭೂಮಿಂ ಸ ನೇತವ್ಯೋ ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕವಿವಕ್ಷಯಾ || ೧೯೦೫ ||

ಆನಂದನಿರ್ಣಯಾಂತಂ ತು ಸಂಪ್ರಸಾದವಚೋ ಯದಾ ||
ತದಾ ನಿಗಮನಾರ್ಥಂ ತತ್ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಗೋಚರಮ್ || ೧೯೦೬ ||

ಅಲುಪ್ತದೃಷ್ಟಿರಾತ್ಮಾಽಯಂ ಯಥೋಕ್ತಂ ಸ್ವಪ್ನಬೋಧಯೋಃ ||
ಪ್ರಾಜ್ಞೇಽಪಿ ಚ ತಥೈವಾಯಂ ಯದ್ವೈ ತದಿತಿವಾಕ್ಯತಃ || ೧೯೦೭ ||

ಅತಿಕಾರಕಹೇತುಶ್ಚ ಯಥಾಽಽತ್ಮಾಽಯಂ ಸುಷುಪ್ತಗಃ ||
ಕೂಟಸ್ಥದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ತಥಾ ಸ್ವಪ್ನಪ್ರಬೋಧಯೋಃ || ೧೯೦೮ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧೇಽರ್ಥೇ ನಿಗಮಾರ್ಥಂ ಪುನರ್ವಚಃ ||
ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿಕಂ ಜ್ಞೇಯಂ ನ ತು ನಾಶಾದಿಶಂಕಯಾ || ೧೯೦೯ ||

ಇತ ಆರಭ್ಯ ಸಂಸಾರ ಆತ್ಮಾನೋ ವರ್ಣಯೇಽಧುನಾ ||
ಸ್ವಪ್ನಾದ್ಬೋಧಾಪ್ತಿವಚ್ಚಾಸ್ಮಾಲ್ಲೋಕಾಲ್ಲೋಕಾಂತರಂ ಗತಃ || ೧೯೧೦ ||

ಇತ್ಯರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಸುಖಾವಬೋಧಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಶ್ರೋತುರರ್ಥೇ ವಿವಕ್ಷಿತೇ || ೧೯೧೧ ||

ನಾನಾರ್ಥಸಾಧನೈರ್ಮಾರ್ಗೇ ಯಥಾಽನಃ ಸುಸಮಾಹಿತಮ್ ||
ಶಬ್ದಾನ್ನಾನಾವಿಧಾನ್ಕುರ್ವದ್ಗುರುಭಾರಪ್ರಪೀಡನಾತ್ || ೧೯೧೨ ||

ವ್ರಜೇಚ್ಛಾಕಟಿಕೇನೇಹ ದೇಶಾಂತರಮಧಿಷ್ಠಿತಮ್ ||
ಅನಸಸ್ತದ್ಗತಾಚ್ಚಾರ್ಥಾದ್ವಿಲಕ್ಷಣವಪುರ್ಭೃತಾ || ೧೯೧೩ ||

ಸ್ವಾರ್ಥೇನಾಧಿಷ್ಠಿತಂ ಗಚ್ಛೇತ್ಪಥಿ ಶಾಕಟಿಕೇನ ತತ್ ||
ದೃಷ್ಟಾಂತಾರ್ಥೇನ ಸಂಬಂಧ ಏವಮೇವೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೯೧೪ ||

ಭುಕ್ತದೇಹಾದಿದಂ ಲಿಂಗಮುತ್ಕ್ರಾಂತಂ ಭೋಗಸಂಕ್ಷಯಾತ್ ||
ಯಾತಿ ದೇಹಾಂತರಂ ತದ್ವತ್ಕರ್ಮವಿದ್ಯಾದಿಸಂಭೃತಮ್ || ೧೯೧೫ ||

ವಿಯುಕ್ತಂ ದೇವತಾಭಿಃ ಸತ್ಕರ್ಮಸಂಭಾರಸಂಭೃತಮ್ ||
ಅನೋವಲ್ಲಿಂಗಮೇತ್ಯೇತತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೯೧೬ ||

ಶಾರೀರವಚಸಾ ಚಾತ್ರ ಲಿಂಗಮೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಶರೀರದೇಶಸಂಸ್ಥತ್ವಾನ್ನ ತು ಪ್ರತ್ಯಙ್ಙಸಂಹತೇ || ೧೯೧೭ ||

ಪ್ರಾಜ್ಞೇನಾಧಿಷ್ಠಿತಂ ಗಚ್ಛೇದ್ರಥಿನಾ ಸ್ವಾರ್ಥರೂಪಿಣಾ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧಿಯಃ ಸಮಾರೋಹಮನ್ವಾತ್ಮಾಽಽರೂಢವದ್ಯತಃ || ೧೯೧೮ ||

ಪ್ರಾಜ್ಞೇನೇಹಾಽಽತ್ಮನಾ ತಸ್ಮಾದನ್ವಾರೂಢೋಽಭಿಧೀಯತೇ ||
ಭಾನುನೇವೋದಪಾತ್ರಾದೇರಾರೋಹೋ ನಾಽಽತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ || ೧೯೧೯ ||

ಪ್ರಾಕ್ಚೋಕ್ತಮಾತ್ಮನೈವಾಯಂ ಜ್ಯೋತಿಷೇತ್ಯಾದಿಕಂ ವಚಃ ||
ಆತ್ಮಾನಂ ರಥಿನಂ ವಿದ್ಧೀತ್ಯಪಿ ಶ್ರುತ್ಯಂತರೇ ವಚಃ || ೧೯೨೦ ||

ಮರ್ಮಕೃಂತನಸಂಭೂತವೇದನಾರ್ದಿತಮಾನಸಮ್ ||
ಬಿಕ್ಕಿಕಾಲಕ್ಷಣಂ ಶಬ್ದಂ ಮೃತಿಕಾಲ ಉಪಸ್ಥಿತೇ || ೧೯೨೧ ||

ಉತ್ಸರ್ಜದ್ಯಾತಿ ಲಿಂಗಂ ತದಿತಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗೋಚರಃ ||
ತದಿದಂ ಭಣ್ಯತೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪುಂಸಾಂ ವೈರಾಗ್ಯಜನ್ಮನೇ || ೧೯೨೨ ||

ಮರ್ಮಸೂತ್ಕೃತ್ಯಮಾನೇಷು ಮುಚ್ಯಮಾನೇಷು ಸಂಧಿಷು ||
ಮುಮೂರ್ಷತೋಽತ್ರ ಯದ್ದುಃಖಂ ಸ್ಮರ್ಯತಾಂ ತನ್ಮುಮುಕ್ಷುಭಿಃ || ೧೯೨೩ ||

ಕಸ್ಮಿನ್ಕಾಲ ಇದಂ ಜಂತೋಃ ಕಿಂನಿಮಿತ್ತಂ ಚ ಜಾಯತೇ ||
ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ || ೧೯೨೪ ||

ಉದಾನವಾಯೌ ಪ್ರಬಲೇ ಯತ್ರೈತತ್ಸ್ಯಾನ್ಮುಮೂರ್ಷತಃ ||
ಊರ್ಧ್ವೋಚ್ಛ್ವಾಸೀ ಪುಮಾಂಸ್ತತ್ರ ಯಥೋಕ್ತಂ ಜಾಯತೇ ಮೃತೌ || ೧೯೨೫ ||

ಪಿಂಡೋಽಣುತ್ವಂ ಯದಾಽಭ್ಯೇತಿ ಜರಯಾಽಭ್ಯರ್ದಿತಸ್ತದಾ ||
ಉಪತಾಪಾನ್ವಿತೋ ವಾ ಸನ್ಯಥೋಕ್ತಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ || ೧೯೨೬ ||

ಅಣಿಮಾನಮಣೋರ್ಭಾವಂ ಕಾರ್ಶ್ಯಂ ದೇಹೋ ಯದೈತ್ಯಯಮ್ ||
ಜರಯಾ ರೋಗಹೇತೋರ್ವಾ ಊರ್ಧ್ವೋಚ್ಛ್ವಾಸೀ ತದಾ ಭವೇತ್ || ೧೯೨೭ ||

ಜರಯಾ ರೋಗತೋ ವಾಽಸ್ಯ ಜಾಯತೇ ವಿಷಮಾಗ್ನಿತಾ ||
ಸಮ್ಯಕ್ಪಕ್ತಿಸ್ತತೋಽನ್ನಸ್ಯ ಮಂದಾಗ್ನೇರ್ನೋಪಜಾಯತೇ || ೧೯೨೮ ||

ರಸಾದಿಧಾತುಭಿರ್ದೇಹಸ್ತತೋಽನುಪಚಯಾದಯಮ್ ||
ಅಬಲಃ ಸನ್ಪತತ್ಯೇಷ ಜೀರ್ಣಮಂದಿರವತ್ಕ್ಷಿತೌ || ೧೯೨೯ ||

ಅಥೈವಂ ಕೃಶತಾಪನ್ನೇ ದೇಹೇಽಂತರುಪಜಾಯತೇ ||
ಯಾ ವೃತ್ತಿಃ ಸೋಚ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾದ್ದೃಷ್ಟಾಂತೋಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಯತ್ನತಃ || ೧೯೩೦ ||

ಆಮ್ರಂ ಯಥಾ ರಸಾದಾರ್ಡ್ಯೇ ಸ್ವಸ್ಮಾದ್‍ವೃಂತಾತ್ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ||
ತಥೇಹಾನ್ನರಸಗ್ಲಾನೌ ಲಿಂಗಂ ದೇಹಾತ್ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ || ೧೯೩೧ ||

ವೃಂತೇ ನಿಬಧ್ಯತೇ ಯೇನ ರಸೇನಾಽಽಪರಿಪಾಕತಃ ||
ಸ ರಸೋ ಬಂಧನಂ ಜ್ಞೇಯೋ ವೃಂತಂ ವಾ ಬಂಧನಂ ಮತಮ್ || ೧೯೩೨ ||

ವೃಂತೇನಾಽಽಮ್ರಸ್ಯ ಸಂಬಂಧೋ ರಸಸ್ಯಾಽಽಪರಿಪಾಕತಃ ||
ಬಾಲ್ಯೇ ದೃಢೋ ಯಥಾ ತದ್ವನ್ನೈವಂ ಪಕ್ವರಸಸ್ಯ ಸಃ ೧೯೩೩ ||

ಕ್ಲೈದ್ಯಮಾಪದ್ಯಮಾನೋಽಥ ಪಾಕಕಾಲ ಉಪಸ್ಥಿತೇ ||
ರಸ ಆಮ್ರಂ ಧಾರಯಿತುಂ ನೈವೇಹೋತ್ಸಹತೇಽಬಲಃ || ೧೯೩೪ ||

ಗುರುತ್ವಾದ್ಬಂಧನಾದ್ವೃಂತಾದ್ರಸಾದ್ವಾಽಥ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ || ೧೯೩೫ ||
ನಾನಾಹೇತುಕಪಾತಸ್ಯ ಫ़ಲಸ್ಯ ಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ||
ದೃಷ್ಟಾಂತಾನಾಮಿಹೋಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ಭೂಯಸಾಂ ಭಿನ್ನರೂಪಿಣಾಮ್ || ೧೯೩೬ ||

ವೃಂತಾದೇವಾಽಽಮ್ರಪಾತೋಽತ್ರ ವೃಂತೇನೋದುಂಬರಂ ಸಹ ||
ಪತತ್ಯಶ್ವತ್ಥಪಾತಸ್ತು ಪಾಕೇಽಪ್ಯನ್ಯನಿಮಿತ್ತತಃ || ೧೯೩೭ ||

ಬಹುಪ್ರಕಾರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ವಾಶಬ್ದವ್ಯಾಹೃತಿಸ್ತ್ವಿಹ ||
ಬಹುಹೇತುರ್ಮೃತಿರ್ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೯೩೮ ||

ಯಥಾಽಯಮುಕ್ತೋ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಪುರುಷೋಽಪ್ಯೇವಮೇವ ಹಿ ||
ಲಿಂಗಾತ್ಮಾ ಪುರುಷೋ ಜ್ಞೇಯಸ್ತಸ್ಯೈವೇಹಾಂಗಸಂಗತೇಃ || ೧೯೩೯ ||

ಶ್ರೋತ್ರತ್ವಗಾದಿನಾಡ್ಯಶ್ಚ ಪ್ರೋಚ್ಯಂತೇಽತ್ರಾಂಗಸಂಜ್ಞಯಾ ||
ತೇಷು ವ್ಯುಹ್ಯೈವ ಲಿಂಗಾತ್ಮಾ ಯತೋಽಲಂ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಕರ್ಮಣೇ || ೧೯೪೦ ||

ಅಂಗಸ್ಯ ಕೃಷ್ಣಸಾರಸ್ಯ ಚಕ್ಷುಷಃ ಕರಣಸ್ಯ ಚ ||
ಆಶ್ರಯಾಶ್ರಯಿಸಂಬಂಧೇ ಹೇತುರನ್ನರಸೋ ಭವೇತ್ || ೧೯೪೧ ||

ಅನ್ನಂ ದಾಮೇತಿ ಚಾಪ್ಯುಕ್ತಂ ರಸಾದಿಪರಿಣಾಮತಃ ||
ತದ್ಯಾವಕತ್ಕಠಿನಂ ದೇಹೇ ತಾವಲ್ಲಿಂಗಂ ಸ್ಥಿರಂ ಭವೇತ್ || ೧೯೪೨ ||

ಜರಾದಿಹೇತುಪಾಕೇ ತು ಪತತ್ಯಾಮ್ರಾದಿವದ್ ದ್ರುತಮ್ ||
ಏಭ್ಯೋಽಂಗೇಭ್ಯ ಇತಿ ಗಿರಾ ತದೇತದಭಿಧೀಯತೇ || ೧೯೪೩ ||

ಉಪಸರ್ಗಃ ಸಮಿತ್ಯೇಷ ಏಕೀಭಾವಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ||
ತಥಾ ಪ್ರಕರ್ಷಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರೋಪಸರ್ಗಃ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ || ೧೯೪೪ ||

ವ್ಯಸ್ತಾನಿ ಸ್ಥಾನಸಂಬಂಧಾತ್ಕರಣಾನಿ ಯತಸ್ತತಃ ||
ಸ್ವಸ್ಥಾನೇಭ್ಯೋಽಪಕೃಷ್ಟಾನಿ ಮರಣೇ ಯಾಂತ್ಯಥೈಕತಾಮ್ || ೧೯೪೫ ||

ಸ್ವಪ್ನೇ ಪ್ರಾಣಾವಶೇಷತ್ವಾತ್ಸ್ಥಾನಾತ್ಕರಣಸಂಹೃತೇಃ ||
ಮೃತೌ ಸಹೈವ ಚಾನೇನ ಪ್ರಕರ್ಷೋಽತ್ರಾತ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೯೪೬ ||

ದೇಹಾಂತರಾದಮುಂ ದೇಹಂ ಪೂರ್ವಮಾಗಾದ್ಯತಸ್ತತಃ ||
ತದಪೇಕ್ಷ್ಯ ಪುನಃಶಬ್ದಃ ಶ್ರುತ್ಯೈವೇಹಾಭಿಧೀಯತೇ || ೧೯೪೭ ||

ಸ್ವಪ್ನಾದ್ಯಥೇತೋ ಬುದ್ಧಾಂತಂ ಸ್ವಪ್ನಂ ಬುದ್ಧಾಂತತಃ ಪುನಃ ||
ಪೂರ್ವದೇಹಾತ್ತಥೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಯಾತಿ ದೇಹಾಂತರಂ ಪುನಃ || ೧೯೪೮ ||

ಬಾಹ್ಯಾದ್ದೇಹಾತ್ತಥೈವಾಂತರ್ಲಿಂಗಂ ಸ್ವಾಪ್ನಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ||
ಯಥಾನ್ಯಾಯಪ್ರತಿನ್ಯಾಯೌ ಯಥಾ ತತ್ರೋದಿತೌ ಪುರಾ || ೧೯೪೯ ||

ದೇಹಾದ್ದೇಹಾಂತರಪ್ರಾಪ್ತೌ ತಥೈವೇತಿ ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ||
ಪ್ರತಿಯೋನಿ ಯಥಾಸ್ಥಾನಮಿತ್ಯತ್ರಾಪಿ ತಥೈವ ತತ್ || ೧೯೫೦ ||

ಶ್ರುತಕರ್ಮಾನುರೂಪೇಣ ಚಕ್ಷುರಾದ್ಯನುರೂಪತಃ ||
ಪ್ರತಿಯೋನಿ ಯಥಾಸ್ಥಾನಮಾದ್ರವತ್ಯೇಷ ಜನ್ಮನೇ || ೧೯೫೧ ||

ದೇಹಾಂತರಗೃಹೀತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ಮರಣಂ ಯತಃ ||
ಪ್ರಾಣಾಯೇತಿ ತತೋ ವಕ್ತಿ ಜನ್ಮನ್ಯಸತಿ ನೋ ಮೃತಿಃ || ೧೯೫೨ ||

ಪ್ರಾಣವ್ಯೂಹಾಯ ಚೈವಾಯಮಾದ್ರವತ್ಯನ್ಯದೇಹತಃ ||
ಸ್ಥಾನೇಷ್ವವ್ಯೂಢಕರಣೋ ನಾಲಂ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಣೇ ಯತಃ || ೧೯೫೩ ||

ಪ್ರಾಣವ್ಯೂಹಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧಿಃ ಕಥಮಸ್ಯೇತಿ ಶಂಕ್ಯತೇ ||
ಶರೀರಗ್ರಹಣಾಶಕ್ತೇರವ್ಯೂಢಕರಣತ್ವತಃ || ೧೯೫೪ ||

ನ ಚ ದೇಹಾಂತರಂ ಕೃತ್ವಾ ರಾಜ್ಞೋ ಭೃತ್ಯಾ ಇವಾಽಽಸತೇ ||
ಯತಃ ಕರ್ಮಸಹಾಯೋಽಯಮೇಕಾಕ್ಯೇವೇಹ ಗಚ್ಛತಿ || ೧೯೫೫ ||

ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹಾರಾರ್ಥಂ ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಗತ್ಸ್ವಭೋಗಾರ್ಥಂ ಪುಂಸೋಪಾತ್ತಂ ಸ್ವಕರ್ಮಣಾ || ೧೯೫೬ ||

ತತ್ಕರ್ಮಫ़ಲಭೋಗಾರ್ಥಂ ಕೃತ್ವಾ ದೇಹಂ ಪ್ರತೀಕ್ಷತೇ ||
ಶುಭಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಪಾಪಂ ಶ್ರುತಕರ್ಮಾನುರೂಪತಃ || ೧೯೫೭ ||

ಕರ್ಮೋಪಾತ್ತಾನಿ ಭೂತಾನಿ ತತ್ಪ್ರಯುಕ್ತಾನಿ ದೇಹಿನಃ ||
ಕೃತ್ವಾ ದೇಹಾಂತರಂ ಯೋಗ್ಯಂ ತಸ್ಥೂ ರಾಜ್ಞೋಽಗ್ರಗಾ ಇವ || ೧೯೫೮ ||

ತತ್ರೈತಸ್ಮಿನ್ಯಥೋಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ದೃಷ್ಟಾಂತೋಽಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ||
ವಿವಕ್ಷಿತಾರ್ಥವಿಜ್ಞಾನಪ್ರಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ನ್ವಿತಿ || ೧೯೫೯ ||

ಯಥಾ ರಾಜಾನಮಾಯಾಂತಂ ಸದ್ಮಪಾನಾದಿಸಾಧನೈಃ ||
ಬುದ್ಧ್ವಾ ಕ್ಲೃಪ್ತೈಃ ಪ್ರತೀಕ್ಷಂತ ಉಗ್ರಾಃ ಸೂತಾದಯೋ ಜನಾಃ || ೧೯೬೦ ||

ಉಗ್ರೇ ಕರ್ಮಣಿ ಯೇ ರಾಜ್ಞಾ ನಿಯುಕ್ತಾಃ ಪಾಪಕಾರಿಷು ||
ಉಗ್ರಾಸ್ತೇಽತ್ರಾಭಿಧೀಯಂತೇ ಜಾತಿತೋ ವಾಽಭಿಧಾ ಭವೇತ್ || ೧೯೬೧ ||

ಏನ ಏನಃ ಪ್ರತಿ ತಥಾ ನಿಯುಕ್ತಾ ಯೇ ನರಾಧಿಪೈಃ ||
ಪ್ರತ್ಯೇನಸೋಽತ್ರ ತೇ ಜ್ಞೇಯಾ ಭಿನ್ನಾಸ್ತೇ ಸ್ವಾಧಿಕಾರತಃ || ೧೯೬೨ ||

ರಥವಾಹಾಶ್ಚ ಸೂತಾಃ ಸ್ಯೂ ರಥವಾಹನಕೋವಿದಾಃ ||
ಗ್ರಾಮಣ್ಯೋ ಗ್ರಾಮನೇತಾರಃ ಸೇನಾಧಿಪತಯೋ ಮತಾಃ || ೧೯೬೩ ||

ತೇ ಯಥಾ ಕರ್ಮಣೋಪಾತ್ತಾ ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರಾಗೇವ ಚಾಽಽಗಮಾತ್ ||
ಅನ್ನಪಾನಗೃಹಾದ್ಯರ್ಥಾನ್ಕೃತ್ವಾ ರಾಜಪ್ರತೀಕ್ಷಿಣಃ ||
ರಾಜಾಽಯಂ ನಃ ಸಮಾಯಾತೀತ್ಯಾಸತೇ ಯತ್ನಮಾಸ್ಥಿತಾಃ || ೧೯೬೪ ||

ಯಥೈವಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಭೋಕ್ತ್ರಾ ಕರ್ಮಾದಿಕಾರಣೈಃ ||
ಅರ್ಜಿತಾನ್ಯುಚಿತಂ ದೇಹಂ ಭೋಕ್ತುರ್ಭೋಗಕ್ಷಮಂ ತಥಾ || ೧೯೬೫ ||

ಕೃತ್ವಾ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಿತಃ ಪೂರ್ವಂ ಯಥಾ ಸೂತಾದಯೋ ನೃಪಮ್ ||
ಪ್ರತೀಕ್ಷಂತೇ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಬ್ರಹ್ಮೈತೀತ್ಯಭಿಕಾಂಕ್ಷಯಾ || ೧೯೬೬ ||

ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮನ್ಯುಪಕ್ರಾಂತೇ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಯದಿಹೋಚ್ಯತೇ ||
ಸ್ವತೋ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ಸಂಸಾರಿತ್ವಮವಿದ್ಯಯಾ || ೧೯೬೭ ||

ಕಥಂ ನಾಮ ಮತಿಸ್ತಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ಭವೇದಿಹ ||
ಶ್ರುತಿಸ್ತತ್ತತ್ತ್ವಬೋಧಾರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಾಹ ತತೋ ನರಮ್ || ೧೯೬೮ ||

ಅನುವಾದೋ ನ ತು ವಿಧಿರೇವಂವಿದಮಿತೀರ್ಯತೇ || ೧೯೬೯ ||
ಸರ್ವಾನ್ಪ್ರತ್ಯವಿಶಿಷ್ಟತ್ವಾದೇವಂವಿದಮಿತೀರಣಮ್ || ||
ನಾನುವಾದಃ ಫ़ಲೋಕ್ತಿರ್ವಾ ಯಥಾವ್ಯಾಖ್ಯಾತವೇದಿನಃ || ೧೯೭೦ ||

ಕರಣಾನುಗ್ರಹೀತೃಣಿ ಭೂತಾನಿ ಚ ಮುಮೂರ್ಷತಃ ||
ಕೃತ್ವಾ ದೇಹಂ ಪ್ರತೀಕ್ಷಂತೇ ನೃಪಸ್ಯೇವ ಗೃಹಂ ನರಾಃ || ೧೯೭೧ ||

ಏವಂ ಜಿಗಮಿಷುಂ ದೇವಮನುಗಚ್ಛಂತಿ ಕೇ ತು ತಮ್ ||
ಗಚ್ಛಂತಃ ಕಸ್ಯ ಗತ್ಯಾ ವಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣಾಽಽತ್ಮನೋಽಥವಾ || ೧೯೭೨ ||

ಇತ್ಯರ್ಥಮಪಿ ದೃಷ್ಟಾಂತಃ ಪೂರ್ವವದ್ಭಣ್ಯತೇ ಪುನಃ ||
ಇತಃ ಪ್ರವಸತೋ ದೇಹಾದ್ದೇಹಿನಃ ಕರ್ಮಸಂಕ್ಷಯಾತ್ || ೧೯೭೩ ||

ಯಥೇಹ ಪ್ರಯಿಯಾಸಂತಮುಗ್ರಸೂತಾದಯೋ ಜನಾಃ ||
ರಾಜಾನಮಭಿಸಂಯಾಂತಿ ಪ್ರಾಣಾಸ್ತದ್ವನ್ಮೃತೌ ನರಮ್ || ೧೯೭೪ ||

ಯದೋರ್ಧ್ವೋಚ್ಛ್ವಾಸಿತೈವಾಸ್ಯ ಪುರುಷಸ್ಯ ಭವತ್ಯಥ ||
ಸುಖಯಂತಸ್ತದಾ ಪ್ರಾಣಾಃ ಸಂಯಾಂತ್ಯುತ್ಕ್ರಾಂತಿವೇದಿನಮ್ || ೧೯೭೫ ||

॥ ಚತುರ್ಥಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಯತ ಉತ್ಕ್ರಾಂತಿರುಕ್ತೇಯಂ ವಿಶಿಷ್ಟಫ़ಲಸಂಗತೇಃ ||
ಸರ್ವೇಷಾಮವಿಶಿಷ್ಟಾಽತಃ ಸ ಯತ್ರೇತ್ಯುಚ್ಯತೇಽಧುನಾ || ೧ ||

ಕರಣಾನಾಂ ಸಮುತ್ಕ್ರಾಂತಿರ್ಗಮನಂ ಚ ತಯೋಃ ಸಮಮ್ ||
ಪ್ರಾಗುಕ್ತಂ ತತ್ರ ಯನ್ನೋಕ್ತಂ ತದೇವೇಹೋಚ್ಯತೇಽಧುನಾ || ೨ ||

ಸಂಸಾರಸ್ಯಾಧಿಕಾರೋಽಯಮಾ ಶ್ಲೋಕೋದಾಹೃತೇರ್ಮತಃ ||
ಸ ಯತ್ರೇತ್ಯತ ಆರಭ್ಯ ಪುಂಸಃ ಸಂಸಾರವರ್ಣನಮ್ || ೩ ||

ಪುಂಸಃ ಸಂಸರಣಂ ಪೂರ್ವಂ ಸೂತ್ರಿತಂ ಯತ್ಸಮಾಸತಃ ||
ವಿಸ್ತರಸ್ತಸ್ಯ ವಕ್ತವ್ಯ ಇತ್ಯರ್ಥಾ ವಾ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೪ ||

ತತ್ಸಂಪ್ರಮೋಕ್ಷಣಂ ಕಸ್ಮಿನ್ಪುಂಸಃ ಕಾಲೇಽಭಿಜಾಯತೇ ||
ಕಥಂ ವೇತ್ಯಾದಿಕೋಽತ್ರಾರ್ಥೋ ವಿಸ್ತರೇಣೋಪವರ್ಣ್ಯತೇ || ೫ ||

ಪ್ರಕೃತಾತ್ಮಪರಾಮರ್ಶಃ ಸಶಬ್ದೇನ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಸಂಬಂಧವಿಜ್ಞಾನಾಯ ತಮಸ್ವಿನಃ || ೬ ||

ಯ ಆತ್ಮಾ ಪ್ರಸ್ತುತೋಽವಿದ್ವಾನ್ಸ ಯದೇದಂ ಶರೀರಕಮ್ ||
ಕಾರ್ಶ್ಯಂ ಪ್ರಾಪಯ್ಯ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೈರ್ಜರಾರೋಗಾದಿಹೇತುಭಿಃ || ೭ ||

ಯದಿ ವಾ ಸ್ವಯಮೇವೈತ್ಯ ದೇಹಾಭೇದತ್ವಹೇತುತಃ ||
ದೌರ್ಬಲ್ಯಮೇವಂ ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ಸಂಮೋಹಮಿವ ಯಾತ್ಯಥ || ೮ ||

ಮೂರ್ಛಾದಾವಿವ ಸಂಮೋಹಮಿಹಾಪ್ಯಾತ್ಮಾ ನಿಗಚ್ಛತಿ ||
ಬೋಧಮಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾನ್ನಾಯಂ ಸಂಮೋಹಭಾಗ್ಯತಃ ||
ಸಂಮೂಢಬುದ್ಧಿಸಾಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ಸಂಮೂಢ ಇವ ಭಾತ್ಯತಃ || ೯ ||

ಸಂಮೋಹಹೇತುಕಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸಂಮೋಹಾತ್ಮಕಮಿಷ್ಯತೇ ||
ಅಕಾರ್ಯಕಾರಣಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಯೋತಿಃ ಸಂಮುಹ್ಯತೇ ಕುತಃ || ೧೦ ||

ಕಾರ್ಶ್ಯಸಂಮೋಹಸಂಬಂಧೋ ಯತೋ ನಾಸ್ಯ ಸ್ವತಸ್ತತಃ ||
ಮೋಹೋತ್ಥದೇಹಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸಂಗತೇರಿವಗೀರಿಯಮ್ || ೧೧ ||

ಉತ್ಕ್ರಾಂತಿಕಾಲೇ ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ಸ್ವಸ್ಥಾನಾದಾರ್ಢ್ಯಹೇತುಕಾ ||
ಸ್ವಗೋಚರೇಷ್ವಶಕ್ತಿರ್ಯಾ ಸಂಮೋಹೋಽಸಾವಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ || ೧೨ ||

ದಾಹಚ್ಛೇದಾದಯೋ ಯದ್ವದದಾಹ್ಯಾಚ್ಛೇದ್ಯತನ್ವಿನಃ ||
ಪರೋಪಾಧಿನಿಮಿತ್ತಾಃ ಸ್ಯುರ್ದುರ್ಬಲತ್ವಾದಯಸ್ತಥಾ || ೧೩ ||

ಬಾಹ್ಯಾ ತಾವದಿಯಂ ವೃತ್ತಿರ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ಕಾರ್ಶ್ಯಸಂಮೋಹರೂಪಾ ಯಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾ ಜಗತೀದೃಶೀ || ೧೪ ||

ಮರಿಷ್ಯತೋಽಸ್ಯ ಯಾ ವೃತ್ತಿರಾಂತರೀ ಸಾಽಧುನೋಚ್ಯತೇ ||
ಹೃತ್ಸದ್ಮನ್ಯುಪಸಂಹಾರೋ ಯಥಾ ಸ್ಯಾದಿಂದ್ರಿಯಾತ್ಮನಾಮ್ || ೧೫ ||

ಅಥೈನಮುಚ್ಚಿಕ್ರಿಮಿಷು ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾನಮೀಶ್ವರಮ್ ||
ಪ್ರಾಣಾ ವಾಗಾದಯಃ ಸರ್ವೇ ತಂ ಸಮಾಯಂತಿ ಕೃತ್ಸ್ನತಃ || ೧೬ ||

ಅಭೀತಿ ಚಾಽಽಭಿಮುಖ್ಯೇಽರ್ಥೇ ಸಂ ತು ಸಾಮಸ್ತ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ||
ಅವಧ್ಯರ್ಥೇ ತಥಾಽಽಙತ್ರ ಯಂತೀತ್ಯಸ್ಯ ವಿಶೇಷಣಮ್ || ೧೭ ||

ಸ್ವಾಶ್ರಯೇಭ್ಯೋ ಯಿಯಾಸಂತಿ ಕರಣಾನಿ ಹೃದೀಶ್ವರಮ್ ||
ಯದೈಷಾಂ ಸ್ಥಾನಸಂಬಂಧವಿಮೋಕ್ಷಃ ಸ್ಯಾತ್ತದೈವ ತು || ೧೮ ||

ಕಥಂ ತಮಭಿಸಂಯಾಂತೀತ್ಯುಕ್ತೇ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಭಿಧೀಯತೇ ||
ಆತ್ಮಾನಮಭಿಸಂಯಾಂತಿ ವಾಗಾದೀನಿ ಯಥಾ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ || ೧೯ ||

ಸ ಆತ್ಮಾ ಪ್ರಕೃತಸ್ತ್ವೇತಾಶ್ಚಕ್ಷುಃಶ್ಚೋತ್ರಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ||
ತೇಜೋಮಾತ್ರಾ ಯಥಾದೇಶಂ ಸಮಯೇ ಮೃತಿಕರ್ಮಣಃ || ೨೦ ||

ಉದ್ಭೂತಾಕೂತವಿಜ್ಞಾನೋ ಮೃತಿಂ ಪ್ರತಿ ಯದಾ ತದಾ ||
ಆಕೂತಾನುವಿಧಾಯೀನಿ ಜಾಯಂತೇ ಕರಣಾನ್ಯಥ || ೨೧ ||

ಸ್ವಾಕೂತಾನುವಿಧಾಯಿತ್ವಂ ಯತ್ತದಾ ಕರಣಾತ್ಮನಾಮ್ ||
ಅಭ್ಯಾದದಾನ ಇತಿ ತತ್ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಸ್ಯಾದಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ || ೨೨ ||

ಏತತ್ಕರ್ತೃತ್ವಮಾಪೇಕ್ಷ್ಯ ಶ್ರುತ್ಯೈವಮಭಿಧೀಯತೇ ||
ಅಭ್ಯಾದದಾನ ಇತಿ ತು ತೇಜೋಮಾತ್ರಾಃ ಸ್ವದೇಶತಃ || ೨೩ ||

ಮೀಯಂತೇ ವಿಷಯಾ ಯಾಭಿರ್ಮಾತ್ರಾಸ್ತಾಶ್ಚಕ್ಷುರಾದಯಃ ||
ತೇಜೋವಿಕೃತಿಹೇತುತ್ವಾತ್ತೇಜೋಮಾತ್ರಾಶ್ಚ ತಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ || ೨೪ ||

ಸತ್ತ್ವಂ ತೇಜೋಽತ್ರ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ತದೇವ ಕರಣಾತ್ಮನಾ ||
ಪ್ರವಿಭಕ್ತಂ ಹಿ ತಚ್ಛಬ್ದಸ್ಪರ್ಶಾದ್ಯರ್ಥಾವಭಾಸನಾತ್ || ೨೫ ||

ಪಿತ್ತಾಖ್ಯಾಂ ವಾ ಭವೇತ್ತೇಜಸ್ತದಂಶಾಶ್ಚಕ್ಷುರಾದಯಃ ||
ಇತ್ಯೇವಮಾಯುರ್ವೇದಜ್ಞಾಃ ಕರಣಾನಿ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ || ೨೬ ||

ಯದಾ ಪಂಚಾವತಿಷ್ಠಂತೇ ಜ್ಞಾನಾನಿ ಮನಸಾ ಸಹ ||
ಇತಿ ಪ್ರಕಾಶರೂಪತ್ವಂ ಕರಣಾನಾಂ ಶ್ರುತಿರ್ಜಗೌ || ೨೭ ||

ಭೌತಿಕಸ್ತು ಪ್ರಕಾಶೋಽಯಂ ಭೌತಿಕಾರ್ಥಪ್ರಕಾಶನಾತ್ ||
ಪ್ರದೀಪವನ್ನ ಭೂತೇಭ್ಯೋ ಜಾತ್ಯಂತರಮತೋ ಭವೇತ್ || ೨೮ ||

ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಚ ವಕ್ಷ್ಯತೇಽಥೋರ್ಧ್ವಮೇತೇಭ್ಯ ಇತಿ ಹಿ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಅಕ್ಷಾಣಿ ಭೌತಿಕಾನ್ಯೇವ ನಾತಃ ಶಕ್ತಯ ಆತ್ಮನಃ || ೨೯ ||

ಲಿಂಗಾತ್ಮಕಾನಾಂ ಭೂತಾನಾ ನಿರ್ದೇಶೋಽವಿದ್ಯಯಾ ಸಹ ||
ತನ್ನಾಶಮನು ನಾಶಃ ಸ್ಯಾದ್ಯತೋ ದುಃಖಾತ್ಮನಸ್ತತಃ || ೩೦ ||

ಪಿಂಡನಾಶೇಽಪಿ ನೈವಾಸ್ಯ ನಾಶಃ ಸಂಸಾರಿಣೋ ಯತಃ ||
ಅವಿದ್ಯಾದೀನಿ ಭೂತಾನಿ ತತ್ರೋಚ್ಯಂತೇ ತತೋ ಧ್ರುವಮ್ || ೩೧ ||

ಮಾತ್ರಾಸಂಸರ್ಗ ಏವಾಸ್ಯ ತಥಾಚೈವ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ವಿಜ್ಞಾನೇನಾಥ ವಿಜ್ಞಾನಮಾದಾಯೇತ್ಯಪಿ ಚಾವದತ್ || ೩೨ ||

ಅಸ್ಯ ಲೋಕಸ್ಯ ಚೇತ್ಯುಕ್ತಂ ಶುಕ್ರಮಿತ್ಯಾದಿ ಚಾಪರಮ್ ||
ಸರ್ವೇಷ್ವೇಷು ಪ್ರದೇಶೇಷು ಭೂತಮಾತ್ರಾಗ್ರಹಃ ಶ್ರುತೌ || ೩೩ ||

ಭೂತೇಭ್ಯೋ ನಾಪರಂ ವಸ್ತು ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮನ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ || ೩೪ ||

ಅತೋ ವಿವೇಕೋ ಭೂತಾನಾಂ ಯಃ ಪರೋಽತೀವ ಶುದ್ಧಿತಃ ||
ತೇಜೋಮಾತ್ರಾದಿವಚಸಾ ಸ ಏವಾತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ || ೩೫ ||

ಇಂದ್ರಿಯಾಣೀಂದ್ರಿಯಾರ್ಥಾಶ್ಚ ನ ವಿಕಾರಃ ಪರಾತ್ಮನಃ ||
ಅತೋ ನ ಜಾಯತ ಇತಿ ತದ್ವಿಕಾರನಿಷೇಧತಃ || ೩೬ ||

ಜನ್ಮಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾಷಟ್ಕಂ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ||
ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾದ್ಯುಕ್ತೇರ್ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯತಃ || ೩೭ ||

ನ ಚ ವೇದಾಂತಸಿದ್ಧಾಂತೇ ಪರಮಾತ್ಮಾತಿರೇಕತಃ ||
ಇಷ್ಟಂ ವಿಕಾರವದ್ವಸ್ತು ಯಥಾ ಕಾಪಿಲಶಾಸನೇ || ೩೮ ||

ಸ್ವತಃ ಕೂಟಸ್ಥತತ್ತ್ವಸ್ಯ ತದಸಂಬೋಧತಸ್ತತಃ ||
ಜನ್ಮಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾಷಟ್ಕಸಂಗತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪರಾತ್ಮನಃ || ೩೯ ||

ಆತ್ಮಕಾರಣವಾದೋಽಯಮೇವಂ ಸತ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ||
ನ ತು ವಿಧ್ವಸ್ತನಿಃಶೇಷಜನ್ಮನಾಶಾದಿಕಾರಣೇ || ೪೦ ||

ತೇಜೋಽತೋ ಭೌತಿಕಂ ಸರ್ವಮನ್ಯತ್ರ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ||
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃಪ್ರಸಂಗೇನ ತದುಕ್ತಂ ಪ್ರಾಗಪಿ ಶ್ರುತೌ || ೪೧ ||

ಆದಿತ್ಯಾದೀನಿ ತೇಜಾಂಸಿ ತಥಾಽಧ್ಯಾತ್ಮಾಧಿಭೂತಯೋಃ ||
ಭೌತಿಕಾನ್ಯೇಯ ತಾನೀತಿ ಪ್ರತ್ಯಙ್ ತೇಭ್ಯೋ ವಿಲಕ್ಷಣಃ || ೪೨ ||

ತಾ ಏತಾಸ್ತೇಜಸೋ ಮಾತ್ರಾಃ ಸಮಸ್ತಾಶ್ಚಾಽಽಭಿಮುಖ್ಯತಃ ||
ಸಾಮಸ್ತ್ಯೇನಾಽಽದದಾನಃ ಸನ್ಹೃತ್ಸದ್ಮನ್ಯುಪಸರ್ಪತಿ || ೪೩ ||

ಅಭ್ಯಾದದಾನ ಏವಾಯಮನ್ವವಕ್ರಾಮತೀಶ್ವರಃ ||
ನ ತ್ವಾಕ್ರಮ್ಯ ಸಮಾದತ್ತೇ ಕಥಂ ತದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೪೪ ||

ವಿಶೇಷಜ್ಞಾನಲಾಭೋಽಸ್ಯ ಲಿಂಗಾತ್ಮಾನುವಿಧಾನತಃ ||
ಯತಸ್ತದಪಕರ್ಷೇಣ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೋಪಸಂಹೃತಿಃ || ೪೫ ||

ತದ್ವ್ಯಾಪ್ತೌ ಚಾಪಿ ಸಂವ್ಯಾಪ್ತಿರಾಪಾದತಲಮಸ್ತಕಮ್ ||
ಸ್ವತಸ್ತು ವ್ಯಾಪ್ತಿಸಂಹಾರರಹಿತತ್ವಾತ್ಪರಾತ್ಮನಃ || ೪೬ ||

ಸೈಂಧವಾದಿರಸವ್ಯಾಪ್ತೇ ಪೀಯಮಾನೇ ಯಥೋದಕೇ ||
ಪಾನಂ ಸಲವಣಸ್ಯೈವಂ ಲಿಙ್ಙಾತ್ಮನುವಿಧಾಯಿತಾ || ೪೭ ||

ಸೋಽಭ್ಯಾದಾನಸ್ಯ ಕರ್ತಾಽತ್ರ ಲಿಂಗಂ ಯೋಽಸ್ಮೀತಿ ಮನ್ಯತೇ ||
ಆಕ್ರಾಮದ್ಧೃದಯಂ ಲಿಂಗಮನ್ವವಕ್ರಾಮತೀವ ಸಃ || ೪೮ ||

ತಥಾ ಹೃದಯಶಬ್ದೇನ ತತ್ಸ್ಥಾ ಧೀರಭಿಧೀಯತೇ ||
ಏವೇತ್ಯವಧೃತಿಶ್ಚಾಮ್ರ ಸ್ವಪ್ನಪ್ರಾಜ್ಞನಿವೃತ್ತಯೇ || ೪೯ ||

ವಿಶೇಷಕಾರ್ಯವಾಹಿಭ್ಯಃ ಸ್ರೋತೋಭ್ಯಃ ಸ್ವಪ್ನಭೂಮಿಗಃ ||
ವಿಶೇಷಾನನುಸೃಪ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ಯಾತ್ವಾ ಹೃದಯಮಾಶ್ರಯಮ್ || ೫೦ ||

ಪುರೀತತ್ಪ್ರಮುಖಂ ದೇಹಂ ವೃತ್ತ್ಯಾ ಸಾಮಾನ್ಯರೂಪಯಾ ||
ತಪ್ತಲೋಹಾದಿವದ್ವ್ಯಾಪ್ಯ ಶೇತೇ ಪ್ರಾಣಾತ್ಮತಾಂ ಗತಃ || ೫೧ ||

ಇಹ ತ್ವೇವೇತಿ ನಿಃಶೇಷಾ ಲಿಂಗಸ್ಯಾಸ್ಯೋಪಸಂಹೃತಿಃ ||
ವಿಶೇಷೇಭ್ಯೋಽವಿಶೇಷೇಭ್ಯೋ ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರತ್ಯವಸರ್ಪಣಮ್ || ೫೨ ||

ಅವದಧ್ರೇಽತ ಏವೇತಿ ಮಾ ಭೂತ್ಸ್ವಪ್ನಾದಿವತ್ಸ್ಥಿತಿಃ ||
ಸಾಮಾನ್ಯಂ ವಾ ವಿಶೇಷೋ ವಾ ನ ಯತೋಽತ್ರಾವಶಿಷ್ಯತೇ ||
ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನ ಹೃದಯ ಏವ ಪಿಂಡೀಭಾವಂ ವ್ರಜತ್ಯತಃ || ೫೩ ||

ವಿಧಿರಾಕರ್ಷಣೋ ತಾವತ್ತೇಜೋಮಾತ್ರಾಶ್ರಯೋ ಗತಃ ||
ಅಥಾಸಂವೇದನಾವಿಧಿರ್ಮುಮೂರ್ಷೋರುಚ್ಯತೇ ಯಥಾ || ೫೪ ||

ಸಾಧಾರಣಾತ್ಮನೋ ಯೋಂಽಶೋ ಭೋಕ್ತೃಕರ್ಮವಶೀಕೃತಃ ||
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಚಕ್ಷುಷಿ ರವೇಶ್ಚಕ್ಷುರ್ವ್ಯಾಪಾರಸಿದ್ಧಿಕೃತ್ || ೫೫ ||

ಕರ್ಮೋಪಭೋಗಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಃ ಸ್ವಚಕ್ಷುಷಾ ||
ಚಾಕ್ಷುಷೋಽತಃ ಸ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಮಾಽಪಿ ಭಾಸ್ಕರಃ || ೫೬ ||

ಸ ಏಷ ಪುರುಷೋ ಯತ್ರ ತತ್ಪ್ರಯೋಕ್ತೃಕ್ರಿಯಾಕ್ಷಯೇ ||
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಾರ್ಥಾತ್ಪರಾಙೇವ ಪರ್ಯಾವರ್ತತ ಆತ್ಮನಿ || ೫೭ ||

ನಿರನುಗ್ರಹತೈವಾಸ್ಯ ಪರ್ಯಾವರ್ತನಮುಚ್ಯತೇ || ೫೮ ||
ಹೃಲ್ಲಿಂಗಪ್ರಸೃತೋ ಯೋಂಽಶ ಉಪಭೋಗಾರ್ಥಮಕ್ಷಿಣಿ ||
ಸೋಽಸ್ಯ ಕರ್ಮಕ್ಷಯಾದಕ್ಷ್ಣಃ ಪರಾಙಾವರ್ತತೇ ಹೃದಿ || ೫೯ ||

ಚಾಕ್ಷುಷೇ ಪುರುಷೇ ತಸ್ಮಿನ್ನಾವೃತ್ತೇ ಕರ್ಮಣಃ ಕ್ಷಯಾತ್ ||
ದೇವತಾ ದೇವತಾಮೇತಿ ಲಿಂಗೈಕ್ಯಂ ಕರಣಂ ತಥಾ || ೬೦ ||

ಅಥೈವಂ ಸ್ಯರೂಪಜ್ಞೋ ದೇವತಾಕರಣಚ್ಯುತೇಃ ||
ಆತ್ಮೈವಮುಕ್ತಾನುಕ್ತೇಷು ಯೋಜ್ಯಂ ಪ್ರಾಣೇಷ್ವಶೇಷತಃ || ೬೧ ||

ಚೇತನಾವದಧಿಷ್ಠಾನಾತ್ಕರಣಾದೇರ್ಜಡಾತ್ಮನಃ ||
ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ನಿಯತಾ ದೃಷ್ಟಾ ಲೋಕೇಽತೋ ನ ವಿಪರ್ಯತೇ || ೬೨ ||

ಅರೂಪಜ್ಞತ್ವಹೇತುಃ ಕ ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯೋತ್ತರಂ ವಚಃ ||
ಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧಿಮಾಚಷ್ಟ ಏಕೀತ್ಯಾದಿ ಮುಮೂರ್ಷತಿ || ೬೩ ||

ಏಕೀ ಭವತಿ ಸಾವಿತ್ರಃ ಸವಿತ್ರಾಂಽಶಸ್ತಥೈವ ಚ ||
ಲಿಂಗಾಂಶಶ್ಚಾಕ್ಷುಷೋ ವ್ಯೂಢೋ ಲಿಂಗೈಕ್ಯಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ || ೬೪ ||

ಸ್ವಾಂಶಿಭ್ಯಾಮೇಕತಾಪತ್ತೌ ದೇವತಾಲಿಂಗಭಾಗಯೋಃ ||
ಅಥಾರೂಪಜ್ಞತಾಮೇತಿ ಯಃ ಪ್ರಾಗ್ರೂಪಾದಿವೇದ್ಯಭೂತ್ || ೬೫ ||

ಅಥೈನಂ ಪಾರ್ಶ್ವಗಾಃ ಪ್ರಾಹುರ್ಬಂಧವೋಽಸ್ಯ ಮುಮೂರ್ಷತಃ ||
ವಾಕ್ಯಮೇಕೀ ಭವತೀತಿ ನಿರಾಶಾಸ್ತಸ್ಯ ಜೀವಿತೇ || ೬೬ ||

ಕರಣೇ ದೇವತಾ ಯಸ್ಮಿನ್ಪೂರ್ವಂ ಮುಂಚತ್ಯನುಗ್ರಹಮ್ ||
ತಸ್ಯೈವ ಪ್ರಥಮಂ ವೃತ್ತಿನಿರೋಧ ಉಪಜಾಯತೇ || ೬೭ ||

ಕಸ್ಮಿಂಶ್ಚಿತ್ಕರಣೇ ವೃತ್ತಿನಿರೋಧಃ ಪೂರ್ವಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಅಯೌಗಪದ್ಯೇನೋತ್ಕ್ರಾಂತೌ ತಲ್ಲಿಂಗಂ ದೇವತಾತ್ಮನಾಮ್ || ೬೮ ||

ಯದಾಽಽಲೋಚನಮಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದ್ರೂಪಾದೌ ಚಕ್ಷುರಾದಿಭಿಃ ||
ಪ್ರವಿವೇಕ್ತಾ ತು ರೂಪಾದೇಃ ಸಮ್ಯಙ್ನೈವ ಪುಮಾನ್ಭॆವೇತ್ || ೬೯ ||

ತದೋತ್ಕ್ರಾಂತಾಂ ವಿಜಾನೀಯಾನ್ಮನಸೋ ದೇವತಾಮಿತಃ ||
ಕೇವಲಾಲೋಚನಾಲ್ಲಿಂಗಾತ್ತಥಾ ಬುದ್ಧೇಶ್ಚ ದೇವತಾಮ್ || ೭೦ ||

ಏವಂ ತದ್ದೇವತೋಕ್ರಾಂತಾವೇಕೀಭಾವೇನ ಸಂಗತೇಃ ||
ಮನುತೇ ನೋ ನ ಜಾನಾತೀತ್ಯೇವಮಾಹುಸ್ತಥಾ ಜನಾಃ || ೭೧ ||

ಉಕ್ತಂ ವಿಮೋಕ್ಷಣಂ ತಾವತ್ಕರಣಾನಾಂ ಸ್ವದೇಶತಃ ||
ಅಸಂವಿಜ್ಞಾನತಾ ಚೋಕ್ತಾ ಹೃದಯೇ ಚೋಪಸಂಹೃತಿಃ || ೭೨ ||

ಅಥೋಪಸಂಹೃತಾಶೇಷಕರಣಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಯಥಾ ||
ಲೋಕಾಂತರೋಪಸಂಕ್ರಾಂತಿಸ್ತಥೈತದಭಿಧೀಯತೇ || ೭೩ ||

ತಸ್ಯೈತಸ್ಯ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯ ಕೃತ್ಸ್ನಪ್ರಾಣೋಪಸಂಹೃತೇಃ ||
ನಾಡ್ಯಗ್ರಂ ಹೃದಯಸ್ಯಾಥ ಪ್ರಕರ್ಷೇಣ ಪ್ರಕಾಶತೇ || ೭೪ ||

ಸರ್ವೇಷು ಸಂಹೃತೇಷ್ವೇವಂ ಕರಣೇಷು ಸವಾಯುಷು ||
ಬುದ್ಧೇಃ ಪ್ರದ್ಯೋತತೇಽಥಾಗ್ರಂ ಹೃದಯಸ್ಯ ಯಿಯಾಸತಃ || ೭೫ ||

ಸ ಏಷ ಕರ್ಮಜೋ ಬುದ್ಧೇಃ ಪ್ರಕಾಶೋ ಜಾಯತೇ ಮೃತೌ ||
ಸ್ವಕರ್ಮನಿರ್ಮಿತಂ ಲೋಕಂ ಯೇನಾಽಽತ್ಮಾಽಯಂ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೭೬ ||

ಕರ್ಮಣೈವಾಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಂ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಮುಪನೀಯತೇ ||
ಪಶ್ಚಾದಾಪನ್ನತದ್ಭಾವೋ ದೇಹಮೇತಂ ವಿಮುಂಚತಿ || ೭೭ ||

ಭಾವಿಲೋಕಾತ್ಮಿಕಾ ಯಾಽಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚೈತನ್ಯಬಿಂಬಿತಾ ||
ವಾಸನೈವಾಽಽತ್ಮನಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಪ್ರದ್ಯೋತವಚಸಾ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ || ೭೮ ||

ಮಾತ್ರೋಪಾದಾನರೂಪೇಣ ಸ್ವೇನ ಭಾಸಾ ಪುರಾಽಬ್ರವೀತ್ ||
ಸ್ವೇನೈವ ಜ್ಯೋತಿಷಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ಯಥಾ ತದ್ವದಿಹಾಪಿ ತತ್ || ೭೯ ||

ಪ್ರದ್ಯೋತೇನ ಯಥೋಕ್ತೇನ ಪ್ರದ್ಯೋತಿತಪಥಾ ಕೃತ -
ಕರ್ಮಕಾರ್ಯೋಽಥ ಹೃದಯಾನ್ನಿಷ್ಕ್ರಾಮತಿ ಯಥಾಸುಖಮ್ || ೮೦ ||

ಸಾಧ್ವೇವಾತಃ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಕರ್ಮ ಕಾರ್ಯಂ ವಿಪಶ್ಚಿತಾ ||
ಪಶ್ಯತಾ ಪ್ರಾಣಿನಾಮೇವಂ ಕರ್ಮಮೂಲಾಮಿಮಾಂ ಗತಿಮ್ || ೮೧ ||

ಆತ್ಮಾ ಸ್ವಕರ್ಮಣೋಪಾತ್ತಂ ಪ್ರದ್ಯೋತೇನ ಯಥೋಚಿತಮ್ ||
ಲೋಕಂ ಪಶ್ಯನ್ಸ್ವಹೃದಯಾನ್ನಿಷ್ಕ್ರಾಮತಿ ಯಥಾಯಥಮ್ || ೮೨ ||

ಚಕ್ಷುಷ್ಟೋ ವಾಽಥ ಮೂರ್ಧ್ನೋ ವಾ ಯಂ ಯಂ ಲೋಕಂ ಪ್ರಪತ್ಸ್ಯತೇ ||
ತದ್ದೂರೇಣೈವ ನಿಷ್ಕ್ರಾಮನ್ನ ಕಚಿತ್ಪ್ರತಿಹನ್ಯತೇ || ೮೩ ||

ಆದಿತ್ಯಲೋಕಸಂಪ್ರಾಪ್ತೌ ಚಕ್ಷುಷ್ಟೋಽಯಂ ಗಿಗಚ್ಛತಿ ||
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಪರಿಪ್ರಾಪ್ತೌ ಮೂರ್ಧ್ನ ಆತ್ಮಾ ನಿಗಚ್ಛತಿ || ೮೪ ||

ಕರ್ಮಶ್ರುತಾನುರೋಧೇನ ಹ್ಯನ್ಯೇಭ್ಯೋ ವಾ ಯಥಾಯಥಮ್ ||
ಹೃದಯಸೃತನಾಡೀಭಿರಿತ ಆತ್ಮಾ ನಿಗಚ್ಛತಿ || ೮೫ ||

ಲಿಂಗಂ ಚ ಸರ್ವತೋ ಗಚ್ಛನ್ನ ಕಚಿತ್ಪ್ರತಿಹನ್ಯತೇ ||
ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮಸ್ವಭಾವತ್ವಾದಪಿ ಲೋಹಸಮುದ್ರಗಮ್ || ೮೬ ||

ಉತ್ಕ್ರಾಮಂತಂ ತಮಾತ್ಮಾನಂ ಯಥೋಕ್ತೇನೇಹ ವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಪ್ರಾಣೋಽನೂತ್ಕ್ರಾಮತಿ ತತಃ ಪ್ರಾಣಂ ಪ್ರಾಣಾಸ್ತಥಾ ಪರೇ || ೮೭ ||

ನನ್ವಾತ್ಮಪ್ರಾಣವಾಗಾದೇರನ್ಯೋನ್ಯವ್ಯತಿಮಿಶ್ರಣಾತ್ ||
ದೇಶಕಾಲಾದ್ಯಸಂಭೇದಾತ್ಕ್ರಮೇಣೋತ್ಕ್ರಮಣಂ ಕಥಮ್ || ೮೮ ||

ನೈಷ ದೋಷೋ ಯತೋ ನೇಹ ಕ್ರಮಕಾಲೋ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಯೋಜಕಪ್ರಯೋಜ್ಯತ್ವಂ ಯತೋಽಮೀಷಾಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ || ೮೯ ||

ಇಹೋಚ್ಚಿಕ್ರಮಿಷಾ ಯಾಽಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೈಕಸಂಶ್ರಯಾ ||
ಪ್ರಾಣೋತ್ಕ್ರಾಂತೇಃ ಪ್ರಯೋಕ್ತ್ರೀ ಸಾ ವಾಗಾದ್ಯುತ್ಕ್ರಮಣಸ್ಯ ಚ || ೯೦ ||

ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಯೋತ್ಕ್ರಾಂತಿಃ ಪ್ರಯೋಕ್ತ್ರೀ ಸೈವ ನಾಪರಾ ||
ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮೈಕನೀಡಾಯಾ ಭಾವನಾಯಾಃ ಪ್ರಧಾನತಾ || ೯೧ ||

ಸಾ ಹಿ ದೇಹಾಂತರಪ್ರಾಪ್ತಾವಾತ್ಮನೋ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿನೀ ||
ತಯಾ ಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಾಣೋಽಯಂ ಪ್ರಾಣಾನಾದಾಯ ಚೇತರಾನ್ || ೯೨ ||

ಆತ್ಮನಾಽನನ್ಯಭೂತಃ ಸಂಜಲಪಾತ್ರಾರ್ಕವದ್ಬಹಿಃ ||
ನಿಷ್ಕ್ರಾಮತಿ ಯಥಾಕರ್ಮ ಸವಿಜ್ಞಾನೋ ಭವತ್ಯಥ || ೯೩ ||

ನನೂಪಸಂಹೃತಾಶೇಷಕರಣತ್ವಾದಧೀಃ ಪುಮಾನ್ ||
ತದಾಕೂತಾನುಗುಣ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಣಾದೇಃ ಕಥಮುಚ್ಯತೇ || ೯೪ ||

ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾತ್ಮಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸಂಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಪೂರ್ವಂ ಯದ್ಧೃದಯಸ್ಯಾಗ್ರದ್ಯೋತನೇನ ಪ್ರಕಾಶಿತಮ್ || ೯೫ ||

ಭಾವಿನೋಽರ್ಥಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾನಮುಚ್ಯತೇ ||
ಸ ತಥೋದ್ಭೂತವಿಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮಾ ದೇಹಾನ್ನಿಗಚ್ಛತಿ || ೯೬ ||

ಹೃದಯಾಗ್ರಪ್ರಕಾಶೇನ ನಿಷ್ಕ್ರಾಂತಸ್ಯಾಪಿ ದೇಹತಃ ||
ನಿಃಸಂಬೋಧಸ್ಯ ಗಮನಂ ಕಥಂ ದೇಹಾಂತರಂ ಪ್ರತಿ || ೯೭ ||

ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಹಾರಾಯ ಸ ಇತ್ಯಾದಿ ಪರಂ ವಚಃ ||
ಸ ಏಷ ಜ್ಞಃ ಪರೋ ದೇವಃ ಸವಿಜ್ಞಾನೋ ಭವತ್ಯಥ || ೯೮ ||

ಸಂಹೃತಾಶೇಷಕರಣೋ ಭಾವನಾಕರ್ಮಹೇತುತಃ ||
ಸವಿಜ್ಞಾನೋ ಯಥಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ತಥೋತ್ಕ್ರಾಂತಾವಪೀಷ್ಯತೇ || ೯೯ ||

ವಿಶೇಷಜ್ಞಾನಸಂಬಂಧಃ ಕರ್ಮಣೈವಾಸ್ಯ ಹೇತುನಾ ||
ನ ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯತೋ ಲಭ್ಯಃ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾಸಂಭವಾದಿಹ || ೧೦೦ ||

ಕೃತಕೃತ್ಯೋ ಭವೇತ್ಸರ್ವೋ ವಿಶೇಷಜ್ಞಾನಸಂಗತಿಃ ||
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣೇಹ ಚೇಲ್ಲಭ್ಯಾ ನ ತು ಲಭ್ಯಾ ತಥಾಽಽಹ ಚ || ೧೦೧ ||

ಯಂ ಯಂ ವಾಽಪಿ ಸ್ಮರನ್ಭಾವಂ ತ್ಯಜತ್ಯಂತೇ ಕಲೇವರಮ್ ||
ತಂ ತಮೇವೈತಿ ಕೌಂತೇಯ ಸದಾ ತದ್ಭಾವಭಾವಿತಃ || ೧೦೨ ||

ಏವಮಾತ್ಮಾ ಸವಿಜ್ಞಾನೋ ಗಂತವ್ಯ ಯತ್ಪುರಾಽರ್ಜಿತಮ್ ||
ತದಾತ್ಮಭಾವವಿಜ್ಞಾನಸ್ತದೇವಾತೋ ನಿಗಚ್ಛತಿ || ೧೦೩ ||

ಯತ ಏವಮತಃ ಪುಂಭಿಃ ಸ್ವಾತಂತ್ರಾಯಾರ್ಥಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ||
ಯೋಗಾದಿಸಾಧನಾಭ್ಯಾಸಃ ಕರ್ತವ್ಯಃ ಪುಣ್ಯಸಂಚಯಃ || ೧೦೪ ||

ಸರ್ವಶಾಸ್ತ್ರಸಮಾರಂಭಸ್ತದರ್ಥೋಽಯಂ ಮಹಾನಿಹ ||
ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧ್ಯಾನಾಮುಪಾಯಾನಾಂ ಪ್ರಬುದ್ಧಯೇ || ೧೦೫ ||

ತಥಾಽನರ್ಥಪರಿಪ್ರಾಪ್ತಾವುಪಾಯಾನಾಂ ನಿಷೇಧನಮ್ ||
ಏತಾವಾನೇವ ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥಃ ಕರ್ತ್ರಧೀನಃ ಸುಖಾಪ್ತಯೇ || ೧೦೬ ||

ಮಾತ್ರಾಲಕ್ಷಣಮಾದಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ್ವಪ್ನಸ್ಯ ಸರ್ಜನಮ್ ||
ಯಥೇಹ ನ ತಥಾ ಕಿಂಚಿದುಪಾದಾನಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೦೭ ||

ಅಥೈವಂ ದೇವತಾತ್ಯಕ್ತೇ ಲಿಂಗೇ ದೇಹಾದ್ಬಹಿರ್ಗತೇ ||
ಲೋಕಾಂತರಗತೌ ಹೇತುರ್ಲೋಕಾರಂಭೇ ಚ ಭಣ್ಯತಾಮ್ || ೧೦೮ ||

ಆತ್ಮನಃ ಪರಲೋಕಾಯ ಯತ್ಸ್ಯಾದ್ಗಮನಕಾರಣಮ್ ||
ಭುಂಕ್ತೇ ಗತ್ವಾ ಚ ಯತ್ತತ್ರ ದೇಹಾರಂಭೇ ಚ ಕಾರಣಮ್ || ೧೦೯ ||

ಲಿಂಗಾನಸ ಇತೋ ದೇಹಾದ್ದೇಹಮನ್ಯಂ ನಿಗಚ್ಛತಃ ||
ಸಂಭಾರಃ ಕೋಽಸ್ಯ ಗತ್ಯರ್ಥೋ ದೇಹಾರಂಭೇ ಚ ಕಥ್ಯತಾಮ್ || ೧೧೦ ||

ಇತೋ ಜಿಗಮಿಷುಂ ವಿದ್ಯಾಕರ್ಮಣೀ ಯೇ ಪುರಾಽರ್ಜಿತೇ ||
ತಂ ಸಮನ್ವಾರಭೇತೇ ತೇ ಯಾ ಚಾಭೂತ್ಪೂರ್ವವಾಸನಾ || ೧೧೧ ||

ವಿಜ್ಞಾನಂ ಸಂಶಯಜ್ಞಾನಂ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಮಥಾಪಿ ವಾ ||
ಪ್ರಮಾಣತೋಽಪ್ರಮಾಣಾದ್ವಾ ಸರ್ವಂ ವಿದ್ಯೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೧೨ ||

ಸಂಸಾರಕಾರಣಧ್ವಂಸಿ ಯತ್ತು ಜ್ಞಾನಂ ಪರಾತ್ಮಗಮ್ ||
ತದತ್ರ ನ ಪರಿಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಸರ್ವಾಪತ್ಕಾರಣಾಪನುತ್ || ೧೧೩ ||

ಸಂಸಾರಕಾರಣಂ ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನಾವಿರೋಧಿ ಯತ್ ||
ಅಪ್ರಾಪ್ತಪರಮಾರ್ಥಾರ್ಥಂ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಂ ಜಿಘೃಕ್ಷಿತಮ್ || ೧೧೪ ||

ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧ್ಯಂ ಚ ಶಾಸ್ತ್ರತೋ ಯದಿ ವಾಽನ್ಯತಃ ||
ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟಾರ್ಥರೂಪಂ ಯತ್ತಚ್ಚ ಕರ್ಮೇತಿ ಗೃಹ್ಯತೇ || ೧೧೫ ||

ಅನ್ವಾರಭೇತೇ ಗಚ್ಛಂತಂ ಯಥೋಕ್ತೇ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೀ ||
ಗಚ್ಛಂತಂ ಪುರುಷಂ ಯಸ್ಮಾದನ್ವೇತೇ ಸ್ವಸ್ವಭಾವತಃ ||
ಗಚ್ಛತೋಽತೋಽನುಶಬ್ದೋಽತ್ರ ಪಶ್ಚಾದರ್ಥೇ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ || ೧೧೬ ||

ಗಮನಾದಿವಿಧೌ ಪುಂಸಃ ಸಾಧನತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಃ || ೧೧೭ ||
ಕರ್ಮಣಃ ಕ್ರಿಯಮಾಣಸ್ಯ ಸಂಸ್ಕಾರೋ ಯೋ ಹೃದಿ ಶ್ರಿತಃ ||
ತತ್ಫ़ಲಸ್ಯ ಚ ಭುಕ್ತಸ್ಯ ಪೂರ್ವಪ್ರಜ್ಞೇತಿ ಸೋಚ್ಯತೇ || ೧೧೮ ||

ಪೂರ್ವೋಪಚಿತಸಂಸ್ಕಾರಹೇತುಭ್ಯಃ ಸಾಽಭಿಜಾಯತೇ || ೧೧೯ ||
ಷಣ್ಮಾಸಶೇಷಪ್ರೋದ್ಭೂತಾ ವಾಸನಾ ಯಾಽಸ್ಯ ದೇಹಿನಃ ||
ಮರಿಷ್ಯತೋಽನ್ಯದೇಹಾರ್ಥಂ ಪೂರ್ವಪ್ರಜ್ಞೇತಿ ತಾಂ ವಿದುಃ || ೧೨೦ ||

ಸಮರ್ಥಾ ಸೈವ ತೇ ಯಸ್ಮಾದುದ್ಬೋದ್ಧುಂ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೀ ||
ನರಸ್ಯಾತಃ ಪ್ರಧಾನತ್ವಾತ್ಪೃಥಕ್ತಸ್ಯಾ ಗ್ರಹಃ ಕೃತಃ || ೧೨೧ ||

ಸಮಾಸೇನೈವ ನಿರ್ದಿಷ್ಟೇ ಕಾರಣತ್ವಾವಿಶೇಷತಃ ||
ಅನ್ಯೋನ್ಯಕಾರಣತ್ವಾಚ್ಚ ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೀ || ೧೨೨ ||

ಪೂರ್ವಪ್ರಜ್ಞಾತ ಉದ್ಭೂತಿರ್ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಕರ್ಮಣೋ ಯತಃ ||
ತಾಭ್ಯಾಂ ಚ ಭಾವನೋದ್ಭೂತಿರ್ನಿರ್ದೇಶೋಽತೋ ಯಥೋದಿತಃ || ೧೨೩ ||

ಕರ್ಮಣೋ ಭುಜ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಪರಿಶೇಷೋ ಹಿ ಭಾವನಾ ||
ಮೂಲಂ ಚ ಜಾಯಮಾನಸ್ಯ ಪ್ರಧಾನಂ ತೇನ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೨೪ ||

ಪರಿಚ್ಛೇತ್ರ್ರೀ ವಿನಿರ್ಮಾತ್ರೀ ವಿದ್ಯಾ ಲೋಕಾಂತರಸ್ಯ ಹಿ ||
ವಿಕರ್ತೃ ಕರ್ಮ ವೋಢ್ರೀ ಚ ಪೂರ್ವಪ್ರಜ್ಞೇಹ ಪೂರ್ವಯೋಃ || ೧೨೫ ||

ನಾನಾವಿಕಲ್ಪಸದ್ಭಾವಾತ್ಸಂದೇಹೋ ಗಮನಂ ಪ್ರತಿ ||
ಪಕ್ಷೀವ ವೃಕ್ಷಾತ್ಕಿಂ ತಾವತ್ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ ವ್ರಜತ್ಯಯಮ್ || ೧೨೬ ||

ಆತಿವಾಹಿಕದೇಹೇನ ಕಿಂವಾ ದೇಹಾಂತರಂ ಪ್ರತಿ ||
ಗತಿರ್ವಿಕಾಸಸಂಕೋಚೌ ಭಿನ್ನಕುಂಭಸ್ಥದೀಪವತ್ ||
ಮತಂ ವಾ ಕಿಂ ಮನೋಮಾತ್ರ ದೇಹಾದ್ದೇಹಾಂತರಂ ವ್ರಜೇತ್ || ೧೨೭ ||

ಕಿಂವಾ ಸರ್ವಗತಾನಾಂ ಸ್ಯಾತ್ಕರಣಾನಾಮಿಹಾಽಽತ್ಮನಿ ||
ಶ್ರುತಕರ್ಮಾನುರೋಧೇನ ವೃತ್ತಿಹಾನ್ಯುದ್ಭವೌ ಕ್ವಚಿತ್ || ೧೨೮ ||

ಇತಿ ಭೂರಿವಿಕಲ್ಪಾಯಾಂ ಭೂಮೌ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಅನಂತಾಃ ಸರ್ವ ಏವೈತೇ ವಾಙ್ಮನಃಪ್ರಾಣಲಕ್ಷಣಾಃ || ೧೨೯ ||

ಪ್ರಾಣಿಕರ್ಮಾನುರೋಧೇನ ಪ್ಲುಷ್ಯಾದಿಪರಿಮಾಣತಾ ||
ಇತಿ ಶ್ರುತ್ಯುಕ್ತಿತಸ್ತೇಷಾಂ ಪ್ರತಿಪ್ರಾಣಿ ಯಥಾಮತಿ ||
ಯಥಾಕರ್ಮ ಗತಿಃ ಸ್ಥಾನಂ ಪರಿಚ್ಛೇದೋಽಥ ವಿಸ್ತೃತಿಃ || ೧೩೦ ||

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಂ ಪಾರತಂತ್ರ್ಯಂ ವಾಽಣಿಮಾದ್ಯೈಶ್ವರ್ಯಮೇವ ವಾ ||
ಕರಣಾನಾಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಾದಿಹೇತುಕಮ್ || ೧೩೧ ||

ಅಸ್ಮದಾದೇರ್ಯಥಾ ತದ್ವದ್ವಿದ್ಯಾಕರ್ಮಾನುರೋಧತಃ ||
ಅನಾತ್ಮನೋಽಪಿ ಚಾಽಽನಂತ್ಯಂ ನ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧಮಾತ್ಮವತ್ || ೧೩೨ ||

ಇತೀಮಂ ಪಕ್ಷಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಶ್ರುತ್ಯಾ ದೃಷ್ಟಾಂತ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೩೩ ||
ತೃಣಾಗ್ರಸ್ಥಾ ಜಲೂಕೇಹ ಪ್ರಾಪ್ಯ ತಸ್ಮಾತ್ತೃಣಾಂತರಮ್ ||
ಸಂಹರತ್ಯಾತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪೂರ್ವಸ್ಮಾತ್ತತ್ರ ಸಾ ಕ್ರಮಾತ್ || ೧೩೪ ||

ಯಥೈವಮೇವಮಾತ್ಮೇದಂ ಶರೀರಂ ಕರ್ಮಣಃ ಕ್ಷಯಾತ್ ||
ನಿಹತ್ಯಾಚೇಷ್ಟಮಾಪಾದ್ಯ ಸ್ವಾತ್ಮಲಿಂಗೋಪಸಂಹೃತೇಃ || ೧೩೫ ||

ಗಮಯಿತ್ವಾ ತಥಾಽವಿದ್ಯಾಂ ಜಾಡ್ಯಂ ನಿಃಸಂಜ್ಞತಾಮಿದಮ್ ||
ಅತೋಽನ್ಯಮಾಕ್ರಮಂ ದೇಹಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಭಾವನಯಾಽಂಜಿತಃ ||
ಪೂರ್ವದೇಹಸ್ಥಮಾತ್ಮಾನಂ ಸಂಹರತ್ಯಾತ್ಮನಾಽಽತ್ಮನಿ || ೧೩೬ ||

ಜಲೂಕಾವದ್ಗತಿರಿಯಮಾತ್ಮನಃ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಾ ||
ತತ್ರ ದೇಹಾಂತರಾರಂಭ ಉಪಾದಾನಂ ಕಿಮಾತ್ಮನಃ || ೧೩೭ ||

ಉಪಮೃದ್ಯೋಪಮೃದ್ಯಾಸ್ಯ ನಿತ್ಯೋಪಾತ್ತಂ ಕಿಮಿಷ್ಯತೇ ||
ಪುನಃ ಪುನರಪೂರ್ವಂ ವಾ ದೇಹಾರಂಭಾಯ ಕಲ್ಪತೇ || ೧೩೮ ||

ಇತಿ ದೃಷ್ಟಾಂತವಚಸಾ ನಿರ್ಣಯೋಽಸ್ಯೋಪವರ್ಣ್ಯತೇ || ೧೩೯ ||

ಪೇಶಸ್ಕಾರೀ ಯಥಾ ಮಾತ್ರಾಮುಪಾದಾಯೇಹ ಪೇಶಸಃ ||
ವಿಮೃದ್ಯ ರಚನಾಂ ಪೂರ್ವಾಂ ಕುರುತೇ ರಚನಾಂತರಮ್ || ೧೪೦ ||
ನವಾನ್ನವತರಂ ರೂಪಂ ಕಲ್ಯಾಣತರಮೇವ ಚ ||
ಕಲ್ಯಾಣಾದಿತಿ ದೃಷ್ಟಾಂತೋ ಯಥಾ ತದ್ವದಿಹಾಪಿ ಚ || ೧೪೧ ||

ಆಪೇಕ್ಷ್ಯ ನವಮಾದಾನಂ ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ನವಮುಚ್ಯತೇ ||
ಶ್ರುತ್ಯಾ ನವತರಂ ರೂಪಂ ಕಲ್ಯಾಣತರಮೇವ ಚ || ೧೪೨ ||

ನಿತ್ಯೋಪಾತ್ತಾನಿ ಭೂತಾನಿ ಕರಣಾನಿ ಚ ದೇಹಿನಃ ||
ದ್ವೇ ವಾವ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ರೂಪೇ ಇತಿ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ || ೧೪೩ ||

ಉಪಮೃದ್ಯೋಪಮೃದ್ಯೈಷಾಂ ರಚನಾಂ ಪ್ರಾಕ್ತನೀಂ ಪುನಃ ||
ಯಥಾಕರ್ಮ ಯಥಾಜ್ಞಾನಂ ಕುರುತೇ ರಚನಾಂತರಮ್ || ೧೪೪ ||

ಪಿತ್ರಾದಿಯೋಗ್ಯಂ ಪಿತ್ರ್ಯಾದಿ ಹ್ಯುತ್ತಮಾಧಮಮಧ್ಯಮಮ್ || ೧೪೫ ||
ಪಿತ್ರ್ಯಾದಿಲೋಕೇಷ್ವಾತ್ಮಾಽಯಂ ಯಥಾಕರ್ಮ ಯಥಾಶ್ರುತಮ್ ||
ತನುತೇ ದೇಹಜಾತಾಮಿ ಭೂರಿರೂಪಾಣ್ಯವಿದ್ಯಯಾ || ೧೪೬ ||

ನ ತು ಚೈತನ್ಯವತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಂಸಾರೋಽಸ್ಯ ಸ್ವತೋ ಮತಃ ||
ಇತ್ಯರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮಾಜಗಾಮೋತ್ತರಂ ವಚಃ || ೧೪೭ ||

ಯಚ್ಚಾಸ್ಯ ವಾಸ್ತವಂ ರೂಪಂ ಯಚ್ಚಾವಿದ್ಯೋತ್ಥಮಾತ್ಮನಃ ||
ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ತಸ್ಯ ನಿರ್ಣಯಃ ಕ್ರಿಯತೇಽಧುನಾ || ೧೪೮ ||

ತನ್ನಿರ್ಣಯಾದಶೇಷೋಽರ್ಥಾಽನಿರ್ಣೀತಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ನ್ವಿತಿ || ೧೪೮ ||

ಸಂಸಾರೀ ಯೋ ಯಥೋಕ್ತೇನ ಗ್ರಂಥೇನ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ ||
ತದ್ಗೃಹೀತ್ಯೈ ಸಶಬ್ದೋಽಯಂ ತತ್ಸ್ಮೃತ್ಯರ್ಥಂ ತಥಾಚ ವೈ || ೧೪೯ ||

ಅನಾತ್ಮಭೂತ ಏತಸ್ಮಿನ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣಲಕ್ಷಣೇ ||
ಸಂಸಾರೇ ಪ್ರಥತೇ ಯೋಽರ್ಥ ಆತ್ಮನಾಽನನ್ಯಮಾನಗಃ || ೧೫೦ ||

ಯತ್ಸಾಕ್ಷಿಕೌ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯ ಭಾವಾಭಾವೌ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಃ ||
ಸಂಸಾರವಸ್ತುನಃ ಸೋಽಯಮಾತ್ಮೇತ್ಯತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ || ೧೫೧ ||

ವ್ಯಭಿಚಾರೋ ನ ಯಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಸರ್ವೇಷು ವ್ಯಭಿಚಾರಿಷು ||
ತದವಷ್ಟಂಭತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ವ್ಯಭಿಚಾರಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ || ೧೫೨ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾಽಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತ್ವಾದಕ್ರಿಯಾಕಾರಕತ್ವತಃ ||
ಅನನ್ಯಬೋಧಮಾನತ್ವಾದಯಮಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತತಃ || ೧೫೩ ||

ನಿಃಶೇಷಾನಾತ್ಮತದ್ಧೇತುನಿರಾಕರಣವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಆತ್ಮತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ಸಿಧ್ಯೇನ್ನಾನ್ಯಶೇಷಮನಾತ್ಮವತ್ || ೧೫೪ ||

ಅಸಾಧಾರಣಸಿದ್ಧ್ಯೈವ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ||
ಯತೋಽತ ಆತ್ಮವಸ್ತ್ವೇವ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಜ್ಜಗತ್ || ೧೫೫ ||

ನ ಹೀದಮಾತ್ಮನಃ ಸ್ಥಾನಂ ತತೋಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ವಾಽಶ್ನುತೇ ||
ಆತ್ಮನೋಽವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಯತೋಽನಾತ್ಮಾ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೧೫೬ ||

ಆತ್ಮಾ ತ್ವನಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಾದ್ವ್ಯತಿರೇಕಂ ನ ಸೋಽರ್ಹತಿ ||
ಸ್ರಜೀವ ಸರ್ಪದಂಡಾದೇಃ ಸ್ರಗವಿದ್ಯೋತ್ಥವಸ್ತುನಃ ||
ಸ್ರಕ್ತತ್ತ್ವವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಸಿದ್ಧಿರ್ನಾನ್ಯತ್ರ ಕುತ್ರಚಿತ್ || ೧೫೭ ||

ನ ಚಾಭಾವಾವಸಾಯ್ಯೇತದಭಾವಸ್ಯಾಪಿ ಭಾವವತ್ ||
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದಶ್ರುತತ್ವಾನ್ನ ಚಾರ್ಥತಃ || ೧೫೮ ||

ಅನೂದ್ಯ ನಿಖಿಲಂ ವಿಶ್ವಂ ತತ್ತತ್ತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ||
ಆತ್ಮೈವೇತಿ ಶ್ರುತಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾತೋಽನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿದಿಷ್ಯತೇ || ೧೫೯ ||

ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾಯ ನ ಚಾಽಽತ್ಮಾನಮನಾತ್ಮಾ ವ್ಯತಿರಿಚ್ಯತೇ ||
ವ್ಯತಿರೇಕಸ್ವಭಾವತ್ವಾನ್ನಾಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಿ ಸಿಧ್ಯತಿ || ೧೬೦ ||

ಪ್ರತ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಶ್ರುತಿರತಃ ಸರ್ವಂ ನೇತೀತಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಿ ||
ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿ ಚ ತಥಾ ವ್ಯತಿರೇಕಂ ನಿಷೇಧತಿ || ೧೬೧ ||

ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾನಂತರಾಬಾಹ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ಉಕ್ತಾತ್ಮವಸ್ತುಸ್ವಾಭಾವ್ಯಾದಾತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯತೋ ವಚಃ || ೧೬೨ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಸ್ತತ್ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ಚಾಽಽತ್ಮನಸ್ತಥಾ ||
ಪರೋಕ್ಷದ್ವಯಹಾನೇನ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಬೋಧ್ಯತೇ || ೧೬೩ ||

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದಾರ್ಥ ಇಷ್ಯತೇ ||
ನಾಽಽತ್ಮನೋಽನ್ಯತ್ರ ಲಭ್ಯೋಽಸೌ ನಾಪ್ಯಾತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯತಃ || ೧೬೪ ||

ಆತ್ಮನೋಽಪಿ ಪರೋಕ್ಷತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽವಿದ್ಯಯಾ ಯಥಾ ||
ಆತ್ಮನಃ ಸದ್ವಿತೀಯತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಪಿ ತಥಾ ಮಮ || ೧೬೫ ||

ಅತೋಽವಿದ್ಯಾಸಮುಚ್ಛಿತ್ತೌ ಯಥಾವಸ್ತ್ವವಬೋಧತಃ ||
ಆತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ನೇಷ ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ಯೇತಿ ಸ್ವತೋಽದ್ವಯಮ್ || ೧೬೬ ||

ಯಥೋಕ್ತಬೋಧವಿರಹಾದಸ್ಯಾನರ್ಥಪರಂಪರಾ ||
ವಿಜ್ಞಾನಾದ್ಯಭಿಸಂಬಂಧೋ ಯಥಾ ತದಧುನೋಚ್ಯತೇ || ೧೬೭ ||

ಆತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ನೇಷ ಧರ್ಮೈರ್ಯಾವದ್ಭಿರನ್ವಿತಃ ||
ಅಜ್ಞಾನಾತ್ಸಂಸರತ್ಯತ್ರ ವರ್ಣ್ಯತೇ ತತ್ಸಮಾಸತಃ || ೧೬೮ ||

ಯತೋಽವಿದ್ಯಾನ್ವಯೇಽಶೇಷಸಂಸಾರಾನರ್ಥಸಂಗತಿಃ ||
ತದ್ಧ್ವಸ್ತಾವಾತ್ಮನಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪುರುಷಾರ್ಥಃ ಸಮಾಪ್ಯತೇ || ೧೬೯ ||

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತೂಕ್ತ್ಯಾ ಹ್ಯಾತ್ಮನೋಽನರ್ಥಸಂಗತಿಃ ||
ಇತ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪರೋ ಗ್ರಂಥೋಽವತಾರ್ಯತೇ || ೧೭೦ ||

ಯದ್ಯವಿದ್ಯೈಕಹೇತುಸ್ಯಾತ್ಸಂಸಾರಿತ್ವಂ ತದಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ವಿದ್ಯಾರ್ಥೋಽಯಂ ಸಮಾರಂಭೋ ಯುಜ್ಯತೇ ನಾನ್ಯಥಾ ಸತಿ || ೧೭೧ ||

ಪ್ರಾಣಾತ್ಮತ್ವಾಭಿಮಾನೀ ಸನ್ಯತಃ ಪ್ರಾಣಃ ಪ್ರಸೂಯತೇ ||
ಪ್ರಾಣಪ್ರಾಣೋಽಪಿ ಸನ್ಮೋಹಾತ್ಪ್ರಾಣನಾದಿ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೧೭೨ ||

ತತೋ ಬುದ್ಧಿಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ವಿಜ್ಞಾನೋಽಸ್ಮೀತಿಭಾವತಃ ||
ವಿಜ್ಞಾನಮಯತಾಮೇತಿ ಸ್ರಕ್ಸರ್ಪಮಯತಾಮಿವ || ೧೭೩ ||

ಮನಸೋ ಗ್ರಹಣಂ ಚಾತ್ರ ಬುದ್ಧಿವೃತ್ತ್ಯುಪಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ಅಸುಬುದ್ಧೀ ಯತೋ ಹೇತೂ ಸರ್ವೇಷಾಮಿಂದ್ರಿಯಾತ್ಮನಾಮ್ || ೧೭೪ ||

ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಸಾರ್ಥಾನಾಂ ಪ್ರಾಣಃ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ||
ಸ ಏವ ಬುದ್ಧ್ಯತಿಶಯಃ ಶ್ರೋತ್ರಾದೇರಪಿ ಕಾರಣಮ್ || ೧೭೫ ||

ಸ್ವಾಭ್ಯಸ್ತಭಾವನಾತೋಽಸ್ಯ ಶ್ರುತಕರ್ಮಾನುರೋಧತಃ ||
ಪ್ರಾಣೋ ಬುದ್ಧಿರ್ಮನಶ್ಚಕ್ಷುಃಶ್ರೋತ್ರಾದ್ಯಜ್ಞಸ್ಯ ಜಾಯತೇ || ೧೭೬ ||

ಪ್ರಾಯಾರ್ಥೇ ಚ ಮಯತ್ ಙ್ಞೇಯೋ ವಿಕಾರಾದೇರ್ನಿಷೇಧನಾತ್ ||
ಅವಿಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಸ್ಯ ವಿಕಾರೋ ವಾಽಸ್ತ್ವದೋಷತಃ || ೧೭೭ ||

ಸರ್ಪಾದಯೋ ಯಥಾ ರಜ್ಜ್ವಾ ವಿಕಾರಾಃ ಸ್ಯುರಬೋಧತಃ ||
ಅಜ್ಞಾನಾದಾತ್ಮನಸ್ತದ್ವತ್ತೇಜೋಬನ್ನಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾ || ೧೭೮ ||

ನ ಹಿ ವೇದಾಂತಸಿದ್ಧಾಂತೇ ಹ್ಯಜ್ಞಾತಾತ್ಮಾತಿರೇಕತಃ ||
ಸಾಂಖ್ಯಾನಾಮಿವ ಸಿದ್ಧಾಂತೇ ಲಭ್ಯತೇ ಕಾರಣಾಂತರಣ್ || ೧೭೯ ||

ಪ್ರಾಣಾದಿಮಯತಾಂ ಯಾತ್ವಾ ತದ್ವೃತ್ತೀನಾಮಬೋಧತಃ ||
ಆತ್ಮಾಽಕರ್ತಾಽಪಿ ಕರ್ತೃತ್ವಮೇತಿ ತಾಸಾಂ ಸಮುದ್ಭವೇ || ೧೮೦ ||

ಚಕ್ಷುಷಶ್ಚಕ್ಷುರಪ್ಯೇವಂ ಯಥಾ ಚಕ್ಷುರ್ಮಯಸ್ತಥಾ ||
ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಮಯತಾಽಪ್ಯಸ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಾ ಪ್ರತ್ಯಾಗಾತ್ಮನಃ || ೧೮೧ ||

ಸ ವಿಜ್ಞಾನಮನಃಪ್ರಾಣಚಕ್ಷುಃಶ್ರೋತ್ರಾದಿ ಮೋಹಜಮ್ ||
ಮನ್ವಾನೋಽವಿದ್ಯಯಾಽಽತ್ಮೈತಿ ತನ್ಮಯತ್ವಂ ನ ತು ಸ್ವತಃ || ೧೮೨ ||

ಸಮಾಸವ್ಯಾಸತಸ್ತದ್ವತ್ಪಂಚ ಭೂತಾನ್ಯವಿದ್ಯಯಾ ||
ಅಶಬ್ದಾದಿಮಯೋಽಪ್ಯಾತ್ಮಾ ತನ್ಮಯತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ || ೧೮೩ ||

ಲಿಂಗದೇಹಾವಿಮಾವೇವಂ ಪಂಚಭೂತಮಯಾವುಭೌ ||
ಪ್ರಧಾನಗುಣವೃತ್ತ್ಯೋಕ್ತೌ ಸೂಕ್ಷ್ಮಸ್ಥೂಲವಿಭಾಗತಃ || ೧೮೪ ||

ಉಕ್ತಯೋರಾತ್ಮನೋರಂತರ್ಯದ್ರೂಪಂ ಭಾವನಾಮಯಮ್ ||
ಕಾಮಾದಿಮಯತೋಕ್ತ್ಯೇಹ ತದಿದಾನೀಂ ವಿಭಾವ್ಯತೇ || ೧೮೫ ||

ಕಾಮಂ ಕ್ರೋಧಂ ತಥಾ ಧರ್ಮಂ ತದ್ವಿರುದ್ಧಂ ಚ ಮೋಹತಃ ||
ಸಂಭಾವಯನ್ಪ್ರತೀಚ್ಯಾತ್ಮ ತನ್ಮಯತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ || ೧೮೬ ||

ಪ್ರವೃತ್ತಯ ಇಹೇಕ್ಷ್ಯಂತೇ ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧನಾಃ ||
ಯಾವತ್ಯೋ ಭಾವನಾಃ ಪುಂಸಾಮಪಿ ತಾವತ್ಯ ಏವ ತು || ೧೮೭ ||

ಇತ್ಯೇವಮಾದಯೋಽನೇಕೇ ಕೋಶಾಃ ಸ್ಯುರ್ಭಾವನಾಮಯಾಃ ||
ಅಸಂಖ್ಯೇಯಾ ಬಹುತ್ವಾತ್ತೇ ಸಂಕ್ಷೇಪೋಽತೋಽತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೮೮ ||

ಇದಮಿತ್ಯೇವ ಯತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಿಂಚಿತ್ಕರ್ಮೋಪಲಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಪರೋಕ್ಷಂ ಭಾವನಾರೂಪಂ ತೇನಾದೋಮಯತೇಷ್ಯತೇ || ೧೮೯ ||

ಇದಂಮಯೇನ ಲಿಂಗೇನ ಸಂಬಂಧೋಽದೋಮಯಾತ್ಮನಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಆತ್ಮನಿ ಯಥಾ ತಥಾಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ಲಿಂಗ್ಯತೇ || ೧೯೦ ||

ಧೂಮಾಗ್ನ್ಯೋರಿವ ಸಂಬಂಧಸ್ತಯೋರ್ದೃಷ್ಟ ಇಹಾಽಽತ್ಮನಿ ||
ಅಕಾಮಪ್ರಮುಖೈರ್ಯೋಗೈಸ್ತಥಾ ಕಾಮಾದಿಯೋಗತಃ || ೧೯೧ ||

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಮಯೋ ಭೂತ್ವಾ ಪುಮಾನ್ಸರ್ವಮಯೋ ಭವೇತ್ ||
ಧರ್ಮಾಧರ್ಮೈಕಹೇತುತ್ವಾತ್ಸರ್ವಸ್ಯ ಜಗತಸ್ತತಃ || ೧೯೨ ||

ಅದೋಮಯತ್ವಂ ಲಿಂಗಂ ಸ್ಯಾಲ್ಲಿಂಗೇನೇದಂಮಯಾತ್ಮನಾ ||
ಭಾವನಾಕರ್ಮವಿದ್ಯಾನಾಮೇವಮುಕ್ತೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಭೂರಿಭೇದಾನ್ನ ಶಕ್ಯಂತೇ ವಕ್ತುಂ ರೂಪಾಣ್ಯಶೇಷತಃ || ೧೯೩ ||

ಕಿಂ ಕಾರಣಂ ಪುಮಾನ್ಯಸ್ಮಾದ್ಯಥಾಕಾರೀ ಭವತ್ಯಯಮ್ ||
ಯಥಾಚಾರೀ ಚ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿಂಸ್ತಥಾರೂಪೋ ಭವತ್ಯಸೌ || ೧೯೪ ||

ಕರಣಂ ನಿಯತಂ ಚೈವ ತತೋಽನ್ಯಚ್ಚರಣಂ ತಥಾ ||
ಕರಣಂ ಕರ್ಮಶಕ್ತಿರ್ವಾ ಚರಣಂ ಪ್ರತ್ಯಯಾತ್ಮಕಮ್ || ೧೯೫ ||

ಸಾಧುಕಾರೀ ಪುಮಾನ್ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಧುರೇವ ಭವತ್ಯಸೌ ||
ಪಿತೃಗಂಧರ್ವದೇವಾದೌ ಸಾಧುಸಾಧನಸಂಪದಾ || ೧೯೬ ||

ಪಾಪಕಾರೀ ಚ ಪಾಪಶ್ಚ ಸ್ಥಾಣ್ವಾದಾವಭಿಜಾಯತೇ ||
ಕಾಮಕ್ರೋಧಾದಿಭೂಯಿಷ್ಠಃ ಪುಮಾನುಗ್ರೇಣ ಕರ್ಮಣಾ || ೧೯೭ ||

ಸಾಧ್ವಾದಿ ಭೂಯೋಭ್ಯಾಸಾತ್ಸ್ಯಾತ್ತಾಚ್ಛೀಲ್ಯಪ್ರತ್ಯಯಶ್ರುತೇಃ ||
ಫ़ಲಮಿತ್ಯತಿಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ ಪುಣ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಕಂ ವಚಃ || ೧೯೮ ||

ನೈವಾಭ್ಯಾಸವ್ಯಪೇಕ್ಷಾಽಸ್ತಿ ಪುಣ್ಯಪಾಪಫ़ಲಾಪ್ತಯೇ ||
ಸಕೃದಪ್ಯನುತಿಷ್ಠನ್ನಾ ಪ್ರಾಪ್ನೋತ್ಯೇವ ಫ़ಲಂ ತಯೋಃ || ೧೯೯ ||

ಫ़ಲಾತಿಶೀತಿರಭ್ಯಾಸಾಜ್ಜಾಯತೇ ಪುಣ್ಯಪಾಪಯೋಃ ||
ತತ್ಫ़ಲಸ್ಯ ತು ಯಾ ಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಸಾ ಸಕೃತ್ಕರಣಾದಪಿ || ೨೦೦ ||

ಕಾಮಕ್ರೋಧಾದಿಪೂರ್ವೈವ ಕರ್ತೃತಾ ಪುಣ್ಯಪಾಪಯೋಃ ||
ಪುಂಸಃ ಸರ್ವಮಯತ್ವಸ್ಯ ಹೇತುಃ ಸಂಸಾರಕಾರಣಮ್ || ೨೦೧ ||

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾತ್ಮಕಂ ಕರ್ಮ ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಕಾರಣಮ್ ||
ಏತದ್ವಿಷಯಮೇವೈತದ್ವೇದಶಾಸ್ತ್ರಮಧೀಯತೇ || ೨೦೨ ||

ಕರ್ಮೈವ ವೇದಶಾಸ್ತ್ರೇಽಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಧಾನಂ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಯತಃ ||
ಪುಂಸೋಽಭ್ಯುದಯದುಃಖಾಪ್ತೌ ಕಾರ್ಯಂ ವರ್ಜ್ಯಂ ಚ ತತ್ತತಃ || ೨೦೩ ||

ಕರ್ಮ ಸಾಧ್ವೇವ ಕರ್ತವ್ಯಮಿಚ್ಛತಾಽಭ್ಯುದಯಂ ಚಿರಮ್ ||
ಪಾಪಂ ತು ಸರ್ವದಾ ಹೇಯಂ ದುಃಖೇಭ್ಯಸ್ತ್ರಸ್ಯತಾ ಭೃಶಮ್ || ೨೦೪ ||

ಸಂಸಾರಾನರ್ಥನಿಷ್ಪತ್ತೌ ಸರ್ವೇಷಾಮವಿಶಿಷ್ಟತಾ ||
ಆರಂಭಕಾಣಾಂ ವಿಜ್ಞಾನಪ್ರಮುಖಾಣಾಮಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ || ೨೦೫ ||

ಯದ್ಯಪ್ಯೇವಂ ತಥಾಽಪೀಹ ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾತ್ಮಕಂ ಬುಧಾಃ ||
ಕರ್ಮ ಪ್ರಧಾನಮಿಚ್ಛಂತಿ ಯತಃ ಕರ್ಮ ಪ್ರಯೋಜಕಮ್ || ೨೦೬ ||

ಪ್ರಯೋಜ್ಯಮಿತರತ್ಸರ್ವಂ ವಿಜ್ಞಾನಾದಿ ಯದೀರಿತಮ್ ||
ಪ್ರಯೋಜಕಂ ಪ್ರಯೋಜ್ಯಾಚ್ಚ ಪ್ರಧಾನಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಿತಮ್ || ೨೦೭ ||

ಪುಣ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿವಚಸಾ ಕರ್ಮಪ್ರಾಧಾನ್ಯವಾಂಛಯಾ ||
ಕರ್ಮೋಪಸಂಹೃತಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ಹೇತುನಾ || ೨೦೮ ||

ಕರ್ಮ ಪ್ರಧಾನಮಿತ್ಯೇವಂ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಛ್ರುತ್ಯೋಪಸಂಹೃತಮ್ ||
ಪೂರ್ವಪಕ್ಷೇಽಥ ಸಿದ್ಧಾಂತಃ ಖಲ್ವಾಹುರಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೨೦೯ ||

ಅಥೋ ಖಲ್ವತ್ರ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇ ಪ್ರಾಹುರುಚ್ಚೈರ್ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ||
ನ ಕರ್ಮಮಯ ಏವಾಯಂ ಪುಮಾನ್ಸರ್ವಮಯಃ ಕುತಃ || ೨೧೦ ||

ಯತಃ ಕಾಮಮಯೋ ಭೂತ್ವಾ ಪ್ರಾಪ ಸರ್ವಮಯಾತ್ಮತಾಮ್ ||
ಪ್ರಯೋಜಕಪ್ರಯೋಜ್ಯತ್ವೇ ಜ್ಞಾನಾದೀನಾಂ ಪ್ರಯೋಜಕಮ್ || ೨೧೧ ||

ಕರ್ಮೈವಾವಧೃತಂ ಯದ್ವತ್ಕರ್ಮಾಂತಾನಾಂ ಪ್ರಯೋಜಕಃ ||
ಕಾಮ ಏವೇತಿ ತತ್ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಸ ಯಥೇತಿ ವಿಭಾವ್ಯತೇ || ೨೧೨ ||

ಪ್ರಯೋಜಕತ್ವೇ ಕರ್ಮಾದೇಃ ಕಾಮಪ್ರಾಧಾನ್ಯಮೀರಿತಮ್ ||
ಪ್ರಯೋಜಕಾನಾಂ ನಿಷ್ಠಾತ್ವೇ ನ ತು ಕಾಮೋ ವಿವಕ್ಷಿತಃ || ೨೧೩ ||

ಯಥಾವಸ್ತ್ವಪರಿಜ್ಞಾನಂ ಕಾಮಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಯೋಜಕಮ್ ||
ಆಪ್ತಾಶೇಷಸುಖಾಪಾಸ್ತದುಃಖತ್ವಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ || ೨೧೪ ||

ನಾನವಾಪ್ತಂ ಸುಖಂ ಕಿಂಚಿನ್ನಾನಪಾಸ್ತಂ ತಥಾಽಸುಖಮ್ ||
ಯೋ ವೈ ಭೂಮೇತಿ ವಚನಾದ್ಯೋಽಶನಾಯೇತಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಿ || ೨೧೫ ||

ಸ್ವತ ಏವಂವಿಧಂ ವಸ್ತು ಯತೋಽತಸ್ತದಬೋಧತಃ ||
ಕಾಮದ್ವೇಷಾದಿಸಂಭೂತಿರ್ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನತ್ವಕಾರಣಾತ್ || ೨೧೬ ||

ಅಜ್ಞಾತಂ ವಸ್ತು ಚೋದ್ದಿಶ್ಯ ತತ್ತತ್ತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ||
ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದನ್ಯಥಾ ನೋಪಪದ್ಯತೇ || ೨೧೭ ||

ಪ್ರಯೋಜಕತ್ವೇಽವಿದ್ಯೇಯಂ ಯದಿ ನಾಮೇಹ ನ ಶ್ರುತಾ ||
ಮಿತಿಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತುತ್ವಾತ್ತಥಾಽಪ್ಯತ್ರಾಽಽಶ್ರಿತೈವ ಸಾ || ೨೧೮ ||

ಸರ್ವೇಷಮಾಪಿ ಮಾನಾನಾಂ ಪ್ರಮಾಣಂ ಪರಮಂ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಸರ್ವಮೇಯಾತಿವರ್ತ್ಯಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಬೋಧತಃ || ೨೧೯ ||

ತಸ್ಮಾದಜ್ಞಾತ ಆತ್ಮೈವ ಕಾಮಾದೇಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಯೋಜಕಃ ||
ಯತೋಽಬೋಧಸ್ಯ ವಿಧ್ವಸ್ತೌ ಪುಂಸಃ ಸ್ಯಾತ್ಕೃತಕೃತ್ಯತಾ || ೨೨೦ ||

ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧ್ಯಾಯಾಃ ಪ್ರವೃತ್ತೇಃ ಕಾಮಮೂಲತಾ ||
ಯಥಾ ತತ್ಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಸ ಯಥೇತ್ಯುತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೨೨೧ ||

ಸರ್ವಸ್ಯ ಜಗತೋ ಹೇತೂ ಪುಣ್ಯಾಪುಣ್ಯೇ ಸಮೀರಿತೇ ||
ಯದ್ಯಪೀಹ ಪರೋ ಹೇತುಃ ಕಾಮ ಏವ ತಯೋರಪಿ || ೨೨೨ ||

ಅಕಾಮಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾ ಕಾಚಿದ್ದೃಶ್ಯತೇ ನೇಹ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ||
ಯದ್ಯದ್ಧಿ ಕುರುತೇ ಜಂತುಸ್ತತ್ತತ್ಕಾಮಸ್ಯ ಚೇಷ್ಟಿತಮ್ || ೨೨೩ ||

ನಿಷ್ಫ़ಲಂ ಕರ್ಮ ಸರ್ವಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಚೇತ್ಕಾಮಪುರಃಸರಮ್ ||
ಅಪರಾಧಲಘುತ್ವಂ ಚ ದೃಷ್ಟಂ ಪುಂಸೋಽಪ್ಯಕಾಮತಃ || ೨೨೪ ||

ಕಾಮಪ್ರಯುಕ್ತೋ ಹಿ ನರಃ ಸಂಚಿನೋತಿ ಶುಭಾಶುಭೇ ||
ಆತ್ಮೈವೇದಮಿತಿ ಗಿರಾ ಶ್ರುತ್ಯೈತತ್ಪ್ರಾಗಪೀರಿತಮ್ || ೨೨೫ ||

ಕಾಮೋ ಗರ್ಧೋಽಭಿಲಾಷಶ್ಚ ತೃಷ್ಣೇತ್ಯೇಕಾರ್ಥವಾಚಕಾಃ ||
ಆಸಂಗಪೂರ್ವಕಃ ಕಾಮೋ ನಾಽಽಸಂಗವಿರಹಾದಸೌ || ೨೨೬ ||

ಧ್ಯಾಯತೋ ವಿಷಯಾನ್ಪುಂಸಃ ಸಂಗಸ್ತೇಷೂಪಜಾಯತೇ ||
ಸಂಗಾತ್ಸಂಜಾಯತೇ ಕಾಮ ಇತಿ ಸರ್ವಜ್ಞಶಾಸ್ತ್ರತಃ || ೨೨೭ ||

ಪುಂಸೋ ಯಾ ವಿಷಯಾದಿತ್ಸಾ ಸ ಕಾಮ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ತದ್ಗುಣಸ್ಮರಣಾಭ್ಯಾಸಾದಿಚ್ಛಾ ಪುಂಸೋಽಭಿವರ್ಧತೇ || ೨೨೮ ||

ಕಾಮಿತಾದ್ವಿಷಯಾನ್ನಾನ್ಯಸ್ತದಾ ತಸ್ಯೇಹ ರೋಚತೇ ||
ನಿರಾಕರ್ತುಂ ನ ಚ ತತಃ ಶಕ್ಯತೇ ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ || ೨೨೯ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ವರ್ಧಮಾನಃ ಸನ್ಕ್ರತುತ್ವಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ||
ಯದನಂತರಮೇವೇಹಾ ಸ ಕಾಮಃ ಕ್ರತುರುಚ್ಯತೇ || ೨೩೦ ||

ಕ್ರತುನಾ ಯಾದೃಶೇನಾಯಂ ಯತ್ಕ್ರತುಃ ಸ್ಯಾತ್ಪುಮಾನಿಹ ||
ಕುರುತೇ ತಾದೃಶಂ ಕರ್ಮ ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧನೈಃ || ೨೩೧ ||

ಯತ್ಕರ್ಮ ಕುರುತೇ ಚಾಯಂ ಶುಭಂ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಶುಭಮ್ ||
ಸಂಪದ್ಯತೇಽಥ ತತ್ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮತ್ವೇನ ಪುಮಾನಯಮ್ || ೨೩೨ ||

ಅಪೂರ್ವಮಿತಿ ಚೇದಂ ಸ್ಯಾದದೃಷ್ಟಮಿತಿ ಚೋಚ್ಯತೇ ||
ಪುಣ್ಯಾಪುಣ್ಯಮಯ ಇತಿ ಪ್ರಾಕ್ಚೈತದುಪವರ್ಣಿತಮ್ || ೨೩೩ ||

ಪುಮಾನ್ಕಾಮಮಯ ಏವ ಕರ್ಮಾದೇಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಯೋಜಕಃ ||
ಯಥಾ ತದುಕ್ತಂ ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಮಂತ್ರೋಽಪ್ಯತ್ರ ನಿಗದ್ಯತೇ || ೨೩೪ ||

ತದೇವೈತಿ ಪುಮಾನಸ್ಯ ಸಕ್ತಂ ಯತ್ರ ಮನೋ ಭವೇತ್ ||
ಆತ್ಮಾ ಸಕ್ತ ಇದಂ ಲಿಂಗಂ ಕರ್ಮಣಾ ಸಹ ತತ್ಸದಾ || ೨೩೫ ||

ಸೂಕ್ಷ್ಮೋ ದೇಹೋಽತ್ರ ಲಿಂಗಂ ಸ್ಯಾಲ್ಲಿಂಗನಾತ್ಪ್ರಾತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ಸ್ವಾತ್ಮಚೈತನ್ಯಬಿಂಬೇನ ನಿಃಸಂಗಃ ಸಕ್ತ ಆತ್ಮನಾ || ೨೩೬ ||

ಉದಪಾತ್ರಾರ್ಕಗತಿವದಗತೇರ್ಗತಿರಾತ್ಮನಃ ||
ಧ್ಯಾಯತೀವೇತಿ ಚ ತಥಾ ನಿಷಿದ್ಧೈವ ಸ್ವತೋ ಗತಿಃ || ೨೩೭ ||

ತದೇವೈತೀತಿ ಯದಿ ವಾ ಗಂತವ್ಯಮಭಿಧೀಯತೇ ||
ಕಾಮಪ್ರಧಾನತಾ ಚೈವಂ ಪ್ರಕೃತಾರ್ಥಾನುರೋಧಿನೀ || ೨೩೮ ||

ಕಾಮಾದಯೋ ಯತೋ ಧರ್ಮಾಃ ಸ್ವಾಂತಸ್ಯೈವೇಹ ಕೀರ್ತಿತಾಃ ||
ತದಾತ್ಮಮಾನಿನೋಽತಃ ಸ್ಯುರಾತ್ಮನಸ್ತೇ ನ ತು ಸ್ವತಃ || ೨೩೯ ||

ಲಿಂಗಾಸಕ್ತಿವಶಾದಾತ್ಮಾ ಸಕ್ತ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ||
ಸಕ್ತಃ ಸನ್ಕರ್ಮಣಾ ಸಾರ್ಧಮೇತ್ಯಾತ್ಮಾ ಕರ್ಮಣಃ ಫ़ಲಮ್ || ೨೪೦ ||

ಮನೋಭಿಷ್ವಂಗವಶಗಃ ಕರ್ಮಣೈತಿ ಯತಃ ಸಹ ||
ಕಾಮಸ್ಯಾತಃ ಪ್ರಧಾನತ್ವಂ ತತ್ಪ್ರಯುಕ್ತಾತ್ಮಸಂಸೃತೇಃ || ೨೪೧ ||

ಲಿಂಗಂ ಮನಃಪ್ರಧಾನತ್ವಾಲ್ಲಿಂಗಂ ಮನ ಇಹೋಚ್ಯತೇ ||
ಯದಿ ವಾ ಲಿಂಗ್ಯತೇ ತೇನ ಮನೋ ಲಿಂಗಮಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ || ೨೪೨ ||

ನಿಶ್ಚಯೇನ ತದಾಸಕ್ತಂ ಯಸ್ಮಿನ್ವಿಷಯ ಆತ್ಮನಾ ||
ವಿಷಯಂ ಕರ್ಮಣಾ ಸಾರ್ಧಂ ತಮೇವೈತೀತಿ ಸಂಗತಿಃ || ೨೪೩ ||

ಇತಿ ಕಾಮಪ್ರಧಾನತ್ವಸಿದ್ಧಾಂತಸ್ಯೋಪಸಂಹೃತಿಃ ||
ಕರ್ಮಣೋಽಂತಂ ಫ़ಲಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಭುಕ್ತ್ವಾ ನಿರವಶೇಷತಃ || ೨೪೪ ||

ಕಸ್ಯ ಕರ್ಮಣ ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ಯತ್ಕಿಂಚೇಹೇತಿ ತದ್ವಚಃ || ೨೪೫ ||
ಫ़ಲಭೋಗಾವಸಾನೇಽಥ ಕಿಮಸೌ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ||
ತಸ್ಮಾಲ್ಲೋಕಾದಿಮಂ ಲೋಕಂ ಪುನರೈತಿ ಸ ಕರ್ಮಣೇ || ೨೪೬ ||

ಅಸ್ಮೈ ಲೋಕಾಯ ದೇಹಾಯ ದೇಹಯೋಗಶ್ಚ ಕರ್ಮಣೇ ||
ಇತ್ಯೇವಮಪರಿಶ್ರಾಂತೋ ಬಂಭ್ರಮೀತಿ ಪುನಃ ಪುನಃ || ೨೪೭ ||

ಅನಿರ್ಜ್ಞಾತಾತ್ಮತತ್ತ್ವಃ ಸನ್ಕಾಮಬಂಧನಬಂಧನಃ ||
ಘಟೀಯಂತ್ರವದಶ್ರಾಂತೋ ಬಂಭ್ರಮೀತ್ಯನಿಶಂ ನರಃ || ೨೪೮ ||

ಇತೀತ್ಯುಕ್ತಪರಾಮರ್ಶೇ ನ್ವಿತಿ ಖೇದಾನುಕಂಪಯೋಃ ||
ಏವಮಜ್ಞಃ ಕಾಮವಶಾದ್ಭೂಯೋ ಯೋನೀಃ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ || ೨೪೯ ||

ಅಸ್ಮಾಲ್ಲೋಕಾದಮುಂ ಲೋಕಮಮುಷ್ಮಾದಿಮಮೇವ ಚ ||
ಅಜ್ಞಃ ಕಾಮಾಂಕುಶಾಕೃಷ್ಟೋ ಜಾಯತೇ ಮ್ರಿಯತೇಽಸಕೃತ್ || ೨೫೦ ||

ಇತಿ ಕಾಮಪ್ರಧಾನಸ್ಯ ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಸಂಗತಿಮ್ ||
ಉಕ್ತ್ವಾ ತದುಪಸಂಹಾರಮಿತೀತಿವಚಸಾಽಕರೋತ್ || ೨೫೧ ||

ಏವಂ ಕಾಮಯಮಾನೋಽಯಂ ಸ್ವಪ್ನಬುದ್ಧಾಂತವನ್ನರಃ ||
ಸಂಸಾರತ್ಯಪ್ರಬುದ್ಧಃ ಸಂಪರಲೋಕॆಹಲೋಕಗಃ || ೨೫೨ ||

ಅಥ ತಸ್ಯಾವದತ್ಪೂರ್ವಂ ಯೋಷಿದಾಲಿಂಗನೇ ಯಥಾ ||
ಸೌಷುಪ್ತಂ ಸ್ಥಾನಮಾಪ್ತಸ್ಯ ರೂಪಂ ಕಾಮಾದಿವರ್ಜಿತಮ್ || ೨೫೩ ||

ತದ್ವಾ ಅಸ್ಯೈತದಿತ್ಯೇವಂ ಪ್ರಾಕ್ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ ||
ಮೋಕ್ಷೋ ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕಸ್ತಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಾಂತಸ್ಯೇಹ ವರ್ಣ್ಯತೇ || ೨೫೪ ||

ಅಥಶಬ್ದೋಽತ್ರ ಹೇತ್ವರ್ಥ ಉಕ್ತಸ್ಯ ತದಪೇಕ್ಷತಃ ||
ಕಾಮ್ಯೇವ ಹಿ ಯತೋಽಜಸ್ರಂ ಸಂಸರತ್ಯವಿಚಕ್ಷಣಃ || ೨೫೫ ||

ತದ್ಭಾವಭಾವಿಹೇತುತ್ವಾದತೋಽಕಾಮೋ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ||
ನರೋಽಕಾಮಯಮಾನಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಾಮಹೇತೋರ್ನಿರಾಕೃತೇಃ || ೨೫೬ ||

ಸ್ವತ ಏವಾಖಿಲಸುಖಪ್ರಾಪ್ತತತ್ತ್ವೇ ಸ್ವ ಆತ್ಮನಿ ||
ನಿರಸ್ತಾಶೇಷದುಃಖೇ ಚ ಮೋಹಾತ್ತತ್ರ ವಿಪರ್ಯಯಃ || ೨೫೭ ||

ಅಪ್ರಾಪ್ತಂ ದುಃಖವನ್ಮೋಹಾನ್ಮನ್ವಾನಃ ಸುಖಮುತ್ತಮಮ್ ||
ಸುಖಂ ಮೇ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಸದಾ ನರಃ ಕಾಮಯತೇಽಬುಧಃ || ೨೫೮ ||

ತಥಾ ಪರಿಹೃತಾಶೇಷದುಃಖಹೇತುಃ ಸ್ವತೋಽಪಿ ಸನ್ ||
ಮಾ ಭೂದ್ದುಃಖಂ ಮಮೇತ್ಯೇವಂ ಜಾಡ್ಯಾತ್ಕಾಮಯತೇಽನಿಶಮ್ || ೨೫೯ ||

ಕೃತ್ಸ್ನಾನಂದಸ್ಯ ಚಾನಾಪ್ತಿರವಾಪ್ತಿರಸುಖಸ್ಯ ಚ ||
ನಾಽಽತ್ಮವಸ್ತ್ವನುರೋಧೇನ ತದಬೋಧಾತ್ತದಶ್ನುತೇ || ೨೬೦ ||

ವಸ್ತುತಂತ್ರಾ ಭವೇದ್ವಿದ್ಯಾ ಕರ್ತೃತಂತ್ರೈವ ಚ ಕ್ರಿಯಾ ||
ಅತಃ ಕಾಮಯಮಾನತ್ವಂ ಕರ್ತೃತಂತ್ರಮಬೋಧತಃ || ೨೬೧ ||

ಕಾರಕಾಣ್ಯುಪಮೃದ್ನಾತಿ ವಿದ್ಯಾ ಬೀಜಮಿವೋಷರಮ್ ||
ತತ್ಕಾರಣೋಪಮರ್ದಿತ್ವಾಜ್ಜನ್ಮನೈವ ನ ಕಾರಕಮ್ || ೨೬೨ ||

ಯತ ಏವಮತೋ ವಿದ್ವಾನ್ಕಾಮಹೇತೂಪಮರ್ದನಾತ್ ||
ಸ್ಯಾದಕಾಮಯಮಾನೋಽತ್ರ ನ ತ್ವವಿದ್ವಾನ್ಕಥಂಚನ || ೨೬೩ ||

ಕುತೋಽಕಾಮಯಮಾನಃ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯೇವಮಭಿಚೋದಿತೇ ||
ಯೋಽಕಾಮ ಇತಿ ವಚನಂ ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯುಕ್ತಿರುಚ್ಯತೇ || ೨೬೪ ||

ಕಾಮಾ ಯಸ್ಯ ನ ವಿದ್ಯಂತೇ ದೃಷ್ಟಾನುಶ್ರಾವಿಕಾ ಬಹಿಃ ||
ಸೋಽಕಾಮ ಇತಿ ಸಂಭಾವ್ಯಃ ಕೃತ್ಸ್ನಕರ್ಮನಿರಾಕೃತೇಃ || ೨೬೫ ||

ಕ್ರಿಯಮಾಣೋ ಯಥಾ ಕಾಮಃ ಕ್ರತ್ವಾದೀನಿ ಪ್ರಸೂಯತೇ ||
ತಥಾ ಸಂತ್ಯಜ್ಯಮಾನೋಽಪಿ ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯೇಣಾವತಿಷ್ಠತೇ || ೨೬೬ ||

ಅಕಾಮೋಽಪಿ ಕ ಇತ್ಯೇವಂ ಪೃಷ್ಟೇ ನಿಷ್ಕಾಮ ಉಚ್ಯತೇ || ೨೬೭ ||
ಪ್ರಯೋಜಕಾತ್ಮಕಾಃ ಕಾಮಾ ನಿಷ್ಕ್ರಾಂತಾ ಯಸ್ಯ ಬುದ್ಧಿತಃ ||
ಅತಿಗ್ರಹಾಃ ಸ ನಿಷ್ಕಾಮೋ ವಿದ್ವದ್ಭಿರಭಿಧೀಯತೇ || ೨೬೮ ||

ಬಾಹ್ಯಾನಾಮಾಂತರಾಣಾಂ ಚ ಕಾರ್ಯಕಾರಣತಾ ಮಿಥಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಃ ಸ್ಯಾತ್ತದುಚ್ಛಿತ್ತೌ ನ ಸಾ ತತಃ || ೨೬೯ ||

ತದುಚ್ಛಿತ್ತಾವತಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಮುಚ್ಯತೇ ||
ಆಪ್ತಕಾಮಾದಿವಚಸಾ ಯಥಾವಸ್ತ್ವವಬೋಧಿನಾ || ೨೭೦ ||

ಆಪ್ತಾಃ ಸರ್ವೇ ಸ್ವತೋಽಪ್ಯಸ್ಯ ಕಾಮಾ ಯೇ ಬಾಹ್ಯಸಾಧನಾಃ ||
ಫ़ಲತೋಽವಾಪ್ತಕಾಮೋಽಸೌ ಪರಾನಂದಸ್ವಭಾವತಃ || ೨೭೧ ||

ಮಾನುಷಾನಂದಮಾರಭ್ಯ ಹ್ಯುತ್ತರೋತ್ತರವೃದ್ಧಿತಃ ||
ಸಹಸ್ರದಶಮಾಂಶೋಕ್ತ್ಯಾ ಪರಾನಂದೋ ನಿರೂಪಿತಃ || ೨೭೨ ||

ಕಾಮಿಕಾಮಪ್ರಭೇದಸ್ಯ ಪ್ರಸಕ್ತಾವಿದಮುಚ್ಯತೇ ||
ಶ್ರುತ್ಯಾಽಽತ್ಮಕಾಮ ಇತ್ಯೇವಮಾತ್ಮೈವಾಮೀ ನ ತೇ ಪೃಥಕ್ || ೨೭೩ ||

ಆತ್ಮೈವ ಸರ್ವಮಿತ್ಯೇವಂ ಬುದ್ಧಾವಸ್ಯಾಽಽಪ್ತಕಾಮತಾ || ೨೭೪ ||
ಅಬಾಹ್ಯಾಭ್ಯಂತರಃ ಕೃತ್ಸ್ನಃ ಪ್ರಜ್ಞಾನಘನಮಾತ್ರಭಾಕ್ ||
ಇತ್ಯೇವಂ ಯಸ್ಯ ವೇದಾಂತವಾಕ್ಯೋತ್ಥಂ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಿ || ೨೭೫ ||

ಧ್ವಸ್ತಾಶೇಪತಮಸ್ಕತ್ವಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಪ್ರಸೂತಿತಃ ||
ವದ ತಸ್ಯ ಕುತೋ ಹೇತೋಃ ಕಾಮಾದೇಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಮುತ್ಥಿತಿಃ || ೨೭೬ ||

ಯತ್ರ ವಾ ಅನ್ಯದಿತ್ಯೇವಂ ಸತ್ಯೇವಾಜ್ಞಾನ ಆಹ ಹಿ ||
ಜ್ಞಾತೃಜ್ಞೇಯಾದಿಕಂ ಭೇದಂ ತಮೋಧ್ವಸ್ತೌ ನ ಸೋಽಸ್ತ್ಯತಃ || ೨೭೭ ||

ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತ್ಯತಃ ಪ್ರಾಹ ಧ್ವಸ್ತಾತ್ಮತಮಸಿ ಶ್ರುತಿಃ ||
ತತ್ಕೇನ ಕಮಿತೀತ್ಯಾದಿ ಸಾಕ್ಷೇಪಂ ವಚನಂ ಸ್ವಯಮ್ || ೨೭೮ ||

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರಕೂಟಸ್ಥಪ್ರಬೋಧಾವಸಿತೇಃ ಕುತಃ ||
ಮಾತೃಮಾನಕ್ರಿಯಾಮೇಯವ್ಯವಹಾರಸ್ಯ ಸಂಭವಃ || ೨೭೯ ||

ಅವಿಜಾನನ್ಹಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ಕಾಮಂ ಕಾಮಯತೇ ಕಥಮ್ ||
ಜ್ಞಾತ್ವೈವ ವಿಷಯಲ್ಲೋಕೇ ಸರ್ವಃ ಕಾಮಯತೇ ಯತಃ || ೨೮೦ ||

ಇತ್ಯೇವಮಾತ್ಮಕಾಮತ್ವಾದಾಪ್ತಕಾಮೋಽತ್ರ ಯೋ ಭವೇತ್ || ೨೮೧ ||
ಆಪ್ತಕಾಮತಯಾ ತದ್ವನ್ನಿಷ್ಕಾಮತ್ವಂ ಸಮುಶ್ನುತೇ ||
ನಿಷ್ಕಾಮತ್ವೇನ ಚಾಕಾಮಃ ಸ ಆತ್ಮಜ್ಞೋ ವಿಮುಚ್ಯತೇ || ೨೮೨ ||

ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಬೀಜಸ್ಯ ಪ್ರಧ್ವಂಸಾದಾತ್ಮಬೋಧತಃ ||
ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮನಿ ವಿಜ್ಞಾತೇ ಕಾಮಹೇತೋರಸಂಭವಾತ್ || ೨೮೩ ||

ಕಾಮಕರ್ಮಾದ್ಯಸದ್ಭಾವಾತ್ಪೂರ್ಣ ಆತ್ಮಾಽವತಿಷ್ಠತೇ ||
ನ ತಸ್ಯೇತ್ಯುತ್ತರೋಕ್ತ್ಯಾಽಯಂ ಯಥೋಕ್ತೋಽರ್ಥಃ ಸಮರ್ಥ್ಯತೇ || ೨೮೪ ||

ಅಪಾಸ್ತಾನರ್ಥಹೇತುತ್ವಂ ಯದುಕ್ತಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ಯೋಽಕಾಮ ಇತ್ಯಾದಿಗಿರಾ ಯೋ ವೇದಾಽಽತ್ಮಾನಮಾಗಮಾತ್ || ೨೮೫ ||

ಜಿಘೃಕ್ಷತ್ಯಾಯಸಂ ತಪ್ತಂ ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಾರ್ಯಾತ್ಮನಿಶ್ಚಯಾತ್ ||
ತಸ್ಯೋತ್ಕ್ರಾಮಂತಿ ನ ಪ್ರಾಣಾ ಆಸತೇ ನಾಪಿ ತತ್ರ ತೇ || ೨೮೬ ||

ಸ್ಥಿತ್ಯುತ್ಕ್ರಾಂತ್ಯೋರ್ಹಿ ಯೋ ಹೇತುರಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಃ ||
ಧ್ವಸ್ತತ್ವಾತ್ತಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯದರ್ಶನಾತ್ || ೨೮೭ ||

ಯತ ಏವಮತಃ ಪ್ರಾಣಾಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನಿ ||
ನೋತ್ಕ್ರಾಮಂತಿ ನ ತಿಷ್ಠಂತಿ ನ ಚ ನಶ್ಯಂತ್ಯಹೇತುತಃ || ೨೮೮ ||

ರಜ್ಜುಸರ್ಪೋ ಯಥಾ ಲೋಕೇಽಜ್ಞಾತರಜ್ಜುಸತತ್ತ್ವಕಃ ||
ನೋತ್ಕ್ರಾಮತಿ ನ ಚಾಪ್ಯಾಸ್ತೇ ನ ಚ ನಶ್ಯತಿ ರಜ್ಜುತಃ || ೨೮೯ ||

ಸ್ಥಿತ್ಯುತ್ಕ್ರಾಂತಿವಿನಾಶಾನಾಂ ರಜ್ಜುಸ್ತತ್ತ್ವಂ ಯತಸ್ತತಃ ||
ರಜ್ಜುಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ರಜ್ಜ್ವಾ ನಾನ್ಯೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ || ೨೯೦ ||

ಅವಿದ್ಯಾತಜ್ಜನಿರ್ಮುಕ್ತಂ ವಸ್ತ್ವತ್ರೈವೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಸಮಿತ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರೇಣ ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ಸ್ಥಿತಿರುಚ್ಯತೇ || ೨೯೧ ||

ಅವನೀಯಂತ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನಾಶಾದಿಭ್ಯೋಽನ್ಯತೋಗತಿಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕನಿಷ್ಠತ್ವಾನ್ನ ಭಾವಾಭಾವಯೋಃ ಸ್ಥಿತಿಃ || ೨೯೨ ||

ತಾದಾತ್ಮ್ಯಮೇವ ಸರ್ವತ್ರ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ||
ಉತ್ಕ್ರಾಂತ್ಯಾದೇಶ್ಚ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತಿಶಾಸ್ತ್ರತಃ || ೨೯೩ ||

ಇತಿ ವಸ್ತು ಸ್ವತೋ ಬುದ್ಧಮಜ್ಞಾನಂ ಚಾನುಭೂತಿತಃ || ೨೯೪ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ತನ್ಮೋಹಾದ್ಯಪ್ಯಶೇಷತಃ ||
ನಿವರ್ತತೇ ನಿವೃತ್ತಂ ಚೇತ್ಯೇತದಪ್ಯನುಭೂತಿತಃ || ೨೯೫ ||

ಯತ ಏವಮತೋ ವಸ್ತು ಮುಕ್ತಮೇವ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ||
ಕಠವಲ್ಲೀಷು ಚಾಪ್ಯುಕ್ತಂ ವಿಮುಕ್ತಶ್ಚ ವಿಮುಚ್ಯತೇ || ೨೯೬ ||

ಇಹಾಪಿ ಸಪರೀವಾರಂ ಶ್ರುತಿನ್ಯಾಯೋಪಪತ್ತಿಮತ್ ||
ಶ್ರುತಿಸ್ತದೇವ ಚಾಽಽಚಷ್ಟೇ ವಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ನಿತಿ || ೨೯೭ ||

ಬ್ರಹ್ಮ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯೇವಂ ಸೂತ್ರಿತಂ ವಸ್ತು ಯತ್ಪುರಾ ||
ಸ್ಪಷ್ಟಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯ ತಚ್ಛ್ರುತ್ಯಾ ಹ್ಯುಪಸಂಹ್ರಿಯತೇಽಧುನಾ || ೨೯೮ ||

ಯೋಽಯಂ ಸಂಸಾರಭೂಮಿಷ್ಠೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೋಽಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಕಃ ||
ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪೋಽಯಂ ಮೋಹವೃತ್ತಾನುರೋಧತಃ || ೨೯೯ ||

ಯತೋ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ನೇಷ ಪ್ರಥತೇ ಮೋಹತೋಽನ್ಯಥಾ ||
ಬ್ರಹ್ಮೈವೈತೀಹ ಸನ್ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಾನ್ಮೋಹನಿರಾಕೃತೌ || ೩೦೦ ||

ನಾನ್ಯದಜ್ಞಾನತೋಽಸ್ತಿತ್ವಂ ದ್ವಿತೀಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಯಥಾ ||
ನಿವೃತ್ತಿಸ್ತದ್ವದೇವಾಸ್ಯ ನಾವಗತ್ಯಾತ್ಮನೋಽಪರಾ || ೩೦೧ ||

ಯಸ್ಮಾದೇತತ್ಸ್ವತೋ ಬುದ್ಧಂ ಸ್ವತಃ ಶುದ್ಧಮತೋಽದ್ವಯಮ್ ||
ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಸ್ತದಜ್ಞಾನನಿವೃತ್ತೌ ವಿನಿವೃತ್ತಿತಃ || ೩೦೨ ||

ಮುಕ್ತಂ ಚಾತಃ ಸ್ವತಸ್ತತ್ತ್ವಂ ಮುಕ್ತಮಿತ್ಯುಪಚರ್ಯತೇ ||
ತದವಿದ್ಯಾದಿವಿಧ್ವಂಸಾತ್ರ್ರಿರ್ವಃ ಶಪಥಯಾಮ್ಯಹಮ್ || ೩೦೩ ||

ಯೋಽಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಂ ಸಾಕ್ಷಾದಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಾತ್ಮಕಃ ||
ಆತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವೇತ್ತಿ ಸುಷುಪ್ತವತ್ || ೩೦೪ ||

ನಿರಸ್ತಾಶೇಷಸಂಭೇದಂ ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರಂ ನಿರಂಜನಮ್ ||
ವಿತಮಸ್ಕಂ ಸ ಆತ್ಮಜ್ಞಸ್ತತೋಽನ್ಯೇ ಮೂಢಚೇತಸಃ || ೩೦೫ ||

ನ ತಸ್ಯ ಜೀವತಃ ಕಶ್ಚಿದ್ವಿಶೇಷೋಽಸ್ತಿ ಮೃತಸ್ಯ ವಾ ||
ಯತಃ ಸರ್ವವಿಶೇಷಾಣಾಮವಿದ್ಯೈವಾಸ್ತಿ ಕಾರಣಮ್ || ೩೦೬ ||

ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿಪ್ರತ್ಯಙ್ಮೋಹಾದಿಲಕ್ಷಣ -
ವ್ಯವಧಾನಮಾತ್ರಾಭಾವೇನ ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ಯೇತೀತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ || ೩೦೭ ||

ಇತೋಽನ್ಯಥಾ ಚೇನ್ಮೋಕ್ಷಃ ಸ್ಯಾದಾರಂಭೋಽನರ್ಥಕಃ ಶ್ರುತೇಃ ||
ಮುಕ್ತೇಶ್ಚ ಕರ್ಮಹೇತುತ್ವಾದನಿತ್ಯತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೩೦೮ ||

ಏಷ ನಿತ್ಯೋ ಮಹಿಮೇತಿ ಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯಂ ವಿಹನ್ಯತೇ ||
ಸ್ವಾಭಾವಿಕಾತ್ಸ್ವಭಾವಾಚ್ಚ ನಿತ್ಯೋ ನಾನ್ಯೋಽಸ್ತಿ ಕಶ್ಚನ || ೩೦೯ ||

ಆತ್ಮಸ್ವಭಾವೋ ಮೋಕ್ಷಶ್ಚೇದ್ವಿಯಚ್ಛಿದ್ರತ್ವವತ್ಸದಾ ||
ಅಗ್ನ್ಯುಷ್ಣವಚ್ಚಾಶಕ್ಯೋಽತಃ ಕರ್ಮೋತ್ಥ ಇತಿ ಭಾಷಿತುಮ್ || ೩೧೦ ||

ಜ್ವಲನವ್ಯಾಪೃತೇರಗ್ನೇಃ ಪ್ರಕಾಶೌಷ್ಣ್ಯಾದಿ ಚೇತ್ಫ़ಲಮ್ ||
ನೋಪಲಬ್ಧ್ಯಂತರಾಯಾರ್ಥಧ್ವಂಸಾಭಿವ್ಯಕ್ತ್ಯಪೇಕ್ಷತಃ || ೩೧೧ ||

ಜ್ವಲನವ್ಯಾಪೃತೇರ್ವಹ್ನೇಃ ಪ್ರಕಾಶೌಷ್ಣ್ಯಾದಿಜನ್ಮನಃ ||
ನ ತ್ವಗ್ನ್ಯಪೇಕ್ಷಯೌಷ್ಣ್ಯಾದೇರಭಿವ್ಯಕ್ತಸ್ವಭಾವತಃ || ೩೧೨ ||

ನಾಭಿವ್ಯಂಜಕಸಂಸಾಧ್ಯಾ ಘಟಾದೇರಿವ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಃ ಸ್ವತೋಭಾಸ್ವದ್ಬೋಧಮಾತ್ರೈಕರೂಪತಃ || ೩೧೩ ||

ಅಗ್ನೇರನ್ಯಸ್ಯ ಪುಂಸೋಽಗ್ನಿಜ್ವಲನಾದಿನಿಮಿತ್ತತಃ ||
ಉಷ್ಣಪ್ರಕಾಶಯೋರ್ವ್ಯಕ್ತಿರ್ವ್ಯವಧಾನಸ್ಯ ಸಂಭವಾತ್ || ೩೧೪ ||

ಅಪ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತಿರೂಪೇಽಸ್ಮಿನ್ಮೋಕ್ಷೇ ನೈವಾಸ್ತಿ ಕಾರ್ಯತಾ ||
ಪ್ರದೀಪಾದೇರಭಿವ್ಯಂಗ್ಯಂ ನೈವ ಕಾರ್ಯಂ ಘಟಾದಿಕಮ್ || ೩೧೫ ||

ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಶ್ಚ ನೈವಾಸ್ತಿ ಸೌಷ್ಣ್ಯಾದ್ಯಾತ್ಮಕವಸ್ತುನಃ ||
ತದಂತರಾಯಾಸದ್ಭಾವಾದ್ವಾಸ್ತವೀ ನ ತು ಮೋಹಜಾ || ೩೧೬ ||

ಜ್ವಾಲಾನುಗ್ರಹತೋ ವಹ್ನೇಸ್ತತ್ಪ್ರಕಾಶಾದಿದರ್ಶನಾತ್ ||
ಭ್ರಮೋಽಯಮಗ್ನಿವ್ಯಾಪಾರಾದುಷ್ಣಾದೇರ್ಜನ್ಮಕಲ್ಪನಾ || ೩೧೭ ||

ನ ಚೇದಗ್ನೇಃ ಪ್ರಕಾಶಾದಿಸ್ವಭಾವೋಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ||
ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಾಭಾವಿಕಂ ಯಸ್ಯ ತದುದಾಹರಣಂ ಭವೇತ್ || ೩೧೮ ||

ನ ಚ ಸ್ವಾಭಾವಿಕೋ ಧರ್ಮಃ ಕಸ್ಯಚಿನ್ನಾಸ್ತಿ ವಸ್ತುನಃ ||
ಸ್ವಯಂ ತು ಭವತೋ ಯಸ್ಮಾದ್ವಸ್ತುನೋಽನ್ಯೇನ ಸಂಗತಿಃ || ೩೧೯ ||

ನಿಗಡಧ್ವಂಸವನ್ನಾಪಿ ಪುಂಸೋ ಮೋಕ್ಷ ಇಹಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ನಿವೃತ್ತಿಮಾತ್ರಂ ಬಂಧಸ್ಯ ಕಥಂಚಿದುಪಪದ್ಯತೇ || ೩೨೦ ||

ಏಕಮೇವಾದ್ವಿತೀಯಂ ಸದ್ದ್ವಿತೀಯಂ ತದಬೋಧತಃ ||
ನ ಚ ಬದ್ಧಸ್ತತೋಽನ್ಯೋಽಸ್ತಿ ಯಸ್ಯ ನಶ್ಯತಿ ಬಂಧನಮ್ || ೩೨೧ ||

ಪ್ರತೀಚೋ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತಥೈವಾವ್ಯತಿರೇಕತಃ ||
ವಸ್ತ್ವಂತರಸ್ಯ ಸದ್ಭಾವಮಭಾವಂ ಚ ಪ್ರಯತ್ನತಃ || ೩೨೨ ||

ನಿರಾಕಾರ್ಷಂ ಸುಯುಕ್ತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಮೋಕ್ಷೋಽತೋಽಜ್ಞಾನನಿಹ್ನುತಿಃ ||
ಸರ್ಪಾದ್ಯಭಾವವದ್ರಜ್ಜುಮೋಹಮಾತ್ರನಿವೃತ್ತಿತಃ || ೩೨೩ ||

ಯೇ ತು ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಮೋಕ್ಷೇ ನಿತ್ಯಾನಂದೈಕಗೋಚರಾ ||
ಜ್ಞಾನಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿರಿತ್ಯೇವಂ ಸ್ವಸಿದ್ಧಾಂತಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ || ೩೨೪ ||

ತೈರಭಿವ್ಯಕ್ತಿಶಬ್ದಾರ್ಥೋ ವಕ್ತವ್ಯಃ ಕೀದೃಗಿಷ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಏವ ಚೇದರ್ಥೋ ವಿಜ್ಞಾನಾಲಂಬನಾಪ್ತಿತಾ || ೩೨೫ ||

ವಿಜ್ಞಾನಾಲಂಬನಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಕಿಂ ಸತೋ ವಾಽಥವಾಽಸತಃ ||
ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಃ ಸತಶ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾದ್ಯಸ್ಯ ಮುಕ್ತಸ್ಯ ತತ್ಸುಖಮ್ || ೩೨೬ ||

ಸ್ವರೂಪಮೇವ ತಸ್ಯೇತಿ ವಿಶೇಷಣಮನರ್ಥಕಮ್ ||
ಮುಕ್ತೌ ತದ್ವ್ಯಜ್ಯತೇ ಜ್ಞಾನಂ ಸುಖಂ ಚೇತಿ ಯದೀರಿತಮ್ || ೩೨೭ ||

ಸ್ವಾತ್ಮಭೂತಂ ಹಿ ಯದ್ಯಸ್ಯ ನೈವ ತದ್ವ್ಯವಧೀಯತೇ ||
ಆತ್ಮನಸ್ತತ್ಸ್ವಭಾವತ್ವಾತ್ಸರ್ವದೇತಿ ವಿನಿಶ್ಚಯಃ || ೩೨೮ ||

ಅಮುಕ್ತಾವಥವಾ ಮುಕ್ತೌ ವಿಶೇಷೋಽಸ್ತಿ ನ ಕಶ್ಚನ ||
ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಸ್ವಭಾವತ್ವಾತ್ಸುಖವಿಜ್ಞಾನಯೋರತಃ || ೩೨೯ ||

ಮುಕ್ತೌ ತದ್ವ್ಯಜ್ಯತ ಇತಿ ವಿಶೇಷವಚನಂ ಮೃಷಾ ||
ಸ್ವಸಿದ್ಧಾಂತವಿರೋಧೋಽಪಿ ತದಭಿವ್ಯಕ್ತಿವಾದಿನಃ || ೩೩೦ ||

ಸತ್ಕಾರ್ಯವಾದಿನೋ ಯಸ್ಮಾದಭಿವ್ಯಕ್ತಿಃ ಪ್ರಶಸ್ಯತೇ ||
ವ್ಯಜ್ಯತೇ ಸರ್ವಮೇವೇದಂ ಸತ್ತ್ವಾತ್ಸರ್ವಸ್ಯ ವಸ್ತುತಃ || ೩೩೧ ||

ಆರಂಭವಾದೇ ತ್ವಿಚ್ಛಾದೇಃ ಕಾರ್ಯತ್ವಾದಸದಾತ್ಮತಾ ||
ಅಸತಶ್ಚಾಪ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತಿರ್ನ ಯುಕ್ತಾ ಖರಶೃಂಗವತ್ || ೩೩೨ ||

ವ್ಯಂಗ್ಯವ್ಯಂಜಕಸಂಬಂಧಃ ಪ್ರದೀಪಘಟಯೋರಿವ ||
ಉಭಯೋಃ ಸಿದ್ಧಯೋರ್ಯೋಗಾನ್ನೇಷ್ಟಾ ಕಾರಣಕಾರ್ಯತಾ || ೩೩೩ ||

ಸುಖವಿಜ್ಞಾನಯೋಶ್ಚಾಪಿ ಕಿಮಭೇದೋಽಥವಾ ಭಿದಾ ||
ನೈಕ್ಯೇಽಭಿವ್ಯಕ್ತಿಶಬ್ದಾರ್ಥಃ ಕದಾಚಿದಪಿ ಲಭ್ಯತೇ || ೩೩೪ ||

ಅಥ ಭೇದಸ್ತಯೋರಿಷ್ಟೋ ವ್ಯವಧಾನಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ||
ತದ್ಭೇದಾಭೇದತಾಸಿದ್ಧೌ ನ ಚ ಮಾನಮಿಹಾಸ್ತಿ ವಃ || ೩೩೫ ||

ಭೇದಗ್ರಾಹಿ ನ ನೋ ಮಾನಮಿತೋಽನ್ಯತ್ರಾಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ||
ಮೇಯಮಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವಾತ್ಸರ್ವಮಾನಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ || ೩೩೬ ||

ಸ್ವಮೇಯವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಮೇಯಾಂತರಸಮಾಶ್ರಯಃ ||
ನ ವ್ಯಾವೃತ್ತ್ಯನುವೃತ್ತ್ಯಾದಿವ್ಯಾಪಾರೋಽಸ್ತಿ ಮಿತೇಃ ಕ್ಚಿತ್ || ೩೩೭ ||

ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಃ ಸುಖಸ್ಯಾಸ್ತು ಕಾಮಂ ಜ್ಞಾನೇನ ಸಂಗತೇಃ ||
ಜ್ಞಾನವ್ಯಕ್ತೌ ತು ಕಿಂ ಮಾನಂ ಯತೋಽಭಿವ್ಯಕ್ತಿವಾಗಿಯಮ್ || ೩೩೮ ||

ಪ್ರಮಾಣಾನಾಂ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ನ ಸ್ವರೂಪಪ್ರಮೇಯತಾ ||
ನ ಚ ಮಾನಾಂತರಾದಿಷ್ಟಂ ತಯೋಸ್ತುಲ್ಯಸ್ವಭಾವತಃ || ೩೩೯ ||

ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿರ್ಮತಾಽಥಾಪಿ ಕಾದಾಚಿತ್ಕೀ ನ ಸರ್ವದಾ ||
ತದಂತರಾಯಸದ್ಭಾವಾದವ್ಯಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸದಾ ಧ್ರುವಮ್ || ೩೪೦ ||

ಅಂತರಾಯನಿವೃತ್ತೌ ಚ ವ್ಯಪೇಕ್ಷಾ ವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ||
ಸಾಧನಾಂತರವಿಷಯಾ ತಜ್ಜ್ಞಾನವ್ಯತಿರೇಕತಃ || ೩೪೧ ||

ಉಪಲಬ್ಧ್ಯೇಕನೀಡತ್ವೇ ವ್ಯವಧಾನಸ್ಯ ಕಲ್ಪನಾ ||
ನ ಚೋಪಪದ್ಯತೇ ಮಾನಾತ್ತಯೋರೇಕಾತ್ಮಕತ್ವತಃ || ೩೪೨ ||

ಏವಂ ಚ ಸತ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತಿಃ ಸರ್ವದಾ ಸುಖಬೋಧಯೋಃ ||
ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿರ್ನ ಚೇದೇವಂ ನಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿಃ ಸದಾ ತದಾ || ೩೪೩ ||

ಇತೋಽನ್ಯಥಾ ಕಲ್ಪನಾಯಾಂ ನ ಪ್ರಮಾಣಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೩೪೪ ||
ನಾಪ್ಯೇಕಾಶ್ರಯಿಣಾಂ ಲೋಕೇ ಧರ್ಮಾಣಾಂ ಕ್ವಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಮಾನಮೇಯತ್ವಸಂಬಂಧೋ ಮಿಥೋಯೋಗ್ಯತ್ವತಸ್ತಥಾ || ೩೪೫ ||

ಸುಖಾದಿವ್ಯಕ್ತಿತಃ ಪೂರ್ವಂ ಯಸ್ಯ ಸಂಸಾರಿತಾ ಮತಾ ||
ಸೋಽನ್ಯ ಏವ ಸದಾವ್ಯಕ್ತನಿತ್ಯಜ್ಞಾನಸುಖಾತ್ಮನಃ ||
ಶೀತೋಷ್ಣಯೋರಿವ ತಯೋರ್ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಾತ್ಪರಸ್ಪರಮ್ || ೩೪೬ ||

ಪರಾತ್ಮಭೇದಕ್ಲೃಪ್ತೌ ಚ ಸಂತ್ಯಾಗೋ ವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ||
ಯತೋ ವೈದಿಕಪಕ್ಷಸ್ಯ ನಾತಃ ಕಲ್ಪ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಭಿದಾ || ೩೪೭ ||

ಆತ್ಮಧೀಮಾನಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈಕವಸ್ತುನಃ ||
ಪ್ರಮಾಣಾಸಂಭವಶ್ಚ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮಭೇದಪ್ರಕಲ್ಪನೇ || ೩೪೮ ||

ನನ್ವಿದಾನೀಂ ಯಥಾ ತದ್ವನ್ಮುಕ್ತೌ ಚೇದವಿಶೇಷತಾ ||
ನಾತಿಯತ್ನೋ ಭವೇನ್ನೃಣಾಂ ಶಾಸ್ತ್ರವೈಯರ್ಥ್ಯಮೇವ ಚ || ೩೪೯ ||

ನಾಽಽತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಹಾನಮಾತ್ರಕಾರಿತ್ವಾದಾಗಮಾತ್ಮನಃ ||
ತದರ್ಥಂ ಯತ್ನಸಾಫ़ಲ್ಯಂ ಶಾಸ್ತ್ರಾರಂಭೋಽಪಿ ಚಾರ್ಥವಾನ್ || ೩೫೦ ||

ಮುಕ್ತಾಮುಕ್ತತ್ವರೂಪೋಽಯಂ ನ ವಿಶೇಷೋಽಸ್ತಿ ವಸ್ತುನಿ ||
ತದವಿದ್ಯೈವ ನಿಃಶೇಷವಿಶೇಷಾಣಾಂ ಪ್ರಸೂತಿಕೃತ್ || ೩೫೧ ||

ಅಶೇಷಾನರ್ಥಹೇತುಂ ತಾಮವಿದ್ಯಾಂ ಶಾಸ್ತ್ರಜಾ ಮತಿಃ ||
ಯತೋ ನಿಹಂತಿ ತೇನ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಫ़ಲ್ಯಂ ಯತ್ನಶಾಸ್ತ್ರಯೋಃ || ೩೫೨ ||

ಅಥಾವಿದ್ಯಾವತೋಽವಿದ್ಯಾಹಾನ್ಯಹಾನಿಕೃತೋ ಭವೇತ್ ||
ವಿಶೇಷ ಆತ್ಮನಃ ಕಶ್ಚಿದಿತಿ ಚೇನ್ನೈವಮಿಷ್ಯತೇ || ೩೫೩ ||

ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತೂತ್ಥಗೋಚರತ್ವಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ರಜ್ಜುಖಂಡಾದ್ಯವಿದ್ಯೋತ್ಥಸರ್ಪಾದಿವಿನಿವೃತ್ತಿವತ್ || ೩೫೪ ||

ಆತ್ಮನೋ ಮೋಹಕರ್ತೃತ್ವಮಕರ್ತೃತ್ವಂ ಯದೀಷ್ಯತೇ ||
ವಿಶೇಷ ಇತಿ ನೈವಂ ಸ್ಯಾಧ್ಯಾಯತೀವೇತಿ ವಾರಣಾತ್ || ೩೫೫ ||

ಅಜೋ ನ ಜಾಯತೇ ನೇತಿ ಧ್ಯಾಯತೀವೇತಿ ಚಾಽಽಗಮೈಃ ||
ನಿಷೇಧಃ ಕ್ರಿಯತೇಽಶೇಷವಿಕಾರಾದೇರಿಹಾಽಽತ್ಮನಃ || ೩೫೬ ||

ವಿಷಯತ್ವೋಪಪತ್ತೇಶ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮೋಹತದುತ್ಥಯೋಃ ||
ನಾವಿದ್ಯಾವಾನ್ಭವೇದಾತ್ಮಾ ನಾಪಿ ತತ್ಕಾರ್ಯವಾಂಸ್ತತಃ || ೩೫೭ ||

ಗ್ರಾಹಕಗ್ರಹಣಗ್ರಾಹ್ಯಭಾವಾಭಾವಪ್ರಸಿದ್ಧತಾ ||
ಯಥಾಽಽತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಾ ತದ್ವನ್ನ ವೇದ್ಮೀತ್ಯಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಮ್ || ೩೫೮ ||

ಅಜ್ಞಾತತ್ವಾನ್ಯಥಾಜ್ಞಾತಸಿದ್ಧೇರಾತ್ಮೈಕಸಾಕ್ಷಿತಃ ||
ಅಜ್ಞಾನಮನ್ಯಥಾಜ್ಞಾನಮತೋ ನಾಸ್ತ್ಯಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಣಃ || ೩೫೯ ||

ನ ಹಿ ಯೋ ಯತ್ರ ಸಾಕ್ಷೀಹ ಸ ತತ್ರಾಜ್ಞ ಇತೀರ್ಯತೇ ||
ಅಸಾಮಾನ್ಯೇನ ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃ ಸಾಕ್ಷಿಸಾಕ್ಷ್ಯಪದಾರ್ಥಯೋಃ || ೩೬೦ ||

ತಸ್ಮಿನ್ಸಾಕ್ಷೀ ಚ ಮೂಢಶ್ಚೇತ್ಯತೀವೈತದ್ವಿರುಧ್ಯತೇ ||
ಮಿಥೋ ವಾಕ್ಯಮತೋ ನೇದೃಗ್ವಕ್ತವ್ಯಂ ಮಾನಿನಾ ತತಃ || ೩೬೧ ||

ನ ಜಾನೇ ಮುಗ್ಧ ಏವಾಹಂ ಭವದುಕ್ತಂ ಮನಾಗಪಿ ||
ಇತಿ ಚೇದ್ವೀಕ್ಷಸೇ ತರ್ಹಿ ಮೂಢಮಜ್ಞಂ ಚ ಕುಂಭವತ್ || ೩೬೨ ||

ತ್ವಂ ತ್ವಜ್ಞೋ ಮೂಢ ಏವೇತಿ ಭವ ಕಾಮಂ ಯಥೇಚ್ಛಸಿ ||
ಮೂಢಾಜ್ಞಯೋಸ್ತು ಯಃ ಸಾಕ್ಷೀ ನಾಸೌ ಮುಗ್ಧೋಽಜ್ಞ ಏವ ವಾ || ೩೬೩ ||

ಲೋಕೇಽಪಿ ಯಸ್ಯ ಯಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಸಮ್ಯಗರ್ಶ್ಯೇವ ತಸ್ಯ ಸಃ ||
ಯಥಾ ಲೋಕೇ ತಥೇಹಾಪಿ ಸಾಕ್ಷೀ ಸಮ್ಯಕ್ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೩೬೪ ||

ಮಹಾಭೂತಾದಿಧೃತ್ಯಂತಂ ಕ್ಷೇತ್ರಮೇವೇತಿ ಚಾಬ್ರವೀತ್ ||
ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸ್ವಯಂಭೂರ್ವೇದಾತ್ಮಾ ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಶಾಂತಯೇ || ೩೬೫ ||

ಯಥಾ ಪ್ರಕಾಶಯತ್ಯೇಕಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಲೋಕಮಿಮಂ ರವಿಃ ||
ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಕ್ಷೇತ್ರೀ ತಥಾ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ಭಾರತ || ೩೬೬ ||

ಜ್ಯೋತಿಷಾಮಪಿ ತಜ್ಜ್ಯೋತಿಃ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃಶ್ರುತೇಸ್ತಥಾ ||
ನ ತತ್ರ ಸೂರ್ಯೋ ಭಾತೀತಿ ನಾನ್ಯೋಽತೋಽಸ್ತೀತಿ ಚ ಶ್ರುತೇಃ || ೩೬೭ ||

ಯತ ಏವಮತೋ ನಾಸ್ತಿ ವಿಶೇಷೋಽತ್ರ ಮನಾಗಪಿ ||
ಬಂಧಮೋಕ್ಷಾದಿರೂಪೋಽಯಮಾತ್ಮನೀತಿ ವಿನಿಶ್ಚಯಃ || ೩೬೮ ||

ಯೇ ತ್ವತಃ ಕಲ್ಪಯಂತೀಮಮನ್ಯಥೈವ ಮಹಾಧಿಯಃ ||
ಅರ್ಥವಾದಂ ಚ ಬಂಧಾದಿಶಾಸ್ತ್ರಂ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ತಥಾ || ೩೬೯ ||

ಇತ್ಯುಕ್ತಾವಸಕೃತ್ಪೂರ್ವಂ ಪರಿಹಾರೋಽಪಿ ವರ್ಣಿತಃ || ೩೭೦ ||
ಏವಂ ಪರಿಹೃತೇಽಪ್ಯಾಹುರ್ಯಥೇಚ್ಛಂ ದೂಷಣಂ ಪರೇ ||

ವಿದ್ವದ್ಭಿಸ್ತ ಉಪೇಕ್ಷ್ಯಾಃ ಸ್ಯುರ್ಬಾಲೋನ್ಮತ್ತಸಮಾ ಜನಾಃ || ೩೭೧ ||

ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ಯೇತೀತ್ಯತೋ ವಾಕ್ಯ ಮುಪಚಾರ ಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ತದವಿದ್ಯೋತ್ಥ ದೇಹಾದಿ ಸಂತತ್ಯುಚ್ಛೇದ ಹೇತುತಃ || ೩೭೨ ||

ಅವಿದ್ಯಾಧ್ವಸ್ತಿಮಾಪೇಕ್ಷ್ಯ ಸಮ್ಯಗ್ಧೀಜನ್ಮಮಾತ್ರತಃ ||
ಆತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ಯೇತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೩೭೩ ||

ಇತ್ಯೇತತ್ಸರ್ವವೇದಾಂತಸರ್ವಸ್ವಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋದಿತಮ್ ||
ಅರ್ಥಸ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತಸ್ಯ ದ್ರಢಿಮ್ನೇಽತಃ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೩೭೪ ||

ಯಥಾ ಕಾಮಮಯೇ ತದ್ವನ್ಮಂತ್ರಂ ಶ್ಲೋಕಮುದಾಹರತ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ಪರಿಜ್ಞಾನಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹಾನತಃ || ೩೭೫ ||

ಯದಾ ಸರ್ವೇಽಖಿಲಾಃ ಕಾಮಾಃ ಕಾಮ್ಯೈಶ್ಚ ವಿಷಯೈಃ ಸಹ ||
ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತೇ ವಿನಶ್ಯಂತಿ ತೇಷಾಮಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ||
ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಕಾರಣೇ ವೃತ್ತಿರ್ನಾನ್ಯತ್ರ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೩೭೬ ||

ಯದಾ ಕಾಮಾಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯೈವ ಕೃತಾರ್ಥತಾ ||
ವಿಶೇಷಣಂ ಸರ್ವ ಇತಿ ಕಿಮರ್ಥಮಭಿಧೀಯತೇ || ೩೭೭ ||

ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಕ್ಷಯೇ ಕಾಮಾಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತೇಽಖಿಲಾ ನೃಣಾಮ್ ||
ಸಂಸ್ಕಾರಮಾತ್ರಶೇಷಾಸ್ತೇ ಸುಷುಪ್ತೇ ಯಾಂತಿ ಸಂಕ್ಷಯಮ್ ||
ಯತಸ್ತದವರೋಧಾರ್ಥಂ ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವವಿಶೇಷಣಮ್ || ೩೭೮ ||

ಕಾಮಹೇತೌ ಹಿ ವಿಧ್ವಸ್ತೇ ನ ಕಶ್ಚಿದವಶಿಷ್ಯತೇ ||
ಸಂಸ್ಕಾರೋ ವಾಽಥವಾಽಪ್ಯನ್ಯಃ, ಸರ್ವಸ್ಯಾಜ್ಞಾನಮೂಲತಃ || ೩೭೯ ||

ಹೃದಿ ಶ್ರಿತಾ ಇತಿ ವಚಃ ಕಾಮಧರ್ಮ್ಯಬ್ರವೀನ್ಮನಃ ||
ಕಾಮಃ ಸಂಕಲ್ಪ ಇತ್ಯೇವಂ ತಥಾಚ ಪ್ರಾಕ್ಶ್ರುತೀರಣಮ್ || ೩೮೦ ||

ಇದಂ ಚ ಹೇತುವಚನಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ||
ಹೃದಿ ಶ್ರಿತಾ ಯತಃ ಕಾಮಾಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತೇಽಖಿಲಾಸ್ತತಃ || ೩೮೧ ||

ಅವಿದ್ಯಾಯಾ ಯತಃ ಕಾರ್ಯಮಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿವಿಶೇಷಣಮ್ ||
ತ್ರಯಂ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ವಾಙ್ಭನಃಪ್ರಾಣಭೇದವತ್ || ೩೮೨ ||

ಅತೋಽವಿದ್ಯಾಸಮುಚ್ಛಿತ್ತೌ ತದ್ಧೇತೂನಾಮಶೇಷತಃ ||
ಕಾಮಾನಾಮಪಿ ನಾಶಃ ಸ್ಯಾದ್ಗ್ರಹಾತಿಗ್ರಹರೂಪಿಣಾಮ್ || ೩೮೩ ||

ನಿಃಶೇಷಜನಿಮದ್ಧೇತುಃ ಕಾಮ ಏವಾವಧಾರಿತಃ ||
ಶ್ರಿತಾ ಅತಿಗ್ರಹಾಃ ಕಾಮಾಇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಪ್ರವರ್ತಕಾಃ ||
ಹೃದಿ ಶ್ರಿತಾ ಇತಿ ವಚಸ್ತೇಷಾಮವರುರುತ್ಸಯಾ || ೩೮೪ ||

ವೇದವ್ಯಾಸೋಽಪಿ ಚ ಮುನಿರ್ಜಗಾದೇಮಂ ಯಥೋದಿತಮ್ ||
ಶ್ರುತ್ಯರ್ಥಮುರರೀಕೃತ್ಯ ಲೋಕಾನುಗ್ರಹಕಾಮ್ಯಯಾ || ೩೮೫ ||

ವಿಷಯಾ ವಿನಿವರ್ತಂತೇ ನಿರಾಹಾರಸ್ಯ ದೇಹಿನಃ ||
ರಸವರ್ಜಂ ರಸೋಽಪ್ಯಸ್ಯ ಪರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿವರ್ತತೇ || ೩೮೬ ||

ಏವಂ ಬುದ್ಧೇಃ ಪರಂ ಬುದ್ಧ್ವಾ ಸಂಸ್ತಭ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ||
ಜಹಿ ಶತ್ರುಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕಾಮರೂಪಂ ದುರಾಸದಮ್ || ೩೮೭ ||

ಹೇತ್ವರ್ಥೇ ಚಾಥಶಬ್ದೋಽಯಂ ಹೇತ್ವರ್ಥಪ್ರಕೃತತ್ವತಃ ||
ಯಸ್ಮಾದಜ್ಞಾನತೋ ಮರ್ತ್ಯೋಽತೋಽಮೃತೋಽಜ್ಞಾನಹಾನತಃ || ೩೮೮ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಂ ಯದತ್ರೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ||
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪತ್ತಾವತ್ರೈವ ಬ್ರಹ್ಮ ಸೋಽಶ್ನುತೇ || ೩೮೯ ||

ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನೋದಯೇ ಯಸ್ಮಾಜ್ಜನ್ಮಬಂಧೋ ವ್ಯಪೇಯತೇ ||
ಮೃತಿರಾತ್ಮಮತಿ ಸ್ತಸ್ಯ ಹೇತುಹೇತೂಪಮರ್ದನಾತ್ || ೩೯೦ ||

ಯಥೋಕ್ತಾದನ್ಯಥೈವೇಮಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾದ್ಯತ್ನತೋ ಬುಧಾಃ ||
ಶ್ಲೋಕಂ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽಯುಕ್ತ್ಯಾ ಹುತಭುಗ್ವರಸಂಶ್ರಯಾತ್ || ೩೯೧ ||

ಯಥೈವ ಪೂರ್ವಂ ಸಂಸಾರಃ ಕಾಮಮೂಲೋಽನುವರ್ಣಿತಃ ||
ಶ್ಲೋಕೇನ ತದ್ವನ್ಮೋಕ್ಷೋಽಪಿ ನಿಷ್ಕಾಮಸ್ಯೋಪವರ್ಣ್ಯತೇ || ೩೯೨ ||

ಪ್ರಾಜ್ಞಾದಾತ್ಮನ ಏತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತೇಽಖಿಲಾ ಯದಾ ||
ಕಾಮಾಸ್ತೇ ಕತಮ ಇತಿ ತದ್ವಿಶೇಷಣಮುಚ್ಯತೇ || ೩೯೩ ||

ಹೃದಿ ಯೇಽಸ್ಯ ಶ್ರಿತಾಃ ಕಾಮಾಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತೇ ತ ಏವ ತು ||
ಆತ್ಮಾಶ್ರಿತಾಸ್ತು ಯೇ ತ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತೇ ನ ತೇ ಸದಾ || ೩೯೪ ||

ಹೃದಯಂ ನಾಮ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಮಾಂಸಪೇಶೀ ಚ ಭಣ್ಯತೇ ||
ರೂಢ್ಯಾ ವೃತ್ತಿರ್ಮಾಂಸಖಂಡೇ ತಾತ್ಸ್ಥ್ಯಾದ್ವಿಜ್ಞಾನವಾಚಕಮ್ || ೩೯೫ ||

ಕಾಮಾಃ ಪುನರಿಹೋಚ್ಯಂತೇ ಯ ಉಕ್ತಾ ವಾಸನಾತ್ಮಕಾಃ ||
ಮಾಹಾರಜನಮಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನಾಽಽತ್ಮವಿಶುದ್ಧಯೇ || ೩೯೬ ||

ಪ್ರಾಜ್ಞಸ್ಯಾಭ್ಯಾಂತರಂ ರೂಪಂ ತನ್ಮಾಹಾರಜನಾದಿಕಮ್ ||
ಹೃದಯಾಶ್ರಯಿಣಸ್ತೇ ತು ಬಾಹ್ಯಾಃ ಸ್ಯುರ್ಬಾಹ್ಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ || ೩೯೭ || ||

ಹೃದಯಾಶ್ರಯಿಕಾಮೇಭ್ಯ ಆತ್ಮಸಂಶ್ರಯಿಣಾಂ ಯತಃ ||
ಪ್ರಸೂತಿರಿಹ ಕಾಮಾನಾಮತೋಽನೇಕಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ || ೩೯೮ ||

ಹೃದಯಾಶ್ರಯಣಂ ತೇಷಾಂ ವಿಶೇಷಣಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ||
ಆತ್ಮಾಶ್ರಯಾಣಾಂ ಕಾಮಾನಾಂ ವಿನಿವೃತ್ತಿಃ ಫ़ಲಂ ಹಿ ತತ್ || ೩೯೯ ||

ಮನೋದ್ವಾರೋಪಸಂಕ್ರಾಂತಾ ಭಾವನಾ ಯಾಽಽತ್ಮನಿ ಸ್ತಿತಾ ||
ದೇಹಿನೋ ಜನ್ಮವೀಜಂ ಸಾ ತದುಚ್ಛೇದಾದ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ || ೪೦೦ ||

ಬೀಜಸ್ಥಸ್ಯಾಂಕುರಸ್ಯೇಹ ಜನ್ಮಾಽಽಶ್ರಿತ್ಯ ಯಥೈವ ಗಾಮ್ ||
ಆಶ್ರಯಾದೇವ ಜನ್ಮೈವಂ ಕಾಮಾನಾಂ ಹೃದಯಾಶ್ರಯಾತ್ || ೪೦೧ ||

ಹೃದಯೇನ ಚ ಸಂಬಂಧಾದ್ದೃಶ್ಯಂತೇ ಯೇನ ತೇಽಖಿಲಾಃ ||
ಅತೋ ವಿಶೇಷಕಾರ್ಯೇಣ ವಿಶೇಷ್ಯಂತೇ ಹೃದೈವ ತೇ || ೪೦೨ ||

ಹೃದಿ ಶ್ರಿತಾ ಯದಾ ಕಾಮಾಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತೇಽಸ್ಯ ದೇಹಿನಃ ||
ಅಥ ಮರ್ತ್ಯೋಽಮೃತಃ ಪ್ರಾಜ್ಞೋ ಭವತೀತ್ಯೇಷ ನಿಶ್ಚಯಃ || ೪೦೩ ||

ವಿದ್ಯಾಕರ್ಮಸಮೂಹೇನ ಯೇನಾಯಂ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ||
ಸಂಸಾರಿತ್ವಂ ಪರಿಚ್ಛಿದ್ಯ ಪ್ರಾಪಿತಃ ಸ ಯದಾಽಖಿಲಃ ||
ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇಽಥ ತದ್ಧಾನಾಚ್ಛುದ್ಧೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಮಶ್ನುತೇ || ೪೦೪ ||

ಆತ್ಮಕಾಮೋಕ್ತಿಮಾನಾಚ್ಚ ಪ್ರಾಗಪ್ಯೇತದ್ವಿನಿಶ್ಚಿತಮ್ ||
ಆತ್ಮೈವ ಕಾಮಾ ಅಸ್ಯೇತಿ ನ ಭಿನ್ನಾ ಹಾರ್ದಕಾಮವತ್ || ೪೦೫ ||

ತತ್ರ ಯೇ ತ್ವಾತ್ಮನೋಽಭಿನ್ನಾಸ್ತೇಭ್ಯೋಽನ್ಯತ್ವಕಾರಣಾತ್ ||
ಪ್ರಮುಕ್ತಿರಾತ್ಮನೋ ನಾಸ್ತಿ ತೈರಸಂಸರ್ಗತಃ ಸದಾ || ೪೦೬ ||

ಸಂಸರ್ಗಃ ಪ್ರವಿವೇಕೋ ವಾ ಭಿನ್ನಯೋರ್ವಸ್ತುನೋರ್ಯತಃ ||
ನಾಭಿನ್ನಯೋರತೋ ಮುಕ್ತ ಆತ್ಮಸ್ಥಾನಾಮಭೇದತಃ || ೪೦೭ ||

ಮಿಥ್ಯಾದರ್ಶನಜಾ ಯೇ ತು ಮಾಹಾರಜನಪೂರ್ವಕಾಃ ||
ಅನ್ಯತ್ವೇಽವಸ್ಥಿತಾ ಬಂಧಹೇತುತ್ವೇನ ಚ ಸರ್ವದಾ || ೪೦೮ ||

ಸಂಸರ್ಗಪ್ರವಿವೇಕೌ ಸ್ತೋ ಯತಸ್ತೈರಾತ್ಮನಃ ಸದಾ ||
ತಾನೇವೋದ್ದಿಶ್ಯ ತೇನೇದಂ ವಿಶೇಷಣಮಿಹೇರಿತಮ್ || ೪೦೯ ||

ಹೃದಯಾಶ್ರಯಿಣೋ ಯೇಽಸ್ಯ ನ ತ್ವಾತ್ಮೈಕಸಮಾಶ್ರಯಾಃ ||
ಕಾಮಾಸ್ತೇಽಸ್ಯ ಪ್ರಮುಚ್ಯಂತ ಇತ್ಯೇತತ್ಪ್ರಾಗಪೀರಿತಮ್ ||
ತದಾ ತೀರ್ಣೋ ಭವತ್ಯೇಷ ಶೋಕಾನ್ಹೃದಯಸಂಶ್ರಿತಾನ್ || ೪೧೦ ||

ಶೋಕಾಭಿಧಾನಾಸ್ತತ್ರಾಪಿ ಕಾಮಾ ಏವೋದಿತಾಃ ಪುರಾ ||
ನ್ಯಾಯಸ್ತತ್ರಾಪ್ಯಯಂ ಕೃತ್ಸ್ನಃ ಸಂಭವತ್ಯೇವ ನಿರ್ಣಯೇ || ೪೧೧ ||

ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭರ್ತೃಪ್ರಪಂಚಸ್ಯ ಮಹೀಯಸಃ ||
ವ್ಯಾಖ್ಯಾಮಧೀಯತೇ ಧೀರಾ ನ್ಯಾಯಾಗಮಬಹಿಷ್ಕೃತಾಮ್ || ೪೧೨ ||

ಸರ್ವಾತ್ಮಭಾವಂ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಫ़ಲಮುಕ್ತ್ವಾ ಚ ನಃ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಅಥ ಯೋಽನ್ಯಾಮಿತಿ ಗಿರಾ ಪ್ರಾಹಾವಿದ್ಯಾಂ ತಥಾ ಫ़ಲಮ್ || ೪೧೩ ||

ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪೇಣ ಯದೇತದ್ಭೇದದರ್ಶನಮ್ ||
ಅವಿದ್ಯಾಯಾ ಇದಂ ಕಾರ್ಯಮನ್ಯೋಽಸಾವಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೪೧೪ ||

ಆ ಸಮಾಪ್ತೇಸ್ತೃತೀಯಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಕಮ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮ ವಾ ಇತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ಮೋಹಕಾರ್ಯಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ || ೪೧೫ ||

ಅಸ್ಯಾಮವಿದ್ಯಾಧಿಕೃತೌ ಸಪ್ತಾನ್ನಾವಿಷ್ಕೃತಾವಿಹ ||
ಫ़ಲಾತ್ಮಕಾನಾಮನ್ನಾನಾಂ ಪ್ರಸಂಗ ಇದಮೀರಿತಮ್ || ೪೧೬ ||

ಅವ್ಯಾಕೃತಸ್ಯ ತತ್ತ್ವಸ್ಯ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮಭಿಃ ||
ವ್ಯಾಕೃತಿರ್ಯೋದಿತಾ ಪೂರ್ವಂ ತದಜ್ಞಾನವಿಜೃಂಭಿತಮ್ || ೪೧೭ ||

ನಾಮರೂಪಾದಿಭೇದೇನ ವರ್ಣಾದಿಪ್ರವಿಭಾಗತಃ ||
ಕಾರ್ಯಮೇತದವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇಽಖಿಲಮ್ || ೪೧೮ ||

ಕಣಭುಗ್ಜೈಮಿನೀಯೈರ್ಯ ಆತ್ಮಧರ್ಮಾ ಇತೀರಿತಾಃ ||
ನಾಽಽತ್ಮನೋಽನಾತ್ಮನಸ್ತೇ ತು ಕಾಮ ಇತ್ಯಾದಿನೋದಿತಾಃ || ೪೧೯ ||

ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿಜ್ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನ್ರೂಪಂ ಮೇಯತ್ವಮಾಗತಮ್ ||
ಸರ್ವಂ ತನ್ಮನ ಏವೇತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸ್ಫ़ುಟೀಕೃತಮ್ || ೪೨೦ ||

ಪ್ರಕಾಶೋಽಪಿ ಚ ಯಃ ಕಶ್ಚಿದಭಿವ್ಯಂಜಕ ಇಷ್ಯತೇ ||
ಅಭಿವ್ಯಂಗ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಸ ಚ ವಾಗಿತ್ಯಥಾವದತ್ || ೪೨೧ ||

ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕಂ ಚ ಯತ್ಕಿಂಚಿನ್ಮಾನತೋ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ತತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರಾಣ ಏವೇತಿ ಸಂಜಹಾರ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ವಯಮ್ || ೪೨೨ ||

ನಿಶ್ಚಿತಂ ಯಚ್ಚ ಸಂದಿಗ್ಧಂ ತಥಾಽವಿಜ್ಞಾತಮೇವ ಚ ||
ವಾಙ್ಭನಃಪ್ರಾಣರೂಪಾಣಿ ತಾನಿ ಹೀತಿ ಶ್ರುತಿರ್ಜಗೌ || ೪೨೩ ||

ಯತೋಽವಿದ್ಯಾತ್ಮಕಾನ್ಯೇವ ರೂಪಾಣ್ಯೇತಾನ್ಯತೋ ದೃಶೇಃ ||
ನಾಽಽತ್ಮನಃ ಸ್ಯುಃ ಸಮಸ್ತಾನಿ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಬಾಹ್ಯತಃ || ೪೨೪ ||

ತಥಾ ದಿಗ್ಭೇದಭಿನ್ನಾನಾಂ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಾಮ್ ||
ಉಕ್ತಂ ಹೃದಯ ಏವೇತಿ ನೀಡಂ ನಾಽಽತ್ಮಾ ಪರೋ ಮತಃ || ೪೨೫ ||

ಸಮಾನ ಉಪಸಂಹೃತ್ಯ ಜಗತ್ಕಾರಣರೂಪಕೇ ||
ಕಾರಣಸ್ಯಾಪ್ಯಪಹ್ನುತ್ಯೈ ನೇತೀತ್ಯಾತ್ಮಾನಮಬ್ರವೀತ್ || ೪೨೬ ||

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋರೇವ ನಿಷೇಧಾನ್ನೇತಿವಾಕ್ಯತಃ ||
ಆತ್ಮಾಶ್ರಯತ್ವಂ ಕಾಮಾನಾಂ ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣಕಮುಚ್ಯತೇ || ೪೨೭ ||

ಹೃದಯೋತ್ಪಾದ್ಯತಾ ನಾಪಿ ಕಾಮಾನಾಮಿಹ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ||
ಹೃದಿ ಶ್ರಿತಾ ಇತಿ ಹ್ಯುಕ್ತೇರ್ನ ಶ್ರುತಾ ಕಾರಣಾತ್ಮತಾ || ೪೨೮ ||

ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಚೋಕ್ತೋಽರ್ಥೋ ಜನಕಂ ಪ್ರತಿ ಯಃ ಪುರಾ ||
ಕಿಂಜ್ಯೋತಿರಿತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ಸ ಏವಾರ್ಥಃ ಪ್ರಪಂಜ್ಯತೇ || ೪೨೯ ||

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಕರ್ಮಭ್ಯೋ ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಮೇಕಲಮ್ ||
ಪುಮಾಸನಾದಿಲಿಂಗೇನ ರವೀಂದೂದಾಹೃತೇಸ್ತಥಾ || ೪೩೦ ||

ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಸ್ಯ ತಸ್ಯೈವಮುಕ್ತಾಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಭೇದತಃ ||
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿರ್ವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿಕಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೪೩೧ ||

ಸ್ವತೋಽಸಂದೂಷಿತಃ ಪ್ರತ್ಯಂಕಾಮಕರ್ಮಾದಿಭಿರ್ಮಲೈಃ ||
ಅನನ್ವಾಗತವಚನಾತ್ತಥಾಽಸಂಗಶ್ರುತೇರಪಿ || ೪೩೨ ||

ಆತ್ಮಶುದ್ಧೇರ್ವಿವಕ್ಷೇಹ ನ ತ್ವಶುದ್ಧೇಃ ಕಥಂಚನ || ೪೩೩ ||

ವಿಶೇಷಣಸ್ಯ ಶ್ರವಣಾದ್ಧೃದೀತ್ಯಾತ್ಮನಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ ||
ಸವ್ಯೇನಾಕ್ಷ್ಣಾ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಯಥಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯತಸ್ತಥಾ || ೪೩೪ ||

ನೋಕ್ತೋತ್ತರತ್ವಾತ್ಸಾಧ್ವೇತದ್ಭವತೇಹಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಾರ್ಥಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಹೇತ್ವರ್ಥಂ ತದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ || ೪೩೫ ||

ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಕಾಮಾನಾಮಾಶ್ರಯೋ ಹೃದಯಂ ಯತಃ ||
ತದ್ಧೇತ್ವತಿಕ್ರಮಾದಾತ್ಮಾ ಸರ್ವಶೋಕಾತಿಗಸ್ತತಃ || ೪೩೬ ||

ಅನಾಶ್ರಿತವಿಭಾಗಾರ್ಥಮಥವಾಽಸ್ತು ವಿಶೇಷಣಮ್ ||
ತೇಷು ಯತ್ನವಿಧೇಯತ್ವಾತ್ಸಫ़ಲಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶೇಷಣಮ್ || ೪೩೭ ||

ನಾಽಽಶ್ರಯಾಪೇಕ್ಷಯೈತತ್ಸ್ಯಾದ್ಧೃದೀತೀಹ ವಿಶೇಷಣಮ್ || ೪೩೮ ||
ನ ಹಿ ಹೃದ್ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಕಾಮಾನಾಮಾಶ್ರಯಾಂತರಮ್ ||
ಶ್ರುತೋ ಸ್ಮೃತೌ ವಾ ನ್ಯಾಯಾದ್ವಾ ದೃಶ್ಯತೇಽಪಿ ಪ್ರಮಾಂತರಾತ್ || ೪೩೯ ||

ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಕಾಮಶಬ್ದಸ್ಯ ಭೂಯಃಸ್ವರ್ಥೇಷು ದೃಶ್ಯತೇ ||
ಕರ್ಮಾದಿಷು ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿಂ ಸ್ತಾನಪೇಕ್ಷ್ಯಾತ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಹೃದಿ ಶ್ರಿತಾ ಇತಿ ವಚೋ ನಾಽಽಶ್ರಯಾಂತರವೀಕ್ಷಯಾ || ೪೪೦ ||

ಅತಿಚ್ಛಂದಾ ಇತಿ ವಚಃ ಕಾಮಾಧಾರತ್ವ ಆತ್ಮನಃ ||
ವಿರುಧ್ಯತೇ ಪ್ರಮಾಣಂ ಸನ್ನ ಚಾನ್ಯಾರ್ಥತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ || ೪೪೧ ||

ಆತ್ಮನಃ ಕಾಮನೀಡತ್ವೇ ನ ಚ ಮಾನಾಂತರಂ ಕ್ವಚಿತ್ ||
ಸರ್ವಕಾಮಾದಿವಚನಂ ಪ್ರಮಾಣಮಿತಿ ಚೇನ್ಮತಮ್ || ೪೪೨ ||

ತನ್ನಾತಿಚ್ಛಂದವಚಸಾ ವಿರೋಧಾನ್ನಾಸ್ಯ ಮಾನತಾ || ೪೪೩ ||

ವಸ್ತುನೋಽಪ್ಯನ್ಯತಂತ್ರತ್ವಾತ್ಷೋಡಶಿಗ್ರಹಣಾದಿವತ್ ||
ವಿಕಲ್ಪೋಽಪ್ಯತ್ರ ನೈವಾಸ್ತಿ ನ ಹಿ ವಸ್ತು ವಿಕಲ್ಪ್ಯತೇ || ೪೪೪ ||

ಸರ್ವಂ ಹಿ ಖಲ್ವಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯೇವಂ ತತ್ರಾಪಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯಾಽಽಹ ಯುಕ್ತಿಂ ಚ ತಜ್ಜಲಾನಿತಿ ಸಾದರಾತ್ || ೪೪೫ ||

ಅಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಫ़ಲಂ ಯತೋ ಬ್ರಹ್ಮಾದ್ವಯಂ ತತಃ ||
ತ್ಯಕ್ತಾಶೇಷಕ್ರಿಯೈಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತದುಪಾಸ್ಯಂ ಸದಾಽಽತ್ಮನಾ || ೪೪೬ ||

ಇತ್ಯೇತಜ್ಜಗತೋ ವೃತ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಕಾರ್ಯಕಾರಣಮ್ ||
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಕಮ್ || ೪೪೭ ||

ಉಕ್ತ್ವೈವಂ ವಸ್ತುನೋ ವೃತ್ತಂ ತದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾಪ್ರಬೋಧಜಮ್ ||
ಕರ್ತ್ರಾದಿಕಾರಕಾಪೇಕ್ಷಂ ಕ್ರಿಯಾವೃತ್ತಮಭಾಷತ || ೪೪೮ ||

ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಾನಮುಪಾಸೀತ ಬ್ರಹ್ಮತತ್ತ್ವಾವಿಚಕ್ಷಣಃ ||
ಕುರ್ವೀತ ಸ ಕ್ರತುಂ ಕರ್ತಾ ಹ್ಯಕಾರ್ಯತ್ವೇಽಪಿ ವಸ್ತುನಃ || ೪೪೯ ||

ಮನೋಮಯಾದಿವಿಷಯಃ ಕ್ರತುಃ ಪುಂಸೋ ವಿಧೀಯತೇ ||
ಸ ಹಿ ತಸ್ಮಿನ್ಯತಃ ಶಕ್ತೋ ಲೋಕಾಗ್ನ್ಯಾದಿವಿಧೌ ಯಥಾ || ೪೫೦ ||

ಅತಃ ಕರ್ತ್ರಾದಿತಂತ್ರತ್ವಾತ್ಸರ್ವಕಾಮಾದಿವಸ್ತುನಃ ||
ಅತಿಚ್ಛಂದೋಕ್ತಿಬಾಧಃ ಸ್ಯಾದ್ವಸ್ತುತಂತ್ರತ್ವಹೇತುತಃ || ೪೫೧ ||

ವಿಕಲ್ಪೋಽತ್ರ ನ ಯುಕ್ತಃ ಸ್ಯಾದೇವಮುಕ್ತೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ || ೪೫೨ ||
ಅಸತ್ಯಕಾಮನುತ್ತ್ಯರ್ಥಾ ಕಾಮೋಕ್ತಿರ್ಯಾಽಪಿ ಚಾಷ್ಟಮೀ ||
ಸತ್ಯಾಸ್ತ ಇಮ ಇತ್ಯಾದಿ ಸ್ತುತಿರ್ವಾ ಸ್ಯಾದ್ವಿಧಿತ್ಸಿತೇ || ೪೫೩ ||

ಸಂತ್ಯಾತ್ಮನಿ ನ ಚೇತ್ಕಾಮಾಸ್ತದೇವಂ ಫ़ಲವದ್ವಚಃ ||
ಅತಿಚ್ಛಂದಾ ಇತಿ ಶುಭಂ ಕಾಮಶೋಕನಿಷೇಧಕೃತ್ || ೪೫೪ ||

ನಿಷಿಧ್ಯಂತೇ ನ ಚೇತ್ಕಾಮಾ ಯಥೋಕ್ತಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ||
ಅಥ ಕಾಮಮಯತ್ವೇಽಸ್ಯ ಸಂಸಾರೋಽಪಿ ನ ವಾರ್ಯತೇ || ೪೫೫ ||

ಮತಂ ನಾಲಂ ಪ್ರರೋಹಾಯ ಯೇ ಕಾಮಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ||
ಕಿಮರ್ಥಾ ತರ್ಹಿ ತತ್ರೈಷಾಂ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ಭವತಾ ಸ್ಥಿತಿಃ || ೪೫೬ ||

ನ ಕಶ್ಚಿದುಪಯೋಗೋಽತ್ರ ಕಾಮಾನಾಂ ವಿದ್ಯತೇ ಸ್ಥಿತೌ ||
ಅಜಾಗಲಸ್ತನಸ್ಯೇವ ಪ್ರಮಾಣಾದ್ಬಂಧಮೋಕ್ಷಯೋಃ || ೪೫೭ ||

ಪ್ರಮಾಣಬಲಸದ್ಭಾವೋ ನಿಷ್ಫ़ಲೋಽಪಿ ನ ವಾರ್ಯತೇ ||
ಪ್ರತೀಚಿ ಕಾಮಸಂಬಂಧೋ ನ ತಥೇತಿ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೪೫೮ ||

ಕಾಮಾದೀನಾಮನರ್ಥಾನಾಂ ಪ್ರತೀಚಿ ಶತಶಃ ಶ್ರುತೌ ||
ನಿಷೇಧಕಾನಿ ವಾಕ್ಯಾನಿ ಸಂತ್ಯಪಿ ಸ್ಮೃತಿಶಾಸನೇ || ೪೫೯ ||

ಕಾಮಕ್ಲೃಪ್ತಿರತೋ ನೇಹ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ಯುಜ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಮಾಣಾಸಂಭವಾತ್ತಸ್ಮಾತ್ಸಾ ನ ಕಲ್ಪ್ಯಾ ವಿಪಶ್ಚಿತಾ || ೪೬೦ ||

ಪ್ರಮಾಣವಂತ್ಯದೃಷ್ಟಾನಿ ಕಲ್ಪ್ಯಾನಿ ಸುಬಹೂನ್ಯಪಿ ||
ಅದೃಷ್ಟಶತಭಾಗೋಽಪಿ ನ ಕಲ್ಪ್ಯೋ ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣಕಃ || ೪೬೧ ||

ನ ಚಾಽಽತ್ಮಕಾಮ ಇತ್ಯತ್ರ ಕಾಮಾಧಾರತ್ವ ಆತ್ಮನಃ ||
ಮಾನಾಂತರಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಲಭ್ಯತೇ ಶ್ರುತೇಃ || ೪೬೨ ||

ನ ಚೋಪಾಸ್ಯೋಽಯಮಪ್ಯರ್ಥಃ ಸರ್ವಕಾಮಾದಿವಚ್ಛ್ರುತೇಃ ||
ಐಕಾತ್ಮ್ಯವಸ್ತುಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಪ್ರಕಾಶನಪರತ್ವತಃ || ೪೬೩ ||

ಕಣಭುಙ್ನ್ಯಾಯಸಿದ್ಧಾ ಚೇತ್ಕಾಮಾದ್ಯಾಶ್ರಯತಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ಶ್ರುತೇಸ್ತದನಪೇಕ್ಷತ್ವಾನ್ನಾಪೇಕ್ಷ್ಯಂ ಕಣಭುಙ್ಮತಮ್ || ೪೬೪ ||

ತನ್ನಿಷೇಧಶ್ರುತೇಶ್ಚಾಪಿ ನಾಪೇಕ್ಷ್ಯಂ ತದ್ವಿರೋಧತಃ ||
ಸೌಗತಾದ್ಯುಕ್ತಿವತ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ಕಾಮಾಶ್ರಯತಾಽಽತ್ಮನಃ || ೪೬೫ ||

ನ ಚ ಕಾಮಾಶ್ರಯತ್ವೇಽನ್ಯತ್ಪ್ರಮಾಣಂ ಕಿಂಚಿದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಮಾನಮೇಯಾತಿವರ್ತಿತ್ವಾತ್ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇಶ್ಚ ವಸ್ತುನಃ || ೪೬೬ ||

ಮಾತೃಮಾನಪ್ರಮೇಯಾರ್ಥಾಂಶ್ಚಾಽಽಗಮಾಪಾಯಿನಃ ಸದಾ ||
ವೀಕ್ಷತೇ ಯೋಽವಿಲುಪ್ತಾಕ್ಷಃ ಸ ಆತ್ಮಾಽನನ್ಯಮಾನಗಃ || ೪೬೭ ||

ಯಃ ಸ್ವತೋ ನಾಽಽಗಮಾಪಾಯೀ ತದ್ವಿರುದ್ಧೇಷು ಸರ್ವದಾ ||
ತತ್ರೈವಾಽಽತ್ಮೇತಿ ಧೀರೇಷಾ ನಾಽಽಗಮಾಪಾಯಿವಸ್ತುಷು || ೪೬೮ ||

ಕಾಮಿನಂ ದುಃಖಿನಂ ಮೂಢಂ ಯೋಽವಿಲುಪ್ತಾಕ್ಷ ಈಕ್ಷತೇ ||
ನಾಸೌ ಕಾಮೋಽಥವಾ ಕಾಮೀ ತತ್ಸಂಬಂಧೋಽಥವಾ ಸ್ವಯಮ್ || ೪೬೯ ||

ಏವಂ ದುಃಖಾದಿಷು ಜ್ಞೇಯಮುಕ್ತಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸಂಶ್ರಯಾಮ್ ||
ಇಚ್ಛಾದೇಶ್ಚಿತ್ತಧರ್ಮತ್ವಾತ್ಕರ್ಮಸ್ಥತ್ವಂ ಸುನಿಶ್ಚಿತಮ್ || ೪೭೦ ||

ಇಚ್ಛಾದಿಧರ್ಮವತ್ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯಃ ಸದಾ ವೀಕ್ಷತೇ ಮನಃ ||
ತಸ್ಯೇಚ್ಛಾದ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಃ ಕೇನ ಮಾನೇನ ಗಮ್ಯತೇ || ೪೭೧ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತು ಪರಾಗ್ಬುದ್ಧಿಗಮ್ಯೈರಿಚ್ಛಾದಿಭಿಃ ಕಥಮ್ ||
ವಿರುದ್ಧತ್ವಾದ್ವಿಶೇಷ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ತಮಸಾ ದಿನಕೃದ್ಯಥಾ || ೪೭೨ ||

ಏಕಬುದ್ಧ್ಯಧಿಗಮ್ಯತ್ವಂ ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯಯೋಃ ||
ನೀಲೋತ್ಪಲಾದಿವದೃಷ್ಟಂ ನ ತದ್ದೃಷ್ಟಂ ವಿರುದ್ಧಯೋಃ || ೪೭೩ ||

ನಾಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ಗ್ರಾಹಕೋಽನ್ಯೋಽವಸೀಯತೇ ||
ಗ್ರಾಹಕಸ್ಥಶ್ಚ ಕಾಮಾದಿಃ ಸ ಕಥಂ ಗ್ರಾಹ್ಯತಾಂ ವ್ರಜೇತ್ || ೪೭೪ ||

ಚಕ್ಷುರ್ದೃಷ್ಟೇರ್ನ ಚಕ್ಷುಸ್ಥಂ ಕೃಷ್ಣತ್ವಾದ್ಯೇತಿ ದೃಶ್ಯತಾಮ್ ||
ಪ್ರಮಾತೃಸ್ಥಂ ನ ಕಾಮಾದಿ ತದ್ವದೇಯಾತ್ಪ್ರಮೇಯತಾಮ್ || ೪೭೫ ||

ಆತ್ಮತ್ವಾವಗಮಾದ್ವಾಽಪಿ ಜಡಸ್ಯೈವೇಹ ವಸ್ತುನಃ ||
ಕಾಮಕಾಮ್ಯಾದಿ ತಸ್ಯಾಸ್ತು ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರಾತ್ಮನೋ ನ ತು || ೪೭೬ ||

ಅಚೇತನೈಕನೀಡತ್ವಂ ಮಯಾಽಪೀಹ ಪ್ರಸಾಧ್ಯತೇ || ೪೭೭ ||
ಸ್ವೇನ ಭಾಸೇತಿ ಚ ಸ್ವಪ್ನೇ ಸರ್ವಕಾಮಾದಿವರ್ಜಿತಮ್ ||
ಸ್ವೇನೈವ ಜ್ಯೋತಿಷೇತ್ಯುಕ್ತಂ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಸಿದ್ಧಯೇ || ೪೭೮ ||

ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷ್ಟ್ವಸಿದ್ಧಿಶ್ಚ ಶ್ರುತಿನ್ಯಾಯಪುರಃಸರಾ ||
ಕಾಮಾದ್ಯಾಶ್ರಯತೋಕ್ತ್ಯಾಽರ್ಥಾತ್ಸಾ ತ್ವಯಾ ಬಾಧಿತಾ ಭವೇತ್ || ೪೭೯ ||

ತಥೈವಾಽಽತ್ಮನಿ ದೃಷ್ಟೇ ಚ ಸರ್ವಂ ದೃಷ್ಟಂ ಭವೇದಿತಿ ||
ಕಾಮಾದೇರಾತ್ಮನೋಽನ್ಯತ್ವೇ ತಚ್ಚಾಪಿ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಬಾಧಿತಮ್ || ೪೮೦ ||

ಸರ್ವವೇದಾಂತಬಾಧಶ್ಚ ಕಾಮಾದ್ಯಾಶ್ರಯತಾ ಯದಿ ||
ಅತ್ಮನೋಽಭ್ಯುಪಗಮ್ಯೇತ ತೇಷಾಂ ತತ್ಪ್ರತಿಷೇಧತಃ || ೪೮೧ ||

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ಯಾಽಽಗಮಾರ್ಥತ್ವಾಚ್ಛ್ರುತೇಶ್ಚಾನ್ಯಾನಪೇಕ್ಷತಃ ||
ಯತೋಽತಸ್ತಾರ್ಕಿಕೋಕ್ತೀಸ್ತಾ ನೈವಾಪೇಕ್ಷಾಮಹೇ ವಯಮ್ || ೪೮೨ ||

ಹೃದ್ಯಾಶ್ರಿತತ್ವಂ ಕಾಮಾನಾಂ ನನ್ವತ್ರೋಕ್ತಂ ವಿಶೇಷಣಮ್ ||
ಸಂಭವೇ ವ್ಯಭಿಚಾರೇ ಚ ತಚ್ಚ ಸ್ಯಾತ್ ಫ़ಲವತ್ ಸತಿ || ೪೮೩ ||

ಹೃದ್ಯನಾಶ್ರಿತಕಾಮಾನಾಂ ಸಂಭವಾದಿಷ್ಟಮೇವ ತತ್ ||
ಆತ್ಮಾಶ್ರಯಾತಿರೇಕೇಣ ತಚ್ಚಾವೋ ಚಂ ಪುರಾಽಪ್ಯಹಮ್ || ೪೮೪ ||

ಮೂರ್ತಂ ಮರ್ತ್ಯಂ ಸ್ಥಿತಂ ಸಚ್ಚ ಪೃಥಿವ್ಯಪ್ತೇಜಸಾಮಿದಮ್ ||
ನ ವಿಶೇಷಣಮಿತ್ಯಸ್ಮಾದಮೂರ್ತತ್ವಾದಿಕಲ್ಪನಮ್ || ೪೮೫ ||

ಚಲನಾತ್ಮಾ ಮರುನ್ನಿತ್ಯಂ ದಾಹಕೋಽಗ್ನಿರಿತೀರಿತೇ ||
ವಿಶೇಷಣಶ್ರವಾತ್ ಕೃಪ್ತಿಃ ನೈತಯೋಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧಯೋಃ || ೪೮೬ ||

ವಾಸ್ಯೇಽರ್ಥೇ ವಾಸನಾಃ ಸರ್ವಾಃ ಸಜಾತೀಯೇ ಚ ತಾ ಯತಃ ||
ನಿಃಸಂಗೇ ಭಿನ್ನಜಾತೀಯೇ ತಾಃ ಕುತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ || ೪೮೭ ||

ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ಪ್ರಾಜ್ಞೋಽನ್ಯಶ್ಚೇದ್ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ತಸ್ಯೋಕ್ತಾನ್ನಿಷೇಧಾನ್ನೇಹ ಸಂಭವಃ || ೪೮೮ ||

ನಿಃಶೇಷಕಾಮಕರ್ಮಾದೇರ್ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಮಬ್ರವೀತ್ ||
ತದ್ವಾ ಅಸ್ಯೈತದಿತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನಾತಃ ಕಾಮಾದಯೋಽತ್ರ ತೇ || ೪೮೯ ||

ತದ್ವಾ ಅಸ್ಯೈತದಿತ್ಯಾದೇಃ ಪ್ರಾಜ್ಞಸ್ಯಾಽಽಂತರರೂಪತಃ ||
ವಾಸನಾಕಾಮಕರ್ಮಾದೇಃ ಕುತೋಽಸ್ಯಾಽಽಂತರರೂಪತಾ || ೪೯೦ ||

ಪೀತರಕ್ತಾದಿಭೀ ರೂಪೈಃ ಕರ್ಮಕಾರ್ಯೈಃ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ||
ನಿರ್ದೇಷ್ಟುಂ ಶಕ್ಯತೇ ತಸ್ಮಾದನಿರ್ದೇಶ್ಯೋಽಪಿ ಸನ್ನಸೌ || ೪೯೧ ||

ಭಾವನೈವ ವಿಜೃಂಭಂತೀ ಸ್ಥೂಲತ್ವಮುಪಗಚ್ಛತಿ ||
ಅವ್ಯಾಕೃತಾದಿಭಾವೇನ ಖವಾಯ್ವಾದಿತ್ಯಸಂಜ್ಞಿತಮ್ || ೪೯೨ ||

ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾದಿಭಾವಾಚ್ಚ ಕ್ಷೀಯಮಾಣಾ ಹಿ ಸೈವ ತು ||
ನಿರ್ಗುಣಂ ಸಂತಮಾತ್ಮಾನಂ ರಂಜಯಿತ್ವಾಽವತಿಷ್ಠತೇ || ೪೯೩ ||

ಭಾವನಾ ಬಹುರೂಪಾಽಸೌ ಬಹುರೂಪತ್ವಮಾತ್ಮನಃ ||
ಕರೋತ್ಯನಾಮರೂಪಸ್ಯ ಮಣೇರಾಸ್ತರಣಂ ಯಥಾ || ೪೯೪ ||

ಇತ್ಯಾದಿ ಭವತೈವೋಕ್ತಂ ವಾಸನೋಕ್ತಿಪ್ರಸಂಗತಃ ||
ಇಹೋಕ್ತೇಸ್ತದ್ವಿರುದ್ಧತ್ವಾತ್ಪರಸ್ಪರವಿರುದ್ಧತಾ || ೪೯೫ ||

ಕರ್ಮರಾಶಿಗಿರಾಽಽತ್ಮಾಽಪಿ ಯದಿ ತತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಃ ||
ನಿಷೇಧಾತ್ತಸ್ಯ ನೇತೀತಿ ಶೂನ್ಯತೈವ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೪೯೬ ||

ಪರಮಾರ್ಥಾತ್ಮನೋಽಥಾನ್ಯಃ ಕಶ್ಚಿದಾತ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಅಸ್ತು ಕಾಮಂ ಸ ಕಾಮಾದೇರಾಶ್ರಯೋ ನ ನಿವಾರ್ಯತೇ || ೪೯೭ ||

ಶಕ್ತ್ಯಾತ್ಮನಾಽಪ್ಯವಸ್ಥಾನಂ ಕಾರಣಾತ್ಮನಿ ಯುಜ್ಯತೇ ||
ತಸ್ಯ ಶಕ್ತ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ನ ತ್ವಕಾರಣ ಆತ್ಮನಿ || ೪೯೮ ||

ನ ಚ ಕಾರಣಮಾತ್ರತ್ವಂ ರೂಪಮಿಷ್ಟಂ ಪರಾತ್ಮನಃ ||
ಅನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪ್ರಸಕ್ತಿತ್ವಾಚ್ಛ್ರುತ್ಯನಾರಂಭಸಕ್ತಿತಃ || ೪೯೯ ||

ಸ್ಥೂಲಾದೀನಾಂ ಚ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪ್ರತೀಚಿ ಪ್ರತಿಷೇಧತಃ ||
ವಿಶೇಷಣಾನಾಂ ಸಂಬಂಧೋ ನಾತಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ || ೫೦೦ ||

ಆತ್ಮಾಶ್ರಯತ್ವಂ ಕಾಮಾನಾಂ ನ ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನಾಪಿ ಶಾಸ್ತ್ರತಃ ||
ಅಪವ್ಯಾಖ್ಯಾನತಸ್ತೇಷಾಂ ಕಾಮಾ ಆತ್ಮಾಶ್ರಯಾ ಇತಿ || ೫೦೧ ||

ಏವಂ ಸಮವನೀತೇಷು ಪ್ರಾಣೇಷ್ವಾತ್ಮನಿ ತದ್ವಿದಃ ||
ಪೂರ್ವವದ್ದೇಹಸಂಬಂಧಃ ಕಿಮಿವೇಹ ನ ಜಾಯತೇ || ೫೦೨ ||

ಸರ್ಪನಿರ್ಮೋಕವತ್ಕೃತ್ಸ್ನಮಾತ್ಮಾವಿದ್ಯೈಕಹೇತುಜಮ್ ||
ಯಥಾವಸ್ತುಧಿಯಾ ಹಿತ್ವಾ ನಿರ್ಮಮೋ ನಿರಹಂಕೃತಃ || ೫೦೩ ||

ವರ್ತಮಾನೋಽಪಿ ದೇಹಾದೌ ಲೋಕದೃಷ್ಟಿವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ||
ನಾಽಽತ್ಮಾಽಽತ್ಮೀಯತ್ವಬುದ್ಧ್ಯಾಽಸೌ ದೇಹಾದೀನ್ಸಮುದೀಕ್ಷತೇ || ೫೦೪ ||

ಷಷ್ಠ್ಯರ್ಥಹೇತುವಿಧ್ವಂಸಾದ್ಯಥಾವಸ್ತ್ವವಬೋಧತಃ ||
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ಪೂರ್ಣಂ ವಸ್ತ್ವವತಿಷ್ಠತೇ || ೫೦೫ ||

ಅಹಿನಿರ್ಲ್ವಯನೀವಾಚಾ ಸರ್ಪನಿರ್ಮೋಕ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಮೃತಾ ಸತ್ಯಹಿನಾ ನ್ಯಸ್ತಾ ವಲ್ಮೀಕಾಂತರ್ಬಿಲಾಶ್ರಯೇ || ೫೦೬ ||

ಅಹಿದೇಹವಿಯೋಗೋಽತ್ರ ಮೃತಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ||
ವಲ್ಮೀಕಾಶ್ರಯಣಂ ತಸ್ಯಾಃ ಪ್ರತ್ಯಸ್ತೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೫೦೭ ||

ಅಹಿನಿರ್ಮೋಕವಿಷಯೋ ವ್ಯಾಪಾರಸ್ತಾವದೀರಿತಃ ||
ನಿರ್ಮಮಾಹಂಕೃತಿತ್ವಂ ತು ಸರ್ಪದೃಷ್ಟಾಂತಸಂಶ್ರಯಮ್ || ೫೦೮ ||

ಬಿಲೇ ತ್ಯಕ್ತೇಽಹಿನಾ ಯದ್ವತ್ಸ್ವನಿರ್ಮೋಕೇ ನ ಪೂರ್ವವತ್ ||
ನಿರ್ಗಚ್ಛನ್ಪ್ರವಿಶನ್ಸರ್ಪೋ ನಿರ್ಮೋಕಮನುರುಧ್ಯತೇ || ೫೦೯ ||

ನಾಹಂ ಮಮೇತಿ ವಾ ಬುದ್ಧಿಸ್ತತ್ರಾಹೇರುಪಜಾಯತೇ ||
ತತ್ರೈವ ವರ್ತಮಾನಸ್ಯ ಯಥೈವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ || ೫೧೦ ||

ಸಂಬಂಧಹೇತೋರುಚ್ಛಿತ್ತೇರಾತ್ಮಸಂಬಂಧವರ್ಜಿತಮ್ ||
ಶೇತೇ ಶರೀರಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ಚ ಸ್ಥೂಲಂ ಚೈಕಾತ್ಮ್ಯಧೀಹ್ನುತಮ್ || ೫೧೧ ||

ಅಹಿನಿರ್ಮೋಕದೃಷ್ಟಾಂತದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕಮಿತೀರಿತಮ್ ||
ದಾರ್ಷ್ಟಾಂತಿಕೋಽರ್ಥಃ ಸರ್ಪಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಾಂತಸ್ಯಾಥ ಉಚ್ಯತೇ || ೫೧೨ ||

ಅಹಿನಿರ್ಮೋಕಯೋರತ್ರ ಸಂಗತಿಃ ಪೂರ್ವವನ್ಮಿಥಃ ||
ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಸ್ಥಿತಿರ್ನಾತ್ರ ವಿವಕ್ಷಿತಾ || ೫೧೩ ||

ಪ್ರಧಾನವಾದಃ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಯದಿ ದೇಹಾತ್ಮನೋಃ ಪೃಥಕ್ ||
ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ಸ್ಥಿತಿರಿಹ ನ್ಯಷೇಧಿ ಬಹುಶಃ ಸ ಚ || ೫೧೪ ||

ಹೇತ್ವರ್ಥೇ ತ್ವಥಶಬ್ದೋಽಯಂ ಹೇತೂಕ್ತೇಃ ಪ್ರಕೃತತ್ವತಃ ||
ಸಕಾರಣಸ್ಯ ದೇಹಸ್ಯ ತ್ಯಾಗೋ ಹೇತುರ್ವಿವಕ್ಷಿತಃ || ೫೧೫ ||

ಸ್ರಗಜ್ಞಾನಮನಾದಾಯ ನಾಹಿಯೋಗಃ ಸ್ರಜೋ ಯಥಾ ||
ಪ್ರತೀಚೋ ದೇಹಸಂಬಂಧೋ ನಾಽಽತ್ಮಾಜ್ಞಾನಾದೃತೇ ತಥಾ || ೫೧೬ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಶಿಖಿಧ್ವಸ್ತೇ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನೇ ಸಹೇತುಕೇ ||
ನೇತಿನೇತಿಸ್ವರೂಪತ್ವಾದಶರೀರೋ ಭವೇತ್ತತಃ || ೫೧೭ ||

ಸ್ವತೋಽದಿಗ್ದೇಶಕಾಲಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿನ್ಮಾತ್ರವಸ್ತುನಃ ||
ದೇಶಾದಿಮಚ್ಛರೀರೇಣ ನ ಸಂಬಂಧಸ್ತಮೋ ವಿನಾ || ೫೧೮ ||

ಕಲ್ಪಿತೇನಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ನ ಹ್ಯಕಲ್ಪಿತವಸ್ತುನಃ ||
ಅಜ್ಞಾನಕಾಲೇಽಪ್ಯಸ್ತೀಹ ಕಿಮುತಾಜ್ಞಾನನಿಹ್ನುತೌ || ೫೧೯ ||

ಅನಸ್ಥಿಕಗಿರಾ ಸ್ಥೂಲದೇಹಸ್ಯೇಹ ನಿವಾರಣಮ್ ||
ತಥಾಽಶರೀರಶಬ್ದೇನ ಸೂಕ್ಷ್ಮೋ ದೇಹೋ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೫೨೦ ||

ಸೂಕ್ಷ್ಮದೇಹನಿಷೇಧೋಕ್ತ್ಯಾ ಸ್ಥೂಲಸ್ಯಾಪಿ ನಿಷೇಧತಃ ||
ತನ್ನಿಷೇಧಾಯ ಯತ್ನೋಽತಃ ಕಾಣ್ವಶ್ರುತ್ಯಾ ನ ಭಣ್ಯತೇ || ೫೨೧ ||

ಯದ್ವಾಽಶರೀರಶಬ್ದೇನ ತಚ್ಛ್ರುತೌ ಲಿಂಗನಿಹ್ನುತಿಃ ||
ಸ್ಥೂಲಸ್ಯಾಮೃತ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನಿಷಿದ್ಧತ್ವಾನ್ನ ನಿಹ್ನುತಿಃ || ೫೨೨ ||

ಸಾಕ್ಷಿಣಃ ಪ್ರಾಣಶಬ್ದೇನ ವಿಶೇಷ್ಯಸ್ಯಾಭಿಧೇಷ್ಯತೇ ||
ಬ್ರಹ್ಮೈವೇತಿ ತು ಶಬ್ದೇನ ತದ್ವಿಶೇಷಣಮುಚ್ಯತೇ || ೫೨೩ ||

ಸಾಕ್ಷಿಣಃ ಸದ್ವಿತೀಯತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚ ಪರೋಕ್ಷತಾಮ್ ||
ತದ್ಧೇತುಪ್ರತಿಷೇಧೇನ ವಾಕ್ಯಮೇತನ್ನಿಷೇಧತಿ || ೫೨೪ ||

ನಾಮೋಪಕ್ರಮಮಾಶಾಂತಂ ಪ್ರಾಣಕಾರಣಸಂಶ್ರಯಮ್ ||
ಪ್ರಾಣೋ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ವಚಸಾ ತದಾತ್ಮನಿ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೫೨೫ ||

ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನೋಶ್ಚ ಸಂಸರ್ಗೋ ಮಾ ಪ್ರಾಪತ್ಕೃಷ್ಣಸರ್ಪವತ್ ||
ಇತ್ಯರ್ಥಂ ತೇಜ ಏವೇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ಸಂಸರ್ಗವಾರಿಣೀ || ೫೨೬ ||

ವ್ಯಾವರ್ತ್ಯಭೇದಾದಾಭಾತಿ ಭೇದೋ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಶಬ್ದಯೋಃ ||
ವಸ್ತುತಸ್ತ್ವೇಕ ಏವಾಽಽತ್ಮಾಽಮಾನಿತ್ವಾದಿರ್ಯಥಾ ತಥಾ || ೫೨೭ ||

ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತೇಜ ಏವೇತಿ ಹ್ಯುಭಯತ್ರಾವಧಾರಣಮ್ ||
ಸಂಸರ್ಗಪ್ರತಿಷೇಧಾರ್ಥಂ ಮಾ ಭೂನ್ನೀಲೋತ್ಪಲಾದಿವತ್ || ೫೨೮ ||

ಸರ್ವಾನರ್ಥೈಕಬೀಜಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನರೂಪಿಣಃ ||
ಕಾರ್ಯೋಽತ್ರ ವಚಸಾ ಬಾಧಃ ಕೇವಲೋ ನಾನ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ || ೫೨೯ ||

ಯಸ್ಮಾದೇತತ್ಸ್ವತೋ ಬುದ್ಧಮತಃ ಶುದ್ಧಮಸಂಗತೇಃ ||
ಮುಕ್ತಂ ಚಾತಃ ಸ್ವತೋ ವಸ್ತು ಕಿಮನ್ಯತ್ಕಾರ್ಯಮಿಷ್ಯತೇ || ೫೩೦ ||

ಕೃತಂ ಚಿಕೀರ್ಷಿತಂ ಸರ್ವಂ ಬುದ್ಧಂ ಯಚ್ಚ ಬುಭುತ್ಸಿತಮ್ ||
ಆಪ್ತಂ ಬೋಧಾತ್ತಥಾಽಽಪ್ತವ್ಯಂ ವರ್ಜನೀಯಂ ಚ ವರ್ಜಿತಮ್ || ೫೩೧ ||

ಕಾಮಪ್ರಶ್ನಃ ಸಮಾಪ್ತೋಽತೋ ನಿರಾಕಾಂಕ್ಷೋಽಭವನ್ನೃಪಃ ||
ಸೋಽಹಂ ಸಹಸ್ರಮಿತ್ಯಾಹ ತಸ್ಮಾದೇವ ಚ ಕಾರಣಾತ್ || ೫೩೨ ||

ನನು ಪ್ರಶ್ನಃ ಸಮಾಪ್ತಶ್ಚೇನ್ನಾದಾತ್ಸರ್ವಂ ಸ ಕಿಂ ನೃಪಃ ||
ಸಹಸ್ರಮೇವ ತು ಪ್ರಾದಾದೇಕದೇಶೋಕ್ತಿವತ್ಕಥಮ್ || ೫೩೩ ||

ಮತಂ ವಿದ್ಯಾರಸಾಕೃಷ್ಟೋ ವಿದ್ಯಾಂ ಭೂಯೋಽಪಿ ಚೇನ್ನೃಪಃ ||
ಶುಶ್ರೂಷತಿ ತದರ್ಥಂ ಚ ಸಹಸ್ರಂ ಮುನಯೇ ದದೌ || ೫೩೪ ||

ಶುಶ್ರೂಷಾಲಿಂಗಮೇತತ್ಸ್ಯಾನ್ನ ತ್ವಿಯಂ ಗುರುದಕ್ಷಿಣಾ || ೫೩೫ ||
ಸರ್ವಸ್ವಂ ಚೇದಹಂ ದದ್ಯಾಮಿಹೈವ ಚ ತದಾ ಮುನಿಃ ||
ನಿವೃತ್ತಕಾಮಂ ಮಾಂ ಮತ್ವಾ ವಿದ್ಯಾಂ ಭೂಯೋ ನ ವಕ್ಷ್ಯತಿ || ೫೩೬ ||

ಇತ್ಯೇತಸ್ಮಾದ್ಭಯಾದ್ರಾಜಾ ಶ್ಲೋಕಶುಶ್ರೂಷಯೇರಿತಃ ||
ಪ್ರಾದಾತ್ಸಹಸ್ರಮೇವಾಸ್ಮೈ ಶುಶ್ರೂಷಾಲಿಂಗವಿತ್ತಯೇ || ೫೩೭ ||

ಇತಿ ಚೇನ್ನೈತದೇವಂ ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರುತೇಃ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಕಾರಣಾತ್ ||
ಶ್ರುತೌ ನ ಯುಕ್ತಾ ವ್ಯಾಜೋಕ್ತಿರಪ್ರಮಾಣನರೋಕ್ತಿವತ್ || ೫೩೮ ||

ಸಂಭವಾಚ್ಚಾರ್ಥಶೇಷಸ್ಯ ಸರ್ವಸಂನ್ಯಾಸರೂಪಿಣಃ ||
ಪ್ರಾಗ್ಯಥೋಕ್ತಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಸಾಧನಸ್ಯೇಹ ಚಾಶ್ರವಾತ್ || ೫೩೯ ||

ಯತ ಏವಮತೋಽಯುಕ್ತಾ ಪುನರುಕ್ತಾರ್ಥಕಲ್ಪನಾ ||
ಗತೌ ಸತ್ಯಾಮನೃಜ್ವೀಯಂ ನಾಪಿ ವಿದ್ಯಾಸ್ತುತಿರ್ಮತಾ || ೫೪೦ ||

ನನು ಯದ್ಯರ್ಥಶೇಷೋಽಸ್ತಿ ಕಸ್ಮಾದ್ಬ್ರೂತೇ ನ ಪೂರ್ವವತ್ ||
ವಿಮೋಕ್ಷಾಯೈವ ಮೇ ಬ್ರೂಹೀತ್ಯದೋಷೋಽಯಂ ಕುತೋ ಯತಃ || ೫೪೧ ||

ವಿಮೋಕ್ಷಾಯೇಹ ನೈವಾಲಮನ್ಯದಾತ್ಮಾವಬೋಧತಃ ||
ಮುಕ್ತಸ್ಯ ಚ ಮುಮುಕ್ಷೋಶ್ಚ ಸರ್ವತ್ಯಾಗವ್ಯಪೇಕ್ಷತಃ || ೫೪೨ ||

ಸ್ವರೂಪಸಾಧನತ್ವಾಭ್ಯಾಂ ತ್ಯಾಗಸ್ಯೈವಾಂತರಂಗತಃ ||
ನಾಪೂರ್ವವದ್ವಿಧೇಯತ್ವಂ ನ ಚ ತ್ಯಾಗಾದ್ವಿಮುಕ್ತತಾ || ೫೪೩ ||

ಪ್ರಾಗಾತ್ಮಜ್ಞಾನಸಂಭೂತೇಃ ಸಂನ್ಯಾಸೋ ಜ್ಞಾನಸಾಧನಮ್ ||
ಉತ್ಪನ್ನಾತ್ಮಧಿಯಃ ಪಶ್ಚಾಜ್ಜ್ಞಾನಮೇವ ಹಿ ತತ್ತಥಾ || ೫೪೪ ||

ಉಕ್ತಬ್ರಹ್ಮವಿದೋ ಮೋಕ್ಷ ಇತ್ಯರ್ಥೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋದಿತೇ ||
ಶ್ಲೋಕಾ ಅಪಿ ಭವಂತ್ಯತ್ರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತವಿನಿಶ್ಚಿತೌ || ೫೪೫ ||

ಅಣುಸ್ಥೂಲಾದಿನಿಃ ಶೇಷವಿಕಲ್ಪಾತಿಕ್ರಮಾದಯಮ್ ||
ಅಣುರಾತ್ಮೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಂ ಪಂಥಾಃ ಪುರಾತನಃ || ೫೪೬ ||

ಅನಂತಾತ್ಮೈಕಮೇಯತ್ವಾದ್ವಿತತಶ್ಚಾತಿವಿಸ್ತೃತಃ ||
ಅನುತ್ಪನ್ನಾಗಮೋತ್ಥತ್ವಾತ್ಪುರಾಣಶ್ಚೇತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ || ೫೪೭ ||

ತರಂತ್ಯನೇನ ವಿಸ್ಪಷ್ಟಂ ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಸಾಗರಮ್ ||
ಯತೋಽತೋ ವಿತರಃ ಪಂಥಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧೋಽಭಿಧೀಯತೇ || ೫೪೮ ||

ಮಾಂ ಮುಕ್ತ್ವಾಽಸಂಭವೋ ಯಸ್ಮಾದಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಥಸ್ಯಾತ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಮಾಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟೋ ಮಾಮನುಪ್ರಾಪ್ತ ಏಷ ಪಂಥಾ ಯಥೋದಿತಃ || ೫೪೯ ||

ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಾರ್ಯೋಕ್ತಿತಃ ಪಶ್ಚಾದನುವಿತ್ತೋ ಮಯೈವ ಚ ||
ಜ್ಞೇಯಾಜ್ಜ್ಞಾತಾ ಪರೋ ನಾಸ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇ ಯತಸ್ತತಃ || ೫೫೦ ||

ಪ್ರಾಗಪ್ಯವೋಚಂ ಬಹುಶ ಇಮಮರ್ಥಂ ಯಥೋದಿತಮ್ ||
ಶ್ರುತಿತೋ ನ್ಯಾಯತಃ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ನಾಽಽತ್ಮನೋಽನ್ಯೋಽಸ್ತಿ ವೇದಿತಾ || ೫೫೧ ||

ತೇನಾನೇನ ಪಥಾ ಧೀರಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧ್ವಾಂತಚ್ಛಿದಾ ಸದಾ ||
ಬ್ರಹ್ಮಾಪಿಯಂತಿ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಾ ಆಪ್ತಮೇವ ತಮೋನ್ಹುತೇಃ || ೫೫೨ ||

ಆತ್ಮೈವ ಬ್ರಹ್ಮ ಚಾಽಽತ್ಮಾಽಪಿ ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸ್ಯಾದ್ಯತಃ ಸ್ವತಃ ||
ತದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾಪರಿಜ್ಞಾನಾತ್ತದ್ವಿಪರ್ಯಯಧೀರಿಯಮ್ || ೫೫೩ ||

ನಿಃಶೇಷಮಿಥ್ಯಾವಿಜ್ಞಾನಹೇತ್ವವಿದ್ಯಾವಿನಾಶಕೃತ್ ||
ನಾನ್ಯೋಽಸ್ತಿ ಬ್ರಹ್ಮಸಂಬೋಧಾಚ್ಛ್ರುತಿಸ್ತೇನೇತ್ಯತೋಽವದತ್ || ೫೫೪ ||

ಸ್ವರ್ಗೋಽಯಮೇವ ಪ್ರಾಗುಕ್ತಃ ಸ್ವರ್ಗಕಾಮವಚಸ್ಯಪಿ ||
ಕರ್ಮಭಿಸ್ತದಸಿದ್ಧರ್ಹಿ ವೇದಾಂತಜ್ಞಾನಸಿದ್ಧಿತಃ || ೫೫೫ ||

ಪರಮಾನಂದ ಏವಾತಃ ಸ್ವರ್ಗಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಮೋಕ್ಷಪ್ರಕರಣಾನ್ನಿತ್ಯಃ ಕ್ರಿಯೋತ್ಥೋಽತೋ ನ ಗೃಹ್ಯತೇ || ೫೫೬ ||

ಇತ ಉಕ್ತಾತ್ಮಸಂಬೋಧಮೋಹೋಚ್ಛಿತ್ತೇರನಂತರಮ್ ||
ಸ್ವತ ಏವ ಯತೋ ಮುಕ್ತಾ ಮುಚ್ಯಂತೇಽತ್ಸ್ತಮೋನ್ಹುತೇಃ || ೫೫೭ ||

ದೇಹಪಾತವ್ಯಪೇಕ್ಷಾ ಸ್ಯಾದ್ಯತ್ರ ಕಾರಣಸಂಗತಿಃ ||
ಸರ್ವಕಾರಣವಿಧ್ವಸ್ತೌ ನಾನ್ಯದ್ಬೋಧಾದಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೫೫೮ ||

ಮುಕ್ತೌ ತಮೋತಿರೇಕೇಣ ನಾಂತರಾಯೋಽನ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ||
ಯತೋಽತೋಽಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಸ್ತೌ ಮುಕ್ತಃ ಸನ್ನಾ ವಿಮುಚ್ಯತೇ || ೫೫೯ ||

ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ನಿತಿ ತಥಾ ಪ್ರಾಗಪೀದಂ ಶ್ರುತೀರಿತಮ್ ||
ದೇಹಪಾತವ್ಯಪೇಕ್ಷಾಽತೋ ನ ಸ್ಯಾದೂರ್ಧ್ಬಶ್ರುತೇರಿಹ || ೫೬೦ ||

ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗೇ ಯಥೋಕ್ತೇಽಸ್ಮಿನ್ನವಿದ್ಯೋಪಪ್ಲುತಾಶಯಾಃ ||
ದರ್ಶನಾನಿ ವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ಕಲ್ಪಯಂತಿ ಯಥಾರುಚಿ || ೫೬೧ ||

ಶುಕ್ಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಾತಿಸಂಶುದ್ಧಮಿತಿ ಕೇಚಿದ್ವಿನಿಶ್ಚಿತಾಃ ||
ಶರದಿ ವ್ಯೋಮವನ್ನೀಲಮಿತ್ಯಾಹುರಪರೇ ಜನಃ || ೫೬೨ ||

ಪಿಂಗಲಂ ತತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಹ್ನಿಜ್ವಾಲೇವ ಶಾಶ್ವತಮ್ ||
ವೈಡೂರ್ಯವಚ್ಚ ಹರಿತಂ ಕೇಚಿದಾಹುರ್ವಿಪಶ್ಚಿತಃ || ೫೬೩ ||

ಅಪರೇ ಲೋಹಿತಂ ಪ್ರಾಹುರ್ಜಪಾಕುಸುಮಸಂನಿಭಮ್ ||
ಯಥಾ ರೂಪೇ ತಥಾ ಜ್ಞೇಯಾ ಶಬ್ದಾದಿಷ್ವಪಿ ಕಲ್ಪನಾ || ೫೬೪ ||

ಅವಿದ್ಯಾಪಟಸಂವೀತಚೇತಸಾಮಾಗಮಾದೃತೇ ||
ಕಾಮಾಪಹತಬುದ್ಧೀನಾಮೇವಮಾದ್ಯಾ ವಿಕಲ್ಪನಾಃ || ೫೬೫ ||

ಏಕಮೇವೈಕರೂಪಂ ಸದ್ವಸ್ತ್ವಜ್ಞಾತಂ ನಿರಂಜನಮ್ ||
ಜಾತ್ಯಂಧಗಜದೃಷ್ಟ್ಯೇವ ಕೋಟಿಶಃ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ಮೃಷಾ || ೫೬೬ ||

ಅಸ್ಥೂಲಾಶಬ್ದನೇತೀತಿ ಸರ್ವಮಾತ್ರಾದಿನಿನ್ಹುತೇಃ ||
ಕುತೋಽಕಾರಣಕಾರ್ಯೇಽಸ್ಮಿಞ್ಶುಕ್ಲಾದೇಃ ಸಂಭವಃ ಪರೇ || ೫೬೭ ||

ಯಸ್ತು ವೇದೋದಿತೋಪಾಯಕ್ಷಪಿತಾಶೇಷಕಲ್ಮಷಃ ||
ಬ್ರಹ್ಮಣೈವಾನುವಿತ್ತೋಽಯಂ ತೇನ ಪಂಥಾ ಗುರೂಕ್ತಿತಃ || ೫೬೮ ||

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಬ್ರಹ್ಮರೂಪಾತಿರೇಕತಃ ||
ನ ರೂಪಮಾತ್ಮನೋಽಸ್ತ್ಯನ್ಯಚ್ಛ್ರುತಿನ್ಯಾಯಾನುಭೂತಿತಃ || ೫೬೯ ||

ಯತೋಽತೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೈವಾಯಂ ಪಂಥಾ ಜ್ಞಾತಃ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೫೭೦ ||
ಬ್ರಹ್ಮಣೈವೇತಿ ಚ ಜ್ಞೇಯಾ ಇತ್ಥಂಭೂತಾರ್ಥಲಕ್ಷಣಾ ||
ತೃತೀಯೇಯಂ ನ ಕರ್ತ್ರಾದೌ ಪ್ರತೀಚಿ ತದಸಂಭವಾತ್ || ೫೭೧ ||

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಭೇದೋಽಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಜಃ ||
ಯತೋಽತೋ ನ ತೃತೀಯೇಯಂ ಕರ್ತ್ರಾದಾವಿಹ ಯುಜ್ಯತೇ || ೫೭೨ ||

ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನೋರಭಿನ್ನತ್ವಂ ವಸ್ತುತೋ ಯದ್ಯಪೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಅನಂತಾನರ್ಥಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಸ್ತಥಾಽಪಿ ತದಬೋಧತಃ || ೫೭೩ ||

ತಥಾಚ ಯದಿ ನಾಮ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೋಕ್ತಜ್ಞಾನಪೂರ್ವಕಮ್ ||
ಪರಾಕ್ಸರ್ವಾರ್ಥವಿಜ್ಞಾನಂ ವಸ್ತುವೃತ್ತಾನುರೋಧತಃ || ೫೭೪ ||

ತಥಾಽಪ್ಯಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತೇನ ನ ಕೈವಲ್ಯಂ ಪಥೈತಿ ತತ್ ||
ತೇನೈತಿ ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತಸ್ಮಾನ್ನಾನ್ಯಃ ಪಂಥಾ ಇತಿ ಶ್ರುತೇಃ || ೫೭೫ ||

ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತ್ವೇ ಚ ಕೋ ಹೇತುರಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ ನಃ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಪುಣ್ಯಕೃತ್ತೈಜಸಶ್ಚೇತಿ ಭವೇದ್ಬ್ರಹ್ಮವಿದುತ್ತಮಃ || ೫೭೬ ||

ಪುಣ್ಯಕೃಜ್ಜಾಯತೇ ಯಸ್ಮಾಚ್ಛುದ್ಧಧೀರಿಹ ಮಾನವಃ ||
ಶುದ್ಧಸತ್ತ್ವೋಽಥ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಸಾಕ್ಷಾದಾತ್ಮನಿ ಪಶ್ಯತಿ || ೫೭೭ ||

ತೇಜಃಶಬ್ದೇನ ಸಂಶುದ್ಧಂ ಸತ್ತ್ವಮೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ತಸ್ಮಿನ್ಭವಸ್ತೈಜಸಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಧೀರ್ನರಃ || ೫೭೮ ||

ಜ್ಞಾನಮುತ್ಪದ್ಯತೇ ಪುಂಸಾಂ ಕ್ಷಯಾತ್ಪಾಪಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ||
ಯಥಾಽಽದರ್ಶತಲಪ್ರಖ್ಯೇ ಪಶ್ಯತ್ಯಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಿ || ೫೭೯ ||

ಗಾರ್ಭೈರ್ಹೋಮೈರ್ಜಾತಕರ್ಮಚೂಡಾಮ್ರೌಂಜೀನಿಬಂಧನೈಃ ||
ಮಹಾಯಜ್ಞೈಶ್ಚ ಯಜ್ಞೈಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮೀಯಂ ಕ್ರಿಯತೇ ತನುಃ ||
ಯೋಗಿನಃ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಂತಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾಽಽತ್ಮಶುದ್ಧಯೇ || ೫೮೦ ||

ಯೋಗೀ ವಾ ತೈಜಸೋಽತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟೌ ಸಮರ್ಥತಃ ||
ವಿಷಯಾಕೃಷ್ಟಧೀರ್ಯಸ್ಮಾನ್ನ ಕ್ಷಮಃ ಪ್ರತ್ಯಗೀಕ್ಷಣೇ || ೫೮೧ ||

ಸರ್ವಭೂತಸ್ಥಮಾತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಿ ||
ಈಕ್ಷತೇ ಯೋಗಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮದರ್ಶನಃ || ೫೮೨ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಸ್ಮೃತಯಃ ಸಂತಿ ಶ್ರುತಯಶ್ಚ ಸಹಸ್ರಶಃ ||
ಕರ್ಮಭಿಃ ಶುದ್ಧಸತ್ತ್ವಸ್ಯ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನಿ || ೫೮೩ ||

ಯಸ್ಮಿನ್ವಿಶುದ್ಧ ಇತ್ಯೇವಂ ಸತ್ತ್ವಶುದ್ಧೌ ಧ್ರುವಾ ಸ್ಮೃತಿಃ ||
ತಮೇತಮಿತಿ ಚ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಶ್ರೌತಾನಿ ಚ ವಚಾಂಸಿ ನಃ || ೫೮೪ ||

ಪ್ರಸಿದ್ಧಮಹಿಮಾನೌ ವಾ ಪುಣ್ಯಕೃದ್ಯೋಗಿನಾವಿಹ ||
ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ಸ್ತೂಯತೇ ತಾಭ್ಯಾಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಪ್ರವೃತ್ತಯೇ || ೫೮೫ ||

ಇಹ ಕೇಚಿನ್ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭೋಹಚ್ಛಿದಾ ಸಹ ||
ಪುಣ್ಯಕೃತ್ತೈಜಸತ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಜ್ಞಾನೇನಾಽಽಹುಃ ಸಮುಚ್ಚಯಮ್ || ೫೮೬ ||

ಪುಣ್ಯಕೃತ್ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಾ ಯೋ ಯೋಗೀ ತೈಜಸ ಉಚ್ಯತೇ || ೫೮೭ ||
ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನೈಕನಿಷ್ಠಃ ಸನ್ಪುಣ್ಯಕೃತ್ತೈಜಸಶ್ಚ ಸನ್ ||
ಶಾಸ್ತ್ರೋಪದಿಷ್ಟಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಶಕ್ತೋ ಯೋಗೇನ ವೀಕ್ಷಿತುಮ್ || ೫೮೮ ||

ಪರಸ್ಪರಂ ವ್ಯಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯಥೋಕ್ತಂ ಸಾಧನತ್ರಯಮ್ ||
ಏಕಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇಽಲಂ ಸ್ಯಾನ್ನಾನ್ಯಥೇದಂ ತ್ರಿದಂಡವತ್ || ೫೮೯ ||

ಸಮುಚ್ಚಯೋಽಯಮಸ್ಮಾಭಿರ್ಯಥಾಽಭಾಣಿ ತಥಾ ಯದಿ ||
ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇ ನ ದೋಷಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರ ಮಾನಸ್ಯ ಸಂಭವಾತ್ || ೫೯೦ ||

ಇತೋಽನ್ಯಥಾ ಚೇದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಕ್ರಿಯತೇ ಬುದ್ಧಿಲಾಘವಾತ್ ||
ದುರ್ನಿವಾರೇಹ ಸಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಯೋಕ್ತಾ ದೋಷಪರಂಪರಾ || ೫೯೧ ||

ಅಪುಣ್ಯಪುಣ್ಯೋಪರಮೇ ಯಂ ಪುನರ್ಭವನಿರ್ಭಯಾಃ ||
ಶಾಂತಾಃ ಸಂನ್ಯಾಸಿನೋ ಯಾಂತಿ ತಸ್ಮೈ ಮೋಕ್ಷಾತ್ಮನೇ ನಮಃ || ೫೯೨ ||

ತ್ಯಜ ಧರ್ಮಮಧರ್ಮಂ ಚ ಉಭೇ ಸತ್ಯಾನೃತೇ ತ್ಯಜ ||
ಉಭೇ ಸತ್ಯಾನೃತೇ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಯೇನ ತ್ಯಜಸಿ ತಂ ತ್ಯಜ || || ೫೯೩ ||

ನಿರಾಶಿಷಮನಾರಂಭಂ ನಿರ್ನಮಸ್ಕಾರಮಸ್ತುತಿಮ್ ||
ಅಕ್ಷೀಣಂ ಕ್ಷೀಣಕರ್ಮಾಣಂ ತಂ ದೇವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ವಿದುಃ || ೫೯೪ ||

ನೈತಾದೃಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯಾಸ್ತಿ ವಿತ್ತಂ ಯಥೈಕತಾ ಸಮತಾ ಸತ್ಯತಾ ಚ ||
ಶಿಲಂ ಸ್ಥಿತಿರ್ದಂಡನಿಧಾನಮಾರ್ಜವಂ ತತಸ್ತತಶ್ಚೋಪರಮಃ ಕ್ರಿಯಾಭ್ಯಃ || ೫೯೫ ||

ಅರ್ಥಸ್ಯ ಮೂಲಂ ನಿಕೃತಿಃ ಕ್ಷಮಾ ಚ ಕಾಮಸ್ಯ ರೂಪಂ ಚ ವಯೋ ವಪುಶ್ಚ ||
ಧರ್ಮಸ್ಯ ಯಾಗಾದಿ ದಯಾ ದಮಶ್ಚ ಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ಸರ್ವೋಪರಮಃ ಕ್ರಿಯಾಭ್ಯಃ || ೫೯೬ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಸ್ಮೃತಿಶಾಸ್ರಾಣಿ ಸರ್ವತ್ಯಾಗಪುರಃಸರಮ್ ||
ಜ್ಞಾನಜನ್ಮಾಭಿದಧತಿ ತಥಾ ಶ್ರುತಿವಚಾಂಸಿ ಚ || ೫೯೭ ||

ಐಕಾತ್ಮ್ಯದರ್ಶನಾದುಕ್ತಾದ್ಯದನ್ಯದ್ದರ್ಶನಾಂತರಮ್ ||
ಅಂಧಂ ತಮ ಇತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ತದಿಹಾಪೋದ್ಯತೇಽಖಿಲಮ್ || ೫೯೮ ||

ತಮೋಮೋಹಾದಿಭೇದೇನ ತಮೋಽನೇಕಸ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ಯತೋಽತೋಽಂಧಂ ತಮ ಇತಿ ವಿಶಿನಷ್ಟಿ ಶ್ರುತಿಸ್ತಮಃ || ೫೯೯ ||

ಅಂಧಂ ಮೂಢಂ ತಮೋ ಯಾಂತಿ ಯೇಽವಿದ್ಯಾಂ ಸಮುಪಾಸತೇ ||
ವಿರಕ್ತಾ ಅಪಿ ಸಂಸಾರಾನ್ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಯೇ ವಿದುರ್ನರಾಃ || ೬೦೦ ||

ಸಂಭೂತಿವಚಸಾಽಪೀಯಮವಿದ್ಯೈವಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಅವಿದ್ಯಾತೋ ಹಿ ಸಂಭೂತಿಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಜಗತೋ ಯತಃ || ೬೦೧ ||

ತತೋ ಭೂಯಸ್ತಮೋ ಯಾಂತಿ ಯೇ ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ರತಾ ಜನಾಃ ||
ಅಣಿಮಾದಾವವಿದ್ಯೋತ್ಥೇ ಪರಾಕ್ಚಿತ್ತತಯಾ ರತಾಃ || ೬೦೨ ||

ಗ್ರಾಹ್ಯಗ್ರಾಹಕಭೇದೇನ ಯಾ ವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಕಾರಣಾ ||
ವಿದ್ಯೇತಿ ಸೇಹ ವಿಜ್ಞೇಯಾ ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರಸಮೀಕ್ಷಣಮ್ || ೬೦೩ ||

ಕರ್ಮಾರ್ಥದ್ಯೋತಿಕಾ ವೇಹ ವಿದ್ಯಾಽತ್ರಾಪ್ಯಭೀಧೀಯತೇ ||
ತಸ್ಯಾಮಭಿರತಾ ಯೇ ಸ್ಯುರ್ವೇದಾಂತಾರ್ಥಾನಪೇಕ್ಷಿಣಃ || ೬೦೪ ||

ವಿಶಂತ್ಯಜ್ಞಾಸ್ತು ತೇ ಸಂತಸ್ತತೋ ಭೂಯಃ ಪರಂ ತಮಃ ||
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಾಧಿಕತ್ವೇನ ಭೂಯಸ್ತ್ವಂ ತಮಸೋ ಭವೇತ್ || ೬೦೫ ||

ಯದಿ ತೇ ತತ್ತಮೋ ಯಾಂತಿರ ಕೋ ದೋಷ ಇತಿ ಚೋದಿತೇ ||
ಅನಂದಾ ಇತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ತದ್ದೋಷೋಽಥಾಭಿಧೀಯತೇ || ೬೦೬ ||

ಅನಾನಂದಾಭಿಧಾ ಲೋಕಾಸ್ತೀವ್ರದೋಷಸಮನ್ವಿತಾಃ || ೬೦೭ ||

ತಾಂಸ್ತೇ ಪ್ರೇತ್ಯಾಭಿಗಚ್ಛಂತಿ ಯೇಽವಿದ್ವಾಂಸೋಽಬುಧೋ ಜನಾಃ ||
ಅವಿದ್ವಾಂಸೋ ನ ಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಕಿಂತು ಯೇಽತ್ರಾಬುಧೋ ಜನಾಃ || ೬೦೮ ||

ಆತ್ಮಾನಂ ಚೇದ್ವಿಜಾನೀಯಾತ್ಸರ್ವಧೀವೃತ್ತಿಸಾಕ್ಷಿಣಮ್ ||
ಅಶನಾಯಾದ್ಯತಿಕ್ರಾಂತಂ ಕಥಂಚಿತ್ಸತ್ತ್ವಶುದ್ಧಿತಃ || ೬೦೯ ||

ಕಥಂ ತಮಭಿಜಾನೀಯಾದಿತ್ಯುಕ್ತ ಇದಮುಚ್ಯತೇ ||
ಪುರುಷಃ ಪರಮಾತ್ಮಾಽಯಮಯಸ್ಮೀತಿವಾಕ್ಯತಃ ||
ಕಿಮಿಚ್ಛನ್ಕಸ್ಯ ವಾಽರ್ಥಾಯ ಶರೀರಂ ಸಂಜ್ವರೇತ್ತದಾ || ೬೧೦ ||

ಸರ್ವೇಚ್ಛಾನಾಂ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾದಾತ್ಮಕಾಮಪ್ರಬೋಧತಃ ||
ಆಕ್ಷಿಪ್ಯತೇಽತ ಇಚ್ಛೇಹ ಕಿಮಿಚ್ಛನ್ನಿತಿವಾಕ್ಯತಃ || ೬೧೧ ||

ಪ್ರತ್ಯಾಗಾತ್ಮಾತಿರೇಕೇಣ ಯಸ್ಮಾಚ್ಚಾನ್ಯನ್ನ ಪಶ್ಯತಿ ||
ಕಸ್ಯ ಕಾಮಾಯ ವಾ ಚಾತೋಽಪ್ಯನಾತ್ಮಾಽಽಕ್ಷಿಪ್ಯತೇಽಖಿಲಃ || ೬೧೨ ||

ಶರೀರಜ್ವರಮನ್ವೇಷ ಸಂಜ್ವರೇದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಸನ್ಕಥಮ್ ||
ನಿಃಸಂಗಸ್ಯ ಹಿ ಸಂಬಂಧೋ ದೇಹೇನಾಸ್ಯ ನ ಕಶ್ಚನ || ೬೧೩ ||

ನಾತೋ ದೇಹಾದಿದುಃಖೇನ ದುಃಖಿತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ನಿಃಶೇಷದುಃಖಸಂಬಂಧಹೇತೂಚ್ಛಿತ್ತೇಃ ಪ್ರಬೋಧತಃ || ೬೧೪ ||

ಭೂಯೋಽಸಹ್ಯಮಹಾದುಃಖನೀಡದೇಹಪ್ರವೇಶನ-
ಹೇತ್ವವಿದ್ಯಾಸಮುಚ್ಛಿತ್ತೇರ್ದೇಹಂ ಚಾನುವಿಶೇತ್ಕುತಃ || ೬೧೫ ||

ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಾರ್ಯಪ್ರಸಾದಾತ್ತು ಕ್ಷಪಿತಾಶೇಷಪಾಪ್ಮನಃ ||
ವಿತ್ತೋ ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿಸಾಕ್ಷೀಶಃ ಪ್ರತಿಬುದ್ಧಸ್ತಥೈಕಲಃ || ೬೧೬ ||

ಅನ್ನಾಪ್ತೇಜೋಭಿರತ್ಯರ್ಥಂ ದೇಹಃ ಸಂದಿಹ್ಯತೇ ಯತಃ ||
ಸಂದೇಹಸ್ತೇನ ದೇಹೋಽಯಂ ಸಂದೇಘಶ್ಛಾಂದಸತ್ವತಃ || ೬೧೭ ||

ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಾಧಿಭೂತಾಧಿದೈವಿಕಾರ್ಥಾತಿಸಂಕರಾತ್ ||
ಗುಣಪ್ರಧಾನಭಾವೇನ ಗಹನೋಽಯಂ ತತೋ ಮತಃ || ೬೧೮ ||

ಸಂದೇಹೇ ಗಹನೇಽತ್ರಾಽಽತ್ಮಾ ಪ್ರವಿಷ್ಟೋ ಜಲಸೂರ್ಯವತ್ ||
ವಿವಿಚ್ಯ ಯೇನ ವಿಜ್ಞಾತಃ ಸ ಸ್ಯಾದ್ವಿಶ್ವಕೃದೀಶ್ವರಃ || ೬೧೯ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಬೋಧಾತ್ಸರ್ವಂ ತೇನ ಕೃತಂ ಭವೇತ್ ||
ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾಪ್ತೇರ್ನ ಕಾರ್ಯಂ ಶಿಷ್ಯತೇ ಪರಮ್ || ೬೨೦ ||

ಸ ಹಿ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕರ್ತೇತಿ ತಸ್ಮಾದೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಕೃತಕೃತ್ಯತ್ವತೋ ಹೇತೋಃ ರ್ಲೋಕೋಽಯಂ ತಸ್ಯ ಲೋಕಿನಃ || ೬೨೧ ||

ನಿಃಶೇಷಜನಿಮತ್ಕಾರ್ಯಹೇತೋರ್ವಾ ಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಿನಃ ||
ವಿಶ್ವಕೃತ್ತ್ವಂ ಭವೇದೇವಂ ಹೀತಿಹೇತುಪರಿಗ್ರಹಾತ್ || ೬೨೨ ||

ತಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾದಯಂ ಲೋಕೋ ಯೋಽಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿಬೋಧಿತಃ ||
ಭೇದಾಶಂಕಾಪನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಸ ಉ ಲೋಕ ಇತೀರ್ಯತೇ || ೬೨೩ ||

ಇಹೈವ ಕೃತಕೃತ್ಯತ್ವಾತ್ಸಂತಃ ಸ್ಯಾಮ ಪರಂ ಯದಿ ||
ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾ ವಿದ್ಮಃ ಕಥಂಚಿತ್ಕಲ್ಮಷಕ್ಷಯಾತ್ || ೬೨೪ ||

ನ ಚೇದಥ ಪರಂ ವಿದ್ಮಃ ಶಾಸ್ತ್ರಾಚಾರ್ಯಾನುಸಾರತಃ ||
ಅವೇದಿನಂ ತದಾ ಬಾಲಂ ವಿನಷ್ಟಿರ್ಮಹತೀ ವ್ರಜೇತ್ || ೬೨೫ ||

ವಿನಷ್ಟಿಂ ಮಹತೀಂ ಚೇಯಾದ್ಯೋಽವೇದ್ಯಾತ್ಮಾಽವಿಚಕ್ಷಣಃ || ೬೨೬ ||
ವಿನಷ್ಟಿರ್ಮಹತೀ ಚೇಹ ವಿನಾಶಾದಿಪ್ರಸೂತಿತಃ ||
ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯೈವ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಾ ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯತಃ || ೬೨೭ ||

ಉಕ್ತಾರ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರಕಾಶಾರ್ಥಮುತ್ತರಾರ್ಧೇನ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಯೇ ತದ್ವಿದುರಿತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸ್ಪಷ್ಟಾರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ || ೬೨೮ ||

ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸಂತೋ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಪ್ರಾಗತೋ ಬ್ರಹ್ಮಬೋಧತಃ ||
ಭವಾಮೋ ಬ್ರಹ್ಮ ನಾನಾಪ್ತಂ ದಶಮೋ ದಶಮಂ ಯಥಾ || ೬೨೯ ||

ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ಯದೈವೈತಮಾತ್ಮಾನಂ ದೇವಮಂಜಸಾ ||
ಅನುಪಶ್ಯತಿ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತಮೀಶ್ವರಂ ಭೂತಭವ್ಯಯೋಃ || ೬೩೦ ||

ಈಶ್ವರಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮಾಪ್ತೇಸ್ತದಾ ತದ್ಭೇದನಾಶತಃ ||
ಈಶಿತವ್ಯತ್ವಸಂಕ್ರಾಂತೇರ್ನ ತತೋ ವಿಜುಗುಪ್ಸತೇ || ೬೩೧ ||

ಗುಪ್ತಿಮಿಚ್ಛತಿ ಸರ್ವೋಽಪಿ ಯತ ಈಶಾದ್ಭಯಾತುರಃ ||
ಅಯಂ ತು ತದಭಿನ್ನತ್ವಾನ್ನ ತತೋ ಗುಪ್ತಿಮಿಚ್ಛತಿ || ೬೩೨ ||

ಯತೋ ವಾಚೋ ನಿವರ್ತಂತೇ ಅಪ್ರಾಪ್ಯ ಮನಸಾ ಸಹ ||
ಆನಂದಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ವಿದ್ವಾನ್ನ ವಿಭೇತೀತಿ ಶಾಸ್ತ್ರಗೀಃ || ೬೩೩ ||

ನ ವಾ ನಿಂದತಿ ನಿಃಶೇಷದ್ವೈತಹೇತುವಿನಾಶತಃ ||
ಐಕಾತ್ಮ್ಯದರ್ಶನಾದ್ವಿದ್ವಾನ್ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿಶಾಸ್ತ್ರತಃ || ೬೩೪ ||

ನಿಃಶೇಷವಿಕ್ರಿಯಾಹೇತುಕಾಲಾತಿಕ್ರಮಹೇತುತಃ ||
ಜನ್ಮಾದಿವಿಕ್ರಿಯಾಷಟ್ಕಸಂಗತಿಸ್ತಸ್ಯ ನೇಷ್ಯತೇ || ೬೩೫ ||

ಅರ್ವಾಗ್ಯಸ್ಮಾದಯಂ ಕಾಲೋ ವಿಕುರ್ವಂಜನಿಮಜ್ಜಗತ್ ||
ಸಂವತ್ಸರಃ ಸ್ವಾವಯವೈರಹೋಭಿಃ ಪರಿವರ್ತತೇ ||
ಜ್ಯೋತಿಷಾಮಪಿ ತಜ್ಜ್ಯೋತಿರಾಯುರ್ದೇವಾ ಉಪಾಸತೇ || ೬೩೬ ||

ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾದಮೃತಂ ಜ್ಯೋತಿರ್ಮೃತ್ಯುಭೂಮ್ಯತಿಲಂಘನಾತ್ ||
ಕಾಲಸ್ಯ ಜರಣಾದಾತ್ಮಾ ಶ್ರುತೌ ಕಾಲಂಜರೋ ಮತಃ || ೬೩೭ ||

ಭಾವಾಭಾವಾತ್ಮಕಸ್ಯಾಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ||
ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರಾಯುರಸ್ಯ ಪರಾರ್ಥತಃ || ೬೩೮ ||

ಗಂಧರ್ವಾಃ ಪಿತರೋ ದೇವಾ ರಕ್ಷೋಭಿಶ್ಚ ಸಹಾಸುರಾಃ ||
ಯಸ್ಮಿನ್ಪಂಚಜನಾಃ ಪಂಚ ವಿಯದಂತಾಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾಃ || ೬೩೯ ||

ಪಂಚ ಪ್ರಾಣಾದಯೋ ವಾ ಸ್ಯುರನ್ನಂತಾಸ್ತಚ್ಛ್ರುತತ್ವತಃ ||
ಅನ್ನಾಭಾವೇ ವಿವಕ್ಷ್ಯಂತೇ ಕಾಣ್ವಾನಾಂ ಜ್ಯೋತಿಷಾ ಸಹ ||
ತಮೇವ ಕಾರಣಾತ್ಮಾನಂ ವಿದ್ವಾನ್ಮನ್ಯೇಽಮೃತೋಽಮೃತಮ್ || ೬೪೦ ||

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋಸ್ತತ್ತ್ವಂ ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮೈವ ನಿರ್ದ್ವಯಃ ||
ಮನ್ಯ ಆತ್ಮಾನಮೇವಾತಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಜ್ಜಗತ್ || ೬೪೧ ||

ಪ್ರಧ್ವಸ್ತಭೇದಹೇತುತ್ವಾತ್ಕಾರಣಾದೇರಸಂಭವಾತ್ ||
ಅಮೃತೋಽಮೃತಮಿತ್ಯಾಹ ಸ್ವಯಂ ವಿದ್ವಾನಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ || ೬೪೨ ||

ಯತಃ ಪ್ರಾಣಆದಿಭಾವೋಽಯಂ ಪ್ರಾಣಾದೀನಾಂ ತಮೇವ ಯೇ ||
ನಿಚಿಕ್ಯುಸ್ತೇ ವಿದುಃ ಸಾಕ್ಷಾದಗ್ರ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸನಾತನಮ್ || ೬೪೩ ||

ನಿರಪೇಕ್ಷಾತ್ಮನೈವೇಹ ಸರ್ವಸ್ಯಾಽಽತ್ಮವತೋ ಯತಃ ||
ಪ್ರಾಣಾದೇರಾತ್ಮವತ್ತಾ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಪ್ರಾಣಮಿತ್ಯತಃ || ೬೪೪ ||

ಅನಾತ್ಮಾ ಹಿ ಸ್ವತೋಽಸಿಧ್ಯನ್ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಮಪೇಕ್ಷತೇ ||
ಆತ್ಮನಸ್ತು ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ನಾಪೇಕ್ಷಾಽನಾತ್ಮಸಂಶ್ರಯಾತ್ || ೬೪೫ ||

ಅನ್ಯತಃ ಸಂಗತಿಃ ಸೇಯಮವಿಚಾರಿತಸಿದ್ಧಿಕಾ ||
ಅವಿದ್ಯೋತ್ಸಂಗಸಂಸ್ಥೈವ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಾದ್ವಿನಶ್ಯತಿ || ೬೪೬ ||

ಅಕಾರ್ಯಾಕಾರಣಾತ್ಮೈವ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ||
ತತ್ತ್ವಮುಕ್ತಂ ಪೃಥಿವ್ಯಾದೇರ್ನಭೋಂತಸ್ಯಾಕ್ಷರಂ ಪರಮ್ || ೬೪೭ ||

ತಸ್ಯಾಸ್ಯ ದರ್ಶನೋಪಾಯಃ ಕಃ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಭಿಚೋದಿತೇ ||
ಮನಸೈವೇತ್ಯತಃ ಪ್ರಾಹ ಶ್ರುತಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಾವಬೋಧನೇ || ೬೪೮ ||

ಅವದಧ್ರೇ ಯತಶ್ಚೈಯಂ ಮನಸೈವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಮನೋತಿರೇಕತೋಽಪೇಕ್ಷಾ ನೈವಾತಃ ಸಾಧನಾಂತರೇ || ೬೪೯ ||

ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮಪದಾರ್ಥೇಷು ವಿಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತಿಸಾಧನಮ್ ||
ಮನಃ ಸಾಧಾರಣಂ ದೃಷ್ಟಂ ಸರ್ವಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುತಃ || || ೬೫೦ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿದಾಕೃತಿಸ್ತತ್ರ ಸರ್ವದಾ ಧರ್ಮಧರ್ಮಿಣೋಃ ||
ಹೇತ್ವಂತರಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಾದಾತ್ಮತ್ವಾತ್ಸಂನಿಧೇಃ ಸದಾ || ೬೫೧ ||

ಆತ್ಮಾಕೃತಿರತೋ ನಿತ್ಯಾ ತದ್ಧೇತೋಃ ಸಂಭವಾತ್ಸದಾ ||
ಅಜ್ಞಾನಾದೇಶ್ಚ ಚಿದ್ರೂಪಂ ತದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾನ್ನ ವಾರ್ಯತೇ || ೬೫೨ ||

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತ್ವಾದನ್ಯತ್ವಾಚ್ಚಾನ್ಯವಸ್ತುನಃ ||
ಶಬ್ದಾದ್ಯಾಕಾರತಾ ತಸ್ಮಾತ್ಕಾದಾಚಿತ್ಕೀ ಧಿಯೋ ಭವೇತ್ || ೬೫೩ ||

ಯದ್ಯಪೀಮೌ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಾತ್ಮಜ್ಞಾನಪುರಃಸರೌ ||
ಶಬ್ದಾದ್ಯನಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಭಾವಾಭಾವೌ ಸ್ವಭಾವತಃ || ೬೫೪ ||

ತಥಾಽಪ್ಯನುಭವಾದೇವ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತತ್ತ್ವಾನಭಿಜ್ಞತಾ ||
ಅನಾತ್ಮಬೋಧವತ್ಸಿದ್ಧಾಽವಿದ್ಯಾಽತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ || ೬೫೫ ||

ಉತ್ಪನ್ನಸ್ಯಾಪಿ ಚೋತ್ಪತ್ತಿಃ ಕೂಪಾಕಾಶಾದಿವತ್ತತಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧಸ್ಯ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತೇರ್ಗುರುಶಾಸ್ತ್ರತಃ || ೬೫೬ ||

ಪ್ರಸಾದಾದನು ಶಾಸ್ತ್ರಾದೇರ್ಮನಸೈವೇತ್ಯತಃ ಶ್ರುತಿಃ ||
ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮಾತ್ಮನಸ್ತತ್ತ್ವಮಿತ್ಯಾಹಾಸ್ಮದ್ಧಿತೈಷಿಣೀ || ೬೫೭ ||

ದೃಶ್ಯಂ ಚೇನ್ಮನಸೈವೈತದ್ದ್ರಷ್ಟೃತ್ವಾದಿಪ್ರಭೇದತಃ ||
ಪುನಃ ಪ್ರಸಕ್ತಂ ನಾನಾತ್ವಂ ಮೈವಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೬೫೮ ||

ನೇಹ ಪ್ರಮಾಣತೋ ಮೇಯಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾನಾಽಸ್ತಿ ಕಿಂಚನ ||
ಅಜ್ಞಾತಂ ಯದಿ ವಾ ಜ್ಞಾತಂ ವಸ್ತು ನಾನಾತ್ವಭಾಙ್ನ ಹಿ || ೬೫೯ ||

ನಾನಾತ್ವಬುದ್ಧಯೇ ನಾಲಮಮಿತೋಽರ್ಥೋ ಯತಸ್ತತಃ ||
ಅಜ್ಞಾತಃ ಸಂಶಯಜ್ಞಾತೋ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾತೋ ನ ಭಿತ್ತಯೇ || ೬೬೦ ||

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾತೋಽಪಿ ನೈವಾರ್ಥೋ ದ್ವೈತಬೋಧಕೃದಿಷ್ಯತೇ ||
ದ್ವೈತಕಾರಣಬಾಧೇನ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾತತ್ವಸಿದ್ಧಿತಃ || ೬೬೧ ||

ಮೇಯವ್ಯಾಪ್ತಿಶ್ಚ ಮಾನಾನಾಂ ನಾನ್ಯವ್ಯಾವೃತ್ತಿವರ್ತ್ಮನಾ ||
ವ್ಯಾವರ್ತ್ಯೇಷ್ವಪಿ ತತ್ಸಕ್ತೇರ್ನ ಚಾಪಿ ಲಭತೇಽವಧಿಮ್ || ೬೬೨ ||

ಮೇಯೇನೈವ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾತ್ತತೋಽನ್ಯಾ ವ್ಯಾಪೃತಿರ್ನ ಚ ||
ನಾತೋ ವತ್ಸ್ವಂತರವ್ಯಾಪ್ತಿಂ ವ್ಯಾವೃತ್ತಿಂ ವಾಽಶ್ನುತೇ ಪ್ರಮಾ || ೬೬೩ ||

ವ್ಯಾವೃತ್ತೇಶ್ಚಾಪ್ಯವಸ್ತುತ್ವಾನ್ನ ಸದ್ವಸ್ತೂಪಲಂಭನೈಃ ||
ಪ್ರಮಾಣೈರಪಿ ಸಂಬಂಧಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಪ್ರಮುಖೈಃ ಕಚಿತ್ || ೬೬೪ ||

ಅಭಾವಮಾತ್ರಬೋಧಿತ್ವಾನ್ನಾಭಾವಾದಪಿ ಭೇದಧೀಃ ||
ಭಾವಾಭಾವಾವಭಾವೇನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೇವ ನೇಕ್ಷತೇ || ೬೬೫ ||

ಯೋಽಪಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತೋಽಭಾವಂ ವಾದೀ ಕಶ್ಚಿತ್ಸಮೀಕ್ಷತೇ ||
ತಾವನ್ಮಾತ್ರಾವಸಾಯಿತ್ವಾದ್ದ್ವೈತಂ ನಾಸಾವಪೀಕ್ಷತೇ || ೬೬೬ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸ್ಯಾನುವೃತ್ತಿಂ ಚ ವ್ಯಾವೃತ್ತಿಂ ತದ್ಭಿದಾಂ ಚ ಸಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೈವ ಸಂ ಪಶ್ಯೇತ್ಕಥಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತಾಮ್ || ೬೬೭ ||

ಯತೋ ಮಾನಂ ನ ಹೀಹಾಸ್ತಿ ನಾನಾತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ||
ಖಕಾರ್ಷ್ಣ್ಯವದತಸ್ತತ್ಸ್ಯಾದವಿಚಾರಿತಸಿದ್ಧಿಕಮ್ || ೬೬೮ ||

ಅಜ್ಞಾತವಸ್ತುಹೇತ್ವೇವ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾನಾ ತತೋಽವದತ್ ||
ಮೃತ್ಯೋಃ ಸ ಮೃತ್ಯುಮಾಪ್ನೋತಿ ಯೋಽತ್ರ ನಾನೇವ ಪಶ್ಯತಿ || ೬೬೯ ||

ಮೃತ್ಯುರ್ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಃ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ವಕಾರ್ಯಪ್ರಲಯತ್ವತಃ ||
ತಸ್ಯಾಪಿ ಮೃತ್ಯುರ್ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಯತ ಆವಿರಭೂದಸೌ || ೬೭೦ ||

ಮಿಥ್ಯಾದರ್ಶನದೋಷಿತ್ವಾನ್ಮಿಥ್ಯಾದರ್ಶನಕಾರಣಮ್ ||
ಮೃತ್ಯೋರ್ಮೃತ್ಯುಮಸಾವೇತಿ ಯೋ ನಾನೇವೇಹ ವೀಕ್ಷತೇ || ೬೭೧ ||

ಪೂರ್ವಂ ಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪತ್ತೇರ್ನಾನೈವೇತಿ ಹ್ಯಭೂನ್ಮತಿಃ ||
ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತೌ ತು ತದ್ಬ್ರಾಧಾನ್ನಾನೇವೇತಿ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ || ೬೭೨ ||

ವಸ್ತುವೃತ್ತಂ ಯತೋಽದ್ವೈತಂ ನಾನಾತ್ವಂ ಮೋಹಹೇತುಜಮ್ ||
ಏಕಧೈವಾತ ಆತ್ಮಾಽಯಂ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಃ ಶ್ರುತಿವರ್ತ್ಮಗೈಃ || ೬೭೩ ||

ಏಕೇನೈವ ಪ್ರಕಾರೇಣ ಭಾಸ್ವಚ್ಚಿನ್ಮಾತ್ರರೂಪಿಣಾ ||
ಶಾಸ್ರೈಕಮಾನತೋ ಬ್ರಹ್ಮ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಾ || ೬೭೪ ||

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತತಾದೃಷ್ಟಿರೇಕಧೈವೇತಿವಾಕ್ಯತಃ ||
ಮಿಥ್ಯೇತಿ ಗಮ್ಯತೇ ಶ್ರೌತಾನ್ಮೃತ್ಯೋರಿತಿ ಚ ನಿಂದನಾತ್ || ೬೭೫ ||

ಏತದಪ್ರಮಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮೃತ್ಯುಹೇತೋರ್ನಿಷೇಧನಾತ್ ||
ಮೃತ್ಯುರ್ವೈ ತಮ ಇತ್ಯುಕ್ತಂ ತಚ್ಚ ಬೋಧಾನ್ನಿರಾಕೃತಮ್ || ೬೭೬ ||

ಏಕಧೈವ ಯತಸ್ತತ್ತ್ವಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಜಗತಸ್ತತಃ ||
ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಸಂಭೇದಧೀರ್ಮೃಷೇತ್ಯವಧಾರ್ಯತಾಮ್ || ೬೭೭ ||

ಯತ್ರ ಹಿ ದ್ವೈತಮಿತ್ಯೇವಂ ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ||
ನಾನಾತ್ವದೃಷ್ಟೇರ್ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಂ ಸ್ವಯಮೇವಾವದತ್ಪುರಾ || ೬೭೮ ||

ಏಕಧಾ ಚೇತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ಕಥಮುಚ್ಯತೇ ||
ದ್ರಷ್ಟ್ರಾದಿಭೇದಸದ್ಭಾವೇ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ || ೬೭೯ ||

ಅಪ್ರಮೇಯಂ ಕಥಂ ವಸ್ತು ಪ್ರಮಾನ ಪ್ರಮೀಯತೇ ||
ಮೀಯತೇ ಚೇತ್ಪ್ರಮಾಣೇನ ನಾಪ್ರಮೇಯಂ ತದಿಷ್ಯತೇ || ೬೮೦ ||

ನೈಷ ದೋಷಃ ಪುರೋಕ್ತತ್ವಾತ್ಪರಿಹಾರಸ್ಯ ಚಾಂಜಸಾ ||
ಭೂಯೋಽಪಿ ಪರಿಹಾರೋಕ್ತೌ ಭವೇತ್ಪಿಷ್ಟಸ್ಯ ಪೇಷಣಮ್ || ೬೮೧ ||

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇರುಪಾದಾನಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಬಂಧಕಮ್ ||
ಯತೋಽತಸ್ತತ್ಪ್ರಬೋಧೇಽಸ್ಮಿನ್ನ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ || ೬೮೨ ||

ಮೇಯಸ್ಯ ಮಾನಸಂಬಂಧೇ ಪ್ರಮೇಯ ಇತಿ ಗೀರಿಯಮ್ ||
ಪ್ರಮಾಫ़ಲಂ ತ್ವಪ್ರಮೇಯಂ ಯತೋ ನಾತೋ ವಿರುದ್ಧತಾ || ೬೮೩ ||

ಅಜ್ಞಾತವಸ್ತುನಾ ಯೋಗೋ ಮಾನಸ್ಯೇಹ ಯತಸ್ತತಃ ||
ಜ್ಞಾತಸ್ಯ ಚಾಪ್ರಮೇಯತ್ವಾನ್ನಾಪೇಕ್ಷಾ ಮಾನಸಂಗತೌ || ೬೮೪ ||

ಫ़ಲಾತ್ಮನೈವ ತನ್ಮಾನಂ ನ ತು ಮಾತ್ರಾದಿರುಪತಃ ||
ಅಭಿವ್ಯನಕ್ತಿ ನೋ ಜ್ಞಾತಂ ನಾತೋಽಸ್ಯ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮೇಯತಾ || ೬೮೫ ||

ತರಾವೇವ ಚ್ಛಿದಾ ಯದ್ವದ್ದ್ವೈಧೀಭಾವೇ ತು ನೇಷ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಮೇಯತ್ವಂ ತಥಾಽಜ್ಞಾತೇ ನ ತು ಜ್ಞಾತೇ ಫ़ಲಾತ್ಮತಾ || ೬೮೬ ||

ಆಮಗೋಽಪೀಮಮಾತ್ಮಾನಂ ತತ್ತಮೋಧ್ವಸ್ತಿವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಅವಬೋಧಯತೀತ್ಯೇವಂ ಭಣ್ಯತೇ ದೃಷ್ಟಿತತ್ತ್ವತಃ || ೬೮೭ ||

ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಾದ್ಯತಃ ಸಿದ್ಧಿರಜ್ಞಾತಾದಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ || ||
ಸಿದ್ಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಪ್ರಮಾತ್ರಾದೇಸ್ತತ್ಸಿದ್ಧೌ ಕಿಮಪೇಕ್ಷತೇ || ೬೮೮ ||

ಜ್ಞಾನವ್ಯಾಪ್ತಿರ್ಹಿ ಶಬ್ದಾದೌ ಸ್ಯಾದೇಕಪ್ರಕೃತಿತ್ವತಃ ||
ಅಕಾರ್ಯಕಾರಣೇ ವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಕಥಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ || ೬೮೯ ||

ಶಬ್ದಪ್ರವೃತ್ತಿಹೇತೂನಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನ್ಯಸಂಭವಾತ್ ||
ನಾಭಿಧಾನಾಭಿಧೇಯತ್ವಸಂಗತ್ಯಾಽತಃ ಪ್ರಬೋಧ್ಯತೇ || ೬೯೦ ||

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತೂತ್ಥೋ ಯತ್ರಾನಾತ್ಮಾ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ಜ್ಞಾತೃಜ್ಞೇಯಪ್ರಭೇದಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರ ಪ್ರತ್ಯಗನಾತ್ಮನೋಃ || ೬೯೧ ||

ಯತ್ರ ತ್ವಾತ್ಮೈವ ಮೇಯಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರ ಮೇಯಾತಿರೇಕತಃ ||
ಕಃ ಪ್ರಮಾತಾ ಪ್ರಮಾಣಂ ವಾ ಯಮೇವೇತಿ ತಥಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೬೯೨ ||

ಮಾನಾಪೇಕ್ಷ್ಯೇವ ಯೋ ಭಾವಃ ಸ ಏವಾಮಾನತೋ ನ ಸನ್ ||
ಮಾನಾನಪೇಕ್ಷಸಿದ್ಧಿಸ್ತು ಕಸ್ಮಾನ್ಮಾನಮಪೇಕ್ಷತೇ || ೬೯೩ ||

ಮಾತೃಮಾನಪ್ರಮೇಯಾಣಾಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಾದಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ ||
ನಾತಃ ಪ್ರಮೇಯತಾ ತಸ್ಯ ಸ್ವತಶ್ಚಾವಗಮಾತ್ಮನಃ || ೬೯೪ ||

ಪ್ರಮಾತತ್ಫ़ಲಯೋರ್ಭಿತ್ತೇರ್ನೇಹ ಚೋದ್ಯಸ್ಯ ಸಂಭವಃ ||
ಕ್ರಿಯಯೋರ್ಹಿ ಪ್ರಭೇದೇ ತತ್ಕಿಂ ಪೂರ್ವಮಿತಿ ಚೋದ್ಯತೇ || ೬೯೫ ||

ಅಪೀತಕರಣಗ್ರಾಮಃ ಪುಮಾನ್ಯದ್ವತ್ಸುಷುಪ್ತಗಃ ||
ಶಬ್ದಾನ್ನಿದ್ರಾಮಪಾಸ್ಯಾಥ ಯಥಾವಸ್ತ್ವವಬೋಧ್ಯತೇ || ೬೯೬ ||

ಅಗೃಹೀತ್ವೈವ ಸಂಬಂಧಮಭಿಧಾನಾಭಿಧೇಯಯೋಃ ||
ಹಿತ್ವಾ ನಿದ್ರಾಂ ಪ್ರಬುಧ್ಯಂತೇ ಯಥೇಹಪಿ ತಥಾಽಽತ್ಮನಿ || ೬೯೭ ||

ಶಬ್ದಶಕ್ತೇರಚಿಂತ್ಯತ್ವಾದಾತ್ಮತ್ವಾದ್ಬೋಧರೂಪಿಣಃ ||
ತತ್ಸಾಕ್ಷ್ಯತ್ವಾಚ್ಚ ನಿದಾಯಾ ವಿದ್ಮಸ್ತಂ ಮೋಹಹಾನತಃ || ೬೯೮ ||

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮೌ ರಜೋ ಜ್ಞೇಯಂ ರಜೋವತ್ತನ್ಮಲತ್ವತಃ ||
ತದಕರ್ತೃತ್ವತೋ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿರಜೋಽಕಾರಣತ್ವತಃ || ೬೯೯ ||

ಅಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಯಾಥಾತ್ಮ್ಯೋ ಜನಿಮತ್ಪ್ರಕೃತಿತ್ವತಃ ||
ಆತ್ಮೈವಾಽಽಕಾಶಶಬ್ದೇನ ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ || ೭೦೦ ||

ಜನಿಮತ್ಕಾರಣಾದಾತ್ಮಾ ಯೋಽಸ್ಥೂಲಾದಿವಿಶೇಷಣಃ ||
ಆಕಾಶಾತ್ಸ ಪರೋ ಜ್ಞೇಯಃ ತಸ್ಯಾಪೂರ್ವಾದಿರೂಪತಃ || ೭೦೧ ||

ಯಸ್ಮಾದೇವಮತೋಽಜೋಽಸಾವಕಾರ್ಯಾಕಾರಣತ್ವತಃ ||
ಅಜತ್ವಾದೇವ ನಿಃಶೇಷವಿಕಾರಾಣಾಮಪಾಕ್ರಿಯಾ || ೭೦೨ ||

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತೇರ್ಮಹಾನಾತ್ಮೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾಚ್ಚ ಧ್ರುವೋ ಜ್ಞೇಯೋ ವಿಕಾರೋಚ್ಛಿತ್ತ್ಯಸಂಭವಾತ್ || ೭೦೩ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಯಾ ಶ್ರುತೇರ್ವಾಕ್ಯಾತ್ತಮೇವೋಕ್ತವಿಶೇಷಣಮ್ ||
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ವಿಜ್ಞಾಯಾಽಽತ್ಮಾನಮಾದಿತಃ || ೭೦೪ ||

ಬುಭುತ್ಸೋಚ್ಛೇದಿನೀಂ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಸರ್ವಾಜ್ಞಾನನಿರಾಸತಃ ||
ಸರ್ವಜ್ಞೇಯಸಮಾಪ್ತೇಶ್ಚ ಕುರ್ಯಾದ್ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಬೋಧತಃ || ೭೦೫ ||

ಇಹ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಕೇಚಿದುಕ್ತಾದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನತೋಽನ್ಯಥಆ ||
ಕೃತಾಯಾಃ ಕರಣಂ ಕೀದೃಕ್ಪ್ರಜ್ಞಾಯಾ ಇತಿ ಚೋದಿತೇ || ೭೦೬ ||

ಉಚ್ಯತೇ ವಚಸಾ ಬುದ್ಧೌ ವಸ್ತುಮಾತ್ರಂ ಸಮರ್ಪ್ಯತೇ ||
ವಿಜ್ಞಾತಸ್ಯ ಸತತ್ತ್ವಸ್ಯ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಪ್ರತಿಪಾದನಮ್ || ೭೦೭ ||

ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಸಂತಾನೈಃ ಪ್ರಜ್ಞಾಕರಣಮುಚ್ಯತೇ ||
ಅಸ್ಮಿನ್ಕಾಲೇ ತು ಸಾ ಪ್ರಜ್ಞಾ ನಿಷ್ಠಾಂ ನೀತಾ ಕೃತಾ ಭವೇತ್ || ೭೦೮ ||

ಇತ್ಯೇತದುರರೀಕೃತ್ಯ ವಿಜ್ಞಾಯೇತ್ಯುಕ್ತಮಾದರಾತ್ ||
ಪ್ರಮಾಣವೃತ್ತಮುಕ್ತ್ವೈತನ್ಮನಸೈವೇತಿವಾಕ್ಯತಃ || ೭೦೯ ||

ಮಾತ್ರಾದ್ಯಪ್ರವಿಭಕ್ತಂ ಸದದ್ವೈತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಶಾಶ್ವತಮ್ ||
ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ತತ್ಕಥಂ ಸಾಕ್ಷಾನ್ಮಾತೃಮಾನಾದ್ಯಸಂಭವಾತ್ || ೭೧೦ ||

ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ಮನಸೈವೈತನ್ನಾನ್ಯಾ ಗತಿರಿಹೇಷ್ಯತೇ ||
ಕಥಂ ತದಿತಿ ಚೇದತ್ರ ಮಾನವ್ಯಾಪಾರ ಉಚ್ಯತೇ || ೭೧೧ ||

ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೋಕ್ತೌ ಶಬ್ದಮಾತ್ರಾವಲೋಕನಮ್ ||
ಶ್ರೋತ್ರೇಣ ಕ್ರಿಯತೇ ತಸ್ಯ ಶಬ್ದಸ್ಯಾಽಽಲೋಚಿತಸ್ಯ ತು || ೭೧೨ ||

ಸ್ವರವರ್ಣಪದೋಕತ್ಯಾಽಽನುಪೂರ್ವೀ ಯಾ ಪ್ರವಿಭಾಗಭಾಕ್ ||
ಪ್ರವಿಭಕ್ತಕ್ರಮವತೀ ಮನಸಾ ತಸ್ಯ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ || ೭೧೩ ||

ಸ್ವೇನಾರ್ಥೇನಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಸಿದ್ಧಶಬ್ದಸ್ಯ ಯಃ ಸದಾ ||
ದೃಶ್ಯತೇ ಮನಸೈವಾಸೌ ನಾತೋಽನ್ಯೇನೇಹ ಕೇನಚಿತ್ || ೭೧೪ ||

ತತ್ರಾರ್ಥಪ್ರತ್ಯಯೋ ಯೋಽಸೌ ಪ್ರಮಾತುರ್ಮಾನಸೋ ಭವೇತ್ ||
ಅವಿಶಿಷ್ಟಃ ಸ ಬಾಹ್ಯೇನ ಮೇಯೇನಾರ್ಥೇನ ಸಂಗತೇಃ || ೭೧೫ ||

ಪ್ರತ್ಯಯಶ್ಚ ಯಥಾರೂಪೋ ಮಾನಸೋಽಸ್ಯೋಪಜಾಯತೇ ||
ಪ್ರಾಜ್ಞ ಆತ್ಮಾಽಪಿ ತಾದಾತ್ಮ್ಯಾತ್ತನ್ಮಯತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ || ೭೧೬ ||

ಮನೋಬುದ್ಧ್ಯೋರಭೇದೇನ ವ್ಯವಹಾರಶ್ರುತಾವಿಹ ||
ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಯೋಪ್ಯಸ್ಯ ದೇವತಾವಿಷಯೋ ಭವೇತ್ || ೭೧೭ ||

ಯಥಾ ಶ್ರುತೌ ಮನಸ್ಯೇವ ಪ್ರತ್ಯಯಃ ಸೋಽವತಿಷ್ಠತೇ ||
ತನ್ಮಯತ್ವಂ ತಥೈವೈತಿಕ್ರಮೇಣೈವ ಸ ಮಾನವಃ || ೭೧೮ ||

ದ್ವೈತೈಕತ್ವಂ ಶ್ರುತಾಚ್ಛಬ್ದಾತ್ಪಶ್ಯತೀಹ ಯದಾ ಹ್ಯಸೌ ||
ಹೈರಣ್ಯಗರ್ಭಮಾತ್ಮೇತಿ ಬೌದ್ಧಂ ಜ್ಞಾನಂ ತದಾ ಭವೇತ್ || ೭೧೯ ||

ಸ ಖಲೂತ್ಪನ್ನವಿಜ್ಞಾನಸ್ತನ್ಮಯಃ ಸಂಸ್ತಥಾ ವ್ರಜೇತ್ ||
ತಸ್ಮಿನ್ನೇವ ಸ ವಿಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮರೂಪೇ ಸ್ಥಿತೋ ಭವೇತ್ || ೭೨೦ ||

ಬೌದ್ಧೇಽಥ ಸ ಯದಾ ತತ್ತ್ವಂ ಪರಂ ಸಮನುಪಶ್ಯತಿ ||
ತದಾ ವಿವಿಚ್ಯ ರೂಪಾಣಿ ಕ್ರಮಶೋ ಯೋ ಧಿಯಃ ಶುಭಮ್ ||
ವೀಕ್ಷತೇ ಕೇವಲಂ ಶುದ್ಧಂ ತತ್ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸನಾತನಮ್ || ೭೨೧ ||

ತನ್ಮನೋಽಥ ಪರೇ ತತ್ತ್ವೇ ಲಬ್ಧಲಕ್ಷ್ಯಂ ಸ್ವ ಆತ್ಮನಿ ||
ರೂಪಾಣಿ ವಿಲಿಖತ್ಸಾಕ್ಷಾನ್ನಿರ್ವಾಣಂ ಸಂಪ್ರಲೀಯತೇ || ೭೨೨ ||

ಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಪ್ರದೃಶ್ಯೈವಂ ಮನಸ್ಯದ್ವೈತತಾಂ ಗತೇಃ ||
ವಿಜ್ಞಾನಂ ಕೇವಲಂ ಶುದ್ಧಂ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವಾವತಿಷ್ಠತೇ || ೭೨೩ ||

ದಾಹ್ಯಂ ದಗ್ಧ್ವಾ ಯಥಾ ವಹ್ನಿರ್ದಾಹ್ಯನಾಶಮನು ಸ್ವಯಮ್ ||
ನಶ್ಯತೀದಂ ಮನಸ್ತದ್ವದ್ದೂತಮದ್ವೈತರೂಪತಾಮ್ ||
ಆಪಾದ್ಯ ವಿಷಯಂ ಸಮ್ಯಕಸ್ವಯಮೇವ ಪ್ರಲೀಯತೇ || ೭೨೪ ||

ಮನಸ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಿಲೀನೇ ತು ಯತ್ಸುಖಂ ಸ್ವಾತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕಮ್ ||
ಯೋಗಾವಸ್ಥಾಂ ಪರಾಮೇತಾಮಾಹುರ್ಯೋಗಾವಿದೋ ಜನಾಃ || ೭೨೫ ||

ಭೂಮೌ ಯಥಾಽಽಹಿತಂ ಲೋಹಂ ಭೂಮಿತ್ವಮುಪಗಚ್ಛತಿ ||
ಮನೋಽಕ್ಷರೇ ಧೃತಂ ತದ್ವದಭರತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ || ೭೨೬ ||

ಏತಚ್ಚ ದೃಷ್ಟಂ ಲೋಕೇಽಪಿ ಯೈರ್ಭಾವೈಃ ಸಂಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ||
ಮನಸ್ತನ್ಮಯತಾಮೇತಿ ತದ್ಭಾವೇನಾನುರಂಜಿತಮ್ || ೭೨೭ ||

ಏವಮಸ್ಮಿನ್ಪರೇ ತತ್ತ್ವೇ ಭಾವ್ಯಮಾನೇ ಮುಮುಕ್ಷುಣಾ ||
ತದ್ಭಾವಮಚಿರೇಣೈತಿ ಸ್ಥೈರ್ಯಂ ಚಾತ್ರೈವ ಗಚ್ಛತಿ || ೭೨೮ ||

ಮನೋವಿನಾಶಮನ್ವೇಷ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ವಿಲೀಯತೇ ||
ಯಥಾ ಸಂಕಲ್ಪಿತಶ್ಚಾರ್ಥ ಉಭಯೋರ್ಜ್ಞಾನಯೋಗಯೋಃ || ೭೨೯ ||

ಏತದೇವಮಭಿಪ್ರೇತ್ಯ ತದುಕ್ತಂ ನೇಹ ಕಿಂಚನ ||
ನಾನಾಽಸ್ತೀತ್ಯೇವಮೇಕತ್ವಮಸ್ಮಿಞ್ಶಾಸ್ರೇಽಭಿಧೀಯತೇ || ೭೩೦ ||

ಮುಕ್ತಿಪ್ರವೇಶೋಪಾಯೋಽಯಂ ಯಥೋಕ್ತೇನೇಹ ವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಉಕ್ತೋ ಮನಸ ಏಕಸ್ಮಿನ್ಪ್ರತ್ಯಯೋ ಮಾನಸೋ ಯತಃ || ೭೩೧ ||

ಏಕತ್ವಧೀವ್ಯವಸ್ಥಾಽಪಿ ಮಾನಸ್ಯೇವೇತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ||
ವೃತ್ತಿಃ ಸಾ ತ್ವಪರಿಕ್ಷೀಣಾ ಮನೋವೃತ್ತಿರಿಯಂ ಭವೇತ್ ||
ತಾವದ್ಯಾವದಮೀ ಸರ್ವೇ ವಿಶೇಷಾಃ ಸ್ಯುಃ ಕ್ಷಯಂ ಗತಾಃ || ೭೩೨ ||

ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವಾಥ ಸಂಶುದ್ಧಂ ಜ್ಞಾನಮದ್ವೈತರೂಪಕಮ್ ||
ಅವಸ್ಥಿತಂ ಭವೇತ್ಸಾಕ್ಷಾದೇವಂ ಕೃತ್ವೇದಮುಚ್ಯತೇ || ೭೩೩ ||

ಮನಸಾಽನುಪ್ರವಿಶ್ಯೇದಂ ಕ್ರಮೇಣೈಕಾತ್ಮ್ಯಮುತ್ತಮಮ್ ||
ಯತ್ನಾದಪ್ರಮಯಂ ತತ್ತ್ವಂ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ತದ್ವಿಪಶ್ಚಿತಾ || ೭೩೪ ||

ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾದ್ ಧ್ರುವಮಕ್ಷಯ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನ್ಯವಸ್ಥಿತಮ್ || ೭೩೫ ||
ವಿರಜಃ ಶುದ್ಧ ಇತ್ಯರ್ಥ ಆಕಾಶಾತ್ಪರತಃ ಸ್ಥಿತಃ ||
ಅಜೋ ನ ಜಾಯತೇ ಯಸ್ಮಾನ್ಮಹಾನ್ಸರ್ವಮಹತ್ತರಃ || ೭೩೬ ||

ಕಮೇವಂವಿಧಮಾತ್ಮಾನಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಕುರ್ಯಾನ್ಮತಿಂ ದೃಢಾಮ್ ||
ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಸಂತಾನಸಂರೂಢಾಮವಿಚಾಲಿನೀಮ್ || ೭೩೭ ||

ದ್ವೈತಾಭಿಧಾಯಕಾಞ್ಶಬ್ದಾಂಧ್ಯಾನಕಾಲೇ ನ ಚಿಂತಯೇತ್ ||
ವಾಚಂ ತೇ ಗ್ಲಾಪಯಂತ್ಯೇತಾಂ ಯೇಯಮೇಕತ್ವವಾಚಿನೀ || ೭೩೮ ||

ಗ್ಲಾನೌ ತಸ್ಯಾಸ್ತದರ್ಥೇಽಸ್ಯ ಮನೋಽಸ್ಮಿನ್ನಾಧಿವರ್ತತೇ || ೭೩೯ ||
ತಸ್ಮಾನ್ನ ಚಿಂತಯೇದೇತಾನ್ಕಿಂತು ಯೈಕತ್ವವಾಚಿನೀ ||
ವಾಕ್ಪೂರ್ವಂ ಚಿಂತಯಿತ್ವಾ ತಾಂ ತದರ್ಥೇ ಧಾರಯೇನ್ಮನಃ || ೭೪೦ ||

ಶ್ರೀಮದ್ಭರ್ತೃಪ್ರಪಂಚಸ್ಯ ಶ್ಲೋಕವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಮೀರಿತಾ || ೭೪೧ ||
ಮನಸೈವೇತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ಸಾ ತ್ವಿದಾನೀಂ ವಿಚಾರ್ಯತೇ ||

ನ್ಯಾಯ್ಯಾಽನ್ಯಾಯ್ಯೇತಿ ವಾ ಯತ್ನಾದ್ಯುಕ್ತಿಭಿಃ ಪ್ರವಿಭಾಗಶಃ || ೭೪೨ ||

ಮನಸೈವೈನುದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮಿತಿ ಯದ್ಭವತೇರಿತಮ್ ||
ಸತ್ಯಮೇತನ್ಮನೋ ಮುಕ್ತ್ವಾ ನ ತಸ್ಯಾಸ್ತ್ಯನ್ಯತೋ ಗತಿಃ || ೭೪೩ ||

ತತ್ತ್ವಸ್ಮಾಭಿರ್ಯಥಾಽಭಾಣಿ ಮನಸೈವೇತಿ ದರ್ಶನಮ್ ||
ಮನಸಾ ಶಕ್ಯತೇ ದ್ರಷ್ಟುಂ ತತ್ತಥೈವ ಪ್ರಮಾನ್ವಯಾತ್ || ೭೪೪ ||

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯಾಪೃತಿರ್ಯಾಽಪಿ ಭವತೇಹೋಪವರ್ಣಿತಾ ||
ಸಾಽಪಿ ಕಾಮಂ ಭವತ್ವೇವ ನ ದೋಷಸ್ತತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ || ೭೪೫ ||

ಶಬ್ದಪ್ರಧಾನಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಮಾತೃವ್ಯಾಪೃತೌ ಪುರಾ ||
ಜಾಯತೇಽನಂತರಂ ಶಬ್ದಃ ಸ್ವವ್ಯಾಪಾರಕ್ರಮಾದಥ ||
ಜ್ಞಾನಪ್ರಧಾನತಾಮೇತಿ ಸ್ವಾರ್ಥಸಂಕೇತವರ್ತ್ಮನಾ || ೭೪೬ ||

ವರ್ಣಸ್ವರಾದಿಕ್ರಮವದ್ವಾಕ್ಯರೂಪಾನುರಂಜಿತಮ್ ||
ಅಜ್ಞಾನತಾರ್ಥಾಧಿಗತೌ ತು ಜ್ಞಾನಂ ಮಾನಮಿತೀರ್ಯತೇ || ೭೪೭ ||

ಶಬ್ದಾಭಿನ್ನಂ ಪುರಾ ಜ್ಞಾನಂ ಶಬ್ದರೂಪಾನುರಂಜಿತಮ್ || ೭೪೮ ||
ಸ್ವಪ್ರಮೇಯೇ ಪ್ರಮಾಣಂ ತದಿತಿ ಯದ್ವದಿಹೋದಿತಮ್ ||
ಪ್ರಮೇಯೇಽಪಿ ತಥೈವೈತತ್ಪೂರ್ವಂ ಮೇಯಪ್ರಧಾನಕಮ್ || ೭೪೯ ||

ಮೇಯವ್ಯಾಪಾರತಃ ಪಶ್ಚಾತ್ಪ್ರಾಪ್ತಜ್ಞಾನಾನುರಂಚನಾತ್ ||
ಗುಣತ್ವಂ ವ್ರಜತಿ ಜ್ಞಾಮೇ ಪ್ರಮೇಯೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರಮಾತರಿ || ೭೫೦ ||

ಅಮಿತಾರ್ಥಾನುಗಂ ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಮೇಯಾರ್ಥಾನುರಂಜಿತಮ್ ||
ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇನ ಪ್ರಮಾಣೇನ ಸಂಗತೇರ್ಮೇಯ ಉಚ್ಯತೇ || ೭೫೧ ||

ಮೇಯಮಾನಾಭಿಸಂಬಂಧೋ ಯಥೇಹ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ ||
ಏವಮೇವೈಷ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಮೇಯಮಾನಾಂತರೇಷ್ವಪಿ || ೭೫೨ ||

ಮೇಯಮಾನಾಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ಮಾನಮೇಯಾರ್ಥಸಂಕರಾತ್ ||
ನಶ್ಯದ್ವಿಶೇಷಣತ್ವಂ ತನ್ಮಾನಂ ಯಾತಿ ಫ़ಲಾತ್ಮನಿ || ೭೫೩ ||

ತಾವನ್ಮಾತ್ರಪ್ರಧಾನತ್ವಾತ್ಪ್ರಮಾಣಫ़ಲಮುಚ್ಯತೇ ||
ಇತ್ಯೇಷ ಮಾನವ್ಯಾಪಾರೋ ಯಥಾವದನುವರ್ಣಿತಃ || ೭೫೪ ||

ವ್ಯಾಪಾರಃ ಕರ್ತೃತಂತ್ರಃ ಸ್ಯಾತ್ತನುವಾಗ್ಬುದ್ಧಿಸಾಧನಃ ||
ಪುಂಸಸ್ತತ್ರ ಸ್ವತಂತ್ರತ್ವಾದ್ವಿದ್ಯಾಚ್ಛಾಸ್ರಂ ಪ್ರವರ್ತಕಮ್ || ೭೫೫ ||

ವಸ್ತುತಂತ್ರಂ ತು ಸದ್ಯತ್ರ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಜಾಯತೇ ಬಲಾತ್ ||
ತತ್ರಾಪುರುಷತಂತ್ರತ್ವಾನ್ನ ಕಶ್ಚಿದ್ವಿಧಿರಿಷ್ಯತೇ || ೭೫೬ ||

ವ್ಯಾಪಾರಃ ಕರ್ತೃತಂತ್ರೋ ಹಿ ತಮೇತಮಿತಿಶಾಸ್ರತಃ ||
ನಿತ್ಯೋ ಧ್ಯಾನಾದಿರೂಪೋ ವಾ ಸ ಸ್ಯಾದ್ ಬುದ್ಧಿವಿಶುದ್ಧಯೇ || ೭೫೭ ||

ತಮೋರಜೋಭ್ಯಾಂ ಮುಕ್ತಾ ಧೀರ್ಯದಾ ಸ್ಯಾದುಕ್ತಸಾಧನಾತ್ ||
ಶಮಾದಿಮಾನ್ಯಥಾತತ್ತ್ವಮಥಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಸಮೀಕ್ಷತೇ || ೭೫೮ ||

ತಸ್ಮಿಂದೃಷ್ಟೇಽಥ ಸರ್ವಸ್ಯ ತಾವನ್ಮಾತ್ರೈಕತತ್ತ್ವತಃ ||
ಸರ್ವಾಜ್ಞಾನಸಮುಚ್ಛಿತ್ತೇಃ ಸರ್ವಜ್ಞಾನೋದಯಸ್ತಥಾ || ೭೫೯ ||

ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾಪ್ತಿಃ ಸರ್ವದಃಖೌಘನಿಹ್ನುತಿಃ ||
ಯತೋಽತ ಆತ್ಮನಿ ಜ್ಞಾತೇ ಕೃತಕೃತ್ಯತ್ವಹೇತುತಃ || ೭೬೦ ||

ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧ್ಯಾಯಾ ವ್ಯಾಪೃತೇಃ ಸ್ಯಾದಸಂಭವಃ ||
ಫ़ಲಾವಧಿತ್ವಾತ್ಸರ್ವೇಷಾಮುಪಾಯಾನಾಂ ಜಗತ್ಯಪಿ || ೭೬೧ ||

ಪ್ರಮೇಯಮಯತಾಂ ಕಾಮಂ ಪ್ರಮಾತೈವ ವ್ರಜತ್ವಯಮ್ ||
ತಸ್ಯೈವ ಪರಿಣಾಮಿತ್ವಾತ್ಪ್ರಮೇಯೇನ ಚ ಸಂಗತೇಃ || ೭೬೨ ||

ಷಡ್ಭಾವವಿಕ್ರಿಯಾಭಾವಾದಸಂಗಾಚ್ಚಾಪ್ಯನಾತ್ಮನಾ ||
ವಿಜ್ಞಾನಾದಿಮಯತ್ವಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಸ್ವತಃ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ || ೭೬೩ ||

ಏವಂಭೂತೋಽಪಿ ಚಾಜ್ಞಾತಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪತಾಮ್ ||
ವ್ರಜತ್ಯೇಷ ಯಥಾ ರಜ್ಜುರಜ್ಞಾತಾ ಸರ್ಪರೂಪತಾಮ್ || ೭೬೪ ||

ಮನಆದೇರಶೇಷಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ||
ಹೇತುಧ್ವಸ್ತೌ ಭವೇದ್ಧ್ವಸ್ತಿರಕಾರ್ಯಾಕಾರಣೇಽಕ್ಷರೇ || ೭೬೫ ||

ತತ್ತ್ವಬೋಧಾನ್ನ ನಾಶಃ ಸ್ಯಾದ್ವತಿರೇಕಾನ್ವಯೌ ನ ಚ ||
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾದವಿದ್ಯಾದೇರಿಹಾಽಽತ್ಮನಿ || ೭೬೬ ||

ವಿನಾಶಃ ಕ್ರಿಯತೇ ಯತ್ರ ವ್ಯತಿರೇಕೋಽಥವಾಽನ್ವಯಃ ||
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಬಂಧಾನ್ಮುಕ್ತಿಸ್ತತ್ರ ಸುದುರ್ಲಭಾ || ೭೬೭ ||

ಧ್ಯಾನಾದಿಸಂಸ್ಕೃತಂ ಚೇತೋ ಯದಿ ಮುಕ್ತೌ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ||
ಸಭಾವನಂ ಸಹೇತ್ವೇವಂ ಧ್ಯಾನಂ ಸರ್ವಮಪಾರ್ಥಕಮ್ || ೭೬೮ ||

ಅಥ ಮುಕ್ತೌ ತದನ್ವೇತಿ ಕಾರಣೇನ ಸಹಾನ್ವಿಯಾತ್ ||
ಅಜ್ಞಾನೇ ಸತಿ ಸಂಸಾರೋ ವದ ಕೇನ ನಿವಾರ್ಯತೇ || ೭೬೯ ||

ಲೋಹಾದೇಃ ಕಾರಣಂ ಭೂಮಿರ್ಭೂಮಿಷ್ಠಂ ಭೂಮಿತಾಮಿತಮ್ ||
ವಿರೋಧಿಹೇತುಸಂಪರ್ಕಾಲ್ಲೋಹಾದ್ಯೇತಿ ನ ವಾಯುತಾಮ್ || ೭೭೦ ||

ಸ್ವಕಾರಣಸ್ಥಂ ನಿತ್ಯಂ ಚ ಕಾರ್ಯಂ ಸರ್ವಮಿದಂ ಮತಮ್ ||
ನ ಚೈತಿ ಕಾರಣತ್ವಂ ತತ್ತಸ್ಮಾದುಕ್ತಮಪೇಶಲಮ್ || ೭೭೧ ||

ಕುಲಾಲಾದ್ಯುತ್ಥ ಸಂಸ್ಕಾರವಿನಾಶಾದೇವ ತತ್ಸ್ವಯಮ್ ||
ಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣತಾಮೇತಿ ನ ತು ತತ್ಕಾರಣಾಸ್ಥಿತೇಃ || ೭೭೨ ||

ಆರಭ್ಯಂ ಯತ್ರ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರೈವ ವ್ಯಾಪೃತಿರ್ಧ್ರುವಮ್ ||
ತಮಿತ್ಯಸ್ಯಾಃ ಶ್ರುತೇರ್ಜ್ಞೇಯಾ ಭಾವನಾಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣಾಮ್ || ೭೭೩ ||

ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಸನ್ಸ್ವತೋ ಯತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮಾಪ್ಯೇತಿ ತಮೋಹನುತೇಃ ||
ನಾಮೀಷಾಂ ವ್ಯಾಪೃತಿಸ್ತತ್ರ ಹ್ಯುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವಿರೋಧತಃ || ೭೭೪ ||

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಂಸಿಜ್ಞಾನಾಭ್ಯಾಸೋಽಪಿ ನೇಷ್ಯತೇ ||
ಸಕೃದಾತ್ಮಪ್ರಸೂತ್ಯೈವ ಬೋಧಸ್ಯಾಜ್ಞಾನಹಾನತಃ || ೭೭೫ ||

ನ ಹ್ಯಾವೃತ್ತಿವ್ಯಪೇಕ್ಷಂ ಸನ್ಮಾನಂ ಜಗತಿ ಕಿಂಚನ ||
ಸ್ವಪ್ರಮೇಯೇ ತಮೋ ಹಂತಿ ಸ್ವಸಾಧ್ಯೇ ಸಾಧನಂ ಯಥಾ || ೭೭೬ ||

ಭಾವನಾಜಂ ಫ़ಲಂ ಯತ್ಸ್ಯಾದ್ಯಚ್ಚ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಣಃ ಫ़ಲಮ್ ||
ನ ತತ್ಸ್ಥಾಸ್ನ್ವಿತಿ ಮಂತವ್ಯಂ ಪಣ್ಯಸ್ತ್ರೀಗಮನಂ ಯಥಾ || ೭೭೭ ||

ಸಂಸಾರ್ಯಸ್ಮೀತಿ ಚೇದ್ಧ್ವಸ್ತಾ ಕೋಟಿಕಲ್ಪೋಪಬೃಂಹಿತಾ ||
ಸ್ವಲ್ಪೀಯೋಭ್ಯಾಸಜಾ ಸ್ಥಾಸ್ನ್ವೀ ಭಾವನೇತ್ಯತ್ರ ಕಾ ಪ್ರಮಾ || ೭೭೮ ||

ತಸ್ಮಾನ್ನ ಸಾಧ್ವಿದಂ ಸರ್ವಂ ಭಾವನಾಸಂಚಯಾರ್ಥಿಭಿಃ ||
ಧ್ಯಾನಾದಿ ಯದುಪನ್ಯಸ್ತಂ ನಿಃಶೇಷಾನರ್ಥಮುಕ್ತಯೇ || ೭೭೯ ||

ವಾಕ್ಯೇನಾವೇದಿತಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಯದಿ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರಬೋಧ್ಯತॆ || ವಸ್ತು ಬುದ್ಧೌ ವದ ಧ್ಯಾಯನ್ವ್ಯಾಪಾರಾತ್ಕಿಮಪೇಕ್ಷತೇ || ೭೮೦ ||

ನಿಃಶೇಷಾನರ್ಥಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಕೈವಲ್ಯಾನಾಪ್ತಿಕೃತ್ತಮಃ ||
ತತ್ತೇಜ್ಜ್ಞಾನಾದಪಧ್ವಸ್ತಂ ಸಮಾಪ್ತಂ ಯಚ್ಚಿಕೀರ್ಷಿತಮ್ || ೭೮೧ ||

ಕೃತಂ ಚಿಕೀರ್ಷಿತಂ ಸರ್ವಂ ಬುದ್ಧಂ ಯಚ್ಚ ಬುಭುತ್ಸಿತಮ್ ||
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೋದಯಾತ್ಸರ್ವಂ ವರ್ಜಿತಂ ಯಜ್ಜಿಹಾಸಿತಮ್ || ೭೮೨ ||

ತಥೇಪ್ಸಿತಂ ಚ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಮಿತ್ಯೇವಂ ಕೃತಕೃತ್ಯತಾ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಮೋಹಧ್ವಂಸಮಾತ್ರಾತ್ಪ್ರಬೋಧತಃ || ೭೮೩ ||

ಸಪರ್ಪಿತಂ ಚೇಚ್ಛಬ್ದೇನ ಬುದ್ಧೌ ವಸ್ತು ಯಥೋದಿತಮ್ ||
ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಕುರ್ವೀತೇತಿ ವಿಧಿಃ ಕಿಮರ್ಥ ಇತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ || ೭೮೪ ||

ನ ಚೇತ್ಸಮರ್ಪಿತಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಸ್ತು ಶ್ರುತ್ಯಾ ಯಥೋದಿತಮ್ ||
ಅಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಶ್ರುತೇಃ ಪ್ರಾಪತ್ಸ್ವಾರ್ಥಸ್ಯಾಪ್ರತಿಪಾದನಾತ್ || ೭೮೫ ||

ಸ್ವಪ್ರಮೇಯೇ ಪ್ರಮಾಣಂ ಸತ್ಪ್ರವೃತ್ತಂ ಸ್ವಾತ್ಮಲಾಭತಃ ||
ಅಜ್ಞಾನಾದ್ಯನಿರಾಸೇನ ನಾಸ್ತಿ ಲೋಕೇ ಪ್ರಬೋಧಕಮ್ || ೭೮೬ ||

ಅಜ್ಞಾನಮಿಥ್ಯಾಸಂಶೀತಿವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ನಾಪರಮ್ ||
ಪ್ರತ್ಯರ್ಥಿ ಮೇಯವಿಷಯೇ ಮಾನಸ್ಯೇಹಾಸ್ತಿ ಕಿಂಚನ || ೭೮೭ ||

ಅಜ್ಞಾನಾದಿತ್ರಯಂ ಬಾಧ್ಯಂ ಮೇಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ||
ಮಾನಂ ಬಾಧಕಮೇವಾತ್ರ ಬಾಧ್ಯೇನ ನ ಹಿ ಹನ್ಯತೇ || ೭೮೮ ||

ಬಾಧ್ಯಸ್ಯ ಬಾಧನಾದೇವ ಪ್ರಮಾಣಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಣತಾ ||
ಸ್ವಮೇಯತತ್ತ್ವಸಂಬಂಧಲಬ್ಧರೂಪಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ || ೭೮೯ ||

ನಾದಗ್ಧ್ವಾಽಭ್ಯಾಹಿತಂ ದಾಹ್ಯಮಗ್ರೇರಗ್ನಿತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ ||
ಯಥಾ ಬಾಧ್ಯಮಬಾಧಿತ್ವಾ ನೈವಂ ಬಾಧಕತಾ ಮಿತೇಃ || ೭೯೦ ||

ನ ಚ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕಂ ಜ್ಞಾನಮುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದೌ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ||
ಸ್ವಮೇಯವ್ಯಕ್ತಿತಸ್ತಸ್ಯ ನ ಕಾರ್ಯಾಂತರಮಿಷ್ಯತೇ || ೭೯೧ ||

ನ ಚ ಮಾನಾಂತರೈರ್ಮೇಯೇ ಮಾನಸ್ಯೇಷ್ಟಾ ವಿರೋಧಿತಾ ||
ಅಸಾಧಾರಣಮೇಯತ್ವಾನ್ಮಾನಾನಾಂ ಚಕ್ಷುರಾದಿವತ್ || ೭೯೨ ||

ಮಾನಾಂತರೈರ್ವಿರೋಧಶ್ಚೇನ್ಮಾನಸ್ಯಾಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ||
ತದುಚ್ಛಿತ್ತೌ ನ ಹೇತುಃ ಸ್ಯಾದ್ವಿರೋಧಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಶ್ರಯಾತ್ || ೭೯೩ ||

ನ ಚ ಸಾಮಾನ್ಯತೋ ಜ್ಞಾನಂ ಲ್ಯಬಂತೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತು ಯತಃ ಸಿದ್ಧಮಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷವತ್ || ೭೯೪ ||

ಸಾಮಾನ್ಯೇನೇಕ್ಷಮಾಣಸ್ಯ ವಿಶೇಷೇಣ ಚ ವಸ್ತ್ವಿದಮ್ ||
ಅಪವಾದಃ ಪುರಾ ತಸ್ಯ ನ ಪಶ್ಯಂತೀತಿ ವರ್ಣಿತಃ || ೭೯೫ ||

ಅನ್ಯೇ ತು ಪಂಡಿತಂಮನ್ಯಾಃ ಸಂಪ್ರದಾಯಾನುಸಾರತಃ ||
ವಿಜ್ಞಾಯೇತಿ ವಚಃ ಶ್ರೌತಮಿದಂ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇಽನ್ಯಥಾ || ೭೯೬ ||

ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನೇನ ಯಥೋದಿತಮ್ ||
ವಿಜ್ಞಾಯ ವಸ್ತ್ವಸಂಸರ್ಗಿ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಕುರ್ವೀತ ಯತ್ನತಃ || ೭೯೭ ||

ನನ್ವತ್ರಾಪಿ ಕೃತೈವಾಸೌ ಲ್ಯಬಂತೇನಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಪ್ರಜ್ಞಾಽತಃ ಕರಣಂ ತಸ್ಯಾ ಭೂಯಃ ಕಸ್ಮಾದ್ವಿಧೀಯತೇ || ೭೯೮ ||

ಮೈವಂ ಪದಾರ್ಥಸಂಸರ್ಗರೂಪಸ್ಯೈವಾತಥಾತ್ಮಕೇ ||
ಐಕಾತ್ಮ್ಯೇ ವಾಕ್ಯಹೇತೂತ್ಥಬೋಧಸ್ಯೋದ್ಭೂತಿಕಾರಣಾತ್ || ೭೯೯ ||

ಬ್ರಹ್ಮಾಸಂಸರ್ಗಿ ತದ್ಯಸ್ಮಾದಸಾಮಾನ್ಯವಿಶೇಷವತ್ ||
ಸಂಸರ್ಗರೂಪಂ ವಾಕ್ಯೋತ್ಥಂ ಜ್ಞಾನಂ ನೀಲೋತ್ಪಲಾದಿವತ್ || ೮೦೦ ||

ಸ್ವಭಾವತೋಽಖಿಲಂ ವಾಕ್ಯಂ ಸಂಸರ್ಗಾತ್ಮಕಮೇವ ಹಿ ||
ಪರೋಕ್ಷವೃತ್ತ್ಯಾ ಚ ತಥಾ ವಸ್ತು ಬೋಧಯತಿ ಸ್ವತಃ || ೮೦೧ ||

ಸ್ವಸ್ವಭಾವಂ ನ ಚೋಲ್ಲಂಘ್ಯ ಸ್ವಭಾವಾಂತರಸಂಶ್ರಯಾತ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮಾಸಂಸರ್ಗಿ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಚ ಶಬ್ದಃ ಶಕ್ರೋತಿ ಬೋಧಿತುಮ್ || ೮೦೨ ||

ಅಲಬ್ಧಬ್ರಹ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಜ್ಞಾನಂ ವಾಕ್ಯೋದ್ಭವಂ ಯತಃ ||
ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಪ್ರಕುರ್ವೀತ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಬ್ರಹ್ಮೈಕಗೋಚರಾಮ್ || ೮೦೩ ||

ಅಪಾಸ್ತಾಶೇಷಸಂಸರ್ಗಂ ಯಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಧಿಗಮ್ಯತೇ || ೮೦೪ ||
ಕೇನೇತಿ ಚ ವ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಾಂ ವಿಜ್ಞಾನೇನೇತಿ ಗಮ್ಯತೇ ||
ಲ್ಯಬಂತೋಕ್ತೇನ ಸಾಂನಿಧ್ಯಾನ್ನ ತತೋಽನ್ಯದಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೮೦೫ ||

ಯೋಗ್ಯಂ ಸಂನಿಹಿತಂ ಚೇದಂ ಸಾಕಾಂಕ್ಷಂ ಚ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ವಿಜ್ಞಾನಂ ಯಲ್ಲ್ಯಬಂತೋಕ್ತಂ ತದೇವಾತ್ರ ತು ಸಾಧನಮ್ || ೮೦೬ ||

ತಸ್ಮಾದ್ವಾಕ್ಯೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನಸಾಧನಾಭ್ಯಾಸತೋಽನಿಶಮ್ ||
ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಕುರ್ಯಾದಸಂಸರ್ಗಿಬ್ರಹ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧಿನೀಮ್ || ೮೦೭ ||

ಅಪೇತಾಶೇಷಸಂಸರ್ಗಂ ತಯೈವ ಬ್ರಹ್ಮ ಗಮ್ಯತೇ ||
ಯತೋಽಶೇಷತಮೋಹಂತ್ರೀ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಸೈವಾತ ಇಷ್ಯತೇ || ೮೦೮ ||

ಸಾಕ್ಷಾದ್ದರ್ಶನಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮನ್ಯತ್ರಾಪಿ ಬಿಧೀಯತೇ ||
ನಿದಿಧ್ಯಾಸನವಾಕ್ಯೇನ ಸಾಧನಂ ಧ್ಯಾನಲಕ್ಷಣಮ್ || ೮೦೯ ||

ಇತ್ಯೇವಮಾದಿವಾಕ್ಯಾನಿ ಗಂಭೀರನ್ಯಾಯವೇದಿನಃ ||
ಕೇಚಿದ್ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಯತ್ನಾದತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ || ೮೧೦ ||

ಮಾನಾಂತರಾಪರಿಜ್ಞಾತೇ ಪ್ರಮೇಯಾರ್ಥೇ ಪ್ರಮಾಂ ಸ್ಫ़ುಟಾಮ್ ||
ಮೇಯಾಜ್ಞಾತತ್ವಬಾಧೇನ ಕುರ್ವನ್ಮಾನಮಿತೀರ್ಯತೇ || ೮೧೧ ||

ಬ್ರಹ್ಮಾನಧಿಗತಂ ಚೇದಂ ವಾಕ್ಯಾದನ್ಯೈಃ ಪ್ರಮಾಂತರೈಃ ||
ತದ್ಯಥಾ ಬೋಧಯೇದ್ವಾಕ್ಯಂ ತತ್ತಥೈವೇತಿ ಗೃಹ್ಯತಾಮ್ || ೮೧೨ ||

ಪ್ರಮಾಣಾದೇವ ಯತ್ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಕಥಂ ತದತಿಶಂಕ್ಯತೇ ||
ಬ್ರಹ್ಮ ಸಂಸರ್ಗರೂಪಂ ವಾ ಯದಿ ವಾಽತೋಽನ್ಯಥಾ ಶ್ರುತೇಃ || ೮೧೩ ||

ಪ್ರಮಾಣತೋಽಪಿ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಂ ಯದಿ ವಸ್ತ್ವತಿಶಂಕ್ಯತೇ ||
ತದಾ ಶಂಕಾನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಮಾನಾದನ್ಯತ್ಕಿಮಿಷ್ಯತಾಮ್ || ೮೧೪ ||

ನ ಚಾಪಿ ಸ್ವಪ್ರಮೇಯೇಽಸ್ತಿ ಮಾನಾನಾಂ ಬೋಧಹೇತುತಃ ||
ತಾರತಮ್ಯಂ ಯಥಾ ಕಾರ್ಯೇ ಕಾರಕಾಣಾಮಸಂಭವಾತ್ || ೮೧೫ ||

ನ ಚ ಪ್ರಮಾಂತರೈಃ ಸಾಕ್ಷಾದಜ್ಞಾತೇ ಬ್ರಹ್ಮವಸ್ತುನಿ ||
ಅಯಥಾವಸ್ತ್ವಿತಿ ಜ್ಞಾನಂ ವಕ್ತುಂ ಶಕ್ಯಂ ವಿಪಶ್ಚಿತಾ || ೮೧೬ ||

ಅಪಿ ಮಾನಾಂತರಾಜ್ಜ್ಞಾತೇ ತದ್ವಿರುದ್ಧಸ್ವಭಾವಕೇ ||
ನ ಚೈವಂ ಯುಜ್ಯತೇ ವಕ್ತುಂ ದ್ವಯೋರಪಿ ಮಿತಿತ್ವತಃ || ೮೧೭ ||

ಪ್ರಮಾಂತರೇಣ ಚೇಜ್ಜ್ಞಾತಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸಂಸರ್ಗರೂಪಕಮ್ ||
ಕೃತತ್ವಾತ್ತರ್ಹಿ ಪ್ರಜ್ಞಾಯಾ ನಿಷ್ಫ़ಲೋಽಯಂ ಪುನರ್ವಿಧಿಃ || ೮೧೮ ||

ಪ್ರಜ್ಞಾಯಾಶ್ಚ ಸಮಾಪ್ತತ್ವಾದವಿದ್ಯಾಯಾ ನಿರಾಕೃತೇಃ ||
ಪುರುಷಾರ್ಥಸ್ಯ ಚಾಽಽಪ್ತತ್ವಾತ್ಕಿಮರ್ಥಂ ವಿಧಿಶಾಸನಮ್ || ೮೧೯ ||

ವಾಕ್ಯಮಾನೋದ್ಭವಂ ಜ್ಞಾನಮಯಥಾವಸ್ತ್ವಿತೀರ್ಯತೇ ||
ಯಥಾವಸ್ತ್ವಪ್ರಮೋತ್ಥಂ ಚ ಚಿತ್ರಂ ಸರ್ವಜ್ಞಚೇಷ್ಟಿತ್ನಮ್ || ೮೨೦ ||

ನ ಚ ಮಿಥ್ಯಾಧಿಯೋಽಭ್ಯಾಸಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸಮುದ್ಭವಃ ||
ತಥಾ ಸತ್ಯಪ್ರಯತ್ನೇನ ಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವದೇಹಿನಾಮ್ || ೮೨೧ ||

ಸಂಸಾರಮಿಥ್ಯಾವಿಜ್ಞಾನಮಭ್ಯಸ್ಯಂತ್ಯೇವ ಸರ್ವದಾ ||
ಪ್ರಾಣಿನೋ ನ ಚ ಸಮ್ಯಗ್ಧೀಸ್ತೇಷಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಮಿ ಜಾಯತೇ || ೮೨೨ ||

ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಪ್ರಸೂತೇಶ್ಚ ವಿಘಾತಾಯೈವ ಜಾಯತೇ ||
ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಾಭ್ಯಾಸಹೇತುಃ ಸಂಸ್ಕಾರೋ ನ ತು ಜನ್ಮನೇ || ೮೨೩ ||

ತಥಾಚ ಪ್ರಾಹ ಭಗವಾನ್ವ್ಯಾಸಃ ಸತ್ಯವತೀಸುತಃ ||
ಪೂರ್ವಮರ್ಥಾಂತರೇ ನ್ಯಸ್ತಾ ಕಾಲಾಂತರಗತಾ ಮತಿಃ || ೮೨೪ ||

ತೇನಾನ್ಯಂ ಸಂತಮಪ್ಯರ್ಥಂ ದ್ವೇಷಾನ್ನ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ||
ಪರೀಕ್ಷ್ಯ ಯೋ ನ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ಚ ವಿಪರ್ಯಯಾತ್ || ೮೨೫ ||

ದೃಢಪೂರ್ವಶ್ರುತತ್ವಾಚ್ಚ ಪ್ರಮಾದಾಚ್ಚಾಪಿ ಲೌಕಿಕಾತ್ ||
ಚತುರ್ಭಿಃ ಕಾರಣೈರೇತೈರ್ಯಾಥಾತಥ್ಯಂ ನ ವಿಂದತಿ || ೮೨೬ ||

ನಾತೋ ಮಿಥ್ಯಾಧಿಯೋಽಭ್ಯಾಸಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನೇ || ೮೨೭ ||
ಅಪಿ ಮಿಥ್ಯಾಧಿಯೋಽಭ್ಯಾಸಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನೇ ||
ಸ್ಯಾದೇವ ಚೇಚ್ಛ್ರುತೇರ್ಮಾತ್ವಾನ್ನ ಮಿತೇರ್ವ್ಯಂಜಕತ್ವತಃ || ೮೨೮ ||

ಕಾರ್ಯೋತ್ಪತ್ತೌ ಸ್ವತಂತ್ರತ್ವಂ ಕಾರಣಸ್ಯೈವ ನಿಶ್ಚಿತಮ್ ||
ಮಾನಸ್ಯ ವ್ಯಂಜಕತ್ವಾತ್ತು ಮೇಯತತ್ತ್ವಾನುರೋಧಿತಾ || ೮೨೯ ||

ಅಪಿ ಚಾಭ್ಯಸ್ಯಮಾನಸ್ಯ ದಾರ್ಢ್ಯಂ ದೃಷ್ಟಂ ಜಗತ್ಯಪಿ ||
ತದಭ್ಯಾಸವಶಾದೇವಮತ್ರಾಪ್ಯಧ್ಯವಸೀಯತಾಮ್ || ೮೩೦ ||

ಭವದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾತ ಏವಾರ್ಥೋ ನ ಚಾಸ್ಯ ವಚಸೋ ಧ್ರುವಮ್ ||
ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಃ ಸೋಽಪರೇಣಾಪಿ ರಾಜ್ಞಾಮಾಜ್ಞಾಂ ವಿನಾ ಕ್ವಚಿತ್ || ೮೩೧ ||

ಭವದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನತೋಽಸ್ಮಾಭಿರುಕ್ತಾ ದೋಷಪರಂಪರಾ ||
ಸಾ ಯಥಾ ಪ್ರಸಜೇನ್ನೇಹ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಂ ತತ್ತಥಾ ವಚಃ || ೮೩೨ ||

ಸರ್ವಮಾನಾವಿರೋಧೇನ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥೋ ಗಮ್ಯತೇ ಯಥಾ ||
ಗುಣವೃತ್ತ್ಯಾಽನ್ಯಥಾ ವಾ ತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಂ ಸುವಿಪಶ್ಚಿತಾ || ೮೩೩ ||

ವಾಕ್ಯಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಸಂಭೂತಂ ಶಾಬ್ದಂ ವಿಜ್ಞಾನಮುಚ್ಯತೇ ||
ಮೇಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯತೋ ಜಾತಾ ಪ್ರಜ್ಞೇತೀಹಾಭಿಧೀಯತೇ || ೮೩೪ ||

ಶಾಬ್ದವಿಜ್ಞಾನಮಾನೇನ ಪ್ರಜ್ಞಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಲಕ್ಷಣಾಮ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ಪ್ರಕುರ್ವೀತ ಬುಭುತ್ಸೋಚ್ಛೇದಿನೀಂ ದೃಢಾಮ್ || ೮೩೫ ||

ವಿಜ್ಞಾಯೇತಿ ಲ್ಯಬಂತೇನ ಪ್ರಮಾಣವ್ಯಾಪ್ತಿರುಚ್ಯತೇ ||
ಮೇಯಸ್ಯ ತೇನ ಮಾವ್ಯಾಪ್ತಿಃ ಪ್ರಜ್ಞಾಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೮೩೬ ||

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯಾಪೃತೇರ್ಯಸ್ಮಾನ್ಮೇಯಸ್ಯ ವ್ಯಾಪೃತೇಸ್ತಥಾ ||
ಪ್ರಜ್ಞಾಫ़ಲಂ ಜಾಯತೇಽಥ ಯದಪೂರ್ವಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ || ೮೩೭ ||

ಪ್ರಮಾತ್ರಾದಿವಿಭಾಗೇನ ಮಾನಂ ಮೇಯಂ ಸಮಶ್ನುತೇ ||
ಮೇಯೇನಾಽಽಪ್ತೌ ತು ತದ್ಧ್ವಾಸ್ತಿರ್ಮೇಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮಾತ್ರತಃ || ೮೩೮ ||

ಸಕಾರಣಸ್ಯ ಮಾತ್ರಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದೃಷ್ಟ್ಯತಿರೇಕತಃ ||
ತತ್ತ್ವಂ ನಾನ್ಯದ್ಯತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತನ್ಮಾತ್ರೇಣೈಬ ತದ್ಧತಿಃ || ೮೩೯ ||

ನಿದ್ರಾಂಧಃ ಸನ್ಯಥಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ಹ್ಯಗ್ನಿವ್ಯಾಘ್ರಾದಿಸಂಗತೇಃ ||
ನಿದ್ರಾಸ್ವಪ್ನಪ್ರಹಾಣೇನ ಬೋಧಮಾತ್ರಾರ್ಥಭಾಗ್ಭವೇತ್ || ೮೪೦ ||

ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಸಂಭೂತನಾನಾತ್ವೋತ್ಥಪ್ರಬೋಧತಃ ||
ಪ್ರಧ್ವಂಸಾದಾತ್ಮಮೋಹಸ್ಯ ತಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಸಮಶ್ನುತೇ || ೮೪೧ ||

ಶಾಸ್ರಾಚಾರ್ಯಮತಿರ್ವಾಽತ್ರ ವಿಜ್ಞಾಯೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ||
ಪ್ರಜ್ಞೇತ್ಯಾದಿಕಯಾ ವಾಚಾ ಹ್ಯಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯ ಉಚ್ಯತೇ || ೮೪೨ ||

ಶಾಸ್ರಾಚಾರ್ಯವ್ಯಪೇಕ್ಷತ್ಬಾತ್ಪರತಂತ್ರೈವ ತನ್ಮತಿಃ ||
ಅನನ್ಯಾಪೇಕ್ಷತೋ ಜ್ಞೇಯಾ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬುದ್ಧೇಃ ಸ್ವತಂತ್ರತಾ || ೮೪೩ ||

ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯ ಆತ್ಮೈಕೋ ದ್ವಿತೀಯಃ ಪುನರಾತ್ಮನಃ ||
ಅನಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಃ ಸೋಽಹಮುತ್ಪತ್ತ್ಯೈವಾಸ್ಮಿ ಕೇವಲಃ || ೮೪೪ ||

ಯದಿ ವೋಕ್ತಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧೇನೈವಾದ್ವಯಾತ್ಮಿಕಾಮ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಪ್ರಕುರ್ವೀತ ವಿಶೇಷಣಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ || ೮೪೫ ||

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಥೋಽನಾತ್ಮನೋಽನ್ಯತಃ ||
ಲಭ್ಯತೇಽತ್ರ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತಮೇವೇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೮೪೬ ||

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಥಾನ್ನಾಪಿ ಚಾನ್ಯತಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತಾ ಲಭ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾನ್ಮಹಾನಾತ್ಮೇತ್ಯತೋಽತ್ರ ಗೀಃ || ೮೪೭ ||

ವ್ಯಾವರ್ತ್ಯಾರ್ಥಾತಿರೇಕೇಣ ನಾಽಽತ್ಮಬ್ರಹ್ಮಪದಾರ್ಥಯೋಃ ||
ಸ್ವರೂಪೇಽಸ್ತಿ ಭಿದಾ ಕಾಚಿದಮಾನಿತ್ವಾದಿವಸ್ತುವತ್ || ೮೪೮ ||

ವಿರುಧ್ಯತೇಽಕ್ರಿಯಾರೂಪಂ ಮಾನಿತ್ವಾದಿಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕೈಃ ||
ಅಮಾನಿತ್ವಾದಿಕಂ ವಸ್ತು ಯಥೇಹಾಪಿ ತಥೇಷ್ಯತಾಮ್ || ೮೪೯ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಸ್ತ್ವದ್ವಯಮಪಿ ತದಬೋಧೋಪಘಾತತಃ ||
ಸ್ರಗಿವಾಹ್ಯಾದಿರೂಪೇಣ ಪ್ರಥತೇ ಭೇದವನ್ಮೃಷಾ || ೮೫೦ ||

ತಥೈವಾಽಽತ್ಮಾಽಪಿ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ತದವಿದ್ಯೈಕಹೇತುತಃ ||
ಪರೋಕ್ಷಮಿವ ತದ್ಭಾತಿ ತಿಮಿರೋದ್ಭೂತಚಂದ್ರವತ್ || ೮೫೧ ||

ಸದ್ವಿತೀಯಪರೋಕ್ಷತ್ವೇ ಯತೋಽಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುಕೇ ||
ನ ವಸ್ತು ಸ್ಪೃಶತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಮಾಣೋತ್ಥಪ್ರಬೋಧತಃ || ೮೫೨ ||

ಯಥಾವಸ್ತ್ವಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ನಿವರ್ತೇತೇ ಸಹೇತುಕೇ ||
ಅಕಾರಕಾತ್ಮಬೋಧಸ್ಯ ಜನ್ಮನೈವ ತಮೋಹ್ನುತಿಃ || ೮೫೩ ||

ನಾನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ನಾಪ್ಯಭಾವೇನ ತದ್ಧತಿಃ ||
ಆತ್ಮಬ್ರಹ್ಮಪದಾರ್ಥೈಕರೂಪೇಣೈವ ಹನುತಿರ್ಯತಃ || ೮೫೪ ||

ನಾನ್ಯದಜ್ಞಾನತೋಽಸ್ತಿತ್ವಂ ದ್ವಿತೀಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನೋ ಯಥಾ ||
ನಿವೃತ್ತಿರಪ್ಯವಿದ್ಯಾಯಾ ನಾವಗತ್ಯಾತ್ಮನೋಽಪರಾ || ೮೫೫ ||

ಪದಾರ್ಥಪ್ರತಿಬೋಧೋ ವಾ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ||
ವಿಜ್ಞಾಯೇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪುಂಸಸ್ತತ್ರ ಸ್ವತಂತ್ರತಃ || ೮೫೬ ||

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ವಾಕ್ಯನೀಡಪದಾರ್ಥಯೋಃ ||
ಪುಮಾನಲಂ ವಿವೇಕಾಯ ನ ತು ವಾಕ್ಯಾರ್ಥವಿತ್ತಯೇ || ೮೫೭ ||

ನಾನುತ್ಪನ್ನೇ ವಿಧಿಃ ಪುಂಸೋಽಶಕ್ಯಾತ್ವಾದ್ವಸ್ತುತಂತ್ರತಃ ||
ಉತ್ಪನ್ನೇಽಪಿ ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾನ್ನ ಸ್ಯಾದ್ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಬೋಧನೇ || ೮೫೮ ||

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಲೌಕಿಕತ್ವಾತ್ಪದಾರ್ಥಯೋಃ ||
ಶಕ್ತಸ್ತದ್ವಿಷಯಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ತುಂ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥವಿತ್ತಯೇ || ೮೫೯ ||

ಆತ್ಮಾ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯ ಇತ್ಯಾದಾವಯಮೇವ ವಿಧೀಯತೇ ||
ಪದಾರ್ಥವಿಷಯಃ ಪುಂಸೋ ವ್ಯಾಪಾರೋ ಯೋಽನುಮಾತ್ಮಕಃ || ೮೬೦ ||

ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಪ್ರತಿಬೋಧಸ್ಯ ಪದಾರ್ಥಾಜ್ಞಾನಮೇವ ತು ||
ಅಂತರಾಯೋ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪದಾರ್ಥಜ್ಞಾನಚೋದನಾ || ೮೬೧ ||

ಜ್ಞಾತ್ವಾಽಽತ್ಮಾನಂ ತಮೇವೇತಿ ತನ್ಮೋಹೋತ್ಥಾದನಾತ್ಮನಃ || ೮೬೨ ||
ಅನಾತ್ಮಾರ್ಥಪ್ರಧಾನೋಽಯಂ ಯಾವದಾತ್ಮಾ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತಿ ನ ತಾವದ್ಧೀರ್ಜಾಯತೇ ಸಾಂತರಾಯತಃ || ೮೬೩ ||

ಅನಾತ್ಮನೋ ಯದಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಕಲ್ಪಿತಾತ್ ||
ವಿವಿನಕ್ತ್ಯನುಮಾನೇನ ತದಾ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಧೀರ್ಭವೇತ್ || ೮೬೪ ||

ಆತ್ಮನ್ಯೇವ ಯದಾಽಽತ್ಮಾನಂ ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯಾನಾತ್ಮನೋ ನರಃ ||
ವಿಜಾನಾತಿ ತದಾ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೈವೇತಿ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೮೬೫ ||

ಅಥವಾ ಪುರುಷಾರ್ಥತ್ವಾತ್ಪ್ರಜ್ಞಾಯಾಃ ಕರಣಂ ನೃಣಾಮ್ ||
ಸ್ವತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಮನೂದ್ಯೇಹ ತಮೇವೇತಿ ನಿಯಮ್ಯತೇ || ೮೬೬ ||

ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಕುರ್ವೀತ ಯದಿಹ ತತ್ತಮೇವ ಯಥೋದಿತಮ್ ||
ತಾಂ ಪ್ರಕುರ್ವೀತ ವಿಜ್ಞಾಯ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ನ ತ್ವನಾತ್ಮನಃ || ೮೬೭ ||

ತತ್ತ್ವಮಾತ್ಮೈವ ಸರ್ವಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ||
ಯಸ್ಮಾದಾತ್ಮನಮೇವಾತಃ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ವಿಜ್ಞಾಯ ಕುರ್ವಿತಿ || ೮೬೮ ||

ತದನ್ಯವಿಷಯಜ್ಞಾನೇ ನ ಕಿಂಚಿದ್ವೇತ್ತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ||
ನ ಚ ಕೃತ್ಸ್ನತಮೋಹಾನಿಃ ಸರ್ವಜ್ಞಾನೋದಯೋ ನ ಚ || ೮೬೯ ||

ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ತು ಜ್ಞಾತೇ ಶ್ರುತ್ಯುಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ||
ನಾನುತ್ಪನ್ನಂ ಕ್ವಚಿಜ್ಜ್ಞಾನಂ ನೇಹಾಧ್ವಸ್ತಂ ತಮೋಽಪ್ಯತಃ || ೮೭೦ ||

ವಿಜ್ಞಾಯೇಹ ತಮೇವಾತಃ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಕುರ್ವೀತ ಸದ್ದ್ವೀಜಃ ||
ಅಜ್ಞಾನಾದಿ ತಥಾ ಕೃತ್ಸ್ನಮಾತ್ಮನೋಽನ್ಯತ್ರ ವೇದನೇ ||
ಸರ್ವಮಾತ್ಮಾನಮೇವೇತಿ ಶ್ರುತೇರಪಿ ವಚಸ್ತಥಾ || ೮೭೧ ||

ನಿಷ್ಕರ್ಮಿಕಾ ವಾ ಪ್ರಜ್ಞೇಹ ವಿಹಿತೇತ್ಯಥ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಕರ್ಮ ತಸ್ಯಾಸ್ತಮೇವೇತಿ ವಿಜ್ಞಾಯೇತ್ಯನುವಾದತಃ || ೮೭೨ ||

ಪ್ರಜ್ಞಾ ವಾ ಪರಮಾತ್ಮೇಹ ಪ್ರಜ್ಞಾನಮಿತಿವಾಕ್ಯತಃ ||
ವಿಜ್ಞಾಯೇಹ ತಮಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಕುರ್ವೀತ ಸದ್ದ್ವಿಜಃ || ೮೭೩ ||

ಇಮಂ ದೇಹಸ್ಥಮಾತ್ಮಾನಂ ವಿಜ್ಞಾಯೋಕ್ತೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಪರಾಂ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಪ್ರಕುರ್ವೀತೇತ್ಯೇಷ ಶಾಸ್ರಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಃ || ೮೭೪ ||

ತತ್ರೈವಂ ಸಂಭವತ್ಯರ್ಥೇ ಸರ್ವಮಾನಾವಿರೋಧಿನಿ ||
ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಃ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ಕಸ್ಮಾದ್ವಿರುದ್ಧೋ ಯಃ ಪ್ರಮಾಂತರೈಃ || ೮೭೫ ||

ಅಸಂತೋಷಾದತೋಽನ್ಯೇಽತ್ರ ಭೂರಿದೋಷಪ್ರದರ್ಶಿನಃ ||
ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾದನ್ಯಥಾ ಚಕ್ರುರ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾಂ ವೇದಾರ್ಥನಿಶ್ಚಿತಾಃ || ೮೭೬ ||

ವಿದಾಂತವಾಕ್ಯಜಂ ಜ್ಞಾನಂ ಯಥಾವಸ್ತ್ವೇವ ಮೋಹನುತ್ ||
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಾದ್ವೇದವಚಸಸ್ತಜ್ಜಂ ಮಿಥ್ಯಾ ಭವೇತ್ಕಥಮ್ || ೮೭೭ ||

ವಾಕ್ಯಶ್ರವಣಕಾಲೇ ತತ್ಸರ್ವಾಜ್ಞಾನತಮೋಪನುತ್ ||
ಜಾಯತೇ ಯದ್ಯಪಿ ಜ್ಞಾನಂ ಕೃತ್ಸ್ನೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಮ್ || ೮೭೮ ||

ಜನ್ಮಾನಂತರಮೇವೈತದನಾದಿತಮಸಾಽಖಿಲಮ್ ||
ತಥಾಽಪಿ ಬಾಧ್ಯತೇ ಜ್ಞಾನಮವಿದ್ಯಾಕಾರ್ಯದರ್ಶನಾತ್ || ೮೭೯ ||

ಅವಿದ್ಯಾಹೇತುರಾಗಾದೀನ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾದನಂತರಮ್ ||
ಯತೋ ವೀಕ್ಷಾಮಹೇ ತಸ್ಮಾಜ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಜ್ಞಾನಬಾಧನಮ್ || ೮೮೦ ||

ನೈಸರ್ಗ್ಯಾಗಂತುಕೀ ಚೇತಿ ಹ್ಯವಿದ್ಯಾ ದ್ವಿವಿಧಾ ಸ್ಮೃತಾ ||
ಆಗಂತುಕೀ ಸ್ಯಾದ್ವಿಷಯೇ ನೈಸರ್ಗಿಕ್ಯಾತ್ಮನೀಷ್ಯತೇ || ೮೮೧ ||

ತತ್ರಾಽಽಗಂತು ಯದಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಸಕೃಜ್ಜ್ಞಾನಜನ್ಮನಾ ||
ಅಪೈತಿ ನಾಸಿ ಶಬರೋ ರಾಜಾಽಸೀತ್ಯುಕ್ತಿತೋ ಯಥಾ || ೮೮೨ ||

ನೈಸರ್ಗಿಕೀ ತು ಯಾಽವಿದ್ಯಾ ಸಾ ಸಕೃಜ್ಜ್ಞಾನಜನ್ಮನಾ ||
ಧ್ವಸ್ತಾಽಪಿ ಪುನರೇವೈತಿ ತಜ್ಜರಾಗಾದಿದರ್ಶನಾತ್ || ೮೮೩ ||

ಯಸ್ಮಾದೇವಂಸ್ವಭಾವೈಷಾಽವಿದ್ಯಾ ನೈಸರ್ಗಿಕೀ ತತಃ ||
ವಿಜ್ಞಾಯಾಪಿ ಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಪ್ರಜ್ಞಂ ಪುನಃ ಪುನಃ || ೮೮೪ ||

ತಾವತ್ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಪ್ರಕುರ್ವೀತ ಯಾವದ್ಧ್ವಸ್ತಾ ನಿರನ್ವಯಾ ||
ಆತ್ಮಾವಿದ್ಯಾ ಯಥೋಕ್ತಾತ್ಮವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸೇನ ಯತ್ನತಃ || || ೮೮೫ ||

ಶ್ಲೋಕಾಂಶ್ಚ ಗೌಡಪಾದಾದೇರ್ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಿಣಃ ||
ಅಧೀಯತೇಽತ್ರ ಯತ್ನೇನ ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದಃ ಸ್ವಯಮ್ || ೮೮೬ ||

ತತ್ತ್ವಮಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತತ್ತ್ವಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತು ಬಾಹ್ಯತಃ ||
ತತ್ತ್ವೀಭೂತಸ್ತದಾರಾಮಸ್ತತ್ತ್ವಾದಪ್ರಚ್ಯುತೋ ಭವೇತ್ || ೮೮೭ ||

ಯದಾ ನ ಲೀಯತೇ ಚಿತ್ತಂ ನ ಚ ವಿಕ್ಷಿಪ್ಯತೇ ಪುನಃ ||
ಅನಿಂಗನಮನಾಭಾಸಂ ನಿಷ್ಪನ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತತ್ತದಾ || ೮೮೮ ||

ಮನ ಏವ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಕಾರಣಂ ಬಂಧಮೋಕ್ಷಯೋಃ ||
ಬಂಧಾಯ ವಿಷಯಾಸಕ್ತಂ ಮುಕ್ತ್ಯೈ ನಿರ್ವಿಷಯಂ ಯದಾ || ೮೮೯ ||

ತಾವದೇವ ನಿರೋದ್ಧವ್ಯಂ ಹೃದಿ ಯಾವತ್ಕ್ಷಯಂ ಗತಮ್ ||
ಇದಂ ಜ್ಞಾನಂ ಚ ಧ್ಯಾನಂ ಚ ಶೇಷೋನ್ಯೋ ಗ್ರಂಥವಿಸ್ತರಃ || ೮೯೦ ||

ಇತಿ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಕೇಚಿದ್ವಿಜ್ಞಾಯೇತಿ ವಚಃ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ ||
ಮಹಾಮೀಮಾಂಸಕಾ ಧೀರಾ ಅತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ || ೮೯೧ ||

ಯದಾಽಸಾಧಾರಣಾಽವಿದ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮೈಕಗೋಚರಾ ||
ಅಜ್ಞಾನಾದ್ಯಾತ್ಮಿಕಾ ಸಿದ್ಧಾ ದ್ವೈವಿಧ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ತದಾ ಕುತಃ || ೮೯೨ ||

ಅಜ್ಞಾತ ಏವ ಸರ್ವತ್ರ ಮಾನಾನಾಂ ಮೇಯ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಆತ್ಮೈವ ಜ್ಞೇಯ ಏಷ್ಟವ್ಯೋ ಧ್ರುವಮೈಕಾತ್ಮ್ಯವಾದಿನಾ || ೮೯೩ ||

ಅಜ್ಞಾತೋಽರ್ಥೋಽನ್ಯತೋ ಯಸ್ಮಾನ್ನೈವೈಕಾತ್ಮ್ಯಾತ್ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೮೯೪ ||
ನ ಚಾನಧಿಗತತ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮಾಣತಃ ||
ಅತಿಶೀತೇರಸದ್ಭಾವಾನ್ನ ಚ ಬಾಧೋಽಸ್ಯ ಮಾಶ್ರಯಾತ್ || ೮೯೫ ||

ನ ಚಾಪ್ಯನಾತ್ಮನಾ ಸಿದ್ಧಿರಜ್ಞಾತಸ್ಯೇಹ ವಸ್ತುನಃ ||
ತಸ್ಯಾಪ್ಯವಿದ್ಯಾರೂಪತ್ವಾಜ್ಜಡೋಽನಾತ್ಮೇತಿ ಹೀಷ್ಯತೇ || ೮೯೬ ||

ಅತೋ ಮಾತ್ರಾದ್ಯಭಾವೇಽಪಿ ಯೋಽಜ್ಞಾತತ್ವಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಯೇ ||
ಅಲಮರ್ಥಃ ಸ ಏವಾತ್ರ ಮೇಯೋಽಜ್ಞಾತ ಇಹೇಷ್ಯತೇ || ೮೯೭ ||

ಬೋಧಮಾತ್ರಾತಿರೇಕೇಣ ನಾನ್ಯೋಽರ್ಥೋಽಜ್ಞಾನಸಿದ್ಧಿಕೃತ್ ||
ಅಜ್ಞಾನಾದಿತ್ರಯಂ ತಸ್ಮಾತ್ಸ್ವತೋಬೋಧೈಕಸಂಶ್ರಯಮ್ || ೮೯೮ ||

ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ಬೋಧಮಾತ್ರಪುರಃಸರಮ್ || ೮೯೯ ||
ಅಜ್ಞಾಯಮಾನೋ ಮಾತ್ರಾದಿರ್ನ ಯಸ್ಮಾದನುಭೂಯತೇ ||
ಅಜ್ಞಾತಚಿತಿವತ್ತಸ್ಮಾದಜ್ಞಾತೋಽನುಭವಃ ಸ್ಮೃತಃ || ೯೦೦ ||

ಆಜ್ಞತಾಯಾಂ ಯಥಾ ಶುಕ್ತೌ ರಜತಾದ್ಯರ್ಥನಿಶ್ಚಿತಿಃ ||
ಅನಾತ್ಮನಿಶ್ಚಿತಿಸ್ತದ್ವದಜ್ಞಾತೇಽನುಭವಾತ್ಮನಿ || ೯೦೧ ||

ಜ್ಞಾನಾತ್ಪೃಥಗಸಂಸಿದ್ಧೇ ರಜತಾದೇರಮೇಯತಾ ||
ಶುಕ್ತೇರಿವ ತ್ವವಿಜ್ಞಾತಜ್ಞಾತತ್ವಸ್ಯ ತತೋಽನ್ಯತಃ || ೯೦೨ ||

ಯತೋ ನ ಲಭತೇ ಮೇಯಂ ಶುಕ್ತೌ ರಜತಧೀರತಃ ||
ನ ರೂಪ್ಯಧೀಃ ಪ್ರಮಾಣಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮೇಯಾಸಂಭವಾದಿಹ || ೯೦೩ ||

ಯಥಾ ನ ರಜತೇ ಮಾನಂ ಶುಕ್ತಾವಿಪಿ ತಥೈವ ಸಾ ||
ತದಪ್ರಬೋಧತಾಬಾಧಾತ್ತಸ್ಯಾಶ್ಚಾಶುಕ್ತಿಕಾತ್ಮನಃ || ೯೦೪ ||

ಯಥೈವಂ ಸರ್ವಮಾನಾನಿ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮಾನಾತಿರೇಕತಃ ||
ಅನಾತ್ಮಮೇಯಭಾಂಜ್ಯೇವ ವಿಜ್ಞೇಯಾನೀತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ || ೯೦೫ ||

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಂವಿತ್ತ್ವವಿಜ್ಞಾತಾ ತಥೈವೇಹಾನುಭೂಯತೇ ||
ಅಪಿ ಪ್ರಾಙ್ಭಾನಸಂವ್ಯಾಪ್ತೇರ್ಯಾವದ್ಯ್ವುತ್ಪಾದ್ಯತೇ ನ ನಾ || ೯೦೬ ||

ವಾಸ್ತವ್ಯೇವ ತು ಸಂಸಿದ್ಧಿರನುಭೂತೇರ್ಯತಸ್ತತಃ ||
ನಾಜ್ಞಾತತ್ವಸ್ಯ ಬಾಧಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛುಕ್ತಿಕಾಬಾಧಸಿದ್ಧಿವತ್ || ೯೦೭ ||

ಮಾನೇನಾನಭಿಸಂಬಂಧಾನ್ನೇಯಂ ಷಷ್ಠೇಂದ್ರಿಯಾರ್ಥವತ್ ||
ಅನುಭೂತೇಃ ಸುಷುಪ್ತ್ಯಾದೇರ್ನ ಚಾಪ್ಯನುಭವತ್ವತಃ ||
ನಿರಪೇಕ್ಷಾ ಪ್ರಮಾಣಾಪ್ತೌ ಮಾನಾಪ್ತಕರಬಿಲ್ವವತ್ || ೯೦೮ ||

ಪ್ರಮಾಣವ್ಯಾಪೃತೇಃ ಪೂರ್ವಮೇವಂ ಮೇಯೋಽತ್ರ ಲಭ್ಯತೇ || ೯೦೯ ||
ನೈವಂ ವೇದಾಂತಸಿದ್ಧಾಂತಾದನ್ಯಸಿದ್ಧಾಂತಶಾಸನೇ ||
ಮೇಯಸಿದ್ಧಿರ್ಯತಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನ ಮಾನಂ ತತ್ರ ವಿದ್ಯತೇ || ೯೧೦ ||

ಇಹ ತ್ವಜ್ಞಾತ ಆತ್ಮೈವ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾತಸ್ತಥೈವ ಚ ||
ತಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಣಸಂಬಂಧಾತ್ಸರ್ವಾಜ್ಞಾನಪ್ರಹಾಣತಃ || ೯೧೧ ||

ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇಭ್ಯಃ ಸರ್ವಜ್ಞಾನಪ್ರಸೂತಿತಃ ||
ಸರ್ವಾಜ್ಞಾನಾಪನುತ್ತೇಶ್ಚ ಜ್ಞೇಯಕಾರ್ಯಸಮಾಪ್ತಿತಃ || ೯೧೨ ||

ಪ್ರಾಪ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯಾವಾಪ್ತೇಸ್ತಥಾ ಹೇಯಸ್ಯ ಹಾನತಃ ||
ಸಮ್ಯಗ್ಧಿಯಃ ಸಕೃತ್ಸೂತೇಃ ಕಿಂ ಕಾರ್ಯಮವಶಿಷ್ಯತೇ || ೯೧೩ ||

ಅವಿದ್ಯಾ ಪೂರ್ವವಚ್ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾತೇಽಪಿ ವಸ್ತುನಿ ||
ಭೂಯೋಽಪಿ ಸಾ ಮೃತೇರೂರ್ಧ್ವಂ ನೇಷ್ಯತೀತ್ಯತ್ರ ಕಾ ಪ್ರಮಾ || ೯೧೪ ||

ಅವಿದ್ಯಾವಿದ್ಯಯೋರ್ಯಸ್ಮಾದ್ವಾಧ್ಯಬಾಧಕಸಂಗತಿಮ್ ||
ಮುಕ್ತ್ವಾಽನ್ಯೋ ನಾಸ್ತಿ ಸಂಬಂಧೋ ದಾಹ್ಯದಾಹಕಯೋರಿವ || ೯೧೫ ||

ಬಾಧ್ಯಾಽವಿದ್ಯಾ ಕಥಂ ವಿದ್ಯಾಂ ಬಾಧಿಕಾಂ ಬಾಧ್ಯತೇ ವದ ||
ದಾಹಕಸ್ಯ ನ ದಾಹೋಽಸ್ತಿ ವಹ್ನೇರ್ದಾಹ್ಯೇನ ವಸ್ತುನಾ || ೯೧೬ ||

ವಿದ್ಯಮಾನಾಽಪ್ಯವಿದ್ಯೇಯಂ ವಿದ್ಯಾಂ ಚೇನ್ನಾವಧೀತ್ಪುರಾ ||
ಧ್ವಸ್ತಾ ವಾಧಿಷ್ಯತೇಽವಿದ್ಯಾ ವಿದ್ಯಾಮಿತ್ಯತ್ರ ಕಾ ಪ್ರಮಾ || ೯೧೭ ||

ಅವಿದ್ಯಯಾ ಚೇದ್ವಿಧ್ವಸ್ತಾ ವಿದ್ಯೇಯಂ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯತಸ್ತದಾ ||
ಮುಷಿತಾತ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನಃ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಕಥಂ ಜಡಃ || ೯೧೮ ||

ಕಿಂಚ ಹೇತುಮತೋ ಜನ್ಮ ಸರ್ವತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ಪುನಃ ಪುನಃ ||
ಸರ್ವಹೇತೋಸ್ತ್ವವಿದ್ಯಾಯಾ ಧ್ವಸ್ತಾಯಾಃ ಸ್ಯಾತ್ಕುತೋ ಭವಃ || ೯೧೯ ||

ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚೇದ್ಭವಸ್ತಸ್ಯಾ ಅನಿರ್ಮೋಕ್ಷಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ||
ಸ್ಥಾಸ್ರುತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನಿತ್ಯಂ ಕಿರಣಾನಾಂ ರವೇರಿವ || ೯೨೦ ||

ಅನಾದೇರ್ನಾಪ್ಯನುಚ್ಛಿತ್ತಿಃ ಸರ್ವತ್ರೋಚ್ಛಿತ್ತಿದರ್ಶನಾತ್ ||
ಅನಾದ್ಯಜ್ಞಾತಮೇಯೇಷು ಹ್ಯಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಪ್ರಹಾಣತಃ || ೯೨೧ ||

ಅನಾದ್ಯಜ್ಞಾನವನ್ಮೇಯಮೂರೀಕೃತ್ಯೇಹ ಸರ್ವತಃ ||
ಉಚ್ಛಿಂದಂತಿ ಪ್ರಮಾಣಾನಿ ಹ್ಯಜ್ಞಾತತ್ವಂ ಪ್ರಮೇಯಗಮ್ || ೯೨೨ ||

ನ ಚ ಕಾರಣಸಂಸರ್ಗೋ ನಾಶೋಽಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಉರಗಾದೇಃ ಸ್ರಜೀವಾಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಕಾರಣತ್ವತಃ || ೯೨೩ ||

ಅಜ್ಞಾತಜ್ಞಾಪನಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ನ ಚೇಹಾಸ್ತ್ಯಪರೋ ವಿಧಿಃ ||
ತಾವತೈವ ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾನ್ನ ಕಾರ್ಯಮವಶಿಷ್ಯತೇ || ೯೨೪ ||

ಆತ್ಮೈವ ಕಾರಣಂ ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಕಾರ್ಯತಃ ||
ಆತ್ಮಾನ್ವಿತೇಃ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ನ ಕಾರ್ಯಾ ತಸ್ಯ ಚಾಽಽತ್ಮಧೀಃ || || ೯೨೫ ||

ಅಂಶಾಂಶಿಸಂಗತೇರಾತ್ಮಾಽಪ್ಯಹಂಬುದ್ಧ್ಯಾಽನುಭೂಯತೇ ||
ತಸ್ಯಾಪಿ ನಿತ್ಯಸಂಬಂಧಾನ್ನ ವಿಧೇಯಾಽಽತ್ಮಧೀರಿಯಮ್ || ೯೨೬ ||

ಆತ್ಮಾನಾತ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನೇ ಯಸ್ಯ ಸಾಧಾರಣಂ ಮತಮ್ ||
ಕರಣಂ ಬುದ್ಧಿರೇವೇಹ ನ ತಂ ಪ್ರತ್ಯಪಿ ಚೋದನಾ || ೯೨೭ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದೇರ್ವಿಷಯಾಂತಸ್ಯ ಪ್ರತೀಚೋಽನ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ||
ಆತ್ಮಾತ್ಮೀಯತ್ವತಸ್ತಸ್ಮಾಚ್ಚಿತ್ಸ್ವಭಾವಮಿದಂ ಜಗತ್ || ೯೨೮ ||

ಚಿತ್ಸ್ವಭಾವಂ ಸದಾ ತತ್ಸ್ಯಾದನ್ಯಹೇತ್ವನಪೇಕ್ಷಣಾತ್ ||
ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದ್ಯಪೇಕ್ಷತ್ವಾದನಾತ್ಮಾಕಾರತಾಂ ಪ್ರತಿ || ೯೨೯ ||

ವಿಯತ್ಸಂಪೂರ್ಣತಾಂ ನರ್ತೇ ಘಟೋ ನಾನಾವಿಧೈರ್ಯುತಿಮ್ ||
ದ್ರವ್ಯೈರ್ಯಾಯಾದ್ವಿಯೋಗಂ ವಾ ಸಂವಿದರ್ತೇ ತಥಾ ಧಿಯಃ || ೯೩೦ ||

ಶಬ್ದಾದ್ಯಾಕಾರತಾಂ ಯಾಂತಿ ಸಂಶಯಾದ್ಯಾತ್ಮತಾಂ ತಥಾ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಚಿತ್ಪೂರ್ಣತಾಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಶೂನ್ಯತಾಂ ನ ಚ ತಾಃ ಸದಾ || ೯೩೧ ||

ಯತೋಽತೋ ನಾಽಽತ್ಮಧೀಃ ಕಾರ್ಯಾ ನಾಪಿ ತತ್ಸಂತತಿಸ್ತಥಾ ||
ಸ್ವಭಾವಾದೇವ ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃ ಸರ್ವಪ್ರಾಣಭೃತಾಮಪಿ || ೯೩೨ ||

ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಭಿನ್ನಾನಾಂ ತಥಾಽಭೇದತ್ವಹೇತುತಃ ||
ನ ಕಾರ್ಯೈವಾಽಽತ್ಮಧೀಃ ಪುಂಭಿಃ ಕೃತತ್ವಾದೇವ ಹೇತುತಃ || ೯೩೩ ||

ಆತ್ಮಾಧಾರಾಣಿ ಯಸ್ಯಾಪಿ ಜ್ಞಾನಾದೀನೀಹ ವಾದಿನಃ ||
ತಸ್ಯಾಪಿ ನಾಽಽತ್ಮಧೀಃ ಕಾರ್ಯಾ ನಿತ್ಯಪ್ರಾಪ್ತತ್ವಕಾರಣಾತ್ || ೯೩೪ ||

ದೇಹಸ್ಯ ಸರ್ವದೈವಾಸ್ಯ ಜೀವತಶ್ಚಿತ್ಸ್ವಭಾವತಃ ||
ಸ್ವಭಾವವಾದಿನೋಽಪೀಯಂ ಕಾರ್ಯಾ ನೈವಾಽಽತ್ಮಧೀಸ್ತಥಾ || ೯೩೫ ||

ನಿಯಮೇ ಪರಿಸಂಖ್ಯಾಯಾಂ ಸರ್ವಾನಾತ್ಮಾಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ ||
ವೈಯರ್ಥ್ಯಂ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ನಿರ್ಮೂಲತ್ವಾತ್ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೯೩೬ ||

ನ ಚಾಪಿ ನಿತ್ಯಪ್ರಾಪ್ತತ್ವಾತ್ತಯೋರಸ್ತೀಹ ಸಂಭವಃ ||
ಅಪ್ರಾಪ್ತಾಂಶॊ ಯತೋ ನಿತ್ಯಂ ವಿಧಿಃ ಸರ್ವೋಽಪಿ ಚೇಷ್ಯತೇ || ೯೩೭ ||

‍ಕರ್ತವ್ಯಮಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಮಿತ್ಯತ್ರೈವ ನಿರಾಕೃತಃ ||
ವಿಧಿಃ ಸರ್ವಪ್ರಕಾರೋಽಪಿ ನ ತ್ವಬುದ್ಧಾರ್ಥಬೋಧನಂ || ೯೩೮ ||

ಕರ್ತವ್ಯತಾ ನ ಸಾಧ್ಯಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾತತ್ವಾದ್ವಿಧೀಯತೇ ||
ದುಃಖತ್ವಾಚ್ಚ ನ ಯಾಗಸ್ಯ ಹ್ಯುಪಾಯೋಽತೋಽತ್ರ ಬೋಧ್ಯತೇ || ೯೩೯ ||

ಪ್ರವೃತ್ತಿರಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ವಾ ಮೇಯವಸ್ತ್ವನುರೋಧಿನೀ ||
ಪ್ರಮಾಽತ್ರ ಬೋಧಿಕೈವಾತೋ ನ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೯೪೦ ||

ಕರ್ತ್ರಾದಿಹೇತೂಚ್ಛಿತ್ತೇಶ್ಚ ಪ್ರವೃತ್ತೇರ್ನಾಸ್ತಿ ಸಂಭವಃ ||
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸಮುತ್ಪತ್ತೌ ಮೇಯಸ್ಯಾಕಾರಕತ್ವತಃ || ೯೪೧ ||

ಅಜ್ಞಾನಧ್ವಂಸಿ ವಿಜ್ಞಾನಂ ನ ಚ ಕಾರಕರೂಪತಾಮ್ ||
ಗೃಹೀತ್ವೇಹ ತಮೋ ಹಂತಿ ದ್ವೈಧೀಭಾವೇಽಸಿವತ್ಕಚಿತ್ || ೯೪೨ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಬೋಧೋಽಪ್ರಮಃ ಸಿದ್ಧ ಆಗಮಾಪಾಯಿಮಾತೃವತ್ ||
ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಫ़ಲತ್ವೇನ ಸಾಕ್ಷಿತ್ವೇನ ಚ ಸರ್ವದಾ || ೯೪೩ ||

ಅನಾತ್ಮವಸ್ತುನಾ ನಾಽಽತ್ಮಾಽಕಾರಕತ್ವಾದ್ವಿನಾ ತಮಃ ||
ಸಂಬಂಧಂ ಲಭತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತಥಾಽನಾತ್ಮಾಽಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮನಾ || ೯೪೪ ||

ಬುದ್ಧ್ಯಾದಿರ್ಜಡರೂಪತ್ವಾತ್ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಾ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ||
ಬೋಧಾತ್ಮವತ್ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಪ್ರತ್ಯಕ್ಸಿದ್ಧ್ಯೈವ ಸಿಧ್ಯತಿ || ೯೪೫ ||

ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಪ್ರತ್ಯೇವ ಸರ್ವೇಽಪಿ ಪರಾರ್ಥೋಽರ್ಥಃ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ ||
ಯಥಾ ಸ್ವಪ್ನವಿನಿರ್ಮಾಣಂ ಸಿಧ್ಯೇತ್ಸ್ವಪ್ನದೃಶಂ ಪ್ರತಿ || ೯೪೬ ||

ಪೃಥಕ್ತ್ವೇ ವಾಽಪೃಥಕ್ತ್ವೇ ವಾ ನೈವ ತಸ್ಯ ಮೃಷಾತ್ಮತಾ ||
ಪೃಥಕ್ತ್ವೇ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನೈವ ತಸ್ಯ ಸಿದ್ಧೇಃ ಪರಾತ್ಮವತ್ || ೯೪೭ ||

ಆತ್ಮತ್ವಾದಪೃಥಕ್ತ್ವೇ ಚ ಮಾನಂ ನಾಶೇ ಚ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಪರಮಾರ್ಥಮನಾವಿಶ್ಯ ನ ಮಿಥ್ಯೇತಿ ಪ್ರಸಿಧ್ಯತಿ || ೯೪೮ ||

ಕ್ಲೃಪ್ತಸರ್ಪಾದ್ಯಭಾವೋಽಯಂ ನ ಸ್ರಕ್ತತ್ತ್ವಾತ್ಪೃಥಙ್ಮಿತಃ ||
ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ತತ್ಸಿದ್ಧೇರ್ನಾಪಿ ಚಾಽಽತ್ಮಾನಮನ್ವಿಯಾತ್ || ೯೪೯ ||

ಸ್ವಾರ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯತೋಽಪಿ ಚ ||
ಖಂಡಮುಂಡಾದಿವನ್ಮತ್ತೋ ನಾನಾತ್ಮಾ ಲಭತೇ ಭಿದಾಮ್ || ೯೫೦ ||

ಸರ್ವಮಾತ್ಮೇತ್ಯತೋ ವಾಕ್ಯಾತ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕರೂಪತಾಮ್ ||
ತದಬೋಧಪ್ರಹಾಣೇನ ಪ್ರತೀಮೋ ಜಗದಾತ್ಮನಃ || ೯೫೧ ||

ತತ್ತ್ವಪ್ರಬೋಧನಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ||
ಅಪೂರ್ವಾದ್ಯರ್ಥವಚಸಾ ನಾನ್ವಯಾದ್ಯವಬೋಧ್ಯತೇ || ೯೫೨ ||

ಬೋಧೋಽಪ್ಯಕಾರಕೋ ಯಸ್ಮಾದ್ಧಂತ್ಯಜ್ಞಾನಮಿಹಾಽಽತ್ಮನಿ ||
ನ ಚಾಽಽವೃತ್ತಿವ್ಯಪೇಕ್ಷಃ ಸನ್ವ್ಯಂಜಕತ್ವಾತ್ತಮೋಪನುತ್ || ೯೫೩ ||

ಏವಂ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ವಿಜ್ಞಾತೇ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯೇಽಕಾರಕೇಽಫ़ಲೇ ||
ಪ್ರವೃತ್ತೌ ವಾ ನಿವೃತ್ತೌ ವಾ ಕೋ ಹೇತುರಿತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ || ೯೫೪ ||

ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರೈಕತಾಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ತದವಿದ್ಯಾಮೃತೇ ನ ಹಿ ||
ವಿದ್ವಾಪ್ರೂಪಾಂತರಂ ಪಶ್ಯೇದ್ಯತ್ರ ಹೀತಿ ತಥಾ ಶ್ರುತಿಃ || ೯೫೫ ||

ಯತ್ರಹಿದ್ವೈತಮಿವಭವತಿ ತದಿತರ ಇತರಂ ಪಶ್ಯತಿ
ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೈವಾಭೂತ್ ತತ್ಕೇನ ಕಂಪಶ್ಯೇತ್

ನಾತೋಽವಿದ್ಯಾಸಮುಚ್ಛಿತ್ತೌ ಬ್ರಹ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧತಃ ||
ಪ್ರತೀಚಿ ಭೂಯೋಽತಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಂಭವೋಽಸ್ತಿ ಪ್ರಮಾಣತಃ || ೯೫೬ ||

ರಾಗಾದಿದರ್ಶನಂ ಯಚ್ಚ ಜ್ಞಾನಿನೋಽಪೀಹ ಚೋದ್ಯತೇ ||
ಬಾಧಿತಸ್ಯೈವ ತತ್ಸೂತೇಸ್ತದಪ್ಯುಕ್ತೇ ನ ದೂಷಣಮ್ || ೯೫೭ ||

ಬಾಧ್ಯಬಾಧಕಯೋರ್ಯಸ್ಮಾತ್ಸಂಬಂಧಃ ಸಕೃದೇವ ತು ||
ಸಂಬಂಧೋತ್ತರಕಾಲೇ ತು ತತ್ಸ್ಮೃತ್ಯೋರೇವ ಸಂಗತಿಃ || ೯೫೮ ||

ನ ಚ ಸ್ಮೃತೇಃ ಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಕ್ವಚಿತ್ಸಿದ್ಧಾಂತ ಇಷ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಮಾಣಲಕ್ಷಣಾಭಾವಾನ್ನ ಚ ಬೋಧೋಽಪ್ರಮಾಣತಃ || ೯೫೯ ||

ಮಾತ್ರಾದಿಕಾರಣಧ್ವಸ್ತೇಃ ಪರಾಙ್ಮಾನಪ್ರಬಾಧತಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದಿವಿರೋಧೋಽಪಿ ನಾತಶ್ಚೋದ್ಯಃ ಕಥಂಚನ || ೯೬೦ ||

ಉದರ್ಕೇ ಚ ಶಮಾದೀನಿ ಸಾಧನಾನಿ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯತಿ ||
ಉಕ್ತಪ್ರಜ್ಞಾಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಯೇಷು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಮಿಷ್ಯತೇ || ೯೬೧ ||

ನಾಭಿಧ್ಯಾಯೇದತಃ ಶಬ್ದಾನನಾತ್ಮಾರ್ಥವಬೋಧಿನಃ ||
ಬಹೂನಿತ್ಯನುವಾದಃ ಸ್ಯಾತ್ತದ್ಬಹುತ್ವಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಿತಃ || ೯೬೨ ||

ವಾಚೋ ವಿಗ್ಲಾಪನಮಿತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ನಿಂದಾಽಭೀಧೀಯತೇ ||
ಭೂರಿಶಬ್ದಾನುಚಿಂತಾಯಾಸ್ತನ್ನಿಷೇಧಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೯೬೩ ||

ಪ್ರಭೂತಶಬ್ದಾಭಿಧ್ಯಾನಂ ನಾಲಂ ಮೋಕ್ಷಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ ||
ನ ಚೇದೇವಂ ಫ़ಲಂ ತತ್ಸ್ಯಾದ್ವಾಕ್ತಾಲುಗಲಶೋಷಣಮ್ || ೯೬೪ ||

ಉಕ್ತವ್ಯಾಖ್ಯಾನತೋಽನ್ಯಸ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಸ್ಯ ಯಥೋದಿತ -
ನ್ಯಾಯೇನ ದೂಷಿತತ್ವಾತ್ತದ್ದೂಷಣಾರ್ಥಂ ನ ಯತ್ಯತೇ || ೯೬೫ ||

ಓಮಿತ್ಯೇವಂ ಸದಾ ಧ್ಯಾಯೇದನ್ಯಾ ವಾಚೋ ವಿಮುಂಚಥ ||
ತೇಽನುವಿತ್ತ್ವೇತಿ ಚ ತಥಾ ತ್ರಯೀತ್ಯಾಗೇ ವಚಃ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ || ೯೬೬ ||

ಈತ್ವರ್ಥ ಇತಿಶಬ್ದೋಽಯಂ ಬಹುಶಬ್ದಜಿಹಾಸಯಾ ||
ಮಂತ್ರಾಮ್ನಾಯಸಮಾಪ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಯದಿ ವೇತಿಸಮೀರಣಮ್ || ೯೬೭ ||

ಸಹೇತುಕಾವಭಿಹಿತೌ ಬಂಧಮೋಕ್ಷೌ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ||
ಮಂತ್ರೋಕ್ತ್ಯಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಕ್ತ್ಯಾ ಚ ಪುಂಸಾಂ ಶ್ರೇಯೋಭಿವಾಂಛಿನಾಮ್ || ೯೬೮ ||

ನಾನುಧ್ಯಾಯಾದ್ಬ್ರಹೂಞ್ಶಬ್ದಾನಿತಿ ಕಸ್ಮಾದಿಹೋಚ್ಯತೇ ||
ಅಲ್ಪೀಯಸಾಂ ವಾ ನ ತ್ಯಾಗಃ ಕಸ್ಮಾದಿತ್ಯಭಿಧೀಯತಾಮ್ || ೯೬೯ ||

ಶಬ್ದಸ್ಯಾಲ್ಪೀಯಸೋಽತ್ಯಾಗೇ ತತ್ರ ತಾವದಿಹೋಚ್ಯತೇ ||
ಹೇತುಸ್ರಯ್ಯಾಸ್ತು ಸಂತ್ಯಾಗೇ ತಮೇತಮಿತಿ ವಕ್ಷ್ಯತೇ || ೯೭೦ ||

ಯದಿ ವಾ ಭಿನ್ನವಾಕ್ಯತ್ವಾತ್ಕರ್ಮವಿಜ್ಞಾನಕಾಂಡಯೋಃ ||
ವೇದಾಂತೈಃ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧತಃ || ೯೭೧ ||

ಹೇತುತಾಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯಂತೇ ಕರ್ಮಾಣ್ಯಪಿ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ||
ಬುದ್ಧೇಃ ಸಂಸ್ಕಾರಕತ್ವೇನ ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ || ೯೭೨ ||

ಪೂರ್ವೋ ಭಾಗಃ ಸಮಸ್ತೋಽಪಿ ವೇದಾಂತಾರ್ಥಾವಬುದ್ಧಯೇ ||
ಯಥಾ ಭವತಿ ವೇದಸ್ಯ ತಥಾಽಥ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ || ೯೭೩ ||

ವೇದಾಂತಾರ್ಥಂ ಯಥಾಯಾತಮನೂದ್ಯ ಶ್ರುತಿರಾದರಾತ್ ||
ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿನೋಕ್ತಾರ್ಥಂ ಪ್ರವಕ್ತುಮುಪಚಕ್ರಮೇ || ೯೭೪ ||

ಪರಾಮರ್ಶಃ ಸಶಬ್ದೇನ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ||
ವೈಶಬ್ದಃ ಸ್ಮೃತಯೇ ತಸ್ಯ ಮೃತಿಜನ್ಮಾದಿಧರ್ಮಿಣಃ || ೯೭೫ ||

ಧ್ರುವಾಂತಮಂತ್ರಾಮ್ನಾಯೋಕ್ತ ಏಷ ಇತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ||
ಮಹಾನಜ ಇತಿ ವಚಸ್ತದ್ವಿಶೇಷಣಾಸಿದ್ಧಯೇ || ೯೭೬ ||

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾರ್ಥಾ ಯೋಽಯಮಿತ್ಯಾದಿಕಾ ಶ್ರುತಿಃ ||
ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯಾರ್ಥಂ ಸರ್ವಸ್ಯೇತಿ ತಥಾ ವಚಃ || ೯೭೭ ||

ಯದತ್ರ ಕಿಂಚಿದ್ವಕ್ತವ್ಯಂ ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಗೇವ ಚೋಕ್ತಿತಃ ||
ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಾದೇರ್ನೇಹ ತತ್ಪುನರುಚ್ಯತೇ || ೯೭೮ ||

ಭೂಯಾನ್ಸ ಸಾಧುನಾ ನೇತಿ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಫ़ಲಮುಚ್ಯತೇ ||
ಏಷ ಸರ್ವೇಶ್ವರೋಕತ್ಯಾ ಚ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯೈವ ಸಂಸ್ತುತಿಃ || ೯೭೯ ||

ಏತದುಕ್ತಂ ಭವತ್ಯತ್ರ ಯೋಽಯಮಿತ್ಯಾದಿನೋದಿತಃ ||
ವಿವಿಕ್ತಃ ಕಾಮಕರ್ಮಾದೇಃ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಶ್ಚ ಶಬ್ದಿತಃ || ೯೮೦ ||

ಸ ಏಷ ಈಶ್ವರಃ ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪ್ರದರ್ಶಿತಃ ||
ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯತ್ವಮೀಶಿತವ್ಯೇಶ್ಯೋರಿಹ || ೯೮೧ ||

ಯಮಪೇಕ್ಷ್ಯೇಶ್ವರತ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ತಾವತ್ಪ್ರತಿಷೇಧತಿ ||
ವಿಶೇಷಣವಿರೋಧಿತ್ವಾನ್ಮಹತ್ಖಂ ಕುಂಭಗಂ ಯಥಾ || ೯೮೨ ||

ಈಶಿತವ್ಯಾಪನುತ್ತೌ ಚ ತದಪೇಕ್ಷೈಕಸಂಶ್ರಯಾತ್ ||
ಈಶಿತ್ವಮಪಿ ನಿಃಶೇಷಂ ಪ್ರತೀಚೋ ವಿನಿವರ್ತತೇ || ೯೮೩ ||

ಘಟಾಕಾಶೋ ಮಹಾಕಾಶ ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ಕುಂಭಖಹ್ನುತೌ ||
ಆಕಾಶಮಾತ್ರತಾಶೇಷೋ ಯಥೈವೇಹ ತಥಾಽಽತ್ಮನಿ || ೯೮೪ ||

ವಿರುದ್ಧಯೋರಸಂಸರ್ಗೋ ಯಥೈವಮವಿರುದ್ಧಯೋಃ ||
ತದಬೋಧಸಮುಚ್ಛಿತ್ತಾವವಾಕ್ಯಾರ್ಥೋಽವಶಿಷ್ಯತೇ || ೯೮೫ ||

ಐದಂಪರ್ಯಮಿದಂ ತಾವತ್ಪದಾರ್ಥೋಽಥಾಧುನೋಚ್ಯತೇ ||
ಸ ವಾ ಇತಿವಚೋರ್ಥಸ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತತ್ವಾನ್ನ ಯತ್ಯತೇ ||
ತದ್ಬ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಯ ಭೂಯೋಽಪಿ ತಸ್ಯ ಚೇಹಾನುವಾದತಃ || ೯೮೬ ||

ಆಕಾಶವಚಸಾ ಚೋಕ್ತಃ ಪರೋಽಜ್ಞಾತೋ ಜಗದ್ಗುರುಃ ||
ಜಗಜ್ಜನಿಸ್ಥಿತಿಧ್ವಂಸಹೇತುರಾತ್ಮವಿಶೇಷಣಮ್ || ೯೮೭ ||

ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಯೋರೇಷ ಸ್ವಭಾವಃ ಪ್ರಾಕ್ಸಮೀರಿತಃ ||
ಅಪ್ರಬುದ್ಧಾತ್ಮತತ್ತ್ವಃ ಸನ್ಕಾರಣಾತ್ಮತಯಾ ಸ್ಥಿತಃ || ೯೮೮ ||

ಸರ್ವಮಸ್ಯ ವಶೇ ಯಸ್ಮಾದ್ವಶೀ ಸರ್ವಸ್ಯ ತೇನ ಸಃ ||
ಉದಾಸೀನಸ್ಯ ತಸ್ಯ ಸ್ಯಾದ್ವಶಿತ್ವಮಿತಿ ಚೇನ್ಯತಮ್ || ೯೮೯ ||

ವಶಿತ್ವಶಕ್ತಿಸಂಬಂಧಾನ್ಮೈವಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಪುನರ್ವಚಃ ||
ಸರ್ವಸ್ಯೇಶಾನ ಏವೇತಿ ಸರ್ವಸ್ಯೇಷ್ಟೇ ಸದೈವ ಸಃ || ೯೯೦ ||

ಕುಮಾರನೃಪವತ್ತತ್ಸ್ಯಾದೀಶಾನತ್ವಂ ಪರಾತ್ಮನಃ ||
ಇತಿ ಚೇನ್ನೈತದೇವಂ ಸ್ಯಾದ್ಯತೋಽಧಿಪತಿರುಚ್ಯತೇ || ೯೯೧ ||

ಅಧಿಷ್ಠಾಯಾಽಽತ್ಮಕಾರ್ಯತ್ವಾದುತ್ಪತ್ತಿಸ್ಥಿತಿಹಾನಿಷು ||
ತ್ರಿವಿಧೇನಾಽಽಧಿಪತ್ಯೇನ ಸ ಜಗತ್ಪಾತಿ ಸರ್ವದಾ || ೯೯೨ ||

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಸಮಾಯೋಗೋ ಲೋಕವಚ್ಛಾಸನಾತ್ಪ್ರಭೋಃ ||
ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಚೇನ್ನ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಸ ನೇತಿ ವಚಸಃ ಶ್ರುತೇಃ || ೯೯೩ ||

ಸ್ವಕರ್ತೃಫ़ಲದಾಯಿತ್ವಂ ಸ್ವಭಾವಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಮತಃ ||
ಕರ್ತೃಸ್ವಾಮಿತ್ವವಿರಹಾನ್ನೇಶಸ್ಯ ಫ़ಲಸಂಗತಿಃ || ೯೯೪ ||

ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾನ್ನಾಸ್ಯ ಕರ್ತೃತ್ವಮಕಾರ್ಯಾಕಾರಣತ್ವತಃ ||
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಭೇದೇನ ತದವಿದ್ಯೈವ ಸಂಸ್ಥಿತಾ || ೯೯೫ ||

ಅಸ್ಥೂಲಂ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ನ ಜಾಯತ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ||
ಅಪೂರ್ವಾನಪರೇತ್ಯಾದ್ಯಾ ತಥಾಚ ಸತಿ ಯುಜ್ಯತೇ || ೯೯೬ ||

ಸ್ವಸ್ವಾಮಿತ್ವಾದಿಸಂಬಂಧಸ್ತಥಾ ನಾಸ್ಯಾದ್ವಿತೀಯತಃ ||
ಯತ್ರ ಹಿ ದ್ವೈತಮಿತ್ಯೇವಂ ತಥಾಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ || ೯೯೭ ||

ಜನ್ಯಾದಯೋ ವಿಕಾರಾ ಯೇ ಸಂಬಂಧಾಶ್ಚಾಪಿ ಯೇ ಮತಾಃ ||
ಅವಿದ್ಯೋಪಪ್ಲುತಸ್ಯೈವ ತೇ ಸರ್ವೇ ಸ್ಯುರ್ನ ತು ಸ್ವತಃ || ೯೯೮ ||

ಯತ ಏವಮತೋ ನೇಶೋ ಭೂಯಾನ್ಸ್ಯಾತ್ಸಾಧುಕರ್ಮಣಾ ||
ಕನೀಯಾನ್ನಾಪಿ ಪಾಪೇನ ತದಕರ್ತೃತ್ವಹೇತುತಃ || ೯೯೯ ||

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಸ್ಯ ಸತೋ ಯದ್ವತ್ಪಣ್ಯಪಾಪಾಭಿಸಂಗತಿಃ ||
ಕರ್ತೃತ್ವಾದ್ಯಭಿಮಾನಿತ್ವಾನ್ನೇಶಸ್ಯ ತದಸಂಭವಾತ್ || ೧೦೦೦ ||

ನಿರ್ಹೇತುತ್ವಾತ್ಪ್ರತೀಚೋಽಸ್ಯ ತಮಸ್ವಿತ್ವಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ ||
ಹಾನಿವೃದ್ಧೀ ನ ತಸ್ಯಾತೋ ಧರ್ಮೋಧರ್ಮೈರಸಂಗತೇಃ || ೧೦೦೧ ||

ನ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಂ ವಾಽಸ್ಯ ಯತ್ಕರ್ತೃತ್ವಾದಿಕಾರಣಮ್ ||
ಸ್ವತೋಽಸಂಗಸ್ವಭಾವತ್ವಾನ್ನಿರಂಶೈಕತ್ವತಸ್ತಥಾ || ೧೦೦೨ ||

ಸ್ವತ ಏವಂಸ್ವಭಾವೋಽಪಿ ತದವಿದ್ಯಾಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ||
ಏಷ ಸರ್ವೇಶ್ವರೋ ದೇವ ಈಶಿತವ್ಯವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ || ೧೦೦೩ ||

ಏಷ ಸರ್ವೇಶ್ವರ ಇತಿ ಪುನರುಕ್ತಂ ಕಿಮುಚ್ಯತೇ ||
ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣಬುಭುತ್ಸಾಯಾ ವಿಷಯತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೦೦೪ ||

ಅಜ್ಞಾತ ಏಷ ಏವಾಽಽತ್ಮಾ ತಾವನ್ಮಾತ್ರಸತತ್ತ್ವತಃ ||
ಈಶಾದೇರ್ವಿಷಯಾಂತಸ್ಯ ಕಲ್ಪಿತತ್ವಮತೋ ಭವೇತ್ || ೧೦೦೫ ||

ಸಾಧ್ವಾದ್ಯನಭಿಸಂಬಂಧೇ ಯದಿ ವಾ ಹೇತುರುಚ್ಯತೇ ||
ಏಷ ಇತ್ಯಾದಿವಚಸಾ ಸರ್ವೇಶಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನಃ ಸ್ಫ़ುಟಃ || ೧೦೦೬ ||

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದಿತಂತ್ರೋಽರ್ಥಸ್ತತ್ಫ़ಲೇನೇಹ ಲಿಪ್ಯತೇ ||
ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ನ ತು ತಥಾ ಸರ್ವೇಶತ್ವಾತ್ಪರೋ ಭವೇತ್ || ೧೦೦೭ ||

ಸರ್ವಸ್ಯ ಕರ್ಮಣೋಽಪ್ಯೇಷ ಕಾರಕಸ್ಯ ಚ ತತ್ಕೃತಃ ||
ಸ್ವತಂತ್ರ ಈಶ್ವರೋ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾತೋ ಧರ್ಮಾದಿತಂತ್ರತಾ || ೧೦೦೮ ||

ಭೂತಾನಿ ಜನಿಮಂತ್ಯೇಷ ಯತಃ ಪಾಲಯತೀಶ್ವರಃ ||
ಭೂತಪಾಲಸ್ತತೋ ದೇವಃ ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಕಾರಣತ್ವತಃ || ೧೦೦೯ ||

ಕಾರಣೇನ ಹಿ ಪಾಲ್ಯಂತೇ ಕಾರ್ಯಾಣೀಹ ಯತಸ್ತತಃ ||
ತತ್ಕಾರ್ಯತ್ವಾಚ್ಚ ಭೂತಾನಾಂ ಭೂತಪಾಲತ್ವಮಾತ್ಮನಃ || ೧೦೧೦ ||

ಭೂತಾಧಿಪತಿಶಬ್ದೇನ ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಾಽತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಇಂದ್ರೋಕೇಶ್ವರಶ್ಚಾತ್ರ ವರುಣಾದ್ಯಾತ್ಮನಾ ತಥಾ || ೧೦೧೧ ||

ಲೋಕಪಾಲೋಽಪಿ ಚಾಪ್ಯೇಷ ತಥಾಕಾರ್ಯಸ್ಯ ದರ್ಶನಾತ್ ||
ಪ್ರಶಾಸಿತಾಽಪಿ ಚಾಪ್ಯೇಷ ತದೇತದಭಿಧೀಯತೇ || ೧೦೧೨ ||

ಲೋಕಾನಾಂ ರಚನಾ ಯೈಷಾ ಕ್ಷಿತ್ಯಾದೀನಾಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ||
ಸಿದ್ಧಾಽಸಂಕೀರ್ಯಮಾಣೇಹ ಸಾಽಪ್ಯಸ್ಯೈವಾನುಶಾಸನಾತ್ || ೧೦೧೩ ||

ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾದಿಹೇತೂನಾಂ ವ್ಯವಸ್ಥಾನಾಮಸಂಕರಃ ||
ನೈವ ಸಿಧ್ಯೇದ್ವಿನಾ ಹೇತುಂ ಸೇತುರೇಷ ಇತೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ || ೧೦೧೪ ||

ಯಥೋದಕಪ್ರವಾಹಸ್ಯ ಸೇತುರ್ವಿಧರಣಸ್ತಥಾ ||
ಸರ್ವಲೋಕವ್ಯವಸ್ಥಾನಾಂ ಸೇತುಃ ಸ ಪರಮೇಶ್ವರಃ || ೧೦೧೫ ||

ಕಿಮರ್ಥಂ ಸೇತುರಿತ್ಯೇವಮಾಕಾಂಕ್ಷಾಯಾಂ ಪರಂ ವಚಃ ||
ಅಸಂಭೇದಾಯ ಲೋಕಾನಾಮೇಷಾಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೦೧೬ ||

ಅಸಂಭಿನ್ನವ್ಯವಸ್ಥಾಃ ಸ್ಯುಃ ಕಥಂ ನಾಮ ಯಥೋದಿತಾಃ ||
ತಸ್ಮೈ ತಸ್ಮೈ ಫ़ಲಾಯಾಲಂ ಸೇತುರೀಶೋ ಭವೇತ್ತತಃ || ೧೦೧೭ ||

ಏವಂ ತಾವತ್ಸಮಾಸೇನ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯೋಕ್ತಮಾದರಾತ್ ||
ಶ್ರುತ್ಯಾಽನೂದ್ಯಾಖಿಲಂ ವಸ್ತು ತಸ್ಯಾಥ ಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ || ೧೦೧೮ ||

ಉಪಾಯತಾಂ ಯಥಾ ಸರ್ವೋ ವೇದೋಽಯಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ||
ತಮೇತಮಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ತದೇತದಭಿಧೀಯತೇ || ೧೦೧೯ ||

ಏತಂ ವಿವಿದಿಷಂತ್ಯುಕ್ತಂ ವೇದಾನುವಚನಾದಿಭಿಃ ||
ಉಪಾಯೈರೀಶ್ವರಂ ಸಾಕ್ಷಾದಪೇತಾಶೇಷಕಲ್ಪನಮ್ || ೧೦೨೦ ||

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೇಣೇಶವಿಷಯಾ ಬುಭುತ್ಸಾಽಪ್ಯತಿದುರ್ಲಭಾ ||
ಗಮ್ಯತೇ ತದುಪಾಯಾನಾಂ ವಿಧಾನಾದ್ಯತ್ನತಃ ಶ್ರುತೌ || ೧೦೨೧ ||

ವಿನಿಯೋಗಪ್ರಯತ್ನಾಚ್ಚ ಕರ್ಮವಿಜ್ಞಾನಕಾಂಡಯೋಃ ||
ಗಮ್ಯತೇ ಭಿನ್ನವಾಕ್ಯತ್ವಂ ನೈಕತ್ರ ವಿನಿಯೋಗಗೀಃ || ೧೦೨೨ ||

ಯದ್ವಭುತ್ಸಾಽಪಿ ದುಷ್ಪ್ರಾಪಾ ವದ ತತ್ತತ್ತ್ವಬೋಧನಮ್ ||
ತತೋಽಪಿ ದುರ್ಲಭತರಮುಪಾಯಾಲ್ಲಭ್ಯತೇ ಕುತಃ || ೧೦೨೩ ||

ಬುಭುತ್ಸಾಮಾತ್ರ ಏವಾಮೀ ವೇದಾನುವಚನಾದಯಃ ||
ವಿನಿಯುಕ್ತಾ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನೈತೇ ತಜ್ಜ್ಞಾನಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೦೨೪ ||

ಅತ ಏವ ಶ್ರುತಿ ರ್ಯತ್ನಾಚ್ಛಮಾದೀನೇವ ವಕ್ಷ್ಯತಿ ||
ಉಪಾಯಾನಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಾಯ ಯಮಾತ್ಮಕಾನ್ || ೧೦೨೫ ||

ಬುಭುತ್ಸಾಸಾಧನೇಷ್ವೇಷು ವೇದಾನುವಚನಾದಿಷು ||
ಅಧಿಕಾರೋಽವಿಶೇಷೇಣ ಹ್ಯಾಶ್ರಮಾಣಾಂ ಯಥಾಯುತಿ || ೧೦೨೬ ||

ಯಥಾಯೋಗಂ ಯಥಾಶ್ರದ್ಧಂ ತದ್ಬುಭುತ್ಸಾಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ||
ಸರ್ವಾಶ್ರಮೈರಮೀ ಕಾರ್ಯಾ ವೇದಾನುವಚನಾದಯಃ || ೧೦೨೭ ||

ವೇದಾನುವಚನೋಕ್ತ್ಯಾಽತ್ರ ವೇದಾಧ್ಯಯನಮನ್ವಹಮ್ ||
ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಭಣ್ಯತೇಽಸ್ಮಭ್ಯಂ ನಿತ್ಯಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಲಕ್ಷಣಮ್ || ೧೦೨೮ ||

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗ್ರಹಣಂ ಚಾತ್ರ ದ್ವಿಜಾನಾಮುಪಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ಅವಿಶಿಷ್ಟಾಧಿಕಾರಿತ್ವಾತ್ತೇಷಾಮಾತ್ಮಾವಬೋಧನೇ || ೧೦೨೯ ||

ವಿವಿದಿಷಂತೀತಿಗಿರಾ ಸಂಬಂಧಃ ಪ್ರತಿಸಾಧನಮ್ |
ಸಾಕಾಂಕ್ಷತ್ವಾದಿಹಜ್ಞೇಯೋ ನಿರಾಕಾಂಕ್ಷತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೦೩೦ ||

ವೇದಾನುವಚನೋಕ್ತ್ಯಾವಾ ಕರ್ಮಕಾಂಡ ಪರಿಗ್ರಹಃ |
ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಯಾಥ ತಸ್ಯೈವ ಯಜ್ಞೇನೇತ್ಯಾದಿ ರುಚ್ಯತೇ || ೧೦೩೧ ||

ಪ್ರಕಾಶ್ಯಮಾನ ಮಾತ್ಮಾನಂ ವೇದಾನುವಚನೇನ ತು |
ಇತಿ ವ್ಯಾಚಕ್ಷತೇ ಯೇತು ತೇಷಾಂ ವೇದಾಂತಮಾತ್ರಕಮ್ |
ಪ್ರಾಪ್ತಂ ವೇದಾನುವಚನಂ ತದನ್ಯಸ್ಯಾಪ್ರಕಾಶನಾತ್ || ೧೦೩೨ ||

ವಿರಹಯ್ಯ ನವೇದಾಂತಾನ್ ವೇದೇನ್ಯೇನ ಕಥಂಚನ |
ಗ್ರಂಧೇನಾಽಽವಿಷ್ಕೃತಿಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಆತ್ಮನೋಸ್ಯೋಪಪದ್ಯತೇ || ೧೦೩೩ ||

ತಂತ್ವೌಪನಿಷದಮಿತಿ ನಿಯಾಮಾರ್ಥೇ ಸತೀಷ್ಯತೇ |
ಶ್ರೌತಂವಾಕ್ಯಮಿದಂ ನ್ಯಾಯ್ಯ ನತು ಸರ್ವೋಕ್ತಿಭಾಸನೇ || ೧೦೩೪ ||

ನನು ಸರ್ವಸ್ಯ ವೇದಸ್ಯ ತ್ವತ್ಪಕ್ಷೇಽಪಿ ನಸಿದ್ಧ್ಯತಿ |
ಗ್ರಹಣಂ ಯಜ್ಞದಾನಾದಿ ವಾಚಕಸ್ಯೈವ ಸಂಶ್ರಯಾತ್ || ೧೦೩೫ ||

ಮೈವಂ ವಿವಿದಿಷಾ ಮಾತ್ರ ಹೇತೋ ರೇವ ಪರಿಗ್ರಹಾತ್ |
ವೇದಾನುವಚನಸ್ಯೇಹ ನತು ತತ್ವಾವ ಬೋಧಿನಃ || ೧೦೩೬ ||
ತ್ರಯ್ಯಂತಸ್ಯಗ್ರಹೋತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ ಸಾಕ್ಷಾಜ್ಞಾನೇತುತದ್ಗ್ರಹಃ || ೧೦೩೭ ||

ಅಪ್ಯಭ್ಯೂಪಗಮೇ ನಾಯಂ ದೋಷೋಽಸ್ಮಾನ್ ಪ್ರತಿಢೌಕತೇ |
ಕೃತ್ಸ್ನೇವೇದಗ್ರಹಾದಾದ್ಯವ್ಯಾಖ್ಯಾನೇ ದೋಷ ಏವ ನ || ೧೦೩೮ ||

ಪ್ರಕಾಶ್ಯಮಾನೇ ಮಾನೇನ ಬುಭುತ್ಯಾಽಪಿ ನಯುಜ್ಯತೇ |
ಸಾಕ್ಷಾತ್ತ್ವಾದ್ವಸ್ತುನೋ ಮಾಪ್ತೇಃ ಬುಭೂತ್ಸಾ ಪ್ರಾತ್ ಪ್ರಮಾಯುತೇಃ || ೧೦೩೯ ||

ವೇದಾನುವಚನೋಕ್ತ್ಯಾಽತ್ರ ನಿತ್ಯಂಕರ್ಮೋಪದಿಶ್ಯತೇ |
ಯಜ್ಞದಾನಾದಿಭಿಸ್ತನ್ಯ ಸಾಹಚರ್ಯೇಣಹೇತುನಾ || ೧೦೪೦ ||

ಸಿದ್ಧಿ ರ್ವಿವಿಧಿಷಾಯಾಃ ಸ್ಯಾತ್ ವೇದಾನು ವಚನಾದಿಭಿಃ |
ಕಥಮಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತೇಷಾಂ ಬುದ್ಧಿ ಸಂಶುದ್ಧಿ ಹೇತುತಃ || ೧೦೪೧ ||

ಇದಂ ಮೇಽಂಗಮನೇನೇತಿ ಪುಂಸಂಸ್ಕಾರಶ್ರುತೇಸ್ತಥಾ ||
ಯಜ್ಞೋ ದಾನಂ ತಪಶ್ಚೇತಿ ಸ್ಮೃತೇರಪಿ ವಚಃ ಸ್ಫ़ುಟಮ್ || ೧೦೪೨ ||

ಯಸ್ಮಿನ್ವಿಶುದ್ಧ ಇತಿ ಚ ಸತ್ತ್ವಶುದ್ಧೌ ಧ್ರುವಾ ಸ್ಮೃತಿಃ ||
ಇತ್ಯೇವಮಾದಿವಾಕ್ಯಾನಿ ಶ್ರೌತಾನ್ಯುಕ್ತಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೦೪೩ ||

ಜ್ಞಾನಮುತ್ಪದ್ಯತೇ ಪುಂಸಾಂ ಕ್ಷಯಾತ್ಪಾಪಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ||
ಯಥಾಽಽದರ್ಶತಲಪ್ರಖ್ಯೇ ಪಶ್ಯತ್ಯಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಿ || ೧೦೪೪ ||

ಯಜ್ಞದಾನತಪಃಕರ್ಮ ನ ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಮೇವ ತತ್ ||
ಯಜ್ಞೋ ದಾನಂ ತಪಶ್ಚೈವ ಪಾವನಾನಿ ಮನೀಷಿಣಾಮ್ || ೧೦೪೫ ||

ಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಥಾಽಷ್ಟೌ ಚ ಸಂಸ್ಕಾರಾ ಇತಿ ಚ ಸ್ಮೃತಿಃ ||
ಯೋಗಿನಃ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಂತಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾಽಽತ್ಮಶುದ್ಘಯೇ || ೧೦೪೬ ||

ಯೋಗಯುಕ್ತೋ ವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ವಿಜಿತಾತ್ಮಾ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ||
ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮಭೂತಾತ್ಮಾ ಕುರ್ವನ್ನಪಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ || ೧೦೪೭ ||

ಗಾರ್ಭೈರ್ಹೋಮೈರ್ಜಾತಕರ್ಮಚೂಡಾಮೌಂಜೀನಿಬಂಧನೈಃ ||
ಬೈಜಿಕಂ ಗಾರ್ಭಿಕಂ ಚೈನೋ ದ್ವಿಜಾನಾಮಪಮೃಜ್ಯತೇ || ೧೦೪೮ ||

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯೇನ ವ್ರತೈರ್ಹೌಮೈಸ್ತ್ರೈವಿದ್ಯೇನೇಜ್ಯಯಾ ಸುತೈಃ ||
ಮಹಾಯಜ್ಞೈಶ್ಚ ಯಜ್ಞೈಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮೀಯಂ ಕ್ರಿಯತೇ ತನುಃ || ೧೦೪೯ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಶತಶಃ ಸಂತಿ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ||
ಸ್ಮೃತಿವಾಕ್ಯಾನಿ ಪುಂಬುದ್ಧಿಶುದ್ಧಿಶಂಸೀನಿ ಕರ್ಮಭಿಃ || ೧೦೫೦ ||

ಸಂಸಾರಾನರ್ಥಹೇತುತ್ವಜ್ಞಾನಾಯೈವ ಚ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ||
ಕಾಮ್ಯಾನಾಮಿಹ ನಿರ್ದೇಶಸ್ತಜ್ಜಿಹಾಸಾಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೦೫೧ ||

ಯದ್ವಾ ವಿವಿದಿಷಾರ್ಥತ್ವಂ ಕಾಮ್ಯಾನಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ ||
ತಮೇತಮಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಸಂಯೋಗಸ್ಯ ಪೃಥಕ್ತ್ವತಃ || ೧೦೫೨ ||

ದೇಶೇ ಕಾಲೇ ಚ ಪಾತ್ರೇ ಚ ದಾನಂ ಶ್ರದ್ಧಾದಿಪೂರ್ವಕಮ್ ||
ಶುದ್ಧಿಕೃತ್ಸ್ಯಾದ್ಧಿಯಃ ಪುಂಸೋ ಬಹಿರ್ವೇದ್ಯಪಿ ಶಾಸ್ರತಃ || ೧೦೫೩ ||

ನಿಯಮಾದ್ದೂಂದ್ವಸಂಪಾತಸಹನಂ ತಪ ಉಚ್ಯತೇ ||
ತಸ್ಯಾಪಿ ಬುದ್ಧಿಸಂಶುದ್ಧಿಹೇತುತ್ವಂ ಶಾಸ್ತ್ರತೋ ಮತಮ್ || ೧೦೫೪ ||

ವಿಜಿಜ್ಞಾಸಸ್ವ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ತಪಸೈವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ||
ತಪಸಾ ಕಲ್ಮಷಂ ಹಂತೀತ್ಯಪಿ ಚ ಸ್ಮೃತಿಶಾಸನಮ್ || ೧೦೫೫ ||

ಯದ್ದುಸ್ತರಂ ಯದ್ದುರಾಪಂ ಯದ್ದುರ್ಗಂ ಯಚ್ಚ ದುಷ್ಕರಮ್ ||
ಸರ್ವಂ ತತ್ತಪಸಾ ಸಾಧ್ಯಂ ತಪೋ ಹಿ ದುರತಿಕ್ರಮಮ್ || ೧೦೫೬ ||

ಅನಾಶಕಂ ಚಾನಶನಂ ಕಾಮಾನಶನಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ರಾಗದ್ವೇಷವಿಯುಕ್ತೈಸ್ತು ವಿಷಯಾನಿತಿ ಚಾಽಽಹ ಹಿ || ೧೦೫೭ ||

ಕಾಮಾನಶನಬೋಧಾರ್ಥಂ ವೇದವ್ಯಾಸೋಽಪಿ ಯತ್ನತಃ ||
ಮೃತ್ಯ್ವಂತಂ ವಾ ಸನಿಯಮಂ ತದಪ್ಯತ್ಯಂತಶುದ್ಧಿಕೃತ್ || ೧೦೫೮ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿವಿದಿಷಾಮಾತ್ರಹೇತುತ್ವಾನ್ನ ಮೃತೇರ್ಭಯಮ್ ||
ಅನೇಕಜನ್ಮಸಂಸಿದ್ಧಸ್ತತೋ ಯಾತೀತಿ ಚ ಸ್ಮೃತೇಃ || ೧೦೫೯ ||

ಭಾವಿತೈಃ ಕರಣೈಶ್ಚಾಯಂ ಬಹುಸಂಸಾರಯೋನಿಷು ||
ಆಸಾದಯತಿ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಮೋಕ್ಷಂ ವೈ ಪ್ರಥಮಾಶ್ರಮೇ || ೧೦೬೦ ||

ಪೃಥೂದಕಾದಿತೀರ್ಥೇಷು ತಥಾಚ ಮರಣಂ ಸ್ಮೃತೌ ||
ಶ್ರೂಯತೇ ಮುಕ್ತಯೇ ಸಾಕ್ಷಾನ್ನ ಭಯಂ ಸ್ಯಾದತೋ ಮೃತೇಃ || ೧೦೬೧ ||

ಸಾಕ್ಷಾತ್ತು ವಸ್ತುವಿಜ್ಞಾನೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಯತ್ರ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ||
ವಿದ್ವಾಪರಿಹರೇತ್ತತ್ರ ಮೃತಿಹೇತುಂ ಪ್ರಯತ್ನತಃ || ೧೦೬೨ ||

ಚತುರ್ಣಾಮಾಶ್ರಮಾಣಾಂ ವಾ ವೇದಾನುವಚನಾದಿನಾ ||
ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಗ್ರಹಣಂ ಜ್ಞೇಯಂ ತದ್ಬುಭುತ್ಸಾಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೦೬೩ ||

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾಂತವಾಕ್ಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಪರಿಗ್ರಹಃ ||
ತಪಸಾ ತಾಪಸಸ್ಯೈವ ಯಜ್ಞೇನ ಗೃಹಿಣಸ್ತಥಾ || ೧೦೬೪ ||

ಶ್ರದ್ಧಾನಾಶಕವಾಲ್ಯಂ ತು ಸರ್ವಾರ್ಥಮಿತಿ ಗಮ್ಯತೇ ||
ಏತಮೇವ ವಿದಿತ್ವೇತಿ ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯಂ ಚ ವಕ್ಷ್ಯತಿ || ೧೦೬೫ ||

ಸರ್ವೇಽಪಿ ಕ್ರಮಶಸ್ತ್ವೇತೇ ಸೇವ್ಯಮಾನಾ ಯಥಾವಿಧಿ ||
ಯಥೋಕ್ತಕಾರಿಣಂ ವಿಪ್ರಂ ನಯಂತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಮ್ || ೧೦೬೬ ||

ಚತುರ್ಭಿರಾಶ್ರಮೈರೇಭಿರ್ಯಥಾಶಾಸ್ತ್ರಮನುಷ್ಠಿತೈಃ ||
ಅತ್ಯಂತಂ ಕ್ಷೇಮಮಾಪ್ನೋತೀತ್ಯಾಪಸ್ತಂಬೋಽಪ್ಯಭಾಷತ || ೧೦೬೭ ||

ಯಂ ತಂ ವಿವಿದಿಷಂತ್ಯುಚ್ಚೈರ್ಯಥೋಕ್ತೈಃ ಸಾಧನೈಃ ಪರಮ್ ||
ಏತಮೇವ ವಿದಿತ್ವಾಽಥ ಮುನಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಗ್ಯಥೋದಿತಃ || ೧೦೬೮ ||

ಪಾಂಡಿತ್ಯಬಾಲ್ಯಯೋರ್ನಿಷ್ಠಾಂ ಮುನಿತ್ವಂ ಪ್ರಾಗವಾದಿಷಮ್ ||
ಸರ್ವಕರ್ಮಮುಚಾಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನ ತತ್ಸಾಧಾರಣಂ ತತಃ || ೧೦೬೯ ||

ಯೋಗಸ್ಯ ಚ ಸಮಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗ್ವಿಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ||
ಉಪಯೋಗೋ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾನ್ನಾಽಽತ್ಮಜ್ಞಾನೋದಯಾತ್ಪರಃ || ೧೦೭೦ ||

ಶಮಾದೀನ್ಯೇವ ವಿದ್ಯಾಯಾಃ ಸಾಧನಾನಿ ಯತಸ್ತತಃ ||
ಕುತೋಽಸಂನ್ಯಾಸಿನಸ್ತತ್ಸ್ಯಾನ್ಮುನಿತ್ವಂ ನಿಷ್ಪ್ರಮಾಣಕಮ್ || ೧೦೭೧ ||

ಮನನಾತ್ಮಕಮೇವಾಸ್ಯ ಕರ್ಮ ನಾನ್ಯದ್ಯತಸ್ತತಃ ||
ಮುನಿತ್ವಂ ನ್ಯಾಸಿನೋ ಯುಕ್ತಂ ಮೌನಾಚ್ಚಾಪ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ || ೧೦೭೨ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನನಿಷ್ಠತಾ ಮುನಿತಾ ಯತಃ ||
ತಜ್ಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೋ ನೋರ್ಧ್ವಂ ಮುನಿತಾ ತತ್ಫ़ಲತ್ವತಃ || ೧೦೭೩ ||

ಏತಮೇವೇತ್ಯವಧೃತೇರಸ್ಯೈವೈಕಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ||
ತದಜ್ಞಾನೈಕಹೇತುತ್ವಾತ್ಸರ್ವಸ್ಯಾನಾತ್ಮವಸ್ತುನಃ || ೧೦೭೪ ||

ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾಚ್ಚ ತತೋಽಸ್ಯೈವ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವೇದಿನಃ ||
ಮುನಿತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯಗಜ್ಞಾನಹೇತುಕರ್ಮಾಪವರ್ಜನಾತ್ || ೧೦೭೫ ||

ಕಿಂಚೈತಮೇವಮಾತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವಾನರ್ಥೈಕಕಾರಣಮ್ ||
ಮೋಹಮಾತ್ರವ್ಯವಹಿತಮಾಪ್ತುಮಿಚ್ಛಂತ ಆದರಾತ್ || ೧೦೭೬ ||

ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಸರ್ವಾವಿದ್ಯೋಪಮರ್ದಿನಾ ||
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞನಪ್ರದೀಪೇನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಬುದ್ಘಯಃ || ೧೦೭೭ ||

ವಿರಕ್ತಾಃ ಸರ್ವಸಂಸಾರಾದಾಗ್ರಜಾದ್ ಬುದ್ಧಿಶುದ್ಧಿತಃ ||
ಉತ್ಪನ್ನನಿಖಿಲಾನರ್ಥತಿತ್ಯಕ್ಷಾ ದೋಷದರ್ಶನಾತ್ || ೧೦೭೮ ||

ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಕರ್ಮಭ್ಯೋಽತಃ ಪ್ರವ್ರಜನಶೀಲಿನಃ || ೧೦೭೯ ||
ಏತಮೇವೇತ್ಯವಧೃತೇರ್ನ ಲೋಕತ್ರಕಯಾಮಿನಾಮ್ ||
ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯೇಽಧಿಕಾರೋಽಸ್ತೀತ್ಯಯಮರ್ಥೋಽವಗಮ್ಯತೇ || ೧೦೮೦ ||

ಅಸಾಧಾರಣಸಾಧ್ಯಾನಿ ಪುತ್ರಾದೀನಿ ಯಥಾ ತಥಾ ||
ಪುತ್ರಾದಿಕಾಮತ್ಯಾಗೋಽಪಿ ಸ್ಯಾದಸಾಧಾರಣೋಽರ್ಥವಾನ್ || ೧೦೮೧ ||

ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧಾಚ್ಚ ಪರಾಕ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಫ़ಲಾತ್ಮನಾಮ್ ||
ಪುತ್ರಾದಿಸಾಧನಾನಾಂ ಚ ತತ್ತ್ಯಾಗಸ್ಯ ಚ ವರ್ತ್ಮನಃ || ೧೦೮೨ ||

ಪೂರ್ವೇ ಸಮುದ್ರೇ ಯಃ ಪಂಥಾ ನ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ಪಶ್ಚಿಮಮ್ ||
ಏಕಃ ಪಂಥಾ ಹಿ ಮೋಕ್ಷಸ್ಯೇತ್ಯಪಿ ವ್ಯಾಸೋಽಪಿ ಚಾವದತ್ || ೧೦೮೩ ||

ಪ್ರವ್ರಾಜಿನೋಽತ್ರ ಗೃಹ್ಯಂತೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧೇರ್ಯದಿ ವಾ ಪರೇ ||
ತ್ರಿದಂಡಿನಃ ಸಮಾಖ್ಯಾಯಾಸ್ತೇಷ್ವೇವಾತಿಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ || ೧೦೮೪ ||

ಪರಾಂಚಿ ಖಾನೀತ್ಯಾದೀನಿ ಶ್ರೌತಾನಿ ಚ ವಚಾಂಸಿ ನಃ ||
ತಾನಿ ವಾ ಇತಿ ನಿಂದಿತ್ವಾ ನ್ಯಾಸೋ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಶಾಸನಾತ್ || ೧೦೮೫ ||

ಉಪಾಯೋ ನ್ಯಾಸ ಏವಾತಃ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನೇ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನವಿರುದ್ಧತ್ವಾನ್ಮನೋವಾಕ್ಕಾಯಕರ್ಮಣಾಮ್ || ೧೦೮೬ ||

ಶಬ್ದಾದಿಪ್ರಕೃತೀನ್ಯೇವ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಕರಣಾನಿ ಚ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾಯ ನೈವಾಲಮತಸ್ತಾನಿ ವಿರೋಧತಃ || ೧೦೮೭ ||

ಆತ್ಮಲೋಕಪರೀಪ್ಸಾಯಾಂ ತಸ್ಮಾತ್ಸಾಧನಮುತ್ತಮಮ್ ||
ತ್ಯಾಗ ಏವ ಹಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ಮನೋವಾಕ್ಕಾಯಕರ್ಮಣಾಮ್ || ೧೦೮೮ ||

ಪ್ರತಿಸಾಧ್ಯಂ ಸುತಾದೀನಿ ಯಥಾ ಲೋಕತ್ರಯಾರ್ಥಿನಾಮ್ ||
ನಿಯತಾನಿ ತಥೈವೇಹ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಲೋಕಾಪ್ತಿಮಿಚ್ಛತಾಮ್ || ೧೦೮೯ ||

ಸರ್ವಕರ್ಮಪರಿತ್ಯಾಗಃ ಸಾಧನಂ ಪರಮಂ ಮತಮ್ ||
ಅಸಂಭವೇ ಹಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ವಿಧೀಯಂತೇಽಸ್ಯ ಸರ್ವತಃ || ೧೦೯೦ ||

ರಾಗಾದ್ಯಾಕೃಷ್ಟಚೇತಸ್ತ್ವಾನ್ನ ಚೇಚ್ಛಕ್ರೋತ್ಯಶೇಷತಃ ||
ಕರ್ಮಾಣಿ ಮಾನವಸ್ತ್ಯಕ್ತುಂ ಸ ಕರೋತು ಯಥಾವಿಧಿ || ೧೦೯೧ ||

ಕರ್ಮಾಣಿ ಕರ್ಮಸಂತ್ಯಾಗಸಾಮರ್ಥ್ಯಾರ್ಥಂ ದಿವಾನಿಶಮ್ ||
ನ ಕರ್ಮಣಾಮನಾರಂಭಾತ್ತಥಾಚ ಸ್ಮೃತಿಶಾಸನಮ್ || ೧೦೯೨ || ||

ಆರುರುಕ್ಷೋರ್ಮುನೇರ್ಯೋಗಂ ಕರ್ಮ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ||
ಯೋಗಾರೂಢಸ್ಯ ತಸ್ಯೈವ ಶಮಃ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ || ೧೦೯೩ ||

ಕೋಽಭಿಪ್ರಾಯೋಽಖಿಲಂ ಕರ್ಮ ತ್ಯಜತಾಂ ಸಾಧನೈಃ ಸಹ ||
ಆತ್ಮಲೋಕಾರ್ಥಿನಾಂ ಪುಂಸಾಮಿತಿ ಪೃಷ್ಟೇಽರ್ಥ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೦೯೪ ||

ಏತದ್ಧ ಸ್ಮೇತಿ ವಚಸಾ ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯೇಽಭಿಧೀಯತೇ ||
ಅರ್ಥವಾದಸ್ವರೂಪೇಣ ಹೇತುಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪ್ರಯತ್ನತಃ || ೧೦೯೫ ||

ತದೇತತ್ಕಾರಣಂ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯೇಽಭೀಧೀಯತೇ ||
ಐತಿಹ್ಯಾರ್ಥಂ ಚ ಹ ಸ್ಮೇತಿ ವೈಶಬ್ದಃ ಸ್ಮರಣಾಯ ಚ || ೧೦೯೬ ||

ಪೂರ್ವೇಽತಿಕ್ರಾಂತಕಾಲೀನಾ ವಿದ್ವಾಂಸೋ ಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಕಾಃ ||
ತಿಸೃಣಾಮೇಷಣಾನಾಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಜಾಮಿತ್ಯುಪಲಕ್ಷಣಮ್ || ೧೦೯೭ ||

ನ ಕಾಮಯಂತೇ ನೇಚ್ಛಂತಿ ಪುತ್ರೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಾಃ ||
ಏಷಣಾಃ ಸಕಲಾ ಏತಾಃ ಕಸ್ಮಾದಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೦೯೮ ||

ಏಷಣಾಸ್ತ್ಯಜತಾಂ ತೇಷಾಮಭಿಪ್ರಾಯಮಿಮಂ ಶೃಣು ||
ಏಷಣಾತ್ರಿತಯಸ್ಯಾಪಿ ಕಿಮಿತ್ಯಾಕ್ಷೇಪ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೦೯೯ ||

ಪ್ರಜಯಾ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯಾಮಃ ಕನೀಯಃಫ़ಲಯಾ ವಯಮ್ ||
ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧೈಕಲೋ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಯೇಷಾಂ ಲೋಕೋ ಧ್ರುವೋಽಕ್ಷಯಃ || ೧೧೦೦ ||

ಆತ್ಮಾತ್ವಾದೇವ ಚಾವಾಪ್ತಃ ಸರ್ವಸಾಧನಾನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ||
ವಸ್ತೂತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಮದ್ಯಸ್ಮಾತ್ಸಾಧನಾನಿ ವ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ || ೧೧೦೧ ||

ಯಚ್ಚೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಮದ್ವಸ್ತು ತತ್ತುಚ್ಛಂ ಸ್ವಪ್ನವಸ್ತುವತ್ ||
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನೇ ತು ನಿಃಶೇಷಫ़ಲಾಂತರ್ಭಾವಕಾರಣಾತ್ || ೧೧೦೨ ||

ನಾಽಽತ್ಮಲಾಭಾತ್ಪರೋ ಲಾಭಃ ಕೃತ್ಸ್ನೇಽಪಿ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಸರ್ವಪ್ರಾಪ್ಯಾರ್ಥಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇಃ ಸರ್ವಹೇಯನಿರಾಕೃತೇಃ || ೧೧೦೩ ||

ಇತಿ ಚೇತಸಿ ಸಂಧಾಯ ಹ್ಯಾಕ್ಷಿಪಂತಿ ಪ್ರಜಾದಿಕಮ್ ||
ನೃಲೋಕಾದಿಫ़ಲಂ ಸರ್ವಮೇಷಣಾತ್ರಯಮಾದರಾತ್ || ೧೧೦೪ ||

ಉತ್ಪಾದ್ಯಮಾಪ್ಯಂ ಸಂಸ್ಕಾರ್ಯಂ ವಿಕಾರ್ಯಂ ಚೈಷಣಾಫ़ಲಮ್ ||
ತಸ್ಮಿನ್ನೇವಂವಿಧೇ ಕಃ ಸ್ಯಾತ್ಸಂತೋಷೋ ವಿದುಷಾಮಪಿ || ೧೧೦೫ ||

ಆತ್ಮಬ್ರಹ್ಮಾನುಲೋಮ್ಯೇನ ಹ್ಯೇಷಣಾತ್ಯಾಗ ಇಷ್ಯತೇ ||
ಸಾಧನಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೇವ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನೇ || ೧೧೦೬ ||

ಆಪ್ತಾಶೇಷಪುಮರ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಬೋಧಿನಃ ||
ದಗ್ಧಾತ್ಮತಮಸಃ ಪುಂಸೋ ನೈಷಣಾಽಪೇಕ್ಷಿತೇಷ್ಯತೇ || ೧೧೦೭ ||

ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮಭೂತಸ್ಯ ಸರ್ವೈಕಾತ್ಮ್ಯಂ ಪ್ರಪಶ್ಯತಃ ||
ಆಪ್ತಾಶೇಷಪುಮರ್ಥಸ್ಯ ತ್ಯಕ್ತಾಶೇಷಾಸುಖಸ್ಯ ಚ || ೧೧೦೮ ||

ಪ್ರಾಪ್ತಸ್ಯ ಪರಮಂ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ವದ ಕಿಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಜಾದಿಭಿಃ ||
ಇತಿ ನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ನಿಃಸಂಗಾಃ ಪ್ರವ್ರಜಂತ್ಯೇವ ಸರ್ವತಃ || ೧೧೦೯ ||

ಧಾವತೋಽವಿದುಷೋ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮೃಗತೃಷ್ಣೋದಕಾರ್ಥಿನಃ ||
ತತ್ತೋಯತತ್ತ್ವವಿತ್ಕಶ್ಚಿನ್ನ ಹಿ ಧಾವತಿ ಮೂಢವತ್ || ೧೧೧೦ ||

ಯಥೈವಂ ಶ್ರುತಿತೋಽಶೇಷವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧನ-
ಪ್ರವೃತ್ತಿವಿಷಯಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಿನಾಮಿಹ || ೧೧೧೧ ||

ಅವಿದ್ಯಾಪಟಸಂವೀತಧಿಷಣಾನ್ಕಾಮಿನೋ ನರಾನ್ ||
ಪುತ್ರೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಸಾಧ್ಯೇಷು ಪ್ರವೃತ್ತಾನ್ವೀಕ್ಷ್ಯ ಯತ್ನತಃ ||
ಅಸ್ಮಾಕಂ ನ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕೃತಾರ್ಥತ್ವಾಚ್ಚ ಕಾರಣಾತ್ || ೧೧೧೨ ||

ಯದಜ್ಞಾನಾತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಯಾ ತಜ್ಜ್ಞಾನಾತ್ಸಾ ಕುತೋ ಭವೇತ್ ||
ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಪ್ರವೃತ್ತೀನಾಂ ಹಾನಿಃ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮಬೋಧತಃ || ೧೧೧೩ ||

ಸದೋತ್ಪತ್ತೇರನುತ್ಪಾದ್ಯೋಽನಾಪ್ಯಶ್ಚಾಪಿ ತಥಾಽಽತ್ಮಾನಃ || ೧೧೧೪ ||
ಅಸಂಸ್ಕಾರ್ಯೋಽಕ್ರಿಯಾಂಗತ್ವಾನ್ನಿರ್ಗುಣತ್ವಾತ್ತಥಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ಕೌಟಸ್ಥ್ಯಾದವಿಕಾರ್ಯೋಽಯಂ ವದ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಥಣಾ ಹಿ ಕಿಮ್ || ೧೧೧೫ ||

ನೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿ ಸ್ವತೋ ಯಸ್ಯ ಸ್ವತ ಏವಾಸ್ತಿ ಯಸ್ಯ ತತ್ ||
ನ ತಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಪೇಕ್ಷಾಽಸ್ತಿ ಕರ್ಮಾಪೇಕ್ಷಾ ತತೋಽನ್ಯತಃ || ೧೧೧೬ ||

ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದೌ ಸಮರ್ಥಂ ಯದ್ಧೇತುಮಾತ್ರಮಪೇಕ್ಷತೇ ||
ಫ़ಲವತ್ಕರ್ಮ ತತ್ರೈವ ತತೋಽನ್ಯತ್ರಾಫ़ಲಂ ಭವೇತ್ || ೧೧೧೭ ||

ಉಕ್ತಹೇತುಬಲಾತ್ತಸ್ಮಾದ್ವಿದಿತ್ವಾಽಽತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ||
ಪ್ರವ್ರಜೇಯುಃ ಸಮಸ್ತಾಭ್ಯ ಏಷಣಾಭ್ಯೋ ದ್ರುತಂ ಬುಧಾಃ || ೧೧೧೮ ||

ಪುತ್ರೋತ್ಪತ್ತಿಂ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಹ್ಯೇಷಣಾ ದಾರಸಂಗ್ರಹಃ ||
ಪುತ್ರೈಷಣೇತಿ ಸೇಹೋಕ್ತಾ ಯದಿ ವಾಽತೋಽನ್ಯಥೈಷಣಾ || ೧೧೧೯ ||

ಮನುಷ್ಯಲೋಕಸಂಪ್ರಾಪ್ತಿಂ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯಾಸ್ಯ ಯೈಷಣಾ ||
ಪುತ್ರೋತ್ಪತ್ತ್ಯೇಹ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತೌ ಸಾಽತ್ರ ಪುತ್ರೈಷಣೋಚ್ಯತೇ || ೧೧೨೦ ||

ದೈವಂ ಚ ಮಾನುಷಂ ವಿತ್ತಂ ಕರ್ಮಣೇ ಯತ್ಪ್ರಯೋಜಕಮ್ ||
ದೇವತಾದಿಪರಿಜ್ಞಾನಂ ದೈವಂ ಪಶ್ವಾದಿ ಮಾನುಷಮ್ || ೧೧೨೧ ||

ಸಂಸಾರಕಾರಣಧ್ವಂಸಿ ಯತ್ತು ಜ್ಞಾನಂ ವಿಮುಕ್ತಿದಮ್ ||
ವಿತ್ತಶ್ರುತ್ಯಾ ನ ತದ್ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ತಸ್ಯ ಕರ್ಮವಿರೋಧತಃ || ೧೧೨೨ ||

ಯಸ್ಯ ಸಾಧನಭಾವಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರವೃತ್ತೌ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಮ್ ||
ಗರ್ತಾದೇರಿವ ವಿತ್ತತ್ವಂ ತಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಕರ್ಮಸು || ೧೧೨೩ ||

ಕರ್ಮಹೇತುವಿರುದ್ಧಂ ತು ನ ವಿತ್ತಂ ಜ್ಞಾನಮಿಷ್ಯತೇ || ೧೧೨೪ ||
ಕರ್ಮಪ್ರಕರಣಾಕಾಂಕ್ಷಿ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮಗುಣೋ ಭವೇತ್ ||
ಯದ್ಧಿ ಪ್ರಕರಣೇ ಯಸ್ಯ ತತ್ತದಂಗಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ || ೧೧೨೫ ||

ಸ್ವರೂಪಲಾಭಮಾತ್ರೇಣ ಯತ್ತ್ವವಿದ್ಯಾಂ ನಿಹಂತಿ ನಃ ||
ನ ತದಂಗಂ ಪ್ರಧಾನಂ ವಾ ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಣಃ ಕ್ವಚಿತ್ || ೧೧೨೬ ||

ಏತದ್ಬಲೇನ ಸಂನ್ಯಾಸ ಏಷಣಾಭ್ಯೋಽವಸೀಯತೇ ||
ದೇವಲೋಕಫ़ಲಂ ಜ್ಞಾನಮೇಷಣೈವೇತಿ ಗಮ್ಯತೇ || ೧೧೨೭ ||

ಲೋಕೈಷಣಾಗ್ರಹೇಣೈವ ವಿತ್ತಾಂತರ್ಭಾವಸಿದ್ಧಿತಃ ||
ಫ़ಲೋದ್ದೇಶೇನ ಯಾ ಚೇಷ್ಟಾ ಸೈವ ಲೋಕೈಷಣಾ ಯತಃ || ೧೧೨೮ ||

ಯತ್ತು ಚೋದಿತಮಿತ್ಯೇವ ಕ್ರಿಯತೇ ಕರ್ಮ ನಿಷ್ಫ़ಲಮ್ ||
ವಿತ್ತೈಷಣೇತಿ ತಾಂ ಬ್ರೂಮೋ ಜಾಮಿತ್ವವಿನಿವೃತ್ಸಯಾ || ೧೧೨೯ ||

ಲೋಕೋದ್ದೇಶೇನ ಯಾ ಚೇಷ್ಟಾ ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧನಾ ||
ಲೋಕೈಪಣೇತಿ ತಾಮಾಹುರೇಷಣಾರ್ಥವಿದೋ ಜನಾಃ || ೧೧೩೦ ||

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪಾಭ್ಯ ಏಷಣಾಭ್ಯಃ ಪ್ರಬೋಧತಃ ||
ಪ್ರಾತಿಲೋಮ್ಯೇನ ಯತ್ಸ್ಥಾನಂ ವ್ಯುತ್ಥಾನಮಿತಿ ತದ್ವಿದುಃ || ೧೧೩೧ ||

ಇತ್ಯೇವಮಾದಿ ವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ಪೂರ್ವಮೇವ ತು ||
ಕಹೋಲಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ನಾತಸ್ತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಯ ಯತ್ಯತೇ || ೧೧೩೨ ||

ಪ್ರವ್ರಜೇಯುರತೋ ಲೋಕಮೀಪ್ಸಂತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಬುಧಾಃ ||
ಪ್ರವ್ರಜಂತೀತಿ ಚ ವಿಧಿರರ್ಥವಾದೇನ ಸಂಗತೇಃ || ೧೧೩೩ ||

ನಾರ್ಥವಾದಾಂತರಾಪೇಕ್ಷಾ ಹ್ಯರ್ಥವಾದಸ್ಯ ಯುಜ್ಯತೇ ||
ವಿಧಿನೈವೈಕವಾಕ್ಯತ್ವಮರ್ಥವಾದಸ್ಯ ಯುಜ್ಯತೇ || ೧೧೩೪ ||

ಅರ್ಥವಾದೇನ ಲಿಂಗೇನ ತಸ್ಮಾದ್ವಿಧಿರಯಂ ಸ್ಫ़ುಟಃ ||
ವಿಧಿಶೇಷತ್ವಮುಜ್ಝಿತ್ವಾ ನಾರ್ಥವಾದೋ ಯತೋಽನ್ಯತಃ || ೧೧೩೫ ||

ಸಮಾನಕರ್ತೃಕತ್ವೋಕ್ತೇರ್ವಿಭಾಗೋಕ್ತೇಃ ಫ़ಲಸ್ಯ ಚ ||
ಪ್ರವ್ರಜಂತೀತ್ಯೇಷ ವಿಧಿರರ್ಥವಾದೇನ ಚಾನ್ವಯಾತ್ || ೧೧೩೬ ||

ವಿಜ್ಞಾನೇನ ವಿದಿತ್ವೇತಿ ಶ್ರೂಯತೇಽಸ್ಯೈಕಕರ್ತೃತಾ ||
ವಿವಿನಕ್ತಿ ಫ़ಲಂ ಚಾಪಿ ಯೇಷಾಮಿತ್ಯೇವಮಾದಿನಾ || ೧೧೩೭ ||

ಪ್ರವ್ರಜಂತೀತಿ ನಾಪ್ಯೇತತ್ಸಕೃತ್ಛ್ರುತಮಿಹೇಷ್ಯತೇ ||
ಪ್ರಾಪ್ತವಲ್ಲೋಕನುತ್ಯರ್ಥಮರ್ಥವಾದವ್ಯಪೇಕ್ಷಿ ಚ ||
ಪ್ರಧಾನವದತೋ ನೇದಂ ಲೋಕಸ್ತುತಿಪರಂ ಭವೇತ್ || ೧೧೩೮ ||

ನಾಪ್ಯನುಷ್ಠೇಯರೂಪೇಣ ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯೇನ ಸಂಸ್ತುತಿಃ ||
ಆತ್ಮಲೋಕಸ್ಯ ಯುಕ್ತಾ ಸ್ಯಾನ್ನಾಪಿ ತಜ್ಜ್ಞಾನಸಂಸ್ತುತಿಃ || ೧೧೩೯ ||

ಅಥಾನುಷ್ಠೇಯಮಪಿ ಸಂಸ್ತುತ್ಯರ್ಥಂ ಭವತೇಷ್ಯತೇ ||
ಅನುಷ್ಠೇಯಸ್ಯ ದರ್ಶಾದೇಃ ಸ್ತುತ್ಯರ್ಥತ್ವಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೧೧೪೦ ||

ಕರ್ತವ್ಯತಾ ನ ಚ ಜ್ಞಾತಾ ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯಸ್ಯ ಕುತ್ರಚಿತ್ ||
ಸ್ತುತ್ಯರ್ಥತ್ವಂ ಯತೋಽಸ್ಯೇಹ ಭವತಾ ಪರಿಕಲ್ಪ್ಯತೇ || ೧೧೪೧ ||

ಅನ್ಯತ್ರಾಪಿ ವಿಧೌ ಕಲ್ಪ್ಯ ಇಹೈವಾಸೌ ಸಮರ್ಥ್ಯತಾಮ್ || ೧೧೪೨ ||
ಭೂಮಿಷ್ಠೇ ಮಧುನಿ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಕೋ ವಿದ್ವಾನ್ಪರ್ವತಂ ವ್ರಜೇತ್ ||
ಲಬ್ಧೇಽಪಿ ಪ್ರವ್ರಜಂತೀತಿ ವಿಧಾವನ್ಯತ್ರ ಕಿಂ ಶ್ರಮಃ || ೧೧೪೩ ||

ಕಾಣಕುಂಠಾದಿವಿಷಯೇ ಯತ್ತು ಕೈಶ್ಚಿತ್ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯತೇ ||
ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯಂ ನ ತದ್ಯುಕ್ತಮನನುಷ್ಠೇಯರೂಪತಃ || ೧೧೪೪ ||

ಕರ್ತವ್ಯತ್ವೇನ ನ ಜ್ಞಾತಂ ವೃಕ್ಷಾದ್ಯಾರೋಹಣಂ ಯಥಾ ||
ಸಂನ್ಯಾಸೋಽಪಿ ತಥೈವಾಯಂ ನೈವ ಕಾರ್ಯತಯಾ ಮತಃ ||
ಪ್ರವ್ರಜಂತೀತ್ಯತೋ ನಾಸ್ಯ ಸ್ತುತಿಗಂಧೋಽಪಿ ವಿದ್ಯತೇ || ೧೧೪೫ ||

ನನು ಚಾಽಽತ್ಮಪ್ರಬೋಧೇನ ವಿಧಿಗೋಚರಲಂಗಘಿನಃ ||
ಕೃತಕೃತ್ಯಸ್ಯ ಮುಕ್ತಸ್ಯ ವಿಧಿರೇಷ ಕಥಂ ಭವೇತ್ || ೧೧೪೬ ||

ಪರಿಹಾರೋಽಸ್ಯ ಚೋದ್ಯಸ್ಯ ಕಹೋಲಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಽಖಿಲಃ ||
ಯತೋಽಭಾಣಿ ಮಯಾ ಪೂರ್ವಂ ನೇಹಾತಃ ಪುನರೂಚ್ಯತೇ || ೧೧೪೭ ||

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಸಮಾಪ್ಯೇತಿಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಶ್ರುತಿಮೂಲತಃ ||
ಚತುರ್ಣಾಮಾಶ್ರಮಾಣಾಂ ಸ್ಯಾನ್ನೋಪೇಕ್ಷಾಽತೋಽನುಮಾನತಃ || ೧೧೪೮ ||

ನ ಚ ವೇದೈಕಮೂಲತ್ವವಿರಹಾತ್ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಮಾಣತಾ ||
ಆಚಾರಸ್ಯ ಸ್ಮೃತೇರ್ವಾಽಪಿ ಬೌದ್ಧಾದ್ಯಾಚಾರವದ್ಧ್ರುವಮ್ || ೧೧೪೯ ||

ಧರ್ಮಸ್ಯ ವೇದಮೂಲತ್ವಾದವೇದಸ್ಯ ನ ಧರ್ಮತಾ ||
ಇತ್ಯೇವಂ ನ್ಯಾಯವದ್ವಾಕ್ಯಮಾಹುರ್ವೇದಪ್ರಮಾಣಕಾಃ || ೧೧೫೦ ||

ವೇದಶಾಸ್ರಾನಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ಸ್ಮೃತಿಶಾಸ್ರಸ್ಯ ಚೇನ್ಮತಮ್ ||
ನಿರ್ಗ್ರಂಥಿಶಾಸ್ರತುಲ್ಯತ್ವಂ ಸ್ಮೃತೀನಾಂ ವಃ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ || ೧೧೫೧ ||

ನಾಪಿ ಸ್ಮೃತಿವ್ಯಪೇಕ್ಷಾಽಸ್ತಿ ಶ್ರುತೇಃ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕಾರಣಾತ್ ||
ಸ್ಮೃತ್ಯರ್ಥಸ್ಯಾನುವಾದೋಽಯಂ ಪಾರತಂತ್ರ್ಯೇಽಸತಿ ಶ್ರುತೇಃ || ೧೧೫೨ ||

ಸ್ವತಂತ್ರಯೋರ್ಮಿಥೋಽಪೇಕ್ಷಾ ನಾಪಿ ಸ್ಯಾತ್ಪರತಂತ್ರಯೋಃ ||
ಪಾರತಂತ್ರ್ಯಾನ್ನ ಚಾಪೇಕ್ಷಾ ಸ್ವತಂತ್ರಸ್ಯ ಸ್ವತಃ ಕಚಿತ್ || ೧೧೫೩ ||

ಸ್ಮೃತ್ಯರ್ಥಂ ನ ಶ್ರುತಿಸ್ತಸ್ಮಾದನುವಕ್ತೀಹ ಕುತ್ರಚಿತ್ ||
ಸ್ಮೃತಿಸ್ತ್ವನುವದತ್ಯೇವ ಶ್ರುತ್ಯರ್ಥಂ ಪರತಂತ್ರತಃ || ೧೧೫೪ ||

ಆತ್ಮಾ ಚೇದಿಷ್ಯತೇ ಲೋಕಃ ಕರ್ಮಾಣ್ಯೇವ ನ ಕಿಂ ನರಾಃ ||
ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಕುರ್ವಂತೀಹ ದಿವಾನಿಶಮ್ || ೧೧೫೫ ||

ಪಾರಿವ್ರಾಜ್ಯೇನ ಕಿಂ ಕಾರ್ಯಮಿತಿ ಚೇದುಚ್ಯತೇ ಶೃಣು ||
ಅಸ್ಯಾತ್ಯಂತಮಸಂಬಂಧಾದಾತ್ಮಲೋಕಸ್ಯ ಕರ್ಮಭಿಃ || ೧೧೫೬ ||

ನೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದ್ಯಭಿಸಂಬಂಧ ಆತ್ಮನೋಽಸ್ಯೋಪಪದ್ಯತೇ ||
ಯತೋಽತಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಕಾರ್ಯಂ ನೇಹ ಸಂಭಾವ್ಯತೇಽಣ್ವಪಿ || ೧೧೫೭ ||

ತದಸಂಭಾವನಾಯಾಶ್ಚ ಕೋ ಹೇತುರಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ||
ಸ ಏಷ ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾತ್ಮಾ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಗಪಿ ವರ್ಣಿತಃ || ೧೧೫೮ ||

ಪ್ರಧ್ವಸ್ತೈಕಾತ್ಮ್ಯಸಂಮೋಹೋ ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾತ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ||
ಅಗೃಹ್ಯಾದ್ಯಾತ್ಮತಾಂ ಯಾತಃ ಸ್ವಮಹಿಮ್ನಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ || ೧೧೫೯ ||

ಕರ್ಮಣಾಂ ಚಾಽಽತ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಚರಿತಾರ್ಥತ್ವಕಾರಣಾತ್ ||
ವಿದ್ಯಯಾಽಪಿ ನ ಚೇತ್ಕಾರ್ಯಂ ಕರ್ಮಭಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಥಂ ನು ತತ್ || ೧೧೬೦ ||

ಏವಂ ಚತುರ್ಭಿರಧ್ಯಾಯೈರ್ಯಥಾವ್ಯಾಖ್ಯಾತವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಮುಮುಕ್ಷುಃ ಪ್ರಾಪಿತಃ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ಪರಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಲಕ್ಷಣಮ್ || ೧೧೬೧ ||

ಯಸ್ಮಾದೇವಮಯಂ ತಸ್ಮಾದ್ವಿದಿತೇ ಪರಮಾತ್ಮನಿ ||
ಜ್ಞೇಯಕಾರ್ಯಸಮಾಪ್ತತ್ವಾನ್ನ ಕಿಂಚಿದವಶಿಷ್ಯತೇ || ೧೧೬೨ ||

ಸರ್ವಕರ್ಮಫ़ಲಾನಾಂ ಚ ತಥಾಽಂತರ್ಭಾವಸಂಭವಾತ್ ||
ಆಪ್ತೇ ಕರ್ಮಫ़ಲೇ ನಾತ ಆರಂಭಃ ಕರ್ಮಣಾಮಿಹ || ೧೧೬೩ ||

ತಥಾಚ ಭಗಾವಾನ್ವ್ಯಾಸ ಇಮಮರ್ಥಮುವಾಚ ಹ ||
ಸರ್ವಂ ಕರ್ಮಾಖಿಲಂ ಪಾರ್ಥ ಜ್ಞಾನೇ ಪರಿಸಮಾಪ್ಯತೇ || ೧೧೬೪ ||

ನಾತೋ ವಿಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಸ್ಯ ಕರ್ಮಹೇತುಪ್ರಬಾಧನಾತ್ ||
ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧ್ಯಾನಾಮಾರಂಭಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಮ್ || ೧೧೬೫ ||

ಯಸ್ತ್ವೇಷಣಾನಿವೃತ್ತಃ ಸ್ಯಾನ್ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾತ್ಮವಿದ್ಯಯಾ || ೧೧೬೬ ||
ನೇತೀತ್ಯಾತ್ಮೈವ ಸಂವೃತ್ತೋ ಯತೋಽತಸ್ತಂ ವಿಪಶ್ಚಿತಮ್ ||
ಉಭೇ ನ ವ್ಯಾಪ್ನುತೋಽಜ್ಞೋತ್ಥೇ ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತಮ್ || ೧೧೬೭ ||

ಕೇ ತೇ ಉಭೇ ನ ತರತ ಇತ್ಯುಕ್ತಾರ್ಥವಿವಕ್ಷಯಾ ||
ಅತ ಇತ್ಯಾದಿಕಂ ತಸ್ಮಾದಾಜಗಾಮೋತ್ತರಂ ವಚಃ || ೧೧೬೮ ||

ಅತೋ ನಿಮಿತ್ತಾದತ್ಯರ್ಥಮಹಂ ಪಾಪಮಕಾರಿಷಮ್ ||
ಭೋಕ್ತವ್ಯಂ ತನ್ಮಯೇದಾನೀಂ ಮರಣಾತ್ಸಮನಂತರಮ್ || ೧೧೬೯ ||

ಅಸಹ್ಯಾನಂತದುಃಖೌಘಮಹಾಭಯಮುಪಸ್ಥಿತಮ್ ||
ಇತ್ಯೇಷ ಘೋರಸಂಕಲ್ಪೋ ಹಿಕ್ಕಿಕಾವಶವರ್ತಿನಃ ||
ಸರ್ವಸಾಮರ್ಥ್ಯಹೀನಸ್ಯ ಜಾಯತೇ ತಾಪಕಾರಣಮ್ || ೧೧೭೦ ||

ಕ್ಷಯಿಷ್ಣು ಪುಣ್ಯಂ ಚೈತಸ್ಮಾದ್ಧೇತೋರಕರವಂ ಪುರಾ ||
ಇತ್ಯೇತೇ ವಿಚಿಕಿತ್ಸೇ ದ್ವೇ ಸರ್ವಸ್ಯ ಭವತೋ ಮೃತೌ || ೧೧೭೧ ||

ಏತೇ ನ ತರತೋಽಜ್ಞೋತ್ಥೇ ತದ್ಧೇತ್ವಜ್ಞಾನಘಸ್ಮರಮ್ ||
ಅಶನಾಯಾದ್ಯತಿಕ್ರಾಂತಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮೀತ್ಯಾತ್ಮವೇದಿನಮ್ ||
ಕಥಂ ತೇ ವ್ಯಾಪ್ನುತೋಽವಿದ್ಯಾಹೇತೂತ್ಥೇ ಬ್ರಹ್ಮವೇದಿತಮ್ || ೧೧೭೨ ||

ತಾಪಾಯ ಪುಣ್ಯಮಪ್ಯಾಹುಃ ಪರಿಣಾಮಾದಿಸಂಗತೇಃ ||
ಕ್ಷಯಾತಿಶಯಯೋಗಿತ್ವಾತ್ತಥಾ ವ್ಯಾಸೋಽಪ್ಯಭಾಷತ ||
ತಸ್ಯ ಸ್ಥಾನವರಿಷ್ಠಸ್ಯ ಸರ್ವೇ ನಿರಯಸಂಜ್ಞಿತಾಃ || ೧೧೭೩ ||

ನ ವ್ಯಾಪ್ನುತಸ್ತೇ ತಂ ಕಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮಣೀ ಸಾಧ್ವಸಾಧುನೀ ||
ಇತಿಹೇತೂಪದೇಶಾರ್ಥಮುಭೇ ಇತಿ ಪರಂ ವಚಃ || ೧೧೭೪ ||

ಉಭೇ ಏತೇ ತರತ್ಯೇಷ ವಿದ್ವಾಂಸ್ತದ್ಧೇತುಬಾಧನಾತ್ ||
ಉಭೇ ನ ತರತೋಽತಸ್ತಮುಭೇ ನ ತಪತಶ್ಚ ತಮ್ || ೧೧೭೫ ||

ಕೃತಂ ಫ़ಲಪ್ರದಾನೇನ ಪ್ರತ್ಯವಾಯೇನ ಚಾಕೃತಮ್ ||
ನ ತಾಪಯತಿ ಕರ್ಮೈತನ್ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾತ್ಮದರ್ಶಿನಮ್ || ೧೧೭೬ ||

ಪುಣ್ಯಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಪಾಪಂ ನ ಕರ್ಮೇಹಾಸ್ತಿ ತಾದೃಶಮ್ ||
ಲೋಕೋಽಸ್ಯ ಮೀಯತೇ ಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಪ್ರಕಾಶಿತಃ || ೧೧೭೭ ||

ನ ತಸ್ಯ ಪ್ರತಿಮಾ ಅಸ್ತಿ ಯಸ್ಯ ನಾಮ ಮಹದ್ಯಶಃ ||
ಇತಿ ಮಂತ್ರೋಽಪಿ ಚಾಽಽನಂತ್ಯಮೈಕಾತ್ಮ್ಯಸ್ಯಾವದತ್ಸ್ವಯಮ್ || ೧೧೭೮ ||

ಸರ್ವಕರ್ಮಾತಿಗಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ||
ಮಂತ್ರೇಣಾಪ್ಯಾತ್ಮನೋ ರೂಪಂ ತದೇತದಿತಿ ವರ್ಣ್ಯತೇ || ೧೧೭೯ ||

ಏಷ ಯೋಽಭಿಹಿತಃ ಪೂರ್ವಂ ತಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ದೃಷ್ಟವಾನೃಷಿಃ ||
ತತ್ರೈವ ನಿಷ್ಠಾಂ ಯಾತಃ ಸನ್ಮಂತ್ರಮೇತಮುದೀರಯೇತ್ || ೧೧೮೦ ||

ಆ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಸ್ಯ ಯೇ ಸಿದ್ಧಾ ಅವಿದ್ಯಾಕರ್ಮಹೇತುತಃ ||
ಸರ್ವೇಽಪಿ ಮಹಿಮಾನೋಽಮೀ ಕ್ಷಣಪ್ರಧ್ವಂಸಿನೋ ಮತಾಃ || ೧೧೮೧ ||

ಏಷ ಏವೈಕಲೋ ನಿತ್ಯೋ ಬಾಹ್ಯಸಾಧನನಿಸ್ಪೃಹಃ ||
ಮಹಿಮಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯೋಕ್ತೋ ನೇತೀತ್ಯಾದ್ಯುಕ್ತಿಭಿಃ ಪುರಾ || ೧೧೮೨ ||

ಅಸ್ಯೈಕಸ್ಯ ಸ್ವತಃ ಸಿದ್ಧೇರ್ನ ವೃದ್ಧಿಃ ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಭಿಃ ||
ನ ಚ ಪಾಪೈಃ ಕನೀಯಸ್ತಾ ತಸ್ಯಾಸಾಧ್ಯತ್ವಹೇತುತಃ || ೧೧೮೩ ||

ವೃದ್ಧಿಹಾನೀ ಯತೋ ದೃಷ್ಟೇ ಕರ್ಮಸಾಧ್ಯಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ||
ಕರ್ಮಾನಪೇಕ್ಷಸಂಸಿದ್ಧೇಃ ಕಥಂ ತೇ ಭವತೋ ವದ || ೧೧೮೪ ||

ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಇತಿ ಗಿರಾ ಯಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ ||
ಗ್ರಹಣಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯೇತಿ ತಸ್ಯೈವೇಹಾಽಽತ್ಮವಸ್ತುನಃ || ೧೧೮೫ ||

ಮಹಿಮಾ ವಿದ್ಯಾಮಾನೋಽಪಿ ತದವಿದ್ಯಾಸಮುದ್ಭವ-
ದೇಹಜಾತ್ಯಾದಿಮಾನಸ್ಯ ವೃದ್ಧಿಹಾನ್ಯಾದಿಸಂಗತೇಃ || ೧೧೮೬ ||

ಅವಿದ್ಯಮಾನವಜ್ಜ್ಞೇಯೋ ಮಹಿಮಾಪ್ರತಿಬೋಧತಃ ||
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗ್ರಹಣೇನಾತಃ ಕೃತಕೃತ್ಯಾ ಇಹೋಚ್ಯತೇ || ೧೧೮೭ ||

ಮಹಿಮೈವಂವಿಧೋ ಯಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯಾತ ಆದರಾತ್ ||
ಪದವಿತ್ಸ್ಯಾನ್ಮಹಿಮ್ನೋಽಸ್ಯ ಮಹತ್ತಜ್ಜ್ಞಾನತಃ ಫ़ಲಮ್ || ೧೧೮೮ ||

ತತ್ತ್ವವಿತ್ಸ್ಯಾನ್ಮಹಿಮ್ನೋಽಸ್ಯೇತ್ಯೇಷ ಮಂತ್ರೋ ವಿಧಿತ್ಸಿತಃ ||
ಫ़ಲವಾದೋಽರ್ಥವಾದಃ ಸ್ಯಾದಸ್ಯೈವ ತು ವಿಧೇಃ ಪರಃ || ೧೧೮೯ ||

ಮಹಿಮ್ನೋಽಸ್ಯೈವ ವಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಪ್ರತಿಬುದ್ಧಯೇ ||
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಸ್ಯಾತ್ಪದಾರ್ಥವಿಚಕ್ಷಣಃ || ೧೧೯೦ ||

ಯತಃ ಪದಾರ್ಥಸಂಬೋಧಾನ್ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ಮಹಿಮಾನಂ ಶ್ರುತೇರ್ವೇತ್ತಿ ಫ़ಲಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾತ್ತತೋಽಪಿ ಕಿಮ್ || ೧೧೯೧ ||

ತಂ ವಿದಿತ್ವೇತ್ಯತಃ ಪ್ರಾಹ ಫ़ಲಂ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಬೋಧತಃ ||
ಯಸ್ಮಾದೇವಂಫ़ಲಂ ಜ್ಞಾನಮೇವಂವಿದ್ಯತ್ನತಸ್ತತಃ || ೧೧೯೨ ||

ಶಮಾದಿಸಾಧನೋ ಭೂತ್ವಾ ಮಹಮ್ನಿಃ ಪದವಿದ್ಭವೇತ್ ||
ಇತಿ ಮಂತ್ರೋಕ್ತ ಏವಾರ್ಥೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನಾಪಿ ವರ್ಣ್ಯತೇ || ೧೧೯೩ ||

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾಸಮಾಯೋಗೋ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗ್ಧಿಯಃ ಫ़ಲಮ್ ||
ಏವಂವಿದಾದರಾತ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಧೀರ್ನರಃ || ೧೧೯೪ ||

ಉತ್ಪನ್ನಾತ್ಮಬುಭುತ್ಸುಃ ಸನ್ವೇದಾನುವಚನಾದಿಭಿಃ ||
ವಿರಕ್ತ ಆಗ್ರಜಾಲ್ಲೋಕಾನ್ಮೋಕ್ಷಾದರ್ವಾಕ್ಷು ಭೂಮಿಷು || ೧೧೯೫ ||

ಸಂಶುದ್ಧಧಿಷಣೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ವೈದಿಕೈರೇವ ಸಾಧನೈಃ ||
ಪರಾಙ್ಭುಖೀಕೃತಃ ಶುದ್ಧ್ಯಾ ತೈಸ್ತೈಃ ಸಂಸಾರಿಕೈಃ ಫ़ಲೈಃ || ೧೧೯೬ ||

ದುಃಖಾತ್ಮಕತ್ವಾತ್ಸರ್ವೇಷಾಂ ಶಿಖಿವಿನ್ಯಸ್ತಹಸ್ತವತ್ || ೧೧೯೭ ||
ಇತ್ಯೇವಂ ಧ್ವಸ್ತನಿಃಶೇಷಕಲ್ಮಷಃ ಪೂರ್ವಸಾಧನೈಃ ||
ಉತ್ಪನ್ನಾತ್ಮಬುಭುತ್ಸುಃ ಸಂಸ್ತ್ಯಕ್ತಸರ್ವಪರಿಗ್ರಹಃ || ೧೧೯೮ ||

ರಜಸ್ತಮೋಜರಾಗಾದಿದೋಷಾನಾಕ್ಷಿಪ್ತಶೇಮುಷಿಃ ||
ಮುಮುಕ್ಷ್ವವಸ್ಥಾಂ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತ ಏವಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಸಾಧನೈಃ || ೧೧೯೯ ||

ಮಂತ್ರಬ್ರಾಹ್ಮಣರೂಪಿಣ್ಯಾಽಥೇದಾನೀಂ ವಿನಿಯುಜ್ಯತೇ ||
ಶ್ರುತ್ಯಾಽಶೇಷತಮೋಘಾತಿಪ್ರತ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನೇ || ೧೨೦೦ ||

ಏವಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಮಂತ್ರಾರ್ಥಜ್ಞಾನತತ್ಫ़ಲವಿತ್ಸುಧೀಃ ||
ಶಮಾದಿಸಾಧನೋ ವಿದ್ಯಾದನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ||
ವ್ಯುತ್ಥಾಪ್ಯಾನಾತ್ಮನಃ ಪಶ್ಯೇತ್ಪ್ರವಿಶ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ || ೧೨೦೧ ||

ವಾಕ್ಯಾದೇವ ತತೋಽಸಂಗಃ ಸರ್ವಮಾತ್ಮೋತಿ ವೀಕ್ಷತೇ ||
ಇತ್ಯೇತದ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನೇಹ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವಿಧೀಯತೇ || ೧೨೦೨ ||

ದಾಂತೋ ಭೂತ್ವಾ ತತಃ ಶಾಂತಸ್ತತಶ್ಚೋಪರತೋ ಭವೇತ್ ||
ಅರ್ಥಕ್ರಮೋ ಬಲೀಯಾನ್ಸ್ಯಾದ್ಯತಃ ಪಾಠಕ್ರಮಾದಿಹ || ೧೨೦೩ ||

ಕ್ರಿಯಾನಿವೃತ್ತಿವಿಷಯೇ ಪ್ರಯೋಗೋ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಅಭಿಧಾನಸ್ಯ ಶಾಂತಾದೇಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣೇಹ ಸರ್ವತಃ || ೧೨೦೪ ||

ಬಹಿಷ್ಕರಣಚೇಷ್ಟಾಯಾ ನಿವೃತ್ತೌ ದಾಂತ ಉಚ್ಯತೇ ||
ದಾಂತೋಽಶ್ವೋ ಗೌರ್ಗಜೋ ವಾಽಪಿ ಪ್ರಯೋಗಸ್ತತ್ರ ವೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೨೦೫ ||

ಅಂತಃಕರಣಚೇಷ್ಟಾಯಾ ನಿವೃತ್ತೌ ಶಾಂತ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಶಾಂತೋ ಭಿಕ್ಷುಸ್ತಪಸ್ವೀತಿ ತತ್ಪ್ರಯೋಗಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ || ೧೨೦೬ ||

ನನ್ವಪ್ರಾಪ್ತೌ ವಿಧಿರ್ಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಾಸ್ತ್ವೇತೇ ದಮಾದಯಃ ||
ಕುತಸ್ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಿರಿತಿ ಚೇದ್ಯಥಾ ಪ್ರಾಪ್ತಿಸ್ತಥೋಚ್ಯತೇ || ೧೨೦೭ ||

ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಂ ತಥಾ ಕಾಮ್ಯಂ ಚಾಪಲಂ ನಿತ್ಯಮೇವ ಚ ||
ಇಯದೇವ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ಪುಂಸಾಂ ಕರ್ಮ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೨೦೮ ||

ನಿಷಿದ್ಧಸ್ಯ ನಿಷಿದ್ಧತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಮಕಾಂಡೇಽಪಿ ಕರ್ಮಣಃ ||
ಕುತೋ ವೇದಾಂತವಿದ್ಯಾಯಾಂ ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ಮನಾಗಪಿ || ೧೨೦೯ ||

ಮುಕ್ತೇರರ್ವಾಕ್ಷು ಕಾಮ್ಯೇಷು ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವಾದ್ವಿರಕ್ತತಃ ||
ಕಾಮ್ಯಕರ್ಮಾಪಿ ನೈವೇಹ ಮುಮುಕ್ಷೋಃ ಸಂಭವತ್ಯತಃ || ೧೨೧೦ ||

ರಜಸ್ತಮೋತಿವರ್ತಿತ್ವಾತ್ಸತ್ತ್ವಸಂಶುದ್ಧಿಹೇತುತಃ ||
ಚಾಪಲಾನ್ಯಪಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ನಾತಃ ಸಂತ್ಯಸ್ಯ ಕಾನಿಚಿತ್ || ೧೨೧೧ ||

ನ ಪಾಣಿಪಾದಚಪಲ ಇತ್ಯುಕ್ತೇರ್ವಾ ನಿಷೇಧತಃ ||
ನಾತಃ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಕರ್ಮ ಮುಮುಕ್ಷೋಶ್ಚಾಪಲಂ ಕ್ವಚಿತ್ || ೧೨೧೨ ||

ನಿತ್ಯಸ್ಯಾಕರಣಾದ್ಯಃ ಸ್ಯಾದನರ್ಥಃ ಕರಣಾದಪಿ ||
ನಿತ್ಯಸ್ಯಾವಾಪ್ಯತೇಽಸೌ ಚೇದ್ವದ ಕಿಂ ನಿತ್ಯಕರ್ಮಣಾ || ೧೨೧೩ ||

ಏವಂ ನಿತ್ಯಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವತಃ ಶುದ್ಧಚೇತಸಃ ||
ತಿತ್ಯಕ್ಷಾ ಜಾಯತೇ ಪುಂಸೋ ನಿತ್ಯೇಷ್ವಪಿ ಚ ಕರ್ಮಸು || ೧೨೧೪ ||

ಸಂಸಾರಮೋಕ್ಷಣಾಯಾಽಽಶು ನಿತ್ಯಂ ಕರ್ಮ ನ ಚೇದಲಮ್ ||
ಕೋಽರ್ಥಸ್ತೇನೇಹ ಪುಂಸಃ ಸ್ಯಾದಕೃತೇನ ಕೃತೇನ ವಾ || ೧೨೧೫ ||

ಇತಿ ಸಂಜಾತಪರಮವೈರಾಗ್ಯೋ ನಿತ್ಯಕರ್ಮಣಃ ||
ಸ್ವತಸ್ತ್ಯಾಗಂ ಕರೋತ್ಯೇವ ಪ್ರಾಪ್ತಾಸ್ತೇನ ಶಮಾದಯಃ || ೧೨೧೬ ||

ಯಮಾನ್ಸೇವೇತ ಸತತಂ ನ ನಿತ್ಯಂ ನಿಯಮಾನ್ಬುಧಃ ||
ಯಮಾನ್ಪತತ್ಯಕುರ್ವಾಣೋ ನಿಯಮಾನ್ಕೇವಲಾನ್ಭಜನ್ || ೧೨೧೭ ||

ಸತ್ಯಮೇವಂ ಶಮಾದೀನಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತತ್ವಾನ್ನೇಷ್ಯತೇ ವಿಧಿಃ ||
ಪ್ರಾಪ್ತಾನಾಮೇವ ತೇಷಾಂ ತು ಸಾಧನತ್ವಂ ವಿಧೀಯತೇ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಜನ್ಮನೇ ಶ್ರುತಿವಾಕ್ಯತಃ || ೧೨೧೮ ||

ಯಥೋಕ್ತವಿಷಯೇ ತೇಷಾಂ ಸಾಧನತ್ವಂ ನ ಮಾನತಃ ||
ಯತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಮತಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಸಾಧನತ್ವಂ ವಿಧೀಯತೇ || ೧೨೧೯ ||

ನಿವೃತ್ತಿಮಾತ್ರಂ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ವಾ ಭವೇದುಕ್ತೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಕರ್ತವ್ಯತಾ ನಿವೃತ್ತೇಸ್ತು ನ ಪ್ರಾಪ್ತೇತಿ ವಿಧೀಯತೇ || ೧೨೨೦ ||

ನನು ದಾಂತಶಮೋಕ್ತ್ಯೈವ ಸರ್ವಸ್ಯೈವೇಹ ಕರ್ಮಣಃ ||
ವಾರಿತತ್ವಾದುಪರತಶ್ರುತ್ಯಾಽನ್ಯತ್ಕಿಂ ವಿಧೀಯತೇ || ೧೨೨೧ ||

ಬಹಿರಂತಃಕ್ರಿಯಾತೋಽನ್ಯಾ ನ ಕ್ರಿಯಾ ವಿದ್ಯತೇ ಯತಃ ||
ನೋತ್ಸರ್ಗವಿಧಿನಾ ಯಸ್ಮಾನ್ನಾಪವಾದಸ್ಯ ಬಾಧನಮ್ || ೧೨೨೨ ||

ಭೂತಾಹಿಂಸಾವಿಧಿರ್ಯಸ್ಮಾನ್ನಾಗ್ನೀಷೋಮೀಯಮಾರಭಿತ್ ||
ಊರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರಾಣಾ ಉತ್ಕ್ರಾಮಂತಿ ಯೂನಃ ಸ್ಥವಿರ ಆಯತಿ || ೧೨೨೩ ||

ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಾನಾಭಿವಾದಾಭ್ಯಾಂ ಪುನಸ್ತಾನ್ಪ್ರತಿಪದ್ಯತॆ ||
ಇತ್ಯೌತ್ಸರ್ಗಿಕಮಾಚಾರಂ ಯಥಾ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಪ್ರಬಾಧತॆ || ೧೨೨೪ ||

ಆಗಚ್ಛತಿ ಗುರೌ ತೂಷ್ಣೀಮಾಸೀನಸ್ತದ್ವದತ್ರ ಚ ||
ಔತ್ಸರ್ಗಿಕತ್ಯಾಗವಿಧಿಂ ನಿತ್ಯಕರ್ಮವಿಧಿರ್ಬಲಾತ್ ||
ತಸ್ಯ ಜೀವನಮಾತ್ರೈಕಹೇತುತ್ವಾದ್ಬಾಧತೇ ಧ್ರುವಮ್ || ೧೨೨೫ ||

ನಿತ್ಯಕರ್ಮವಿಧೇರ್ಯಸ್ಮಾಚ್ಛಮಾದಿವಿಧಿನಾ ಹತಿಃ ||
ನ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇತ್ಯತೋ ಯತ್ನಾತ್ಪ್ರಾರಬ್ಧೋಪರತಶ್ರುತಿಃ || ೧೨೨೬ ||

ಇಹ ಚೋಪರತಶ್ರುತ್ಯಾ ತಿಷ್ಠತ್ಯಾದಿವದುಚ್ಯತೇ ||
ಕರ್ಮಾಕರ್ಮೈವ ಪುಂಸೋಽಸ್ಯ ಹ್ಯನುಷ್ಠೇಯತಯಾಽಽಮೃತೇಃ || ೧೨೨೭ ||

ಅನುಷ್ಠೇಯತಯಾ ಶ್ರುತ್ಯಾ ನಿವೃತ್ತಿಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಮ್ ||
ಯಸ್ಮಾದ್ವಿಧೀಯತೇ ತಸ್ಮಾತ್ತತ್ತ್ಯಾಗೀ ಪತಿತೋ ಭವೇತ್ || ೧೨೨೮ ||

ಇತ್ಯತ್ರ ಚೋದಯಿತ್ವೈಕೇ ಪರಿಹಾರಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ||
ನಿತ್ಯಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಕಸ್ಮಾತ್ಪರಿತ್ಯಾಗೋ ವಿಧೀಯತೇ || ೧೨೨೯ ||

ಕಾಮ್ಯಾದಿಕರ್ಮವತ್ತೇಷಾಂ ಮನೋವ್ಯಾಕ್ಷೇಷಹೇತುತಃ ||
ತ್ಯಾಗೋಽತಶ್ಚೋದ್ಯತೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ನಿತ್ಯಾನಾಮಪಿ ಕರ್ಮಣಾಮ್ || ೧೨೩೦ ||

ಭೂತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತ ಇತಿ ಸಮಾಧಾನಂ ವಿಧಾಸ್ಯತೇ ||
ಚೋದ್ಯಸ್ಯಾಸಂಭವಾಽಸ್ಯಾತ್ರ ಶ್ರುತ್ಯೈವ ವಿಹಿತತ್ವತಃ || ೧೨೩೧ ||

ಸಾಧನತ್ವೇನ ಶಾಂತ್ಯಾದೇಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಜನ್ಮನೇ ||
ನಾತಶ್ಚೋದ್ಯಾವಕಾಶೋಽತ್ರ ಶಮಾದೇರ್ವಿಹಿತತ್ವತಃ || ೧೨೩೨ ||

ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಬಂಧವಿಧಾನೇ ಸತ್ಯಸಂಭವಃ ||
ಸ್ವರ್ಗಾದಾವಿವ ಯಾಗಾದೇರ್ವಿಧಾನಾದೇವ ಕಾರಣಾತ್ || ೧೨೩೩ ||

ದೋಷಾಂತರಪ್ರಸಂಗಾರ್ಥಂ ಪರಿಹಾರಃ ಕೃತಸ್ತತಃ ||
ಚೋದ್ಯಪೂರ್ವಕ ಏತಸ್ಮಿನ್ನನ್ಯಚೋದ್ಯಸ್ಯ ಸಂಭವಾತ್ || ೧೨೩೪ ||

ಯದಿ ವ್ಯಾಕ್ಷೇಪಕಾರಿತ್ವಾನ್ನಿತ್ಯಂ ಕರ್ಮ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ||
ಬಹು ಭಿಕ್ಷಾಟನಾದ್ಯಸ್ತಿ ತತ್ಕಸ್ಮಾನ್ನ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೧೨೩೫ ||

ವೇದಾಂತಶ್ರವಣಾದ್ಯಸ್ತಿ ಬಹು ವ್ಯಾಕ್ಷೇಪಕಾರಿ ಚ ||
ತನ್ನಿತ್ಯಕರ್ಮವತ್ಸಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರುತ್ಯೇಹ ನ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೧೨೩೬ ||

ನೈಷ ದೋಷಃ ಪ್ರಧಾನಾರ್ಥಸಮಾಪ್ತೇರೇವ ಕಾರಣಾತ್ ||
ಭಿಕ್ಷಾಟನಾದ್ಯನುಷ್ಠಾನಂ ತಾದರ್ಥ್ಯಾನ್ನ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೧೨೩೭ ||

ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಸಮಾಪ್ತ್ಯಾಽಪೇಕ್ಷಿತತ್ವತಃ ||
ವೇದಾಂತಶ್ರವಣಾದೀನಾಂ ನ ತ್ಯಾಗೋಽತೋಽತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೨೩೮ ||

ಸಮಾಪ್ತಿಂ ನ ಸಮಾಯಾತಿ ಪ್ರಧಾನಂ ಯದಸಂಭವೇ ||
ನಿಷಿದ್ಧಮಪಿ ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ತತ್ಸಮಾಪ್ತಿಪ್ರಯುಕ್ತಿತಃ || ೧೨೩೯ ||

ಪ್ರಧಾನಚೋದನೈವಾಸ್ಯ ಚೋದನಾತೋಽವಗಮ್ಯತೇ ||
ಭಿಕ್ಷಾಟನಾದಿನಾ ನರ್ತೇ ಪ್ರಧಾನಂ ಹಿ ಸಮಾಪ್ಯತೇ || ೧೨೪೦ ||

ಶೇಷಭಕ್ಷಂ ನ ಕುರ್ವಂತಿ ಪ್ರಧಾನಾರ್ಥಾನುರೋಧತಃ ||
ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಿಹಿತಮಪ್ಯೇವಂ ತಾದರ್ಥ್ಯಾತ್ಕರ್ಮ ನೋ ಮತಮ್ || ೧೨೪೧ ||

ಯಾಃ ಕಾಶ್ಚಿಜ್ಜೀವತಾ ಶತ್ಯಾಸ್ತ್ಯಕ್ತುಂ ತಿತ್ಯಕ್ಷತಾ ಕ್ರಿಯಾಃ ||
ತಾಃ ಸರ್ವಾಃ ಸಂಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ನಿಮೇಷಾಜೌ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ || ೧೨೪೨ ||

ಉಕ್ತವಿಧ್ಯರ್ಥವಿಷಯಾದ್ಯಾಃ ಕ್ರಿಯಾ ವಿಷಯಾಂತರೇ ||
ನಿಷಿಧ್ಯಂತೇಽತ್ರ ತಾಃ ಸರ್ವಾ ವ್ಯಾಧಾತಾಯೈವ ತಾ ಯತಃ || ೧೨೪೩ ||

ದ್ವಂದ್ವಪ್ರವಾಹಸಂಪಾತಸಹಿಷ್ಣುರಭಿಧೀಯತೇ ||
ತಿತಿಕ್ಷುವಚನೇನಾತ್ರ ದುರುಕ್ತಾದೇಸ್ತಥೈವ ಚ || ೧೨೪೪ ||

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಂ ಯೇಷು ಕರ್ತುಃ ಸ್ಯಾತ್ಕರಣಾಕರಣಂ ಪ್ರತಿ ||
ತಾನ್ಯೇವ ತು ನಿಷಿದ್ಧಾನಿ ಕರ್ಮಾಣೀಹ ಶಮಾದಿಭಿಃ || ೧೨೪೫ ||

ಅಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಂ ತು ಯೇಷು ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ತುಃ ಕರ್ಮಸು ಸರ್ವದಾ ||
ಸಮಾಹಿತೋಕ್ತ್ಯಾಽಥೇದಾನೀಂ ತನ್ನಿರೋಧೋ ವಿಧೀಯತೇ || ೧೨೪೬ ||

ಪಿಂಡೀಕೃತ್ಯೇಂದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಂ ಬುದ್ಧಾವಾರೋಪ್ಯ ನಿಶ್ಚಲಮ್ ||
ವಿಷಯಾಂಸ್ತತ್ಸ್ಮೃತೀಂಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ತಿಷ್ಠೇಚ್ಚಿದನುರೋಧತಃ || ೧೨೪೭ ||

ಏಷೋಽಭ್ಯುಪಾಯಃ ಸರ್ವತ್ರ ವೇದಾಂತೇಷು ವಿಧೀಯತೇ ||
ತತ್ತ್ವಮಸ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಾರ್ಥಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮಾದರಾತ್ || ೧೨೪೮ ||

ನಾವಿರತೋ ದುಶ್ಚರಿತಾನ್ನಾಶಾಂತೋ ನಾಸಮಾಹಿತಃ ||
ನಾಶಾಂತಮಾನಸೋ ವಾಽಪಿ ಪ್ರಜ್ಞಾನೇನೈನಮಾಪ್ನುಯಾತ್ || ೧೨೪೯ ||

ಮುಕ್ತೇರ್ಹಿ ಬಿಭ್ಯಾತೋ ದೇವಾ ಮೋಹೇನಾಪಿದಧುರ್ನರಾನ್ ||
ತತಸ್ತೇ ಕರ್ಮಸೂದ್ಯುಕ್ತಾಃ ಪ್ರಾವರ್ತಂತ ದಿವಾನಿಶಮ್ || ೧೨೫೦ ||

ಯತಃ ಕರ್ಮ ತಮೋಹೇತುಸ್ತಸ್ಮಾದೇವ ಮುಮುಕ್ಷುಭಿಃ ||
ಜ್ಞಾನೇನ ಭಿತ್ತ್ವಾ ಸಂಮೋಹಂ ಸರ್ವಾನರ್ಥೈಕಸಂಶ್ರಮ್ || ೧೨೫೧ ||

ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರವಣಧೀರ್ನರಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಮೇವ ಸಮಾಶ್ರಯೇತ್ || ೧೨೫೨ ||

ತತ ಏವೈಕಲಾದ್ಯಸ್ಮಾತ್ಸಂಸಾರಾದ್ವಿಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ||
ಇತ್ಯೇತದಾಹ ವಿಸ್ಪಷ್ಟಂ ಭಾಲ್ಲವಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ವಚಃ || ೧೨೫೩ ||

ಯದಾ ಪಂಚಾವತಿಷ್ಠಂತೇ ಜ್ಞಾನಾನಿ ಮನಸಾ ಸಹ ||
ಬುದ್ಧಿಶ್ಚ ನ ವಿಚೇಷ್ಟೇನ ತಾಮಾಹುಃ ಪರಮಾಂ ಗತಿಮ್ || ೧೨೫೪ ||

ತಾಂ ಯೋಗಮಿತಿ ಮನ್ಯಂತೇ ಸ್ಥಿರಾಮಿಂದ್ರಿಯಧಾರಣಾಮ್ ||
ಅಪ್ರಮತ್ತಸ್ತದಾ ಭವತಿ ಯೋಗೋ ಹಿ ಪ್ರಭವಾಪ್ಯಯೌ || ೧೨೫೫ ||

ಯಚ್ಛೇದ್ವಾಙ್ಭನಸೀ ಪ್ರಾಜ್ಞಾಸ್ತದ್ಯಚ್ಛೇಜ್ಜ್ಞಾನ ಆತ್ಮನಿ ||
ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮನಿ ಮಹತಿ ತದ್ಯಚ್ಛೇಚ್ಛಾಂತ ಆತ್ಮನಿ || ೧೨೫೬ ||

ಉತ್ತಿಷ್ಠತ ಜಾಗ್ರತ ಪ್ರಾಪ್ಯ ವರಾಗ್ನಿಬೋಧತ ||
ಸತ್ಯೇನ ಲಭ್ಯಸ್ತಪಸಾ ಹ್ಯೇಷ ಆತ್ಮಾ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೇನ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯೇಣ ನಿತ್ಯಮ್ ||
ಅಂತಃಶರೀರೇ ಜ್ಯೋತಿರ್ಮಯೋ ಹಿ ಶುಭ್ರೋ ಯಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಯತಯಃ ಕ್ಷೀಣದೋಷಾಃ || ೧೨೫೭ ||

ನ ಚಕ್ಷುಷಾ ಗೃಹ್ಯತೇ ನಾಪಿ ವಾಚಾ ನಾನ್ಯೈರ್ದೇವೈಸ್ತಪಸಾ ಕರ್ಮಣಾ ವಾ ||
ಜ್ಞಾನಪ್ರಸಾದೇನ ವಿಶುದ್ಧಸತ್ತ್ವಸ್ತತಸ್ತು ತಂ ಪಶ್ಯತೇ ನಿಷ್ಕಲಂ ಧ್ಯಾಯಮಾನಃ || ೧೨೫೮ ||

ಪ್ರತಿಶಾಖಂ ತಥಾಽನ್ಯಾನಿ ಜ್ಞಾನೋಪಾಯಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ||
ತನ್ಮೂಲಾನಿ ತಥಾಽನ್ಯಾನಿ ಸ್ಮೃತಿವಾಕ್ಯಾನಿ ಕೋಟಿಶಃ || ೧೨೫೯ ||

ಸಂತ್ಯೇವಾಽಽತ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನಸಾಧನಾನಾಂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ||
ಅನಗ್ನಿರನಿಕೇತಃ ಸ್ಯಾದಶರ್ಮಾಽಶರಣೋ ಮುನಿಃ || ೧೨೬೦ ||

ತ್ಯಜ ಧರ್ಮಮಧರ್ಮಂ ಚ ಉಭೇ ಸತ್ಯಾನೃತೇ ತ್ಯಜ ||
ಉಭೇ ಸತ್ಯಾನೃತೇ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಯೇನ ತ್ಯಜಸಿ ತಂ ತ್ಯಜ || ೧೨೬೧ ||

ಯತೋ ಯತೋ ನಿವರ್ತತೇ ತತಸ್ತತೋ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ||
ನಿವರ್ತನಾದ್ಧಿ ಸರ್ವತೋ ನ ವೇತ್ತಿ ದುಃಖಮಣ್ವಪಿ || ೧೨೬೨ ||

ಕೋಽಹಂ ಕಸ್ಯ ಕುತೋ ವೇತಿ ಕಃ ಕಥಂ ವಾ ಭವೇದಿತಿ ||
ಪ್ರಯೋಜನಮತಿರ್ನಿತ್ಯಮೇವಂ ಮೋಕ್ಷಾಶ್ರಮೀ ಭವೇತ್ || ೧೨೬೩ ||

ನೈತಾದೃಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯಾಸ್ತಿ ವಿತ್ತಂ ಯಥೈಕತಾ ಸಮತಾ ಸತ್ಯತಾ ಚ ||
ಶೀಲಂ ಸ್ಥಿತಿರ್ದಂಡನಿಧಾನಮಾರ್ಜವಂ ತತಸ್ತತಶ್ಚೋಪರಮಃ ಕ್ರಿಯಾಭ್ಯಃ || ೧೨೬೪ ||

ನಿವರ್ತಯಿತ್ವಾ ರಸನಂ ರಸೇಭ್ಯೋ ಘ್ರಾಣಂ ಚ ಗಂಧಾಚ್ಛ್ರವಣಂ ಚ ಶಬ್ದಾತ್ ||
ಸ್ಪರ್ಶಾತ್ತನುಂ ರೂಪಗುಣಾಚ್ಚ ಚಕ್ಷುಸ್ತತಃ ಪರಂ ಪಶ್ಯತಿ ಸ್ವಂ ಸ್ವಭಾವಮ್ || ೧೨೬೫ ||

ಏವಂ ಮನುವಸಿಷ್ಠಾದಿಧರ್ಮೇಷ್ವಪಿ ಸಹಸ್ರಶಃ ||
ಸ್ಪಷ್ಟಾನಿ ಸಂತಿ ವಾಕ್ಯಾನಿ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೨೬೬ ||

ಸಾಧ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಸ್ತ್ಯಾಗಾತ್ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದೇವ ಸಿದ್ಧತಃ ||
ತತ್ಸಾಧನಸ್ ಸಂತ್ಯಾಗೇ ಶ್ರದ್ಧಾವಿತ್ತಗಿರಾಽತ್ರ ಕಿಮ್ || ೧೨೬೭ ||

ಮೈವಂ ದೃಷ್ಟಾರ್ಥವಿಷಯೇ ಯತ್ಕರ್ಮಾಸ್ಯಾವಶೇಷಿತಮ್ ||
ತತ್ಸಾಧನೇಷ್ವಮಮತಾವಿಧಾನಾರ್ಥಂ ವಚೋ ಯತಃ || ೧೨೬೮ ||

ಶ್ರದ್ಧೈವ ವಿತ್ತಮಸ್ಯೇತಿ ನಾನ್ಯದಸ್ಯ ಯತಸ್ತತಃ ||
ಶ್ರದ್ಧಾವಿತ್ತೋಽಯಮಿತ್ಯುಕ್ತಃ ಸಂನ್ಯಾಸೀ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಮ್ || ೧೨೬೯ ||

ಭೂತ್ವೇತ್ಯಸ್ಯಾಭಿಸಂಬಂಧಃ ಸರ್ವೈಃ ಶಾಂತಾದಿಭಿಃ ಪದೈಃ ||
ವಿಧಿನಾಽಸ್ಯಾಪಿ ಚಾಽಽಕ್ಷೇಪಾದ್ವಿಧಿತಂತ್ರತ್ವಮಿಷ್ಯತೇ || ೧೨೭೦ ||

ಪಾಂಡಿತ್ಯಾದಿ ಪುರೋಕ್ತಂ ಯತ್ತಸ್ಯೇಯಮುಪಸಂಹೃತಿಃ ||
ಪ್ರಾಕ್ತದಾತ್ಮಾನಮೇವಾವೇದಿತಿ ಯಚ್ಚ ಸಮೀರಿತಮ್ ||

ಸೇತಿಕರ್ತವ್ಯತಾಕೋಽಥ ವಿಧಿಸ್ತಸ್ಯಾಯಮುಚ್ಯತೇ || ೧೨೭೧ ||

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ಯಥೋಕ್ತೈಃ ಸಾಧನೈರ್ಯುತಃ || ೧೨೭೨ ||
ಆತ್ಮನ್ಯೇವ ತಮಾತ್ಮಾನಂ ನಿಷ್ಕೃಷ್ಯಾನಾತ್ಮರಾಶಿತಃ ||
ಪಶ್ಯೇದಿತ್ಯಭಿಸಂಬಂಧಃ ಪಶ್ಯತೀತ್ಯಥವಾ ಭವೇತ್ || ೧೨೭೩ ||

ವಿಧ್ಯರ್ಥಸ್ಯ ಪುರಾ ಪ್ರಾಪ್ತೇಃ ಕಾಣ್ವಾನಾಮನುವಾದತಃ ||
ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಾದ್ಯುಕ್ತಿತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪಶ್ಯತೀತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ || ೧೨೭೪ ||

ಆತ್ಮಾಽನಾತ್ಮಪ್ರಧಾನತ್ವಾದ್ಬ್ರಹ್ಮರೂಪೇಣ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೨೭೫ ||
ವಿಶೇಷಣತ್ವಂ ಸ್ವಾರ್ಥೋಽಪಿ ಸತ್ಕಾರ್ಯೇ ಕಾರಣೇ ಗತಃ ||
ಸ್ವಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಸಮುತ್ಥೇಽಸ್ಮಿನ್ನಾತ್ಮಾವಿದ್ಯಾಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ || ೧೨೭೬ ||

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಮನೋಧೀಭ್ಯೋ ಹ್ಯನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕತಃ ||
ಮುಂಜೇಷೀಕಾವದುತ್ಕೃಷ್ಯ ಪಶ್ಯೇದಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಿ || ೧೨೭೭ ||

ಆತ್ಮನ್ಯೇವ ಯದಾಽಽತ್ಮಾನಂ ವಿಭಜ್ಯಾನಾತ್ಮನೋಽಖಿಲಾತ್ ||
ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ತದಾಽನಾತ್ಮಾ ನ ಪೃಥಗ್ವ್ಯವಶಿಷ್ಯತೇ || ೧೨೭೮ ||

ಸ ಏಷ ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾತ್ಮೇತ್ಯಥೈತಸ್ಮಾತ್ಪುರೋದಿತಾತ್ ||
ವಾಕ್ಯಾತ್ಸರ್ವಮಸಂಸರ್ಗಮಾತ್ಮಾನಂ ಪರಿಪಶ್ಯತಿ || ೧೨೭೯ ||

ಅವಿದ್ಯಾತಜ್ಜಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗ್ದರ್ಶನಬಾಧತಃ ||
ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮನಂ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ || ೧೨೮೦ ||

ನಾನುತ್ಪನ್ನಮತೋ ಜ್ಞಾನಂ ನಾಪ್ಯಜ್ಞಾನಮಬಾಧಿತಮ್ ||
ಕೃತ್ಸ್ನಜ್ಞೇಯಸಮಾಪ್ತತ್ವಾನ್ನ ಕಿಂಚಿದವಶಿಷ್ಯತೇ || ೧೨೮೧ ||

ಇಯಂ ಸಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯೋಕ್ತಾ ಮಧುಕಾಂಡೇ ಪುರೋದಿತಾ ||
ಯಾ ತಸ್ಯಾ ಜನ್ಮನಃ ಕಾಲೇ ಫ़ಲಂ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಧುನೋಚ್ಯತೇ || ೧೨೮೨ ||

ಅಕರ್ತೃತ್ವಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಾದ್ಧ್ವಸ್ತಾತ್ಮಾಜ್ಞಾನಹೇತುತಃ ||
ನೈನಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿದಂ ಪಾಪ್ಮಾ ತರತ್ಯಜ್ಞಂ ಯಥಾ ತಥಾ || ೧೨೮೩ ||

ಪಾಪ್ಮಶಬ್ದೇನ ಧರ್ಮೋಽಪಿ ದೇಹೋಪಾದಾನಹೇತುತಃ ||
ಮುಮುಕ್ಷೋಸ್ತದನಿಷ್ಟತ್ವಾದಿಹ ನಿಃಶೇಷ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೨೮೪ ||

ದುಃಖಾಭಾವಃ ಸದೇಹಸ್ಯ ನೈವಾಸ್ತೀತಿ ಶ್ರುತೇರ್ಮತಮ್ ||
ತಸ್ಮಾದ್ದೇಹೋಽಪ್ಯನರ್ಥಃ ಸ್ಯಾದ್ದೇಹೋ ನಾಶಾಚ್ಚ ಸರ್ವದಾ || ೧೨೮೫ ||

ನ ತಪತ್ಯಥ ತಂ ಕಸ್ಮಾತ್ತಾಪಕೋಽಪ್ಯಾತ್ಮವೇದಿನಮ್ ||
ಪಾಪ್ಮೇತಿ ಹೇತುರಧುನಾ ತತ್ರ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಭಿಧೀಯತೇ || ೧೨೮೬ ||

ಅಕರ್ತೃತ್ವಾತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಾಗ್ನಿನಾ ಯತಃ ||
ಸರ್ವಂ ಪಾಪಂ ತಪತ್ಯೇಷ ಭಸ್ಮಸಾತ್ಕುರುತೇಽಗ್ನಿವತ್ || ೧೨೮೭ ||

ಸ್ವಯಮೇವೇಶ್ವರಃ ಪ್ರಾಹ ಪ್ರಪನ್ನಾಯ ಕಿರೀಟಿನೇ ||
ಪುರಾಣಃ ಶಾಶ್ವತೋಽಚಿಂತ್ಯಃ ಸರ್ವಭೂತಾನುಕಂಪಯಾ || ೧೨೮೮ ||

ಯಥೈಧಾಂಸಿ ಸಮಿದ್ಧೋಽಗ್ನಿರ್ಭಸ್ಮಸಾತ್ಕುರುತೇಽರ್ಜುನ ||
ಜ್ಞಾನಾಗ್ನಿಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಭಸ್ಮಸಾತ್ಕುರುತೇ ತಥಾ || ೧೨೮೯ ||

ಸಂಬಂಧೇ ಸತಿ ಪಾಪ್ಮಾಽಯಂ ಸ್ವಫ़ಲೇನಾನುತಾಪಯೇತ್ ||
ಅಕರ್ತೃತ್ವಾನ್ನ ಸಂಬಂಧೋ ವಿದುಷೋಽಸ್ತೀಹ ಪಾಪ್ಮಭಿಃ || ೧೨೯೦ ||

ತದೇತದುಚ್ಯತೇ ಶ್ರುತ್ಯಾ ನೈನಂ ಪಾಪ್ಮೇತಿ ಯತ್ನತಃ ||
ನೈನಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿದಂ ಪಾಪ್ಮಾ ತರತಿ ವ್ಯಾಪ್ನುತೇ ಸ್ವತಃ || ೧೨೯೧ ||

ತದಕರ್ತೃತ್ವತೋ ಹೇತೋರ್ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತು ಸಕಾರಣಮ್ ||
ಸರ್ವಂ ತರತಿ ಪಾಪ್ಮಾನಂ ಸರ್ಪಾದೀಂತ್ರಶನಾ ಯಥಾ || ೧೨೯೨ ||

ಆತ್ಮಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿತ್ಸೋಽಯಂ ವಿಪಾಪೋ ವಿರಜಃ ಸ್ವತಃ ||
ನಿಷ್ಕರ್ಮಾ ಸ್ಯಾದ್ವಿಪಾಪೋಽಯಂ ವಿರಜಸ್ಕೋಽಪ್ಯಕಾಮತಃ || ೧೨೯೩ ||

ಸರ್ವಸಂಶಯಹೇತ್ಯೇಶ್ಚ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮೋಹಸ್ಯ ನಾಶತಃ ||
ಸ್ಯಾದೇಷೋಽವಿಚಿಕಿತ್ಸೋಽತಃ ಸರ್ವಸಂಶಯವರ್ಜಿತಃ || ೧೨೯೪ ||

ಏವಮಾತ್ಮಾಪರಿಜ್ಞಾನಾದ್ಧ್ವಸ್ತಾವಿದ್ಯೋ ಭವೇದ್ಯದಾ ||
ಅನಾಪನ್ನಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಂ ಲಭತೇ ತದಾ || ೧೨೯೫ ||

ಇಮಾಮವಸ್ಥಾಮಾಪನ್ನೋ ಮುಖ್ಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಭಾವಿವೃತ್ತ್ಯಾ ಸ ಗೌಣಸ್ತು ಪ್ರಾಗತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭವೇತ್ || ೧೨೯೬ ||

ಜಾತೌ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಶಬ್ದೋಽಯಂ ಮಾ ಪ್ರಾಪದಿತಿ ತಂ ಶ್ರುತಿಃ ||
ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇಽತಃ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಗಿರಾ ಸ್ವಯಮ್ || ೧೨೯೭ ||

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯತ್ರಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಲೋಕೋಽಪಿ ದೃಷ್ಟಿಮಾತ್ರತ್ವಾತ್ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಾತ್ರಂ ನಿರುಚ್ಯತೇ || ೧೨೯೮ ||

ಅನ್ಯೋನ್ಯಾರ್ಥಸಮಾಪ್ತಿತ್ವಾತ್ಕರ್ಮಧಾರಯ ಏವ ತು ||
ಸಮಾಸೋಽತ್ರ ಪರಿಗ್ರಾಹ್ಯೋ ನಿಷಾದಸ್ಥಪತಿರ್ಯಥಾ || ೧೨೯೯ ||

ಶ್ರುತಮೇಕವಿಭಕ್ತಿತ್ವಂ ವಿಭಕ್ತ್ಯಂತರಕಲ್ಪನಾತ್ ||
ಲಘೀಯೋಽತೀವ ಯತ್ತಸ್ಮಾತ್ಕರ್ಮಧಾರಯ ಏವ ಸಃ || ೧೩೦೦ ||

ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಮಿಮಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಧೇ ಸಮ್ರಾಡ್ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಯಾ ||
ಪ್ರಾಪಿತೋಽಸ್ಯಭವಂ ಪೂರ್ವಂ ಯತ್ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತವಾನಹಮ್ || ೧೩೦೧ ||

ಇತ್ಯೇವಂ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಸ್ತಂ ನೃಪಮುಕ್ತೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಸಾಕ್ಷಾದನುಶಶಾಸೈನಮಿತ್ಯುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರುತೇರಿಯಮ್ || ೧೩೦೨ ||

ಅನುಶಿಷ್ಟೋಽಥ ನೃಪತಿರ್ವಿದ್ಯಾನಿಷ್ಕ್ರಯಹೇತುತಃ ||
ಸೋಽಹಮಿತ್ಯಾದಿಕಂ ವಾಕ್ಯಂ ಗುರುಮಾಹ ತ್ವರಾನ್ವಿತಃ || ೧೩೦೩ ||

ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ಸಮಾಪ್ತೇಯಂ ಸಸಂನ್ಯಾಸಾಽದ್ವಯಾತ್ಮಿಕಾ ||
ಸೇತಿಕರ್ತವ್ಯತಾಕೇಯಂ ಸಾಂಗಾ ನಿಃಶ್ರೇಯಸೇ ನೃಣಾಮ್ || ೧೩೦೪ ||

ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥೋಽಯಂ ಸಮಾಪ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಬೋಧತಃ ||
ಸರ್ವಾನರ್ಥನಿರಾಸಾರ್ಥಮೇತಾವಾನೇವ ಚಾಽಽದೃತೈಃ || ೧೩೦೫ ||

ಕರ್ತವ್ಯೋ ಯತ್ನಮಾಸ್ಥಾಯ ಕೃತೇ ಯಸ್ಮಿನ್ಕೃತಾರ್ಥತಾ ||
ನಾನ್ಯತಃ ಕೃತಕೃತ್ಯಃ ಸ್ಯಾದುಕ್ತಜ್ಞಾನಾತಿರೇಕತಃ || ೧೩೦೬ ||

ವ್ಯಾಖ್ಯಾತೋ ಯೋಽಯಮತ್ರಾಽಽತ್ಮಾ ಸ ವಿಜ್ಞಾನಾನುರೋಧತಃ ||
ಫ़ಲಾಯ ಸ್ಯಾದವಿಜ್ಞಾತ ಇತ್ಯೇತದಧುನೋಚ್ಯತೇ || ೧೩೦೭ ||

ಪಂಚಮಾಂತ ಉಪನ್ಯಸ್ತಂ ರಾತೇರ್ದಾತುಃ ಪರಾಯಣಮ್ ||
ತದ್ವಿದಸ್ತಿಷ್ಠಮಾನಸ್ಯೇತ್ಯಸ್ಯ ಚೇಹೋಪಸಂಹೃತಿಃ || ೧೩೦೮ ||

ಆತ್ಮಾಂತೇನಾಸ್ಯ ವಾಕ್ಯೇನ ಸ್ವತಸ್ತತ್ತ್ವಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ||
ಅನ್ನಾದವಸುದಾನಾಭ್ಯಾಮವಿದ್ಯೋತ್ಥಂ ತು ಭಣ್ಯತೇ || ೧೩೦೯ ||

ನಿಃಶೇಷಾನ್ನಾದನಾದಾತ್ಮಾ ಪ್ರಾಣಾಂತೋಽನ್ನಾದ ಉಚ್ಯತೇ ||
ಆತ್ಮಾಽಯಂ ಕಾರಣಂ ಯಸ್ಮಾತ್ಕಾರ್ಯಮಿತ್ಯಖಿಲಂ ತತಃ || ೧೩೧೦ ||

ಕಾರಣೇಽನುಪಯುಕ್ತಂ ಯತ್ಕಾರ್ಯಂ ತನ್ನೇಹ ವಿದ್ಯತೇ ||
ಕಾರ್ಯೇಽಪ್ಯನುಪಯುಕ್ತಂ ಯನ್ನ ತತ್ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ || ೧೩೧೧ ||

ಅನ್ಯೋನ್ಯಾರ್ಥವ್ಯಪೇಕ್ಷಿತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನೋಃ ||
ನಾನ್ಯೋನ್ಯಾರ್ಥಾತಿರೇಕೇಣ ಸಿಧ್ಯೇತೇ ಕಾರ್ಯಕಾರಣೇ || ೧೩೧೨ ||

ವಸೂಪಕರಣಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ತದ್ದದಾತೀಶ್ವರತ್ವತಃ ||
ಯತಸ್ತತೋಽಜ ಆತ್ಮಾಽಯಂ ವಸುದಾನ ಇಹೋಚ್ಯತೇ || ೧೩೧೩ ||

ಅನ್ನಾದವಸುದಾನಾಭ್ಯಾಂ ಗುಣಾಭ್ಯಾಂ ಯಃ ಸಮೀಕ್ಷತೇ ||
ಈಶ್ವರಂ ಸ ಯಥಾದೃಷ್ಟಿ ಫ़ಲಮಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನವಃ || ೧೩೧೪ ||

ಇತ್ಯೇವಮಯಥಾವಸ್ತುದರ್ಶಿನಃ ಫ़ಲಮೀರಿತಮ್ ||
ಯಥಾವಸ್ತುದೃಶೋಽಪ್ಯೇವಂ ಯಥಾ ರಜ್ಜ್ವಾದಿದರ್ಶಿನಃ || ೧೩೧೫ ||

ಯೇ ಯಥಾ ಮಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ತಾಂಸ್ತಥೈವ ಭಜಾಮ್ಯಹಮ್ ||
ಇತಿ ಚಾಽಽಹೇಶ್ವರೋ ವಾಕ್ಯಮುಕ್ತಾರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ || ೧೩೧೬ ||

ಯಥಾತತ್ತ್ವಂ ತು ಯೋಽಜ್ಞಾತಂ ವಸ್ತು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ||
ಯಥಾವಸ್ತ್ವೇವ ತಸ್ಯಾಪಿ ಫ़ಲಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೩೧೭ ||

ಕಾಂಡದ್ವಯಸ್ಯ ವಾ ಯೋಽರ್ಥಃ ಸ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ಯಾಭಿಧೀಯತೇ ||
ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನ ಸಾರಾರ್ಥಸ್ಯ ಜಿಘೃಕ್ಷಯಾ || ೧೩೧೮ ||

ಅವಿದ್ಯಾವಾನ್ಪುರಾ ಯೋಕ್ತೋ ಮೃತ್ಯುಜನ್ಮಾದಿಸಂಸೃತಿಃ ||
ಸ ವಾ ಇತಿ ಗಿರಾ ಸೋಽತ್ರ ಸ್ಮಾರ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಸಂಗತೌ || ೧೩೧೯ ||

ಸ ವಾ ಏಷ ಪುರೋಕ್ತೇನ ಯೋ ವಾಕ್ಯೇನ ಪ್ರಕಾಶಿತಃ ||
ಪ್ರಧ್ವಸ್ತಾಜ್ಞಾನತಜ್ಜಃ ಸನ್ಪರಾಂ ನಿರ್ವೃತಿಮಗತಃ || ೧೩೨೦ ||

ಮಹಾನಿತ್ಯಭಿಧಾನೇನ ಸತ್ಯಜ್ಞಾನಾದಿಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ಬ್ರಹ್ಮೈವ ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮವಿಶೇಷಣಮ್ || ೧೩೨೧ ||

ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಽಽತ್ಮಾ ಸ್ವತೋಽಬೋಧಾದಬ್ರಹ್ಮೈವ ಪ್ರಕಾಶತೇ ||
ಜರಾದಿಧರ್ಮವಾಂಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೈವ ವಿಶೇಷ್ಯತೇ || ೧೩೨೨ ||

ಪ್ರಮಾಂತರಾನಧಿಗತಾ ಬ್ರಹ್ಮತಾ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ಪ್ರತ್ಯಕ್ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಸ್ತದ್ವದ್ವಚಸೈವ ಪ್ರಬೋಧ್ಯತೇ || ೧೩೨೩ ||

ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿವಾಕ್ಯೋತ್ಥವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಃ ||
ಧ್ವಸ್ತೇಽಜ್ಞಾನೇ ಸಕಾರ್ಯೇಽಥ ಯದ್ರೂಪಂ ತದಿಹೋಚ್ಯತೇ || ೧೩೨೪ ||

ರಜ್ಜುಃ ಸರ್ಪಾದಿನೇವಾಽಽತ್ಮಾ ವಿನಾಽವಿದ್ಯಾಂ ನ ಜಾಯತೇ ||
ಕಾರ್ಯಾತ್ಮನಾ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾಽಜ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೧೩೨೫ ||

ಸರ್ವಭಾವವಿಕಾರಾಣಾಂ ಜನ್ಮ ಮೂಲಂ ಯತಸ್ತತಃ ||
ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪ್ರತಿಷೇಧಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿಷೇಧಾದಾತ್ಮಜನ್ಮನಃ || ೧೩೨೬ ||

ತಥಾಽಪಿ ತಾಞ್ಶ್ರುತಿರ್ಯತ್ನಾಜ್ಜರಾದೀನ್ಪ್ರತಿಷೇಧತಿ ||
ಸ್ವಾಭಾವಿಕತ್ವಾಶಂಕಾಯಾಃ ಪ್ರತಿಷೇಧಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೩೨೭ ||

ಕಾಲಾತ್ಮನಾ ಹ್ಯವಚ್ಛೇದಾನ್ನಾಯಂ ಕಾಲಂಜರತ್ವತಃ ||
ದೇಹಾದಿವಜ್ಜರಾಮೇತಿ ತಸ್ಮಾದಾತ್ಮಾಽಜರಃ ಸ್ಮೃತಃ || ೧೩೨೮ ||

ಸರ್ವಸ್ಯ ಪರಿಣಾಮಸ್ಯ ಹಾನೋಪಾದಾನಮಾತ್ರತಃ ||
ಜರಾಜನ್ಮನಿಷೇಧೇನ ಸರ್ವೋಽತೋಽತ್ರ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೧೩೨೯ ||

ಪರಿಣಾಮೋಽಸ್ಯ ಯೇನಾಂತ್ಯಃ ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಪ್ರತಿಷಿಧ್ಯತೇ || ೧೩೩೦ ||
ದೇಹಸ್ಥಿತೇರವಸಿತಿರ್ಮೃತಿಶಬ್ದೇನ ಭಣ್ಯತೇ ||
ತನ್ನಿಷೇಧೋಽಮರೋಕತ್ಯಾಽತ್ರ ನಿತ್ಯಸ್ಯಾಽಽತ್ಮನ ಉಚ್ಯತೇ || ೧೩೩೧ ||

ನಾಜಸ್ಯಾಪರಿಣಾಮಸ್ಯ ಮರಣಂ ಜಗತೀಕ್ಷ್ಯತೇ ||
ಅಜೋಽಜರಶ್ಚ ತೇನೋಕ್ತೋಽಮರಶ್ಚೈಷ ತತಃ ಸ್ಮೃತಃ || ೧೩೩೨ ||

ಪರಿಣಾಮಾತ್ಮಕೋ ಮೃತ್ಯುರಮರೋಕ್ತ್ಯಾ ನಿವಾರಿತಃ ||
ಅಮೃತೋಕ್ತ್ಯಾಽಥ ನಾಶೋಽಸ್ಯ ವಾರ್ಯತೇ ಯೋ ನಿರನ್ವಯಃ || ೧೩೩೩ ||

ಅವಿನಾಶೀತ್ಯಪಿ ತಥಾ ವಿನಾಶದ್ವಯಮಾತ್ಮನಃ ||
ಶ್ರುತ್ಯಾ ನಿಷಿಧ್ಯತೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ತೌಟಸ್ಥ್ಯಸಿದ್ಧಯೇ || ೧೩೩೪ ||

ಕಾಮಕರ್ಮತಮೋಭಾವಾದಮರೋಽಮೃತ ಏವ ಚ ||
ತತ ಏವಾಭಯಃ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಭಯಂ ಹಿ ತದಬೋಧತಃ ||
ಕಾರಣಸ್ಯ ನಿಷೇಧೋಽತೋ ಭಯಕಾರ್ಯನಿಷೇಧತಃ || ೧೩೩೫ ||

ಕುತೋಽಭಯತ್ವಸಂಸಿದ್ಧಿಃ ಪ್ರತೀಚ ಇತಿ ಶಂಕಿತೇ ||
ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಾಹಾಽಽತ್ಮನಸ್ತತ್ತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತ್ವಭಯಮೇವ ಹಿ || ೧೩೩೬ ||

ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯತಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಭಯಹೇತೋರ್ನಿರಾಸೇನ ಸ ಬ್ರಹ್ಮಾಭಮಶ್ನುತೇ || ೧೩೩೭ ||

ಸರ್ವೋಪನಿಷದಾಮೇಷ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತೋಽರ್ಥ ಇಹೋದಿತಃ ||
ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವಿಕಲ್ಪೋಽಯಮಸ್ಯೈವ ಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ || ೧೩೩೮ ||

ಏಕಪ್ರಭೃತಿಸಂಖ್ಯೇಯಂ ರೇಖಾಸಂಕೇತವರ್ತ್ಮನಾ ||
ಪ್ರತಿಪತ್ತಿರಸಂಖ್ಯೇಯವಸ್ತುನಃ ಸ್ಯಾದ್ಯಥಾ ತಥಾ || ೧೩೩೯ ||

ಸರ್ವಪ್ರಮಾಣವಿಷಯಲಙ್ ಘಿನೋಽಕಾರ್ಯಕಾರಣ-
ವಸ್ತುನಃ ಪ್ರತಿಪತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾಜ್ಜನ್ಮಾದಿಧ್ವಂಸವರ್ತ್ಮನಾ || ೧೩೪೦ ||

ಸಂಖ್ಯೇಯತ್ವಂ ನ ರೇಖಾಯಾಃ ಸಂಖ್ಯಾತ್ವಂ ವಾಽಂಜಸೇಷ್ಯತೇ ||
ತದಧ್ಯಾರೋಪಗತ್ಯೈವ ತಥಾಽಪಿ ಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ || ೧೩೪೧ ||

ಯಥೈವಮವಗಚ್ಛಂತಿ ಪ್ರಧ್ವಸ್ತಾಶೇಷಕಲ್ಪನಮ್ ||
ಆತ್ಮಾನಂ ಸ್ಥಿತಿಜನ್ಮಾದಿಕಲ್ಪನೋಪಾಯಮಾತ್ರತಾಃ || ೧೩೪೨ ||

ಪತ್ರಕಜ್ಜಲರೇಖಾಭಿರ್ಯಥಾ ವಾಽಧ್ಯಾಸವರ್ತ್ಮನಾ ||
ವರ್ಣಾಂಜಾನಂತ್ಯಕಾರಾದೀನ್ಪತ್ರಾದಿಭ್ಯೋ ವಿಲಕ್ಷಣಾನ್ || ೧೩೪೩ ||

ತಥೋತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿಕಾಧ್ಯಾಸವರ್ತ್ಮನಾ ತದ್ವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ||
ಜನ್ಮಾದಿಹೇತುಧ್ವಂಸೇನ ನೇತೀತಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಗಮ್ಯತೇ || ೧೩೪೪ ||

ಇತಿ ಕಾಂಡದ್ವಯೋಕ್ತೋಽರ್ಥಃ ಸಂಹೃತ್ಯ ಸಫ़ಲೋಽಖಿಲಃ ||
ಇಹ ಪ್ರದರ್ಶಿತೋ ವಾಕ್ಯೇ ತತ್ಸಮಾಪ್ತಿವಿವಕ್ಷಾ || ೧೩೪೫ ||

॥ ಚತುರ್ಥಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ನಿರಧಾರಿ ಪುರಾ ಬ್ರಹ್ಮ ಮಧುಕ್ರಾಂಡಾಗಮೇನ ಯತ್ ||
ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕೀಯಕಾಂಡೇನ ತದ್ಯುಕ್ತ್ಯಾಽಥೋಪಪದಿತಮ್ || ೧ ||

ಜಲ್ಪನ್ಯಾಯೇನ ತತ್ಪೂರ್ವಂ ಪಂಚಮೇ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ ||
ವಾದನ್ಯಾಯೇನ ತದ್ಭೂಯಃ ಷಷ್ಠೇ ಸಮ್ಯಕ್ಪ್ರಪಂಚಿತಮ್ || ೨ ||

ಅಥಾಧುನಾ ನಿಗಮನಸ್ಥಾನೀಯಮಿದಮುಚ್ಯತೇ ||
ಮೈತ್ರೇಯೀಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ತಥಾಚ ನ್ಯಾಯವಿದ್ವಚಃ || ೩ ||

ಹೇತೂಕ್ತಿತಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯಾಃ ಸಿದ್ಧಾರ್ಥಾಯಾ ಯದುತ್ತರಮ್ ||
ವಚೋ ನಿಗಮನಂ ತತ್ಸ್ಯಾದ್ವಾಕ್ಯಸ್ಯಾವಯವೋಕ್ತಿಭಾಕ್ || ೪ ||

ಸಸಂನ್ಯಾಸಾಽಽತ್ಮವಿದ್ಯಾ ಯಾ ಮಧುಕಾಂಡಾಗಮೋದಿತಾ ||
ಉಪಪತ್ತಿಪ್ರಧಾನೇಽಪಿ ಸೈವ ಮೋಕ್ಷೇಽವಸೀಯತೇ || ೫ ||

ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ಸಸಂನ್ಯಾಸಂ ಮೋಕ್ಷಾಯೇತ್ಯಾಗಮಾದ್ಯಥಾ ||
ಯುಕ್ತಿತೋಽಪಿ ತಥಾ ಜ್ಞೇಯಮಿತಿ ಚೇಹೋಪಸಂಹೃತಿಃ || ೬ ||

ವ್ಯಾಖ್ಯಾತತ್ವಾತ್ಪದಾರ್ಥಾನಾಂ ಚತುರ್ಥೇಽಧ್ಯಾಯ ಏವ ತು ||
ತದ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಯ ಯತ್ನೋಽತೋ ನ ಭೂಯಃ ಕ್ರಿಯತೇಽಧುನಾ || ೭ ||

ಶಬ್ದಸ್ಯೈವಾಽಽತ್ಮನೋ ಜನ್ಮ ಚತುರ್ಥೇ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್ ||
ಸರ್ವೋಪಸಂಹೃತೇರತ್ರ ಯಾಗಾದೇರಪಿ ಭಣ್ಯತೇ || ೮ ||

ಶಬ್ದೋಽಯಂ ಬಹುಧಾ ಭಿನ್ನೋ ನಾಮೈವ ಪರಮಾತ್ಮಜಮ್ ||
ಯಾಗದಾನಾದಿಕಂ ಕರ್ಮ ರೂಪಂ ಲೋಕಪುರಃಸರಮ್ || ೯ ||

ಸರ್ವಮೇತದಯತ್ನೇನ ತತ ಏವ ವಿನಿಃಸೃತಮ್ ||
ಅನನ್ಯಭೂತಂ ತೇನಾತಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತತ್ತ್ವಂ ಪ್ರಗೀಯತೇ || ೧೦ ||

ಅಂತರ್ಬಹೀರಸಘನಃ ಸೈಂಧವಸ್ಯ ಘನೋ ಯಥಾ ||
ವಿಜ್ಞಾನಘನ ಏವಾಯಂ ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮಾ ತಥೈವ ಚ || ೧೧ ||

ಸ್ವವಿಕಾರೋಪಸಂಶ್ಲೇಷಾದ್ವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಮತ್ವಮೇತ್ಯತಃ ||
ತದ್ಧೇತುನಾಶಾತ್ಪ್ರಕೃತಿಂ ಸ್ವಾಮೇವ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ || ೧೨ ||

ಪರಿಣಾಮನಿಷೇಧಃ ಸ್ಯಾದವಿನಾಶಿಗಿರಾಽಽತ್ಮನಃ ||
ಅನುಚ್ಛಿತ್ತಿಗಿರಾ ನಾಶೋ ವಾರ್ಯತೇ ಯೋ ನಿರನ್ವಯಃ || ೧೩ ||

ಮಾತ್ರಾಸಂಸರ್ಗಜಸ್ತ್ವೇಷ ಯೋ ವಿನಾಶಾದಿಧರ್ಮವಾನ್ ||
ಅವಿದ್ಯಾಮಾತ್ರಹೇತೂತ್ಥೋ ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವನ್ಮತಃ || ೧೪ ||

ಬ್ರಹ್ಮೈವೈಕಃ ಸ ಆತ್ಮೋಕ್ತೋ ಹ್ಯಧ್ಯಾಯೇಷು ಚತುರ್ಷ್ವಪಿ ||
ಉಪಾಯಮಾತ್ರಭೇದೋಽತ್ರ ನ ತೂಪೇಯಃ ಪ್ರಭಿದ್ಯತೇ || ೧೫ ||

ನೇತಿ ನೇತಿ ಚತುರ್ಥೇಽಸೌ ಯಥೈವ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ ||
ನೇತೀತಿ ಪಂಚಮೇಽಪ್ಯೇವಂ ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪೋಽವಧಾರಿತಃ || ೧೬ ||

ಷಷ್ಠೋಽಪಿ ಜನಕಾಖ್ಯಾನಪ್ರಾರಂಭೇ ತದ್ವದೀರಿತಃ ||
ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪೋ ಯಥೈಕೋಽರ್ಥೋ ನೇತೀತ್ಯತ್ರೋಪಸಂದೃತಃ || ೧೭ ||

ನೇತೀತಿ ಶಾಸ್ರಾವಸಿತೌ ತಥೈವಾಽಽತ್ಮೋಪಸಂಹೃತಃ ||
ಏಕರೂಪಮತಸ್ತತ್ತ್ವಂ ಸರ್ವತ್ರೈವ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ || ೧೮ ||

ನೇತಿ ನೇತ್ಯಾತ್ಮಕಾತ್ತತ್ತ್ವಾತ್ಪ್ರಕಾರಾಣಾಂ ಶತೈರಪಿ ||
ನಿರೂಪ್ಯಮಾಣೇ ನಾನ್ಯಾದೃಗ್ಯಸ್ಮಾತ್ತತ್ವಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ || ೧೯ ||

ತರ್ಕತೋ ಯದಿ ವಾ ವಾಕ್ಯಾದತ ಏವೇದಮೇವ ತು ||
ನೇತಿನೇತ್ಯಾತ್ಮವಿಜ್ಞಾನಮೃತತ್ವೈಕಸಾಧನಮ್ || ೨೦ ||

ಸಸಂನ್ಯಾಸಂ ವಿನಿಶ್ಚೇಯಮಿತಿ ಶಾಸ್ರಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಃ ||
ಅಮೃತಪ್ರಾಪ್ತಯೇಽಲಂ ಸ್ಯಾತ್ಸಾಧನಾಂತರನಿಸ್ಪೃಹಮ್ || ೨೧ ||

ಯಥೋದಿತಮಿದಂ ಜ್ಞಾನಂ ಸಹಕಾರ್ಯನ್ಯಸಾಧನ-
ನಿರಪೇಕ್ಷಮಲಂ ಮುಕ್ತ್ಯಾ ಇತ್ಯೇತದಭಿಧೀಯತೇ || ೨೨ ||

ಏತಾವದರ ಏವೈತದಮೃತ್ವಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಯೇ ||
ಪ್ರತ್ಯಗ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯವಿಜ್ಞಾನಂ ನಾನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿದಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ || ೨೩ ||

ಇತ್ಯುಕ್ತಾರ್ಥಪರಿಜ್ಞಾನದಾರ್ಢ್ಯಾರ್ಥಂ ಸರ್ವಸಾಧನಮ್ ||
ಕರ್ಮಾಣಿ ಚಾಪನುದ್ಯಾಽಽಶು ಪ್ರವವ್ರಾಜಾವಿಚಾರಯನ್ || ೨೪ ||

ನ ಕೇವಲಮಿದಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮಸಾಧನನಿಸ್ಪೃಹಮ್ ||
ನಿಃಶೇಷಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಾಪೇಕ್ಷಾಽಪಿ ಸ್ಯಾದ್ಯತೋ ಮುನಿಃ || ೨೫ ||

ಸಮ್ಯಗ್ವಿಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವತ್ವಾತ್ಕೃತಾರ್ಥೋಽಪ್ಯಖಿಲಂ ಸ್ವಯಮ್ ||
ತತ್ಯಾಜ ಕರ್ಮ ತ್ವರಯಾ ವಾಙ್ಭನಃಕಾಯಸಾಧನಮ್ || ೨೬ ||

ಅತೋಽವಗಮ್ಯತೇ ನೂನಂ ನ ಕರ್ಮ ಸಹತೇಽಖಿಲಮ್ ||
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ಯತೋಽತ್ಯಾಕ್ಷೀತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೋಽಪಿ ತನ್ಮುನಿಃ || ೨೭ ||

ಕರ್ಮಹೇತುವಿರುದ್ಧತ್ವಾತ್ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಾ ||
ವಿರೋಧೋಽತ್ಯರ್ಥಮೇವಾತಸ್ತತ್ತ್ಯಕ್ತಂ ಜ್ಞಾನಶಾಲಿನಾ || ೨೮ ||

ಏವಂ ಕಾಂಡದ್ವಯೇನೇಯಂ ಸಫ़ಲಾಽನವಶೇಷತಃ ||
ಸರ್ವಸಂನ್ಯಾಸನಿಷ್ಠಾ ಚ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ಸಮೀರಿತಾ || ೨೯ ||

ಏತಾವಾನುಪದೇಶಃ ಸ್ಯಾದ್ವೇದೇ ಶ್ರೇಯೋರ್ಥಿನಾಂ ನೃಣಾಮ್ ||
ಕೃತಕೃತ್ಯೋ ಭವೇತ್ಕ್ಷಿಪ್ರಮೇತಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾಽನುಶಾಸನಮ್ || ೩೦ ||

ತ್ರಿಸಾಹಸ್ರೀ ತಥಾ ಪಂಚ ಶತಾನ್ಯತ್ರ ಸಮಾಸತಃ ||
ಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಥಾ ಶ್ಲೋಕಾಃ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ವಾರ್ತಿಕೇ ||

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಸಮಾಪ್ತಂ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕೀಯಂ ಕಾಂಡಮೈಕಾತ್ಮ್ಯನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಖಿಲಕಾಂಡಮಥೇದಾನೀಂ ಯಥಾವದುಪವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ಸಂಭಾವಿತಂ ನ ಯತ್ಪೂರ್ವಂ ಕರ್ಮವಿಜ್ಞಾನಕಾಂಡಯೋಃ ।।
ತದತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ ಸರ್ವಂ ಖಿಲಕಾಂಡತ್ವಹೇತುತಃ ।। ೨ ।।

ಅಪಾಸ್ತನಿಖಿಲಧ್ವಾಂತತಜ್ಜಂ ಬ್ರಹ್ಮೋಪವರ್ಣಿತಮ್ ।।
ಪೂರ್ವೈಶ್ಚತುರ್ಭಿರಧ್ಯಾಯೈರ್ಯದ್ಧೀಃ ಕೈವಲ್ಯಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೩ ।। ।।

ಸೋಪಾಧಕಸ್ಯ ತಸ್ಯೈವ ವ್ಯವಾಹಾರಾನುಪಾತಿನಃ
ಉಪಾಸನಾನಿ ವಾಚ್ಯಾನಿ ಯಾನ್ಯನುಕ್ತಾನ್ಯತಃ ಪರಮ್ ।। ೪ ।।

ಪ್ರಕೃಷ್ಟಾಭ್ಯುದಯಾರ್ಥಾನಿ ಕ್ರಮಮುಕ್ತಿಕರಾಣಿ ಚ ।।
ಸರ್ವೋಾಸ್ತ್ಯಂಗಭೂತಾನಿ ವಕ್ತವ್ಯಾನೀತಿ ಯತ್ಯತೇ ।। ೬ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಸಂಬಂಧವ್ಯಾಜಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ತತ್ಪರಮ್ ।।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ಯತ್ನತಃ ಪೂರ್ವಮಾತ್ಮಜ್ಞಾನಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೭ ।।

ಚರಿತಾರ್ಥತ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಣವಸ್ತುನಃ ।।
ನಿಷೇಧಾಯೇಯಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪೂರ್ಣಮಿತ್ಯೇವಮಾದಿನಾ ।। ೮ ।।

ನ ವ್ಯಾವೃತ್ತಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಪರಾಕ್ಪ್ರತ್ಯಯಮಾನಗಮ್ ।।
ನಾನುವೃತ್ತಂ ತಥೈವೈತನ್ನಾಪ್ಯಭಾವೈಕನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೯ ।।

ಅವ್ಯಾವೃತ್ತಾನನುಗತಮಾತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಮೀರಿತಮ್ ।।
ಯಸ್ಮಾತ್ಪೂರ್ಣಮಿದಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತಾದಾತ್ಮ್ಯಂ ತೇನ ವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ಅಜ್ಞಾತಾಮಿಥ್ಯಾವಿಜ್ಞಾತತತ್ತ್ವಮಾತ್ರೈಕನಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಂ ಯತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪೂರ್ಣಂ ತಜ್ಜ್ಞೇಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೧ ।।

ಗೋತ್ವವನ್ನಾನುವೃತ್ತಂ ಯನ್ನ ವ್ಯಾವೃತ್ತಂ ಚ ಖಂಡವತ್ ।।
ಅನನ್ಯಮಾನಮಾನಂದಂ ಪೂರ್ಣಂ ತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೨ ।।

ಅದಃ ಪರೋಕ್ಷಮತ್ಯಂತಂ ಸರ್ವಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಕಾರಣಮ್ ।।
ಕಾರ್ಯಾನುಮೇಯಂ ತದ್ವಿದ್ಯಾತ್ಪೂರ್ಣಮಾತ್ರಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ।। ೧೩ ।।

ಇದಂ ಯಜ್ಜನಿಮತ್ಕಿಂಚಿನ್ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯವಸೇಯಂ ಯತ್ಪೂರ್ಣಂ ತದಪಿ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೧೪ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋಶ್ಚೇಷ್ಟಾ ಪೂರ್ಣಾತ್ಪೂರ್ಣಮಿತೀರ್ಯತೇ ।।
ವಸ್ತುವೃತ್ತಮಿದಂ ತಾವತ್ಪ್ರಗಪಿ ಜ್ಞಾನಸಂಗತೇಃ ।। ೧೫ ।।

ಅಥ ಹೇತುಫಲಾವೇಶನಿಷೇಧಾಯ ಪರಂ ವಚಃ ।।
ಪೂರ್ಣಸ್ಯ ಪೂರ್ಣಮಾದಾಯ ಪೂರ್ಣಮೇವಾವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೧೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮ ವಾ ಇದಮಿತ್ಯಾದಿ ಮಧುಕಾಂಡೇ ಯದೀರಿತಮ್ ।।
ತದೇವ ಪೂರ್ಣಮಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನೇಹೋಪಸಂಹೃತಮ್ ।। ೧೭ ।।

ಅಪೀತಾಖಿಲಕಾರ್ಯಂ ಸತ್ತಮೋಮಾತ್ರಾವಶೇಷಗಮ್ ।।
ಭಾಸ್ವತ್ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಚಿದೇಕಸ್ಥಮದಃ ಪೂರ್ಣಾಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೮ ।।

ತಮೋನ್ವಿತಂ ಚ ಯತ್ಕಾರ್ಯಂ ಸಾಕ್ಷಿಣಃ ಸಾಕ್ಷ್ಯತಾಂ ಗತಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಾಗಮಾಪಾಯಿ ವಿದ್ಯಾತ್ಪೂರ್ಣಮಿದಂ ತಥಾ ।। ೧೯ ।।

ಈಶಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಯೋರೇವಂ ತಮಸ್ತಜ್ಜಾಭಿಸಂಸ್ಥಯೋಃ ।।
ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಾದೇರ್ವಾಕ್ಯಾದೈಕಾತ್ಮ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೦ ।।

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞೇಶ್ವರಭೇದೇನ ಹ್ಯಭಿನ್ನಂ ವಸ್ತ್ವವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಭಿನ್ನಂ ಬೋಧಾತ್ತಮೋಧ್ವಸ್ತೌ ನೇತೀತ್ಯಾತ್ಮಾಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೧ ।।

ನ ಭೇದೋ ನ ಚ ಸಂಸರ್ಗೋ ನಾಪ್ಯಭಾವೋಽವಸೀಯತೇ ।।
ತನ್ಮೂಲಾಜ್ಞಾನವಿಧ್ವಸ್ತೇರ್ಯಥೋಕ್ತಾಗಮಮಾನತಃ ।। ೨೨ ।।

ಸ್ರಗಜ್ಞಾನಮನಾದಾಯ ತದುತ್ಥೈಃ ಸಂಗತಿಃ ಸ್ರಜಃ ।।
ನೈವ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಯದ್ವತ್ತಥೇಹಾಽಽತ್ಮನಿ ವೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೨೩ ।।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋರ್ಧ್ವಸ್ತಾವಪೂರ್ವಾದ್ಯುಕ್ತಿಬೋಧತಃ ।।
ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯಮಾಗಮ್ಯಃ ಸ್ವಾರ್ಥ ಆತ್ಮಾಽವಶಿಷ್ಯತೇ ।। ೨೪ ।।

ಯಾದೃಗಸ್ಯ ದ್ವಯೇ ರೂಪಮಾತ್ಮನೈವಾವಗಮ್ಯತೇ ।।
ತಾವದೇವ ಹತಾಂಧ್ಯಸ್ಯ ತದನ್ಯಾನವಶೇಷತಃ ।। ೨೫ ।।

ಯದೇವೇಹೇತಿ ಚ ತಥಾ ಮಂತ್ರೋಽಪ್ಯುಚ್ಚೈರ್ಜಗಾದ ನಃ ।।
ಅನ್ಯದೇವೇತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಃ ಕಾರ್ಯೇತರನಿಷೇಧಿನೀ ।। ೨೬ ।।

ಆತ್ಮೇತಿದೃಷ್ಟೇರ್ಮೇಯತ್ವಂ ಸ್ವಾರ್ಯಾವಗತಿತೋಽಪರಮ್ ।।
ನಾನ್ಯದುತ್ಸಹತೇ ವೋಢುಮಿತಿ ಪೂರ್ವಮವಾದಿಷಮ್ ।। ೨೭ ।।

ಏವಂ ಯಥೋದಿತೇ ತಾವತ್ಪ್ರಮಾಣಾರ್ಥೇಽಪ್ಯವಸ್ಥಿತೇ ।।
ಅನ್ಯಥೇದಂ ವಚಃ ಕೇಚಿದ್ವ್ಯಾಚಖ್ಯುರತಿನೈಪುಣಾತ್ ।। ೨೮ ।।

ಪೂರ್ಣಮಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಸ್ಯ ಷಷ್ಠಾಂತ್ಯವಚಸಾ ಸಹ ।।
ವಕ್ತುಕಾಮೋ ಹಿ ಸಂಬಂಧಮೇವಂ ಯತ್ನಾದಚೀಕ್ಲೃಪತ್ ।। ೨೯ ।।

ದ್ವೈತಾದ್ವೈತಾತ್ಮಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮೈತ್ರೇಯ್ಯೈ ವರ್ಣಿತಂ ಕಿಲ ।।
ಯತ್ರ ಹಿ ದ್ವೈತಮಿತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಯತ್ರ ತ್ವಸ್ಯೇತಿ ಚಾಽಽದರಾತ್ ।। ೩೦ ।।

ಯದ್ಯದ್ವೈತಂ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತತ್ರ ಸ್ಯಾತ್ಪರಮಾರ್ಥತಃ ।।
ಕಲ್ಪಿತಂ ಪ್ರಸಜೇದ್ದೂೈತಂ ತೋಯಬುದ್ಧಿರಿವೋಷರೇ ।। ೩೧ ।।

ಮೃಷಾತ್ವಾದ್ಭೇದಜಾತಸ್ಯ ಸರ್ಗಸ್ಥಿತ್ಯಾದ್ಯಸಂಭವಾತ್ ।।
ಸರ್ಗಸ್ಥಿತಿಲಯಾನಾಂ ಸ್ಯಾದನ್ವಾಖ್ಯಾನಂ ಮೃಷೈವ ತು ।। ೩೨ ।।

ಶ್ರವಣಪ್ರತಿಪತ್ತೀ ಚ ವ್ಯರ್ಥೇ ಸ್ಯಾತಾಂ ತಥಾಽದ್ವಯೇ ।।
ಅಥ ಸ್ವೇನೈವ ರೂಪೇಣ ದ್ವೈತಮಸ್ತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೩೩ ।।

ಅನ್ವಾಖ್ಯಾನಂ ಸತಾಮೇವ ಸರ್ಗಾದೀನಾಂ ತಥಾ ಭವೇತ್ ।।
ತಥಾಽಪ್ಯದ್ವೈತಸಂದೃಷ್ಟೇರ್ಮೃಷಾತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿರೋಧತಃ ।। ೩೪ ।।

ಪರಿಕಲ್ಪಿತತಾದೋಷ ಏವಮತ್ರ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ತದ್ದೋಷಾಪನುನುತ್ಸಾಯೈ ಪೂರ್ಣಮಿತ್ಯಾದಿಕಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೩೫ ।।

ನ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ದೋಷೋಽತ್ರ ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯನುಸಾರೇಣ ಸರ್ವಂ ಸುಸ್ಥಂ ಭವೇದತಃ ।। ೩೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಯಾಽದ್ವಯಾವಸ್ಥಾ ಸೈವ ತಾವದಿಹೋದಿತಾ ।।
ಏವಂ ಚೇದದ್ವಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ದ್ವೈತಾವಸ್ಥಾ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ ।। ೩೮ ।।

ಇತಿದೋಷನಿಷೇಧಾರ್ಥಮಿದಂ ಪೂರ್ಣಮಿತೀರ್ಯತೇ ।।
ಯಥೋಕ್ತಾವಸ್ಥಯೋರ್ಮಾ ಭೂನ್ಮೃಷಾತ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸದಾ ।। ೩೯ ।।

ಪೂರ್ಣಬ್ರಹ್ಮಪರಿಜ್ಞಾನಾವ್ಯತಿರೇಕತ್ವಹೇತುತಃ ।।
ಅದೋವತ್ಕಾರ್ಯಮಪ್ಯೇತತ್ಪೂರ್ಣಮೇವಾವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೪೦ ।।

ಪೂರ್ಣೇನಾಭೇದತಃ ಕಾರ್ಯಂ ಪೂರ್ಣಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ಮೃಷಾ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಯದ್ಯತೇ ನಾತಿರೇಕೇಣ ತತ್ತದೇವೇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಿಃ ।। ೪೧ ।।

ಏವಂ ತರ್ಹ್ಯೇಕರೂಪೇಽಸ್ಮಿಂಸ್ತತ್ತ್ವೇ ಸತ್ಯೇ ಸಮರ್ಥಿತೇ ।।
ತತಃ ಸರ್ಗಾದ್ಯಭಾವಃ ಸ್ಯಾದೇಕರೂಪತಯಾ ಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೪೨ ।।

ನೈವಂ ಯತಃ ಶ್ರುತಿಃ ಪ್ರಾಹ ಪೂರ್ಣಾತ್ಪೂರ್ಣಮುದಚ್ಯತೇ ।।
ಪೂರ್ಣಾತ್ಕಾರಣತಃ ಪೂರ್ಣಂ ದ್ವೈತಮೇತದುದಚ್ಯತೇ ।। ೪೩ ।।

ಯಸ್ಮಾದುದ್ರಿಚ್ಯಮಾನಂ ಹಿ ದ್ವೈತಂ ನೈವಾತಿರಿಚ್ಯತೇ ।।
ತದೇವೋದ್ರೇಚನಂ ಚೇತ್ಸ್ಯಾದ್ವೈತಸ್ಯೇತಿ ಮತಂ ಯದಿ ।। ೪೪ ।।

ನೈತದೇವಂ ಕುತೋ ಯಸ್ಮಾದ್ದೃಷ್ಟಹಾನಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷತೋ ಹಿ ದೃಷ್ಟೋಽಯಂ ದ್ವೈತಾಖ್ಯೋ ವಿಷಯಃ ಸ್ಫುಟಃ ।। ೪೫ ।।

ತಥಾ ದರ್ಶನತಃ ಸಿದ್ಧೋ ವಿಧಿತಶ್ಚಾವಸೀಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯೋಚ್ಛೇದ ಏವ ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರುತೇರೇವಂ ಸಮರ್ಥತೇ ।। ೪೬ ।।

ಪಾರಮಾರ್ಥ್ಯಂ ಕ್ವಚಿಚ್ಛಾಸ್ರಂ ಕಚ್ಚಿಚ್ಚಾಪ್ಯನೃತಾತ್ಮತಾಮ್ ।।
ವಿದಧನ್ಮಾನತಾಂ ಜಹ್ಯಾತ್ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧತಃ ।। ೪೭ ।।

ಪೂರ್ಣತ್ವೇನಾಜಹದ್ ವೃತ್ತ್ಯಾ ತ್ರಿಷ್ವಪ್ಯಧ್ವಸು ವರ್ತತೇ ।।
ದ್ವೈತಾದ್ವೈತಾತ್ಮಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪೂರ್ಣತ್ವೇನಾವಿಭಾಗತಃ ।। ೪೮ ।।

ಕುತೋಽವಿಭಾಗೋ ಮಾನಾಚ್ಚೇದುಭಯೋರಪ್ಯವಸ್ಥಯೋಃ ।।
ಪೂರ್ಣಾದಿತ್ಯಾದಿವಚನಾನ್ಮಹಾಪ್ರಲಯ ಆತ್ಮನಿ ।। ೪೯ ।।

ಇದಂ ಚ ದ್ವೈತಸ್ತ್ಯೇವ ತಥಾಽದೋಽದ್ವೈತಮೇವ ಚ ।।
ಪೂರ್ಣತ್ವಾಖ್ಯಾಜಹದ್ವೃತ್ತ್ಯಾ ಸಮುದ್ರೋರ್ಮಿವದೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೫೦ ।।

ಅಗ್ನೇ ಚಲತ್ವಮೂರ್ಮೀಣಾಂ ಮಧ್ಯ ಈಷಚ್ಚಲಾತ್ಮತಾ ।।
ನಿಷ್ಕಂಪತ್ವಂ ತಥಾ ಮೂಲೇ ಸಮುದ್ರಃ ಸರ್ವರೂಪಭೃತ್ ।। ೫೧ ।।

ಯಥೈತಾ ಯೌಗಪದ್ಯೇನ ವೃತ್ತೀರೂರ್ಮಿಭಿರಾತ್ಮನಃ ।।
ಅನುಭೂಯಂತ ಏಕತ್ರ ದೇವದತ್ತಾದಿಕೇ ತಥಾ ।। ೫೨ ।।

ನಿಷ್ಕಂಪಾ ದೇವದತ್ತಸ್ಯ ವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಪರಮಾತ್ಮನಾ ।।
ಈಷತ್ಪ್ರಚಲಿತಾ ಪ್ರಾಣಭಾವೇನೇತ್ಯವಗಮ್ಯತೇ ।। ೫೩ ।।

ವಿರಾಡ್ ಭಾವೇನಾತಿತರಾಂ ಚಂಡಪ್ರಚಲಿತೋರ್ಮಿವತ್ ।।
ಊರ್ಮ್ಯಗ್ರವತ್ಪಿಂಡಭಾವೇ ನಾಮರೂಪಕ್ರಿಯಾತ್ಮನಾ ।। ೫೪ ।।

ಜನಿಸ್ಥಿತಿಲಯೇಷ್ವೇವಂ ತ್ರಿಷು ಕಾಲೇಷು ಪೂರ್ಣತಾ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋರ್ಜ್ಞೇಯಾ ದ್ವೈತಾದ್ವೈತಸ್ವಭಾವಯೋಃ ।। ೫೫ ।।

ಸಾ ಚೈೈಕೈವಾವಿಭಾಗತ್ವಾತ್ಕಾರ್ಯಕಾರಣಭೇದತಃ ।।
ಭೇದೇನ ವ್ಯಪದೇಶಾರ್ಹಾ ಸರ್ವಮೇವಂ ಸಮಂಜಸಮ್ ।। ೫೬ ।।

ಆವಿರ್ಭಾವತಿರೋಭಾವೈಃ ಕಾರ್ಯಕಾರಣರೂಪಿಭಿಃ ।।
ಸಮುದ್ರವನ್ನೃತ್ಯತಿ ಚ ಪ್ರತ್ಯವಸ್ಥಂ ವಿಭುಃ ಸ್ಥಿತಃ ।। ೫೭ ।।

ಏವಂ ದ್ವೈತಸ್ಯ ಸತ್ಯತ್ವೇ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ಮಾನತಾ ।।
ಅನಂತಪುರುಷಾರ್ಥಾಪ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ಕರ್ಮಕಾಂಡತಃ ।। ೫೮ ।।

ಯದಾ ತು ಕಲ್ಪಿತಂ ದ್ವೈತಮದ್ವೈತಂ ಪರಮಾರ್ಥತಃ ।।
ಉಚ್ಛಿನ್ನಂ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ವಿಷಯಾದೃತೇ । ೫೯ ।।

ಏಕದೇಶಸ್ಯ ಚಾಮಾತ್ವೇ ವೇದಸ್ಯಾಪ್ಯಪ್ರಮಾಣತಾ ।।
ಸರ್ವನಾಶೋ ಭವೇದೇವಂ ಸರ್ವಾಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಹೇತುತಃ ।। ೬೦ ।।

ಅತೋ ವಿರೋಧನುತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಸತ್ಯತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋಃ ಶಾಸ್ರಂ ಪೂರ್ಣಮಿತ್ಯಾದಿನಾಽವದತ್ ।। ೬೧ ।।

ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದೀನಿ ಮಾನಾನಿ ಭೇದಗ್ರಾಹೀಣಿ ಸರ್ವದಾ ।।
ತೇಷಾಂ ಚಾಪ್ಯಪ್ರಮಾಣತ್ವಂ ಪ್ರಾಪದದ್ವೈತವಾದಿನಃ ।। ೬೨ ।।

ಇತಿ ವೇದವಿದಃ ಕೇಚಿದ್ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನಸತತ್ತ್ವಕಮ್ ।।
ಸರ್ವಂ ವಸ್ತ್ವಭಿವಾಂಛಂತಿ ತತ್ತು ಯುಕ್ತ್ಯಾ ನ ಯುಜ್ಯತೇ ।। ೬೩ ।।

ನ ಯುಕ್ತಿಮದಿದಂ ಗೀತಂ ಹ್ಯಪವಾದವಿಕಲ್ಪನಮ್ ।।
ನ್ಯಾಯಾಸಂಭವತಃ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಸ ಚ ನ್ಯಾಯೋ ವಿಭಾವ್ಯತೇ ।। ೬೪ ।।

ಅಹಿಂಸನ್ಸರ್ವಭೂತಾನೀತ್ಯಹಿಂಸಾ ಸರ್ವಭೂತಗಾ ।।
ಶಾಸ್ತ್ರೇಣೋತ್ಸರ್ಗತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ತೀರ್ಥೇ ಸಾಽಪೋದ್ಯತೇ ಯಥಾ ।। ೬೫ ।।

ನ ತಥೇಹಾದ್ವಾವಸ್ಥಾ ಶ್ರುತ್ಯೋತ್ಸರ್ಗೇಣ ಯತ್ನತಃ ।।
ಪ್ರಾಪಿತಾ ತದ್ವಿಶೇಷೇಽಸೌ ನಿರ್ಭಾಗತ್ವಾನ್ನಿಷೇಧಭಾಕ್ ।। ೬೬ ।।

ವಿಕಲ್ಪಾನುಪಪತ್ತೇಶ್ಚ ಪೋಡಶಗ್ರಹಣಾದಿವತ್ ।।
ವಸ್ತುತಂತ್ರಂ ಹಿ ನೋ ಮಾನಂ ಕರ್ತೃತಂತ್ರಂ ವಿಕಲ್ಪತೇ ।। ೬೭ ।।

ಯತ್ಕರ್ತುಂ ವಾಽಪ್ಯಕರ್ತುಂ ವಾಽಪ್ಯನ್ಯಥಾ ಕರ್ತುಮೇವ ವಾ ।।
ಕಾರಕೈಃ ಶಕ್ಯತೇ ಲೋಕೇ ತದ್ವಿಕಲ್ಪಸ್ಯ ಗೋಚರಃ ।। ೬೮ ।।

ಪಸ್ಸ್ಪರವಿರೋಧಾಚ್ಚ ನೈಕದೈಕತ್ರ ಸಂಭವಃ ।।
ದ್ವಯೋರವಸ್ಥಯೋರ್ಯದ್ವತ್ಪ್ರಕಾಶತಮಸೋರಿಹ ।। ೬೯ ।।

ಶ್ರುತಿನ್ಯಾಯವಿರೋಧಾಚ್ಚ ಕಲ್ಪನೇಯಮಶೋಭನಾ ।।
ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾನಂತಪ್ರಜ್ಞಾನೈಕರಸಾದ್ವಯಮ್ ।। ೭೦ ।।

ಅಪೂರ್ವಾನಪರಾಬಾಹ್ಯಂ ಭೇದಸಂಸರ್ಗವರ್ಜಿತಮ್ ।।
ಅಸ್ಥೂಲಂ ನೇತಿ ನೇತೀತಿ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥೇ ವಚಾಂಸಿ ಹಿ ।। ೭೧ ।।

ಅಮಾತ್ವಾಶಂಕಾಸದ್ಭಾವಾದ್ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥವಿನಿಶ್ಚಿತೌ ।।
ಅಬ್ಧೌ ಕ್ಷಿಪ್ತಾನಿ ತಾನಿ ಸ್ಯುರನ್ಯಾರ್ಥಾಸಂಭವತ್ವತಃ ।। ೭೨ ।।

ತಥಾ ನ್ಯಾಯವಿರೋಧೋಽಪಿ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕರೂಪಿಣಃ ।।
ಜಡಾಧ್ರುವಾನಾತ್ಮನೋ ಹಿ ತ್ವತ್ಕೃತಾ ಕಲ್ಪನೇಷ್ಯತೇ ।। ೭೩ ।।

ನ ತು ಚಿನ್ಮಾತ್ರರೂಪಸ್ಯ ಧ್ರುವಾನಂಶಾತ್ಮನಃ ಸ್ವತಃ ।।
ನಿತ್ಯತ್ವಂ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ ಸಿದ್ಧಂ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾದಿಮಾನತಃ ।। ೭೪ ।।

ಪ್ರಸಜೇತ್ತದ್ವಿರೋಧಶ್ಚ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವವಾದಿನಃ ।।
ಕಲ್ಪನಾಯಾಶ್ಚ ವೈಫಲ್ಯಮನಿತ್ಯತ್ವೇ ಪರಾತ್ಮನಃ ।। ೭೫ ।।

ಅಕೃತಾಭ್ಯಾಗಮಃ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಕೃತನಾಶಶ್ಚ ಸತ್ವರಃ ।।
ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ವೈಫಲ್ಯಮೇವಂ ಕಲ್ಪಯತೋ ಭವೇತ್ ।। ೭೬ ।।

ಮಕರೀ ನನು ದೃಷ್ಟಾಂತೋ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಸಿದ್ಧಿಕೃತ್ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪ್ರಾಗುಪನ್ಯಸ್ತೋಽಸಾಧ್ವೀಯಂ ಕಲ್ಪನಾ ಕಥಮ್ ।। ೭೭ ।।

ಅತೋಽನ್ಯವಿಷಯತ್ವಾತ್ಸೋಽವಿರೋಧಃ ಪ್ರಾಗುದೀರಿತಃ ।।
ನತು ಚಿನ್ಮಾತ್ರರೂಪಸ್ಯ ಹ್ಯತ್ರಾವೋಚಂ ವಿರುದ್ಧತಾಮ್ ।। ೭೮ ।।

ನಾಧ್ಯೇಯತ್ವಾಚ್ಚ ಶಾಸ್ರಾರ್ಥಕಲ್ಪನೇಯಂ ತ್ವಯಾ ಕೃತಾ ।।
ಷಡ್ಭಾವವಿಕ್ರಿಯಂ ವಸ್ತು ಧ್ಯೇಯಂ ವಕ್ತಿ ನ ಹಿ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೭೯ ।।

ಸ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ಚ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇರ್ವಿನಾಽಪ್ಯಾಗಮಾಶಾಸನಮ್ ।।
ಧ್ಯೇಯತ್ವೇನೇಹ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಖಾರೋಷ್ಟ್ರಾದೇರಪೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೮೦ ।।

ಏಕಧೈವಾನುವಿಜ್ಞೇಯಮಿತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ।।
ಭೇದದೃಷ್ಟ್ಯಪವಾದಾಚ್ಚ ಮೃತ್ಯೋರಿತಿ ವಿನಿಂದನಾತ್ ।। ೮೧ ।।

ಯತ್ತೂಕ್ತಂ ವೇದಭಾಗತ್ವಾದ್ಭಿನ್ನವಸ್ತ್ವವಬೋಧಿನಃ ।।
ನಾಮಾತ್ವಂ ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯೇತ್ಯತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧೀಯತೇ ।। ೮೨ ।।

ನ ಹಿ ಜಾತ್ಯಾದಿಸಂಭೇದಸಂಸಿದ್ಧೌ ಮಾನತಾ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾದ್ಯನವಷ್ಟಬ್ಧೇ ತಸ್ಯಾಮಾತ್ವಂ ಯತಃ ಸ್ಥಿತಮ್ ।। ೮೩ ।।

ಭೇದಗ್ರಾಹಿ ನ ನೋ ಮಾನಂ ಲೌಕಿಕಂ ವೈದಿಕಂ ಚ ಯತ್ ।।
ಅವಿಚಾರಿತಸಂಸಿದ್ಧಿಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಭೇದೋಽವಸೀಯತಾಮ್ ।। ೮೪ ।।

ನ ಸ್ವತಃ ಪರತೋ ವಾಽಯಂ ಭೇದೋ ವಸ್ತುನ ಈಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಸರ್ವಸ್ಯೈವ ಸ್ವತೋಽಭಿತ್ತೇಸ್ತದನ್ಯಸ್ಯಾಪ್ಯಭೇದತಃ ।। ೮೫ ।।

ವಸ್ತು ವಸ್ತ್ವಂತರಂ ಭಿಂದ್ಯಾದ್ಯೋಗಾದ್ಯದ್ವಾ ವಿಭಾಗತಃ ।।
ಯೋಗೋೇ ನಾತಿಶಯೈಕತ್ವಾತ್ತಯೋಶ್ಚಾಪ್ಯೇಕರೂಪತಃ ।। ೮೬ ।।

ವಿಭಾಗೇಽಪಿ ನ ಭೇದಃ ಸ್ಯಾತ್ತಯೋರೇಕಾತ್ಮನಾ ಸ್ಥಿತೇಃ ।।
ಅನ್ಯದೀಯೋಽಪಿ ನಾನ್ಯಸ್ಯ ಭೇದಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಲ್ಪನಾಂ ವಿನಾ ।। ೮೭ ।।

ಮೇಯಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಸಂಲೇಹಿ ಮಾನಂ ಮಾನತ್ವಮಶ್ನುತೇ ।।
ಭೇದಂ ನ ಲಭತೇ ಮೇಯೇ, ಮೇಯಾದನ್ಯತ್ರ ನ ಪ್ರಮಾ ।। ೮೮ ।।

ಸತೋ ನ ವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಭೇದೋ ನಾಪಿ ಸದನ್ವಯಾತ್ ।।
ಯಥೈವಂ ನಾಸತೋಽಪ್ಯೇವಂ ಭೇದೋ ನೈವಾವಸೀಯತೇ ।। ೮೯ ।।

ಸರ್ವಂ ಸದೇವ ಯಸ್ಯೇಷ್ಟಮಥವಾಽ ಸದಿದಂ ಜಗತ್ ।।
ಭೇದಃ ಕಿಮಾಶ್ರಯಸ್ತಸ್ಯ ವಿರೋಧಾನ್ನ ದ್ವಯಾಶ್ರಯಃ ।। ೯೦ ।।

ಅನ್ಯಾಪೇಕ್ಷಂ ಗೃಥಕ್ತ್ವಂ ಚೇತ್ಸ್ವತ ಏವಾಪೃಥಗ್ಘಟಃ ।।
ಬಲೀಯಾನಂತರಂಗತ್ವಾದ್ವಹಿರಂಗಂ ಪ್ರಬೋಧತೇ ।। ೯೧ ।।

ದ್ರವ್ಯಾದ್ಭಿನ್ನಂ ಪೃಥಕ್ತ್ವಂ ಚೇದನವಸ್ಥೈತಿ ಸತ್ವರಾ ।।
ದ್ರವ್ಯಮೇವ ಪೃಥಕ್ತ್ವಂ ಚೇದಪೃಥಕ್ಸ್ಯಾದಿದಂಂ ಜಗತ್ ।। ೯೨ ।।

ಸ್ವತಶ್ಚೇದ್ವಸ್ತುನೋ ಭೇದೋ ವಸ್ತು ಶೂನ್ಯಂ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।।
ಆಪೇಕ್ಷಿಕೋಽಪಿ ಕ್ಲೃಪ್ತತ್ವಾನ್ನ ಭೇದೋ ರಜ್ಜುಸರ್ಪವತ್ ।। ೯೩ ।।

ಇತ್ಯೇವಮಾದಿ ಬಹುಶೋ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವದುಷಣಮ್ ।।
ಪ್ರಾಗಪ್ಯಕ್ತಂ ತದತ್ರಾಪಿ ಸಂಧೇಯಂ ವಸ್ತುಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೯೪ ।।

ಅಪಿ ವೇದ್ವೈಕದೇಶಸ್ಯ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಯದಿ ನೇಷ್ಯತೇ ।।
ಕರ್ಮಕಾಂಡಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ವೇದಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಸಜ್ಯತೇ ।। ೯೫ ।।

ಇತಿ ಯತ್ಪ್ರಾಗುಪನ್ಯಸ್ತಂ ತಸ್ಯ ದೂಷಣಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಸಾಧ್ಯಸಾಧತಸಂವಂಧೇ ತಸ್ಯಾಪಾೀಷ್ಟಾ ಪ್ರಮಾಣತಾ ।। ೯೬ ।।

ಭೇದಃ ಪ್ರಮಾಂತರೈಃ ಸಿದ್ಧೋ ನ ತ್ವಾಗಮಸಮಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಪಶವೋಽಪಿ ಹಿ ಜಾನಂತಿ ಭೇದಮಕ್ಷಾದಿಮಾನತಃ ।। ೯೭ ।।

ನ ಚ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಧೀರ್ಭೇದೇ ಜನ್ಮನೈವೇಹ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ।।
ಅಪ್ಯುತ್ಥಾಪಿತಬುದ್ಧೀನಾಂ ಭೇದೇಽಸಂಭಾವನಾ ನ ಚ ।। ೯೮ ।।

ಕ್ರಿಯಾಕಾರಕಸಂಭಿತ್ತೌ ವಸ್ತುತತ್ತ್ವೇನ ಮಾ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಸಾಧ್ಯಸಾಧನಸಂಬಂಧಮಾತ್ರೈಕವಿಷಯತ್ವತಃ ।। ೯೯ ।।

ಲೋಕಸಿದ್ಧಮತೋ ಭೇದಮಾದಾಯೇಷ್ಟಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಇದಂ ಕಾರ್ಯಮಿದಂ ನೇತಿ ವೇದಶಾಸ್ರಂ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।। ೧೦೦ ।।

ಸರ್ವತಸ್ತು ವಿರಕ್ತೋ ಯಃ ಕರ್ಮಭಿಃ ಶುದ್ಧಧೀರ್ನರಃ ।।
ಕಾಮಯಾನಃ ಪೂರ್ಣಫಲಮುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೧೦೧ ।।

ತಮೋಮಾತ್ರಾಂತರಾಯತ್ವಾತ್ಪ್ರತೀಚಃ ಪೂರ್ಣರೂಪಿಣಃ ।।
ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧತ್ವತಸ್ತಸ್ಯ ವ್ಯಂಜಕಾನ್ನಾನ್ಯದೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೦೨ ।।

ಸ್ವತಃ ಪ್ರಾಪ್ತಸ್ಯ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೌ ವಾಕ್ಯಾನ್ಮೋಹಪ್ರಹಾಣತಃ ।।
ಮಾನಾಪೇಕ್ಷಾ ನ ಭೂಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಫಲಾಪ್ತೇಸ್ತತ್ಕೃತಾರ್ಥತಃ ।। ೧೦೩ ।।

ಸಾಧ್ಯೇ ಹಿ ಸಾಧನಾಪೇಕ್ಷಾ ಸಿದ್ಧೇಽಸೌ ವಿನಿವರ್ತತೇ ।।
ಕಿಮ್ವಸಾಧ್ಯೇ ಸಮಸ್ತಸ್ಯ ಪೂರ್ಣತ್ವೇನ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೧೦೪ ।।

ದ್ವೈತಾದ್ವೈತಾತ್ಮಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಯದಾಽಣ್ವಭ್ಯುಪಗಮ್ಯತೇ ।
ತದಾಽಪಿ ನ ವಿರೋಧೋಽಯಂ ಕೇನಚಿದ್ವಿನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೧೦೫ ।।

ಸಮಸ್ತವ್ಯಸ್ತಭೂತಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯವಸಿತಾತ್ಮನಃ ।।
ಬೂತ ಕರ್ಮಣಿ ಕೋ ಹೇತುಃ ಸರ್ವಾನನ್ಯತ್ವದರ್ಶಿನಃ ।। ೧೦೬ ।।

ಸರ್ವಜಾತ್ಯಾದಿಮತ್ತ್ವೇ ಚ ಪರಸ್ಪರವಿರೋಧತಃ ।।
ವ್ಯಾಘಾತಾನ್ನ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿಷೇಧೇಽಥ ವಿಧೌ ತಥಾ ।। ೧೦೭ ।।

ನ ಚಾವಚ್ಛೇದಮಾನಿತ್ವಂ ವಿದುಷೋಽಸ್ತ್ಯಾಸುರತ್ವತಃ ।।
ವಿದುಷೋಽಪ್ಯಾಸುರತ್ವೇ ಸ್ಯಾನ್ನಿಷ್ಫಲಂ ಬ್ರಹ್ಮದರ್ಶನಮ್ ।। ೧೦೮ ।।

ತಸ್ಮಾದಸದಿದಂ ಗೀತಂ ಭಿನ್ನಾಭಿನ್ನತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಶ್ರುತಿನ್ಯಾಯವಿರುದ್ಧತ್ವಾತ್ಪ್ರಕೃತಂ ತ್ವಧುನೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೦೯ ।।

ಓಂ ಖಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಮಂತ್ರೋಽಯಂ ಶ್ರುತ್ಯೇಹ ಧ್ಯಾನಕರ್ಮಣಿ ।।
ನಿಯುಜ್ಯತೇ ಫಲಪ್ರಾಪ್ತೌ ಯಥಾ ತದಭಿಧೀಯತೇ ।। ೧೧೦ ।।

ಪರಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಾಧಿಗಮೋ ಯಥಾ ।।
ಪೂರ್ವೈಶ್ಚತುರ್ಭಿರಧ್ಯಾಯೈಸ್ತಥಾ ಶ್ರುತ್ಯೋದಿತೋಽಂಜಸಾ ।। ೧೧೧ ।।

ಅಸ್ಯೈವ ಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮುಪಾಸನಮಥೋಕ್ತತೇ ।।
ಓಂ ಖಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ವಚಸಾ ಪುಂಸಾಂ ಶ್ರೇಯೋಭಿವಾಂಛತಾಮ್ ।। ೧೧೨ ।।

ಬ್ರಹ್ಮೇತೀಹ ವಿಶೇಷ್ಯಾರ್ಥಃ ಖಮಿತ್ಯಪಿ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯೋಕ್ತೇಸ್ತದುವೃತ್ತಿಃ ಕೃಷ್ಣಸರ್ಪವತ್ ।। ೧೧೩ ।।

ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಶಬ್ದಸ್ಯ ಬೃಹದ್ವಸ್ತ್ವೇಕಗೋಚರಾ ।।
ಖೇನ ತದ್ವಿಶಿನಷ್ಟ್ಯತ್ರ ಸಾಮಾನ್ಯಾಂಶೈಕಪಾತಿನಾ ।। ೧೧೪ ।।

ಅನಾಕಾಶಸ್ವಭಾವೇಭ್ಯಃ ಖೇನ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿವರ್ತ್ಯತೇ ।।
ತಥಾಽಬ್ರಹ್ಮಸ್ವಭಾವೇಭ್ಯಃ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಚ ಖಮ್ ।। ೧೧೫ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಮಾತ್ರವಾಚಿತ್ವಾತ್ಖಶಬ್ದಸ್ಯ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।।
ಪುರಾಣಮಿತಿ ನಿರ್ವಕ್ತಿ ಕಾರಣಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೧೧೬ ।।

ಯತ್ತದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಖಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ತದೋಂಶಬ್ದಾಭಿಧಾನಕಮ್ ।।
ಚಿಂತಯೇತ್ಸತತಂ ಧೀಮಾನೋಮಾಲಂಬನಮೇವ ವಾ ।। ೧೧೭ ।।

ಏತದಾಲಂಬನಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಮಿತಿ ಚ ಶ್ರುತಿಶಾಸನಮ್ ।।
ಏತೇನೈವಾಕ್ಷರೇಣೇತಿ ಹ್ಯಥರ್ವಾಣೋಽಪ್ಯಧೀಯತೇ ।। ೧೧೮ ।।

ಅತೀಂದ್ರಿತ್ಸ್ವಾತ್ತಸ್ಯಾಪಿ ಕಥಂ ಸ್ಯಾತ್ತದುಪಾಸನಮ್ ।
ವಾಯುರಂ ಖಮಿತಿ ಪ್ರಾಹ ತದಾಲಂಬನಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧೧೯ ।।

ಖಂ ಪುರಾಣಂ ನ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ಮಂತ್ರೇಽಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ಮನ್ಯತೇ ।।
ಕೌರವ್ಯಾಯಣಿಜೋ ಧೀಮಾನ್ವಾಯುರೇತಿಪ್ರಸಿದ್ಧಿತಃ ।। ೧೨೦ ।।

ರೂಢ್ಯಾ ವೃತ್ತಿಃ ಖಶಬ್ದಸ್ಯ ವಾಯುರೇ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಬಹುಶಶ್ಚ ಪ್ರಯೋಗೋಽತೋ ವಾಯುರಂ ಖಂ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೧೨೧ ।।

ಪುರಾಣಂ ಯದಿ ತದ್ವ್ಯೋಮ ಯದಿ ವಾ ವಾಯುರಂ ಭವೇತ್ ।।
ಧ್ಯೇಯಂ ತದೋಮಿತಿ ಸದಾ ಪಕ್ಷಯೋರುಭಯೋರಪಿ ।। ೧೨೨ ।।

ಆಲಂಬನತರ್ಯೋಕಾರ ಉಪಾಸ್ತಿವಿಷಯೋ ಭವೇತ್ ।।
ಚತುರ್ಭುಜಾಂಕಿತಂ ದಾರು ವಿಷ್ಣೋರಿವ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।। ೧೨೩ ।।

ನೇದೀಯೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸ್ಥಾನಮೋಮಿತೀದಂ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।।
ಶಾಲಗ್ರಾಮೋ ಹರೇರ್ಯದ್ವತ್ಸರ್ವಾನರ್ಥಾಪಹಾರಿಣಃ ।। ೧೨೪ ।।

ಯದ್ವಾಽಭಿಧಾನಮೋಂ ವಿದ್ಯಾತ್ತಸ್ಯೈವ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ನಿವಿಷ್ಟಚಿತ್ತಸ್ಯ ತದ್ಬ್ರಹ್ಮಾಽಽಶು ಪ್ರಸೀದತಿ ।। ೧೨೫ ।।

ಓಂಕಾರೋ ವೇದ ಏವೇತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸ್ತು ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ವೇದೈನೇನ ಯತೋ ವೇದ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವೇದಸ್ತತೋ ಮತಃ ।। ೧೨೬ ।।

ಅಭಿಧಾನತಯೈವೈನಮೋಂಕಾರಂ ವಿದುರಂಜಸಾ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸ್ತದಭಿಧ್ಯಾನಾದ್ವಿದಂತಿ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿರ್ಭಯಮ್ ।। ೧೨೭ ।।

ವೇದೋಽಯಮಿತಿ ಚೋಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಸ್ತುತಿತ್ವಾದರ್ಥವಾದೋಽಯಂ ನಾತೋಽನ್ಯೋಽರ್ಥೋಽವಸೀಯತೇ ।। ೧೨೮ ।।

ಉದ್ಗೀಥಾದಿಪ್ರಭೇದೇನ ಯಂ ವಾ ಸಂವಿದ್ರತೇ ದ್ವಿಜಾಃ ।।
ವೇದೋಽಸಾವಿತಿ ವಿಜ್ಞೇಯಸ್ತ್ರಯ್ಯಾಸ್ತತ್ರ ಸಮಾಪ್ತಿತಃ ।। ೧೨೯ ।।

ತಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಯುಜ್ಯಮಾನೇಽತಃ ಸರ್ವೋ ವೇದಃ ಸಸಂಗ್ರಹಃ ।।
ಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಸ್ಯಾದತೋ ವೇದ ಓಂಕಾರ ಇತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೩೦ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮ್॥

ಉಕ್ತಮಾಭ್ಯಂತರಂ ತಾವದ್ಬ್ರಹ್ಮೋಪಾಸನಸಾಧನಮ್ ।।
ಓಂಕಾರೋಽಥ ದಮಾದೀನಾಂ ಸಾಧನತ್ವಂ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧ ।।

ದಾಂತೋ ದಾತಾ ದಯಾಲುಶ್ಚ ಸಬಾಹ್ಯಾಭ್ಯಂತರಃ ಶುಚಿಃ ।।
ಏವಂವಿಧೋಽಧಿಕಾರೀ ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಾಸೂಪಾಸ್ತಿಭೂಮಿಷು ।। ೨ ।।

ದಮಾದಿವಿಧಿಶೇಷೋಽಯಮರ್ಥವಾದೋಽಭ್ಯುಪೇಯತಾಮ್ ।।
ತ್ರಯಾ ಇತ್ಯಾದಿಕೋ ಗ್ರಂಥಃ ಸ್ಪಷ್ಟಾರ್ಥೋಽತೋ ನ ಯತ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಬ್ರಹ್ಮಾನುಪಾಧಿ ಪೂರ್ವತ್ರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ಯತ್ನತೋಽಧುನಾ ।।
ಸೋಪಾಧಿಕಸ್ಯ ತಸ್ಯೈವ ಹ್ಯುಪಾಸ್ತಿರ್ವಕ್ಷ್ಯತೇ ಸ್ಫುಟಾ ।। ೧ ।।

ಶ್ರುತಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ಪೂರ್ವಂ ಕೋಽಸಾವಿತಿ ನ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯೋಕ್ತೇರ್ವಿಶೇಷಾರ್ಥಮೇಪ ಇತ್ಯಾದಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ಹೃದ್ನಿರಾ ಮಾಂಸಪೇಶ್ಯುಕ್ತಾ ತಾತ್ಸ್ಥ್ಯಾದ್ ಬುದ್ಧಿಸ್ತು ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಹೃದಿ ನಾಮಾದಿಸಂಹಾರಂ ಯತ್ರ ಶಾಕಲ್ಯ ಊಚಿವಾನ್ ।। ೩ ।।

ಸರ್ವಭೂತಸಮುತ್ಪತ್ತೇಸ್ತಥಾ ಸರ್ವೇಶ್ವರತ್ವತಃ ।।
ಪ್ರಜಾಪತಿರಿತಿ ಜ್ಞೇಯಂ ಹೃದಯಂ ತೇನ ಹೇತುನಾ ।। ೪ ।।

ಸರ್ವಜ್ಞೇಯಸ್ಯ ತದ್ಬ್ಯಾಪ್ತೇರ್ಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ಹೃದಯಂ ಭವೇತ್ ।।
ಯತ ಏವಮತೋ ಯತ್ನಾದುಪಾಸ್ಯಂ ಹೃದಯಂ ಸದಾ ।।
ಹೃದಯಾಖ್ಯಾಕ್ಷರಾಣಾಂ ಚ ಶ್ರುತ್ಯೋಪಾಸನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೫ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ತಸ್ಯೈವ ಹೃದಯಾಖ್ಯಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯದುಪಾಸನಮ್ ।।
ಸತ್ಯೋಪಾಧಿವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ತದ್ವೈ ತದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ತಚ್ಛಬ್ದೇನ ಪರಾಮರ್ಶೋ ವೈಶಬ್ದಃ ಸ್ಮರಣಾಯ ಚ ।।
ಪ್ರಕಾರಾಂತರನಿರ್ದೇಶೇ ತದಾಸೇತಿ ಚ ತದ್ವಚಃ ।। ೨ ।।

ಸತ್ಯಮೇವ ತದಾಸೇತಿ ಯದುಕ್ತಂ ಹೃದಯಾತ್ಮನಾ ।।
ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಾತ್ಮಕಂ ಸತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರಪಂಚಿತಮ್ ।। ೩ ।।

ಮಹತ್ತತ್ಪರಿಮಾಣೇನ ಯಕ್ಷಂ ಪೂಜ್ಯತಮತ್ವತಃ ।।
ಅಗ್ರಜಃ ಪ್ರಥಮೋದ್ಭೂತೇಸ್ತದನ್ಯತ್ಕಾರ್ಯಜನ್ಮನಃ ।। ೪ ।।

ಯಃ ಕಶ್ಚಿದೇತಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ವೇದೋಪಾಸ್ತೇ ದಿವಾನಿಶಮ್ ।।
ಲೋಕಾಂಜಯತಿ ಸ ಸರ್ವಾಞ್ಶತ್ರುಶ್ಚಾಸ್ಯ ಜಿತೋ ಭವೇತ್ ।। ೫ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಉಕ್ತಂ ಪ್ರಥಮಜಂ ಸತ್ಯಂ ಕಥಂ ತದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಆಪ ಏವೇದಮಿತ್ಯುಕತ್ಯಾ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥಸ್ತವಾಯ ತು ।। ೧ ।।

ಪಯಃಸೋಮಾದಿಕಾ ಆಪೋ ಹ್ಯಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿಕರ್ಮಸು ।।
ಸರ್ವಾಹುತಿಷು ಸಂಸೃಷ್ಟಾ ಬಾಹುಲ್ಯಾದಪ್ಪರಿಗ್ರಹಃ ।। ೨ ।।

ಸತ್ಸ್ವಪ್ಯನ್ಯೇಷು ಭೂತೇಷು ಭೂಯಸ್ತ್ವಾದಾಯ ಏವ ತು ।।
ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾಚ್ಚೈವ ಗೃಹ್ಯಂತೇ ನ ತ್ವನ್ಯದ್ವಿನಿವಾರ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಪ್ರಕ್ಷೇಪೋತ್ತರಕಾಲಂ ತಾಃ ಸರ್ವಮಾನಾತಿವರ್ತಿನಾ ।।
ತಸ್ಥುಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮೇಣ ರೂಪೇಣ ಕ್ರಿಯಾಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಸರ್ವತಃ ।। ೪ ।।

ಯಾವತ್ಕಿಂಚಿಜ್ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಾಹುತ್ಯೇಹ ವ್ಯಪೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅಂತರ್ಭೂತಂ ತದಪ್ಸ್ವಿತಿ ಹ್ಯಾಪ ಏವೇದಮಿತ್ಯತಃ ।। ೫ ।।

ಅಗ್ರೇ ಪ್ರಥಮತಃ ಸೃಷ್ಟೇರಗ್ರಜಸ್ಯ ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ।।
ಸತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸೃಜನ್ನಾಪಃ ಕಾರಣತ್ವಾದಪಾಂ ತತಃ ।। ೬ ।।

ತದಿದಂ ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಸ್ಯ ವ್ಯಕ್ತೀಭಾವೋ ಮಹೇಶ್ವರಾತ್ ।।
ಆದಿತ್ಯಸ್ಯೇಹ ವಾಕ್ಯೇನ ವರ್ಣ್ಯತೇಽಗ್ರಜಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೭ ।।

ಭೂತಾದಿವ್ಯಕ್ತಿತೋ ವ್ಯಕ್ತಿಗ್ರಜಸ್ಯಾಪಿ ನಾನ್ಯಥಾ ।।
ತಾಃ ಸತ್ಯಮಿತಿ ತೇನಾಽಽಹ ಸತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾತಿವಿಸ್ತೃತೇಃ ।। ೮ ।।

ಸೂರ್ಯಾದಿಕಾರಣಂ ದೇವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಸ್ರಾಕ್ಷೀಜ್ಜಗದ್ರುರುಮ್ ।।
ದೇವಾನ್ವಿರಾಡಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಸರ್ಜೇತ್ಯನುಷಜ್ಯತೇ ।। ೯ ।।

ಏವಂ ಸತ್ಯಾದ್ಯತೋ ಜಾತಂ ಕ್ರಮೇಣ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಜಗತ್ ।।
ಮಹತ್ಸತ್ಯಮತೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಯಕ್ಷತ್ವಂ ತೂಪವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ಅತೀತ್ಯ ಪಿತರಂ ದೇವಾಃ ಪಿತಾಮಹಮುಪಾಸತೇ ।।
ಯತೋಽತೋ ಬ್ರಹ್ಮ ಯಕ್ಷಂ ಚ ಸತ್ಯಂ ಪ್ರಥಮಜಂ ವಿದುಃ ।। ೧೧ ।।

ತಸ್ಯಾಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನಾಮ ತ್ರ್ಯಕ್ಷರಂ ಸತ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಥಮೋತ್ತಮೇ ತ್ವಮೃತಮಕ್ಷರೇ ಸಸ್ವರತ್ವತಃ ।। ೧೨ ।।

ನಿರಚ್ಕಂ ಮಧ್ಯತೋ ಮೃತ್ಯುರ್ನಿರ್ಜೀವಂ ದೇಹವತ್ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಭೂಯೋಽಮೃತೇನ ತದ್ಗ್ರಸ್ತಂ ಮೃತಂ ಚಾಪಿ ಸ್ವತೋ ಯತಃ ।। ೧೩ ।।

ಇತ್ಯೇವಂ ಪರ್ಯುಪಾಸೀನೋ ನಾಮಾಭಿಜ್ಞೋ ನರಃ ಸದಾ ।।
ಸತ್ಯಭೂಯಂ ಭವೇದೇವ ನೈನಮಿತ್ಯಾದಿಯುಕ್ತಿಗೀಃ ।। ೧೪ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬುಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷಷ್ಠಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಸಂಸ್ಥಾನವದಥೇದಾನೀಮಧ್ಯಾತ್ಮೇ ಚಾಧಿದೈವತೇ ।।
ರೂಪಂ ಪ್ರಕಲ್ಪ್ಯ ಸತ್ಯಸ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ತದುಪಾಸನಮ್ ।। ೧ ।।

ಅಕ್ಷ್ಯಾದಿತ್ಯಾಖ್ಯನೀಡಸ್ಥೌ ಸ್ಥಾನಮಾತ್ರಪ್ರಭೇದತಃ ।।
ಭಿನ್ನಾವಿವ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯೇತೇ ದೇವತೈಕೈವ ಸಾ ಸತೀ ।। ೨ ।।

ಉಪಕಾರ್ಯೋಪಕಾರಿತ್ವಸಂಬಂಧೇನೇತರೇತರಮ್ ।।
ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತೌ ತಾವಧ್ಯಾತ್ಮೇ ಚಕ್ಷುಷ್ಯಾದಿತ್ಯ ಏವ ಚ ।। ೩ ।।

ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತೌ ತಾವನ್ಯೋನ್ಯಂ ಕಥಮಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಯಥಾ ।।
ಅಕ್ಷ್ಣಿ ರಶ್ಮಿಭಿರಾದಿತ್ಯಃ ಪ್ರಾಣೈಸ್ತಸ್ಮಿಂಶ್ಚ ಚಾಕ್ಷುಷಃ ।। ೪ ।।

ಅರಿಷ್ಟದರ್ಶನಂ ಚಾತ್ರ ಪ್ರಾಸಂಗಿಕಮಥೋಚ್ಯತೇ ।।
ಜ್ಞಾತಾರಿಷ್ಟಃ ಕಥಂ ನಾಮ ಕುರ್ಯಾದಾತ್ಮಹಿತಂ ಪುಮಾನ್ ।। ೫ ।।

ಉತ್ಕ್ರಮಿಷ್ಯನ್ಯದಾ ಭೋಕ್ತಾ ಭವತೀಹಾಽಽಯುಷಃ ಕ್ಷಯೇ ।।
ಚಂದ್ರಮಂಡಲವಚ್ಛುದ್ಧಂ ವೀಕ್ಷತೇ ರವಿಮಂಡಲಮ್ ।। ೬ ।।

ರಶ್ಮಯೋ ನ ಸಮಾಯಾಂತಿ ವಿಜ್ಞಾನಪುರುಷಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಭೋಗೇನ ಪ್ರಕ್ಷಯಾದ್ಭೋಕ್ತುಸ್ಯದ್ವಶೀಕಾರಿಕರ್ಮಣಃ ।। ೭ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷಷ್ಠಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಸಪ್ತಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಶರೀರಂ ವ್ಯಾಹೃತಿಮಯಂ ಕಲ್ಪ್ಯತೇಽಕ್ಷಿರವಿಸ್ಥಯೋಃ ।।
ತಸ್ಯೈವ ಸತ್ಯನಾಮ್ನೋಽಥ ತದುಪಾಸಾಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೧ ।।

ತಸ್ಯೈವ ನಾಮೋಪನಿದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಭಣ್ಯತೇ ದ್ವಯೋಃ ।।
ಸ್ಥಿತಸ್ಯ ರಥಾನಯೋಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಯದ್ಗ್ರಹಾತ್ತತ್ಪ್ರಸೀದತಿ ।। ೨ ।।

ಹಂತೇರ್ವೇದಂ ಜಹಾತೇರ್ವಾಽಹರಿತ್ಯೇತದಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ಪಾಪ್ಮಾನಂ ಹಂತಿ ತೇನಾತೋ ಜಹಾತಿ ಚ ನ ಸಂಶಯಃ ।। ೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಸಪ್ತಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಅಷ್ಟಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಮನೋಮಯೋಽಯಮಿತಿ ಚ ತಸ್ಯೈವ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಪರಮ್ ।।
ಸ್ವಾಂತೋಪಾಧಿವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ಹ್ಯುಪಾಸನಮಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ಮನೋಭಿಮಾನತೋಽಜ್ಞಾನಾತ್ಪುರುಷೋಽಯಂ ಮನೋಮಯಃ ।।
ಯದಿ ವಾ ಮನಸಿ ವ್ಯಕ್ತೇರ್ಮನಸಾ ವೋಪಲಭ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ಭಾಃ ಪ್ರಕಾಶೋಽಮಲಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಸಾ ಸತ್ಥಮವಿನಾಶತಃ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ನಿತ್ಯಾದಿವಚನಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಸ್ಥಾನಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೩ ।।

ಬುದ್ಧ್ಯುಪಾಧಿವ್ಯವಚ್ಛೇದಾದ್ವ್ರೀಹ್ಯಾದಿಪರಿಮಾಣತಾ ।।
ಸ್ವತೋಽನಂತತ್ವತೋ ಮಾನಾತ್ಸರ್ವೇಶಾನಾದಿರೂಪತಾ ।। ೪ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯಸ್ಯಾಷ್ಟಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ನವಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ವದ್ಯುದ್ದೇಹಸ್ಯ ತಸ್ಯೈವ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽನ್ಯದುಪಾಸನಮ್ ।।
ಅಶೇಷಪಾಪ್ಮವಿಧ್ವಸ್ತ್ಯೈ ಶ್ರೂತ್ಯಾಽಥ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ವಿದ್ಯುದ್ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಯುಕ್ತಂ ತದ್ವಿದ್ಯುದ್ಧಿ ಸ್ಯಾದ್ವಿದಾನತಃ ।।
ದ್ಯತೇರೇತದ್ಯತೋ ರೂಪಮವಖಂಡನಕರ್ಮಣಃ ।। ೨ ।।

ತಮೋಽಂಧಕಾರಮಖಿಲಮವಖಂಡಯತಿ ಕ್ಷಣಾತ್ ।।
ವಿದ್ಯುದ್ಯಥಾ ತಥಾಽಸ್ಮತ್ತಃ ಪಾಪ್ಮಾನಂ ತದುಪಾಸಿತುಃ ।। ೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ನವಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದಶಮಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಮ್ ॥

ತಸ್ಯೈವ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಥಾನ್ಯದುಪಾಸನಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ವಾಗ್ಧೇನೂಪಾಧಿಯೋಗೇನ ಫಲಾಯ ಮಹತೇಽಧುನಾ ।। ೧ ।।

ವಾಗಿತ್ಯತ್ರ ತ್ರಯೀ ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ನ ಸ್ಥಾನಕರಣಾದಯಃ ।।
ಸ್ವಾಹಾಕಾರಾದಿ ನಾನ್ಯತ್ರ ತ್ರಯ್ಯಾಃ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಕ್ಚಚಿತ್ ।। ೨ ।।

ತ್ರಯೀಯಂ ಧಯತೇ ಸರ್ವಂ ಸ್ವಾಹಾಕಾರಾದಿಭಿಃ ಸ್ತನೈಃ ।।
ಧೇನುಮಿತ್ಯೇವ ತಾಂ ತೇನ ಸದೋಪಾಸೀತ ಭಾರತೀಮ್ ।। ೩ ।।

ಕೇಭ್ಯಃ ಕ್ಷರತಿ ಸಾ ಧೇನುರಿತ್ಯೇತದಧುನೋಚ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯೈ ದ್ವೌ ಸ್ತನಾವಿತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಕಥ್ಯಂತೇ ಚ ಸ್ತನಾಸ್ತಥಾ ।। ೪ ।।

ಋಷಭೋಽಸ್ಯಾಸ್ತಥಾ ಜ್ಞೇಯಃ ಪ್ರಾಣಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಸೂಯತೇ ।।
ಅಪ್ರಾಣಸ್ಯ ನ ವಾಗಸ್ತಿ ವಾಗಪ್ಯುಚ್ಚಾರ್ಯತೇ ಬಲಾತ್ ।। ೫ ।।

ವಾಕ್ಪ್ರಸ್ರವಣಹೇತುತ್ವಾದ್ಧೇನ್ವಾ ವತ್ಸೋ ಮನೋ ಭವೇತ್ ।।
ಯದ್ಯದ್ಧ್ಯಾಯತಿ ಮನಸಾ ತತ್ತದ್ವಾಚಾ ಪ್ರಭಾಷತೇ ।। ೬ ।।

ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಫಮುಕ್ತಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮರೂಪತಾ ।।
ತಂ ಯಥಾ ಯಥಾ ಇತ್ಯುಕ್ತೇರನಿರ್ದೇಶೇಽಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೭ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದಶಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಏಕಾದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಉಪಾಸ್ತ್ಯಂತರಮಸ್ಯೈವ ಕೌಕ್ಷೇಯಾಗ್ನೇರ್ವಪುರ್ಭೃತಃ ।।
ಅಯಮಗ್ನಿರಿತಿ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಯತ್ನೇನಾಥ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧ ।।

ವೈಶ್ವಾನರಗ್ನಿರಾಽಸ್ಯಾಗ್ನೇಃ ಸಾಮಾನ್ಯೇನಾಭಿಧಾನತಃ ।।
ಯೋಽಯಮಂತರಿತೀತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ತದ್ವಿಶೇಷಣಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ತಸ್ಯಾಗ್ನೇರೇಷ ಘೋಷಃ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಣೌ ಪ್ರೋರ್ಣೂಯ ಯಚ್ಛ್ರುತಿಃ ।।
ಉಪಾಸ್ಯಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತ್ವಂ ಘೋಷರೂಪೇಣ ವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೩ ।।

ಅರಿಷ್ಟದರ್ಶನಂ ಚಾತ್ರ ಪ್ರಾಸಂಗಿಕಮಥೋಚ್ಯತೇ ।।
ನೈನಂ ಘೋಷಂ ಶೃಣೋತೀತಿ ಪ್ರತ್ಯಾಸನ್ನಮೃತಿರ್ನರಃ ।। ೪ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯೈಕಾದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಾದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಗತಿಃ ಫಲಂ ಚ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಪೂರ್ವತ್ರ ತದನುಕ್ತಿತಃ ।।
ಉಪಾಸನಾನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ಪರ ಆಗಮಃ ।। ೧ ।।

ಉತ್ಕ್ರಾಮತಿ ಯದಾ ವಿದ್ವಾಞ್ಶರೀರಾದಾಯುಷಃ ಕ್ಷಯಾತ್ ।।
ಆಶ್ವೇವ ವಾಯು ದುರ್ಭೇದ್ಯಂ ಸ ಆಗಚ್ಛತಿ ವೇಗವಾನ್ ।। ೨ ।।

ಪ್ರಾಪ್ತಾಯ ಲೋಕಭೋಗಾರ್ಥಂ ವಾಯುಸ್ತಸ್ಮೈ ವಿಗಚ್ಛತಿ ।।
ಕಿಯಚ್ಛಿದ್ರಂ ಮರುದ್ದದ್ಯಾದ್ರಥಚಕ್ರಖಮಾನಿಗೀಃ ।। ೩ ।।

ದ್ವಿಕಾಷ್ಠಸಂತತಾಘಾತಮಾಡಂಬರಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಭೇರೀಂ ಚ ದುಂದುಭಿಂ ವಿದ್ಯಾತ್ತೇನೋರ್ಧ್ವಂ ಯಾತ್ಯುಪಾಸಕಃ ।। ೪ ।।

ಲೋಕಂ ಪ್ರಜಾಪತಿಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರೈತ್ಯಸೌ ಭಾವನಾಬಲಾತ್ ।।
ಅಶೋಕಮಹಿಮಂ ಚೇತಿ ದುಃಖತದ್ಧೇತುವರ್ಜಿತಮ್ ।। ೫ ।।

ಶಾಶ್ವತೀಶ್ಚ ಸಮಾ ನಿತ್ಯಾ ಅಸ್ಮಿಲ್ಲೋಁಕೇ ವಸತ್ಯಸೌ ।।
ಪೂರ್ವತ್ರಾನುಕ್ತಕಾರ್ಯಾಣಾಮುಪಾಸ್ತೀನಾಮಿದಂ ಫಲಮ್ ।। ೬ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಾದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತ್ರಯೋದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಯಣಮ್ ॥

ಜ್ವರಾದಿವ್ಯಾಧಿನಾ ತಪ್ತೋ ವ್ಯಾಧಿತಸ್ತಪ್ಯತೇ ತು ಯತ್ ।।
ಪರಮಂ ತತ್ತಪಶ್ಚಿಂತ್ಯಂ ಪರಮಂ ಲೋಕಮೀಪ್ಸತಾ ।। ೧ ।।

ವ್ಯಾಧಿಗ್ರಹಗ್ರಹಾವಿಷ್ಟೋಽಸಹ್ಯಂ ದುಃಖಂ ಸಮಶ್ನುತೇ ।।
ತಪೋಽತಃ ಪರಮಂ ಹಿ ಸ್ಯಾತ್ತಚ್ಚಿಕಿತ್ಸಾಮಕುರ್ವತಃ ।। ೨ ।।

ನಿರ್ಹರಂತ್ಯೃತ್ವಿಜೋಽರಣ್ಯಮನ್ಯೇ ವಾ ಮಾಂ ಮೃತಂ ಗೃಹಾತ್ ।।
ಪರಮಂ ತದಪಿ ಧ್ಯೇಯಂ ವಾನಪ್ರಸ್ಥ್ಯೇನ ಸಂಮಿತಮ್ ।। ೩ ।।

ಅಭ್ಯಾದಧತಿ ಯಚ್ಚಾಗ್ನೌ ಪ್ರೇತಂ ಮಾಂ ಜ್ಞಾತಯೋಽಥ ತತ್ ।।
ಪರಮಂ ತದಪಿ ಧ್ಯೇಯಮಗ್ನ್ಯಾವೇಶಸಮತ್ವತಃ ।। ೪ ।।

ಉಚಿತಂ ಯಸ್ಯ ಯದ್ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ತತ್ತಲ್ಲೋಕಗಿರೋಚ್ಯತೇ ।।
ತಪಸಸ್ತಾಪಸಸ್ಯೈವಮಗ್ನ್ಯಾವೇಶಸ್ಯ ಯತ್ಫಲಮ್ ।। ೫ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತ್ರಯೋದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಅನ್ನಂ ಬ್ರಹ್ಮೇೇತಿ ನಿರ್ವಕ್ತಿ ಪುರೇವಾನ್ಯದುಪಾಸನಮ್ ।।
ಉದಾರಫಲಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ತಸ್ಯ ನ್ಯಾಯೇನ ನಿರ್ಣಯಃ ।। ೧ ।।

ಅನ್ನಮೇವ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯೇಕ ಆಹುರ್ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।।
ತತ್ತಥಾ ನಾವಗಂತವ್ಯಂ ಕ್ಲಿದ್ಯತ್ಯನ್ನಮಸುಂ ವಿನಾ ।। ೨ ।।

ಪ್ರಾಣೋ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಚಾಪ್ಯನ್ಯೇ ತಚ್ಚ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಪುರೇವ ನ ।।
ಅನ್ನಾದೃತೇ ಯತಃ ಪ್ರಾಣಃ ಶೋಷಮಾಶು ನಿಗಚ್ಛತಿ ।। ೩ ।।

ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ನಾನಯೋರ್ಯಸ್ಮಾದೇಕೈಕಸ್ಯ ನ ಯುಕ್ತಿಮತ್ ।।
ಸಂಭೂಯ ದೇವತೇ ತಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮತ್ವಂ ಸಂನಿಗಚ್ಛತಃ ।। ೪ ।।

ತದೇತತ್ಸಂಪ್ರಧಾರ್ಯಾಽಽಹ ಪ್ರಾತೃದಃ ಪಿತರಂ ಕಿಲ ।।
ಕಿಂಸ್ವಿದಿತ್ಯಾದಿ ಸಂಹೃಷ್ಟಸ್ತದ್ದೋಷಸ್ಯಾಸಮೀಕ್ಷಣಾತ್ ।। ೫ ।।

ಕಿಂಸ್ವಿದೇವಂವಿದೇ ಸಾಧು ಕೃತ್ಸ್ನಸಾಧ್ವಾಪ್ತಿಹೇತುತಃ ।।
ಕುರ್ಯಾಮಸಾಧು ವಾ ತಸ್ಮೈ ಸರ್ವಾಸಾಧುನಿರಾಕೃತೋಃ ।। ೬ ।।

ಪಾಣಿನಾ ಮೈವಮಿತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ತಂ ಪಿತಾ ಪ್ರತ್ಯಷೇಧಯತ್ ।।
ಸಂಭೂಯ ಪರಮತ್ವಂ ಕಃ ಸ್ವತೋಶಕ್ತಿರವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।। ೭ ।।

ಸ್ವತೋಽಶಕ್ತಿಮತೋರ್ಲೋಕೇ ಶಕ್ತಿರ್ಯೋಗೇಽಪಿ ನೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಜಾತ್ಯಂಧಯೋರ್ನ ಯೋಗೇಽಪಿ ಶಕ್ತೀ ರೂಪವದೀಕ್ಷಣೇ ।। ೮ ।।

ತಸ್ಮಾಚ್ಛಕ್ತಿಮತೋರೇವ ಗ್ರಾಸಾಂಶಾನಾಂ ಯಥಾ ತಥಾ ।।
ತೃಪ್ತಿಶಕ್ತಿರಿಹಾಪಿ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಣಾನ್ನಾದ್ಯಾತ್ಮನೋರ್ಯುತೌ ।। ೯ ।।

ನ ಚೇತ್ಪರಮತಾಂ ಯಾತಃಕಥಂ ಪರಮತೋಚ್ಯತಾಮ್ ।।
ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ಶಕ್ತಿಮತ್ತ್ವೋಕ್ತಿರ್ವೀತ್ಯಾದಿವಚಸೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೦ ।।

ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಯ ತು ವೀತ್ಯಸ್ಯ ತ್ವನ್ನಂ ವೈ ವೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ನೇ ವಿಷ್ಟಾನಿ ಸಂತ್ಯೇವ ಭೂತತ್ವಂ ಯಾಂತಿ ಯೇನ ಹಿ ।। ೧೧ ।।

ಅನ್ನವಿಷ್ಟಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನೀತ್ಯನ್ನಮುಚ್ಯತೇ ।।
ವೀತಿ ತೇನ ಸದಾ ಪ್ರಾಣೋ ರಮಿತ್ಯೇವಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೧೨ ।।

ಪ್ರಾಣೇ ಸತಿ ರಮಂತೇ ಹಿ ಲೋಕೇ ದೃಷ್ಟಾನಿ ಸರ್ವದಾ ।
ಭೂತಾನಿ ರಮಿತಿ ಪ್ರೋಕ್ತಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣೋಽಪಿ ಸೂರಿಭಿಃ ।। ೧೩ ।।

ಸ್ವತೋ ಗುಣವತೋರೇವಮನ್ನಪ್ರಾಣಾತ್ಮನೋರ್ಭವೇತ್ ।।
ಸಂಭೂಯ ಪರಮತ್ವಂ ಹಿ ಫಲೋಕ್ತಿಃ ಸೈವ ಯೋದಿತಾ ।। ೧೪ ।।

ವಿಶಂತಿ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಹ್ಯನ್ನಭೂತೇ ಪ್ರಜಾಪತೌ ।।
ರಮಂತೇ ಪ್ರಾಣಭೂತೇ ಚ ಫಲಮೇತದುಪಾಸಿತುಃ ।। ೧೫ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಉಕ್ಥಾದಿಗುಣಪೂಗೇನ ವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯಾನರೂಪಿಣಃ ।।
ಉಪಾಸನಮಥೇದಾನೀಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಭಣ್ಯತೇ ಪರಮ್ ।। ೧ ।।

ಉಕ್ಥಂ ಪ್ರಾಣಃ ಕುತೋ ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಣೇ ಸತಿ ಚರಾಚರಮ್ ।।
ಉತ್ಥಾಪಯತಿ ಕರ್ಮೇದಂ ಕರ್ತಾ ವಾ ನಾನ್ಯಥಾ ತತಃ ।। ೨ ।।

ವೀರಶ್ಚೋಕ್ಥಾತ್ಮವಿತ್ಪುತ್ರ ಉಪಾಸೀನಸ್ಯ ಜಾಯತೇ ।।
ದೃಷ್ಟಂ ಫಲಮದೃಷ್ಟಂ ತು ಹ್ಯುಕ್ಥಸ್ಯೈಕಾತ್ಮ್ಯಮಶ್ನುತೇ ।। ೩ ।।

ಯಜುಶ್ಚ ಪ್ರಾಣ ಏವೇತಿ ಸದೋಪಾಸೀತ ಯತ್ನತಃ ।।
ಕತೋ ಯಜುಷ್ಟ್ವಂ ತಸ್ಯೇತಿ ಯುಕ್ತಿಲೇಶೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।। ೪ ।।

ಯುಜ್ಯಂತೇ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಸಂಹನ್ಯಂತೇ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣೇ ಸತಿ ಯಜುಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಫಲೋಕ್ತಿಃ ಪೂರ್ವವತ್ತಥಾ ।। ೫ ।।

ಸಾಮಾಪಿ ಪ್ರಾಣ ಏವೇತಿ ಕಥಂ ತದಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಸಮ್ಯಂಚಿ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಪ್ರಾಣೇ ಸತಿ ಯತಸ್ತತಃ ।। ೬ ।।

ಕ್ಷತ್ರ್ರಂ ಚ ಪ್ರಾಣ ಏವೇತಿ ಚಿಂತಯೇತ್ಸತತಂ ಹೃದಾ ।।
ತ್ರಾಯತೇ ಹೇತಿ ಯುಕ್ತ್ಯುಕ್ತಿಃ ಕ್ಷತ್ರ್ರತ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೭ ।।

ಕ್ಷಣಿತೋರ್ಹಿ ಕ್ಷತಾತ್ಪ್ರಾಣಸ್ರಾಯತೇ ನ ತು ತಂ ವಿನಾ ।।
ಕ್ಷತ್ರಂ ಪ್ರಾಣಸ್ತತೋ ಜ್ಞೇಯೋ ಯಥೋಕ್ತನ್ಯಾಯಗೌರವಾತ್ ।। ೮ ।।

ಪ್ರಾಪ್ನೋತ್ಯತ್ರಮಸೌ ಕ್ಷತ್ರ್ರಮತ್ರಾತೃಕಮನೀಶ್ವರಮ್ ।।
ಸ ಏವ ತ್ರಾತಾ ಸರ್ವಸ್ಯ ಹ್ಯತ್ರಂ ಕ್ಷತ್ರ್ರಮತೋ ಭವೇತ್ ।। ೯ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷೋಡಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಹೃದಯಂ ಸತ್ಯಮಿತ್ಯಾದಿಹೂಪಾಧಿಸಮಾಶ್ರಯಮ್ ।।
ಉಪಾಸನಮತಿಕ್ರಾಂತಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಫಲವದ್ಬಹು ।। ೧ ।।

ಸರ್ವೋಪಾಧ್ಯುಪಸಂಹಾರಿಗಾಯತ್ರ್ಯುಪಾಧಿಕಂ ಪ್ರಭೋಃ ।।
ಅಧುನೋಪಾಸನಂ ವಾಚ್ಯಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ಪರ ಆಗಮಃ ।। ೨ ।।

ಉದಾರಫಲಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾವೈಶ್ವರ್ಯಂ ತತ್ರ ತತ್ರ ಹಿ ।।
ಶ್ರುತಂ ಶ್ರುತೌ ಹಿ ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಸ್ತದುಪಾಸ್ತಿರ್ವರಾ ತತಃ ।। ೩ ।।

ಉದಾರಫಲಸಂಬಂಧೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯೈವ ನಾನ್ಯತಃ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ಚ ಗಾಯತ್ರೀ ಕಾರಣಂ ತೇನ ಸಾ ವರಾ ।। ೪ ।।

ಭೂಮಿರಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನ ತ್ರಿಲೋಕ್ಯಷ್ಟಾಕ್ಷರೋಚ್ಯತೇ ।।
ಅಷ್ಟಾಕ್ಷರಂ ಪದಂ ಸಿದ್ಧಂ ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಃ ಪ್ರಥಮಂ ಚ ಯತ್ ।। ೫ ।।

ಅಷ್ಟಾಕ್ಷರತ್ವಸಾಮಾನ್ಯಾದ್ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಃ ಪ್ರಥಮಂ ಪದಮ್।।
ತಚ್ಚೇದಂ ಚೈಕತಾಮೇತಿ ಸಂಖ್ಯಾಸಾಮಾನ್ಯಹೇತುತಃ ।। ೬ ।।

ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಾಭಿಹಿತಿರಿಯಮಷ್ಟಾಕ್ಷರಸಮತ್ವತಃ ।।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಾದ್ಯಪಾದಸಮತೋ ವಿರಾಜಾಽಽತ್ಮೈಕ್ಯಮಶ್ನುತೇ ।। ೭ ।।

ಏವಂ ಪದಂ ತ್ರಯೋ ಲೋಕಾ ಅಭಿಧಾನಾಭಿಸಂಗತೇಃ ।।
ಅತ್ಯಂತಮಭಿಧೇಯಸ್ಯ ವಿರಾಜೈಕ್ಯಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೮ ।।

ಉಕ್ತಾಭಿಧಾನದ್ವಾರೇಣ ಸಂಪನ್ನೋ ಯಸ್ರಿಲೋಕತಾಮ್ ।।
ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಾಭ್ಯಾಸಾದ್ವಿರಾಡೇವ ಭವೇದಸೌ ।। ೯ ।।

ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ಯಾವತ್ಸ್ಯಾತ್ಪುಂಭೋಗಾಯೇಹ ಸಾಧನಮ್ ।।
ತಾವತ್ಸರ್ವಂ ಜಯತ್ಯಾಶು ಪ್ರಥಮೋಪಾಸ್ತಿತಃ ಫಲಮ್ ।। ೧೦ ।।

ರೂಪರಾಶಿರಶೇಷೇಣ ಭೂಮ್ಯಾದ್ಯುಕ್ತ್ಯೋಪಸಂಹೃತಃ ।।
ಋಚ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ಜ್ಞೇಯಾ ನಾಮರಾಶ್ಯುಪಸಂಹೃತಿಃ ।। ೧೧ ।।

ಅಭಿಧೇಯಾಭಿಧಾನಾಖ್ಯರಾಶೀ ನಿತ್ಯೌ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ।।
ಪರಸ್ಪರಾಭಿಸಂಬಂಧೌ ಗಾಯತ್ರೀವರ್ತ್ಮನೋದಿತೌ ।। ೧೨ ।।

ಋಗಾದೇರಭಿಧಾನಸ್ಯ ಯಾವತೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿರಿಷ್ಯತೇ ।।
ತಾವತ್ಸರ್ವಮವಾಪ್ನೋತಿ ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಾನ್ನರಃ ।। ೧೩ ।।

ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ತುಲ್ಯೈವ ಪೂರ್ವೇಣ ವಾಕ್ಯೇನೋತ್ತರವಾಕ್ಯಯೋಃ ।।
ಅಕ್ಷರಾಣಾಮಿಹ ಜ್ಞೇಯಾ ನಾತೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇ ಪುನಃ ।। ೧೪ ।।

ಕರ್ಮರಾಶಿರಥೇದಾನೀಂ ಪ್ರಾಣ ಇತ್ಯಾದಿನೋಚ್ಯತೇ ।।
ವಿಧೃತಿಃ ಪೂರ್ವಯೋಃ ಪ್ರಾಣೋ ಮಧುಕಾಂಡೇ ಯಥೋದಿತಃ ।। ೧೫ ।।

ಪ್ರಾಣಾತ್ಮಾನಂ ಯಥೋಕ್ತೇನ ಪಾದೇನಾಽಽಪಾದ್ಯ ಯತ್ನತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾತ್ಮೈವ ಭವತ್ಯಾಶು ಸದಾ ತದ್ಭಾವಭಾವಿತಃ ।। ೧೬ ।।

ಅಭಿಧೇಯೋಪಸಂಹಾರಸ್ರಿಲೋಕೀವಚಸೋದಿತಃ ।।
ಋಚ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ತದ್ವದಭಿಧಾನೋಪಸಂಹೃತಿಃ ।। ೧೭ ।।

ಕರ್ಮಣೋಽಪ್ಯುಪಸಂಹಾರಃ ಪ್ರಾಣ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ತಥಾ ।।
ಏತಾವದ್ವಸ್ತು ಜಗತಿ ಗಾಯತ್ರೀಪಾದಸಂಶ್ರಯಮ್ ।। ೧೮ ।।

ಅಭಿಧೇಯಸ್ಯ ಗಾಯತ್ರೀ ಯಸ್ಯೇಯಂ ತ್ರಿಪದಾ ಮತಾ ।।
ತಸ್ಯಾಭಿಧಿತ್ಸಯೇದಾನೀಂ ಪ್ರಾರಬ್ಧೈಷೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೯ ।।

ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ಸ್ವಯಮೇವಾರ್ಥಂ ತುರ್ಯಾದಿಪದಸಂಹತೇಃ ।।
ಯದ್ವೈ ಚತುರ್ಥಮಿತ್ಯಾದಿವಚಸಾ ಯತ್ನತಃ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೦ ।।

ರಾಗೋ ರಜ ಇತಿ ಜ್ಞೇಯಃ ಪ್ರವೃತ್ತೇಃ ಕಾರಣಂ ತು ಯತ್ ।।
ರಂಜನಂ ಕಾಮ ಆಸಂಗಃ ಸರ್ವಾನರ್ಥಕೃದಾತ್ಮನಃ ।। ೨೧ ।।

ತಂ ಕ್ರಿಮಿತ್ವೋಪರಿ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ತಪತೀತಿ ಕ್ರಿಯಾಪದಮ್ ।।
ಭೂತಾನಿ ವಾ ರಜೋವಾಚಾ ಭಣ್ಯಂತೇಽತ್ರಾಖಿಲಾನಿ ತು ।। ೨೨ ।।

ಉಪರ್ಯುಪರಿ ತಾನ್ಯೇಷ ತಪತ್ಯುಲ್ಬಣರಶ್ಮಿವಾನ್ ।।
ಶ್ರೀಯಶೋಭ್ಯಾಂ ಯಥೈವಾಯಂ ತಪತ್ಯೇವಮುಪಾಸಕಃ ।। ೨೩ ।।

ಗುಣೈಃ ಸರ್ವಾನತಿಕ್ರಮ್ಯ ಸ್ಥಿತ್ವೋಪರಿ ಶ್ರಿಯಾ ಜ್ವಲನ್ ।।
ಯಶಸಾ ಚ ಸುದೀಪ್ತೇನ ವಿದ್ವಾಂಸ್ತಪತಿ ವಿದ್ವಿಷಃ ।। ೨೪ ।।

ಕಾಮಿತಾರ್ಥಸ್ಯ ಲಬ್ಧತ್ವಾತ್ಸರ್ವಗ್ರಹಣಮಾತ್ರತಃ ।।
ಉಪರ್ಯುಪರೀತಿ ವೀಪ್ಸಾ ಕಿಮರ್ಥಮಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೨೫ ।।

ನೈವ ದೋಷೋ ಯತೋ ಯೇಷಾಂ ಸೂರ್ಯಃ ಸ್ಯಾದುಪರಿ ಸ್ಥಿತಃ ।।
ಲೋಕಾನಾಂ ಸರ್ವಶಬ್ದೇನ ತೇಷಾಮೇವ ಗ್ರಹೋ ಭವೇತ್ ।। ೨೬ ।।

ಪರಾಂಚೋ ಯೇ ರವೇರ್ಲೋಕಾಸ್ತೇಷಾಮಪಿ ಪರಿಗ್ರಹಃ ।।
ಕಥಂ ನು ನಾಮ ಸಿದ್ಧಃ ಸ್ಯಾದತೋ ವೀಪ್ಸಾ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।। ೨೭ ।।

ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾ ಯಾ ಪುರಾ ಯತ್ನಾದ್ಗಾಯತ್ರೀ ಜಗದಾತ್ಮಿಕಾ ।।
ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತರಸೇ ಭಾನೌ ತ್ರಿಪಾದೇಷಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ।। ೨೮ ।।

ತದಪೀದಂ ಪದಂ ತುರ್ಯಂ ಸತ್ಯೇಽಧ್ಯಾತ್ಮೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಅಕ್ಷ್ಣಿ ಪ್ರಕಾಶರೂಪೇ ಹಿ ಸರ್ವಂ ರೂಪಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೨೯ ।।

ಕಿಂ ಪುನಸ್ತತ್ಸತ್ಯಮಿತಿ ಸತ್ಯಂ ಚಕ್ಷುರಿತೀರ್ಯತೇ ।।
ಚಕ್ಷುಷಃ ಸತ್ಯತಾ ಕಸ್ಮಾದಿತಿ ಚೇದುಚ್ಯತೇ ತಥಾ ।। ೩೦ ।।

ತಸ್ಮಾದಿತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯೇನ ಸತ್ಯತಾಽಕ್ಷ್ಣೋ ವಿಭಾವ್ಯತೇ ।।
ದೃಷ್ಟಂ ಮೃಷಾಽಪಿ ಶ್ರವಣಂ ನ ತು ದೃಷ್ಟಿರ್ಮೃಷೇಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ತಸ್ಯಾ ವಿಶೇಷನಿಷ್ಠತ್ವಾನ್ಮೃಷಾತ್ವಂ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।। ೩೧ ।।

ಏವಂ ತುರೀಯಮೇತಸ್ಮಿನ್ಸತ್ಯೇ ಚಕ್ಷುಷಿ ಸರ್ವದಾ ।।
ಪ್ರಕಾಶೈಕಸ್ವಭಾವೇ ಹಿ ಸಾಕ್ಷಾದೇವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।। ೩೨ ।।

ಅಕ್ಷ್ಣಿ ಪ್ರಕಾಶರೂಪೇಽಸ್ಮಿನ್ಸರ್ವಂ ರೂಪಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮ್ ।।
ಬಲೇ ಪ್ರಾಣೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಚ ಚಕ್ಷುಷೋಽಪಿ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯತೇ ।। ೩೩ ।।

ಇಂದ್ರಾಗ್ನೀ ತಾವಿಮೌ ಸಿದ್ಧಾವಗ್ನಿಸ್ತತ್ರ ಪ್ರಕಾಶಕಃ ।।
ಇಂದ್ರೋ ವಿಧರಣಃ ಪ್ರಾಣಃ ಪೂರ್ವಯೋರ್ನಾಮರೂಪಯೋಃ ।। ೩೪ ।।

ಯಾವಾನ್ಪ್ರಕಾಶೋ ಜಗತಿ ಸ ಸರ್ವೋಽಗ್ನಿರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಪರಿಸ್ಪಂದಶ್ಚ ಸರ್ವತ್ರ ಪ್ರಾಣ ಇಂದ್ರಸ್ತಥೋಚ್ಯತೇ ।। ೩೫ ।।

ತ್ರಿಲೋಕೀ ಚ ತ್ರಿವೇದೀ ಚ ಪ್ರಾಣಾದಿತ್ರಯಮೇವ ಚ ।।
ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಮಿಹಾಧ್ಯಾತ್ಮ ಏವಮುಕ್ತೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ ।। ೩೬ ।।

ಪ್ರಾಣಾದಿತ್ಯೌ ಹಿ ಗಾಯತ್ರೀಸಕ್ತಾವುಕ್ತೇನ ವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಸಂಜೀವನಂ ತದನ್ಯೇಷಾಂ ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ಭವತೀಶ್ವರಾತ್ ।। ೩೭ ।।

ಸಾ ಹೈಷೇತಿ ಶ್ರುತಿರತೋ ಯಥೋಕ್ತಾರ್ಥವಬುದ್ಧಯೇ ।।
ಪ್ರಾಣಾನ್ಗಯಾನ್ಯತಸ್ತತ್ರೇ ಗಾಯತ್ರೀಯಮತೋ ಮತಾ ।। ೩೮ ।।

ಉಪನೀತೌ ಸ ಆಚಾರ್ಯಃ ಪಚ್ಛಶ್ಚಾರ್ಧರ್ಚಶಸ್ತಥಾ ।।
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಯಾಮಮೂಂ ಪ್ರಾಹ ಬಟವೇ ಮಂತ್ರಲಕ್ಷಣಾಮ್ ।। ೩೯ ।।

ಸಾಽಪ್ಯೇಷೈವ ಚ ವಿಜ್ಞೇಯಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾ ಯಾ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।।
ಯಸ್ಮೈ ಪ್ರಾಹ ಸ ಆಚಾರ್ಯಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಾಣಾನವತ್ಯಸೌ ।। ೪೦ ।।

ಏವಂವಿತ್ಸನ್ಸ ಆಚಾರ್ಯೋ ಯಸ್ಮಾ ಅನ್ವಾಹ ಸಾದರಃ ।।
ತ್ರಾಯತೇ ತಸ್ಯ ಗಾಯತ್ರೀ ವಟೋಃ ಪ್ರಾಣಾನ್ನ ಸಂಶಯಃ ।। ೪೧ ।।

ಮಾಣವಕಸ್ಯೋಪನಯನಸಮಯೇ ವೇದವಾದಿನಾಮ್ ।।
ಛಂದಃ ಪ್ರತಿ ವಿವಾದೋಽಯಂ ತನ್ನಿರ್ಣೀತೌ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೪೨ ।।

ತಾಂ ಹೈತಾಮಿತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಪ್ರತಿದರ್ಶ್ಯತಾಮ್ ।।
ಅನುಷ್ಟುಪ್ಛಂದಸಂ ಬ್ರೂಯಾತ್ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೪೩ ।।

ತಾಮೇತಾಮೇಕ ಆಚಾರ್ಯಾ ಉಪನೀತಾಯ ಯತ್ನತಃ ।।
ಅನುಷ್ಟುಪ್ಛಂದಸಂ ಪ್ರಾಹುಃ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ನ್ಯಾಯಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।। ೪೪ ।।

ವಾಗನುಷ್ಟುಬ್ಯತಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಾಕ್ಚ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸರಸ್ವತೀ ।।
ಉಪನೀತಾಯ ಸೈವಾತೋ ವಕ್ತವ್ಯಾ ನ ತತೋಽಪರಾ ।। ೪೫ ।।

ಯಥೈತದುಕ್ತಮಾಚಾರ್ಯೈಃ ಕುರ್ಯಾದ್ವಿದ್ವಾನ್ನ ತತ್ತಥಾ ।।
ಗಾಯತ್ರೀಮೇವ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಬ್ರೂಯಾತ್ಸರ್ವಫಲಾಪ್ತಿತಃ ।। ೪೬ ।।

ಯಥೋಕ್ತಾಯಾಂ ಹಿ ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಂ ಕೃತ್ಸ್ರಂ ಜಗದುಪಾಹಿತಮ್ ।।
ತದುಕ್ತೌ ಸರ್ವಮುಕ್ತಂ ಸ್ಯಾದ್ಯತ್ಪುಮರ್ಥಾಯ ಸಾಧನಮ್ ।। ೪೭ ।।

ವಿಜ್ಞಾನಪುರುಷಸ್ಯೇದಂ ಸ್ವಭಾವಾದೇವ ಸರ್ವದಾ ।।
ಆತ್ಮೈವ ಹಿ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಸಾಧಾರಣವಿಶೇಷವತ್ ।। ೪೮ ।।

ಸಾಧಾರಣಾನಿ ವಸ್ತೂನಿ ತಥಾಽಸಾಧಾರಣಾನ್ಯಪಿ ।।
ನಾನುಪಾದಾಯ ಕೃಸ್ನಾನಿ ಜಂತೋಃ ಕಾಚಿತ್ಕ್ರಿಯೇಷ್ಯತೇ ।। ೪೯ ।।

ಅಭಿವ್ಯಕ್ತೇಃ ಪುರಾಽಪ್ಯೇತದ್ರೂಪಮಾಸೀತ್ಸ್ವಭಾವತಃ ।।
ಅಭಿವ್ಯಕ್ತೌ ತು ತತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಮಾಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೫೦ ।।

ಏವಂ ಸಿದ್ಧೇ ಮಹಿಮ್ನ್ಯಸ್ಮಿನ್ಯಥೋಕ್ತೇನೈವ ವರ್ತ್ಮನಾ ।।
ಕನೀಯಸ್ತಾ ವಿವೃದ್ಧಿರ್ವಾ ನೈವ ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಮಿತೇಃ ।। ೫೧ ।।

ಊರೀಕೃತ್ಯೇಮಮೇವಾರ್ಥಂ ಸ ಯ ಇತ್ಯಾದಿನೋಚ್ಯತೇ ।।
ಮಹಾಪ್ರತಿಗ್ರಹೇಣಾಪಿ ನೈವಂವಿದ್ದೋಷಮೃಚ್ಛತಿ ।। ೫೨ ।।

ದರ್ಶನಸ್ಯ ಸ್ತುತಿರಿಯಂ ಸ ಯ ಇತ್ಯಾದಿನೋಚ್ಯತೇ ।।
ತಾದೃಕ್ಪ್ರತಿಗ್ರಹಸ್ಯೇಹ ನ ಕ್ವಚಿತ್ಸಂಭವೋ ಯತಃ ।। ೫೩ ।।

ಪ್ರತಿಗ್ರಹಸ್ಯ ನಿಂದಾ ವಾ ವಿದ್ವನ್ಮಾನಾತ್ಪ್ರಸಕ್ತಿತಃ ।।
ನಿಃಶೇಷಪುಣ್ಯಮೋಷಿತ್ವಾನ್ನಿಷೇಧಾರ್ಥಾಯ ಕುತ್ಸ್ಯತೇ ।। ೫೪ ।।

ಉಕ್ತಪಾದೇಷ್ವಪಿ ಜ್ಞಾನಂ ನೈವಾಲಮಪಬಾಧಿತುಮ್ ।।
ಗಾಯತ್ರೀವೇದಿನೋ ಜಂತೋರಪಿ ಭೂಯಾನ್ಪ್ರತಿಗ್ರಹಃ ।। ೫೫ ।।

ನೈವಂ ದಾತಾ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನ ಚ ತಾದೃಕ್ಪ್ರತಿಗ್ರಹಃ ।।
ಗ್ರಹೀತಾ ವೇಹ ನೈವೇತಿ ಕುತ ಇತ್ಯಾದಿನೋಚ್ಯತೇ ।। ೫೬ ।।

ಅಪ್ಯಭ್ಯುಪಗಮೇ ಚೈಷಾಂ ನೈವ ದೋಷಸ್ಯ ಸಂಭವಃ ।।
ವಿದುಷೋಽಸತೀತ್ಯತಃ ಪ್ರಾಹ ಸ ಯ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೫೭ ।।

ಸ ಯಃ ಕಶ್ಚಿದಿಮಾಲ್ಲೋಁಕಾನ್ಪೂರ್ಣಾನ್ಪುಂಭೋಗಸಾಧನೈಃ ।।
ವಿದ್ವಾನ್ಸಂಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಯಾತ್ಕಥಚಿತ್ಕಾಮಂಪ್ಲುತೇಃ ।। ೫೮ ।।

ಆದ್ಯಪಾದಪರಿಜ್ಞಾನಮಾತ್ರಸ್ಯೈವ ಪ್ರತಿಗ್ರಹಃ ।।
ಕ್ಷಯಾಯಾಲಂ ನ ಶೇಷಸ್ಯ ಗಾಯತ್ರೀದರ್ಶನಸ್ಯ ಸಃ ।। ೫೯ ।।

ಯಾವತೀಯಂ ತ್ರಯೀ ವಿದ್ಯಾ ತಾವಂತಮಪಿ ಗೃಹ್ಣತಃ ।।
ದ್ವಿತೀಯಪದವಿಜ್ಞಾನಕ್ಷತಿರೇವ ನ ಸರ್ವತಃ ।। ೬೦ ।।

ಅಸಂಭವೇಽಪಿ ಕಲ್ಪ್ಯೇತ ಯದಿ ತಾದೃಕ್ಪ್ರತಿಗ್ರಹಃ ।।
ತ್ರೈವಿದ್ಯಲಕ್ಷಣಃ ಸೋಽಪಿ ತೃತೀಯಂ ನಾಽಽಪ್ನುಯಾತ್ಪದಮ್ ।। ೬೧ ।।

ಅಂತರಂಡವಿಭಕ್ತಸ್ಯ ಯಥೋಕ್ತೈಃ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರತಿಗ್ರಹೈಃ ।।
ಕ್ಷಯೋ ನಾನಂತರೂಪಸ್ಯ ಸ್ಯಾತ್ಸಮಷ್ಟಿವಪುರ್ಭೃತಃ ।। ೬೨ ।।

ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೇನ ಸರ್ವತ್ರ ಪ್ರತಿಮಾನಂ ಜಗತ್ಯಪಿ ।।
ಅಂತವದ್ವಿಷಯಂ ದೃಷ್ಟಂ ನ ತ್ವನಂತಸ್ಯ ಕುತ್ರಚಿತ್ ।। ೬೩ ।।

ಅಯಂ ಚಾನಂತಮಾತ್ಮಾನಮಕ್ಷಿಸೂರ್ಯವ್ಯವಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಅಗಾದುಪಾಸಾನಾತ್ಪ್ರಾಣಮಾತ್ಮತ್ವೇನ ದಿವಾನಿಶಮ್ ।। ೬೪ ।।

ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಕ್ಷಯಸ್ತಸ್ಯ ನ ಕುತಶ್ಚಿದನಂತತಃ ।।
ಅಂತವಾನ್ಕ್ಷೀಯತೇ ಲೋಕೇ ನ ತ್ವನಂತಃ ಕುತಶ್ಚನ ।। ೬೫ ।।

ಆವೃತ್ತಿಃ ಕ್ಷಯಶಬ್ದೇನ ದುಃಖಪ್ರಾಯಾಸು ಭೂಮಿಷು ।।
ಕೈವಲ್ಯಾವಸಿತೇರ್ನಾಸೌ ಸ್ಯಾತ್ಸಮಷ್ಟಿವಪುರ್ಭೃತಃ ।। ೬೬ ।।

ಉಪಸ್ಥಾನಂ ಯಥೋಕ್ತಾಯಾ ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾಽನ್ವಿತಃ ।।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಸೀತಿಮಂತ್ರೇಣ ಕುರ್ಯಾದುಕ್ತಾರ್ಥವಿತ್ಸದಾ ।। ೬೭ ।।

ಏಕದ್ವಿತ್ರಿಪದ್ಯಸೀತಿ ಪೂರ್ವಾನ್ಪಾದಾನ್ವಿಚಿಂತಯೇತ್ ।।
ಚತುಷ್ಪಾತ್ತ್ವಂ ಚ ತುರ್ಯೇಣ ಯಥೋಕ್ತೇನ ವಿಚಿಂತಯೇತ್ ।। ೬೮ ।।

ಅಪದಸೀತ್ಯಪಿ ಗಿರಾ ತಸ್ಯಾ ಆನಂತ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ।।
ಅವ್ಯಯಾ ಚಾಕ್ಷಯಾಽಸೀತಿ ನ ಹ್ಯಂತಸ್ತೇಽಧಿಗಮ್ಯತೇ ।। ೬೯ ।।

ನಮಸ್ತೇಽಸ್ತು ತುರೀಯಾಯೇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ತುರ್ಯಪ್ರಧಾನತಾಮ್ ।।
ಗುಣಭಾವಂ ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯಾತ್ಪಾದತ್ರಯಸ್ಯ ತು ।। ೭೦ ।।

ಶತ್ರುನಾಮಗೃಹೀತ್ಯರ್ಥಮಸಾವಿತಿಪದಂ ತ್ವಿಹ ।।
ಫಲೋಕ್ತಿರದ ಇತ್ಯೇತದುಪಾಸಿತುರಹಂ ತಥಾ ।। ೭೧ ।।

ಶತ್ರುಣಾ ಕಾಮಿತೋ ಯೋಽರ್ಥೋ ಮಾ ಪ್ರಾಪತ್ತಮಸಾವಿತಿ ।।
ಮಾ ಸಮೃದ್ಧ್ಯಥವಾ ಸೋಽಸ್ಮೈ ತಂ ವಾಽಹಂ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾಮಿತಿ ।। ೭೨ ।।

ಅಭಿಚಾರಾರ್ಥಮೇತಸ್ಮಿನ್ನುಪಸ್ಥಾನೇ ಯಥೋದಿನೇ ।।
ಅಭಿಧಾನೈಕದೇಶೋಕ್ತ್ಯಾ ವಿಕ್ಲ್ಪಃ ಫಲಗೋಚರಃ ।। ೭೩ ।।

ಸ್ವಾರ್ಥೇ ತ್ವಹಮದ ಇತಿ ಹ್ಯುಪಸ್ಥಾನೈ ಫಲಂ ಭವೇತ್ ।।
ಅದಃ ಪ್ರಯೋಜನಂ ದೇವಿ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾಂ ತ್ವತ್ಪ್ರಸಾದತಃ ।। ೭೪ ।।

ಏತಾವದೇವ ಕಿಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಕಿಂವಾಽನ್ಯದಪಿ ಶಿಷ್ಯತೇ ।।
ಅಸ್ತ್ಯನ್ಯದಪಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ತದ್ವಿನಾಽಕೃತ್ಸ್ನತಾ ಯತಃ ।। ೭೫ ।।

ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನ ವಿದ್ಯಾ ಸ್ವಭ್ಯಸ್ತಾ ಫಲಾಯಾಲಮುಪಾಸಿತುಃ ।।
ವಿಪರ್ಯಯೇಣಾನರ್ಥಾಯ ತದೇತತ್ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ ।। ೭೬ ।।

ಸರ್ವಾತ್ಮಕತ್ವಾದ್ಗಾಯತ್ರ್ಯಾ ಅಗ್ನೇರಪಿ ಪರಿಗ್ರಹಃ ।।
ತನ್ಮುಖತ್ವೇನಾಸಂಸಿದ್ಧೇಸ್ತಾದರ್ಥ್ಯೇನೋತ್ತರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೭೭ ।।

ಮುಖವಿಜ್ಞಾನವಿರಹಾದನರ್ಥಫಲಕೀರ್ತನಮ್ ।।
ಅಗ್ನಿರೇವ ಮುಖಂ ತಸ್ಯಾ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಕೃತ್ಸ್ನತೋಚ್ಯತೇ ।। ೭೮ ।।

ಗಾಯತ್ರೀದರ್ಶನಸ್ಯೇಹ ಫಲಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯಂ ತಥೈವ ಚ ।।
ಯಥೋಕ್ತಾಗ್ನಿಮುಖಜ್ಞಾನಾದ್ಯದೀತ್ಯಾದಿಗಿರಾಽಧುನಾ ।। ೭೯ ।।

ಯೋ ವೇದಾಗ್ನಿಮುಖಾಮೇತಾಂ ಗಾಯತ್ರೀಮಗ್ನಿರೇವ ಸಃ ।।
ಅಗ್ನಿರಿಂಧನವತ್ಸರ್ವಂ ದಹೇದ್ವಿದ್ವಾನ್ಪ್ರತಿಗ್ರಹಮ್ ।। ೮೦ ।।

ದಾಹಕಸ್ಯ ನ ಬಹ್ವಸ್ತಿ ದಾಹ್ಯಯೋಗಾಭಿವೃದ್ಧಿತಃ ।।
ಕ್ಷಯಶ್ಚಾಶೇಷದಾಹ್ಯಸ್ಯ ಯಸ್ಮಾತ್ತಸ್ಮಾದಿವೇತಿಗೀಃ ।। ೮೧ ।।

ಏವಂವಿದೇವಮೇವ ಸ್ಯಾತ್ಪಾಪಂ ವಹ್ನಿವದಿಂಧನಮ್ ।।
ಸರ್ವಂ ಸಂಭಕ್ಷ್ಯ ತತ್ಪಾಪಂ ಶುದ್ಧಃ ಪಾಪವಿಯೋಗತಃ ।। ೮೨ ।।

ಪೂತೋಽಸಂಸರ್ಗಿಧರ್ಮತ್ವಾದಜರೋಽಪರಿಣಾಮವಾನ್ ।।
ಅಮೃತೋಽಸ್ಥೂಲದೇಹತ್ವಾತ್ಪ್ರಾಣಮಾತ್ರಸ್ವಭಾವತಃ ।। ೮೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಷೋಡಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಸಪ್ತದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಾಭ್ಯಾಸಭಾವಿತಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾಕೃತಃ ।।
ಉಪಸ್ಥಾನಂ ಪ್ರವಕ್ತವ್ಯಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ಪರ ಆಗಮಃ ।। ೧ ।।

ತುರೀಯಂ ಪದಮಾದಿತ್ಯೋ ಲೋಕದ್ವಾರಂ ಚ ಯೇನ ಸಃ ।।
ಸಂಭಾವ್ಯತೇ ಪ್ರಸಂಗೋಽತ ಆದಿತ್ಯೋಪಸ್ಥಿತೇರಿಹ ।। ೨ ।।

ಹಿರಣ್ಯಂ ಜ್ಯೋತಿರಮೃತಂ ಮಂಡಲೇನ ತದಾತ್ಮನಾ ।।
ಸತ್ಯಸ್ಯ ಪರಮಾರ್ಥಸ್ಯ ದ್ವಾರಮಾಚ್ಛಾದಿತಂ ರವೇಃ ।। ೩ ।।

ತ್ವದ್ದರ್ಶನಾರ್ಥಿನೇ ಮಹ್ಯಂ ಪೂಷಂದ್ವಾರಮಪಾವೃಣು ।।
ಜಗತ್ಪುಷ್ಣಾತಿ ವೃಷ್ಟ್ಯಾದ್ಯೈಃ ಪೂಷಾಽಽದಿತ್ಯಸ್ತತಃ ಸ್ಮೃತಃ ।। ೪ ।।

ಸತ್ಯಾ ಅವಿತಥಾ ಧರ್ಮಾ ಯಸ್ಯ ಮಾನವ್ಯಪಾಶ್ರಯಾತ್ ।।
ತಸ್ಮೈ ಮೇ ಸತ್ಯಧರ್ಮಾಯ ದೃಷ್ಟ್ಯೈ ದ್ವಾರಮಪಾವೃಣು ।। ೫ ।।

ಹಿಮಘರ್ಮಾಂಬುದಾನೇನ ಪುಷ್ಣಾತೀದಂ ಯತೋ ಜಗತ್ ।।
ತಸ್ಮಾತ್ಪೂಷಾ ಯತಶ್ಚೈಕೋ ಗಚ್ಛತ್ಯೇಕರ್ಷಿತಾ ತತಃ ।। ೬ ।।

ಸಂಯಮಾತ್ಸರ್ವಯಾಮ್ಯಾನಾಂ ಯಮೋಽಸಿ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ।।
ಸ್ವೀರಣಾಚ್ಛೀತತೋಯಾದೇಃ ಸೂರ್ಯಸ್ತೇನಾಸಿ ಘರ್ಮದಃ ।। ೭ ।।

ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕಾರಣಂ ತದಪತ್ಯತಃ ।।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೋಽಸಿ ತೇನ ತ್ವಂ ಗೀಯಸೇ ವಿಪುಲಶ್ರುತೈಃ ।। ೮ ।।

ರಶ್ಮೀನಪನುದಾಶೇಷಾಂಸ್ತೇಜಃ ಸಂಯಚ್ಛಂ ಸಂಹರ ।।
ಕಲ್ಯಾಣಂ ತೇ ಯದತ್ಯರ್ಥಂ ರೂಪಂ ಯಚ್ಚ ತವೈವ ತತ್ ।। ೯ ।।

ಯೋಽಸಾವಾದಿತ್ಯಗೋ ದೇವಃ ಸೋಽಹಮಸ್ಮೀತಿಬುದ್ಧಿಗಃ ।।
ಸ್ಥಾನಮಾತ್ರಾಚ್ಚಾ ತೌ ಭಿನ್ನೌ ವಸ್ತುತೋ ನಾಽಽವಯೋರ್ಭಿದಾ ।। ೧೧ ।।

ದೇವತಾಮನಿಲಂ ಯಾತು ವಾಯುರ್ಯೋಽಯಂ ಶರೀರಗಃ ।।
ಶರೀರಂ ಭಸ್ಮಸಾದ್ಯಾತು ಮರ್ತ್ಯುತ್ವಂ ಹ್ಯೇತದಾಶ್ರಿತಮ್ ।। ೧೨ ।।

ಭಸ್ಮಾಂತಮಿತಿ ಲಿಂಗಾಚ್ಚ ಕರ್ಮಿಣಃ ಸ್ಯಾದುಪಸ್ಥಿತಿಃ ।।
ನ ತು ಸಂನ್ಯಾಸಿನೋ ನ್ಯಾಯ್ಯಾ ದಾಹಾಸಂಭವಹೇತುತಃ ।। ೧೩ ।।

ವಾಯುರಿತ್ಯಾದಿಕಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಮುಪಲಕ್ಷಣಮೇವ ತು ।।
ಶಿಷ್ಟಾನಾಂ ದೇವತಾಂಶಾನಾಂ ಯಥಾಸ್ವಂ ಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।। ೧೪ ।।

ಅಗ್ನಿಂ ಸ್ವಾತ್ಮಮನಃಸಂಸ್ಥಾಮಧುನಾ ದೇವತಾಂ ಗೃಹೀ ।।
ಪ್ರಾರ್ಥಯತ್ಯೋಮಿತಿ ಗಿರಾ ಮುಮೂರ್ಷುಸ್ತತ್ಪರೀಪ್ಸಯಾ ।। ೧೫ ।।

ಸರ್ವಸ್ಯಾಪ್ಯವನಾದೋಂ ಸ್ಯಾದವತೇರೋಂ ಯತಸ್ತತಃ ।।
ಋತುರ್ಮನೋಮಯತ್ವಾಚ್ಚ ಸಾ ಹಿ ಸಂಕಲ್ಪರೂಪಿಣೀ ।। ೧೬ ।।

ಓಂ ಕ್ರತೋ ಇತಿ ಸಂಬೋಧ್ಯ ಸ್ಮರೇತ್ಯತ್ರ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಕೃಷ್ಟಫಲಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇಃ ಸ್ಮೃತಿಮಾತ್ರೈಕಹೇತುತಃ ।। ೧೭ ।।

ಸ್ಮರ್ತವ್ಯಂ ಸ್ಮರ ತೇನಾದ್ಯ ಮರಣೇ ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಿತೇ ।।
ಆದರಾರ್ಥಂ ಸ್ಮರೇತ್ಯಸ್ಯ ಪುನಃ ಪುನರುದೀರಣಮ್ ।। ೧೮ ।।

ಮುಪಥಾ ನಯ ನೋ ವಹ್ನೇ ಸುಪಥೇತಿ ವಿಶೇಷಣಾತ್ ।।
ಉದಙ್ಭಾರ್ಗಗ್ರಹೋ ನ್ಯಾಯ್ಯಃ ಶಿಷ್ಟಾನಾಂ ಪುನರಾಗತೇಃ ।। ೧೯ ।।

ರಾಯೇ ಕರ್ಮಫಲಾಯೇತಿ ರಯಿಃ ಕರ್ಮಫಲಂ ಯತಃ ।।
ಪ್ರಜ್ಞಾನಾನಿ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ದೇವ ವಿದ್ವಾನ್ಕ್ರಿಯಾಸ್ತಥಾ ।। ೨೦ ।।

ಕುಟಿಲಂ ಚ ತಥಾ ಪಾಪಮಸ್ಮತ್ತಸ್ತ್ವಂ ವಿಯೋಜಯ ।।
ವಯಂ ತು ಕೃತಕೃತ್ಯತ್ವಾದಸಕ್ತಾಶ್ಚ ಮುಮೂರ್ಷವಃ ।। ೨೧ ।।

ನಮಉಕ್ತಿಮತೋ ಭಕ್ತ್ಯಾ ತುಭ್ಯಂ ಬಹುತಮಾಂ ಧಿಯಾ ।।
ಅಯುಷೋಽಂತೇ ವಿಧೇಮಾದ್ಯ ಕ್ಷಮ ದೇವ ಪ್ರಸೀದ ಮೇ ।। ೨೨ ।।

ಮಸ್ಕರೀಂದ್ರಪ್ರಣೀತಸ್ಯ ಭವನಾಮಭೃತೋ ಯತೇಃ ।।
ಭಾಷ್ಯಸ್ಯ ವಾರ್ತಿಕೋಕ್ತ್ಯೈವಮಧ್ಯಾಯಃ ಸಪ್ತಮೋ ಗತಃ ।। ೨೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಸಪ್ತದಶಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ಪರಮಹಂಸಪರಿವ್ರಾಜಕಾಚಾರ್ಯಭಗವತ್ಪೂಜ್ಯಪಾದಶಿಷ್ಯ ಶ್ರೀಸುರೇಶ್ವರಾಚಾರ್ಯವಿರಚಿತೇ ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

॥ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಸಮಾಪ್ತಃ ಸಪ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ಪ್ರಾಪ್ತಾವಸರ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಅಷ್ಟಮಃ ಖಿಲಕಾಂಡೇಽಸ್ಮಿನ್ಪೂರ್ವಕಾಂಡೇಷ್ವನುಕ್ತಿತಃ ।। ೧ ।।

ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಃ ಪ್ರಾಣಭಾವೋಕ್ತಿಃ ಕಸ್ಮಾದ್ಧೇತೋಃ ಪುರೋದಿತಾ ।।
ನ ತು ವಾಗಾದಿಭಾವೋಽಸ್ಯಾಸ್ತತ್ರ ಹೇತುರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಯತಃ ಪ್ರಾಣೋ ನ ತು ವಾಗಾದಯಸ್ತತಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾತ್ಮಭಾವ ಏವೋಕ್ತ ಆನಂತರ್ಯಾರ್ಥಮೇವ ತು ।। ೩ ।।

ಉಪಾಸ್ತ್ಯಂತರಮೇವೈತತ್ಫಲವತ್ತು ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ನ ತೂಕ್ತಶೇಷತೈತಸ್ಯಾ ಭಿನ್ನೋಪಾಸ್ತಿತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೪ ।।

ಮಂಥಕರ್ಮಣಿ ಯೇ ಮಂತ್ರಾಃ ಪಂಚ ಜ್ಯೇಷ್ಠಾದಯಃ ಶ್ರುತಾಃ ।।
ಪ್ರಾಣಾತ್ಮವೇದಿನಸ್ತೇಷಾಂ ಪ್ರಯೋಗೋಽತ್ರೋಪವರ್ಣ್ಯತೇ ।। ೫ ।।

ಪೃಥಗ್ವಾ ಫಲನಿರ್ದೇಶಾದ್ಯೋ ಹ ವಾ ಇತಿ ಪಂಚಧಾ ।।
ಪ್ರಾಣವಿದ್ಯಾ ಪೃಥಙ್ಮಂಥಾನ್ಮಂಥಸ್ತು ಮಹಿಮಾರ್ಥಿನಃ ।। ೬ ।।

ಫಲೇಽನ್ಯಸ್ಮಿನ್ನನಿರ್ದಿಷ್ಟೇ ವಾಕ್ಯಶೇಷಗತಂ ಫಲಮ್ ।।
ತಸ್ಮಿನ್ಸತಿ ಹಿ ಸದ್ಭಾವಾದ್ವಾಗಾದೀನಾಂ ನ ತಂ ವಿನಾ ।। ೭ ।।

ಶಾಸ್ರೇಣೋಕ್ತಾ ಶರೀರೇಽಸ್ಮಿನ್ವೃತ್ತಿಃ ಪ್ರಾಣಸ್ಯ ಜೀವನಮ್ ।।
ಪೂರ್ವಮಾವಿಶತಿ ಪ್ರಾಣೋ ದೇಹಂ ಪಶ್ಚಾಚ್ಚ ಮುಂಚತಿ ।। ೮ ।।

ಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಶ್ರೇಷ್ಠಶ್ಚ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪ್ರಾಣಾನಾಮಾಶ್ರಯೋ ಹಿ ಸಃ ।।
ಶ್ರೇಷ್ಠತಾ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣೇನ ಗ್ರಂಥೇನಾಸ್ಯ ವಿಭಾವ್ಯತೇ ।। ೯ ।।

ಅಸ್ಮಿಲ್ಲೋಁಕೇ ಪರಸ್ಮಿಂಶ್ಚ ವಾಗೇವ ನ ವಿಹನ್ಯತೇ ।।
ದೇಹಾಂತರಸ್ಥಾನ್ಪ್ರಾಣಾಂಶ್ಚ ನಿಯುಂಕೇ ಸಾ ತತೋಽಧಿಕಾ ।। ೧೦ ।।

ಶ್ರುತಾನ್ಮತಾತ್ತಥೋಕ್ತಾದ್ವಾ ಪ್ರಮಾಣಂ ದೃಷ್ಟಿರಾತ್ಮನಃ ।।
ಚಕ್ಷುಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಜ್ಞಾನಾನಾಮಾತ್ಮಾ ತತ್ರ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಃ ।। ೧೧ ।।

ವಾಗ್ಘಿ ಸಂಪದ್ಯತೇ ಶ್ರೋತ್ರಾದಶ್ರುತಂ ನ ಹಿ ಭಾಷತೇ ।।
ಸ್ವವೃತ್ತೇಃ ಪರವೃತ್ತೇಶ್ಚ ಸಂಪಚ್ಛ್ರೋತ್ರೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ।। ೧೨ ।।

ಮನ ಆಯತನಂ ತತ್ರ ವಾಗಾದೀನಾಂ ಹಿ ವೃತ್ತಯಃ ।।
ಸ್ಥಿತಾಸ್ತತ್ಪೂರ್ವಿಕಾಶ್ಚೈವ ಧ್ಯಾಯತಃ ಸಾಧನಂಂ ಹಿ ತತ್ ।। ೧೩ ।।

ಉಪಸ್ಥೇಂದ್ರಿಯಂ ಪ್ರಜಾತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತಸ್ಯ ಜನ್ಮೈಕಹೇತುತಃ ।।
ನ ಹಿ ರೇತೋ ವಿನಾ ಜನ್ಮ ಪ್ರಾಣಿನೋಽತ್ರ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೪ ।।

ವೃತ್ತೀನಾಂ ಪ್ರಾಣಪೂರ್ವತ್ವಾದ್ವ್ಯಪದೇಶಾಚ್ಚ ತತ್ಕೃತಾತ್ ।।
ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ಪ್ರಥಮಃ ಪ್ರಾಣಃ ಸ ಹ್ಯತ್ತಾಽನ್ನಂ ಹಿ ತಸ್ಯ ತತ್ ।। ೧೫ ।।

ತೇ ಪ್ರಾಣಾಃ ಸ್ವಗುಣೇರುಕ್ತೈರ್ವಸಿಷ್ಠತ್ವಾದಿಲಕ್ಷಣೈಃ ।।
ಶ್ರೇಯಾನಸ್ಮ್ಯಹಮೇವೇತಿ ವಿವದಂತಃ ಪರಸ್ಪರಮ್ ।। ೧೬ ।।

ನಿರ್ಣಯಾರ್ಥಾಯ ತೇ ಬ್ರಹ್ಮ ಜಗ್ಮುರಿಂದ್ರಂ ಪ್ರಜಾಪತಿಮ್ ।।
ಕೋ ನೋ ವಸಿಷ್ಠ ಇತಿ ತಂ ಪಪ್ರಚ್ಛುರ್ನಿರ್ಣಯಾರ್ಥಿನಃ ।। ೧೭ ।।

ಯಸ್ಮಿನ್ವ ಇತಿ ವಾಕ್ಯೇನ ವಸಿಷ್ಠತ್ವಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಪ್ರಾಣೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಾಬ್ರವೀದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಪಕ್ಷಪಾತಭಯಾತ್ಕಿಲ ।। ೧೮ ।।

ಜಾನನ್ನಪಿ ವಸಿಷ್ಠಾದಿಗುಣವತ್ತ್ವಂ ಯಥಾರ್ಥತಃ ।।
ತಥಾಽಪಿ ನಾವದದ್ಬ್ರಹ್ಮ ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯವಬುದ್ಧಯೇ ।। ೧೯ ।।

ಉತ್ಕ್ರಾಂತೇಽನ್ಯತಮೇ ಯಸ್ಮಿನ್ಪ್ರತ್ಯೇಕಮಪಸರ್ಪಣೇ ।।
ಪಾಪೀಯೋ ಮನ್ಯತೇ ಲೋಕೋ ವಸಿಷ್ಠೋ ವಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೨೦ ।।

ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ವಸಿಷ್ಠತ್ವಾವಬುದ್ಧಯೇ ।।
ಉಪಾಸ್ಯಾರ್ಥಪರೀಕ್ಷಾಯೈ ಪ್ರವೃತ್ತೈಷಾ ಪರಾ ಶ್ರುತಿಃ ।। ೨೧ ।।

ಸಂಹತಾನಾಂ ಕ್ರಿಯಾಸಿದ್ಧೇಃ ಕರಣಾನಾಂ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್ ।।
ನೈಕೈಕಸ್ಯ ಕ್ರಿಯಾಸಿದ್ಧಿಃ ಶಿಬಿಕೋದ್ವಾಹವತ್ತತಃ ।। ೨೨ ।।

ಪ್ರಾಣಪ್ರಾಧಾನ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯಾರ್ಥಂ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಽಖ್ಯಾಯಿಕಚ್ಛದ್ಮನಾ ।।
ಅನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಾಭ್ಯಾಂ ನ್ಯಾಯೋ ಲೌಕಿಕ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೩ ।।

ಯಥಾ ಮೂಕಾ ವಿನಾ ವಾಚಾ ಯಥಾಽಂಧಾಶ್ಚಕ್ಷುಷಾ ವಿನಾ ।।
ಇತ್ಯಾದಿವಚಸಾ ಪ್ರಾಣೇ ಸತಿ ಜೀವನಮುಚ್ಯತೇ ।। ೨೪ ।।

ಉತ್ಕ್ರಾಂತೌ ಚ ಪ್ರವೇಶೇ ಚ ಹ್ಯಲಂ ದಹಃ ಸ್ವಕರ್ಮಣೇ ।।
ವಾಗಾದೀನಾಂ ನ ಪಾತೋಽಸ್ಯ ನಾಪಿ ಚೋತ್ಥಾನಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೫ ।।

ಉತ್ಕ್ರಾಂತೇ ಪ್ರಾಣ ಏವಾಸ್ಮಾಚ್ಛರೀರಂ ಪತತಿ ಧ್ರುವಮ್ ।।
ಉತ್ತಿಷ್ಠತಿ ಪ್ರವಿಷ್ಟೇ ಚ ಪ್ರಾಣಃ ಶ್ರೇಯಾಂಸ್ತತೋಽನ್ಯತಃ ।। ೨೬ ।।

ಮಾಮೃತೇ ಜೀವಿತುಂ ಯೂಯಂ ಯದ್ಯಶಕ್ತಾಃ ಸ್ಥ ಸರ್ವದಾ ।।
ಪ್ರಧಾನಂ ತರ್ಹಿ ಮಾಂ ವಿತ್ತ ಭವಂತಶ್ಚಾಪರಾಧಿನಃ ।। ೨೭ ।।

ಕರಂ ಬಲಿಂ ಪ್ರಧಾನಾಯ ದತ್ತ ವಾಗಾದಯೋಽಚಿರಾತ್ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತಾಸ್ತೇ ತಥೇತ್ಯೂಚುಃ ಸರ್ವಸ್ವಂ ದದತೇ ಪ್ರಭೋಃ ।। ೨೮ ।।

ತ್ವದ್ವಸಿಷ್ಠತಯೈವಾಹಂ ವಾಗ್ವಸಿಷ್ಠೇತ್ಯುದಾಹರತ್ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾಽನ್ಯೇಽಪಿ ಸರ್ವಸ್ವಂ ದದುರ್ವಾಗಾದಯಃ ಸುರಾಃ ।। ೨೯ ।।

ಕಿಮನ್ನಂ ಮೇ ಬುಭುಕ್ಷೋಃ ಸ್ಯಾದ್ವಾಸೋ ವಾ ಮೇ ಕಿಮೀರ್ಯತಾಮ್ ।।
ಇತಿ ಪ್ರಾಣವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಪ್ರತ್ಯೂಚುಃ ಕರಣಾನಿ ತಮ್ ।। ೩೦ ।।

ಆ ಶ್ವಭ್ಯೋ ಯದಿದಂ ಕಿಂಚಿದಾ ಕೃಮಿಭ್ಯಶ್ಚ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಅನ್ನಂ ತದ್ಭವತಃ ಸರ್ವಂ ವಯಂ ತ್ವಚ್ಛೇಷಭೋಗಿನಃ ।। ೩೧ ।।

ಜೀವಃ ಪ್ರಾಣೋಽತ್ರ ಸಂಸಾರೀ ಭೋಕ್ತೇಂದ್ರಿಯಮನಃಪರಃ ।।
ಪ್ರಾಣೋ ಹ್ಯೇತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಭವತೀತಿ ಚ ಲಿಂಗತಃ ।। ೩೨ ।।

ತನ್ಮಯಾ ಹೀತರೇ ಪ್ರಾಣಾಸ್ತನ್ಮೂಲಾಸ್ತನ್ನಿಬಂಧನಾಃ ।। ೩೩ ।।
ಏವಂಂವಿದೇ ಹಿ ನಾನನ್ನಂ ಕಿಂಚಿದಸ್ತೀತಿ ದರ್ಶನಾತ್ ।।
ಫಲಂ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಣಸಾಯುಜ್ಯಂ ಸರ್ವಂ ತಸ್ಯ ಹಿ ಭೋಜನಮ್ ।। ೩೪ ।।

ಭವತ್ಯತ್ತಾ ಸ ಸರ್ವಸ್ಯ ನಾನ್ನಂ ಭವತಿ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ।।
ಕೇವಲೇಽವಸ್ಥಿತೇಽತ್ತೃತ್ವೇ ಮೃತ್ಯುನಾಽಪಿ ನ ಗೀರ್ಯತೇ ।। ೩೫ ।।

ಅದ್ಭಿಃ ಪರಿದಧತ್ಯೇನಮಶಿಷ್ಯಂತ ಇತಿ ಶ್ರುತೇಃ ।।
ವಿದಧಾತಿ ಹ್ಯಪಾಂ ಪಾನಮಪೂರ್ವಂ ಶಾಸ್ರಲಕ್ಷಣಮ್ ।। ೩೬ ।।

ಶಾಸ್ರಂ ಮುಖ್ಯಾರ್ಥಮೇವ ಸ್ಯಾದ್ವಿಧ್ಯರ್ಥಂ ಯದಿ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।।
ಯುಕ್ತಃ ಫಲಾನುಷಂಗೋಽಸ್ಯ ವಾಸೋಲಾಭೋ ವಿಧಿರ್ಯದಿ ।। ೩೭ ।।

ಏಕೇ ಚ ಶಾಖಿನೋ ವ್ಯಕ್ತಂ ವಿಧಿರೂಪಮಧೀಯತೇ ।।
ಮಂತ್ರೇಣ ಪ್ರಾಶನಂ ಚಾಪಾಮೇಕೇಷಾಂ ಶಾಖಿನಾಂ ಮತಮ್ ।। ೩೮ ।।

ಅನ್ನದರ್ಶನವಚ್ಚೈಕೇ ವಾಸೋದೃಷ್ಟಿಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ।।
ಪ್ರಾಯತ್ಯಾರ್ಥಮಪಾಂ ಪಾನೇ ದೃಷ್ಟೇಃ ಪ್ರಕರಣಾದಿಹ ।।
ಸರ್ವಾಭಕ್ಷ್ಯಪ್ರಸಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದ್ಯದಿ ಕರ್ಮ ವಿಧಿತ್ಸ್ಯತೇ ।। ೩೯ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪ್ರಥಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮ್॥

ಯನ್ನ ಸಂಭಾವಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ವಸ್ತುಪ್ರಾಧಾನ್ಯಹೇತುತಃ ।।
ವಕ್ತುಂ ತದತ್ರ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಖಿಲಕಾಂಡಾಧಿಕಾರತಃ ।। ೧ ।।

ಸಪ್ತಮಾವಸಿತಾವುಕ್ತಂ ಮಾರ್ಗಪ್ರಾರ್ಥನಮಗ್ನಿತಃ ।।
ಸುಪಥೇತಿ ಶ್ರುತಂ ತತ್ರ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಮಾರ್ಗವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೨ ।।

ಸಂಭವೇ ವ್ಯಭಿಚಾರೇ ಚ ವಿಶೇಷಣವಿಶೇಷ್ಯಯೋಃ ।।
ದೃಷ್ಟಂ ವಿಶೇಷಣಂ ಲೋಕೇ ಯಥೇಹಾಪಿ ತಥೇಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೩ ।।

ಮುಪಥೇತಿ ತತೋ ಯುಕ್ತಂ ಸಂಭವೇ ಭೂಯಸಾಂ ಪಥಾಮ್ ।।
ವಿಶೇಷಣಮತೋ ವಾಚ್ಯಾಃ ಪಂಥಾನಃ ಕರ್ಮಹೇತವಃ ।। ೪ ।।

ದಕ್ಷಿಣೋದಗಧೋಮಾರ್ಗಾ ವಿಹಿತಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಯೋಃ ।।
ವಿಪಾಕಾಃ ಕರ್ಮಣೋರ್ವಾಚ್ಯಾಸ್ತದ್ವೈರಾಗ್ಯಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೫ ।।

ನಾವಿರಕ್ತಸ್ಯ ನಿಃಶೇಷಸಾಂಸಾರಿಕಪುಮರ್ಥತಃ ।।
ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಮುಕ್ತಯೇ ತಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರುತ್ಯಾ ಯತ್ನಾತ್ತದುಚ್ಯತೇ ।। ೬ ।।

ಶಕ್ನುವಂತಿ ನ ಕರ್ಮಣಿ ಸರ್ವಕಾಮಸಮಾಪನಮ್ ।।
ನಿಷೇದ್ಧುಂ ವಾಽಖಿಲಾನರ್ಥಾಂಸ್ತತ್ಫಲಸ್ಯಾತಿಫಲ್ಗುತಃ ।। ೭ ।।

ನ ಕರ್ಮ ಕಾರಣಂ ಮುಕ್ತೇರ್ನಾಗ್ನಿರ್ಗಹಜ್ವರಾಪನುತ್ ।।
ಕರ್ಮಭ್ಯು ಜನ್ಮ ನಿಯತಂ ಜನ್ಮ ಚೇನ್ನಿರ್ವೃತ್ತಿಃ ಕುತಃ ।। ೮ ।।

ನ ಕರ್ಮಣಾ ಕನೀಯಸ್ತಾ ಮಹತ್ತ್ವಂ ಚಾಂತರಾತ್ಮನಃ ।।
ಇತಿ ಬಾಹುಮಿವೋದ್ಧೃತ್ಯ ವೇದಾಂತೈರ್ಘೋಷಣಾ ಕೃತಾ ।। ೯ ।।

ನ ತತ್ರ ದಕ್ಷಿಣಾ ಯಂತಿ ವಿದ್ಯಯೈವ ತದಾಪ್ಯತೇ ।।
ಇತಿ ಶ್ರೀಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯೇನ ಮುಕ್ತಕಂಠಮುದಾಹೃತಮ್ ।। ೧೦ ।।

ಅತೋ ಮುಕ್ತಿಂ ಪರೀಚ್ಛದ್ಭಿರುತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವಿರೋಧಿನೀಮ್ ।।
ತ್ಯಕತ್ವಾ ಕರ್ಮಾಣ್ಯಥೈಕಾತ್ಮ್ಯಜ್ಞಾನಂ ಸರ್ವಾತ್ಮನಾಽಽಶ್ರಯೇತ್ ।। ೧೧ ।।

ತಮೋಂತರಾಯತೋ ಮುಕ್ತೇರ್ನಾಂತರಾಯೋಽಪರೋಽಸ್ತಿ ಹಿ ।।
ತಮೋಹತಿರ್ನ ಕರ್ಮಭ್ಯೋ ಜ್ಞಾನಾತ್ಸಾ ವ್ಯಂಜಕತ್ವತಃ ।। ೧೨ ।।

ನ ತು ತ್ವಮೇತಯೋರ್ವೇತ್ಥೇತ್ಯುತ್ಕ್ರಾಂತ್ಯಾದಿಸ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಷಡ್ವಧಂ ಪರಿಣಾಮಾರ್ಥಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಾಹುತೀಹಯೋಃ ।। ೧೩ ।।

ಇತಿಪ್ರಶ್ನಪ್ರತಿವಚಸ್ತೇ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿಕಂ ಜಗೌ ।।
ಲೋಕಂ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಿತಂ ಯಾವದಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದ್ದುತೀಹಯೋಃ ।। ೧೪ ।।

ಅಪೂರ್ವಪರಿಣಾಮೋಽಯಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಾಖ್ಯಕರ್ಮಣಃ ।।
ಉತ್ಕ್ರಾಂತ್ಯಾದಿಗಿರೇಹೋಕ್ತ ಆಲೋಕೋತ್ಥಾನವಾಕ್ಯತಃ ।। ೧೫ ।।

ಆಹುತ್ಯೋರಗ್ನಿಹೋತ್ರಸ್ಯ ಹ್ಯಂತರಿಕ್ಷಾದಿಭೇದತಃ ।।
ಆ ಲೋಕೋತ್ಥಾನತಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ಉಕ್ತಾಽಪೂರ್ವಸ್ಯ ವಿಕ್ರಿಯಾ ।। ೧೬ ।।

ತದೇವೋಕ್ತಮಿಹಾಽಽಲಮ್ವ್ಯ ತದಗ್ನೀಕ್ಷಣಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಶ್ವೇತಕೇತುರಿತಿ ಗ್ರಂಥಃ ಪರ ಆರಭ್ಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧೭ ।।

ಪಂಚಾಗ್ನಿವಿದ್ಯಾ ಯತ್ನೇನ ವೃದ್ಧೇನಾಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಪಿ ।।
ಹಿತ್ವಾ ಧನಂ ಚ ಮಾನಂ ಚ ಲಬ್ಧೇತ್ಯುಕ್ತಿಃ ಸ್ತುತಿರ್ಧಿಯಃ ।। ೧೮ ।।

ಪರಿಣಾಮೋ ಹಿ ಪಾಕೇನ ಪಾಕಶ್ಚ ನ ವಿನಾಽಗ್ನಿನಾ ।।
ದರ್ಶನಾತ್ಪರಿಣಾಮಸ್ಯ ಪಕ್ತಾಸರ್ವತ್ರ ಪಾವಕಃ ।। ೧೯ ।।

ಸಮಾಪ್ತಾಶೇಷವಿದ್ಯಂ ಹಿ ಸಮಾವರ್ತ್ಯ ಪಿತಾ ಸುತಮ್ ।।
ಸಮಾಪ್ತಾಶೇಷವಿದ್ಯೋಽಸೀತ್ಯೇವಮಾಹೋತ್ಸಸರ್ಜ ಚ ।। ೨೦ ।।

ನಿಕಷೋಪಲಸಂಸ್ಥೇಷು ವೇದವಿತ್ಸು ಪರೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।।
ವಿದ್ಯೇಯಂ ಯತ್ಂತೋ ವತ್ಸ ದ್ರಢಿಮ್ನೇ ಮಚ್ಛ್ರುತಸ್ಯ ಚ ।। ೨೧ ।।

ಪ್ರಸಿದ್ಧಾಽತೀವ ವಿದ್ವತ್ತಾ ಪಂಚಾಲಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಷು ಹಿ ।।
ತಾಮೇವ ಪರಿಷದಂ ತಸ್ಮಾದಾಜಗಾಮ ತ್ವರಾನ್ವಿತಃ ।। ೨೨ ।।

ಪಂಚಾಲಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂಜಿತ್ವಾ ವಿದ್ಯೋತ್ಕರ್ಷೈಕಹೇತುತಃ ।।
ರಾಜಾನಮಪಿ ಜೇಷ್ಯಾಮೀತ್ಯಾಜಗಾಮ ನೃಪಂ ತತಃ ।। ೨೩ ।।

ತಂ ಜಿಗೀಷುಂ ಸಮಾಯಾಂತಮುನ್ಮಾರ್ಗೇ ಸಂಸ್ಥಿತಂ ದ್ವಿಜಮ್ ।।
ಸನ್ಮಾರ್ಗಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ರಾಜೋವಾಚ ಸ್ವಶಾಸ್ರತಃ ।। ೨೪ ।।

ಆಮಂತ್ರಯಾಮಾಸ ಚ ತಂ ಕುಮಾರಾ ಇತಿ ಬಾಲವತ್ ।।
ಪ್ರತಿಶುಶ್ರಾವ ಸೋಽಪ್ಯುಕ್ತೋ ಭೋ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಗುರುಂ ಯಥಾ ।। ೨೫ ।।

ದರ್ಪೋತ್ಸೇಕಸಮಾವೇಶಾನ್ನಾನುಶಿಷ್ಟೋಽಯಮಾದರಾತ್ ।।
ಪಿತ್ರೇತಿಜಾತಸಂದೇಹಃ ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛದತೋ ನೃಪಃ ।। ೨೬।।

ಅನುಶಿಷ್ಟೋಽಸಿ ಕಿಂ ಪಿತ್ರಾ ಉತಾಹೋ ನೇತಿ ಭಣ್ಯತಾಮ್ ।।
ನಾನುಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ಜಗತಿ ವೃತ್ತಮೀದೃಕ್ಸಮೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೨೭ ।।

ಬಾಢಂ ಪಿತ್ರಾಽನುಶಿಷ್ಟೋಽಸ್ಮಿ ಕಿಂ ನ ಪಶ್ಯಸಿ ಮಜ್ಜಯಮ್ ।।
ತ್ವತ್ಪಂಡಿತೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಪೃಚ್ಛ ಮಾಂ ಯದಿ ಶಂಕಸೇ ।। ೨೮ ।।

ಏವಂ ರಾಜ್ಞೋ ಯಥೋಕ್ತೋಕ್ತ್ಯಾ ಹ್ಯಭ್ಯುಪೇತೇಽನುಶಾಸನೇ ।।
ಶ್ವೇತಕೇತುಮಥಾಪ್ರಾಕ್ಷೀಪ್ರಂಚ ಪ್ರಶ್ನಾನ್ಕ್ರಮಾನ್ನೃಪಃ ।। ೨೯ ।।

ಅನುಶಿಷ್ಟೋಽಸಿ ಚೇದ್ಬ್ರೂಹಿ ತುಲ್ಯೇಽಪಿ ಮರಣೇ ಪ್ರಜಾಃ ।।
ಯಥಾ ವಿಪ್ರತಿಪದ್ಯಂತ ಭಿನ್ನವರ್ತ್ಮಪ್ರಭೇದತಃ ।। ೩೦ ।।

ಯೇನ ಕರ್ಮವಿಶೇಷೇಣ ಸಮಾನಾಯಾಂ ಮೃತೌ ಪ್ರಜಾಃ ।।
ಅನ್ಯಾ ಅನ್ಯೇನ ಸಂಯಾಂತಿ ಯಥಾಽನ್ಯೇನಾಪರಾಸ್ತಥಾ ।। ೩೧ ।।

ತ್ವಯೋಕ್ತಂ ನ ವಿವೇದಾಹಂ ನಾನುಶಿಷ್ಟಿರಿಹಾಸ್ತಿ ಮೇ ।।
ವೇತ್ಥೇಹ ತಾ ಯಥಾ ಭೂಯ ಾವರ್ತಂತೇ ಪ್ರಜಾ ಇತಿ ।। ೩೨ ।।

ಯಥಾ ಯೇನ ಮೃತಾಃ ಸತ್ಯೋ ಹೇತುನಾಽನೇನ ಚ ಪ್ರಜಾಃ ।।
ತಂ ವೇತ್ಥ ಸ್ವಿನ್ನ ವೇತ್ಯುಕ್ತೋ ನೇತಿ ಹೋವಾಚ ತಂ ಪುನಃ ।। ೩೩ ।।

ಪ್ರಯದ್ಭಿರಸಕೃದ್ಭೂತೈರ್ಮಹದ್ಭಿರ್ಬಹುಭಿಃ ಸದಾ ।।
ನೈವಾಸೌ ಪೂರ್ಯತೇ ಲೋಕೋ ಯಥಾ ವೇತ್ಥ ತಥಾಽತ್ರ ಕಿಮ್ ।। ೩೪ ।।

ನೇತಿ ಹೋವಾಚ ಪೃಷ್ಟಃ ಸನ್ರಾಜಾ ಪಪ್ರಚ್ಛ ತಂ ಪುನಃ ।।
ಹುತಾಯಾಮಾಹುತೌ ವೇತ್ಥ ಯತಿಥ್ಯಾಂ ಪುರುಷಾಭಿಧಾಃ ।। ೩೫ ।।

ಆಪ ಏವ ಸಮುತ್ಥಾಯ ಪುರುಷಾಕೃತಯೋ ಹುತಾಃ ।।
ಪ್ರವದಂತಿ ಯಥಾ ವೇತ್ಥ ತಥಾಽಽಶು ಪ್ರತಿಪದ್ಯತಾಮ್ ।। ೩೬ ।।

ರಾಜಾನಂ ನೇತಿ ಹೋವಾಚ ನಾಹಂ ವೇದ್ಮಿ ತ್ವಯೋದಿತಮ್ ।।
ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛದತೋ ರಾಜಾ ಶಾಂತದರ್ಪಂ ದ್ವಿಜಂ ಪುನಃ ।। ೩೭ ।।

ಪಥಸ್ತ್ವಂ ದೇವಯಾನಸ್ಯ ಪಿತೃಯಾಣಸ್ಯ ವಾಽಂಜಸಾ ।।
ವೇತ್ಥ ಪ್ರತಿಪದಂ ಕಿಂವಾ ನ ವೇತ್ಸೀತ್ಯಭಿಧೀಯತಾಮ್ ।। ೩೮ ।।

ಪ್ರತಿಪದ್ವಚನಸ್ಯಾರ್ಥಂ ಯತ್ಕೃತ್ವೇತ್ಯಾದರಾಚ್ಛ್ರುತಿಃ ।।
ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ದೇವಯಾನಾದಿಪ್ರತಿಪತ್ತೌ ಕ್ರಿಯೈವ ಸಾ ।। ೩೯ ।।

ಸ್ವಾಭ್ಯೂಹ ಇತಿ ಮಾ ಶಂಕೀರ್ಯತೋ ಮಾರ್ಗದ್ವಯೇಽಪಿ ನಃ ।।
ಋಷೇರ್ಮಂತ್ರಸ್ಯ ಶ್ರವಣಮಸ್ತಿ ತಚ್ಚ ವಿಭಾವ್ಯತೇ ।। ೪೦ ।।

ದ್ವೇ ಸೃತೀ ಅಶೃಣವಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸಂಬಂಧಿನ್ಯೌ ದಿವೌಕಸಾಮ್ ।।
ಪಿತೃಣಾಂ ಚಾಪಿ ಮರ್ತ್ಯಾನಾಂ ಮಾರ್ಗೌ ತಾವಧಿಕಾರತಃ ।। ೪೧ ।।

ತಾಭ್ಯಾಂ ಸರ್ವಮಿದಂ ಗಚ್ಛದ್ಯಥಾಕರ್ಮ ಯಥಾಶ್ರುತಮ್ ।।
ಸಮೇತಿ ಮಧ್ಯೇ ಭೋಗಾಯ ರೋದಸ್ಯೋಃ ಕರ್ಮಣೋ ಜಗತ್ ।। ೪೨ ।।

ತ್ವದುಕ್ತಾತ್ಪ್ರಶ್ನಗಣತೋ ನ ವೇದ್ಮ್ಯೇಕಮಪೀರಿತಮ್ ।।
ಪ್ರಶ್ನಂ ಮಾ ಮಾಮತಃ ಪ್ರಾಕ್ಷೀರಿತ್ಯುಕ್ತ್ವಾಽವಾಕ್ಶಿರಾ ಹ್ಯಭೂತ್ ।। ೪೩ ।।

ನಿರ್ಧೂತಾಶೇಷಕಲುಷಂ ಶಾಂತದರ್ಪಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ತತ್ ।।
ವಸತ್ಯಾಽಽಮಂತ್ರಯಾಂಚಕ್ರ ಉಷ್ಯತಾಮಿತಿ ಪಾರ್ಥಿವಃ ।। ೪೪ ।।

ಹ್ರೀತೋ ರೋಷಾಚ್ಚ ತದ್ವಾಕ್ಯಂ ವಸತ್ಯರ್ಥಮುದೀರಿತಮ್ ।।
ಅನಾದೃತ್ಯ ಪ್ರದುದ್ರಾವ ಯತ್ರಾಽಽಸ್ತೇ ಗೌತಮಃ ಪಿತಾ ।। ೪೫ ।।

ಪ್ರಾಪ್ಯಾಥ ಪಿತರಂ ರೋಷಾತ್ಸಾಭ್ಯಸೂಯಂ ನಿರಾಹ ಸಃ ।।
ಇತಿ ವಾವೇತಿ ವಚನಂ ಪೂರ್ವೋತ್ತರವಿರೋಧತಃ ।। ೪೬ ।।

ಇತೀತ್ಯುಕ್ತಪರಾಮರ್ಶೋ ವಾಕೋವಾಕ್ಯಂ ನೃಪೇರಿತಮ್ ।।
ಅಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷ್ಯಾತ್ಕಿಲೇತ್ಯುಕ್ತಿರನುಮಾನಾದ್ಧಿ ತದ್ಗತಿಃ ।। ೪೭ ।।

ನೃಪೋಕ್ತ್ಯಭಿಭವಾಲ್ಲಿಂಗಾದ್ವಂಚಿತೋಽಸ್ಮೀತಿ ಲಿಂಗ್ಯತೇ ।।
ಯಥಾವದನುಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ನಾಭಿಭೂತಿರ್ಯತೋಽನ್ಯತಃ ।। ೪೮ ।।

ತಂ ಮಾಮನನುಶಿಷ್ಯೈವ ಕಿಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ತ್ವಯಾ ಪುರಾ ।।
ಅನುಶಿಷ್ಟೋಽಸಿ ಪುತ್ರೇತಿ ವಂಚಿತೋಽಸ್ಮೀತ್ಯತೋ ಮತಿಃ ।। ೪೯ ।।

ಕಥಂ ತ್ವಂ ನಾನುಶಿಷ್ಟೋಽಸಿ ಬ್ರೂಹಿ ತತ್ಕಾರಣಂ ಮಮ ।।
ಪಂಚ ಮಾಮಿತ್ಯತೋಽವೋಚದ್ಯಥಾ ಹ್ಯನನುಶಾಸನಮ್ ।। ೫೦ ।।

ಪ್ರಶ್ನಾಸ್ತೇ ಕತಮೇ ವತ್ಸ ಯಾಂಸ್ತ್ವಂ ನ ಜ್ಞಾತವಾನಸಿ ।।
ಪ್ರಶ್ನಪ್ರತೀಕಾನವದತ್ಪೃಷ್ಟಃ ಪಿತ್ರಾ ಸಮಾಸತಃ ।। ೫೧ ।।

ವ್ರಾಹ್ಮಣಜ್ಞಾನತೋಽನ್ಯತ್ರ ವಿದ್ಯಾಂ ಪಪ್ರಚ್ಛ ಭೂಮಿಪಃ ।।
ನ ಹಿ ವ್ರಾಹ್ಮಣವಿಜ್ಞಾನೇ ಕಿಂಚಿದಸ್ತಿ ತ್ವಯಾಽಗತಮ್ ।। ೫೨ ।।

ಇತ್ಯೇತದ್ಧೃದಯೇ ಕೃತ್ವಾ ತಥಾ ನ ಇತಿ ಸೋಽವದತ್ ।।
ಮಾ ಶಂಕಿಷ್ಠಾಸ್ತತೋ ಮಾಂ ತ್ವಂ ನೋಕ್ತಂ ಸರ್ವಂ ಮಮೇತಿ ಹಿ ।। ೫೩ ।।

ಪ್ರೇಹಿ ತತ್ರ ಗಮಿಷ್ಯಾವಸ್ತಾದ್ವಿದ್ಯಾಲಬ್ಧಿಸಿದ್ಧ
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಚ ವತ್ಸ್ಯಾವ ಆವಾಂ ತತ್ರ ನೃಪೇ ಗತೌ ।। ೫೪ ।।

ಯಾತು ತತ್ರ ಭವಾನೇವ ನಾಹಂ ತಂ ಗಂತುಮುತ್ಸಹೇ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಸೂನುನಾ ಹ್ರೀತಃ ಸ್ವಯಮೇವ ಜಗಾಮ ತಮ್ ।। ೫೫ ।।

ಸಸಂಭ್ರಮಃ ಸ ಚೋತ್ಥಾಯ ತಸ್ಮಾ ಆಸನಮಾಹರತ್ ।।
ಅಪ ಆಹಾರಯಾಂಚಕ್ರ ಅರ್ಘ್ಯಪಾದ್ಯಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೫೬ ।।

ಸತ್ಕೃತ್ಯ ಚ ಯಥಾಶಾಸ್ರಂ ರಾಜಾಽಥ ತಮುವಾಚ ಹ ।।
ವರಂ ಕಾಮಂ ಪ್ರಯಚ್ಛಾಮೋ ಯಃ ಕಾಮೋ ವಾಂಛಿತಸ್ತ್ವಯಾ ।। ೫೭ ।।

ಋಷಿರಾಹಾಥ ರಾಜಾನಂ ಕಾಮಿತಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತೋ ವರಸ್ತಾವದ್ಭವತಾಽಪ್ರಾರ್ಥಿತೋಽಪಿ ಸನ್ ।। ೫೮ ।।

ಅಸ್ತು ಸತ್ಯಪ್ರತಿಜ್ಞೋಽತ್ರ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ತ್ವಯೇಹ ಯತ್ ।।
ದೇಹಿ ಪ್ರಶ್ನಾತ್ಮಿಕಾಂ ವಾಚಂ ಯಾಂ ಮತ್ಸೂನೋರಭಾಷಥಾಃ ।। ೫೯ ।।

ರಾಜಾಽಪಿ ತಮುವಾಚಾಥ ದೈವೇಷ್ವಿತಿ ಪರಂ ವಚಃ ।।
ದೈವೇಪ್ವಯಂ ವರಃ ಸಿದ್ಧೋ ಮಾನುಪಾಣಾಂ ವರಂ ವೃಣು ।। ೬೦ ।।

ನ ಹಿ ಮಾನುಷತೋ ದೈವಃ ಪ್ರಾರ್ಥನೀಯೋ ವಿಜಾನತಾ ।।
ಮಾನುಷಸ್ತೂಚಿತೋ ದಾತುಮಾದಾತುಂ ಮಾನುಷಾದ್ವರಃ ।। ೬೧ ।।

ಮಮಾಪ್ಯಸ್ತ್ಯೇವ ತತ್ಸರ್ವಂ ಯದ್ಯದ್ದಿತ್ಸಸಿ ಮಾನುಷಮ್ ।।
ವಿಜ್ಞಾಯತೇ ಮಯೈವಾಽಽದೌ ಭವತಾಽಪಿ ಪ್ರಮಾಂತರಾತ್ ।। ೬೨ ।।

ನ ಚ ತತ್ಪ್ರಾರ್ಯನೀಯಂ ಮೇ ಭೂರಿ ಯದ್ವಿದ್ಯತೇ ಮಮ ।।
ತಸ್ಮಾದ್ದೈವೋ ವರೋ ಮಹ್ಯಂ ದೀಯತಾಂ ನಾಸ್ತ್ಯಸೌ ಮಮ ।। ೬೩ ।।

ಬಹೋರನಂತಾಪರ್ಯಂತದೈವವಿತ್ತಸ್ಯ ಲೋಭತಃ ।।
ಮಾ ಭೂರಭ್ಯವದಾನ್ಯಸ್ತ್ವಂ ದಾತಾ ಭೂತ್ವೇಹ ನಃ ಪ್ರತಿ ।। ೬೪ ।।

ದೈವಂ ವರಂ ನ ಸಂದಾತುಂ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತುಂ ಚ ತಂ ದ್ವಿಜಮ್ ।।
ಇತಿ ದುಃಖಿತ್ವಮಾಪನ್ನಸ್ತೀರ್ಥೇನೇಚ್ಛೇತ್ಯುವಾಚ ತಮ್ ।। ೬೫ ।।

ತೀರ್ಥೇನ ವಿದ್ಯಾ ದೇಯೇತಿ ನಾತೀರ್ಥೇನೇತಿ ಚಾಽಽಗಮಃ ।।
ಯತೋಽತಸ್ತೀರ್ಥಸೃತ್ಯೈವ ಮತ್ತೋ ವಿದ್ಯಾಂ ತ್ವಮಾಪ್ನುಹಿ ।। ೬೬ ।।

ಶಾಸ್ರಾರ್ಥಂ ಸ್ಮಾರಿತಃ ಸೋಽಥ ರಾಜ್ಞೋಪೈಮೀತ್ಯಥೋಚಿವಾನ್ ।।
ವಾಚೈವ ಹ್ಯವರಾನ್ಪೂರ್ವ ಉಪಯಂತಿ ಯತಸ್ತತಃ ।। ೬೭ ।।

ಸ ಹೋಪಾಯನಕೀರ್ತ್ಯೈವ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಮುವಾಸ ಹ ।।
ಉಪೈಮೀತಿ ಹಿ ಸಂಕೀರ್ತೇರ್ನಾನ್ಯಾತ್ಕಿಂಚಿಚ್ಚಕಾರ ಸಃ ।। ೬೮ ।।

ಸಾಪರಾಧಂ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ರಾಜಾ ಪರಿಹರನ್ನಥ ।।
ಕ್ಷಮಯಾಮಾಸ ತಮೃಷಿಂ ತಥಾ ನ ಇತಿವಾಕ್ಯತಃ ।। ೬೯ ।।

ಮಾನೋಽಪರಾಧಿನೋ ಮಂಸ್ಥಾಸ್ತವ ಪೂರ್ವೇ ಪಿತಾಮಹಾಃ ।।
ನಾಮನ್ಯಂತ ಯಥಾ ತದ್ವದ್ಭವಾನಪ್ಯಪರಾಧಿನಃ ।। ೭೦ ।।

ತ್ವತ್ಸಂಪ್ರದಾನತಃ ಪೂರ್ವಂ ವಿದ್ಯೇಯಂ ಹಿ ಕದಾಚನ ।।
ನೋವಾಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಸಾಧ್ವೀ ಸಾಕ್ಷಾದಪಿ ಬೃಹಸ್ಪತೌ ।। ೭೧ ।।

ಏವಂ ಗುಪ್ತಾಮಪಿ ತು ತಾಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮ್ಯೇವಾಹಮಂಜಸಾ ।।
ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತುಂ ಸಮರ್ಥಃ ಕೋ ಬ್ರುವಂತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ನೃಪಃ ।। ೭೨ ।।

ಅಸಾವಿತಿ ಕ್ರಮೋಽಭೇದಿ ಕಸ್ಮಾದ್ಧೇತೋರಿತೀರ್ಯತಾಮ್ ।।
ಪ್ರಶ್ನಸ್ಯೇಹ ಚತುರ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾದ್ಭಿದ್ಯತೇ ಕ್ರಮಃ ।। ೭೩ ।।

ಉತ್ಪತ್ತೇಸ್ತದಧೀನತ್ವಾಜ್ಜನ್ಮಾಯತ್ತಾ ಸ್ಥಿತಿಸ್ತಥಾ ।।
ಸ್ಥಿತ್ಯಪಾಯೇ ಪ್ರಯಾಣಂ ಚ ಶ್ರುತ್ಯಾಽಭೇದಿ ಕ್ರಮಸ್ತತಃ ।। ೭೪ ।।

ದೂರತೋಽಮುಷ್ಯ ಲೋಕಸ್ಯ ಸ್ಯಾದಸಾವಿತಿ ಗೀರಿಯಮ್ ।।
ಸಮಿದ್ಧೂಮಾದಿಭೀ ರೂಪೈರ್ಲೋಕ್ಯತೇ ಲೋಕಗೀರಪಿ ।। ೭೫ ।।

ವೈಶಬ್ದಃ ಸ್ಮರಣಾಯ ಸ್ಯಾದಗ್ನಿಸ್ತತ್ಪರಿಣಾಮತಃ ।।
ಯತ ಆಹವನೀಯೋಽಗ್ನಿರ್ದ್ಯುಲೋಕಾತ್ಮತಯಾ ಸ್ಥಿತಃ ।। ೭೬ ।।

ಅಪೂರ್ವಪರಿಣಾಮೋಽಯಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಾಖ್ಯಕರ್ಮಣಃ ।।
ದ್ಯುಲೋಕೋಪಕ್ರಮೋ ಜ್ಞೇಯೋ ಯಾವತ್ಪುರುಷಸಂಭವಃ ।। ೭೭ ।।

ಆಹುತ್ಯೋರಗ್ನಿಹೋತ್ರಸ್ಯ ಯಾ ವಿಭೂತಿಃ ಪುರೋದಿತಾ ।।
ಸೈವೇಹ ದೃಷ್ಟಿವಿಧ್ಯರ್ಥಂ ಶ್ರುತ್ಯಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇಽಂಜಸಾ ।। ೭೮ ।।

ಅಧ್ಯಾತ್ಮೇ ಚಾಧಿಯಜ್ಞೇ ಚ ಹ್ಯಧಿಲೋಕಾಧಿದೈವಯೋಃ ।।
ಶ್ರುತಿರಾಹವನೀಯಾದೇರ್ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ ವಿಸ್ತೃತಿಂ ಸ್ಫುಟಾಮ್ ।। ೭೯ ।।

ಲೋಕ ಆಹವನೀಯೋಽಗ್ನಿರಸಾವಿತಿ ವಿಚಿಂತಯೇತ್ ।।
ಆದಿತ್ಯಾದಿಷ್ವಪಿ ತಥಾ ಸಮಿದಾದಿಸಮೀಕ್ಷಣಮ್ ।। ೮೦ ।।

ಸಮಿಂಧನಾತ್ಸಮಿದ್ಭಾನೂ ರಶ್ಮಯೋ ಧೂಮ ಇತ್ಯಪಿ ।।
ಸಮಿನ್ನಿರ್ಗಮಸಾಮಾನ್ಯಾದರ್ಚಿರಹಸ್ತಥೈವ ಚ ।। ೮೧ ।।

ಶಾಂತತ್ವಾಚ್ಚ ದಿಶೋಽಂಗಾರಾಃ ಸಮಿದ್ಧಿ ಪರಿಣಾಮತಃ ।।
ಅರ್ಚಿರಂಗಾರಭಾವಸ್ಯ ಯಥೈವಂ ಭಾನುಹೇತುಕಾಃ ।।
ರಶ್ಮಯಶ್ಚ ದಿಶಶ್ಚೈತಾ ಆದಿತ್ಯಸಮಿದಾಶ್ರಯಾಃ ।। ೮೨ ।।

ಅವಾಂತರದಿಶಸ್ತದ್ವದ್ವಿಕ್ಷಿಪ್ತತ್ವೈಕಹೇತುತಃ ।।
ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಾ ಇತಿ ಜ್ಞೇಯಾಸ್ತಸ್ಮಿನ್ನಗ್ನೌ ಯಥೋದಿತೇ ।। ೮೩ ।।

ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಂಸಚ್ಚ ಯೇ ದೇವಾಃ ಸ್ಯುಸ್ತೇಽಧ್ಯಾತ್ಮಾದಿಭೂಮಿಗಾಃ ।।
ಹೋತಾರಸ್ತತ್ರ ತತ್ರ ಸ್ಯುಃ ಕರ್ಮಜ್ಞಾನಾನುರೋಧತಃ ।। ೮೪ ।।

ಋತ್ವಿಗ್ರೂಪೇಣ ತೇ ಹ್ಯಾಸನ್ಯಥಾ ಪ್ರಾಕೃತಕರ್ಮಣಿ ।।
ಹೋತಾರಃ ಪರಿಣಾಮೇಷು ತಥೈವೋತ್ತರಭೂಮಿಷು ।। ೮೫ ।।

ಆಹುತ್ಯೋಃ ಪರಿಣಾಮೋಽಯಮೂರ್ಗ್ರಸೋಽಪೂರ್ವಮಿತ್ಯಪಿ ।।
ತಸ್ಯ ಶ್ರದ್ಧೈಕಹೇತುತ್ವಾಚ್ಛ್ರದ್ಧಾ ನಾಮೇತಿ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ।। ೮೬ ।।

ತಸ್ಯಾಶ್ಚಾಪ್ಯಾಹುತೇಃ ಸೋಮೋ ರಾಜಾ ಸಂಭವತೀತಿ ಚ ।।
ತಸ್ಯಾಭಿವೃದ್ಧಿಃ ಸಂಭೂತಿರ್ನ ತ್ವಭೂತಜನಿರ್ಯತಃ ।। ೮೭ ।।

ದ್ಯೌರಗ್ನಿಃ ಸಮಿದಾದಿತ್ಯಃ ಶ್ರದ್ಧಾ ತಸ್ಮಿನ್ಹಿ ಹೂಯತೇ ।।
ಸೂರ್ಯೇ ಸಮಿಧಿ ದೀಪ್ತಾಯಾಂ ಶ್ರದ್ಧಾಂ ಜುಹ್ವತಿ ದೇವತಾಃ ।। ೮೮ ।।

ಶ್ರಯತೇಃ ಶ್ರದ್ದಧಾತೇರ್ವಾ ಶ್ರದ್ಧೇತ್ಯಾಹುರ್ವಿಪಾಶ್ಚಿತಃ ।। ೮೯ ।।
ಶ್ಚಯಣಾದ್ಧಾರಣಾಚ್ಚಾಽಽಪಃ ಶ್ರದ್ಧಾಹ್ವಾಃ ಕಾರಣಾತ್ಮಿಕಾಃ ।।
ಭೂತ್ವಾಽಽಪ ಇತಿ ಲಿಂಗಾಚ್ಚ ಆಪಃ ಶ್ರದ್ಧಾಭಿಧಾಸ್ತತಃ ।। ೯೦ ।।

ಆಕೃಷ್ಟಂ ರಶ್ಮಿಭಿಸ್ತೋಯಮಾದಿತ್ಯೇ ಪ್ರತಿತಿಷ್ಠತಿ ।।
ತಸ್ಮಾದಾದಿತ್ಯಗಃ ಸೋಮಃ ಕ್ಷೀಣ ಆಪ್ಯಾಯತೇ ಪುನಃ ।। ೯೧ ।।

ಪರಿಣಾಮೋ ಹ್ಯಪಾಂ ಸೋಮಃ ಶೀತಾಂಶುಸ್ತೇನ ಸೋಽಮ್ಮಯಃ ।।
ಶ್ರದ್ಧಾಹುತೇರ್ಹಿ ಸೋಮಸ್ಯ ಸಂಭವಃ ಶಾಸ್ರ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೯೨ ।।

ಅಂಗಾರಾಶ್ಚಂದ್ರಮಾಸ್ತಸ್ಮಿನ್ಹುತೇಽಗ್ನೌ ಸೋಮಸಂಭವಃ ।।
ಸೋಮಚಂದ್ರಮಸೋರೇವಂ ಭೇದಃ ಶಾಸ್ತ್ರೇಣ ದರ್ಶಿತಃ ।। ೯೩ ।।

ಚಂದ್ರಮಾ ಮಂಡಲಂ ಸ್ವಚ್ಛಂ ಚಂದ್ರಕೇಣ ಮಿತೋ ಹಿ ಸಃ ।।
ಸೋಮಸ್ತು ಮಂಡಲೇ ಶ್ವೇತೋ ವರ್ಧತೇ ಹ್ರಸತೇ ಚ ಯಃ ।। ೯೪ ।।

ಚಂದ್ರಮಾಃ ಪರ ಆದಿತ್ಯಾದರ್ವಾಕ್ಸೋಮಃ ಶ್ರುತೇರ್ಮತಃ ।।
ಆದಿತ್ಯಾಚ್ಚಂದ್ರಮಿತ್ಯಾಹ ನೈತೇ ಸಂವತ್ಸರಂ ತಥಾ ।। ೯೫ ।।

ಸೋಮಚಂದಮಸೋಸ್ತಸ್ಮಾದ್ಭೇದಃ ಸಮವಗಮ್ಯತೇ ।।
ದೇಶಾಭೇದಾದಭಿನ್ನೌ ತಾವೇಷ ಸೋಮ ಇತಿ ಶ್ರುತೇಃ ।। ೯೬ ।।

ಭಿನ್ನೌ ಚ ಧರ್ಮಭೇದೇನ ತಸ್ಮಾದುಭಯಥಾ ಶ್ರುತಿಃ ।।
ಪರ್ಜನ್ಯೋಽಗ್ನಿರಿತಿ ಜ್ಞೇಯಃ ಸಮಿತ್ಸಂವತ್ಸರಃ ಸ್ಮೃತಃ ।। ೯೭ ।।

ಸಂವತ್ಸರೇ ಸಮಿದ್ಧೇ ಹಿ ಪರ್ಜನ್ಯಸ್ಯ ಸಮೇಧನಾತ್ ।।
ಧೂಮೋಽಭ್ರಾಣೀತಿ ಸಾದೃಶ್ಯಾದ್ವಿದ್ಯುದರ್ಚಿಸ್ತಥೈವ ಚ ।। ೯೮ ।।

ಶಾಂತಿವರ್ತುಲತೋಽಂಗಾರಾಃ ಪರ್ಜನ್ಯಶಿಖಿನೋಽಶನಿಃ ।।
ವಿಕ್ಷಿಪ್ತತ್ವೈಕಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಸ್ಫುಲಿಂಗಾಃ ಸ್ತನಯಿತ್ನವಃ ।। ೯೯ ।।

ಸೋಮಂ ಜುಹ್ವತಿ ತತ್ರಾಗ್ನೌ ದೇವಾಶ್ಚಾತ್ರೋದಿತಾಃ ಪುರಾ ।।
ವೃಷ್ಟೇಶ್ಚ ಸಂಭವಸ್ತಸ್ಮಾಲ್ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಸಾಽಪಿ ದ್ದೂಯತೇ ।। ೧೦೦ ।।

ಲೋಕೋಽಯಮಗ್ನಿರ್ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಪೃಥಿವೀ ಸಮಿದುಚ್ಯತೇ ।।
ಪೃಥಿವ್ಯಾ ಹಿ ಸಮಿದ್ಧೋಽಯಂ ಸಮಿತ್ತೇನ ಕ್ಷಿತಿರ್ಮತಾ ।। ೧೦೧ ।।

ಅಗ್ನಿರ್ಧೂಮಸ್ತದುತ್ಥಾನಾದ್ರಾತ್ರಿರರ್ಚಿಸ್ತಥೈವ ಚ ।।
ರಾತ್ರಿಮಾಹುಃ ಕ್ಷಿತಿಚ್ಛಾಯಾಮಂಗಾರಾಶ್ಚಂದ್ರಮಾಸ್ತಥಾ ।। ೧೦೨ ।।

ಶಾಂತತ್ವವರ್ತುಲತ್ವಾಭ್ಯಾಂ ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಸಮತ್ವತಃ ।।
ನಕ್ಷತ್ರಾಣಿ ಸ್ಫುಲಿಂಗಾಃ ಸ್ಯುಸ್ತಸ್ಮಿನ್ನಿತ್ಯಾದಿ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೧೦೩ ।।

ಅನ್ನಸ್ಯ ಸಂಭವಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪುಮಗ್ನೌ ತಚ್ಚ ಹೂಯತೇ ।।
ಪುರುಷೋಽಗ್ನಿರಿತಿ ಧ್ಯೇಯೋ ವ್ಯಾತ್ತಂ ತಸ್ಯ ಸಮಿತ್ಸ್ಮೃತಾ ।। ೧೦೪ ।।

ವ್ಯಾತ್ತೇ ಮುಖೇ ಹಿ ತದ್ದೀಪ್ತಿರ್ಧೂಮಃ ಪ್ರಾಣೋ ಮುಖೋತ್ಥಿತೇಃ ।।
ಪುಂದೀಪ್ತೇರ್ವಾಙ್ನಿಮಿತ್ತತ್ವಾದರ್ಚಿರ್ವಾಕ್ತೇನ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೦೫ ।।

ಸ್ಥಿತೇರಂಗಾರವಚ್ಚಕ್ಷುರಂಗಾರಾಃ ಶ್ರೋತ್ರಮೇವ ಚ ।।
ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಾ ಇತಿ ಜ್ಞೇಯಂ ತಸ್ಯ ವಿಕ್ಷೇಪಸಂಸ್ಥಿತೇಃ ।। ೧೦೬ ।।

ಅನ್ನಂ ಜುಹತಿ ತತ್ರಾಗ್ನೌ ಸಂಭವೋ ರೇತಸಸ್ತತಃ ।।
ಯೋಷಿದಗ್ನಿರಿತಿ ಜ್ಞೇಯಾ ಉಪಸ್ಥಶ್ಚ ಸಮಿತ್ತಥಾ ।। ೧೦೭ ।।

ತದುಪಸ್ಥೇನ ಸಂದೀಪ್ತೇರ್ಧೂಮೋ ಲೋಮಾನಿ ಸಾಮ್ಯತಃ ।।
ಅರ್ಚಿರ್ವರ್ಣಸಮಾನತ್ವಾದ್ಯೋನಿರರ್ಚಿರ್ಭವೇತ್ತತಃ ।। ೧೦೮ ।।

ಅಂತಃ ಕರೋತಿ ಯತ್ಕಾಮೀ ತೇಽಂಗಾರಾಸ್ತತ್ಸಮಾನತಃ ।।
ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಃ ಸುಖಲವಾಃ ಕ್ಷಣಿಕತ್ವೈಕಹೇತುತಃ ।। ೧೦೯ ।।

ರೇತೋ ಜುಹ್ವತಿ ತತ್ರಾಗ್ನೌ ದೇವಾಶ್ಚೇಂದ್ರಿಯರೂಪಿಣಃ ।।
ಪಂಚಮ್ಯಾ ಆಹುತೇಸ್ತಸ್ಯಾಃ ಪುರುಷಃ ಸಂಭವತ್ಯಯಮ್ ।। ೧೧೦ ।।

ಯಥೋಕ್ತವರ್ತ್ಮನಾ ಹ್ಯಾಪಃ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಪುಂಸ್ಪರಿಣಾಮತಾಮ್ ।।
ಪಾಕಜಃ ಪರಿಣಾಮೋಽಯಮೇವಂ ಪಂಚಭಿರಗ್ನಿಭಿಃ ।। ೧೧೧ ।।

ತಸ್ಮಾದಾಪಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಭಾವಾಃ ಸ್ಥೂಲತಾಂ ಯಾಂತಿ ಪಾಕತಃ ।।
ಅಗ್ನಿಭಿಃ ಪಂಚಭಿಃ ಪಕ್ವಾಃ ಪುರುಷಾಖ್ಯಾ ಭವಂತಿ ಹಿ ।। ೧೧೨ ।।

ತಸ್ಮಾನ್ಮೃತಂ ಪ್ರಿಯಂ ಬಂಧುಂ ಹರಂತ್ಯಗ್ನಯ ಋತ್ವಿಜಃ ।। ೧೧೩ ।।
ಯಥೈವಾಽಽಹವನೀಯಾಗ್ನೇಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ಸಮಿದಾದಿಕಮ್ ।।
ಶ್ಯಶಾನಾಗ್ನೇಸ್ತಥೈವೈತತ್ಸರ್ವಂ ಜ್ಞೇಯಂ ನ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ।। ೧೧೪ ।।

ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ತಸ್ಮಿನ್ನಗ್ನೌ ಯಥೋದಿತೇ ।।
ಋತ್ವಿಜೋ ಜುಹ್ವತಿ ನರಮಂತ್ಯಾಹುತ್ಯೈ ವಿಧಾನತಃ ।।
ಆಹುತೇರ್ಜಾಯತೇ ತಸ್ಯಾಃ ಪುಮಾನ್ಭಾಸ್ವರರೂಪಭೃತ್ ।। ೧೧೫ ।।

ರಾಜಸಂ ತಾಮಸಂ ರೂಪಮಿತೋ ಹ್ಯನ್ಯತ್ರ ವಕ್ಷ್ಯತೇ ।। ೧೧೬ ।।
ಇತೋಽಗ್ನಿಭ್ಯೋಽಗ್ನಿಮೇವಾಯಂ ಸ್ವಾಂ ಯೋನಿಂ ಪ್ರತಿಪತ್ಸ್ಯತೇ ।।
ಇತಿ ಲೋಕೇ ಸಮಾಚಾರಾದಗ್ನಿಭ್ಯಃ ಸಂಭವಸ್ತತಃ ।। ೧೧೭ ।।

ಪಂಚಮ್ಯಾಮಾಹುತಾವೇವಂ ಪುನಾಂಮ್ನೋ ಜನ್ಮ ಕೀರ್ತಿತಮ್ ।।
ಗತಿಸ್ತಸ್ಯಾಥ ವಕ್ತವ್ಯಾ ಉದಗ್ದಕ್ಷಿಣಭೇದತಃ ।। ೧೧೮ ।।

ತೇ ಯ ಏತದ್ಯಥಾಜಾತಂ ಜ್ಞಾನಂ ಪಂಚಾಗ್ನಿಸಂಶ್ರಯಮ್ ।।
ವಿದುರರ್ಚಿಃ ಸಮಾಯಾಂತಿ ಬಹೂಕ್ತೇಶ್ಚ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ।। ೧೧೯ ।।

ಉತ್ಪತ್ತಿಸಂಸ್ಥಿತಿಲಯಾ ಯಥೋಕ್ತಾಗ್ನ್ಯೇಕಹೇತವಃ ।।
ಇತ್ಥಂ ಯೇ ವಿದುರರ್ಚಿಸ್ತೇ ಸಂಭವಂತ್ಯಾತ್ಮಭಾವಿತಾಃ ।। ೧೨೦ ।।

ಇಷ್ಟಾಪೂರ್ತಕೃತೋ ಯೇ ವೈ ಗ್ರಾಮಸ್ಥೇಭ್ಯಶ್ಚ ಯೇ ಪರೇ ।।
ಅರಣ್ಯ ಇತಿ ಗೃಹ್ಯಂತ ಇತರೇಷಾಂ ಪೃಥಗ್ಗ್ರಹಾತ್ ।। ೧೨೧ ।।

ಯಜ್ಞದಾನತಪಾಂಸೀಹ ಗೃಹಸ್ಥ ಇವ ತಾಪಸೇ ।।
ಗೃಹಸ್ಥಾಚಾರ್ಯವಾಸಾಚ್ಚ ನ ಗ್ರಹೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಾಮ್ ।। ೧೨೨ ।।

ನಾರಣ್ಯಸ್ಥಾ ನ ಚ ಗ್ರಾಮ್ಯಾ ಅಪೇಕ್ಷಂತೇಽತ್ರ ವಿದ್ಯಯಾ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯವಚಸೋಪಾತ್ತೇರ್ನ ವಿಶೇಷಪರಿಗ್ರಹಃ ।। ೧೨೩ ।।

ಸಶ್ರದ್ಧಸ್ಯಾಪಿ ಸತ್ಯಸ್ಯ ಯದ್ಯಪ್ಯನ್ಯತ್ರ ಸಂಭವಃ ।।
ತಥಾಽಪಿ ಯತಯೋ ಗ್ರಾಹ್ಯ ಅರಣ್ಯೇನ ವಿಶೇಷಣಾತ್ ।। ೧೨೪ ।।

ತೇ ಯ ಏವಂ ವಿದುರಿತಿ ಯದಿ ವಾ ಗೃಹಿಣಾಂ ಗ್ರಹಃ ।।
ಅಗ್ನಿಸಂಬಂಧತೋ ನ್ಯಾಯ್ಯೋ ವನಸ್ಥಸ್ಯಾಪಿ ಸಂಭವಾತ್ ।। ೧೨೫ ।।

ನ ಚಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಶೇಷತ್ವಮುಕ್ತದೃಷ್ಟೇರಿಹೇಷ್ಯತೇ ।।
ಸಾಮಾನ್ಯೇನ ಗ್ರಹಾತ್ತಸ್ಯಾಃ ಪಂಚಾಗ್ನಿರಿತಿಲಿಂಗತಃ ।। ೧೨೬ ।।

ತ್ರಿಲೋಕೀಸಾಧನತ್ಯಾಗಾನ್ನಾಪಿ ಸಂನ್ಯಾಸಿನೋ ಗ್ರಹಃ ।।
ದೈವೀ ವಿದ್ಯಾ ಹಿ ವಿತ್ತಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿತ್ತಾಚ್ಚ ವ್ಯುತ್ಥಿತಿರ್ಯತಃ ।। ೧೨೭ ।।

ಪ್ರಜಯಾ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯಾಮ ಆಕ್ಷೇಪೋ ಬ್ರಹ್ಮವೇದನಾತ್ ।। ೧೨೮ ।।
ಪಂಚಾಗ್ನಿಜ್ಞಾನವದ್ಭಾವ್ಯಾ ಗತಿರಪತ್ರ ಸರ್ವದಾ ।।
ಯತೋಽತೋ ಗತಿರಪ್ಯುಕ್ತಾ ನಾನ್ಯಥಾ ತದುದೀರಣಮ್ ।। ೧೨೯ ।।

ದೇವತೋಪಾಸನಸ್ಯೇಹ ಪ್ರಕೃತತ್ವಾತ್ತಥಾ ಗತೇಃ ।।
ಅರ್ಚಿಃಶಬ್ದೇನ ತೇನೇಹ ದೇವತೈವಾತ್ರ ಗೃಹ್ಯತೇ ।। ೧೩೦ ।।

ಅರ್ಚಿರ್ದೇವತಯೈಕತ್ವಂ ಪ್ರಾಪ್ಯಾಹರ್ದೇತೈಕತಾಮ್ ।।
ಸಂಭವಂತೀತಿ ಸರ್ವತ್ರ ಸಂಬಂಧೋಽತ್ರಾನುಷಜ್ಯತೇ ।। ೧೩೧ ।।

ಗೃಹ್ಯತೇ ದೇವತಾ ನೋ ಚೇದರ್ಚಿರಾದಿಗಿರಾ ತದಾ ।।
ಅಸಂಭವೋಽನ್ಯತ್ರ ಮೃತೇರಿತ್ಯಪಾರ್ಥಾ ಗತಿಶ್ರುತಿಃ ।। ೧೩೨ ।।

ಯತ್ತೂದಗಯನಾಪೇಕ್ಷಾ ಭೀಷ್ಮಸ್ಯ ಶ್ರೂಯತೇ ಸ್ಮೃತೌ ।।
ಸತ್ಯವಾದಿತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಶಂತನೋಸ್ತದಪೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೩೩ ।।

ಅನ್ಯಥಾ ಕೃತನಾಶಃ ಸ್ಯಾದಕೃತಾಭ್ಯಾಗಮಸ್ತಥಾ ।।
ದೇವತಾಗ್ರಹಣಾತ್ತಸ್ಮಾದ್ದೇವತೈವಾರ್ಚಿರುಚತೇ ।। ೧೩೪ ।।

ತಸ್ಮಾದೇವಂವಿದೋ ಧೀರಾ ಅರ್ಚಿರಾದ್ಯಭಿಮಾನಿನೀಮ್ ।।
ಕ್ರಮೇಣ ದೇವತಾಂ ಯಾತ್ವಾ ವೈರಿಂಚಂ ಯಾಂತಿ ತತ್ಪದಮ್ ।। ೧೩೫ ।।

ಶ್ರದ್ದಧಾನಾಸ್ತಪಸ್ಯಂತಃ ಸತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಮಾಹಿತಾಃ ।।
ಉಪಾಸತೇ ಬಹಿರ್ಗ್ರಾಮಾದರ್ಚಿಸ್ತೇ ಸಂಭವಂತ್ಯತಃ ।। ೧೩೬ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸ್ಥಾನಮಾಯಾಂತಿ ಯದ್ವಾ ಸ್ವಾಶ್ರಮಕರ್ಮಭಿಃ ।।
ಸಂನ್ಯಾಸಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸ್ಥಾನಂ ತಥಾಚ ಸ್ಮೃತಿಶಾಸನಮ್ ।। ೧೩೭ ।।

ತತೋಽಹರ್ದೇವತಾಂ ಯಾಂತಿ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷಂ ತತಃ ಕ್ರಮಾತ್ ।।
ಷಣ್ಮಾಸಾಂಶ್ಚ ತತೋ ಯಾಂತಿ ಹ್ಯುತ್ತರಾಯಣಲಕ್ಷಣಾನ್ ।। ೧೩೮ ।।

ದೇವತಾಂ ಚ ತತೋ ಯಾಂತಿ ದೇವಲೋಕಾಭಿಮಾನಿನೀಮ್ ।।
ತತ ಆದಿತ್ಯಮಾಯಾಂತಿ ವೈದ್ಯುತಂ ಚಾಪಿ ಭಾಸ್ಕರಾತ್ ।। ೧೩೯ ।।

ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಮನಸಾ ಸೃಷ್ಟೋ ಮಾನಸಃ ಪುರುಷಸ್ತತಃ ।।
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾನ್ಸ ನಯತಿ ಸೋಽಪ್ಯಭ್ಯೇತ್ಯಾಥ ವೈದ್ಯುತಾನ್ ।। ೧೪೦ ।।

ತೇ ತೇಷು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇಷು ದೀಪ್ಯಮಾನಾಃ ಪರಾಃ ಸಮಾಃ ।।
ಬ್ರಾಹ್ಮಮಾನಾಃ ಸಮಾ ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇಷು ತಚ್ಛ್ರುತೇಃ ।। ೧೪೧ ।।

ಸಾರ್ಷ್ಟಿಸಾಲೋಕ್ಯಸಾಯುಜ್ಯವ್ಯಪೇಕ್ಷಾ ಬಹುಗೀರಿಯಮ್ ।।
ಸಮಷ್ಟಿವ್ಯಷ್ಟಿಭೇದಂ ವಾ ವ್ಯಪೇಕ್ಷ್ಯ ಬಹುವಾಗಿಯಮ್ ।। ೧೪೨ ।।

ಆವೃತ್ತಿರ್ನ ಪುನಸ್ತೇಷಾಂ ಯಾವದಾಭೂತಸಂಪ್ಲವಮ್ ।।
ಆಭೂತಸಂಪ್ಲವಸ್ಥಾನಮಮೃತತ್ವಂ ಹಿ ಭಾಷ್ಯತೇ ।। ೧೪೩ ।।

ಐಕಾತ್ಮ್ಯಧೀಸಮುತ್ಪತ್ತೇರ್ಥದಿ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕತಃ ।।
ಮುಚ್ಯಂತೇ ನ ನಿವರ್ತಂತೇ ಯಥಾ ಧೂಮಾದಿಮಾರ್ಗಗಾಃ ।। ೧೪೪ ।।

ಇಮಂ ಮಾನವಮಾವರ್ತಮಿತ್ಯಾದ್ಯಸ್ಯ ವಿಶೇಷಣಾತ್ ।।
ಅತ್ರೈವ ಕಲ್ಪೇಽನಾವೃತ್ತಿರ್ನ ತ್ವನ್ಯೇಷ್ವನಿವಾರಣಾತ್ ।। ೧೪೫ ।।

ದೇವಯಾನಃ ಸಮಾಸೇನ ಪಂಥಾ ಯತ್ನಾತ್ಪ್ರಪಂಚಿತಃ ।।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾಽಥ ಪಿತೃಯಾಣಸ್ಯ ಸಮ್ಯಗಾರಭ್ಯತೇಽಧುನಾ ।। ೧೪೬ ।।

ದೇವಾದಿಜ್ಞಾನಹೀನೇನ ಯೇಽಥ ಯಜ್ಞೇನ ಸದ್ದ್ವಿಜಾಃ ।।
ಲೋಕಾಂಜಯಂತಿ ದಾನೇನ ಸದ್ದೇಶಾದಿಮತಾ ತಥಾ ।। ೧೪೭ ।।

ನಿಃಶೇಷಕಲ್ಮಷಧ್ವಂಸಿತಪಸಾ ವಾಽವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।।
ಮೃತಾಸ್ತೇ ಧೂಮಮಾಯಾಂತಿ ಧೂಮಾದ್ರಾತ್ರಿಂ ತಮಸ್ವಿನಃ ।। ೧೪೮ ।।

ರಾತ್ರೇರಪರಪಕ್ಷಂ ಚದಕ್ಷಿಣಾಯನದೇವತಾಮ್ ।।
ಮಾಸೇಭ್ಯಃ ಪಿತೃಲೋಕಂ ಹಿ ಪಿತರೋ ಯತ್ರ ಶೇರತೇ ।।
ಪಿತೃಲೋಕಾಚ್ಚ ತೇ ಚಂದ್ರಂ ಯಾಂತ್ಯನ್ನಂ ತದ್ದಿವೌಕಸಾಮ್ ।। ೧೪೯ ।।

ಚಂದ್ರಂ ಪ್ರಾಪ್ಯಾನ್ನಭಾವಂ ಚ ತೇ ಯತಸ್ತತ್ರ ಸಂಸ್ಥಿತಾಃ ।।
ಅಸಕೃದ್ಭಕ್ಷಯಂತ್ಯೇತಾನಾಪ್ಯಾಯ್ಯಾಽಽಪ್ಯಾಯ್ಯ ಸೋಮವತ್ ।। ೧೫೦ ।।

ಪಕ್ಷೇ ಶುಕ್ಲೇ ತಮಾಪ್ಯಾಯ್ಯ ಕೃಷ್ಣೇ ತಂ ಭಕ್ಷಂತ್ಯಥ ।। ೧೫೧ ।।
ಭೋಗಸಾಧನಭಾವಾಶ್ಚ ಭಕ್ಷಯಂತೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ನ ತ್ವಭ್ಯವಹೃತಿರ್ನ್ಯಾಯ್ಯಾ ವೇದವರ್ತ್ಮನಿ ತಿಷ್ಠಿತಾಮ್ ।। ೧೫೨ ।।

ಯದಾ ತೂಪಚಿತಂ ಕರ್ಮ ಪರ್ಯವಸ್ಯತಿ ಭೋಗತಃ ।।
ತೇಷಾಮಥೈತಮಧ್ವಾನಮಾವರ್ತಂತೇ ಯಥಾಗತಮ್ ।। ೧೫೩ ।।

ಆಕಾಶಮನುನಿಷ್ಪದ್ಯ ವಾಯುಮಾಯಾಂತ್ಯಭೋಗಿನಃ ।।
ವಾಯೋರ್ವೃಷ್ಟಿಮವಾಪ್ಯಾಥ ವೃಷ್ಟೇಶ್ಚ ಪೃಥಿವೀಂ ತತಃ ।।
ಅನ್ನಭಾವಂ ಪೃಥಿವ್ಯಾಽತಸ್ತೇ ಸಮಾಯಾಂತಿ ಭೂಮಿಗಾಃ ।। ೧೫೪ ।।

ಘಟೀಯಂತ್ರವದಶ್ರಾಂತಾ ಏವಮೇವ ಪುನಃ ಪುನಃ ।।
ಪರಿವರ್ತಂತಿ ಸಂಸಾರೇ ಕರ್ಮವಾಯುಸಮೀರಿತಾಃ ।। ೧೫೫ ।।

ದಕ್ಷಿಣಸ್ಯ ಪಥೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಯಥಾವದನುವರ್ಣಿತಾ ।। ೧೫೬ ।।
ಯಥೋಕ್ತಲಕ್ಷಣೌ ಯೇ ತು ಪಂಥಾನಾವುತ್ತರೇತಾರೌ ।।
ನ ವಿದುಸ್ತೇ ಭವಂತೀಹ ಕೀಟಾದ್ಯಾ ದುಃಖಭೋಗಿನಃ ।। ೧೫೭ ।।

ನಾಽಽದ್ರಿಯಂತ ಇದಂ ಜ್ಞಾನಮುದಙ್ಭಾರ್ಗಾಪ್ತಿಸಾಧನಮ್ ।।
ಕರ್ಮ ವಾ ಪಿತೃಯಾಣಾಪ್ತೌ ತೇ ಕೀಟಾದ್ಯಾಮಿಯುರ್ಗತಿಮ್ ।। ೧೫೮ ।।

ಗೋಮಯಾದ್ಯುದ್ಭವಾಃ ಕೀಟಾಃ ಪತಂಗಾಃ ಶಲಭಾಸ್ತ್ಥಾ ।।
ದಂಶಾಶ್ಚ ಮಶಕಾಶ್ಚೈವ ದಂದಶೂಕಾಃ ಸಪನ್ನಗಾಃ ।। ೧೫೯ ।।

ಯತಿಥ್ಯಾಮಿತಿ ಯಃ ಪ್ರಶ್ನಃ ಸ ಪುಂಜನ್ಮೋಕ್ತಿತೋ ಗತಃ ।।
ತದನಂತರಮೇವೋಕ್ತಾ ವ್ಯಾವೃತ್ತಿಶ್ಚ ಪಥೋರ್ದ್ವಯೋಃ ।। ೧೬೦ ।।

ಆಕಾಶಾದ್ಯಭಿಸಂಭೂತ್ಯಾ ಪುನರಾವರ್ತನಂ ಗತಮ್ ।।
ದೇವಯಾನಂ ಚ ಯತ್ಕೃತ್ವಾ ಪಿತೃಯಾಣಂ ಚ ಲಭ್ಯತೇ ।। ೧೬೧ ।।

ಸಾಧನಂ ತದಪೀಹೋಕ್ತಂ ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಲೋಕಸ್ಯಾಪೂರಣೇ ಹೇತುಃ ಸಮಾಪ್ತಾವುದಿತಃ ಸ್ಫುಟಃ ।। ೧೬೨ ।।

ಕೀಟಾದೀನಾಮಗಮನಾದ್ಗತಾನಾಂ ಚಾಽಽಗತೇಸ್ತಥಾ ।।
ಏವಂ ಪಂಚಾಪಿ ನಿರ್ಣೀತಾಃ ಪ್ರಶ್ನಾ ಯೇ ಪ್ರಾಕ್ಪ್ರಚೋದಿತಾಃ ।। ೧೬೩ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ವಿತ್ತಂ ವಿನಾ ನ ಸಿದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾದ್ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟಾರ್ಥಕರ್ಮಣಃ ।।
ಯತೋಽತಃ ಕರ್ಮ ಸಂಥಾಖ್ಯಂ ತಾದರ್ಥ್ಯೇನಾಭೀಧೀಯತೇ ।। ೧ ।।

ಪಿತುರ್ಲೋಕ್ಯೋ ಯಥಾ ಪುತ್ರಃ ಕರ್ಮಣೇಹೋಪಜಾಯತೇ ।।
ತಾದೃಕ್ಪುತ್ರಾರ್ಥಿನಃ ಕರ್ಮ ತ್ವೇಷಾಮಿತ್ಯಾದಿನೋಚ್ಯತೇ ।। ೨ ।।

ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ಕಾಮಗ್ರಹಗ್ರಸ್ತೋ ವಿತ್ತಾಪತ್ಯೋದ್ಭವಂ ಪ್ರತಿ ।।
ತಂ ಪ್ರತ್ಯೇವೇತಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ಕರ್ಮೇದಂ ನ ತ್ವಕಾಮಿನಮ್ ।। ೩ ।।

ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾಂ ಸಮುಹದ್ವಿತ್ತಮಿತಿ ಯಃ ಕಾಮಯೇತ ಹ ।।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾಽವಾಪ್ತಾವಿತ್ತಸ್ಯ ನೇದಂ ಕರ್ಮೇತಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೪ ।।

ಮಹತ್ತ್ವಮಾತ್ಮನೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ಯೋ ವಾ ಕಾಮಯತೇ ಗೃಹೀ ।।
ಮಹತ್ತಾ ನ ವಿನಾ ವಿತ್ತಂ ಕರ್ಮಾತೋ ವಿತ್ತಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೫ ।।

ಕಾಲೋ ವಿಧೀಯತೇ ಚಾಸ್ಯ ಮಂಥಾಖ್ಯಸ್ಯೇಹ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ಶ್ರುತ್ಯೋದಗಯನಾದ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಕರ್ಮಸಿದ್ಧ್ಯೈ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೬ ।।

ಪ್ರಾರ್ಥನೀಯಃ ಪುರಾ ಕಾಲೋ ವಿಶುದ್ಧಿಶ್ಚಾಽಽತ್ಮನಸ್ತತಃ ।।
ದ್ರವ್ಯಾಣ್ಯೋಷಧಯಶ್ಚೈವ ದೇಶಶ್ಚ ತದನಂತರಮ್ ।। ೭ ।।

ಕಾಲಾದೀನಾಂ ಗುಣಾನಾಂ ಚ ಕರ್ಮಣ್ಯಸ್ಮಿನ್ಸಮುಚ್ಚಯಃ ।।
ನ ವಿಕ್ಲ್ಪಃ ಸಮೃದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ಕರ್ಮಣೋಽಸ್ಯ ಸಮುಚ್ಚಿತೌ ।। ೮ ।।

ಕರ್ಮಣಶ್ಚಾಸ್ಯ ನಿಷ್ಪತ್ತೌ ವಿದ್ವತ್ತಾಽಪಿ ಸಮಶ್ರಿತಾ ।।
ಯತೋಽತಃ ಸೂತ್ರಿತಂ ನೇದಂ ಸೂತ್ರಕೃದ್ಭಿರ್ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೯ ।।

ಯೋ ಹ ವೈ ಜ್ಯೇಷ್ಠಮಿತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ವಿದ್ವತ್ತಾ ಯಾ ಪುರೋದಿತಾ ।।
ತಸ್ಯಾಂ ಸತ್ಯಾಮಿದಂ ಕರ್ಮ ಜ್ಯೇಷ್ಠಾಯೇತ್ಯಾದಿಲಿಂಗತಃ ।। ೧೦ ।।

ಭೂಮಿಶಯ್ಯಾ ಪಯಃಪಾನಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಚ ವಾಗ್ಯಮಃ ।।
ಉಪಸದ್ವ್ರತಮೇತ್ಸ್ಯಾದಮಾವಾಸ್ಯೇತಿ ಲಿಂಗತಃ ।। ೧೧ ।।

ಅಗ್ನಿಮಿತ್ಯೇಕವಚನಾತ್ತಥೈವೋಲ್ಲೇಖನಾದಿತಃ ।।
ನ ಮುಖ್ಯೋಪಸದಾಮತ್ರ ಸಂಭವೋಽಸ್ತೀತಿ ಗಮ್ಯತೇ ।। ೧೨ ।।

ತಾಮ್ರಂ ನೌದುಂಬರಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಮಿಧ್ಮೈಸ್ತಸ್ಯ ವಿರೋಧತಃ ।।
ವಾನಸ್ಪತ್ಯಮತೋ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಕರ್ಮಣ್ಯೌದುಂಬರಂ ಶ್ರುತೌ ।। ೧೩ ।।

ಗ್ರಾಮ್ಯಾಣಿ ದಶ ಧಾನ್ಯಾನಿ ಫಲಪುಷ್ಪಾಣಿ ಸರ್ವತಃ ।।
ಅಪ್ರಮಾದಕಾಣೀಹ ಭಕ್ಷ್ಯಮೇಧ್ಯಾನಿ ಯಾನಿ ಚ ।। ೧೪ ।।

ದಶೇತಿ ನಿಯಮಾರ್ಥಂ ಸ್ಯಾನ್ನ ತತೋಽನ್ಯನಿಷೇಧನೇ ।।
ಭೂರಿದೋಷೋಪದುಷ್ಟತ್ವಾತ್ಪರಿಸಂಖ್ಯಾವಿಧೇರಿತಿ ।। ೧೫ ।।

ಕಂಸಾದ್ಯಾಕಾರಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಕಂಸಾದ್ಯುಕ್ತಿರಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ತಂಡುಲಾನ್ಫಲಪುಷ್ಪಾಣಿ ಪಷ್ಟ್ವಾ ಪಾತ್ರೇ ನಿಧಾಪಯೇತ್ ।। ೧೬ ।।

ದಧ್ನಾ ಚ ಮಧುನಾ ಪಿಷ್ಟಂ ಸಮ್ಯಗಾಲೋಡ್ಯ ಪಾತ್ರಗಮ್ ।।
ಸ್ಥಾಪಯೇತ್ಕೃತರಕ್ಷಂ ಸಚ್ಛುಚೌ ದೇಶೇ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।। ೧೭ ।।

ಪರೀತ್ಯಾದಿಗಿರಾ ಚಾತ್ರ ದೇಶಸಂಸ್ಕಾರ ಉಚ್ಯತೇ ।।
ಸಂಸ್ಕೃತೇ ಭೂಪ್ರದೇಶೇಽಥ ಹ್ಯಗ್ನಿಂ ಸಂಸ್ಥಾಪಯೇದ್ಗೃಹೀ ।। ೧೮ ।।

ಲೇಪನಾದಿ ಚ ಕರ್ತವ್ಯಂ ಕೃತಪೂರ್ವೇಽಪಿ ತದ್ವಿಧೇಃ ।।
ಇತಿ ಕಾತೀಯವಚನಮದೃಷ್ಟಾರ್ಥತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।। ೧೯ ।।

ಪಾಕಯಜ್ಞವಿಧಾನೇನ ಸಂಸ್ಕೃತ್ಯಾಽಽಜ್ಯಂ ಯಥಾವಿಧಿ ।।
ಪುಂಸಾ ಹಸ್ತಾದಿನರ್ಕ್ಷೇಣ ಮಂಥಮಾನೀಯ ಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೨೦ ।।

ಖಜಕೇನೈಕಧೀಕೃ್ತ್ಯ ಮಂಥದ್ರವ್ಯಮತಃ ಪರಮ್ ।।
ಆವಾಪಸ್ಥಾನ ಆಜ್ಯಸ್ಯ ಹುತ್ವಾ ನಿತ್ಯಾಹುತೀಸ್ತತಃ ।। ೨೧ ।।

ಯಾವಂತ ಇತ್ಯುಪಕ್ರಮ್ಯ ಮಂತ್ರೈರಾಜ್ಯಂ ಯಥಾಕ್ರಮಮ್ ।।
ಹುತ್ವಾ ಹುತ್ವಾ ಚ ಮಂಥೇಽಥ ಸಂಸ್ರವಂ ಪ್ರಕ್ಷಿಪೇನ್ಮುಹುಃ ।। ೨೨ ।।

ಸ್ವಾಹಾಕಾರಾವಸಾನಾಃ ಸ್ಯುರ್ಮಂತ್ರಾಃ ಸರ್ವೇ ಯಥೋದಿತಾಃ ।। ೨೩ ।।
ಮಂತ್ರದ್ವಯೇನ ಜ್ಯೇಷ್ಠಾದೌ ಹೋಮಃ ಕಾರ್ಯೋ ವಿಜಾನತಾ ।।
ಅಗ್ನ್ಯಾದಾವೇಕಶಃ ಕಾರ್ಯೋ ಯಾವನ್ಮಂಥಾವಮರ್ಶನಮ್ ।। ೨೪ ।।

ಅಥ ಸ್ವಿಷ್ಟಕೃದಂತೇಽಸ್ಮಿನ್ಹೋಮಾನಂತರಮೇವ ತತ್ ।।
ದ್ವಿತೀಯೇನ ಮಥಾಽಽಲೋಡ್ಯ ಹ್ಯಥಾಭಿಮೃಶತಿ ಪಾಣಿನಾ ।। ೨೫ ।।

ಭ್ರಮಸೀತ್ಯಾದಿನಾ ಮಂಥಂ ಸ್ಮರಂಸ್ತದ್ದೇವತಾಂ ಹೃದಾ ।।
ಭ್ರಮಸಿ ಪ್ರಾಣಭೂತಸ್ತ್ವಂ ನ ಹ್ಯೇಕತ್ರಾವತಿಷ್ಠಮೇ ।। ೨೬ ।।

ಜ್ವಲಜ್ಜಾಜ್ವಲ್ಯಮಾನಸ್ತ್ವಂ ಜಠರಸ್ಥಾನ್ನಪಾಕಕೃತ್ ।।
ಪೂರ್ಣಂ ಚ ಸರ್ವತೋವ್ಯಾಪಿ ಸರ್ವತ್ರಾನವಖಂಡಿತಮ್ ।। ೨೭ ।।

ಪ್ರಸ್ತಬ್ಧೋಽಸಿ ಸ್ಥಿರತ್ವಾಚ್ಚ ವಿಯದ್ವನ್ನ ವಿಕಂಪಸೇ ।। ೨೮ ।।
ಸರ್ವತೋಽಪರಿಪಂಥಿತ್ವಾತ್ಸರ್ವೈಶ್ಚಾಪ್ಯನುಕೂಲತಃ ।।
ತ್ವಮೇಕಶಫಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಶಫೈಕಾ ಯಾ ತ್ವದಾತ್ಮಿಕಾ ।। ೨೯ ।।

ಉದ್ಗಾತ್ರಾ ಹಿಂಕೃತಂ ಪೂರ್ವಂ ಸ್ತೋತ್ರಮೂದ್ಗಾಯತಾ ಸ್ಫುಟಮ್ ।।
ಯಜ್ಞಾರಂಭೇ ತದಾ ಮಧ್ಯೇ ಗೀಯಮಾನೇಽಥ ಸಾಮನಿ ।। ೩೦ ।।

ಅಪಿ ಹಿಂಕ್ರಿಯಮಾಣೋಽಸಿ ತಥೋದ್ಗೀಥೇ ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।।
ಶ್ರಾವಿತೋಽಧ್ವರ್ಯುಣಾ ಚ ತ್ವಮಗ್ನೀಧಾ ಚ ತಥೋತ್ತರಮ್ ।। ೩೧ ।।

ಆರ್ದ್ರೇ ಮೇಧೋದರೇ ವಿದ್ಯುತ್ಸಂದೀಪ್ತೋಽಸೀತಿ ಕಥ್ಯತೇ ।।
ವಿವಿಧಂ ತ್ವಮೇವ ಭವಸಿ ಯತೋಽತೋ ವಿಭುರುಚ್ಯತೇ ।। ೩೨ ।।

ಸೋಮೋ ವೃಷ್ಟ್ಯಾದಿಭಾವೇನ ಪ್ರಭುಃ ಪ್ರಭವಸೀತ್ಯತಃ ।।
ಆದಿತ್ಯಃ ಪ್ರಾಣಭಾವೇನ ಹ್ಯನ್ನಭಾವೇನ ಸೋಮತಾ ।। ೩೩ ।।

ಅನ್ನಾನ್ನಾದದ್ವಯಂ ಸರ್ವಂ ತ್ವಮೇವ ತದಪಿ ಪ್ರಭೋ ।।
ನಿಧನಂ ಕಾರಣತ್ವಾತ್ತ್ವಂ ಕಾರಣೇ ಕಾರ್ಯಸಂಲಯಃ ।। ೩೪ ।।

ವಾಗಗ್ನ್ಯಾದ್ಯಾತ್ಮಸಂಪಾತಾತ್ಸಂವರ್ಗೋಽಸೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಇತಿ ಮಂತ್ರಃ ಸಮಾಪ್ತೋಽಯಮಭಿಮರ್ಶನಕರ್ಮಣಿ ।। ೩೫ ।।

ಅಥೈನಂ ಮಂತ್ರಪೂತಂ ಸದುದ್ಯಚ್ಛತಿ ಯಥೋದಿತಮ್ ।।
ಆಮಂಸೀತ್ಯಾದಿಮಂತ್ರೇಣ ತದರ್ಥಾವಿಷ್ಕೃತಿಸ್ತ್ವಿಯಮ್ ।। ೩೬ ।।

ಆಮಂಸೀತಿ ಭವೇದ್ರೂಪಂ ಜ್ಞಾನಾರ್ಥಸ್ಯೈವ ಮನ್ಯತೇಃ ।।
ಲೇಟ್ಯಾಙ್ಪೂರ್ವಸ್ಯ ಸಂಸಿದ್ಧಂ ಶಬ್ಲುಕೀತ್ಯವಧಾರಣಾತ್ ।। ೩೭ ।।

ಆಸಮಂತಾದ್ವಿಜಾನಾಸಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾದಿ ಜಗತಿ ಸ್ಥಿತಮ್ ।।
ಜ್ಞೇಯಂ ಯಾವಜ್ಜಗತ್ಕಿಂಚಿದಾಮಂಸೀತಿ ತತಃ ಸದಾ ।। ೩೮ ।।

ಯಥಾಽಸ್ಮಾಂಸ್ತ್ವಂ ವಿಜಾನಾಸಿ ತಥೈವ ತ್ವಾಂ ವಯಂ ಸದಾ ।।
ಮನ್ಯಾಮಹೇ ವರೀಯಾಂಸಂ ಗುಣವದ್ಭ್ಯೋ ಗುಣಾಧಿಕಮ್ ।। ೩೯ ।।

ಮಹಿ ಮಹತ್ತ್ವಂ ಜಾನೀಮ ಆಮೋಽಸಿ ತ್ವಂ ತಥಾ ಪ್ರಭೋ ।।
ನ ತ್ವಂ ಪಾಕಸಮಾಯೋಗಾತ್ಫಲವನ್ನಾಶಮೃಚ್ಛಸಿ ।। ೪೦ ।।

ಆಮೋಽಪಕಂ ತ್ವಯಿ ಗತಂ ಮಹತ್ತ್ವಮಪಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಯಸ್ಮಾದ್ರಾಜಾಽಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಮಾಂ ಚ ದೇವಃ ಸ ಸರ್ವದಾ ।। ೪೧ ।।

ರಾಜಾನಂ ಚ ತಥೇಶಾನಂ ಕರೋತ್ವಧಿಪತಿಂ ಚ ಮಾಮ್ ।।
ಉದ್ಯಮ್ಯಾನೇನ ಮಂತ್ರೇಣ ಭಕ್ಷಯತ್ಯಥ ಭಾಗಶಃ ।। ೪೨ ।।

ಗಾಯತ್ರ್ಯಾ ಮಧುಮತ್ಯಾ ಚ ವ್ಯಾಹೃತ್ಯಾ ಚೇತಿ ಪಾದಶಃ ।।
ಗ್ರಾಸಮಶ್ನಾತಿ ಮಂಥಸ್ಯ ಹ್ಯುತ್ತರೇಷು ತಥೈವ ಚ ।। ೪೩ ।।

ಸವಿತುಸ್ತದ್ವರೇಣ್ಯಂ ಸ್ಯಾದ್ಭರ್ಗಮನ್ನಂ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।।
ಋತಾಯಂತೇ ತಥಾ ವಾತಾ ಮಧುವತ್ಸುಖಕಾರಿಣಃ ।। ೪೪ ।।

ಅನುದ್ವೇಗಕರಾ ಹೃದ್ಯಾ ಋತಾಯಂತೇ ವಹಂತಿ ಚ ।।
ಅಮೃತಂ ಮಧು ನದ್ಯೋಽಪಿ ಮದರ್ಥಂ ಸರ್ವದಾ ಶುಭಮ್ ।। ೪೫ ।।

ತೃಪ್ತಾ ಮೋದಾಮಹೇ ಯೇನ ಕ್ಷರಂತೀತಿ ಕ್ರಿಯಾಪದಮ್ ।।
ಅತ್ಯರ್ಥಂ ಮಧುರರಸಾಃ ಸಂತು ಹ್ಯೋಷಧಯಶ್ಚ ನಃ ।। ೪೬ ।।

ತ್ರಿಕಮುಚ್ಚಾರ್ಯ ಭೂಃ ಸ್ವಾಹೇತ್ಯಾಹುತಿಂ ಪ್ರಕ್ಷಿಪೇನ್ಮುಖೇ ।।
ತ್ರಿಕಂ ತ್ರಿಕಂ ತಥೋಚ್ಚಾರ್ಯ ಹ್ಯುತ್ತರ್ಷ್ವಪಿ ಯೋಜಯೇತ್ ।। ೪೭ ।।

ದೇವಸ್ಯ ದ್ಯೋತನವತೋ ಹೃದ್ಯಂ ಯಚ್ಚಿಂತಯೇಮಹಿ ।।
ಮಧು ನಕ್ತಮಥೋ ರಾತ್ರಿರ್ಮಧುರಾ ದುಃಖಹಾನಿಕೃತ್ ।। ೪೮ ।।

ಉಷಸೋ ದಿವಸಸ್ಯಾಪಿ ಮಾಧುರ್ಯಂ ನೋಽಸ್ತು ಸರ್ವದಾ ।।
ಪಾರ್ಥಿವಂ ಚ ರಜೋ ಲೋಕೋ ಹ್ಲಾದಕೃನ್ಮಧುಮಾಂಸ್ತಥಾ ।। ೪೯ ।।

ದ್ಯುಲೋಕಃ ಪಿತೃಲೋಕೋಽಥ ಪಿತಾ ಹಿ ದ್ಯೌರ್ಯತೋ ಮತಃ ।।
ಭುವಃ ಸ್ವಾಹೇತಿ ಮಂಥಸ್ಯ ದ್ವಿತೀಯಾಮಾಹುತಿಂ ಕ್ಷಿಪೇತ್ ।। ೫೦ ।।

ಧಿಯಃ ಪ್ರಚೋದಯೇದ್ಯೋ ನ ಉದ್ಯನ್ಪ್ರಜ್ಞೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಚ ।।
ಪ್ರಚೋದಯತು ನೋ ದೇವಃ ಶ್ರೇಯಸೇ ಸರ್ವದಾಽಽತ್ಮನಃ ।। ೫೧ ।।

ವನಸ್ಪತಿಸ್ತಥಾ ಚಂದ್ರಃ ಸೂರ್ಯಸ್ತು ಮಧುರೋಽಸ್ತು ನಃ ।।
ಗಾವೋ ದೀಧಿತಯಃ ಸಂತು ಮಧುಮತ್ಯೋ ದಿಶೋಽಥವಾ ।। ೫೨ ।।

ಸ್ವಃ ಸ್ವಾಹೇತ್ಯಾಹುತಿಕ್ಷೇಪಃ ಸಮಸ್ತಾಂ ವ್ಯಾಹರೇತ್ತತಃ ।।
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಮಧುಮತೀಶ್ಚೈವ ತಿಸ್ರೋಽಪಿ ವ್ಯಾಹೃತೀಸ್ತಥಾ ।। ೫೩ ।।

ಚತುರ್ಥೀಂ ಪ್ರಕ್ಷಿಪೇದೇವಮಾಹುತಿಂ ಪೂರ್ವವನ್ಮುಖೇ ।।
ಅಹಮೇವ ಜಗತ್ಸರ್ವಂ ಭೂಯಾಸಮಿತಿ ನಿರ್ಬ್ರುವನ್ ।। ೫೪ ।।

ಸ್ಮಾರ್ತಮಾಚಮನಂ ತ್ವಂತೇ ಪ್ರಾಯತ್ಯಾರ್ಥಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ।।
ಅಗ್ನೇಃ ಪಶ್ಚಿಮತೋಽಥಾಂತೇ ಪ್ರಾಕ್ಶಿರಾಃ ಸಂವಿಶೇತ್ತತಃ ।। ೫೫ ।।

ಪ್ರತ್ಯೂಷಸಿ ತತೋ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಹ್ಯಾದಿತ್ಯಮುಪತಿಷ್ಠತೇ ।।
ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣೇನ ಮಂತ್ರೇಣ ಹ್ಯುಪಾಸೀತ ರವಿಂ ಸದಾ ।। ೫೬ ।।

ಏಕಪುಂಡರೀಕಮಿತಿ ಪ್ರಧಾನತ್ವಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ।।
ಏಕಶಬ್ದೇನ ನೋ ಸಂಖ್ಯಾ ಯಥೈಕಃ ಶ್ವೇತವಾಹನಃ ।। ೫೭ ।।

ದಿಶಾಂ ಯದ್ವ್ಪ್ರಧಾನಸ್ತ್ವಂ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ತಥಾ ಹ್ಯಹಮ್ ।।
ಭವೇಯಂ ತ್ವತ್ಪ್ರಸಾದಾದ್ಭೋಃ ಸ್ಫೀತಃ ಪುಂಭೋಗಸಾಧನೈಃ ।। ೫೮ ।।

ಯಥೇತಮೇತ್ಯಾಥಾಽಽಸೀನಃ ಪಶ್ಚಾದಗ್ನೇಃ ಸಮಾಹಿತಃ ।।
ತಂ ಹೈತಮಿತಿ ಯತ್ನೇನ ವಂಶಂ ಜಪತಿ ಭಕ್ತಿತಃ ।। ೫೯ ।।

ತಂ ಹೈತಂ ಮಂಥಂ ಯತ್ನೋಕ್ತಮುದ್ದಾಲತನಯಃ ಸುಧೀಃ ।।
ಉಕ್ತ್ವಾಽಥ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಾಯ ತಂ ಪ್ರೋವಾಚಾಯ ವಿಸ್ಮಿತಃ ।। ೬೦ ।।

ಮಂಥಂ ಶುಷ್ಕೇಽಪಿ ಯಃ ಸ್ಥಾಣೌ ನಿಷಿಂಚೇದುಕ್ತಸಂಸ್ಕೃತಮ್ ।।
ಜಾಯೇರನ್ನೇವ ತಚ್ಛಾಖಾಃ ಪ್ರರೋಹೇಯುರ್ದಲಾನಿ ಚ ।। ೬೧ ।।

ಯಾದೃಗರ್ಥೋಽಸ್ಯ ವಚಸ ಉತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ತಾದೃಶಃ ।।
ಚತುರೌದುಂಬರೋಕ್ತ್ಯರ್ಥೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಃ ಪೂರ್ವಮೇವ ತು ।।
ಸುಖಾವಬೋಧತಶ್ಚೈವ ಸ್ವಯಮೇವ ಪ್ರತೀಯತಾಮ್ ।। ೬೨ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಏಷಾಮಿತಿ ನೃಬೀಜಸ್ಯ ಸ್ತುತಿರುಕ್ತ್ಯಾ ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಂ ಕಲ್ಪಯಾನೀತಿ ಯಸ್ಯಾಂ ಪುಂಸ್ತ್ವಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।। ೧ ।।

ಶುಕ್ರಂ ನಿಷಿಕ್ತಂ ಯತ್ರೇದಂ ಪುರುಷತ್ವಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।।
ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಂ ತಾದೃಶೀಮೀಶಃ ಪ್ರಜಾಪತಿರಚೀಕ್ಲೃಪತ್ ।। ೨ ।।

ಸ್ರಿಯಂ ಸಸರ್ಜ ತದ್ಯೋಗ್ಯಾಂ ಮಧುಕಾಂಡೇ ಯಥೋದಿತಾಮ್ ।।
ಸೃಷ್ಟ್ವಾಽಥಾಧಃ ಪ್ರದೇಶೇ ತಾಮುಪಾಸ್ತೇ ಗ್ರಾಮ್ಯಧರ್ಮತಃ ।। ೩ ।।

ಅಪತ್ಯೋತ್ಪತ್ತಯೇ ಸ್ರೀಣಾಮಧೋದೇಶಂ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।।
ಪ್ರಾಗುಪಾಸಿತವಾನ್ಯತ್ನಾದುಪಾಸ್ಯಂ ತೇನ ತತ್ತತಃ ।। ೪ ।।

ಸೋಮಾಭಿಷವರೂಪತ್ವಕ್ಲೃಪ್ತಯೇಽಥಾಧುನೋಚ್ಯತೇ ।।
ಏತಂ ಗ್ರಾವಾಣವಚ್ಛಿಶ್ನಮುದಪಾರಯದಾತ್ಮನಃ ।। ೫ ।।

ಪ್ರಾಂಚಂ ಕೃತ್ವಾಽಥ ತಂ ಶಿಶ್ನಂ ಯಥೈವಾಭಿಷವೋಪಲಮ್ ।।
ಏಕೀಭಾವೇನ ತಂ ನಾರ್ಯಾಂ ಯತ್ನಾತ್ಸಮುಪವೇಶಯೇತ್ ।। ೬ ।।

ತಥಾಭೂತೇನ ಗ್ರಾವ್ ಣೈತಾಂ ಸ್ರಿಯಮಭ್ಯಸೃಜನ್ಮುಹುಃ ।।
ಆತ್ಮನಃ ಪುರುಷಾರ್ಥಾಯ ಯಥೋಕ್ತೋಪಾಸನಂ ಭವೇತ್ ।। ೭ ।।

ಯಸ್ಯಾಂ ಪ್ರಜನನಂ ಪುಂಸಾ ಸ್ರಿಯಾಮಭ್ಯಂತರೀಕೃತಮ್ ।।
ತಸ್ಯಾ ವೇದಿರುಪಸ್ಥಃ ಸ್ಯಾದೂರ್ವೋರುಪರಿ ದರ್ಶನಮ್ ।। ೮ ।।

ಬರ್ಹಿಸ್ತಜ್ಜಾನಿ ಲೋಮಾನಿ ಚರ್ಮಾಧಿಷವಣೇ ತಥಾ ।।
ಚರ್ಮೇಹಾಽಽನಡುಹಂ ಪಶ್ಯೇತ್ಸೋಮಾಭಿಷವಸಿದ್ಧಯೇ ।। ೯ ।।

ಫಲಕೇ ಚಾಧಿಷವಣೇ ಯಥಾಸಂಖ್ಯೇನ ನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।। ೧೦ ।।
ಯೋ ಯೋನ್ಯಂತರ್ಗತೋ ದೇಶಃ ಸಮಿದ್ಧಶ್ಚರ್ಮ ನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।।
ತದ್ದೇಶಮಭಿತಸ್ತೌ ಯೌ ಮುಷ್ಕೌ ತೌ ವೃಷಣಾವಿತಿ ।। ೧೧ ।।

ಲೋಕಃ ಸ್ಯಾದ್ವಾಜಪೇಯೇನ ಯಜಮಾನಸ್ಯ ಮಾನತಃ ।।
ತಾವಂತಂ ಲೋಕಮಾಪ್ನೋತಿ ಯಾವಂತಂ ವಾಜಪೇಯತಃ ।। ೧೨ ।।

ಅನ್ನಾನಿ ಸಂಭ್ರಿಯಂತೇ ಹಿ ದಶ ಸಪ್ತ ಚ ಭಾಗಶಃ ।।
ವಾಜಪೇಯೇ ಕ್ರತಾವನ್ನಕಾಮಸ್ಯ ಸ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೧೩ ।।

ರೇತಸೋಽನ್ನರಸಸ್ಯೈವ ಯತ್ರಾನ್ನಾಹುತಿರೀಕ್ಷ್ಯತೇ ।।
ವಾಜಪೇಯಾಭಿಸಂಪತ್ಸ್ಯಾನ್ಮೈಥುನಾಖ್ಯಕ್ರತೋರತಃ ।।

ಸಾಮಾನ್ಯಾದಿತಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ವಾಜಪೇಯಫಲಾರ್ಥಿನಾಮ್ ।। ೧೪ ।।
ಸ್ರೀಣಾಂ ಚ ಸುಕೃತಂ ವೃಂಕೇ ಸರ್ವಮಾವರ್ಜಯೇಚ್ಛುಭಮ್ ।।
ಅಧೋಪಹಾಸಂ ಯೋ ವಿದ್ವಾನ್ಯಥೋಕ್ತಮುಪಸೇವತೇ ।। ೧೫ ।।

ಅನೇವಂವಿದುಷಃ ಪುಣ್ಯಂ ಸುಕೃತಂ ವೃಂಜತೇ ಸ್ರಿಯಃ ।।
ಮೈಥನೋಪನಿಷತ್ತತ್ತ್ವಮೇತದ್ಧ ಸ್ಮಾಽಽಹ ಭಾವಿತಃ ।। ೧೬ ।।

ಸರ್ವದೈವಾಽಽಹುತೀರ್ವಿದ್ವಾಂಜುಹೋತ್ಯಶ್ನನ್ನಪಃ ಪಿಬನ್ ।।
ಉಪಗಚ್ಛನ್ಸ್ರಿಯಂ ತದ್ವದಾರುಣಿರ್ಗೋತ್ರತಃ ಕಿಲ ।। ೧೭ ।।

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಜಾತಿಮಾತ್ರೇಣ ಸ್ರೀಭಿರ್ಹೃತಶುಭಾಗಮಾಃ ।।
ಉಕ್ತಂ ವಿಧಿಮಜಾನಂತೋ ಮ್ರಿಯಂತೇ ಮೈಥುನೇ ರತಾಃ ।। ೧೮ ।।

ಬಹ್ವೇತದಿತಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ಪ್ರಯೋಜನಬಹುತ್ವತಃ ।।
ರೇತಃ ಸ್ಕಂದತಿ ಯತ್ಸುಪ್ತೌ ಜಾಗ್ರತೋ ವಾಽಪಿ ಕಾಮಿನಃ ।। ೧೯ ।।

ಹಸ್ತೇನಾಽಽಲಭ್ಯ ತದ್ರೇತಃ ಪಶ್ಚಾಚ್ಚಾಪ್ಯನುಮಂತ್ರಯೇತ್ ।। ೨೦ ।।
ಯದದ್ಯ ಮೇಽಪತದ್ರೇತ ಓಷಧೀರಸರಚ್ಚ ಯತ್ ।।
ಅಪೋಽಗಚ್ಛತ್ಸ್ವಯೋನಿಂ ಚ ತದಹಂ ಭೂಯ ಆದದೇ ।। ೨೧ ।।

ಅಭಿಮರ್ಶನಸ್ಯ ಯೋ ಮಂತ್ರೋ ಗ್ರಹಣಸ್ಯ ಸ ಏವ ತು ।।
ಪುನರ್ಮಾಮೈತು ತದ್ರೇತೋ ವಿಜ್ಞಾನಂ ತೇಜ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೨೨ ।।

ಸೌಭಾಗ್ಯಂ ಪುನರಗ್ನಿಃ ಸ್ಯಃ ಪರಿಶಿಷ್ಟಾಶ್ಚ ದೇವತಾಃ ।। ೨೩ ।।
ಪ್ರಕಾಶಕತ್ವಾತ್ಸರ್ವಾಸಾಂ ಧಿಷ್ಣ್ಯಾಶ್ಚಾಪ್ಯಗ್ನಯೋ ಮತಾಃ ।।
ಗಮಯಂತು ಯಥಾಸ್ಥಾನಂ ದೇವಾ ಅಗ್ನ್ಯಾದಯೋ ಮಮ ।। ೨೪ ।।

ಅಂಗುಷ್ಠಾನಾಮಿಕಾಭ್ಯಾಂ ತದ್ರೇತ ಆದಾಯ ಚಾಽಽತ್ಮನಃ ।।
ಸ್ತನೌ ಭ್ರುವೌ ವಾ ನಿಮೃಜೇನ್ಮಧ್ಯೇ ಚ ಸ್ತನಯೋಸ್ತದಾ ।। ೨೫ ।।

ರೇತಃಸ್ವಯೋನಾವುದಕ ಆತ್ಮಾನಂ ಚೇತ್ಪ್ರಮಾದತಃ ।।
ಪಶ್ಯೇನ್ಮಂತ್ರೇಣ ತತ್ತೋಯಮನೇನೈವಾನುಮಂತ್ರಯೇತ್ ।। ೨೬ ।।

ಮಯಿ ತೇಜೋಽಸ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಮಿತಿ ರೇತೋಽಭಿಧೀಯತೇ ।।
ವಿಶಿಷ್ಟಾಪತ್ಯಹೇತುತ್ವಾಜ್ಜಪೇದೇವಂ ತಥೋತ್ತರೇ ।। ೨೭ ।।

ಉದ್ಗತಂ ಮಲವದ್ವಾಸಶ್ಚತುರ್ಥೇಽಹನಿ ಯತ್ಸ್ರಿಯಾಃ ।।
ತಾಂ ಮಲೋದ್ವಾಸಸಂ ಪತ್ನೀಮಾಹುಸ್ತತ್ಕರ್ಮಕಾರಿಣಃ ।। ೨೮ ।।

ಗುಣಾಢ್ಯಾಪತ್ಯಫಲವತ್ಪುಷ್ಪಭೂತತ್ವಕಾರಣಾತ್ ।।
ಮಲವದ್ವಾಸಸಂ ಪ್ರಾಹುಃ ಶ್ರಿಯಂ ಶ್ರೀಹೇತುತಃ ಸ್ರಿಯಮ್ ।। ೨೯ ।।

ಚತುರ್ಥೇ ದಿವಸೇ ಸ್ನಾತಾಂ ಗತ್ವಾ ತಾಮುಪಮಂತ್ರಯೇತ್ ।।
ಆತ್ಮನೋಽಭಿಮುಖೀಭಾವೇ ವಾಗ್ಯತ್ನೋಽತ್ರೋಪಮಂತ್ರಣಮ್ ।। ೩೦ ।।

ಪ್ರೇಮ್ಣೋಪಮಂತ್ರಿತಾಽಪ್ಯಸ್ಮೈ ಪತ್ಯೇ ದದ್ಯಾನ್ನ ಚೇದಸೌ ।।
ವಸ್ರಾಭರಣಭೋಗಾದ್ಯೈರಾತ್ಮನೋ ವಶಮಾನಯೇತ್ ।। ೩೧ ।।

ತಥಾಽಪ್ಯುಕ್ತಾ ನ ಚೇದ್ದದ್ಯಾದ್ಬಲಾತ್ತಾಂ ವಶಮಾನಯೇತ್ ।।
ಉಪೇಯಾತ್ತಾಮತಿಕ್ರಮ್ಯ ಶಾಪದಾನಾಯ ರೋಷಿತಃ ।। ೩೨ ।।

ಇಂದ್ರಿಯೇಣ ತ ಇತ್ಯಾದಿಮಂತ್ರೇಣಾಥ ಶಪೇದ್ರುಷಾ ।।
ಪತಿಶಾಪಾದಪುತ್ರಾ ಸಾ ವಶಮಾಶು ಭವೇತ್ತದಾ ।। ೩೩ ।।

ಶಪ್ಸ್ಯಾಮಿ ತ್ವಾಮಿತಿ ಹ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ವಶಂ ತಾಮಾನಯೇತ್ಪತಿಃ ।।
ದದ್ಯಾಚ್ಛಾಪಭಯಾತ್ಸಾ ಚೇದನುಲೋಮಂ ತದಾಽಽಚರೇತ್ ।। ೩೪ ।।

ಅಥ ಶಾಪಭಯಾದ್ದದ್ಯಾತ್ಪತ್ಯೇ ಕಾಮಿತಮಾದರಾತ್ ।।
ತದಾ ನಿವರ್ತಯೇಚ್ಛಾಪಂ ಮಂತ್ರೇಣಾನೇನ ಸತ್ಪತಿಃ ।। ೩೫ ।।

ಪುರುಷದ್ವೇಷಿಣೀಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಪತಿಶ್ಚೇದಭಿಕಾಮಯೇತ್ ।।
ಮಾಮಿಯಂ ಕಾಮಯೇತೇತಿ ಕುರ್ಯಾತ್ತಸ್ಯಾ ಇಮಂ ವಿಧಿಮ್ ।। ೩೬ ।।

ಉಕ್ತಮಂಥವಿಧಾನೇನ ಚರಿತವ್ರತ ಏವ ಸನ್ ।।
ಉತ್ತರೇಷ್ವಪಿ ಕಾರ್ಯೇಷು ಸರ್ವಂ ತದನುವರ್ತಯೇತ್ ।। ೩೭ ।।

ಸ್ರೀಲಕ್ಷಣೇ ಪ್ರವೇಶ್ಯಾಂತರಾತ್ಮೀಯಂ ಪುಂಸ್ತ್ವಲಕ್ಷಣಮ್ ।।
ವಕ್ತ್ರಂ ವಕ್ತ್ರೇಣ ಸಂಧಾಯ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವೋಪಸ್ಥಂ ಜಪೇದಥ ।। ೩೮ ।।

ಅಂಗಾದಂಗಾತ್ಸಂಭವಸಿ ಜಗ್ಧಾನ್ನಪರಿಣಾಮತಃ ।।
ರಸಾಚ್ಛೋಣಿತಮಿತ್ಯಾದಿಕ್ರಮಾಚ್ಛುಕ್ರತಯಾ ಮಮ ।। ೩೯ ।।

ಶುಕ್ರಪ್ರವಹಯಾ ನಾಡ್ಯಾ ಹೃದಯಾಚ್ಚಾಭಿಜಾಯಸೇ ।।
ಸ ತ್ವಮಂಗಕಷಾಯೋಽಸಿ ದಿಗ್ಧವಿದ್ಧಾಂ ಮೃಗೀಮಿವ ।।
ಸ್ನೇಹೋಪರೋಧಾದೇವೈತಾಂ ಪತ್ನೀಂ ಮೇ ವಶಮಾನಯ ।। ೪೦ ।।

ಮಾ ಬಿಭರ್ಗರ್ಭಮಿತ್ಯೇಮಥ ಯಾಂ ಕಾಮಯೇತ ಸಃ ।।
ರೂಪಭ್ರಂಶೋ ಹಿ ಭವತಿ ಯತೋ ಗರ್ಭಸ್ಯ ಧಾರಣೇ ।। ೪೧ ।।

ತಥಾ ಯೌವನಹಾನಿಶ್ಚ ತಸ್ಮಾದೇವಂ ಸ ಕಾಮಯೇತ್ ।।
ತಸ್ಯಾಂ ಸ್ವಮರ್ಥಂ ನಿಷ್ಠಾಯ ಮುಖೇನೇತ್ಯಾದಿ ಪೂರ್ವವತ್ ।। ೪೨ ।।

ಪ್ರಾಣ್ಯಾಽಽದೌ ರೇಚಕಂ ಕೃತ್ವಾಽಪಾನಯೇತ್ತದನಂತರಮ್ ।। ೪೩ ।।
ನಿಷಿಕ್ತಮಪಿ ತದ್ರೇತಃ ಪ್ರಾಣವೃತ್ತ್ಯಾ ಯಥಾವಿಧಿ ।।
ಅಪಾನವೃತ್ತ್ಯಾ ತದ್ಧ್ವಸ್ತಮಿತ್ಯೇತ್ಕರ್ಮಣಃ ಫಲಮ್ ।। ೪೪ ।।

ಇಂದ್ರಿಯೇಣ ತ ಇತ್ಯಾದಿಮಂತ್ರೋಕ್ತ್ಯಾ ತಾಂ ಪರಾಮೃಶೇತ್ ।। ೪೫ ।।
ಇಂದ್ರಿಯೇಣೈವ ತ್ವದ್ರೇತೋ ರೇತಸಾ ಆದೇದೇ ಸ್ವಯಮ್ ।।
ಅರೇತಾ ಏವ ಸಾ ಸ್ರೀ ಸ್ಯಾದೇವಂ ಪತ್ಯಾಽಭಿಮಂತ್ರಿತಾ ।। ೪೬ ।।

ದಧೀತ ಗರ್ಭಮಿತ್ಯೇವಂ ಯಾಮಿಚ್ಛೇತ್ಪತಿರಂಗನಾಮ್ ।।
ತಾಮಪಾನ್ಯ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಪ್ರಾಣ್ಯಾನ್ಮಂತ್ರೇಣ ಕಾರಯೇತ್ ।।
ಇಂದ್ರಿಯೇಣ ತ ಇತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಆದಧಾಮೀತಿ ಸತ್ಪತಿಃ ।। ೪೭ ।।

ಅಥಾಽಽಭಿಚಾರಿಕಂ ಕರ್ಮ ಪ್ರಸಂಗಾದಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಉಪಾಯತ್ವೇನ ವಿಜ್ಞಪ್ತ್ಯೈ ಶ್ಯೇನವನ್ನ ವಿಧೀಯತೇ ।। ೪೮ ।।

ಅಥ ಯಸ್ಯ ಗೃಹಸ್ಥಸ್ಯ ಪತ್ನ್ಯಾ ಜಾರೋ ಭವೇತ್ಕಚಿತ್ ।।
ತಂ ಚೇದ್ದೂಿಷ್ಯಾದ್ರುಷೈವೈನಾಮಾರಭೇತ ತದಾ ಕ್ರಿಯಾಮ್ ।। ೪೯ ।।

ನ ಹ್ಯದ್ವಿಷ್ಟಮನಸ್ಕಸ್ಯ ಕರ್ಮೈತತ್ಸಿದ್ಧಿಮಶ್ನುತೇ ।।
ಅತೋಽಧಿಕಾರಿವಿಜ್ಞಪ್ತ್ಯೈ ದ್ವಿಷ್ಯಾದಿತಿ ವಿಶೇಷಣಮ್ ।। ೫೦ ।।

ಆಮಪಾತ್ರೇಽಗ್ನಿಮಿತ್ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಹ್ಯಭಿಚಾರಾಖ್ಯಾಕರ್ಮಣಃ ।।
ಯೋಗ್ಯತೈವಾಽಽಮಪಾತ್ರಸ್ಯ ಭಿಂದುರತ್ವಸಮನ್ವಯಾತ್ ।। ೫೧ ।।

ಯಥಾಽಽಮಂ ಭಿದುರಂ ಪಾತ್ರಮಪ್ಸು ಸದ್ಯೋ ವಿಲೀಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಪ್ತಜಾರೋಽಪಿ ಮೇ ಶತ್ರುಸ್ತಥೈವಾಽಽಶು ವಿದೀರ್ಯತಾಮ್ ।। ೫೨ ।।

ಅಗ್ನಿಮಿತ್ಯೇಕವಚನಾದುಲ್ಲಿಖ್ಯಾದೇಶ್ಚ ಲಿಙ್ತಃ ।।
ಆವಸಥ್ಯಾಗ್ನಿನಿರ್ದೇಶೋ ನ ತು ತ್ರೇತಾಗ್ನಿಸಂಗ್ರಹಃ ।। ೫೩ ।।

ಪ್ರತಿಲೋಮಮವಸ್ತೀರ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಪ್ರತಿಲೋಮತಃ ।।
ಶರಬರ್ಹಿಃ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವಿದ್ವಾನ್ರೋಷಸಮನ್ವಿತಃ ।। ೫೪ ।।

ತಸ್ಮಿನ್ನಗ್ನೌ ಶರೇಷೀಕಾ ಘೃತಾಕ್ತಾ ಜುಹುಯಾದಥ ।।
ಜಾರಸ್ಯ ದೋಷಂ ಪ್ರಂಖ್ಯಾಪ್ಯ ಮಂತ್ರೇಣಾನೇನ ಸತ್ವರಃ ।। ೫೫ ।।

ಮಮ ಸ್ವಭೂತೇ ಯೋಷಾಗ್ನೌ ಸಮಿದ್ಧೇ ಯೌವನಾದಿನಾ ।।
ಶುಕ್ರಾಹುತಿಂ ಯತೋಽಹೌಷೀರೇಷ ತೇಽತ್ರ ವ್ಯತಿಕ್ರಮಃ ।। ೫೬ ।।

ಆದದೇಽತೋಽಪರಾಧಾತ್ತೇ ಪ್ರಾಣಾಪಾನೌ ಜಿಜೀವಿಷೋಃ ।।
ಫಟ್ಕಾರೇಣೈವ ಜುಹುಯಾಚ್ಛರಭೃಷ್ಟೀರ್ಯಥೋದಿತಾಃ ।। ೫೭ ।।

ತಥಾ ಪುತ್ರಾನ್ಪಶೂಂಶ್ಚೈವ ಆದದೇ ತೇಽದ್ಯ ಕಾಮುಕ ।।
ಶ್ರೌತಮಿಷ್ಟಿಂ ವಿಜಾನೀಯಾತ್ಸ್ಮಾರ್ತಂ ಸುಕೃತಮಿತ್ಯಪಿ ।। ೫೮ ।।

ಶ್ರೌತಂ ಸ್ಮಾರ್ತಂ ಚ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಪುಣ್ಯಂ ಕರ್ಮ ತ್ವಯಾ ಕೃತಮ್ ।।
ತತ್ಸರ್ವಂ ತ ಆದದೇಽಹಮಾಹುತಿಂ ಪ್ರಕ್ಷಿಪೇದ್ರುಷಾ ।। ೫೯ ।।

ಪ್ರಾರ್ಥನಾಽಽಶೇತಿ ವಿಜ್ಞೇಯಾ ಪರಾಕಾಶಾ ಪ್ರತೀಕ್ಷಣಮ್ ।।
ಆದಾನಾಂತೋ ಭವೇನ್ಮಂತ್ರಃ ಸರ್ವತ್ರೈವಂ ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।। ೬೦ ।।

ವಾಙ್ಭಾತ್ರೇಣ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ಕರ್ಮಣಾ ನೋಪಪಾದಿತಮ್ ।।
ತತ್ಪ್ರತೀಕ್ಷಣಮಾಕಾಂಕ್ಷಾ ಪರಾಕಾಶೇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೬೧ ।।

ಸ ವಾ ಇತ್ಯಾದಿನಾಽಥಾಸ್ಯ ಫಲಮುಕ್ತಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ।।
ಭಣ್ಯತೇ ವಚಸೋಕ್ತಸ್ಯ ನಿರಿಂದ್ರಿಯಪುರಃಸರಮ್ ।। ೬೨ ।।

ನಿಃಶೇಷಪುರುಷಾರ್ಥಾಪ್ತಿಲೋಪಕೃತ್ಕರ್ಮ ವರ್ಣಿತಮ್ ।।
ಜಾಯಯಾ ಮೈಥುನಾಖ್ಯಂ ಯಚ್ಛ್ರೋತ್ರಿಯಸ್ಯ ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।। ೬೩ ।।

ಉಪಹಾಸಮತೋ ನೇಚ್ಛೇತ್ಸಾರ್ಧಂ ಶ್ರೋತ್ರಿಯಜಾಯಯಾ ।।
ಮೈಥುನಂ ತು ವಿಶೇಷೇಣ ಹ್ಯುಕ್ತಾನರ್ಥಜಿಹಾಸಯಾ ।। ೬೪ ।।

ಕರ್ಮಾಽಽಭಿಚಾರಿಕಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಪ್ರಸಂಗಾನ್ನ ಪ್ರಧಾನತಃ ।।
ಯದರ್ಥಸ್ತು ಪ್ರಯಾಸೋಽಯಂ ತತ್ಕಮಾರ್ಥ ಪ್ರಪಂಚ್ಯತೇ ।। ೬೫ ।।

ಯಸ್ಯ ಮಂಥವಿಧಿಜ್ಞಸ್ಯ ಜಾಯಾಂ ಚೇದಾರ್ತವಂ ವ್ರಜೇತ್ ।।
ತಿಸ್ರೋ ರಾತ್ರೀರ್ನ ಕಾಂಸ್ಯೇನ ಪಾನಂ ಕುರ್ಯಾತ್ತಥಾಽಶನಮ್ ।। ೬೬ ।।

ತಥೈವಾಹತವಾಸಾಃ ಸ್ಯಾದಹಃಸ್ವೇತುಷು ಶುದ್ಧಧೀಃ ।।
ವೃಷಲೋ ವೃಷಲೀ ವೈನಾಂ ನೋಪಹನ್ಯಾತ್ಕದಾಚನ ।। ೬೭ ।।

ಅನ್ಯೋ ವಾ ಪಾಪಕೃತ್ಕಶ್ಚಿತ್ಸ್ಪರ್ಶಸಂಭಾಷಣಾದಿಭಿಃ ।।
ವ್ರತಸ್ಥಾ ನೋಪಹನ್ಯಾತ್ತಾಮಭೀಪ್ಸಿತಫಲಾಪ್ತಯೇ ।। ೬೮ ।।

ಸಾ ತ್ರಿರಾತ್ರಾಂತ ಆಪ್ಲುತ್ಯಾಹತವಾಸಾಃ ಶುಚಿಃ ಸತೀ ।।
ಶ್ರಪಣಾಯ ಚರೋರ್ಭರ್ತಾ ವ್ರೀಹೀಂಸ್ತಾಮವಘಾತಯೇತ್ ।। ೬೯ ।।

ಶುಕ್ಲೋ ಗೌರೋಽತ್ರ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಶುಕ್ಲೋ ವಾ ಬಲದೇವವತ್ ।।
ಸುವ್ಯಾಖ್ಯೇಯತ್ವತಃ ಶೇಷಃ ಸ್ವಯಮೇವಾವಾಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೭೦ ।।

ಕ್ಷೀರೌದನಂ ತಯೈವಾಥ ಪಾಚಯಿತ್ವಾ ಸ್ವಯಂ ಪತಿಃ ।। ೭೧ ।।
ದಂಪತೀ ಘೃತವಂತಂ ತಮಶ್ನೀಯಾತಾಮಥೌದನಮ್ ।।
ಸ್ವತಂತ್ರಾವೀಶ್ವರೌ ಸ್ಯಾತಾಂ ಸತ್ಪುತ್ರಪ್ರಸವಾಯ ತೌ ।। ೭೨ ।।

ಯಥೋಕ್ತಪುತ್ರಪ್ರಸವೇ ಯದಿ ವಾ ಕ್ಷಿಪ್ರಕಾರಿಣೌ ।।
ಯಥೋಕ್ತಕರ್ಮಣೈತೇನ ಸ್ಯಾತಾಂ ತಾವೇವ ದಂಪತೀ ।। ೭೩ ।।

ದುಹತಾ ಪಂಡಿತೇತ್ಯತ್ರ ಸ್ರೀಣಾಮುಚಿತಕರ್ಮಸು ।।
ತತ್ಪಾಂಡಿತ್ಯಮಿಹ ಜ್ಞೇಯಂ ನ ತು ವೇದಾರ್ಥಗೋಚರಮ್ ।। ೭೪ ।।

ವಿಜಿಗೀತೋ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನತ್ಯರ್ಥಂ ಯೋ ವಿಶಬ್ದಿತಃ ।।
ವಿದ್ವತ್ಸಭಾ ಚ ಸಮಿತಿಸ್ತದ್ಯೋಗ್ಯಃ ಸಮಿತಿಂಗಮಃ ।। ೭೫ ।।

ಪ್ರಕೃತಾಯಾಂ ತ್ರಿಸಂಖ್ಯಾಯಾಂ ಸರ್ವಶಬ್ದಪ್ರಯೋಗತಃ ।।
ಪ್ರತೀಯಾಚ್ಚತರೋ ವೇದಾನ್ಸರ್ವಶಬ್ದಾರ್ಥವಿತ್ತಯೇ ।। ೭೬ ।।

ತಂಡುಲಾನ್ಮಾಂಸಸಂಮಿಶ್ರಾನ್ಪಕತ್ವಾ ಮಾಂಸೌದನಂ ವಿದುಃ ।।
ಉಕ್ಷಾ ಸೇಚನಶಕ್ತೋ ಗೌಃ ಸ ಏವ ಋಷಭೋ ಮಹಾನ್ ।। ೭೭ ।।

ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯಸಂಭವಾತ್ತ್ವದ್ಯ ಹ್ಯುಕ್ತಂ ಮಾಂಸೌದನಂ ಪ್ರತಿ ।।
ಮಾಂಸಂ ಕೃಷ್ಣಮೃಗಚ್ಛಾಗವಿಷಯಂ ತ್ವದ್ಯ ಕುರ್ವತೇ ।। ೭೮ ।।

ಯತ್ನೇನೋಪಾರ್ಜಿತಂ ತಚ್ಚೇತ್ಕ್ರೀತ್ವಾ ವಾ ಮಾಂಸಮಾಹರೇತ್ ।।
ಹಿಂಸಾಯಾಃ ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧತ್ವಾತ್ಪಶೂನ್ಹನ್ಯಾನ್ನ ತು ಸ್ವಯಮ್ ।। ೭೯ ।।

ಅಥಶಬ್ದೋ ವಿಕಲ್ಪಾರ್ಥೋ ಯಥೋಕ್ತಾನಾಂ ಯಥಾರುಚಿ ।।
ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ಹ್ಯನ್ಯತಮ್ ಪಕ್ಷಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೮೦ ।।

ಆರಭ್ಯೋದ್ಗಮನೇ ಭಾನೋಃ ಸರ್ವಂ ಸ್ನಾನಾದ್ಯಶೇಷತಃ ।।
ನಿರ್ವರ್ತ್ಯ ಸಂಸ್ಕಾರಮಥ ಯತ್ನಾತ್ಪ್ರಾಗ್ಯ ಉದಾಹೃತಃ ।। ೮೧ ।।

ಸ್ಥಾಲೀಪಾಕೇ ಕ್ರಿಯಾ ಯಾ ಸಾ ಚಾಽಽವೃದಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।।
ಸ್ಥಾಲೀಪಾಕವಿಧಾನೇನ ಸಂಸ್ಕೃತ್ಯಾಽಽಜ್ಯಂ ತಥೈವ ತು ।। ೮೨ ।।

ಉಪಲಕ್ಷಣಮನ್ಯೇಷಾಮಾಜ್ಯಸ್ಯ ಗ್ರಹಣಂ ಭವೇತ್ ।।
ಆದಿಶಬ್ದಸ್ಯ ವಾ ಲೋಪಾಗಾಜ್ಯಾದಿಮಿತಿ ಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೮೩ ।।

ಉಪಹತ್ಯೇಪಹತ್ಯಾಥ ಸ್ಥಾಲೀಪಾಕಸ್ಯ ಮಂತ್ರತಃ ।।
ನಿತ್ಯಾಸ್ತತ್ರಾಽಽಹುತೀರ್ಹುತ್ವಾ ಆವಾಪಸ್ಥಾನ ಆದರಾತ್ ।। ೮೪ ।।

ಪ್ರಧಾನಾಹುತಯಸ್ತಿಸ್ರೋ ಯಾಃ ಸ್ಯುರಗ್ನ್ಯಾದಿಪೂರ್ವಿಕಾಃ ।।
ಹುತ್ವಾ ಸ್ವಿಷ್ಟಕೃದಂತಂ ತತ್ಸಮಾಪಯ್ಯ ಯಥೋದಿತಮ್ ।। ೮೫ ।।

ಕರ್ಮೇದಂ ತತ ಉದ್ಧೃತ್ಯ ಚರುಂ ಸ್ಥಾಲ್ಯಾಃ ಸಮಾಹಿತಃ ।।
ಸರ್ಪಿಷ್ಮಂತಮಥಾಶ್ನೀಯಾತ್ಕಾಮಿತಾರ್ಥಾನುರೋಧತಃ ।। ೮೬ ।।

ಚರುಂ ಪ್ರಾಶ್ಯ ಸ್ವಯಂ ಶೇಷಂ ಭಾರ್ಯಾಯೈ ಸಂಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।।
ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಮೇವ ಭಾರ್ಯಾಯೈ ಚರುಂ ಭರ್ತಾ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।। ೮೭ ।।

ಪಾಣೀ ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಯತ್ನೇನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಾದೇವ ಗಮ್ಯತೇ ।।
ಸ್ಮಾರ್ತಮಾಚಮನಂ ಶುದ್ಧ್ಯೈ ಪಾಣಿಪ್ರಕ್ಷಾಲನೋಕ್ತಿತಃ ।। ೮೮ ।।

ಉದಪಾತ್ರಮಥಾಽಽದಾಯ ತದದ್ಭಿಸ್ರಿಃ ಸುತಾಪ್ತಯೇ ।।
ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣೇನ ಮಂತ್ರೇಣ ಜಾಯಾೇಮಭ್ಯುಕ್ಷಯೇನ್ಮುಹು ।। ೮೯ ।।

ಅತೋಽಸ್ಮದೀಯದಾರೇಭ್ಯ ಉತ್ಥಾಯಾನ್ಯತ ಆವ್ರಜ ।।
ವಿಶ್ವಾವಸ್ವಭಿಧಾನೇನ ಗಂಧರ್ವೋಽತ್ರ ಪ್ರಬೋಧ್ಯತೇ ।। ೯೦ ।।

ಪ್ರಪೂರ್ವ್ಯಾಮಿತಿ ನಾರ್ಯತ್ರ ಭಣ್ಯತೇ ತರುಣೀ ಕಿಲ ।।
ಪ್ರಪೂರ್ವೀ ಪೀವರೀಮನ್ಯಾಂ ಯಾಹಿ ವಿಶ್ವಾವಸೋ ದ್ರುತಮ್ ।। ೯೧ ।।

ಪ್ರಪೂರ್ವ್ಯಾಮಿತಿ ಲಿಂಗಾಚ್ಚ ತರುಣ್ಯಾಂ ಸತ್ಪತಿಃ ಸದಾ ।।
ಯಥೋದಿತಂ ಕರ್ಮ ಸತ್ಯಾಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಸತ್ಪುತ್ರಜನ್ಮನೇ ।। ೯೨ ।।

ಅಹಂ ತು ಸ್ವಾಮಿಮಾಂ ಜಾಯಾಂ ಸಮುಪೈಮೀತಿ ಸಂಗತಿಃ ।।
ಏವಂ ಪ್ರಸ್ಥಾಪ್ಯ ಗಂಧರ್ವಮಥೈನಾಮಭಿಪದ್ಯತೇ ।। ೯೩ ।।

ಅಭೀಷ್ಟಗರ್ಭಾಧಾನಾಯ ಜಾಯಾಮಾಲಿಂಗತೇ ಪತಿಃ ।।
ಅಮೋಽಹಮಿತಿಮಂತ್ರೋಕ್ತ್ಯಾ ತಾವಾವಾಂ ದೇವತಾತ್ಮಕೌ ।। ೯೪ ।।

ಕರ್ಮಾಽಽರಭಾವಹೈ ದೇವಿ ಸತ್ಸುತೋತ್ಪತ್ತಿಸಿದ್ಧಯೇ ।।
ತ್ವಂ ಚಾಹಂ ಚೈವ ಸಂಭೂಯ ಯೋನೌ ರೇತೋ ದಧಾವಹೈ ।। ೯೫ ।।

ರೇತಃಕ್ಷೇಪಫಲಂ ಚಾಽಽಹ ಪುಂಸೇ ಪುತ್ರಾಯ ಲಬ್ಧಯೇ ।।
ಮಂತ್ರೋಕ್ತ್ಯನಂತರಂ ತಸ್ಯಾ ವಿಜಿಹೀಥಾಮಿತೀರಯೇತ್ ।। ೯೬ ।।

ವಿಹಾಪಯತಿ ಮಂತ್ರೇಣ ಊರೂ ಪತ್ನ್ಯಾಃ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।।
ಊರ್ವೋರಾಮಂತ್ರಣಂ ಚೈತದ್ವಿಜಿಹೀಥಾಮಿತೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೯೭ ।।

ವಿಜಿಹೀತೇರಿದಂ ರೂಪಂ ಣ್ಯಂತಸ್ಯ ಗತಿಕರ್ಮಣಃ ।। ೯೮ ।।
ಮಂತ್ರತಃ ಪಾಣಿನಾಽಥೈನಾಂ ತ್ರೀನ್ವಾರಾನನುಲೋಮತಃ ।।
ಅನುಮಾರ್ಷ್ಟ್ಯಥ ತಾಂ ಜಾಯಾಂ ಮಂತ್ರಂ ವಿಷ್ಣುರಿತೀರಯನ್ ।। ೯೯ ।।

ಸಮರ್ಥನಂ ಕಲ್ಪನಾರ್ಥಸ್ತ್ವಷ್ಟಾಽವಯವಶಸ್ತಥಾ ।।
ನಿರ್ವರ್ತಯತು ರೂಪಾಣಿ ಶೋಭನಾನಿ ಸುತಸ್ಯ ಮೇ ।। ೧೦೦ ।।

ದರ್ಶಾಹರ್ದೇವತಾ ಚೇಹ ಸಿನೀವಾಲೀತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಪೃಥುಷ್ಟುಕೇತಿ ಸೌವೋಕ್ತಾ ಪೃಥುಸ್ತುತಿರಸೌ ಯತಃ ।। ೧೦೧ ।।

ಗರ್ಭಂ ಚೇ ಸಮ್ಯಗಾಧಾತ್ತಾಮಶ್ವಿನೌ ಪುಷ್ಕರಸ್ರಜೌ ।।
ಸೂರ್ಯಾಚಂದ್ರಮಸಾವೇವ ವಿಜ್ಞೇಯಾವಶ್ವಿನಾವಿಹ ।। ೧೦೨ ।।

ಸ್ವರಶ್ಮಿಸ್ರಗ್ವಿಣೌ ತೌ ಹಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧೌ ಜಗತಿ ಯತಃ ।। ೧೦೩ ।।
ಹಿರಣ್ಯಂ ಜ್ಯೋತಿರಮೃತಂ ತನ್ಮಯ್ಯಾವರಣೀ ಶುಭೇ ।।
ನಿರಮಂಥತಾಂ ಯಾಭ್ಯಾಂ ತಾವಶ್ವಿನಾವಮೃತಂ ಪುರಾ ।।। ೧೦೪ ।।

ಅಶ್ವಿನೌ ಯಾದೃಶಂ ಗರ್ಭಂ ಪ್ರಯತ್ನಾನ್ನಿರಮಂಥತಾಮ್ ।।
ಆದಧಾವಸ್ತಥಾ ರೂಪಂ ದಶಮೇ ಮಾಸಿ ಸೂತಯೇ ।। ೧೦೫ ।।

ಯಥಾಽಗ್ನಿಗರ್ಭಾ ಪೃಥಿವೀ ದ್ಯೌರಿಂದ್ರೇಣೇವ ಭಾನುನ ।।
ವಾಯುರ್ದಿಶಾಂ ಯಥಾ ಗರ್ಭೋ ದೃಷ್ಟಃ ಶ್ಲಥನಕರ್ಮಕೃತ್ ।। ೧೦೬ ।।

ಆತ್ಮನಾಮ ಸಮುಚ್ಚಾರ್ಯ ತಥಾ ಗರ್ಭಂ ದಧಾಮಿ ತೇ ।।
ತಸ್ಯಾ ವಾ ನಾಮ ಗೃಹ್ಣೀಯಾನ್ಮಂತ್ರಮುಚ್ಚಾರಯನ್ಪತಿಃ ।। ೧೦೭ ।।

ಮಂತ್ರೇಣಾಥೈಷ ಸೋಷ್ಯಂತೀಮದ್ಭಿರಭ್ಯುಕ್ಷಯೇಚ್ಛನೈಃ ।।
ವಾಯುಃ ಪುಷ್ಕರಿಣೀಂ ಯದ್ವತ್ಸಮಂಜಯತಿ ಚಾಲಯೇತ್ ।। ೧೦೮ ।।

ಯಥಾ ಪುಷ್ಕರಿಣೀಂ ವಾಯುಶ್ಚಾಲಯನ್ನಪಿ ಸರ್ವತಃ ।।
ನ ಕರೋತಿ ಕ್ಷತಿಂ ತದ್ವದ್ಗರ್ಭ ಏಜತು ತೇ ಸುಖಮ್ ।। ೧೦೯ ।।

ಗರ್ಭಸ್ತ್ವಾಂ ಸುಖಯನ್ನೇತು ಸಹೋಲ್ಬೇಣ ಜರಾಯುಣಾ ।।
ವ್ರಜೋ ಮಾರ್ಗೋ ಹಿ ಗರ್ಭಸ್ಯ ಸಾರ್ಗಲೋಽಯಂ ಕೃತಃ ಪುರಾ ।। ೧೧೦ ।।

ಜರಾಯುರರ್ಗಲಸ್ತಂ ತ್ವಮಿಂದ್ರ ನಿರ್ಜಹಿ ಸತ್ವರಃ ।।
ಗರ್ಭೇ ವಿನಿಃಸೃತೇ ಪಶ್ಚಾದ್ಯಾ ನಿರ್ಗಚ್ಛತಿ ಯೋನಿತಃ ।। ೧೧೧ ।।

ಮಾಂಸಪೇಶೀ ಸಮಾ ತನ್ವೀ ಸಾಽವರೇತಿ ನಿಗದ್ಯತೇ ।।
ಪ್ರಾಣಶ್ಚೇಂದ್ರೋಽತ್ರ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಸ ಏವ ಪ್ರಾರ್ಥ್ಯತೇ ತತಃ ।। ೧೧೨ ।।

ಜಾತೇ ಕುಮಾರೇಽಥ ಪತಿರಂಕಮಾರೋಪ್ಯ ತಂ ಪಿತಾ ।।
ಅಗ್ನಿಂ ಹ್ಯುಪಸಮಾಧಾಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾರ್ಥಮಥಾಪರಮ್ ।। ೧೧೩ ।।

ಘೃತಂ ದಧಿ ಚ ಸಂಮಿಶ್ರಂ ಪೃಷದಾಜ್ಯಮಿತೀರ್ಯತೇ ।।
ಏಕೀಕೃತ್ಯಾಥ ಸಂನೀಯ ಪೃಷದಾಜ್ಯಸ್ಯ ಮಂತ್ರತಃ ।। ೧೧೪ ।।

ಉಪಧಾತಂ ಜುಹೋತೀತಿ ಣಮುಲ್ವಾಽಽಭೀಕ್ಷ್ಣ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ।।
ಉಪಹತ್ಯೋಪಹತ್ಯೇತಿ ಪೃಷದಾಜ್ಯಾಹುತೀಃ ಕ್ಷಿಪೇತ್ ।। ೧೧೫ ।।

ಪುಷ್ಯಾಸಂ ಸ್ವೇ ಗೃಹೇಽತ್ರಾಹಂ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಪ್ರಕಾಮತಃ ।।
ಸಹಸ್ರಸಂಖ್ಯಯಾ ಶಶ್ವದ್ಬಹೋರ್ನಾಮ ಸಹಸ್ರಗೀಃ ।। ೧೧೬ ।।

ಏವಂ ತ್ವಂ ವರ್ಧಮಾನೋಽತ್ರ ಮನ್ವೀಥಾಃ ಪುತ್ರ ಸಂತತಿಮ್ ।।
ಸಂತತಾವುಪಸಂಧಾಂ ತ್ವಾಂ ಪಶ್ವಾದೇರ್ಮೇ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ।। ೧೧೭ ।।

ನೈವ ವ್ಯಪೇಕ್ಷತೇ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಂ ಸ್ಪಷ್ಟಾರ್ಥತ್ವೇನ ಹೇತುನಾ ।।
ಮಯಿ ಪ್ರಾಣಾನಿತಿ ಗ್ರಂಥಃ ಸ್ವಯಮೇವಾವಗಮ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೧೮ ।।

ಅಥಾಸ್ಯ ಸ್ವಮುಖೇ ಕರ್ಣಂ ದಕ್ಷಿಣಂ ಪ್ರಣಿಧಾಯ ತು ।।
ವಾಗ್ವಾಗಿತಿ ಹಿ ತ್ರಿರ್ಬ್ರೂಯಾತ್ರ್ರಯೀ ವಾಗಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।। ೧೧೯ ।।

ತ್ರಯೀ ವಾಕ್ತ್ವಾಂ ಶ್ರೋತ್ರಮಾರ್ಗೇಣ ಶ್ರೇಯಸೇ ಪ್ರವಿಶತ್ವಿಯಮ್ ।।
ಯಸ್ತೇ ಸ್ತನ ಇತಿ ಗಿರಾ ಶಸ್ಯತೇಽತ್ರ ಸರಸ್ವತೀ ।। ೧೨೦ ।।

ಉದಾರಗುಣಸಂಪತ್ತಿಃ ಸುತಸ್ಯಾಸ್ತ್ವಿತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಶಶಯಃ ಸಶಯೋ ಜ್ಞೇಯಃ ಶಯಶ್ಚ ಫಲಮುಚ್ಯತೇ ।। ೧೨೧ ।।

ಗುಹಾ ಶಯೋ ವಾ ಶಶಯಃ ಶ್ರುತ್ಯೈವ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಃ ।।
ಮಯೋಭೂರನ್ನಭೂತೋಽಯಂ ಸರ್ವಪ್ರಾಣಿಭೃದುಚ್ಯತೇ ।। ೧೨೨ ।।

ರತ್ನಸ್ಯ ಪಯಸೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ರತ್ನಾಧಾರಶ್ಚ ಯಃ ಸ್ತನಃ ।।
ವಸುನೋ ಧನಸ್ಯ ಲಬ್ಧಾ ಚ ತಸ್ಯ ವೃಷ್ಟ್ಯಾದಿಹೇತುನಃ ।। ೧೨೩ ।।

ಭೂರಿಕಲ್ಯಾಣದಾತೃತ್ವಾತ್ಸುದತ್ರ ಇತಿ ಭಣ್ಯತೇ ।।
ಯೇನ ಪುಷ್ಯಸಿ ವಾರ್ಯಾಣಿ ಸರ್ವಾಣೀಹ ಸರಸ್ವತಿ ।। ೧೨೪ ।।

ದೇವಾದೀನಿ ವರಾಣಿ ತ್ವಂ ಸರ್ವೈರ್ಭೋಗೈಃ ಪ್ರಪುಷ್ಯಸಿ ।। ೧೨೫ ।।
ಪಾನಾಯ ಮಮ ಪುತ್ರಸ್ಯ ಸ್ತ್ರೀಸ್ತನೇ ಸಂನಿವೇಶಯ ।।
ಯಥೋಕ್ತಗುಣಕಂ ದೇವಿ ಸ್ವಸ್ತನಂ ಸರ್ವಕಾಭದಮ್ ।। ೧೨೬ ।।

ಇಲಾಽಸೀತ್ಯಥ ಮಂತ್ರೇಣ ಸೂನೋರ್ಮಾತರಮಾದರಾತ್ ।।
ಅಭಿಮಂತ್ರಯತೇ ಸಾಧುಕರ್ಮಾವಾಪ್ತ್ಯೈ ಸ್ವಯಂ ಪತಿಃ ।। ೧೨೭ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

॥ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥

ಸಂಭಾವಿತಂ ನ ಯತ್ಪೂರ್ವಂ ಕೃತ್ಸ್ನೇಽಸ್ಮಿನ್ಬ್ರಹ್ಮಣೇಽಪಿ ತತ್ ।।
ಖಿಲಕಾಂಡೇ ತದಖಿಲಂ ಪುತ್ರಮಂಥಾಂತಮೀರಿತಮ್ ।। ೧ ।।

ಪೂರ್ವಕಾಂಡೈಕದೇಶತ್ವಾತ್ಖಿಲಕಾಂಡಂ ನ ವಂಶಭಾಕ್ ।।
ಪೂರ್ವತ್ರ ವಿದ್ಯಾಸಂಭೇದಾದ್ಭಿನ್ನೌ ವಂಶಾವಿಹೋದಿತೌ ।। ೨ ।।

ಪೂರ್ವೌಶ್ಚತುರ್ಭಿರಧ್ಯಾಯೈಸ್ತ್ವಾಷ್ಟ್ರಂ ಕಕ್ಷ್ಯಂ ಚ ಯನ್ಮಧು ।।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಂ ತದಶೇಷೇಣ ವಂಶಸ್ತತ್ರ ತದರ್ಥಭಾಕ್ ।। ೩ ।।

ಮಧುಕ್ರಂಡಾಗಮಾರ್ಥಸ್ಯ ಯಥಾಕೃಹ್ಮತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಕಾಂಡಂ ಸ್ಯಾದ್ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕೀಯಂ ವಂಶಸ್ತದ್ವಿಷಯಸ್ತಥಾ ।। ೪ ।।

ಅಯಂ ತು ವಂಶೋ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಕೃತ್ಸ್ನಪ್ರವಚನಾಶ್ರಯಃ ।।
ಸಮಾಪ್ತೌ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯೋಕ್ತೇರಯಮರ್ಥೋಽವಸೀಯತೇ ।। ೫ ।।

ಉಕ್ತವೇದಾರ್ಥವಿಜ್ಞಾನಸಾಕಲ್ಯಪ್ರತಿಪತ್ತಯೇ ।।
ಜಪೋ ವಂಶಸ್ಯ ಯೇನಾತಃ ಶ್ರುತ್ಯಾ ವಂಶ ಇಹೋದಿತಃ ।। ೬ ।।

ಸರ್ವಜ್ಞಾನಂ ಯತೋ ವಂಶಾಸ್ರಯೋಽಪ್ಯೇತೇ ಯಥೋದಿತಾಃ ।।
ಅತಸ್ತತ್ಸ್ಮೃತಿತಃ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಭಾನೂದಯೋ ಭವೇತ್ ।। ೭ ।।

ಪುತ್ರಮಂಥೇನ ಸಂಸ್ಕಾರಃ ಸ್ರೀಣಾಮೇವೇಹ ವರ್ಣಿತಃ ।।
ಯತೋಽತಃ ಸ್ರೀಪ್ರಧಾನೋಽಯಂ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ವಂಶ ಉಚ್ಯತೇ ।। ೮ ।।

ಅನ್ಯತೋಽನ್ಯತ ಏವಾಯಂ ಸಂಪ್ರದಾಯೋ ಯಥಾಽಭವತ್ ।।
ನ ತಥಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತತ್ಸ್ವಯಂಭ್ವಿತಿ ಶಬ್ದ್ಯತೇ ।। ೯ ।।

ಅನ್ಯೇಷಾಂ ವೇದತೋ ಜ್ಞಾನಂ ಭೂರಿಸಾಧನಸಂಶ್ರಯಾತ್ ।।
ಸ್ವತೋ ವೇದಾತ್ಮನಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಜ್ಞಾನಮಯೋ ಹಿ ಸಃ ।। ೧೦ ।।

ಸರ್ವಸ್ಯೈಷ ವಶೀತ್ಯಾದಿ ತಥಾಽಪಿ ಪ್ರಾಗವಾದಿಷಮ್ ।।
ಪರೈವ ದೇವತಾ ವೇದೋ ಯಚ್ಚ ಕಿಂಚಿಚ್ಚರಾಚರಮ್ ।। ೧೧ ।।

ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯಾಽಽತ್ಮನಾಽಽತ್ಮಾನಂ ನಾಮರೂಪಾದಿಸಾಧನಃ ।।
ಏತಿ ಪೂರ್ಣಾತ್ಮತಾಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ಧಿಯಾಂ ವಾಚಾಮಗೋಚರಮ್ ।। ೧೨ ।।

ತ್ರಯ್ಯೈವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಿದ್ವಾನಾತ್ಮನೈವಾದ್ವಯಂ ಪರಮ್ ।।
ವಿದಿತ್ವಾ ನಿರ್ವೃತಿಂ ಯಾತಿ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಯೋಃ ಪರಾಣ್ ।। ೧೩ ।।

ವೇದೋಽಸೀತ್ಯತ ಏವಾಸ್ಯ ನಾಮ ಜಾತಸ್ಯ ಕುರ್ವತೇ ।।
ವೇದಾತ್ಮನಾ ಕಥಂ ನಾಮ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರಪತ್ಸ್ಯತೇ ।। ೧೪ ।।

ವಾಜಿಶಾಖಾಸು ಸರ್ವಾಸು ಹ್ಯಾಸುರಾಯಣಪೂರ್ವಕಾಃ ।।
ಸಮಾನಾ ವಂಶರ್ಷಯೋಽಮೀ ಹ್ಯಾ ಸಮಾಪ್ತೇರಿತೀಕ್ಷ್ಯತಾಮ್ ।। ೧೫ ।।

ಆದಿತ್ಯೇನ ಹಿ ಪ್ರೋಕ್ತಾನಿ ಯಜೂಂಷ್ಯೇತಾನಿ ಯಾನಿ ತು ।।
ಆದಿತ್ಯಾನೀತ್ಯತಸ್ತಾನಿ ಸಮ್ಯಗಾಚಕ್ಷತೇ ಬುಧಾಃ ।। ೧೬ ।।

ವೇದಾತ್ಮನೋ ರವೇರೇವಂ ಸಂಪ್ರದಾಯೋಽತ್ರಯಮಾಗತಃ ।।
ಪರಮೇಷ್ಠ್ಯಾದಿಕಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಪಾರಂಪರ್ಯೇಣ ಮಾನುಷಾನ್ ।। ೧೭ ।।

ಅಸಂಸೃಷ್ಟಂ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸರ್ವದೋಷವಿವರ್ಜಿತಮ್ ।।
ಏತದಾದಿತ್ಯಗಂ ಭಾತಿ ತದ್ವೇದಾನಾಂ ಪರಂ ವಪುಃ ।। ೧೮ ।।

ಉತ್ಸನ್ನಮಪಿ ಯದ್ಬ್ರಹ್ಮ ತದಾದಿತ್ಯೇ ನ ನಶ್ಯತಿ ।।
ತದಾರ್ಷೇಣೈವ ವಿಂದಂತಿ ತಪಸ್ತಪ್ತ್ವಾ ಮಹರ್ಷಯಃ ।। ೧೯ ।।

ವೇದಬ್ರಹ್ಮಣ ಆರಭ್ಯ ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಶಾಖಿನಾಮ್ ।।
ಸಾಂಜೀವೀಸೂನುಪರ್ಯಂತೋ ವಂಶ ಏಕೋ ನ ಭಿದ್ಯತೇ ।। ೨೦ ।।

ಸಾಂಜೀವೀಪುತ್ರತಸ್ತ್ವರ್ವಾಕ್ಪ್ರತಿಶಾಖಂ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್ ।।
ಆಚಾರ್ಯಭೇದಾದ್ಭಿದ್ಯಂತೇ ವಂಶಾ ವಾಜಸನೇಯಿನಾಮ್ ।। ೨೧ ।।

ಇತ್ಯುಕ್ತೈಕಾತ್ಮ್ಯವಾಕ್ಯಪ್ರವಿಕಚಕಮಲಾ ಪ್ರಾಜ್ಯಸನ್ನ್ಯಾಯಗಂಧಾ
ಕಾಂಡೈಶ್ಚಿತ್ರಾ ಷಡರ್ಧೈರ್ಮಧುಮುನಿಖಿಲಕೈರ್ಮಸ್ಕರೀಂದ್ರಾಲಿಜುಷ್ಟಾ ।।
ಶ್ಲೋಕಗ್ರಂಥಪ್ರಬದ್ಧಾಽವಿಷಯಮಿತಿಫಲಾ ಪ್ರೇಮಸತ್ಸೂತ್ರಸೂತ್ರಾ ।।
ಮಾಲಾ ಗಂಗೇವ ಶಂಭುಂ ಪದಮಮಲಮಜಂ ವೈಷ್ಣವಂ ಸಾಽನುಯಾತಾ ।। ೨೨ ।।

ಯತ್ಪ್ರಜ್ಞೋದಧಿಯುಕ್ತಿಶಬ್ದನಖಜಶ್ರದ್ಧೈಕಸನ್ನೇತ್ರಕ-
ಸ್ಥೈರ್ಯಸ್ತಂಭಮುಮುಕ್ಷುದುಃಖಿತಕೃಪಾಯತ್ನೋತ್ಥಬೋಧಾಮೃತಮ್ ।।
ಪೀತ್ವಾ ಜನ್ಮಮೃತಿಪ್ರವಾಹವಿಧುರಾ ಮೋಕ್ಷಂ ಯಯುರ್ಮೋಕ್ಷಿಣ-
ಸ್ತಂ ವಂದೇಽತ್ರಿಕುಲಪ್ರಸೂತಮಮಲಂ ವೇಧೋಭಿಧಂ ಮದ್ಗುರುಮ್ ।। ೨೩ ।।

ಯಾಮಸ್ಮದ್ಗುರುರೇವ ವೇದಶಿರಸಾಮೈಕಾತ್ಮ್ಯತಾತ್ಪರ್ಯತೋ
ವೃತ್ತಿಂ ಸಜ್ಜನಶಂಕರೀಂ ಸುವಿಮಲಾಂ ನಾನಾನಯೋದ್ದ್ಯೋತಿತಾಮ್ ।।
ಚಕ್ರೇ ಕಾಣ್ವಸಮಾಶ್ರಿತೋಪನಿಷದೋ ದುಸ್ತರ್ಕದೋಷಾಪಹಾಂ
ಶ್ರದ್ಧಾಮಾತ್ರಬಲೇನ ವಾರ್ತಿಕಮಿದಂ ತಸ್ಯಾಃ ಸಮಾಸಾತ್ಕೃತಮ್ ।। ೨೪ ।।

ಇತಿ ಶ್ರೀಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕೇ ಷಷ್ಠಾಧ್ಯಾಯಸ್ಯ ಪಂಚಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್

ಇತಿ ದ್ವಾದಶಸಾಹಸ್ರವಾರ್ತಿಕಾಮೃತಮೀರಿತಮ್ ।।
ಕಾಣ್ವಾರಣ್ಯಕಭಾಷ್ಯಸ್ಯ ಶಾಂಕರಸ್ಯ ಸಮಾಸತಃ ।।

ಶ್ರೀಮತ್ಪರಮಹಂಸಪರಿವ್ರಾಜಕಾಚಾರ್ಯ ಶ್ರೀಮಚ್ಛಕರಭಗವತ್ಪೂಜ್ಯಪಾದಶಿಷ್ಯ ಶ್ರೀಮತ್ಸುರೇಶ್ವರಾಚಾರ್ಯಕೃತೌ ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯವಾರ್ತಿಕಪ್ರ- ಸ್ಥನೇ ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃ

बृहदारण्यकोपनिषद्भाष्यवार्तिकम्